JMJ

CONGREGATION OF DOMINICAN SISTERS OF ST. CATHERINE OF SIENA

NOTRE DAME – SIENA COLLEGE OF GENERAL SANTOS CITY
NLSA Road Extension, Purok Masagana
San Isidro, General Santos City
Telefax (083) 552 3803

PAKSA AT MENSAHE SA MGA KUWENTONG BAYAN NG MGA BLAAN

Font : Times
Pananaliksik New Roman
Na iniharap sa Departamento ng Filipino Size:12,
Spacing: 1.5
Koleheyo ng Notre-Dame Siena
San Isidro, Lungsod ng Heneral Santos

Spacing:
Bilang Paryal na Katuparan sa Pangangailangan ng Asignaturang Filipino, Pagbasa At Pagsusuri 1.5
Ng Iba’t Ibang Teksto Tungo Sa Pananaliksik

Binuhay, Rheanne P. Spacing: 1.5

Agan, Armylyn B.
Buadilla, Jessa Lou A.

Marso 2020
 Dahong ng Pasasalamat

Dito ilalagay ang mga taong nakatulong sa inyo, kung kaya naging matagumpay ang inyong
pananaliksik.

 Guro Font : Times new

 Kamag-aral (Ka-grupo) Roman
 Mga kaibigan Size:12,
 Magulang Spacing: 2
 Panginoon

Huwag kalimutang ilahad kung ano ang naitulong nila.

 Pinasyal
 Motibasyon
 At marami pang iba.
 DAHON NG PASASALAMAT

Nais ng mananaliksik na ipabatid ang kaniyang tapat at wagas na pasasalamat para sa

mga sumusunod: Una sa kaniyang kagalang-galang na Tagapayo, Prop. Marichu V. Falsario sa

pagbabahagi ng kaniyang kaalaman, kahusayan at walang sawang paggabay, pagpupuno sa mga

kakulangan at pagwawasto sa kamalian upang maging matagumpay ang pananaliksik.

Pangalawa, lubos siyang nagpapasalamat sa mga kasapi ng lupon ng tagataya na sina

Prop. Angeles Ysmael at Prop. Roselle Simon sa kanilang mga kumento at mga suhestiyon

para sa mas lalo pang ikagaganda ng kaniyang pag-aaral. Pangatlo, siya ay lubos na

nagpapasalamat sa kaniyang mga magulang na sina Rolando Binuhay at Dolores Binuhay sa

walang sawang pagsuporta, pagmamahal at pagbibigay ng lakas ng loob lalo na panahong

isinasagawa ang pag-aaral.

Gayundin sa kaniyang kapatid na si Real Dave Binuhay sa pagbibigay inspirasyon at sa

kaniyang matalik na kaibigan na si Lucille Ann Villaver sa pagbibigay motibasyon lalo na sa

panahon na siya ay nahihirapan.

Higit sa lahat sa Panginoon para sa mga biyayang kaniyang ipinagkaloob gayundin sa

pagbibigay ng lakas at walang sawang paggabay at pagbibigay ng sapat na kaalaman upang

maging matagumpay ang pag-aaral, maraming salamat.

 Spacing: 1.5

TALAAN NG NILALAMAN
Pahina
DAHON NG PAMAGAT i
DAHON NG PASASALAMAT ii
TALAAN NG NILALAMAN iii
TALAAN NG PIGURA iv

KABANATA I Ang Suliranin at Sandigan nito

Panimula 1
Paglalahad ng Suliranin 2
Saklaw at Limitasyon 3
Kahalagahan ng Pag-aaral 4
Katuturan ng Termino 5

KABANATA II Kaugnay na Pag-aaral at Literatura

Kaligirang Pangkasaysayan 6
Kaugnay na Literatura 7
Kaugnay na Pag-aaral 8
Teoritikal na Balangkas 9
Konseptwal na Balangkas 10

KABANATA III Pamamaraan

Disenyo ng Pag-aaral 11
Lokal na Pag-aaral 12
Impormante 13
Pangkalahatang Pamamaraan 14
 KABANATA I

Suliranin at Sandigan Nito

Panimula

Ang bawat tribong umiiral sa ating bansa ay may sariling kultura at pagkakakilanlan. Ang

isang tribo ay makikilala sa pamamagitan ng kanilang mga tatak: tradisyon, pananamit, paraan

ng pamumuhay, lenggwahe, pamahiin at higit sa lahat sa kanilang natatanging sining at

panitikan.

Ang panitikan ay nagpapahayag ng damdamin, panaginip at karanasan ng sangkatauhan

na nasusukat sa maganda, makahulugan at masining na pagpapahayag. Santiago et al, (2006).

