2022-2023 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ MTE233 MATEMATİK

SINIFLARINDA İLETİŞİM DERSİ VİZE SINAVI

21220031020 Fatmanur Belikırık

21220031001 Sema Nur Candemir

21220031036 Başak Tutku Aykanat

21220031034 Rumeysa Savaş

22220031002 Ceyda Açıkgöz

21220031037 Elif Gamze Çapan

SORU 1-) Kadir Hoca 5.sınıf matematik kesirler videosunu yazılı ve sözlü matematiksel dil bağlamında
olumlu ve olumsuz eleştiriniz. Her iki durum içinde gerekçelerinizi ayrıntılı açıklayınız.
(0.55):

Başak: Öğrenciye kesrin parça bütün ilişkisini anlatmadan direkt olarak pay ve paydayı anlatmaya başlamış.
Oysaki kesirler konusundaki en önemli, kafada oturması en zor olan kısım parça bütün ilişkisidir. Öncelikle
onu anlatıp daha sonra pay ve paydayı anlatmalıydı.
Ceyda: 2 bölü 5 şeklinde okuyor. Yanlış bir okuma şekli olduğundan hatalıdır. 5’te 2 şeklinde okumalıydı
ayrıca videoya başlamadan önce öğrencilere temel kazandırmak için kesrin ne olduğundan bahsetmek
istediğini söyledi fakat kesrin parça bütün ilişkisine değinmeden 5’te 2 kesri üzerinde pay, payda ve kesir
çizgisini tanımladı ve bu öğrencilerde kafa karışıklığı olmasına sebep olabilir.
Sema: “İki bölü beş demek” yerine beşte iki (2/5) demeliydi. Bu hatayı videonun ilerleyen kısımlarında da
sık sık tekrarladığı için yapılan hatalara tekrar değinmedim. Kesir çizgisinin üzerinde yazılan tamsayı kesrin
payıdır.
Rumeysa: Başlangıçta kesir kavramını açıklarken direkt örnek üzerinden anlatmak yerine önce' bütünün eş
parçalara ayrılması, bu eş parçalardan kaç tanesiyle bütün oluşacağını payda gösterir. Pay ise eş parçalardan
seçilen miktarı gösterir ' gibi daha matematiksel kavramlara yer vermelidir.

Ayrıca kesirlerin okunuşunda hatalar yapmaktadır. Örneğin 2/5 kesrini 'İki bölü beş' diye okuması yanlıştır.
Bunun yerine 'Beşte iki' ifadesini kullanmalıdır. Bu hata birçok kez tekrarlanmıştır.

Elif Gamze: Hocamız “2 bölü 5” diyerek kesirimizi yanlış bir şekilde ifade etmiştir. Doğrusu 5’te 2
olacaktır. Çünkü öğrenci 2 bölü 5 denildiği zaman 2’yi böleceğimizi düşünür oysaki kesir bize bir bütünün
eş parçalara bölünmesi sonucunda ortaya çıkan eş parçaların, bütününe olan oranını gösteren ifadedir.
Fatma Nur: İki bölü beş diye ifade etmiş. Bu, kesirlerde yanlış bir okuma şeklidir. Bunun yerine 5’te 2 diye
okunmalıdır.

(0:59 )

Sema: “Payda alt kısımdır.” demek yerene “Kesir çizgisinin altında yazılan tamsayı kesrin paydasıdır.”
şeklinde matematiksel dil olarak belirtecekti. Aksi durumda öğrencinin aklında “Neyin payı? Neyin
altındaki kısım?” gibi sorular oluşur ki bu da öğrenmesini olumsuz etkiler.

(1:02)

Sema: “Üst kısma pay diyoruz.” şeklinde payı tanımlamış. Bu tanımda öğrencinin zihninde “Neyin üstü
paydır?” sorusu belirebilir. Tanım olarak “Kesir çizgisinin üstünde yazılan tamsayı kesrin payıdır.” şeklinde
belirtse daha iyi olurdu. Kesir çizgisini “Bu aradaki çizgiye kesir çizgisi diyoruz.” şeklinde tanımlaması
hatalıdır. Çünkü öğrencinin kafasında “Neyin arasındaki çizgi kesir çizgisidir?” sorusu belirebilir.
Fatma Nur: Payda alt kısım demiş ama neyin altı ya da paya üst kısım demiş neyin üstü bunları tam ifade
edememiş. Oysaki bir kesrin paydası söz konusu olan parçayı oluşturmak için bütünün kaç parçaya
bölündüğünü belirtir. Bu nedenle payda bir bölendir. Yani payda söz konusu olan kesir parçasından kaç
tanesinin söz konusu olduğunu söyler. Bu nedenle pay bir çarpandır ve verilen kesrin parçasının çokluğunu
belirtir diyerek daha güzel ifade edebilirdi

1:08

Sema: “Payda bu bütünün kaça bölündüğümü gösterir.” demiş. Paydayı şu şekilde tanımlaması güzel
olurdu: “Bir kesirde bir bütünün kaç es parça sayısına bölündüğünü gösteren kısma payda denir.”

Elif Gamze: Hocamız burada “ Payda bu bütünün kaça bölündüğünü gösterir.” şeklinde ifade etmek yerine
payda bütünün kaç eşit parçaya bölündüğünü gösterir demesi kafa karışıklığı gidermiş olur.

(1.13):

Başak:Payda bir bütünün kaça bölündüğünü gösterir diyor ancak bütünün kaç eşit parçaya bölündüğünü
gösterir demeliydi.Yine bu cümlenin akabinde çizdiği dikdörtgen örneğinde bunu beşe nasıl bölerseniz bölün
diyor ama beş eşit parçaya bölünmesi gerekiyor demeliydi.

Ceyda: Öğretmenimiz bu dakikada “payda ve bütünün kaça bölündüğünü ifade eder.” Cümlesini kullanıyor
ve 5’e bölündüğünden bahsediyor fakat eş parçalar olduğuna değinmiyor bu da kafa karışıklığına yol açıyor.

