LATIHAN MINGGU 5

Nama: Mohamad Najmi B Mat Yassin

No Matrik: I19103505
Kod Kursus: USL6173
Nama Pensyarah: Dr Mohd Zulfahmi Mohamad
1.0 Antara yang menjadi punca kepada fanatik mazhab dalam agama ialah
taasub terhadap mazhab yang ia dapat memberi kesan kepada
perkembangan minda dan taasub menyebabkan pemikiran seseorang
menjadi sempit, beku, tidak adil dalam membuat penilaian dan tidak
mampu menjana idea baru dan segar. Menurut Prof Dr Ahmad Kamal Abu
al-Magd beliau telah menyenaraikan lima sebab lahirnya golongan
ekstremis agama iaitu [1] memahami al-Quran dan hadis secara sempit; [2]
mengambil ilmu daripada syarahan awam; [3] ketaatan membuta tuli; [4]
mengasingkan diri daripada masyarakat; dan [5] penyalahgunaan pendapat.
Selain itu, Menurut Mun'im A. Sirry, secara amnya, kemerosotan dalam
pengajian hukum dan ijtihad sebahagian besarnya disebabkan wujudnya
penetapan teks yang membelenggu fikiran akibat hilangnya kebebasan
berfikir. Menurut Farouk Abu Zaid, kebebasan berfikir ini hilang akibat
penggunaan mazhab tertentu secara paksa oleh pemerintah ketika itu,
sebagaimana yang berlaku pada zaman Khalifah al-Makmun dan al-
Mu'tashim dan al-Watsiq. yang mengenakan doktrin Mazhab Muktazilah ke
atas para ulama. Belenggu minda ini merebak secara akut sehingga
menimbulkan ketaksuban terhadap kumpulan atau mazhab sendiri.
Dakwaan bersama yang menegakkan mazhab mereka dan merendahkan
mazhab lain.

2.0 Antara bentuk-bentuk fanatisme di kalangan masyarakat kita, bentuk

fanatik agama boleh dikatakan boleh merujuk kepada beberapa bentuk lain
yang menunjukkan makna yang sama, walaupun terdapat perbezaan dari
sudut penggunaan istilah tersebut. Fanatik boleh dirujuk kepada maksud
melampau, taksub, melampaui batas, membebankan atau merumitkan,
melampaui batas atau melebihi had yang ditetapkan. Adapun tashaddud yang
bermaksud berlebih-lebihan atau Menyusahkan. Dalam konteks bentuk ini juga
menjadi salah satu bentuk kepada fanatik agama. Maksud tashaddud boleh
dirujuk kepada seseorang yang melakukan sesuatu atau ibadat yang melebihi
had yang ditetapkan dalam syariat atau melakukannya dalam keadaan
khusyuk. Antara contoh bentuk fanatik agama di negara kita ialah Kumpulan
Islamic State of Iraq and Syria (ISIS) merupakan antara golongan ekstremis atau
fanatik dalam memperjuangkan agenda mereka dalam bentuk sikap dan
tindakan. Manakala, sikap membantah atau taksub terhadap guru atau
kumpulan atau idea pemikiran tertentu merupakan salah satu contoh fanatik
dalam konteks sikap.
3.0 Kesimpulannya ialah sikap kecenderungan fanatik sangat mungkin
muncul dalam sesuatu tafsiran. Tafsir Ahkam al-Quran al-Jassas tidak diragukan
lagi kualiti dan kredibilitinya serta banyak digunakan sebagai panduan dalam
ilmu fiqh kerana coraknya yang sangat tebal dengan aspek fiqh. Namun begitu,
buku ini tidak dapat mengelak ketaksuban yang banyak sehingga
mengurangkan mutu tafsiran.

4.0 Muhammad Hussein al-Dzahabi dalam kitabnya Tafsir wa al-Mufassirun.

al-Dzahabi memberikan beberapa contoh tafsiran yang cenderung berperisa
fanatik di dalam kitab Tafsir Ahkam al-Quran oleh Imam Al-Jassas. Contoh
tafsiran yang cenderung mempunyai rasa fanatik ialah tafsiran Qs. Al-Baqarah
[2]:186. Dalam ayat ini, al-Jassas berusaha bersungguh-sungguh untuk
menjadikan ayat ini sebagai dalil bahawa orang yang telah memulakan puasa
sunat, wajib menyempurnakan puasanya sehingga berbuka. Ayat lain yang
dicontohkan oleh al-Dzahabi ialah Qs. Al-Baqarah [2]:232. Dalam ayat ini al-
Jassas cuba berhujah dengan ayat ini dari beberapa aspek bahawa
perkahwinan wanita boleh juga dilakukan tanpa wali dan tanpa izin walinya.
Ayat lain yang menjadi contoh ialah Qs. Al-Nisa [4]: 2 dan 6 yang beliau jadikan
dalil bagi mazhab Hanafi sebagai kewajipan memberikan harta kepada anak
yatim apabila mereka mencapai umur 25 tahun. Disini kita dapat lihat bahawa
Dr Hussein al-Dzahabi menkritik karya tafsir daripada Imam al-Jassas dengan
komentar bahawa tafsiran yang berada di dalam kitab tafsirnya banyak unsur
fanatisme.

Selain itu, Beliau juga merupakan seorang yang terhadap mazhab Hanafi
sehinggakan sebahagian besar menjadikan pada kitabnya sikap yang begitu
kasar. Dalam menakwil sebahagian ayat atau menjadikannya tidak sesuai
untuk disebut oleh penentangnya serta sesiapa yang membaca kitab tafsir
Imam al-Jassas akan merasai semangat tidak bertoleransi ekoran faktor
berlaku berat sebelah pada satu buah pihak sahaja.