You are on page 1of 7

OKULISTYKA WETERYNARIA W PRAKTYCE

lek. wet. Katarzyna Szulc


Klinika Weterynaryjna Jacka Szulca w Zgierzu

Białe oko
– diagnostyka różnicowa
w chorobach okulistycznych małych zwierząt

White eye – differential diagnosis in ophthalmologic diseases of small animals

Niniejszy artykuł przybliży Państwu wać pogorszenie widzenia, a  nawet


Streszczenie jednostki chorobowe zlokalizowane utratę wzroku.
Oczy są zwierciadłem duszy. Okuliści wie- na terenie gałki ocznej.
dzą to najlepiej. Oczy pacjentów są w sta- Przeglądowy charakter tego artykułu Dystrofia rogówki
nie bardzo dużo„nam pokazać”, dzięki cze- przedstawia przypadki, z którymi mogą Dystrofią rogówki określa się odkła-
mu jesteśmy w stanie zdiagnozować wiele się Państwo zetknąć w swojej praktyce danie pomiędzy warstwami rogówki
chorób oczu oraz chorób ogólnych. Bardzo weterynaryjnej. Chciałabym jednak za- cholesterolu, fosfolipidów oraz wol-
często właściciele zgłaszają się do placówek znaczyć, że do dokładniej diagnostyki nych kwasów tłuszczowych. Najczę-
z problemami okulistycznymi, bo te real-
okulistycznej niezbędny jest profesjo- ściej w przedniej części zrębu rogówki
nie widać. Zmętnienie, zamglenie, bielmo
– to tylko kilka określeń używanych przez nalny sprzęt, jak lampa szczelinowa, w postaci srebrno szarego owalu. Jest
opiekunów naszych pacjentów. W artyku- przyrząd do  pomiaru ciśnienia śród- to schorzenie nabyte, występujące obu-
le zostały omówione jednostki chorobo- gałkowego, oftalmoskop czy soczewka ocznie (nie zawsze symetrycznie), nie-
we przebiegające z objawem białego oka. do gonioskopii. Kolejne jednostki cho- związane z  zapaleniem rogówki. Nie
Zmiana koloru oka może oznaczać patolo- robowe mają pokazać różnorodność wybarwia się w badaniu fluoresceiną.
gię zlokalizowaną na rogówce, w przedniej
zmian o różnej lokalizacji z zaznacze- Rasy predysponowane: Cavalier King
komorze oka, soczewce czy na dnie oka.
niem, że autorka nie oferuje gotowego Charles spaniel, beagle, siberian husky.
Słowa kluczowe postępowania i leczenia. Częściej dotyczy samców. Rozpozna-
okulistyka, dystrofia rogówki, wrzody ro- nia dokonuje się na podstawie charak-
gówki, zaćma, jaskra Jednostki chorobowe terystycznego wyglądu rogówki. Z uwa-
Rogówka (cornea) gi na wpływ pewnych chorób ogólnych
Abstract Jest wypukłą, przezroczystą, zewnętrz- na odkładanie wapnia i lipidów zaleca
The eyes are the mirror of the soul and ną warstwą gałki ocznej, która znajduje się u zwierząt z dystrofią rogówki kon-
ophthalmologists are aware of that. Our
się w jej przedniej części. U zwierząt trolne badanie poziomu hormonów tar-
patients’ eyes are able to offer us a lot
of important clues which facilitate the
jej grubość jest zmienna gatunko- czycy oraz kory nadnerczy. Dodatko-
diagnosis of many diseases. Commonly, wo, ale można przyjąć, że  waha się wo należy zbadać też poziom kwasów
patients come to veterinary clinics with od 0,5 do 0,8 mm. W rogówce wyróż- tłuszczowych, poziomu cholesterolu,
ophthalmic problems because those are nia się 4 warstwy: nabłonek warstwowy glukozy, wapnia oraz fosforu.
easily observed. Turbidity, haze, endo- i błonę podstawną, zrąb kolagenowy, Leczenie nie jest konieczne, schorze-
sperm – are some of the terms used by the błonę Descementa, śródbłonek rogów- nie nie utrudnia widzenia i nie jest bo-
patients. The paper presents a number
ki. Rogówka ma bardzo silne zdolno- lesne dla pacjenta.
of diseases accompanied by a white eye
symptom. Eye color changes may suggest ści refrakcyjne. Posiada odpowiednią
the presence of pathology in the cornea, krzywiznę i przejrzystość, która utrzy- Dystrofia śródbłonka rogówki
the anterior chamber of the eye, the lens mywana jest dzięki: braku naczyń W schorzeniu tym dochodzi do utraty
or the bottom of the eye. krwionośnych, niskiemu zagęszcze- komórek śródbłonka rogówki, powodu-
niu komórek, gładkiej powierzchni, jącej jej obrzęk. Komórki śródbłonka
Keywords braku barwników, odwodnieniu, odpo- nie regenerują się, choroba jest postę-
ophthalmology, corneal dystrophy, cor-
wiedniemu rozłożeniu kolagenowych pująca i trwała. Widoczny jest obrzęk
neal ulcers, cataract, glaucoma
fibryli zrębu czy braku rogowacenia. zmieniający kolor rogówki na  biały/
Patologie na  rogówce mogą powodo- szary, występuje zazwyczaj obuocznie,

