ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍ ÄÈËÈÍÈÍ

ÀÍÒÎÍÈÌËßÐ ËÖÜßÒÈ

“ØßÐÃ-ÃßÐÁ”
ÁÀÊÛ
2007
 Áó êèòàá “Ùÿñðÿò Ùÿñÿíîâ. Àçÿðáàéúàí äèëèíèí àíòîíèìëÿð ëöüÿòè”
(Áàêû, Àçÿðíÿøð, 1985) íÿøðè ÿñàñûíäà òÿêðàð íÿøðÿ ùàçûðëàíìûøäûð

Òÿðòèá åäÿíè: Ùÿñðÿò Ùÿñÿíîâ

ISBN 978-9952-34-098-3

494.36131-dc22
Àçÿðáàéúàí äèëè – Àíòîíèìëÿð – Ëöüÿòëÿð

Àçÿðáàéúàí äèëèíèí àíòîíèìëÿð ëöüÿòè.

Áàêû, “Øÿðã-Ãÿðá”, 2007, 144 ñÿù.

Êèòàáäà àíòîíèìëÿð – ìÿíàúà áèð-áèðèíÿ ÿêñ îëàí ñþçëÿð òîïëàíìûøäûð. Îíëàðûí

ùàìûñû áÿäèè ÿñÿðëÿðäÿí ýÿòèðèëÿí ìèñàëëàðëà íöìàéèø åòäèðèëèð. Áóðàäà àíúàã ìöõòÿëèô
êþêëö ëåêñèê àíòîíèì úöòëöêëÿð (àü – ãàðà, õåéèð – øÿð, ýèðìÿê – ÷ûõìàã) âåðèëìèøäèð.
Äèëèìèçèí ëöüÿò òÿðêèáèíèí çÿíýèíëÿøìÿñèíäÿ, áÿäèè èôàäÿ âàñèòÿñè êèìè ôèêðèí îáðàçëû,
àéäûí âÿ äÿãèã èôàäÿñèíäÿ àíòîíèìëÿðèí þçöíÿìÿõñóñ ðîëó âàðäûð.

© “Øÿðã-Ãÿðá”, 2007
 ÀÍÒÎÍÈÌ ÑÞÇËßÐ
Àçÿðáàéúàí äèëèíèí ëåêñèê-ñåìàíòèê ñèñòåìèíäÿ àíòîíèì ñþçëÿð ìöùöì éåð
òóòóð. Ìÿíàúà áèð-áèðèíèí ÿêñè îëàí áåëÿ ëåêñèê âàùèäëÿð – àíòîíèìëÿð äèëèí ëåêñèê-
ñåìàíòèê ñèñòåìèíäÿ ìèêðîñèñòåì éàðàäûð; áþéöê – êè÷èê, àü – ãàðà, äîñò – äöøìÿí,
êþùíÿ – òÿçÿ, ùÿéàò – þëöì, àëìàã – âåðìÿê, ýåòìÿê – ýÿëìÿê âÿ ñ.
Àíòîíèìëÿð, ÿñàñÿí, êÿìèééÿò âÿ êåéôèééÿò, ùÿðÿêÿò, çàìàí âÿ ìÿêàí ìÿç-
ìóíëó ìÿôùóìëàðûí ÿêñ úÿùÿòëÿðèíè èôàäÿ åäÿí ìöõòÿëèô ôîíåòèê òÿðêèáëè ñþçëÿðäèð;
ìÿñÿëÿí, ãÿøÿíý – ÷èðêèí, èýèä – ãîðõàã, äöç – ÿéðè, éàíìàã – ñþíìÿê, ýèðèø –
÷ûõûø, àøàüû – éóõàðû âÿ ñ.
“Ñþçöí äèàëåêòèêàñû” òÿôÿêêöðöí ýåð÷ÿê âàðëûãëà, èíñàíëàðûí ùÿéàò òÿúðöáÿñè èëÿ
ÿëàãÿäàð îëäóüóíó ýþñòÿðèð. Àíòîíèì ñþçëÿð ö÷öí ìÿíàíûí öìóìè âÿ ìöùöì ÿëà-
ìÿòëÿðèíèí ëåêñèê–ñåìàíòèê ïàðàäèãìàéà óéüóíëóüó ÿñàñ ýþòöðöëöð. Äåìÿëè, ìÿíà
ÿëàãÿñèíèí öìóìè âÿ ÿñàñ úÿùÿòëÿðèíÿ ýþðÿ ãàðøûëàøäûðûëàí ñþçëÿð àíòîíèì êèìè ãÿáóë
åäèëÿ áèëÿð.
Äèëäÿ àíòîíèìëÿðèí éàðàíìàñû, èíêèøàôû âÿ ôîðìàëàøìàñû îíëàðûí àèä îëäóãëàðû
ìàääè àëÿìäÿêè ÿøéà, ùàäèñÿ âÿ ùÿðÿêÿòëÿðèí çèääèééÿòëè îëìàñû èëÿ ÿëàãÿäàðäûð. Áó
çèääèééÿòëÿð ÿêñìÿíàëû ñþçëÿðëÿ èôàäÿ îëóíóð. Ìÿùç áóíà ýþðÿ äÿ îíëàð àíòîíèìëÿðèí
ìåéäàíà ýÿëìÿñèíäÿ ÿñàñ àìèë êèìè ÷ûõûø åäèð. Áóðàäà èíñàíëàðûí èúòèìàè ùÿéàò
òÿúðöáÿñè äÿ ðîë îéíàéûð. Èíñàíëàð ùÿéàòëàðûíäà ìàääè àëÿìäÿêè ÿøéà âÿ ùàäèñÿëÿðèí
ÿëàìÿò âÿ êåéôèééÿòëÿðèíè äÿðê åäèð, îíëàðû áèð-áèðèíäÿí ôÿðãëÿíäèðèð. Àíòîíèì ñþç-
ëÿðèí èôàäÿ åòäèéè ìÿôùóìëàð èíñàíûí èø ôÿàëèééÿòè, ùÿéàò òÿðçè, ìÿíÿâè àëÿìè âÿ îíó
ÿùàòÿ åäÿí àëÿìÿ ãàðøû ìöíàñèáÿòè èëÿ áàüëûäûð.

ËÖÜßÒÈÍ Âß ËÖÜßÒ ÌßÃÀËßËßÐÈÍÈÍ ÃÓÐÓËÓØÓ

Ëöüÿòÿ èíñàíûí èø ôÿàëèééÿòè (éàõøûëûã – ïèñëèê, ñþêìÿê – òèêìÿê, ÷àëûøãàí –
òÿíáÿë âÿ ñ.) âÿ òÿáèÿò ùàäèñÿëÿðè èëÿ (ñîéóã – èñòè, ãóðàãëûã – éàüìóðëóã, àéäûíëûã
– ãàðàíëûã âÿ ñ.) ÿëàãÿäàð ìÿôùóìëàðû, çàìàí (ýåúÿ – ýöíäöç, àõøàì – ñÿùÿð, éàé
– ãûø, ýåú – òåç âÿ ñ.) âÿ ìÿêàí (óçàã – éàõûí, äÿðÿ – òÿïÿ, éåð – ýþé, ñàüà – ñîëà,
àøàüû – éóõàðû, øÿðã – ãÿðá âÿ ñ.) àíëàéûøëàðûíû èôàäÿ åäÿí, ÿëàìÿò, êåéôèééÿò (àü – ãàðà,
òÿçÿ – êþùíÿ, úàâàí – ãîúà, àðûã – êþê, éöíýöë – àüûð, éàõøû – ïèñ, áÿðê – éóìøàã,
ùöíäöð – àë÷àã âÿ ñ.) âÿ ùàë-âÿçèééÿò (îòóðìàã – äóðìàã, ñàüëàì – õÿñòÿ, ýöëìÿê
– àüëàìàã, äîñò – äöøìÿí, âàðëû – éîõñóë âÿ ñ.) áèëäèðÿí àíòîíèìëÿð äàõèë åäèëèð.
Ëöüÿòäÿ, ÿñàñÿí, ìöõòÿëèô êþêëö ëåêñèê àíòîíèìëÿð èçàù îëóíóð. Ùÿð àíòîíèì
úöòëöê ÿëèôáà ñûðàñû èëÿ äöçöëöð. Àíòîíèì úöòëöêëÿð áÿäèè âÿ åëìè ÿñÿðëÿðäÿí âÿ äþâðè
ìÿòáóàòäàí ýÿòèðèëÿí íöìóíÿëÿðëÿ ÿéàíèëÿøäèðèëèð.
5
 ÀÜ – ÃÀÐÀ Àü êþéíÿéèí áîéíóíà, ãàðà ëÿêÿ äöøÿðäè (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÀÇ – ×ÎÕ Áèçèì ãîøóíóìóç àçäûð, àììà ãåéðÿòèìèç ÷îõäóð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).

Áèð ñþçöí ìöõòÿëèô àíòîíèì úÿðýÿëÿðè äÿ ãåéä îëóíóð.

ÃÛÑÀ – ßÒÐÀÔËÛ Îõóíäó ãûñà äóà: ÿéèëäèëÿð òîðïàüà (À.Øàèã); Ìöäèð

êëèíèêàíûí ìÿñÿëÿëÿðèíäÿí ÿòðàôëû äàíûøäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÛÑÀ – ÝÅÍÈØ Ùåéèô þìöð ãûñà, àðçó ýåíèøäèð; Êèì áó ãàéüû èëÿ òèòðÿìÿ-
ìèøäèð? (Ì.Ìöøôèã).

Áóðàäà áèðèíúè òÿðÿôëÿðè ìöõòÿëèô, èêèíúè òÿðÿôëÿðè åéíè îëàí àíòîíèì úöòëöêëÿð
äÿ þç ÿêñèíè òàïûð.

ÃÛÑÀÁÎÉËÓ – ÓÚÀÁÎÉËÓ Êÿðèì áàáà... ãûñàáîéëó, ýåíèø êþêñëö ãîúà èäè

(À.Øàèã); Îíëàð áèð-áèðè èëÿ ÷îõ ìÿñëÿùÿò åòäè, íÿùàéÿò óúàáîéëó êþê æàíäàðì éàâàø-
éàâàø ïèëëÿêÿíëÿðè ÷ûõìàüà áàøëàäû (À.Øàèã).

