Department of Education: Pag-Uulo NG Balita

Republic of the Philippines
Department of Education
REGION IV-A CALABARZON
SCHOOLS DIVISION OF QUEZON
QUEZON NATIONAL HIGH SCHOOL - SPECIAL PROGRAM IN JOURNALISM
M.L. TAGARAO STREET, IBABANG IYAM, LUCENA CITY
Pag-uulo ng Balita
ARALIN
Ano ang mabubuo mong parirala sa nakikitang mga larawan?
Pag-uulo ng balita
Ulo ng balita ang tawag sa pamagat ng balita. Ito ay nakalimbag sa mas
malalaking tipo ng titik kaysa sa teksto nito.
Mga Gamit ng Ulo ng Balita:

1. Buurin ang balita.
2. Tumutulong sa pagpapaganda ng pahina
3. Bigyang-diin ang kahalagahan ng balita.
4. Tagapag-anunsyo ng nilalaman ng balita.
Ulo ng Balita
✓ Ito ay dapat na malinaw at madaling maunawaan.

✓ Sa unang tingin pa lamang ng babasa ay matawag na ang kaniyang
pansin.
✓ Kailangang mailahad ang buod o diwa ng balita at maipakita ang
kahalagahan ng bawat balita sa pamamagitan ng laki ng ulo.
Ulo ng Balita o Headline – pamagat ng isang balita na makikilala sa

pamamagitan ng paggamit ng higit na malalaking titik kaysa sa nilalaman.
Mga Uri ng Ulo ng Balita

1. Banner -ulo ng pinakamahalaga at pinakatampok na balitang nagtataglay
ng pinakamalalaking titik at pinakamaitim na tipo.
2. Streamer- isang banner na tumatawid o sumasakop sa buong pahina
3. Binder – ulo ng balita na tumatawid sa buong pahina at matatagpuan sa
itaas na bahagi ng panloob na pahina.
Quezon National High School - Special Program in Journalism (SPJ)

Address: M.L. Tagarao Street, Ibabang Iyam, Lucena City
SPJ Coordinator’s Contact No.: 09219689874
SPJ Email Address: qnhsspecialprograminjournalism@gmail.com

4. Deck/Kubyerta – pangalawang ulo ng balitang bahagi pa rin ng banner

na nagtataglay ng maliliit na titik at gumagamit ng naiibang tipo kaysa sa
unang ulo
5. Umbrella o Skyline/Payong -natatanging ngalan sa streamer
namatatagpuan sa itaas ng pangalan ng pahayagan o nameplate o tila isang
payong na sumasakop o sumasaklaw sa lahat.
6. Subhead- isang napakaikling pamagat na nagsisilbing pahinga o ang
tinatawag na white space upang hindi maging kabagot-bagot sa mga
mambabasa
7. Kicker, tagline o teaser – isang maikling linya, maaaring isang salita o
parirala lamang na mkikita sa gawing itaas na bahagi ng pinakaulong balita
sa dakong kaliwa o sentro nito na gumagamit ng maliit na tipo at may
salungguhit, at ginagamitbilang pagganyak sa mga mambabasa.
8. Hammer - Kung ang kicker o tagline ay mas Malaki kaysa sa ulo ng balita
9. Nakakahong ulo o boxed head – ulo ng balitang ikinahonupang higit na
maitampok ang kahalagahan
10. Talong ulo o jump head - ang tawag sa ulo ng karugtong na istoryang
hindi natapos sa pahinang kinalimbagan dahil sa kakapusan ng espasyo
Mula sa https://www.slideshare.net/shekainalea/pag-uulongbalita
Mga dapat tandaan sa pag-uulo ng balita
1. Basahin ang istorya upang makuha ang pangkalahatang kaisipan.