STYCZEŃ-LUTY • 1-2/2019
14 www.weterynaria.elamed.pl
OKULISTYKA WETERYNARIA W PRAKTYCE

1 2

3 4

Ryc. 1. Budowa oka; Ryc. 2. Dystrofia nabłonka rogówki u rasy mops; Ryc. 3. Prawidłowy wygląd oka u psa rasy beagle; Ryc. 4. Dystrofia śródbłonka rogówki u psa rasy chihuahua

ale nie zawsze symetrycznie. Choroba ki. U  pacjentów z  obniżoną przezier- znanie powinno zawierać: dokładne
może postępować bez objawów bólo- nością rogówki w  przebiegu wtórnej badanie okulistyczne, wykonanie te-
wych i utraty widzenia, chyba że docho- keratopatii pęcherzowej wykonuje się stu łzowego Schirmera, dokładne ba-
dzi do tworzenia się pęcherzy i owrzo- pełny przeszczep spojówki na rogówkę. danie lampą szczelinową, barwienie
dzeń rogówki. fluoresceiną, pomiar ciśnienia śródgał-
Rasy predysponowane to: Boston Wrzody rogówki kowego. Ważna jest klasyfikacja uszko-
Terrier, jamnik, pudel miniaturowy Wrzodami rogówki nazywamy każ- dzenia na: wrzody proste i powikłane,
i chihuahua. Rozpoznanie odbywa się de uszkodzenie jej powierzchni, prze- wrzody powierzchowne lub głębokie.
na podstawie objawów klinicznych. Le- biegające z zapaleniem. Jest to bardzo Leczenie może obejmować postępo-
czenie objawowe przez podawanie hy- częsty problem w okulistyce weteryna- wanie farmakologiczne, chirurgiczne
perosmotycznych maści z chlorku sodu ryjnej. Powoduje on zmiany koloru ro- i kombinację obu metod.
powoduje zmniejszanie się obrzęku, gówki poprzez obrzęk jej zrębu i utratę
można też zastosować NLPZ (nieste- przezroczystości. Woda z przedrogów- Blizna rogówki
rydowe leki przeciwzapalne) w posta- kowego filmu łzowego dostaje się Po wygojeniu ubytku na rogówce pozo-
ci kropli do oczu. W zaawansowanych do  zrębu i  pojawiają się zmętnienie staje ślad w postaci zwłóknienia. Pod-
przypadkach można wykorzystać ter- oraz odbarwienie, które utrzymują się czas naprawy uszkodzonego zrębu
mokeratoplastyk lub terapię laserem do wypełnienia tego uszkodzonego ob- dochodzi do  gromadzenia się fibryli
CO2, polegającą na wykonywaniu po- szaru przez nowy nabłonek i przywró- kolagenu. Ich przebieg nie jest regular-
wierzchniowych oparzeń zrębu rogów- cenia równowagi osmotycznej. Rozpo- ny, dlatego ograniczają przechodzenie

