Zamek w Malborku

Prezentacja zrobiona przez Jakuba Świtonia.

Informacje ogólne

Zamek w Malborku to największy zamek w Polsce, największa gotycka twierdza w Europie, ale także
jeden z największych zachowanych zespołów architektury gotyckiej na świecie. Znajduje się na
prawym brzegu Nogatu. Był on siedzibą Zakonu Krzyżackiego, wtedy znany pod nazwą „Marienburg”.
Zamek złożony jest z trzech części: Zamku Niskiego, Zamku średniego oraz Zamku Wysokiego, o
których opowiem później. Zaczynajmy.

Historia

*Początki budowy – zamek komturski ( ~1280)

O ile same przygotowania do budowy zostały zaczęte już w roku 1278, to dopiero w 1280 roku mamy
pierwsze informacje o właściwej budowie zamku.
*Rezydencja wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego (1309–1457)
W 1309 roku postanowiono przenieść siedzibę Wielkiego Mistrza Zakonu z Wenecji do Malborka. Ten
z powodu ilości ludzi, którzy na niego mieli przybyć został dużo bardziej rozbudowany.
*Rezydencja królów Polski (1457–1772)
W czasie wojny trzynastoletniej, a dokładniej w 1457 roku zamek został sprzedany do Polaków za 190
tysięcy florenów. Podczas tego okresu był on jedną z rezydencji królów Polski i nic zbytnio się nie
zmieniało. Dopiero w 1644 roku przez niefortunny wypadek spaliły się dachy nad wszystkimi czterema
skrzydłami Zamku Wysokiego, a zamek został wyremontowany „prawie” dokładnie dopiero 3 lata później.
*Dewastacja (1772–1816)
Po przejęciu zamku przez Prusów w 1772 roku został on przebudowany na koszary, a praktycznie
wszystkie gotyckie smaczki zostały usunięte. W latach 1801-1804 sklepienie zostało całkowicie
wyburzone, ściany otynkowane, a okna – zrobione totalnie od nowa.
*Rekonstrukcja (1817–1939)
W latach od 1817-1939 Zamek Krzyżacki w Malborku był odbudowywany ze zniszczeń zrobionych w
okresie Dewastacyjnym. Okres odbudowy trwał ponad wiek, a i tak wiele z niego zostało
zaprzepaszczone, ponieważ w roku 1945 na zamku doszło do bitwy Niemiecko-Sowieckiej w wyniku
której około 55% zamku zostało zniszczone
*Odbudowa po 1945 roku
W późniejszych latach zamek był przekazany z rąk Wojska Polskiego do Ministerstwa Kultury i
Dziedzictwa Narodowego, a na końcu do władz lokalnych. Z czasem był odbudowywany na podstawie
starych zdjęć, dokumentów itd. itp. Aby w końcu przybrać dzisiejszy kształt i wygląd.
Wielcy Mistrzowie
Jeszcze na chwilę zostańmy przy historii to ja jeszcze szybko dopowiem dwie informacje. Pierwszą z nich
jest lista Mistrzów Krzyżackich, a jest ona następująca:
 Karl von Trier    1311-1324       
 Werner von Orseln    1324-1330       
 Luther von Braunschweig    1331-1335       
 Dietrich von Altenburg    1335-1341       
 Ludolf König    1342-1345       
 Heinrich Dusemer    1345-1351       
 Winrich von Kniprode    1352-1382       
 Konrad Zöllner von Rotenstein    1382-1390       
 Konrad von Wallenrode    1391-1393       
 Konrad von Jungingen    1393-1407       
 Ulrich von Jungingen    1407-1410       
 Heinrich von Plauen    1410-1413       
 Michael Küchmeister    1414-1422       
 Paul von Rusdorf    1422-1441       
 C    1441-1449    
Lista Unesco
Tu krótko. Zamek w Malborku został wpisany na listę UNESCO w 1997 roku z powodu swoich rozmiarów. W
końcu jest największą gotycką twierdzą w całej Europie, a także jednym z największych ośrodków architektury
gotyckiej na świecie. Cóż chcieć więcej.
Części Zamku Krzyżackiego w Malborku – Zamek Niski z przedzamczem.
Nie chcąc już przynudzać szybko skrócę o co z częściami zamku chodzi. Są to poszczególne części o oddzielnym
zastosowaniu/ przystosowaniu. Myślę że taki wstęp wystarczy. Zaczynajmy.
Zamek Niski wraz z przedzamczem : To najmniej reprezentacyjne części zamku zawierająca całe przedzamcze
oraz większość jego umocnień. W skład tych części wchodzą między innymi baszty np. „Baszta bez nazwy” , lub
„Baszta ku Miastu”. Oprócz baszt z ważniejszych budowli znajdują się tam: Kościół św. Wawrzyńca, Brama Św.
Wawrzyńca, Ludwisarnia, „Karawan” inaczej zbrojownia I wały von Plutena

Części Zamku Krzyżackiego w Malborku – Zamek Średni

Zamek średni: to oryginalnie część zamku w której znajdowała się rezydencja Wielkiego Mistrza. Była
najbardziej reprezentacyjną częścią zamku. To na nim znajdują się gotyckie Refektarze: Letni, Zimowy
i Wielki, które są w mojej opinii perełkami wnętrz Zamku Malbork. Poza nimi na Zamku Średnim
znajdują się pomieszczenia takie jak: „Wysoka Sień”, Infirmeria, lub „Małe Gdanisko”

Części Zamku Krzyżackiego w Malborku – Zamek Wysoki

Zamek Wysoki: Zamek wysoki to część, która orginalnie była częścią przeznaczoną dla zakonników
(no bo przecież w końcu to zakon). To w jego obrębie znajduje się większość kaplic. W pewnym
stopniu pełnił on funkcje administracyjne i defensywne. Na zamku wysokim znajdziemy między
innymi: Kościół pw. Najświętszej Marii Panny, Kaplica św. Anny , lub Kapitularz

Rady dla turystów

Samemu byłem na Malborku raz i chciałbym zostawić dwie rady dla osób które chcą zwiedzić to
miejsce.
Pierwsza – to aby chodzić z osobami „zainteresowanymi” ponieważ samo zwiedzanie może trwać
nawet 5 godz.
Druga – to aby przyglądać się każdemu detalowi pomieszczeń, gdyż można zauważyć ciekawe rzeczy.

KONIEC

Brawo dotarliście ze mną do końca wycieczki po Malborku i w czasie i w przestrzeni. Powodzenia przy
zwiedzaniu.