İş Hayatına Hazırlık

Üniversiteli Olmak
• Üniversite Eğitiminin Niteliği ve Amacı
Üniversite kelimesi kökeni latincede toplululuk ya da lonca anlamına
gelen universitas’tır.

Üniversite: felsefi tartışma ortamında akıl sürecini duygusal sürecin

önüne alarak kişilerin olayları görerek ve tartışarak farkına
varılabilirliğini sağlayan ortamlardır.
 Üniversiteli Olmak
Kanundaki tanımından yola çıkarak üniversitenin temel nitelikleri aşağıdaki
gibi sıralanabilir;
• Yüksek düzeyde eğitim-öğretim yapması
• Bilimsel araştırmalar yapması
• Yayın ve danışmanlık yapması
• Yükseköğretim ile ilgili alt birimlerden oluşması ve kamu tüzel kişiliğine
sahip olması

Kamu tüzel kişiliği, kanunla ya da kanunun açıkça verdiği bir yetkiye dayanarak
kurulan, üstün ve ayrıcalıklı yetkilerle donatılmış, malları, gelirleri ve personeli
ayrı bir statüye tabi tutulmuş kuruluşlardır

Bilgi üretmek ve yaymak

 Üniversiteli Olmak
Yükseköğretimin amaçları ise kanunda özetle şöyle belirtilmiştir.

• Öğrencilerini belirli niteliklere sahip vatandaşlar olarak yetiştirmek

• Ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda
bulunacak ve hızlandıracak programlar uygulamak
• Yüksek düzeyde bilimsel çalışma ve araştırma yapmak, bilgi ve
teknoloji üretmek ve yaymak
 Üniversiteli Olmak
Üniversitenin öğrencilere yönelik temel 2 amacı ise;

• Eğitim görülen alandaki bilgileri öğrencileri aktarmak

• Eğitim görülen alanda öğrencileri iş yaşamına hazırlamaktır.

Üniversite sadece temel bilgileri vermekle kalmaz, yeni bir bakış açısı kazandırır.
Lise eğitimine kadar standart bilgilerle donatılan öğrenciler üniversiteye
başlamakla birlikte o güne kadar öğrendiklerinin sadece bir temel olduğunu,
bunların dışında çok farklı uzmanlık alanlarının varlığını ve bu alanlarda
öğrenilecek çok şeyin olduğunu algılamaya başlar.

Buna karşın genellikle son sınıflara yaklaşırken öğrenciler öğrenim gördükleri

alanda artık oldukça bilgili oldukları izlenimine kapılırlar.

Oysa bilginin sonu yoktur ve nasıl ki üniversiteye yeni başlayan bir öğrenci lisede
öğrendiklerinin çok temel bilgiler olduğunu algılıyorsa, son sınıfa geldiklerinde de
kendierine verilen bilgilerin o alandaki temel bilgiler olduğunu algılamalıdır.
 Üniversiteli Olmak
• Üniversite ve İş yaşamının farklılıkları
Öğrenciler üniversitede okurken iş yaşamında gerekli teknik bilgileri alarak
çalışma yaşamına hazırlanmakla birlikte sadece üniversitede verilen derslerle
yetinen bir öğrenci iş yaşamında zorluklar çekebilir.

Bilginin özellikleri
Üniversitede verilen bilgiler «teorik» - «olması gereken»’dir.
Oysa iş hayatında karşılaşılan «pratik»- «olan»’dır.

Bu nedenle üniversitede öğrenilen bilgilerin iş yaşamında uygulanabilir

olması gerekmekte, sadece bilgilere sahip olmaktan öte bunları kullanabilme
yetisine de sahip olmak önem taşımaktadır.
 Üniversiteli Olmak
Bilgilerin değişim hızı gün geçtikçe artmaktadır. Öğrenci mezun
olduktan bir süre sonra çoğu bilgileri eskimiş olacak ve sürekli yeni
bilgiler edinmek zorunda kalacaktır.
Ancak üniversitede verilen yeni bilgiler yeterince öğrenilmez ise,
gelişmelerin de takip edilmesi oldukça zorlaşır.

Üniversitede ancak literatürde kabul görmüş temel bilgiler ders

kitaplarına ya da ders planlarına dahil edilir. Buna karşın, iş dünyası,
henüz tez aşamasında olan akademisyenlerce tartışılan veya yeni
ortaya çıkan bir bilgiyi uygulamada katma değer sağlayacağına inanırsa
literatürce geniş kabul görmesini beklemeden uygulamaya koyabilir.
 Üniversiteli Olmak
Çalışma ekibi
Üniversitede , akademik danışmanlar öğretim elemanları bulunur.

İş yaşamında ise, genellikle bilgileri paylaşmayan yönetici ile karşılaşır.

Üniversitede öğretim elemanıyla kurduğu diyaloğu işyerinde yönetici ile

genellikle kuramayabilir. Bu durumda, işi ile ilgili bilgileri birimindeki diğer
deneyimli kişilerden almaya çalışır ama onlar da rekabet nedeniyle bu konuda
istekli davranmazlar. Oysa sınıf arkadaşları genellikle her konuda birbirlerine
destek olma eğilimindedir. Çünkü geçme notunu alan her öğrenci başarılı
olacaktır ve rekabet daha az hissedilir bir seviyededir.

