‫مقدمه‬

‫ی‬ ‫ی‬
‫ساختمان قوی است‪ ،‬با حدود ‪ 2.8‬میلیون تن‬ ‫میاث فرهنگ است و هنوز هم به عنوان یک مصالح‬ ‫سنگ جزء مهیم از ر‬
‫ی‬ ‫سنگ بعدی تنها در ایاالت متحده در سال ‪ 2018‬فروخته شد [‪ .]1‬فعل و انفعاالت ر ی‬
‫بی مصالح سنگ و عوامل مختلف در‬
‫ی‬
‫"تغیی" در اینجا به معنای‬
‫ر‬ ‫تغیی ناخواسته منجر شود‪ .‬اصطالح‬‫محیط ساخته شده یم تواند به طور کیل به ویژگ های ر‬
‫گون های ناخواسته ای است که سنگ به دلیل عوامل موجود در محیط ساخته‬ ‫گسیده ای استفاده یم شود شامل کلیه دگر ی‬
‫ر‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫دگرسان سنگ پس از استقرار در سازه‬ ‫غیه روی یم دهد‪.‬‬
‫شده مانند نمک‪ ،‬آب‪ ،‬یخ‪ ،‬کلون سازی بیولوژیگ‪ ،‬آلودگ اتمسفر و ر‬
‫خی داد و اظهار داشت‬‫های ساخته شده حداقل از زمان گذشته مورد توجه بوده است‪ .‬هرودوت که از وقوع نمک در مرص ر‬
‫ی‬ ‫حت اهرام ر ی‬
‫که « ر‬
‫نی توسط آن خورده یم شوند» [‪ .]2‬نظرات مربوط به ویژگهای سنگ مربوط به عملکرد آنها در ساختمانها‬
‫ً‬
‫احتماال ر ی‬ ‫نی در کار کالسیک ر‬ ‫ری‬
‫ارزیان دوام سنگ با استفاده از‬
‫ر‬ ‫هان برای‬
‫اولی پیشنهاد برای آزمایش ی‬ ‫وییویوس [‪ ]3‬ارائه شد‪ ،‬که‬
‫وییویوس از رشایط میدا ین استفاده یمکند‪ ،‬محدوده ی‬
‫زمان پیشنهادی این‬ ‫آزمون نوردیه است‪ .‬در حایل که آزمون پیشنهادی ر‬
‫ً‬ ‫ی‬
‫تغیی‬
‫نویسنده با پروژههای ساختمان سازگار نیست و آزمایشهای رپیی ترسی عشده متنویع با استفاده از عوامیل که معموال در ر‬
‫شناسان یمشوند ابداع شدهاند‪.‬‬ ‫ی‬
‫ساختمان‬ ‫مصالح‬
‫ی‬
‫مفاهیم کیل در مورد فرآیندهای تغ ریی که بر سنگ اعمال شده در محیط ساخته شده تاث ری یم گذارد را یم توان در‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫دگرسان مانند آلودگ جوی [‪،]5‬‬ ‫‪ Siegesmund‬و ‪ ]4[ Snethlage‬یافت‪ .‬در حایل که برریس های متعددی در مورد عوامل‬
‫کمیی بوده است‪.‬‬ ‫نمک های محلول [‪ ]6‬و عوامل بیولوژیگ [‪ ]7‬وجود دارد‪ ،‬اثرات وی یژگ های سنگ ی‬
‫شاوار توجه ر‬

‫این برریس تالش یمکند تصویری از روندهای اخ ری در آنچه یمتوان جنبه سنگشنایس تغ ریی سنگ طبییع نامید ارائه کند و ما‬
‫نتایج آزمایشهای سنگ مصنویع را در نظر نگرفتیم‪ .‬عالقه بالقوه این خط از تحقیقات‪ ،‬به نظر ما‪ ،‬دو جنبه است‪ :‬کمک به‬
‫دگرسان سنگ طبییع در محیط ساخته شده‪ ،‬به منظور کمک به طرایح اقدامات مداخله ای مناسب‪.‬‬ ‫ی‬ ‫تشخیص علل تروی ج‬
‫ی‬
‫سنگ مناسب برای کاربرد در محیط ساخته شده‪ ،‬همچن ر ی‬ ‫کمک به تع ر ی‬
‫ی با توجه به عوامل‬ ‫یی معیارها ین برای انتخاب مصالح‬
‫ی‬
‫دگرسان که یم تواند بر این مصالح تأث ری بگذارد‪.‬‬

‫مجموعه داده‬

‫تجرن از‬
‫ر‬ ‫این برریس‪ ،‬انتشار ران را که در پایگاه داده اسکوپوس یافت یم شود‪ ،‬با تاری خ انتشار از سال ‪ 2017‬به بعد و نتایج‬
‫آزمایش های پ ریی با سنگ طبییع را در نظر یم گ رید‪ .‬ما فقط مطالعات انجام شده در رشایط آزمایشگایه یا قرار ر ی‬
‫گرفی در‬
‫کنیل ها در رابطه‬‫بریح ر‬
‫معرض رشایط فضای باز را در نظر گرفتیم‪ ،‬با توجه به اینکه در این موارد اطالعات مربوط به زمان و ی‬
‫با موارد اولیه وجود دارد‪.‬‬

‫رشایط در حایل که بسیاری از انتشارات دیگر در مورد تغ ریی سنگ ها در محیط ساخته شده در طول دوره فوق وجود داشت‪،‬‬
‫ی‬ ‫ر‬
‫اطالعان را از ‪ 74‬ر‬
‫نرسیه [‪ ]81-8‬جمع آوری کردیم که نتایج تجرن را در مورد تعامل ب ر ی‬
‫ی ویژگ های سنگ و عوامل پ ریی‬ ‫ر‬ ‫ما‬
‫ارائه کردند‪ ،‬و‬

‫که در بخش های بعدی مورد بحث قرار خواهد گرفت‪ .‬این سند با نرم افزار آنالین ‪ Google Docs( Google‬و ‪Google‬‬
‫ی‬
‫اضاف با نرم افزار رایگان منبع باز تهیه شده است‪.‬‬ ‫‪ )Sheets‬و با ویرایش‬

‫سنگ ها و تست ها‬

 ‫ی تحلیل از مجموعه داده در نظر گرفته شده با ی‬
‫بریح اطالعات کیل در رابطه با انواع سنگ ها و آزمایش ها ین که‬ ‫در اینجا اول ر ی‬
‫ی‬
‫برای شبیه سازی فرآیندهای دگرسان استفاده شده است‪ ،‬ارائه یم شود‪.‬‬

‫‪ .3.1‬تنوع سنگ شنایس‬

‫سنگ های ذکر شده در ر‬
‫نرسیات (شکل ‪ )1‬توسط ژنرال زیر توزی ع شده است‬
‫گروه های سنگ شنایس‪:‬‬

‫رسون (عمدتا انواع مختلف سنگهای آهگ و از جمله‪ ،‬تراورتن‪،‬‬

‫ر‬ ‫‪ ،SC‬سنگهای کربناته‬

‫توفها و دولوستونهای کربناته)؛‬

‫رسون‪ ،‬گرویه که در مجموعه مورد مطالعه مربوط به سنگهای فضا ین است‪.‬‬
‫ر‬ ‫‪ ،SD‬سنگهای آواری‬
‫‪ ،P‬سنگهای آذرآواری‪.‬‬