2. Kunin ang mahahalagang salita upang gawing batayan sa pag-uulo.
3. Ang mga salitang gagamitin sa pag-uulo ay karaniwang nasa pamatnubay.
4. Gamitin ang pinakamaikling mga salita sa pag-uulo.
5. Gamitin lamang ang tuldok-padamdam kung kinakailangan.
6. Isulat ang numero o kaukulang salita nito ayon sa pangangailangan ng
espasyo. Gamitin ang M sa milyon at B sa bilyon.
7. Iwasan ang nagbabanggaang ulo o dalawang ulo ng balitang magkalinya at
may magkasinlaking tipo.
8. Huwag maglagay ng tuldok sa katapusan ng ulo ng balita.
9. Lagyan ng simuno at pandiwa ang ulo ng balita. Simulan ito sa simuno at
huwag sa pandiwa.
Halimbawa:
MALI: Inilunsad, website ng DepEd Quezon
TAMA: Website ng DepEd Quezon, inilunsad
10. Maglagay ng kuwit sa dulo ng simuno bilang pamalit sa ay. Alalahaning

ang simuno sa karaniwang ayos ng pangungusap sa Filipino ay nasa hulihan.

Sa pagsisimula sa simuno sa pag-uulo ng balita, nangangahulugang ang

pangungusap ay nasa kabaligtarang ayos, kaya naglalagay ng kuwit
pagkatapos ng simuno bilang pamalit sa ay.
Karaniwang ayos ng pangungusap:
Inilunsad ang website ng DepEd Quezon.
panaguri-pandiwa simuno/paksa
Kabalikang ayos ng pangungusap:
Ang website ng DepEd Quezon ay inilunsad
simuno/paksa panaguri-pandiwa
MALI: Inilunsad, website ng DepEd Quezon
TAMA: Website ng DepEd Quezon, inilunsad
11. Huwag gumamit ng mga pantukoy sa panimula

Mali: Ang bayaning taxi driver sa US, Pinoy na ulit
Tama: Bayaning taxi driver sa US, Pinoy na ulit
12. Huwag paghihiwalayin ang mga tambalan o mga salitang

magkakaugnay
Mali: Bayaning taxi
driver sa US,
Pinoy na ulit
Tama: Bayaning taxi driver

sa US, Pinoy na ulit
13. Gamitin ang kuwit bilang pamalit sa at

Mali: GMA at Gordon dadalo sa Tuna festival
Tama: GMA, Gordon, dadalo sa Tuna festival
14. Kung gagamit ng tahasang sabi bilang ulo, lagyan ng isang panipi
lamang. Ngunit kung ang pinagkunan nito ay ibinigay, huwag nang lagyan
ng panipi. Lagyan na lamang ng gatlang ang huling titik ng ulo at ibigay ang
apelyido o dinaglat na pangalan ng kilalang taong nagsabi.
Halimbawa:
Ceasefire muna sa bangayan sa bagong buwis – Pimentel
Maaari ring unahing banggitin ang nagsabi bago ang sinabi nito. Lagyan ng
tutuldok ang pagitan ng nagsabi at ang sinabi nito.
Halimbawa:
Pimentel: Ceasefire muna sa bangayan sa bagong buwis


Maaari ding sa anyong pasalaysay ang pag-uulo ng tahasang sabi.

Halimbawa:
Ceasefire muna sa bangayan sa bagong buwis, ayon kay Pimentel
15. Ang unang titik lamang ng ulo at ng mga tanging pangngalan ang
ilimbag sa malalaking titik.
Mali: POPULASYON NG METRIAN, TUMAAS NG 18.9%
Tama: Populasyon ng Metrian, tumaas ng 18.9%
16. Gamitin lamang ang mga kilalang daglat tulad halimbawa

ng RP para sa Republika ng Pilipinas, GMA para sa Gloria Macapagal-Arroyo
at iba pa.
17. Huwag magtapos sa pang-angkop, pantukoy o pang-ugnaysa dulo ng

unang linya.
Mali: Paaralang Metrian, nagbukas ng

ekstensyon sa San Jose
Tama: Paaralang Metrian, nagbukas
ng ekstensyon sa San Jose
18. Huwag bumanggit ng pangalan maliban kung ang tao ay kilala.

Mali: Bilbao, kampeon sa Natl PopDev Quiz
Tama: Estudyanteng Metrian, kampeon sa PopDev Quiz
19. Iwasan ang opinyon sa ulo ng balita.

Mali: DepEd-GenSan, naglaro nang mahusay sa basketbol
Tama: SSS, inilampaso ng DepEd-Gensan sa basketbol, 49-102
20. Iwasan ang masaklaw na pagpapahayag.

