NAGONASIENNE

Gromada: nagonasienne, nagozalążkowe drobnolistne Pinophyta, Coniferophyta

Klasa: iglaste Pinopsia, Coniferopsida
Rząd: sosnowce
Rodzina: sosnowate
Rodzaj: sosna
Gatunek: sosna pospolita -Pinus sylvestris L.

Rodzaj: jodła
Gatunek: jodła pospolita Abies alba Mill.

Rodzaj: świerk
Gatunek: świerk pospolita Picea abies (L.) H. Karst

Rodzaj: modrzew
Gatunek: modrzew europejski Larix decidua Mill.

Rodzaj: daglezja
Gatunek: daglezja Pseudotsuga Carriere

Rząd: cyprysowce
Rodzina: cyprysowate
Rodzaj: jałowiec
Gatunek: jałowiec pospolity Juniperus communis L.

Rodzaj: żywotnik
Gatunek: żywotnik zachodni Tuja occidentalis L.

Rodzina: cisowate
Rodzaj: cis
Gatunek: cis pospolity Taxus baccata L.

Klasa: miłorzębowe
Rząd: miłorzębowce
Rodzina: miłorzębowate
Rodzaj: miłorząb
Gatunek: miłorząb dwuklapowy Ginko biloba L.

SOSNA ZWYCZAJNA- Pinus sylvestris L.

 Liście szpilkowate, stosunkowo długie i cienkie, długości 4-8 cm, szpiczaste, nieco
spłaszczone, często skręcone wokół osi, niebiesko- lub szarozielone, z dwoma podłużnymi,
bardzo delikatnymi, jaśniejszymi paskami, pokryte woskowatym nalotem.
 Ustawienie: na krótkopędach igły zebrane w pary. Pary igieł rozmieszczone na gałązkach
promieniście i prostopadle do ich osi; powoduje to charakterystyczny dla sosen efekt
"grubych gałązek".
 Okres występowania: cały rok (roślina zimozielona).
  Kwiaty rozdzielnopłciowe, rozmieszczone jednopiennie, wiatropylne, zebrane w szyszeczki.
 Męskie szyszeczki skupione w gęste klastry u nasady długopędów pojawiających się w danym
roku, walcowate lub podłużnie jajowate, małe - długości 5-8 mm, siarkowożółte.
 Żeńskie szyszeczki stojące na wierzchołkach pędów, pojedyncze lub zebrane po 2 (rzadko 4)
sztuki, jajowate, długości ok. 5mm, ciemnoczerwone, purpurowe lub fioletowe, z czasem
żółtawozielone.

JODŁA POSPOLITA- Abies alba Mill.

 Liście szpilkowate, dość krótkie - długości 1.5-3cm, płaskie, tępe lub z lekkim wcięciem na
wierzchołku (nie kłujące), z góry błyszcząco ciemnozielone, od spodu z dwoma białymi
paskami, giętkie (nie miękkie, ale też nie przesadnie sztywne).
 Ustawienie: grzebieniaste, dość luźne i niesymetryczne, tylko na dobrze oświetlonych
gałązkach czasami promieniste i bardziej gęste.
 Igły zwężone u podstawy i osadzone na gałęzi krążkowato rozszerzoną nasadą (tzw. stopką).
 Okres występowania: cały rok (roślina zimozielona).
 Kwiaty rozdzielnopłciowe, rozmieszczone jednopiennie, wiatropylne, zebrane w szyszeczki na
zeszłorocznych pędach głównie w górnej części korony.
 Żeńskie szyszeczki walcowate, długości 2- 6 cm, wyprostowane, zielonawe.
 Męskie szyszeczki jajowate, małe, długości 2-3cm, żółte, osadzone pojedynczo w kątach igieł.
 Po dojrzeniu szyszki całkowicie rozsypują się na drzewie, pozostawiając na gałęzi jedynie
sterczący pionowo trzpień.

