Aralin 1

Sikolohiya Ng
Wikang Filipino
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fph.superenlightme.com%2Ftungkol-iyo%2F50-sikolohiya-at-saykayatrya-tuntunin-upang-
maiwasan%2F&psig=AOvVaw0FrYrFe6DyMq4tXymZzEbg&ust=1630468911219000&source=images&cd=vfe&ved=0CAsQjRxqFwoTCPiQho6y2vICFQAAAAAdAAAAABAD
 Mga Layunin:
Sa araling ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
a. natutukoy ang kahulugan ng sikolohiya ng wikang Filipino;
b. naipapaliwanag ang kahalagahan ng sikolohiya sa wikang
Filipino; at
c. naiuugnay ang sikolohiya sa wikang Filipino.
 ?

https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.pinterest.com%2Flavenderlady11%2Fsmiling-
faces%2F&psig=AOvVaw3zFN00G6Z3jlw05ZA43lVV&ust=1630492554497000&source=images&cd=vfe&ved=0CAsQjRxqFwoTCLCjh6KI2_ICFQAAAAAdAAAAABAD
 Araw-araw nakakasalamuha
natin ang iba't bang uri ng tao.
Mayroong palaging galit, nakaismid,
nakasimangot, nakataas ang kilay,
at siyempre mayroon ding palaging
nakatawa, nagpapatawa , nakangiti,
at maging napakalakas
humalakhak.
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.shutterstock.com%2Fimage-vector%2Fvector-art-drawing-different-faces-male-
727696621&psig=AOvVaw0CU5ZMoxUTZtu46IcIzUjp&ust=1630469177517000&source=images&cd=vfe&ved=0CAsQjRxqFwoTCODI6pSx2vICFQAAAAAdAAAAABAa
Sa ganitong sitwasyon, pumapasok sa pang-
araw araw nating pamumuhay ang
Sikolohiya.
Nagtatanong tayo.
Nag-iisip, namamangha.
Bakit ganoon?
Ano ang problema?
Ano ang nangyari?
Galit siya?
Bakit? Kanino?
Hindi niya kaya ang problema ?
Kung may problema siya, bakit pati lahat ng tao ay apektado
rin?
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2
FMay-Tanong-Ka-Ba-
1949699918591602%2Fphotos%2F&psig=AOvVaw3rmS2IKsYFcaN1jyZ1pLCI&ust=1
630469493576000&source=images&cd=vfe&ved=0CAsQjRxqFwoTCLDRy6qy2vI
CFQAAAAAdAAAAABAJ
Kung mayroon kang katanungan sa sarili
mo, anong ginagawa?
Pumapasok ang sikolohiya sa lahat ng
aspekto ng buhay at sa pag-aaral nito ay
maiintindihan at mabibigyang-kahulugan
natin ang kaugalian ng bawat isa
(Lardazabal, 1989).
Dr. Virgilio G. Enriquez

“Ama ng Sikolohiyang Pilipino”

niya na ang Sikolohiya ay tungkol sa
-nilinaw

kamalayan, ulirat, isip, diwa, kalooban at

kaluluwa (Antonio, 2003 ).
Dr. Virgilio Gaspar Enriquez,
kilala sa tawag na “Doc E”,
ipinanganak sa Santol, Bigaa,
Bulacan noong Nobyembre
24, 1942 at yumao noong
Agosto 31, 1994 sa California,
USA
KAMALAYAN

-tumutukoy sa kaalamang nararanasan

ng isang tao.
Tayong mga Pilipino ay minsang naaapektuhan ng
kung anumang damdaming mayroon tayo. Ito ay
nagbubugso sa atin upang makapagsalita at
makagawa ng mga bagay na siyang nagpapakita ng
ating damdamin. Kasama sa damdamin na ito ay ang
kaalamang nararanasan.
Palaging nagsasalungatan ang
damdamin at kaalaman.
Anong paiiralin mo?
Isip o Damdamin
Sa kasalukuyang panahon, isang mahirap
na gawain ang pagbitiw ng desisyon. Sa
isang iglap ay maaaring magkaroon ng
pagbabago sa buhay ng tao epekto ng
desisyong isinakatuparan.
Walang pagdududa na ang sikolohiya ay
nangangailangan ng pag-aaral dahil ito'y
isang agham.
Kailangan ng matamang pag-iisip at pag-
iimbestiga upang maging patas ang
pagbibitiw ng anumang reaksyong nakikita,
narararamdaman at nasasaksihan.
Sa madaling salita, ang damdamin ay
tumutukoy din sa KAMALAYAN at
KALOOBAN.
ULIRAT

Binibigyan natin ng interpretasyon

at pinapakiramdaman ang paligid.
 ??

https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.webmd.com%2Flung%2Fcoronavirus&psig=AO
vVaw3Fi4cPsaTgJIOqdhUXhmnw&ust=1599256518439000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCN
CJ_4b9zesCFQAAAAAdAAAAABAD
 Dahil sa Covid 19
____________________________.
Buong mundo ay apektado sa ganitong
kalamidad.
Bawat isa ay may kanya-kanyang interpretasyon.
Bawat isa ay may kanya-kanyang iniisip, kanya-
kanyang gawi at kanya-kanyang damdamin na
maaring sukatan ng kanya-kanyang personalidad.
Nangangailangan nang maprosesong pag-
iisip bago pumatol sa pakiramdam na ating
nararanasan.
ISIP