Ayon kay Jhon L. Phelan sa aklat nina Bienvenido Lumberan at Cynthia Nograles

Lumbera na pinamagatang “Philippine Literature” (2005) marami ng dayuhan ang sumakop sa

ating bansa, malaking daguk din para sa mga Pilipino ang impluwensiya ng kultura ng mga

kanluranin ngunit ang oral na panitikan ng mga sinaunang Pilipino ay hindi nawala sa halip ito

ay nananatili.

Ayon kay Magracia (2005), ang ating mga ninuno ay nagkaroon ng mga samahang

nagbubuklod-buklod sa kanila. Ang kanilang mga epiko, kwentong-bayan, bugtong, at mga

sawikain ay nagpasalinsalin sa sunod-sunod na henerasyon. Ang kanilang mga gawaing

pampanitikan ay nauugnay sa kanilang pananampalataya at ritwal noong kanilang panahon.

Sa pamamagitan ng kultura at mga oral na panitikan, ay natutuklasan nating may sarili

tayong kalinangan na maipagmamalaki sa ibang bansa, mayaman tayo sa kuwento na ating

sariling likha. Sa likod ng mga kuwentong ito ay nasasalamin ang kasaysayan ng bawat lahi at

tatak ng pagiging isang Pilipino.

Ayon sa ipinahayag ni Sauco na nabanggit ni Buendia et al. (2016) sa kanilang

pananaliksik, na kinasasalaminan ng kultura ang panitikan ng isang lahi. Sa pamamagitan nito ay

mababatid ang pamumuhay, pamahalaan, kaugalian, paniniwala, pamahiin at pananampalatay ng

mamayan ng isang lipunan.

Malaking tulong ang pag-aaral ng mga mananaliksik sa panitikan na ating minana mula

sa mga katutubo sapagkat sa pamamagitan nito ay nairereserba natin ang mga kultura, hindi ito

nawawala sapagkat patuloy itong nanahan sa kaban ng Pilipinas bilang bahagi ng nakaraan at

kasaysayan ng ating bansa.

Sa pag-aaral na ito, napili ng mananaliksik na pag-aralan ang paksa at mensahe sa Flalok

(kuwentong-bayan) ng mga Blaan, ito ay sumasalamin sa kanilang kultura at pamumuhay na

makikita sa paksa at mensahe ng kanilang kuwentong-bayan, na kailangang manatili upang

hindi tuluyang makalimutan bilang bahagi ng kalinangan ng mga Blaan. Mula rito’y napakikilala

nila ang kanilang natatanging minanang tradisyon at makatutulong ito na mapanatiling buhay at

umiiral ang kanilang panitikan.

Paglalahad ng Suliranin

Ang mananaliksik ay may layuning mangalap at maglikom ng mga kuwentong-bayan ng

mga katutubong Blaan sa barangay Upper Labay Lungsod ng Heneral Santos at maisalin ito sa

Filipino upang malaman ang mga paksa at mensahe ng kanilang mga kuwentong-bayan.
 Upang lubos na matugunan ang mga suliranin, ang mga sumusunod na tiyak na mga

layunin ay susubukang tugunan.

1. Makalap at maisalin sa Filipino ang mga kuwentong-bayan ng mga katutubong Blaan

na taga-Upper Labay Lungsod ng Heneral Santos.

2. Matukoy ang mga paksa at mensahe sa mga kuwentong-bayan ng mga Blaan.

3. Matukoy ang implikasyong-sosyokultural sa mga kuwentong-bayan ng mga Blaan.

Saklaw at Limitasyon

Sumasaklaw lamang ang pag-aaral na ito sa pagkalap at pagtukoy sa mga paksa at

mensahe ng mga kuwentong-bayan sa 1,869 o 65.88% na mga katutubong Blaan na nakatira sa

walong (8) purok ng Baragay Upper Labay Lungsod ng Heneral Santos, gayundin ang pagtukoy

sa implikasyong sosyo-kultural na nakapaloob dito. Ang mananaliksik ay nakakalap ng limang

(5) kuwentong-bayan ; 1. Tising Lana (Ang nawalang singsing) 2. Kimo Saul (Ang paggawa ng

damit) 3. Kasfala di kaslad yaaan munan (Ang pag-aagawan ng asawa noon) 4. Ibid na Kyol (Si

Kyol at si Ibid) 5. Sgalak kwahan na sit (Ang magkaibigang kwahaw at sit).