‫‪ ،M‬سنگ های ماگما ین (که شامل سنگ های پلوتونیک و گدازه ای یم شود)‪.‬‬
‫‪ ،MC‬سنگهای کربناته دگر ی‬
‫گون (در دادههای جمعآوریشده‪ ،‬همه رخدادها مربوط به سنگ مرمر هستند)‪.‬‬
‫‪ ،MS‬سیلیکات دگر ی‬
‫گون (با اندازهها و ترکیبات کریستالهای متنوع‪ ،‬از تخته سنگ تا گنیس‪ ،‬و‬
‫از جمله شپانتینیت ها)‪.‬‬

‫نرسیات بیش‬ ‫ی را در نظر یم گ ریند‪ ،‬بنابراین ی‬

‫بریح از ر‬ ‫نمودار درصدی از انتشارات مورد مطالعه را نشان یم دهد که یک گروه مع ر ی‬
‫از یک بار شمارش یم شوند (به عنوان مثال‪ ،‬اگر گرانیت و سنگ آهک را مطالعه کرده باشند) و‬
‫ی‬
‫دگرسان ارائه خواهد‬ ‫شی در بحث روابط با آزمون های‬ ‫مجموع مقادیر باالتر از ‪ 100‬خواهد بود‪ .‬جزئیات سنگ شنایس بی ر‬
‫رسون در این مجموعه داده غالب هستند در حایل که‪ ،‬از سوی دیگر‪ ،‬سنگهای‬ ‫ر‬ ‫شد‪ .‬واضح است که سنگهای کربناته‬
‫‪.‬‬
‫گون سیلیکات به ندرت نشان داده یمشوند در حایل که نمودار شکل ‪ 1‬نشانه ای از تنوع سنگ شنایس مجموعه داده‬ ‫دگر ی‬
‫مورد مطالعه را نشان یم دهد‪ ،‬سنگ های خایص را که در هر انتشار در نظر گرفته شده را نشان نیم دهد‪ .‬این در بحث بخش‬
‫حت ممکن است نتواند ر‬
‫گسیش ی‬
‫بریح از آثار مانند‪ ،‬به عنوان مثال‪ ،‬احمد و همکاران را نشان دهد‪.‬‬ ‫شی توسعه یم یابد‪ ،‬اما ر‬‫‪ 4‬بی ر‬
‫[‪،]8‬‬
‫که ‪ 12‬نوع سنگ پلوتونیک و دگر ی‬
‫گون را در نظر یم گ ریند و ‪ ]47[ .Pötzl et al‬که ‪ 14‬مورد مطالعه قرار گرفت‬
‫انواع تو ‪.‬‬

‫گرفی گروه های ر‬

‫گسیده زیر‪:‬‬ ‫شناخت انتشارات تحلیل شده با در نظر ر ی‬
‫ر‬ ‫شکل ‪ .1‬تنوع سنگ‬
 ‫رسون‪ :P .‬سنگهای آذرآواری‪ .‬م‪ :‬ماگما ین‬
‫ر‬ ‫رسون‪ :SD .‬سنگ های آواری‬
‫ر‬ ‫‪ :SC‬سنگ های کربناته‬
‫گون؛ ‪ :MS‬سیلیکات دگر ی‬
‫گون‬ ‫سنگ ها ‪ :MC‬سنگ های کربناته دگر ی‬

‫‪ .3.2‬تست های پ ریی‬

‫شکل ‪ 2‬نموداری را نشان یم دهد که تالش یم کند نوع عوامیل را نشان دهد که در انتشارات تجزیه و تحلیل شده برای ارتقاء تغ ریی نمونه‬
‫های سنگ‪ ،‬دوباره به عنوان درصدی از مجموعه داده‪ ،‬استفاده شده است‪.‬‬
‫ً‬
‫مجددا‪ ،‬مقداری باالتر از ‪ 100‬به دست یمدهد‪ ،‬زیرا ی‬
‫بریح از ر‬
‫نرسیات بیش از یک عامل را در نظر یمگ ریند‪ ،‬مانند‬ ‫مجموع مقادیر فرکانس‪،‬‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫هوازدگ نمک و یخ زدگ‪.‬‬

‫ی‬
‫شکل ‪ .2‬آزمون های پ ریی که داده ها از انتشارات در نظر گرفته شده جمع آوری شده است‪ :S ،‬هوازدگ نمک‪ :F .‬انجماد‪-‬ذوب; ‪:W‬‬
‫مرطوب کردن و خشک کردن‪ :CR .‬واکنش دهنده های شیمیان‪ .‬ب‪ :‬استعمار بیولوژیگ‪( .‬برای اطالعات بی ر‬
‫شی به ر ی‬
‫می مراجعه کنید)؛‬ ‫ی‬
‫گرفی در معرض عوامل جوی در فضای باز‬ ‫گرفی در معرض اشعه ماوراء بنفش؛ ‪ :E‬قرار ر ی‬
‫ارن‪ :H .‬گرمایش؛ ‪ :U‬قرار ر ی‬ ‫‪ :T‬چرخه های حر ر‬
‫ی‬
‫در این برریس کیل‪ ،‬ما تحت "‪ "S‬همه آزمایشات هوازدگ نمک را بدون توجه به تغ رییات از نظر نوع نمک‪ ،‬محتوای نمک‪ ،‬روش جذب‬
‫و محییط در نظر یم گ رییم‪.‬‬
‫ی‬ ‫عت دمای خشک کردن‪ .‬گروه های "‪( "F‬ذوب یخ)‪( "T" ،‬چرخه های حر ر‬ ‫رشایط‪ ،‬ی ی‬
‫ارن) و "‪ "H‬همگ به تغ رییات دما مربوط یم شوند‪،‬‬
‫ی‬ ‫ر‬ ‫اما اول ر ی‬
‫ی مورد بیشی به اثرات تغ رییات حجیم آب در منافذ مربوط یم شود و بنابراین شبیه به تغ رییات دما است‪ .‬تست هوازدگ نمک‬
‫ی‬
‫گرویه که به عنوان "‪( "CR‬واکنشدهندههای شیمیا ین) نامیده یمشود مربوط به آزمایشهای مختلف است که در آن‪ ،‬با این وجود‪،‬‬
‫ی‬
‫واکنشهای شیمیا ین غالب هستند‪ ،‬چه مربوط به آلودگ جوی (محلول‪ ،‬گازها و ذرات) باشد و چه مربوط به انحالل و شستشو توسط‬
‫محلولها‪ ،‬از جمله آزمایشهای ‪ .slake‬در این سازمان فرض بر این است که محلول های آب یا نمک تغ رییات شیمیا ین قابل توجیه‬
‫ایجاد نیم کنند‪ .‬گرویه که به عنوان "‪ "B‬نشان داده شده است مطابقت دارد‬
‫به آزمایشها ین که برای تروی ج استعمار بیولوژیگ طرایح شدهاند‪ ،‬اما تستهای مواجهه‪ "E" ،‬ن ر یی یمتوانند این نوع نتایج را ارتقا دهند‪.‬‬
‫ارن و چرخه ("‪ )"T‬کامال متفاوت است‪ ،‬با‬ ‫نایس از گرمایش ("‪ )"H‬و شوک های حر ر‬ ‫همانطور که در زیر مشاهده خواهد شد‪ ،‬نوع اثرات ر‬
‫ارن آزمایشهای مرطوب‪-‬خشک ("‪ )"W‬و‬ ‫ی نوع آزمایش شامل دماهای باالتر است‪ .‬ما فرض یمکنیم که اثرات حر ر‬ ‫توجه به اینکه اول ر ی‬
‫ی‬
‫آزمایشهای هوازدگ نمک ناچ ر یی بوده است‪ ،‬که یمتواند بحثبرانگ ر یی باشد‪ ،‬به ویژه برای آزمایشهای بعدی‪ .‬البته‪ ،‬یمتوان فرض کرد که‬
‫ی‬
‫هم تستهای هوازدگ نمک و هم تستهای انجماد‪-‬ذوب‪ ،‬شامل یک جزء خیس کردن‪-‬خشک کردن هستند‪.‬‬
‫ً‬
‫مشخصا متداولترین نوع آزمایش پ ریی است که در ر‬ ‫ی‬
‫نرسیات مورد تجزیه و تحلیل در نظر گرفته شده است و به دنبال آن‬ ‫هوازدگ نمک‬
‫ر‬ ‫ً‬
‫نسبتا کیم از ر‬ ‫انجماد‪-‬ذوب قرار یمگ رید‪ .‬همچن ر ی‬
‫نسبت‬ ‫نرسیات مربوط به اثرات آالینده های شیمیا ین و از همه قابل توجه تر‪،‬‬ ‫ی نسبت‬
‫است که آزمایشات را تروی ج کننده استعمار بیولوژیگ در نظر یم گید‪ ،‬قابل توجه است (با این حال‪ ،‬آزمایش های مربوط به قرار ر‬
‫گرفیی‬ ‫ر‬
‫در معرض عوامل در فضای باز ممکن است تحت تأث ری هر دو قرار گ ریند)‬
‫ی‬
‫‪ .4‬اثرات تست های پ ریی بر ویژگ های سنگ‬
 ‫کانشنایس‪ ،‬ر‬
‫بافت‪،‬‬ ‫این بخش اطالعات جمعآوریشده در مورد اثرات آزمایشهای پیی بر وی یژگهای سنگ خاص‪ ،‬از جمله وی یژگهای ی‬
‫ر‬
‫ی‬
‫ی خواص ف ر یییگ (تودیه) از جمله خواص مکانیگ را ارائه یمکند‪ .‬در بریح موارد‪ ،‬نتایج مربوط به‬‫ساختاری و سیستم منفذی‪ ،‬و همچن ر ی‬
‫ی‬
‫یک ویژگ است‪ ،‬اما در موارد دیگر‪ ،‬نویسندگان روابط بالقوه را با چندین عامل پیشنهاد یم کنند‪.‬‬
‫ی‬
‫معدن و سایر اجزای فاز‬ ‫مواد‬
‫ی‬
‫سنگ نشان داده شده است‪ .‬ی‬ ‫وی یژگهای ی‬
‫بریح از ی‬
‫بریح از‬ ‫کانها و سایر فازهای تشکیلدهنده به عنوان کمککننده به تغ رییات مصالح‬
‫معدن به ویژه حساس هستند‬ ‫ی‬ ‫فازهای‬

