ÖZEL FENER RUM İLKÖĞRETİM OKULU VE LİSESİ

“Özel Fener Rum İlköğretim Okulu ve Lisesi”, 1454 yılında İstanbul’un Haliç kıyısındaki en
sevimli semtlerinden biri olan Fener’de, Fatih Sultan Mehmet’in fermanı ile Patrik
Gennadios tarafından, geniş olanaklar sağlanarak kurulmuş, tarihin en eski ve en görkemli
okullarındandır.

500 seneyi aşkın süredir eğitim veren okul, İstanbul’un fethinden önce, “Patrikhane
Akademisi”, “Kırmızı Okul”, “Birinci Akademi”, “Mekteb-i Kebir” ve “Milletin Büyük Okulu”
gibi farklı isimlerle faaliyetini sürdürmüş, bugünkü adını ise bulunduğu Fener semtinden
esinlenerek almıştır.

İstanbul’un fethinden sonra Bizans’ın yönetici sınıfı ve tüccarları kenti terk ederek Ege
adaları, İtalya ve Fransa’ya sığınmıştır. Fatih Sultan Mehmet, 1454’te tüm İstanbullu
Ortodoksları kente geri çağırıp, kendi dillerinde eğitim yapabileceklerini, Patrikhanelerini
yeniden ihya edebileceklerini ve ibadetlerini eskiden olduğu gibi serbestçe yerine
getirebileceklerini bildirmesi üzerine İstanbul’dan ayrılmış olan Rumlar gruplar halinde kente
geri dönmüştür.

Osmanlı İmparatorluğu’nun yüksek mevkilerinde görev almış bulunan Fenerli Rum beyleri
(Feneryotlar), Baş Tercüman (Dragoman) , Eflak ve Boğdan Beyleri, Patrik ve Yüksek Din
Görevlileri, bu okuldan yetişmiştir.

Fener sırtlarında inşa edilmiş, geniş ve yüksek cephesi, kırmızı tuğlaları ve ortasındaki kubbeli
gösterişli kulesiyle günümüze kadar ulaşan bu çok görkemli yapı 1880-1882 yılları arasında
mimar Konstantinos Dimadis tarafından inşa edilmiştir. 19. yüzyılın önemli mimarlarından
biri olan ve Fener Rum Erkek Lisesi mezunları arasında bulunan Mimar Dimadis, eserin
kırmızı tuğlalarını ve diğer yapı malzemelerinin çoğunu Marsilya’dan getirtmiş. Bu dayanaklı
malzemeler yapının bunca zaman sağlam kalmasını sağlamıştır. Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde
özellikle İtalya ve İspanya’da da şatolar yapan Dimadis, eseri iki sene gibi kısa sayılabilecek bir
sürede bitirmiştir. Büyüklüğünden ve ihtişamından dolayı sıkça Fener Rum Patrikhanesi
zannedilir.

Cumhuriyet’in ilanından sonra Fener Rum Erkek Lisesi adını alan okul, 1989 yılında hemen
bitişiğindeki Yuvakimion Kız Lisesi’nden öğrencileri kabulünden günümüze kadar karma
eğitim ile faaliyetine «Özel Fener Rum İlköğretim Okulu ve Lisesi» olarak devam etmektedir.
Okulun mevcut öğrencisi yaklaşık 40 kişidir. Öğrencilerin çoğunluğunu Hataylı Ortodoks
öğrenciler oluşturuyor.

Millî Eğitim Bakanlığı’nın müfredatı uygulanan ve özel azınlık okulu statüsünde bulunan
okulda, ana dilde (Yunanca) eğitim alan öğrenciler hem Türkçe ders kitapları hem de
Yunanistan’dan gelen Yunanca ders kitaplarını kullanıyor.

Millî Eğitim Bakanlığı tarafından herhangi bir ödenek almayan okullar Rum cemaati vakıfları
tarafından destekleniyor. 

İstanbul’da faaliyet gösteren diğer 4 Rum okulu; Zapeion (Beyoğlu), Zografeion (Beyoğlu),
Langa ve Büyükada’daki okullardır.