Rumeysa: 2/5 kesrinde pay ve paydayı tanımlarken bütünün 5 parçaya bölündüğünü söylüyor ama bu
parçaların eşit bölündüğünü söylemiyor.
Elif Gamze: Hocamız burada “Payda bu bütünün kaça bölündüğünü gösterir” demiş eksik ifade etmiştir.
Doğrusu payda bu bütünün kaç eşit parçaya bölündüğünü gösterir olmalıydı. Sebebi de zaten kesirin
tanımında ifade ediliyor.
Sema: Pay kısmı; bütünün bölünen parçalardan kaç tanesi senin seçtiğini gösterir.” demiş. Tanım olarak payı
“Bir kesirde payın altına vey payın üstüne yani pay ve paydanın arasına konulan bölüm çizgisidir.” şeklinde
tanımlaması iyi olurdu.
Fatma Nur: Payda bu bütünün… diye bir ifade kullanmış, burada bir bütün derken bütünden kastı ne onu
tam ifade edememiş.
(1.15)
Fatma Nur: 5’e bölünmüş diyor, oysa 5 eşit parçaya bölünmüştür diye ifade etmesi gerekirdi.
1.18)
Fatma Nur: Ne kadar büyüklükteyse önemli değil demiş. Eşit büyüklükteki parçalar diye ifade etmesi
gerekirdi.

(1.26):

Başak:Bütünün bölünen parçaları ifadesini kullanıyor ancak bütünün bölünen eş parçaları demeliydi.
(1.37)

Ceyda :Hâlâ 2 bölü 5 şeklinde okuyor ve bir dikdörtgen çiziyor “5’e nasıl bölerseniz bölün” diyor. Bu
kesinlikle yanlış bir kullanımdır çünkü eş parçalara bölünmesi gerektiğini söylemesi gerekiyor nasıl
bölerseniz bölün diye bir kullanım tamamen yanlıştır.
Sema: “Beşe nasıl bölerseniz bölün...” demiş. “Bir bütünü beş eş parçaya istediğiniz gibi bölün...”
demeliydi. Örneğin aşağıdaki şekiller gibi...

Elif Gamze: 2 bölü 5 şeklinde okuyarak yine hatalı bir söylemde bulunmuş.ve “ 5’e nasıl bölerseniz bölün”
ifade yanlıştır çünkü kesirler eş parçalara bölünerek ifade edilmeli.

Başak: Verdiği dikdörtgen örneğinde dört çizgi çektiğimizde beşe bölmüş oluyoruz.’ Diyor. ancak beş eşit
parçaya bölmüş oluyoruz demeliydi.

Rumeysa: ‘Bütünü 5’e nasıl bölerseniz bölün’ cümlesinin kullanarak yine eş parçalardan
yararlanacağımızdan bahsetmemiş. Öğrencilerin yanlış anlamasına sebep olacak cümleler kurmuştur.

Fatma Nur: 5’e bölünmüş diyor, oysa 5 eşit parçaya bölünmüştür diye ifade etmesi gerekirdi.

(1.40):

Başak: Verdiği dikdörtgen örneğinde dört çizgi çektiğimizde beşe bölmüş oluyoruz.’ Diyor. ancak beş eşit
parçaya bölmüş oluyoruz demeliydi.

Ceyda: :Nihayet 5 ’ te 2 ’ yi kullandı fakat 2 bölü 5 kastettiğini söylemedi bu yüzden öğrencide kafa karışıklığı
yaşanması muhtemeldir.

Elif Gamze:5’ te 2 diyerek kesri doğru ifade etmiştir.

(1.51)

Sema: Basit kesir tanımını şu şekilde yapmış: “Pay kısmı paydasından küçük olan kesirlere basit kesir
denir.” Tanımı şu şekilde yapsa daha iyi olurdu: “Basit kesir, eş parçalara ayrılmış bir bütünden, ayrılmış eş
parçalardan bir veya birkaçının bütüne bölünmesidir.”
Fatma Nur: Pay ve payda notasyonlarını matematiksel dilde tam olarak ifade etmeden hemen basit kesir,
bileşik kesir tanımına geçmesi hiç uygun olmamış.

(2.10):

Başak : Basit kesir örneği verirken kesirleri iki bölü üç,üç bölü dört şeklinde okuyor ancak üçte iki,dörtte üç
şeklinde okuması gerekiyor.

Fatma Nur: Kesirleri okurken yine 2 bölü 3 , 3 bölü 4 diye ifade etmiş Burada hem kesirleri okuma şekli
yanlıştır hem de bölü ifadesini kullandığı için öğrenci kesir çizgisi ile bölüm çizgisini birbirine karıştırabilir.
Bu yüzden 3’te 2 , 4’te 3 diye okumamız daha doğru olur.

(2.15)

Rumeysa: Birim kesri anlatırken matematiksel terimlere daha çok yer verebilirdi. Örneğin 'paydası ne olursa
olsun payı bir olan kesir birim kesirdir' ifadesinde paydanın 0 olamayacağından da bahsetmeliydi. 'Birim kesir
oluşan eş parçalardan sadece birini ifade eder' tanımı kullanılabilirdi.

Elif Gamze: Birim kesri tanımlarken “Paydası ne olursa olsun payı 1 olan kesirdir.” şeklinde ki tanım eksik
ve hatalıdır. Çünkü öğrencide kafa karışıklığına neden olacak ve öğrenci paydaya istediği sayıyı getirebilecek
-2 gibi ama kesirde payda bir bütündür gözle görülen bir bütündür.

Sema : Birim kesri “Paydası ne olursa olsun payı bir olan kesirdir.” şeklinde tanımlamıştır. Öğrencinin
kafasında şu sorular oluşmuş olabilir “Paydası sonsuz olabilir mi? Bu ne demek? Ya da paydası sıfır olabilir
mi?” Bu tanım bize net cevap vermemekte. Matematiksel tanım eksik ve yanlıştır. Tanım olarak “Eş parçalara
ayrılmış bir bütünden, sadece bir parçasını ifade eden kesre denir.” böyle bir ifade kullanması iyi olurdu.

Fatma Nur: Burada birim kesirleri ifade ederken payı ne olursa olsun demiş .Oysaki normal kesir kavramına
baktığımızda pay ve payda için seçilen sayılar tam sayı olmalıdır .Yani ben her istediğim sayıyı seçemem.

Başak: Birim kesirleri paydası ne olursa olsun payı bir olan kesirler olarak tanımlıyor ama kesrin paydasının
sıfır olmaması gerektiğine dikkat çekmiyor.Parça bütün çerçevesinde öğrencinin kafasını karıştırabilir.