‫انحاللها ین مانند کلسیت که با آزمایشها ین با محلولهای باران اسیدی [‪ ]30‬مورد مطالعه قرار گرفت و وجود کلسیت و آراگونیت با‬
‫ی در سنگهای آهگ به حساسیت کلسیت نسبت به عمل‬ ‫من ر یییم باال به نفع انحالل سنگهای آهک در نظر گرفته شد [‪ .]17‬همچن ر ی‬
‫بیولوژیگ اشاره شده است [‪ .]63‬رفتار ناهمسانگرد انحالل کلسیت به عنوان تأث ریی بر واکنش پذیری سطیح مرمرها گزارش شده است‬
‫ی حکایک کریستال های کلسیت ر‬
‫نایس از گرمایش سنگ آهک را یافته اند [‪ .]22‬آزمایشها ین با دفن در‬ ‫[‪ .]69‬ی‬
‫بریح از مطالعات همچن ر ی‬
‫گوانو‪ ،‬که یمتواند اثرات نمگ و اسیدی داشته باشد‪ ،‬واکنشپذیری سنگشنایسها را با فازهای کلسیم در سنگ آهک و بازالت توصیف‬
‫کانهای ریس یمتوانند با محلولهای اسیدی واکنش دهند و ریزتخلخل و حساسیت به‬ ‫کرده است [‪ .]9‬به گفته دنگ و همکاران‪ ،]36[ .‬ی‬
‫ی‬
‫یخ زدگ و ذوب ماسهسنگها را افزایش دهند‪.‬‬
‫ی‬
‫ی اشار ران به واکنش پذیری اجزای غ ری کریستایل مانند انحالل مواد آیل در سنگ آهک در اثر هوازدگ نمک [‪ ]35‬و حساسیت‬ ‫همچن ر ی‬
‫تخته های ی‬
‫غت از کربن به میکروارگانیسم ها وجود دارد [‪.]19‬‬
‫در جهت مخالف‪ ،‬نشانههان وجود دارد که کریستالهای دولومیت در مرمرها ر‬
‫کمی مستعد عملکرد میکروارگانیسمها هستند [‪ ]11‬و‬ ‫ی‬
‫شی سنگهای دولومی رت در‬‫وجود دولومیت در سنگهای آهک به مقاومت باالتر در برابر انحالل با آب کمک یمکند [‪ .]17‬مقاومت بی ر‬
‫هوازدگ نمک‪ ،‬در مقایسه با سنگهای کلسی رت‪ ،‬به حاللیت ر‬ ‫ی‬
‫کمی دولومیت در مقایسه با کلسیت در محلولهای نمگ‬ ‫برابر آزمایشهای‬
‫نسبت داده شده است [‪ .]23‬فرآیندهای اکسیداسیون به دلیل عملکرد محلولهای نمگ [‪ ]71‬و محلولهای اسیدی [‪ ]38‬یمتوانند در‬
‫ایجاد لکهها ین در سنگ آهک نقش داشته باشند‪ ،‬که این آخرین انتشار ن ر یی اکسیداسیون کلسیت حاوی آهن را گزارش یمکند‪ .‬عوامل‬
‫کان ها ین که در یک سنگ وجود دارند تعامل داشته باشند‪.‬‬ ‫ی یم توانند با وی یژگ های ی‬
‫ف ر یییگ همچن ر ی‬
‫ی‬
‫رسون فضا ین به هوازدگ نمگ [‪ ]50،56‬و تر شدن‪-‬خشک شدن [‪ ]77‬در نظر گرفته‬ ‫ر‬ ‫وجود فیلوسیلیکاتها در حساسیت سنگهای‬
‫شده است‪.‬‬
‫پیشنهاد تاثیات متفاوت برای ی‬
‫کان های ریس مختلف با توجه به م ر ییان رطوبت‪.‬‬ ‫ر‬
‫گسیش ترک در نمونههای کرسانتیت یمشود‬ ‫مشخص شد که بیوتیت در رشایط تنش به ایجاد شکافها حساستر است که باعث ر‬
‫[‪ .]55‬آزمایش های قرار ر ی‬
‫گرفی در معرض اشعه ماوراء بنفش به عنوان ایجاد اثرات اکسیداسیون بر روی ماسه سنگ ها ین که در فضای‬
‫باز قرار یم گ ریند گزارش شده است [‪.]12‬‬
‫اثرات تغییات مرتبط با چرخه های حر ر‬
‫ارن نشان داده شده است‪ ،‬ی ی‬
‫عت در رابطه با تغ رییات حجیم کلسیت [‪ .]78‬ما یمتوانیم در این‬ ‫ر‬
‫ر‬ ‫ی‬ ‫ر‬
‫مالحظات مطالعهای را ن ر یی لحاظ کنیم که مشاهدان از خمیدگ جزن سنگهای ماگما ین در زیر چرخههای حرارن ارائه کرده است [‪.]51‬‬
‫کان شنایس مرتبط با آن توضیح یم دهد‬‫مطالعان وجود دارد که کاهش جرم در توف و آندزیت را در نتیجه تغییات ی‬
‫ر‬ ‫همچن ر ی‬
‫ی‬
‫ر‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫معدن الیه ای به دلیل دمای گاز در رشایط شبیه سازی آلودگ جوی [‪.]64‬‬ ‫از دست دادن آب میان ر‬
‫بافت مواد‬
‫نایس از حرارت برای ی‬ ‫ی‬
‫رنگ ر‬
‫کانهای ریس در ماسهسنگها [‪ ]40‬و در سنگ آهک [‪ ،]27‬و برای بیوتیت‪ ،‬آمفیبولها‪ ،‬گارنت‪،‬‬ ‫تغ رییات‬
‫ی‬
‫فلدسپاتهای قلیا ین‪ ،‬کلریت و کوارتز در گرانیتوئیدها [‪ ]68‬گزارش شده است‪ ،‬و این نویسندگان همچن ری به تاث ری محتویات موجود در‬
‫ی‬
‫بیوتیت و پالژیوکالز بر آسیب ف ر یییگ سنگ توسط ترک خوردگ است‪.‬‬
‫ی‬
‫‪ .4.2‬ویژگ های شبکه منافذ‬
‫ی‬
‫منافذ اغلب از اثرات پوسیدگ عوامل مختلف حمایت یم کنند‪ .‬در یک مطالعه برای تروی ج کلون ر ییاسیون بیولوژیگ سنگهای آهک‪،‬‬
‫میکروارگانیسمها ین در داخل منافذ شناسا ین شدند که برای منافذ که مکانها ین با رطوبت باالتر هستند توضیح داده شد [‪ .]34‬در سنگ‬
‫آهگ که در معرض حمله گازی قرار یمگ رید‪ ،‬شبکه ماکرو منافذ اجازه نفوذ گازها و واکنشهای عمیق را یمدهد [‪ ]39‬و بزرگشدن با‬
‫ی‬
‫هوازدگ نمگ ماکرو منافذ و شکافهای موجود در تراکیت مشاهده شده است [‪ .]15‬تخلخل باالتر اغلب برای ارتقای حساسیت سنگ‬
‫دگرسان در محیط ساخته شده در نظر گرفته یم شود و تخلخل ‪ 10‬درصد به عنوان نویع آستانه برای حساسیت به‬ ‫ی‬ ‫به فرآیندهای‬
‫ی‬
‫هوازدگ نمک و یخ تراورتن ها و توفاهای کربناته مورد مطالعه توسط ‪ Benavente‬و همکاران در نظر گرفته شده است‪ ،]33[ .‬به دلیل‬
‫ی‬
‫جهان در نظر گرفت‪ ،‬همانطور که نتایج بسیاری از سنگ های دیگر‬ ‫اتصال منافذ بی ر‬
‫شی و مهاجرت سیال‪ ،‬اما این را نیم توان یک قانون‬
‫نشان داده است‪.‬‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫بریح از مطالعات حساسیت باالتری نسبت به هوازدگ نمگ سنگهای آهگ متخلخلتر را نشان دادهاند [‪ ،]17،35،50‬با نتایج مشابه‬
‫برای گرانیتها [‪ ]28‬و برای ماسهسنگهای بسیار متخلخل [‪.]53‬‬