6
ÀÁÀÄ – ÁßÐÁÀÄ
Àà
ÀÁÀÄ – ÁßÐÁÀÄ Ïÿê øàä îëàðàã
ýöëäöì àáàä îëàí þëêÿìäÿ... (Ì.Ìöøôèã);
Ñÿí ýèðìÿéÿí åâëÿð ãîé îëñóí áÿðáàä;
Þëäöðñöí ÿìèðè ãàøëàðûí, ýÿëèí! (Ãîøìà).
ÀÁÀÄ – ÂÈÐÀÍ Ñþéëÿäèéèìèç äþâðäÿ
È÷ÿðèøÿùÿð àáàä äåéèëäè (Ù.Ñàðàáñêè); Î,
ôàøèñòëÿðèí áó øÿùÿðè íåúÿ âèðàí åòäèêëÿðèíè
þç ýþçö èëÿ ýþðìöøäö (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÀÁÀÄËÛà – ÁßÐÁÀÄËÛà Øÿùÿðèìèçèí
ùÿð éåðèíäÿ àáàäëûã èøëÿðè àïàðûëûð. Éîëëàðûí
áÿðáàäëûüû ùàìûíû íàðàùàò åäèð.
ÀÁÀÄËÛÃ – ÄÀÜÛÍÒÛËÛÃ Éåíèäÿí
áèòèøäè áöòöí çÿððÿëÿð, àáàäëûã ýþðöíäö î
õÿðàáÿëÿð (Ì.Øÿùðèéàð); Áÿçè òÿñÿððöôàòëàðäà
ùÿëÿ äàüûíòûëûã ùþêì ñöðöð.
ÀÁÄÀË – ÀÜÛËËÛ Ýÿë èøèì âàð ñÿíèíëÿ,
ýÿë, àáäàë! (Ù.Úàâèä); Éóñèôèí àðâàäû Àâðîïà
åëìëÿðèíäÿí äàäìûø áèð àüûëëû àðâàä èäè
(Í.Íÿðèìàíîâ).
ÀÁÛÐËÀØÌÀà – ÙßÉÀÑÛÇËÀØÌÀÃ
Ìÿçÿììÿòäÿí ñîíðà àáûðëàøìûøäûð. Ñÿäðèí
ìöäàôèÿñèíäÿí ðóùëàíàí Ëàë Ùöñåéí äàùà
äà ùÿéàñûçëàøäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÁÛÐËÛ – ÙßÉÀÑÛÇ Àðâàä, Ñÿôÿð ïèñ
îüëàí äåéèë, àòàñû äà áèð àáûðëû êèøèäèð
(ß.Ùàãâåðäèéåâ); Òåç îë à÷ ãàïûíû, ùÿéàñûç
ãàðû! (À.Øàèã).
ÀÁÛÐÑÛÇ – ÙßÉÀËÛ Àáûðñûçäàí ùÿéàíû
ñàõëà (Àòà. ñþçö); Ýþçÿë âàð êè, ùÿéàëûäûð;
Ýþçÿë äÿ âàð ùÿéàñûçäûð (Ì.Ðàùèì).
ÀÚÝÞÇ – ÝÞÇÖÒÎÕ Àúýþç ìÿäÿí-
÷èëÿð ãóéó ãàçûëäûãúà éàíëàðûíû áÿðêèòìÿ-
äèêëÿðèíäÿí ÷îõ çàìàí ãóéó ó÷óð (À.Øàèã);
Ýþçöòîõ àäàìëàð ùå÷ êÿñèí ìàëûíà ýþç äèê-
ìÿçëÿð.
ÀÚÛÄÈË – ØÈÐÈÍÄÈË Ãîúà áàüáàí ñÿðò
òÿáèÿòëè, àúûäèë, ÿñÿáè âÿ äàèìà ñàâàøàí àðûã
êèøè èäè (Ì.Ùöñåéí); Ýöëöø øèðèíäèë ãàäûíäûð.
ÀÚÛÃËÛ – ÌÖËÀÉÈÌ Êÿðáÿëàéû àúûãëû
ñÿñëÿ úàâàá âåðäè (×ÿìÿíçÿìèíëè); Áóëóäëàð
À×Ûà – ÄÎÍÓÃ
äàüûëìûø, éåíÿ Òÿáðèçäÿ ìöëàéèì, õîø èøûãëû
ýöíÿø ÷ûõìûøäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÚÛÃËÛ – ÑÀÊÈÒ Íÿ ö÷öí áèçëÿ ùÿìèøÿ
àúûãëû äàíûøûðñàí (È.ßôÿíäèéåâ); ×îõ ñàêèò
äàíûøûðäû (Åë÷èí).
ÀÚÛÃËÛ – ÒßÌÊÈÍËÈ Ñÿêèíÿ çàùèðÿí
íÿ Ïÿðèøàí êèìè íàðàùàò, íÿ äÿ Ðöñòÿì êèøè
êèìè àúûãëû èäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Î èíäè äÿ
áèðèíúè äÿôÿ ýþðäöéö êèìè ñàêèò âÿ òÿìêèíëè
èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÚÛÌÀà – ÃßÄÄÀÐËÀØÌÀà Ìÿí
éàçûã ãûçûí âÿçèééÿòèíÿ ùÿääèíäÿí àðòûã
àúûäûì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Äöøìÿí ìÿüëóá
îëäóãúà ãÿääàðëàøûð.
ÀÚÛÒÌÀà – ÑÀÊÈÒËßØÄÈÐÌßÊ
Ãàøãàáàüû, ñàëëàã äîäàüû, ÷àòûëàí ãàøû,
ãûðûøûã àëíû ìöÿëëèìè ëàï àúûòäû (ß.Âÿëèéåâ);
Áèð àíëûã èçòèðàáäàí ñîíðà àòà âÿ áàëàíû
ñàêèòëÿøäèðäèëÿð (À.Ìÿììÿäðçà).
ÀÚÈÇ – ÁÀÚÀÐÛÃËÛ Ìÿí êè çÿðýÿðÿì,
éþâìèééÿ õÿðúèíäÿí þòðö àúèçÿì
(Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Ýöëÿáÿòèí ùÿëÿ åâëÿðèíäÿ
îëàíäà Ñÿëèì õàíûìûí áàúàðûãëû áèð äÿëëàëà
ÿðÿ ýåòäèéèíè åøèòìèøäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÚÈÇËÈÊ – ÁÀÚÀÐÛÃËÛËÛÃ Öìèäñèç
îëìàã àúèçëèêäèð. Èíñàí éåð öçöíÿ ñÿàäÿò
ö÷öí ýÿëèð (Ì.Ùöñåéí); Áàúàðûãëûëûüû ñàéÿ-
ñèíäÿ èðÿëè ýåäÿ áèëìèøäèð.
ÀÚËÛÃ – ÁÎËËÓÃ Òà àúëûã áèçÿ ãàëèá
ýÿëìÿéèíúÿ åâëÿðèìèçÿ ãàéûòìàçäûã
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ùå÷ áèð áîëëóã, íàç-íåìÿò
âÿ àíàäàíýÿëìÿ ñÿàäÿò îíóí èíñàí òÿáèÿòèíè
ïîçà áèëìÿìèøäè... (Ì.Èáðàùèìîâ).
À×Ûà – ÁÖÊÖËÖ Èíäè õàíûì äà ýþðöðäö
êè, Ýöëÿáÿòèíèí ãîëó äèðñÿéÿ ãÿäÿð à÷ûãäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ); Áöêöëö î ãÿäÿð àüûð èäè êè,
Ýöëÿáÿòèí çîðëà éåðèéèð... (Ì.Èáðàùèìîâ).
À×Ûà – ÄÎÍÓà Òÿáðèçèí à÷ûã-ìàâè
ýþéëÿðè, àéíà êèìè òÿìèç öôöãëÿðè äàðàëìàüà,
îíó áîüìàüà áàøëàéûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ);
7
À×Ûà – ÝÈÇËÈ
Áèçè ÷åøìÿê òàõìûø, äîíóã ñèôÿòëè, éàøëû áèð
ãàäûí ãàðøûëàäû (“Àçÿðáàéúàí”).
À×Ûà – ÝÈÇËÈ Òÿëÿáÿëÿðäÿí Ãóðáàí
Ìÿðÿíäè àäëû áèðèñè þç à÷ûã ôèêèðëÿðè âÿ
úÿñàðÿòëè ùÿðÿêÿòëÿðè èëÿ Ôèðèäóíóí äèããÿòèíè
úÿëá åòìèøäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Ùÿð äóéàí ãÿë-
áèí, ÿçèçèì, ýèçëè áèð ñåâäàñû âàð (Ñ.Âóðüóí).
À×Ûà – ÒÓÒÃÓÍ Éûüûíúàãäàí ñîíðà
àðòèñòëÿð à÷ûã ùàâàäà êîíñåðò âåðäèëÿð
(Ñ.Ðöñòÿì); Èíäè äÿ ùàâà áîüóã âÿ òóòãóí
èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
À×Ûà – ÒÖÍÄ Ìÿí äÿ áåëÿ äöøöíöðÿì,
éîëäàø ìàéîð, ãÿùâÿéè ðÿíýëè àâòîìîáèë
ýöíÿø øöàñû àëòûíäà à÷ûã ðÿíýëè, êþëýÿäÿ èñÿ
òöíä ýþðöíÿ áèëÿð (Ú.ßìèðîâ).
À×Ûà – ÉÓÌÓËÓ Áóéóðóí, ãàïûìûç
à÷ûãäûð ñèçÿ; Éóðäó òàïøûðûðûã ÿëëÿðèíèçÿ
(Ñ.Âóðüóí); Áàüûð Íóðúàááàðûí éóìóëó
ýþçëÿðèíÿ áàõà-áàõà áàøûíû áóëàäû (È.Ìÿëèê-
çàäÿ).
À×ÛÃÚÀ – ÝÈÇËÈÚß ßñìÿð èëÿ Úàìàë
Éóñèô ùàããûíäà à÷ûãúà äàíûøäûãëàðû ùàëäà,
Ýöëÿð èëÿ Õàëûã êèìèíñÿ ùàããûíäà ýèçëèúÿ
ñþùáÿò åäèðäèëÿð.
À×ÛÃËÛà – ÑÛÕËÛà Ìåøÿäÿ õåéëè
äîëàíäûãäàí ñîíðà ìåøÿíèí äÿðèíëèéèíäÿ
àëà÷ûã áþéöêëöéöíäÿ à÷ûãëûã òàïäû (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ); Àüàúëàðûí ñûõëûüû áèð-áèðèíÿ ìàíå îëóð.
À×ÛËÛØ – ÁÀÜËÀÍÛØ Ñÿðýèíèí à÷ûëûøû
ñàáàù, áàüëàíûøû èñÿ ìàðòûí 5-äÿ îëàúàãäûð.
À×ÛËÛØÌÀà – ÑÛÕÛËÌÀà Óñòà Àüà-
áàáà ÿââÿë áèð óòàíäû, ñîíðà èñÿ éàâàø-éàâàø
à÷ûëûøäû (×ÿìÿíçÿìèíëè); Ôàòìà àüëàìñûíäû,
àíúàã îíó ñÿñè ÷îõ íàçèêäèð, þçö äÿ äàíûøàíäà
ñûõûëûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
À×ÛËÛØÌÀà – ÒÓÒÃÓÍËÀØÌÀÃ
Áèðäÿí Ýöëíàçû áÿðê-áÿðê ãóúàãëàéûá þïäöì,
áó ÿùâàëàò áèçèì à÷ûëûøìàüûìûçà ñÿáÿá îëäó
(Ò.Ø.Ñèìöðã); Ìåùðàëûíûí ñèìàñû òóòãóíëàøäû
(ß.Àááàñãóëèéåâ).
À×ÛËÌÀà – ÁßÐÊÈÌßÊ Áÿðêèäè
àéàüû, à÷ûëäû ÿëè; Éöéöðäö ùÿéÿòÿ, àòûëäû ÷àéà
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
À×ÛËÌÀà – ÁÖÇÖØÌßÊ Èñòè äÿéäèêúÿ
äîíëàðû à÷ûëûðäû. Ñîéóãäàí áöçöøìöøäöëÿð
(“Óëäóç”).
8
ÀÄÈ – ÃßÐÈÁß
À×ÛËÌÀà – ÃÀÏÀÍÌÀà Áèð øåé
àéäûí èäè êè, î çàìàí áóëàíëûã ñåëÿ äöøöá
ùàðà ýåòäèéèíè áèëìÿéÿí àäàì êèìè ýþçëÿðè
ãàïàíìûøäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Ùÿð êèìÿ âóðóá,
éàïûø äåñÿí, éàïûøàð, à÷ûë äåñÿí à÷ûëàð (À.Øàèã).
À×ÛËÌÀà – ÞÐÒÖËÌßÊ Äàëàíäà
àéàã ñÿñè åøèäèëäè, äÿðùàë åâèí ãàïûñû çÿðáëÿ
à÷ûëäû (Ìèð Úÿëàë); Ãàïû óøàãëàðûí öçöíÿ
þðòöëäö (È.Øûõëû).
À×ÛËÌÀà – ÑÎËÌÀà Ýöë èëÿ ùÿìçÿ-
áàí îëóáäó áöëáöë; À÷ûëûá áÿíþâøÿ, éàñÿìÿí,
ñöíáöë (Ã.Çàêèð); Ùÿéÿòäÿêè ýöëëÿð ñîëäó
(“Óëäóç”).
À×ÛËÌÀà – ÒÓÒÓËÌÀà Öðÿéèì,
úèéÿðèì õàðàá, ìÿäÿì õàðàá, äèëèì äÿ ýàù
òóòóëóð, ýàù à÷ûëûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
À×ÛËÌÀà – ÉÛÜÛËÌÀà Ãàðìîí êèìè
ýàù éûüûëûð, ýàù à÷ûëûð äàü éîëëàðû (Ò.Øàùäàüëû).
À×ÛËÌÀà – ÉÓÌÓËÌÀà À÷ûëäû,
éóìóëäó ãàòû äóìàí, ñèñ; Áóç ñàëõûì-
ñàëõûìäûð, ãàð éóìàã-éóìàã (Ù.Ùöñåéí-
çàäÿ).
À×ÌÀà – ÉÓÌÌÀà Àüçûíû à÷ûð,
éóìóð, äàíûøûð, àììà ñÿñèíè åøèòìèðèê, äàíû-
øûá ãóðòàðûð (Àíàð).
ÀÄÀÌÀÎÕØÀÌÀÇ – ÝÞÉ×ßÊ Àé
àäàìàîõøàìàç, áèð öçöíÿ áàõñàíà; Áîì-
áîç îëóá ñàããàëûí, ðÿíýö ùÿíà éàõñàíà
(Ì.ß.Ñàáèð); Íÿ ãÿøÿíýñÿí, íÿ ýþé÷ÿêñÿí;
Äÿðèëìÿìèø áèð ÷è÷ÿêñÿí (Ñ.Âóðüóí).
ÀÄÀÌËÛÃ – ÙÅÉÂÀÍËÛÃ ßââÿë äÿ
áèð àäàìëûüû éîõ èäè! Èíäè ëàï ùåéâàíëûüû
÷ûõûá öçÿ (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÄÄÛÌÁÀØÛ – ÙßÐÄßÍ Óñòà îíà
ìöñòÿãèë èø òàïøûðûð, àääûìáàøû éîõëàéûðäû
(Ìèð Úÿëàë); ßíòèãÿ ùÿðäÿí þçöíÿ úöðÿò
âåðèá àüàñûíäàí ñîðóøóðäó (Ìèð Úÿëàë).
ÀÄÈ – ÚÈÄÄÈ Áó, àäè éîë ùàäèñÿëÿðèíäÿí
áèðè èäè. Áàáà êåøèø ùèññ åäèðäè êè, íÿ èñÿ äàùà
ÿñàñëû, äàùà úèääè ùàäèñÿ áàø âåðèá (Åë÷èí).
ÀÄÈ – ÃßÐÈÁß Ãûñûð Ãàðû àäè àäàìëàð
êèìè ýÿçÿ áèëìèðäè, ùÿìèøÿ éöéöðöðäö,
ùÿìèøÿ ãà÷ûðäû (Åë÷èí); Þçöíö ãÿðèáÿ àäàì
êèìè àïàðûðäû (È.ßôÿíäèéåâ).
ÀÄÈ – ÌÖÐßÊÊßÁ
ÀÄÈ – ÌÖÐßÊÊßÁ ßí ÷ÿòèí çàìàí-
ëàðäà ßñýÿð êèøè þç êèòàáõàíàñûíû àäè ñÿëèãÿ
èëÿ ñàõëàìûøäû (Ìèð Úÿëàë); Áÿëè, ìöðÿêêÿá-
äèð ùÿéàò ñÿùíÿñè; ùÿð øåéè ýþç ýþðöá ñå÷ÿ
áèëìÿéèð! (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÀÄÈË – ÇÀËÛÌ Ãóðáàí îòóç ñÿêêèç éà
ãûðõ éàøûíäà áèð àüûëëû, äîüðó âÿ àäèë áèð
àäàì èäè (È.Ìóñàáÿéîâ); Áó ýöí ñèíÿìèçÿ
áó äÿðäè éàçàã; Ñàáàù çàëûìëàðûí ãÿáðèíè
ãàçàã (Ñ.Âóðüóí).
ÀÔßÐÈÍ – ËßÍßÒ Àôÿðèí, áàúûì
Çåéíÿá, èíäè îòóð, áóíëàðû äÿñòÿ òóòàã...
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Àòàíà ëÿíÿò, àé Ñàëìàí, áèð
òöëêö ñÿíÿ òàé îëà áèëìÿç, ýþð ñþçö íÿ éåðèíÿ
ñàëûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÜ – ÃÀÐÀ Àü êþéíÿéèí áîéíóíà; Ãàðà
ëÿêÿ äöøÿðäè (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÀÜÀ – ÍÞÊßÐ Àüà áîðú åéëÿð, íþêÿð
õÿðú (Àòà. ñþçö).
ÀÜÀËÛà – ÍÞÊßÐ×ÈËÈÊ Ùÿð ÿëè ñèëàù
òóòàí àëÿìÿ àüàëûã åòìÿê èñòÿéèðäè (Ìèð
Úÿëàë); Åù, íþêÿð÷èëèê äÿ áèð êèøèëèê äåéèë,
âàëëàù, ùàìáàëëûã áóíóí éàíûíäà áèð õàíëûã-
äûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÀÜÀÏÏÀÃ – ÃÀÏÃÀÐÀ Ãàðà ýþçëÿðèí
àüû ñöä êèìè àüàïïàã, ãàðàñû êþìöð êèìè
ãàïãàðà (Ý.Ùöñåéíîüëó).
ÀÜÀÐÌÀÃ – ÁÎÇÀÐÌÀÃ Àü äóìàí-
ëàð àüàðûð ãàøëàðäà (Ñ.Âóðüóí); Ðÿíýè áîçàð-
ìûøäûð, áàõûøëàðû ñÿðò (Ñ.Âóðüóí).
ÀÜÀÐÌÀÃ – ÃÀÐÀËÌÀÃ Àü ýöí
àüàðäàð, ãàðà ýöí ãàðàëäàð (Àòà. ñþçö).
ÀÜÀÐÌÀÃ – ÃÛÇÀÐÌÀÃ Ñÿðäàð
Ðÿøèäèí öçö ãûçàðûð âÿ éåíÿ äÿ àüàðûðäû
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÀÜÀÐÒÌÀÃ – ÃÀÐÀËÒÌÀÃ Âåðäè-
éåâ ìÿðóçÿñèíèí öçöíö îí áèð äÿôÿ àüàðòäû,
éåíÿ öðÿéè ãûçìàäû (Ìèð Úÿëàë); Áèð åøãèí
øèìøÿéè ÷àõäû áàøûìäà; Éåðèìäÿ êþìöðòÿê
ãàðàëòäû ìÿíè (È.Òàïäûã).
ÀÜÁßÍÈÇ – ÃÀÐÀÁßÍÈÇ Àüáÿíèç...
îüëàí óøàüû ÷ÿïèø êèìè ñÿêèäÿí àòûëûá ãàïûéà
òÿðÿô ýÿëäè (Ìèð Úÿëàë); Ãàðàáÿíèç êèøèéÿ
áèð àç àðòûã äèããÿò éåòèðäè (Ú.ßìèðîâ).
ÀÜÛÐ – ÉÓÌØÀÃ
ÀÜÁßÍÈÇ – ÃÀÐÀÁÓÜÄÀÉÛ Ãûç
ãàðàáóüäàéû; îüëàí èñÿ àüáÿíèç (È.Òàïäûã).
ÀÜÁßÍÈÇ – ÃÀÐÀÉÀÍÛÇ Éîëóíà
àüáÿíèç, øöìøàäáîéëó ýÿëèí ÷ûõñà, ãîðõìà
ýåò, èøèí àâàíä îëàð, ãàðàéàíûç àðûãÿëÿíýÿ
ãàðû ÷ûõñà, âàé ùàëûíà, ýåòìÿ, ãàéûò ýåðè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÜÚÈÉßÐ – ÚßÑÀÐßÒËÈ ßñëèíäÿ èñÿ
ùÿääÿí àðòûã ãîðõàã, àüúèéÿð èäè (Ì.Òàëû-
áîâ); Éóñèô õàñèééÿòúÿ éóìøàã îëñà äà,
úÿñàðÿòëè èäè, ùå÷ áèð øåéäÿí ãîðõìàçäû.
ÀÜÚÈÉßÐËÈÊ – ÚßÑÓÐËÓà Ãóëàì,
àüúèéÿðëèêäÿí àü ñà÷ îëìàã éàõøûäûð
(ß.ßáöëùÿñÿí); Îüóë, ùå÷ âàõò úÿñóðëóüó
éàääàí ÷ûõàðòìà.
ÀÜÝÞÇ – ÚßÑÀÐßÒËÈ Èýèä äÿ ãîð-
õàðìû? Àüýþçÿ áèð áàõ (Ñ.Ðöñòÿì); Äåìÿëè,
øÿðàèò áèçäÿí òÿëÿá åäèð êè, ùÿì àüûëëû òÿðïÿ-
íÿê, ùÿì äÿ úÿñàðÿòëè! (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÜÛ – ØÈÐÈÍ Øÿðàáûí éîõ, ýÿòèð àüû,
ãóëàüûí íèéÿ êàð îëìóø? (Íÿáàòè); Íÿ øèðèí-
äèð, íÿ úîøãóíäóð àçàäëûã äóéüóëàðû
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÀÜÛËËÛ – ÀÕÌÀÃ Òÿðëàí àüûëëû îüëó-
íóí ùÿð êÿëìÿñèíäÿí õîøëàíûðäû (Ì.Ùöñåéí);
Åù, ñÿí íÿ àõìàã àäàì èìèøñÿí (Ú.ßìèðîâ).
ÀÜÛËËÛ – ÝÈÚ Ñèçè ùÿð áèð àüûëëû ãûç
ñåâÿ áèëÿð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Äöøìÿíÿ ðÿùì
åäÿí àõìàãäûð, ýèúäèð (Ñ.Ðöñòÿì).
ÀÜÛËËÛ – ÉÅÊßÁÀØ Ìèðçÿ Êÿðèì, áó
êÿíäèí è÷èíäÿ áèðúÿ àüûëëû àäàì ñÿíñÿí
(ß.Ùàãâåðäèéåâ); Áàüûð, áÿðêäÿí áàüûð,
áÿðêäÿí, éåêÿáàø (Ñ.Ðöñòÿì).
ÀÜÛËËÛËÛà – ÄßËÈËÈÊ ßëè þç àüûëëû-
ëûüû èëÿ ùàìûíû ùåéðàí åäÿðäè. Àüûë îëìàéàí
éåðäÿ úÿñàðÿò äÿëèëèêäèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÜÛËÑÛÇ – ÄÖØÖÍÚßËÈ Áþéöê âÿ
îðòàíúûë ãàðäàø êè÷èê ãàðäàøëàðûíûí áó àüûëñûç
ùÿðÿêÿòèíÿ ùåéðÿò åäèðäèëÿð (À.Øàèã); Äåéè-
ëÿíÿ ýþðÿ, î ñàêèò, äöøöíúÿëè âÿ ìöùàêèìÿ-
ëÿðèíäÿ àéäûíëûüà ìåéèë åäÿí àäàì èäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÜÛÐ – ÉÓÌØÀÃ ßùìÿä êèøèíèí õàñèé-
éÿòè ÷îõ àüûðäûð. Áåëÿ àäàìà ýÿðÿê þçö êèìè
9
ÀÜÛÐËÀØÌÀà – ÉÖÍÝÖËËßØÌßÊ
éóìøàã âÿ èääèàñûç àðâàä òàïàñàí (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÀÜÛÐËÀØÌÀà – ÉÖÍÝÖËËßØÌßÊ
Ñîéóãäà îòóðäóãúà, þçöíÿ ýÿëäèêúÿ âöúóäó
àüûðëàøûð, êöðÿêëÿðè ñàíúûð (Ìèð Úÿëàë);
Àììà åëÿ êè, àíàì äàíûøäû, åëÿ áèë ìÿíèì
öñòöìäÿí äàü ýþòöðöëäö. Éöíýöëëÿøäèì âÿ
ðàùàò îëäóì (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÜÛÐËÛÃ – ÉÖÍÝÖËËÖÊ Ýöëöøúàí,
ìÿí áþéöê àüûðëûã è÷èíäÿéÿì, ùÿð ýöíöì
áèð úÿùÿííÿì ÿçàáûäûð (Ú.Úàááàðëû); Áó éöí-
ýöëëöê Ýöëÿðÿ äÿ òÿñèð åòäè (È.Øûõëû).
ÀÜÛÐÒÀÕÒÀËÛ – ÁÎØÁÎÜÀÇ Ìåù-
äèãóëó àüûðòàõòàëû áèð îüëàíäû, ùÿëÿì-ùÿëÿì
úàíûíà èñòè êå÷ìÿçäè (Ìèð Úÿëàë); Áîøáîüàç
àðâàä ÿðèíè ãàáàãëàäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÜÛÐÒßÁÈßÒËÈ – ÚÛÐÒÃÎÇ Íóðÿä-
äèí àíàñûíäàí ñîíðà áèðäÿí-áèðÿ äÿéèøèð,
àüûðòÿáèÿòëè áèð óøàã îëóð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ);
Ñÿí àëëàù, áèçèì éàõàìûçû áó úûðòãîç ßùìÿ-
äèí ÿëèíäÿí ãóðòàð.
ÀÜÛÇÄÎËÓÑÓ – ÙßÂßÑÑÈÇ Áèç
îíëàðûí éàðàäûúûëûüûíäàí àüûçäîëóñó äàíûø-
ìàëûéûã (Ì.Ðàùèì); Ñîí âàõòëàð èúëàñëàðäà
÷îõ ùÿâÿññèç äàíûøàðäû.
ÀÜÛÇËÀØÌÀÃ – ÁÀÐÛØÌÀÃ Ìÿí
þìðöìäÿ ñþéöøìÿìèøÿì. Áèðèñè èëÿ àüûç-
ëàøìàìûøàì (Ìèð Úÿëàë); Õîñðîâ äåéèðäè êè,
ýÿëñèí áàðûøàã; Ãàí êèìè ãàéíàéûá áèç äÿ
ãàðûøàã (Ñ.Âóðüóí).
ÀÜÊÞÉÍßÊ – ÚÖÐßÒËÈ Âàùèä åëÿ
óøàãëûãäàí àüêþéíÿêäèð. Áóíóíëà áåëÿ úöðÿòëè
óøàã, éîëó òàïûá ìåøÿäÿí ÷ûõìàãäàí öìèäèíè
êÿñìèðäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÀÜËÀÄÀÍ – ÝÖËÄÖÐßÍ Àüëàäàí
éàíûíäà îòóð, ýöëäöðÿí éàíûíäà éîõ (Ú.ßëè-
áÿéîâ).
ÀÜËÀÜÀÍ – ÝÖËßÉßÍ Àüëàüàí
óøàãëàðû Íàçèìÿ ñàíêè ÿôñóí èëÿ ÿëÿ àëûð,
ñàêèò åäèðäè (Ìèð Úÿëàë); ×îõ ýöëÿéÿíäèð.
ÀÜËÀÌÀà – ÝÖËÌßÊ Åëëÿðèí äÿð-
äèíÿ êþíöë áàüëàäûì; Ñÿíèíëÿ áèð ýöëöá
áèðýÿ àüëàäûì (Ì.Ðàùèì).
ÀÜËÀÌÑÛÍÌÀÃ – ÝÖËÖÌÑÖÍ-
ÌßÊ Àüëàìñûíäû áèð àç “äÿðäëè”, “ýèëåéëè”
10
ÀÜÇÛÄÎËÓ – ÒßÌÊÈÍËÈ
(Ì.Ðàùèì); Éàäèýàð ãàéüûñûç ùàëäà ýöëöì-
ñöíöðäö (ß.Ìóüàíëû).
ÀÜËÀÐ – ÝÖËßÐ Ýàùäàí ýöëÿð,
ýàùäàí àüëàð ôèêðèìèç; Ãàíàä à÷àð, ãàíàä
áàüëàð ôèêðèìèç (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÀÜËÀÉÀÍ – ÝÖËßÍ Àüàáàëà ÷îõ
àüëàéàí óøàã èäè (×ÿìÿíçÿìèíëè); Ýþðöðÿì
áÿøÿðèí ýöëÿí ýöíöíö! (Ñ.Âóðüóí).
ÀÜËÀÉÛØ – ÝÖËÖØ Êèøèëÿðäÿ éåðñèç
ýöëöøëÿð íÿ ãÿäÿð ÷îõñà, ãàäûí âÿ ãûçëàðäà
äà éåðñèç àüëàéûø âÿ ãûñãàíûøëàð äà ùÿääèí-
äÿí àðòûãäûð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÀÜÐÛ – ÑÀÇËÛÃ Áèðäÿí Ñàáèð äîüðóëäó,
áÿäÿíèíäÿ øèääÿòëè áèð àüðû ùèññ åäÿðÿê
öç-ýþçöíö òóðøóòäó (Ì.Ùöñåéí); Ìöàëèúÿäÿí
ýÿëÿíäÿí ñîíðà îíóí ñàçëûüû ýþç ãàáàüûíäà
èäè.
ÀÜÐÛÌÀà – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ Ñåâèë,
íÿ ö÷öí áåëÿ ñîëüóíñàí, éàõñà áèð éåðèí àüðû-
éûð? (Ú.Úàááàðëû); Ýöëøÿí îíà òîõòàãëûã âåðèð-
äèñÿ äÿ, Õàíïÿðè ñàêèòëÿøìèðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÀÜÉÀÜÛÇ – ÃÀÐÀÉÀÜÛÇ Íàçèì
óøàãëûãäàí àüéàüûç èäè. Èäàðÿ áàø÷ûñû îðòà
éàøëû, ãàðàéàüûç, óòàíúàã áèð àäàì èäè (Ìèð
Úÿëàë).
ÀÜÉÀÍÛÇ – ÃÀÐÀÉÀÍÛÇ Òÿðàíÿ
àüéàíûç ýþé÷ÿê áèð ãûçäûð. Ëàçàð îðòàáîéëó,
ãàðàéàíûç, áîçýþç áèð îüëàíäû (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÀÜÇÛÀ×Ûà – ÀÜÇÛÁÀÜËÛ Íóðó áàáà-
íûí íàüûëûíà ãóëàã àñàíëàðûí áèð ãèñìè àüçû-
à÷ûã, áèð ãèñìè èñÿ àüçûáàüëû îòóðìóøäó.
ÀÜÇÛÀ×Ûà – ÄÈÐÈÁÀØ ßñÿä ÷îõ ôàüûð,
àüçûà÷ûã óøàã èäè. Áèðèíúè îíà ýþðÿ êè, ÷îõ
äèðèáàøäûð, èêèíúè äÿ áóíëàðû èñòÿäèéèí ãÿäÿð
îéàäà áèëÿðñÿí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÜÇÛÁÖÒÞÂ – ÀÜÇÛÁÎØ Ìÿí èñòÿð-
äèì êè, ñÿí àüçûáîø îëìàéàñàí. Ìÿí ÷îõ
àüçûáöòþâ àäàìàì (Ô.Êÿðèìçàäÿ).
ÀÜÇÛÄÀÜÛÍÛÃ – ÀÜÇÛÁÖÒÞÂ À êèøè,
áèëèðÿì ùàíñû àüçûäàüûíûã íà÷àëíèêÿ ìÿíè
íèøàí âåðèáäèð (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Ìÿíèì
àüçûáöòþâ, ñþçöíöí öñòöíäÿ äóðàí àäàìäàí
õîøóì ýÿëèð.
ÀÜÇÛÄÎËÓ – ÒßÌÊÈÍËÈ Ìÿíèìëÿ
íèéÿ áåëÿ àüçûäîëó äàíûøûðñàí? Î èíäè äÿ
ÀÜÇÛÖÑÒß – ÀÐÕÀÑÛÖÑÒß
áèðèíúè äÿôÿ ýþðäöéö êèìè ñàêèò âÿ òÿìêèíëè
èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÜÇÛÖÑÒß – ÀÐÕÀÑÛÖÑÒß Ìöòÿê-
êÿíè ñèíÿñèíèí àëòûíà ãîéóá àüçûöñòÿ óçàíäû
(È.Øûõëû); Î, ýþé îòóí öñòöíäÿ àðõàñûöñòÿ
óçàíûá éóõóéà ýåòäè (“Óëäóç”).
ÀÜÇÛÉÓÕÀÐÛ – ÀÜÇÛÀØÀÜÛ Äå,
ïîëèñ ýÿòèð, ìÿðÿêÿ ñöð àüçûéóõàðû Ñèáèð
ìåøÿëÿðèíÿ (Ìèð Úÿëàë); Ìÿí åâÿ ýÿëÿíäÿ î
àüçûàøàüû ýåäèðäè.
ÀÙ – ÂÀÉ Àù, ìÿí îíóí ñÿàäÿòè ö÷öí
íÿëÿð åòìÿçäèì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Âàé, éàä
êèøèíèí ñÿñè ýÿëèð, âàé, èíäèúÿ ãàïûäàí è÷ÿðè
ýèðÿúÿêäèð... (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ).
ÀÙßÑÒß – ÒÅÇ Îíà éàçûüû ýÿëèðìèø
êèìè àùÿñòÿ äèëëÿíäè (Ñ.Âóðüóí); Ñÿòòàð òåç
àòû òþâëÿéÿ ÷ÿêäè (À.Ìàêóëó).
ÀÙÛË – ÚÀÂÀÍ Íå÷ÿ íÿôÿð àùûë âÿ
úàâàí ãàäûíëàð àðõàëàðûíäà ñÿùÿíýëÿðè ýÿëèá
ñÿùíÿäÿí êå÷ìÿê èñòÿéèðëÿð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÀÕÛÚÛ – ÑÞÍÖÊ Áöòöí ìöäÿððèñëÿðèìèç
îíäàêû ñÿëèñ, àõûúû íàòèãëèê ìÿùàðÿòèíÿ ãèáòÿ
åäèðäèëÿð (È.ßôÿíäèéåâ); Îíóí íèòãè ÷îõ
ñþíöê, úàíñûõûúû èäè.
ÀÕÛÐ – ßÂÂßË Ùÿð øåéèí ÿââÿëè, àõûðû
îëóð (Ð.Ðçà).
ÀÕÛÐÊÛ – ßÂÂßËÊÈ Ìÿí ìÿñëÿùÿò
ýþðöðÿì, íÿ ãÿäÿð êè, ýåú äåéèë, áèç áó èøäÿí
÷ÿêèëÿê, ÷öíêè àõûðêû áèàáûð÷ûëûãäàíñà,
ÿââÿëêè áèàáûð÷ûëûã éàõøûäûð (ß.Âÿëèéåâ).
ÀÕÌÀÃ – ÄÀÉÀÍÌÀÃ Àõûð øûðûëòûéëà
êþïöêëö ÷àéëàð (Ñ.Âóðüóí); Ýþçöíäÿ ãàëìàäû
õàëãûí äèëÿéè; Äàéàíäû ãàí ñåëè, ñÿìóì êöëÿéè
(Î.Ñàðûâÿëëè).
ÀÕØÀÌ – ÝÖÍÄÖÇ Àõøàì àéà áàõàð,
ýöíäöç ýöíÿøÿ; Îíäàí ÿòèðëÿíÿð íÿðýèç,
áÿíþâøÿ (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÀÕØÀÌ – ÑÀÁÀÙ Àõøàìûí õåéðèíäÿí
ñàáàùûí øÿðè éàõøûäûð (Àòà. ñþçö).
ÀÕØÀÌ – ÑßÙßÐ Áÿçÿí ãóøà äþíöð
ñààò äà, àí äà; Àõøàì ýÿçäèéèíè ñÿùÿð òàïûð-
ñàí… (Ì.Àðàç).
ÀÕØÀÌ×ÀÜÛ – ÑßÙßÐ×ÀÜÛ Àõøàì-
÷àüû Úàíïîëàäûí ãàïûñû âóðóëäó (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè); Ñûüûð÷ûíëàð ñÿùÿð÷àüû ýÿëÿð, áóäàãëàðà
ÀËÀÚÀËÀÍÌÀÃ – ...
ãîíóá ñÿñëÿíÿð, áàùàðûí ìöæäÿñèíè ýÿòèðÿðëÿð
(Ìèð Úÿëàë).
ÀÕØÀÌËÛà – ÑßÙßÐËÈÊ Ýþçëÿðèì-
äÿí òþêöëöð ö÷ àõøàìëûã éóõóñó (Ñ.Âóðüóí);
Áèð ñÿùÿðëèê èøèìèç ãàëûá.
ÀÕØÀÌÖÑÒÖ – ÑßÙßÐ-ÑßÙßÐ
Àõøàìöñòö Áàùàäûð êÿíäÿ ùàìûäàí ýåú
ãàéûòäû (Ñ.Ðÿùèìîâ); Ñÿùÿð-ñÿùÿð ãîé áèð
ýþçöìö à÷ûì, ñîíðà ãàáàüûìû êÿñ! (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÀÕÒÀÐÌÀÃ – ÒÀÏÌÀÃ Ùÿð êÿñ þç
éåðèíè àõòàðûð, òàïûð âÿ ÿéëÿøèðäè (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ).
ÀÈËßËÈ – ÑÓÁÀÉ Õåéð, ãàðäàø, ìÿí
÷îõ àèëÿëè àäàìëàðëà ãîùóì îëà áèëìÿðÿì,
ìÿíäÿí ÿë ÷ÿê, äàðûõûðàì (Ú.ßìèðîâ); Ìàéà,
íåúÿ áèëèðñÿí, àäàì åâëÿíÿíäÿí ñîíðà äà
þçöíö ñóáàé êèìè àïàðà áèëÿðìè? – äåéÿ
ñîðóøäó (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÊÒÈÂ – ÏÀÑÑÈÂ Ýöíäÿëèêäÿ èøëÿíÿí,
òÿëÿáàòû þäÿéÿí ñþçëÿð àêòèâ, àç èøëÿäèëÿí,
êþùíÿëìèø ñþçëÿð ïàññèâäèð.
ÀÊÒÈÂËßØÌßÊ – ÏÀÑÑÈÂËßØÌßÊ
Èø àäàìû ïàññèâëÿøäèðìèð, ÿêñèíÿ àêòèâëÿø-
äèðèð.
ÀÊÒÈÂËÈÊ – ÏÀÑÑÈÂËÈÊ Ïàññèâëèê
ÿòàëÿòäèð, àêòèâëèê èñÿ ýöìðàùëûãäûð.
ÀÃÈË – ÄßËÈ Éóñèô øàù àãèë èäè
(Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Êÿíäèìèçäÿ äÿ áèð èýèä
òàïûëìûð êè, áó äÿëèíè èïÿ-ñàïà ýÿòèðÿ
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÃÈË – ÝÈÚ Äèâàíÿñèíè óíóòìàç àãèë
(Ã.Çàêèð); Ùå÷ èïÿ-ñàïà éàòìûð î ýèú.
ÀË – ÑÎËÜÓÍ Çöìðöä ýþéäÿ ýöíÿø
éàíäû; Àë øÿôÿãÿ éåð áîéàíäû (Ñ.Âóðüóí);
Îíóí ñîëüóí éàíàüû ãûçàðìàüà áàøëàéûðäû
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÀËÀÚÀà – ÂÅÐßÚßÊ Àëàúàüûíà
ãûðüûäûð, âåðÿúÿéèíÿ ãàðüà (Àòà. ñþçö).
ÀËÀÚÀÃËÛ – ÂÅÐßÚßÊËÈ Àëàúàãëû
èêÿí âåðÿúÿêëè îëäóã (Àòà. ñþçö).
ÀËÀÚÀËÀÍÌÀÃ – ÈØÛÃËÀÍÌÀÃ
Âåðäèéåâèí ýþçö àëàúàëàíäû, äèëè ñþç òóò-
ìàäû (Ìèð Úÿëàë); Ýÿëèí öðÿéèìäÿ áèð øàì
11
ÀËÀÍ – ÑÀÒÀÍ
éàíäûðûí; Äöíéàíû éåíèäÿí èøûãëàíäûðûí!
(Ñ.Âóðüóí).
ÀËÀÍ – ÑÀÒÀÍ Àëàíûí ýþçö ñàòàíûí
ÿëèíäÿ îëàð (Àòà. ñþçö).
ÀË×Àà – ÀËÈÚßÍÀÁ Áó úöð àë÷àã âÿ
ðÿùìñèç àäàìëàðà áèð äÿãèãÿ îëñà äà, ùÿéàò
ùàðàìäûð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); ×îõ àëèúÿíàá,
íÿúèá èíñàíäûð (Àíàð).
ÀË×Àà – ÇÈË Àë÷àã ñÿñëÿ çöìçöìÿ
åòìÿéÿ áàøëàäû (“Óëäóç”); Úÿëàë äà çèë ñÿñëÿ
äåéèð áàéàòû; Òóòóá ãûøãûðûüû áöòöí åëàòû
(Ñ.Âóðüóí).
ÀË×ÀÃÁÎÉ – ÙÖÍÄÖÐÁÎÉ Êÿðáÿ-
ëàéû Ãóëó àë÷àãáîéëó áèð êèøè èäè (×ÿìÿí-
çÿìèíëè); Áàáà êåøèø ùöíäöðáîé, åíëèêöðÿê,
øóìàë áèð àäàì èäè (Åë÷èí).
ÀË×ÀÃÄÀÍ – ÓÚÀÄÀÍ Ìàéà ñàíêè
óúàäàí âÿ àúûãëà ñîðóøäó (Ì.Èáðàùèìîâ);
Áó çàìàí ÿíúöìÿíèí öçâëÿðèíäÿí áèð íå÷ÿñè
ïàïèðîñ ÷ÿêèð, áèð-áèðè èëÿ àë÷àãäàí äàíûøûðäû
(À.Ìàêóëó).
ÀË×ÀÃËÛ – ÓÚÀËÛ Àë÷àãëû, óúàëû äàü-
ëàð ýþðìöøÿì (Àøûã Àëû).
ÀË×ÀÃËÛà – ÙÖÍÄÖÐËÖÊ Àüàúûí
àë÷àãëûüû ýåäèø-ýÿëèøÿ ìàíå÷èëèê òþðÿäèð.
Ìèí ö÷ éöç ùöíäöðëöéöíäÿ îëàí áó ýþçÿë
øÿùÿðäÿ äàü ùàâàñû èëÿ àðàí ýöíÿøè áèðëÿø-
ìèøäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀË×ÀËÄÀÍ – ÓÚÀËÄÀÍ Îíó àë÷àë-
äàí äà, óúàëäàí äà áèç (Ò.Áàéðàì).
ÀË×ÀËÌÀà – ÓÚÀËÌÀà Ñÿí óúàëà
áèëñÿí, àë÷àëàúàã äàü (Ñ.Ñÿðõàíëû).
ÀË×ÀËÌÀà – ÉÖÊÑßËÌßÊ Àõû
ìÿí î ãÿäÿð äÿ àë÷àëìàìûøàì êè, éöêñÿëÿ
áèëìÿéÿì (ß.Øÿðèô).
ÀË×ÀËÒÌÀà – ÃÀËÄÛÐÌÀà Ãûçûí
òÿìèç âÿ ïàê ìÿùÿááÿòèíè àë÷àëòäûëàð
(“Óëäóç”); Îíóí òÿùãèð îëóíìàñûíà éîë
âåðìÿäèëÿð, ìÿíëèéèíè ãàëäûðäûëàð.
ÀË×ÀËÒÌÀà – ÓÚÀËÒÌÀà ßëè áÿé,
àë÷àëäàð úèíàéÿò áèçè; Áèð áàõ ÿëëÿðèíÿ, éàðà-
øàðìû ãàí? (Ñ.Âóðüóí); Ðöñòÿì äàéû, ñÿí êè
ìÿíè áåëÿ óúàëòäûí, ñàü îë, þë äåñÿí þëÿúÿ-
éÿì, ãàë äåñÿí ãàëàúàüàì (Ì.Èáðàùèìîâ).
12
ÀËËÀØÌÀÃ – ÑÎËÌÀÃ
ÀËÈ – ÈÁÒÈÄÀÈ ßëè Áàéðàìîâ êëóáóíäà
èáòèäàè ñàâàä êóðñóíó áèòèðìèø, àëè ñàâàä êóð-
ñóíà ýèðìÿê ôèêðèíäÿäèð (Ñ.Ùöñåéí).
ÀËÈÚßÍÀÁ – ÀË×Àà Àëèúÿíàá àäàì-
ìûø (Ñ.Ðöñòÿì); Åëÿ áèð àë÷àüà þëöì äÿ àçäûð!
(Ñ.Âóðüóí).
ÀËÈÚßÍÀÁ – ÊÎÁÓÄ Äÿðñ àëûí, àëè-
úÿíàá, ñèíÿñè äÿôòÿð êèøèäÿí (Ñ.Âóðüóí);
Áàüûøëà, Ìàéà õàíûì, ÷îõ êîáóä àäàìà ðàñò
ýÿëìèñÿí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀËÈÚßÍÀÁ – ÍÀÍßÚÈÁ Ñèç íÿ ãÿäÿð
àëèúÿíàá, òÿâàçþêàð àäàìñûíûç, Ýöëøÿí!
(ß.Âÿëèéåâ); Áó íàíÿúèá èøè êè ñÿí ýþðìö-
ñÿí, àúûüûíû úàíûíäàí ÷ûõìàñàì, ìÿí ùå÷
êèøè äåéèëÿì (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀËÈÚßÍÀÁËÛà – ÀË×ÀÃËÛà Àù, áó
íÿâàçèøÿ, áó àëèúÿíàáëûüà ãàðøû ãàáèë äåéèë
(Ù.Úàâèä); Áó ÷þùðÿëÿðäÿ éàëòàãëûã, ðèéà âÿ
àë÷àãëûüûí ùÿð úöð øÿêëèíè ýþðìÿê ìöìêöí
èäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÀËÛÚÛ – ÑÀÒÛÚÛ Ñàòûúûëàð òÿðèôëÿéèð,
àëûúûëàð ìöøòÿðè ýþçö èëÿ áèð ÷îõ íþãñàíëàð
òàïûð âÿ ïèñëÿéèðäèëÿð (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÀËÛÚÛËÛÃ – ÑÀÒÛÚÛËÛÃ ßùàëèíèí àëû-
úûëûã ãàáèëèééÿòè éöêñÿëìèøäèð. Î, ñàòûúûëûüà
ýÿëèð ìÿíáÿéè êèìè áàõûðäû.
ÀËÈÌ – ÚÀÙÈË Î, àâàì, úàùèë äåéèë,
àëèìäèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÀËÛÍÌÀÇ – ÑÀÒÛËÌÀÇ Àëûíìàç,
ñàòûëìàç äöíéà íåìÿòè; Åëèí ùþðìÿòèíè ãàçà-
íàíäàäûð (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÀËÛØÌÀà – ÑÞÍÌßÊ Öìèä îíóí
ýþçöíäÿ; Ýàù àëûøûð, ýàù äà ñþíöð (Á.Âàùàá-
çàäÿ).
ÀËÛØÌÀà – ÒßÐÝÈÒÌßÊ Ýöëñÿíÿì
èëÿ Ìàðî áèð-áèðèíÿ àëûøûðäûëàð (Ñ.Ðÿùèìîâ);
Òðóáêàíû ýþðìöðÿì, éîõñà ÷ÿêìÿéè òÿðýèò-
ìèñÿí? (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀËËÀÍÌÀÃ – ÀÜÀÐÌÀÃ Ìöÿëëèìèí
ñîëüóí ñèìàñû áèð àçúà àëëàøäû âÿ éåíÿ àüàðäû
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀËËÀØÌÀÃ – ÑÎËÌÀÃ Áàáàíûí
ýþçëÿðè éàíìàüà áàøëàéûðäû, éàíàãëàðû àëëàø-
ìûøäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Ñÿùÿðäèð. Öôöãöí
ÀËÌÀÃ – ÃÀÉÒÀÐÌÀÃ
ýåéäèéè ñàðû; Ñîëóð øÿôÿãëÿðäÿ õÿñòÿ öçëö àé
(Ñ.Âóðüóí).
ÀËÌÀÃ – ÃÀÉÒÀÐÌÀÃ Àëìàã àñàí-
äûð, ãàéòàðìàã ÷ÿòèíäèð (Àòà. ñþçö).
ÀËÌÀÃ – ÑÀÒÌÀÃ – Àé ãûçûì, ìÿí
ñþç ýÿçäèðÿí äåéèëÿì, íå÷ÿéÿ àëìûøàì, î
ãèéìÿòÿ äÿ ñàòûðàì (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀËÌÀà – ÂÅÐÌßÊ Áàùàäûð ìàùóä
àëìàã ôèêðè èëÿ áèð ìàüàçàéà âàðèä îëäó
(Í.Íÿðèìàíîâ); Ýöáðÿ þçö âåðèëìÿéèá, áèç
âåðìèøèê (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀËÎÂËÀÍÌÀà – ÞËßÇÈÌßÊ Ìåøÿ
àëîâëàíäû (Ñ.Âÿëèéåâ); Îúàã ýåòäèêúÿ þëÿçè-
éèðäè (“Óëäóç”).
ÀËÎÂËÀÍÌÀà – ÑÞÍÌßÊ Î ñþçëÿðè
äöøöíäöêúÿ òÿíäèð êèìè àëîâëàíäû (À.Øàèã);
Ñþíÿð áó øàí, áó øþùðÿò; Þëêÿ îëìóø ìÿíÿ
äöøìÿí (À.Øàèã).
ÀËÒ – ÖÑÒ Äåéèðÿì, ãûçûì, îëìàç êè,
ñÿí àëò ïàëòàðûíû öñòäÿí ýåéÿñÿí, öñò ïàëòàðûíû
àëòäàí (Àíàð).
ÀËÒÐÓÈÑÒ – ÅÃÎÈÑÒ Èëê áàõûøäàí î,
àëòðóèñò áèð øÿõñ êèìè ùàìûíûí äèããÿòèíè úÿëá
åòìèøäè (“Åëì âÿ ùÿéàò”); Èíäè óøàãëàð
ìÿíÿ ýöëìÿê, ñàòàøìàã èñòÿéÿíäÿ “åãîèñò”
äåéèðëÿð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÌÀÍÑÛÇ – ÐßÙÌËÈ Áó àìàíñûç
ýåúÿíèí ýöíäöçö éîõäóð (Ù.Úàâèä); Îíëàðûí
áþéöêëÿðè ÷îõ ðÿùìëè àäàìäûð (Ñ.Ñ.Àõóí-
äîâ).
ÀÌÀÍÑÛÇ – ÉÀÇÛÃ Òöëêöéÿ àìàíñû-
çàì, ÷öíêè ãóçóéà éàçûüûì ýÿëèð (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÀÍÀËÈÇ – ÑÈÍÒÅÇ Àíàëèç ìöðÿêêÿá
äèë áöòþâëöéöíöí îíó òÿøêèë åäÿí öíñöðëÿðÿ
àéðûëìàñûäûð. Ñèíòåç òÿùëèë ïðîñåñèíäÿ ùàñèë
îëìóø àéðû-àéðû öíñöðëÿð àðàñûíäàêû ÿëàãÿíè
ìöÿééÿíåòìÿ âÿ îíëàðäàí öìóìè íÿòèúÿ
÷ûõàðìà öñóëóäóð.
ÀÍÀÐÕÈÉÀ – ÄÅÌÎÊÐÀÒÈÉÀ Àíàð-
õèéà ãàðûøûãëûã, ùÿðú-ìÿðúëèê, þçáàøûíàëûãäûð.
Áàøëàäû êè, êîëõîçäà äåìîêðàòèéà éîõäóð,
êîëëåêòèâ ðÿùáÿðëèê éîõäóð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÍÀÐÕÈÉÀ – ÃÀÉÄÀ-ÃÀÍÓÍ
Êàïèòàëèñò þëêÿëÿðèíäÿ àíàðõèéà ùàêèì
ÀÐÀËÀÍÌÀÃ – ÉÀÕÛÍËÀØÌÀÃ
êÿñèëèá. Ìÿíèì ôèêðèìè àçäûðìà, ìÿí úÿá-
ùÿíè äåìèðÿì, îíëàðûí þç ãàéäà-ãàíóíó
âàð (Ì.Ùöñåéí).
ÀÍËÀÃËÛ – ÀÕÌÀÃ ßñýÿð áÿé, ìÿí
ñÿíè áèð àíëàãëû àäàì áèëèðäèì (ß.Ùàãâåð-
äèéåâ); Àõìàã êèøè, ñÿí íÿ äàíûøûðñàí?!
(À.Ìÿììÿäðçà).
ÀÍËÀØÛÃËÛ – ÄÎËÀØÛÃËÛ ...ßðóçëà
àéäûí âÿ àíëàøûãëû áèð äèëäÿ éàçìàüû áàúàð-
ìàã ëàçûìäûð (Ñ.Ðöñòÿì); Äîëàøûãëû ìÿñÿ-
ëÿëÿðèí ùÿëëèíè øàýèðäëÿðÿ àíëàòìàã ëàçûìäûð.
ÀÍÎÐÌÀË – ÀÜÛËËÛ Ôèðèäóí äîüóëó-
øóíäàí àíîðìàëäûð. Òÿðëàí àüûëëû îüëóíóí
ùÿð êÿëìÿñèíäÿí õîøëàíûðäû (Ì.Ùöñåéí).
ÀÍÒÈÊ – ÌÖÀÑÈÐ Ïðîôåññîð ß.Àüàéåâ
àíòèê âÿ ìöàñèð ÿäÿáèééàòäàí ìàðàãëû
ìöùàçèðÿëÿð îõóéóð.
ÀÏÀÐÌÀà – ÝßÒÈÐÌßÊ Àðøûí ýÿòèð
áåç àïàð, ÷óâàë ýÿòèð ãîç àïàð (Àòà. ñþçö).
ÀÐÀÁÈÐ – ÄÀÈÌÀ Çåéíÿá äÿ àðàáèð
ýþçàëòû îíà áàõûð (Á.Òàëûáëû); Îüëó Ìèðçÿ Ãàëèá
èñÿ äàèìà êö÷ÿäÿ ãàðîâóë ÷ÿêèð (Ú.ßìèðîâ).
ÀÐÀÁÈÐ – ÙßÌÈØß Ùÿð ýöí ñèëÿð,
òÿìèçëÿð âÿ àðàáèð äÿðÿíèí è÷èíÿ åíÿðÿê áèð
éåðè íèøàí àëàðäû (À.Øàèã); Åëÿ èø òóò êè, úàìààò
ùÿìèøÿ éàõøû äåñèí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÐÀËÀÌÀà – ÁÈÐËßØÌßÊ Ýöëøÿí
äÿ êÿíääÿí àðàëàíäû (ß.Âÿëèéåâ); Ïàð÷à-
ëàíìûø áèð åëè - Áþéöê Àçÿðáàéúàíû; Áèðëÿø-
äèðäè Ôöçóëè! (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÀÐÀËÀÌÀà – ÞÐÒÌßÊ ßñýÿð ÿââÿë
ãàïûíû àðàëàäû, ñîíðà íÿ ôèêèðëÿøäèñÿ þðòäö
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÀÐÀËÀÍÌÀà – ÞÐÒÖËÌßÊ Âàùèä
Íàéûáîâóí åâ ãàïûñû ùÿìèøÿêè ñàêèòëèéè èëÿ
àðàëàíäû âÿ þðòöëäö (Ìèð Úÿëàë).
ÀÐÀËÀÍÌÀÃ – ÑÛÕËÀØÌÀÃ Ãàéûã-
ëàð áèð-áèðèíäÿí àðàëàíäû. Áó äÿíèçäÿ öçöð
ãàéûãëàð; Ýåò-ýåäÿ ñûõëàøûð áó ãàéûãëàð
(Ñ.Âóðüóí).
ÀÐÀËÀÍÌÀÃ – ÉÀÕÛÍËÀØÌÀÃ
Àðàëàíûð áóëóäëàð, òÿðàâÿòëÿíèð îòëàð
(À.Ñÿùùÿò); Úèëîâóíó ñàùÿíèí éàíûíäàêû
àðàáàéà áàüëàéûá éàõûíëàøäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
13
ÀÐÀËÛ – ÞÐÒÖËÖ
ÀÐÀËÛ – ÞÐÒÖËÖ Ãàðëàðëà þðòöëö áèð
äöçÿ ýÿëäèê (Ñ.Âóðüóí); Ùÿì äÿ ÷îõ
àðàëûäûð, ýåäèá-ýÿëìÿê äÿ îëìàç (Ù.Ùöñåéí-
çàäÿ).
ÀÐÀËÛ – ÉÀÕÛÍ Õàñàé àòëûëàðûí áèð-
áèðèíäÿí àðàëû ýåòìÿñèíè ìÿñëÿùÿò ýþðäö
(Ì.Ùöñåéí); Éàõûí ýÿë, ãóëàã àñ ãÿëáèì
äåéÿíÿ (Ñ.Âóðüóí).
ÀÐÀÌÀÃ – ÒÀÏÌÀÃ Áÿñ ôèêðè íÿ èäè?
Êèìè àðàðäû? (Ñ.Âóðüóí); Îíóí øþëÿñèíäÿí
øÿôà òàïûðëàð (Ñ.Âóðüóí).
ÀÐÀÌËÀ – ÁÈÐÍßÔßÑß “Ìèðçÿéè”
ùàâàñûíäà áèð âÿçí àüûð âÿ àðàìëà âóðóëóð
(Ø.Áÿäÿëáÿéëè); Êèøè ïàð÷û áèðíÿôÿñÿ áàøûíà
÷ÿêäè (È.ßôÿíäèéåâ).
ÀÐÀÌËÀ – ÒßËßÑÈÊ Òåç-òÿëÿñèê
ñà÷ëàðûíû äöçÿëäèá êå÷èðäè (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ñÿêèíÿíèí àðàìëà äåäèéè ñþçëÿðÿ ãóëàã
àñà-àñà ãàðàëûá àüàðûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÐÀÌËÛà – ÑßÁÈÐÑÈÇËÈÊ Ýöëäÿí
÷îõ ýöë, ÷è÷ÿêäÿí ÷îõ ÷è÷ÿê, ëàêèí öðÿêäÿ áèð
àðàìëûã, ðóùäà èñÿ ñàêèòëèê éîõ èäè (×ÿìÿí-
çÿìèíëè); Îüóë, ñÿáèðñèçëèê àäàìà ùÿìèøÿ
çèéàí âåðÿð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÐÀÍ – ÄÀÜ Àðàíäà òóòäàí îëäóã,
äàüäà ãóðóòäàí (Àòà. ñþçö).
ÀÐÀÍ – ÉÀÉËÀÃ Þðöøäÿí þðöøÿ ÷ÿêèá
ñöðöíö; Àðàíû, éàéëàüû ýÿçäè ÷îáàíëàð
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÀÐÀÍ×Û – ÄÀÜ×Û Àðàí÷û ãàðäàø, õîø
ýþðäöê, îðàëàðäà íÿ âàð, íÿ éîõ? (È.Øûõëû);
Äàü÷û àðàí éåðëÿðèíäÿ ÷îõ ãàëà áèëìÿç.
ÀÐÀÍËÛ – ÄÀÜËÛ Ñÿí åëÿ àíàäàíýÿëìÿ
àðàíëûñàí. Õûçû ðàéîíóíäàíàì, äàüëûéàì, –
äåéÿ î úÿëä úàâàá âåðäè (Ñ.Âóðüóí).
ÀÐÀ-ÑÛÐÀ – ÙßÌÈØß Àðà-ñûðà áó èøûã
ñöòóíó ñàíêè äàèðÿâè áèð øöøÿéÿ ðàñò ýÿëÿðÿê
ñþíöðäö (Ì.Èáðàùèìîâ); Þìðöíöí òàðëàñûíà
ãÿì êîòàíûíäà; Ùÿìèøÿ ýöë ÿêäè, âàé äÿðäè
áàáàì (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÀÐÄÛÚÛË – ÀÐÀÁÈÐ Îüëó Òàïäûüûí
ùÿéàòû àðäûúûë ñóðÿòäÿ ýÿëèá îíóí ýþçöíöí
ãàáàüûíäàí êå÷èðäè (ß.ßáöëùÿñÿí); Ýöëÿí-
äàì áàúû îíëàðà ýóøùóø èëÿ ãóëàã âåðèá àðàáèð
ñóàë âåðèðäè (×ÿìÿíçÿìèíëè).
14
ÀÐÕÀÉÛÍ×ÛËÛà – ÍÈÝÀÐÀÍ×ÛËÛÃ
ÀÐÄÛÍÚÀ – ÃÀÁÀÜÛÍÚÀ Ìÿøÿäè
ßñýÿðèí àðäûíúà àùÿñòÿ-àùÿñòÿ ýåäèðäè
(Ñ.Ì.Ãÿíèçàäÿ); Åëÿ ìÿí äÿ ñÿíèí ãàáà-
üûíúà åâÿ ýÿëìèøÿì.
ÀÐÕÀ – ÃÀÁÀÃ Ãàáàã äöøìÿí èäè,
àðõà èñÿ ùÿð ýöí äàâàì åäÿí áîìáàëàìà
íÿòèúÿñèíäÿ äàüûëûðäû (Ìèð Úÿëàë).
ÀÐÕÀÄÀÊÛ – ÃÀÁÀÃÄÀÊÛ Î, ìÿù-
êÿìÿäÿ ëàï àðõàäàêû ñêàìéàäà, êöíúäÿ
ÿéëÿøìèøäè (Ú.ßìèðîâ); Òóòàã ãàáàãäàêû
ãàéàëûãëàðû; Îðàëàð ÷îõ áÿðêäèð (Ñ.Âóðüóí).
ÀÐÕÀÈÊ – ÉÅÍÈ Êþùíÿëìèø ñþçëÿð
àðõàèê, òÿçÿ éàðàíàí ñþçëÿð èñÿ éåíè ñþçëÿð
àäëàíûð.
ÀÐÕÀÈÇÌ – ÍÅÎËÎÝÈÇÌ Êþùíÿë-
ìèø âÿ éà äèëäÿí ÷ûõìûø ñþç âÿ éà èôàäÿëÿð
àðõàèçì, äèëäÿ ÿìÿëÿ ýÿëìèø éåíè ñþç âÿ éà
êþùíÿ ñþçöí àëìûø îëäóüó éåíè ìÿíà íåî-
ëîýèçì àäëàíûð.
ÀÐÕÀËÛ – ÊÈÌÑßÑÈÇ Úàùàí õàíûì
ìàùàëäà àðõàëû àäàì èäè (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ùöñåéí àðòûã àðõàñûç âÿ êèìñÿñèç áèð éåòèì-
äèð (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÀÐÕÀÑÛÍÚÀ – ÃÀÁÀÜÛÍÚÀ Ìÿñòàí
áèðäÿí ñû÷ðàéûá ãà÷äû; Àëà-áóëà äà àðõàñûíúà
ãà÷ûá îíó òóòäó (À.Øàèã); Óøàãëàðûí ìàðàüû
äàùà äà àðòäûüû ö÷öí îíëàð Äóðñóíóí ãàáà-
üûíúà ãà÷ûøûðäûëàð.
ÀÐÕÀÑÛÖÑÒß – ÖÇÖÃÎÉËÓ Àðõàñû-
öñòÿ ÷àðïàéûäà óçàíàí âÿ øèðèí éóõóéà ýåäÿí
Àëèéÿéÿ éàõûíëàøäû (Ú.ßìèðîâ); Áèðáàøà
îòàüà ýåäèá ñîéóíäó, öçöãîéëó éåðèíÿ éûõûëäû
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÐÕÀÑÛÇ – ÙÀÂÀÄÀÐËÛ Çþùùàêû
ìÿùâ åäÿí Ýàâÿ éîõñóë, àðõàñûç áèð äÿìèð÷è
èäè (Ù.Úàâèä); Î åëÿ ýÿçèð êè, åëÿ áèë àë÷àã
äàüëàðû î éàðàäûá, ùàâàäàðëûäûð.
ÀÐÕÀÉÛÍ – ÍÈÝÀÐÀÍ Áó ìÿñÿëÿ
áàðÿñèíäÿ äÿ àðõàéûí îëà áèëÿðñÿí, äîñòóì!
(Ú.ßìèðîâ); Çÿíý åòäèì êè, íèýàðàí ãàëìà-
éàñûíûç (Ú.ßìèðîâ).
ÀÐÕÀÉÛÍ×ÛËÛà – ÍÈÝÀÐÀÍ×ÛËÛÃ
Éîë÷óëàð þç õîðóëòóëàðû èëÿ ÷àé÷ûíûí öðÿéèí-
äÿêè àðõàéûí÷ûëûüû äàùà äà ìþùêÿìëÿíäèð-
ÀÐÕÀÉÛÍËÛÃ – ÍÀÐÀÙÀÒËÛÃ
äèëÿð (Ì.Èáðàùèìîâ); ßáÿäè ÿíäèøÿ, ÿáÿäè
íèýàðàí÷ûëûã âÿ òÿëàø è÷èíäÿ éàøàìàã îëìàç
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÐÕÀÉÛÍËÛÃ – ÍÀÐÀÙÀÒËÛÃ Ëàêèí
àðõàéûíëûã øÿðàèòèíäÿ íÿ ãÿäÿð àëûøûá åùòèéàò
ãàçàíìûø îëñà áåëÿ, ÿí õûðäà øåé ÿñýÿðè
íàðàùàò åäèðäè (ß.ßáöëùÿñÿí); Ñÿêèíÿíèí áó
íàðàùàòëûüû ñÿáÿáñèç äåéèëäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÐÛÃ – ÒÎÒÓÃ Àðûã îüëàíûí öçöíÿ
áàõäû (Ìèð Úÿëàë); Ñàáàù òîòóã öçöíö ÷ÿê-
äèðèá ñàëûí éîëà (Ñ.Ðöñòÿì).
ÀÐÛÃ – ÉÀÜËÛ Àðûã õîðóçóí áèðè, ýÿëèá
êå÷äè èðÿëè (À.Øàèã); Àõøàìûí òîðàíûíäà
êþçÿðèá ïàðûëäàéàí êþìöðöí öçÿðèíäÿ øèøëÿðÿ
éàüëû ãàáûðüàëàð ÷ÿêèëìèøäè (È.Ùöñåéíîâ).
ÀÐËÛ – ÙßÉÀÑÛÇ Ýÿðÿê áèð àçúà ùÿëèì,
ÿäÿá-ÿðêàíëû îëñóí; Áèð àç àðëû, íàìóñëó, áèð
àç âèúäàíëû îëñóí (Õ.Ðçà); Êÿëáèéåâ ÿéèëèá
áöçöøÿðÿê ÷ûðïûíûðäû, ùÿéàñûç ùöúóìëàðëà èøèí
è÷èíäÿí ÷ûõìàüà ÷àëûøûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÐÑÛÇ – ÙßÉÀËÛ Àðñûçà áèð ñèëëÿ êàð
åëÿìÿç (Àòà. ñþçö); Ãûçäàí ùÿéàëû îüëàíà
ðàñò ýÿëìèñÿí, øÿðáÿò îëìàìûø íÿ îëàúàã
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÐÑÛÇËÛà – ÙßÉÀËÛËÛà Àðñûçëûãäàí
ñàíìà êè, øèøèá äàìà äþíìöøÿì (Ñ.Ðöñòÿì);
Ùÿéàëûëûüûíäàí ðÿíý âåðèá, ðÿíý àëûðäû.
ÀÐÒÛÃ – ÀÇ Áàúû, àðòûã ñþç ëàçûì äåéèë
(ß.Ùàãâåðäèéåâ); Áàúàðìàçñûíûç! ×öíêè ìèë-
éîíëàðäàí éöç ãàò àçñûíûç! (Ñ.Âóðüóí).
ÀÐÒÛà – ßÑÊÈÊ Îðàäà èøëÿéÿíëÿðäÿí
ìÿíèì íÿéèì àðòûãäûð, íÿéèì ÿñêèêäèð?
(Ý.Ùöñåéíîüëó).
ÀÐÒÛÃËÛÃ – ÀÇËÛÃ Íàäèð èçòèðàáûíûí
àðòûãëûüûíäàí áîçàðûá ãûçàðûðäû (Á.Òàëûáëû);
Áó èñÿ éåíÿ îíà åòèìàäûí àçëûüûíû ýþñòÿðèðäè
(ß.Ñàäûã).
ÀÐÒÛÌ – ÈÒÊÈ Áó äöéöíöí ùå÷ àðòûìû
éîõäóð. Èòêè âàð áèð åëè éàíäûðûá-éàõàð
(Ñ.Âóðüóí).
ÀÐÒÛÐÌÀÃ – ÀÇÀËÒÌÀÃ Áó ìÿíèì
äÿðäèìè äàùà äà àðòûðäû (Ñ.Âÿëèéåâ); Àçàëò,
óçàüû äåìèðÿì, åëÿ âåð Àçÿðáàéúàíûí Êÿëáÿ-
úÿð ðàéîíóíà, âåð î éåðÿ êè, îðàäà ëàçûìäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÑÒÀÐÑÛÇ – ÖÇÑÖÇ
ÀÐÒÌÀà – ßÑÊÈËÌßÊ Ñÿíÿ áèçäÿí
ñàëàì, ãóðóëòàéûìûç! Àðòûð, ÿñêèëìÿéèð áèçèì
ñàéûìûç (Ñ.Ðöñòÿì).
ÀÐÂÀÄÀÜÛÇËÛ – ÚßÑÀÐßÒËÈ Ñÿíäÿ
òÿãñèð éîõäóð, ìÿíèì àðâàäàüûçëû îüëóì-
äàäûð (Í.Âÿçèðîâ); Ðöñòÿì êèøèíèí ãîðõìàç
âÿ úÿñàðÿòëè ùÿðÿêÿòëÿðè... ÷îõëàðûíûí öðÿ-
éèíÿ éàòûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÐÂÀÄËÛÃ – ÊÈØÈËÈÊ Ìèí êÿðÿ ñÿíÿ
äåìèøÿì êè, ñÿí àðâàäñàí, ýåò àðâàäëûüûíà,
ìÿíÿ þéöä-íÿñèùÿò âåðìÿ! (Ì.Ô.Àõóíä-
çàäÿ);. Ìèëëÿò óüðóíäà! Ãåéðÿò, íàìóñ,
êèøèëèê éîëóíäà (Åë÷èí).
ÀÐÂÀÄÖÇËÖ – ÊÈØÈÖÇËÖ Àðâàäöçëö
êèøèäÿí, êèøèöçëö àðâàääàí ÿëùÿçÿð (Àòà.
ñþçö).
ÀÑÀÍ – ×ßÒÈÍ Øÿêèë ÷ÿêìÿê àñàíäûð,
ùÿéàò éàðàòìàã ÷ÿòèíäèð (Ú.Úàááàðëû).
ÀÑÛËÛ – ÀÑÓÄß Àõû áó ñÿíäÿí àñûëûäûð
(Ñ.Âÿëèéåâ); Î, Áàêûäà àñóäÿ ýÿçÿíäÿ ìÿí
ðàùàò îëà áèëÿðÿì (Ú.ßìèðîâ).
ÀÑÛËÛËÛÃ – ÀÇÀÄËÛÃ Ýåòäèêúÿ Ìèðçÿ
Âàëåù áèð àñûëûëûã, áèð ìÿùêóìëóã ùèññ åäèðäè
(Ñ.Ðÿùèìîâ); ßñèð ö÷öí àçàäëûãäàí éàõøû
øåé îëà áèëÿðìè? (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÀÑÛËÛËÛà – ÑßÐÁßÑÒËÈÊ Èíñàí ö÷öí
àñûëûëûãäàí äÿùøÿòëè øåé íÿ îëà áèëÿð. Îíóí
äóðóøóíäà âÿ ýþðêÿìèíäÿ áèð ñÿðáÿñòëèê âàðäû
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÑÈÌÀÍ – ÉÅÐ Êþíöë ïÿðâàç åòäè,
ãàëõäû ùàâàéà; Éåð öçöíäÿí àñèìàíà éåòèøäè
(Ì.Ï.Âàãèô).
ÀÑÌÀà – ÝÞÒÖÐÌßÊ Ýÿëäèéåâ
ñþçöíö áèòèðÿíäÿ úàâàá ýþçëÿìÿéèá, òåëåôî-
íóí äÿñòÿéèíè àñäû (Ìèð Úÿëàë); Ùàéäû, ÷àíòà-
íûçû ýþòöðöá äóðóí (Ñ.Âóðüóí).
ÀÑÒÀ – ÁßÐÊ Àñòà áàñàð, áÿðê êÿñÿð
(Àòà. ñþçö).
ÀÑÒÀËÛà – ÚßËÄËÈÊ Àñòàëûã àäàìû
éåðèíäÿ ñàéìàüà âàäàð åäèð, úÿëäëèê àäàìû
ýöìðàùëàøäûðûð.
ÀÑÒÀÐ – ÖÇ Àñòàð âåðÿíäÿ öç èñòÿéèð
(Àòà. ñþçö).
ÀÑÒÀÐÑÛÇ – ÖÇÑÖÇ Ìàðàë àñòàðñûç
êîñòéóìóíó ýþòöðäö (ß.ßáöëùÿñÿí); Öçñöç
éîðüàíû áàøûíà ÷ÿêäè.
15
ÀÑÓÄßËÈÊ – ÀÑÛËÛËÛÃ
ÀÑÓÄßËÈÊ – ÀÑÛËÛËÛà Àñóäÿëèê
èñòÿðñÿí äöíéàäàí óçàãëàø ñÿí (Ùåéðàí
õàíûì); Àñûëûëûã àäàìûí ýþçöíö êþëýÿëè åäèð.
ÀØÀÜÛ – ÉÓÕÀÐÛ Àøàüû òöïöðöðÿì
ñàããàëäûð, éóõàðû òöïöðöðÿì áûü (Àòà. ñþçö).
ÀØÊÀÐ – ÕßËÂßÒ Áó àøêàð áèð ìÿò-
ëÿáäèð; áÿéàíà åùòèéàúû éîõäóð (Ú.Ìÿììÿä-
ãóëóçàäÿ); Ìÿí ýÿðÿê ñþçöìö Àõóíä àüàéà
õÿëâÿò äåéèì (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÀØÍÀ – ÄÖØÌßÍ Áàø öñòÿ ñèçèí ìóðîâ
ìÿíèìëÿ àøíàäûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Äöøìÿí
ãöââÿñèíè áèçèì öñòöìöçÿ àòûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÀÒÅÈÇÌ – ÒÅÈÇÌ Ú.Ìÿììÿäãóëó-
çàäÿ Ìèðçÿ Ôÿòÿëè Àõóíäçàäÿíèí ðåàëèçìè
âÿ àòåèçìèíèí âàðèñè îëìóø (Ì.Èáðàùèìîâ);
Òåèçì äöíéàíûí Àëëàù òÿðÿôèíäÿí éàðàäûëûá
èäàðÿ åäèëäèéèíè èääèà åäÿí äèíè-ìèñòèê
åùêàìäûð.
ÀÒßØËÈ – ÞËÝÖÍ Ýàâÿ àòÿøëè áèð
ãÿëáëÿ èíãèëàáà áàøëàäû... (Ù.Úàâèä); Çèíäàí-
äàí ÷ûõìûøäû î ãàðû þëýöí (À.Øàèã).
ÀÒßØËÈ – ÑÞÍÖÊ Áó áÿëêÿ îíóí
àòÿøëè ôèêèðëÿðè èäè êè, ýþçëÿðèíäÿ îäëó ãàíàä
÷àëûðäû (ß.Ìÿììÿäõàíëû); Ñþéëÿäèéè ñþíöê
íèòãëÿ òàìàøà÷ûëàðûí ðÿüáÿòèíè ãàçàíà áèëìÿäè.
ÀÒÛËÌÀà – ÄÖØÌßÊ Àòûë úÿáùÿëÿðÿ
àñëàíëàð êèìè (Ñ.Âóðüóí); Áó ñÿñëÿð àëòûíäà
Çåéíÿá äöøöá éåðèíäÿ îòóðäó (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÒËÛ – ÏÈÉÀÄÀ À êèøè, ýÿçìÿéèí åëÿ
áèð ëÿççÿòè ïèéàäà ýåòìÿêäèð, àòëû ýåòìÿê
ëÿççÿò âåðìÿç (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÀÒÌÀÃ – ÒÓÒÌÀÃ Êèì èñÿ çÿíúèð-
ëÿðè ëîì èëÿ éåðÿ àòûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Óñòà
ýÿìè÷èëÿð òóôàíäà áåëÿ; Ñöêàíû äöç òóòóð þç
ÿëëÿðèëÿ (Ñ.Âóðüóí).
ÀÒÌÀÐÀËÛ – ÙßÉÀËÛ Ýöëäÿñòÿ èëÿ
Ñöäàáÿ ðÿôèãÿ îëñàëàð äà, áèð-áèðèíäÿí ôÿðã-
ëÿíèð: Ýöëäÿñòÿ ùÿéàëû, Ñöäàáÿ àòìàðàëûäûð.
ÀÒÖÑÒÖ – ÀÐÀÌËÀ Àòöñòö îëñà äà
ãûñà áèð ñþùáÿò; Äþíöð óíóäóëìàç áèð õàòè-
ðÿéÿ (Ñ.Âóðüóí); Ãàðàúà ãûç ãàëõûá àðàìëà
ýåéèíìÿéÿ áàøëàäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÀÂÀÌ – ÌßÄßÍÈ Ýþðöðÿì êè, ìÿäÿíè
àäàìñûíûç (È.Ôÿðçÿëèéåâ); Íà÷àëíèê Ãóðáàíÿëè
16
ÀÉÀÇËÛ – ÈÑÒÈ
áÿéÿ úàâàá âåðäè êè, Êÿðáÿëàéû Ãàñûì ãàí-