2:22

Sema: “2/8 kesrinin birim kesri 1/8’dir.” Bu şekilde anlatırken öğrencinin bunu anlaması zorlaşır.
Matematiksel semboller kullansa iyi olurdu. Örneğin öğretmen bir bütün olarak daire çizildikten sonra daire
sekiz eş parçaya bölse ve buradan yalnız bir eş parçasını boyasa ve buna birim kesir olarak modellese
öğrencinin hafızasında daha uzun kalır hem de anlaşılır olur.

(2.30):

Başak :Kesirli ifadeleri doğru okuyor yedide üç gibi.

Fatma Nur: Hocamız burada kesirleri doğru okumuştur.

(2:40):

Sema: Birleşik kesri “Payı paydasına eşit olabilir ya da payı paydasından daha fazla olan kesir.” olarak ifade
etmiş. Bu tanıma göre 0/0 ya da 1/0 kesirleri de birleşik kesir olarak ele almamız lazım ki bu yanlış olur.
Paydada sıfırın olması ifadeyi tanımsız yapar

Elif Gamze: Bileşik kesri ifade ederken “Payı paydasına eşit olabilir ya da payı paydasından daha fazla olan
kesir.” olarak ifade etmiş ilk önce ben bu ifadeyi hocamız burada doğru tanım yapmıştır diye yazarken 0/0n
bunu sağlamadığını fark ederek hocamız burada hatalı bir söylemde bulunmuştur olarak değiştirdim.

Başak: Bileşik kesri anlatırken payı paydasına eşit olan ya da payı paydasından büyük olan kesirler olarak
ifade ediyor ancak yine sıfırda sıfır kesrinin olamayacağını anlatmıyor.

(3.00)

Fatma Nur: Hocamız kesir türlerini gösterirken hiç modelleme kullanmamış sadece tanım verip birkaç
sayısal örnek üzerinden gitmesi birazcık ezbere kaçar gibi olmuş, oysa bunu modelleme üzerinden gösterip
daha akılda kalıcı yapabilirdi.

Ceyda: Tam sayıların aynı zamanda bileşik kesirler olduğundan bahsetmiş fakat “0” (sıfır)’a baktığımız da
bir tamsayıdır. 0/n=0 olmak şartıyla bu kurala uymaz o yüzden bütün tam sayılar bileşik kesirdir diyemeyiz.

3:06

Sema: Tam sayılı kesri “Önünde tam sayı ile ifade edilen, aslında bileşik kesir, tam sayı verip yanındaki
kesri de basit kesre çevirdiğimiz kesirdir.” şeklinde tanımlamış. Tam sayılı kesirler ve birleşik kesirler
farklıdır. Tam sayı ve birleşik kesirler hem matematiksel gösterim olarak hem de matematiksel sembol
gösterimi olarak farklılaşır.

Ayrıca tam sayılı kesirler “Bir bütünden ya da birkaç bütün ile birlikte aynı bütünün eş parçalara bölünmüş
parçalarından bir veya birkaçının bir araya gelmesiyle tam sayılı kesir oluşur.” şeklinde tanımlasa iyi olurdu.

3:17

Sema: 13/10 (Onda on üç) birleşik kesrini 1+3/10 (Bir tam onda üç) kesrine çevirirken bunu nasıl yaptığını
ayrıntılı olarak açıklamamış. Bunu bölme işlemi ile anlatmış olsa daha iyi olurdu. On üçü ona bölüp,
bölümdeki biri tam kısım, kalanı pay, böleni ise payda olarak anlatsa daha iyi olurdu. Birleşik kesir için; pay
bölünen kısımdaki sayıdır, payda bölen kısımdaki kayıdır.

Rumeysa: 13/10 bileşik kesrini tam sayılı kesre çevirirken 1 3/10(bir tam 10’da üç) şeklinde yazıp geçmek
yerine bu gösterimin kesrin kaç tane bütünden oluştuğunu gösteriyor demeliydi.
Elif Gamze: 13’de 10 kesrini 1tam 10 da 3 olarak yanına yazmıştır ama öğrencinin kafasında şöyle bir soru
oluşabilir “Biz sayıları sadece pay ve paydaya yazarken kesir çizgisinin yanına sayı yazmakta nerden çıktı”
şeklinde düşünebilir. Bu şekilde yazmaktansa 1+3/10 olarak yazılır ise daha doğru bir yazım olur.

Başak: Kesri on üç bölü on diye okuyor ama onda on üç şeklinde okumalıydı.

3:48

Sema: 2+3/7 (İki tam yedide üç) tam sayılı kesrini 17/7 (Yedide on yedi) birleşik kesrine çevirirken sadece
işlem üzerinde anlatmış. Matematiksel model olarak anlatsa hem öğrencinin anlaması kolaylaşır hem de
kalıcı bilgi oluşur.

(4.00)

Rumeysa: bileşik kesri tam sayılı kesre dönüştürme işleminde yapılan bölme işlemi öğrencilerin kesir
kavramını yanlış anlamasına sebep olmaktadır. Bölüm çizgisi ile kesir çizgisi öğrencilere benzer geldiği için
öğrenciler bölen ve bölümü pay, payda sanabilirler. Bunun yerine tam sayılı kesire çevirirken kesrin içinde
bütünden kaç tane olduğunu bulmalıyız gibi ifadeler kullanmalıydı.

Başak: Bileşik kesri tam sayılı kesre çevirirken bölme işlemi yapıyor ancak bu öğrencinin kesir çizgisiyle
bölüm çizgisini karıştırmasına sebebiyet verebilir.Bunun yerine paydaki ifadenin içinde paydadaki ifadeden
kaç tane olduğu mantığıyla anlatabilirdi.

Ceyda: Bileşik kesirler tamsayılı kesirlerin aynı olduğunu söylemiş fakat değillerdir tam sayılı kesir bileşik
kesre çevirilebilir fakat aynı şeyler değillerdir.

4:27

Sema: Yukarıdaki sorunun sonu “2/3 ‘tür?” şeklinde bitmiş. Sorunun sonundaki matematiksel dil yanlıştır.
Sorunun sonu matematiksel dil olarak “2/3’dir?” şeklinde ifade edilmeliydi.