‫ی روند از نظر تأث ری محلول های اسیدی روی سنگ های آهک ن ر یی به دست آمده است [‪ .]38،44‬روندهای مشابیه در مقایسه‬ ‫هم ر ی‬
‫ی‬
‫سنگشنایسهای مختلف در آزمایشهای هوازدگ نمک مشاهده شده است‪ ،‬که گرانیت متخلخلتر بدتر از سنگ آهک با تخلخل ر‬
‫کمی‬
‫شی مشاهده شده است که نتایج بدتری برای سنگ آهک دارد‬ ‫عمل یمکند [‪ .]73‬استعمار بیولوژیگ باالتر ن یی در انواع متخلخل بی ر‬
‫ر‬
‫از سنگ مرمر [‪ ]10‬و برای سنگ آهک از گرانیت [‪ .]59‬نفوذ دوده برای سنگشنایسهای متخلخلتر (توف ریولیت‪ ،‬تراورتن‪ ،‬گرانیت‬
‫میاکمتر (آندزیت)‬‫شی بود‪ ،‬در حایل که نفوذ عمیق ذرات با بازریس برصی روی سنگهای دیگر با ساختار ر‬ ‫و سنگ آهک متخلخلتر) بی ر‬
‫شی به سولفاته شدن تراورتن نسبت‬ ‫اریس از حساسیت بی ر‬ ‫مشاهده نشد‪ .‬سنگ مرمر‪ ،‬ماسه سنگ و سنگ آهک با متخلخل ر‬
‫کمی)‪ .‬گز ر‬
‫شی است [‪.]54‬‬ ‫به مرمر وجود دارد‪ ،‬زیرا تخلخل تراورتن بی ر‬
‫ی‬ ‫شی‪ ،‬همچن ر ی‬‫تخلخل باالتر‪ ،‬با افزایش بارهای آالینده بی ر‬
‫ی یم تواند به سایر فرآیندهای پوسیدگ کمک کند‪ .‬طبق مطالعه ‪Thomachot-‬‬
‫‪ Schneider‬و همکاران‪ ،]76[ .‬پاسخ حر ر‬
‫ارن از‬
‫شی نمکهای بی ر‬
‫شیی را جذب یمکنند‪ ،‬به تفکیک این نوع سنگها کمک یمکنند‪.‬‬ ‫سنگهای آهگ که به دلیل تخلخل بی ر‬

‫جالب است بدانید که در مطالعهای روی بازالتها‪ ،‬دورسون و توپال [‪ ]62‬دریافتند که نوع با منافذ کوچکتر (بازالت عظیم) ماندگاری‬
‫باالتری نسبت به تاویل که بی ر‬
‫شی نشان یمدهد‪ ،‬دارد‪.‬‬

‫ی سایر مشخصات ف ر یییگ (به زیر مراجعه کنید)‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬اتصاالت متقابل منافذ یم تواند بر عملکرد‬ ‫تخلخل و جذب آب و همچن ر ی‬
‫ی‬ ‫ً‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫عوامل پوسیدگ تأث ری بگذارد‪ .‬برای تراکیتهای آزمایششده با هوازدگ نمک مشخص شده است که تخلخل باالتر لزوما به معت دوام‬
‫کم نیست‪ ،‬زیرا منافذ به هم پیوسته ضعیف یمتوانند عملکرد عوامل مرتبط با آب را محدود کنند [‪ .]15‬در مطالعهای روی توفهای‬
‫ی‬ ‫هوازدگ نمک [‪ ،]46‬همه انواع تلفات جریم قابلتوجیه نشان دادند‪ ،‬اما مقاومت ر‬ ‫ی‬
‫کمیی در برابر هوازدگ نمک برای‬ ‫تحت آزمایشهای‬
‫انواع با انتشار بخار آب باالتر مشاهده شد که به عنوان شاخص انتقال محلولها در نظر گرفته شد‪.‬‬