Bilang sikolohiya, ang kaalaman

at pag-unawa natin ay tumutukoy
sa isip.
Masaklaw ang pag-unawa at
kaalaman ng bawat isa. Bawat isa ay
may kanya-kanyang pag-iisip na
maaaring epekto ng maraming salik.
DIWA

Ang kilos, ugali o asal ay tumutukoy sa

diwa.
KALULUWA

Maging kung pag-aaralan ng sikolohiya ang

budhi ng isang tao ay tinutukoy nating
KALULUWA.
Ang mga sumusunod na eksperto ay
nagbigay ng kani-kanilang depinisyon sa
sikolohiya na makikita sa aklat ni
Lardizabal (1989).
Ayon sa kanila ang Sikolohiya ay:

visang agham ng pag-aaral sa kaugalian

at karanasan ng mga organismong
buhay. (Hilgard)
vito'y agham ng kaugalian kasama ang
lahat ng uri ng mga pagtugon
(responses) at pagpipigil (inhibitions) ng
organismo sa nagaganap na kalagayan.
(Rutch)
vang sikolohiya ay agham ng pag-iisip,
pandama at pagkilos (sa ibang
panananalita).
vang isang sikolohiya ay pag-aaral ng isip,
diwa at asal.
Ang sikolohiya bilang agham ay may
iba’t ibang layunin din.
Ito ay:
• DESKRIPSYON at KLASIPIKASYON ng mga
kilos-tao,
• PREDIKSYON ng kilos- tao, at
• PAGKONTROL sa mga kilos-tao.
2 Uri ng Sikolohiya

1.Dalisay
2.Aplikasyon
1. Dalisay (pure)

Ito'y may kinalaman sa pag-unlad at pagtuklas

ng mga simulaing pangkalahatan at mga batas ng
kaugalian. Higit itong interesado sa katotohanan
kaysa sa aplikasyon.
Ang mga halimbawa ay:

a. sikolohiyang pangkalahatan na
tumutukoy sa pangkalahatang
pangkaugalian;
b. sikolohiyang pambata na pinag-aaralan
ang mga kaugalian ng mga bata;
c. sikolohiyang pang-adolescent na may
kinalaman sa pag-aaral ng mga
adolescent; at
d. sikolohiya ng pagkakaedad kung saan
may mga kagulangan naman dito ang
pinag-aaralan.
2. Aplikasyon

-ito ay isa pang uri ng Sikolohiya na ginagamit

sa mga praktikal na sitwasyon ng buhay. Ang
pananaliksik ng siyentipiko ay siyang
inaasahan para makabatid at makaunawa.
Mga Halimbawa:

a. sikolohiyang pang-edukasyon - ang anumang

natuklasan dito ay inilalapat sa edukasyon;
b. sikolohiyang pangnegosyo - sa negosyo inilalapat ang
natuklasan;
c. sikolohiyang pang-industriya - inilalapat sa industriya
ang mga natuklasan; at
d. sikolohiya ng pang-aangkop (adjustment) - na
naglalapat ng mga natuklasan ng sikolohiya sa
pagtulong sa pag-aangkop ng sarili ng isang tao.
 Nabubuhay ang tao sa isang sitwasyon,
mga institusyon, mga bagay na pisikal, at
lahat ng bagay sa ating kapaligiran; at
patuloy na umaangkop dahil palagi nang
nagbabago ang kapaligiran na maaari ring
may iba't ibang hulwaran.
 May iba’t ibang pamamaraan na
magagamit sa pag-aaral ng sikolohiya.
a. Introspeksyon -ay ginagamit sa pagmamasid sa
sariling kalagayan at mga proseso gaya ng pag-iisip
at pagdama.
b. Pagmamasid na palayon -kung saan ang
tinitingnan ay ang kaugalian ng iba.
c. Pamamaraang pag- aaral na ginagawa sa
pamamagitan ng pakikipamuhay kasama ang iba.
d. Sarbey- pagkuha ng koro-koro sa
pamamagitan ng tanong-sagot.
e. Eksperimental- tulad ng eksperimento sa
biyolohiya at pisika, at kasaysayan ng buhay.
Sikolohiya ng mga Pilipino

Ito ay kinasasangkutan ng wika na

binibigkas na nagpapakita ng kanyang
iniisip.
Sikolohiya ng Wikang Filipino

Tumutukoy sa kaugalian ng isang Pilipino,

paniniwala, pananaw at iba pa.
Sikolohiya ng Wikang Filipino

Ito ay ang pag-aaral sa sikolohiya ng mga Pilipinong

bunga ng karanasan, kaisipan at oryentasyong
Pilipino na masasalamin sa biyolohikal, kognitibo,
debelopmental, sosyal at kros-kultural na pagsusuri sa
naging pag-unlad at tunguhin ng mga wikang
kasangkot dito
(Antonio, 2003)