Ayrıca yukarıdaki soruyu anlatırken yalın ve yüzeyel şekilde anlatmış. Örneğin bu sorunun A şıkkını şu
şekilde anlatabilirdi: “Eş iki parçaya bölünen bir bütünden bir eş parçası boyanmıştır. Kesrimiz ikide bir
(1/2) olmalıdır.” Aynı hatayı videonun devamında da söylediği için tekrar belirtmedim. Soruyu anlatırken
anlatım ayrıntılı ve net değil.
Fatma Nur: Soruda verilen şekillerin aynı büyüklükte mi ya da aynı büyüklükteyse aynı alana mı sahip
olduğu belirtilmemiş. Daha sonra bu şekillerin eşit parçaya bölündüğü de söylenmemiş. Hocamız eşit
parçalara bölünmüş olarak varsayıp çözmüştür.

Başak: Soruda üçte iki kesrinden bahsederken üçe bölmüş ikisini temsil etmiş’ diyor.Ancak üç eşit parçaya
bölmüş ikisini temsil etmiş demeliydi.Soruda parçaların eşit olduğuna değinmemiş.Hoca da eşit olduğunu
varsayarak soruyu çözmüş.Ya soruda parçaların eşit olduğunu söylemeliydi ya da şekiller üzerinde bunu
göstermeliydi. Soruyu okurken kesri bir bölü dokuz diye okuyor ancak dokuzda bir şeklinde okumalıydı.
Soruda parçaların eş olduğuna değinmemiş.Hoca da öyle kabul ederek çözmüş.Soruda ya da şekiller üzerinde
bu parçaların eş olduğunun vurgusu kesinlikle yapılmalıydı.

Elif Gamze: Soru ilk önce öğrencinin alan kavramını bildiğini farz ederek başlıyor ama yanlış bir şekilde
başlamış ya bize soruda hepsi aynı büyüklükte eşit parçalar demeliydi ya da birim uzunluklarını vermeliydi.
Hocamızda şekle aldanıp aynı olduğunu varsayarak çözüyor.

Ceyda : İlk örnek sorusunda 3’te2 kesrini şıkların hangisinin ifade ettiği sorulmuş fakat soruda eş parçalara
ayrılmadan söz edilmediği için bunlar arasında karşılaştırmanın neye göre yaptığını anlamak güçtür.

Rumeysa: soruda 2/3’tür yazıyor ama burada 2/3’dir yazılmalıydı. Soruda bile kesirleri okurken hata
yapılmıştır. soruda şekilleri 4'e bölmüş ya da 5'e bölmüş ifadesinde bütünün eş parçalara bölündüğünü
söylemeliydi. Fakat (5.00)'da eş parçalara ayrılası gerektiğinden bahsetmiştir.

5:06

Sema: Yukarıdaki soruda özellikle C şıkkının parçalarının eşit bir şekilde bölünmediğini belirtmesi güzel
olmuş. Kesirde parça bütün ilişkisi kurmak için öncelikle bütünün eş parçalara ayrılması gerekir. Bütünün
eşit parçalara bölünmüş olması gerekir demesi iyi olmuş. Ancak şöyle bir kelime hatası var eşit kelimesi
yerine eş kelimesini kullansa daha iyi olurdu. İki kelime farklı anlamlar ifade eder.
Rumeysa: kesrin eşit parçalara bölüneceğinden bahsetmiş daha önceki yaptığı hatasını düzeltmiştir.

Başak: Konuyu anlatırken hiç eşit parçalardan bahsetmedi. Buradaki soruda denk geldiği için ağzından ilk
defa eş parça ifadesi çıktı. Soruda verilen parçaların eş olduğundan bahsetmiyor ama hoca öyle kabul ederek
çözüyor. Soruda ya da şekil üzerinde bu parçaların eş olduğuna değinmeliydi.

Ceyda: 9’da1 kesrine karşılık gelen şekli aramaya çalışıyor hocamız fakat farklı şekiller üzerinden yapıyor
fakat alanları eşit ise bunu yapabilir. Alanlarının eşit olup olmadığını ifade etmeden farklı şekiller üzerinden
aynı şekillermiş gibi yorum yapamaz. Arkadaşlar kesrin eşit parçalara ayrılmış olması önemli. ”Demektedir.
Hocamız doğru bir ifade kullanmıştır fakat çok geç değinmiştir. Soruyu çözüyor hocamız fakat yine eş
kareler olduğunu söylemeden soruyu çözüyor.

Fatma Nur: Verilen soruda yine parçaların eşit bölünüp bölünmediği ya da eşit alana sahip olup olmadığı
söylenmemiş bunların soruda muhakkak belirtilmesi gerekirdi. Yoksa öğrenci her soruda kendisi bir şeyleri
varsayıp çözer ve bu hiç doğru bir durum değildir. (5.35) Verilen soruda hangi parçaların boyalı olduğu tam
olarak ifade edilmemiş. Bu durum öğrencide kafa karışıklığına yol açabilir. Mesela gidip c şıkkını da
işaretleyebilirdi.

Elif Gamze: Soru az önceki soru gibi bize parçaların büyüklüğü hakkında bilgi vermeyerek başlamış ama bu
sefer hocamız dikkatli c şıkkında ki şekil farklılığını fark edip “Arkadaşlar kesrin eşit parçalara ayrılmış olması
önemli” diyerek öğrencilerimizin dikkatli olması gerektiğine vurgu yapıyor.

6:17

Sema: Ben videonun altındaki yorumları okuduğumda yukarıdaki soru için öğrencilerden birisi “6:17
dakikada çözdüğünüz videoda sorunun cevabı 4 bölü 16 değil mi?” sorusunu sormuş. Öğretmen
matematiksel dili nasıl kullandıysa (On altıda dört demek yerine dört bölü on altı demiş) öğrencide aynısını
demiş. Ayrıca anlatım yanlışlıklarından dolayı (Boyalı bölgeyi belirtmediği için) öğrenci boyasız bölgenin
kesirsel ifadesini bulmuş.

Rumeysa: 12/16 kesrini uygun sayılarla sadeleştirip 6/8 ve 3/4 kesirlerini elde etmiştir ve bu kesirlerin
değerinin değişmediğini söylemiştir. Burada öğrencilere bir şekil üzerinde bir bütünü eşit 16 parçaya bölüp
12'sini aldırıp daha sonra aynı bütünü 4 eşit parçaya böldürüp üçünü almalarını sonra yapılan iki işleminde
aynı bütünde eşit miktara denk geldiği örneklerle açıklamalıydı. Böylece sadeleşen kesirlerin birbirine denk
olduğu anlaşılmış olur.