‫بافت و ساختاری‬‫‪ .4.3‬وی یژگ های ر‬

‫ی ذرات منفرد‪ ،‬و همچن ر ی‬

‫دگرسان یمتواند تحت تأث ری واسط ب ر ی‬ ‫ی‬ ‫ً‬
‫ی جهتگ ریی‪،‬‬ ‫سنگها عموما سنگدانههای چند فازی هستند و تأث ری عوامل‬
‫رفی دانه ها در سنگ مرمرهای تحت‬ ‫ی ری‬ ‫هندسه و الگوهای توزی ع فضای آن ذرات منفرد (و تغ رییات آنها) قرار گ رید‪ .‬جدا شدن و از ب ر ی‬
‫ی دانه ها در‬ ‫ر‬
‫ی اشاره هان به عمل نمک و یخ در فصل مشیک ب ر ی‬ ‫آزمایش گرمایش‪-‬شمایش و انجماد‪ -‬ذوب مشاهده شد [‪ .]21‬همچن ر ی‬
‫ی‬
‫ماسه سنگ [‪ ]75‬و در تراکیاندزیت و توف [‪ ]80‬وجود دارد‪ .‬به گفته مورو و همکاران‪ ،]45[ .‬بافت گرانوبالستیک مرمری) نسبت به‬
‫ارن نشان داد و سیمان اسیی به عنوان افزایش دوام سنگهای‬ ‫کمیی در برابر شوک حر ر‬ ‫سنگ آهک با اسپاریت و میکریت مقاومت ر‬
‫ی‬
‫آهک در رشایط یخ زدگ‪ -‬ذوب گزارش شده است [‪.]70‬‬

‫جهت گ ریی ترجییح کریستال های کلسیت در مرمرها به عنوان کمک کننده به واکنش پذیری سطیح متفاوت نسبت به آالینده های این‬
‫ی‬
‫نوع سنگ در نظر گرفته شده است [‪ .]69‬اثر آالیندهها برای بهرهبرداری از کریستالهای ریزتر (سطح ویژه باالتر) در سنگهای سنگ‬
‫ارن سنگ های ماگما ین‪،‬‬‫مشاهده شد [‪ .]14‬از سوی دیگر‪ ،‬در آزمایش های حر ر‬

‫معدن با اندازه درشت تر و یضایب انبساط حر ر‬

‫ارن متفاوت با نتایج بدتری مطابقت دارد [‪ .]48‬توفها با دانهریزیهای‬ ‫ی‬ ‫وجود مواد‬
‫ی‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫مختلف ویژگهای پوسیدگ متفاون را تحت آزمایشهای انجماد‪-‬ذوب و کریستال ریاسیون نمک نشان دادهاند [‪]67‬‬
 ‫گسیش ترک ها یم شود در حایل که ی‬
‫کان های‬ ‫به نظر یم رسد که وجود کلسیت و ماتریکس ریس در سنگ های رسون فضان باعث ر‬
‫ی‬ ‫ر‬
‫صلب تر مانند کوارتز و فلدسپات تحت تأث ری قرار نیم گ ریند [‪.]77‬‬

‫وجود اکسیدها در وگ ها در تراورتن های چند الیه باعث افزایش حساسیت به نمک و یخ یم شود و تأث ری ناهمسانگردی در این سنگ‬
‫ها را برجسته یم کند [‪ .]33‬وجود سیمان کلسی رت در ماسه سنگ به حساسیت آنها به حمله اسیدی کمک یم کند [‪ ]66‬و با ایجاد پوسته‬
‫یهای شیشهای و کالسههای پوکه حساسیت بی ر‬ ‫ی‬
‫ازدگ نمک مرتبط است [‪ .]56‬توفهان با غلبه زم ر ی‬
‫شیی‬ ‫ی‬ ‫پوسته شدن کانتور تحت هو‬
‫ی‬
‫نسبت به هوازدگ نمک نشان دادند [‪.]67‬‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ما نمونههان از ر‬
‫ناهمگون در فرآیندهای تغ ریی ایفا یمکند پیدا کردیم‪ .‬در آزمایشهای مربوط به حمله اسیدی به‬ ‫نقش که ویژگهای‬ ‫ی‬
‫ر‬
‫سنگهای آهگ‪ ،‬گزارش شد که اووئیدها و فسیلها مقاومت کمیی از خود نشان یمدهند‪.‬‬

‫از سیمان [‪ .]38‬در سنگ آهگ که در معرض حمله اسیدی قرار یم گ رید‪ ،‬انحالل اووئیدها و سیمان تفاوت های قابل توجیه را نشان‬
‫نیم دهد و حفره های موجود در اووئیدها که قبل از آزمایش روی نمونه ها وجود داشت باعث تبلور سولفات ها و نی ریات ها شد [‪.]39‬‬
‫ی آلوشییمها و سیمان اسیی و جدا شدن پلوئیدها‬ ‫در آزمایشهای انجماد و ذوب با سنگهای آهک‪ ،‬رشد ترکها در سطح ر‬
‫مشیک ب ر ی‬
‫ی‬‫ی دانهها در ماسهسنگ تحت تأث ری این نوع آزمایش [‪ ]29‬و همچن ر ی‬ ‫و اووئیدها مشاهده شده است [‪ .]27‬مشخص شد که سیمان ب ر ی‬
‫چرخههای تر شدن‪-‬خشک کردن [‪ ]60‬قرار یمگ رید‪.‬‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫ناهمگونهای موجود مانند ساختارهای جهت ترجییح و کالسههای سنگ پا‬ ‫آتشفشان اثرات‬ ‫آزمایشهای هوازدگ نمک با سنگهای‬
‫ناهمگونهای سطیح مانند‬‫ی‬ ‫ی در تراکیتها [‪ ]15‬و توفها [‪ ]46،67‬را نشان داد‪.‬‬ ‫شی توده زم ر ی‬‫را در ایگنیمییتها [‪ ]43‬و حساسیت بی ر‬
‫ر‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫استیلولیتها برای افزایش حساسیت سنگهای آهک به یخزدگ [‪ ،]16،17،65،78‬چرخههای مرطوب و خشک [‪ ]31‬و هوازدگ نمک‬
‫[‪ ]17‬در نظر گرفته شدهاند‪ ،‬با فرض اینکه ترکها قبل از آزمایش ارائه شوند‪ .‬همچن ر ی‬
‫ی تروی ج‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫اثرات این عوامل پوسیدگ [‪ .]53‬در تراکیت ها‪ ،‬هوازدگ نمک روی جبهه ها ین با اکسیدهای آهن و هیدروکسیدها تأث ری یم گذارد [‪.]15‬‬
‫کانهای ریس یمتوانند اثر آببندی داشته باشند‬ ‫اما پیشنهاد شده است که شیسیت و ی‬
‫ی‬
‫ترک های گرانی رت‪ ،‬حرکت آب را محدود یم کند و تاث ری هوازدگ نمک را کاهش یم دهد [‪ .]52‬به نظر یمرسد که اثرات محلولهای نمک‬
‫بسی برای بخشهای درشتتر در ماسهسنگها [‪ ]53‬و سنگ‬ ‫بر روی سنگهای آهک در امتداد الیهبندی [‪ ]53‬تقویت یمشود و اثرات ر‬
‫آهک [‪ ]74‬مشخصتر است‪.‬‬