Fakat aynı sınıf arkadaşları bir kurumda aynı bölümde uzman yardımcısı olarak
çalışıyorken, aralarından sadece birinin uzman pozisyonuna atanbilecek
olması durumunda artık destekçi değil rekabetçi olacaklardır.
 Üniversiteli Olmak
Çalışma Kültürü
Derslerde yapılan uygulamalar, genellikle sınıf ve laboratuvar
ortamlarında yapılır ve sanal uygulamalardır. Uygulamanın amacı
«öğrenmek»tir.
Eğer öğrenci başarısız olursa en kötü ihtimal o dersten kalır bir sonrakı
sene tekrar eder.
Öğrencinin uygulamalarda hata yapması doğal karşılanır çünkü o işi ilk
defa yapmaktadır.
 Üniversiteli Olmak
Örneğin, bir öğrenci, muhasebe dersi sınavında bir tedarikçinin
alacağını 100.000 TL yerine yanlışlıkla 1.000.000 TL olarak bulmuş
olabilir. Bu bir sınav sorusu olduğu için ve gerçekte böyle bir ödeme
yapılmayacağı için ortada gerçek bir zarar bulunmaz. Öğrenci en fazla
düşük not alır, hatanın zararı kendinedir.

Uygulamalı derslerde yapılan hatalar normal karşılansa da iş yaşamında

yapılan hatalar aynı şekilde karşılanmaz.
Sözlü uyarıdan, işine son verilmesine kadar farklı yaptırımlar
uygulanabilir.
Üstelik yapılan uygulamalar sanal da değildir. Dolayısıyla yapılan
hatadan en azından bir kişi ya da kurum olumsuz etkilenir ya da zarar
görür.
 Üniversiteli Olmak
Çalışma Ortamı ve Koşulları
Üniversitelerin büyük bir bölümünün koşulları şirketlerin çok büyük bir
bölümünden daha iyi durumdadır. Oysa gerçek çalışma koşulları, (hele
bir de arazide çalışılması gerekiyorsa) okuldakilerden daha zordur.
Örneğin, tıp fakültelerindeki öğrencilere sunulan birçok olanak çoğu
devlet hastanesinde yoktur.

Öğrenciler sadece ders olduğu günler okula gider ve arada boşluklar

vardır. İş yaşamında ise çalışanın işi olsun olmasın belirtilen çalışma
saatlerinde işyerinde olma zorunluluğu olduğu gibi bu süreleri aşan
şekilde de çalışabilir.
 Üniversiteli Olmak
Çalışma yaşamında devam zorunluluğu %100’dür ve çalışanın önemli işi
olsa bile yöneticisinden izin almak zorundadır.
Ayrıca derse geç kalma ile işe geç kalma arasında da önemli farklar
vardır. Öğrenci derse geç kalırsa, bundan sadece kendisi etkilenir. Ancak
bir çalışan işe geç kalırsa işinin gecikmesi ve aksaması söz konusu olur.
Bundan da hem çalışanın, çalışma arkadaşları hem yöneticisi ve
dolayısıyla kendisi etkilenir.
 KONULAR ÜNİVERSİTE İŞ DÜNYASI
Temel Amaç Öğrenmek Yapmak, Çalışmak

Bilginin Özellikleri

Bilgilerin niteliği Teorik , olması gereken Pratik, uygulamada olan

Bilgilerin düzeyi Temel bilgiler Detaylı bilgiler

Bilgilerin güncelliği Eski bilgi Yeni bilgi (teknolojiye uyum)

Davranış bilgileri Az önemli Çok Önemli

Çalışma Ekibi

Yönlendiren Öğretim elemanı - danışman Yönetici

Çalışma arkadaşları sınıf arkadaşları iş arkadaşları

Ekip çalışması Destekçi Rekabetçi

Çalışma Kültürü

Hoşgörü düzeyi Hata yapılabilir Hatasız olma

Hataların etkileri Deney/sanal- çok az zarar Gerçek - zararlı (telafisi zor olabilir)

Yaptırım hoşgörülü Katı işyeri kurallları, ciddi yaptırım

Artniyetli tavırlar Nadiren Çok sık

Çalışma ortamı ve koşulları

Çalışma ortamı Donanımlı sınıf, laboratuvar Donanımsız ofis, fabrikalar

Çalışma biçimi Yarı zamanlı Tam zamanlı

Devamsızlık %30 devamsızlık %100 devam + fazla mesai

Yıllık izin Döne tatili - yaz tatili İlk bir yıl izin yok, daha sonra yıllık 14 gün izin
 Üniversiteli Olmak
Öğrencilerin iş yaşamından bekledikleri ile bulabilecekleri arasında da derin
farklılıklar vardır. Literatürde «Gerçek Şoku» diye isimlendirilen uyumsuzluk
da bu farklılıkların yansımasıdır.

Gerçek Şoku: Orta yaş krizinde «beklenti-gerçekleşenler» uyumsuzluğunu

ifade eden bu deyim yeni mezun gençlerin durumuyla da örtüşmektedir.

Bu yüzden öğrencinin yapacağı stajların, geçiçi-yarı zamanlı işlerin daha önce

belirlediği kariyer hedeflerine uygun olması gerekir.

Eğer öğrenci kararsızlık yaşıyorsa, çalışmalarını farklı alan ve ortamlarda

sürdürürerek olabildiğince fazla bilgi toplayıp, kariyer hedeflerini netleştirme
imkanı da vardır.
 Üniversiteli Olmak
Öğrenci özellikle çalışmayı düşündüğü alanda çalışan ve başarılı olmuş
deneyimli kişilerden bilgi edinmeli, gerçek çalışma koşullarını
öğrenmeli bu alanda gelişme için ne tür bilgi, beceri ve davranışlara
sahip olunması gerektiğini araştırmalıdır. Bu noktada öğrenci, kariyer
etkinliklerinde ve özellikle de kariyer günlerinden yararlanmaya
çalışmalıdır.