ìûð, àâàìäûð (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ).
ÀÂÀÌËÛà – ÌßÄßÍÈËÈÊ ßëáèñÿ-
ñèíèí òÿðçè, áè÷èìè àâàìëûüûíû... àíäûðûðäû
(Ñ.Ùöñåéí); Îíëàð Ãàñûì ÿìèíèí ìÿäÿíèëèéè
ñàéÿñèíäÿ ãà÷äûëàð.
ÀÂÀÍÄ – ÀÑÒÀÐ Áó ïàð÷àíûí àñòàðû
àâàíäûíäàí ýþçÿëäèð.
ÀÂÀÐÀ – ÈØÝÖÇÀÐ Ãàðàúà ãûç äà
ñÿðõîø âÿ àâàðà Éóñèôèí ùÿð áèð ÿçàáûíà
äþçöð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); ×îõ èøýöçàð, ÿìÿê-
ñåâÿí, èíòèçàìëû ãàäûíäûð (Ú.ßìèðîâ).
ÀÂÀÐÀËÛÃ – ÈØÝÖÇÀÐËÛÃ Áó îüëàí
àâàðàëûüà þéðÿíèá, ùå÷ áèð èøäÿí éàïûøìàã
èñòÿìèð. ×öíêè îíó òàíûéûðäû, èøýöçàðëûüûíà
áÿëÿä èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÀÂÀÇÛÌÀÃ – ÃÀÐÀËÌÀÃ Îíóí
ãàðàìòûë ÷þùðÿñè àâàçûäû, ñîíðà áîüóëóá
ãàðàëäû (È.Øûõëû).
ÀÉÀÃ – ÁÀØ Îäóð êè, ñÿíèí àéàüûíû
áèëÿíè áèçèì áàøûìûç äà áèëÿ áèëìÿç (Ú.Úàá-
áàðëû).
ÀÉÀÃÖÑÒÖ – ÐÀÙÀÒ ...Àéàãöñòö
Êÿëÿíòÿð ëÿëÿøÿ áàø ÷ÿêìÿéè ãÿðàðà àëäû
(Ì.Èáðàùèìîâ); Èíäè úöúÿëÿð ðàùàò éåéèð-
äèëÿð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÉÀÃÉÀËÛÍ – ÁÀØÛÀ×Ûà Åëÿ àëò
êþéíÿêäÿ àéàãéàëûí, áàøûà÷ûã áàéûðà ÷ûõäû
(È.Øûõëû).
ÀÉÀÐ – ÞËÖÂÀÉ Àááàñ êèøè ÷îõ àéàð
àäàìäûð, àììà ãàðäàøû þëöâàéäûð.
ÀÉÀÇ – ÈÑÒÈ Êöë ðÿíýëè ùàâàäà òîç,
äóìàí âàð; Äÿùøÿòëè ñîéóã, àéàç, áîðàí âàð
(À.Øàèã); Éîðüóí àäàì êèìè, åëÿ áèë áó àí;
Èñòè òÿð òþêöðäö éåðèí ñèíÿñè (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÀÉÀÇÛÌÀÃ – ÒÓÒÃÓÍËÀØÌÀÃ
Ïàéûçûí ÷èñêèíëè, äóìàíëû ýöíö àéàçûéûðäû
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Áåëÿ çàìàíëàðäà òÿáèèäèð êè,
îíóí ýöëÿð öçö áèð ãÿäÿð òóòãóíëàøàð, àëíûíû
êè÷èê ãûðûøûãëàð þðòÿðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÉÀÇËÛ – ÈÑÒÈ Ñÿí, àéàçëû ýåúÿëÿðäÿ
óëäóçëàðûí ñèðäàøûñàí; Áîðàíëàðûí, ÷îâüóí-
ëàðûí, äóìàíëàðûí ãàðäàøûñàí (Ñ.Âóðüóí);
Îíëàð ó÷äó óçàüà; Äàùà èñòè òîðïàüà
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÀÉÄÛÍ – ÁÓËÓÄËÓ
ÀÉÄÛÍ – ÁÓËÓÄËÓ ×èñêèíëè âÿ ãàðàí-
ëûã ýåúÿíè àéäûí áèð ñÿùÿð ÿâÿç åòäè
(Ì.Èáðàùèìîâ); Áóëóäëó ãàøãàáàüû áèðäÿí
àéàçûéûá à÷ûëäû (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÀÉÄÛÍ – ÒÎÇËÓ Ùÿð øåé ýöí êèìè
àéäûíäûð (Ú.ßìèðîâ); Î, òîçëó éîëëàðà áàõäû
(À.Øàèã).
ÀÉÜÛÐ – ÌÀÄÉÀÍ Àéüûð áàøûíû ãàë-
äûðûá èëõûéà ýÿëÿí ãàòûðà äèããÿòëÿ áàõäû
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Èêè ìàäéàíà éàõûíëàøàíäàí
ñîíðà éåíÿ ãàéûäûá äÿðéàéà ýèðäè (“Êîðîüëó”).
ÀÉÛÃ – ÁÀÉÜÛÍ Õÿôèééÿ âàõòûíäà
öñòöíÿ äöøöá, éàìàí àéûãäûðëàð ùà! (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Ãàäûíëàðûí áó ùÿðÿêÿòè, Àëìàçûí
äàëüûí äóðóøó, áàéüûí áàõûøëàðû, ýèçëè ýþç
éàøëàðû Ïàêèçÿíè ùå÷ à÷ìûðäû (À.Øàèã).
ÀÉÛÃ – ÉÓÕÓËÓ Ëàêèí ùÿð àéûã âÿ
çèðÿê àäàìû àüûëëû ùåñàá åòìÿê îëìàç
(Ì.Òàëûáîâ); Ýåúÿäèð... Êÿíä éóõóëó; íÿ
èøûã âàð, íÿ òöñòö (Ñ.Âóðüóí).
ÀÉÛÃËÛà – ÌßÑÒËÈÊ Àéûãëûã âÿ
çèðÿêëèê àüëûí ÿëàìÿòëÿðèíäÿíäèð (Ì.Òàëûáîâ);
Ðóçèýàðûí ÿëè îíóí ìÿüðóð ãóëàüûíû áóðäóãäà,
õóäáèíëèê, ëîâüàëûã âÿ ìÿñòëèê éóõóñóíäàí
àéûëûð (Ì.Òàëûáîâ).
ÀÉÛËÌÀÃ – ÁÀÉÛËÌÀÃ Ýöí äàüëàðà
éàéûëäû; Ùÿð áèð éàòàí àéûëäû (À.Ñÿùùÿò); Ýåò
îíó è÷ÿðè ýÿòèð. Òàôòà, ñÿí äÿ ýåò, äåéÿñÿí
áàéûëìûøäûð, éà äà áÿëêÿ þëìöøäöð (Ú.Úàá-
áàðëû).
ÀÉÛËÌÀà – ÄßÌËßÍÌßÊ Éåæà áó
äÿùøÿòëè õÿáÿðäÿí àéûëäû (ß.Âÿëèéåâ); Áèð
ñòÿêàí øèðèí ÷àõûð è÷ÿí êèìè äÿìëÿíäè.
ÀÉÐÛ – ÁÈÐÝß Ñÿíäÿí àéðû äöøÿëè; Àù
÷ÿêìÿêäÿí áàüðûì ãàíà äþíöáäöð (Àøûã
ßëÿñýÿð); Èêè ýöí ñîíðà ðàéêîìóí áöðîñóíà
áèðýÿ ýåòäèëÿð (ß.Âÿëèéåâ).
ÀÉÐÛËÌÀà – ÁÈÐËßØÌßÊ Àéíà èëÿ
Àéàç êö÷ÿäÿ áèð-áèðèíäÿí àéðûëäûëàð
(ß.Ìÿììÿäõàíëû); Ãàäèð ÿëëÿðèìèçëÿ áèð-
ëÿøäè Âîëãà èëÿ Äîí (Ñ.Ðöñòÿì).
ÀÇ – ×ÎÕ Áèçèì ãîøóíóìóç àçäûð,
àììà ãåéðÿòèìèç ÷îõäóð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÀÇÉÀØËÛ – ÁÞÉÖÊ
ÀÇ – ÕÅÉËÈ Îíëàð äîëàíà-äîëàíà õåéëè
éîë ýÿëìèøäèëÿð (À.Ìàêóëó); ×îõ áèëèá õàëãà
àç õèäìÿò åòìÿêäÿíñÿ, àç áèëèá ÷îõ õèäìÿò
åòìÿê ìèí äÿôÿ ìÿñëÿùÿòäèð (Ìèð Úÿëàë).
ÀÇÀÚÛÃ – ÕÅÉËÈ Ùÿúÿð ãóëàã âåðäè,
áó àí áóëóäëàð àçàúûã ùÿðÿêÿòÿ ýÿëäè
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Àõøàìäàí õåéëè êå÷ìèøäè
(À.Ìÿììÿäðçà).
ÀÇÀÄ – ÌßÙÊÓÌ Äèëÿêëÿðèí ýàù
àçàä; ýàù ìÿùêóì îëóð ñÿíèí (Á.Âàùàá-
çàäÿ).
ÀÇÀÄËÛÃ – ÌßÙÊÓÌËÓÃ Àçàäëûã
ýåíèø àíëàéûøäûð (Ñ.Âÿëèéåâ); Éåòÿð áó ìÿù-
êóìëóã! Éåòÿð áó çèëëÿò! (Øÿùðèéàð).
ÀÇÀËÌÀÃ – ÀÐÒÌÀÃ Äîñòëàðûì
àðòûá; íÿ ãÿäÿð àçàëûá; Êþùíÿ äîñòëàð àç
ãàëûá (Ð.Ðçà).
ÀÇÀËÌÀà – ×ÎÕÀËÌÀà Áèð èë äÿ
êå÷äè áåëÿ; Âèúäàíûí àüðûñû àçàëìàäû,
÷îõàëäû (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÀÇÀÐ – ÑÀÜËÀÌËÛÃ Êþ÷ äåéÿíäÿ,
àçàð àëûð úàíûíû; Éåð ñöïöðöð ñàíêè ãàøû-
ãàáàüû (Ì.Ìöøôèã); Àááàñ Ñÿùùÿò øåèðëÿðèíäÿ
“Ñÿùùÿò” êÿëìÿñèíè áÿçÿí ùÿì òÿõÿëëöñ,
ùÿì äÿ øÿôà, ñàüëàìëûã ìÿíàñûíäà èøëÿò-
ìèøäèð.
ÀÇÀÐËÀÌÀÃ – ÑÀÜÀËÌÀÃ Èíäè
Èìàìâåðäè áàáà àçàðëàìûøäûð (Ñ.Ñ.Àõóí-
äîâ); Òÿëÿñìÿ, î éàðàíû äà ñàüàëäàðàì
(Ù.Àááàñçàäÿ).
ÀÇÜÛÍ – ÌßÄßÍÈ Ùöúóì åäèí äþðä
éàíäàí; Îä âóðóí àçüûí êÿíäÿ (À.Øàèã);
Îíëàð èñòÿéèð êè, áèç äÿ ãàáàüà ýåäÿê, ìÿäÿíè
õàëãëàð úÿðýÿñèíÿ ÷ûõàã (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÀÇÜÛÍËÛà – ÌßÄßÍÈËÈÊ Îùî, áóíóí
áèð àçüûíëûüûíà áàõ! (À.Øàèã); ßëè þç òÿâàçþ-
êàðëûüû âÿ ìÿäÿíèëèéè èëÿ äîñòëàðûíäàí ôÿðã-
ëÿíèð.
ÀÇÉÀØËÛ – ÁÞÉÖÊ Ôÿùëÿëèéÿ ýåäÿí
àçéàøëû óøàãëàðà õîçåéèíëÿðè ùå÷ áèð çàìàí
èñòèðàùÿò ýöíö âåðìÿçäèëÿð (Ù.Ñàðàáñêè);
Èñìàéûëçàäÿ äåéèð êè, áó èë áþéöê áèð ñàðàé
òèêÿúÿéèê (Ç.Õÿëèë).
17
ÁÀÁÀË – ÑÀÂÀÁ
Áá
ÁÀÁÀË – ÑÀÂÀÁ Äÿðèí áèð äÿðéàäûð
øàèð õÿéàëû; Ýþòöðäöì áîéíóìà øÿðè, áàáàëû
(Ð.Ðçà); Èñìÿò õàíûì, êþìÿê åòìÿêäÿ
áþéöê ñàâàá èø ýþðìöøñÿí.
ÁÀÁÀÒ – ÏÈÑ Ðóçèýàðûì áèð íþâ áàáàò
êå÷èð, ùàúû (Í.Âÿçèðîâ); Íèéÿ, Ìÿøÿäè, íåúÿ
áÿéÿì, ïèñ äàøûéûðàì? (Ìèð Úÿëàë).
ÁÀÁÈ – ÄÈÍÄÀÐ Ìÿñÿëÿí, ìÿíÿ äåéèð-
ëÿð êè, ôèëàíêÿñ áàáèäèð, éÿíè ìöðòÿääèð
(Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); Àòàí Ùàúû Úÿôÿð èëÿ
äóç-÷þðÿê êÿñìèøÿì, þçö äÿ ÷îõ äèíäàð
êèøèäèð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÀÚÀÐÛÃÑÛÇ – ÄÈÐÈÁÀØ Åëÿ áàúà-
ðûãñûçäûð êè, îí ñààòà èøÿ ñàëà áèëìÿéÿúÿê
(Ì.Èáðàùèìîâ); Õàëà, ñÿí äÿ äèðèáàø ãàðûñàí
(Í.Âÿçèðîâ).
ÁÀÄÀËÀÃ – ÄÖÇËÖÊ Èíäè ñÿíèí
ìÿíÿ áàäàëàã ãóðìàüûíûí ùå÷ àäû éîõäóð
(ß.Ùàãâåðäèéåâ); Îíóí ùå÷ äöçëöêëÿ èøè
éîõäóð.
ÁÀÜÛÐÌÀÃ – ÑÓÑÌÀÃ Ñÿðèééÿ õàëà
áàüûðìàã, àüëàìàã èñòÿéèð, áàúàðìûðäû
(Ì.Èáðàùèìîâ); Áó ùàé-êöéäÿ ñóñìàüû
ëàçûì áèëäè.
ÁÀÜÛØËÀÌÀÃ – ÝÖÍÀÙËÀÍÄÛÐ-
ÌÀÃ Ìÿíèì äåäèêëÿðèìäÿ ñÿùâ âÿ éàí-
ëûøëûãëàð îëñà, áàüûøëàìàüûíûçû õàùèø åäèðÿì
(Ìèð Úÿëàë); ßýÿð ìÿíè éàëàíäàí ýöíàùëàí-
äûðìàã èñòÿéèðñèíèçñÿ, ýöíàùëàíäûðûí.
ÁÀÜËÀÌÀà – À×ÌÀà Íàùàð åòìÿê
áÿùàíÿñè èëÿ ãàïûíû áàüëàäûì (ß.Âÿëèéåâ);
Áó ñààòäà ãàéûäàðûã, ôèêèð åëÿìÿ, ñàíäûãëàðû
à÷! (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ).
ÁÀÜËÛ – À×Ûà Áàüëû ãàïûéà õàòà äÿé-
ìÿç (Àòà. ñþçö); Ñÿùÿð à÷ûã ïÿíúÿðÿäÿí ðÿôè-
ãÿñèíè ñÿñëÿäè.
ÁÀÜÐÛÃÀÐÀ – ÕÎØÁßÕÒ Áèð èëäèð êè,
áàüðûãàðàäûð, ìöñèáÿò öç âåðìèøäè. Ñèç åé
ýþé öçöíäÿ ó÷àí äóðíàëàð; Äåéèí, õîøáÿõ-
òÿììè? (Ñ.Âóðüóí).
18
ÁÀËÃÀÁÀÃ – ÁÀÚÀÐÛÃËÛ
ÁÀÙÀÄÛÐ – ÃÎÐÕÀÃ Áàùàäûð äåìÿç-
ëÿð ùÿðýèç ñàéàíà; Ýþðöì ëÿíÿò ëÿíÿò îëñóí
éàðäàí äîéàíà (Ì.Ï.Âàãèô); Àíà éóðäó áó øÿí
òîðïàã; Éåòèøäèðìÿç õàèí, ãîðõàã (À.Øàèã).
ÁÀÙÀÐ – ÃÛØ Ïàéûç þòöð, ãûø êå÷èð;
Áàùàð ãàëûð àðõàäà (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁÀÙÀÐ – ÇÈÌÈÑÒÀÍ Ëàêèí ìÿíèì
áàùàðûì ñîëóá, çèìèñòàí îëäó (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÀÙÀÐËÛ – ÃÛØËÛ Þìðöí êå÷äèñÿ äÿ
áàùàðëû, ãûøëû; Ýþðäöí ýÿëÿúÿéè ýöí êèìè
àéäûí (Ñ.Ðöñòÿì).
ÁÀÙÀÐÑÛÇ – ÃÛØÑÛÇ Áàùàðñûç, ãûøñûç
áó éåðëÿðèí íÿ ëÿççÿòè îëàð.
ÁÀÊÈÐ – ÏÎÇÜÓÍ Áó èíúÿ ðÿãñëÿðäÿ
íÿ ãÿäÿð ýþçÿëëèê, íÿ ãÿäÿð áàêèð ùèññèí
èôàäÿñè âàðäûð (×ÿìÿíçÿìèíëè); Àííà ïîçüóí
ãûçäûð, îíóíëà îòóðóá-äóðìà.
ÁÀÃÈ – ÔÀÍÈ Áó äöíéà ôàíè, î äöíéà
áàãè (Àéðûì áÿçÿìÿëÿðè).
ÁÀËÀ – ÁÞÉÖÊ Õàí Ñîëòàí ãîéóíó
ýþçëÿìÿê ö÷öí áàëà ÷îáàíû äèê ãàéàíûí
áàøûíà ãàëäûðìûøäû (Ñ.Ðÿùèìîâ); Åëìëÿ
ãóðóëóð áþéöê áèíàëàð (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁÀËÀÚÀ – ÙÖÍÄÖÐ Äèëàðàíûí áàúûñû
áîéúà áàëàúà, àììà ãàðäàøû ùöíäöð èäè.
ÁÀËÀÚÀËÀØÌÀà – ÁÞÉÖÌßÊ Áèð
ñààòûí ÿðçèíäÿ àðûãëàìûø, áàëàúàëàøìûø, îðä-
ëàðû áàòìûø... (Ì.Èáðàùèìîâ); Î ãåéðÿòëè óøàã
áþéöéöá ìÿíè ùàìûäàí éàõøû ñàõëàéàúàãäûð
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÀËÀÚÀËÛÃ – ÁÞÉÖÊËÖÊ ...Áó
áàëàúàëûãäà ãûçûí ÿëèíäÿ àúèç ãàëìûøäû
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ýþðäöéö ñîíñóç èçòèðàáëàð
è÷ÿðèñèíäÿ... èíñàíûí áþéöêëöéö âÿ ðóùè ãöä-
ðÿòèíè êÿøô åòäè (ß.Ìÿììÿäõàíëû).
ÁÀËÃÀÁÀÃ – ÁÀÚÀÐÛÃËÛ Õÿëèë íÿäèð
êè, î ìÿíè èøäÿí ÷ûõàðäûð, áóíëàð äà áàëãà-
áàã êèìè äóðóá áàõûðëàð (Ì.Ùöñåéí); Éÿãèí
î øîôåð áàúàðûãëû àäàìäûð, ýþçöà÷ûãäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÁÀÌÁÀËÀÚÀ – ÓÇÓÍÄÐÀÇ
ÁÀÌÁÀËÀÚÀ – ÓÇÓÍÄÐÀÇ Áàìáà-
ëàúà áèð óøàã; Ïÿíúÿðÿäÿí áàõûðäû (È.Òàïäûã);
Îíóí íÿéèíÿ áàõûì, óçóíäðàçûí áèðèäèð.
ÁÀÌÁÛËÛ – ÀÜÛÐ Ùÿìèí áó ìÿðêÿçèí
áÿðÿêÿòèíäÿíäèð êè, ìÿí áó áàìáûëû ßùìÿ-
äèí éàíûíäà îëìóøàì áèð áàëàúà óøàã...
(Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); Àüûð àäàìäûð, ùÿð-
äÿíáèð áàøûíû ãàëäûðûá ìÿúëèñÿ ýþç ýÿçäèðèðäè.
ÁÀÌßÇß – ÃÀÐÀÄÈÍÌßÇ Î ÷îõ
áàìÿçÿ ãîúà èäè. Çàðàôàò åòìÿéè âÿ ëÿòèôÿ
ñþéëÿìÿéè ÷îõ ñåâÿðäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Óñòà
ãàðàäèíìÿç áèð êèøè èäè, ùàðàéà èñÿ òÿëÿñèðäè
(ß.Ñàäûã).
ÁÀÐÁÀÐËÛà – ÌßÄßÍÈËÈÊ ...Ðèúà
åäèðÿì, ñþçëÿðèíèçÿ äèããÿò åäèí, éöêñÿê
úÿìèééÿòäÿ áåëÿ ðÿôòàð áàðáàðëûãäûð (Ú.Úàá-
áàðëû); Ìÿäÿíèëèê úÿùàëÿòèí äöøìÿíèäèð.
ÁÀÐÛØÛÃËÛÃ – ÊÖÑÖËÖËÖÊ Îüëàíëà
ãûçûí âàëèäåéíëÿðè àðàñûíäà áàðûøûãëûã îëäó.
Àðàëàðûíäàêû êöñöëöëöê ùÿëÿ äàâàì åäèðäè
(ß.Ìÿììÿäõàíëû).
ÁÀÐÛØÌÀÃ – ÄÀËÀØÌÀÃ Ìÿí êöñ-
ìÿìèøÿì êè, áàðûøàì. Ìÿí äàëàøìàã ôèê-
ðèíäÿ äåéèëÿì (Ú.ßìèðîâ).
ÁÀÐÛØÌÀÃ – ÂÓÐÓØÌÀÃ Õîñðîâ
äåéèðäè êè, ýÿëñèí áàðûøàã (Ñ.Âóðüóí); Áèç
äÿ àøïàçëàðëà âóðóøìóøóã (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÁÀÑÀÁÀÑ – ÑÅÉÐßÊËÈÊ Âàãîíëàðäà
áàñàáàñ èäè (Ìèð Úÿëàë); ...Ýþç èøëÿäèêúÿ
óçàíàí áó äöçÿíëèêëÿðäÿ àüàúûí àçëûüû, êþë-
ýÿëèéèí ñåéðÿêëèéè Ýöëøÿíè éàé êèìè ÿéèðäè
(ß.Âÿëèéåâ).
ÁÀÑÄÛÐÌÀà – ×ÛÕÀÐÒÌÀà ×îõ
ïàêèçÿ... Ñöáù òåçäÿí ùàìûñûíû áàñäûðàðàì
(Í.Âÿçèðîâ); Î äèðÿêëÿðè ÷ûõàðòìàã ëàçûìäûð,
ÿë-àéàüà äîëàøûð.
ÁÀÑÌÀà – À×ÌÀà Äÿðùàë ãàïûíû
áàñûá, ìÿòáÿõÿ ãàéûòäû (Ìèð Úÿëàë); À÷
ýþçöí, ýþçëÿðèíèí ãóðáàíû; Áèð òàìàøà åëÿ,
ýþð äöíéàíû (À.Ñÿùùÿò).
ÁÀÑÌÀÃ – ÁÓÐÀÕÌÀÃ Íÿðèìàí...
áó àäàìûí ÿëëÿðèíè òóòäó, äèçè èëÿ áîüàçûíû
áàñäû (Ìèð Úÿëàë); Áàðìàãëàðû áîøàëûá
êàüûçû áóðàõäû. Á.Òàëûáëû.
ÁÀØÛÄÎËÓ – ÁÀØÛÁÎØ
ÁÀØÀÜÐÛÑÛ – ÐÀÙÀÒËÛÃ Áèçÿ áàø-
àüðûñû âåðìÿéèí, úàíûì (Ñ.Ðöñòÿì); Ñèçèí
ÿëèíèçäÿí ìÿíÿ ðàùàòëûã éîõäóð.
ÁÀØ-ÀÉÀÃ – ÄÖÇ À êèøè, ñÿí áàø-
àéàã íÿ ö÷öí äàíûøûðñàí (À.Øàèã); Ñÿí îíà
äöç äåéèðñÿí êè, îõóìàã êàñûáëàðà ìöéÿñ-
ñÿð îëìóðäó (Ìèð Úÿëàë).
ÁÀØÄÀÍÑÎÂÄÓ – ÄÈÃÃßÒËÈ Ìåù-
ìàíûí áàøäàíñîâäó ñþçöíäÿí, ñîéóã ñþù-
áÿòèíäÿí ñîíðà ýÿëÿí àäàìëàð äàüûëûøûá ýåò-
äèëÿð (Ñ.Ðÿùèìîâ); Áó åëÿëÿðèíÿ îõøàìûð, þçö
äÿ ÷îõ äèããÿòëè âÿ ñÿìèìèäèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÁÀØÛÀËÎÂËÓ – ÒßÌÊÈÍËÈ Íÿíÿãûç
áàøûàëîâëó áàçàðû àõòàðûá ãûçûíû òàïäû
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Úÿìèë þçöíö ñàêèò, òÿìêèíëè
áèð øÿõñ êèìè àïàðûðäû.
ÁÀØÛÀØÀÜÛ – ÁÀØÛÉÓÕÀÐÛ Ñÿðäàð
åâëÿðèíèí ãàáàüûíäà áèð äàõìàéà ýèðèá
ñÿùÿðäÿí àõøàìà êèìè áàøûàøàüû èéíÿ âóð-
ìàãäàäûð (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); Ëàäî ...
áàøûéóõàðû Úÿáðàéûëûí åâèíÿ òÿðÿô ýåòìÿéÿ
áàøëàäû (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÁÀØÛÀØÀÜÛ – ÄÈÊÁÀØ Ñÿôÿð ... ôàüûð,
áàøûàøàüû áèð îüëàíäû (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Ñàëìàí øàïàëàã éåìèø äèêáàø óøàã êèìè
äþíöá äàëûíúà áàõìàäàí ïàéûçëûüûí éàíûí-
äàí àäàìëàðà òÿðÿô ýåòäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÁÀØÛÀØÀÜÛËÛÃ – ÄÈÊÁÀØËÛÃ Áàøû-
àøàüûëûã èíñàíû ùÿìèøÿ ùþðìÿòëÿíäèðÿð. Äèê-
áàøëûãäàí éåðÿ-ýþéÿ ñûüìûðñàí! (Ì.Èáðàùè-
ìîâ).
ÁÀØÛÁßËÀËÛ – ÁßÕÒËÈ Íÿ ñîõóëìó-
ñàí àðàéà, à áàøûáÿëàëû ôÿëÿ? (Ì.ß.Ñàáèð);
Àüÿëè èñÿ äîüðóäàí äà, äåéÿñÿí, áÿõòëè àäàì
èäè (Ú.ßìèðîâ).
ÁÀØÛÁÎØ – ÀÜÛËËÛ Ñÿðäàð áàøûáîøäóð,
àüëûíà íÿ ýÿëèð îíó äåéèð. Ýÿë, àüûëëû îüëóì,
ðàùàò îë, áèð ñåéèä ãîíàüûìûç äà âàð
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÀØÛÄÀØËÛ – ÕÎØÁßÕÒ Àé áàøûäàøëû
êèøè, äèíìÿ, óøàãäûð, óøàüûì (Ì.ß.Ñàáèð);
Õîøáÿõò ùÿéàò îíó ñåâèíäèðèðäè.
ÁÀØÛÄÎËÓ – ÁÀØÛÁÎØ ×öíêè äîü-
ðóäàí äà áàøûäîëó îüëàíñàí (ß.Ùàãâåðäè-
éåâ); Þçöíö áàøûáîø àäàì êèìè àïàðûð.
19
ÁÀØÛËÎÂËÓ – ÑÀÊÈÒ
ÁÀØÛËÎÂËÓ – ÑÀÊÈÒ Êèøè éóõóäàí
äèê àòûëäû, áàøûëîâëó éàçû ñòîëóíà ñàðû ãà÷äû
(Ìèð Úÿëàë); Êàòèáèí ñàêèò, ùÿòòà óøàã âÿ
ìåùðèáàí ñÿñè ùå÷ áèð øåé áèëäèðìèðäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÁÀØÛÏÎÇÓÃ – ÈÍÒÈÇÀÌËÛ ßòðàô
êö÷ÿëÿð áàøûïîçóã úàìààòëà äîëó èäè
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Áèçèì òÿëÿáÿëÿð èìÿúèëèéÿ
èíòèçàìëû, ìöòÿøÿêêèë ÷ûõìûøëàð.
ÁÀØÛÑÎÉÓÃ – ÄÈÃÃßÒËÈ ...Àëäûüûíû
âÿ åøèòäèéèíè äöøöíìÿéÿúÿê, ÷àøãûí, áàøû-
ñîéóã àäàìëàðäàí äåéèëÿì... (À.Øàèã); Óøàã-
ëàð, äèããÿòëè îëóí ùà! (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÁÀØÛÑÎÉÓÃËÓÃ – ÄÈÃÃßÒËÈËÈÊ
Áó ùÿëÿ þçö äÿ áàøûñîéóãëóãäóð (Ú.Úàá-
áàðëû); Ðÿùáÿðëèêäÿí èø÷èëÿðÿ ãàéüûêåøëèê,
äèããÿòëèëèê òÿëÿá îëóíóð.
ÁÀØÃÀ – ÄÎÜÌÀ Éàøàìàüûí ãàíóíó
äà áÿëêÿ áóäóð: Ùÿð äÿôí îëàí þçö äåéèë;
Áàøãàñû òÿê äÿôí îëóíóð... (Ì.Àðàç); Îíà
äîüìà èêÿí éàä îëàí êÿñè; Äîüìà êÿíä
äîüìà òÿê áàüðûíà áàñäû (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁÀØÃÀËÀØÌÀÃ – ÄÎÜÌÀËÀØÌÀÃ
Áèð äÿ ñåâýèëèìè àëäàòìàã ö÷öí; Äÿéèøèá
úèëäèìè áàøãàëàøìàäûì (Ñ.Âóðüóí); Áó
éåðëÿð åëÿ áèë ìÿíÿ äîüìàëàøäû.
ÁÀØÃÀËÛÃ – ÄÎÜÌÀËÛÃ Áó êÿððÿ
ñèçäÿ áèð áàøãàëûã âàðäû (Ñ.Ùöñåéí); Áóíà
áàõìàéàðàã, áóðàäà Ýöëÿáÿòèí ãÿðèáÿ áèð
äîüìàëûã ùèññ åäèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÁÀØËÀÌÀÃ – ÃÓÐÒÀÐÌÀÃ Ëàêèí
äàíûøûüû ùàðàäàí áàøëàñàëàð, àõûðäà éåíÿ
éàø ñþùáÿòëÿ ãóðòàðûð (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÁÀØËÀÌÀÃ – ÒÀÌÀÌËÀÌÀÃ
Ãàðàíãóø áàùàðû áàøëàéûð, áöëáöë òàìàì-
ëàéûð.
ÁÀØËÛ – ÊÖÒ Äöíÿí åâèíÿ ýÿëÿí êèì
èìèøñÿ, áàøëû àäàì èìèø, “è÷ÿðèëÿðäÿí” ýÿë-
ìèøìèø (Ìèð Úÿëàë); Êöò óøàãäûð, îíäàí
îõóéàí ÷ûõìàç.
ÁÀØËÛÃ – ÑÎÍËÓÃ "Áèð þìöð
éîëóíäà"... áó áàøëûã íÿäè? (Ì.Àðàç);
Àëäàíìûñàí ñîíëóüó; Òîéëà áèòÿí íàüûëà…
(Í.Êÿñÿìÿíëè).
20
ÁÀÉÀÜÛ – ÌÖÐßÊÊßÁ
ÁÀØÑÛÇ – ÀÜÛËËÛ Áó áàøñûç óøàã áàøà
äöøöð êè, þç ùÿðÿêÿòëÿðè èëÿ þçöíÿ äîñò ãàçàí-
ìûð. ×îõ àüûëëû âÿ íàìóñëó ãûç èìèø (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÁÀÒÀÁÀÒ – ×ÛÕÀ×ÛÕ Ýöíöí áàòàáàò
çàìàíû èäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Ìÿí åâäÿí
÷ûõà÷ûõäà î ìÿíè éàõàëàäû.
ÁÀÒÀÃËÛ – ÃÓÐÓ Áàòàãëû êö÷ÿëÿð
äöçÿëèá, ýåúÿëÿð åëåêòðèê èëÿ èøûãëàíûðäû
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ìàùìóä... ãóðó îò-ÿëÿô
éûüûëìûø ÷àðäàüûí àëòûíà ýèðäè (ß.ßáöëùÿñÿí).
ÁÀÒÀÃËÛÃ – ÃÓÐÓËÓÃ Êö÷ÿíèí
îðòàñû ùÿð çàìàí áàòàãëûã âÿ ïàë÷ûã îëóðäó
(Ñ.Ðÿùìàí); Àäàíûí ãóðóëóã ùèññÿñèíäÿ
îòóðóá äÿíèçÿ òàìàøà åäèðäèê (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÁÀÒÛÃ – ×ÛÕÛÃ Ãîé îíóí î ãóéóéà
äöøìöø áàòûã ýþçëÿðè ëàï êÿëëÿñèíÿ ÷ûõñûí
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Åëÿ áèë îíóí ýþçö éåðèíäÿí
îéíàìûø, ÷ûõûã êèìè ýþðöíöðäö.
ÁÀÒÈÍ – ÇÀÙÈÐÈ Áó àäàìûí çàùèðè
ãóðóëóøó êèìè, áàòèíè ùÿéàòûíûí äà ÷îõ
ìàðàãëû îëäóüóíó îíóí ùÿð ñþçöíäÿí, ùÿð
ùÿðÿêÿòèíäÿí àíëàìàã îëóðäó (À.Øàèã).
ÁÀÒÈÍÈ – ÇÀÙÈÐ Íèéÿ ãîéóí áàøëû
ãóðäëàðûí öðÿéèíÿ èøûã ñàëìûð êè, çàùèðäÿ
ãûçûëýöëäöð, àììà áàòèíäÿ îíóí òèêàíëàðûäûð
(ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÁÀÒÛØ – ×ÛÕÛØ Ýöíÿøèí áàòûøû èëÿ ÷ûõûøû
ýþçÿë îëóð. Ýöíîðòà éåðèíäÿ îëàíäà îíà ùå÷
áàõàí äà îëìóð (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÁÀÒÌÀÃ – ×ÛÕÌÀÃ Âàëëàù þçöìö
åëÿ èòèðìèøÿì êè, áèëìèðÿì ýöí ùàðàäàí ÷ûõûð,
ùàðàäà áàòûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÁÀÒÌÀà – ÒßÌÈÇËßÌßÊ Öñòöì-
áàøûì ãàíà âÿ ãàíëû òîðïàüà áàòìûøäû
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ïàëòîñóíóí òîçóíó òÿìèç-
ëÿäè.
ÁÀÉÀÜÛ – ÌßÍÀËÛ Ðÿñóëîâóí øèðèí
äèëè, äÿðèí ìÿíàëû áàõûøû î äÿãèãÿ þç òÿñèðèíè
ýþñòÿðäè (Ú.ßìèðîâ); Áàéàüû àäàìëàð éàäûìà
äöøÿíäÿ ãàíûì ãàðàëûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÁÀÉÀÜÛ – ÌÖÐßÊÊßÁ Íÿ ãÿäÿð
áàéàüû úàâàá âåðèðñÿí, Ãàðàø! (Ì.Èáðàùèìîâ);
Èíäè áåéíÿëõàëã âÿçèééÿò ÷îõ ìöðÿêêÿáäèð.
ÁÀÉÀà – ÄÖÍßÍ
ÁÀÉÀà – ÄÖÍßÍ Ìÿí áàéàã çàðàôàò
åëÿìèðäèì (Åë÷èí); Äöíÿí áó ùàäèñÿ îíó
áÿðê ÿñÿáèëÿøäèðìèøäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÁÀÉÀÒ – ÒßÇß Ñîíðà àíàì äåäè êè, èêè
òèêÿ ÷þðÿéèìèç ãàëûá, þçö äÿ áàéàòäûð, èñòè
÷þðÿê àë, àòàí ýÿëèá òÿçÿ ÷þðÿê éåñèí (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÁÀÉÜÛÍ – À×Ûà Àëìàçûí äàëüûí
äóðóøó, áàéüûí áàõûøëàðû, ýèçëè ýþç éàøëàðû
Ïàêèçÿíè ùå÷ à÷ìûðäû (À.Øàèã); Ñàáèðèí
éàçäûüû øåèðëÿðèí ÷îõó à÷ûã âÿ ñàäÿ àíà
äèëèíäÿ îëóá ìÿèøÿòèìèçèí åéíèíè ýþñòÿðìÿéÿ
ýþðÿ ÿçáÿð þéðÿíèëèðäè (Ô.Êþ÷ÿðëè).
ÁÀÉÐÀÌ – ÉÀÑ Õàíûí áàéðàìûäûð,
åëèí éàñûäûð (Ñ.Ðöñòÿì).
ÁÅÙÈØÒ – ÚßÙßÍÍßÌ Ïÿðâÿðäèýàðà,
áåëÿ ìöãÿääÿñ êèøè úÿùÿííÿìÿ äöøÿíäÿ áÿñ
áåùèøòÿ êèì ýþíäÿðèëÿúÿê? (ß.Ùàãâåð-
äèéåâ).
ÁÅÙÈØÒËÈÊ – ÚßÙßÍÍßÌËÈÊ Îíó
áèëèðÿì êè, áåùèøòëèê àòàí ýöúëÿ éàäûìäàäûð
(×ÿìÿíçÿìèíëè); Äÿðâèøñèç îëàí ìÿìëÿêÿòèí
øþùðÿòè îëìàç; Äöíéàñû úÿùÿííÿìëèê îëàð,
úÿííÿòè îëìàç (ß.Âàùèä).
ÁÅÊÀÐ – ÈØÝÖÇÀÐ Àé ãûç, áåêàð
äàéàíìà, òåç îë, îíóí úèáèíäÿêè òàïàí÷àíû
÷ûõàðò (Ú.ßìèðîâ); Ìóõòàð Çåéíàëîâó èøýö-
çàð âÿ ýþçöòîõ áèð àäàì êèìè òàíûéûðäû
(ß.Âÿëèéåâ).
ÁÅÊÀÐ×ÛËÛà – ÈØÝÖÇÀÐËÛà Áåêàð-
÷ûëûãäàí äàðûõûðàì (Ú.ßìèðîâ); ×öíêè îíó
òàíûéûðäû, èøýöçàðëûüûíà áÿëÿä èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÁßÄ – ØÀÄ Øàä õÿáÿðè òåç ÷àòäûðìàüà
ùå÷ âàõò òÿëÿñìèð, áÿä õÿáÿðè òåç äåìÿéÿ
öðÿéè àòëàíûð (Ô.Êÿðèìîâ).
ÁßÄ – ÉÀÕØÛ Ìÿñëÿùÿòèí áÿä äåéèë,
àüëûìà éàòûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Þçöíö äåéèí,
ùàðäà éàõøû ãàí àëäûðìàã îëóð? (Ö.Ùàúû-
áÿéîâ).
ÁßÄÁßÕÒ – ÁßÕÒÈÉÀÐ Ýÿð÷è áó
áÿäáÿõò þçö åëìÿ ùÿâÿñêàðäûð (Ì.ß.Ñàáèð);
Àõûðûìûç ìÿñóä, ýÿëÿúÿéèìèç áÿõòèéàðäûð, –
äåäèì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÁßÄÁßÕÒ – ÕÎØÁßÕÒ Àèëÿìèçÿ öç
âåðÿí áþéöê âÿ áÿäáÿõò ôàúèÿíè ñèçÿ áèëäèð-
ÁßÕÒßÂßÐ – ÁßÄÁßÕÒ
ìÿéÿ ìÿúáóð îëäóì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Õåéð,
ÿøè, ìÿíèì àëìà áàüûì îëñàéäû, þçöìö äöí-
éàäà ÿí õîøáÿõò àäàì ñàéàðäûì (Ú.ßìèðîâ).
ÁßÄÁßÕÒËÈÊ – ÁßÕÒÈÉÀÐËÛÃ
Ýåò-ýåäÿ êÿíäè êàñûáëûã âÿ áÿäáÿõòëèê
áöðöéöðäö (À.Øàèã); Êþðïÿ àíàñûíû èòèðäè áèð-
äÿí; Ãàíàäû áöêöëäö áÿõòèéàðëûüûí (Ã.Èëêèí).
ÁßÄÁßÕÒËÈÊ – ÕÎØÁßÕÒËÈÊ Èíäè
èñÿ âàõòûìû èéèðìè íÿôÿð éåòèìëÿ êå÷èðèá,
ýÿëÿúÿê áÿäáÿõòëèéè ýþçëÿéèðÿì (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè); Õîøáÿõòëèêäÿí Ãàðàø è÷ÿðè ýÿëìÿäè,
äåéÿñÿí, êþéíÿéèíè ÷ûõàðûá éóéóíäó (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÁßÄÕÀÙ – ÕÅÉÈÐÕÀÙ Î âÿäÿ þç
áàáàëàðûíûí ÿìÿëëÿðèíäÿí õÿúàëÿò ÷ÿêèá
õåéèðõàùëàðû èëÿ áÿäõàùëàðûíû ÿëáÿòòÿ òàíû-
éàúàãäûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÁßÄÕÀÙËÛà – ÕÅÉÈÐÕÀÙËÛà Ëàêèí
áèð èë ñîíðà õàíûìûí ùå÷ êÿñÿ áÿäõàùëûã
åäÿí àäàì îëìàäûüûíû ýþðäöêäÿ... Ýöëÿáÿòèí
àç-÷îõ éàçû-ïîçó áèëäèéèíè îíäàí ýèçëÿòìÿ-
ìÿéè ãÿðàðà àëäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Õåéèðõàù-
ëûã àäàìûí íöôóçóíó âÿ ùþðìÿòèíè ãàëäûðûð.
ÁßÄÕßÐÚ – ÃßÍÀßÒÚÈË Àðâàäûíûí
íèéÿ áó ãÿäÿð òÿëÿáêàð, áÿäõÿðú îëäóüóíà
äàèð ñóàëëàðà úàâàá òàïà áèëìèðäè (ß.Âÿëèéåâ);
Ùàâàéû éåðÿ ïóë õÿðúëÿìÿç, ãÿíàÿòúèëäèð.
ÁßÄÕßÐÚËÈÊ – ÃßÍÀßÒ×ÈËÈÊ
Áÿäõÿðúëèê âÿ èñðàôëà, ñÿõàâÿò âÿ ÿëèà÷ûãëûã
àðàñûíäà ôÿðã âàðäûð (Ì.Òàëûáîâ); Ãÿíàÿò-
÷èëèê ÷îõ ôàéäàëûäûð.
ÁßÄËÈÊ – ÉÀÕØÛËÛà Ëàêèí áÿäëèêäÿí
èêè çûðïû èò äÿ îíëàðëà ýÿëèðäè (Ì.Òàëûáîâ);
Ö÷ èë áóíäàí ãàáàã óøàãëàð ùàããûíäà éàõøûëûã
èíäè äÿ ìÿíèì éàäûìäàí ÷ûõìûð (ß.Ùàãâåð-
äèéåâ).
ÁßÄÑÈÔßÒ – ÝÖËßÐÖÇ Áÿäñèôÿò
àäàìäûð, ãàøãàáàüûíäàí çÿùÿð éàüûð. Ùÿìèøÿ
ýöëÿðöç ýþðäöéöì Ñÿëèì èíäè áîìáîç
áîçàðìûøäû.
ÁßÕÒßÂßÐ – ÁßÄÁßÕÒ Ýåòìÿ,
ýåòìÿ, ýþðöì êèìèí éàðûñàí? Ùàíñû áÿõ-
òÿâÿðèí âÿôàäàðûñàí? (Àøûã Ãóðáàíè); Áó...
áÿäáÿõòèí þêöçöíö àïàðûáñàí, áèíÿâàíûí
ÿëèíè ãîéíóíäà ãîéìóñàí (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
21
ÁßÕÒßÂßÐËÈÊ – ÁßÄÁßÕÒËÈÊ
ÁßÕÒßÂßÐËÈÊ – ÁßÄÁßÕÒËÈÊ
Äÿðäèì âàð, àé áàøûíà äþíöì, ñèððèì âàð,
ìÿí áÿõòÿâÿðëèêäÿí áóðàéà ýÿëìÿìèøÿì
(Á.Òàëûáëû); Áÿäáÿõòëèê îíó áàñûáäûð.
ÁßÕÒÈÃÀÐÀ – ÕÎØÁßÕÒ Áó ãàðà-
ýþçëöëÿðè áóíúà ñåâìèøÿì, Âàùèä! Íÿ éàõøû
îëìàìûøàì áÿõòèãàðÿ, øöêöð îëñóí!
(ß.Âàùèä); Àù, ñÿí íÿ õîøáÿõò óøàãñàí
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁßËÀ – ÕÎØÁßÕÒËÈÊ Êè÷èê áèð õÿòà
áþéöê áÿëàëàð òþðÿäèð (Ì.Èáðàùèìîâ); ßôñóñ
êè, éàçûã Íóðÿääèí ö÷öí áó õîøáÿõòëèê ÷îõ
÷ÿêìÿäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁßËÀËÛ – ÓÜÓÐËÓ Î øàèð ìÿäù åäèð
ìèí áèð ýöëçàðû; Áÿëàëû àøèüè, ñåâäàëû éàðû
(Ñ.Âóðüóí); Ìÿíèì òÿðèôèìäÿí, åé óüóðëó
ãóø; Îíóí ãÿëáèíäÿêè òèêàíû ãîïàð (Ñ.Ðöñ-
òÿì).
ÁßËßÄ – ÍÀØÛ Äàäàø... ñÿí äåäèéèí
àäàìëàðûí ùå÷ áèðèíÿ ìÿí áÿëÿä äåéèëÿì
(Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); Íåúÿ íàøû áàüáàíàì
êè; Áèð ÷è÷ÿéè ìÿíèì îëìàç (Ì.ßëÿêáÿðëè).
ÁßËßÄËÈÊ – ÍÀØÛËÛà Äþéöø èøèíÿ
íÿçÿðè úÿùÿòäÿí î ãÿäÿð áÿëÿäëèéèì éîõäóð
(Ìèð Úÿëàë); Èíäè, éîëäàø, íå÷ÿ èë íàøûëûã
åëÿéÿúÿêñÿí? (Ìèð Úÿëàë).
ÁßËßÊËÈ – À×Ûà Áÿëÿêëè èêè êþðïÿ
áàø-àéàã íÿííèäÿ éàòûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ);
Óøàüûí ãóíäàüû à÷ûã èäè.
ÁßËßÌßÊ – À×ÌÀà Ñîíà ñåâÿ-ñåâÿ,
îõøàéà-îõøàéà ãûçû Ìÿðéÿìè áÿëÿéèðäè
(À.Øàèã); Ñöíýöëÿð à÷ìàéàí éîëó à÷äûí;
Ãÿëÿìèíäÿí úàâàùèðàò ñà÷äûí (À.Ñÿùùÿò).
ÁßÐßÊßÒËÈ – ÉÀÐÀÐÑÛÇ Áó èë
ðàéîíóí, äîüðóäàí äà áÿðÿêÿòëè èëëÿðèíäÿí
áèðè èäè (Ñ.Ðÿùèìîâ); Éàðàðñûç éåðëÿðè éàðàð-
ëûëàøäûðìàã ëàçûìäûð.
ÁßÐßÊßÒÑÈÇ – ÉÀÐÀÐËÛ Ñàíêè
ùàâàäàí óí ÿëÿíèðäè. Àíúàã áó áÿðÿêÿòñèç óí
éåðè àüàðòìûðäû (Ìèð Úÿëàë); ...Óñòà çåéíàë-
ëàð þçëÿðèíè äöíéàäà ÿí àüûëëû, èøýöçàð âÿ
éàðàðëû àäàì ùåñàá åäèðëÿð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÁßÐÈ – ÎÐÀ Éàõøû äåéèë, áÿðè ýÿë!
(Ì.Ùöñåéí); ...Áó ýöí óøàãëàðû äà ýþòöðöá
îðà ýåäÿê (ß.Âÿëèéåâ).
22
ÁßÇßÍ – ÙßÌÈØß
ÁßÐÊ – ÁÎØ Áÿðêäÿ äÿ, áîøäà äà ñþçö
áèð îëóá; Øÿðÿôëè, øþùðÿòëè àäëû áàáàëàð
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁßÐÊ – ÇßÈÔ ßýÿð áèðúÿ äÿãèãÿ áÿðê
êöëÿê ÿññÿ âÿ éà áèð òÿñàäöô äîëàéûñû èëÿ àéàüû
ñöðöøñÿ, ôÿùëÿ äÿíèçÿ äöøÿúÿêäèð (Ì.Ùöñåéí);
Ãàçìàëàðûí âÿ ÷àäûðëàðûí àíúàã áèð íå÷ÿñèí-
äÿí ÷îõ çÿèô èøûã ýÿëèðäè (ß.Ñàäûã).
ÁßÐÊÈÌßÊ – ÁÎØÀËÌÀà – Ùÿ,
áÿðêèäè, áàëà, ýåäÿê áóäêàéà... (Ý.Ùöñåéí-
îüëó); ßââÿëäÿí éàõøû äàíûøäû, ñîíðà áèðäÿí
áîøàëäû (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ).
ÁßÐÊÈÌßÊ – ÉÓÌØÀËÌÀà Ö÷-äþðä
àéäà úÿáùÿäÿ áèð ãàò äàùà áÿðêèäè (Ñ.Ðöñ-
òÿì); Îíàäÿê äÿ áÿëêÿ ÿìèì áèð òþâð éóì-
øàëäû (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÁßÐÊËÈÊ – ÁÎØËÓà Ìÿíèì áàðìàã-
ëàðûì êîáóäëóãäà, áÿðêëèêäÿ îéìàãäàí
ãàëìàç (ß.ßáöëùÿñÿí); Áÿé, þçö äÿ áîøëóã
åéëÿéèáñÿí (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÁßÐÏÀ – ÁßÐÁÀÄ Èñòåùêàì÷û ìöùÿí-
äèñ äåìÿêäèð, éÿíè êþðïö òèêÿúÿê, éîëëàðû
áÿðïà åäÿúÿê, ñÿíýÿð ãóðàúàãñûíûç (Ìèð
Úÿëàë); Áöòöí ÿìÿéèì áÿðáàä îëäó.
ÁßÑÈÒ – ÌÖÐßÊÊßÁ Ùÿéàò ùàããûíäà
ñÿíèí òÿñÿââöðëÿðèí íÿ ãÿäÿð áÿñèòäèð,
Ýöëÿáÿòèí! – äåäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Ìöðÿê-
êÿá èøäÿí ùÿð àäàìûí áàøû ÷ûõìûð.
ÁßÑÒß – ÙÖÍÄÖÐ Åëäÿ áèð ãûç ñåâ-
ìèøÿì; Àëàýþç, áîéó áÿñòÿ (Áàéàòû); ßêáÿð
áîéúà ùöíäöðäö.
ÁßÑÒßÁÎÉ – ÓÚÀÁÎÉ Òÿãðèáÿí
îí-îí áåø éàøëû, áÿñòÿáîé, áàäàìû ãàðàýþç
áèð ãûç Ìàéàíûí äèããÿòèíè úÿëá åòäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Óúàáîé, åíëèêöðÿê áèð øîôåð ìàøûí-
äàí ÷ûõûá Éåæà èëÿ ñþùáÿò åòäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÁßÉ – ÃÓË Ñþéìÿ ãóë àòàìû, ñþéìÿ-
éèì áÿé àòàíà (Àòà. ñþçö).
ÁßÉ – ÍÞÊßÐ Þçö äÿ øÿùÿðèìèçèí
áèðèíúè áÿéèäèð. Íþêÿðè äÿ ãàïûìûçäà õàíûìà
ìöíòÿçèðäèð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁßÇßÍ – ÙßÌÈØß Ìàðàëûí âàùèìÿñè
Úóìàíû áÿçÿí ìèí úöð ïèñ ôèêðÿ, øöáùÿéÿ
ñàëûðäû (ß.ßáöëùÿñÿí); [Àëìàç:] Ìÿíèì
ÁßÇÇÀÒ – ÀËÈÚßÍÀÁ
ãàïûì äîñòëàðûìûí öçöíÿ ùÿìèøÿ à÷ûãäûð
(Ú.Úàááàðëû).
ÁßÇÇÀÒ – ÀËÈÚßÍÀÁ Éîõñà âóðóë-
ìóñàí ãûçà, àé áÿççàò? (Ñ.Ðöñòÿì); Àëèúÿ-
íàá àäàììûø (Ñ.Ðöñòÿì).
ÁÈÚ – ÀÜÛËËÛ Áèëäè êè, îüëó íåúÿ áèú âÿ
ùàðàìçàäÿäèð (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Éîðóëäóã
äÿëèëÿðäÿí, ýÿëìÿäè áèð àüûëëû (Àòà. ñþçö).
ÁÈÚÀ – ÌßÍÀËÛ Èìàíûí îëñóí, àé êèøè!
Íèéÿ áèúà ñþç äàíûøûðñàí? (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ðöñòÿì êèøè îíëàðûí öç-ýþçöíäÿ ìÿíàëû áèð
èôàäÿ ýþðäö (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÁÈÚËÈÊ – ÄÖÇËÖÊ ×ÿð÷èçàäÿ íÿ ãÿäÿð
áèúëèéè, áàúàðûüû, èñòåäàäû âàðäû, îðòàéà ÷ûõàðòäû
(ß.Âÿëèéåâ); Áÿðÿêÿò îíäóð, îíó äà äöçëöê
(Àòà. ñþçö).
ÁÈ×ÀÐß – ÇÀËÛÌ Áè÷àðÿ ìöíÿúúèì-
áàøûíûí ÿðâàùû ó÷óá, áàøëàäû éàðïàã êèìè
òèòðÿìÿéÿ (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); ...Çàëûì õàíû-
ìûí ãîðõóñóíäàí òèð-òèð ÿñèðäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÈ×ÈÌËÈ – ÉÀÐÀØÛÃÑÛÇ Íàçèê âÿ
áè÷èìëè äîäàãëàðû èéóë ýöíÿøèíäÿí ñîëàí
ãûçûëýöëöí éàðïàüû ãÿäÿð êöñêöí èäè
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Äàõèëÿí ýþçÿë îëñà äà,
çàùèðÿí éàðàøûãñûç èäè.
ÁÈ×ÈÌÑÈÇ – ÉÞÍÄßÌËÈ Ãûñàáîéëó,
áè÷èìñèç áèð àäàì ñîë àéàüûíû ÷ÿêÿ-÷ÿêÿ
è÷ÿðè ýèðäè (À.Øàèã); Ùå÷ îëìàñà, ñèð-ñèôÿòè
éþíäÿìëè èäè (“Óëäóç”).
ÁÈÄÀÐ – ÉÓÕÓËÓ Åéëÿéèáñÿí ìÿíè
åøãÿ ýèðèôòàð;Ýöíäöçöì áèãÿðàð, ýÿíúÿëÿð
áèäàð (Ì.Ï.Âàãèô); Éóõóëó ýþçëÿðè èëÿ áàõäû
(ß.Âÿëèéåâ).
ÁÈÝÀÍß – ÄÎÜÌÀ Áèýàíÿñÿí, îëìàç
ìÿíè ýþðìÿê ñÿíÿ ãèñìÿò! (À.Ñÿùùÿò); Îðà
êè þçöíöí äîüìà éóðäó èäè (Ñ.Ùöñåéí).
ÁÈÝÀÍßËÈÊ – ÄÎÜÌÀËÛà Õàëãëà
äþâëÿò àðàñûíäà ÿäàâÿòèí, áèýàíÿëèéèí ÿñèë
ñÿáÿáè ðóùàíèëÿðäèð (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Äîü-
ìàëûã êÿëìÿñè äèëèíèí ÿçáÿðè èäè.
ÁÈÊÀÐ – ÈØËßÊ Ìÿíèì èøèì åëÿ äöøöá-
äöð êè, áèð äÿãèãÿ áèêàð îòóðà áèëìÿéèðÿì
(Í.Âÿçèðîâ); Ãûçõàíûì ÿðè êèìè èøëÿê,
õîøõàñèééÿòëè, íàìóñëó áèð ãàäûí èäè
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÈÐÄßÍ – ÉÀÂÀØÚÀ
ÁÈÊÀÐ×ÛËÛà – ×ÀËÛØÃÀÍËÛà Îõó-
úóëàðûìûçäàí èëòèìàñ åäèðÿì êè, ...ßùìÿä
áÿéèí áèêàð÷ûëûãäàí éàçäûüû àëòû ñöòóíëó áàø
ìÿãàëÿéÿ äèããÿò åòñèíëÿð (Ú.Ìÿììÿäãóëó-
çàäÿ); Áó òÿðèôëÿð îíóí ÷àëûøãàíëûüû èëÿ áàü-
ëûäûð.
ÁÈÊÅÔ – ØÀÄ Éîëäàøëàð, äàùà áóíäàí
ñîíðà ìÿíè áèêåô ýþðìÿçñèíèç (ß.Ùàãâåð-
äèéåâ); Ãàðàúà ãûç èñÿ öðÿéèíäÿ áó èøÿ øàä
èäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÈÃÅÉÐßÒ – ÍÀÌÓÑËÓ Ñÿí áàúûíûí
éåðèíÿ ìÿíèìè [ÿðÿ] âåðèðñÿí, àé áèãåéðÿò?!
(Á.Òàëûáëû); Íàìóñëó ãàäûí ùÿéàñûíäàí ãûø-
ãûðìûðäû êè, ñÿñèíè ãîíøóëàðû âÿ îüëó åøèäÿð
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÈÃßÌ – ÄßÐÄËÈ Ëàéèã äåéèë ñÿíÿ
íàêÿñè-áèãÿì; Àäàì ýÿðÿê îëà àäàìà
ùÿìäÿì (Ì.Ï.Âàãèô); Äÿðäëè ñþéëÿäèéèíè äÿëè
ñþéëÿìÿç (Àòà. ñþçö).
ÁÈËÄÈÐ – ÈÍÄÈ Ìÿí ëÿãÿá ñþçöíö
áèëäèðÿ êèìè áèëìÿçäèì (Ú.Ìÿììÿäãóëó-
çàäÿ); Îíëàð èíäè õîøáÿõò éàøàéûðëàð
(ß.Âÿëèéåâ).
ÁÈËÄÈÐÊÈ – ÈÍÄÈÊÈ Àë áó úàíûìû,
áèëäèðêè çèéàíûí ÷ûõñûí (Ðàúè); Ùå÷ çàìàí
ãÿì-ãöññÿ èíäèêè ãÿäÿð öðÿéèìè ñûõìà-
ìûøäû (È.ßôÿíäèéåâ).
ÁÈÍÀÌÓÑ – ÙßÉÀËÛ Àòàìûí ãàíûíû
óíóòìàã ö÷öí ìÿí ýÿðÿê áèøÿðÿô âÿ áèíà-
ìóñ áèð àäàì îëàì (Ì.Èáðàùèìîâ); Ãàí,
ùÿéàëû, íàìóñëó ãàäûíûí áàøûíà ñû÷ðàäû, ÿëèíè
÷ÿêèá øàëà áöðöíäö (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÈÍßÂÀ – ÇÀËÛÌ Áèíÿâà êèøè áåëÿ
ôèêèð åäèðäè êè, áÿëè, ìÿíèì îüëóì îõóéóá
áþéöê éàðàíàë îëóá ýÿëÿúÿê (ß.Ùàãâåð-
äèéåâ); Íÿ éàìàí äÿðä èìèø çàëûì àéðûëûã
(Ìîëëà Úöìÿ).
ÁÈÐÁÀØÀ – ÄÎËÀÉÛ Éàçûã ìóçäóð
ãîëó áîéíóíäà ñûíûã÷ûäàí ãàéûäûá, áèðáàøà
þç õîçåéíèíèí éàíûíà ýÿëäè (Ñ.Ì.Ãÿíèçàäÿ);
Ìèñòåð Òîìàñ èíýèëèñëÿðÿ ìÿõñóñ áèð ñîéóã-
ëóãëà ìÿñÿëÿíè äîëàéûñû èëÿ Ùÿêèìöëìöëêÿ
áèëäèðìÿéè ãÿðàðà àëäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÁÈÐÄßÍ – ÉÀÂÀØÚÀ Èìðàí áèðäÿí
ýöëöìñöíäö (ß.Âÿëèéåâ); Áèð äÿôÿ ñÿùâ åëÿ-
äèí, éàâàøúà öñòöíäÿí êå÷äèì (ß.Âÿëèéåâ).
23
ÁÈÐÝß – ÀÉÐÛÚÀ
ÁÈÐÝß – ÀÉÐÛÚÀ Ýÿíúëèê êèòàáûíûí
éàðïàãëàðûíû; Èêè èë îíóíëà áèðýÿ ÷åâèðäèí
(Ì.Ìöøôèã); Àéðûúà îòàüûíûç âàð, ùÿð øåéè äÿ
è÷èíäÿ (Ú.ßìèðîâ).
ÁÈÐÈÍÚÈ – ÀÕÛÐÛÍÚÛ Áó ñþçö áèðèíúè
êèì äåäè, àõûðûíúû êèì äåäè (Ý.Ùöñåéíîüëó).
ÁÈÐËÈÊ – ÀÉÐÛËÛÃ Áèçè ðóùëàíäûðàí
áó øàíëû áèðëèê; Áó ãöäðÿò, áó ãöââÿò,
ìÿùÿááÿò îëìóø (Ì.Ðàùèì); Àéðûëûã ùÿéÿ-
úàíëû âöúóäóíó òóòìóøäó (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÁÈÐËÈÊÄß – ÀÉÐÛËÛÃÄÀ Ìÿíèì
éåýàíÿ àðçóì ñèçèí îíóíëà áèðëèêäÿ ãóðìàã
èñòÿäèéèíèç õîøáÿõòëèéè ýþðìÿêäèð (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè); Àéðûëûãäà ýþðöëÿí èøëÿð ñÿìÿðÿñèç îëóð.
ÁÈÐËÈÊÄß – ÒßÊËÈÊÄß Ñÿíèí èëÿ
ìÿíèì äÿðäèìèç áÿëëè; Áèðëèêäÿ òàïàðûã áÿëêÿ
òÿñÿëëè… (ß.Úàâàä); Òÿêëèêäÿ ÷àéëàã äàøû-
éàì; Ìÿíè ãîéìàéûí òÿêëÿíÿì! (Ì.Àðàç).
ÁÈØÌÈØ – ×ÈÉ Áèøìèø ñöä, éàü, èëûã
éóìóðòà, àü ÷þðÿê ñöôðÿíè áÿçÿäè (ß.Âÿëè-
éåâ); Ùàíû áóðàäà ãÿäðèíè áèëÿí; Áÿëè, ÷èé
ñöä ÿìèá ÿçÿëäÿí èíñàí (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁÈÒÈØÈÊ – ÀÉÐÛ Ïÿðè Ñîëòàíûí åâè
çèíäàíà áèòèøèê èäè (Íàüûë); Âÿòÿíäÿí àéðû
äöøöá, èíäè íàìÿêàí þëöðÿì (Íàòÿâàí).
ÁÈÒÈØÌßÊ – ÀÉÐÛËÌÀà Áîðóëàð
áèð-áèðèíÿ áèòèøäè (Ì.Ùöñåéí); Ìÿí ñÿíäÿí
àéðûëìàã èñòÿìèðÿì, àéðûëà áèëìèðÿì, àíúàã
àéðûëûðàì (Ú.Úàááàðëû).
ÁÈÒÊÈÍ – ÉÀÐÛÌ×Ûà Øåèð, ìÿäù,
ãÿçÿë, ùÿúâ, ìÿðñèéÿ âÿ ñ. éàçäûãäà î áàðÿäÿ
íÿ ìöìêöíñÿ, ùàìûñûí äå, áèòêèí áèð ÿñÿð
éàðàò, ùå÷ âàõò éàðûì÷ûã éàçìà (“Ãàáóñ-
íàìÿ”).
ÁÈÒÌßÊ – ÃÓÐÓÌÀà Îò êþêö öñòÿ
áèòÿð (Àòà. ñþçö); Áèð äàìúûéà ìþùòàú èäèì;
Ãóðóìóøäó áàü÷à-áàüûì... (Øÿùðèéàð).
ÁÈÂßÔÀ – ÅÒÈÁÀÐËÛ Íÿ ýÿðÿê ñåâäè-
éèì î áèâÿôàíû; Íÿ äÿ áåëÿ ùèúðàí äàüû
ýþðÿéäèì (Ã.Çàêèð); Ñàáàù áèçèì àèëÿíèí ÿí
åòèáàðëû öçâö ñàéûëûðäû.
ÁÛÉ – ÂÀÉ Áûé, íÿ ãÿøÿíý úåéðàíäûð,
áóíó ùàðàäàí àëìûñàí (Ìèð Úÿëàë); Âàé
þëäöì, âàé þëäöì, êþìÿê åäèíèç (Ñ.Ðöñòÿì).
24
ÁÎØ – ßÑÀÑËÛ
ÁÎÜÓÚÓ – ÒßÌÈÇ Ýþéòÿïÿíèí öñòöíÿ
áîüóúó, àüûð ãàðàíëûã ÷þêìöøäö (È.Øûõëû);
Ýåúÿ éàüûø éàüäûüûíà ýþðÿ ñÿùÿðèí ùàâàñû
÷îõ ñàô âÿ òÿìèç èäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÎÜÓÃ – ÀÉÄÛÍ Àëëàùéàð êÿíä èòëÿ-
ðèíèí áîüóã ñÿñèíè åøèäèá öðÿêëÿíäè (È.Øûõëû);
Êöêðÿéèá äàøàí Êöðöí ãûæûëòûñû äàùà àéäûí
åøèäèëèðäè (È.Øûõëû).
ÁÎË – ÀÇ Ùÿêèì äÿ áóéóðìóøäó êè,
÷îõëó ñöä âÿ áîë éóìóðòà éåñèí (Ñ.Ñ.Àõóí-
äîâ); Ñèçèí ñþçöíöçöí êÿñÿðè àçäûð!
(Ñ.Âóðüóí).
ÁÎËËÓÚÀ – ÀÇÚÀ Îíà éåìÿê âåðìÿ,
è÷ìÿê âåðìÿ, áîëëóúà íàüûë ñþéëÿ
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ãîé áó ýöí àçúà äàíûøñûí.
ÁÎËËÓÃ – ÊÀÑÀÄËÛÃ Î, ÷þðÿê
äîñòóäóð, áîëëóã úàð÷ûñû (Àááàñàüà); Ùå÷,
åëÿ-áåëÿ áàçàðûí êàñàäëûüû îâãàòûìû òÿëõ
åëÿéèá (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÁÎËØÅÂÈÊ – ÌÅÍØÅÂÈÊ Áîëøåâèê íÿ
àëäàíûð, íÿ äÿ òÿñëèì îëóð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè);
ßøè, ìåíøåâèêëÿð òöëêö êèìèäèð; áèð àç òÿïè-
íÿíäÿ ñûïûõûð áèð-áèð... (Ñ.Âóðüóí).
ÁÎÌÁÎØ – ÄÎÏÄÎËÓ Àíàñûíûí ùÿð
çàìàí áÿçÿêëè ñàõëàäûüû áó îòàã áîìáîø èäè
(Ñ.Ðÿùìàí); Òàìàøà ñàëîíó àüçûíà êèìè
äîïäîëóäóð (Ú.Úàááàðëû).
ÁÎÐÀÍËÛ – ÈÑÒÈ Ïàéûç ÷àòàíäà àõûðà
áîðàíëû, ãàðëû ãûø éåòÿð (À.Ñÿùùÿò); Íÿ ýþçÿë-
äèð äîëàøìàã èñòè éàé ôÿñèëëÿðè; Áó ñÿðèí
ñàùèëëÿðè (Ì.Ìöøôèã).
ÁÎÐÀÍËÛÃ – ÈÑÒÈËÈÊ Àòàñûç òèôèëëÿðè
áàñäû áîðàíëûã, áèçÿ íÿ; Òàïìàéûð àú-
éàëàâàúëàð ýöçÿðàíëûã, áèçÿ íÿ? (Ì.ß.Ñàáèð);
Îüëóíóí èñòèëèéèíè ýþðÿí àíà ýþçëÿðèíÿ äÿì
âåðèð (ß.Âÿëèéåâ).
ÁÎØ – ÁßÐÊ Éåòèøèá êþìÿéÿ, ÷àòûá
ùàðàéà; Îíà áÿðê äÿ òàíûø, áîø äà òàíûøäûð
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁÎØ – ÄÎËÓ Îòàã äîëó èäè, áîø êöðñö
éîõ èäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÁÎØ – ßÑÀÑËÛ Áîø äàíûøìàãäàí íÿ
÷ûõàð, àé áàëàì (Ì.ß.Ñàáèð); Áó äàèðÿ
èòòèôàãûí èøèíè ÿñàñëû ñóðÿòäÿ éîõëàðäû
(Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÁÎØ – ÌÞÙÊßÌ
ÁÎØ – ÌÞÙÊßÌ Äàíûøûüû, ìöùàêè-
ìÿëÿðè ìþùêÿìäèð (Ì.Èáðàùèìîâ); Áÿëêÿ
áîø àäàì îëìàäû (Ú.ßìèðîâ).
ÁÎØÀËÌÀà – ÁßÐÊÈÌßÊ ßââÿëäÿí
éàõøû äàíûøäû, ñîíðà áèðäÿí áîøàëäû
(Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Äîñòëóã áÿðê àéàãäà
áÿðêèéÿð (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÁÎØÀËÒÌÀÃ – ÄÎËÄÓÐÌÀÃ Ïèðè
êèøè òîðáàäàêû àðûëàðû áèð áîø ïÿòÿéÿ áîøàëòäû
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ñàëàòûí äèçè öñòÿ ÷þêöá îíëàðû
éûüäû, ñÿëèãÿ èëÿ ãóòóéà äîëäóðäó (È.Øûõëû).
ÁÎØÀËÒÌÀà – ÉÖÊËßÌßÊ Ãîíàã-
ëàð ùàìûñû ïèéàëÿëÿðèíè ßêáÿðèí ñàüëûüûíà
áîøàëòäûëàð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Âàõò èòèðìÿéèá
àòëàðû éöêëÿäèëÿð âÿ éîëà ðÿâàí îëäóëàð
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÎØÁÎÜÀÇ – ÁÀØÛÀØÀÜÛ Âåðà äà
àòàñû êèìè úèääèäèð, ñàäÿäèð, ÷îõäàíûøàí âÿ
áîøáîüàç äåéèë (Ñ.Ðÿùèìîâ); Àñëàíû ùàìû
áàøûàøàüû, ùå÷ êÿñëÿ èøè îëìàéàí àäàì êèìè
òàíûéûð.
ÁÎÉÍÓÁÓÐÓÃ – ÇÀËÛÌ Ýþçö éîëäà
áîéíóáóðóã ãàëûíúà; Þëöì àøèãëÿðÿ õîø
ñÿàäÿòäè (Ã.Çàêèð); Åé çàëûì õàí! Çàëûì
õàí! Ñÿí ãîðõóá þç úàíûíäàí; Éóðäó âåðñÿí
ùÿð éàäà; Êîð îëàñàí äöíéàäà (Ñ.Âóðüóí).
ÁÎÉÍÓÉÎÜÓÍ – ÇßÙÌßÒÊÅØ
Ìÿøÿäè ßáäöëáàüû ðàçû îëìàìûøäû êè, äþðä
éöç îí ìàíàò âåðèëñèí áîéíóéîüóí ìîëëà
Ãèâàìà (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); Íÿíÿúàí
àüûëëû, èøñåâÿí, çÿùìÿòêåø, ìåùðèáàí, ãåé-
ðÿòëè áèð ãàäûí èäè (Í.Íÿðèìàíîâ).
ÁÎÇ – ÀÉÄÛÍ Ñàáàù, Àëëàù ãîéñà, ãóð-
òàððûã, ùàâà áîçäóð: áó äÿõè éàõøûäûð
(Í.Âÿçèðîâ); Éàüûø íÿ ãÿäÿð ýóðóëòóëó
éàüñà, î ãÿäÿð ñîíðà ùàâà õîø âÿ àéäûí îëóð
(À.Äèâàíáÿéîüëó).
ÁÎÇ – ÉÓÌØÀÃ Ãÿùðÿìàíûí úèääè
òÿêèäè ìöãàáèëèíäÿ Ðöñòÿì àúûãëàíûð, îíà
áîç ñèôÿò ýþñòÿðèðäè (Ñ.Ðÿùèìîâ); ...Éàñÿìÿí
èéèðìè éàøûíäà, ýþçÿë, éóìøàã òÿáèÿòëè, øàä
öðÿêëè áèð ãàäûí èäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÎÇÀÐÌÀà – À×ÛËÌÀà Ïàéûç ôÿñëè
îëäóüó ö÷öí ùàâà éàìàí áîçàðìûøäû
(À.Ìàêóëó); Áèð-èêè äÿãèãÿ äàâàì åäÿí
ÁÓËÀØÌÀà – À×ÛËÌÀÃ
éàüûøäàí ñîíðà ýþé à÷ûëìàüà áàøëàäû
(×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÁÎÇÀÐÌÀÃ – ÃÛÇÀÐÌÀÃ Ãûçûí
ðÿíýè êöë êèìè áîçàðìûøäû (Ì.Ùöñåéí);
Óòàíäûüûíäàí ðÿíýè ãûçàðìûøäû (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ÁÎÇËÓà – À×ÛÃËÛà Äàüëàðà éàõûí-
ëàøäûãúà àðàí òÿáèÿòèíèí áîçëóüó, êàñûáëûüû
ùèññ åäèëìÿäÿí ýåðèäÿ ãàëûðäû (Ì.Åéíóëëà-
éåâà); Áó ýöí ùàâàíûí à÷ûãëûüû àäàìà
ëÿççÿò âåðèðäè (“Óëäóç”).
ÁÞÉÖÊ – ÊÈ×ÈÊ – Áó ìÿíèì ãûçûì âÿ
áó äà êè÷èê îüëóìäóð, áþéöê ãàðäàøëàðû
Òèôëèñäÿ îõóéóð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÞÉÖÒÌßÊ – ÊÈ×ÈËÒÌßÊ Áþéöò-
ìÿê èñòÿéèð þç ìåéäàíûíû; Àë-éàøûë ýåéèíèá
ýÿëÿí áàùàð äà (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Îòàüûí
àðàñûíû êÿñèá êè÷èëòìÿê èñòÿéèð.
ÁÓÜÄÀÉÛ – ÀÜÉÀÍÛÇ Áèðè ñÿðàñÿð àü,
ùÿì ñèéàù òåëè; Áèðè áóüäàéûäûð, àììà
øÿêèëëè (Ì.Ï.Âàãèô); Ãàïûíû àüéàíûç áèð îüëàí
óøàüû à÷äû.
ÁÓÕÎÂËÀÌÀà – À×ÌÀà Äàùà
äåéèðëÿð, äàøìûð; Áÿíäëÿð îíó áóõîâëàéûá
(Ìèð Úÿëàë); Ïàëòîíó ÷èéíèíÿ àòûá ãàïûíû
à÷äû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÓËÀÍÌÀà – À×ÛËÌÀà Ëàêèí ðóçè-
ýàð ùÿëÿ òåç-òåç áóëàíûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ýþéöí öçö à÷ûëäû.
ÁÓËÀÍÌÀÃ – ÉÀÕØÛËÀØÌÀÃ
Àõøàì éàõûíëàøäûãúà Ùÿñÿí êèøèíèí ÿùâàëû
áóëàíûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Òàïäûã âöúóäúà
éàõøûëàøìûøäûð (ß.Âÿëèéåâ).
ÁÓËÀØÛà – ÒßÌÈÇ Áèëìèðñÿí àõøàì-
äàí ãàëàí áóëàøûã ãàáëàðû éóìàã ëàçûìäûð?
(À.Øàèã); Òÿìèç ãàøûãëàðû ýþòöðöá éåðèíÿ