STYCZEŃ-LUTY • 1-2/2019
16 www.weterynaria.elamed.pl
OKULISTYKA WETERYNARIA W PRAKTYCE

5 6 7

Rys. 5. Wrzód rogówki błony Descemeta tzw. descemetocele; Ryc. 6. Blizna rogówki po usunięciu skórzaka (dermoid); Ryc. 7. Bielmo u rasy Yorkshire terrier

światła przez rogówkę. Pojawia się cha- Może występować zarówno jednoocz- ze sobą spojówek do trzeciej powieki
rakterystyczna „chmurka”, czyli blizna. nie, jak i obuocznie. i spojówek z rogówką.
W czasie życia zwierzęcia blizny stają Klasyczne objawy to: rogówka bez Rozpoznanie odbywa się na podsta-
się bardziej przezierne, szczególnie wi- połysku (sucha), wydzielina o charak- wie objawów klinicznych. Leczenie chi-
doczne jest to u zwierząt młodych oraz terze śluzowym lub śluzowo-ropnym, rurgiczne powinno być wdrożone jeśli
u kotów. U psów bardzo często docho- przekrwienie i obrzęk spojówek, owrzo- są  zaburzenia w  ruchomości powiek,
dzi o  pigmentacji blizny (szczególnie dzenie rogówki, waskularyzacja i  pig- brak możliwości zamykania oczu przez
u ras brachycefalicznych m.in Shih tzu, mentacja rogówki, silny kurcz powiek zwierzę, brak widzenia. Nie powinno
mops, buldog francuski). Do opisu wiel- (blepharospasm), w  przypadku neuro- przeprowadzać się operacji jeśli nie wy-
kości blizny można użyć następującej gennego KCS – suchość jednego noz- leczona jest ogólna infekcja oraz bakte-
nomenklatury: nebula – małe zmętnie- drza po stronie oka objętego procesem ryjna infekcja oczu. Po operacji często
nie, nacula – mętna plamka, i w końcu zapalnym. można zauważyć ponownie zarastanie
leukoma – bielmo. Rozpoznanie odbywa się na podsta- spojówek w wyniku agresywnego dzia-
wie objawów klinicznych, wywiadu, te- łania wirusa, jest to najprawdopodob-
KCS – Keratoconjunctivitis stu Schirmmera, badania barwnikami: niej związane z obniżoną odpornością
sicca (suche zapalenie rogówki fluoresceiną czy różem bengalskim. w  przebiegu procesu chirurgicznego
i spojówki) Przydatne jest wykonanie badań ogól- i znieczulenia pacjenta.
Istnieje wiele przyczyn powstawania nych, morfologii i biochemii krwi oraz
KCS, m.in: polekowe, immunologicz- innych badań diagnostycznych, któ- Soczewka lens
ne, idiopatyczne, pozabiegowe, poura- re pozwolą nam potwierdzić lub wy- Soczewka to  przezroczysta, nieuna-
zowe, wrodzone, zakaźne, neurogen- kluczyć inne choroby tła immunolo- czyniona, dwuwypułka struktura. Jej
ne, jatrogenne czy wynikające z wieku gicznego. zapotrzebowanie na składniki odżyw-
pacjenta. Leczenie, głównie farmakologicz- cze zaspokaja ciecz wodnista. Przed-
Do  najczęściej występującego zali- ne, odbywa się za  pomocą, stosowa- nia powierzchnia soczewki kontaktuje
czamy to na tle immunologicznym. Ko- nia sztucznych łez, leków przeciwza- się z tęczówką i źrenicą, a od tyłu so-
mórki nabłonka groniastego gruczołów palnych, w przypadku silnych infekcji czewka kontaktuje się z ciałem szkli-
łzowych są  chronione przez barierę również antybiotyków. Zalecane jest stym. Soczewka składa się z: torebki,
krew – łzy. Jeśli dojdzie do  przerwa- stosowanie leków immunosupresyj- nabłonka i włókien soczewki. Możemy
nia tej bariery, rozpoczyna się proces nych jak cyklosporyna czy takrolimus. wyróżnić w niej korę (cortex lentis) i ją-
uszkadzania komórek nabłonka i roz- Możliwe są również transpozycja prze- dro (nucleus lentis).W czasie życia so-
wijanie się KCS, czyli najprościej mó- wodu ślinianki przyusznej oraz prze- czewka rośnie, a w obszarze równiko-
wiąc, powodują niedobór łez. Rasy szczep komórek macierzystych do gru- wym pojawiają się nowe włókna, które
predysponowane to: Angielski Cocker czołu łzowego. są odkładane na istniejące już warstwy,
spaniel, Boston terrier, Yorkshire terrier, co powoduje przesuwanie tych najstar-
West Highland white terrier, Buldog an- Symblepharon szych do  środka soczewki. Leży ona
gielski, Cavalier King Charles spaniel, Schorzenie występujące głównie u ko- pośrodku źrenicy, efekt ten umożliwia-
Lhasa Apso i bloodhound. cich pacjentów związane z  obecno- ją włókna kolagenowe, które przytwier-
KCS jest bardzo często występującym ścią herpeswirusa. W wyniku infekcji dzone do wyrostów rzęskowych pełnią
schorzeniem u psów, rzadziej u kotów. wirusowej dochodzi do  zrastania się funkcję podtrzymujących więzadeł.