‫‪ .4.4‬عوامل متعدد‬
‫این بخش شامل مواردی است که نویسندگان مقاالت در نظر گرفته شده بیش از یک عامل را برای توضیح یک روند مع ر ی‬
‫ی پیشنهاد‬
‫کردهاند‪ ،‬از جمله سایر خواص ف ر یییگ حجیم سنگها که‬
‫نرسیه ی‬
‫حاض در نظر گرفته شده است‪.‬‬ ‫در بخش های قبیل ر‬
‫ی‬ ‫شاید جالبترین نتای ریح که در مجموعه دادههای مورد مطالعه در اینجا برریس شد‪ ،‬رابطه ب ر ی‬
‫ی کاهش جرم در آزمایشهای هوازدگ نمک‬
‫و یک شاخص سنگنگاری است که شامل هر دو فضای خایل است‪.‬‬
‫ی‬ ‫صون یا اولیه و ی‬
‫ر‬ ‫ی ی‬ ‫عت رابطه ب ر ی‬ ‫و وی یژگ های ی‬
‫کان شنایس‪ ،‬ی ی‬
‫کان های ثانویه تشکیل شده توسط هوازدگ [‪ ،]8‬در مطالعه ای که‬ ‫کان های‬
‫گون را در نظر گرفت‪.‬‬ ‫چندین ماگمان و دگر ی‬
‫ی‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫سنگ های سیلیکاته با درجه هوازدگ متفاوت و دارای مجموعه ای از نتایج به نظر یم رسد که رشایط الزم برای همبستگ را دارند‪ .‬با‬
‫ی‬
‫این حال‪ ،‬ممکن است این نوع رابطه برای سنگها ین که پوسیدگ آنها از مدلهای سنگنگاری دیگر مانند سنگهای آهک و ماسهسنگ‬
‫کانهای حساستر شیمیا ین برقرار نباشد‪ ،‬اما باید تاکید کرد که این یک فرضیه بسیار قابل آزمایش‬ ‫پیوی یمکند یا برای سنگهان با ی‬
‫ی‬ ‫ر‬
‫ر‬ ‫‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫‪.‬‬
‫است که بهویژه جالب است برای علوم زم ری زیرا شامل معیارهای پیوگراف است سایر نرسیات جالب توجه داده ها ین دارند که به‬
‫ارزی ران نقش عوامل مختلف کمک یم کند‪ .‬در مطالعه ارائه شده توسط نرصی و همکاران‪ ،]71[ .‬با مقایسه توف کربناته و سنگ آهک‬
‫حت پس‬ ‫کمی و تخلخل بسیار باالتر و جذب موی یرگ آب‪ ،‬ر‬ ‫داشی استحکام مکانیگ بسیار ر‬‫ری‬ ‫ی‬
‫تحت آزمایشات هوازدگ نمک‪ ،‬توف عل ریغم‬
‫بهیی از خود نشان داد‪ .‬نویسندگان به حضور درشت منافذ در توفا کربناته نسبت یم دهند‪ .‬در‬ ‫از تصحیح اختالف تخلخل‪ ،‬دوام ر‬
‫ی‬
‫مطالعهای روی توفها تحت آزمایشهای انجماد‪-‬ذوب و هوازدگ نمک [‪ ،]67‬تفاوتها ین وجود داشت که به توزی ع اندازه منافذ نسبت‬
 ‫ی‬
‫دگ بی ر‬
‫شی یمشدند‪ .‬با این حال‪ ،‬به گفته نویسندگان‪ ،‬این «فقط یک عامل ثانویه» در توفها ین‬ ‫داده یمشد و منافذ کوچکتر باعث پوسی‬
‫ر‬
‫کشش باالتر که نتایج بهیی ارائه یمدهد‪ ،‬در نظر گرفته یمشود‪ .‬در مطالعهای با محلولهای اسیدی‪ ،‬سنگ‬‫ر‬ ‫با تخلخل ر‬
‫کمی و استحکام‬
‫ر‬
‫غتتر از دست دادن جرم کمیی‬ ‫ر‬
‫غتتر از سیلیس نسبت به سنگ آهک با تخلخل کمی اما از نظر کربنات کلسیم ی‬ ‫آهک متخلخلتر اما ی‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫را نشان داد [‪ .]44‬وجود کانهای ریس یمتواند ورقه ورقهای اولیه را در سنگ آهک با تخلخل کم ایجاد کند که به نفع عمل یخزدگ‪-‬‬
‫ذوب شدن است [‪.]18‬‬

‫مطالعه دورسون و توپال [‪ ]62‬در بازالتها دوام باالتری را برای بازالتهای عظیم نسبت به بازالتهای تاویل نشان داد‪ ،‬با نوع تودهای‬
‫که اندازه منافذ کوچکتری را نشان یمدهد‪ .‬این نتیجه توسط نویسندگان به نسبت خشک ‪ /‬مرطوب ر‬
‫کمی استحکام مکانیگ بازالت تاویل‬
‫نسبت داده شد‪ ،‬که‪ ،‬با این حال‪ ،‬نوع بازالت متخلخل تر ن ر یی بود‪ .‬ساتو و هاتنج [‪ ]49‬مطالعه ای با یک توف و دو ماسه سنگ ارائه‬
‫شی و سطح ویژه باالتر‬‫کشش مشابه‪ ،‬ماسه سنگ با حجم ریز منافذ بی ر‬
‫ر‬ ‫کردند‪ .‬در مقایسه توف و ماسه سنگ با تخلخل و استحکام‬
‫ر‬ ‫‪.‬‬ ‫ر‬
‫بدتر رفتار یم کند در حایل که توف دارای منافذ بزرگ مرتبط با تغ ریی می از پوکه است ماسه سنگ دیگر با تخلخل کمی و استحکام‬
‫ی‬
‫کشش باالتر ن ر یی مقاومت باال ین در برابر هوازدگ نمک نشان داد‪.‬‬
‫ر‬