ãîéäóëàð.
ÁÓËÀØÛÃËÛà – ÒßÌÈÇËÈÊ Ãàá-
ãàúàüûí áóëàøûãëûüû åâ éèéÿñèíèí ïèíòèëèéèíÿ
äÿëàëÿò åäèð. Òÿìèçëèê éàõøûäûð, èíäè êèì
èñòÿéèð, ýÿëñèí, óòàíìàðûã (À.Øàèã).
ÁÓËÀØÌÀà – À×ÛËÌÀà ...Äàüëàðûí
áàøû äóìàíëûäûð, öôöãëÿð áóëàøìàüà áàøëàéûð
(×ÿìÿíçÿìèíëè); Ýÿëñèí áàùàð ôÿñëè, à÷ûëñûí
éàçëàð (Àøûã Ãóðáàíè).
25
ÁÓËÓÄËÓ – À×ÛÃ
ÁÓËÓÄËÓ – À×Ûà Áóëóäëó ãàøãàáàüû
áèðäÿí àéàçûéûá à÷ûëäû (Ñ.Ðÿùèìîâ); Ñîíðà
éàäûíà äöøäö êè, Çåéíÿá ÷ÿìÿíäÿ à÷ûã éåðäÿ
ãàëìûøäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÓÌÁÓÇ – ÈÑÒÈ Áó äîüìà äÿðäèìè
áóìáóç öðÿêëÿð íÿ äóéàð? (Ñ.Ðöñòÿì); Òåç
îë, èñòè ñó âÿ áóëóä ùàçûð åò (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÓÐÌÀà – À×ÌÀà Ýÿäÿëÿð Ãÿäèì
äàéûíûí ãîëëàðûíû áóðäóëàð (Ñ.Ðÿùèìîâ);
×ÿðêÿç éîðüàíû öñòöíäÿí àòûá àéàüà äóðäó.
Ãîëëàðûíû à÷ûá ýÿðíÿøäè (È.Øûõëû).
ÁÖÄÐßÌßÊ – ÄÓÐÌÀà Âàõò îëóá êè,
áöäðÿìèøÿì, éåíÿ äóðìóøàì (Ò.Øàùäàüëû).
ÁÖÊÌßÊ – À×ÌÀà Ãàäûí ñóàëûìûí
áèð ìöñàùèáÿ øÿêëè àëäûüûíû ýþðöíúÿ ÿëèíäÿêè
êèòàáû áöêäö (Ñ.Ùöñåéí); Éåíÿ Ñÿìàéÿíèí
à÷ûëìûø áàøû; Ãàðà ùþðöêëÿðè òèòðÿäèð êöëÿê
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁÖÊÖËÌßÊ – À×ÛËÌÀà Õûíà áèð
êàüûç ïàð÷àñûíà áöêöëìöøäö (Ú.Ìÿììÿä-
ãóëóçàäÿ); Âÿëèíèí ýÿòèðäèéè áàüëàìà à÷ûë-
ìàäû êè, à÷ûëìàäû.
ÁÖÊÖËÌßÊ – ÄÖÇßËÒÌßÊ Áåë
áöêöëäö, ýÿòèðäè áÿä ùÿð èøèì (Ñ.Ðöñòÿì);
Ãàäûí äèêñèíìèø êèìè, äöçÿëèá øàõ äóðäó
(Ìèð Úÿëàë).
ÁÖÐÊÖ – ÑÎÉÓÃ Îíñóç äà áîüóëó-
ðàì, áöðêöäöð, îòàüà ýèðÿñè ùàëûì éîõäóð
(Ì.Èáðàùèìîâ); Ñîéóã, äÿùøÿòëè áèð ñîéóã
Ìàéàíû òèòðÿòäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÁÖÐÊÖËÖ – ÑÎÉÓÃ Èñòè áöðêöëö áèð
ýöí èäè (Ñ.Ñÿðõàíëû); Èñòèéÿ äÿ òàá åòäèì;
Ñîéóüà äà àëûøäûì (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁÖÐÖÌßÊ – À×ÌÀà Ëà÷ûí ãÿôèëäÿí
éàïûíúûñûíû à÷ûá Ýöëéàçû áöðöäö (Ì.Ùöñåéí).
26
ÁÖÇÖØÖÊ – À×ÛÃ
ÁÖÐÖÍÚßÊËÈ – ×ÛËÏÀà Òöñòö
áöðöíúÿêëè ãàðà ñà÷ûíäà; Öçöíö õÿìèðëÿ
îõëîâ àüàðäûð (Àááàñàüà); Áóðàäàí ÷ûëïàã
áèð áàëàúà ãûç ÷ûõäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÖÐÖØÌßÊ – À×ÛËÌÀà Ãóðàãëûãäàí
ïàìáûüûí ãîçàëàðû áöðöøäö. Ñàêèò à÷ûëûð ãàïû;
Ýÿëèð ìöÿëëèìèìèç (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁÖÐÖØÖÊ – À×Ûà Áöðöøöê âÿ òèòðÿê
ÿëè èëÿ ýþéöí øèìàë òÿðÿôèíäÿêè êè÷èê ãàðà
áóëóäó ýþñòÿðÿðÿê: – Áàõûí – äåäè (À.Øàèã);
Éàðûì à÷ûã ãàïû àðàñûíäàí îüëóíóí ñþçëÿðèíè
åøèäèðäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÖÒÞ – ÉÀÐÛÌ×Ûà Éàðûì÷ûã áèð
ìàùíû ýþð íÿëÿð äåéèð; Áöòþâ áèð àëÿìäèð,
áèð êàèíàòäûð (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁÖÒÖÍ – ÉÀÐÛ Áöòöí âàð-éîõóì ñÿíÿ
ãóðáàíäûð (“Àçÿðáàéúàí”); Âàðûìû ñÿíèíëÿ
éàðû áþëÿðÿì (Ñ.Ðöñòÿì).
ÁÖÇÌßÊ – À×ÌÀà Ëéóäìèëà êöñÿéÿí
ãûçëàð êèìè äîäàãëàðûíû áöçäö (Ú.ßìèðîâ);
À÷ñûí èñòè ãîéíóíó; Äîüìà ñèíèô îòàüû
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁÖÇÖÊ – À×Ûà Ùÿð øåéÿ éóõàðûäàí
áàõàí áöçöê ýþçëÿðèíäÿ ùöäóäñóç áèð
òÿêÿááöð ÷þêöá ãàëìûøäû (Ì.Èáðàùèìîâ); À÷ûã
ãàïûäàí ìóñèãè ñÿñè ýÿëèðäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÁÖÇÖËÌßÊ – À×ÛËÌÀà Éàäûìäàäûð
èíäè äÿ äîäàãëàðûì áöçöëäö (Ñ.Ðöñòÿì);
Îéàíûð éóõóäàí ñåâèìëè øÿùÿð; À÷ûëûð åâëÿðèí
ïÿíúÿðÿëÿðè (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÁÖÇÖØÖÊ – À×Ûà Áöçöøöê äóðóøäàí
ùèññ îëóíóðäó êè, î ÷îõ ÿñÿáè âÿ íàðàùàòäûð.
ßéèí éóõà, áàø à÷ûã; Áèëìÿäèì íåúÿ åäèì?!
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÚÀÙÈË – ÌßÄßÍÈ
Úú
ÚÀÙÈË – ÌßÄßÍÈ Úàùèë àäàì êîð
êèìèäèð (À.Øàèã); Ìÿí áÿäèè ÿñÿðëÿðè ìöÿé-
éÿí ãÿäÿð ñåâìÿéÿí ìÿäÿíè áèð àäàì
òÿñÿââöð åäÿ áèëìèðÿì (Ì.Ùöñåéí).
ÚÀÍËÛ – ÞËÖ ßëáÿòòÿ, áó èøäÿ ÿñàñ
úàíëû øàùèä Ìÿììÿäàüà èäè (Ú.ßìèðîâ);
Íÿ þëöéÿ ùàé âåðèð, íÿ äèðèéÿ ïàé (Àòà.
ñþçö).
ÚÀÍÑÛÕÛÚÛ – ØßÍ Ìÿúëèñèìèç úàíñûõûúû
êå÷èð (“Óëäóç”); Áó ýöí þìðö-ýöíö àçàä;
Öðÿéè øÿí èíñàíëàðûã (Ú.Íîâðóç).
ÚÀÐÈ – ßÑÀÑËÛ Áó èë ìÿêòÿáäÿ úàðè
òÿìèð, ýÿëÿí èë èñÿ ÿñàñëû òÿìèð àïàðûëìàëûäûð.
ÚÀÂÀÁ – ÑÓÀË Ñóàëëàð, úàâàáëàð,
ìöáàùèñÿëÿð; Óçàíûð àõøàìäàí ñàáàùà ãÿäÿð
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÚÀÂÀÍ – ÁÞÉÖÊ – ßëáÿòòÿ, áþéöê-
ëÿðèí ãàéüûñûíà ãàëìàã úàâàíëàðûí áîðúóäóð
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÚÀÂÀÍ – ÉÀØËÛ ×èíýèç õàí àüûëëû,
êàìàëëû úàâàíäûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Éàøëû
êèøèëÿð ùÿìèí òîðïàã éîëëà ÷îõ êàðâàíëàðûí
ýÿëèá êå÷äèéèíè ñþéëÿäèëÿð (È.Øûõëû).
ÚÀÂÀÍËÀØÌÀÃ – ÃÀÐÛÌÀÃ Þçöíö
èãðàð åòäèéèíÿ ýþðÿ î ýöíö Áàéðàì îí èë
úàâàíëàøäû (ß.Âÿëèéåâ); Òàðâåðäè, Ïÿðçàä
èëÿ ãîøà ãàðûéàñàí (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ).
ÚÀÂÀÍËÀØÌÀÃ – ÃÎÚÀËÌÀÃ
Òÿáèÿò äÿéèøèð èíñàí ÿëèéëÿ; Äöíéà úàâàí-
ëàøûð, èíñàí ãîúàëûð (Ð.Ðçà).
ÚÀÂÀÍËÛÃ – ÃÎÚÀËÛÃ Ùàúû ýåòäèêúÿ
úàâàíëàíûð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Áèð ýöíöí
è÷èíäÿ îí èë ãîúàëäûì (Ñ.Ðöñòÿì).
ÚÀÂÀÍËÛÃ – ÃÎÚÀËÛÃ Îüóë, úàâàí-
ñàí, úàâàíëûüûí ñÿùâ âÿ õÿòàñû îëàð, ÷àëûø
õÿòà åòìÿ (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Áèëèðÿì îíó äà
ýþçëÿéèð ãîúàëûã (Ð.Ðçà).
ÚÀÂÀÍËÛÃÄÀ – ÃÎÚÀËÛÃÄÀ
Úàâàíëûãäà äàø äàøû, ãîúàëûãäà éå àøû (Àòà.
ñþçö).
ÚßÌËßÌßÊ – ÄÀÜÛÒÌÀÃ
ÚÀÉÄÀà – ÝÞÄßÊ Éîëäàøû ÿë
àüàúûíà îõøàéàí óçóí, úàéäàã àäàì äèíìèð
(Ìèð Úÿëàë); Éàðûí áîéó ýþäÿêäè; Ýþçÿë åéèá-
ñèç îëìàç. (Áàéàòû).
ÚßÔÀ – ÑßÔÀ Ìÿí éàçûã ÷ÿêäèì úÿôàíû;
Ìöõÿííÿò ñöðäö ñÿôàíû (Àøûã ßëÿñýÿð).
ÚßÔÀËÛ – ÑßÔÀËÛ Óçàãäàí äàäëû,
íÿøÿëè, éàõûíäàí çÿùÿðëè, úÿôàëû, áÿëàëû, þìðö
ïó÷ åäÿí áèð øåéäèð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Äîüðó-
äàí äà, öðÿêà÷àí âÿ ñÿôàëû áèð éåð èäè
(Ì.Òàëûáîâ).
ÚßÔßÍÝ – ÄÓÇËÓ Îíóí ùåêàéÿëÿ-
ðèíäÿ úÿôÿíý, óéäóðìà ùàäèñÿëÿð âåðèëèð.
Ñàëìàí éåíÿ îíà äóçëó, ìÿçÿëè ìÿêòóáëàð
éàçûð, øåèðëÿð ýþíäÿðèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÚßÔßÍÝ – ÌßÍÀËÛ Îíóí ýþðäöéö
èøëÿðäÿí ìÿíèì õîøóì ýÿëìèð, ÷öíêè
úÿôÿíýäèð (“Óëäóç”); ßùìÿä äîñòóíóí
ìÿíàëû ýþçëÿðèíÿ áàõäû (È.Øûõëû).
ÚßÔÒßËßÌßÊ – À×ÌÀà Ôÿðçÿëè
è÷ÿðè äàõèë îëóá àðõàñûíúà ãàïûíû úÿôòÿëÿäè
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Ýåúäÿí ýåú ãàïûíû à÷äû
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÚßÙÀËßÒ – ÌßÄßÍÈËÈÊ Úÿùàëÿò
íÿ ãàëûí äèâàð èìèø (Ì.Èáðàùèìîâ); Ìÿäÿ-
íèëèê äÿ èíêèøàô, òÿðÿããè èëÿ áàüëûäûð.
ÚßËÄ – ÀÑÒÀ Ãóëëóã÷ó úÿëä ãàïûíû
à÷äû (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Àñòà ýåäÿí òåç ýåäÿð
(Àòà. ñþçö).
ÚßËÄËßØÌßÊ – ÉÀÂÀØÛÌÀà Ãûç
ïàìáûã éûüûìûíäà úÿëäëÿøèð. Ùÿðäÿí ìóñèãè
éàâàøûéûð, êèì èñÿ ôÿðÿùëè áèð ìàùíû îõó-
éóðäó (Ìèð Úÿëàë).
ÚßÌËßÌßÊ – ×ÛÕÌÀà Áó ÿäÿäëÿðè
áèð-áèðèíÿ úÿìëÿ, îíëàðûí úÿìèíäÿí áåøè ÷ûõ
(“Ùåñàá”).
ÚßÌËßÌßÊ – ÄÀÜÛÒÌÀà Ïðèñòàâ
êÿíäëèëÿðè áèð éåðÿ úÿìëÿäè (Ñ.Ðÿùèìîâ);
Ëåé âóðìóø ãóø òöêö êèìè; äàüûäûð Éàïîíè-
éàäà ýèëàíàð ÷è÷ÿêëÿðèíè (Ð.Ðçà).
27
ÚßÍÍßÒ – ÚßÙßÍÍßÌ
ÚßÍÍßÒ – ÚßÙßÍÍßÌ Úÿííÿòèí
éàçëûüû, úÿùÿííÿìèí ïàéûçëûüû (Àòà. ñþçö).
ÚßÑÀÐßÒ – ÃÎÐÕÓ Ñÿíè áó ôÿëàêÿò-
äÿí éàëíûç áèëèê âÿ úÿñàðÿò ãóðòàðàúàã
(À.Øàèã); Ìÿíèì ãàéàäèáè êÿíäèì íÿ ãÿäÿð
äàâàì åäÿðñÿ; áóðàíûí ãîðõóñó éîõäóð
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÚßÑÀÐßÒËßÍÌßÊ – ÃÎÐÕÌÀÃ
Åìèí ýóéà úÿñàðÿòëÿíìèøäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ);
Àíúàã à÷ûëìàéûð î ãîðõóð êè, ñÿí; Îíó áèð-
äÿôÿëèê ðÿää åëÿéÿñÿí (Ñ.Âóðüóí).
ÚßÑÀÐßÒËÈ – ÃÎÐÕÀà Áèëèðñèíèçìè,
÷îõ ôèêðè à÷ûã, ÷îõ úÿñàðÿòëè óøàãäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ); Áåëÿ ãîðõàã áàøû ñàõëàìàüà
äÿéìÿç (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÚßÑÀÐßÒËÈËÈÊ – ÀÚÈÇËÈÊ Áó
éàðûøäà úÿñàðÿòëèëèê ýþñòÿðäè. Àúèçëèê àäàìûí
áèðèíúè äöøìÿíèäèð, éàäûíäà ñàõëà (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÚßÑÀÐßÒÑÈÇ – ÖÐßÊËÈ Àíúàã úÿñà-
ðÿòñèç àüëûí äà êÿñÿðè îëìàç (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ñÿðâèíàç öðÿêëè úàâàá âåðäè (“Óëäóç”).
ÚßÑÓÐ – ÀÚÈÇ Äàüëàðà ñÿéàùÿò úÿñóð-
ëàðûí èäìàíûäûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Þâëàäëàðûì,
áó èøäÿ áèð ãàíóí âàð êè, îíó ïîçìàãäà áèç
àúèçèê (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÚßÑÓÐ – ÃÎÐÕÀà Î, ãöââÿòëè âÿ
úÿñóð êèøèéÿ îõøàéûðäû (Ú.ßìèðîâ); Áþéöê
áèð úèíàéÿòÿ ýþíäÿðèëÿí ãîðõàã àäàìëàð êèìè
ÿëèì-àéàüûì ÿñèðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÚßÑÓÐËÀØÌÀà – ÃÎÐÕÀÃËÀØ-
ÌÀÃ Èôòèõàð ùèññè îíó úÿñóðëàøäûðäû
(“Óëäóç”); Áèëèðÿì, àäàì åâëÿíäèêäÿ áèð
áàëàúà ãîðõàãëàøûð (Ì.Ùöñåéí).
ÚßÑÓÐËÓà – ÃÎÐÕÀÃËÛà Ãàðäàøûí
úÿñóðëóüóíäàí äîüàí èôòèõàð ùèññè Àíàòî-
ëèíèí ãÿëáèíè äîëäóðäó (Ñ.Âÿëèéåâ); Ùÿð áèð
õÿñèñ àäàìäà îëäóüó êèìè, áóíäà äà òÿáèÿò
áþéöê ãîðõàãëûã éàðàòìûøäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÚÈÄÄÈ – ÌÖËÀÉÈÌ Õàíûì úèääè âÿ
ñåâèíúëè áèð ñèìà èëÿ Ìóõòàðûí ãîëóíäàí äàðòäû
âÿ òÿêèäëÿ äåäè (×ÿìÿíçÿìèíëè); À÷ûã âÿ
ìöëàéèì ùàâà Êÿðÿìèí öðÿéèíè îõøàäû
(Ì.Èáðàùèìîâ).
28
ÚÛÐÍÀÒÌÀà – ØßÍËßÍÄÈÐÌßÊ
ÚÈÄÄÈ – ÇÀÐÀÔÀÒ Îíëàð úèääè ìöãà-
âèìÿò ýþñòÿðèðäèëÿð (Ì.Èáðàùèìîâ); Áàòìàã
îëàðìû õàíà? Î, òîï, òöôÿíý, òàïàí÷à; Çàðà-
ôàòäûð, éà íÿäèð? (Ñ.Âóðüóí).
ÚÈÄÄÈËßØÌßÊ – ÌÖËÀÉÈÌËßØ-
ÌßÊ Àñëàíûí ñèôÿòè úèääèëÿøäè, äÿðèí ôèêðÿ
ýåòäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Ñîíðà î áèð ãÿäÿð ìöëà-
éèìëÿøÿðÿê: ßçèç, ñÿí ìÿíèì éàíûìà õÿñòÿ
ýÿòèðìèñÿí, þçöí äÿ øÿôà èñòÿéèðñÿí, ãîé áèç
äÿ èøèìèçè ýþðÿê (À.Ìÿììÿäðçà).
ÚÈÄÄÈËÈÊ – ÉÓÌØÀÃËÛÃ ßëèãóëó õàí
ùÿìèøÿ ãóðó ýþðöíÿí ñèôÿòèíÿ áèð ãÿäÿð äÿ
úèääèëèê àðòûðûðäû (À.Ìÿììÿäðçà); Î ìàúàë
âåðìÿäè, ìÿíèì éóìøàãëûüûìäàí èñòèôàäÿ
åäèá äàíûøäû (Ìèð Úÿëàë).
ÚÛÜÀË – ÑÀÊÈÒ Àíúàã áó áàøäàí áèë êè,
áèçèì àðâàä éàìàí úûüàëäûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ);
Òÿáèÿò ÷îõ ñàêèòäèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÚÛËÕÀ – ÃÀÐÛØÛÃ Ìÿí äÿ àäè èíñàíàì;
Íÿ áàøäàí-áàøà òÿðèô, íÿ äÿ úûëõà íþãñàí
(Ð.Ðçà); Ñóéóìóç äà ãàðûøûãäûð.
ÚÛËÛÇ – ÝÖÚËÖ Úûëûç, àðûã îüëàí èäè
Ìÿùÿððÿì (Ì.Åéíóëëàéåâà); Áèëèðÿì ñèéà-
ñÿò ýöúëöäöð ñÿíäÿ (Ñ.Âóðüóí).
ÚÛÍÄÛÐ – ÒßÇß Áàøûíäà úûíäûð éàéëûã,
ÿéíèíäÿ úûðûã êþéíÿê (Ñ.Ðöñòÿì); Òÿçÿ
éàéëûüû èëÿ öçöíöí òÿðèíè ñèëäè (“Àçÿðáàéúàí”).
ÚÈÍÝÈËÒÈËÈ – ÊÀÐ Ñàìèòëÿð ñÿñ òåëëÿ-
ðèíèí èøòèðàêûíà ýþðÿ úèíýèëòèëè âÿ êàð îëìàãëà
èêè éåðÿ áþëöíöð.
ÚÈÍËßÍÌßÊ – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ
ßââÿëëÿð ãûç áó ñþçö åøèäÿíäÿ úèíëÿíÿðäè,
îíëàðäàí ùåéôèíè àëàðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ùèðñè
ñîéóéàíäàí ñîíðà ñàêèòëÿøÿðäè.
ÚÛÐÛà – ÒßÇß Äåéèð îòóç àðøûí òÿçÿ
ïàð÷à îëñàéäû, éîðüàí-äþøÿéè äöçÿëäÿðäèì
(ß.Âÿëèéåâ); Åðêÿê àòûí ÷óëó úûðûã ýÿðÿê
(Àòà. ñþçö).
ÚÛÐÌÀà – ÒßÇßËßÌßÊ Áèð äþéöø
âÿ áèð çÿôÿð éàðïàüûíû úûðûðàì (Ñ.Ðöñòÿì);
Éåð êöðÿìèç ôÿñèë-ôÿñèë; òÿçÿëÿéèð äþøÿéèíè
(Ð.Ðçà).
ÚÛÐÍÀÒÌÀà – ØßÍËßÍÄÈÐÌßÊ
Ïîëàäëà Êàìðàí Ìóðàäû úûðíàòìàã, ìÿúëèñè
ÚÛÐÒÄÀÍ – ÍßÙßÍÝ
øÿíëÿíäèðìÿê ö÷öí îíà ñþç àòûð, áèð-áèðèíÿ
ýþç âóðóðäóëàð (Ìèð Úÿëàë).
ÚÛÐÒÄÀÍ – ÍßÙßÍÝ – ßéÿ, à Úûðò-
äàí, áó íÿùÿíýÿ ýöúöí íåúÿ ÷àòàð, – äåäè
(È.Øûõëû).
ÚÈÑÌÀÍÈ – ÐÓÙßÍ Úèñìàíè îëàðàã
çèíäàíäàéàì, ðóùÿí èñÿ áóëóäëàð êèìèéÿì
(Ô.Êÿðèìçàäÿ).
ÚÈÉßÐËÈ – ÃÎÐÕÀà Úèéÿðëè îüóë
þçöíö ùÿð éåðäÿ ýþñòÿðèð (È.Øûõëû); Ñèìàñûí-
äàí ãîðõàã áèð øÿõñ îëäóüó ùèññ îëóíóð.
ÚÛÇÌÀÃ – ÉÀÇÌÀÃ Éàçäûí, úûçäûí;
Ãàáàüûìäà (È.Òàïäûã).
ÚÎÌßÐÄ – ÕßÑÈÑ Äÿëè-äîëó, öçöýö-
ëÿð, úîìÿðääèð (À.Øàèã); Õÿñèñ êàôòàð èò
ñöìöéö éûüàí êèìè, àíáàðû äîëäóðóáäóð ìûõ
èëÿ... (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÚÎÌßÐÄËÈÊ – ÕßÑÈÑËÈÊ Î,
úîìÿðäëèê òèìñàëûäûð (“Àçÿðáàéúàí”); Ãàð-
äàø, áóðà õÿñèñëèê éåðè äåéèë (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÚÎØÃÓÍ – ÑÀÊÈÒ Úîøãóí Õÿçÿð,
ãóìñàë öçöì áàüëàðû éàäûìà äöøäö (Ñ.Âÿëè-
éåâ); Àõûðñûíûç ñàêèò, ëàë; Áó ñàùèëäÿí î ñàùèëÿ
(Ð.Ðçà).
ÚÎØÃÓÍËÓÃ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Ùàðäàí
àëûì î ùÿâÿñè, úîøãóíëóüó (Ú.Íîâðóç);
Êÿíääÿ ñàêèòëèêäèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÚÞÍÝß – ÄÖÉß Èíäè èíÿéèí éåðèíÿ
äöéÿ áàüëàðñàí, þêöçöí éåðèíÿ úþíýÿ (“Àøûã
ßëÿñýÿð äàñòàíû”).
ÚÖÇÈ – ÕÅÉËÈ
ÚÖÚßÐÌßÊ – ÃÓÐÓÌÀà ×èéèä ýåú
úöúÿðèð (ß.Âÿëèéåâ); Úöúÿðÿí àüàúëàð äà
ãóðóéóð.
ÚÖÐÁßÚÖÐ – ÅÉÍÈ Úöðáÿúöð ùÿâÿñ-
ëÿð áöðöéöð âàðëûüûìû (Ì.Èáðàùèìîâ); ßñÿðäÿ
åéíè ùàäèñÿëÿð òÿñâèð îëóíóð.
ÚÖÐßÒ – ÃÎÐÕÓ Êèìèíèí öçöíäÿ
øàäëûã âÿ úöðÿò, êèìèñèíäÿ ãîðõó âÿ ùåéðÿò
ýþðöíöðäö (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÚÖÐßÒËßÍÌßÊ – ÃÎÐÕÌÀÃ
ßðèíèí èíàäêàðëûüû Íÿâàçèøè äÿ úöðÿòëÿíäèðäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ãîðõìà, áó ñààò åâ éèéÿñè
÷ûõàð (Ìèð Úÿëàë).
ÚÖÐßÒËÈ – ÃÎÐÕÀÃ Ìÿí ñÿíè
ýþðìöøÿì ñþç ñÿðêÿðäÿñè; Àëîâëó, ãöäðÿòëè,
úöðÿòëè, ìÿòèí (Õ.Ðçà); Äÿðÿéÿ åíìÿ,
ãîðõàã! Ãîðõàã ùÿëëÿíú äàøûäûð; Êèì îíà
òÿïèê âóðñà; Äàëû îíà ãàðøûäûð (Ì.Àðàç).
ÚÖÑÑßËÈ – ÑÛÑÃÀ Ìÿñðóðÿ öçöíö
éàíûíäàêû úöññÿëè îüëàíà òóòàðàã ãûñûëà-ãûñûëà
äèëëÿíäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ñó÷óëàð ÿêèíè äÿðèí
øûðûìëà âÿ ñûñãà àõûíëà ñóâàðäûëàð (ß.Âÿëèéåâ).
ÚÖÒ – ÒßÊ Îíëàðäàí äþðäö òÿêäèð: ÿíñÿ,
ÿñàñ, àëûí âÿ õÿëáèð ñöìöéö. Èêèñè èñÿ úöòäöð:
òÿïÿ ñöìöéö, ýèúýàù ñöìöéö (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÚÖÇÈ – ÕÅÉËÈ Ãûðõ èë êöëöíý ÷àëûá áèð
úöçè ïóë ÿëèìÿ ñàëìûøàì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ);
Èíäè ùÿêèì îëñàéäû, áèð ïàð÷à ïàìáûãäàí þòðö
ÿïòåéÿ ýþíäÿðèá ìÿíäÿí õåéëè ïóë ÷ûõàðò-
ìûøäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
29
×ÀÜ – ÕßÑÒß
×÷
×ÀÜ – ÕßÑÒß Î çàìàí èñÿ Ðöñòÿìèí
÷àü âàõòû èäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Àíàì õÿñòÿ-
äèð, ìöñéþ, âÿçèééÿòè ÷îõ àüûðäûð (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
×ÀÜÀ – ÁÞÉÖÊ Õàëèñÿ ÷àüàíûí ÿñêè-
ñèíè éóéàíäà áèðèíè îðàäà óíóäóáäóð, ýåò îíó
ýÿòèð, ýÿë (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ãÿìÿðè ýöëäöð-
äöéöí éåòÿð, áèð àç äà ñÿíäÿí áþéöê ãàðäà-
øûíû äèíëÿ (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
×ÀÜÛÐÛØ – ßÌÐ Ìàéàíûí ýþçëÿðèíäÿ
èíúÿ âÿ ìåùðèáàí äóéüóëàð, òÿëàø äîëó õîø
áèð èíòèçàð âÿ ÷àüûðûø âàðäû (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ìöôèä ùÿð íÿ åäèðñÿ åòñèí, Äèëøàä éåíÿ äÿ
îíóí àüçûíà áàõûð âÿ ÿìðèíèí èíòèçàðûíû
÷ÿêèðäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
×ÀÕÍÀØÌÀ – ÑÀÊÈÒËÈÊ ×àõíàøìà
äöøäö (Ì.Ñöëåéìàíëû); ßòðàôäà ñàêèòëèêäèð
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
×ÀÕÍÀØÌÀà – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ
Èçäèùàì ÷àõíàøäû (Ñ.Âÿëèéåâ); Íÿùàéÿò,
ñàêèòëÿøäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
×ÀË – ÃÀÐÀ Ñåéðÿê, ÷àë ñà÷ëàðûíû äà
àçàúûã èñëàäûá, àðõàéà äàðàéûðäû (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Ìàðèàíà éÿãèí êè áóíó äóéóá, ãàðà,
ñûõ êèðïèêëÿðèíè àøàüû åíäèðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
×ÀËÀ – ÄÖÇ ×îõ ÷ÿòèíëèêëÿ Ìÿìèøè
÷àëàäàí ÷ûõàðòäûëàð (Ì.Òàëûáîâ); Äöçäÿ
îòóðäóëàð (Ì.Ùöñåéí).
×ÀËÛØÃÀÍ – ÒßÍÁßË ×îõ ýþçÿë!
Éàøàñûí ÷àëûøãàí êÿíä ãàäûíëàðû (ß.Ùàã-
âåðäèéåâ); Òÿíáÿë àäàì ôèêèðëè îëàð (Àòà.
ñþçö).
×ÀËÛØÌÀà – ÂÅÉËËßÍÌßÊ Áèç
÷àëûøìàëûéûã êè, àéðû-àéðû àäàìëàðûí ÿâÿçèíÿ
öìóìè úàìààò âàðëàíñûí, êîëõîç äþâëÿòëÿíñèí
(ß.Âÿëèéåâ); Ñÿí ùàðäà êöëëÿíèð, âåéëëÿíèð-
ñÿí? (Ñ.Âóðüóí).
×ÀØÁÀØ – ÒÎÕÒÀà ×àøáàø ãàëäû
(“Àçÿðáàéúàí”); Ýöëøÿíèí ìàíãàñû èêè ýöíÿ
ãóðòàðìàüû ãÿò åòäèéè ùàëäà áó àðâàä ÷îõ
òîõòàã äàíûøûðäû (ß.Âÿëèéåâ).
30
×ßÐßÍ×ÈËÈÊ – ÃÀÐÀÄÈÍÌßÇËÈÊ
×ÀØÌÀà – ÒÎÕÒÀÌÀà Ðàíòèê áèð
àíëûüà ÷àøäû (Ú.ßìèðîâ); Úàùàíýèð ùÿðáè
òîõòàäûá îðòàëûüà òÿñëèì ìÿñÿëÿñèíè àòìûøäû
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
×ÅÂÈÊ – ÞËÖÂÀÉ Ùÿðÿêÿòëÿðè ÷åâèê,
éåðèøè ãóø êèìè éöíýöë èäè (È.Øûõëû); Ìÿíèì
þëöâàé àäàìäàí õîøóì ýÿëìèð (È.Øûõëû).
×ÅÂÈÊËÈÊ – ÞËÖÂÀÉËÛà Îíóí
éåðèøèíäÿ, ùÿðÿêÿòëÿðèíäÿ ÿââÿëêè çèðÿêëèê,
÷åâèêëèê éîõ èäè (Ú.Ìÿììÿäîâ); Îíóí þëö-
âàéëûüûäûð êè, áèç ÿçàá ÷ÿêèðèê (“Àçÿð-
áàéúàí”).
×ßÊÈËÌßÊ – ÃÀÁÀÐÌÀà Äÿíèç
ýàù ãàáàðûð, ýàù äà ÷ÿêèëèð.
×ßÊÈØÌßÊ – ÁÀÐÛØÌÀà Ñþçëÿðè
äöç ýÿëìÿäè, ÷ÿêèøäèëÿð. Áàðûøäû íÿ ãÿäÿð
àéðû äöøÿíëÿð (Ú.Íîâðóç).
×ßÊÈØÌßÊ – ÁßÐÊÈØÌßÊ ×ÿêèø-
ìÿñÿí, áÿðêèøìÿçñÿí (Àòà. ñþçö).
×ßÊÌßÊ – ÁÓÐÀÕÌÀà Óüóð úèëîâó
÷ÿêäè (Ì.Ñöëåéìàíçàäÿ); Àòûí áàøûíû áóðàõäû.
×ßËÈÌÑÈÇ – ÊÞÊ Áàêûäàí ýÿëÿí,
÷ÿëèìñèç ìöñòÿíòèãèí áèðè áèçè áÿçè àäàìëàðûí
éàíûíäà ýþçöêþëýÿëè åòñèí (Ò.Êàçûìîâ); Êþê
àäàì þçöíö áèð àç ãàáàüà âåðäè (Ìèð Úÿëàë).
×ßÍËÈ – ÀÉÄÛÍ Ãîéíó ýàù àéäûí
ùàâàëû, ýàù ÷ÿíëè, äóìàíëû (Ð.Ðçà).
×ßÏßÊÈ – ÄÖÇ Éàðìÿììÿä ÷ÿïÿêè
ãîâëóüà áàõäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Ñÿìÿä ÷åâ-
ðèëèá äöç îòóðäó (Ì.Èáðàùèìîâ).
×ßÏÈÍß – ÄÖÇÖÍß ...Îíà áèð ÷ÿïèíÿ
áàõäûì (Ìèð Úÿëàë); Òÿðñèíÿ éîõ, äöçöíÿ
îòóð, ãîé úàìààò ñÿíè ýþðñöí.
×ßÐßÍ×È – ÃÀÐÀÄÈÍÌßÇ Åù, íÿ
÷ÿðÿí÷è êèøèäèð (À.Øàèã); Ïàðòèçàíëàð õàñèé-
éÿòúÿ ìöõòÿëèô àäàìëàðäûð; ýöëÿðöç, ãàðà-
äèíìÿç, ÷îõäàíûøàí (Ñ.Âÿëèéåâ).
×ßÐßÍ×ÈËÈÊ – ÃÀÐÀÄÈÍÌßÇËÈÊ
×ÿðÿí÷èëèê íÿéÿ ýÿðÿê (Ì.Èáðàùèìîâ);
Îíóí ãàðàäèíìÿçëèéè ùÿìèøÿ ùàìûíû ÿñÿáè-
ëÿøäèðèðäè (Ú.Ìÿììÿäîâ).
×ßÒÈÍ – ÐÀÙÀÒ
×ßÒÈÍ – ÐÀÙÀÒ Óëäóçëàð ñàéðûøàíäà;
Ãÿëá ãÿëáÿ ãàðûøàíäà; ×ÿòèí îëóð àéðûëìàã;
Ýþç-ýþçÿ àëûøàíäà (Áàéàòû); Ãîé áèð àí öðÿ-
éèì ðàùàò äþéöíñöí; Áó ãÿäÿð èíñàôñûç îëìàç
êè, àäàì! (Ì.Àðàç).
×ßÒÈÍËßØÌßÊ – ÀÑÀÍËÀØÌÀÃ
Äöøöíöðäöì êè, îüëàí ãÿôëÿò ãà÷ûá òðàìâàéà
ìèíñÿ, èøèì ÷ÿòèíëÿøÿúÿêäèð (Ú.ßìèðîâ);
Áÿõòèìèçäÿí îüëàíûí þçö áèçèì èøèìèçè
àñàíëàøäûðäû (Ú.ßìèðîâ).
×ßÒÈÍËÈÊ – ÀÑÀÍËÛà ×èò áàçàðû
êàñàäëàøìûøäû, éà ïóë òÿðÿôäÿí ÷ÿòèíëèê
÷ÿêèðñèíèç? (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Äöøìÿí ýÿëäè,
àñàíëûãëà áèëäèéèíè åëÿäè (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
×ÛÕÛÃ – ÁÀÒÛÃ Ñèíÿñè áàòûã, ñèôÿòè
ñàðàëûá, ÷èéèíëÿðè ãàëõûá (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Àéàç ýþðäö êè, îíóí ýåíèø àëíûíäàêû ÷ûõûã,
éàíàãëàðûíäàêû íàçèê äàìàðëàð ãûçàðûá
(Ì.Èáðàùèìîâ).
×ÛÕÛØ – ÝÈÐÈØ Êèíîòåàòðûí ÷ûõûø âÿ ýèðèø
éåðëÿðè àéðûäûð.
×ÛÕÌÀà – ÝÈÐÌßÊ Çÿíÿí ùàìàìû
êèìè áèðè ýèðèð, áèðè ÷ûõûð (Ú.Úàááàðëû).
×ÛËÜÛÍ – ÑÀÊÈÒ Êöëÿê ÷îõ ñÿðò âÿ
÷ûëüûí èäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Éàíâàð àéû îëäó-
üóíà áàõìàéàðàã, ùàâà ñàêèò âÿ ìöëàéèì
èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
×ÛËÜÛÍËÛÃ – ÄÈÍÚËÈÊ Àäàìëàð
äèíúëèê âÿ ñàêèòëèê èñòÿéèðëÿð, ùÿðáè ÷ûëüûíëûã
èñòÿìèðëÿð.
×ÛËÏÀÃ – ÝÅÉÈÌËÈ Éàëíûç áóíà ýþðÿ
÷ûëïàüàì ÷ûëïàã (Ñ.Ðöñòÿì); Ãàïû à÷ûëäû,
úàâàí âÿ òÿìèç ýåéèìëè áèð îüëàí è÷ÿðè ýèðäè
(Ìèð Úÿëàë).
×È×ßÊËßÍÌßÊ – ÑÎËÌÀà Ëàðè-
ñàíûí ýöëøÿíè éåíÿ ÷è÷ÿêëÿíäè (Ì.Ùöñåéí);
Áàùàðûí éàøûë ýþçÿëëèéè òåç ñîëäó, òåç ÷ÿêèëäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
×ÈÍ – ÉÀËÀÍ Ìÿíèì éóõóì ÷èí îëäó.
Ú.Áÿðýöøàä. Õàíûì, ùàìûñû éàëàíäûð
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
×ÈÐÊÀÁ – ÒßÌÈÇËÈÊ Õèðòäÿéÿ ãÿäÿð
÷èðêàá è÷ÿðèñèíÿ ýåòäè (Ì.Òàëûáîâ); Áåø àäàì
ýÿëÿíäÿ ùå÷ îëìàñà áèð òÿìèçëèê ýþðñöí (Ìèð
Úÿëàë).
×ÎÕÓ – ÀÇÛ
×ÈÐÊÈÍ – ÑßËÈÃßËÈ Òàìàì áèð ÷îõ
÷èðêèí ùÿðÿêÿò âÿ àäÿòëÿðè ìÿíÿ òÿðê åòäèðäè
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Î èøèíäÿ äÿ ñÿëèãÿëè èäè
(Ú.ßìèðîâ).
×ÈÐÊÈÍ – ÉÀÐÀØÛÃËÛ Çàáèò ùàíñû
÷èðêèí èø ö÷öíñÿ, îíäàí èñòèôàäÿ åòìÿê èñòÿ-
éèðäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Ùóìàé ÷îõ àðûã îëìàñûíà
áàõìàéàðàã, éàðàøûãëû áèð îüëàí èäè (È.ßôÿí-
äèéåâ).
×ÈÐÊËÈ – ÒßÌÈÇ Ïîëèñëÿð ÷àðïàéûíûí
öñòöíÿ éûüûëàí ÷èðêëè ïàëòàðëàðà áàõäûãäà
ãàäûíà äåäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Éîðüàí-äþøÿê
òÿìèçäèð (Ú.ßìèðîâ).
×ÈÐÌßÊËÈ – À×Ûà Òöñòöëö îúàã
áàøûíäà, ãîëëàðû ÷èðìÿêëè; Ïàëòàð éóéóð àíàì
(Ð.Ðçà); Éàõàñû à÷ûã îüëàí éåíÿ ìûçûëäàäû
(Ìèð Úÿëàë).
×ÈÐÌßËßÌßÊ – À×ÌÀà Ãîëëàðûíû
èøýöçàð àäàìëàð êèìè äèðñÿéèíÿäÿê ÷èðìÿ-
ëÿìèøäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Êþéíÿéèíèí ãîëóíó
à÷ìûøäû (“Àçÿðáàéúàí”).
×ÎÚÓà – ÉÀØËÛ Ñèç îíó áàúàðìàçñûíûç,
ñèç ùÿëÿ ÷îúóãñóíóç (Ú.Úàááàðëû); Éàøëû
àäàìäûð, îíó ùÿð èøÿ ýþíäÿðìÿéèí.
×ÎÕÀËÌÀà – ÀÇÀËÌÀà Èíñàíûí èø
ýöíö; àçàëñà äà, ÷îõàëñà äà; Èíñàíëûüûí èø
ýöíö áèòìÿéÿúÿê (Ð.Ðçà).
×ÎÕÁÈËÌÈØ – ÌÀÜÌÓÍ Éîëäàø
Àñëàí, ìÿí áèúÿì, àììà ñÿí ìÿíäÿí äÿ
÷îõáèëìèøñÿí (Ì.Èáðàùèìîâ); Î, Àëëàùûí
ìàüìóíóäóð (“Óëäóç”).
×ÎÕÄÀÍ – ÈÍÄÈ Áó éóõóíó áèç ÷îõäàí
åøèòìèøèê (Ú.Úàááàðëû); Ýþðÿñÿí èíäè äÿ ãàðüû
äàíûøàðìû, îíà ÿôñàíÿ äåñÿê (Ð.Ðçà).
×ÎÕËÓ – ÀÇ Ìÿùñóëäàðëûüû àðòûðìàã,
÷îõëó âàð ãàçàíìàã ùàããûíäà àç èø ýþðìö-
øöê (ß.Âÿëèéåâ).
×ÎÕËÓà – ÀÇËÛà Ìÿùñóëóí ÷îõëóüó,
àçëûüû áèçäÿí àñûëûäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
×ÎÕÌßÍÀËÛ – ÒßÊÌßÍÀËÛ Ñþçëÿð
òÿêìÿíàëû âÿ éà ÷îõìÿíàëû îëóð. “Ìöàñèð
Àçÿðáàéúàí äèëè”
×ÎÕÓ – ÀÇÛ Ýåúÿíèí ÷îõó ýåäèá àçû
ãàëìûøäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
31
×ÞÊßÊ – ÄÖÇ
×ÞÊßÊ – ÄÖÇ Þç éóðäëàðûíà, ýþçÿë
Áîð÷àëû ÷þêÿéèíÿ ãàéûäûðëàð (Ô.Êÿðèìçàäÿ);
Äàüûíäà, äöçöíäÿ áèòìÿéÿéäè ãàðàòèêàí
êîëó (Ð.Ðçà).
×ÞÊÌßÊ – ÃÀËÕÌÀà Êöðöí öñòöíÿ
ãàðàíëûã ÷þêìöøäö (È.Øûõëû); Áóëóä ýþéÿ
ãàëõìûøäû (È.Øûõëû).
×ÞÊÖÊ – ÃÀÁÀÐÛÃ ×þêöê îâóðäóíà
áàõ, ýþð öçöí íÿ âÿçèééÿòÿ äöøöð. Ñóïÿðèñè
ãûçûëû ñà÷ëàðû èëÿ ãàáàðûã ñèíÿñèíè þðòäö
(“Àçÿðáàéúàí”).
×ÞË – È× ×þëöì þçýÿíè éàíäûðûð, è÷èì
þçöìö (Àíàð).
×ÞË – È×ßÐÈ ×þëöí àëÿìè éàíäûðûð,
è÷ÿðèí þçöíö (ß.Âÿëèéåâ).
×ÞÐßÊËÈ – ÃßÄÄÀÐ Ýþçÿëëèêëÿðè
ñÿáÿáèíÿ îíëàðû ÷þðÿêëè àäàìëàð àëìûøëàð
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ãÿääàð, ãàíè÷ÿí àäàìäûð
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
32
×ÖÐÖÌßÊ – ÑÀÔËÀØÌÀÃ
×ÓÕÓÐ – ÄÖÇ Ìÿí þçöìö ÷óõóð áèð
éåðÿ âåðèá äàéàíäûì (Ì.Òàëûáîâ); Äÿðÿ
ÿëâàí, ÷ÿìÿí ÿëâàí, äöç ÿëâàí... Áó ðÿíý-
ëÿðèí äöçöìöíÿ àëäàíìà (Ð.Ðçà).
×ÖÐÖÊ – ÑÀÔ Õÿñòÿíèí éàñòûüû éàíûíäà
áèð òÿðÿôè ÷öðöê íàð ýþðäöì (Ìèð Úÿëàë);
Áîøãàáëàðà áþéöê, ñàô, øèðèí íàðëàð, ñàðû
àðìóä, öçöì ãàëàíìûøäû (Ìèð Úÿëàë).
×ÖÐÖÊ – ÑÀÜËÀÌ ×öðöê àüàú êèìè
éåðÿ éûõûëäû (Ñ.Âÿëèéåâ); Ñÿí áó ñàüëàì
àüàúû êþêöíäÿí, áó úîøãóí äÿíèçè äèáèíäÿí
ãóðóòìàã èñòÿéèðäèí (À.Øàèã).
×ÖÐÖÊ – ÒßÇß ×öðöê íÿðäèâàíëà äàìà
÷ûõìàçëàð (Àòà. ñþçö); Ùÿëÿ éàðàëàðûì ñàüàë-
ìàìûø åâÿ òÿçÿ áèð ìàëà ýÿòèðäèëÿð (Ð.Ðçà).
×ÖÐÖÌßÊ – ÑÀÔËÀØÌÀà Äåìÿëè,
áèç ÷öðöìöøöê, ùÿ? (Ì.Èáðàùèìîâ); Áó íÿúèá
ùèññëÿð äàèì òÿêìèëëÿøìÿäÿ, ýþçÿëëÿøìÿäÿ,
ñàôëàøìàäàäûð (Ìèð Úÿëàë).
ÄÀÁÀÍÁÀÑÀÐÀÃ – ÉÀÂÀØ
Ää
ÄÀÁÀÍÁÀÑÀÐÀÃ – ÉÀÂÀØ Àòëàðû
äàáàíáàñàðàã ÷àïäûëàð (È.Øûõëû); Àäàìëàð
êö÷ÿäÿ éàâàø ùÿðÿêÿò åäèðäèëÿð.
ÄÀÄÀÍÌÀÃ – ÉÀÄÛÐÜÀÌÀÃ
Ýþðöíöð, òöëêö òîéóãëàðà äàäàíûá. Íàùàã
éåðÿ àäàì ùÿðáè ãóëëóãäàí-çàääàí éàäûð-
üàéûð (ß.ßáöëùÿñÿí).
ÄÀÄÀÍÌÛØ – ÒÀÌÀÐÇÛ Òàìàðçûäàí
êÿñ, äàäàíìûøà âåð (Àòà. ñþçö).
ÄÀÄËÀÍÌÀÃ – ÀÚÛËÀØÌÀÃ Ãàð
äàüà ÷ûõàð, äàäëàíàð (Àòà. ñþçö); Èñòèäÿí
êÿðÿ ÷îõ òåç àúûëàøûð (“Èçàùëû ëöüÿò”).
ÄÀÄËÛ – ÀÚÛ Îíóí áàëû ÷îõ äàäëûäûð
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ìöìêöí äåéèë êè, êèøè ñÿíÿ
ýþðÿ, ñÿíÿ àúû ñþç äåìÿéÿ (Í.Âÿçèðîâ).
ÄÀÄÑÛÇ – ØÈÐÈÍ Äàäñûç þìðö íÿ
åéëÿðäèì? ßçÿëäÿí (ß.Úàâàä); Î ýþçëÿðèíè
éóìàúàã äÿðèí âÿ øèðèí áèð õÿéàëà äàëìûøäû
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÄÀÄÑÛÇËÛÃ – ØÈÐÈÍËÈÊ Õþðÿéèí
äàäñûçëûüû èøòàù êöñäöðöð. Äèëèíäÿ äÿ ãÿðèáÿ
áèð øèðèíëèê âàð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÀÜ – ÄßÐß Äàü äÿðÿéÿ, äÿðÿ äàüà
áàüëûäûð (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÄÀÜ – ÄÖÇ Äàüëàð à÷àð ñèíÿñèíè ñåëèëÿ;
Äöçëÿð éàéûð ìàùíûñûíû éåëèëÿ (Ù.Ùöñåéí-
çàäÿ).
ÄÀÜÛËÛØÌÀÃ – ÉÛÜÛØÌÀÃ Áèç äàüû-
ëûøìàã ö÷öí ñèçè ýþçëÿéèðäèê (Ú.Úàááàðëû);
Áöòöí Òÿáðèç òàìàøàëàðûíà éûüûøìûøäû
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÄÀÜÛËÌÀÃ – ÃÓÐÓËÌÀÃ Ïîçóëäó
÷àéëàðûí áÿíäè, áÿðÿñè; Äàüûëäû éóâàñû áóëàã-
ëàðûí äà (Ù.Ùöñåéíçàäÿ); Éåíÿ àõàð ÷àéëàð
öçðÿ äÿìèð êþðïö ãóðóëàúàã; Éåíÿ ñàùèë
ëàìïàëàðû àëûøàúàã ÷ûðàã-÷ûðàã (Ñ.Âóðüóí).
ÄÀÜÛËÌÀÃ – ÉÛÜÛËÌÀÃ Úÿìè éàõûí
àäàìëàðû ãà÷ûá äàüûëäûëàð (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Îðàéà, ãàïûíûí þíöíÿ ÷îõëó àäàì éûüûëìûøäû
(Ú.Ìÿììÿäîâ).
ÄÀÈÌÀ – ÀÐÀÁÈÐ
ÄÀÜÛÍÛÃ – ÉÛÜÚÀÌ Ôèêðèì äàüûíûã-
äûð (Ú.ßìèðîâ); Ôèêðèíè îõóúóéà éûüúàì
øÿêèëäÿ ÷àòäûðà áèëìèøäèð.
ÄÀÜÛÍÛÃËÛÃ – ÉÛÜÚÀÌËÛÃ ßñÿðäÿ
ôèêèð äàüûíûãëûüû âàð. ßñÿðäÿ éûüúàìëûã
éîõäóð.
ÄÀÜÛÒÌÀÃ – ÃÓÐÌÀÃ Îíóí îéóí-
úàãëàðûíû äàüûäàð âÿ ñûíäûðàð, áÿçÿí äÿ
þçöíö äþéöá ãà÷àðäû (À.Øàèã); Èýèä éîëäàø-
ëàðû áèð íå÷ÿ ìþùêÿì òèðè ÷ÿêèá áèð-áèðèíÿ
áÿíä åòäèëÿð, êþðïö ãóðäóëàð (Ì.Ðçàãóëó-
çàäÿ).
ÄÀÜËÛ – ÄßÐßËÈ Áèçèì éåðëÿð äàüëû-
äÿðÿëèäèð (“Æóðíàëèñò”).
ÄÀÜËÛ – ØÀÄ Þâëàä ñàðûäàí Ìóðàä êèøè-
íèí öðÿéè ÿââÿë äÿ äàüëû èäè (Ìèð Úÿëàë); Ãàäûí
ùÿð ãöññÿäÿí, ãÿìäÿí àçàääûð; Àü ýöíëÿð
åøãèëÿ öðÿéè øàääûð (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÄÀÜËÛà – ÄßÐßËÈÊ Âàõòèëÿ äÿðÿ-
òÿïÿëèê îëàí éóõàðû äàüëûã ùèññÿ èíäè ýöë-
÷è÷ÿéÿ áÿçÿíìèøäèð. Ó÷óðóì, äÿðÿëèê, ñûëäû-
ðûì ãàéàëûã éåðëÿðäÿí êå÷èðäèì (À.Øàèã).
ÄÀÜËÛÃ – ÄÖÇËÖÊ Áóðà äàüëûã,
áàü÷àëûã áèð éåðäèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Äÿðÿ-
òÿïÿäÿí äöçëöéÿ ÷ûõäûã (À.Øàèã).
ÄÀÕÈËßÍ – ÇÀÙÈÐßÍ Íîâðóçÿëè âÿ
óñòà Çåéíàëëàð äàõèëÿí ÷îõ òÿìèç âÿ õîø-
õàñèééÿò àäàìëàðäûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Ñÿìÿä
çàùèðÿí, äîüðóäàí äà, ìöðýöëÿéÿí àäàìà
áÿíçÿéèðäè (È.Ùöñåéíîâ).
ÄÀÕÈËÈ – ÕÀÐÈÚÈ Äàõèëè õÿñòÿëèê
ìöòÿõÿññèñè ëàçûìäûð (×ÿìÿíçÿìèíëè); Ñèçèí
õàðèúè ýþðöíöøöíöç áàðÿñèíäÿ (Ú.ßìèðîâ).
ÄÀÕÈËÈ – ÇÀÙÈÐÈ Äàõèëè áèð ìàðàã
ìÿíè äÿ ñàõëàäû. Çàùèðè ýþðêÿìëÿðèíäÿí
éàøëû àäàìà îõøàéûðäûëàð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÀÈÌÀ – ÀÐÀÁÈÐ Äöíéàäà èñòåäàä,
ùÿð áþéöê ùöíÿð; Äàèìà âÿðäèøëÿ èíêèøàô åäèð
(À.Øàèã); Àðàáèð ÷åâðèëèá éàí-éþðÿñèíÿ áàõûð
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
33
ÄÀÈÌÈ – ÌÖÂßÃÃßÒÈ
ÄÀÈÌÈ – ÌÖÂßÃÃßÒÈ Éàëàí ìöâÿã-
ãÿòèäèð, äîüðóëóãñà äàèìèäèð (Ñ.Ðöñòÿì).
ÄÀË – ßÂÂßË Êÿíäÿ ÷àòäûüû ö÷öí
Èêðàì ñþùáÿòèí äàëûíû åøèäÿ áèëìÿäè (ß.ßáöë-
ùÿñÿí); Ñþùáÿòèí ÿââÿëèíè õàòûðëàéà áèëìÿäè.
ÄÀË – ÈÐßËÈ Ùÿñÿí êèøè Ãóëóíóí
ãîëóíäàí òóòóá äàëà ãàéûòäû (Ì.Èáðàùèìîâ);
ßáèë öðÿêëÿíäè, áèð-èêè êþñþâ ýþòöðöá èðÿëè
éåðèäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÀË – ÃÀÁÀÃ Ãûëûíúûíûí äàëû äà êÿñèð,
ãàáàüû äà (Àòà. ñþçö).
ÄÀËÀØÃÀÍ – ÄÈÍÚ Ìàùìóä óøàãëûã
äþâðöíäÿ îëäóüó êèìè, äàùà íàäèíú äåéèë âÿ
äàëàøãàí äåéèëäèð (À.Ìàêóëó); Øÿêè õàíû
Ùàúû ßáäöëãÿäèð äÿ äèíú äóðìóðäó (×ÿìÿí-
çÿìèíëè).
ÄÀËÀØÃÀÍËÛÃ – ÄÈÍÚËÈÊ ßùìÿä
äàëàøãàíëûãäà àä ÷ûõàðìûøäûð. Ìÿúèä äèíú-
ëèê âåðìèðäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÄÀË-ÄÀËÛ – ÈÐßËÈ Äèëäàð äàë-äàëû
÷ÿêèëèá ãàïûíû þðòäö (ß.Âÿëèéåâ); Ñàë äàøû-
íûí äèáèíäÿí èðÿëèéÿ áèð ãîøàëöëÿ ÷ûõìûøäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÀËÜÀËÛ – ÑÀÊÈÒ Ãàðøûìäà äàëüàëû
äÿðèí áèð öììàí; Öììàíû ñàðñûäûð áèð àúû
òóôàí... (Ì.Ìöøôèã); Äÿðèíäèð, ãîðõóëóäóð
ñàêèò àõàí ëàë ñóëàð (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÄÀËÜÛÍ – ØÀÄ Ìÿíèì ãÿùðÿìàíûìñà
ýþðöíöð õåéëè äàëüûí (Ñ.Ðöñòÿì); ßçèçëÿ
Ýöëñàáàù äà áó ñÿùÿð ÷îõ øàä ýþðöíöðäö
(ß.Âÿëèéåâ).
ÄÀËÜÛÍËÛÃ – ØÀÄËÛÃ Êþëýÿ äöøìöø
ÿñìÿð öçÿ î äàëüûíëûã ÷îõ éàðàøûð (Ì.Äèë-
áàçè); Ìóðàäûí åâèíäÿ áþéöê øàäëûãäûð
(ß.Âÿëèéåâ).
ÄÀËÛÍÚÀ – ÃÀÁÀÜÛÍÚÀ Öëêÿðèí
äàëûíúà Àéýöí äÿ ãàëõäû; ßìèðõàí áó äÿôÿ
ßëéàðà áàõäû (Ñ.Âóðüóí); Åëÿ ñÿíèí ãàáà-
üûíúà ÷ûõäû áàéûðà.
ÄÀÌÀÃËÛ – ÃÀÐÀÃÀÁÀÃ Òàíûø
ôàéòîí÷óìóç âàð, àíúàã áó ýöí õÿñòÿäèð.
Áèð äàìàãëû îüëàíäûð (Ìèð Úÿëàë); Î, ãàðà-
ãàáàã àäàì êèìè òàíûíìûøäûð.
ÄÀÌÁÀÒ – ÒßÂÀÇÞÊÀÐ ßëè êèøèíèí
èêè îüëó âàðäûð; áèðè äàìáàò, î áèðè òÿâàçþêàðäûð.
34
ÄÀÐ – ÝÅÍÈØ
ÄÀÌÁÀÒËÛà – ÒßÂÀÇÞÊÀÐËÛÃ
Äàìáàòëûüûíäàí ïàðòëàéûð. Îíëàðûí áÿçèëÿðè
ñàäÿëèê âÿ òÿâàçþêàðëûã êèìè ñèôÿòëÿðè èòèð-
ìèøëÿð (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÀÌÜÀËÛ – ÒßÌÈÇ Ñÿí îíäà ñÿùâ
åëÿìèñÿí êè, áåëÿ áèð äàìüàëû íÿñèëäÿí þçöíÿ
äîñò ñå÷ìèñÿí (È.Ùöñåéíîâ); Î, ãûçûí òÿìèç
ìÿùÿááÿòèíÿ þçöíö ëàéèã áèëìèðäè (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÄÀÌËÀÌÀÃ – ÁÓÐÀÕÌÀÃ Áèç
îíóí àäàìëàðûíäàí áèðèíè òóòóá äàìëàìûøûã
(Ì.Ùöñåéí); Ãàòàð Úóëôà áóðíóíäàí ôèòèíè
áóðàõäû (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÄÀÍÛØÃÀÍ – ÃÀÐÀÄÈÍÌßÇ Ãÿðÿíôèë
Úàâàäîâà ÷îõ äàíûøãàíäûð (ß.Âÿëèéåâ);
Óñòà ãàðàäèíìÿç êèøèéäè, ùàðàéà èñÿ òÿëÿñèðäè
(ß.Ñàäûã).
ÄÀÍÛØÃÀÍËÛà – ÃÀÐÀÄÈÍÌßÇËÈÊ
Äàíûøãàíëûüûìà ýþðÿ ãûíàñàí äà, ñÿíÿ áèð
íå÷ÿ øåé äÿ äåìÿéÿ ìÿúáóðàì (ß.ßáöë-
ùÿñÿí); Îíóí ãàðàäèíìÿçëèéè íÿøÿìèçè
ïîçäó.
ÄÀÍÛØÌÀà – ÄÈÍËßÌßÊ Äàíûø
áèð-áèð, äèíëÿéèì; Êàìàí êèìè èíëÿéèì
(Ñ.Ðöñòÿì).
ÄÀÍÛØÌÀÃ – ÑÓÑÌÀÃ Êèøè âàð íÿ
äèíÿð, íÿ äÿ äàíûøàð; Ãîéàð åë éîëóíäà öðÿ-
éèíè î (ß.Úÿìèë); Úàùàíäàð àüà ñóñóðäó
(È.Øûõëû).
ÄÀÍËÀà – ÒßÐÈÔ Áèð äÿ äàíëàüûíäàí
ãàðàëìàç ãàíûì (Ñ.Ðöñòÿì); Ìÿíäÿ ãöäðÿò
éîõäóð ãÿëÿì ÷àëìàüà; Òÿðèô åéëÿìÿéÿ
àíúàã áèðèíè (ß.Úàâàä).
ÄÀÍËÀÌÀà – ÒßÐÈÔËßÌßÊ Íÿ
èñòÿéèðñÿí, íÿ? Áèëèðÿì, éåíÿ äåéÿúÿêñÿí
êè, ñÿùâ åäèðñÿí, éåíÿ ìÿíè äàíëàéàúàãñàí
(Ú.Úàááàðëû); Áàéàãäàí áÿðè ñÿíè òÿðèôëÿéèð
(Ú.ßìèðîâ).
ÄÀÍÌÀà – ÒßÑÄÈÃËßÌßÊ Êÿíä-
ëèëÿð áèð àüûçäàí î ñîí òöôÿíýè äàíäû (Ñ.Ðöñ-
òÿì); Ãÿäèð ðàéêîì êàòèáèíèí ñþçöíö òÿñäèã-
ëÿìÿê ìÿãñÿäèëÿ áÿðêäÿí äåäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÀÐ – ÝÅÍÈØ Êå÷äèëÿð äàð âÿ ýåíèø
éîëëàðäàí (Ù.Úàâèä).
ÄÀÐÀËÌÀà – ÝÅÍÈØËßÍÌßÊ
ÄÀÐÀËÌÀà – ÝÅÍÈØËßÍÌßÊ
Áÿçÿí éîë äàðàëûð, éîëäà ãàëûðñàí (Ñ.Ñÿð-
õàíëû); Ýåíèøëèê è÷èíäÿ ùå÷ îëàðìû êè; Öðÿê
äÿ, àðçó äà ýåíèøëÿíìÿñèí (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÄÀÐÝÞÇ – ÑßÕÀÂßÒËÈ Éåòèøèð, ÷îõà-
ëûð øàèðúèéÿçëÿð; Àúýþçëÿð, äàðýþçëÿð, ïóëýèð,
õÿáèñëÿð... (Øÿùðèéàð); Òîðïàüà îíà ýþðÿ
“àíà òîðïàã” äåéèðëÿð êè, î äà àíà êèìè
ùàìèëÿ îëóð, àüðû ÷ÿêèð, äîüóð, î äà àíà
ìÿùÿááÿòëèäèð, àíà ñÿõàâÿòëèäèð, þâëàäúàí-
ëûäûð (È.Ìÿëèêçàäÿ).
ÄÀÐÝÞÇËÖÊ – ÑßÕÀÂßÒËÈËÈÊ
Ìÿíè òÿðèô åòìÿêëÿðè îíëàðûí äàðýþçëöëöéöí-
äÿí âÿ óçàüû ýþðìÿäèêëÿðèíäÿíäèð (ß.ßáöë-
ùÿñÿí); Àçÿðáàéúàíëûëàð ãîíàãïÿðÿñòëèéè âÿ
ñÿõàâÿòëèëèéè èëÿ òàíûíìûøäûð.
ÄÀÐÛÕÌÀÃ – ØÀÄËÀÍÌÀÃ Àòàíû
äöøöíìÿ, ìÿíèì ö÷öí äàðûõñàí, àíà âÿòÿíÿ
ãóëëóã åò (À.Øàèã); Áèð øåéäÿí ùàìûìûç
øàäëàíûðäûã êè, àòàìûí ùàëû äöøöíäöéöíöç
ãÿäÿð äÿ àüûð äåéèëäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÀÐÛËÌÀà – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ Ñÿíñèç
ýþðäöì, ìÿëÿêëÿðÿ äàðûëäûì; Åíäèì éåðÿ,
ãÿäÿìèíÿ ñàðûëäûì (ß.Úàâàä); Äåéÿñÿí, áó
úàâàá àíàñûíûí ãÿëáèíè áèð àç ñàêèòëÿøäèðäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÀÐÛÑÃÀË – ÝÅÍÈØ ßæäÿð áó òÿïÿ-
úèêëÿðäÿí åíèá êÿíäèí äàðûñãàë êö÷ÿëÿðèíÿ
ýèðäè (Ñ.Ðÿùèìîâ); Ýåíèø áèð ìÿùÿëëÿäèð
(Ú.Ìÿììÿäîâ).
ÄÀÐÛÑÃÀËËÀØÌÀà – ÝÅÍÈØËßÍ-
ÌßÊ Îòàã äàðûñãàëëàøìûøäûð. Öôöãëÿðìè
áó ãÿäÿð ýåíèøëÿíìèøäè, éîõñà ãûçûí ýþçöíÿ
î úöð ýþðöíöðäö (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÀÐÛÑÃÀËËÛÃ – ÝÅÍÈØËÈÊ Àíàì,
áàúûì, äàðûñãàëëûãäûð (Ú.Úàááàðëû); Ñîíñóç
ýåíèøëèéÿ, áó ÿíýèíëèéÿ; Áàõûá íÿôÿñ àëûð
àäàì äÿðèíäÿí (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÄÀÐÛØËÛÃ – ÝÅÍÈØËÈÊ Òèôëèñäÿ úàìààò
î ãÿäÿð ÷îõ èäè êè, ýÿçìÿéÿ éåêÿ áàü
äàðûøëûã åäèðäè (“Ìîëëà Íÿñðÿääèí”); Áàõûá
òÿáèÿòèí ýåíèøëèéèíÿ; Äöøöíìÿê, äöøöíìÿê
èñòÿéèð àäàì (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÄÀÐÃÓÐÑÀà – ÙÞÂÑßËßËÈ ...Ìèí-
áÿðëè ìÿñúèäëÿðè îëàí øÿùÿðëÿð è÷èíäÿ Áÿñðÿ
ÄÀÂÀ-ÄÀËÀØ – ÑÀÊÈÒËÈÊ
ìÿøùóðäóð ìÿùàðÿò âÿ ôÿíäýèðëèéè èëÿ, Êóôÿ
– öçö äþíöêëöéö âÿ áÿëàüÿòè èëÿ, Áàüäàä
úàù-úàëàëû èëÿ, ...Ùåðàò – ïàõûëëûüû âÿ äàðãóð-
ñàãëûüû èëÿ... (ß.Ìÿììÿäõàíëû); Òðàêòîð÷ó
ßëè ÷îõ ùþâñÿëÿëè îüëàí èäè (È.Øûõëû).
ÄÀÐËÀØÌÀà – ÝÅÍÈØËßÍÌßÊ Îò
áàñäûüûíäàí éîëóìóç äàðëàøìûøäû. Ýåúÿ
Úÿìèë ßñÿäèí êàáèíåòèíäÿ áó úöð äöøöí-
äöêúÿ ôèêèð äàèðÿñè ýåíèøëÿíèðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÀÐÒÛËÛ – ÁÎØ Äàðòûëû èïÿ òîõóíìà.
Èïè áÿðê ÷ÿêìÿê ëàçûìäûð, áîøäóð.
ÄÀÐÒÌÀÃ – ÁÎØÀËÒÌÀÃ Àéàç
êÿñêèí áèð ùÿðÿêÿòëÿ àòûí ÷èëîâóíó äàðòäû
(ß.Ìÿììÿäõàíëû); Áèð àíäà áèð äàðàã ýöëëÿ
áîøàëòäûì (Ñ.Âóðüóí).
ÄÀÐÒÌÀÃ – ÁÓÐÀÕÌÀÃ Î, Àëèéÿíèí
ñàü áèëÿéèíäÿí éàïûøàðàã îíó þçöíÿ òÿðÿô
äàðòäû (Ú.ßìèðîâ); Áó ùàëäà ñÿðàéè-øàùèäÿí
ýþéÿ áèð ôèøÿíý áóðàõäûëàð (Ì.Ô.Àõóíä-
çàäÿ).
ÄÀØÃßËÁËÈ – ÌßÐÙßÌßÒËÈ Äàø-
ãÿëáëè èíñàíëàðû íåéëÿðäèí, èëàùè?! Áèçäÿ áó
ñîéóã ãàíëàðû íåéëÿðäèí, èëàùè?! (Ì.ß.Ñàáèð);
Áàøãàëàðûíà áàõàíäà Àñëàí ÷îõ ìÿðùÿìÿò-
ëèäèð.
ÄÀØÃÛÍ – ÑÀÊÈÒ Ãîúà ãÿëáèì þúñöç
äåéèë: Éàíàð îä, äàøãûí ñóéàì! (À.Øàèã);
Ðàéêîì êàòèáè ñàêèò äÿíèçè õàòûðëàäàí áó
òàðëàéà ýåòäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÀØÃÛÍËÛà – ÑÀÊÈÒËÈÊ ×àéûí éàç-
áàøû äàøãûíëûüû íàðàùàòëûã äîüóðóð. Çàùèðÿí
ñàêèòëèê âÿ ÿòàëÿòèíè ïîçàúàã áèð ùÿðÿêÿò ýþçÿ
äÿéìèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÀÂÀ – ÁÀÐÛØÛÃ Äàâà âàð ãûëûíúëà
ãóðòàðûð, äàâà âàð äèëëÿ (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Ãîíøóëàð áàðûøûã ýöíöíö èíòèçàðëà ýþçëÿéèð-
äèëÿð.
ÄÀÂÀ – ÑÖËÙ Áàðûò âÿ ãàí ãîõóñó
àüûðëàøäû ùàâàäà; Äàøëàð áåëÿ ãàíàäû áó
óüóðñóç äàâàäà (Ð.Ðçà); Àçàäëûã âÿäÿñè? Î
ýÿëÿúÿêäèð; Ùàìûñû ñöëù èëÿ äöçÿëÿúÿêäèð
(Ñ.Âóðüóí).
ÄÀÂÀ-ÄÀËÀØ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Áåëÿ êè
áàõàðäûí, ùÿð ýöí ñÿðõîø áÿéèí ãàïûñûíäà
35
ÄÀÂÀÊÀÐ – ÄÈÍÚ
äàâà-äàëàøäûð (Ñ.Ðÿùèìîâ); ×àäûðà áèð
ìöääÿò òàì ñàêèòëèê ÷þêäö (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÀÂÀÊÀÐ – ÄÈÍÚ Íÿíÿì ÷îõ äàâà-
êàðäûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Éîõ ãàðäàø, ... óøàã
÷îõ äèíú óøàãäûð (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÄÀÂÀÊÀÐËÛÃ – ÄÈÍÚËÈÊ Äàâàêàð-
ëûüûí ñÿáÿáè âàð, áèëìèðñÿí? (Ì.Èáðàùèìîâ);
Áÿëè, Øàìàìà äèíúëèéè, ðàùàò îòóðìàüû áàøãà
úöð áàøà äöøÿí àäàìäû (ß.ßáöëùÿñÿí).
ÄÀÂÀËÛ – ÑÀÊÈÒ Ìÿúìÿéèäÿ ýàâàëû;
Éåäèì, îëäóì ùàâàëû; Ãîíøóäà áèð ãûç ñåâ-
äèì; Î äà ÷ûõäû äàâàëû (Áàéàòû); Àëëàùéàð
þçöíö ñàêèò ýþñòÿðìÿéÿ ÷àëûøñà äà, ñÿùÿðÿ
ãÿäÿð éàòà áèëìÿäè (È.Øûõëû).
ÄÀÂÀÌËÛ – ÄÞÇÖÌÑÖÇ Ýåäèí áó
ñààò àõòàðûí; áèð íÿôÿð êþê, äàâàìëû ùÿêèì
òàïûí ýÿòèðèí (ß.Ùàãâåðäèéåâ); ×îõ äþçöì-
ñöç, ùþâñÿëÿñèç àäàìäûð.
ÄÀÂÀÌÑÛÇ – ÄÞÇÖÌËÖ Ñîéóüà
äàâàìñûç èäè, î äÿãèãÿ õÿñòÿëÿíèðäè. Äîüðó-
äàí, àíà ãÿäÿð äþçöìëö, úÿôàêåø ìÿõëóã
éîõäóð (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÀÂÀÌÑÛÇËÛÃ – ÄÞÇÖÌËÖËÖÊ
Äàâàìñûçëûüû àüðûñûíûí àðòìàñûíà ñÿáÿá
îëäó. Çÿùìÿò äþçöìëöëöê, ñÿáèðëèëèê òÿëÿá
åäèð.
ÄÀÂÀÑÛÇ – ÑÀÂÀØËÛ Ìÿí áåëÿ ýöìàí
åäèðÿì êè, Õîðàñàíû äàâàñûç àëàã (ß.Ùàã-
âåðäèéåâ); Îíëàðûí ýöíö ñàâàøëû êå÷èð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÄÀÉÀÍÌÀà – ÝÅÒÌßÊ Èðè äàøà
òîõóíóá äàéàíäû (È.Øûõëû); Îòàãäà õåéëè
ýÿçèíäè, ñîíðà ìÿêòÿáÿ ýåòìÿéè ãÿðàðà àëäû
(È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÄÀÉÀÇ – ÄßÐÈÍ Îéíàüûìäûð ùÿð
çàìàí; Éàøûë êîë-êîñ, äàéàç ÷àé (À.Øàèã);
Áó ñààò äÿíèçäÿ ÿí äÿðèí ãóéó ùàðàäà
ãàçûëûð? (Ì.Ùöñåéí).
ÄÀÉÀÇËÀØÌÀà – ÄßÐÈÍËßØÌßÊ
Ãóéóíóí éàíëàðû ó÷óá òþêöëäöéö ö÷öí
äàéàçëàøìûøäû, èíäè îíóí è÷èíè òÿìèçëÿéèá
äÿðèíëÿøäèðìÿê ëàçûìäûð.
ÄÀÉÀÇËÛà – ÄßÐÈÍËÈÊ Õÿçÿð äÿíèçè
äàéàçëûãëàðûíûí ãóðóäóëìàñû íåôò ñÿíàéå-
ñèíèí èíêèøàôû ö÷öí áþéöê ÿùÿìèééÿòÿ ìàëèê-
36
ÄÅÂÈÐÌßÊ – ÃÓÐÌÀÃ
äèð. Îíëàð áàüäà äÿðèíëèéè ö÷-äþðä ìåòð îëàí
çèðçÿìè ãàçûéûðëàð (Ú.ßìèðîâ).
ÄÀÇ – ÒÖÊËÖ Ïðèñòàâ ùÿòòà äàç áàøûíûí
òÿðèíè ñèëäè (È.Øûõëû); Ñÿíè ýþçëÿð Øÿíýöë,
Øöíýöë; Éóõà òöêëö ýþçÿë Ìÿíýöë...
(Ì.Ìöøôèã).
ÄÀÇÁÀØ – ÒÖÊËÖ Äàçáàø Ìóðòóçîâ
åéâàíà ÷ûõäû (Ñ.Ðÿùèìîâ); Öç-ýþçö ùÿìèøÿ
òöêëö âÿ ýþçëÿðè øîðáàëû îëàí áó êèøè áàçàðûí
îðòàñûíäàêû äöêàíäà ñàòûúûäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÀÇËÀØÌÀà – ÒÖÊËßÍÌßÊ Ìåù-
äèíèí úàâàíëûãäàí áàøûíûí òöêö òþêöëìöø,
äàçëàøìûøäû. Êþðïÿíèí áàøû òöêëÿíìèøäè.
ÄÅÌßÊ – ÑÓÑÌÀà Ñàäûã êèøè þç