STYCZEŃ-LUTY • 1-2/2019
18 www.weterynaria.elamed.pl
WETERYNARIA W PRAKTYCE OKULISTYKA

8 9

Ryc. 8. KCS u rasy Shih tzu; Ryc. 9. KCS u grzywacza chińskiego

Główną rolą soczewki jest dostosowy- Etapy rozwoju zaćmy: Zwichnięta soczewka
wanie oka do oglądania przedmiotów 1. Zaćma początkowa – początkowe, do przedniej komory
z różnych odległości, czyli pełni funk- ogniskowe zmętnienie soczewki, Do  zwichnięcia soczewki dochodzi
cję akomodacji. brak wpływu na widzenie. w wyniku pęknięcia obwódki rzęsko-
2. Zaćma niedojrzała – zmętnienie wej i przesunięcia się soczewki z cia-
Nukleoskleroza soczewki soczewki zaczyna być bardziej wi- ła szklistego. Może ona przesunąć się
U psów powyżej 7. roku życia docho- doczne, zwierzę jeszcze widzi. Prze- do przodu, do tyłu lub w płaszczyź-
dzi do zmian degeneracyjnych soczew- zroczystość soczewki zmniejsza nie poziomej. W  artykule omawia-
ki i powstania tzw. „sklerozy soczewki”. się. W  badaniu oftalmoskopowym my efekt białego oka, a więc najlepiej
Na  równiku soczewki powstają nowe widoczny jest obraz, może być lekko uwidoczniony w  sytuacji zwichnię-
komórki, co  powoduje przesuwanie rozmazany (efekt patrzenia przez cia do przedniej komory oka. Zwich-
tych starszych w kierunku jądra. W wy- zaparowaną szybę). Obecny refleks nięcie soczewki może być pierwot-
niku nagromadzenia się wielu komórek z makaty odblaskowej. ne lub wtórne do m.in: urazu, jaskry,
jądro ulega stwardnieniu. Klinicznie 3. Zaćma dojrzała – soczewka całko- zaćmy, zapalenia błony naczyniowej
jest to widziane w postaci biało-szare- wicie zmętniała, zwierzę nie widzi. lub zmiany rozrostowej wewnątrz- lub
go zamglenia, bardzo często mylonego Siatkówka nie jest dostępna w bada- okołogałkowej.
przez lekarzy z zaćmą. Nie powoduje niu oftalmoskopowym. Brak refleksu Przednie zwichnięcie należy zakwa-
utraty wzroku, tylko jego osłabienie z makaty odblaskowej. lifikować jako nagły przypadek okuli-
wynikające ze  spowolnionej akomo- 4. Zaćma przejrzała – dochodzi do styczny i odesłać do lekarza specjali-
dacji soczewki. zmian rozpływnych soczewki. sty. Objawy przy zwichnięciu soczewki
Rozpoznanie odbywa się na podsta- Rozpoznanie odbywa się na posta- to  obrzęk rogówki – soczewka przy
wie objawów klinicznych, podając lek wie objawów klinicznych. Zaćma po- każdym ruchu zwierzęcia obija się
rozszerzający źrenicę, np. Tropicami- czątkowa nie wymaga leczenia, ale jej o śródbłonek, co powoduje jej obrzę-