ŚWIERK POSPOLITY-Picea abies L.

 Liście szpilkowate, długości 1.5-2.5 cm, dość sztywne i szpiczasto zakończone, kłujące,
czterokanciaste w przekroju (w przybliżeniu rombowate), ciemnozielone.
 Ustawienie: igły wyrastają pojedynczo, od góry ich ustawienie jest promieniste, na spodniej
(ocienionej) stronie gałązek – grzebieniaste.
 Są osadzone na małych, brązowych trzoneczkach, a po opadnięciu zostawiają na gałązce
ostrą bliznę (cecha charakterystyczna dla wszystkich świerków).
 Okres występowania: cały rok (roślina zimozielona).
 Kwiaty rozdzielnopłciowe, rozmieszczone jednopiennie, wiatropylne.
 Męskie szyszeczki wzniesione, początkowo jajowate i małe, długości 1-1.5cm,
różowoczerwone, z czasem wydłużają się i stają żółtawe. Rozmieszczone w obrębie całej
korony, po uwolnieniu pyłku rozpadają się.
 Żeńskie szyszeczki wyprostowane w górę na końcach pędów, podługowate, potem
stożkowate, większe od męskich, długości 2-4(5) cm, karminowoczerwone, tworzą się
masowo tylko w górnej części korony, są trwałe (przekształcają się w zwisające szyszki)
MODRZEW EUROPEJSKI:- Larix decidua Mill.

 Liście szpilkowate, długości 2-3cm, miękkie i bardzo delikatne, nie kłujące, trawiastozielone.
 Ustawienie: na krótkopędach igły zebrane w gęste pęczki po 20-40(50) sztuk, na długopędach
pojedyncze i ustawione skrętolegle.
 Okres występowania: tylko okres wegetacyjny (liście zrzucane na zimę).
 Kwiaty rozdzielnopłciowe, rozmieszczone jednopiennie, wiatropylne, zebrane na
krótkopędach w szyszeczki.
 Szyszeczki męskie małe, długości 0.5-1cm, żółtawe, umieszczone pod spodem gałązek.
 Kwiaty żeńskie zebrane w szyszeczkowate, stojące kwiatostany. Jajowate szyszeczki żeńskie,
długości 1-3cm, zwykle jaskrawo różowoczerwone, potem zieleniejące.

DAGLEZJA ZIELONA:- Pseudotsuga Carriere

 Liście szpilkowate, podobne do występujących u jodeł, ale bardziej od nich miękkie, płaskie,
elastyczne, cienkie i giętkie, słabo zaostrzone (nie kłujące), długości 2-3.5cm, u podstawy
posiadające wyraźne zwężenie (jak gdyby ogonek), na spodzie z dwoma delikatnie
zaznaczonymi białymi paskami, po roztarciu pachną pomarańczą.
 Ustawienie: promieniste lub grzebieniaste (nawet na tym samym osobniku).
 Okres występowania: cały rok (roślina zimozielona).
 Kwiaty rozdzielnopłciowe, rozmieszczone jednopiennie, wiatropylne, zebrane w szyszeczki.
 Męskie szyszeczki wyrastające licznie na końcach gałązek, małe, jajowate,
żółtopomarańczowe.
 Żeńskie szyszeczki większe, pędzelkowate, początkowo stojące, różowe, w trakcie
przekształcania się w szyszki zwisające na końcach gałązek, ciemnobordowe z wystającymi na
zewnątrz jasnozielonymi łuskami wspierającymi.
JAŁOWIEC POSPOLITY: - Juniperus communis L.

 Liście szydlaste (szpilki). Szpilki niewielkie, cienkie i płaskie, zaostrzone i bardzo kłujące, z góry
zwykle ciemnozielone z jednym (rzadziej dwoma) szerokim, biegnącym po środku białym
paskiem.
 Ustawienie liści w okółkach po 3 lub nakrzyżległe, bezogonkowe.
 Okres występowania: cały rok (roślina zimozielona).
 Kwiaty rozdzielnopłciowe (bardzo rzadko obupłciowe), rozmieszczone dwupiennie (rzadko
jednopiennie), wiatropylne.
 Kwiaty męskie pojedyncze, małe, jajowate, żółte.
 Kwiaty żeńskie bardzo niepozorne, w maleńkich, zielonych szyszeczkach.