ùöíÿðèíäÿí ñþùáÿò äöøìöø êèìè, àðûëàðäàí
ùÿâÿñëÿ äåìÿéÿ áàøëàäû (Ìèð Úÿëàë); Êèðèäè,
áèð àíëûüà î ñóñäó, î äèíìèðäè; Îíóí àòà öðÿéè,
áÿñ íèéÿ äèêñèíìÿäè? (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÄÅÌÎÊÐÀÒÈÊ – ÌÖÙÀÔÈÇßÊÀÐ
Àçÿðáàéúàí ðåàëèñò âÿ äåìîêðàòèê ÿäÿáèé-
éàòûíûí ýþðêÿìëè íöìàéÿíäÿëÿðèíäÿí áèðè
äÿ ßáäöððÿùèì áÿé Ùàãâåðäèéåâäèð;
[Íèçàìè:] Àë, îõó, ãîé ìöùàôèçÿêàðëàð,
ãîðõàãëàð ÿìèí îëñóíëàð êè, Íèçàìèíèí éàç-
äûüû ìÿêòóáëàðäàí ùå÷ áèð êÿñ çÿðÿð ÷ÿêìÿç
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÄÅÌÎÊÐÀÒÈÊ – ÌÖÐÒßÚÅ Èíãè-
ëàáäàí ÿââÿë äåìîêðàòèê ôèêèðëè çèéàëûëàðû
ìöðòÿúå ãöââÿëÿð òÿãèá åäèðäèëÿð.
ÄÅÑÏÎÒ – ÐßÙÌËÈ Òàõò âÿ òàú, éàõøû
ìÿãñÿäëÿ èøÿ áàøëàéàí Íàäèðè äÿ äåñïîòà
÷åâèðèð (Ì.Àðèô); Ìÿí äÿ öðÿéè ðÿùìëè àäà-
ìàì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÅÑÏÎÒËÓÃ – ÐßÙÌËÈËÈÊ Äåñïîò-
ëóüà ãàðøû ùóìàíèçì, àçàäëûã áàéðàüû àëòûíäà
ìöáàðèçÿ àïàðìàã ëàçûìäûð. Îíóí ðÿùìëèëè-
éèíÿ ÷îõ àäàì ãèéìÿò âåðìèð.
ÄÅØÌßÊ – ÁÀÜËÀÌÀà Áÿíäÿ
÷àòûíúà ñó áÿíäè äåøèá ìÿüðóð áèð òÿðçäÿ
ýöúö ýÿëäèêúÿ ôûøãûðûðäû (ß.Âÿëèéåâ); Òåç
áÿíäè áàüëàéûí, ùÿð éåðè ñó áàñàúàã (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ÄÅÂÈÐÌßÊ – ÃÓÐÌÀà Èíäè àðòûã
éûõûëäû, áàòäû ãàíëû ñàðàéëàð: Äåâèðäèëÿð òàõòûíû,
ãàí è÷ÿí ïàäøàùûí (ß.Úàâàä); Áó äöíéàíû
ÄÅÉÈÍÝßÍ – ÑÀÊÈÒ
öðÿéèìúÿ ãóðìàã ö÷öí ñÿëàùèééÿò èñòÿéèðÿì
(Õ.Ðçà).
ÄÅÉÈÍÝßÍ – ÑÀÊÈÒ Àðâàäûí äåéèí-
ýÿíè êèøèíè òåç ãîúàëäàð (Àòà. ñþçö); Ýþçëÿ-
ðèíèçäÿí ýþðöðÿì ñàêèò ãûçà îõøàéûðñûíûç
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÅÉÈÍÌßÊ – ÑÓÑÌÀà Ùÿïèðèí ùèðñè
ñîéóìàäû. Î þç-þçöíÿ äåéèíèðäè (Ìèð Úÿëàë);
Òöôÿíýèíè òóøëàéûá àòäû, àòäû, äàëáàäàë; Ñóñäó
êîë äèáè äÿðùàë (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÄÅÉÈØÌßÊ – ÁÀÐÛØÌÀà Àòëûëàð
êèìèí áàðÿñèíäÿ èñÿ äåéèøèðäèëÿð (Ìèð Úÿëàë);
Õîñðîâ äåéèðäè êè, ýÿëñèí áàðûøàã; Ãàí êèìè
ãàéíàéûá áèç äÿ ãàðûøàã (Ñ.Âóðüóí).
ÄßÁÁßËßÌßÊ – ÒßÑÄÈÃËßÌßÊ
Ñîíðà äÿááÿëÿìÿéÿñÿí ùà! (Ì.Èáðàùèìîâ);
Áó ñþçëÿðè àíàì äåéèðäè. ßìèì äÿ òÿñäèã-
ëÿéèðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄßÁÄßÁß – ÚßÔÀ ßáÿäèäèð áó ñÿà-
äÿò, áó ñÿäàãÿò; Áó òÿíòÿíÿ, áó äÿáäÿáÿ, áó
ìÿùÿááÿò (Ñ.Ðöñòÿì); Äþçäö ùÿð úÿôàñûíà;
ßðÿá ÿëèôáàñûíû þçö þéðÿòäè îíà (Á.Âàùàá-
çàäÿ).
ÄßÁÄßÁßËÈ – ÚßÔÀËÛ Ùÿñðÿòëÿ
õàòûðëàéûð äÿáäÿáÿëè ÷àüëàðû (Ñ.Ðöñòÿì); Èíäè
úÿôàëû ýöíëÿð àðõàäà ãàëìûøäûð (“Àçÿðáàé-
úàí”).
ÄßÁßÐÌßÊ – ÎÒÓÐÌÀà Ãà÷ìàã
ö÷öí äÿáÿðäè; Òåç àëäû ïèøèê êèìè äàáàí
(ß.Íÿçìè); ×àëûø, îíëàðäàí óçàãäà îòóð,
ñÿíèíëÿ ÷îõ äàíûøìàñûíëàð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄßÚßË – ÄÈÍÚ Ùå÷ îí áåø èë áóíäàí
ãàáàãêû äÿúÿë óøàüà îõøàìûð (Ì.Èáðàùèìîâ);
×îõ äèíú, ñàêèò óøàãäûð! (“Óëäóç”).
ÄßÚßËËÈÊ – ÄÈÍÚËÈÊ ßìèãûçû, ...
áó äÿúÿëëèéè ùàðàäàí þéðÿíäèí? (È.ßôÿíäèéåâ);
Àíúàã î, èíñòèòóòóí ãÿáóë èìòàùàíëàðûíà ãÿäÿð
áåéíèíÿ äèíúëèê äÿ âåðìÿëè èäè (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÄßÙØßÒËÈ – ÔßÐßÙËÈ Òèôëèñäÿêè
äÿùøÿòëè Ìåòåõ ãàëàñûíà êþ÷öðòäöëÿð (Ñ.Ðÿù-
ìàí); Èíäè áèç ôÿðÿùëè ýöíëÿð êå÷èðèðèê.
ÄßÙØßÒËÈ – ÌÖËÀÉÈÌ Êöë ðÿíýëè
ùàâàäà òîç-äóìàí âàð; Äÿùøÿòëè ñîéóã,
àéàç, áîðàí âàð (À.Øàèã); Ùàâà ìöëàéèìäèð.
ÄßÐÄÑÈÇ – ÍßØßÑÈÇ
ÄßËßÄÓÇ – ÄÖÇ Àììà äÿëÿäóç
íþêÿðëÿ àðàñû éîõäóð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Àõûð
êè, ýÿëäèí äöç éîëà (ß.Âÿëèéåâ).
ÄßËßÄÓÇËÓà – ÄÖÇËÖÊ ×öíêè
ñÿíèí öçöíäÿí äÿëÿäóçëóã éàüûð (Ú.ßìèðîâ);
Äöçëöéöí ôàéäàñû ÷îõäóð.
ÄßËÈ – ÀÜÛËËÛ Áèð äÿëè áèð ãóéóéà äàø
ñàëäû, éöç àüûëëû ÷ûõàðà áèëìÿäè (Àòà. ñþçö).
ÄßËÈÃÀÍËÛ – ÃÎÐÕÀà Èðÿëèéÿ äîüðó
øûüûéàí äÿëèãàíëû Ýèðäìàí ùþêìäàðû Âàðàçèí
îüëó Úàâàíøèð èäè (Ì.Ùöñåéí); ×îõ ãîðõàã-
äûð, ãàðàíëûã äöøÿí êèìè åâäÿí áàéûðà ÷ûõà
áèëìèð.
ÄßËÈÃÀÍËÛ – ÑÀÊÈÒ Ñåìéîíîâ ùöçó-
ðóíäà äàéàíàí áó äÿëèãàíëû óøàãëàðà öðÿéèí-
äÿí êå÷ÿíëÿðèí ùå÷ áèðèíè äåìÿäè (È.Øûõëû);
Ëàêèí ýåúÿ ãàðàíëûã, ñàêèò âÿ äÿùøÿòëè èäè
(Ú.Ìÿììÿäîâ).
ÄßËÈËßØÌßÊ – ÀÜÛËËÀÍÌÀà Îíà
÷îõ ôèêèð âåðäèêúÿ äÿëèëÿøèð. Áàëàì, ýþðöíöð
éà çÿìàíÿ äÿéèøèð, éà àäàìëàð àüûëëàíûá
(ß.Âÿëèéåâ).
ÄßËÈÑΠ– ÀÜÛËËÛ ×àüëàäû äÿëèñîâ
ëÿïÿëÿð êèìè; Àüëàäû ñöäÿìÿð êþðïÿëÿð êèìè
(Ò.Ìàùìóä); Áóéóð, áó äà àüûëëûíûç
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÄßËÈÑΠ– ÃÎÐÕÀà Åðêÿê òÿáèÿòëè,
äÿëèñîâ, ÿòëè-ãàíëû áèð ãûç èäè (À.Øàèã); Öðêÿê,
ãîðõàã ãûç óøàüû éûðòûúûíûí ãàáàüûíäà äóðà
áèëìÿäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄßËÈÑΠ– ÌÖËÀÉÈÌ Äÿëèñîâ øèìàë
êöëÿêëÿðè ÷ÿêèá áó öòöíö (Ñ.Ñÿðõàíëû);
Ìöëàéèì áèð àõøàì ÷àüûäûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄßÐÄ – ÑÅÂÈÍÚ Äÿðä è÷èíäÿ éàøàäû;
Éàçäû ñåâèíú íÿüìÿñè (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÄßÐÄËßØÌßÊ – ÑÅÂÈÍÌßÊ Áèð
éåðäÿ äÿðäëÿøÿð, áèð éåðäÿ ñåâèíÿðäèëÿð
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÄßÐÄËÈ – ØßÍ Áÿäáÿõò àíàì! Äÿðäëè
ýþçëÿðèíè ùÿð òÿðÿôÿ ÷åâèðèá ùÿñðÿòëÿ áàõäû
(À.Øàèã); Áó Âàñêî äà ÷îõ ýþçÿë, øÿí
îüëàíäûð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÄßÐÄÑÈÇ – ÍßØßÑÈÇ Äÿðäñèç, ãöññÿ-
ñèç àäàìëàð êèìè øåëëÿíÿ-øåëëÿíÿ àääûìëàéàí
ßëè Ðÿñóëîâ áèð äÿôÿ äÿ îëñóí äþíöá äàëà
37
ÄßÐß – ÄÈÊ
áàõìàäû (Ú.ßìèðîâ); Ñÿðäàð þçöíö íÿøÿñèç
àäàìëàð êèìè àïàðûðäû.
ÄßÐß – ÄÈÊ Äÿðÿäÿ ýåí, äèêäÿ äàðäûð,
äàü éîëëàðû (Ò.Øàùäàüëû).
ÄßÐß – ÄÞØ Éàé äà éàìàí ýÿëäè áó
òÿðÿôëÿðÿ; Äÿðÿëÿð ãàéíàäû, äþøëÿð ãàéíàäû
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÄßÐß – ÄÖÇ Ãàðøûéà áèðäÿí-áèðÿ; ×ûõäû
ó÷óðóì äÿðÿ (À.Øàèã); Íå÷ÿ äàü, íå÷ÿ äöç,
íå÷ÿ êÿíä, øÿùÿð þòäöê; Áèç ùàâàéà ãàëõàí-
äàí áÿðè (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÄßÐß – ÒßÏß Î ýàù äÿðÿéÿ åíèð, ýàù
òÿïÿéÿ ãàëõûðäû (Ý.Ùöñåéíîüëó).
ÄßÐß – ÇÈÐÂß Íåúÿ äÿ áîçàðûá äÿðÿ-
ëÿð, äöçëÿð; Ãàðëû çèðâÿëÿðè ôèêèð àïàðìûø
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÄßÐßÄßÊÈ – ÇÈÐÂßÄßÊÈ Éàø
þòäöêúÿ òÿëÿñèðÿì; Ýÿçìÿê ö÷öí, ýþðìÿê
ö÷öí; Çèðâÿäÿêè ãàð ãàëàüû; Äÿðÿäÿêè ÷è÷ÿê
ö÷öí (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÄßÐßËÈ – ÒßÏßËÈ Éîëóìóç äÿðÿëè,
òÿïÿëèäèð.
ÄßÐßËÈÊ – ÒßÏßËÈÊ Ó÷óðóì, äÿðÿ-
ëèê ñûëäûðûì ãàéàëûã éåðëÿðäÿí êå÷èðäèì
(À.Øàèã); Äöíÿí Ñàðàúû àõòàðûðäûí, äåéÿñÿí,
òÿïÿëèêäÿ? (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÄßÐÙÀË – ÝÅÚ Äÿðùàë ïÿíúÿðÿäÿí
÷ÿêèëäè (À.Øàèã); Ìàðò àéûíûí îí áåøèíäÿ áÿðê
éàüûø éàüäûüû ö÷öí ñÿïèí áåø ýöí äÿ ýåú
áàøëàíäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÄßÐÈÍ – ÄÀÉÀÇ Áóëàíäûðûá ñàô ñóéó;
Ãàçûäûí äÿðèí ãóéó (À.Øàèã); Íóðÿääèí
äàéàç éåð àõòàðàðêÿí ýÿëèá áèð éåðÿ ÷àòäû êè,
îðàäà áèð óçóí àüàú ñûíûá êþðïö ÷àéûí öñòöíÿ
äöøìöøäö (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÄßÐÈÍ – ÄÀÉÀÇ Ñèìàñûíäà äÿðèí áèð
ôèêèð éà éöíýöë âÿ øèðèí õÿéàëàò îõóíóðäó
(×ÿìÿíçÿìèíëè); Îíëàðûí ùÿð èêèñè àíëàøà
áèëìÿéÿí, äàéàç áèð ùÿãèãÿòè þéðÿíìÿê
ãàáèëèééÿòèíÿ ìàëèê îëìàéàí àäàìëàð èäè
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÄßÐÈÍËÈÊ – ÄÀÉÀÇËÛà Äÿðèíëèê ÷îõ
ýþçÿëäèð: ñàäÿ îëàðñà; Íÿ ÷ûõûð î øåèðäÿí,
áàøûìû éîðñà? (Ì.Ìöøôèã); Ùÿð áèð ìöÿëëèô
38
ÄßÉÌßÄÖØßÐ – ÒßÌÊÈÍËÈ
þç ÿñÿðèíäÿ éàðàòäûüû îáðàçû ùÿðòÿðÿôëè, ùÿòòà
äàéàçëûëûüûíû ÿêñ åòäèðìÿëèäèð.
ÄßÐÌßÊ – ÉÛÜÌÀà Áèð íèì÷ÿ öçöì
äÿðìèøäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Âàõòûíäà ñÿïÿê,
âàõòûíäà éûüàã, âàõòûíäà òÿùâèë âåðÿê
(ß.Âÿëèéåâ).
ÄßÐÐÀÊßËÈ – ÁÀËÃÀÁÀà Ýåíèø
öðÿêëè, äÿððàêÿëè, õåéèðõàù øÿõñ áåëÿ ÿùÿ-
ìèééÿòäÿí âÿ ìèííÿòäàðëûãäàí èñòèñíà îëóíóð
(Ì.Òàëûáîâ); Õÿëèë íÿäèð êè, î ìÿíè èøäÿí
÷ûõàðäûð, áóíëàð äà áàëãàáàã êèìè äóðóá
áàõûðëàð (Ì.Ùöñåéí).
ÄßÐÐÀÊßËÈ – ÄÖØÖÍÚßÑÈÇ Î îüëàí
éàøäà ñÿíäÿí êè÷èêäèð, àììà ãàò-ãàò äÿððà-
êÿëèäèð (Ñ.Ðÿùèìîâ); Î äèëñèç âÿ äöøöíúÿñèç
áèð çàâàëëûäû (Ù.Úàâèä).
ÄßÐÐÀÊßÑÈÇ – ÄÖØÖÍÚßËÈ Àäÿ,
íÿ äÿððàêÿñèçñÿí, áàðûíûí íÿ ãÿäÿð óçóíëóüó
âàð? (Ú.Úàááàðëû); ßùìÿäèí... ýþçëÿðè äàë-
üûí âÿ äöøöíúÿëè èäè (È.Øûõëû).
ÄßÉÈÐÌÈ – ÉÀÑÒÛ Öçöí àü, äÿéèðìè,
ýþçöí ìÿñòàíÿ; Áàõûøûí áàüðûìû äþíäÿðäè
ãàíÿ (Ì.Ï.Âàãèô); Ìàéà ýöúöíö òîïëàéûá
÷ûðïûíäû âÿ ñàü ãîëóíó îíóí ÿëèíäÿí ãóðòà-
ðûá éàñòû öçöíö øèëëÿëÿäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄßÉÈØÈÊ – ÄÖÇ Äÿéèøèê ñàëìà, ùÿð
áèðèí þç éåðèíÿ ãîé (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Àéàã-
ãàáûíû äöç ýåéèí.
ÄßÉÈØÈÊËÈÊ – ÑÀÁÈÒËÈÊ Äÿéèøèêëèê
íÿ âàõò îëàúàãäûð? (Ñ.Âÿëèéåâ); Ôðàçåîëî-
ýèçìëÿðè ìöÿééÿíëÿøäèðÿí ìåéàðëàðäàí áèðè
äÿ ìÿíà ñàáèòëèéèäèð (Ù.Ùÿñÿíîâ).
ÄßÉÈØÊßÍ – ÑÀÁÈÒ Ìåëîäèéàíû òÿøêèë
åäÿí áó çèë âÿ áÿì ñÿñëÿðèí... áÿçèëÿðè äÿéèø-
êÿí âÿ äàéàíûãñûç îëóð (ß.Áÿäÿëáÿéëè); Úÿá-
ùÿäÿ âÿçèééÿò ñàáèò èäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄßÉÈØÌßÊ – ÑÀÁÈÒËßØÌßÊ Åëÿ
êè, Äöðäàíÿ ýÿíú àíà îëäó; Äÿéèøèá áàøãà
áèð Äöðäàíÿ îëäó (Ì.Ðàùèì); Ñàáèò áèðëÿø-
ìÿëÿðäÿ òÿðÿôëÿð (ñþçëÿð) þç ÿââÿëêè ôîðìà-
ñûíû ñàõëàéàðàã, ùÿìèí ôîðìàäà ñàáèòëÿøèð
(Ù.Ùÿñÿíîâ).
ÄßÉÌßÄÖØßÐ – ÒßÌÊÈÍËÈ Éîõ,
àé äÿéìÿäöøÿð ãûç, øàèðäÿí èíúèìÿçëÿð
ÄßÉÌÈØ – ÊÀË
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ); Àéäûí Ãàðàäàüëûíûí àëÿìÿ
òàíûø, òÿìêèíëè ñÿñè åøèäèëäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄßÉÌÈØ – ÊÀË Äÿéìèøèíè ãîéóá,
êàëûíû äÿðèð (Àòà. ñþçö).
ÄÈÁ – ÁÀØ Áàøû, äèáè ãàð, áîðàí; Ïàïàã
ýåéìèø äóìàíäàí (À.Øàèã).
ÄÈÁ – ÖÇ Ñàíêè ãàëõìàã èñòÿéèð ýþéÿ
äÿíèçèí äèáè (Ð.Ðçà); Äÿíèçèí öçö ñàêèò, äàë-
üàñûçäûð.
ÄÈÊ – ÀË×Àà Ýèðäìàíûí èýèä ñÿðêÿð-
äÿñè ìåéäàíäà äèê áèð éåðäÿ ýþðöíÿðäè
(Ì.Ùöñåéí); Ãàðøûäà éîë ãûðàüûíäà îëàí
àë÷àã äàõìàëàðäà, óúà àüàúëàð, äÿìèð
äèðÿêëÿð éàâàø-éàâàø èðÿëè ýÿëèð (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÄÈÊ – ×ßÏßÊÈ Òàùèðçàäÿ þç àäûíû
äåéÿíäÿ Ìèðçÿ Ðçà äèêñèíìèø êèìè îíóí
öçöíÿ äèê áàõäû (Ìèð Úÿëàë); Íÿ èñÿ î áó
ýöí þç äîñòóíà ÷ÿïÿêè áàõûðäû.
ÄÈÊ – ÄÖÇ Îñìàí ýþçÿò÷èäèð î éàíêè
äèêäÿ; Ñåéð åäèð áàø-àéàã Íåìñÿ äöçöíö
(Ù.Ñàíûëû).
ÄÈÊ – ÅÍÈØ Ãàðëû, óúà, äèê áàøû; Àç ãàëûð
äÿéñèí àéà (À.Øàèã); Î, àòû äÿùìÿðëÿéèð,
÷îõ ÷ÿêìÿäÿí åíèøè åíèá éîõóøà äûðìàøûð
(ß.Âÿëèéåâ).
ÄÈÊÁÀØ – ÌÖËÀÉÈÌ Ùÿð õàëãûí
äèêáàø, ëîâüà úàâàíëàðû äà îëóð, ñÿìèìè,
ýþçÿë ãûçëàðû äà (Ñ.Âÿëèéåâ); Õàñèééÿòúÿ ÷îõ
ìöëàéèì àäàìäûð (À.Ìÿììÿäðçà).
ÄÈÊÁÀØ – ÒßÂÀÇÞÊÀÐ Ãÿäèðèí äÿ
Ïîëàääàí îíà ýþðÿ õîøó ýÿëìèðäè êè, Ïîëàä
äèêáàøäûð (ß.Âÿëèéåâ); Ìÿí áèð òÿâàçþêàð
áÿíäÿéÿì (Ô.Êÿðèìçàäÿ).
ÄÈÊÁÀØËÛà – ÒßÂÀÇÞÊÀÐËÛÃ
Äèêáàøëûüûí àõûðû áóäóð (À.Øàèã); Øÿðÿô îüëó
äîñòóíóí áó ùÿðÿêÿòèíè òÿâàçþêàðëûã ñàéûá
öðÿêäÿí ðàçû ãàëûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÈÊÄÈÐ – ÄßÐß Î áèðè òÿðÿôäÿí èñÿ éåíÿ
áèð äèêäèð âàð èäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Äÿðÿëÿðäÿí âÿ
÷àéëàðäàí äóìàí ãàëõûðäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÄÈÊßËÌßÊ – ßÉÈËÌßÊ Çöëåéõà âÿ
Áàëàõàíûì àäûíû åøèäÿð-åøèòìÿç, ïàïèðîñëàðû
éåðäÿ ãîéóá äèêÿëäè (Ú.Úàááàðëû); ßéèëèá
éåðäÿí ïåíúÿéèíè ýþòöðäö.
ÄÈËËßØÌßÊ – ÁÀÐÛØÌÀÃ
ÄÈÃÃßÒËß – ÀÉÀÃÖÑÒÖ Àñëàí
àäàìëàðû äèããÿòëÿ ýþçäÿí êå÷èðèðäè (Ñ.Âÿëè-
éåâ); Ìàëèê úàìààòûí ðàùàò îëäóüóíó ýþðöá
àéàãöñòö ìèòèíãè áàüëàäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÈÃÃßÒËÈ – ÙÓØÑÓÇ Àñëàí îíó
äèããÿòëè âÿ äàâàìëû ñöçöá îòóðìàã ö÷öí éåð
ýþñòÿðäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Áàéðàì áàëêîíäà
äóðìàñûíà áàõìàéàðàã, ñàíêè ùóøñóç, ôèêèðñèç
èäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÈÃÃßÒËÈ – ËÀÃÅÉÄ Éîëäàø ïîëêîâ-
íèê, î èíäè äÿ äèããÿòëèäèð (Ú.ßìèðîâ); Äàâ-
ðàíûøëàðûíäàí áåëÿ áàøà äöøöðäöì êè, î äà
ìÿíÿ ãàðøû ëàãåéä äåéèë (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÈËÚÀÂÀÁÛ – ÉÀÇÛËÛ ßìàíÿòèì äÿ,
äèëúàâàáû ñèôàðèøèì äÿ âàð (À.Øàèã); Ìÿíÿ
éàçûëû úàâàá âåðÿðñèíèç.
ÄÈËßÍ×È – ÄÞÂËßÒËÈ Èíäè äèëÿí÷è
ñèôÿòèíäÿ ýÿçèðÿì. Äåìÿëè, äþâëÿòëè, âàðëû
áèð áÿé èäèì (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÄÈËßÍ×È – ÂÀÐËÛ Åé ìÿíèì éîë÷ó,
äèëÿí÷è ëöò ãàðäàøëàðûì! (Ú.Ìÿììÿäãóëó-
çàäÿ); Éàëíûç êîëëåêòèâ òÿñÿððöôàò ãóðóëóøó
áèçèì êÿíäèìèçè èíäèêè ìÿäÿíè, âàðëû ñÿâèé-
éÿéÿ ýÿòèðèá ÷àòäûðìûøäûð (È.ßôÿíäèéåâ).
ÄÈËßÍÌßÊ – ÂÀÐËÀÍÌÀà Ìÿí
äÿ åëñèç-îáàñûç áèð ãîúà äèëÿí÷èéÿì. Êÿíä-
ëÿðäÿ äèëÿíèðÿì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Íóðúàááàð
âàð-äþâëÿòÿ äÿ, âàðëàíìàã åùòèðàñû èëÿ þçöíö
îäà-êþçÿ âóðàíëàðà äà èêðàùëà áàõûðäû
(È.Ìÿëèêçàäÿ).
ÄÈËÝÈÐ – ØßÍ Ìÿíÿ ýèëåé éàçàí øàýèðä-
ëÿðäÿí ìÿí þçöì ÷îõ àðòûã äÿðÿúÿäÿ äèëýè-
ðÿì (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); ...ßòðàôà ñÿñ-
êöé, øÿí ãÿùãÿùÿëÿð éàéûëäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÈËÕÎÐ – ØÀÄ Ýåíåðàë áó ýöí ÷îõ
äèëõîð èäè (Ñ.Ðÿùìàí); Áèç áóíà ÷îõ øàäûã
(È.ßôÿíäèéåâ).
ÄÈËÕÎÐËÓÃ – ØÀÄËÛÃ Ïèðèíèí
äèëõîðëóüó áèð àíäà ñîâóøäó (È.ßôÿíäèéåâ);
Ñàðûøûí îëàí éåðäÿ ùÿð çàìàí ýöëöøìÿ,
øàäëûã áàøëàðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÈËËßØÌßÊ – ÁÀÐÛØÌÀà Îíóíëà
äèëëÿøìÿ, ÷ÿêèë, ýåò (À.Øàèã); Ñàáàù èêèñèíè
äÿ äàíëàéûá áàðûøäûðàúàüàì (ß.Âÿëèéåâ).
39
ÄÈËËÈ – ÙßÉÀËÛ
ÄÈËËÈ – ÙßÉÀËÛ Ñÿí äÿ àíàí êèìè
äèëëèñÿí (Ñ.Âÿëèéåâ); ...Àíàíûí éàíûíäà úàâàí
îüëàíäàí äàùà ÷îõ ùÿéàëû áèð ýÿëèí êèìè
äîëàíàí Ñÿìÿä, èíäè àíàíûí äà áåëèíè éàé
êèìè ÿéèðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÈËËÈ – ÃÀÐÀÄÈÍÌßÇ Ñÿí íÿ äèëëè
îüëàíñàí! (Ñ.Âÿëèéåâ); Ýþðìöðñÿí ãàðàäèí-
ìÿçèí áèðèäèð.
ÄÈËËÈËÈÊ – ÃÀÐÀÄÈÍÌßÇËÈÊ Óøàã
àäÿòè õèëàôûíà îëàðàã, áó àõøàì áèð àç äèëëèëèê
åäèðäè (ß.ßáöëùÿñÿí); Îíóí ãàðàäèíìÿçëèéè
ýåäèø-ýÿëèøÿ ìàíå÷èëèê òþðÿòäè.
ÄÈÍÀÌÈÊ – ÑÒÀÒÈÊ Äèíàìèê ôåëëÿðäÿ
ùÿðÿêÿò, èø, àêòèâëèê, ñòàòèê ôåëëÿðäÿ èñÿ ùàë-
âÿçèééÿò, ïàññèâëèê âàð.
ÄÈÍÚ – ÍÀÐÀÙÀÒ Ìÿììÿäùÿñÿí ÿìè
äèíú àäàìäûð (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); Âàùàá-
çàäÿ áó ñþçöí ÿí éàõøû ìÿíàñûíäà íàðàùàò
áèð øàèðäèð (Ì.Ùöñåéí).
ÄÈÍÚßËÌßÊ – ÈØËßÌßÊ Ýàù éàë-
ãóçàã êèìè óëàéûð êöëÿê, ýàù äà ãóäóç êèìè
éàòûð, äèíúÿëèð (Ñ.Âóðüóí); Ìÿí òåõíèêóìó
áèòèðèá áèð ñÿíÿò ãàçàíàúàãäûì, áàøãàëàðû êèìè
íàìóñëà èøëÿéÿúÿêäèì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÈÍÚËÈÊ – ÍÀÐÀÙÀÒËÛÃ Äåäèì: –
Øèðèí øåé âàðìû ùÿéàòäà äèíúëèê êèìè?
(Ñ.Ðöñòÿì); Åòèðàô åòìÿëèéÿì êè, áó íàðàùàò-
ëûã ìÿíÿ ùÿì äÿ ëÿççÿò âåðèð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÈÍÄÀÐ – ÊÀÔÈÐ Äèíäàðûí áó ñþçö
Ìÿëÿéèí öðÿéèíè éàðàëàäû. Áó êàôèðëÿðÿ èíà-
íàíëàðû ùàãã éîëà ãàéòàð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÄÈÍËßÌßÊ – ÑÞÉËßÌßÊ Ðÿèñ ñèçè
ìÿìíóíèééÿòëÿ äèíëÿéèð (È.ßôÿíäèéåâ);
Ìÿí ñèçÿ ÿãèäÿìè ñþéëÿäèì (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÈÍÌßÊ – ÑÓÑÌÀà Äàùà äèíìÿäèëÿð;
Ñóñäóëàð àðòûã (Ì.Ðàùèì).
ÄÈÍÌßÇ – ÇßÂÇßÊ Åéçÿí ôèêèðäÿ,
êåôñèç, äèíìÿç, éÿãèí áóðàäà áèð ùèêìÿò
âàðäûð (Ö.Ùàúûáÿéîâ); ×îõ çÿâçÿê àäàìäûð.
ÄÈÍÌßÇËÈÊ – ÇßÂÇßÊËÈÊ ßñýÿðèí
äèíìÿçëèéèíè î áóíà ýþðÿ äÿ ïèñ éåðÿ éîç-
ìóðäó (ß.ßáöëùÿñÿí); Çÿâçÿêëèéèíÿ ýþðÿ
ùàìû îíäàí óçàãëàøûð.
ÄÈÍÑÈÇ – ÌÞÌÈÍ Äèíñèçèí þùäÿñèíäÿí
èìàíñûç ýÿëÿð (Àòà. ñþçö); Ìÿðùóì Çåéíÿá
40
ÄÈÂÀÍß – ÀÜÛËËÛ
õàíûì ìþìèí, ìöñÿëìàí áèð Àëëàù áÿíäÿñè
èäè (Ã.Ãàíòÿìèð).
ÄÈÐ×ßËÌßÊ – ÕßÑÒßËßÍÌßÊ
Óøàã áþéöìöø, ðÿíýè à÷ûëìûø, äèð÷ÿëìèø,
÷åâèêëÿøìèøäè (Ìèð Úÿëàë); ßçèç îí èêè éà-
øûíäà îëàíäà áÿðê õÿñòÿëÿíìèøäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÈÐÈÁÀØ – ÌÀÉÌÀÃ Õàëà, ñÿí íÿ
äèðèáàø ãàðûñàí? (Í.Âÿçèðîâ); Áèð íÿôÿð ìÿíÿ
äåìèøäèð êè, áÿçè ìàéìàãëàð à÷àðû ãûôûëûí
è÷ÿðèñèíÿ ãîéóð (Ì.Òàëûáîâ).
ÄÈÐÈÁÀØËÛÃ – ÌÀÉÌÀÃËÛÃ Áèðè î
áèðèëÿðèíäÿí äèðèáàøëûüû, ùàçûðúàâàáëûüûéëà
ñå÷èëèðäè (Ì.Åéíóëëàéåâà); Ìàéìàãëûã åäèá
Àüàñÿëèìè ÿëäÿí áóðàõìûñàí (Ú.ßìèðîâ).
ÄÈÐÈËÈÊ – ÉÎÕËÓÃ Áèð ñþç êè áèð
úàâàíûí äèðèëèéèíÿ ñÿáÿá îëàúàã, îíó äåìÿê
ýöíàùäûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ãàéíûì ùÿìèøÿêè
êèìè èíäè äÿ Ìèäùÿäèí éîõëóüóíó ìÿíÿ ùèññ
åòäèðìÿéÿ ÷àëûøûðäû (Ì.Ùöñåéí).
ÄÈÐÈËÌßÊ – ÞËÌßÊ Þëÿúÿéÿì, áèð
äÿ äèðèëÿúÿéÿì (Ú.Úàááàðëû).
ÄÛÐÌÀÍÌÀà – ÄÖØÌßÊ Àò áåëèíäÿ
éàâàø-éàâàø äûðìàíûðûã äàüëàðà (Ñ.Ðöñòÿì);
Ãàðàúà ãûç àðìóäëàðû äÿðèá, ïèøèéè ãóúàüûíà
àëàðàã éåðÿ äöøäö (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÄÛØÀÐÛ – È×ßÐÈ Äè îíäà ìÿí úÿùðÿíè,
õóðúóíó ãîéóì è÷ÿðè, ãàïûíû áàüëàéûì ýåäÿê
(ß.Ùàãâåðäèéåâ); Áàúû, êþïÿêäÿí ãîðõóðàì,
äûøàðû ÷ûõ (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÄÈØÈ – ÅÐÊßÊ – ...Ùÿð éóâàäà áèðúÿ
äèøè àðû îëàð, îíà øàù äåéÿðëÿð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ);
Åðêÿê àòû éÿùÿðëÿéèá ìèíÿíäÿ èõòèéàðñûç
îëàðàã ýöëöðÿì (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÈØÈÚÈÊ – ÅÐÊßÊÚÈÊ Áÿçè áèòêèëÿðèí
ãþí÷ÿëÿðèíäÿ îëäóüó êèìè ïàìáûüûí ãþí÷ÿ-
ñèíäÿ äÿ åðêÿêúèê âÿ äèøèúèê âàð èäè (ß.Âÿëè-
éåâ).
ÄÈØËßÌß – ØÈÐÈÍ Áÿëêÿ, áèðè ÷àéû øèðèí
è÷ìÿéÿúÿê. Äèøëÿìÿ è÷ÿúÿêäèð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÄÈØËÈ – ÞËÖÂÀÉ Þçöí áèëèðñÿí êè,
îíëàð äèøëè òàéôàäûðëàð (È.Øûõëû); Îíóí òÿëÿñ-
ìÿêëÿ èøè éîõäóð, þëöâàéäûð (“Óëäóç”).
ÄÈÂÀÍß – ÀÜÛËËÛ ßãëèíè èòèðèá ãûç,
äèâàíÿäèð (Ñ.Ðöñòÿì); Àüûëëû äöøìÿí íàäàí
äîñòäàí éàõøûäûð (Àòà. ñþçö).
ÄÈÂÀÍßËßÍÌßÊ – ÀÜÛËËÀÍÌÀÃ
ÄÈÂÀÍßËßÍÌßÊ – ÀÜÛËËÀÍÌÀÃ
Ýåíÿ áèð Ëåéëèâåø éàðÿ äèë âåðäè; Êþíöë
Ìÿúíóí òÿêè äèâàíÿëÿíìèø (Ì.Â.Âèäàäè);
Èíäè Ñîíà ëàï àüûëëàíìûøäûð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÄÈÂÀÍßËÈÊ – ÀÜÛËËÛËÛà Íÿ èøäèð
áó, áó íÿ äèâàíÿëèêäèð åéëÿéèðñÿí ñÿí?
(Ú.Úàááàðëû); Ìàëèê îíóí àüûëëûëûüûíûí ñÿáÿ-
áèíè áèëèðäè.
ÄÎÜÌÀ – ÞÝÅÉ Äåìÿê, î ñÿíèí ö÷öí
äîüìàäûð, àììà áó áèðèëÿðè þýåé? (È.ßôÿí-
äèéåâ).
ÄÎÜÌÀ – ÉÀÄ Î éàä äåéèë, ìÿíÿ
äîüìà áàëàäàí àðòûãäûð (À.Øàèã).
ÄÎÜÌÀÃ – ÁÀÒÌÀÃ Éåíèäÿí äîü-
ìàã ö÷öí áàòäû. Ýþçëÿðäÿí èòäè (Ñ.Ðöñòÿì).
ÄÎÜÌÀà – ÞËÌßÊ Áèð èë ñîíðà
Çåéíÿá îüëàí äîüäó (Ì.Èáðàùèìîâ); Þëÿð,
êèøèòÿê þëÿð ÿëÿ äöøìÿç î, éàëíûç (Á.Âàùàá-
çàäÿ).
ÄÎÜÌÀËÀØÌÀÃ – ÉÀÄËÀØÌÀÃ
Äîüìàëàð ýåò-ýåäÿ éàäëàøûð, éàäëàð èñÿ äîü-
ìàëàøûð.
ÄÎÜÌÀËÛÃ – ÉÀÄËÛÃ Àíúàã áó
êöñêöí ñÿñ î äîüìàëûãäàí, î íÿâàçèøäÿí
óçàã èäè (Ì.Åéíóëëàéåâà); Àíúàã èíäè óøàã-
ëàðûíûí éàíûíäà þçöíöí éàäëûüûíû, þçöíöí
çàëûìëûüûíû äÿðê åëÿäè (Ì.Åéíóëëàéåâà).
ÄÎÜÐÓ – ßÉÐÈ Ãÿëÿì ÿéðè êÿñèëñÿ äÿ,
äîüðó éàçàð (Àòà. ñþçö).
ÄÎÜÐÓ – ÉÀËÀÍ Àëëàù áèëèð êè, äîüðó
äåéèðÿì! (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Ïóë òàïìûøàì,
éàëàí äåìèðÿì (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ).
ÄÎÜÐÓ – ÉÀÍËÛØ Ìÿí ñÿíè äîüðó éîëà
÷ÿêìÿê èñòÿéèðÿì (Ú.Ìÿììÿäîâ); Éàíëûø
ùåñàá Áàüäàääàí ãàéûäàð (Àòà. ñþçö).
ÄÎÜÐÓ×Ó – ÉÀËÀÍ×Û Éàëàí÷ûíûí
åâè éàíäû, êèìñÿ èíàíìàäû (Àòà. ñþçö);
Äåéÿíëÿð íÿ ãÿäÿð äîüðó÷ó, íÿ ãÿäÿð àëè-
úÿíàá øÿõñëÿð èìèø (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÄÎÜÐÓ×ÓËÓà – ÉÀËÀÍ×ÛËÛÃ
Ìöÿëëèì øàýèðäëÿðèíÿ äîüðó÷óëóüó òÿáëèü
åäèðäè. Áèçúÿ, éàëàí÷ûëûã ëÿêÿñè þëöìäÿí äàùà
÷èðêèíäèð (Ù.Úàâèä).
ÄÎÜÐÓËÒÌÀÃ – ÝÖÍÀÙËÀÍÄÛÐ-
ÌÀÃ Éàðìÿììÿäè ìöùàñèáëèêäÿí àçàä
ÄÎËÀØÛÃËÛÃ – ÀÉÄÛÍËÛÃ
åäÿê, ùÿëÿëèê ãîéàã àøàüû áèð èøäÿ þçöíö
äîüðóëòñóí (Ì.Èáðàùèìîâ); ßââÿëúÿ äèíúÿ-
ëèðäè, êèòàáëàð îõóéóðäó, ñîíðàëàð èñÿ äàðûëìàüà
áàøëàéàíäà àíúàã þçöíö ýöíàùëàíäûðûðäû
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÎÜÐÓËÓà – ßÉÐÈËÈÊ Äîüðóëóüóí
äèëè áåëÿäèð éàëíûç (Ñ.Âóðüóí); Ìÿíúÿ, îíà
èíàíìàã îëìàç, êèìè äèíäèðèðñÿí ÿéðèëèéèí-
äÿí äàä ÷ÿêèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÎÜÐÓËÓÃ – ÉÀËÀÍËÛÃ ×öíêè
ñþçëÿðèìèçäÿ äîüðóëóã âàð (Ñ.Âóðüóí);
Êÿíä÷èëÿð åòäèëÿð äöáàðÿ ùöúóì; Éåíÿ îëäó
éàëàíëûüû ìÿëóì (Ì.ß.Ñàáèð).
ÄÎÜÓËÌÀà – ÞËÌßÊ Àäàìëàð áèð
äÿôÿ äîüóëóð, áèð äÿôÿ þëöð (Ô.Êÿðèìçàäÿ).
ÄÎÜÓÌ – ÞËÖÌ – Ñèçèí âåðäèéèíèç
íþìðÿ Ìîñêâàäà äîüóì åâèäèð (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Ýþçöíöí è÷èíÿ áàõäû þëöìöí; Íå÷ÿ
éîë òîðïàüà ÷èëÿíäè ãàíû (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÄÎÜÓØ – ÞËÖÌ ßñèë ìþúöçÿ - äîüóø-
äóð, òþðÿíèøäèð (È.Ìÿëèêçàäÿ); Åëÿ ãûçëà þëöìÿ
äÿ ýåòìÿê ãîðõóëó äåéèë (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÎËÀÌÀà – À×ÌÀà ×àé áàøûíäàí
ýÿëÿðêÿí ñà÷ëàðûìû ÿëëÿðèíÿ äîëàäû, êÿíäèí
è÷èíäÿí ñöðöðäö (Ú.Úàááàðëû); Êàïèòàí ýþç-
ëÿðèíè ýåíèø à÷äû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÎËÀÍÁÀÚ – ÄÖÇ Ìàùìóä Çÿíúàíûí
äîëàíáàú êö÷ÿëÿðèíäÿ ýþçäÿí èòäè
(À.Ìàêóëó); Èíäè øÿùÿðèìèçäÿ ñàëûíàí êö÷ÿ-
ëÿð äöçäöð.
ÄÎËÀØÛÃ – ÀÉÄÛÍ Ãÿëáèìäÿ àüûð-àüûð
äÿðäëÿðèì, áàøûìäà äîëàøûã ôèêèðëÿðèì,
õÿéàëûì, ùÿðú-ìÿðú ýþçëÿðèì óëäóçëàðäà,
áèð ìöääÿò éàòà áèëìÿäèì (À.Äèâàíáÿé-
îüëó); ×îõ àéäûí âÿ äÿðèí ìÿíàëû èêè õÿòò
øåðÿ îõøàéàí áó ëåíòëÿð îíà íÿëÿð õàòûðëàò-
ìàäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÎËÀØÛÃËÛ – ÀÉÄÛÍ Äîëàøûãëû éîëäà
ñöðÿòè àðòûðìàüûí ãîðõóëó îëäóüóíó ñåçèá
à÷ûã äåéÿðäè (Ìèð Úÿëàë); Áó ìÿíçÿðÿíè
ýþðÿðêÿí ùÿð øåé àéäûí îëäó (ß.Ìÿììÿä-
õàíëû).
ÄÎËÀØÛÃËÛÃ – ÀÉÄÛÍËÛÃ Èëéàñ
ýöëöíú áèð ùåéðÿò, ãÿðèáÿ äîëàøûãëûã è÷èíäÿ
41
ÄÎËÀØÌÀà – À×ÛËÌÀÃ
÷àøûá äîíìóøäó (Ìèð Úÿëàë); Ñöä êèìè
àéäûíëûã èäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÎËÀØÌÀà – À×ÛËÌÀà Àéû çÿíúèðè
èëÿ àüàúà äîëàøûá äàðòûíûð âÿ áàüûðûðäû
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Áèð àçäàí çàáèò ÿìð âåðäè,
ñàëû ñàùèëÿ áàüëàéàí êÿíäèðëÿð à÷ûëäû (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÄÎËÀÉÛ – ÁÈÐÁÀØÀ Ëàêèí äåìÿäè,
äþíöá áèðáàøà éóõàðû ãàëõäû (Ì.Èáðàùèìîâ);
Áó ýþðöøäÿí äîëàéû ÷îõ øàä îëóá áàüà ýèðäèê
(ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÄÎËÜÓÍ – ÀÐÛà Ãàïûíû à÷àí äîëüóí
áèð ãàäûí èäè (Ú.ßìèðîâ); Éàíàøû ÿéëÿíäè-
éèìèç Òåë àäëû àðûã, ëàï óøàüà îõøàéàí ýÿíúëÿ
àðòûã äîñòëàøìûøûã (Ñ.Ñÿðõàíëû).
ÄÎËÜÓÍ – ÇßÈÔ Êÿðàìÿòèí ÷èë, äîëó
÷þùðÿñè êèìè äîëüóí äà ñÿñè âàðäû (ß.ßáöë-
ùÿñÿí); Àðâàä, ùÿëÿ î ëàçûì äåéèë, óøàã ÷îõ
çÿèôäèð, äàíûøäûðìà (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÄÎËÌÀÃ – ÁÎØÀËÌÀÃ Áèð éàíäàí
áîøàëûð, áèð éàíäàí äîëóð; Ñèððèíè âåðìÿéèð
ñèðäàøà äöíéà (Ñ.Âóðüóí).
ÄÎËÓ – ÀÐÛÃ Äîëó ãàäûí îíóí ñþçöíö
òÿñäèã åòäè (Ú.ßìèðîâ); Àðûã êèøè áèð àç äà
îíà òÿðÿô ÷ÿêèëèá äèëèíè èøÿ ñàëäû (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÄÎËÓ – ÕÀËÈ Àááàñ êèøè äîëó áèð
ùåéáÿ ùàçûðëàéûá éÿùÿðèí ãàøûíà ñàëäû (Ìèð
Úÿëàë); Àíúàã äöíéà õàëè äåéèë (Ñ.Âóðüóí).
ÄÎËÓ – ÉÀÐÛÌ×Ûà Áàðæûí ýþéÿðòÿñè
éöêäàøûéàí àäàìëàðëà äîëó èäè (Ì.Ðçàãóëó-
çàäÿ); Ñþçö éàðûì÷ûã ãàëìûø àðâàä òÿñäèã
åòäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÎËÓÕÑÓÍÌÀÃ – ÝÖËÖÌÑÖÍ-
ÌßÊ Êàçûì äîëóõñóíäó (È.Øûõëû); Ýöëöì-
ñÿéèðäè, êèðïèêëÿðè òèòðÿéèðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÎËÓØÌÀÃ – ×ÛÕÌÀÃ Ìÿêòÿáëèëÿð
äÿñòÿ-äÿñòÿ; Äîëóøäó äÿðñ îòàüûíà (Ì.Äèë-
áàçè); Ñÿùÿð òåçäÿí äóðóá éàõøû ôèêèðëÿð, íÿúèá
ùèññëÿðëÿ åâäÿí ÷ûõàðñàí (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÎÌÁÀËÌÀà – ×ÞÊÌßÊ Ýþçëÿðè
èñÿ ãûøãûðäûãúà, åëÿ áèë, äàùà äà äîìáàëûð
(ß.ßáöëùÿñÿí); Îíóí ýþçëÿðè ÷þêìöøäö.
ÄÎÌÓØÌÀà – À×ÛËÌÀà Àðàáàíûí
áîéíóíäà ÷þìáÿëìèø, äîìóøóá îòóðàí
42
ÄÎÑÒ – ÐßÃÈÁ
ßñýÿð ùÿðäÿí øàëëàüû òîâëàéûá êÿëëÿðÿ ãûø-
ãûðûð (ß.Âÿëèéåâ); ßùìÿäèí áîüàçû à÷ûëäû,
äèëè ñþç òóòäó (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÎÌÓØÓà – À×Ûà Ùÿìèøÿ äîìóøóã
âÿçèééÿò àëàðäû. À÷ûã éàõàñûíäàí ýþðöíÿí
ñàðüû ãàáàãäàí äà ãàíà áóëàøìûøäû (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÄÎÍÃÀÐ – ØÓÌÀË Î äîíãàð êèøè
÷ûõûá ïî÷òà éþíÿëäèéè âàõò Ùÿìèä äàéûéà ðàñò
ýÿëäè (ß.ßáöëùÿñÿí); Ýåäÿí áîéëó, åíëèêöðÿê,
øóìàë áèð îüëàíäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÎÍÃÓËÄÀÍÌÀÃ – ÑÓÑÌÀÃ
Ýèëåéýöçàðîâ þç ãîéóí ýþçëÿðèíè òàâàíà
çèëëÿéèá ãÿçÿáëÿ äîíãóëäàíäû (Ñ.Ðöñòÿì);
Ýöúö îíà ÷àòûðäû êè, ñóñóðäó (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÎÍÌÀà – À×ÛËÌÀà Äîíäó úûüûðëàð,
èçëÿð; Áó ýåäèøèí ãÿñäè íÿ? (Ù.Ùöñåéíçàäÿ);
Ãèéìÿò è÷ÿðè ýèðÿíäÿ åëÿ áèë îíóí äîíó
à÷ûëäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÎÍÌÀà – ßÐÈÌßÊ Ùÿëÿ äåéèðëÿð
êè, äÿíèçèí ñóéó ñàùèëäÿí õåéëè óçàãëàðà
ãÿäÿð äîíóá (Ì.Ðçàãóëóçàäÿ); Éàç ýÿëÿí
êèìè äàüëàðûí ãàðû ÿðèéèð, éàüûø éàüûð
(ß.Âÿëèéåâ).
ÄÎÍÌÀà – ÈÑÈÍÌßÊ – Íÿ ñÿáÿáÿ ñó
ãàéíàéàíäà áóü îëóð, íèéÿ äîíàíäà áÿð-
êèéèð? (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); Õþðÿéè èñèäèá
ýÿòèðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÎÍÓÃ – ÈÑÒÈ Èêè äèçè öçÿðèíäÿ
äèêÿëÿðÿê äîíóã âÿ øöáùÿëè áàõûøëàðëà ìÿíè
ñöçäö (À.Øàèã); Îúàãëàð ÷àòûëûð, åâ ãûçûð
ùàìàí; Ùóìàé áöðöíìöøäö èñòè éîðüàíà
(Ñ.Âóðüóí).
ÄÎÍÓÃËÓà – À×ÛÃËÛà Ìÿùÿððÿì
ùå÷ âàõò áàø à÷à áèëìèðäè áó äîíóãëóãäàí
(Ì.Åéíóëëàéåâà); Ïàðèñÿ ýÿëäèêäÿí ñîíðà î,
áèðèíúè äÿôÿ èäè êè, øÿùÿðè áåëÿ öðÿê à÷ûãëûüû
èëÿ ñåéð åäèðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÎÑÒ – ßÜÉÀÐ Ùå÷ áóíäàí éàõøû øåé
îëàðìû êè, ãÿëáäÿí èñòÿäèéèí äîñòäàí ìÿê-
òóá àëàñàí! (Í.Íÿðèìàíîâ); Äàéàíäû áàøûìûç
ÿüéàð è÷èíäÿ ÿðøè-ÿëàéà (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÄÎÑÒ – ÐßÃÈÁ Ùÿð øåéèí òÿçÿñè, äîñòóí
êþùíÿñè (Àòà. ñþçö); Àðòûã ìþâãåëÿðèíè
ÄÎÑÒËÓà – ÄÖØÌßÍ×ÈËÈÊ
èòèðÿí èòàëéàí îéóíáàçëàðû áó ãîðõóëó ðÿãèáè
àðàäàí ýþòöðìÿéè ãÿðàðà àëäûëàð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÄÎÑÒËÓà – ÄÖØÌßÍ×ÈËÈÊ Äîñòëóã
ìöõòÿëèô îëóð; Äöøìÿí÷èëèê êèìè (Ð.Ðçà).
ÄÎÉÌÀÃ – ÀÚÌÀÃ Äèø ãóðäàëàìàãëà
ãàðûí äîéìàç (Àòà. ñþçö); Úöúÿëÿðèì àúäû,
éåìëÿìÿê âàõòûäûð.
ÄÎÉÓÍÚÀ – ÉÀÐÛÌ×Ûà Äîéóíúà,
äîéóíúà ñþùáÿò åäÿðèê (Ì.Èáðàùèìîâ); Áó
íÿäèð, ÿ, ñþçö éàðûì÷ûã ãîéóá ñóñäóí?!
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÞÍÌßÊ – ÝÅÒÌßÊ Áèð ýöí Ãÿðÿí-
ôèëëÿ Áàùàäûð àäè ãàéäà öçðÿ áèð éåðäÿ åâÿ
äþíäöëÿð (Ñ.Ðÿùèìîâ); Èíäè ýåäèá ñÿùÿðÿ
êèìè ðàùàò éàòàúàãñàí (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÞÍÖÊ – ÑßÁÀÒËÛ Àñëàí ... äþíöê
ôèêèðëè âÿ çÿèô èðàäÿëè àäàìëàðû ñåâìÿçäè
(Ì.Èáðàùèìîâ); Ñÿí äþíìÿç áàëûã÷ûñàí;
Éîëäàøëàðûí ñÿáàòëû (Ì.Ðàùèì).
ÄÞÍÖÊËÖÊ – ÑßÁÀÒËÛËÛà Õåéð,
àðòûã äþíöêëöê óììà ìÿíäÿí (Ù.Úàâèä);
Îíóí ñÿáàòëûëûüû ìÿíè ñåâèíäèðèð.
ÄÞØßÌßÊ – ÒßÐÈÔËßÌßÊ Ìöøà-
âèðÿäÿ îíà éàìàí äþøÿäèëÿð (È.ßôÿíäèéåâ);
Áöòöí ìÿêòóáëàðûíäà ãàðûíû òÿðèôëÿéèðñÿí
(ß.Âÿëèéåâ).
ÄÞØßÌßÊ – ÉÛÜÌÀà Òÿðýöë ãàçàíûí
àëòûíäà îä éàíäûðäû, ñàìîâàðà êþç ñàëäû,
ìàñàíûí öñòöíÿ öòöëÿíìèø àü ñöôðÿ äþøÿäè
(ß.Âÿëèéåâ); – Ýåðè íèéÿ ãàéòàðûðñàí, òèêÿíäÿ
þçöìöç äöçÿëäÿðèê, éûüûøäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÞØßÍÌßÊ – ÉÛÜÛËÌÀà Ùÿéÿòäÿ
ïàëàç äþøÿíèá, ñàìîâàð ãóðóëìóøäó (×ÿìÿí-
çÿìèíëè); ×àé è÷èëäèêäÿí ñîíðà ñöôðÿ éûüûëäû.
ÄÞÂËßÒËßÍÌßÊ – ÉÎÕÑÓËËÀÍ-
ÌÀà Ãÿì éåìÿ, ÷îõ ÷ÿêìÿç äþâëÿòëÿíÿð-
ñÿí (Ñ.Ðöñòÿì); Âàð-éîõäàí ÷ûõìûø êÿíä-
ëèëÿð òàìàì éîõñóëëàøìûøäûëàð.
ÄÞÂËßÒËÈ – ÝßÄÀ Î äåéÿíäÿ áèð
äþâëÿòëè õàíûì, ìÿí ýÿäàíûí áèðèñè
(ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÄÞÂËßÒËÈËÈÊ – ÊÀÑÛÁËÛÃ Èíäè
äöíéàäà ãàéäà áåëÿäèð êè, áèðèñè óúàäàí
àë÷àüà åíÿ, äþâëÿòëèëèêäÿí êàñûáëûüà äöøÿ,
ÄÞÇÖÌÑÖÇ – ÑßÁÈÐËÈ
ùÿìèøÿ ñþùáÿòè àïàðûá ÷ûõàðàúàã êå÷ÿí ýöí-
ëÿðÿ (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ).
ÄÞÂËßÒËÈËÈÊ – ÉÎÕÑÓËËÓÃ
Äöøöíúÿñèç àäàìëàð þç ñÿàäÿòèíè äþâëÿò-
ëèëèêäÿ àõòàðûð. Éûüûá áèð ïàëàçà ñàòàúàã îíó;
Áóäóð éîõñóëëóüóí, àúëûüûí ñîíó (Ñ.Âóðüóí).
ÄÞÉÌßÊ – ÎÕØÀÌÀà Õàíûì ùàãñûç
éåðÿ ñþéöá-äàíëàìàüà, äþéìÿéÿ, èíúèòìÿéÿ
áàøëàéûð (Ñ.Ùöñåéí); Ýÿë, èïÿê ñà÷ûíû îõøà-
éûì; Ñÿíèíëÿ áèð àí äà éàøàéûì (Ì.Ìöøôèã).
ÄÞÉÖÊÌßÊ – ÒÎÕÒÀÌÀà Ñîôèéà
õàíûì Ðöñòÿì áÿéè ýþðÿí êèìè ÿââÿë
äþéöêäö, ðÿíýè ãà÷äû (×ÿìÿíçÿìèíëè); ßçèç
þçöíö òîõòàòìàüà ÷àëûøûð, ùÿêèì ÿëèíè îíäàí
÷ÿêèð (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÞÉÖÍÌßÊ – ÄÀÉÀÍÌÀà Ðÿíý
àëäû áó íÿüìÿëè ýþðöíÿí ãþâñè-ãöçåùäÿí;
Ãÿëáèì äþéöíöá, ëàëÿ êèìè ýöëäö ôÿðÿùäÿí!
(Ñ.Ðöñòÿì); Áèðäÿí åëÿ áèë öðÿéè äàéàíäû.
ÄÞÉÖØÊßÍ – ÃÎÐÕÀà Ìÿí äÿ
ãîðõàã äåéèëÿì, éàìàí äà äþéöøêÿíÿì
(Ú.Úàááàðëû).
ÄÞÉÖØÊßÍ – ÑÀÊÈÒ Þçö àðûã áèð
îüëàíäûð. Àììà áèëèðñÿí íåúÿ äþéöøêÿíäèð
(À.Ìàêóëó); ×îõ ñàêèò àäàìäûð (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÞÉÖØÊßÍËÈÊ – ÃÎÐÕÀÃËÛÃ
Äþéöøêÿíëèêäÿ àä ÷ûõàðìûøäû. Ñÿí ãîðõàãëûã
åëÿäèí (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÞÉÖØÌßÊ – ÁÀÐÛØÌÀà Äöíéàíûí
ñåëëÿðèíäÿ ÷àëõàéàí áèçèì ùÿéàò; Ñàüäàí
ñîëà äþéöøìöø, ñîíðà éîëóíà äöøìöøäö
(Ì.Ìöøôèã); Ìÿí îíëàðû ìöòëÿã áàðûøäûð-
ìàëûéàì (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÞÇÖÌËÖ – ÑßÁÈÐÑÈÇ Ãàðàúà ãûç äà
Íóðÿääèí êèìè ïèñ ýöíÿ äþçöìëö, ñÿáèðëè áèð
óøàãäûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Åëÿ ñÿáèðñèçäèð êè,
áèð éåðäÿ áåø äÿãèãÿ äóðà áèëìèð.
ÄÞÇÖÌËÖËÖÊ – ÑßÁÈÐÑÈÇËÈÊ
Ôóòáîë èíñàíäà äþçöìëöëöê, úÿëäëèê, ÷åâèêëèê
êèìè êåéôèééÿòëÿð òÿðáèéÿ åäèð (“Èçàùëû
ëöüÿò”); Ñÿðâèíàç úàâàá òàïìàüà ùàçûðëàø-
äûüû âàõò Ïîëàä ñÿáèðñèçëèê åäèá þç ñóàëûíà
þçö úàâàá âåðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÞÇÖÌÑÖÇ – ÑßÁÈÐËÈ Ïöñòÿõàíûì
ùÿääèíäÿí àðòûã äþçöìñöç èäè (Ì.Ùöñåéí);
43
ÄÞÇÖÌÑÖÇËÖÊ – ÙÞÂÑßËßËÈÊ
Èíäè ßçèç ÷îõ òîõòàã, îëäóãúà ñÿáèðëè èäè
(ß.Âÿëèéåâ).
ÄÞÇÖÌÑÖÇËÖÊ – ÙÞÂÑßËßËÈÊ
Äþçöìñöçëöê öçöíäÿí þçöíö äàùà äà õàð
åòìèñÿí (Ì.Òàëûáîâ); Ùþâñÿëÿëèéè ñàéÿñèíäÿ
ñàëàìàò ãàëà áèëìèøäèð (“Àçÿðáàéúàí ãàäûíû”).
ÄÓË – ßÐËÈ Áèð íå÷ÿ ÿðëè ãàäûí îòóðóá,
äóë Òåëëèíèí ãåéáÿòèíè åäèðäè (“Óëäóç”).
ÄÓÌÀÍËÀÍÌÀà – À×ÛËÌÀà Ôÿãÿò
íÿôÿñèíÿ àüûð áèð øåé òûõàíìûø, ýþçëÿðè
äóìàíëàíìûøäû (À.Øàèã); À÷ûëäû àðçóëàðû;
Ýþçöíäÿ ÷è÷ÿê-÷è÷ÿê (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÄÓÌÀÍËÛ – À×Ûà Ìàðèòñà äóìàíëû
ýþçëÿðèíè îíà çèëëÿäè (Ñ.Âÿëèéåâ); À÷ûã ñÿìà,
ýþé ãóðøàüû; Áèðè ñÿíñÿí, áèðè ìÿí (Á.Âàùàá-
çàäÿ).
ÄÓÌÀÍËÛ – ÀÉÄÛÍ Úÿôÿð õåéëè ôèêðÿ
ýåòäè, öçö òóòóëäó, äóìàíëû áàõûøëàðû óçàã-
ëàðà äèêèá äöøöíäö (Ì.Èáðàùèìîâ); Áóíëàðûí
ùàìûñû ìÿëóì âÿ àéäûíäûð (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÓÌÄÓÐÓ – ÁÓËÀÍËÛÃ Êö÷ÿíèí
ùÿð èêè òÿðÿôèíäÿí äóìäóðó ñó àõûðäû
(ß.Âÿëèéåâ); Áàõûøû áóëàíëûã, ýþçëÿðè éîðüóí
èäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÓÐÜÓÍ – ÀÕÀÐ Äóðüóí ýþë îëäóüó
éàäûìà ýÿëìèð (À.Øàèã); Àõàð ñó ìóðäàð
îëìàç (Àòà. ñþçö).
ÄÓÐÜÓÍ – ÄÀØÃÛÍ Øóõ ñÿñëÿðëÿ äîëó
èñòè éóâàëàð; Äàøãûí ÷àéëàð, äóðüóí ýþëëÿð
áèçèìäèð (À.Øàèã).
ÄÓÐÜÓÍËÓÃ – ÈÍÊÈØÀÔ Úÿôÿð Úàá-
áàðëûíûí âÿôàòûíäàí ñîíðà ñÿùíÿäÿ âÿ äðà-
ìàòóðýèéàäà áèð äóðüóíëóã ÿìÿëÿ ýÿëäè
(Ñ.Ðÿùìàí); Èíêèøàô ÿêñëèêëÿð ìöáàðèçÿñè-
äèð.
ÄÓÐÜÓÍËÓÃ – ÃÀÉÍÀÐËÛÃ Ùÿð
äóðóøóíäà, ùÿð áàõûøûíäà áèð äóðüóíëóã âàð
(Ù.Úàâèä); Îíóí öçöíäÿí áèð ãàéíàðëûã
äóéóëóð.
ÄÓÐÜÓÇÌÀÃ – ÉÀÒÛÐÒÌÀÃ Ìÿí-
ñóð îíó äóðüóçóá àïàðìàã èñòÿäèñÿ äÿ,
Ñèòàðÿ ìàíå îëóá îòóðòäó (Ú.Úàááàðëû);
Ìÿäèíÿ óøàãëàðûíû éàòûçäûðûá, þç èøè èëÿ
ìÿøüóë îëìàüà áàøëàäû (“Àçÿðáàéúàí”).
44
ÄÓÇËÓ – ØÈÒ
ÄÓÐÌÀÄÀÍ – ÀÐÀ-ÑÛÐÀ ßñèðäè
äóðìàäàí áèðáàøà éåëëÿð; Äþéöðäö áàüðûíû
äàü-äàøà ñåëëÿð (Ñ.Âóðüóí); Àðà-ñûðà òöíä-
ìÿúàç àðâàä äà ýþðöíöðäö (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÓÐÌÀà – ßÉËßØÌßÊ Äóðäóì êè,
åâèìèçÿ ýåäèá áó àðñûçû äîéäóðóì (À.Äèâàí-
áÿéîüëó); Îíëàð ÿéëÿøäèëÿð âÿ Ñÿðäàðûí êåôèíè
ñîðóøäóëàð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÄÓÐÌÀà – ÝÅÒÌßÊ ...Äè, áóðàäà
íèéÿ äóðóáñàí, áóéóð, ýåäÿê ìÿíçèëÿ
(Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ).
ÄÓÐÌÀÃ – ÎÒÓÐÌÀÃ Ñàêèòúÿ îòóð-
ìóøóã; Áèð òÿðÿôäÿ äóðìóøóã (È.Òàïäûã).
ÄÓÐÌÀÃ – ÓÇÀÍÌÀÃ Ñÿùÿð äóðóá
Ñàáóí÷ó ìÿêòÿáèíÿ ýåòìÿéÿ ùàçûðëàøäûì
(À.Øàèã); ßëèíè éàñòûã åäèá óçàíäû éàñòûüûíà
(Ñ.Ðöñòÿì).
ÄÓÐÌÀÃ – ÉÛÕÛËÌÀÃ Ìàò-ãóò äàéà-
íûá äóðäóì; Ãàðøûñûíäà øàèðèí (Ñ.Ðöñòÿì);
Ñÿíèí éàíûíäà Ðÿñóëîâà äåäèì êè, éûõûëìû-
øàì, áóðíóì ãàíàéûá (Ú.ßìèðîâ).
ÄÓÐÓ – ÁÓËÀÍÛÃ Áåøèíúè ýöí èäè êè,
êîëõîç÷óëàð áóëàíûã àðõ ñóéóíóí ÿâÿçèíäÿ
äóðó øèðèí ñó è÷èðäèëÿð (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÓÐÓËÌÀÃ – ÁÓËÀÍÌÀÃ Î âàõòäàí
ùÿôòÿëÿð, àéëàð äîëàíäû; Ñóëàð ýàù äóðóëäó,
ýàù äà áóëàíäû (Ñ.Âóðüóí).
ÄÓÐÓËÌÀÃ – ÁÓËÀØÌÀÃ Äöíÿíêè
áÿðê ãàðäàí ñîíðà ýöí ÷ûõìûø, ùàâà äóðóë-
ìóøäó (Ìèð Úÿëàë); Áàêûíûí ùàâàñû áèðäÿí-
áèðÿ áóëàøìûøäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÓÐÓËÌÀÃ – ÏÎÇÓËÌÀÃ Ìÿùÿð-
ðÿìèí áèðäÿí-áèðÿ êåôè äóðóëäó (Ì.Åéíóë-
ëàéåâà); Ãóëàì Ðçà àäûíû åøèäÿí êèìè ìÿíèì
êåôèì ïîçóëäó (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÓÐÓØ – ÎÒÓÐÓØ Âàðäû áèð ÿë÷àòìàç
ýÿíúëèê âöãàðû; Ãûçûí äóðóøóíäà, îòóðó-
øóíäà (ß.Úÿìèë).
ÄÓÐÓØ – ÉÀÒÛØ Áàõûøûì, äóðóøóì
äÿéèøäè òàìàì (ß.Ðçà); Êþðïÿíèí ìÿñóì
éàòûøû, ÿëúèéÿçèíèí ãîéóëóøó, áöòöí ÿçàñû
èëäûðûì ãöââÿñèíÿ äþíÿðÿê Ìÿðäàíû âóðäó
(×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÄÓÇËÓ – ØÈÒ Ùÿð ýöí áóðäà äàðâàçà
òàüû àëòûíäà äóçëó ñóäà ïþðòëÿäèëìèø ãàðüûäàëû
ÄÓÇÑÓÇ – ÌÀÐÀÃËÛ
ñàòàí éåíèéåòìÿ áèð îüëàí ùåéðÿòëÿ àðõàäàí
îíó ñÿñëÿìèøäè (ß.Ìÿììÿäõàíëû); Ïàðòè-
çàíëàð áèð íå÷ÿ àéäû êè, õþðÿéè øèò éåéèðäèëÿð
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÄÓÇÑÓÇ – ÌÀÐÀÃËÛ Øåðèíäÿ áèð
àõûúûëûã ùèññ îëóíñà äà, äóçñóçäóð. Áó äàíû-
øûãëàðäàí áèð íå÷ÿñè ìàðàãëû èäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÖÍßÍ – ÁÓ ÝÖÍ Äöíÿí áåø, áó ýöí
øåø (Àòà. ñþçö).
ÄÖÍßÍÊÈ – ÁÀÉÀÃÊÛ Äöíÿíêè áó
÷þëëÿðäÿ; Àõàð çöìðöä êèìè ñó (Ì.Ñåéèä-
çàäÿ); Åéíÿêëè êèøèíèí áàéàãêû èñòåùçàëû
áàõûøûíäàí ÿñÿð-ÿëàìÿò ãàëìàäû (Ú.ßìèðîâ).
ÄÖÐÒÌßÊ – ×ÛÕÀÐÒÌÀà Ïàñû
ìûðûëäàíà-ìûðûëäàíà ÿéèëäè, à÷ûëìûø êàüûçû
ãàòëàéûá îíóí ãîéíóíà äöðòäö (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ); Éàðìÿììÿä ïîðòôåëèíäÿí áèð äÿñòÿ
ÿçèê-öçöê êàüûç ÷ûõàðòäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÖÐÖÑÒ – ÑßÙÂ Ñÿíèí ôèêðèí äöðöñò-
äöð. Êþùíÿ ñÿùâëÿðèíè, êå÷ìèø íþãñàíëàðûíû
àäàìëàðûí öçöíÿ òåç-òåç âóðìàüûí íÿ ìÿíàñû
âàð (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÖÐÖÑÒ – ÉÀËÀÍ×Û ßýÿð ñèç äöðöñò
àäàì îëñàéäûíûç, áó íå÷ÿ âàõòû áó éîëäà
ýþðöíìÿçäèíèç (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Ùÿð èêèíèç
éàëàí÷û âÿ ôûðûëäàã÷ûñûíûç (Ú.ßìèðîâ).
ÄÖØÊÖÍ – ÁßÕÒßÂßÐ Îëìàñàéäû
ÿýÿð áó ö÷ õîø ýöí; Ìÿíèì þìðöì îëóðäó
äöøêöí (À.Ñÿùùÿò); Áÿõòÿâÿð áàøûìà, éàõøû
òàïìûøàì õîøáÿõòëèéèí éîëóíó (Ì.Èáðàùè-
ìîâ).
ÄÖØÊÖÍ – ÝÖÌÐÀÙ Òÿðëàíûì, òÿðëà-
íûì, ýþçÿë òÿðëàíûì; Ñÿíÿ ãóðáàí îëñóí áó
äöøêöí úàíûì (Ñ.Âóðüóí); Áó ýöìðàù, áÿõ-
òèéàð ýÿíúëÿðè ýþðúÿê; Õÿéàëÿí äîëàíûá
ýÿçäèì äöíéàíû (Î.Ñàðûâÿëëè).
ÄÖØÊÖÍ – ÂÈÚÄÀÍËÛ Úàùàíýèð àüà
çÿèô èðàäÿëè, íàãèñ àüûëëû, äöøêöí ôèêèðëè àäàì
èäè (ß.Âÿëèéåâ); Ìÿí âèúäàíëû àäàìàì, ðàçû
îëìàðàì êè, ñèçèí êèìè éàõøû éîëäàøà ãàðøû
ãðóï äöçÿëòñèíëÿð (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÄÖØÌßÊ – ×ÛÕÌÀà Äöíéà íÿðäè-
âàíäûð, áèðè ÷ûõûð, áèðè äöøöð (Àòà. ñþçö).
ÄÖØÌßÊ – ÃÀÁÀÐÌÀà Éåíèúÿ ÷ûðò-
ëàéàí ýöíÿøèí èëê øöàëàðû îíëàðûí öñòöíÿ
ÄÖÉÖÍËÖ – ØÀÄ
äöøìöøäö (ß.Ìÿììÿäõàíëû); Ùÿð äÿôÿ
íÿôÿñ àëäûãúà ñèíÿñè êþðöê êèìè ãàáàðûðäû
(È.Øûõëû).
ÄÖØÌßÊ – ÌÈÍÌßÊ Ìèíèðñÿí ìÿí
ìèíÿíäÿ, äöøöðñÿí ìÿí äöøÿíäÿ (Ñ.Ðöñ-
òÿì).
ÄÖØÌßÍ – ÄÎÑÒ Î þç äîñòóíó âÿ
äöøìÿíèíè òàíûéà áèëìèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÄÖØÌßÍ – ÙßÌÄßÌ Áèç áÿçÿí äöø-
ìÿíè òàíûìàéûðûã. Îíó þçöìöçÿ ùÿìäÿì
ñàéûðûã (Ñ.Ðöñòÿì).
ÄÖØÌßÍËÈÊ – ÀØÛÍÀËÛà Äöíÿíêè
äöøìÿíëèéÿ èíàíìàéûðäûã (ß.ßáöëùÿñÿí);
Îä èëÿ ïàìáûüûí íÿ àøûíàëûüû (Àòà. ñþçö).
ÄÖØÖÍÚßËÈ – ÔßÐÑÈÇ Ñÿòòàð õàí
îëäóãúà äöøöíúÿëè âÿ êÿäÿðëè èäè (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè); Öðÿéèíäÿ, î ãîúàäàí ôÿðñèç þâëàäûíà
ãàëàí êàðõàíà êèìè ó÷óëóá-äàüûëûá, áÿðáàä
îëóá (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÖØÖÍÖØÌßÊ – ÄÎÑÒËÀØÌÀÃ
Ñÿí íèéÿ Øèðàñëàíëà äöøöíöøìöñÿí? (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ); Ôÿðìàí äà Ãÿäèð êèøè èëÿ äîñòëàøäû
(ß.Ñàäûã).
ÄÖÉÌßËßÌßÊ – À×ÌÀà Ìÿøÿäè
Èáàä éàõàñûíû äöéìÿëÿéèð (Ö.Ùàúûáÿéîâ);