Kahalagahan ng Pag-aaral

Ang pag-aaral na ito ay mahalaga at makatutulong sa mga sumusunod:

Sa mga mamamayan ng Upper Labay upang makilala ang kanilang mga sariling

likhang mga kuwento, madagdagan ang kanilang kaalaman sa sariling panitikan at higit sa lahat

upang maalala at mapanatili nila ang kanilang mga kuwentong-bayan o “Flalok” hanggang sa

susunod pang mga henerasyon.

 Sa mga mag-aaral, makatutulong ito upang madagdagan ang kanilang kaalaman sa mga

paksa at mensahing nais ipabatid o iparating ng mga kuwentong-bayan ng mga Blaan at sa mga

nagnanais magbasa at mag-aral tungkol dito.

Sa mga guro, makatutulong ito upang magkaroon sila ng karagdagang kaalaman at

batayan na maaaring ituro sa mga asignaturang may kaugnay sa pag-aaral.

Sa mga mambabasa, mahalaga ang pag-aaral na ito lalo na sa mga hindi kabilang sa

tribong pinag-aaralan upang maging bukas ang kanilang isipan, magkaroon sila ng mga ideya at

kaalaman ukol sa paksang pinag-aaralan at maibahagi rin nila ang mga impormasyon sa ibang

tao.

Sa mga mananaliksik, makatutulong ito sa pag-aaral upang malaman ang paksa at

mensahe ng mga kuwentong pinag-aaralan, lubos na maunawaan ang nais suriin at mapaunlad

ang mga sariling kakayahan sa pananaliksik. Napapalawak dito ng isang mananaliksik ang

kanyang mga kaalaman na maaring gamitin sa mga susunod na pag-aaral.

Sa iba pang mga mananaliksik, makatutulong ang pag-aaral upang magamit bilang

batayan para sa gagawin pang mga pag-aaral na may kaugnayan sa ginawang pananaliksik.

Katuturan ng Termino

Paksa - ay isang suliraning pinag-uusapan na maaring bibigyang ng sulosyon, gaya na lamang

ng makapagpabatid ng pag-ibig sa Dios, pag-ibig sa bayan, pakikipagkapwa-tao, pagpapahalaga

sa kalikasan, kooperasyon o pakikiisa, pagkamatulungin, kasipagan at marami pang iba. Dela

Concha (2008).
 - Sa pag-aaral na ito ang tinutukoy ng mananaliksik ay ang pinag-uusapan sa kuwento o

ang mga paksa sa mga nalikom na mga kuwentong-bayan ng mga katutubong Blaan sa

Brgy. Upper Labay Lungsod ng Heneral Santos.

Mensahe - ay pinababangon muli upang harurayin pa sa mga pandama at guni-guni ng madlang

akademistang mambabasa ang mga natatanging pana-panahong kalagayan at karanasan sa buhay

ng mga Pilipino sa iba’t ibang rehiyon. Arrogante (2008).

- Sa pag-aaral na ito ang tinutukoy ng mananaliksik ay ang mga aral na nakapaloob sa mga

kuwentong-bayan ng mga Blaan.

Kuwentong-bayan – (Filipino Folklore) ay mga salaysayin hinggil sa mga likhang-isip na mga

tauhang kumakatawan sa mga uri ng mamamayan, katulad ng matandang hari, isang marunong

na lalaki, o kaya sa isang hangal na babae. Karaniwang kaugnay ang mga kuwentong bayan ng

isang tiyak na pook o rehiyon ng isang bansa o lipunan. Kaugnay nito ang alamat at mito.

Belvez, (2005).

Flalok - is the traditional art form of oral storytelling of the Blaan tribe. The stories that
have been passed orally from generation to generation. Tiongson, (2016).
Ang Flalok ay isang tradisyon ng tribong Blaan sa pagkukuwento, isinasagawa nila ito

kapag mayroong pagdiriwang sa kanilang tribu. Ito ay maaring paawit o pasalaysay na

pagkuwento.

Implikasyong Sosyo-kultural – ay isang teoryang umusbong sa karanasan ng sikolohiyan na

kung saan ay tinitingnan ang mga mahahalagang bagay na naiambag ng lipunan sa paghubog ng

isang indibidwal. Nagbibigay diin dito ang pakikipag-interaksyon ng mga mamamayan at nang

kanilang kulturang kinabibilangan. (Daug, 2012).

- Sa pag-aaral na ito ang tinutukoy ng mananaliksik ay ang umiiral na kultura, kaugalian at

tradisyon ng tribong Blaan sa barangay Upper Labay na makikita sa kanilang kuwentong-

bayan ng mga Blaan.