dum 0,5%  do  worka spojówkowego. kolejne etapy wymagają leczenia chi- ki i  uszkodzenia, silny ból oka, wtór-
Po 20 min należy zbadać pacjenta, wy- rurgicznego. Predyspozycje rasowe: na jaskra (soczewka pociąga za sobą
korzystując oświetlenie wiązki silnego Boston terrier, bichon, Cocker spa- ciało szkliste, obecność ciała szkliste-
światła odbijającego się od makaty od- niel, labrador retriever, sznaucer mi- go w  komorze przedniej uniemożli-
blaskowej. W przypadku „sklerozy so- naturowy, pudel miniaturowy i  sybe- wia odprowadzanie cieczy wodnistej,
czewki” zobaczymy przezroczystość rian husky. prawidłową jej cyrkulację i  dochodzi
i odbicie od siatkówki. Schorzenia nie do  wzrostu ciśnienia śródgałkowe-
da się wyleczyć chirurgicznie. Komora przednia oka go). Może zdarzyć się, że  ocena ulo-
Komora przednia gałki ocznej kowania soczewki będzie trudna, np.
Zaćma (camera bulbi oculi anterior) w  przebiegu urazów oka z  wylewem
Soczewka to  przezroczysta struktura, Przestrzeń wypełniona cieczą wod- krwi do przedniej komory, wtedy przy-
otoczona torebką, jej zmętnienie nazy- nistą, ograniczona od  przodu tyl- datne jest wykonanie badania ultraso-
wamy zaćmą (łac. cataracta). Zmętnie- ną powierzchnią rogówki, a  od  tyłu nograficznego.
nie to może mieć różne: kształt, wiel- częścią ciała rzęskowego, tęczówką Leczenie polega na  usunięciu so-
kość, położenie, etiologię i pojawiać się i  odcinkiem przedniej powierzchni czewki za pomocą wewnątrztorebkowej
w różnym wieku zwierzęcia. soczewki. ekstrakcji lub fakoemulsyfikacji.

STYCZEŃ-LUTY • 1-2/2019
www.weterynaria.elamed.pl 19
OKULISTYKA WETERYNARIA W PRAKTYCE

10 11a

11b 12

13 14

Ryc. 10. Symplepharon u kota europejskiego; Rys. 11a-b. Nukleoskleroza soczewki; Ryc. 12. Zaćma u królika; Ryc. 13. Zaćma dojrzała; Ryc. 14. Zaćma przejrzała

STYCZEŃ-LUTY • 1-2/2019
20 www.weterynaria.elamed.pl
WETERYNARIA W PRAKTYCE OKULISTYKA

Ropostek
Rodzaj osadu rogówkowego zawierają-
cy w sobie komórki zapalne (makrofa-
gi, limfocyty, neutrofile) przywierający
do śródbłonka rogówki. Jeśli nagroma-
dzi się ich duża ilość, utworzą białą
warstwę w komorze przedniej oka zwa-
ną ropostkiem (Hypopyon). Często od-
notowuje się je w zapaleniu trzewnej
u kotów (FIP) lub białaczce. Ropostek
jest jednym w objawów klinicznych za- 15 16
palenia błony naczyniowej.