Ãóëàì ãûçûí éàõàñûíûí äöéìÿëÿðèíè à÷äû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÖÉÌßËÈ – À×Ûà ßéðèúÿ ãàøû âàð, óúó
ÿéìÿëè; Êÿòàí êþéíÿê ýåéèá, êþêñö äöéìÿëè.
Àøûã Êÿðÿì. Ãóëàì ñîáàíûí à÷ûã ãàïûñûí-
äàí éåðÿ äöøÿí êþçö ýþòöðöá è÷ÿðè àòäû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÖÉÖÍ – ÉÀÑ Óçàã åëëÿðäÿ éàñäûð,
áèçèì åëëÿðäÿ äöéöí (Ñ.Ðöñòÿì).
ÄÖÉÖÍËßÌßÊ – À×ÌÀà Ãàäûí áó
ïóëëàðà ùÿñðÿòëÿ áàõäû âÿ íÿùàéÿò, îíëàðûí
áåøèíè ýþòöðöá ÷àðãàòûíûí óúóíà äöéöíëÿäè
(À.Ìàêóëó); Ýþé÷ÿê äóðóá ãàïûíû à÷äû
(ß.Âÿëèéåâ).
ÄÖÉÖÍËÖ – À×Ûà Èëàíëàð ôûøûëäàéûð
êîë-êîñëàð àðàñûíäàí; Àéàüà äîëàøàí äöéöíëö
êÿíäèð êèìè (Ñ.Ðöñòÿì); Ñèìîí éîë à÷ûãäûð,
ýåäÿ áèëÿðñÿí (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÄÖÉÖÍËÖ – ØÀÄ Ñåâäèéèì ÿéíèíÿ
ýåéèáäè àüû; ×ÿêèáäè ñèíÿìÿ äöéöíëö äàüû
45
ÄÖÉÖÍËÖ – ÉÀÑËÛ
(“Àááàñ âÿ Ýöëýÿç”); Öðÿêäÿí øàäàì êè,
åëÿ îüëóíóç âàð (ß.Âÿëèéåâ).
ÄÖÉÖÍËÖ – ÉÀÑËÛ Èíäè åëèìèçèí
òîéëó-äöéöíëö ýöíëÿðè áàøëàéûð (Ì.Ñöëåé-
ìàíëû); Éàñëû ýÿëèíëÿðèí, éàñëû ãûçëàðûí;
Àùûíäàí ÿðèäè äàüëàðûí ãàðû (Ñ.Âóðüóí).
ÄÖÇ – ÄÎËÀÌÀ Äöç éîëëà ýåòìÿéè
þçöíÿ þëöì áèëèð. Äîëàìà éîëëàðäà ìàøûíûí
ñèçè íÿ ãÿäÿð àòûá-òóòäóüóíó òÿñÿââöð åäèí
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÄÖÇ – ÕÎÐ Îâ÷ó îâóí äöç ýþðÿ; Äöç
äîëàíà, äöç ýþðÿ; Ìÿí éàðà íåéëÿäèì êè;
Àòäû ìÿíè ýþç ýþðÿ (Áàéàòû); Õîð áàõàðñàí,
àú ãàëàðñàí (Àòà. ñþçö).
ÄÖÇ - ÊÞÍÄßËßÍ Éîëó ýàù äöçöíÿ,
ýàù êþíäÿëÿíèíÿ ýåòìèøäèì, øÿùÿðèí àõøàì
ãàéíàðûíäàêû èçäèùàì è÷èíäÿ ÷îõ ñûõúàëàíìûø-
äûì, ÷îõ ÷àëõàëàíìûøäûì... (ß.Ìÿììÿäõàíëû).
ÄÖÇ – ÍÀÙÀÌÂÀÐ Äöç éîëëà ýåäÿí
éîðóëìàç (Àòà. ñþçö); Åâèí íàùàìâàð ïàë÷ûã
äþøÿìÿñèíÿ êàíäàð òÿðÿôäÿ õàðàë ñÿðèëìèøäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÄÖÇ – ÉÀËÀÍ Äöç ñþçÿ íÿ äåìÿê
îëàð?! (È.ßôÿíäèéåâ); Éàëàí ñþçÿ íÿ âåðèðëÿð
(“Óëäóç”).
ÄÖÇ – ÉÀÌÀÍ Áèðúÿ ñÿí äöç àäàìñàí
(Ú.ßìèðîâ); Áó äöíéàäà ö÷ øåé áàøà áÿëàäû;
éàìàí îüóë, éàìàí àðâàä, éàìàí àò (Àøûã
ßëÿñýÿð).
ÄÖÇ – ÉÀÍËÛØ Îíà åëÿ ýÿëäè êè,
äþéöø÷ö äöç ìÿëóìàò âåðìèð (Ñ.Âÿëèéåâ);
Åëÿ èñÿ, ãûçûì, ìÿíÿ éàíëûø ìÿëóìàò âåðèáëÿð
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÄÖÇßËÈØÌßÊ – ÏÎÇÓËÓØÌÀÃ
ßââÿë äöçÿëèøäèëÿð, áèð ìöääÿò ìåùðèáàí
éàøàäûëàð, ñîíðà íÿäÿíñÿ ïîçóëóøäóëàð.
ÄÖÇßËÌßÊ – ßÉÈËÌßÊ Äþéöøäö
ýàù ÿéèëäè; Ýàù äèêÿëèá, äöçÿëäè (Á.Âàùàá-
çàäÿ).
46
ÄÖÇÖÍß – ÉÀÍÀÊÛ
ÄÖÇßËÌßÊ – ÏÎÇÓËÌÀà Áèç áåëÿ
ãàíûðûã êè, õÿéàë, ôèêèð âÿ ÿãèäÿ äöçÿëìÿñÿ,
ôåë ùå÷ âàõò äöçÿëìÿç (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ);
Àíëàäûãúà ñÿíè ïîçóëóð ùàëûì (Ñ.Âóðüóí).
ÄÖÇßËÒÌßÊ – ÄÀÜÛÒÌÀà Ôàøèñò-
ëÿð îíëàðû áóðàéà ýþíäÿðìèøäèëÿð êè, äàüûë-
ìûø êþðïöëÿðè äöçÿëòñèíëÿð. Àíúàã áó èýèäëÿð,
ÿêñèíÿ, ó÷óëìàìûø êþðïöëÿðè äÿ äàüûòäûëàð
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÄÖÇßËÒÌßÊ – ßÉÌßÊ Ãÿðÿíôèë
ïÿíúÿðÿíèí øöøÿñèíÿ áàõûá êÿëàüàéûñûíû
äöçÿëòäè (Ñ.Ðÿùìàí); Çèíéÿò ôèêèðëè àëíûíû
ãûðûøäûðûá äîäàãëàðûíû ÿéäè (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÄÖÇÝÖÍ – ÉÀËÀÍ Èòè ýþçëÿðè ÷îõ
øåéëÿð ýþðöð, ùÿññàñ àüûë èñÿ òàì âÿ äöçýöí
íÿòèúÿ ÷ûõàðûð. Éàëàí àéàã òóòàð, àììà éåðè-
ìÿç (Àòà. ñþçö).
ÄÖÇËÖÊ – ßËÈßÉÐÈËÈÊ Ýÿíúëèê
ùÿìèøÿ éöêñÿê âÿ òÿìèç õÿéàëëàðûí, äöçëöê
âÿ ñÿäàãÿòèí ìöúÿññÿìÿñèäèð (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Ãàðÿòèí, ÿëèÿéðèëèéèí êþêöíö êÿñìÿê
(Ô.Êÿðèìçàäÿ).
ÄÖÇËÖÊ – ÐÈÉÀÊÀÐËÛÃ Úîøóð,
ÿçèëäèêúÿ äàùà äà èëùàì; Ùÿãèãÿò íàìèíÿ,
äöçëöê íàìèíÿ (Á.Âàùàáçàäÿ); Áó ðèéàêàð-
ëûã, áó éàëàí÷û ùþðìÿò Ðöñòÿì êèøèíèí ãÿçÿ-
áèíè úîøäóðóð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÄÖÇÌßÊ – ÄÀÜÛÒÌÀà Áþéöê
äàøëàðäàí äöçöá þçöìÿ áèð ìåéñÿðÿ, ñÿí-
äÿëÿ îõøàð áèð éåð ãàéûðìûøäûì (À.Äèâàíáÿé-
îüëó); Óøàãëàð äàøëàðû äàüûòìàüà áàøëàäûëàð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÄÖÇÖÍß – ×ßÏßÊÈ Ìÿíèì ãàðøûìäà
äöçöíÿ îòóðäó (Ò.Ùöñåéíîâ); ßùìÿä îíó
÷ÿïÿêè ñöçÿðÿê úàâàá âåðäè (À.Øàèã).
ÄÖÇÖÍß – ÉÀÍÀÊÛ Î äöçöíÿ öçöìÿ
áàõàðàã ýöëöìñÿäè. ×öíêè ìàøûí éàíàêû
äàéàíìûøäû (Ú.ßìèðîâ).
ÅÙÌÀËÚÀ – ÚßËÄ
Åå
ÅÙÌÀËÚÀ – ÚßËÄ Àíà åùìàëúà
óøàüû ãóúàüûíà àëäû (Ì.Ùöñåéí); Ìÿí äÿ
úÿëä àéàüà äóðäóì (É.ßçèìçàäÿ).
ÅÙÌÀËËÛ – ÚßËÄ Î, äàøûã÷ûëàðà
éöêëÿðèí åùìàëëû äöøöðöëìÿñèíè òàïøûðäû
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Ñàáèð úÿëä èðÿëè éåðèäè (Ìèð
Úÿëàë).
ÅÙÌÀËËÛÚÀ – ÚßËÄ Ðöñòÿì áÿé
äèêñèíäè, ãîëóíó åùìàëëûúà õàíûìûí ãîëóí-
äàí õèëàñ åòäè (×ÿìÿíçÿìèíëè); Àíàñû úÿëä
àéàüà ãàëõûá, ùÿéÿòÿ ýÿëäè (Ìèð Úÿëàë).
ÅÙÌÀËËÛà – ÚßËÄËÈÊ Öñëóáóíäà
êÿíä ñàêèòëèéè âÿ åùìàëëûüû ùàêèìäèð (Ìèð
Úÿëàë); Èíäè ùÿð áèð èø úÿëäëèê òÿëÿá åäèð.
ÅÙÒÈÐÀÌ – ÍÈÔÐßÒ Àèëÿäÿêè áó
ãàðøûëûãëû åùòèðàì èíäè àðòûã ÿíÿíÿ âÿ åòèãàä
ùàëûíà ýÿëìèøäèð (Ì.Ùöñåéí); Àäàìëà
÷þðÿê êÿñèá öçöíÿ ýöëÿí, äàëäà èñÿ àéàüûíûí
àëòûíû ãàçàí øÿõñëÿðÿ íèôðÿòè áþéöê èäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÅÙÒÈÐÀÌËÀ – ÍÈÔÐßÒËß È÷ÿðè
äàõèë îëúàã Äÿìèðîâ Ñèìîíà äþíöá åùòè-
ðàìëà áàøûíû ÿéäè âÿ ñàëàì âåðäè (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ); ßòðàôûíäàêûëàðû íèôðÿòëÿ ñöçäö (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ÅÙÒÈÐÀÑËÛ – ÑÞÍÖÊ Åùòèðàñëû ýþçëÿðè
èëÿ îíà îäëó áèð íÿçÿð ñàëäû (Ú.ßìèðîâ);
Ñÿíäÿ âàð úîøãóí åùòèðàñ àëîâó; Éàõàð àòÿø-
ëÿðèí ñþíöê áèð åâè (Ù.Úàâèä).
ÅÙÒÈØÀÌ – ÌÀÒßÌ Èíäè áàéðàã êèìè
óúàëäûð çàìàí; Âÿòÿí òîðïàüûíûí åùòèðàìûíû
(Ñ.Âóðüóí); Áó ìàòÿì õÿáÿðè êÿíääÿ ùå÷
íÿéè äÿéèøìÿäè.
ÅÙÒÈÉÀÒËÀ – ÕßÑÀÐßÒËß Ùàúû
Ãóëó... åùòèéàòëà ãóéóíóí éàíûíäà óçàíûá äèã-
ãÿòëÿ áàõäû (À.Øàèã); Î úÿñàðÿòëÿ èøÿ ýèðèøäè.
ÅÙÒÈÉÀÒËÀÍÌÀà – ÚÖÐßÒËßÍ-
ÌßÊ Ìÿí, äîüðóñó, åùòèéàòëàíìàüà áàø-
ëàäûì (Ã.Ãàíòÿìèð); Îíëàðû ÿéëÿíäèðìÿéÿ,
úöðÿòëÿíäèðìÿéÿ ÷àëûøûðäûì (Ìèð Úÿëàë).
ÅÙÒÈÉÀÒËÛ – ÄÈÃÃßÒÑÈÇ ×ûõäûì
êö÷ÿéÿ âÿ åùòèéàòëû êå÷èá ýåòäèì (Ú.Ìÿì-
ÅÍËÈ – ÍÀÇÈÊ
ìÿäãóëóçàäÿ); Äèããÿòñèç îëìàñû íàðàùàòëûã
äîüóðóð.
ÅÙÒÈÉÀÒÑÛÇ – ÒßÄÁÈÐËÈ Áÿçÿí
åùòèéàòñûç, êè÷èê áèð õÿòà; Áþéöê ôàúèÿëÿð
éàðàäûð, äåìÿê (Ñ.Âóðüóí); Ýþðöíöð ñÿí
ìÿíäÿí òÿäáèðëèñÿí (È.Øûõëû).
ÅÊÑÏÎÐÒ – ÈÌÏÎÐÒ Õàðèúÿ ìàë
ýþíäÿðèëìÿñè åêñïîðò, õàðèúäÿí ìàë ýÿòèðèë-
ìÿñè èìïîðò àäëàíûð.
ÅËÈÇÈÉÀ – ÏÐÎÒÅÇÀ Ñþçäÿ ñÿñ
äöøöìö ùàäèñÿñèíÿ åëèçèéà, ñþçäÿ ñÿñ àðòûìû
ùàäèñÿñèíÿ ïðîòåçà äåéèëèð.
ÅËÌËÈ – ÑÀÂÀÄÑÛÇ ßëèáÿé åëìëè âÿ
ãîúà áèð êèøè èäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ãûçûì, ìÿí
ñàâàäñûçàì, äÿðñäÿí áàøûì ÷ûõìàç (Ìèð
Úÿëàë).
ÅËÌÑÈÇ – ÑÀÂÀÄËÛ Ìÿí åëìñèç áèð
àäàìàì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Áèðè äÿ ñàâàäëû
ëàçûìäûð êè, ñòîëóí áþéðöíäÿ îòóðñóí, éàçñûí
(Ìèð Úÿëàë).
ÅÍ – ÓÇÓÍ Òþâëÿíèí èéèðìè ñÿêêèç àðøûí
óçóíó, éåääè àðøûí éàðûì åíèäèð (Ã.Ãàíòÿìèð).
ÅÍÈÍß – ÓÇÓÍÓÍÀ Ïàð÷àíûí åíèíÿ,
óçóíóíà áàõûá éåðèíÿ ãîéäó.
ÅÍËßÍÌßÊ – ÓÇÀÍÌÀà Áóíó
ãûðûá àòäûãäà ïàìáûã ýöúö óçàíìàüà éîõ,
åíëÿíìÿéÿ âåðèð (ß.Âÿëèéåâ).
ÅÍËßÒÌßÊ – ÄÀÐÀËÒÌÀÃ
Þìðöíäÿ ýöëöøëÿ èøûãëàíìûø êèìè ýþðöíÿí
òóòãóí ñèôÿòè áèð àç åíëÿíìèøäè (Ìèð Úÿëàë);
Éîëó äàðàëòäûëàð.
ÅÍËÈ – ÄÀÐ Èêèíúè ìÿùÿëëÿéÿ ýÿëèíúÿ,
êö÷ÿëÿðè åíëè, òÿìèç âÿ åâëÿðè ñÿëèãÿ èëÿ
òèêèëìèøäè (Í.Íÿðèìàíîâ); Àòëûëàð äàð êö÷ÿ-
ëÿðè, ÿéðè äþíýÿëÿðè êå÷èá, ñåìèíàðèéàíûí
éàíûíà ãÿäÿð ýÿëäèëÿð (È.Øûõëû).
ÅÍËÈ – ÃÛÑÀ Ëàçàð åíëè ãàøëàðûíû ãàë-
äûðûá ýöëöìñÿäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Òàïäûã ìÿíè
ýþðúÿê ãûñà ãàøëàðûíû äàðòäû, ýþçëÿðèíè
áÿðÿëäèá öñòöíÿ éåðèäè (É.ßçèìçàäÿ).
ÅÍËÈ – ÍÀÇÈÊ Êèøèíèí ñèôÿòè åíëè âÿ
ãàáàðûãäûð (Ìèð Úÿëàë); Äîüðóäàí äà, ãóðìàã
47
ÅÍÌßÊ – ÃÀËÕÌÀÃ
êèìè íàçèê éîëà àðàáà ñàëìàüûí íÿ ãÿäÿð
úÿñàðÿò èñòÿäèéèíè äöøöíöð... (Ìèð Úÿëàë).
ÅÍÌßÊ – ÃÀËÕÌÀà Óçàíûá äèâàíäà
Èëãàð áàéàãäàí; Ýàù åíèð, ýàù ãàëõûð ýåíèø
ñèíÿñè (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÅÍÌßÊ – ÉÖÊÑßËÌßÊ Ïåøÿì éöê-
ñÿëìÿêäèð, åíìÿê áèëìèðÿì (Ñ.Ðöñòÿì).
ÅÍÑÈÇ – ÝÅÍ Éåæà þçöíö êèðïè êèìè
éûüäû, åíñèç ÷èéèíëÿðèíè ãûñûá áîüàçûíû óçàòäû
(Ñ.Âÿëèéåâ); Àõóíä þñêöðÿí êèìè Øèðèí ýåí
âÿ óçóí òóìàíû èëÿ àéàãëàðûíû þðòäö (Ìèð
Úÿëàë).
ÅÍÑÈÇ – ÓÇÓÍ Îðòàäà óçóí, ëàêèí åíñèç
àéàãàëòû õàë÷à ñàëûíìûøäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÅÐÒß – ÀÕØÀÌ Ñöáù ÷îõ åðòÿ îéàíàðäû
ãàðû; Äóðãóçàð èäè ùàìû õèäìÿòêàðû (À.Ñÿù-
ùÿò); Àõøàì êÿíääÿ ÿë-àéàã éûüûëàí âàõò
Ãÿäèð îéàíäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÅØÈÊ – È×ßÐÈ Ùàúû Ùÿñÿí áèð ñþç
äåìÿéèá ýÿëèð, éàïûøûð Èñêÿíäÿðèí ãîëóíäàí
âÿ ÷ÿêÿ-÷ÿêÿ àïàðûð åøèéÿ (Ú.Ìÿììÿäãó-
ëóçàäÿ); È÷ÿðè ýèðÿí êèìè ÿëèíè ýþäÿêúÿñèíèí
úèáèíÿ ñàëàðäû (Ìèð Úÿëàë).
ÅÒÈÁÀÐËÛ – ÂßÔÀÑÛÇ Ýþðöíöð, åòè-
áàðëû êèøèñÿí (À.Øàèã); Áó âÿôàñûç äöíéà
ìÿíèì ñîí öìèäèìè ñþíäöðäö (Ì.Ùöñåéí).
ÅÒÈÁÀÐËÛËÛÃ – ÂßÔÀÑÛÇËÛÃ ...Àïà-
ðàòëàðûí èøäÿ åòèáàðëûëûüû îíëàðûí êîíñòðóêñèéà
âÿ âÿçèééÿòëÿðèíäÿí õåéëè äÿðÿúÿäÿ àñûëûäûð
(Ï.Ðöñòÿìçàäÿ); Àðòûã àðâàäûíûí âÿôàñûçëû-
üûíà ãÿòè îëàðàã èíàíäû (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÅÒÈÍÀÑÛÇ – ÄÈÃÃßÒËÈ Éåæà îíó
åòèíàñûç äèíëÿäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Áóíà ýþðÿ äÿ
áàøãàëàðûíà íèñáÿòÿí äàùà ÷îõ äèããÿòëè
îëìàëûäûð (Ú.ßìèðîâ).
ÅÒÈÍÀÑÛÇËÛÃ – ÄÈÃÃßÒËÈËÈÊ Ðöñ-
òÿì êèøè Ìàéàéà åòèíàñûçëûã ýþñòÿðäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Äèããÿòëèëèéèíÿ ýþðÿ òÿøÿêêöð åäèðèê.
ÅÒÈÐÀÇ – ÅÒÈÐÀÔ Ñÿðèééÿ õàëàíûí
áöòöí åòèðàçëàðû ïó÷à ÷ûõäû (Ñ.Ðÿùèìîâ);
Ãàäûíûí åòèðàôû âÿ éàõóä òÿñäèãè ìÿíèì
ìàðàüûìû òÿñêèí åòìèðäè (Ñ.Ùöñåéí).
ÅÂËßÍÌßÊ – ÁÎØÀÍÌÀà Ãÿðèáÿ
áó èäè êè, Øàìõàë åâëÿíìèøäè (È.Øûõëû); Ìÿí
48
ÅÉÍÈËÈÊ – ÌÖÕÒßËÈÔËÈÊ
äÿ ñÿíè áîøàðàì, ãàëàðñàí úàíûí ÷ûõà-÷ûõà
(×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÅÂËÈ – ÑÓÁÀÉ Èíäè ãàäàí àëûì, åâëè-
ñÿí? (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ìÿýÿð øÿùÿðäÿ àüûëëû,
àèëÿ ñåâÿí ñóáàé êèøèëÿð àçäûð? (Ú.ßìèðîâ).
ÅÂËÈËÈÊ – ÑÓÁÀÉËÛÃ Îòóç èëäèð,
ñÿíÿ åâ äöçÿëäèðÿì, óøàã ñàõëàéûðàì; Áó äà
ìÿíèì åâëèëèéèìèí ÿâÿçè!.. (“Àøûã ßëÿñýÿð”
äàñòàíû); Ñàããàëûíû ñóáàéëûãäà àüàðòìàéà-
úàãäû êè?.. (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÅÉÁßÚßÐ – ÃßØßÍÝ Ôÿðùàä õàí
áûüûáóðìà, éåêÿãàðûí, åéáÿúÿð áèð ïÿùëÿâàí
èäè (Íàüûë); Ýþé öçöíäÿ áèð ãÿøÿíý; Òàü
ýþðöíöð éåääè ðÿíý (À.Ñÿùùÿò).
ÅÉÁßÚßÐËßØÌßÊ – ÃßØßÍÝ-
ËßØÌßÊ Ãàðàøà åëÿ ýÿëèðäè êè, Êÿëÿíòÿð
÷îõ êþê îëäóüóíäàí, îðòà áîéó áèð àç ãûñàëûð
âÿ åéáÿúÿðëÿøèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Ãÿùðÿ-
ìàí óúàëìûø, ãàðà ñà÷ëàðû äàùà äà ñûõëàøìûø,
þçö äÿ äÿéèøèá ãÿøÿíýëÿøìèøäè (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÅÉÁßÚßÐËÈÊ – ÃßØßÍÝËÈÊ
...Åéáÿúÿðëèéèíÿ ýþðÿ ùå÷ êÿñ àäûíû ÷ÿêìèð
(ß.ßáöëùÿñÿí); Ãàðà ñà÷ëàðû îíóí öìóìè
ýþðöíöøöíÿ áèð ãÿøÿíýëèê ýÿòèðèðäè (À.Ìÿì-
ìÿäðçà).
ÅÉÈÁÑÈÇ – ×ÈÐÊÈÍ Åéèáñèç äîñò àõòà-
ðàí äîñòñóç ãàëàð (Àòà. ñþçö); Áàøãàëàðûíûí
êþíöë ãàïûñûíà à÷àð ñàëìàã, îüóðëóãäàí äà
÷èðêèí èøäèð (Ì.Ùöñåéí).
ÅÉÈÁÑÈÇËÈÊ – ÍÀÌÓÑÑÓÇËÓÃ
Þâëàäûí åéèáñèçëèéè âàëèäåéíèí áàøûíû óúàëäûð.
Éîõ, éîõ, ìÿí áåëÿ íàìóññóçëóüà ðàçû
îëìàðàì (Ì.Ùöñåéí).
ÅÉÍÈ – ÌÖÕÒßËÈÔ Ñÿí âàðëûüûí åéíè-
ñÿí, áóíà ñþçìö âàð? Öðÿéèñÿí, áåéíèñÿí,
áóíà ñþçìö âàð? (Ì.Ìöøôèã); Ìöõòÿëèô áèòêè-
ëÿð þçöíÿ äèããÿò òÿëÿá åäèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÅÉÍÈËÈÊ – ÌÖÕÒßËÈÔËÈÊ Ëàêèí
éåëëÿíúÿê ñöðÿòëÿ ãàëõûá åíäèêúÿ Âåéñèí
ôèêèðëÿðèíäÿ äÿ åëÿ áèë åéíèëèê àðòûðäû (ß.ßáöë-
ùÿñÿí); Èíñàíëàðûí äöøöíúÿ âÿ èñòÿêëÿðèíèí
áèð-áèðèíÿ çèää âÿ ìöõòÿëèôëèéèíè ýþðäöêúÿ
áîðàíà äöøìöø éîë÷ó êèìè ÷àøûá ãàëûð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ßÁßÄÈ – ÌÖÂßÃÃßÒÈ
ßÿ
ßÁßÄÈ – ÌÖÂßÃÃßÒÈ Ñöáùöí ÿáÿäè
àøèãëÿðè îëàí áîç òîðàüàéëàð ùàâàëàíûá ñÿùÿð
íÿüìÿëÿðèíè îõóéóð (Ì.Ðçàãóëóçàäÿ); Õàëã
ìöâÿããÿòè ñöêóòó ïîçàðàã äåäè (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè).
ßÁßÄÈËÈÊ – ÌÖÂßÃÃßÒÈËÈÊ ßáÿ-
äèëèê ìöâÿããÿòèëèêäÿí öñòöíäöð (“Ãàáóñ-
íàìÿ”).
ßÁßÄÈÉÉßÒ – ÌÖÂßÃÃßÒÈ Äöí-
éàéà áèð äÿôÿ ýÿëñÿ äÿ èíñàí; Éåíÿ ÿáÿäèé-
éÿò îíóíäóð, ôÿãÿò (Ñ.Ðöñòÿì); ßçèç áàúû,
ìöâÿããÿòè ùÿéàòûìûí ÿáÿäè éàäèýàðû áó
ÿêñèìè ñÿíÿ âåðèðÿì (È.Øûõëû).
ßÁßÑ – ÌßÍÀËÛ Àíúàã ÿáÿñ éåðÿ
ùÿéÿúàí êå÷èðèðäè (È.Øûõëû); Óçóí âÿ ìÿíàëû
áèð ñöêóò Êàìðàíû òóòìóøäó (Ìèð Úÿëàë).
ßÁËßÙ – ÀÜÛËËÛ Áó çàðàôàòûí î ÿáëÿùÿ
íå÷ÿéÿ îòóðàúàüûíû ýþñòÿðèðÿì (Ñ.Âÿëèéåâ);
Ñþçäÿ ùöíÿðäÿí äÿì âóðìàã àñàíäûð, àíúàã
àüûëëû àäàìëàð ãóðó ñþçÿ èíàíìàçëàð (Ìèð
Úÿëàë).
ßÚËÀÔ – ÂÈÚÄÀÍËÛ Î âàõò áèçèì
íàùèéÿíèí ïðèñòàâû Íàâåäñêè àäûíäà ÷îõ
ðÿùìñèç âÿ ÿúëàô áèð àäàì èäè (ß.Âÿëèéåâ);
Áó õèäìÿòè ùÿð áèð âèúäàíëû êèøè éåðèíÿ éåòèð-
ìÿëè èäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ßÚËÀÔËÛà – ËßÉÀÃßÒËÈËÈÊ Ýþð-
ìöðñÿí, êèøèíèí öç-ýþçöíäÿí, ùÿð ùÿðÿêÿ-
òèíäÿí ÿúëàôëûã òþêöëöð (À.Øàèã); Ìÿí îíóí
ëÿéàãÿòëèëèéèíÿ ëàï ÿââÿëäÿí áÿëÿäÿì.
ßÚÍßÁÈ – ÀÍÀ Îíëàðû ÿúíÿáè äèëëÿðäÿ
îõóòìóøàì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Îíëàð àíà
äèëèíäÿ äàíûøûðäûëàð (Ì.Ùöñåéí).
ßÚÍßÁÈ – ÉÅÐËÈ ßúíÿáè éåíÿ ÷àìà-
äàíû âåðìÿéèá, òÿúèëÿí... âàüçàëäàí øÿùÿðÿ
÷ûõäû (Ñ.Ãÿíèçàäÿ); Þçö äÿ éåðëèäèð (É.ßçèì-
çàäÿ).
ßÄÀËßÒ – ÇÖËÌ Àëäàäûð áÿøÿðè éàëàí
âÿäëÿðè; Ùàãäàí, ÿäàëÿòäÿí éîõäóð áèð ÿñÿð
(Ñ.Âóðüóí); Òàèíêè àéûãäûð, ùÿçÿð åò ÿð äåäè-
éèíäÿí; ßð çöëìö éàìàíäûð (Ì.ß.Ñàáèð).
ßÔßËËÈÊ – ÇÈÐßÊËÈÊ
ßÄÀËßÒËÈ – ÈÍÑÀÔÑÛÇ Ùå÷ áóíäàí
ÿäàëÿòëè ãÿðàð îëìàç (Ì.Èáðàùèìîâ); Áÿçÿí
îíóí ýþçëÿðèíäÿ ïàðûëäàéàí ñåâèíú áèð àí
ãÿäÿð ãûñà âÿ èíñàôñûç èäè (Ì.Ùöñåéí).
ßÄÀËßÒÑÈÇ – ÈÍÑÀÔËÛ Ùå÷ áèð çàìàí
ùþêóìÿò ÿäàëÿòñèç èø ýþðìÿç (Ú.Úàááàðëû);
Èíñàôëû âÿ ìåùðèáàí áèð àäàìäûð (“Óëäóç”).
ßÄÀËßÒÑÈÇËÈÊ – ÈÍÑÀÔËÛËÛÃ
Ìÿýÿð ìÿí àç ÿäàëÿòñèçëèê, àç èíñàôñûçëûã
ýþðöðÿì? (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Èíñàôëûëûüûíà ñþç
îëà áèëìÿç (“Àçÿðáàéúàí”).
ßÄÀÂßÒ – ÄÎÑÒËÓà Áèçèì ãà÷äû-
üûìûçà ýþðÿ, Ïÿðâèç õàíëà Ðÿùèì õàíûí àðà-
ñûíäà ÿäàâÿò äöøÿúÿêäèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Äîñòëóãäà äåéèëÿí ùÿð ñþçÿ ìèí ìÿíà
âåðèðñÿí (Ì.Ùöñåéí).
ßÄßÁ – ÃÀÁÀËÛà Òÿçÿ ýÿëèíëÿð, úàâàí
ãûçëàð éàíûíà ýèðÿ áèëìÿçäè; ÿäÿá, ùÿéà, ùþð-
ìÿò âàðäû (Ã.Ãàíòÿìèð); Áàõ, ìÿí ýÿíúëèéèí
áó ãàáàëûüû èëÿ ðàçûëàøà áèëìÿðÿì (Ì.Ùöñåéí).
ßÄßÁËÈ – ÊÎÁÓÄ Âàãèÿí Ãàñûì ÿìè
÷îõ ÿäÿáëè âÿ ñþç åøèäÿí èäè (Ú.Ìÿììÿä-
ãóëóçàäÿ); Î ìÿíÿ òÿðÿô ÿéèëèá, êîáóä áèð
ïû÷ûëòû èëÿ àäûìû ÷àüûðäû (É.ßçèìçàäÿ).
ßÄßÁËÈËÈÊ – ÊÎÁÓÄËÓà Îüëàí
ÿäÿáëèëèéèíäÿí áàøûíû àøàüû ñàëäû âÿ úàâàá
âåðìÿäè (“Èçàùëû ëöüÿò”); Äöçäöð, áèç îíóí
êîáóäëóüóíà þéðÿíìèøäèê (É.ßçèìçàäÿ).
ßÄßÁÑÈÇ – ÀÁÛÐËÛ Õàèí, àë÷àã, ÿäÿá-
ñèç, à÷ ãàïûíû (Ù.Úàâèä); Ìÿí... òÿìèç âÿ
àáûðëû áþéöìÿê èñòÿðêÿí, íÿ èø èäè áàøûìà
ýÿëäè (Ìèð Úÿëàë).
ßÔßË – ÇÈÐßÊ Ùÿ, áàëà, áåëÿ áèð êèøèíèí
ìÿíèì êèìè ÿôÿë íÿòèúÿñè âàð (Á.Áàéðàìîâ);
Âàðëûäûð, àðõàëûäûð, þçö äÿ åëÿ áó Ñÿëèì êèìè
çèðÿêäèð, ýþçöà÷ûãäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ßÔßËËÈÊ – ÇÈÐßÊËÈÊ ×îõ ýþðìöøöê
äöðëö-äöðëö þëöìëÿðè; Ãîúàëûãäàí, õÿñòÿëèê-
äÿí, ÿôÿëëèêäÿí þëÿíëÿðè (Õ.Ðçà); Àòàìûí
çèðÿêëèéè ìöãàáèëèíäÿ ìÿíèì ÷îõ àúèç-àâàðà
49
ßÔÑÀÍß – ÙßÃÈÃßÒ
áèð óøàã îëìàüûìû öçÿ ÷ÿêÿíëÿðèí ÿí
äÿùøÿòëèñè Íàáàò õàëàíûí îüëó Éàãóá èäè
(ß.ßéëèñëè).
ßÔÑÀÍß – ÙßÃÈÃßÒ Áóíëàð ùÿãèãÿò-
äèð, ÿôñàíÿ äåéèë; èíñàí íÿëÿð ãóðäó, íÿëÿð
éàðàòäû (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ßÔÑÀÍßÂÈ – ßÑÈË Ãàðòàë äåäèêëÿðè î
ÿôñàíÿâè ãÿùðÿìàí áóäóð (Ì.Ùöñåéí); ×îõ
ñàü îë, îüëóí Ôÿðèä áöòöí âóðóøëàðäà ÿñèë èýèä
îëäóüóíó ñöáóò åòìèøäèð (Ì.Ùöñåéí).
ßÔÑÀÍßÂÈ – ÙßÃÈÃÈ Ýöëñÿíÿì àðâàä
þç òÿðèôèíäÿí ðóùëàíûð, ðóùëàíäûãúà äà åëÿ
áèë, ãåéðè-àäè, ÿôñàíÿâè áèð ùàäèñÿäÿí äàíû-
øûðäû (Ì.Ùöñåéí); Ùÿãèãè âÿ ÿñàñ ñþùáÿòëÿð
àõøàì øÿðáÿòè è÷èëÿí çàìàí áàøëàíàúàã èäè
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ßÜÉÀÐËÛà – ÄÎÑÒËÓà Êèì îëóá
ÿüéàðÿ éàð, åéëÿð ìÿíÿ ÿüéàðëûã (Ì.Ôöçóëè);
Åëÿ áèë î, ...äîñòëóüó, ñÿäàãÿòè ÿñèë öðÿê
äþéöíòöñö èëÿ òÿðÿííöì åäÿí áèð øàèðÿ ãóëàã
àñûðäû (Ì.Ùöñåéí).
ßÙÀÒßËÈ – ÁÈÐÒßÐßÔËÈ Äàùà ÿùà-
òÿëè èúëàñ ÷àüûðûëñûí; Éàõûí áèð ýöí, ÿòðàôëû
äàíûøìàã ö÷öí (Ð.Ðçà); Ìÿñÿëÿíè áèðòÿðÿôëè
ùÿëë åòìèøëÿð.
ßÕËÀÃËÛ – ÏÎÇÜÓÍ Ïöñòÿõàíûì
ÿõëàãëû, íàìóñëó ãàäûíäûð. Ýþçÿë îëìàñûíà
áàõìàéàðàã, ïîçüóí àðâàääûð (Ú.ßìèðîâ).
ßÕËÀÃÑÛÇ – ÍÀÌÓÑËÓ Øåéõ Íÿñðóë-
ëàù ùÿéàñûç, éàëàí÷û âÿ ÿõëàãñûç áèð àäàìäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ); Áó åâèí ñàùèáè ñÿíäÿí ìèí
ïàé íàìóñëó àäàìäûð (ß.ßéëèñëè).
ßÕËÀÃÑÛÇËÛÃ – ÍÀÌÓÑËÓËÓÃ
...Îíóí ùþðìÿò âÿ íöôóçóíóí àçàëìàñû âÿ
õèäìÿòëÿðèíèí ÿëèíäÿí ÷ûõìàñû Ìåùðèáàíûí
ÿõëàãñûçëûüûíäàí èðÿëè ýÿëìèøäèð (Ñ.Ùöñåéí);
Î, íàìóñëóëóüóíäàí äèíèá-äàíûøìûðäû.
ßÊÈÍ – ÁÈ×ÈÍ Áàüûí, ÿêèíèí õåéðèíè
áÿéëÿð ýþðÿúÿêìèø; Òîõóì ÿêìÿéÿ äåù-
ãàíëàðû íåéëÿðäèí, èëàùè? (Ì.ß.Ñàáèð); Áè÷èíÿ
÷èí ýÿðÿêäèð, õûðìàíà âÿë (Ñ.ß.Øèðâàíè).
ßÊÈÍ×È – ÁÈ×ÈÍ×È Þçöíöç äÿ éàç
ÿêèí÷è, ãûø äèëÿí÷è (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Áè÷èí÷è
ùàããûíû éåðäÿí éûüàð (Àòà. ñþçö).
50
ßËÈÀ×Ûà – ÕßÑÈÑ
ßÊÌßÊ – ÁÈ×ÌßÊ Ýåúÿ, ýöíäöç
ÿêèð, áè÷èð éîõñóë; Éåíÿ ýþðìÿç åâèíäÿ áèð
ìÿùñóë (À.Øàèã).
ßÊÌßÊ – ×ÛÕÌÀà Àðïà ÿêäèì, äàðû
÷ûõäû (Àòà. ñþçö).
ßÊÑÈÍß – ÄÖÇÖÍß Âÿçèééÿòè áöñ-
áöòöí ÿêñèíÿ ìÿíà åäèðñèíèç (Ì.Ñ.Îðäóáàäè);
Øÿðàèò ìÿñÿëÿéÿ äöçöíÿ éàíàøìàüû òÿëÿá
åäèð.
ßÃÈÄßËÈ – ÌßÑËßÊÑÈÇ ...Ñèçèí
íÿúèá öðÿêëè âÿ éöêñÿê ÿãèäÿëè áèð àäàì
îëäóüóíóçó ýþðöðÿì (Ì.Èáðàùèìîâ); Î, ìÿñ-
ëÿêñèç àäàìäûð.
ßÃÈÄßÑÈÇ – ÌßÑËßÊËÈ ...Áèð àääûì
ÿâÿçèíÿ áåø àääûì ýåðè ÷ÿêèëÿí ÿãèäÿñèç,
åòèãàäñûç àäàìëàðäàíäûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Îíó
ìÿñëÿêëè áèð øÿõñ êèìè òàíûéûðëàð (“Àçÿðáàé-
úàí”).
ßÃËÈ – ÔÈÇÈÊÈ ßãëè ÿìÿêëÿ ôèçèêè ÿìÿê
àðàñûíäàêû çèääèééÿò àðàäàí ãàëäûðûëìàëûäûð.
ßËÀËÒÛ – ÀØÊÀÐ Òàðâåðäèíèí áó
ùÿðÿêÿòè, ÿëàëòû þêöçëÿðè ñàòûá éåìÿéè òÿëè-
ìàò÷û Ìÿúèäè ïÿðò åòìèøäè (Ñ.Ðÿùèìîâ); Èëàùè,
éóõó ýþðöðÿì, éà áó àøêàðäûð? – äåéÿ þçöíö
òîõòàòäû (Ìèð Úÿëàë).
ßËÀËÒÛÍÄÀÍ – ÀØÊÀÐÚÀ Î, ÿëàëòûí-
äàí þç èøèíè ýþðöðäö (Ì.Èáðàùèìîâ); Àøêàðúà
áèçèì ÿëåéùèìèçÿ äàíûøûð.
ßËÁÈÐ – ÒßÊ Äöøöíöá áàéàãäàí òþê-
ìöøÿì òÿäáèð; Ýÿðÿê ñèíÿ ýÿðÿê äöøìÿíÿ
ÿëáèð (Ñ.Ðöñòÿì); Þçöí äÿ ìåéäàíäà òÿê
ãàëäûí... (Ì.Ùöñåéí).
ßËßÊ-ÂßËßÊ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Áó éåðäÿ
éåð òàïûëìàç àðòûã ãöññÿéÿ, äÿðäÿ; Î éåðäÿñÿ
öðÿêëÿð äÿðääÿí ÿëÿê-âÿëÿêäèð (Ñ.Ðöñòÿì);
Ìèøêà ÿëè èëÿ ñàêèòëèê èøàðÿñè âåðäè, áàøà ñàëäû
(Ìèð Úÿëàë).
ßËßÌ – ÍßØß Êå÷äèì àðòûã ýöëÿ-ýöëÿ
ìÿí ÿëÿìäÿí íÿøÿéÿ (Ñ.Ðöñòÿì).
ßËÈÀ×Ûà – ÕßÑÈÑ Äÿäÿì êèìè ÿëè-
à÷ûãñàí, âåðÿíäÿ öçöíö ýþðìÿ (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Îëóðñóíóç, äóìàí îëóí, ñèñ îëìàéûí;
Íÿäÿ õÿñèñ îëñàíûç äà; Ñåâýèäÿ õÿñèñ îëìà-
éûí! (Á.Âàùàáçàäÿ).
ßËÈÀ×ÛÃËÛà – ÕßÑÈÑËÈÊ
ßËÈÀ×ÛÃËÛà – ÕßÑÈÑËÈÊ Íÿáèíèí
èýèäëèéè, ÿëèà÷ûãëûüû äèëëÿðäÿ äàñòàí îëóð
(“Ãà÷àã Íÿáè”); Ñÿí íèéÿ èíäèäÿí óøàüû
ñèíñèäèðñÿí, éîõñà ïóëóí õÿñèñëèéèíè åëÿéèð-
ñÿí? (Ìèð Úÿëàë).
ßËÈÁÎØ – ßËÈÄÎËÓ Ëàêèí ìÿí îíóí
åâèíÿ ÿëèáîø ýÿëèá ÿëèäîëó ýåäÿí, ÿëèäîëó
ýÿëèá ÿëèáîø ýåäÿí àäàìëàðûí êèì îëäóãëàðû
èëÿ ÿñëà ìàðàãëàíìûðàì (Ñ.Ðöñòÿì).
ßËÈßÉÐÈ – ÄÖÇ ×îõ çàìàí ÿëèÿéðèëÿðè
áèð òÿðÿôäÿ ãîéóá, äöç àäàìëàðäàí éàïûøûð-
ëàð (Ú.ßìèðîâ).
ßËËßØÌßÊ – ÀÂÀÐÀËÀÍÌÀÃ
Ôàòìà àðâàä ùÿëÿ äÿ òÿíäèð áàøûíäà ÿëëÿøèð
(Ìèð Úÿëàë); Îðäà-áóðäà àâàðàëàíûðäû.
ßËËÈ – ÉÀÂÀØ Äåäèê: Þéðÿí ùÿð øåéè;
ßëëè òÿðïÿí, ÿëëè, ãûç (Ì.Ðàùèì); Éàìàí
éàâàø èøëÿéèðñÿí (“Óëäóç”).
ßËÑÈÇ – ÁÀÚÀÐÛÃËÛ Áèçÿ ÿëñèç àäàì-
ëàð éîõ, áàúàðûãëû àäàìëàð ëàçûìäûð.
ßËÖÑÒÖ – ÝÅÚ Ìÿùÿììÿäùÿñÿí
ÿëöñòö ýèðäè ùÿéÿòÿ (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ);
Áÿëè, Êëàðà õàíûì, ýåúäèð, ÷îõ ýåúäèð
(Ú.ßìèðîâ).
ßËÂÅÐÈØËÈ – ÔÀÉÄÀÑÛÇ ßëâåðèøëè
éåðëÿðäÿ ýèçëÿíìèø äöøìÿí ñíàéïåðëÿðè áèð
àí áåëÿ ñóñìóð (Ñ.Âÿëèéåâ); Áàø ãîøìàã äà
ôàéäàñûç èäè... (Ìèð Úÿëàë).
ßËÂÅÐÈØËÈËÈÊ – ÉÀÐÀÐÑÛÇËÛÃ
Ëÿíêÿðàí çîíàñûíûí ñóáòðîïèê áèòêèëÿð éåòèø-
äèðìÿê ö÷öí ÿëâåðèøëèëèéè ÷îõäàí ìÿëóìäóð.
Îíóí éàðàðñûçëûüû áàðÿäÿ ìÿíÿ äåéèáëÿð.
ßËÂÅÐÈØÑÈÇ – ÌÖÍÀÑÈÁ Éàõøû âÿ
ñÿìÿðÿëè èøëÿìÿê ö÷öí ÿëâåðèøñèç éîõ,
ìöíàñèá øÿðàèò éàðàäûëìàëûäûð.
ßÌßÊ×È – ÌÖÔÒßÕÎÐ Ýåú-òåç
ÿìÿê÷èëÿð ãÿëÿáÿ ÷àëàúàãëàð (×ÿìÿíçÿ-
ìèíëè); Áèçèì àðàìûçäà ìöôòÿõîðëàðà éåð
éîõäóð.
ßÌÈÍ-ÀÌÀÍËÛà – ÌÖÙÀÐÈÁß
ßìèí-àìàíëûã îëìàç, îëìàñà ÿìíèééÿòëÿð
(Ñ.Ðöñòÿì); Ìöùàðèáÿ äåéèëäèð ãóðáàíñûç,
òÿùëöêÿñèç (Ñ.Ðöñòÿì).
ßÌÐ – ÕÀÙÈØ – Ëéóäìèëàúàí, ñèçèí ùÿð
áèð õàùèøèíèç ìÿíèì ö÷öí ÿìðäèð (Ú.ßìèðîâ).
ßÑÀÑ – ÉÀÐÄÛÌ×Û
ßÍÄÀÌËÛ – ÀÐÛà ßíäàìëû õàíûì
õàëàòà îõøàð, ãûðìûçû ýöëëö, ñàðû ïàëòàð ýåé-
ìèøäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Ïîëèñ èäàðÿñè ðÿèñè
óúàáîé, àðûã âÿ êöðÿí áèð àäàìäû (Ì.Ùöñåéí).
ßÍÄßÐÌßÊ – ÄÎËÄÓÐÌÀà ×óâà-
ëûí àüçûíû à÷ûá óíó òÿêíÿéÿ ÿíäÿðäè (“Èçàùëû
ëöüÿò”); Ìàøûíû äîëäóðóá éîëà ñàëäûëàð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ßÍÝßËËÈ – ÀÑÀÍ Ùå÷ çÿðÿð éîõ,
áóðàõ àñûëñûíëàð; Äàùà ÿíýÿëëè áèð õÿáÿð âàð,
ÿâÿò! (Ù.Úàâèä); Áàø ñàùèáè îëìàã àñàíäûð,
àììà áó áàøû ñàëàìàò ýÿçäèðìÿê ùöíÿð èñòÿð
(Ì.Ùöñåéí).
ßÍÒßÐ – ÝÞÇßË Ãûçëàðûí ÿí ÿíòÿðè
Ýöëäÿñòÿ èäè. Äèëàðÿ ýþçÿë èäè, áÿëêÿ äÿ, éåð
öçöíäÿêè áöòöí ãûçëàðäàí ýþçÿë èäè (ß.ßéëèñëè).
ßÍÒßÐËÈÊ – ÝÞÇßËËÈÊ Îíóí
ñèð-ñèôÿòèíäÿí ÿíòÿðëèê éàüûð (“Óëäóç”); Èíäè
îíóí öçöíäÿ çÿððÿ ãÿäÿð äÿ ýþçÿëëèê éîõ èäè
(ß.ßéëèñëè).
ßÍÒÈÃß – ÊÈÔÈÐ Òîïóøóí áàøû ö÷öí
ëàï ÿíòèãÿ áèð éóìðó îüëàí îëäóí (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ); Áÿé îëàíäà íÿ îëàð, áàøû áàòìûø íÿ
ãÿäÿð äÿ êèôèðäèð (Ìèð Úÿëàë).
ßÐ – ÀÐÂÀÄ Àðâàä ãàá äÿñìàëû èëÿ
ýþçëÿðèíè ñèëèá ÿðèíèí ãàáàüûíäà äþéöêÿ-
äþéöêÿ ãàëäû (Ñ.Ðÿùìàí).
ßÐÈÍÚßÊ – ×ÀËÛØÃÀÍ Øèøìàí
ìÿìóð óçóí áèð ñöêóòäàí ñîíðà ÿðèíúÿê
ùàëäà àüûð-àüûð ñþçÿ áàøëàäû (Ì.Ùöñåéí);
×îõ ÷àëûøãàí òÿëÿáÿäèð.
ßÐÈÍÌßÊ – ÈØËßÌßÊ Ñàìîâàðà ñó
òþêìÿéÿ, êþìöð ñàëìàüà ÿðèíäè (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Óçàãëàðäàí êàüûçû ýÿëèð, þçö äÿ ñàíè-
òàð èøëÿéèð. (Ìèð Úÿëàë).
ßÑÀÐßÒ – ÀÇÀÄËÛà Çàùèðè ÿñàðÿòäÿí
õèëàñ îëäóüóìóç êèìè, áàòèíè ÿñàðÿòäÿí õèëàñ
îëìàëûéûç (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); Îíäà
àçàäëûüà, ýöí èøûüûíà ùÿñðÿò ãîéàíëàðà ãàðøû
ãÿçÿá ùèññè úîøóðäó (Ìèð Úÿëàë).
ßÑÀÐßÒ – ÙÖÐÐÈÉÉßÒ Êþíöë áèð
ãóøäóð êè, ñåâìÿç ÿñàðÿò; Äàèì ÷ûðïûíûð,
èñòÿéèð ùöððèééÿò (À.Ñÿùùÿò).
ßÑÀÑ – ÉÀÐÄÛÌ×Û ßñàñ ñóàëëàð ãàëäû
êÿíàðäà, éàðäûì÷û ñóàëëàðëà òÿëÿáÿíè éîðäó.
51
ßÑÀÑßÍ – ÃÈÑÌßÍ
ßÑÀÑßÍ – ÃÈÑÌßÍ Ìààðèô ñàùÿñèíäÿ
ìöáàùèñÿ ÿñàñÿí òÿäðèñ îúàãëàðûíà ìöíàñè-
áÿòäÿ ìåéäàíà ÷ûõûðäû (À.Øàèã); Ãèñìÿí áèçëÿ
ðàçûëàøäû.
ßÑÀÑËÛ – ÒÓÒÀÐÑÛÇ Áåëÿ ìöùöì áèð
ìÿñÿëÿíè Òåëëè êèìè àâàì áèð ãàäûíà ãàíäûð-
ìàã ö÷öí ÿñàñëû äÿëèëëÿð âÿ ñöáóòëàð ëàçûì
ýÿëÿúÿêäèð (Ñ.Ùöñåéí); Îíóí ýÿòèðäèéè
äÿëèëëÿð òóòàðñûç èäè (“Æóðíàëèñò”).
ßÑÀÑÑÛÇ – ÒÓÒÀÐËÛ Îíóí âåðäèéè
õÿáÿðëÿðèí áèð ÷îõó ÿñàññûç õÿáÿðëÿð èäè
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Âÿêèëèí òóòàðëû äÿëèëëÿðèíè;
Åøèäèá àç ãàëûð ãàëõûá ÿë âóðà (Á.Âàùàá-
çàäÿ).
ßÑßÁÈ – ÑÀÊÈÒ Ìîëëàéåâ ãàðàãàáàã,
çÿùìëè âÿ ÿñÿáè áèð àäàìäû (Ì.Ùöñåéí); Ùÿð
éåð, ùÿð òÿðÿô ñàêèò âÿ äóðüóí ýþðöíöðäö
(Ìèð Úÿëàë).
ßÑßÁÈËßØÌßÊ – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ
Úàùàíäàð àüà éåíèäÿí ÿñÿáèëÿøäè (È.Øûõëû);
Àðàëûã áèð àç ñàêèòëÿøìèøäè êè, ìÿí øàëû áîé-
íóìäàí à÷äûì (Ìèð Úÿëàë).
ßÑßÁÈËÈÊ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Ñÿëèìèí ÿñÿ-
áèëèéè àðòûð, íàðàùàò÷ûëûüû ÷îõàëûðäû (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ); Çåéíÿá éåíÿ äÿ ñàêèòëèéèíè ïîçìàìûø,
“èøèíäÿ îë, áåëÿ áîø ñþçëÿðÿ èíàíìà” - äåéÿ
Ýöëñöìÿ òÿñêèíëèê âåðìèøäè (È.Øûõëû).
ßÑÈË – ÉÀËÀÍ×Û Ëàêèí éåíÿ òÿêðàð
åäèðÿì, ìÿíúÿ, ÿñèë ãÿùðÿìàíëûã éàðà
áàüëàìàãäàäûð, àáàä åòìÿêäÿäèð (Ù.Úàâèä);
Îíóí ãÿùðÿìàíëûüû éàëàí÷û ãÿùðÿìàíëûãäûð.
ßÑÊÈ – ÒßÇß Ñîíðàäàí ãþâð åéëÿð ÿñêè
éàðàëàð (Ñ.Âóðüóí); Òÿçÿ ïàëòàðû îíà ÷îõ
éàðàøûðäû (Ì.Ùöñåéí).
ßÑÊÈ – ÉÅÍÈ ßñêè êÿíä ýåúÿäèð, éåíè
êÿíä ýöíäöð (Ñ.Ðöñòÿì).
ßÑÊÈÊËÈÊ – ÀÐÒÛÃËÛà Þçöíäÿ áèð
ÿñêèêëèê äóéóðäó (Ìèð Úÿëàë); Ùÿð çàìàí
þçöíäÿêè àðòûãëûüû áàøãàëàðûíà ÷àòäûðìàüà
úàí àòûðäû (“Àçÿðáàéúàí”).
ßÑÊÈËÈÊ – ÉÅÍÈËÈÊ Éåíèëèê ÿñêèëèéè
óäìàã ö÷öí ñÿôÿðáÿð (Ñ.Ðöñòÿì).
ßÒÈÀÚÛ – ÌÖËÀÉÈÌ Àõ, íåúÿ ÿòèàúû
àðâàäñàí, – äåäèì, ëàêèí áèðäÿí Éàãóòó
52
ßÉËßÍÌßÊ – ÝÅÒÌßÊ
äöøöíöá ñÿñèìè éóìøàëäàðàã îíà éàëâàðäûì
(ß.Ìÿììÿäõàíëû); Çàùèäèí øèðèí ñþùáÿòëÿðè,
çàùèðÿí ìöëàéèì õàñèééÿòè ìÿíèì ö÷öí
èäåàë îëà áèëìÿç (Ìèð Úÿëàë).
ßÒËßÍÌßÊ – ÀÐÛÃËÀÌÀà Ñèôÿòè î
ãÿäÿð ÿòëÿíìèøäè êè, ýþéÿì ÷ÿðäÿéè áîéäà
ýþçëÿðè ýöúëÿ ýþðöíöðäö (À.Ìàêóëó); Ëéóáà
àðûãëàìûøäû (É.ßçèìçàäÿ).
ßÒËÈ – ÀÐÛÃ Îíëàðûí ÿëëÿðè éóìðó,
ÿòëèäèð, áàðìàãëàðû îëäóãúà ãûñàäûð
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Àòëàç ïàëòàð, ãûðìûçû ÷ÿêìÿ
ýåéìèø áó àðûã ãûçûí ãàøëàðû ìþòÿðèçÿ,
áóðíó ñóàë èøàðÿñèíÿ îõøàéûðäû (Ìèð Úÿëàë).
ßÒÐÀÔËÛ – ÃÛÑÀÚÀ Àõøàì ìöòëÿã ñèçÿ
ýÿëÿðÿì, ÿòðàôëû ñþùáÿò åäÿðèê (Ú.ßìèðîâ);
Øÿí ÿùâàëàòû ãûñàúà äàíûøäûì (É.ßçèìçàäÿ).
ßÂÂßË – ÑÎÍ Èñëàíà-èñëàíà õåéëè
äîëàíäûã; Éîëóí íÿ ÿââÿëè, íÿ ñîíó âàðäû
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ßÂÂßËÀ – ÑÎÍÐÀ Ãÿùðÿìàí áÿéèí,
ÿââÿëà, ïóëó éîõäóð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ñîíðà
àüûð-àüûð ãàëõûá, êþëýÿëèêäÿ, ýþé îòóí öñòöíäÿ
äèðñÿêëÿíäèëÿð (Ìèð Úÿëàë).
ßÂÂßËÚß – ÑÎÍÐÀ ßââÿëúÿ Ëéóä-
ìèëàíû éîëà ñàëûðûã, ñîíðà èñÿ áèð àç ýÿçèðèê
(Ú.ßìèðîâ).
ßÂÂßËÈÍÚÈ – ÀÕÛÐÛÍÚÛ Äîüðóäóð,
áèð íå÷ÿ àäàì áèëèð êè, Éóñèô èëÿí ñÿí
ÿââÿëèíúè äÿôÿ ýþðöøìÿéèðñÿí (Í.Íÿðèìà-
íîâ); Áàøà ñàëìàäûí ìÿíè êè, íèéÿ áó
àõûðûíúû ýþðöøöìöçäöð âÿ íÿ ñÿáÿáäÿí
àéðûëìàëûéûã (Àíàð).
ßÉÈËÌßÊ – ÄÓÐÌÀà Ìàñà ÿòðà-
ôûíäà äþðä íÿôÿð äÿ ÿéèëìèøäè (Ù.Íÿçÿðëè);
Áèð ñóòêà àéàã öñòöíäÿ äóðäóì (Ìèð Úÿëàë).
ßÉÈËÌßÊ – ÃÀËÕÌÀà ßéèëäè,
îâúóíó ãîøàëàéûá, ñóéà ñàëäû (Ì.Åéíóëëà-
éåâà); Åâ ñàùèáè äÿ ãàëõäû (Ìèð Úÿëàë).
ßÉËßÍÚßËÈ – ÚÀÍÑÛÕÛÚÛ Îíà äà
áèð ãûç íèøàíëàðûã; ßéëÿíúÿëè áèð òîé ìÿúëèñè
ãóðàðûã (Ù.Úàâèä); Åâèí ùàâàñû úàíñûõûúûäûð.
ßÉËßÍÌßÊ – ÝÅÒÌßÊ ßéëÿí, áèð
ãóëàã àñ ñþçÿ (“Êîðîüëó”); Ãÿäèð ôöðñÿò áèëèá
éàéûíäû, öçöíö áàüëàðà òÿðÿô òóòóá éàâàøúà,
äàëà áàõìàäàí ýåäèðäè (Ìèð Úÿëàë).
ßÉÌßÊ – ÃÀËÄÛÐÌÀÃ
ßÉÌßÊ – ÃÀËÄÛÐÌÀà Ñöíáöëëÿð
àüûðëàøûá áîéíóíó ÿéìèøäè (È.Øûõëû); Ãîëóìó
ãàëäûðäûì êè, àòûì, ýþðäöì êè, õîðòäàí
éîõäóð (Ìèð Úÿëàë).
ßÉÐÈ - ÄÖÇ ßéðèëÿð ÿéðèíè ýþðñöí, äöçö
áàõñûí äöçöíÿ; Ýÿëìÿéèáäèð áåëÿ áèð ìþúöçÿ
äöíéà öçöíÿ (ß.Âàùèä).
ßÉÐÈËÈÊ – ÄÖÇÝÖÍËÖÊ Çèðà êè, éàëàí
âÿ ÿéðèëèê ùÿìèøÿ àøêàð îëóá èíñàíû áÿäíàì
åäèð (Í.Íÿðèìàíîâ); Øóðà ùþêóìÿòè ýÿëÿí êèìè
øÿùÿðëÿðëÿ êÿíäëÿð àðàñûíäà éîëëàðûí äöçýöí-
ëöéöíÿ äèããÿò éåòèðäè (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ßÉÐÈËÈÊ – ÄÖÇËÖÊ Ðöñòÿì êèøèíèí
íÿéè îëñà ÿéðèëèéè éîõ èäè (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ãÿçÿáëÿíäè èíäè äÿ; ùÿêèìèí äöçëöéöíÿ
(Á.Âàùàáçàäÿ).
ßÉÉÀÐ – ÌßÐÄ Ãàðà ïÿùëÿâàí
éàìàí ýöúëö, ùÿì äÿ éàìàí ÿééàð èäè
(“Êîðîüëó”); Ñèçèí ÿðèíèç ßçèçáÿé ÷îõ ìÿðä,
ñÿìèìè âÿ íÿúèá áèð èíñàíäû (Ì.Ùöñåéí).
ßÉÉÀÐËÛà – ÌßÐÄËÈÊ Áó ãÿçâèíëè
Øåéäàäûð êè, ýöíäöç ñÿððàôëûã åäÿð, ýåúÿ
ÿééàðëûã (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Áó ãàäûíûí
ìÿðäëèéè éàëíûç ãîùóì-ãàðäàøû äåéèë, áöòöí
ìÿùÿëëÿíè ùåéðÿòÿ ýÿòèðìèøäè (Ì.Ùöñåéí).
ßÇÀÁ – ÇÞÂà Ôÿðùàä, Ôÿðùàä, íèéÿ
ìÿíÿ ÿçàá âåðèðñÿí, âèúäàíûìû ïàð÷àëà-
éûðñàí? (Ú.Úàááàðëû); Îíóí áÿäèè çþâãöíö
êîðëàéàí ìàùíûëàðäàí éöêñÿê õàëã ìóñèãèñèíÿ
äîüðó ýåíèø áèð éîë à÷àúàüàì (Ì.Ùöñåéí).
ßÇÀÁËÛ – ÕÎØ Áó áèð àé Áèëãåéèñ ö÷öí
ñûõûíòûëû âÿ ÿçàáëû êå÷äè (Ñ.Âÿëèéåâ); Ãàðàíëûã
ãàòûëàøûð, ÿë-àéàã ÷ÿêèëèð, ýöíäöç àäàìà õîø
ýÿëÿí ñÿðèíëèê ñàçàüà ÷åâðèëèðäè (Ìèð Úÿëàë).
ßÇÈÉÉßÒËÈ – ÐÀÙÀÒ
ßÇÀÁËÛ-ÀÑÀÍ Íåôò ñÿëòÿíÿòè Áàêûäà
íåôò òàïìàã ÿçàáëû áèð èøÿ ÷åâðèëìèøäèð
(À.Øàèã); Äàíûøàíëàð ÷îõ àñàí ñþçëÿð äåéèð-
äèëÿð (Ìèð Úÿëàë).
ßÇÀÇÈË – ÈÍÑÀÔËÛ Ãàðà õàí ÿçàçèë áèð
õàèí èäè (“Êîðîüëó”); Îíó èíñàôëû áèð ñèñòåì
èø÷èñè êèìè òàíûéûðäûëàð.
ßÇÀÇÈËËÈÊ – ÈÍÑÀÔËÛËÛà Ñàáèã
ìèëéîíåðèí àðâàäû Íÿðìèí îíóí ÿçàçèëëèéèíè
ýþðÿíäÿ öñéàí åäèá äåéèð êè, äþâëÿòëèëÿð
àìàíñûç âÿ ìöðöââÿòñèçäèðëÿð (Ì.Ùöñåéí);
Éóíèñ þç èíñàôëûëûüû èëÿ èíñàíû ùåéðàí åäèð.
ßÇßË – ÑÎÍÐÀ Äèçè öñòÿ ÿçÿë àëûá
áàøûìû; Ñèëäè ëöòô èëÿ ãàíëû ýþç éàøûìû
(À.Ñÿùùÿò); Ñîíðà áóíó ìÿñëÿùÿò ýþðìÿäè
(Ìèð Úÿëàë).
ßÇÈÊ – ØÀÕ ßçèê äîíóíóí ÿòÿéèíè àøàüû
÷ÿêäè (È.Øûõëû); Ìÿðúàí õàëà ìÿíÿ øàõ ìàíàò-
ëàð ñå÷èá âåðèðäè (ß.ßéëèñëè).
ßÇÈÍÈÊ – ÝÖÌÐÀÙ Ìÿäÿä èøäÿí
ãàéûäàíäàí ñîíðà ÿçèíèê éåðÿ ýèðäè, áèð àçäàí
éóõóëàäû (Ñ.Ðÿùèìîâ); Ñÿùÿð éåðèíäÿí ýöì-
ðàù äóðäó.
ßÇÈÍÈÊ – ÑÀÔ Ñòîëóí öñòöíÿ ÿçèíèê éîõ,
ñàô àëìà âÿ àðìóä ãîéóëìóøäó (“Æóðíàëèñò”).
ßÇÈÉÉßÒ – ÐÀÙÀÒËÛà Âåòðîâà áöòöí
ÿçèééÿòëÿðÿ ìÿðäëèêëÿ ãàòëàøûðäû (Ì.Ùöñåéí);
“Óøàüûí” êóïåñèíè, ðàùàòëûüûíû áèð äÿ éîõ-
ëàäû... (Ìèð Úÿëàë).
ßÇÈÉÉßÒËÈ – ÐÀÙÀÒ Áó, õöñóñè
äèããÿòëèëèê òÿëÿá åäÿí ÷îõ ÿçèééÿòëè èø èäè
(Ú.ßìèðîâ); Éàðûì ñààòà ãÿäÿð éåíÿ ðàùàò
ó÷óðóã (Ì.Èáðàùèìîâ).
53
ÔÀÚÈß – ÊÎÌÅÄÈÉÀ
Ôô
ÔÀÚÈß – ÊÎÌÅÄÈÉÀ Áó äÿùøÿòëè
ôàúèÿíè ýþðöá öðÿéè ñûõûëäû (Ñ.Âÿëèéåâ);
Êîìåäèéà ìöÿëëèôè èñòÿð éóìîð, èñòÿðñÿ äÿ
ñàòèðà ýöëöøö èëÿ úÿìèééÿòèí åéèáëÿðèíè òÿíãèä
àòÿøèíÿ òóòìàãëà îíëàðû èñëàù âÿ éà ìÿùâ
åòìÿê èñòÿéèð (Ô.Ãàñûìçàäÿ).
ÔÀÚÈßËÈ – ÊÎÌÈÊ Ùàìûíûç òÿäðèúÿí
áó àüûð ôàúèÿëè ýöíëÿðÿ àëûøûð âÿ ùàäèñÿëÿðèí
ñîíóíó ýþçëÿéèðñèíèç (Ñ.Âÿëèéåâ); Êîìåäè-
éàíûí ÿñàñ òÿíãèä ùÿäÿôè âÿ êîìèê ãÿùðÿ-
ìàíû Òàðûâåðäèäèð (Ô.Ãàñûìçàäÿ).
ÔÀÜÛÐ – ÄßÚßË Î, ôàüûð, íÿçàêÿòëè,
ðÿùìëè áèð ýÿíúäèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ðèçâàí èëÿ
áåø äÿúÿë, ùÿð ýöí áóðäà îéíàéûð (Ì.Äèëáàçè).
ÔÀÜÛÐËÛà – ÄßÚßËËÈÊ Åëÿ îíó áó
ýöíÿ ãîéàí îíóí ôàüûðëûüûäûð (“Óëäóç”);
Äÿúÿëëèéèíÿ áàõìàéàðàã, ìÿêòÿáäÿ îüëàíëàð
äà, ãûçëàð äà õÿòðèíè èñòÿéèðäèëÿð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÔÀÍÒÀÑÒÈÊ – ÐÅÀË Áÿñ ðåàë ùÿéàòñûç
ôàíòàñòèê ÿñÿðèí òàëåéè íåúÿ îëàðäû (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ÔÀÍÒÀÑÒÈÊÀ – ÐÅÀËËÛÃ Ìÿí áèëÿí
áó úöð ôàíòàñòèêà ðåàëëûüû çÿíýèíëÿøäèðèð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÔÀÐÀÜÀÒ – ÑßÐÁßÑÒ Ñâåòëàíà Ñòå-
ïàíîâà àéàüà ãàëõûá ôàðàüàò äóðäó, óúàäàí
äåäè (Ú.ßìèðîâ); ×îõäàí áÿðè öðÿêäÿí âÿ
ñÿðáÿñò ùÿðÿêÿò åòìÿéÿí ÿë-ãîëó èñòÿäèéè
ñÿìòÿ ÿéèëèá áöêöëäö (ß.Âÿëèéåâ).
ÔÀÑÈËßËÈ – ÌÖÍÒßÇßÌ Îíëàðûí èøè
ôàñèëÿëèäèð. ...Ìÿðìÿð êîðèäîðäà éàëíûç äèâàð
ñààòûíûí ìöíòÿçÿì òûããûëòûëàðû åøèäèëèðäè
(Ì.Ùöñåéí).
ÔÀÑÈËßÑÈÇ – ÀÐÀÁÈÐ Äåìÿê îëàð êè,
áöòöí þìöð áîéó ôàñèëÿñèç èøëÿìèøÿì
(“Àçÿðáàéúàí”); Àðàáèð ãÿðèáñÿäèëÿð, òÿçÿ-
äÿí éîëëàðà, ñÿôÿðëÿðÿ ÷ûõìàã èñòÿäèëÿð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÔÀÉÄÀ – ÇßÐßÐ Äàíûøìàãäàí ôàéäà
éîõäóð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); ßçèçáÿéîâ! Áóíëàð
ùàìûñû ñèçèí çÿðÿðèíèçÿäèð (Ì.Ùöñåéí).
54
ÔßËÀÊßÒ – ÑßÀÄßÒ
ÔÀÉÄÀËÛ – ÇßÐßÐËÈ Îõóéóí ôàéäàëû
êèòàáëàðäàí (À.Øàèã); Î êè ãàëäû êèðïèéÿ, î äà
çÿðÿðëè ùåéâàí äåéèëäèð.
ÔÀÉÄÀÑÛÇ – ÕÅÉÈÐËÈ Àíúàã Ðàíòèê
éàõøû áàøà äöøäö êè, áöòöí áóíëàð ôàéäàñûç-
äûð (Ú.ßìèðîâ); ßââÿëúÿ åâ ñàùèáÿñè, ñîíðà
äà Ìèêîëà, Àëéîíóøêàéà õåéèðëè ýåúÿ äèëÿéèá,
àù-óôëà ñîáàíûí öñòöíÿ ãàëõäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÔßÀË – ÏÀÑÑÈ Πíÿèíêè ôÿàë áèð øÿôãÿò
áàúûñû, ùÿì äÿ Àíèòà êèìè ãÿùðÿìàí áèð
ãàäûí èäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Âàñèëéåâñêàéàíûí
ðîìàíëàðû ïàññèâ ìöøàùèäÿ ìÿùñóëó äåéèë-
äèð (Ú.Ìåùäè).
ÔßÀËËÀØÌÀà – ÏÀÑÑÈÂËßØÌßÊ
Ôîðìàñûç ìàòåðèéà ïàññèâäèð, éàëíûç ìàòå-
ðèéà ôîðìà èëÿ áèðëÿøäèêäÿ ôÿàëëàøûð. Ìÿúùóë
ôåëëÿðäÿ ñóáéåêò ïàññèâëÿøèð.
ÔßÀËËÛà – ÏÀÑÑÈÂËÈÊ Ìÿúëèñèí êèøè-
ëÿð ùèññÿñè õöñóñè ôÿàëëûã ýþñòÿðèðäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Ñÿí áó èøäÿ ïàññèâëèê ýþñòÿðèðñÿí.
ÔßÄÀÈ – ÔßÐÀÐÈ Àäûì ôÿäàèäèð, áèë
àüà äÿðâèø;×ÿêìÿ õÿéàëûìû óçàüà, äÿðâèø
(Ì.Ðàùèì); Áèçèì íÿñëèìèçäÿ ôÿðàðè éîõäóð.
ÔßÄÀÊÀÐ – ÃÎÐÕÀà Ôÿäàêàð àäàì-
ëàðäûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Ñþùðàá ÿãðÿá êèìè
çÿùÿðëè, àììà äîçàíãóðäó êèìè ãîðõàãäûð
(Ì.Ùöñåéí).
ÔßÄÀÊÀÐËÛà – ÃÎÐÕÀÃËÛà Ñÿíÿò
äîñòëóã âÿ ìÿùÿááÿò êèìè ôÿäàêàðëûã òÿëÿá
åäèð (Ú.Ìÿììÿäîâ); Åùòèéàò ãîðõàãëûã
äåìÿê äåéèëäèð (“Èçàùëû ëöüÿò”).
ÔßÙÌËÈ – ÊÖÒ ×îõ ôÿùìëè, ãàáèëèé-
éÿòëè óøàãäûð (Ìèð Úÿëàë); Èíäè îíóí ñèìà-
ñûíäà, èíòèùàðà ãÿðàð âåðìèø êèìè, êöò áèð
äóðüóíëóã âàðäû (Ìèð Úÿëàë).
ÔßÙÌÑÈÇ – ÀÜÛËËÛ Ôÿùìñèç þâëàäû
âàëèäåéí íÿ åòñèí? (“Àçÿðáàéúàí”); Ñàäÿ,
ìöëàéèì õàñèééÿòëè, àüûëëû, òÿðáèéÿëè ãûç èäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÔßËÀÊßÒ – ÑßÀÄßÒ Î, àèëÿ ùÿéàòûíû
ýàù ñÿàäÿò, ýàù äà ôÿëàêÿò òþðÿäèúè áèð øÿêèëäÿ
ýþðöðäö (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÔßËÀÊßÒËÈ – ÑßÀÄßÒËÈ
ÔßËÀÊßÒËÈ – ÑßÀÄßÒËÈ Áó àüûð âÿ
ôÿëàêÿòëè âàõòäà íÿ ÿúÿá î ìÿíèì ãåéäèìÿ
ãàëìàéûá? (Ì.Òàëûáîâ); Áèçè ñÿàäÿòëè ýÿëÿ-
úÿê ýþçëÿìÿêäÿäèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÔßÍÀ – ÕÎØ Àù, íÿ ôÿíà õÿáÿð!
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Öìèäâàðàì êè, Ïàðèñäÿ äàùà
õîø õÿáÿðëÿð åøèäÿúÿéÿì (“Àçÿðáàéúàí”).
ÔßÍÀËÀØÌÀà – ÉÀÕØÛËÀØÌÀÃ
Áàõ ôÿíàëàøäû áöñáöòöí ùàëûì (Ù.Úàâèä);
Éàõøûëàøûð, áèð-èêè ýöíÿ êèìè åâÿ ýÿëÿð
(“Óëäóç”).
ÔßÍÀËÛà – ÉÀÕØÛËÛà Äåäèì íÿ éàõøû
êè; éóõóäà îòàüûí îëìóøäó; Èáëèñèí ôÿíàëûã-
ëàð þëêÿñè (Ð.Ðçà); Åëÿäèéèì éàõøûëûüà ãàðøû
òÿøÿêêöð áó èìèøìè? (Ìèð Úÿëàë).
ÔßÐÀÑßÒËÈ – ÌÀÉÌÀà Ðÿùìÿòëèê
àòàñû êèìè ÷îõ àüûëëû, ôÿðàñÿòëèäèð (Ñ.Âÿëèéåâ);
Ýþðìöðñÿí ìàéìàüûí áèðèäèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÔßÐÀÑßÒÑÈÇ – ÁÀÚÀÐÛÃËÛ Áó äÿôÿ
î, ôÿðàñÿòñèç îüëó Ôèðèäóí õàíû äà þçö èëÿ
ýÿòèðèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Õîøáÿõòëèêäÿí Ýöëÿð
àüûëëû âÿ áàúàðûãëû ãûçäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÔßÐÄÈ – ÊÎËËÅÊÒÈ ßñèë áèçèì
àäàìëàðäàí éàðàíìûø ùÿð êîëëåêòèâ áåëÿ áèð
÷àéäûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Ôÿðäè èøýöçàðëûã ùå÷
áèð ñÿìÿðÿ âåðìÿç.
ÔßÐÄÈ – ÖÌÓÌÈ Ôÿðäè ÿêèíäÿí, øÿõñè
ìàë-ãàðàäàí ùå÷ íÿ ÷ûõìàç (ß.Âÿëèéåâ); Áó
áèçèì öìóìè èøèìèçäèð (ß.Âÿëèéåâ).
ÔßÐß – ÁÅ×ß Êöë ñÿíèí áàøûíà, ýþçÿë
ôÿðÿ, áå÷ÿ äÿ ñÿíè áÿéÿíìèð (Àòà. ñþçö).
ÔßÐßÙ – ÊßÄßÐ Óøàüû éåìÿê áþéöò-
ìÿç, ôÿðÿù áþéöäÿð (Àòà. ñþçö); Êÿíäèìèçè
êÿäÿð áöðöäö (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÔßÐßÙËßÍÌßÊ – ÊßÄßÐËßÍ-
ÌßÊ Ïàêèçÿ äþéöøäÿí ãàëèá ÷ûõäûüûíà ôÿðÿù-
ëÿíäè âÿ áÿðêäÿí ãÿùãÿùÿ ÷ÿêäè (È.Øûõëû);
Ìÿøÿäèáÿé Ñÿëèìÿ öðÿê-äèðÿê âåðìÿê ÿâÿ-
çèíÿ, îíó äàùà äà êÿäÿðëÿíäèðäè (Ì.Ùöñåéí).
ÔßÐßÙËÈ – ÊßÄßÐËÈ Áóðàäà ùÿéàò
íÿ ýþçÿë, ôÿðÿùëèäèð (Ñ.Âÿëèéåâ); Äàõìàéà
ãÿðèáÿ êÿäÿðëè áèð ñöêóò ÷þêäö (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÔßÐÃËßÍÌßÊ – ÅÉÍÈËßØÌßÊ
Õöñóñè ôþâãÿëàäÿ áàúàðûüû, èñòåäàäû èëÿ áàøãà
ÔÞÂÃßËÀÄßËÈÊ – ÀÄÈËÈÊ
òÿëÿáÿëÿðäÿí ôÿðãëÿíèðäè (È.Ôÿðçÿëèéåâ);
Ñþçëÿðèí áèð ãðóïó ôîðìàúà åéíèëÿøèð (À.Ãóð-
áàíîâ).
ÔßÐÃËÈ – ÅÉÍÈ Úàíëû ýþéÿð÷èíëÿðäÿí;
Àíúàã ìÿí ÷îõ ôÿðãëèéÿì (À.Øàèã); Øÿíáÿ
ýöíö íàùàðäàí ö÷ ñààò ñîíðà âÿçèðëÿ åéíè
ãÿñðäÿ, åéíè ãàéäà èëÿ ìèñòåð Ùàðîëäó ãàðøû-
ëàäûëàð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÔßÐËÈ – ÁÈÂÅÚ Íåúÿ éÿíè îüëàíûí ôÿðëè
àäàìëàðû éîõäóð? (Ì.Èáðàùèìîâ); Áèâåú
óøàãäûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÔÈÊÈÐËÈ – ßÙËÈ-ÊÅÔ Ìÿí ýþðöðÿì
ñèç èêèíèç äÿ ôèêèðëè, ãàíàúàãëû àäàìëàðñûíûç
(ß.Ùàãâåðäèéåâ); ßùëè-êåôèí áèðèäèð, îíà èø
áóéóðìàã îëàðìû? (“Àçÿðáàéúàí”).
ÔÈÍÈØ – ÑÒÀÐÒ Êèì áèëèð: ùàðàäàäûð;
þìöð éîëóíóí ôèíèøè (Ð.Ðçà); Éàõøû ñòàðò
ýþòöðìöøëÿð.
ÔÈÐÀÂÀÍ – ÀÚÛÍÀÚÀÃËÛ Îíëàð
ÿââÿëúÿ àúûíàúàãëû ýöíëÿð ýþðöðäöëÿð, èíäè
ôèðàâàíäûðëàð (“Óëäóç”).
ÔÛÐÒÛÍÀËÛ – ÑÀÊÈÒ Øàèð äîñòóì
ôûðòûíàëû äÿíèçè äàùà ÷îõ ñåâèð (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Ùàâà ñàêèò èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÔÈÒÍßÊÀÐ – ÄÖÇ Áÿëêÿ ãà÷ãûí ïèñ
àäàìäûð, îüðó âÿ éà ôèòíÿêàðäûð (Ñ.Âÿëèéåâ);