ŻYWOTNIK ZACHODNI:- Tuja occidentalis L.

 Liście łuskowate (młodociane zawsze igiełkowate), ściśle przylegające do pędu (szczelnie go

otulające), z góry błyszcząco ciemnozielone, od spodu wyraźnie jaśniejsze, rzadziej podobnie
zabarwione, po roztarciu aromatycznie pachną.
 Na łuskach w płaszczyźnie gałązek występuje pojedynczy, mniej lub bardziej wyczuwalny w
dotyku gruczołek żywiczny; łuski boczne zwykle bez takiego gruczołka.
 Ustawienie łusek nakrzyżległe (łuski są rozmieszczone wokół gałązek w czterech rzędach).
 Okres występowania: cały rok (roślina zimozielona).
 Kwiaty rozdzielnopłciowe, rozmieszczone jednopiennie, wiatropylne.
 Kwiaty męskie zebrane w bardzo drobne, jajowate kwiatostany wyrastające na wierzchołkach
gałązek.
 Kwiaty żeńskie w nieco większych (1-2cm), najczęściej stojących, zielonawych lub żółtawych
szyszeczkach.

CIS POSPOLITY- Taxus baccata L.

 Liście szpilkowate, niemal równowąskie, na końcu zaostrzone, (ciemno)zielone, płaskie i

stosunkowo miękkie, od spodu jaśniejsze, ale nie białe - zwykle z dwoma szerokimi,
białawozielonkawymi paskami.
 Ustawienie: skrętoległe, ale pozornie w jednej płaszczyźnie, na krótkich i cienkich,
przylegających do pędu ogonkach.
 Okres występowania: cały rok (roślina zimozielona).
 W większości przypadków są to rośliny dwupienne, wiatropylne.
 Kwiaty żeńskie są pojedyncze (nie tworzą kwiatostanów!) - zawierają tylko jeden prosty
zalążek, umieszczony na szczycie krótkiej osi pędu bocznego.
 Kwiaty męskie na nagim trzoneczku, u którego podstawy występuje kilka drobnych,
łuskowatych listków, posiadają charakterystyczne, tarczkowate pręciki.
 Cisowate tworzą tzw. nibyjagody - niewielkie utwory zbudowane z jednego nasiona,
posiadającego twardą łupinę i otoczonego mięsistą osnówką.
MIŁORZĄB DWUKLAPOWY - Ginko biloba L.

 Blaszka liścia miłorzębu jest nietypowa - kształtem przypomina rozpostarty wachlarz, z

równoległym, widlastym unerwieniem.
 Okres występowania: tylko sezon wegetacyjny (liście zrzucane na zimę).
 Kwiaty rozdzielnopłciowe, rozmieszczone dwupiennie, wiatropylne, osadzone zawsze na
krótkopędach. Zapłodnienie zalążków następuje za pomocą ruchliwych, orzęsionych
plemników dopiero kilka miesięcy po zapyleniu kwiatu - przykład mechanizmu typowego dla
bardziej prymitywnych roślin.
 Kwiaty męskie zebrane w wyrastające na krótkopędach kotkowate, mocno pylące
kwiatostany. Kotki zwisające w grupach po 2-5 sztuk, walcowate, długości zaledwie 2-3cm,
bladożółtawe.
 Kwiaty żeńskie zebrane po 2-3 sztuki na szypułkach wyrastających wraz z liśćmi na
krótkopędach, posiadają dwa wolne, kuliste, żółtawozielone zalążki osadzone na
maczugowato zgrubiałym końcu szypułki.