(paydaların farklı olması kesirlerin denk olması konusunda yanlış bir algı oluşturulabilir.)

Elif Gamze: Sorunun cevabı 12/16 doğru ama bize 12/16=6/8=3/4 şeklinde öğrenciye sadeleştirme
konusunu anlatmadan bu eşitlikleri vermesi öğrencide kafa karışıklığına neden olur.

Ceyda:Daire sorusu çözüyor fakat yine eş daireler olduğuna değinmeden soruyu çözüyor.Bu yanlış bir
kullanımıdır çünkü eş daireler olduğuna ya da alanlarının eşit olduğuna değinmelidir.

Fatma Nur: 16’da 12 ve 4’te 3 kesirleri aynı kesirdir demiş ,oysaki verilen kesirler denk kesirlerdir, diye
ifade edilirse daha uygun olurdu.

6:26

Sema: Yukarıdaki sorunun şekil olarak 4/10 (Onda dört) kesrine geldiği doğru ama öğretmen ve soru her bir
dairenin eş olduğunu belirmemiş. Ayrıca öğretmen soruyu çözerken yediden dört çıkartarak soruyu
anlatması yanlış. Bu soruyu anlatması için öncelikle öğrenciye kesirlerde çıkartma işlemini anlatmalı sonra
bu soruyu çözmeli.

Fatma Nur:Bütünden kastım hangisi ve verilen şekildeki alanlar eşit mi bunların hiç biri soruda verilmemiş.
Bu soruda normalde kesirlerde çıkarma işlemi yapıyor daha önceden bunu öğrenciye öğretmesi gerekirdi ki
zaten bu şekilde çözmesi de çok yanlış olmuş çünkü sadece pay kısmında işlem yapmış bu öğrencimizin
kafasını karıştıracaktır

Başak: Soruda verilen dairelerin eş olduğundan bahsetmemiş.Ya soruda ya da şekiller üzerinde eş

olduklarını belirtmeliydi.
 (6.58):

Başak: Yine birim kesri tanımlarken paydası ne olursa olsun payı bir olan kesirler diye tanımlıyor ama
paydanın sıfır olmaması gerektiğine vurgu yapmıyor.Öğrencide kafa karışıklığına sebep olabilir.

Ceyda: Birim kesrin paydası ne olursa olsun bir olan kesirler olarak ifade ediyor. Hocamız, birim kesir bir
bütünü oluşturan eş parçalardan sadece birini ifade eder demesinin daha doğru olduğunu düşünüyorum çünkü
paydanın sıfır olması durumunu bu cümlenin yanlış olduğunun kanıtlarından biridir.

Fatma Nur: Birim kesrin paydası ne olursa olsun diye bir şey değildir bu tabir yanlış bir tabirdir. Çünkü pay
ve payda tam sayılardan oluşmak zorundadır.

7:08

Sema: Yukarıdaki soruyu çözerken 7/1 (Birde yedi) kesrinin birim kesir olmadığını anlatması güzel olmuş.
Öğrenci birim kesri öğrenirken 1 tamsayısının kesrin payında mı yoksa paydasında mı olacağını
karıştırabilir.

Başak: Birim kesir sorusunda paydası bir olan bir kesir örneği vermesi öğrencilere biraz daha dikkatli
olmaları gerektiğini hissettirdiği için faydalı bir örnek olarak gördüm.

Ceyda: :7/1 kesrinde bir yukarıda olmalıdır diyor hocamız “yukarıda?” Paydada almalıdır demelidir.

Fatma Nur: 1 sayısı aşağıda demiş mesela neyin aşağısı? Bunu kesir çizgimizin altında diye belirtmesi daha
uygun olurdu.

Elif Gamze :Paydada 1 olmasının bize birim kesir belirtmediğini göstermesine dikkat çekmesi güzel bir
örnek olmuş ama 1 sayısı aşağıda demek yerine payda deseydi matematiksel olarak daha doğru bir ifade
şekli olurdu.

(7.20)

Rumeysa: 3/10’ün birim kesri nedir derken, birim kesrin paydası ne olursa olsun payı bir olan kesir demek
yerine; birim kesir, 3/10 kesrinde bütünün bölündüğü 10 eş parçadan birini ifade eder demesi daha
anlaşılabilir bir anlatım olurdu.
Ceyda:5’te 10 kesrinin birim kesri 5’te1’dir diyor hocamız fakat bu kesirler aynı bütünündeki eş parçaları
ifade eden kesirler midir? Değiller midir? Ona değinmesi gerekiyordu.

7:52

Sema: Yukarıdaki soruda öğretmenin elmayı gösterirken aynı büyüklükteki eş şekilleri kullanması güzel
olmuş ama şöyle bir sorun var “Ali ve Ayşe’nin aynı büyüklükte elma yediği belirtilmemiş. Bu şekilde
sorunun eksikliği öğrenciye belirtilse iyi olur.

Bu soruda ½ kesrin ikide bir şeklinde okuması iyi ama başta bir bölü iki dedi şimdi ise ikide bir diyor. Yani
sanki iki farklı kavramdan bahsediyormuş gibi olmuş. Buda karmaşaya neden olur.

Kullandığı model üzerinde elmayı bölerken eş büyüklükte parçalara bölündüğü belirtilmemiş.

Bu örnekte birim kesirlerde sıralamaya değinip bunu elma üzerinde anlatması iyi olmuş. Aynı zamanda
birim kesirle de paydanın büyümesi kesrin değerini azaltır demesi iyi ama bunu matematiksel model
üzerinde anlatsa iyi olurmuş.

Elif Gamze: Elmaların büyüklüğü ya da alanları hakkında yorup yapmadan eşit olarak alması öğrencinin şu
aklına şu soru getirebilir “Ya elmalardan biri büyükse” ya da alan konusuna hakim olmayan öğrenci aynı
büyüklükte iki farklı renkteki elma olsaydı “Yeşil elma ve kırmızı elma nasıl aynı olabilir.”şeklinde
düşünebilirdi.

Başak: Elma yeme sorusunda soruda eşit elmalar demiyor bu kesinlikle belirtilmesi gereken bir husus ama
hocamız eşit kabul ederek çözüyor.