‫کمی در آزمایشهای انجماد و ذوب سنگهای آهک [‪ ]37‬و‬ ‫ی جهت وجود داشت‪ .‬دوام ر‬ ‫همخوان عوامیل در هم ر ی‬ ‫ی‬ ‫در مطالعات دیگر‬
‫ی‬
‫مییتها [‪ ]24‬با باالترین ارتباط مرتبط بود‪.‬‬ ‫آزمونهای هوازدگ نمگ ایگنی ر‬
‫نگ باالتر و مقاومت مکانیگ ر‬ ‫ی‬
‫کمی‪ .‬مقاومت باالتر در برابر محلول های اسیدی سنگ آهک دولومی رت‪ ،‬در مقایسه‬ ‫تخلخل‪ ،‬یضیب مویی‬
‫کمی و استحکام مکانیگ باالتر توضیح داده شده است [‪ .]57‬توضی ر‬
‫حان‬ ‫با سنگ های رسون کربنات کلسیم‪ ،‬با بافت درشت تر‪ ،‬تخلخل ر‬
‫ی‬ ‫ر‬
‫در رابطه با استحکام مکانیگ و خواص توده ای سیستم منفذی‪ ،‬مانند تخلخل‪ ،‬جذب آب‪ ،‬و یضیب مویینگ‪ ،‬با مقادیر ریز تخلخل باالتر‬
‫برای حساسیت باالتر به تبلور نمک تراورتن ها [‪ ]81‬و سنگ های آذرآواری‪ ،‬با تغ رییات در ارائه شده است‪ .‬این آخرین مطالعه مربوط‬
‫شی‪ ،‬نسبت به‬ ‫ی ریزتخلخل بی ر‬ ‫کمی‪ ،‬تخلخل بی ر‬
‫شی و همچن ر ی‬ ‫به درجه جوش است [‪ .]43‬مقایسه ریوداسیت و آندزیت به دلیل استحکام ر‬
‫آندزیت حساستر است [‪ .]58‬نتایج مشابیه در مطالعات آزمایشهای انجماد‪ -‬ذوب با تراورتنها و سنگهای آهک به دست آمد‬
‫کمی یک توف در رابطه با‬ ‫ی فضای منافذ دو وجیه با ریزتخلخل مهم‪ ،‬برای توضیح دوام ر‬ ‫[‪ .]41‬تخلخل و جذب آب باالتر‪ ،‬و همچن ر ی‬
‫توف دیگر و یک توف پیشنهاد شده است‪.‬‬
‫ی‬
‫آندزیت در آزمایشات هوازدگ نمک [‪.]61‬‬
‫بهی‪ ،‬ر‬ ‫کمیین ریزتخلخل‪ ،‬سیمان کاری ر‬‫شیین دوام برای نوع با ر‬ ‫هوازدگ نمک با ماسه سنگها‪ ،‬بی ر‬ ‫ی‬
‫کمیین ناهمسانگردی (البته‬ ‫در مطالعات‬
‫ً‬ ‫شیین انبساط حر ر‬ ‫از نوع با بی ر‬
‫ارن است) و همگن ترین نوع‪ ،‬عمدتا کوارتز و بدون کانیهای متورم شونده نشان داده شد‪ .‬در حایل که نوع‬
‫ارن و رآن مشخص شد‬ ‫کمی با دوام ریز تخلخل باالتری نشان داد‪ ،‬حضور فیلوسیلیکات در مقادیر قابل توجیه و ناهمسانگردی حر ر‬ ‫ر‬
‫ی‬
‫گرفی در معرض اشعه ماوراء بنفش همبستگ ر‬ ‫ی ها تحت آزمایش های قرار ر ی‬ ‫[‪ .]56‬از دست دادن براقیت در شپانت ر ی‬
‫مثبت با جذب آب‬
‫منف با چگایل و استحکام مکانیگ نشان داد [‪ .]72‬اما هم ر ی‬ ‫ی‬
‫همبستگ ی‬
‫ی مطالعه افت براقیت باالتری را در شپانتینیتها نشان داد که در‬ ‫و‬
‫ر‬ ‫ی‬
‫آن آنتگوریت غالب بود و تنوع کانشنایس باالتر با افت براقیت کمی مطابقت داشت‪.‬‬ ‫ر‬

‫بافت دیگر همراه است‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬تصاویر مطالعه ‪ Török‬و ‪]79[ Szemerey-Kiss‬‬ ‫گایه اوقات خصوصیات منافذ با وی یژگ های ر‬
‫کمی متخلخل است و‬ ‫نشان داد که سنگ آهک درشت تری که ر‬

‫درصد باالتری از منافذ ریز نشان داد فرسایش باالتری نسبت به سنگ آهک ریزتر که متخلخلتر بود و درصد منافذ شعاع باالتری داشت‬
‫(در آزمایشهای انجماد و ذوب با سنگ و مالت‪ ،‬جا ین که امکان سهم نمک یمتواند وجود داشته باشد‪ .‬تأمل کرد)‪ .‬بیوتورباسیون در‬
‫سنگهای آهک به دلیل ارتباط با اکسیدهای آهن و تخلخل‪ ،‬مستعد فرسایش هوای نمگ است [‪ .]71‬در مطالعهای روی دو سنگ‬
‫شیی را نشان داد که مربوط به تثبیت ذرات و رسوب باالتر کرس‬ ‫آهک و مرمر‪ ،‬سنگ آهک با تخلخل و زبری سطح باالتر‪ ،‬تی یگ بی ر‬
‫ر‬
‫شیی از سولفاتها را نسبت به ماسهسنگ ی‬
‫غت از کربنات‬ ‫محلول است [‪ .]13‬در آزمایشهای نوردیه‪ ،‬دالهای سنگ آهک رسوب بی ر‬
‫و مرمر صیقیل نشان دادند [‪.]32‬‬

‫‪ .5‬مالحظات نها ین‬

‫ی‬
‫در دوره مورد برریس (‪ ،)2019-2017‬مطالعات مربوط به آزمایش های پ ریی مواد سنگ‪ ،‬به طور کیل‪ ،‬به طور متوسط دو انتشار در‬
‫شیی در‬‫ماه‪ ،‬حیات واضیح را نشان داد‪ .‬با این حال‪ ،‬تفاوت قابل توجیه از نظر انواع سنگ شنایس مشاهده شد‪ .‬مطالعات بسیار بی ر‬
‫گون انجام شده است و اطالعات مربوط به مورد دوم کمیاب است‪.‬‬ ‫مورد سنگهای کربناته رسون نسبت به سنگهای سیلیکات دگر ی‬
‫ر‬
‫در رابطه با انواع‬
‫ی‬ ‫آزمایش های پیی مورد استفاده‪ ،‬تنوع ر‬
‫گسیده ای دارد‪ ،‬اما هوازدگ نمک به وضوح غالب است‪ ،‬که شاید منعکس کننده تأث ری فرسای رش‬ ‫ر‬
‫ی‬
‫شناخته شده نمک های محلول بر روی مصالح سنگ مورد استفاده در سازه های ساخته شده باشد‪ .‬یکنفر میتواند‬
‫ً‬ ‫ی‪ ،‬نسبت پا ر ی‬ ‫همچن ر ی‬
‫یی انتشارات حاوی اطالعات از آزمایشهای تروی ج استعمار بیولوژیگ را برجسته کنید (احتماال منعکس کننده‬
‫ی‬
‫تأث ریات رنگ این نوع عامل)‪ .‬از این رو این‬

‫نظرسنیح روندهای واضیح را از نظر اشیا و فرآیندها نشان یم دهد‪ .‬اطالعات جمعآوریشده در مورد اثرات عوامل‬ ‫ر‬ ‫به نظر یم رسد‬
‫پیی از پاسخهای ی‬
‫کانهای خاص تا ارزی ران رفتار سنگ کل بر اساس یک یا چند عامل متغ ری است‪ .‬در حایل که اویل از نظر دامنه محدودتر‬ ‫ر‬
‫حت تضادها ین را نشان یمدهد که ممکن است به روش فراگ ری مطالعه موردی مربوط باشد‪ ،‬جا ین که نویسندگان‬ ‫است‪ ،‬دویم تغ رییات و ر‬
‫بریح از انواع سنگهای خاص‪ ،‬از مکانهای خاص توجه دارند‪.‬‬ ‫به طور کیل به ی‬

‫تجرن از نظر تکنیکها و موقعیتهای موجود با رشایط مخدوشکننده‪ ،‬که در آن عوامل متعددی‬‫ر‬ ‫محدودیتهای معمول در مطالعات‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫یمتوانند در نتیجه یکسان نقش داشته باشند‪ ،‬ن ری یمتوانند به پراکندگ مشاهدهشده کمک کنند‪.‬‬

‫ی با تکرارپذیری‬ ‫حاض برای ارزیان وضعیت دانش در رابطه نه تنها با روندهای اصیل‪ ،‬بلکه همچن ر ی‬ ‫از این رو‪ ،‬برریس هان مانند برریس ی‬
‫ر‬ ‫ی‬
‫ادعاهای خاص یضوری است‪ .‬برای تشخیص نقاط خایص که‬
‫سنگ در محیط ساخته شده‪ ،‬یگ از ر‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫مستحق و نیاز به تحقیق بی ر‬
‫نکان که به‬ ‫دگرسان مصالح‬ ‫شی است‪ .‬در رابطه با برریس فرآیندهای‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫نظر یمرسد در خور توجه بی ر‬
‫شی است‪ ،‬نقش اندازه منافذ برای فرآیندهای دگرسان مانند هوازدگ نمک و انجماد‪ -‬ذوب با توجه به تعداد‬
‫ی‬
‫زیاد مراجع است‪ .‬به این ویژگ (اندازه منافذ) و نتای ریح که اهمیت واقیع آن را مورد تردید قرار داده است‪.‬‬

