Gelişme Fizyolojisi

Prof. Dr. Mehmet YILDIRIM

Döllenme (Fertilizasyon)

- Haploid sayıda kromozom taşıyan bir yumurta ile spermin birleşip

diploid sayıda (46) kromozom taşıyan zigotu oluşturmalarına denir

- Vajinaya ulaşan sperm hareketlidir ancak dölleme yeteneğini burada

kazanır

- Döllenme, ovulasyondan bir gün sonra uterus tüpünün ampülü ile

boyun kısmı arasında olur
Oosit (Dişi Cinsiyet Hücresi) ve Ovulasyon

- Oosit tamamen olgunlaşınca ovulasyon olur

- Ovaryumdan ayrılan oositin etrafında korona radiata bulunur

- Spermlerden biri yumurtaya ulaşır, oositin membranına temas ederse

sperm yumurtanın içine girer
Oosit (Dişi Cinsiyet Hücresi) ve Ovulasyon

Döllenme(fertilizasyon) olayı ve gelişmenin erken dönemi

Oositin Aktivasyonu

- Sperm oositin içine girince metabolizmada birtakım değişiklikler

gözlenir

- Mayoz bölünme tamamlanınca erkek ve kadın pronucleusları

birbirine karışır (amfimiksis)

- Diploid kromozom taşıyan zigot meydana gelmiş olur

Gelişmenin Düzenlenmesi

- Gelişme, genetik aktivitenin bazı hücrelerde değişirken bazı hücrelerde

değişmemesidir

- Farklılaşma, döllenmeden sonra devam eden bir olaydır

- Gelişen hücreler arasındaki kimyasal etkileşmeye indüksiyon denir

Doğum Öncesi Gelişme

Doğum öncesi gelişme gebelik döneminde gerçekleşir

Gebelik dönemi 3’er aylık 3 döneme ayrılır:

İlk 3 ay embriyonik ve erken fetal gelişme dönemidir

İkinci 3 aylık dönemde organ ve organ sistemlerinin gelişmesi
Üçüncü 3 aylık dönemde fetüs hızlı bir şekilde büyüme gösterir
Plasentanın endokrin görevleri

İnsan Koryonik Gonodotropin(hCG)

İnsan Plasenta Laktojeni(hPL)
Relaksin
Progestin ve Östrojen
Uterustaki Değişiklikler

- Gebeliğin sonunda uterusun uzunluğu 7.5 cm’den 30 cm’ye,

ağırlığı da 60 gr’den 1100 gr’ye ulaşır

Progesteronun kasılmayı önleyici etkisine karşı koyan 3 faktör vardır:

Östrojen seviyesinin yükselmesi

Oksitosin seviyesinin artması
Prostaglandin üretimi
Doğum sancısı ile doğumu başlatan faktörler
Doğum Sancısı ve Doğum

- Doğum sancısının görevi fetüsün doğumunu sağlamaktır

Doğum ve doğum sancısının 3 dönemi vardır

1.Genişleme evresi
2.Çıkarma evresi
3.Plasenta evresi
Erken Doğum

- Fetüs normal gelişmesini tamamlamadan gerçek doğum sancıları

başlarsa erken doğum gözlenir

İkiz ve Üçüz Doğumlar

- İkizler ya ayrı iki zigottan ya da aynı zigottan oluşur

- İkizlerin yaklaşık %70 ’i ayrı yumurta ikizidir

- Çoklu doğumlarda doğum anomalileri artmaktadır

Doğumdan Sonraki Gelişme

- Doğumdan sonraki dönemi yenidoğan (neonatal), bebeklik, çocukluk,

Buluğ (adölesan), erişkinlik ve yaşlılık çağı diye bölümlere ayırabiliriz
Emzirme (Laktasyon) ve Meme Bezleri

- Gebeliğin 6. ayı sonunda meme bezleri kolostrum adı verilen az kazein

çok albumin içeren sarımtrak bir sıvı üretir

- Kolostrum bebeği kendi immün sistemi gelişinceye kadar enfeksiyonlara

karşı koruyucu rol oynar. (Ig,musin denen glikoproteinler, lizozim)

- Meme bezlerinden sütün salgılanmasını başlatan en önemli uyaran

bebeğin emme hareketidir
Süt salgısını yöneten refleksin devre şeması
 Buluğ çağı şu 3 olayın etkileşimi sonucu başlar.

- Hipotalamustan salgılanan GnRh miktarı artar

- Ön hipofiz GnRH ’a duyarlı hale gelir ve dolaşıma daha çok FSH ve LH geçer

- Ovaryum ve testisteki hücrelerde FSH ve LH ’ya daha duyarlı hale gelir

Yaşlılığın Organ Sistemleri Üzerine Olan Etkileri -I

1. Ciltte elastiklik azalır

2. Kemikler zayıflar, eklemlerde dejenerasyona neden olan

değişiklikler olur ve hareket kabiliyeti zayıflar

3. Kas gücü azalır

4. Hafıza, entelektüel fonksiyonlar ve koordinasyon gücü azalır

5. Hormon üretimi ve hormonlara karşı duyarlılıkta azalma olur

Yaşlılığın Organ Sistemleri Üzerine Etkileri-II

6. Perifere olan kan akımı azalır ve kalp-damar sistemiyle ilgili

problemler artar

7. Bağışıklık sistemi zayıflar, enfeksiyonlara ve kanserlere karşı

direnç düşer

8. Akciğerlerin elastikliği azalır

9. Sindirim kanalında düz kas tonusu ve peristaltizm azalır

10. Üriner sistemde düz kas tonusu ve peristaltizm zayıflar

11. Üreme sistemi fonksiyonları azalır

 Teratojenler

- Gelişen embriyonun DNA’ sını değiştirmediği halde kusurlu organ ya da doku

oluşmasına neden olan maddelere teratojen denir

- Hamile annenin sigara ve alkol alışkanlığı en yaygın ve önemli 2 tehlikedir

- X ışınları, rubella da diğer teratojenlerdendir

Amniosentez

- Gebeliğin 18. haftasından itibaren fetüsün göbek bağındaki damarlara

girilip kan örneği alınır

- Amnion sıvısındaki hücrelerin kromozomları incelenip kromozom

anomalilerinin varlığı araştırılır
Fetoskopi

Koryonik villus örneğinin alınması (Down sendromu ve orak

hücreli anemide )

AFP testi
Kısırlık ve Tedavisi

1. Sperm sayısının azlığında tedavi

2. Spermler anormal olduğunda tedavi
3. Hormonal problemler
4. Yumurtanın taşınmasıyla ilgili problemler
5. Uterus tüpleri bloke ise
6. Oositlerin anormal olması
7. Uterus ortamının anormal olması