Jaskra
Jest to  choroba nerwu wzrokowego
związaną z  uszkodzeniem komórek
zwojowych siatkówki, która prowadzi
do  ślepoty zwierząt. Jaskrę możemy
podzielić na pierwotną i wtórną. Jaskra
pierwotna opisuje patologię związaną
z wrodzoną predyspozycją do podwyż-
szonego ciśnienia wewnątrzgałkowego 17a 17b
i/lub zwyrodnienia nerwu wzrokowe-
go. Objawy są następujące: kurcz po- Ryc. 15. Zwichnięcie soczewki do przedniej; Ryc. 16. Zwichnięcie soczewki z zaćmą do przedniej komory; Ryc. 17a-
wiek, obrzęk rogówki, obrzęk i  silne b. Ropostek
przekrwienie naczyń nadtwardówko-
wych, źrenica zwężona lub rozszerzo- Jaskra wtórna, która występuje dużo środkową warstwą oka. Obejmuje tę-
na, pogorszenie lub utrata wzroku. Ja- częściej niż pierwotna, może wiązać się czówkę, ciało rzęskowe i naczyniów-
skra pierwotna u  psów jest chorobą z  wieloma przyczynami, m.in.: zwich- kę. Zapalenie tych struktur może wy-
obustronną. Po  zdiagnozowaniu jej nięcie soczewki, miejscowy lub rozsia- nikać z  wielu przyczyn i  prowadzić
w jednym oku, nawet przy braku obja- ny nowotwór, zapalenie błony naczy- do  uszkodzenia struktur wewnątrz
wów klinicznych w drugim, zdrowym niowej, odklejenie siatkówki, tęczówka oka, potencjalnie prowadząc do utra-
oku, należy wdrożyć leczenie profilak- bombiasta. Objawy klinicznie są takie ty wzroku.
tyczne tego oka i kontrolować regular- same jak w  jaskrze pierwotnej, może Zapalenie błony naczyniowej oka jest
nie ciśnienie wewnątrzgałkowe. Rasy dotyczyć jednego lub obu oczu. stanem zapalnym środkowej warstwy
predysponowane do  wystąpienia ja- Diagnostyki dokonuje się na  pod- oka. Objawy to: obrzęk, zaczerwienie-
skry pierwotnej to: Cocker spaniel an- stawie objawów klinicznych i  pomia- nie, łzawienie, światłowstręt, kurcz po-
gielski, husky syberyjski, Boston ter- ru ciśnienia śródgałkowego tonome- wiek, ból.
rier, chow chow, Shiba Inu, Shar Pei, trem. Rozpoznanie choroby, lokalizacji Pojawiają się wtedy: komórki zapalne
basset, beagle, dog niemiecki, norwe- zmian, przyczyny i szybkie wdrożenie w komorze przedniej lub przylegające
ski elkhound, Akita, labrador, flat co- odpowiedniego leczenia jest niezbęd- do śródbłonka, ropostek, nastrzykanie
ated retriever, golden retriver i inne. ne do skutecznego opanowania jaskry. naczyń nadtwardówki, obrzęk rogów-
Wyróżnia się dwie formy: jaskrę pier- Im dłużej jest wyższe ciśnienie w oku, ki, miosis (zwężenie źrenicy), obniżo-
wotną z otwartym kątem przesączania tym szanse na widzenie maleją, a na- ne ciśnienie śródgałkowe, zmętnienie
(POAG, primary open – angle glaucoma) wet często jego odzyskanie jest nie- tęczówki lub ciała szklistego, obrzęk
oraz jaskrę pierwotną z  zamkniętym możliwe. Przyczyną, która prowadzi siatkówki lub jej odklejenie.
kątem przesączenia (PACG, primary do nieodwracalnej utraty wzroku, jest Zapalenie błony naczyniowej może
angle-closure glaucoma). Aby to odróż- bardzo wysokie ciśnienie utrzymujące być spowodowane:
nić, powinno się wykonać badanie go- się 24-72 godzin. • urazem – tępy lub penetrujący uraz
nioskopowe. W pierwszym przypadku Leczenie to farmakoterapia polegają- albo ciało obce w rogówce,
nie stwierdzimy zmian w  kącie prze- ca na podawaniu leków obniżających ci- • różnymi rodzajami infekcji w obrębie
sączania, natomiast w PACG badanie śnienie, leków przeciwzapalnych i prze- oka – wewnątrz oka (bakteryjna,
pokaże nam zwężenie lub całkowite ciwbólowych, czasami w  połączeniu grzybicza, pierwotniakowa, wiruso-
zamknięcie kąta przesączania. Należy z leczeniem chirugucznym. wa, pasożytnicza) lub na powierzch-
zapamiętać, że jaskra z zamkniętym ką- ni oka (rogówka),
tem występuje osiem razy częściej niż Uveitis • niektórymi rodzajami nowotworów
ta z otwartym i występuje predyspozy- Słowo „zapalenie błony naczyniowej (lub w zespole paranowotworowym)
cja płciowa jaskry, dwukrotnie wyższa oka” oznacza zapalenie wewnątrz – pierwotnych lub metastatycznych
zachorowalność u suk niż u psów. oka. Błona naczyniowa (uvea) jest do wnętrza oka,