Äöç àäàìäûð, éàëàíëà èøè éîõäóð.
ÔÈÒÐÈ – ÑÀÕÒÀ Ôèòðè õåéèðõàùëûãëà ñàõòà
õåéèðõàùëûã àðàñûíäà äà ôÿðã âàðäûð (Ì.Òàëû-
áîâ).
ÔÈÇÈÊÈ – ÇÅÙÍÈ Åéíè çàìàíäà èíñàíûí
öìóìè òîíóñó, ôèçèêè âÿ çåùíè èø ãàáèëèééÿòè
éöêñÿëèð.
ÔÎÐÌÀ – ÌßÇÌÓÍ Ôîðìàíû ìöÿé-
éÿí åäÿí âÿ øÿðòëÿíäèðÿí ìÿçìóíóí þçöäöð.
ÔÞÂÃßËÀÄß – ÀÄÈ Áó ýöí îíóí
ùÿéàòûíäà ôþâãÿëàäÿ áèð ýöí èäè (Ñ.Âÿëèéåâ);
Áó, àäè èúëàñëàðäàí áèðèäèð.
ÔÞÂÃßËÀÄßËÈÊ – ÀÄÈËÈÊ Ëàêèí
îíó äà äåìÿê èñòÿðäèì êè, ìÿíäÿ áèð ôþâãÿ-
ëàäÿëèê éîõäóð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ñÿññèç
ýåäèð þìöð; àäèëèê ñûçãîâóíäàí ñöçöëÿ-
ñöçöëÿ (Ð.Ðçà).
55
ÝÅÚ – ÅÐÊßÍ
Ýý
ÝÅÚ – ÅÐÊßÍ Àüà, áèç êÿíäëèëÿð åðêÿí
éàòûá, åðêÿí äÿ äóðìàüà àäÿò åòìèøèê
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ãûç ýåú ýÿëäè, ùÿì äÿ ßùìÿ-
äèí àðçó åòäèéè êèìè î òÿê èäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÝÅÚß – ÝÖÍÄÖÇ Áàêûíûí ýåúÿñè äÿ
ýöíäöçö êèìè èøûãëûäûð (ß.Âÿëèéåâ).
ÝÅÚÈÊÌßÊ – ÒßËßÑÌßÊ Çèéàíà
òÿëÿñäèì, õåéëè ýåúèêäèì; Áèð äÿ áó äöíéàéà
ýÿëÿúÿéÿììè? (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÝÅÚËÈÊ – ÒÅÇËÈÊ Îíóí ýÿëèøèíèí ýåú-
ëèéè âÿ éà òåçëèéè ìÿñÿëÿíèí ùÿëëèíÿ òÿñèð åòìèð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÝÅÄÈØ – ÝßËÈØ Ýöëöì, ýÿëìèøÿì ìÿí
þçöì ãóðáàí; Ýÿëèøèí ýþçÿëäèð, ýåäèøèí
éàìàí (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÝÅÄÈØËÈ – ÝßËÈØËÈ Ùàìûñû éåë ýåäèøëè,
áèðè î áèðèíäÿí ÷àïàð (Ì.Ðàùèì); Úÿëä ýÿëèøëè
ßùìÿä áèðäÿí äàéàíäû (“Àçÿðáàéúàí”).
ÝÅÍ – ÄÀÐ Äèíìÿäèì, äàð åòäèëÿð áàøûìà
ýåí äöíéàíû (Ñ.Ðöñòÿì).
ÝÅÍßËÌßÊ – ÄÀÐÀËÌÀà Áèðäÿí
îíóí ýþçëÿðè ýåíÿëäè (Ñ.Ðÿùèìîâ); Ýåòäèêúÿ
öôöãëÿð äàðàëûð, ñÿùðà þç øÿêëèíè èòèðèðäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÅÍÈØ – ÉÛÜÚÀÌ Åëìèí ìåéäàíû
ýåíèø, ìÿíçèëè óçàãäûð (È.Øûõëû); Öñëóáóí ÿí
éûüúàì ôîðìàñû øåèðäèð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÝÅÍÈØËÈÊ – ÄÀÐËÛÃ Ìÿí ýåíèøëèê
õîøëàéûðàì; Òîðïàüûìûí éîõäóð ñîíó
(Ì.Ðàùèì); Òåëëÿð àçëûã åäèð, ïÿðäÿëÿð äàð-
ëûã; Ìÿí èíäè áèëäèì êè, íÿ ÷ÿêèá Êÿðÿì
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÝÅÍÈØËÈÊ – ÉÛÜÚÀÌËÛÃ Éàõøû ÿñÿð
ö÷öí ýåíèøëèê éîõ, éûüúàìëûã, ñàíáàëëûëûã
ÿñàñ øÿðòäèð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÝÅÐ×ßÊ – ÉÀËÀÍ Ëàï ýåð÷ÿê äåéè-
ðÿì, áåëÿ øåéëÿ äÿ çàðàôàò îëàð? (ß.Âÿëèéåâ);
Áöòöí ðàéîí áèëèð êè, Ñóëòàí ßìèðëèéÿ éàëàí
ñàòìàã àäàìà ÷îõ áàùà îòóðóð (È.Ùöñåéíîâ).
ÝÅÐ×ßÊËÈÊ – ÈÌÊÀÍ Ýåð÷ÿêëèê
äåäèêäÿ àðòûã ùÿéàòà êå÷ìèø, áàø òóòìóø,
ðåàëèçÿ åäèëìèø èìêàí íÿçÿðäÿ òóòóëóð. Èìêàí
56
ÝßÄÀ – ÁßÉ
ùÿëÿ ùÿéàòà êå÷ìÿìèø, áàø òóòìàìûø ýåð÷ÿê-
ëèêäèð (“Äèàëåêòèê ìàòåðèàëèçì”).
ÝÅÐ×ßÊËÈÊ – ÉÀËÀÍËÛà Î, ýåð-
÷ÿêëèéè ñåâÿí àäàì èäè. Êÿíä÷èëÿð åòäèëÿð
äöáàðÿ ùöúóì; Éåíÿ îëäó éàëàíëûüû ìÿëóì
(Ì.ß.Ñàáèð).
ÝÅÐÈ – ÈÐßËÈ Äèâàðëàð ÷ÿêèëìèøäè ýåðè;
éåíÿ èðÿëè ýÿëäèëÿð (Ð.Ðçà).
ÝÅÐÈËßÌßÊ – ÀÉÀÃËÀØÌÀà –
Áÿðè ýÿë, úÿíàá, – äåéÿ ãàäûí òÿêðàð åäÿð-
êÿí ñîëäàò áèð íå÷ÿ àääûì äà ýåðèëÿäè, úÿëä
òöôÿíýèíè àòÿøÿ ùàçûðëàäû (Ì.Ùöñåéí); Ãÿçåò
ýÿðÿê îïåðàòèâ îëñóí, ùÿéàòëà àéàãëàøñûí
(Ú.ßìèðîâ).
ÝÅÐÈËßÌßÊ – ÈÐßËÈËßÌßÊ Ìåù-
ðèáàí Çåéíàëû åëÿ ùàëäà ýþðöíúÿ ãîðõóá ýåðè-
ëÿäè (Ñ.Ùöñåéí); Êöëÿéèí ìöãàâèìÿòèíè ãûðà-
ðàã éöíýöëúÿ ãà÷ûá èðÿëèëÿäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÅÐÈËÈÊ – ÈÍÊÈØÀÔ Ýÿðñèí ñèíÿñèíè
àúûéà, äÿðäÿ; Åíñèí ýåðèëèéèí ïÿðäÿñè, åíñèí
(Ñ.Ðöñòÿì); Áó ñààò áþéöê ãóðóëóø âÿ èíêè-
øàô èøè ýåäèð (Ìèð Úÿëàë).
ÝÅÒÌßÊ – ÃÀÉÛÒÌÀà Èíäè èêèñè äÿ
ñöáù à÷ûëàíäàí ýåäèá, áèð äÿ ãàø ãàðàëàíäà
ãàéûäûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÝÅÉÈÌËÈ – ×ÛËÏÀÃ Øûã ýåéèìëè áó
àçÿðáàéúàíëû ÿñýÿðèí àéàüûíäà ùàðàäàíñà ÿëÿ
êå÷èðäèéè òÿçÿ óçóíáîüàç ÷ÿêìÿ âàðäû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); ×ûëïàã áÿäÿíèíè îíà ýþñòÿ-
ðÿðÿê ìöõòÿëèô ôèãóðëàð åäèð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÝÅÉÈÌËÈ – ÖÐÉÀÍ Áàøûà÷ûã, ñàêèò
äóðóøëó, áàùàð ýåéèìëè ðóñ, ñàíêè îíóí
öçöíÿ ýöëöðäö (Ìèð Úÿëàë); Éàøàðìûø âÿãôè-
ñåâäà, ñàôö öðéàí (Ù.Úàâèä).
ÝÅÉÈÍÌßÊ – ÑÎÉÓÍÌÀà Ìÿí
ïàëòîìó ýåéèíìèøäèì (È.Ìÿëèêçàäÿ); ßëè
éàòàüûíûí öñòöíäÿ ïàëòàðûíû ñîéóíäó (×ÿìÿí-
çÿìèíëè).
ÝßÄÀ – ÁßÉ ×èíýèç, ìÿùÿááÿò àëÿ-
ìèíäÿ áÿé, ýÿäà éîõäóð, ìÿí ñÿíè ñåâèðÿì,
ñÿí äÿ ìÿíè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÝßËßÚßÊ – ÊÅ×ÌÈØ
ÝßËßÚßÊ – ÊÅ×ÌÈØ Ìÿí èñÿ àäÿ-
òèì öçðÿ êå÷ìèøè éîõ, àíúàã ýÿëÿúÿéè äöøö-
íöðÿì (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝßËÈÐ – ÇßÐßÐ Áóíà ýþðÿ äÿ Ëéóä-
ìèëà áèð äðóæèíà÷û êèìè Àüÿëèíèí ýÿëèð
ìÿíáÿéèíè àøêàðà ÷ûõàðìàüû ãÿðàðà àëìûøäû
(Ú.ßìèðîâ); Äå ýþðöì, îíëàðäàí íÿäèð
ñÿìÿðÿ? Áÿëêÿ äÿ ùÿð êÿñÿ ÷àòûð çÿðÿðè
(Ì.ß.Ñàáèð).
ÝßËÈÐËÈ – ÇßÐßÐËÈ Úàìààò ö÷öí íÿ
ìÿíôÿÿòëèäèð, íÿ ýÿëèðëèäèð îíó ÿêñèí (Á.Áàé-
ðàìîâ); Çÿðÿðëè îòëàðû ìÿùâ åòìÿê ëàçûìäûð.
ÝßËÌß – ÉÅÐËÈ Ýÿëìÿëÿð éåðëèëÿðè;
×àïàð äà, òàëàéàð äà... (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÝßËÌßÊ – ÝÅÒÌßÊ Ìÿí àíàäàí
äöíéàéà áÿäáÿõò ýÿëìèøÿì, áÿäáÿõò äÿ
ýåäÿúÿéÿì (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÝßÍÚ – ÃÎÚÀ Áóíëàðûí áèðè èéèðìè
éàøûíäà ýÿíú, äèýÿðè éåòìèø ñèííèíÿ âàðìûø
áèð ãîúà èäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÝßÍÚ – ÉÀØËÛ Éàøëû íÿñèë ùÿìèøÿ ýÿíú
íÿñëÿ ãàéüû èëÿ éàíàøìàëûäûð.
ÝßÍÚËßØÌßÊ – ÃÎÚÀËÌÀà Éåíè-
äÿí ýÿíúëÿøèðñÿí (Ù.Úàâèä); Áàéàã äà ñÿíÿ
ÿðç åëÿäèì, ÿââÿëà, ýþðöðñÿí ìÿí ãîúàëìû-
øàì (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÝßÍÚËÈÊ – ÃÎÚÀËÛà Ýÿíúëèê þçö
ýåäèð; Ãîúàëûã þçö ýÿëèð (Ð.Ðçà).
ÝßÐßÊËÈ – ËÀÇÛÌÑÛÇ Ýÿðÿêñèç øåé
ýÿðÿêëè ýöíäÿ (Àòà. ñþçö); Àðòûã îòóðàðñà,
ñÿðèøòÿíè èòèðèá ëàçûìñûç ñþçëÿð äàíûøàúàüûí-
äàí åùòèéàò åòäè... (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝßÐßÊÑÈÇ – ÂÀÚÈÁ Òàúèäàð, ýÿðÿêñèç
êå÷ìèøè áóðàõ! (À.Øàèã); Ýöë÷þùðÿ, ýåò, àòàí
äàìûí äàëûñûíäà ÷îáàíëàðëà äàíûøûð, äå êè, áèð
áóðàéà ýÿëñèí, âàúèá èøèì âàð (Ì.Ô.Àõóíä-
çàäÿ).
ÝßÐÝÈÍ – ÑÀÊÈÒ Øÿùÿðäÿ âÿçèééÿò
ýÿðýèí èäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Ñàêèò âÿ àçúà ãöññÿëè
íÿçÿðëÿðèìè îíà äèêèá äóðäóì (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝßÐÝÈÍËßØÌßÊ – ÑÀÊÈÒËßØ-
ÌßÊ Ñîëäàòûí öçö àíè áèð òèòðÿéèøëÿ òÿð-
ïÿíäè, ÿçÿëÿëÿðè äàùà äà ýÿðýèíëÿøäè, èòè
÷ÿíÿñè ÿñäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Ýöíÿø ýöíîðòà
éåðèíÿ ýÿëÿíäÿ Òåùðàíûí áöòöí êö÷ÿëÿðè
áîøàëìûø âÿ ñàêèòëÿøìèøäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÈÐÄß – ÉÀÑÒÛ
ÝßÐÝÈÍËÈÊ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Àäàìëàðäà
úèääèëèê âÿ ýÿðýèíëèê äóéóëäó (Ìèð Úÿëàë);
Ùå÷ îëìàñà îíñóç åâäÿ ñàêèòëèê èäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÝßÐÌßÊ – ÉÛÜÌÀà Ãàéà ñèíÿñèíè
ýÿðäè, óøàüû êöëÿêäÿí ãîðóìàã ö÷öí (“Àçÿð-
áàéúàí”); Òóðàú ýÿðèëìèø ãàíàäûíû éûüìàüà
÷àëûøäû.
ÝßÂßÇß – ÑÀÄßËÞÂÙ Éöêëÿð ýÿâÿ-
çÿëÿð öðÿê éöêöíö; Íÿ äåéèì áó àüëû äóìàí-
ëàðà ìÿí (Ì.Àðàç); Éîõ, àëäàíìà, àëäàíìà!
Ìÿíè ñàäÿëþâù ñàíìà! (Ð.Ðçà).
ÝßÂßÇßËÈÊ – ÑÀÄßËÞÂÙËÖÊ
Ýÿâÿçÿëèéèíäÿí ÿë ÷ÿêìèð. Ñîíðà áèð óøàã
ñàäÿëþâùëöéö èëÿ ýþçëÿðèìèí è÷èíÿ áàõäû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÝßÇßÉßÍ – ÍÀÌÓÑËÓ Ýÿçÿéÿí
ãàäûíäûð, îíäàí óçàã îë, þçöíö áèàáûð åëÿìÿ
(“Óëäóç”); ×îõ íàìóñëó êèøèäèð, àììà ùåéèô
ýþíö ãàëûíäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÈÚÁßÑßÐ – ÀÜÛËËÛ Ýèúáÿñÿðèí
áèðèäèð (“Àçÿðáàéúàí”); Âÿçèôÿ åëÿ áèð ãöâ-
âÿäèð êè, àüûëñûçû àüûëëû, ÷èðêèíè ýþçÿë, ãîúàíû
úàâàí ýþñòÿðèð (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÝÈÚËßØÌßÊ – ÀÜÛËËÀÍÌÀà Îíà
òîõóíìàéûí, ýèúëÿøèá (“Àçÿðáàéúàí”);
Äåìÿê, èíäè àüûëëàíìûñàí, ìÿíè èñòÿìèðñÿí?
(Ìèð Úÿëàë).
ÝÈËÅÉ – ÐÀÇÛËÛÃ ßëèíäÿí åøãèìÿ
ýèëåéèì éîõäóð (Ð.Ðçà); Àòàì äà ðàçûëûã
âåðìèøäè (Ù.Íàäèð).
ÝÈËÅÉËßÍÌßÊ – ÐÀÇÛËÀØÌÀÃ
Ãûçëàð êÿêîòó äÿðèá áóðàäàúà ãóðóäàð,
ýÿëèíëÿð áàø-áàøà âåðèá õûñûíëàøàð, àðàáèð
ãàéûíàíàëàðûíäàí ýèëåéëÿíèá, äàä ÷ÿêÿðäèëÿð
(È.Øûõëû); Áàéàãäàí Èìðàíûí îíóíëà ðàçûëàø-
äûüûíû çÿíí åäÿí Êîñàîüëó, áèðÿ ñàíúìûø
êèìè éåðèíäÿ ãóðúàëàíäû (È.Øûõëû).
ÝÈËÅÉËÈ – ÐÀÇÛ Åéíè çàìàíäà öðÿêäÿ
áèð-áèðèíäÿí ýèëåéëè èäèëÿð (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ëåéëà ðàçû èäè þç ÿìÿëèíäÿí; Î, çÿhÿð è÷ìèøäè
åøãèí ÿëèíäÿí (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÝÈÐÄß – ÉÀÑÒÛ Éåäÿéèíäÿ äÿ áèð àò,
àòûí öñòöíäÿ áèð úöò ÷óâàë âÿ ÷óâàëûí è÷èíäÿ
áèð íþâ ýèðäÿ øåéëÿð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Éóõà-
ðûäà, áþéöê åâèí éàñòû äàìû öñòöíäÿ áèð
57
ÝÈÐÈÍÒÈ – ×ÛÕÛÍÒÛ
îüëàí óøàüû ìÿùÿúúÿð ãûðàüûíäà äàéàíìûøäû
(ß.Ìÿììÿäõàíëû).
ÝÈÐÈÍÒÈ – ×ÛÕÛÍÒÛ Áó òàõòà, ìåáåë
ö÷öí éàðàìàç, ÷îõ ýèðèíòèñè, ÷ûõûíòûñû âàð.
ÝÈÐÈØ – ÑÎÍ ßçèç ìöõòÿñÿð áèð ýèðèø
ñþçö ñþéëÿäè (ß.Âÿëèéåâ); Ñÿäð ñîí ñþçöíäÿ
ãåéä åòäè êè, Âÿëè þç ýöíàùëàðûíû áîéíóíà àëûð.
ÝÈÇËÈ – ÀØÊÀÐ Ýàù ýèçëè, ýàù àøêàð;
Àéàã áàñàð ùÿð éåðÿ (À.Øàèã).
ÝÈÇËÈÍ – À×Ûà Éÿãèí áèð-áèðèíÿ ýèçëèí
ñþçëÿðè âàðìûø (Ì.Ùöñåéí); Áóíà ýþðÿ äÿ
ãûçûíû éîëà ñàëàðêÿí à÷ûã öðÿêëÿ Ùÿñÿíè åâÿ
ýÿòèðìÿéè îíà òàïøûðàðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÞÄßÊ – ÓÇÓÍ Ýþäÿê àòûëäû âóðäó
óçóíóí áàøûíà, óçóí äåäè: – ßúÿá éàäûìà
ñàëäûí (Àòà. ñþçö).
ÝÞÄßÊËÈÊ – ÓÇÓÍËÓà ...Þìðöìöí
áåëÿ ýþäÿêëèéèíäÿí øèêàéÿòëÿíìÿçäèì
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Êàòèáèí ñîí ñþçëÿðè îíó î
ãÿäÿð òóòìóøäó êè, ýÿëäèéè éîëóí óçóíëó-
üóíó áåëÿ äóéìàäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÝÞÄßËÌßÊ – ÓÇÀÍÌÀà Óçàíàúàã
êþëýÿëÿð; Ýþäÿëÿúÿê êþëýÿëÿð; Èäìàí åò ùÿð
ñÿùÿð (È.Òàïäûã).
ÝÞÍÄßÐÌßÊ – ÝßÒÈÐÌßÊ Àíúàã
ùÿð åùòèìàëà ãàðøû Ñÿòòàðûí áàðìàã èçëÿðèíè
åêñïåðòèçàéà ýþíäÿðìÿê ëàçûìäûð (Ù.Íàäèð);
Ëàçûìäûðñà, ýÿòèðèì, à÷ûí áàõûí (Ù.Íàäèð).
ÝÞÐÖØ – ÂÈÄÀËÀØÌÀ Ýþðöø ö÷öí
ýöíîðòàäàí ÿëâåðèøëè âàõò òàïìàã îëìàçäû
(Ì.Èáðàùèìîâ); Âèäàëàøìà âàõòû ýÿëèá ÷àòäû
(Ù.Íàäèð).
ÝÞÐÖØÌßÊ – ÂÈÄÀËÀØÌÀà Áàêû
âàðëûëàðû èëÿ ýþðöøìÿê âÿ âèäàëàøìàã ãÿðà-
ðûíà ýÿëìèøäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÝÞÒÖÐÌßÊ – ÃÎÉÌÀà Àüçûíà áàõ,
òèêÿ ýþòöð (Àòà. ñþçö); Êÿðèì êèòàáû áöêöá
ïÿíúÿðÿéÿ ãîéäó.
ÝÞÉ×ßÊ – ×ÈÐÊÈÍ Åéáè éîõäóð,
ýþé÷ÿê õàíûìëàðûí ùàããûíäà ùàìû äàíûøûð
(ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ìîëëà ãîúà, ÷îïóð, ÷èðêèí,
éîõñóë àäàì èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÝÞÉ×ßÊËßØÌßÊ – ×ÈÐÊÈÍËßØ-
ÌßÊ Çÿðèôÿ èëèí ìöÿééÿí âàõòëàðûíäà êþêÿëèð
âÿ éà àðûãëàéûð. Áóíà ìöíàñèá äÿ ýàù ýþé÷ÿê-
ëÿøèð, ýàù äà ÷èðêèíëÿøèðäè (“Àçÿðáàéúàí”).
58
ÝÓÐÓËÒÓËÓ – ÑÀÊÈÒ
ÝÞÉßÐÌßÊ – ÃÛÇÛØÌÀà Ýþðöðÿì,
ñîéóãäàí ýþìýþé ýþéÿðìèñÿí. Êå÷ îòóð
ãàéûãäà, ÿë-àéàüûí ãûçûøñûí (Ù.Íàäèð).
ÝÞÉÍßÌßÊ – ÃÛÇÛØÌÀà Íÿ öðÿ-
éèì ýþéíÿéèð; íÿ ñþçëÿð éàíäûðûð äîäàãëàðûìû
(Ð.Ðçà); Îòàüûí ùàâàñû îíó ãûçûøäûðûðäû.
ÝÞÇßË – ×ÈÐÊÈÍ Åëÿ ýåúÿ-ýöíäöç
ýþçÿë àðâàä àðçóëàéûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Þçö-
íöí àðâàäû áèð ÷èðêèí øåéäèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÝÞÇßË – ÈÔÐÈÒß Áåëÿ êàôèð àòàéà
ýþçÿë áàëàíû âåðìÿðÿì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Èôðèòÿ
ùóøóíó èòèðèá éåðÿ éûõûëäû (Ì.Òàëûáîâ).
ÝÞÇßËËßØÌßÊ – ÅÉÁßÚßÐËßØ-
ÌßÊ Äöçëÿð ÿòèðëÿíèð áàùàðëà, éàçëà; Ýöëëÿð,
÷è÷ÿêëÿð äÿ ýþçÿëëÿøèáäèð (Ù.Ùöñåéíçàäÿ);
Îíóí äîäàãëàðû ÿñäè, åéáÿúÿðëÿøäè (Ì.Ùöñåéí).
ÝÞÇßËËÈÊ – ×ÈÐÊÈÍËÈÊ Ýåúÿëÿð
ùÿð øÿùÿðÿ áèð úöð ýþçÿëëèê ýÿòèðèð (Ñ.Ñÿð-
õàíëû); Î èíàíûðäû êè, àòà ùàããûíäà ïèñ äöøöí-
ìÿê ÿí áþéöê õÿéàíÿò âÿ ÷èðêèíëèêäèð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÞÇËÖ – ÊÎÐ Êîð ýÿëäè, ýþçëö ýåòäè
(ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÝÞÇÖÀÚ – ÝÞÇÖÒÎÕ Ýþçöòîõ àäàì-
ëàð ùÿìèøÿ ðÿùìëè îëóð. Ýþçöàú àäàìëàð èñÿ
èíñàôñûç, ðÿùìñèç îëóð.
ÝÞÇÖÃÀÍËÛ – ÌßÐÙßÌßÒËÈ
Ñÿäàãÿò ìÿíÿ ýþçöãàíëû àäàì êèìè áàõûðäû
(È.ßôÿíäèéåâ); Àç äàíûøûð, äàíûøàíäà ýöëöì-
ñÿéèð, ÷îõ öðÿéè éóìøàã âÿ ìÿðùÿìÿòëè
ãàäûíäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÞÇÖÒÎÕ – ÒÀÌÀÐÇÛ Ýþçöòîõ
àäàìëàðûí ùàðàì ìàëëà èøëÿðè îëìàç (“Àçÿð-
áàéúàí”); Òàìàðçû ýþçëÿðëÿ Íàçíàçû øèøÿ
÷ÿêèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÞÇÖÉÀØËÛ – ÝÖËßÐ Ñîíðà äà
ýþçöéàøëû îíó ÿñýÿðëèéÿ éîëà ñàëûá, ùå÷ áèð
ñþç äåìÿìèøäè (Ò.Êàçûìîâ); Ýöëÿð öçöíÿ
áàõàíäà àäàì äÿðäèíè óíóäóðäó (“Óëäóç”).
ÝÓÐ – ÑÀÊÈÒ Ýàù ñàêèò, ýàù ýóð àõûá;
Äÿùíÿñèíäÿí äàðûõûá; Ñàùèëÿ ÷ûõàí ñóëàð!
(Ð.Ðçà).
ÝÓÐËÓà – ÇßÈÔËÈÊ Èøûüûí ýóðëóüó âÿ
éà çÿèôëèéè úÿðÿéàíûí ýöúöíäÿí àñûëûäûð.
ÝÓÐÓËÒÓËÓ – ÑÀÊÈÒ Áèð-áèðëÿðèíÿ
îëàí ñÿäàãÿòè ýóðóëòóëó ñþçëÿðëÿ èçàù åäÿðÿê
 ÝÖÚËß – ÊÞÍÖËËÖ
áàäÿ ãàëäûðûá è÷èð, è÷èðëÿð (Ñ.Âóðüóí); Ýþçëÿ-
ðèíèçäÿí ýþðöðÿì ñàêèò ãûçà îõøàéûðñûíûç
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÝÖÚËß – ÊÞÍÖËËÖ Þçöíö ýöúëÿ
ñàõëàäû, óøàüûí áàøûíû ñûüàëëàäû (Ìèð Úÿëàë);
Î êþíöëëö ýÿëìèøäè (“Àçÿðáàéúàí”).
ÝÖÚËÖËÖÊ – ÇßÈÔËÈÊ Î ýöúëöëö-
éöíÿ ýöâÿíèðäè. Áó àúèçëèê, áó çÿèôëèê î
äÿðÿúÿéÿ ÷àòäû êè, þç-þçöíäÿí èéðÿíìÿéÿ,
þçöíÿ íèôðÿò åòìÿéÿ áàøëàäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÖÚÑÖÇ – ÃÖÂÂßÒËÈ Î ñèçÿ ãàðøû
ýöúñöçäöð (Ú.Úàááàðëû); Áó ãöââÿòëè áèð
àõûí èäè êè, þç òÿáèè ìÿúðàñûíà äöøìöøäö
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÖÚÑÖÇËÖÊ – ÃÖÂÂßÒËÈËÈÊ
Ýöúñöçëöéöíö ùèññ åäèá èíèëäÿäè (È.Øûõëû);
Ãöââÿòëèëèéèíè éîõëàìàüà ñÿé ýþñòÿðäè
(“Óëäóç”).
ÝÖËßÐÖÇ – ÃÀÐÀÃÀÁÀà ßñëè
ýöëÿðöç âÿ øÿí ãàäûíäûð (“Àçÿðáàéúàí”);
Éåìèøëÿðèí áÿçèñè ãàðàãàáàã àäàìëàð êèìè
áóðíóíó éåðÿ äèêìèøäè (Ìèð Úÿëàë).
ÝÖËßÐÖÇËÖ – ÃÀÐÀÃÀÁÀà Ýöëÿð-
öçëö êóìûêëàðûí, ëàêëàðûí; Àóëëàðûí ãîé
ìåùìàíñûç ãàëìàñûí (Àááàñàüà); Êÿðÿì àç
äàíûøàí âÿ ãàðàãàáàã èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÖËßÐÖÇËÖ – ÃÀØÃÀÁÀÃËÛ Ñþíäö
î ýöëÿðöçëö î ýöíÿø, ñþíäö; Àù... î ýþçÿë
âàðëûã òîðïàüà äþíäö (Ñ.Âóðüóí); Ãàøãàáàãëû
áàúûñûíû ÷àüûðûá öçöíäÿí þïäö (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÝÖËßØ – ÃßÌËÈ Ýöëÿø ãàäûíëàð ùÿìèøÿ
øÿí ýþðöíöð (“Àçÿðáàéúàí”); Áóðàäà ãÿìëè
áèð ñöêóò ùàêèì èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÝÖËÖÌÑßÌßÊ – ÊßÄßÐËßÍÌßÊ
Ìÿíèì äÿ õÿéàëûì ñèçèí êèìèäèð; áÿçÿí
êÿäÿðëÿíèð, áÿçÿí ýöëöìñÿð (Ð.Ðçà).
ÝÖËÖØ – ÀÜËÀØÌÀ Ñàüëàì ýöëöø
êÿíäèí áöòöí ùÿéàòûíû éåíè áèð ñåâèíúëÿ ýöë-
äöðÿúÿêäèð (Ú.Úàááàðëû); Àüëàøìà ýåòäèêúÿ
øèääÿòëÿíèðäè (Ì.Ùöñåéí).
ÝÖËÖØÌßÊ – ÀÜËÀØÌÀà Áèç äÿ
øèðèí ñþùáÿò åäÿðÿê éåéÿðäèê, äàíûøàðäûã,
ýöëöøÿðäèê, àõûðäà äà Òàìàì ìàðàãëû íàüûë-
ëàðûíû äàíûøàðäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Êþðïÿ óøàãëàð
àúëûüà äàâàì ýÿòèðìÿéèá àüëàøûðäûëàð
(×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÝÖÍßÂßÐ – ÃÓÇÅÉ
ÝÖÌÐÀÙ – ßÇÝÈÍ Äþéöø÷öëÿð íÿ
ãÿäÿð øÿí, ýöìðàùäûëàð! (Ñ.Âÿëèéåâ); Ùÿð
òÿðÿôäÿ ÿçýèí êÿíäëèëÿð áÿéëÿðäÿí èíòèãàì
àëìàüà áàøëàäûëàð (Ù.Íÿçÿðëè).
ÝÖÌÐÀÙ – ÉÎÐÜÓÍ ßëëè éàøëû îëìà-
ñûíà, ÷ÿêäèéè ÿçàáëàðà áàõìàéàðàã, ÷îõ
ýöìðàù èäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Àäè ïàëòàð ýåéÿí
Ðÿñóëîâ þçöíö éîðüóí àäàì êèìè ýþñòÿðèá
äåäè (Ú.ßìèðîâ).
ÝÖÌÐÀÙËÀØÌÀÃ – ÑÓÑÒÀËÌÀÃ
Èñòèðàùÿòäÿí ñîíðà ýöìðàùëàøìûøäû (“Àçÿð-
áàéúàí”); Áÿäÿíè ñóñòàëìûøäû, ñàíêè àüàú
àëòûíäàí ÷ûõìûøäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÝÖÌÐÀÙËÀØÌÀÃ – ÉÎÐÓËÌÀÃ
Åëÿ ýöìðàùëàøûðñàí, åëÿ ñàôëàøûðñàí êè,
äåéÿñÿí, ùå÷ þìöð áîéó íÿ éîðóëóðñàí
áóðàäà, íÿ äÿ ãîúàëûðñàí (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÝÖÌÐÀÙËÛÃ – ÉÎÐÜÓÍËÓÃ
Þçöíäÿ áèð ýöìðàùëûã äóéäó (“Óëäóç”);
Öðÿéèíäÿ áèð àüûðëûã, áåéíèíäÿ éîðüóíëóã
ùèññ åòäè (È.Øûõëû).
ÝÖÍÀÙ – ÑÀÂÀÁ Ýöíàùûí úÿçàñû þëöì-
äÿ éîõ, äèðèëèêäÿäèð (×ÿìÿíçÿìèíëè); Äèíëÿ-
éèá àõèðÿò ö÷öí ñàâàá ãàçàíàðûã (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÝÖÍÀÙÊÀÐ – ÒßÃÑÈÐÑÈÇ Ñàíêè
ïÿðâàíÿ èäè þç âàðû ÿòðàôûíäà; Îí ýöí
ÿââÿëêè ýöíàùêàð áèð àäàì (Ñ.Ðöñòÿì); Áó
èøäÿ î òàìàì òÿãñèðñèçäèð.
ÝÖÍÀÙÑÛÇ – ÚÈÍÀÉßÒÊÀÐ Ãûéìàç
àõñûí ãîúà Ãàôãàçà ýöíàùñûç ãàíëàð (Ñ.Ðöñ-
òÿì); Îí ýöí ÿðçèíäÿ úèíàéÿòêàð ãà÷ûá ýèç-
ëÿíÿ áèëÿð (Ú.ßìèðîâ).
ÝÖÍÀÙÑÛÇ – ÌÖÃßÑÑÈÐ Êÿñèëäè
éîëëàðäà ýöíàùñûç áàøëàð (Ñ.Ðöñòÿì); Ìÿí
ìöãÿññèðÿì, Ñåâèë! (Ú.Úàááàðëû).
ÝÖÍÀØÛÐÛ – ÝÖÍÄß Ýöíàøûðû ðàéîíà
÷àüûðûðäûëàð (ß.Âÿëèéåâ); Ýöíäÿ ìÿíÿ äÿ
äåéèð êè, ýÿë éàçûë áèçÿ, ñÿíÿ òöôÿíý âåðÿê
(Ìèð Úÿëàë).
ÝÖÍÁÀÒÀÍ – ÝÖÍÄÎÜÀÍ Ýöíáà-
òàíà íèéÿ ýåäèðñÿí? – äåäè, – Àéàüû éåð òóòàí
ýöíäîüàíà òÿðÿô ýåäèð (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÝÖÍßÂßÐ – ÃÓÇÅÉ Ýöíÿâÿð éåðÿ
óçàíäû (“Àçÿðáàéúàí”); Ãóçåé ÿòÿéè ó÷óðóì
èäè, äèáè ýþðöíìÿç äÿðÿ óçàíûðäû (Ì.Ñöëåé-
ìàíëû).
59
ÙÀÊÈÌ – ÌßÙÊÓÌ
Ùù
ÙÀÊÈÌ – ÌßÙÊÓÌ Ìÿí òÿëÿá åäè-
ðÿì, ìþùòÿðÿì ùàêèì; Úÿçàñûç ãàëìàñûí
îíóí òÿùãèðè (Á.Âàùàáçàäÿ); Ìÿùêóìó
ìþùêÿì ñûõûøäûðäûëàð (“Óëäóç”).
ÙÀÊÈÌ – ÌÖÒÒßÙÈÌ Õÿòèá ìèíáÿð-
äÿí éåðÿ äöøìÿìèø ÿùàëè ùàêèìè âÿ õÿòèáè
ýþçëÿìÿéÿðÿê ìÿñúèääÿí ÷ûõäû (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè); Þçöíö äàðòà-äàðòà ìöòòÿùèìëÿð êöð-
ñöñöíäÿ ÿéëÿøäè (Ú.ßìèðîâ).
ÙÀÃÃ – ÇÖËÌ Áèðè ùàããû ìöäàôèÿ
åäèð, äèýÿðè çöëìö, Ïÿðèúàùàí, ñÿíè áó ùàãã
éîëà äÿâÿò åäèðÿì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÙÀÃËÛ – ßÄÀËßÒÑÈÇ Áöðîíóí ãÿðàðû
ùàãëûäûð. Ñèçèí òÿêëèôèíèç ÷îõ ÿäàëÿòñèçäèð
(ß.Âÿëèéåâ).
ÙÀÃËÛ – ÝÖÍÀÙÊÀÐ Àñëàí ùàãëûäûð
(Ñ.Âÿëèéåâ); Ýöíàùêàð äöøäö ãàçàìàòà,
äàëûíúà äà îí áåø ýöíàùñûçû ñöðöêëÿäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÙÀÃÑÛÇ – ßÄÀËßÒËÈ Ùàãñûçëûã îëäó
ãàíóí; Éûõûëäû õàíèìàíëàð (ß.Úàâàä); Õàëãûí
ãÿðàðû äàùà ÿäàëÿòëè îëàð (Ì.Ùöñåéí).
ÙÀÃÑÛÇËÛà – ßÄÀËßÒËÈËÈÊ Íÿ
ùàãñûçëûã, íÿ àúëûã, íÿ èñòèñìàð îëàúàã
(Ñ.Ðöñòÿì); Ìÿùêÿìÿ ùþêìöíöí ÿäàëÿòëè-
ëèéè ùàìûíûí öðÿéèíäÿí èäè.
ÙÀËÀË – ÙÀÐÀÌ – Áåëÿ íÿ ö÷öí?
Äåñèí éà ùàëàëäûð, éà ùàðàì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÙÀË-ÙÀÇÛÐÄÀ – ÊÅ×ÌÈØÄß Ìÿí
ùàë-ùàçûðäàí äàíûøûðàì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ);
Êå÷ìèøäÿí àëäûüûì äÿðèí äóéüóëàð; Àúû òÿð-
áèéÿëÿð ðóùóìà ùàêèì (Ì.Ìöøôèã)
ÙÀÌÀÐ – ÊßËß-ÊÞÒÖÐ Ùÿð éàí ÿë
è÷è êèìè äöç âÿ ùàìàðäûð (Ñ.Ñÿðõàíëû); Ñîíà
êÿëÿ-êþòöð éîëëàðäà áèð õåéëè éöéöðäö
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÙÀÌÀÐËÀÌÀÃ – ÉÀÑÒÛËÀÌÀÃ
Áàø áàðìàüû èëÿ áàñûá ùàìàðëàäû (È.Øûõëû);
Éÿíè äÿìèðè ãûçüûí èêÿí éàñòûëà (Ñ.Ñ.Àõóí-
äîâ).
60
ÙÅÉ – ÙßÐÄßÍ
ÙÀÐÀ – ÎÐÀ Ìÿí áó ñèííèìäÿ ùàðà
ýåäèá ÷ûõàðàì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Îðà ìåéõà-
íàäûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÙÀÐÛÍ – ÁÀØÛÀØÀÜÛ Ùàðûí àäàìäûð
(“Óëäóç”); ×îõ ùþðìÿòúèë, áàøûàøàüû àäàì-
äûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÙÀÂÀÄÀÐ – ÙÈÌÀÉßÑÈÇ Êþíëöìäÿí
êå÷ÿíè äóéìàäûíñà äà; Þìðöìÿ, ýöíöìÿ
ùàâàäàð îëäóí (Á.Âàùàáçàäÿ); Àðàëûãäà
ìþâúóä îëàí áöòöí àíëàøûëìàçëûã, ùÿòòà áèð
ïàðà èõòèëàôëàð äà ùèìàéÿñèçëèê íÿòèúÿñèíäÿ
éàðàäûëìûøäûð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÙÀÂÀËÀÍÌÀÃ – ÀÜÛËËÀÍÌÀÃ
Èíñàí áàõûð ùàâàëàíûð (Ì.Ìöøôèã); Ãóëàìÿëè
ôèêèðëÿøäè êè, éÿãèí àðâàä àüûëëàíûá, íàìóñëà
éàøàìàüûí ìÿíàñûíû áàøà äöøöá (È.Ôÿðçÿ-
ëèéåâ).
ÙÀÂÀËÛ – ÀÜÛËËÛ Éîõ, áó ìÿíäÿí äÿ
ùàâàëûäûð, ðÿùáÿð îëìàã èñòÿéèð (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Ñåâäà àüûëëû ãûç èäè (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÙÀÉ-ÊÖÉ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Éåíèäÿí
ùàé-êöé ãîïàíäà Êàìàë îòóðà áèëìÿéèá çàëû
òÿðê åòäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Çàëäà åëÿ ñàêèòëèê
éàðàíìûøäû êè, îíëàðûí ùÿð áèð ùÿðÿêÿòè âÿ
õöñóñÿí àéàã ñÿñëÿðè åøèäèëèð, ÿçèúè òÿñèð áàüûø-
ëàéûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÙÀÇÛÐÄÀ – ÝßËßÚßÊÄß Ýþñòÿðìÿ
î ýöë ÷þùðÿíè, ãîé áèëìÿñèí àëÿì; Ùàçûðäà
áèçèì ÿñðäÿ úÿííÿò éåíÿ âàðäûð (ß.Âàùèä);
Ùÿð îáàäà ìÿí âàðàì; Ãÿëáèíèçäÿ ÷àüëàðàì;
Äèëèíèçäÿ ãàéíàðàì; Ýÿëÿúÿêäÿ éàøàðàì!
(Á.Âàùàáçàäÿ).
ÙÅ× – Ùß Ùå÷, åëÿ-áåëÿ ýÿëäèê áàø
÷ÿêÿê (Ú.Úàááàðëû); Ùÿ, î ìÿíÿ Ãàðàáàü-
äàí, Åëîüëóíäàí ÷îõ äàíûøäû (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÙÅ×ËÈÊ – ÂÀÐËÛà Ëàêèí ìÿí áó
ùå÷ëèêäÿ äÿ áèð ùÿãèãÿòÿì (Ú.Úàááàðëû);
Éàøàìàç åøãñèç, ðóùñóç ñÿíÿòêàð; Îíóí âàð-
ëûüû äà ãóðó ñöìöêäöð (Ñ.Âóðüóí).
ÙÅÉ – ÙßÐÄßÍ Ìÿíè ÷ÿêÿ-÷ÿêÿ ùåé
àïàðäûëàð; Ýþðäöì ãàéûãäàäûð î ãî÷àã Åëäàð
ÙÅÉÁßÒËÈ – ÍßØßËÈ
(Ñ.Âóðüóí); ßíòèãÿ ùÿðäÿí þçöíÿ úöðÿò âåðèá
àüàñûíäàí ñîðóøäó (Ìèð Úÿëàë).
ÙÅÉÁßÒËÈ – ÍßØßËÈ Ùåéáÿòëè áèð
ìÿíçÿðÿ çöùóð åòäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Èëéàñ
äèêñèíäè âÿ êå÷ìèøèí øèðèí âÿ íÿøÿëè õàòèðÿ-
ëÿðèíäÿí àéðûëäû (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
Ùß – ÉÎÕ Éàíàðäàü, ñîí ñþçöìäöð.
Ñîëìàç ñàáàù þëìÿëèäèð. Ùÿ, éà éîõ (Ú.Úàá-
áàðëû).
ÙßÃÈÃßÒ – ÕßÉÀË Èíñàíûí õîø õÿéàëû
÷åâðèëèð ùÿãèãÿòÿ (Ñ.Ðöñòÿì).
ÙßÃÈÃßÒ – ÉÀËÀÍ Ýåòäè Òåëëè õàíûì,
ýåòäè ÷àë-÷àüûð; Ùÿãèãÿò áåëÿäèð, éàëàí íåé-
ëÿñèí (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÙßÃÈÃÈ – ÉÀËÀÍ×Û Ùÿãèãè äîñò ÷îõ
ýåú ÿëÿ ýÿëÿð (Ì.Òàëûáîâ); Î äà àðâàäû êèìè
éàëàí÷û âÿ ëîâüà èäè (Ú.ßìèðîâ).
ÙßËß – ÑÎÍÐÀ ßøðÿô ùÿéàòûíäà ùÿëÿ
ùå÷ áèð ãÿùðÿìàíëûã åëÿìÿìèøäè (Ñ.Ðÿùìàí);
Ñîíðà éåíèäÿí äöøöíúÿéÿ äàëäû (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÙßËßËÈÊ – ÙßÌÈØßËÈÊ Ùÿëÿëèê
îíëàð þç àðàëàðûíäà áàðûøà áèëìèðäèëÿð
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ãûçûì, îíëàðûí ãàíàäëàðû
ùÿìèøÿëèê äåéèëäèð, îíëàð òþêöëÿúÿêäèð
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÙßËÈÌ – ÑßÐÒ Î ÿí ñàäÿ, ÿí ùÿëèì,
ÿí ýþçÿë áèð ãûç èäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Î
íÿäÿíñÿ àõûð èëëÿðäÿ ÿââÿëêè êèìè ñÿðò
òÿáèÿòëè äåéèëäè (Ñ.Ùöñåéí).
ÙßËÈÌËßØÌßÊ – ÑßÐÒËßØÌßÊ
Ãîúà êèøè ùÿëèìëÿøìèøäè (“Óëäóç”); Ùàâà
ñÿðòëÿøèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÙßËÈÌËÈÊ – ÑßÐÒËÈÊ Ùÿëèìëèê àúèç
àäàìëàðûí õèñëÿòèäèð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ñÿðòëèê
ñèçÿ éàðàøìûð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÙßÌÄßÌ – ßÜÉÀÐ Î ãûçûë ñà÷ëàðûí
ïÿðèøàíäûð; Ùÿìäÿìèí ìåéäè, áèð äÿ ùèú-
ðàíäû (Ñ.Ðöñòÿì); Òÿê-òÿê øåèð éàçñàí äà;
Áèð øóõ ãûçà, ýÿëèíÿ; Ãîé ÿüéàð ñåâèíìÿñèí
(Ð.Ðçà).
ÙßÌÈØß – ÌÖÂßÃÃßÒÈ Ùÿìèøÿ øàä
ýþðöì öçöíöçö ìÿí; Áèð àüðû êå÷ìÿñèí
öðÿéèíèçäÿí (Ñ.Âóðüóí); Ðÿññàì îëìàüûìû
ìöâÿããÿòè óíóòñóíëàð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÙßÐÇß – ÌßÍÀËÛ
ÙßÌÈØßËÈÊ – ÌÖÂßÃÃßÒÈ Ýÿðÿê
ùÿìèøÿëèê áèçèì è÷ÿðèìèçäÿ ãàëàñàí (ß.Ùàã-
âåðäèéåâ); Ìÿí ìöâÿããÿòè Áàêûäàí ÷ûõûá
ýåòìÿê èñòÿéèðÿì (Ú.ßìèðîâ).
ÙßÐÀÐßÒËÈ – ÑÎÉÓà Î, úàâàí âÿ
ùÿðàðÿòëè öðÿéè çÿðèô áèð øåé êèìè åùòèéàòëà
îâúóíà àëäû (Ú.Ìÿììÿäîâ); Öðÿéè áóç êèìè
ñîéóã èäè (“Àçÿðáàéúàí”).
ÙßÐÁ – ÑÖËÙ Áó ýöíäÿí ùàçûð îë,
ùÿðáÿ ýèðèøÿê; Òàõòûíû-òàúûíû ìÿí àëàì
ýÿðÿê (Ñ.Âóðüóí); ßìèðàñëàí àüà, ìÿí äÿ,
Ùàúû äà ñöëù òÿðÿôäàðûéûã (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÙßÐÄßÍ – ÙßÌÈØß Ñèôÿòèíäÿí ùÿð-
äÿí áèð øàäëûã ýþðöíöðäö (×ÿìÿíçÿìèíëè);
Ýþðäöí? Ýþçëÿðè äÿ ùÿìèøÿ ýöëöð (Ñ.Âóðüóí).
ÙßÐÄßÍÁÈÐ – ÀÄÄÛÌÁÀØÛ Ùÿðäÿí-
áèð óñòàíûí àðâàäû ßëÿñýÿð àüàýèëÿ èøëÿìÿéÿ
ýåäèð (×ÿìÿíçÿìèíëè); Îíó èçëÿéèð, ùÿð
àääûìáàøû ñàòàøûðäûëàð (È.Øûõëû).
ÙßÐÔÈ – ÌßÚÀÇÈ “Îéóí” àíëàéûøûíû
äÿãèãëÿøäèðìÿê ö÷öí Êîðòàñàð áó àíëàéûøûí
ùÿðôè ìÿíàñûíà ìöðàúèÿò åäèð (“Àçÿðáàé-
úàí”); Ñþçöí ìÿúàçè ìÿíàñû ìÿòí äàõèëèíäÿ
àéäûíëàøûð (Ù.Ùÿñÿíîâ).
ÙßÐÈÔ – ÀÐÈÔ Î þç ìÿñÿëÿñèíÿ àðèôäèð
(Ú.Úàááàðëû); Äîüðóñó, ùÿðèôèí òÿêëèôè õîøóìà
ýÿëäè (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÙßÐÈÔËÈÊ – ÀÐÈÔËÈÊ Ùÿðèôëèéèíè áèë-
ìèðÿì, àíúàã êàëàíäûð (Ú.ßìèðîâ); Îíóí
àðèôëèéèíÿ ñþç îëà áèëìÿç.
ÙßÐÈÑ – ÑßÕÀÂßÒËÈ Î ïóë, ìàë-
äþâëÿò ùÿðèñèäèð (Ú.ßìèðîâ); Êèìèñè îíó
äöç, ñÿõàâÿòëè àäàì, êèìèñè ôûðûëäàã÷û àäëàí-
äûðûðäû (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÙßÐÈÑËÈÊ – ÑßÕÀÂßÒËÈËÈÊ Òöñ-
òöíö ùÿðèñëèêëÿ úèéÿðèìÿ ÷ÿêäèì (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Ñÿõàâÿòëèëèê ýþñòÿðèð (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÙßÐÒßÐßÔËÈ – ÁÈÐÒßÐßÔËÈ Áàäàì
áàúû, áèç ñèçè ùÿðòÿðÿôëè òÿáðèêÿ ýÿëìèøèê
(À.Øàèã); Ùöñàìÿääèí, ÷îõ òÿÿññöô åäèðÿì êè,
ìÿíèì áó ñåâýèì áèðòÿðÿôëèäèð (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè).
ÙßÐÇß – ÌßÍÀËÛ Ùÿðçÿ ñþçöí
ìÿðÿçè ýÿëÿð (Àòà. ñþçö); Îíóí ñþùáÿòè øèðèí
âÿ ìÿíàëû èäè (“Óëäóç”).
61
ÙßÑßÄ – ÒßÌÈÇ
ÙßÑßÄ – ÒßÌÈÇ Ãàäûíûí áàõûøëàðûíäà
ùÿñÿä îõóíóðäó. Öðÿêëÿðè ÷îõ òÿìèçäèð, ñþç
äåéèðñÿí äÿðê åäèðëÿð, ýþòöðöðëÿð (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÙßÑÐßÒ – ÂÖÑÀË Íåúÿ äþçìÿê îëàð
áÿñ; ßáÿäè ùÿñðÿòèíÿ (Ð.Ðçà); ×ÿêèëèí, åé
äöøöíúÿëÿð, ÷ÿêèëèí; Âöñàë ýöíö ýÿëÿúÿê
(Ð.Ðçà).
ÙßÂßÑÊÀÐ – ÏÅØßÊÀÐ Áÿëè, éîëäàø
ìàéîð, ìÿí ùÿâÿñêàð ñöðöúöéÿì (Ú.ßìè-
ðîâ); Ïåøÿêàð ôóòáîë÷óäóð.
ÙßÂßÑËß – ÇÎÐËÀ Ùÿâÿñëÿ øÿðàá
è÷ìÿéÿ áàøëàäû (Ñ.Âÿëèéåâ); Óëäóç ìÿíèì
èäè, îíó ìÿíäÿí çîðëà, ýöúëÿ àëäûëàð, ìÿíèì
íàìóñóìó àéàãëàäûëàð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÙßÉÀËÛ – ßÕËÀÃÑÛÇ Ãàí ùÿéàëû,
íàìóñëó ãàäûíûí áàøûíà ñû÷ðàäû, ÿëèíè ÷ÿêèá
øàëà áöðöíäö (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ùàìûíûç ÿõëàã-
ñûç, ìóðäàð òàéôàñûíûç (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÙßÉÀËÛËÛà – ÍÀÌÓÑÑÓÇËÓÃ
Ùÿéàëûëûüûíû íöìàéèø åòäèðìÿéÿ úàí àòûðäû
(“Óëäóç”); Ùÿëÿ ýþçëÿ, ñÿíèí áó îúàüûíà
íàìóññóçëóã ëÿêÿñè éàõìàñûíëàð (Ì.Èáðàùè-
ìîâ).
ÙßÉÀÒ – ÞËÖÌ Þëöì, ùÿéàò éàíàøûäûð
ÿçÿëäÿí (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÙßÉßÚÀÍËÀÍÌÀà – ÑÀÊÈÒËßØ-
ÌßÊ Ãàäûí áèð àç äà ùÿéÿúàíëàíäû (È.Ôÿð-
çÿëèéåâ); Ìÿí éåíÿ ñàêèòëÿøäèì (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÙßÉßÚÀÍËÛ – ÑÀÊÈÒ ßñìÿò ùÿéÿ-
úàíëû ýÿëäè ùàðàéà; Ïîëàä èòÿëÿäè êÿíàðà îíó
(Ì.Ðàùèì); Øèðçàä àäÿòè öçðÿ ñàêèò ýþðö-
íöðäö (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÙßÇÈÍ – ÖÐßÊÀ×ÀÍ Íÿ ùÿçèí ñÿäàí
ýÿëèð, åé ñåâèìëè áóëàüûì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ);
Ìÿðäàíÿëèê úÿâàùèðè ýöíÿø êèìè èøûã ñà÷àð;
Õîø öëôÿòèí öðÿêà÷àí, óúà ãÿëáèí àëèúÿíàá
(Øÿùðèéàð).
ÙÈÚÐÀÍ – ÂÖÑÀË Ñåâÿí áèëèð õàë íÿäèð;
Ùèúðàí íÿ, âöñàë íÿäèð (Ì.Ðàùèì).
ÙÈÄÄßÒËßÍÌßÊ – ÑÀÊÈÒËßØ-
ÌßÊ Çåéèë áóíëàðû äöøöíÿðÿê ùèääÿòëÿíèð,
úîøóð (×ÿìÿíçÿìèíëè); Øàìõàë áèð àç ñàêèò-
ëÿøäè (È.Øûõëû).
62
ÙÞÍÊÖÐÌßÊ – ÃÀÃÃÛËÄÀÌÀÃ
ÙÛÐÛËÄÀÌÀÃ – ÇÛÐÛËÄÀÌÀÃ
Ùûð-ùûð ùûðûëäàéàúàã, çÿùÿðëÿñÿì äÿ îíó
(Ñ.Ðöñòÿì); Åëÿ ùåé çûðûëäàéûðäû (“Óëäóç”).
ÙÈÐÑËßÍÌßÊ – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ
Çÿðíèýàð õàíûì äàùà äà ùèðñëÿíäè (È.Øûõëû);
Ãà÷àé áóíóíëà þçöíö ñàêèòëÿøäèðìÿéÿ ÷àëûø-
ìûøäû (È.Ìÿëèêçàäÿ).
ÙÈÐÑËÈ – ÑÀÊÈÒ À êèøè, ñÿí íÿ ùèðñëè
àäàììûøñàí (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Íå÷èí áåëÿ
ñàêèò îòóðìóøàì ìÿí? (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÙÈÑËÈ – ÒßÌÈÇ Áàüëàìàðàì ìÿí äÿ
ùèñëè éàéëûüû (À.Øàèã); Îðäà ùàâà òÿìèçäèð,
äÿíèç éàõûí (Ð.Ðçà).
ÙÈÉËßÝßÐ – ÌßÐÄ Áþéöê áèð éàçû÷û
äåéèá êè, áèú âÿ ùèéëÿýÿð àäàìëàð ùàìûíû
àëäàäûá òîðà ñàëà áèëÿðëÿð (Ì.Èáðàùèìîâ); Î
éàõøû ýöíäÿ íÿúèá âÿ õåéèðõàùäûð, öðÿéè
ýåíèøäèð, ñÿõàâÿòëèäèð, ìÿðä âÿ ãàéüûêåøäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÙÈÉËßÝßÐËÈÊ – ÌßÐÄËÈÊ Îíóí
áó ùÿðÿêÿòëÿðèíäÿ áèð ñöíèëèê, íàøû áèð ùèé-
ëÿýÿðëèê äóéóëóð (Ìèð Úÿëàë); Ìÿíúÿ, áó
ìÿðäëèêäèð äöíéàíûí âàðû? (Ñ.Âóðüóí).
ÙÎÃÃÀÁÀÇ – ÌßÐÄ Ùîããàáàçäûð,
ýöíäÿ áèð îéóí ÷ûõàðäûð. Áèð òàíûøäûð, áèçèì
ôÿùëÿäèð; Àíúàã äÿððàêÿëè, ìÿðääèð, çèðÿêäèð
(Ñ.Âóðüóí).
ÙÎÃÃÀÁÀÇËÛà – ÌßÐÄËÈÊ
..Ãîúàëäûí, ýÿðÿê úàâàíëûã ùîããàáàçëûãëàðûí-
äàí ÿë ÷ÿêÿñÿí, ÷öíêè þëöìÿ éàõûí îëäóãúà
úàâàíëûãäàí áèð î ãÿäÿð óçàãëàøûðñàí
(“Ãàáóñíàìÿ”); Öçöíäÿí, ýþçöíäÿí ìÿðä-
ëèê òþêöëöð (Ñ.Âóðüóí).
ÙÞÚßÒ – ÖÇÖÉÎËÀ Àòàñû êèìè
òÿêÿááöð, êèíëè, ùþúÿò, ãî÷àã áèð äÿëèãàíëûäûð
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Êàñûáñàí, öçöéîëàñàí, èøëÿ-
éÿíñÿí (Ìèð Úÿëàë).
ÙÞÊÌËÖ – ÌÖËÀÉÈÌ Îíäàí äà
çÿùÿðëè âÿ ùþêìëö áèð ñÿñëÿ äåäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Àíúàã Ñàáèò Ìèðçÿ îíóí ... àüûìòûë
öçöíäÿ íóðëó, ìöëàéèì áèð òÿáÿññöì ýþðäö
(È.Ìÿëèêçàäÿ).
ÙÞÍÊÖÐÌßÊ – ÃÀÃÃÛËÄÀÌÀÃ
Èêèÿëëè öçöìö ãàïàéûá ùþíêöðäöì (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Ýöë, àììà ãàããûëäàìà (Ìèð Úÿëàë).
ÙÞÍÊÖÐÒÖ – ÃßÙÃßÙß
ÙÞÍÊÖÐÒÖ – ÃßÙÃßÙß Ñåâèí-
úèìäÿí ùþíêöðòö èëÿ àüëàäûì (Ì.Òàëûáîâ);
Ùÿð òÿðÿôäÿí ãÿùãÿùÿëÿð óúàëäû (Ñ.Ñ.Àõóí-
äîâ).
ÙÞÐÌßÊ – À×ÌÀà ßçèç ñòîëóí öñòöíÿ
ñàëûíìûø öñòö áóòàëû ýþé ñöôðÿíèí ñà÷àãëàðûíû
ýàù ãûç òåëè êèìè ùþðöð, ýàù äà à÷ûðäû
(ß.Âÿëèéåâ).
ÙÞÐÌßÒÚÈË – ÊÎÁÓÄ Þçö äÿ àüûëëû,
ñàäÿ, ùþðìÿòúèë áèð ãûçäûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ);
×îõ êîáóä, ãàíàúàãñûç ãàäûíäûð.
ÙÞÐÌßÒÚÈËËÈÊ – ÊÎÁÓÄËÓÃ
Ùþðìÿòúèëëèéèíÿ ùþðìÿòúèëäè, àììà êîáóä-
ëóüó äà âàð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÙÞÂÑßËßËÈ – ÑßÁÈÐÑÈÇ Àíúàã
éàäûíäà ìþùêÿì ñàõëà êè, ìÿí ùþâñÿëÿëè
àäàìàì (Ú.ßìèðîâ); Êèøè, ñÿí íÿ ñÿáèðñèç
àäàìñàí (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÙÞÂÑßËßÑÈÇ – ÒßÌÊÈÍËÈ Òÿëÿñèð
éàíìûø öðÿê – ùþâñÿëÿñèç ãóøúóüàçûì;
Ãàëìàìûø ñÿáðè äàùà, ôÿðéàäû, ôÿüàíû ñåâèð
ÙÖÍßÐËÈ – ÃÎÐÕÀÃ
(Øÿùðèéàð); ×îõ òÿìêèíëè êèøèäèð (À.Ìÿì-
ìÿäðçà).
ÙÞÂÑßËßÑÈÇËÈÊ – ÑßÁÈÐËÈËÈÊ
Áèçèì áîðúóìóç ñÿáèðëè îëìàãäûð, àé Ðöñòÿì,
ùþâñÿëÿñèçëèê åëÿéèá ùÿð øåéè öçëÿðèíÿ âóðñàã,
îíëàð äà äàðòûíûá èïè-þðêÿíè ãûðàðëàð (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Áó éåðäÿ ñÿáèðëèëèê òÿëÿá îëóíóð.
ÙÖÍÄÖÐ – ÀË×Àà Òàï ýþðöì, àòäàí
àë÷àã, èòäÿí ùöíäöð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÙÖÍÄÖÐÁÎÉËÓ – ÁÀËÀÚÀÁÎÉËÓ
Ãàðøûäàêû ñÿêèäÿ ñÿëèãÿ èëÿ ýåéèíìèø ùöí-
äöðáîéëó ãûç äàéàíìûøäû (Ú.ßìèðîâ); Ñÿìÿä
áàëàúàáîéëó, ãàðàáóüäàéû îüëàíäû (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÙÖÍÄÖÐËßÒÌßÊ – ÀË×ÀËÒÌÀÃ
Äàìûí öñòöíö ýàù ùöíäöðëÿòäèëÿð, ýàù äà
àë÷àëòäûëàð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÙÖÍßÐËÈ – ÃÎÐÕÀà Ãàðà êþïÿê ÷îõ
ùåéáÿòëè âÿ ùöíÿðëè áèð èò èäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ);
Äåäèì ýþðöì, ãîðõàã óøàã äåéèëñÿí êè...
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
63
ÕÀÈÍ – ÑÀÄÈÃ
Õõ
ÕÀÈÍ – ÑÀÄÈÃ Áó õàèí éåíÿ õÿáÿðÿ
ýåòäè (À.Øàèã); Ñàäèã éîëäàøäûð, îíà ñèððèíè
äåéÿ áèëÿðñÿí (“Óëäóç”).
ÕÀÈÍËÈÊ – ÑÀÄÈÃËÈÊ Ìÿçëóì ãîðõàã
èäè, ãîðõàãëûãëà õàèíëèê åéíè øåéäèð (Ñ.Âÿëè-
éåâ); Ñàäèãëèê êÿëìÿñè îíóí äèëèíäÿí äöø-
ìöð (“Óëäóç”).
ÕÀËÈÑ – ÃÀÐÛØÛÃ Ùÿ, áàúû, ìÿí ÿìè-
íÿì êè, áó õàëèñ áðèëéàíòäûð (Ú.ßìèðîâ); Áó
ðÿíýëÿðèí ãàðûøûã íàõûøû; îòàüûìû áàùàðëàéûð;
ÿòèðëÿð, êþíöë äîëóñó ãàëàéäû (Ð.Ðçà).
ÕÀÌ – ÒßÚÐÖÁßËÈ ×öíêè ìÿí ýþðö-
ðÿì êè, ñÿí õàì àäàìñàí (Ú.ßìèðîâ); Î,
ïðîôåññîðóí ãàáàüûíäà îòóðàí ëàï òÿúðöáÿëè
úàñóñäóð (Ì.Ùöñåéí).
ÕÀÍ – ÊßÍÄËÈ Éàçûã êÿíäëè õàí éåðèíè
ñöðöð êîòàíëà (Ñ.Ðöñòÿì).
ÕÀÍ – ÍÞÊßÐ Õàíà íþêÿð îëàíûí àéà-
üûíû äàø àïàðàð (Àòà. ñþçö).
ÕÀÍÛÌ – ÃÓËËÓÃ×Ó Ìÿí ýþçëÿéèð-
äèì, ÿââÿë éîë õàíûìûíäûð, ñîíðà ãóëëóã÷ó-
íóí (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÕÀÍÛÌËÛà – ÃÓËËÓÃ×ÓËÓÃ
Õàíûìëûüà ýÿëìÿìèøÿì (À.Øàèã); Ñÿíèí åëÿ
ïåøÿí ãóëëóã÷óëóã îëóá (À.Ìÿììÿäðçà).
ÕÀÍËÛà – ÍÞÊßÐËÈÊ Àüñàããàëëàð
ýÿëèá õàíëûã äÿéèðìàíûíûí éàíûíäà õàíû
ýþçëÿñèíëÿð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Î áèð íå÷ÿ èëÿ
íþêÿðëèê åòìèøäèð (À.Ìÿììÿäðçà).
ÕÀÐÀÁ – ÑÀÔ Àù! Åé úàâàíëûüûí ýöëö;
Íÿ òåç ñîëäóí, õàðàá îëäóí? (ß.Úàâàä); Êþð-
ïÿíèí íÿôÿñèäèð; Ñÿhÿðèí ñàô êöëÿéè (Á.Âàùàá-
çàäÿ).
ÕÀÐÀÁ – ÉÀÕØÛ – Óøàã õàðàáäûð,
Çÿùðà, õàðàáäûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Èíäè óøàã
éàõøûäûð, ýÿçèð (Ìèð Úÿëàë).
ÕÀÐÀÁÀ – ÀÁÀÄ Þëêÿ àáàä èêÿí,
äÿéèðìàí õàðàá èäè (Àòà. ñþçö).
ÕÀÐÀÁÀËÛÃ – ÀÁÀÄËÛÃ Õàðàáà-
ëûãäàí àáàäëûã àõòàðàðñûíûç (Ú.Úàááàðëû).
64
ÕÅÉÈÐËÈ – ØßÐËÈ
ÕÀÐÀÁËÀØÌÀÃ – ÉÀÕØÛËÀØÌÀÃ
Ùÿçÿðàò! Þçöíöçÿ ìÿëóìäóð êè, äöíéà
ýåòäèêúÿ õàðàáëàøûð, éÿíè ìÿí îíó äåìÿê
èñòÿéèðÿì êè, áó äöíéà ýåòäèêúÿ õàðàá îëóð...
(Ö.Ùàúûáÿéîâ); Áÿùìÿí áèð àç àðûãëàìûøäû,
àììà àüàðìûøäû, éàõøûëàøìûøäû (È.Ìÿëèêçàäÿ).
ÕÀÐÈÚ – ÄÀÕÈË Áàùàð ôÿñëè òÿçÿúÿ
äàõèë îëìóøäó (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Î çàìàí
Êèïèàíè ÿëÿ êå÷äè. ßùìÿäè èñÿ ìÿêòÿáäÿí
õàðèú åòäèëÿð (È.Øûõëû).
ÕÀÐÈÚÈ – ÄÀÕÈËÈ Ìÿí þç äàõèëè âàð-
ëûüûìëà õàðèúè òÿáèÿòäÿêè ýþçÿëëèê àðàñûíäà
áèð óéüóíñóçëóã ùèññ åòäèì (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÕÀÐÈÚÈ – ÉÅÐËÈ Õàðèúè àäàìëàðëà áèð
àç åùòèéàòëû ùÿðÿêÿò åòìÿê ëàçûìäûð. Ñåìè-
õàòêàäà úÿìèñè èéèðìè-îòóç éåðëè àäàì
éàøàéûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÕÀÒÀÊÀÐ – ÕÅÉÈÐÕÀÙ Õàòàêàð
óøàãäûð, ÿëèíäÿí áèð õàòà ÷ûõàð (“Óëäóç”);
Ãÿëáäÿí õåéèðõàù îëñà äà, àúèç èäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÕÀÒÀÊÀÐËÛÃ – ÕÅÉÈÐÕÀÙËÛÃ
Îíóí ÿëèíäÿí õàòàêàðëûãäàí áàøãà áèð øåé
ýÿëìÿç (“Àçÿðáàéúàí”); Õåéèðõàùëûüûí
ö÷öíúö íþâö íÿ ôèòðèäèð, íÿ äÿ ëîâüàëûã
öçöíäÿíäèð (Ì.Òàëûáîâ).
ÕÀÒÀËÛ – ÕÅÉÈÐÕÀÙ Áóíäàí ÿëàâÿ
ïàäøàùëûã äóìàñûíûí âÿêèëè îëìàã ÷îõ õàòàëû
èøäèð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Áó, ùÿãèãè õåéèðõàù-
ëàðûí òÿãñèðè äåéèëäèð (Ì.Òàëûáîâ).
ÕÀÒÛÐËÀÌÀÃ – ÓÍÓÒÌÀÃ Ñàëìàí
ñþçàðàñû îíà îòóç éåääèíúè èëè äÿ õàòûðëàòäû
(Ì.Èáðàùèìîâ); ßð äÿ, àðâàä äà ýöíäöçöí àüûð
âÿ öçöúö çÿùìÿòëÿðèíè óíóòäó... (Ìèð Úÿëàë).
ÕÅÉÈÐ – ØßÐ Àõøàìûí õåéðèíäÿí ñàáà-
ùûí øÿðè éàõøûäûð (Àòà. ñþçö).
ÕÅÉÈÐ – ÂÀÉ Õåéèð èø éåðäÿ ãàëìàç
(Àòà. ñþçö); Ãÿäèðèí âàé õÿáÿðè ÷îõäàí àë÷àã
äàõìàíû òèòðÿòìèøäè (Ìèð Úÿëàë).
ÕÅÉÈÐËÈ – ØßÐËÈ Õåéèðëè éîëà ùÿð áèð
éåðäÿ, ùÿð ùàíñû àíäà àääûì àòñàí éàõøûäûð
ÕÅÉÈÐÑÈÇ – ÔÀÉÄÀËÛ
(Ì.Òàëûáîâ); Øÿðëè èøëÿðäÿí íÿ ãÿäÿð ãûðàã
îëñàí äàùà éàõøûäûð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÕÅÉÈÐÑÈÇ – ÔÀÉÄÀËÛ – Åé õåéèðñèç
áþúÿê; Õàëëû ãàíàäëàðûíëà ÷îõ äà þéöíìÿ
(À.Øàèã); Áÿëêÿ ìÿñëÿùÿòëÿðèìäÿ þçöí ö÷öí
ôàéäàëû áèð øåé òàïäûí (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÕÅÉÐ – ÁßËÈ Õåéð, èíàíûí êè, ãàáàãëàð
ìÿí ùå÷ éåðäÿ ñèçÿ ðàñò ýÿëìÿìèøÿì
(Ú.ßìèðîâ); Ìÿí þëöì, Áàëîüëàí, áåëÿäèð,
éà ãåéðè áåëÿäèð? Áÿëè, áÿëè (Ú.Úàááàðëû).
ÕßÔß – ÑßÐÈÍ Õÿôÿäèð, è÷èíäÿ îòóðìàã
îëìóð (“Óëäóç”); Ñÿðèí ìåùäÿí ñÿùÿð-ñÿùÿð
ýöë òèòðÿéèð, éàðïàã ÿñèð (Ð.Ðçà).
ÕßÔßËÈÊ – ÑßÐÈÍËÈÊ Ùàâàíûí õÿôÿ-
ëèéè àäàìû èøäÿí äÿ ãîéóð (“Àçÿðáàéúàí”);
Äå, êå÷äèìè áèð ñÿðèíëèê öðÿéèíäÿí? (Ñ.Âóð-
üóí).
ÕßÔÈÔ – ØÈÄÄßÒËÈ Õÿôèô êöëÿê ÿñèðäè
(“Àçÿðáàéúàí”); Øèääÿòëè õÿçðè êöëÿéè ÿñèð,
åâëÿðèí ãàïû âÿ ïÿíúÿðÿëÿðè âûéûëäàéûð
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÕßËßÔ – ÑßËßÔ Áöòöí éåð öçöíöí
ÿøðÿôèéäè î; Àäÿìèí ÿí áþéöê õÿëÿôèéäè î
(Øÿùðèéàð); Åhòèðàì îëñà äà, hàìû ÿçÿëäÿí;
“Ñÿëÿôèí éîëóíäàí ìÿí óçàã!” – äåéèð
(Á.Âàùàáçàäÿ).
ÕßËßË – ÕÅÉÈÐ Ãåéðÿò ýöíöäöð, îëìà-
éàëàð þçýÿéÿ ìþùòàú; Êèì ãàòñà õÿëÿë øÿðÿ,
åäèí îðòàäàí èõðàú (ß.Âàùèä); Õåéèð äèëÿ
ãîíøóíà, õåéèð ýÿëñèí áàøûíà (Àòà. ñþçö).
ÕßËÂßÒÈ – ÀØÊÀÐ Õÿëâÿòè éåð òàïûá
ýèçëÿäèí, ìÿíè ýþðìÿñèíëÿð (È.Ôÿðçÿëèéåâ);
“Èëàùè, éóõó ýþðöðÿì, éà áó àøêàðäûð?” –
äåéÿ þçöíö òîõòàòäû (Ìèð Úÿëàë).
ÕßËÂßÒËÈÊ – ÀØÊÀÐËÛà Õÿëâÿòëèê
èäè (Ìèð Úÿëàë); Ôèêèð àøêàðëûüû îíóí èôàäÿ
îëóíìàüûíäàí àñûëûäûð.
ÕßÑÈÑ – ÁßÄÕßÐÚ Õÿñèñäÿí àëûíàí
éóìóðòàíûí ñàðûñû îëìàç (Àòà. ñþçö); Áÿä-
õÿðúäèð, îíà ïóë âåðìÿê îëìàç.
ÕßÑÈÑ – ÚÎÌßÐÄ Áó õÿñèñ êèøèäÿí íÿ
äåñÿí, ÷ûõàð (À.Øàèã); Ìÿí ñÿíèí êèìè
úîìÿðä îëà áèëìÿðÿì êè (À.Øàèã).
ÕßÑÈÑ – ÑßÕÀÂßÒËÈ Õÿñèñ ïóëëóäóð,
íÿ òþâð ÷ûõàðòñàã ùàëàëäûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
ÕÛÐÄÀ – ÁÞÉÖÊ
ßëè, ñÿí ÷îõ ñÿõàâÿòëè âÿ éàõøû îüëàíñàí
(Ú.ßìèðîâ).
ÕßÑÈÑËÈÊ – ÁßÄÕßÐÚËÈÊ Ùå÷ âàõò
õÿñèñëèê åòìÿéèí (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Áÿäõÿðú-