Rumeysa: soruda yenilen elma miktarını kararlaştırırken aynı bütünden yararlanması doğrudur.

Ceyda:Burada ki elma sorusunu çözerken Ayşe ve Ali’nin aynı büyüklükteki elmadan yediklerine değinmesi
doğrudur çünkü karşılaştırma yapmaktadır fakat elmayı dikdörtgen şeklinde parça-bütün ilişkisinde
göstermeye başladıktan sonra eş parçalara ayırmamış ayırmak istediğinide ifade etmemiştir.
8.00)

Fatma Nur: Verilen soruda aynı büyüklük diye bir ifade kullanmış orasını çok beğendim. Ama şekilleri eşit
parçaya böldüğünü belirtmemiş. 4’te 1 tanesini yedi demektense 4 eşit parçaya bölünmüş bir bütünün 1
parçasını yemiş, şeklinde ifade etmesi daha uygun olurdu.

9:08

ELİF GAMZE : Soru da yine bize parçaların eş olup olmadığı hakkında bilgi vermemiş. Az önceki soruda
sadeleştirmeyi azıcık öğrenen öğrenci b şıkkında ki 2/4 kesrini sadeleştirerek ½ kesrini elde ederek cevabın
sadece d değil b şıkkı olabileceğini de düşünür ki buradaki en büyük hata hocanın az önceki soruda
kesirlerin en önemli konusu olan Kesirlerde Sadeleştirme konusunu soru üzerinde kısaca anlatıp geçmesidir.

Sema:Yukarıdaki soruda modeller çözülürken öğrenci kare ya da dikdörtgende alan hesaplamayı biliyor
mu? Eğer bilmiyorsa kesirler öğretilirken modelde eş parçalara ayrılmış olduğu belirtilmiş mi? Öğrenci
bunları bilmez ve soru bunu belirtmezse öğrenmekte ve konuyu kavramakta zorlanır.

Başak: Soruda parçaların eş parçalar olduğuna değinmemiş ayrıca B şıkkındaki kesir dörtte ikiyi ifade
ediyor.Öğrenci öncesinde sadeleştirme işlemini gördüğü için acaba bu da mı birim kesri ifade ediyor diye
düşünebilir.Bunu da açıklaması daha sağlıklı olurdu.

Rumeysa: sorununC) seçeneği alan olarak 4 eşit parçaya bölünmüştür. Fakat şeklin bölünüş tazı nedeniyle
öğrenci bu parçaların eşit olduğunu anlamayabilir. Bunun için öğretmen kafa karışıklığını önlemeliydi.

Fatma Nur: Soru çok basit bir şekilde anlatılmış. Soruda istenilen bilgiler ( şekiller eşit parçalara bölünmüş
mü, bunlar aynı şekil mi ya da aynı şekil değilse bile aynı alana sahip mi ?) verilmemiştir. Öğrenci bu soruda
b ve c şıklarını sadeleştirip bunların da aslında bir birim kesir olacağını düşünüp kafası karışabilir.

Ceyda: :Hocamız soruyu tamamen yanlış çözüyor çünkü karşılaştırma yaptığı şekillerin alanının aynı
olduğunu kabul ediyor fakat bunu belirtmiyor.
 (9.35):

Başak: Bir bölü yedi,bir bölü üç,bir bölü dokuz diye okuyor ancak yedide bir,üçte bir,dokuzda bir şeklinde
okuması gerekiyordu.

Ceyda: Hocamız kesirleri büyükten küçüğe doğru sıralama yapıyor fakat bu kesirler aynı bütünün eş
parçalarından oluşmuş kesirler olduğuna değinmiyor.

(9.20):

Başak: Soruyu anlatırken iki boyanmış iki boyanmış şeklinde anlatıyor.Eş parçalardan ikisi boyanmış demesi
daha uygun olurdu.Öğrenci konuyu yeni öğrendi ve eş parça kısmı bu konu için çok önemli.En azından kulak
aşinalığı olması için daha özenli cümleler kurabilirdi.

10.00

Rumeysa: Sıralama konusunda 1/7,1/3,1/9 kesirlerini sıralarken ‘payda büyüdükçe kesrin değeri azalır’ gibi
daha ezber ifadeler kullanmak yerine aynı bütün üzerinde gösterip karşılaştırması daha somut ve
matematiksel bir anlatım olup öğrencilerin anlamasında kolaylık sağlar.

10:51

Sema: Yukarıdaki soruyu o kadar karmaşık anlatmış ki... Portakalın bir bütünü belirttiği ve bunun dört eş
parçaya ayrıldığında bir parçanın değerinin ¼ (Dörtte bire) eşit olduğunu belirtecekti. Kalan eş parçaların üç
tane ¼ (Dörtte üç) kesrine denk olduğunu onun da ¾ (Dörtte üç) kesri ettiğini söyleyecekti. Ayrıca
kesirlerde çıkartma işlemini anlatmadan kesirlerde çıkarma işlemi sorusu çözmesi öğrencinin anlamasını
zorlaştırır.

Başak: Öğrenci kesirlerde çıkarma işlemini görmeden bu konuyla ilgili soru çözüyor.Verimli olması çok
zor.Ayrıca öğrenci bu konuyu yeni öğrendi şekilsel olarak işlemsel olarak konuyu öğrencinin zihninde
somutlaştırabilirdi ama neredeyse bütün işlemleri zihinden yapmayı tercih ediyor.

Rumeysa: kesirleri sayı doğrusunda gösterirken 1'i bütün aldığımız için (0,1) aralığında kesirleri
gösteriyoruz demeliydi.
Fatma Nur: Portakalın eş dilimlere ayrılmasının belirtilmesi gayet güzel olmuş. Ama kesirlerde çıkarma
işlemini model üzerinden güzelce anlatabilirdi. Buradaki anlatımı çok yanlıştır çünkü payda kısmını hiç işe
sokmadan çıkarma işlemini sadece pay üzerinden yapmıştır.

11:16

Sema:Yukarıdaki soruyu çözerken sayı doğrultusunda birim kesri göstermesi güzel ve net anlatmış.
Buradaki hatası “Payda kadar bölmeye ayırırız, pay kadar yeri işaretleriz.” demek yerine “Sayı
doğrultusunda birim kesri gösterirken sıfır ile bir arasını paydadaki tam sayı kadar eş bölmeye ayırırız ve
sayı doğrultusunda, kesrin payında yazan tamsayı kadar olan kısmı sıfırdan başlatarak işaretleriz.”
demeliydi. Özellikle işaretlemeye sıfırdan başlandığını belirtmeliydi. Öğrenci kesri sayı doğrultusunda
gösterirken birden başlayıp sıfıra doğru işaretleme yanlışına düşebilir.