STYCZEŃ-LUTY • 1-2/2019
www.weterynaria.elamed.pl 21
OKULISTYKA WETERYNARIA W PRAKTYCE

18 19 20

Ryc. 18. Jaskra u psa rasy Shih tzu; Ryc. 19. Uveitis; Ryc. 20. Odklejenie siatkówi u psa rasy bokser

• z  powodu autoimmunizacji – naj- błonkiem barwnikowym. Bliski kontakt Podsumowanie


częstsza przyczyna powstawania między tymi warstwami zostaje zakłó- Okulistyka jest prężnie rozwijającą się
uveitis. cony i nie docierają składniki odżyw- dziedziną medycyny weterynaryjnej.
W  większości przypadków aktyw- cze z naczyniówki oraz nie są usuwane Istnieje coraz więcej zaawansowanych
ne zapalenie błony naczyniowej spra- produkty przemiany materii. W wyniku technik diagnostyki i leczenia. Określe-
wia olbrzymi dyskomfort zwierzęciu. odklejenia dochodzi często do nieod- nie schorzenia okulistycznego wymaga
Oczy stają się bardzo bolesne, zwie- wracalnych zmian. Objawy towarzyszą- wiedzy lekarza, ale także zaawansowa-
rzęta są wrażliwe na światło, dochodzi ce odwarstwieniu to: nagła utrata wzro- nego sprzętu, bez którego nie jesteśmy
do osłabienia lub trwałej utrata wzroku. ku, rozszerzona źrenica niereagująca w stanie podjąć się leczenia czy proce-
Następstwami zapalenia błony na- na światło, „powiewająca falbanka” (tj. dur chirurgicznych.
czyniowej mogą być: jaskra, zaćma, odwarstwiona siatkówka), którą moż- Najważniejsze dla nas, lekarzy wete-
zrosty przednie i tylne, odwarstwienie na uchwycić bez oftalmoskopu. Przy- rynarii, powinno być wyeliminowanie
siatkówki. czyn jest wiele, ale do najczęściej wy- bólu u  naszych pacjentów, następnie,
stępujących należy zaliczyć silny uraz jeśli to tylko możliwe, zachowanie wzro-
Siatkówka w okolicę oka/głowy, choroby zakaźne, ku. Zbyt często w praktykach weteryna-
Siatkówka odpowiada ze przekształce- np. nosówka, FIP, zapalenie błony na- ryjnych podejmujemy się usuwania gał-
nie światła w impulsy nerwowe, które czyniowej oraz jatrogennie po zabiegu ki ocznej jako leczenia. Zaawansowane
są odbierane jako obraz, czyli proces usunięcia zaćmy. techniki medycyny weterynaryjnej co-
widzenia. Polega on  na  tym, że  świa- U  pacjenta z  odwarstwieniem siat- raz częściej umożliwiają utrzymanie
tło dociera do fotoreceptorów warstwy kówki trzeba wykonać badanie USG zdolności widzenia przy bardzo trud-
złożonej z czopków i pręcików zawie- gałki ocznej, szczególnie jeśli tylny nych chorobach jak jaskra czy zaćma.