Mali: Manunulat, bumandila sa paligsahan
Tama: Manunulat-Metrian, kampeon sa NSPC'09
21. Iwasan ang paggamit ng negatibong pandiwa.

Mali: Palarong Pambansa, hindi matutuloy
Tama: Palarong Pambansa, ipinagpaliban
22. Gumamit ng mabisa at makatawag-pansing pandiwa.

Mahina: Alaska, tinalo ng SMB, 74-103
Mabisa: Alaska, nilasing ng SMB, 74-103


23. Iwasan ang paghihiwalay ng pang-ukol sa layon nito.

Mali: NSPC, gaganapin sa
Lunsod ng Baguio
Tama: NSPC, gaganapin
sa Lungsod ng Baguio
Panuntunan sa Acronym
Ang acronym ay salitang binuo mula sa mga unang titik o pantig ng mga
salita. Narito ang mga dapat tandaan sa acronym:
1. Kapag ang acronym ay binubuo lamang ng dalawa hanggang apat na

titik, lahat ay isusulat sa malaking titik tulad ng WHO para sa World
Health Organization at MILF para sa Moro Islamic Liberation Front.
2. Sa acronym na mahigit sa apat na titik, unang titik lamang nito ang

isusulat sa malaking titik tulad ng Asean para sa Association of
Southeast Asian Nations at Unicef para sa United Nations
International Children's Emergency Fund.
3. Kung pantigan ang ginawang pagbubuo ng acronym, unang titik

lamang ng pantig ang nasa malaking titik tulad ng DepEd para sa
Department of Education, GenSan para sa General Santos at
SOCCSKSarGen para sa South Cotabato-Cotabato-Sultan
KudaratSarangani- General Santos.
D Gawain sa Pagkatuto Bilang 1- Ano ‘to?

A. Panuto: Piliin ang uri ng ulo ng balita na may bilog sa larawan.
1.
A. Streamer
B. Binder
C. Umbrella


2.
A. Hammer
B. Streamer
C. Binder
3.
A. Subhead
B. Deck/kubyerta
C. Kicker
4.
A. Binder
B. Subhead
C. Jump head
5. A. Jump head
B. Boxed head
C. Banner


B. Panuto: Piliin sa Hanay B ang anyo ng ulo ng balita sa hanay A.
HANAY A HANAY B
_______ 6. Alumna ng paaralan, naghandog A. Dropline
ng libreng gamutan sa mga guro
_______ 7. Habang tumatagal, B. Pantay-kanan
lalong humihina
_______ 8. SSG nanguna sa programang paglilinis C. Baligtad na piramide
_______ 9. Pagsasanay sa pagsulat ginanap; D. Crossline o barline
Pureza, tagapagsalita sa isports
_______ 10. Pilipinas, kampeon E. Flushline o full line
sa basketbol
E Gawain sa Pagkatuto Bilang 2- Korek ba ‘to?

Panuto: Isulat ang salitang KOREK kapag tama ang isinasaad sa pangungusap at BATO
kung mali.
1. Tuldukan ang dulo ng ulo ng balita.

2. Maaaring gumamit ng pantukoy sa simula ng ulo ng balita.
3. Simulan ang ulo ng balita sa pandiwa.
4. Nasa pamatnubay na rin ang mga salitang gagamitin sa pag-uulo.
5. Kapag ang acronym ay mahigit sa apat na titik, unang titik lamang ang isusulat sa
malaking titik.
Gawain sa Pagkatuto Bilang 3- Tamang Ulo

Panuto: Piliin ang pinakaangkop na ulo ng balita batay sa pamatnubay na naaayon sa
hinihinging uri at bilang ng dek at kolum. Isulat ang titik ng tamang sagot.
1. Dahil sa hinihinalang sobrang pagmamaltrato sa kanya ng kanyang amo, isang

overseas Filipino worker mula sa Syria ang umuwing nasiraan ng pag-iisip.
(isang dek, dalawang kolum at crossline)