‫بافت و ساختاری سنگها وجود دارد‪ .‬به نظر واضح است که‬ ‫کانشنایس‪ ،‬شیمیان‪ ،‬ر‬ ‫ی نتایج زیادی در مورد حساسیت وی یژگهای ی‬ ‫همچن ر ی‬
‫یی‬
‫ما هنوز با یک نظریه وحدتبخش که یمتواند تغ ریی سنگها را به ویژگهای سنگ و عوامیل که در محیط ساخته شده در معرض آنها‬
‫گرفی یک طبقه بندی سنگ شنایس مناسب‪ ،‬بر‬ ‫قرار یمگ ریند مرتبط کند‪ ،‬فاصله داریم‪ .‬این امکان وجود دارد که این امر تنها با در نظر ر ی‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ر‬
‫اساس معیارهای سنگ شنایس مربوطه‪ ،‬در یک دیدگاه چند متغ ریه محقق شود‪ .‬معیارهای پیوگراف باید مبنا ین برای توضیح ویژگ های‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫دگرسان را با یک‬ ‫ف ر یییگ سنگ ها و تغ ریی آنها در هنگام استفاده به عنوان مصالح سنگ باشد‪ .‬شاید جالبترین نتایج‪ ،‬ارتباط بالقوه‬
‫ی‬ ‫کانشنایس (حفرهها‪ ،‬ی‬ ‫شاخص رپیوگر یاف بر اساس وی یژگهای ر‬
‫بافت و ی‬
‫کانهای اولیه و محصوالت هوازدگ) نشان داد‪ .‬این رویکرد برای‬
‫رسون کم تخلخل ن ر یی‬ ‫گون بسیار امیدوارکننده به نظر یمرسد و ممکن است برای سنگهای کربناته دگر ی‬
‫گون و‬ ‫سنگهای ماگمان و دگر ی‬
‫ر‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫اضاف برای ویژگ ها ین مانند حساسیت شیمیا ین‪ ،‬به عنوان مثال برای سنگ های کربناته‪ ،‬برای‬ ‫ی‬ ‫مناسب باشد‪ .‬اما باید مقررات‬
‫گون سیلیکات‪ ،‬و برای سنگ های با‬ ‫بریح از سنگ های دگر ی‬ ‫ناهمسانگردی‪ ،‬به ویژه برای ی‬
‫ً‬ ‫ی‬
‫ناهمگونها با ر‬
‫گسی ریس که معموال در حوزه مقاطع‬ ‫یک چارچوب دانه ای‪ ،‬مانند سنگ های آواری و سنگ های آهگ متنوع‪ .‬وجود‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫نازک نیست‪ ،‬موضوع بالقوه دیگری است که باید با آن برخورد کرد‪ .‬ادغام عوامیل که این ویژگ های سنگ متنوع را منعکس یم کنند‪ ،‬با‬
‫ی‬
‫چندین اصطالح‪ ،‬به عنوان مثال‪ ،‬در مقیاس های مختلف و برای عوامل پوسیدگ مختلف به کار رفته‪ ،‬یم تواند منجر به فرموالسیون‬
‫جهان شود‪.‬‬‫ی‬

‫ی‬
‫دگرسان مورد انتظار‪ .‬در حایل که ما‬ ‫شاخص رپیوگر یاف برای انتخاب سنگ مورد استفاده در یک محیط ساخته شده با توجه به عوامل‬
‫در موقعی رت نیستیم که بتوانیم بی یان برای چن ر ی‬
‫ی شاخیص ارائه دهیم‪ ،‬اما آن را‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫دگرسان سنگ پیچیدهتر از توصیف رفتار مهندیس تودههای سنگ نیست‪ ،‬که برای آن چندین شاخص‬ ‫نظر ما این است که موضوع‬
‫ً‬
‫عمدتا بر اساس‬

‫دان ماکروسکون ابداع شده اند (نمونه های زیادی را یم توان در [‪ ]82‬یافت)‪ .‬شاخص مربوطه را یم توان به عنوان‬ ‫مشاهدات می ی‬
‫ی‬
‫اضافات و محصوالت رتبه بندی بر اساس ارزیان ویژگ های مربوطه مانند موارد جمع آوری شده در این برریس و همچن ر ی‬
‫ی با در نظر‬ ‫ی ر‬
‫ی‬
‫دگرسان که یم تواند بر مواد سنگ در محیط ساخته شده تأث ری بگذارد بیان شود‪.‬‬ ‫ری‬
‫گرفی عوامل‬
‫ی مایل‪ :‬آزمایشگاه ‪ Lab2PT-Landscapes, Heritage and Territory-AUR/04509‬توسط ‪FCT-"Fundação para a‬‬ ‫تام ر ی‬
‫ی مایل ر‬
‫مشیک ‪ FEDER‬با هدف قرارداد مشارکت جدید‬ ‫‪ "Ciência e a Tecnologia‬پرتغایل (وجوه پرتغایل و در صورت لزوم از تام ر ی‬
‫بان یم شود‪ PT2020 .‬و ‪.)COMPETE2020-POCI 010145 FEDER 007528‬‬ ‫پشتی ی‬

‫ی شده توسط یک پروژه ر‬

‫اسیاتژیک ‪ )FCT-UID/ECI/04028/2019‬و ‪ LAMPIST‬از‬ ‫ی از حمایت ‪( CERENA‬تأم ر ی‬
‫نویسندگان همچن ر ی‬
‫‪ ،Instituto Superior Técnico‬دانشگاه لیسبون تشکر یم کنند‪.‬‬
‫موسسه زم ر ی‬
‫ی شنایس دانشگاه دانشگاه کورونا (اسپانیا) از برنامه ‪ Xunta de Galicia‬از برنامه " ‪Consolidación y estructuración‬‬
‫)‪ de unidades de investigación competitivas: Grupos de potencial de crecimiento" (ED431B 2018/47‬حمایت‬
‫یم کند‪.)R2017/008( .‬‬

‫قدردان‪ :‬بسیاری از بازتاب های ارائه شده توسط پروژه )‪ PORENET (POCTI/CTA/44940/2002‬که توسط —‪FCT‬‬ ‫ی‬ ‫تشکر و‬
‫ی‬ ‫‪.‬‬ ‫ی‬
‫‪( Fundação para a Ciência e Tecnologia‬پرتغال) تأم ری مایل شده است‪ ،‬انجام شده است ما همچن ری از بازبینان ناشناس برای‬
‫حاض کمک کرده اند تشکر یم کنیم‪.‬‬‫کمک های بسیاری که در بهبود نسخه ی‬

‫ی کنندگان مایل هیچ ر‬

‫نقش در طرایح مطالعه نداشتند‪ .‬در جمع‬ ‫تضاد منافع‪ :‬نویسندگان هیچ گونه تضاد منافع را اعالم نیم کنند‪ .‬تام ر ی‬
‫نوشی دستنوشته یا تصمیم به انتشار نتایج‪.‬‬ ‫ری‬ ‫آوری‪ ،‬تجزیه و تحلیل یا تفس ری داده ها؛ در‬