ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΘΩΜΑΣ-ΒΙΟΛΟΓΟΣ

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ
«ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ» «ΚΕΦ.8ο4ο,, 9ο»
7ο,

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΘΩΜΑΣ - ΒΙΟΛΟΓΟΣ

ΘΕΜΑ Α
Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5
και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση, η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή
πρόταση.
Α1. Σε μια συνεχή καλλιέργεια η ανάπτυξη των μικροοργανισμών βρίσκεται διαρκώς σε:
α. λανθάνουσα φάση
β. στατική φάση
γ. εκθετική φάση
δ. φάση θανάτου
Μονάδες 5

Α2. Η γονιδιακή θεραπεία:

α. εφαρμόζεται μόνο στα λεμφοκύτταρα
β. έχει ως στόζο να διορθώσει μία γενετική βλάβη
γ. αντικαθιστά πολλά μεταλλαγμένα γονίδια
δ. μεταβιβάζεται πάντοντε στους απογονους
Μονάδες 5

Α3. Οι ιντερφερόνες είναι πρωτεΐνες οι οποίες παράγονται από κύτταρα:

α. που μολύνθηκαν από μύκητες
β. που ελέγχουν τον μεταβολισμό της γλυκόζης
γ. και προκαλούν σύντηξη των καρκινικών κυττάρων
δ. που μολύνθηκαν από ιούς
Μονάδες 5

Α4. Η ωρίμανση του mRNA:

α. είναι μια διαδικασία που καταλύεται από DNA ελικάσες
β. συμβαίνει μόνο στους προκαρυωτικούς οργανισμούς
γ. συμβαίνει στον πυρήνα των ευκαρυωτικών κυττάρων
δ. είναι μία διαδικασία στην οποία παραμένουν για μετάφραση τα εσώνια
Μονάδες 5

Α5. Το πλασμίδιο Ti:

α. υπάρχει σε όλα τα βακτήρια
β. χρησιμοποιέιται στη μικροέγχυση
γ. χρησιμοποιείται στη γενετική τροποποίηση φυτών
δ. υπάρχει στο Bacillus thuriingiesis
Μονάδες 5

1
 ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΘΩΜΑΣ-ΒΙΟΛΟΓΟΣ

ΘΕΜΑ Β
Β1. Θα μπορούσε να αναπτυχθεί η τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA αν ο γενετικός κώδικας
δεν ήταν καθολικός; Αιτιολογείστε την απάντησή σας.
Μονάδες 5
Β2. Ποια συστατικά πρέπει να περιέχονται σε στερεό θρεπτικό υλικό προκειμένου να
αναπτυχθούν οι μικροοργανισμοί εργαστηριακά;
Μονάδες 5
Β3. Ποιος είναι ο ρόλος των βακτηρίων στις τεχνικές Γενετικής Μηχανικής;
Μονάδες 8
Β4. Γιατί σήμερα χρησιμοποιούμε τις cDNA βιβλιοθήκες και όχι τις γονιδιωματικές, προκειμένου
να παράγουμε πρωτεΐνες του ανθρώπου σε μεγάλες ποσότητες;
Μονάδες 8

ΘΕΜΑ Γ
Γ1. Ποιες είναι οι φάσεις που παρατηρούνται σε μία κλειστή καλλιέργεια μικροοργανισμών; Να
περιγράψετε τι συμβαίνει σε κάθε φάση.
Μονάδες 4
Γ2. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της ex vivo και in vivo γονιδιακής θεραπείας; Σε ποια κύτταρα
μπορεί να εφαρμοστεί η κάθε θεραπεία;
Μονάδες 6
Γ3. Να αναφέρετε τρεις τρόπους με τους οποίους σήμερα, βιοτεχνολογικά, παράγουμε ανθρώπινες
πρωτεΐνες. Ποιο είναι το μειονέκτημα του πρώτου τρόπου που χρησιμοποιήθηκε;
Μονάδες 7
Γ4. Η ινσουλίνη είναι μία πρωτεΐνη που παράγεται από τον ανθρώπινο οργανισμό όπως και η
αντιθρυψίνη (ΑΑΤ). Με ποιο τρόπο θα μπορούσε να παραχθεί η ινσουλίνη αν αξιοποιούσαμε τις
δυνατότητες της γενετικής μηχανικής σε συνδυασμό με τις ιδιότητες που έχουν τα διαγονιδιακά
ζώα;
Μονάδες 8

ΘΕΜΑ Δ
Δ1. Ένα είδος περιοριστικής ενδονουκλεάσης αναγνωρίζει την περιοχή:
5’ CTGAG 3’
3’ GACTC 5’
την οποία κόβει μεταξύ των νουκλεοτιδίων της G και της A με κατεύθυνση 3’  5’.

α. Να γράψετε αντίστοιχα το βs αλληλόμορφο γονίδιο

Αυτή η περιοριστική ενδονουκλεάση χρησιμοποιείται στη διάγνωση των ατόμων που
πάσχουν αλλά και των ατόμων που είναι φορείς του αλληλόμορφου της δρεπανοκυτταρικής
αναιμίας.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι το αλληλόμορφο για τη φυσιολογική μορφή της β
πολυπεπτιδικής αλυσίδας και το αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για τη μορφή που είναι
υπεύθυνη για τη δρεπανοκυτταρική αναιμία διαφέρουν ως προς ένα μόνο ζεύγος βάσεων, να
βρείτε ποιο είναι το μήκος των τμημάτων DNA που θα υπάρχουν στο δοκιμαστικό σωλήνα μετά
την δράση της περιοριστικής ενδονουκλεάσης:
β. Σε ένα υγιές άτομο, γ. Σε έναν φορέα της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, δ. Σε έναν ασθενή που
πάσχει από δρεπανοκυτταρική αναιμία.

2
 ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΘΩΜΑΣ-ΒΙΟΛΟΓΟΣ

Μονάδες 10

Δ2. Στο σχήμα απεικονίζεται το πλασμίδιο Ti του βακτηρίου Agrobacterium tumefaciens. Το

γράμμα Γ αντιστοιχεί στο γονίδιο που προκαλεί όγκους στα φυτά, το γράμμα Π αντιστοιχεί σε
γονίδιο που προσδίδει ανθεκτικότητα στο αντιβιοτικό πενικιλίνη και το Υ στους υποκινητές
τους. Τα γράμματα Ν και Β αντιστοιχούν στις θέσεις αναγνώρισης στο πλασμίδιο των
περιοριστικών ενδονουκλεασών NotI και BamI αντίστοιχα.

α. Γονίδιο που προσδίδει ανθεκτικότητα στον παγετό απομονώθηκε από φυτό και με τη βοήθεια
του πλασμιδίου του σχήματος μεταφέρθηκε σε καλλιέργεια φυτικών κυττάρων ντομάτας. Να
περιγράψετε την τεχνική που πραγματοποιήθηκε και να εξηγήσετε ποια περιοριστική
ενδονουκλεάση (NotI ή BamI) χρησιμοποιήθηκε.
β. Να γράψετε τρεις λόγους για τους οποίους γνωρίζετε ότι δημιουργούνται σήμερα διαγονιδιακά
φυτά.

Μονάδες 15 (12+3)
ΚΑΛΗ
ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!!!