A. OFW, nabaliw sa Syria
B. DH sa Syria, minaltrato
C. OFW, minaltrato ng amo

sa Syria, nabaliw
D. DH sa Syria,
minaltrato
2. Nagsampa kahapon ng kasong physical injury sa Quezon City Regional Trial Court
ang isang PBA fan laban kay Wynne Arboleda ng burger Kings.
(isang dek, tatlong kolum at crossline)
A. Arboleda, kinasuhan ng PBA fan
B. Wynne Arboleda, kinasuhan
C. Arboleda ng Burger Kings,

kinasuhan ng PBA fan
D. Arboleda
ng Burger Kings,
kinasuhan ng PBA fan
3. Nagbanta ang may 250,000 miyembro ng Pagkakaisa ng mga Tsuper at Operators

Nationwide (Piston) na magsagawa ng malawakang tigil-pasada sa susunod na mga
araw dahil sa muling pagtaas ng halaga ng mga produktong petrolyo.
(isang dek, tatlong kolum at crossline)
A. Welga, ikinasa ng Piston
B. Piston, magwewelga
C. 250,000 miyembro
ng Piston, magwewelga
D. 250,000 miyembro
ng Piston,
magwewelga
4. Limang katao ang naiulat na nasawi habang 30 pasahero ang nasugatan matapos
bumaligtad at nagpagulung-gulong ang dyip kahapon ng umaga sa Dumarao, Capiz
(dalawang dek, dalawang kolum at pantay-kaliwa)
A. Dyip, bumaligtad;
5 patay, 30 sugatan
B. Dyip, bumaligtad, 5 patay;


30 sugatan
C. Dyip, bumaligtad,
nagpagulong-gulong
D. 5 patay, 30 sugatan,
dyip bumaligtad
5. Dahil sa pagsabog ng makina ng MV Butuan Bay kamakalawa, nag-isyu ng Cease

and Desist Order (CDO) ang pamunuan ng Maritime Industry Authority (MarInA)
para pansamantlang „itali“ ang dalawa pang pampasaherong barko na pag-aari ng
Gothong Lines.
(isang dek na may kicker, dalawang kolum at crossline)
A. Dahil sa pagsabog ng MV Butuan Bay

2 barko pa, 'itinali' ng MarInA
B. 2 barko pa, 'itinali' ng MarInA

Dahil sa pagsabog ng MV Butuan Bay
C. Dahil sa pagsabog ng MV Butuan Bay 2 barko pa, 'itinali' ng MarInA
D. 2 barko pa, 'itinali' ng MarInA Dahil sa pagsabog ng MV Butuan Bay
Gawain sa Pagkatuto bilang 4 – Masunurin Ako

Panuto: Sumulat ng ulo ng balita mula sa sumusunod na pamatnubay ayon sa hinihinging
uri at bilang ng dek at kolum. (20 puntos)
1. Upang palakasin ang kampanya ng Lungsod bilang isang alternatibong sentro ng

ICT sa bansa, dalawang parke ng information technology ang itatayo sa Lungsod ng
Heneral Santos. (isang dek, tatlong kolum at crossline)
2. Inilagay na sa full alert status ng pamunuan ng Bureau of Fire Protection (BFP) ang
kanilang hanay bilang paghahanda sa posibleng sunog na magaganap ngayong
kapaskuhan. (dalawang dek, dalawang kolum at pantay-kaliwa)
3. Nabalot ng tensyon ang Lunsod ng Heneral Santos matapos yanigin kahapon ng 6.0
magnitude na lakas ng lindol na pinaniniwalaang epekto ng paglindol sa Indonesia.
(dalawang dek, isang kolum at baligtad na piramide)


4. Humakot ng parangal ang Ang Metrian, pampaaralang pahayagan ng Pambansang

Mataas na Paaralan ng Irineo L. Santiago ng Metro Dadiangas sa National Schools
Press Conference na ginanap sa Lunsod ng Koronadal noong Pebrero 18-22, 2008.
(isang dek, dalawang kolum at crossline na may kicker)
A Punan ang patlang upang mabuo ang pangungusap.
Naunawaan ko sa araling ito na hindi ganoon kadali ang pagsulat ng ulo ng balita
dahil may mga _________________ na dapat sundin. Natutuhan ko na ulo ng balita ang tawag
sa _____________ ng balita at ang mag salitang gagamitin dito ay batay sa ___________________
ng balita.


Department of Education: Pag-Uulo NG Balita

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Department of Education: Pag-Uulo NG Balita

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Republic of the Philippines

Ano ang mabubuo mong parirala sa nakikitang mga larawan?