Başak: ‘Payda kadar bölmeye ayırırız pay kadar yeri işaretleriz.’diyor.Ancak paydadaki sayı kadar eşit
bölmeye ayırırız,paydaki sayı kadar yeri işaretleriz demesi gerekirdi.

Sayı doğrusunda gösterirken sıfır ile bir arasını bir bütün olarak aldığımızı belirtmeliydi.

Elif Gamze: Basit kesirlerin 0 ile 1 arasında olduğunu belirtmesi güzel bir durum.

Ceyda: Kesirleri sayı doğrusun da göstermekten bahseden hocamız 4’te1 kesrini hala 1 bölü 4 şeklinde
okuyor-sayı doğrusunu 4’e böleriz dedi fakat eşit bir şekilde 4’e böleriz demedi.

Fatma Nur: Verilen sayı doğrusunda bütünden kastımız ne? 0’dan 1’e olan uzaklık bir bütündür, demesi
daha uygun olurdu. (11.21) 0 ile 1 arasını 4 eşit parçaya bölmelidir, demeliydi. Burada seçilen kesirlerin
nereden başlayarak seçilmesinin gösterimi yapılmamış öğrenci bunu yanlış anlayıp sağ taraftan
başlayabilirdi. O yüzden 0’dan başlayarak... ifadesini kullanması gerekirdi.
11:54

Sema: Yukarıdaki soruyu çözerken “Paydanın bittiği yere tam sayı yazacaksınız yani bir yazacaksınız.”
demiş. Bunu böyle ifade etmek yerine “Bir bütünün paydasındaki sayı kadar bölünmüş eş parçalardan en
sonuncusun sağına bir yazılır.” şeklinde ifade etse iyi olurdu.

Başak: Sıfırdan başlıyoruz bire kadar beş parça olacak diyor ancak sıfırdan başlıyoruz bire kadar beş eşit
parça olacak demeliydi.

Rumeysa: sayı doğrusunda kesirleri göstermede ‘paydanın bittiği yere tam sayı yazacaksınız demiş, ‘yani 1’
demiş. Bu ifade yerine oraya bütünü 1 kabul ettiğimiz için bir yazdığımızı söylemeliydi. Öğretmenin
kullandığı ifadeden öğrenciler tam sayı diyince oraya -1,2,3... gibi tam sayılarında yazılabileceğini
düşünebilir.

Fatma Nur: Paydanın bittiği yere tam sayıyı yazıyoruz ama hangi tam sayıyı yazıyoruz bunu belirtmemiş ki.

12:19

Sema: Bu soruyu çözerken sayı doğrultusundaki sıfır ile bir

arasında kesri gösterirken eş parçalara ayırdığını dememiş.

Fatma Nur: Soruda eşit parçalara böldüğünü belirtmemiş. Yine

kesri sayı doğrusunda ifade ederken nereden başlayarak saydığını
belirtmemiş.0’dan başlayarak…ifadesini kullanması gerekirdi.

Verilen sorularda sayı doğrusunun eşit parçalara bölündüğü

belirtilmemiş. Şekillerin aynı alana sahip olduğu söylenmemiş.
Sayı doğrusunda neyin bütün olarak alındığı ifade edilmemiştir.

Ceyda: Sayı doğrusunun eş parçalara ayrıldığını ifade etmeden soruyu çözüyor

Rumeysa: soruda yine bütünü eş parçaya bölmemiz gerektiğini söylememiş. Ve 1/3 kesrini üçte bir diye
okumak yerine ‘bir bölü üç’ şeklinde okumuştur başlangıçta yaptığı hataları tekrarlamıştır.

Sıralama sorusunda kesirleri okurken (1/3) önce bir bölü üç diyor sonra üçte bir diyor öğrenci bu iki
tellaffuzu farklı kesirler gibi algılayabilir.

Başak: Bir bölü üç,bir bölü altı,bir bölü dokuz diye okuyor ancak üçte bir,altıda bir,dokuzda bir şeklinde
okumalıydı.

(12.17)

Başak:‘Bir bölü üç diyor mesela üçe böleceğim.’ diyor ancak üç eşit parçaya böleceğim demeliydi.

(12.30)
Başak: Sayı doğrusunu eşit parçalar halinde bölmedi.Kesir kavramının öğreniminde eş parça vurgusu çok
önemli ve dikkat edilmesi gereken bir kısım.

(13.35)

Başak: Kaça ayırmış üç diyor kaç eşit parçaya bölmüş demeliydi ayırmak kelimesi öğrencilerin farklı
düşünmelerine yol açabilir.

Elif Gamze: 3’e böleceğim değil 3 eşit parçaya ayıracağım demeliydi

(13.50)

Başak: Şeklin eş parçalardan oluştuğuna değinilmemiş.Hoca eş kabul edip çözüyor. Ya soruda ya da şekil
üzerinde bu parçaların eş olduğunu belirtmeliydi.

SORU 2-)Kesirler şarkısı çözüm yine tonguçta videosunu yazılı ve sözlü matematiksel dil bağlamında
olumlu ve olumsuz eleştiriniz. Her iki durum içinde gerekçelerinizi ayrıntılı açıklayınız.

(0.23)

Fatmanur: Burada bileşik, birim ve tam sayılı kesir demiş oysaki basit kesirden hiç bahsetmemiştir.

(0:25)

Sema: Şarkıda “Derdimiz pay ile payda, sadeleşirler.” demiş. Sadeleşirler ama ne ile sadeleşirler? Doğrusu
şu şekilde olacaktı: “Kesirlerde sadeleştirme işlemi kesrin payı ile paydasındaki sayıyı kalansız olarak
bölebilen ortak bir tamsayıya bölerek yapılmaktadır.

Rumeysa: Kesirlerin pay ve paydasının aynı sayı ile çarpılıp bölünerek sadeleştirme veya genişletme
işlemleri yapılabileceğini göstermesi güzel olmuş.