rających barwnik wzrokowy. Kontakt odcinek oka nie jest widoczny (np. Odesłanie do specjalisty, w odpowied-
ze światłem wyzwala energię chemicz- z  powodu wylewu krwi do  komory nim dla pacjenta czasie, może uratować
ną w  komórkach, która zostaje prze- przedniej). W  badaniu tym możemy komfort zdrowia, ale też narząd wzroku.
kształcona w energię elektryczną. Siat- potwierdzić diagnozę oraz spróbować
kówka przekazuje tę energię nerwem określić przyczynę odklejenia. Piśmiennictwo
wzrokowym i dalej przez skrzyżowanie Leczenie należy podjąć szybko, 1. Turner S.M.: Small Animal Ophthalmology.
Saunders Elsevier, 2008.
wzrokowe, szklaki wzrokowe, boczne ją- bo  niekiedy udaje się przywrócić 2. Gellat K.N.: Essentials of Veterinary Oph-
dro kolankowate i promienistość wzo- wzrok. Konieczne są określenie przy- thalmology. John Wiley & Sons Inc., 2014.
rową do  kory wzrokowej. Przyjmuje czyny, pełne badanie okulistyczne wraz 3. Maggs D., Miller P., Ofri R.: Okulistyka
się, że stanowi trzyneuronową jednost- z badaniem ogólnym i badaniem krwi. weterynaryjna Slattera. Elsevier Urban &
kę czuciową, fotoreceptory przekazują U  kotów odklejeniu siatkówki często Partner, 2009.
4. Esson D.W.: Clinical atlas of canine and feline
sygnał wzrokowy przez komórki dwu- towarzyszą choroby nerek czy podwyż-
opthalmic disease. Wiley Blackwell, 2015.
biegunowe do  komórek zwojowych. szone ciśnienie tętnicze krwi. Należy 5. Mitchell N., Oliver J.: Feline opthalmology
Posiada ona 10 warstw. Siatkówka wy- wprowadzić leczenie przyczynowo-ob- the manual. Servet 2015.
maga dużego zapotrzebowania meta- jawowe. Zaleca się podawanie leków 6. Petersen-Jones S., Crispin S.: BSAVA
bolicznego. kortykosteroidowych i moczopędnych. manual of  small animal ophthalmology.
Istnieje wiele zaawansowanych technik BSAVA, 2002.
Odklejenie siatkówki repozycji siatkówki, czyli zabiegu reti-
Odwarstwienie siatkówki to jej oddzie- nopekcji, m.in.: laserowa retinopeksja, lek. wet. Katarzyna Szulc
lenie się od położonej niżej naczyniów- pneumatyczna retinopeksja. Rokowa- Klinika Weterynaryjna Jacka Szulca
ki, a precyzyjniej – odklejenie następuje nie jest różne w zależności od czasu, 95-100 Zgierz
między warstwą fotoreceptorów a  na- który upłynął od odklejenia. ul. Tadeusza Kościuszki 22

STYCZEŃ-LUTY • 1-2/2019
22 www.weterynaria.elamed.pl

You might also like