Mga Gamit ng Ulo ng Balita:

✓ Ito ay dapat na malinaw at madaling maunawaan.

Ulo ng Balita o Headline – pamagat ng isang balita na makikilala sa

Mga Uri ng Ulo ng Balita

Quezon National High School - Special Program in Journalism (SPJ)

SPJ Email Address: qnhsspecialprograminjournalism@gmail.com

4. Deck/Kubyerta – pangalawang ulo ng balitang bahagi pa rin ng banner

Mga dapat tandaan sa pag-uulo ng balita

1. Basahin ang istorya upang makuha ang pangkalahatang kaisipan.

10. Maglagay ng kuwit sa dulo ng simuno bilang pamalit sa ay. Alalahaning

SPJ Email Address: qnhsspecialprograminjournalism@gmail.com

Sa pagsisimula sa simuno sa pag-uulo ng balita, nangangahulugang ang

11. Huwag gumamit ng mga pantukoy sa panimula

12. Huwag paghihiwalayin ang mga tambalan o mga salitang

Tama: Bayaning taxi driver

13. Gamitin ang kuwit bilang pamalit sa at

Quezon National High School - Special Program in Journalism (SPJ)

SPJ Email Address: qnhsspecialprograminjournalism@gmail.com

Maaari ding sa anyong pasalaysay ang pag-uulo ng tahasang sabi.

16. Gamitin lamang ang mga kilalang daglat tulad halimbawa

17. Huwag magtapos sa pang-angkop, pantukoy o pang-ugnaysa dulo ng

Mali: Paaralang Metrian, nagbukas ng

18. Huwag bumanggit ng pangalan maliban kung ang tao ay kilala.

19. Iwasan ang opinyon sa ulo ng balita.

20. Iwasan ang masaklaw na pagpapahayag.

21. Iwasan ang paggamit ng negatibong pandiwa.

22. Gumamit ng mabisa at makatawag-pansing pandiwa.

Quezon National High School - Special Program in Journalism (SPJ)

SPJ Email Address: qnhsspecialprograminjournalism@gmail.com

23. Iwasan ang paghihiwalay ng pang-ukol sa layon nito.

1. Kapag ang acronym ay binubuo lamang ng dalawa hanggang apat na

2. Sa acronym na mahigit sa apat na titik, unang titik lamang nito ang

3. Kung pantigan ang ginawang pagbubuo ng acronym, unang titik

D Gawain sa Pagkatuto Bilang 1- Ano ‘to?

Quezon National High School - Special Program in Journalism (SPJ)

SPJ Email Address: qnhsspecialprograminjournalism@gmail.com

Quezon National High School - Special Program in Journalism (SPJ)

SPJ Email Address: qnhsspecialprograminjournalism@gmail.com

B. Panuto: Piliin sa Hanay B ang anyo ng ulo ng balita sa hanay A.

_______ 6. Alumna ng paaralan, naghandog A. Dropline

ng libreng gamutan sa mga guro

_______ 7. Habang tumatagal, B. Pantay-kanan

_______ 8. SSG nanguna sa programang paglilinis C. Baligtad na piramide

_______ 9. Pagsasanay sa pagsulat ginanap; D. Crossline o barline

Pureza, tagapagsalita sa isports

_______ 10. Pilipinas, kampeon E. Flushline o full line

E Gawain sa Pagkatuto Bilang 2- Korek ba ‘to?

1. Tuldukan ang dulo ng ulo ng balita.

Gawain sa Pagkatuto Bilang 3- Tamang Ulo

1. Dahil sa hinihinalang sobrang pagmamaltrato sa kanya ng kanyang amo, isang

Quezon National High School - Special Program in Journalism (SPJ)

SPJ Email Address: qnhsspecialprograminjournalism@gmail.com

A. OFW, nabaliw sa Syria

C. OFW, minaltrato ng amo

A. Arboleda, kinasuhan ng PBA fan

B. Wynne Arboleda, kinasuhan

C. Arboleda ng Burger Kings,

3. Nagbanta ang may 250,000 miyembro ng Pagkakaisa ng mga Tsuper at Operators

A. Welga, ikinasa ng Piston

B. Dyip, bumaligtad, 5 patay;

SPJ Email Address: qnhsspecialprograminjournalism@gmail.com