(0.30):

Başak: Kesir çeşitlerini anlatırken basit kesirlere değinmemmiş bu da konunun eksik kalması demek
oluyor.Bahsetmesi gerekirdi.

0:33

Sema: Şarkıda “Çözüm yine Tonguç’ta, genişletirler.” demiş. Kesirlerde genişletme işlemi yapılıyor evet
ama nasıl? Doğrusu şu şekilde olmalıydı: “Kesirlerde genişletme işlemi yapılırken kesrin payı ve paydasını
sıfır olmayan başka bir tam sayı ile çarparak kesirlerde genişletme yapılır.”
0:35

Sema: Yukarıdaki şekilde gözüktüğü gibi şarkıda birim kesirleri sayı doğrultusunda kesirleri sıralarken aynı
şekli kullanmamış. Sıralama yapılırken eş bütünler ve bu bütünlerin kendi içinde eş parçalara bölünmesi
gerekiyordu.

Ceyda: Kesirlerin şarkı ile öğretilmesinin güzel ve dikkat çekici olduğunu düşünüyorum. Öğrencinin
dikkatini çekmek için güzel olmuş fakat 0.33’te farklı şekillerin alanlarının aynı olduğu ifade edilmeden
karşılaştırma yapılmıştır.

Başak: Parçalanmış şekilde verilen şekillerin eş parçalar şeklinde parçalandığını şekil üzerinde göstermesi
gerekirdi çünkü eğer eşit değillerse kesir kavramından bahsedemeyiz.

Elif Gamze: 1/2, 1/4, 1/8 kesirlerinin kıyaslanması doğru ancak kıyaslamayı aynı şekil üzerinde belirtse daha
doğru olurdu çünkü öğrenci farklı şekil olduğundan büyüklüklerini ya da alanını şekilden aldanarak yanlış
yapar.

0:40

Sema: Evet şarkıda yukarıdaki şekilde gözüktüğü gibi birim kesri gösterirken sıfır ile bir arasında
gösteriliyor. Ama bu modelde sıfır ile bir arası eş parçalara bölünüp, bölünmediği belli değil.

1.00)
Fatma Nur: Bileşik kesri tam sayılı kesre çevirirken burada öğrenci kesir çizgisi ile bölüm çizgisini
karıştırabilir.

(1.15)

Fatma Nur: Sadeleşme ve genişletmeyi akılda kalıcı şekilde göstermiş ama sadeleşmeden önceki hali ile
sadeleştikten sonraki halinin denk kesir olduklarını belirtmemiş sonuç olarak eşitlik ve denklik farklı
kavramlardır.

1:23

Sema Şarkıda yukarıdaki modellemeyi yaparak denk kesrin modelleme üzerinde göstermesi güzel olmuş.
Fakat “Bir bütünün aynı miktarı denk kesri gösterir.” demiş fakat bu tabir şu şekilde olmalıydı: “Eş iki
bütünün kendi içinde ayrılmış parçalarının payındaki sayı kadar birleşmesi aynı miktarı gösterir.” demeliydi.

Fatma Nur: 2’de 1 ve 4’te 2 kesrini aynı şekil üzerinden göstermesi çok iyi olmuş.

Elif Gamze: Şarkı da “Bir bütünün aynı miktarı denk kesri gösterir.” İfadesini kullanmış ama biz bütünün ne
kadar olduğunu bilmiyoruz. Eğer bize eş iki bütün arasında kıyaslama yapmasıydı öğrencinin kafasına net
bir şekilde otururdu.

Başak: Denk kesirler için bir bütünün aynı miktarını gösterir diyor ve kullandığı iki şekli sonradan
birleştirerek aynı bütünün aynı miktarına denk geldiğini somut olarak çok güzel bir şekilde gösteriyor.

Rumeysa: sadeleşen kesirlerin bir bütünün aynı miktarına denk geldiği çok güzel modellenmiştir. Kesirlerde
sadeleştirme ve genişletme işleminin miktarı değiştirmediği çok güzel anlatılmıştır.

Ceyda: :Denk kesirlerin açıklayış şeklini beğendim çünkü aynı bütünden ele alınarak ve genişletilerek elde
edildiğinden bahsetmiştir.
1:38

Sema: Şarkıda yukarıdaki şekli gösterirken “Pay ile paydayı bölen yoksa birden başka kesrin en sade hali
durur karşında.” demiş. Buradaki hata pay ve payda bire bölündüğü gibi eksi bire de bölünür. Sadece bire
bölünmez.

1.40)

Fatma Nur: Pay ile paydayı 1’den başka bölen sayı yok demiş oysaki -1’de var mesela.

Fatma Nur: Şarkı genel olarak eğlendirici ve akılda kalıcı olmuş ama öğreticilik konusunda ezberciliğe
kaçtığı için burası tartışılır.

1.32)

Ceyda: Genişletmeyi de iyi bir şekilde ifade etmişler çünkü kesrin değişmediğini ve aynı miktarı ifade
ettiğini söylemiştir.

(1.46):Kesirlerde karşılaştırma yaparken aynı bütünden yola çıkıp karşılaştırma yaptığına değinmediği için
orada eksiklik olduğunu düşünüyorum.

(2.16)

Rumeysa: Ödevin 3/8’ü 15 sayfa ise toplamı kaç sayfadır? Sorusunun işleminin sadece matematiksel
işlemle yapması çok ezberci bir yöntem olmuş modelleme tekniği ile anlatılması daha doğru olurdu. Ayrıca
soruda 3/8’i şeklindeki yazım kesrin ‘üç bölü sekiz i’ olarak telaffuz edildiğine işarettir bu kullanım yanlıştır
‘sekizde üçü (3/8’ü) olmalıydı.
2:11

Sema: Yukarıdaki şekilde “3/5’i” demiş. Bunu yanlış okumuş. Üç bölü beşi demek yerine beşte üçü
demeliydi. Aynı okuma hatayı videonun devamında da yazmış.

Elif Gamze: Genel olarak videoyu beğendim öğrenciler için eğlenceli ve dersi de öğrenciye sevdirmek adına
ders de dinletilebilir. Ezber olduğu tartışmaya açık bir konu benim fikrim öğrenci bu video ile dersi
öğrenmiyor sadece küçük bir tekrar ediyor.

Not:Grupça birbirimize katılıyoruz genel olarak aynı hataları bulmuşuz zoom toplantısında da bunu belirttik.