ëèéèíÿ ÷îõäàí áÿëÿäÿì (“Àçÿðáàéúàí”).
ÕßÑÈÑËÈÊ – ÑßÕÀÂßÒËÈËÈÊ Ðÿùì-
ñèçëèéè âÿ õÿñèñëèéè ìöòÿôÿêêèðëÿð äÿëèëèéèí áèð
íþâö áèëìèøëÿð (Ì.Òàëûáîâ); Åâ ñàùèáèíèí
ñàôöðÿêëèëèéèíè, ñÿõàâÿòëèëèéèíè ùèññ åòäèê
(“Óëäóç”).
ÕßÑÒß – ÑÀÜËÀÌ Áèðè õÿñòÿäèð, áèç
ñàüëàìûã (Ì.Òàëûáîâ); Äöøöíäöì: èíñàí
õÿñòÿëÿíÿð äÿ, ñàüàëàð äà (Ð.Ðçà).
ÕßÑÒßËÈÊ – ÑÀÜËÀÌËÛà Ìÿí
éîðüóí âÿ àú èäèì, ÷îõ ÿçèééÿò âÿ õÿñòÿëèê
÷ÿêìèøäèì (Ì.Òàëûáîâ); Ñàüëàìëûãäàí
áàøãà áèð øåé àðàìàã íàùàãäûð (Ìèð Úÿëàë).
ÕßÉÀË – ÙßÃÈÃßÒ Áó áèð ùÿãèãÿò-
äèð, äåéèëäèð õÿéàë (Ñ.Ðöñòÿì).
ÕßÇÀÍ – ÁÀÙÀÐ Ñöëåéìàíàì, áèëèð
àëÿì, õÿçàíëà éîõäóð èøèì; Ìÿùÿááÿòèí
ýöëöøöíäÿí äîüàí áàùàðûì âàð (Ñ.Ðöñòÿì).
ÕßÇÐÈ – ÝÈËÀÂÀÐ Íÿ õÿçðè, íÿ ýèëà-
âàð; Õÿçÿð ãîéóá áàøûíû; Áàêûíûí ñèíÿñèíÿ
éàòûá (Ð.Ðçà).
ÕÈÔÔßÒ – ÔßÐßÙ Õèôôÿòè ãåéðÿòëè åäÿð
(Àòà. ñþçö); Ãûçû ôÿðÿù ãàðûøûã òÿÿúúöá áöðöäö
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÕÈÔÔßÒËßÍÌßÊ – ÔßÐßÙËßÍ-
ÌßÊ Îüëóíóí äÿðäèíè ÷ÿêìÿêäÿí éàçûã
àðâàä õèôôÿòëÿíìèøäèð (“Àçÿðáàéúàí”); Áó
ñóàë Ëåîíäðû ôÿðÿùëÿíäèðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÕÈËÀÔ – ÄÎÜÐÓ Òÿíãèä ùÿð êÿñÿ àèä
îëñà äà, ìöÿëëèôÿ õèëàô èøäèð (Ìèð Úÿëàë); Ñÿðè-
ìÿê íÿäèð, äîüðó ñþçöìäöð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÕÈËÀÑ – ÌßÙÂ ßñàðÿò çÿíúèðëÿðèíè
êÿñèá õèëàñ åäÿê (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ýÿðÿê Øàù-
áàç áÿéèí íÿñëèíè ãûðûá, éåð öçöíäÿí ìÿùâ
åäÿê (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÕÈËÀÑÊÀÐ – ÇÖËÌÊÀÐ Áàõìàéûá
úàíûíûí àüðûëàðûíà õèëàñêàð àòàíûí þïäö öçöí-
äÿí (Ù.Ùöñåéíçàäÿ); Çöëìêàðäûð, ãÿääàð-
äûð, ùå÷ êÿñÿ ðÿùìè ýÿëìèð.
ÕÛÐÄÀ – ÁÞÉÖÊ Õûðäà óøàãëàð äà ýÿðÿê
ìÿêòÿáÿ ýåòñèíëÿð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ìàðàë
65
ÕÛÐÄÀËÀØÌÀà – ÈÐÈËßØÌßÊ
ùÿëÿ êè÷èê éàøëàðûíäàí áþéöê àðçóëàðëà éàøà-
éûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÕÛÐÄÀËÀØÌÀà – ÈÐÈËßØÌßÊ Äàø-
ëàðà íÿ âàð êè; Éöç ÿéèë, éöç äèêÿë; Ñöðòöëöá
õûðäàëàø, îë ùàìàð (Ð.Ðçà); Ýþçëÿðè åëÿ áèë
èðèëÿøìèøäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÕÛÐÄÀËÛ – ÈÐÈËÈ Áèð äöíéà âàð,
êàèíàòûí áèð ùèññÿñè; Èðèëè, õûðäàëû ìÿìëÿ-
êÿòëÿðÿ äîüðó (Ð.Ðçà).
ÕÛÐÄÀËÛÃ – ÁÞÉÖÊËÖÊ Ñþùáÿò
ìåéâÿíèí õûðäàëûüû âÿ éà áþéöêëöéöíäÿí
÷îõ, øèðèíëèéèíäÿí ýåäèð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÕÎÔ – ÚßÑÀÐßÒ Éîõñà ýîï÷ó ßäèëèí
ñþçöíäÿí õîôà äöøìöøñöíöç (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ);
Èø àäàìäàí úÿñàðÿò, ãåéðÿò òÿëÿá åäèð.
ÕÎÔËÀÍÌÀà – ÚßÑÀÐßÒËßÍ-
ÌßÊ Ñîëäàò Îñòàïåíêîíóí ùÿðÿêÿòèíäÿí
õîôëàíìûøäû (Ìèð Úÿëàë); Âÿ íÿùàéÿò, áèð
ýåúÿ ãûç úÿñàðÿòëÿíèá îíà òàíûø éîëëàðëà úÿá-
ùÿíè êå÷ÿðÿê ãà÷äû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÕÎÔËÓ – ÚÖÐßÒËÈ Ñÿí äÿ äþíìöñÿí
ëàï î õîôëó õÿëèôÿéÿ, ùÿð øåéäÿí ãîðõóðñàí
(Ì.Èáðàùèìîâ); ßââÿëèíúè äÿôÿäÿí ñöáóò åëÿ
êè, ÿðèíäÿí ãàò-ãàò úöðÿòëèñÿí (Ì.Ùöñåéí).
ÕÎØÁßÕÒËÈÊ – ÇÖËÌ Ñèçèí êèìè
àäàìëàðû ãóðòàðìàã ìÿíèì ö÷öí õîøáÿõò-
ëèêäèð (Ñ.Âÿëèéåâ); Çöëì ùÿì÷èíèí øÿð
ÿìÿëèäèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÕÎØÃÛËÛÃ – ÀÌÀÍÑÛÇ Äöøìÿíÿ
àìàíñûç îë; äîñòà õîøãûëûã (Ð.Ðçà).
ÕÎØËÀÌÀà – ÏÈÑËßÌßÊ Èíäè Ôàò-
ìàíèñÿ õàëà åëÿ áèëèð êè, ñÿí õîøëàéûáñàí
(ß.Ùàãâåðäèéåâ); Èøè-ýöúö åëÿ îíó-áóíó
ïèñëÿìÿêäèð.
66
ÕÖÑÓÑÈÉÉßÒ×ÈËÈÊ – ÊÎËËÅÊÒÈÂËÈÊ
ÕÎØËÓÃ – ÏÈÑËÈÊ Ìÿí ìàüàðàéà ýèðèá;
Úöìÿéÿ éàëâàðûðàì; ßýÿð õîøëóã èëÿ ýÿëñÿ
ùå÷ (À.Øàèã); Ïèñëèê îíóí ÿëèíäÿ áèð ãóðòóì
ñó è÷ìÿê êèìè áèð øåéäèð.
ÕÎØËÓÃËÀ – ÇÎÐËÀ Õîøëóãëà ýÿë-
ìÿñÿ, î âàõò çîðëà âÿ ýöú èëÿ äóðóá àéàã-
ëàðûìû äà òÿðïÿäÿðÿì (À.Øàèã).
ÕÎØÑÈÔßÒ – ÌÛÑÌÛÐÛÃ Õîøñèôÿò,
çàðàôàòúûë, áàìÿçÿ êèøèäèð (ß.Âÿëèéåâ); Èíúè-
äÿí, ìûñìûðûüûíà äÿéÿí îäóð... (Ì.Èáðàùè-
ìîâ).
ÕÓÄÁÈÍ – ÒßÂÀÇÞÊÀÐ Áó áèð àç äà
äåéÿñÿí õóäáèíäèð (Ì.Èáðàùèìîâ); Òÿâàçþ-
êàð, àüûëëû áèð ãûçäûð (“Óëäóç”).
ÕÖÁÀÐ – ÚÖÍÓÍ Ñÿí áèð âàðëû, ìÿí
áèð ôÿãèð, ñÿí áèð õöáàð, ìÿí áèð úöíóí
(Ú.Úàááàðëû).
ÕÖËÉÀ – ÐÅÀË Áèðèíèí ýþðöðñÿí êè,
áàøûíäà õöëéàñû âàð (Ñ.Ðöñòÿì); Éàçû÷û ðåàë
ùàäèñÿëÿðè ãÿëÿìÿ àëìûøäûð.
ÕÖÑÓÑÈ – ÐßÑÌÈ Ùÿðýàù õöñóñè
êàüûçà ãóëàã àñìàñà, îíäà ðÿñìè òÿëèãÿíè
âåðÿðñÿí (ß.Âÿëèéåâ).
ÕÖÑÓÑÈ – ÖÌÓÌÈ Ñÿòòàð õàíëà Áàüûð
õàí ãàëõûá õöñóñè îòàüà êå÷äè (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè); Áàüûð õàíûí ÿéëÿøäèéè öìóìè îòàüà
ýèðäèê (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÕÖÑÓÑÈÉÉßÒ×ÈËÈÊ – ÊÎËËÅÊÒÈÂ-
ËÈÊ Éîõñà “ìÿí àëäûì, èøèíè äöçÿëòäèì,
îðòàäàí ÷ûõäûì, ãàëàíëàðûíûí úàíû ÷ûõñûí, íÿ
âåúèìÿ” äåìÿê õöñóñèééÿò÷èëèê âÿ ÿúëàôëûã-
äûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Êîëëåêòèâëèê ùÿð øåéè ùÿëë
åäèð.
ÈÁÀÐßËÈ – ÑÀÄß
ÈÁÀÐßËÈ – ÑÀÄß Àðìóäáîüàç, øèøáûü
Èè
ñàòûúûíûí áåëÿ èáàðÿëè íèòãèíäÿí áàø à÷ìàéàí
Ëåéëÿê èñòÿð-èñòÿìÿç ÿñÿáèëÿøäè (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ); Òàìàøà÷ûëàð îíóí ñàäÿ íèòãèíèí òÿñèðè
àëòûíäàäûðëàð (“Óëäóç”).
ÈÁËÈÑ – ÌßËßÊ ßäàâÿò òîõóìó ñÿï-
ìÿê ö÷öí ñèç; Ýàù ìÿëÿê îëäóíóç, ýàù äà
áèð èáëèñ (Ñ.Ðöñòÿì).
ÈÁÒÈÄÀÈ – ÌÖÀÑÈÐ Èáòèäàè àëÿòëÿðëÿ
ãàçûëäûüû ö÷öí áàëòàíû ÷ûõàðòìàã ñîí äÿðÿúÿ
áþéöê ÿùÿìèééÿò êÿñá åäèð (Ì.Ùöñåéí);
Ìÿñÿëÿí, ñèçèí ìöàñèð ãóðóëóøäàí íàðàçû
îëäóüóíóçó ìÿí ÷îõäàí áèëèðÿì (Ì.Ùöñåéí).
ÈÚÒÈÌÀÈ – ÕÖÑÓÑÈ Èúòèìàè âÿ õöñóñè
òÿñÿððöôàòëàð àðàñûíäà ôÿðã ãîéìàã ëàçûìäûð.
È× – ÁÀÉÛÐ ßââÿë åâèí è÷è, ñîíðà áàéûðû
(Àòà. ñþçö).
È× – ×ÞË È÷èì þçöìö éàíäûðûð, ÷þëöì
ñèçè (À.Ìÿììÿäîâ).
È×ßÐÈ – ÁÀÉÛÐ Áàéûðû êàøû-÷èíè, è÷ÿðèñè
òîéóã ùèíè (Àòà. ñþçö).
È×ÌßÊ – ÒÞÊÌßÊ Êèì è÷ìÿñÿ,
éàõàñûíà òþêÿúÿéèê (Ìèð Úÿëàë).
ÈÄÁÀÐ – ÝÞÇßË Ðÿää îë ãàïûäàí,
àüëàìà çàð-çàð, äèëÿí÷è! Âàããûëäàìà áàéãóø
êèìè èäáàð, äèëÿí÷è! (Ì.ß.Ñàáèð); Þçöíöç
ýþçÿë âÿ ýþé÷ÿêñèíèç (Ú.ßìèðîâ).
ÈÄÁÀÐ – ÈÃÁÀË Ñöáù ñþíäö øÿá êè,
õÿëãÿ ãÿáèëÿ èäè áèð ÷ûðàã; Ýåúÿêè èãáàëû ýþð,
ýöíäöçäÿêè èäáàðÿ áàõ! (Ì.Ï.Âàãèô).
ÈÄÄÈÀËÛ – ÁÀØÛÀØÀÜÛ Íÿ ñîõóëìóñàí
àðàéà, à áàøûáÿëàëû, ôÿëÿ? Íÿ õÿéàë èëÿ îëóá-
ñàí áåëÿ èääèàëû, ôÿëÿ?! (Ì.ß.Ñàáèð); Îíóí
ùå÷ êÿñëÿ èøè éîõäóð, áàøûàøàüû àäàìäûð.
ÈÄÅÀË – ×ÈÐÊÈÍ ßí èäåàë àäàìëàðäàí
áèðè äÿ Ðàìèçäèð. Îñìàíëû èøüàë÷ûëàðû ÷èðêèí
ìÿãñÿäëÿðèíè õàëãà èçàù åäèðäè (Ì.Ùöñåéí).
ÈÄÕÀË – ÈÕÐÀÚ Ùàçûðäà þëêÿìèç...
äÿðìàí ìàääÿëÿðèíèí èäõàëûíäàí òàìàìèëÿ
àçàä îëìóøäóð (Ð.ßëèéåâ); Ñÿíàéåëÿøäèðìÿ
ùÿëÿ áàøà ÷àòäûðûëäûüû çàìàí áèç õàììàë âÿ
ÈÊÈÄÈËËÈ – ÑßÌÈÌÈ
éåéèíòè ìÿùñóëëàðûíû èõðàú åäÿí áèð þëêÿ
èäèê.
ÈÄÐÀÊËÛ – ÑßÔÅÙ Ñÿí èäðàêëû îëäó-
üóí ö÷öí áèëèðäèì êè, ñþçöìö òåç àíëàéà-
úàãñàí (Ú.Úàááàðëû); Ùàíñû ñÿôåù îüëó
áóíäàí ñîíðà ãàéìàã ñàòàð (Ìèð Úÿëàë).
ÈÄÐÀÊÑÛÇ – ÄÖØÖÍÚßËÈ Èäðàêñûç áèð
êöòëÿíèí ñÿôåù ãîðõàãëûüûíà, ãóðáàí îëóá
ýåäèð (Ú.Úàááàðëû); Þçö äÿ àüûëëû, äöøöíúÿëè
óøàãäûð (Ì.Ùöñåéí).
ÈÔÐÈÒß – ÝÞÇßË Î èôðèòÿ ãàäûíûí
àë÷àã ôèòíÿñèíè ùàìûìûç áàøà äöøäöê
(Ì.Ùöñåéí); Áàáàõàíûí îðàéà éîëó äöøöð,
áåëÿ ýþçÿë áèð ãûçûí éàéûí èñòèñèíäÿ òàðëàäà
÷àëûøàí ýþðöð (Ìèð Úÿëàë).
ÈÔÐÈÒß – ÙßÉÀËÛ Åëÿ ãàðû ãàïûíû
þðòúÿê äÿéèøèëèá îëäó áèð êöïÿýèðÿí èôðèòÿ,
úàäó (Íàüûë); Ùÿéàëû ãûçàðàð, ùÿéàñûç àüàðàð
(Àòà. ñþçö).
ÈÜÒÈØÀØ – ÑÖËÙ Ùÿð éåðäÿ èüòèøàø, ùÿð
éåðäÿ öñéàí;Àëîâëó íÿüìÿëÿð óúàëûð ýþéÿ
(Ñ.Ðöñòÿì); Ùàìû ñöëù èñòÿéèð (Ìèð Úÿëàë).
ÈÕÒÈËÀÔ – ÁÈÐËÈÊ Ùÿð êè÷èê èõòèëàô
àèëÿíè ïîçàðñà, îíäà íÿ îëàð? (Ìèð Úÿëàë);
Áèðëèê ëàçûìäûð áèçÿ! (Ì.Ùöñåéí).
ÈÕÒÈÉÀÐ – ÝßÍÚ Ãûçëàð, ýÿëèíëÿð ñåâè-
íèð, óøàãëàð, ýÿíúëÿð, èõòèéàðëàð ñåâèíèð, áöòöí
êàèíàò áåëÿ ñåâèíèðäè (Ú.Úàááàðëû).
ÈÕÒÈÉÀÐËÛà – ÝßÍÚËÈÊ Èõòèéàðëûã
þëöìöí ãîíøóñóäóð (Ù.Úàâèä); Òÿùãèð îëóí-
ìóø ýÿíúëèê âöãàðûìû ìöäàôèÿ åäÿðÿê, ÿñÿáè
âÿ òèòðÿê áàðìàãëàðûìëà àüçûìà ýÿëÿíè éàç-
äûì... (Ìèð Úÿëàë).
ÈÊÈÁÀØËÛ – ÀÉÄÛÍ Ãàðàø èêèáàøëû ñþç
ñîðóøäóãäà Ìàéà äà îíäàí èíúèäè, áèð-
áèðèíäÿí ñîéóã àéðûëäûëàð (Ì.Èáðàùèìîâ); Áó
î ãÿäÿð àéäûí âÿ ñàäÿ áèð ùÿãèãÿòäèð êè...
(Ì.Ùöñåéí).
ÈÊÈÄÈËËÈ – ÑßÌÈÌÈ Éîõ áþéëÿ èêèäèëëè,
éàìàí öçëö úÿôàêàð; Áèð çÿððÿ óòàíìàç!
(Ì.ß.Ñàáèð); ...Ïöñòÿõàíûìëà ñÿìèìè
67
ÈÊÈËßØÌßÊ – ÒßÊËßØÌßÊ
ñàëàìëàøàíäàí ñîíðà îíëàðû éåðáÿéåð åëÿäè
(Ì.Ùöñåéí).
ÈÊÈËßØÌßÊ – ÒßÊËßØÌßÊ Ñÿñ
èêèëÿøäè, ö÷ îëäó, ñîíðà òàìàì êÿñèëäè
(Ý.Ùöñåéíîüëó); ßäùÿì áèëèðäè êè, Ñÿëèì
òÿêëÿíÿíäÿ þç òÿñèð ýöúöíö õåéëè èòèðèð, ÷àøûð,
òÿíòèéèð (Á.Áàéðàìîâ).
ÈÊÈËÈÊÄß – ÒßÊËÈÊÄß Òåéìóðëà
Ýöëäÿñòÿ èêèëèêäÿ ãàëìûøäûëàð (Ù.Ñåéèä-
áÿéëè); Òÿêëèêäÿ ùå÷ íÿ åëÿéÿ áèëìÿçñÿí
(“Óëäóç”).
ÈÊÈÌßÍÀËÛ – À×Ûà Ïÿðäÿëè, èêèìÿíàëû
äàíûøûãëàðäàí äà õîøóì ýÿëìÿç (ß.Âÿëèéåâ);
ßñèë åòèêà à÷ûã äàíûøìàüû ñåâèð (Ì.Ùöñåéí).
ÈÊÈÒÈÐßËÈÊ – ÁÈÐËÈÊ Êÿíäÿ èêèòè-
ðÿëèê ñàëûá; Ïèðÿëè ýåòäè; Èñòÿéèíúÿ ïàøàëûã
(Ì.Ðàùèì); Ýöú áèðëèêäÿäèð (Àòà. ñþçö).
ÈÊÈÖÇËÖ – ÑßÌÈÌÈ Ñèç áàüûøëàéûí,
éîëäàø Ìÿäÿä, áà Òàðûâåðäè õàëèñ èêèöçëöäöð
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Î ÷îõ ñÿìèìè éîëäàøäûð.
ÈÊÈÖÇËÖËÖÊ – ÑßÌÈÌÈËÈÊ Èêèöç-
ëöëöê ãîðõóäàí ÿìÿëÿ ýÿëÿí áèð õÿñòÿëèêäèð
(Ì.Ùöñåéí); Õöñóñÿí Íàçèì Ùèêìÿòëÿ
ÿëàãÿäàð éàçûëìûø ñÿùèôÿëÿðäÿ ñÿìèìèëèê âÿ
äÿãèãëèê õöñóñè íÿçÿðÿ ÷àðïûð.
ÈÃÐÀÐ – ÈÍÊÀÐ Èêèäèð ýÿð÷è ïÿðè÷þù-
ðÿëÿðèí êöôòàðû; Áèð èìèø áóíëàðûí èãðàðû èëÿ
èíêàðû (Ã.Òÿáðèçè).
ÈËÙÀÌËÛ – ÑÞÍÖÊ Ñ.Âóðüóíóí äÿðèí
èëùàìëû ëèðèêàñû... ìÿäÿíèééÿòèìèçèí ãûçûë
ôîíäóíà äàõèë îëìóøäóð (Ì.Ùöñåéí); “ßäÿ-
áèééàò âÿ èíúÿñÿíÿò” ãÿçåòèíèí ñîí íþìðÿ-
ñèíäÿ ýåäÿí øåèðëÿðèí áèð ãèñìè ñþíöêäöð.
ÈËÛÃ – ÑÎÉÓÃ Ýöíÿøèí èëê èëûã øöàëàðû
ñóëàðäà îéíàøûðäû (Ñ.Âÿëèéåâ); Áó íàäèð
ìþúöçÿ, ùèññ åäèð ñîéóüó, èñòèíè (Ð.Ðçà).
ÈËÛÃËÛÃ – ÑÎÉÓÃËÓÃ Èñòèëÿð ÷ÿêèë-
ìèøäè, ëàêèí ùàâàäà õîø èëûãëûã âàð èäè
(×ÿìÿíçÿìèíëè); Áó ñóàëëàðûí áóç ñîéóã-
ëóüóíó Ìÿðéÿì áöòöí áÿäÿíè èëÿ ùèññ åòäè
(Åë÷èí).
ÈËÊ – ÀÕÛÐ Äöíéàäà ùÿð êþíöë éöêñÿëèø
àðàð; Âàðëûüûí íÿ èëêè, íÿ àõûðû âàð (Ñ.Âóðüóí).
ÈËËßÒËÈ – ÑÀËÀÌÀÒ Áÿäÿíèí ìÿðèç
âÿ èëëÿòëè ùèññÿñè ñàëàìàò îëàí ùèññÿñèíÿ
68
ÈÍÚßËÌßÊ – ÑßÐÒËßØÌßÊ
êþìÿê ÿâÿçèíÿ àüûðëûã âÿ ÿçèééÿò éåòèðèð...
(Ô.Êþ÷ÿðëè).
ÈÍÀÄ – ÖÇÖÉÎËÀ Ýöëñàáàùûí àòàñû ÷îõ
èíàä àäàìäû (ß.Âÿëèéåâ); Êàñûáñàí, öçöéî-
ëàñàí, èøëÿéÿíñÿí (Ìèð Úÿëàë).
ÈÍÀÄÚÛË – ÑÀÄßËÞÂÙ Èíàäúûë ãûçûí
äà áàøûíà ýþðöí íÿ ýÿëäè (Ý.Ùöñåéíîüëó);
Éåæà áó ñàäÿëþâù àäàìûí áåéíÿëõàëã âÿçèé-
éÿòëÿ òàíûø îëìàñûíà ùåéðÿò åäÿðÿê äöøöíäö
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÈÍÀÄÊÀÐ – ÖÇÖÉÎËÀ Î äà áèëèð êè,
ñÿí èíàäêàðñàí (Ñ.Âÿëèéåâ); Ãûðàãäàí ãóëàã
àñàí, ëàêèí îíó ýþðìÿéÿí àäàì ýöìàí åäèðäè
êè, êàáèíåòäÿ Àíêåòîâäàí áàøãà áåø-àëòû íÿôÿð
öçöéîëà, ñàêèò áàü÷à óøàüû âàð (Ìèð Úÿëàë).
ÈÍÀÌÑÛÇ – ÅÒÈÁÀÐËÛ Èíàìñûç ùÿðÿ-
êÿòëÿðè áèçè òÿíýÿ ýÿòèðäè. Þç ÿòðàôûìûçà åòè-
áàðëû àäàìëàð éûüàã (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÈÍÀÌÑÛÇËÛÃ – ÅÒÈÁÀÐÑÛÇËÛÃ Àõû
áó èíàìñûçëûã íÿäÿí èðÿëè ýÿëèð? (È.Øûõëû);
Áèçèì éàíûìûçäà þç åòèáàðëûëûüûíû èòèðìèøäèð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÈÍÚß – ÊÎÁÓÄ Àðâàäûì, àðâàäûì, ñÿí
áèð ãÿäÿð èíúÿ ñþçëÿð þéðÿíñÿéäèí, ùå÷ çÿðÿð
ýþðìÿçäèí (Ú.Úàááàðëû); Ìÿí áóðàäà êîáóä
áèð ñÿùâ áóðàõäûì (Ìèð Úÿëàë).
ÈÍÚß – ÑßÐÒ Î ãàíàäëû ýÿíúèí ñàäÿ;
Òÿìèç, èíúÿ ðóùó âàðäû (Í.Ðÿôèáÿéëè); Áóíà
ýþðÿ äÿ àüçûíäàí àðà-ñûðà ñÿðò ñþçëÿð äÿ
÷ûõûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÈÍÚßËÈÊ – ÊÎÁÓÄËÓà Ýþçÿëëèê,
èíúÿëèê, ñåâýè, âÿôà èíñàíäàí àéðûëìàç
(Ñ.Ðöñòÿì); Ìÿí îíóí ùÿðÿêÿòèíäÿ áèð
êîáóäëóã ùèññ åäèðÿì.
ÈÍÚßËÈÊ – ÃÀÁÀËÛà Äöçö áåëÿäèð,
ùÿð ùàëäà áó èíúÿëèéè íÿçÿðÿ àëìàã ëàçûìäûð
(Ì.Òàëûáîâ); Èíúÿëèð ùÿð ãàáàëûã ñÿíÿòäÿí
(Ù.Úàâèä).
ÈÍÚßËÌßÊ – ÊÞÊßËÌßÊ Ùÿðçÿâö
ùÿäéàí îõóìàãäàí; Èíúÿëäè óøàüûì
(Ì.ß.Ñàáèð); Áÿëêÿ, ùå÷ êþêÿëìÿéÿúÿê
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÈÍÚßËÌßÊ – ÑßÐÒËßØÌßÊ Öðÿéèì
÷îúóã êèìè èíúÿëìèø; Íÿùàéÿò, ñÿíè òàïäûì
(Ú.Úàááàðëû); Ùÿð ýöí ÿñÿáèëÿøèð, öðÿéè
ñÿðòëÿøìèøäèð.
ÈÍÚÈÊ – ÐÀÇÛ
ÈÍÚÈÊ – ÐÀÇÛ Íÿùàéÿò, Ñÿëèì àüà
þçöíö èíúèê éåðèíÿ ãîéäó, ñèëêèíèá àéàüà
äóðäó (Ì.Èáðàùèìîâ); Ñàðà èñÿ ìöäèðèí
èëòèôàòûíäàí ðàçû èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÈÍÚÈÊËÈÊ – ÐÀÇÛËÛÃ Çîðàíûí ñèôÿòèíäÿ
äÿðùàë èíúèêëèê ÿëàìÿòè ýþðöíäö (Ñ.Âÿëèéåâ);
Àðâàä ðàçûëûã âåðèá, êÿáèí äÿ êÿñèëèá (Ìèð
Úÿëàë).
ÈÍÚÈÒÌßÊ – ÁÀÐÛØÌÀà Ôàòìà áàáà-
ñûíûí ñþçöíäÿí èíúèìÿäè (×ÿìÿíçÿìèíëè);
Áàðûøìàã, áþéöê âÿ àëèúÿíàá èøäèð
(Ì.Ùöñåéí).
ÈÍÄÈ – ßÂÂßË Èíäè ìÿôòèëÿ åùòèéàú
éîõäóð (×ÿìÿíçÿìèíëè); Ìÿôòèë áóíäàí ÷îõ
ÿââÿë ýþòöðöëìöøäö (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÈÍÄÈ – ÈÍÈØÈË Îíëàð èíäè õîøáÿõò éàøà-
éûðäûëàð (ß.Âÿëèéåâ); Àõû ßëéàð èíèøèë; Áèð àé
Áàêûäà éàòäû (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÈÍÄÈ – ÑÎÍÐÀ Èíäè áåëÿëÿðè òàïûëìàç
(Ú.ßìèðîâ); Ñîíðà ùàìûéà ìöðàúèÿòëÿ
ñîðóøäó (Ú.ßìèðîâ).
ÈÍÄÈÄßÍ – ÄÖÍßÍÄßÍ Ðöñòÿì êèøè
åëÿ èíäèäÿí ìöàâèíè èòàÿòäÿ ñàõëàìàüû ãÿðàðà
àëäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Äöíÿíäÿí ùàìû îíóí
éîëóíó ýþçëÿéèð.
ÈÍÄÈÊÈ – ÑÎÍÐÀÊÛ Èíäèêè ìàêèíàëàð
ÿí óçàã äàëüàëàðûí ñÿñëÿðèíè àëàðàã êàüûç öçÿ-
ðèíÿ ãåéä åäèð (×ÿìÿíçÿìèíëè); Ñîíðàêû
ýöíëÿð äàùà ôÿðÿùëè îëàúàã (“Àçÿðáàéúàí
ãàäûíû”).
ÈÍÊÈØÀÔ – ÒßÍßÇÇÖË Àçÿðáàéúàí
õàëã òÿñÿððöôàòûíûí ùÿëëåäèúè ñàùÿñè îëàí íåôò
ñÿíàéåñè ñöðÿòëÿ èíêèøàô åòìèøäèð. Àë, ìÿí
áó äèëäÿ øåèð îõóìàüà òÿíÿççöë åòìÿðÿì!
(Ì.Ùöñåéí).
ÈÍÑÀÔËÛ – ÊÀÔÈÐ Ýþðöðÿì ÷îõ èíñàôëû
îüëàíñàí (À.Øàèã); Éöçáàøû éàìàí êàôèð
èìèø (Ìèð Úÿëàë).
ÈÍÑÀÍÈ – ÙÅÉÂÀÍÈ Ú.Úàááàðëûíûí ãÿù-
ðÿìàíëàðû íÿúèá èíñàíè ùèññëÿðÿ ìàëèêäèðëÿð
(Ì.Àðèô); Áàøãà áèð ðîìàí èñÿ ùåéâàíè ùèññ-
ëÿðè òÿðÿííöì åäèð (ß.Øÿðèô).
ÈÍÑÀÍËÛÃ – ÁÀÐÁÀÐËÛÃ Ðÿøèäèí áó
èíñàíëûüûíû âÿ ùöììÿòèíè ùÿð êÿñ áèëäè
(È.Ìóñàáÿéîâ); Ìÿí áåëÿ áàðáàðëûüà äþç-
ìÿðÿì (Ú.Úàááàðëû).
ÈÐÈËÈÊ – ÕÛÐÄÀËÛÃ
ÈÍÒÈÌ – ÀØÊÀÐ Æàíäàðì ðÿèñè ùÿð áèð
êÿëìÿñèíè àç ãàëà èíòèì áèð èôàäÿ èëÿ äåìÿéÿ
÷àëûøûð (Ì.Ùöñåéí); Ìÿíèì èøèì àøêàðäûð.
ÈÍÒÈÇÀÌËÛ – ÍÀÄÈÍÚ Äàèìà èíòè-
çàìëû, ñÿëèãÿëè îëàí Òàëûá Èñàéåâ ùÿð áèð
èø÷èéÿ, ùÿð áèð òàïøûðûüûí éåðèíÿ éåòèðèëìÿñèíÿ
òÿëÿáêàðëûãëà éàíàøàí àäàì èäè (Ú.ßìèðîâ);
Éàìàí íàäèíú óøàãäûð (“Óëäóç”).
ÈÍÒÈÇÀÌÑÛÇ – ÒßÐÁÈÉßËÈ [Ãîøãàð:]
Áèëèðñèíèç êè, ìÿí èíòèçàìñûç àäàì äåéè-
ëÿì... (È.Ùöñåéíîâ); Äåéÿñÿí î ÷îõ òÿðáèéÿëè
éîëäàøäûð.
ÈÐÀÄßËÈ – ÃÎÐÕÀà Ñÿí ÷îõ èðàäÿëè
àäàìñàí (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ìÿíÿ àüûë þéðÿòìÿ,
ãîðõàã! (Ì.Ùöñåéí).
ÈÐÀÄßËÈËÈÊ – ÃÎÐÕÀÃËÛà Èðàäÿ-
ëèëèêäÿ ùå÷ êÿñ Ñÿëèìÿ ÷àòìàç (“Óëäóç”);
Áó ãîðõàãëûãäûð, éîõñà úèíàéÿò? – äåéÿ î,
êîìàíäèðèí ýþçëÿðèíèí è÷èíÿ áàõà-áàõà
ñîðóøäó (Ì.Ùöñåéí).
ÈÐÀÄßÑÈÇ – ÚÖÐßÒËÈ Çåéíàë èðàäÿñèç
áèð ýÿíúäèð (Ñ.Ùöñåéí); Ôàðèç åâèìèçÿ ýÿëÿí
ýöíäÿí ìÿíÿ úöðÿòëè, ãîðõìàç áèð îüëàí
êèìè òÿñèð áàüûøëàìûøäûð (É.ßçèìçàäÿ).
ÈÐÀÄßÑÈÇËÈÊ – ÚßÑÀÐßÒËÈËÈÊ
Èðàäÿñèçëèê åòñÿ, þçöíö ìÿùâ åäÿ áèëÿð
(Ç.Õÿëèë); Ïÿðè õàëà áèð àç äà úÿñàðÿòëèëèê
ýþñòÿðèá ìöÿëëèìëÿðèí õàùèøèíè õàòûðëàäû
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÈÐßËÈ – ÑÎÍÐÀ Î ìÿíäÿí áèð-èêè ñààò
èðÿëè ýÿëäè (Í.Âÿçèðîâ); Ñîíðàëàð õàòèðÿëÿð
áèçè þç ãóúàüûíà àëäû (É.ßçèìçàäÿ).
ÈÐÈ – ÁÀËÀÚÀ Îíóí èðè, ãàðà ýþçëÿðè
ïàðëàéûð, éàíûðäû (Ú.Ìÿììÿäîâ); Áàëàúà
øÿùÿðèí êö÷ÿëÿðèíè äóìàí áöðöìöøäö
(×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÈÐÈ – ÕÛÐÄÀ Áèð ñöðö õûðäà âÿ èðè éàøëû
óøàãëàðäûã (Ñ.Ùöñåéí).
ÈÐÈËßØÌßÊ – ÁÀËÀÚÀËÀØÌÀÃ
Ñÿôèãóëó áÿéèí ýþçëÿðè èðèëÿøèá îéíàìàüà
áàøëàéûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Ùÿìèí øÿêëèí
þíöíäÿ ãóáåðíàòîð ëàï áàëàúàëàøûð... (È.Øûõëû).
ÈÐÈËÈÊ – ÕÛÐÄÀËÛÃ Áó èðèëèêäÿ ìèð-
âàðè... ùå÷ Õÿòà ïàäøàùûíûí õÿçèíÿñèíäÿ äÿ
òàïûëìàç (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Àëìàíûí õûðäàëû-
üûíà áàõìà, ÷îõ øèðèíäèð.
69
ÈÐÈØÌßÊ – ÀÜËÀÌÀÃ
ÈÐÈØÌßÊ – ÀÜËÀÌÀà Ðàìàçàíîâ
ìÿíÿ éàõûíëàøäû, ìÿíè òàíûéûá, éàëàíäàí
èðèøäè (Ñ.Ðÿùìàí); Óøàã äà éàäûíà ñàëûá
àüëàéûð (Ìèð Úÿëàë).
ÈÑÈÍÌßÊ – ÑÎÉÓÌÀà Ãöââÿòèìèç,
öìèäèìèç, àðçóëàðûìûç ìÿùÿááÿòëÿ èñèíìèø-
äèð... (ß.Ìÿììÿäõàíëû); ...Ìÿíÿ òÿðÿô ÷åâðè-
ëÿíäÿ ñîéóéóá àéàçûéûð, åëÿ áèë êè, öñòöìÿ
ãàð-éàüûø òþêÿúÿê (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÈÑÈÒÌß – ÖØÖÒÌß Áÿäÿíèìÿ èñèòìÿ
ýÿëäè. Äöíÿí ýåúÿäÿí áÿðè îíó òÿðê åòìÿ-
éÿí öøöòìÿ âÿ ãîðõó ðÿô îëäó (Ú.ßìèðîâ).
ÈÑËÀÃ – ÃÓÐÓ Øÿí ãÿùãÿùÿëÿðëÿ èñëàã
îòëàðûí àðàñûíäà ÷èéÿëÿê äÿðèá éåéèðäèëÿð
(À.Øàèã); Ãóðó ãîáó ãûðàüû èëÿ ÿëèíäÿ êàüûç
ãîâëóüó îëàí áèð ýÿíú éåðèéèðäè (Ìèð Úÿëàë).
ÈÑËÀÍÌÀà – ÃÓÐÓÌÀà Àç êå÷äè,
éåíÿ ýöúëö éàüûø áàøëàäû áàøäàí; Áèð àíäà
áàùàð ïàëòàðûì èñëàíäû éàüûøäàí (Ñ.Ðöñòÿì);
Ñÿðèééÿ õàëà áàüûðìàã âÿ àüëàìàã èñòÿéèð,
áàúàðìûðäû. Ñàíêè ýþçëÿðèíèí éàøû ãóðóìóøäó
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÈÑËÀÒÌÀÃ – ÃÓÐÓÒÌÀÃ Éàüûø
èñëàäàð, ýöí ãóðóäàð (Àòà. ñþçö).
ÈÑÌßÒËÈ – ÍÀÌÓÑÑÓÇ Ýþðìöøäöì
àüûëëû, èñìÿòëè, ãî÷àã; Ìàíãàáàø÷ûñûéäû,
ãÿøÿíý ýÿëèíäè (ß.Úÿìèë); Áó íàìóññóçó
íÿ ö÷öí ãîëëàðû áàüëû ýÿòèðìÿäèí? (Ì.Ùöñåéí).
ÈÑÌßÒËÈËÈÊ – ßÕËÀÃÑÛÇËÛÃ Þçöí-
äÿ áèð èñìÿòëèëèê äóéóðäó. Øåèð àäûíà äèíñèç-
ëèê âÿ ÿõëàãñûçëûã äÿðñè âåðÿí áó êèòàá äöíéà
öçö ýþðìÿéÿ ùàãëû äåéèëäèð (Ì.Ùöñåéí).
ÈÑÌßÒÑÈÇ – ÍÀÌÓÑËÓ Ìÿíèì ñþçöì
áóäóð êè, öìóìèééÿòëÿ, ùå÷ áèð ìèëëÿòèí
áàðÿñèíäÿ äåìÿê îëìàç êè, ôèëàí ìèëëÿòèí
þâðÿòëÿðè áèåòèáàð âÿ èñìÿòñèçäèð (“Ìîëëà
Íÿñðÿääèí”) Ãîðõìà, áàúûí íàìóñëó, èñìÿòëè
ãûçäûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÈÑÐÀÔ×Û – ÃßÍÀßÒ×È Áó ùàé-ùóé
è÷ÿðèñèíäÿ îëàíëàð þçëÿðè äÿ èñðàô÷û àõìàãëàð
âÿ áÿäáÿõò âÿùøèëÿð êèìè éàøàéàúàãëàð
(Ì.Òàëûáîâ); Ãÿíàÿò÷èäèð, ìàëûíûí ãÿäðèíè
áèëèð.
ÈÑÐÀÔ×ÛËÛà – ÃßÍÀßÒ×ÈËÈÊ ßýÿð
êå÷ìèøäÿêè âàðëûëàð èôðàò èñðàô÷ûëûã åäèðäèëÿðñÿ,
70
ÈØÝÖÇÀÐ – ÒßÍÁßË
áóíó þç åéø-èøðÿòëÿðè ö÷öí þç åâëÿðèíäÿ
åäèðäèëÿð (Ì.Òàëûáîâ); Ùÿð áèð èøäÿ ãÿíàÿò-
÷èëèê îëìàëûäûð.
ÈÑÒÅÄÀÄËÛ – ÊÖÒ Ùÿð àèëÿíèí þç
èñòåäàäëû èñðàô÷ûñû âàðäû (Ú.Ìÿììÿäîâ); Êÿñ
ñÿñèíè êþïÿê... Áåéíèíèç êöòäöð (Ñ.Ðöñòÿì).
ÈÑÒÈ – ÀÉÀÇËÛ Éàéûí èñòè ýöíëÿðè èäè
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Àéàçëû, øàõòàëû áèð ãûø àõøàìû;
Éåääè éîëäàø îëóá éîëà äöçÿëäèê (Ñ.Âóðüóí).
ÈÑÒÈ – ÑÎÉÓÃ Éàðàìàç óøàã éàìàíúà
ìÿíèì èñòè àøûìà ñîéóã ñó ãàòäû (Ñ.Ùöñåéí).
ÈÑÒÈÁÄÀÄ – ÑßÀÄßÒ Éîëäàøëàð, èñòèá-
äàä ïÿíúÿñèíäÿ èøëÿéÿí éöç ìèíëÿðúÿ èø÷èëÿð
áàø ãàëäûðìàäàäûð (×ÿìÿíçÿìèíëè); Îäëàð
éóðäóíóí ñÿàäÿòè ñÿíèí, ìÿíèì ñÿàäÿòèìäèð
(Ì.Ùöñåéí).
ÈÑÒÈÃÀÍËÛ – ÑÎÉÓÃÃÀÍËÛ Èéèðìè
äþðä éàøëû, úàíû-áàøû ñàüëàì, èñòèãàíëû áèð
îüëàí þçöíö íÿ ãÿäÿð ñàõëàéàúàãäû (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Ëàêèí Ðÿíà ñîéóããàíëû, ìþùêÿì
èäè, òÿëÿñìèð, íèøàí àëàðàã âóðóðäó (Ú.Ìÿì-
ìÿäîâ).
ÈÑÒÈËÈÊ – ÑÎÉÓÃËÓÃ Àëíûìäà áèð
èñòèëèê ùèññ åäÿð-åòìÿç ýþçëÿðèìè à÷äûì
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Àçàúûã ñîíðà èñÿ ùÿìèí
ñîéóãëóã èñèíäè (È.Øûõëû).
ÈØÚÈË – ÒßÍÁßË Ïàù, èíñàí äà áåëÿ
èøúèë îëàð? (Ìèð Úÿëàë); Ùÿð ÿéðèíèí, òÿíáÿëèí
õàí ãûçû êèìè áàøûíà äîëàíìàéàúàüûã êè?..
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÈØÚÈËËÈÊ – ÒßÍÁßËËÈÊ Èøúèëëèêäÿ
îëìàñûí ãîé îíëàðûí ìèñëè ùå÷ (Ì.Ðàùèì);
Ñÿíè êÿíäÿ ãà÷ìàüà ìÿúáóð åäÿí òÿíáÿë-
ëèêäèð (Ç.Õÿëèë).
ÈØÝßÍÚß – ÊÅÔ Î áó èøýÿíúÿäÿí
ãóðòàðìàã ö÷öí äöøöíöð, ôöðñÿò ýþçëÿéèð
(Ñ.Âÿëèéåâ); Úèáèì äîëó, êåôèì ñàç èäè (Ìèð
Úÿëàë).
ÈØÝßÍÚßËÈ – ÍßØßËÈ Áèçèì ýþçëÿ-
ðèìèç þíöíäÿ óçóí, èøýÿíúÿëè áèð èíñàí ùÿéàòû
ýÿëèá êå÷èð (Ì.Ùöñåéí); Éóõóñóíäà íÿøÿëè
ýöíëÿðèíè ýþðöá àüçû ñóëàíûð.
ÈØÝÖÇÀÐ – ÒßÍÁßË Êö÷ÿ ñöðÿòëÿ
îðà-áóðà ýåäÿí, èøýöçàð àäàìëàðëà äîëó èäè
(Ñ.Ðÿùìàí); Ìÿäÿä “òÿíáÿë” ñþçöíö
ÈØÝÖÇÀÐËÛÃ – ÁÀÚÀÐÛÃÑÛÇËÛÃ
äåéÿíäÿ Ýöëäàíÿéÿ åëÿ ýÿëäè êè, îíó èëàí
÷àëäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÈØÝÖÇÀÐËÛÃ – ÁÀÚÀÐÛÃÑÛÇËÛÃ
Î, Ìÿøÿäèáÿéèí èøýöçàðëûüûíû, ìþùêÿìëè-
éèíè, Ìÿøÿäèáÿé èñÿ îíóí êÿñÿðëè éàçû öñó-
ëóíó áÿéÿíèðäè (Ì.Ùöñåéí); Îíóí áàúàðûã-
ñûçëûüû áàðÿäÿ ñîíðà äàíûøàðûã.
ÈØÝÖÇÀÐËÛà – ÒßÍÁßËËÈÊ ×öíêè
îíó òàíûéûðäû, èøýöçàðëûüûíà áÿëÿä èäè (Ìèð
Úÿëàë); Áàüáàí ÿìè, þçöí äåìèðäèí êè, ÷îõ
éàòìàã òÿíáÿëëèê ÿëàìÿòèäèð (É.ßçèìçàäÿ).
ÈØÛÃ – ÃÀÐÀÍËÛÃ Èøûã ãàðàíëûãëà,
êÿäÿð ôÿðÿùëÿ; Àéðûëûã ýþðöøëÿ áèð éåðÿ äöøäö
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÈØÛÃ – ÇÖËÌßÒ Ãàëûð âÿ áèðäÿí-áèðÿ
îíà åëÿ ýÿëèð êè, ãàðøûñûíäà äàùà èêè òÿëÿáÿñè
éîõ, èøûãëà çöëìÿò äàéàíìûøäû (Ý.Ùöñåéí-
îüëó).
ÈØÛÃËÛÃ – ÃÀÐÀÍËÛÃ Àé ñÿíè ýþðöì,
èøûãëûüà ÷ûõàñàí! (Ì.Ùöñåéí); ...ßðèíèí ýÿëÿ-
úÿéèíè, ãàðàíëûã òàëåéèíè äöøöíöðäö (Ìèð
Úÿëàë).
ÈØÛËÄÀÌÀà – ÑÞÍÌßÊ Åëåêòðèê ëàì-
ïàëàðû àõøàìûí äóìàíëàðû è÷ÿðèñèíäÿ ñþíöê
áèð ïàðûëòû èëÿ èøûëäàéûðäû (Ã.Èëêèí); Àüñàããàë
êèøè ÷óáóüóíó ñþíäöðäö (Ìèð Úÿëàë).
ÈØËßÊ – ÒßÍÁßË Ñèç ßùìÿä Ñîëòàí-
çàäÿ êèìè èøëÿê àäàìû áÿéÿíìèðñèíèç.
(Ì.Ñöëåéìàíçàäÿ); Èø ýþðìÿêäÿ òÿíáÿë,
àììà éåìÿêäÿ àëûúû ãóøäóð.
ÈØËßÌßÊ – ÀÂÀÐÀËÀÍÌÀà Èø÷èëÿð
èñòèéÿ áàõìàäàí îä êèìè èøëÿéèðäèëÿð (Ìèð
Úÿëàë); Îíà èø äåìÿ, åëÿ ãîé àâàðàëàíñûí
(“Óëäóç”).
ÈØËßÌßÊ – ÄÀÉÀÍÌÀà Ñàíêè Ôÿð-
ùàäûí öðÿéè åëÿ áó àí èøëÿìÿéÿ, îíóí âöúóäó
áó äÿãèãÿ ùÿðÿêÿò åòìÿéÿ áàøëàäû (ß.Âÿëè-
éåâ); Åëÿ áèë áèðäÿí öðÿéè äàéàíäû.
ÈÒÈ – ÊÖÒ Ãûëûíúäàí èòèäèð ãÿëÿìèí,
ñþçöí... (Ñ.Ðöñòÿì); Î èíäè àúèç âÿ êöò áèð
ìÿòáÿõ áû÷àüû äåéèë, ñûíàãëàðäàí ÷ûõìûø
êÿñÿðëè áèð ãûëûíú èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÈÇÒÈÐÀÁËÛ – ÕÎØÁßÕÒ
ÈÒÈ – ÉÀÂÀØ Àíúàã Ìÿçëóì öñóëëóúà
ðåñòîðàíû òÿðê åòäè, èòè àääûìëàðëà áóðàäàí
óçàãëàøäû (Å.Ñóëòàíîâ); Ãûç éàâàø àääûìëàðëà
îíó èçëÿéèð (Ì.Ùöñåéí).
ÈÒÈÝÞÇËÖ – ÔßÐÑÈÇ Îíó, î èòèýþçëö,
ýèðäÿ âÿ ýöëÿðöçëö ìöÿëëèìè êèì òàíûìûð, êèì
ÿçèçëÿìèð? (Ìèð Úÿëàë); Ôÿðñèç ãîéóíó ãóðä
éåéÿð (Àòà. ñþçö).
ÈÒÈËÈÊ – ÊÖÒËÖÊ Áû÷àüûí èòèëèéè âÿ éà
êöòëöéö àíúàã áèð øåéè äîüðàìàã çàìàíû
áèëèíèð.
ÈÒÈÐÌßÊ – ÃÀÇÀÍÌÀà Ëàï áàëàúà
éàøëàðûíäà î, àòà âÿ àíàñûíû èòèðìèøäè
(Ì.Èáðàùèìîâ); Õàëã ãûç âåðèá ãóäà ãàçà-
íàð, áèç ãûç âåðèá ãàäà ãàçàíäûã (Àòà. ñþçö).
ÈÒÈÐÌßÊ – ÒÎÕÒÀÌÀà Ëéóäìèëà
þçöíö èòèðäè (Ú.ßìèðîâ); Ïîëàä áèðäÿí ñàðñû-
ëûá éûõûëàí êèìè îëóð. Àíúàã òåç þçöíö òîõ-
òàäûð (Ì.Ùöñåéí).
ÈÒÒÈÔÀÃ – ÀÉÐÛËÛÃ Ïîçóëìàç áó
ãàðäàøëûã, ïîçóëìàç áó èòòèôàã (Ñ.Ðöñòÿì);
Éàääûð åøãèìèçÿ àéðûëûã, þëöì (Ñ.Ðöñòÿì).
ÈÒÒÈÔÀÃ – ÒÈÔÀÃ Ñóñäó áöëáöëëÿðèí
íÿäÿí, îðìàí?! Ïîçäóìó èòòèôàãûíû î õÿçàí?
(À.Øàèã); Àðàëàðûíà òèôàã äöøäö.
ÈÉÐßÍÚ – ÝÞÇßË Ñàëìàí ùàâàëàíûá
ïþðòÿðÿê, åéáÿúÿð âÿ èéðÿíú øÿêëÿ äöøäö
(Ì.Èáðàùèìîâ); Î ýþçÿë íÿüìÿíè îõóñàíà!
(Ì.Ùöñåéí).
ÈÉÐßÍÚ – ÍÀÌÓÑËÓ Ìÿí ñÿíÿ ñþç
âåðèðÿì, àðòûã áó èéðÿíú éîëó òÿãèá åòìÿ-
éÿúÿéÿì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ëàêèí ìÿí ùÿð
øåéäÿí ÿââÿë íàìóñëó áèð àòàíûí îüëóéàì
(Ì.Ùöñåéí).
ÈÇÒÈÐÀÁ – ÐÀÙÀÒËÛÃ Áó, ýÿíúëèéèí
èëê èçòèðàáû èäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Î þëìöø îëñà äà,
áó âèúäàí ÿçàáû ìÿíÿ þìðöì áîéó ðàùàòëûã
âåðìÿéÿúÿêäèð (Ì.Ùöñåéí).
ÈÇÒÈÐÀÁËÛ – ÕÎØÁßÕÒ Éîõ, äåìÿ
äèð÷ÿëäèê, éåíÿ éåðèäèê; Åøãèí èçòèðàáëû, ÷ÿòèí
éîëóíäà (Ñ.Ðöñòÿì); Àù, ñÿí õîøáÿõò óøàã-
ñàí (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
71
ÊÀÔÈ – ÏÈÑ
Êê
ÊÀÔÈ – ÏÈÑ Ýöúëÿ êàôè ãèéìÿò àëûðäû
(È.Ôÿðçÿëèéåâ); Äÿðñëÿðèíäÿí ïèñ ãèéìÿò àëûð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÊÀÔÈÐ – ÌÖÑßËÌÀÍ Äå, ñÿí ùàðà?
Ðóñèéà ùàðà? Éîõñà ñàòûëìûñàí î êàôèðëÿðÿ?
(Ñ.Âóðüóí); Éîõñà ìöñÿëìàíëàð øÿùÿðÿ
ýèðèáëÿð? (Ìèð Úÿëàë).
ÊÀÔÒÀÐ – ÚÀÂÀÍ Äåéèðëÿð êè, àé
êàôòàð, áèçèì ãûçûìûç ãûðìûçû ñàããàëëû ãîúà
êèøèíèí òàéûäûð? (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Úàâàí
àäàìñàí, íÿ ÷îõäóð ÿð, áèðèíÿ ãîøóëóá ýåò-
ñÿíÿ? (Ìèð Úÿëàë).
ÊÀË – ÉÅÒÈØÌÈØ ...Êàë ìåéâÿëÿðäÿí
äÿðèá àüçûíà àòûð... (Ì.Èáðàùèìîâ); Àüàúëàð
éåòèøìèø ñàðû, äîëó, ñóëó, øèðèí àðìóäó
åùìàëëûúà éåðÿ áóðàõûðäû (Ìèð Úÿëàë).
ÊÀËÀÔÀ – ÄÖÇ Ãàðàëûð äàõìàíûí
êàëàôà éåðè; Äÿñòÿ øÿðãèñèëÿ ÷ÿêèëèð ýåðè
(Ñ.Âóðüóí); Îíëàð äÿðèí áèð ùÿéÿúàíëà äöçÿ
ñàðû áàõûðäûëàð (Ì.Ùöñåéí).
ÊÀËÀÔÀËÛà – ÄÖÇßÍËÈÊ – Î äàüûí
äèáèíäÿ ñàðàéëàð òèêèëìèø, èíäè êàëàôàëûãëàðû
ãàëûá (Ì.Ñöëåéìàíëû); Î, äöçÿíëèéèí àäû
ãûëûíúäûð, ÷ûõäûüûìûç éîë ñàðû éîëäóð (Ì.Ñöëåé-
ìàíëû).
ÊÀËËÀØÌÀà – À×ÛËÌÀà Ýåòäèêúÿ
îíóí ñÿñè êàëëàøûðäû (Ô.Êÿðèìçàäÿ); Áèðäÿí
ñÿñè à÷ûëäû (“Óëäóç”).
ÊÀÌÀËËÛ – ÑßÔÅÙ Áó îüëàí êàìàëëû
îüëàíäûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); ×îõ ñÿôåù àäàìäûð
êè, äèðèëèá (Ìèð Úÿëàë).
ÊÀÌÀËÑÛÇ – ÀÜÛËËÛ Ìÿí îíëàðà,
àüûëñûç, ãàáèëèééÿòñèç, êàìàëñûç àäàì äåéÿ
áèëìÿðÿì (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ýöëÿð àüûëëû âÿ
áàúàðûãëû ãûçäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÊÀÌÈË – ÍÞÃÑÀÍËÛ Êàìèë èíñàí
êàìàëûíäàí áÿëëè îëàð (Àòà. ñþçö); Ùÿëÿ î
þçöíö íþãñàíëû áèð øÿõñ êèìè òàíûòìûøäûð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÊÀÌÈËËÈÊ – ÑßÔÅÙËÈÊ Äåäèëÿð
êàìèëëèéèí, ùöðóôèëèéèí éåðè çèíäàíäûð
72
ÊÅ×ÌÈØ – ÈÑÒÈÃÁÀË
(Ô.Êÿðèìçàäÿ); Áó äà ñÿíèí ñÿôåùëèéèíäèð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÊÀÐËÛ – ÇßÐßÐËÈ Çàìàí øóëóãëóã,
ãûøãàáàüû áèð êàðëû èø éîõ, ôèëàí éîõ! (Ìèð
Úÿëàë); Çÿðÿðëè èøäèð, ìÿí îíà ãîë ãîéà áèë-
ìÿðÿì (“Àçÿðáàéúàí”).
ÊÀÑÀÄ – ÝßËÈÐËÈ Ùàúû íÿ áèçèì
áàçàðûìûç êàñàääûð âÿ íÿ äÿ ïóëäàí ÷ÿòèíëèê
÷ÿêèðèê (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Àëâåðèìèç ýÿëèðëèäèð.
ÊÀÑÀÄËÀØÌÀà – ÂÀÐËÛËÛà ×èò
áàçàðû êàñàäëàøìûøäû, éà ïóë òÿðÿôèíäÿí
÷ÿòèíëèê ÷ÿêèðñèíèç? (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Èøèì
éàõøûäûð, àëâåðèìèç ïèñ äåéèë, âàðëàíûðûã
(“Óëäóç”).
ÊÀÑÛÁ – ÄÞÂËßÒËÈ Èíäè áþéöäöêúÿ
áàõûá ýþðöðÿì êè, äþâëÿòëè èëÿ êàñûáûí àðà-
ñûíäà áþéöê ôÿðã âàð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÊÀÑÛÁ – ÂÀÐËÛ – Äöíéàäûð, àé Ñÿéàëû
õàëà! Áèðè âàðëû îëàð, î áèðè êàñûá (Ìèð Úÿëàë).
ÊÀÑÛÁËÀØÌÀÃ – ÂÀÐËÀÍÌÀÃ
Âàð-éîõó ÿëèíäÿí ÷ûõûá, êàñûáëàøûá (“Àçÿð-
áàéúàí”); Áàëîüëàí âàðëàíìàã ö÷öí äàèìà
ìöõòÿëèô éîëëàð àõòàðûá òàïìàã ùàããûíäà
äöøöíöðäö (Ú.ßìèðîâ).
ÊÀÑÛÁËÛÃ – ÂÀÐËÛËÛÃ Öçöíäÿí,
ýþçöíäÿí êàñûáëûã éàüûð (Á.Âàùàáçàäÿ);
Âàðëûëûüà òÿëÿñÿí, éîõñóëëóüà òåç äöøÿð
(Àòà. ñþçö).
ÊÅ×ÈÍÌßÊ – ÉÀØÀÌÀà Àðâàäûí
öðÿéè òèòðÿäè âÿ ýþðäö êè, ýÿëèí “êþðïÿ”ñèíè
áàüðûíà áàñàðàã êå÷èíìèøäè... (È.Øûõëû); Áó
äöíéàäà éàøàìàãäàí øèðèí áèð øåé îëà áèë-
ìÿç (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÊÅ×ÌÈØ – ÈÍÄÈ ×è÷ÿêëèíèí íÿ êå÷ìè-
øèíÿ, íÿ èíäèñèíÿ éàðàøûð (ß.Âÿëèéåâ).
ÊÅ×ÌÈØ – ÈÑÒÈÃÁÀË Ìÿí þç êå÷ìè-
øèíÿ ùåéêÿë éîíìàüû; Àëíûíà éàçäûðàí îüóë-
ëàðäàíàì... (Ì.Àðàç); Îüëàíëàðûíûí èñòèãáàëû
ùàããûíäà äà Ùàúû Âÿëèíèí ìöÿééÿí ïëàíëàðû
âÿ ïðèíñèïëÿðè âàð èäè (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÊÅ×ÌÈØ – ÌÖÀÑÈÐ
ÊÅ×ÌÈØ – ÌÖÀÑÈÐ Õàòûðëàéûí; êå÷ìèø
âÿ ìöàñèð; ôèðîíëàðû (Ð.Ðçà).
ÊÅÔ – ÊßÄßÐ Êåô ìÿúëèñèíè ãîéàã
ñîíðàéà (À.Øàèã); Ýÿëìÿñèí öñòöìöçÿ äàë-
üàñû äÿðäèí, êÿäÿðèí (Ñ.Ðöñòÿì).
ÊÅÔ – ÃßÌ Ýþðöíöð, èêèéìèø äöíéàäà
âÿòÿí; Áèðè çàëûìëàðûí êåô éóâàñûäûð; Áèðè
ìÿçëóìëàðûí ãÿì ùàâàñûäûð (Ñ.Âóðüóí).
ÊÅÔÚÈË – ÊßÄßÐËÈ Êåôúèë àäàìäûð,
ùå÷ êåôäÿí ãàëìûð (“Àçÿðáàéúàí”); Ñÿòòàð
õàí îëäóãúà äöøöíúÿëè âÿ êÿäÿðëè èäè
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÊÅÔËßÍÌßÊ – ÀÉÛËÌÀà Ñÿíè
è÷èðäèá êåôëÿíäèðìÿê èñòÿéèðÿì (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); ×àõûð áî÷êàñû êèìè äîëäóðóá ãàðíûíû,
ö÷ ýöí àéûëìàç (Ñ.Ðÿùìàí).
ÊÅÔËÈ – ÀÉÛÃ Áÿëêÿ... áÿëêÿ êåôëèñÿí?
(Ú.ßìèðîâ); Áó áàøëàðëà àøûã-àøûã îéíàéàí;
×åâèê ÿëäÿ, àéûã áàøäà íÿ ýöíàù (Ì.Àðàç).
ÊÅÔÑÈÇ – ÑÀÇ Ñÿðâÿð, áó ýöí ñÿíè ÷îõ
êåôñèç ýþðöðÿì, íÿ îëóá ìÿýÿð? (Ö.Ùàúûáÿ-
éîâ); Ãóðáàí ýþòöð êÿñ ìÿíè; Ãÿíàðÿäÿí àñ
ìÿíè; Àë êþíëöìö, ñàç åéëÿ; Ñèíÿí öñòÿ áàñ
ìÿíè (Áàéàòû).
ÊÅÔÑÈÇËßØÌßÊ – ÉÀÕØÛËÀØÌÀÃ
...Àòàíûí äà ýþçöíÿ ýþðöí, áèð àç êåôñèçëÿéèá
(Ì.Èáðàùèìîâ); Èñòèðàùÿòäÿí ñîíðà õÿñòÿíèí
âÿçèééÿòè õåéëè éàõøûëàøìûøäû.
ÊßÁÈÍ – ÒÀËÀà Åëÿ îëàí ñóðÿòäÿ
ìÿíèì þçöì ñèçÿ éàõøû êÿáèí êÿñäèðÿðÿì
(ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ôþâðÿí áèð ìîëëà ÷àüûðûá,
âÿêèë åëÿ êè, ýåò Ìÿäèíÿäÿ ìÿíèì àðâàäûìûí
òàëàüûíû âåð (Ìèð Úÿëàë).
ÊßÚ – ÄÖÇ Ùÿëÿ áèð éîë öçöìÿ êÿú
áàõìàéûá (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Àäàì ýÿðÿê äîñò-
òàíûøà äöç áàõà (“Óëäóç”).
ÊßÚÈÍß – ÄÖÇÖÍß Àé àðâàä, ìÿí ùà
äöçÿëäèðÿì, ñÿí ìÿíè òÿðñèíÿ áóðóð, êÿúèíÿ
÷ÿêèðñÿí (Ìèð Úÿëàë); Ñÿí äöçöíÿ äàíûøñàí,
îíà õåéèð îëàð.
ÊßÚËÈÊ – ÖÇÖÉÎËÀËÛÃ Êÿúëèêäÿí
íÿ ÷ûõàð, öçöéîëàëûã ñÿíè óúàëäàð (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ÊßÄßÐ – ÑÅÂÈÍÚ Ùÿì ñåâèíú, ùÿì
êÿäÿð òóòäó ìÿúëèñè; Èëê äÿôÿ øàèð òÿê õÿéàëà
âàðäûì (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÊßÑÊÈÍËÈÊ – ÇßÈÔËÈÊ
ÊßÄßÐËßÍÌßÊ – ÑÅÂÈÍÌßÊ
Áèëìÿäè êè, áó ùàëà ñåâèíñèí, éîõñà êÿäÿð-
ëÿíñèí (È.Øûõëû).
ÊßÄßÐËÈ – ÑÅÂÈÍÚËÈ Áÿëè, î ÷îõ
êÿäÿðëè èäè (Ú.ßìèðîâ); Ìÿíÿ öììàí äåñÿ-
ëÿð; Àçàä ñöçÿí ýÿìèì îë; Ñÿàäÿòëè,
ñåâèíúëè, ôÿðÿùëè àëÿìèì îë (Ì.Ðàùèì).
ÊßÄßÐËÈ – ØßÍ Éàäûìäàäûð, îüëóì,
î ýöí ùÿì øÿí, ùÿì äÿ êÿäÿðëè èäè (À.Øàèã).
ÊßÙßÐ – ÉÀÁÛ Êÿùÿð îëìàñûí ëàï éàáû
îëñóí, ìîëëàéà áèð àò âàúèá èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÊßËßÊÁÀÇ – ÑÀÄßËÞÂÙ Êÿëÿêáàç,
äàùà íÿ äöøöíöðñÿí (À.Øàèã); Ùàíû ñàäÿëþâù
÷àüûì; Îíëàðà èíàíûðäûì (Ú.Íîâðóç).
ÊßÍÀÐ – ÉÀÕÛÍ Îíóí éàíûíà êÿíàð
âÿ éàõûí àäàìëàð òîïëàøìûøäûëàð (“Àçÿðáàé-
úàí”).
ÊßÍÀÐÄÀ – ÉÀÕÛÍÄÀ Ñàëìàí éàñ-
òûãëàíàðàã êÿíàðäà îòóðìóøäó (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Áó àðàäà, éàõûíäà äþðä-áåø ÿë øèääÿòëè
òàïàí÷à àòûëûð (Ù.Úàâèä).
ÊßÑß – ÄÎËÀÍÁÀÚ Êÿñÿ éîëëà
ýåòñÿê, îíëàðà ÷àòàðûã. Úûüûð äîëàíáàú éîë
êèìè ÿéðè èäè, îí àääûì ãàáàüû ýþðìÿê
îëìóðäó (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÊßÑßÐËÈ – ÊÖÒ Î èíäè àúèç âÿ êöò áèð
ìÿòáÿõ áû÷àüû äåéèë, ñûíàãëàðäàí ÷ûõìûø
êÿñÿðëè áèð ãûëûíú êèìè èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÊßÑÈÚÈ – ÊÖÒ Áàõûøëàð õÿíúÿð êèìè
êÿñèúèäèð (Ì.Èáðàùèìîâ); Áó åëÿ êöòäöð êè,
ùå÷ éåðÿ äÿ ãîéìàç (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÊßÑÈÐ – ÀÐÒÛà Ýÿë, ýÿë êè, éîõàëäàã
ùÿð úÿáùÿäÿ êÿñèðè (Ñ.Ðöñòÿì); Áûé, àé êèøè,
ìÿíäÿ àðòûã ùåéâàí íÿ ýÿçèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÊßÑÊÈÍ – ÇßÈÔ Ñóàë êÿñêèí âÿ
àìàíñûç èäè (Ú.Ìÿììÿäîâ); Îíóí úàâàáëàðû
÷îõ çÿèô èäè (“Àçÿðáàéúàí”).
ÊßÑÊÈÍËßØÌßÊ – ÇßÈÔËßØÌßÊ
Íèýàðàí÷ûëûüûí ýþéÿðòèñè ýåòäèêúÿ êÿñêèíëÿ-
øèðäè (Ñ.Ñÿðõàíëû); Ãûçäûðìà öðÿéè ÷îõ çÿèô-
ëÿäèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÊßÑÊÈÍËÈÊ – ÇßÈÔËÈÊ Èíñàíëàðûí
ýþçëÿðèíäÿ, áàõûøëàðûíäà, ùÿðÿêÿòëÿðèíäÿ
äÿðùàë äèããÿòè úÿëá åäÿí áèð êÿñêèíëèê âàðäû
(Ì.Ùöñåéí); Ëàêèí òÿðúöìÿ èøëÿðèíèí çÿèôëè-
éèíäÿí ÷îõ íàðàçûäûð (Ì.Ùöñåéí).
73
ÊßÑÌß – ÄÎËÀÌÀ
ÊßÑÌß – ÄÎËÀÌÀ Áóðàäàí êÿñìÿ
åíìÿê ìöìêöí èäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Àäàìëàð
ùÿìèí áîøëóã ÿòðàôûíäàêû éîëëà äîëàìà ýåäÿ-
úÿêäèð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÊÈ×ÈÊ – ÁÞÉÖÊ Íÿ áþéöéöí éåðèíè
áèëèðñèíèç, íÿ êè÷èéèí (Ú.Úàááàðëû).
ÊÈ×ÈÊ – ÉÅÊß Èäåàëëàðû éåêÿ; Öðÿêëÿðè
êè÷èê (Ð.Ðçà).
ÊÈ×ÈÊËÈ – ÁÞÉÖÊËÖ 24 þëêÿ ýÿçäèì;
áþéöêëö, êè÷èêëè (Ð.Ðçà).
ÊÈ×ÈÊËÈÊ – ÁÞÉÖÊËÖÊ ßëáÿòòÿ,
ÿëáÿòòÿ, áèç ùÿìèøÿ êè÷èêëèéèíèçäÿ âàðûã
(Ú.Úàááàðëû); Áàøûí áþéöêëöéö éèéÿñèíÿ
äîíóç ýöëäöðÿð (Àòà. ñþçö).
ÊÈ×ÈËÌßÊ – ÁÞÉÖÌßÊ Íèéÿ êè÷èë-
äèì; Íÿ îëäó áèðäÿí (È.Òàïäûã); Áóíó, ÿçèç
àòà, îíà ýþðÿ éàçûðàì êè, áèëñÿí, ìÿí äàùà
áþéöìöøÿì (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÊÈÔÈÐ – ÝÞÇßË Ùÿìèøÿ ýþçÿë ãûçëàð
êèôèð êèøèëÿð ùàããûíäà áó úöð äöøöíöðëÿð
(Ú.ßìèðîâ).
ÊÈÔÈÐËßØÌßÊ – ÝÞÇßËËßØÌßÊ
Àðûãëàäûãúà êèôèðëÿøèð. Ñèç èñÿ ýöíäÿí-ýöíÿ
úàâàíëàøûð, äàùà äà ýþçÿëëÿøèðñèíèç (Ú.ßìè-
ðîâ).
ÊÈÔÈÐËÈÊ – ÝÞÇßËËÈÊ – Éîõ úàíûì!
Ãóìðó ùàðà, áåëÿ êèôèðëèê, íåéáÿòëèê ùàðà!
(Ìèð Úÿëàë); Ãûðìûçû ïàëòàð âÿ öçöíÿ òþêöëÿí
ãàðà çöëôëÿð ãûçûí íàçèê áÿäÿíèíÿ äàùà äà
ýþçÿëëèê âåðèðäè (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÊÈÔËÈ – ÑÀÔ Îíäà îíóí êèôëè, öôóíÿòëè
äöøöíúÿëÿðèíäÿ áèòäÿí ñèðêÿéÿäÿê íÿ äåñÿí
òàïûëàðäû (Ìèð Úÿëàë); Ìàâè, ñàô ñóëàð ñàêèò-
ñàêèò àõûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÊÈËÈÄËßÍÌßÊ – À×ÛËÌÀà Äèëè
êèëèäëÿíäè (ß.Âÿëèéåâ); ßùìÿäèí áîüàçû
à÷ûëäû, äèëè ñþç òóòäó (ß.Âÿëèéåâ).
ÊÈËÈÄËÈ – À×Ûà Ãàïû êèëèäëè èäè. Îíóí
áàøû à÷ûã èäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÊÈËÊßËÈ – ÒßÌÈÇ Î ãàá òÿìèç äåéèë,
äèáè êèëêÿëèäèð.
ÊÈÍ – ÌßÙßÁÁßÒ Ãîé áó ñîíñóç
ìÿùÿááÿò ýöíÿø êèìè âàð îëñóí! Îíëàðà âåð-
ìÿç àìàí êèíèìèí äàëüàëàðû (Ñ.Ðöñòÿì).
74
ÊÎÌÈÊ – ÃÀÐÀÃÀÁÀÃ
ÊÈÍËÈ – ÑÀÊÈÒ Ñàêèò àüàúëàð; Êèíëè
äîëóíóí; ùÿðáèíÿ äöøöð (È.Òàïäûã).
ÊÈÍÑÈÇ – ßÄÀÂßÒËÈ Ýöëëö ãàðûíûí
õàñèééÿòè ìöëàéèì, öðÿéè êèíñèçäèð (Ò.Êàçû-
ìîâ); Îíäàí þçöíö ýþçëÿ, ÿäàâÿòëè àäàìäûð
(“Óëäóç”).
ÊÈÏ – ÁÎØ Ñîíóíúó äÿôÿ Ìÿñòàí îòàüà
ýèðÿíäÿ ãàïû êèï þðòöëäö (Ò.Ìÿììÿäîâ);
Ïÿíúÿðÿ áîø áàüëàíûá.
ÊÈÐÈÌßÊ – ÃÛØÃÛÐÌÀà ßëëÿðèíè
áèð-áèðèíÿ âóðóá êèðèäè (Ìèð Úÿëàë); Ãÿäèð
ñþçöíö ãóðòàðìàìûøäû êè, áÿé ãûøãûðäû (Ìèð
Úÿëàë).
ÊÈÐËÈ – ÒßÌÈÇ Èäðèñ òÿðëè, êèðëè úîðàá-
ëàðûíû ýèçëÿìÿê ö÷öí ÷ÿêìÿñèíè àéàüûíà òàõäû
(Ìèð Úÿëàë); Ñöòóíà âóðäóüó ìûõäàí òèôòèêëè
òÿìèç ìÿùðÿáà àñìûøäû (×.Ìÿììÿäçàäÿ).
ÊÈÐËÈËÈÊ – ÒßÌÈÇËÈÊ Áó ãûçûí àíúàã
áèëèêäèð, òÿìèçëèêäèð çèíÿòè (Ù.Úàâèä); Îíóí
ÿéíèíäÿêè ïàëòàðëàðûí êèðëèëèéè ïèíòèëèéèíäÿí
èðÿëè ýÿëèð.
ÊÈØÈ – ÀÐÂÀÄ Àðâàäûí ùöíÿðè íÿäèð êè,
êèøèéÿ ÿë àòñûí (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÊÈØÈËßÍÌßÊ – ÀÐÂÀÄËÀÍÌÀà –
Àé êèìñÿí? – äåéÿ Ìèêîëà ñÿñèíÿ ýöú âåðèá
éàøûíà ìöíàñèá îëìàéàí áèð òÿðçäÿ êèøèëÿøäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ñÿí äÿ àðâàäëàíìà, ùàìû
ñÿíè òàíûéûð.
ÊÎÁÓÄËÓà – ÇßÐÈÔËÈÊ Êîáóä
äåäèì, êîáóäëóã éåðèíäÿ õîøà ýÿëèð (Ñ.Ðöñ-
òÿì); Òûããûëòûíûí çÿðèôëèéèíäÿí äóéäóì êè,
ãàäûí áàðìàãëàðûäûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÊÎËËÅÊÒÈ – ÒßÊÁÀØÛÍÀ Áó èøèí
þùäÿñèíäÿí êîëëåêòèâ ýÿëÿ áèëÿð. Òÿêáàøûíà èø
ýþðìÿê äÿ ÷ÿòèíäèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÊÎËËÅÊÒÈÂËßØÌßÊ – ÔßÐÄÈ-
ËßØÌßÊ Áóíà ýþðÿ äÿ ÿìÿê êîëëåêòèâ-
ëÿøìÿëè âÿ èñòåùñàë âàñèòÿëÿðè êîëëåêòèâèí
ÿëèíäÿ îëìàëûäûð (Ú.Úàááàðëû); Áÿçè àäàìëàð
ôÿðäèëÿøìÿéÿ ìåéèë ýþñòÿðèð.
ÊÎÌÀËÀØÌÀÃ – ÄÀÜÛËÌÀÃ
Ãàäûíëàð êîìàëàøäûëàð (Ìèð Úÿëàë); Âÿòÿí-
äàøëàð, õàùèø åäèðÿì, äàüûëûí (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÊÎÌÈÊ – ÃÀÐÀÃÀÁÀÃ ...Äÿùøÿòëè
ôàúèÿäÿ êîìèê ðîë îéíàéàí èñòåäàäñûç áèð
ÊÎÌÈÊ – ÑÀÒÈÐÈÊ
àêòéîð ãÿäÿð ìèñêèíäèð (Ì.Ùöñåéí); Åâèíäÿ
âÿ êÿíàðäà áÿçÿí ÿñÿáè, ãàðàãàáàã, ãàðà-
äèíìÿç ýþðöíÿí áó ãàäûíûí áóðàäà, áàü÷àäà
êÿäÿðëÿíäèéèíè, éà ùèðñëÿíäèéèíè ýþðÿí îëìà-
ìûøäû (Ìèð Úÿëàë).
ÊÎÌÈÊ – ÑÀÒÈÐÈÊ Ìÿíèì äåäèéèì
ñàòèðèê âÿ êîìèê æàíðà àèääèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÊÎÍÊÐÅÒËßØÌßÊ – ÀÁÑÒÐÀÊÒ-
ËÀØÌÀÃ Ôèêðè àáñòðàêòëàøäûðìàã éîõ,
êîíêðåòëÿøäèð êè, äèíëÿéèúè þçö ö÷öí áèð
íÿòèúÿ ÷ûõàðòñûí (“Óëäóç”).
ÊÎÍÊÐÅÒËÈÊ – ÀÁÑÒÐÀÊÒËÛÃ
Úàâàá êîíêðåòëèêäÿí ÷îõ óçàãäû, áóíà ýþðÿ
äÿ Áÿøèðëè îíóí ñþçöíö êÿñäè (ß.Âÿëèéåâ);
Ýÿë ñÿí àáñòðàêòëûãäàí óçàãëàø, áó ùå÷ êÿñÿ
ôàéäà âåðìèð.
ÊÎÐÀÔßÙÌ – ÔßÐÀÑßÒËÈ Î, êîðà-
ôÿùì äåéèë, Áèëàë (Ý.Ùöñåéíîüëó); Ôÿðàñÿò-
ëèäèð, Àëëàù áàøàúàí åëÿñèí (Ý.Ùöñåéíîüëó).
ÊÎÐÀÇÅÙÈÍ – ÔßÐÀÑßÒËÈ Êîðà-
çåùèí óøàãäûð, ìÿñÿëÿíè ÷ÿòèí àíëàéûð
(“Àçÿðáàéúàí”); Áåëÿ ùàëäà úöðÿòëè, úÿëä,
ýöúëö, ôÿðàñÿòëè àäàì ãàëèá ýÿëèð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÊÎÐØÀËÌÀà – ÊßÑßÐËßØÌßÊ
Áû÷àüû áöëþâÿ ÷ÿêäèì, èíäè êÿñÿðëÿøèá. Áó
ãûëûíú èñÿ ÷îõ êîðøàëìûøäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÊÎÐÒßÁÈÈ – ØÖÓÐËÓ Èøÿ êîðòÿáèè
éîõ, øöóðëó éàíàøìàã ôàéäà âåðÿ áèëÿð.
ÊÎÑÌÎÏÎËÈÒ – ÍÈÙÈËÈÑÒ Íÿ íèùèëèñò
äåéÿí âàð, íÿ äÿ êè, êîñìîïîëèò (Ð.Ðçà).
ÊÎØ – ÈÒÈ Áèðúÿ êîø áû÷àã äà äÿéìÿñèí
ýþçÿ (Ú.Íîâðóç); Îíëàðûí äèøè íåøòÿðäÿí äÿ
èòèäèð (À.Ìÿììÿäðçà).
ÊÞÙÍß – ÒßÇß Òÿçÿ ãîëòóãëàðäà
êþùíÿ ôàë÷ûëàð; Íÿ ãÿäÿð áàø-áàøà ýÿëìÿ-
ëèéèê áèç (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÊÞÙÍßËÈÊ – ÒßÇßËÈÊ Àòàð êþù-
íÿëèéè öñòöíäÿí òàìàì... (Ì.Ñ.Îðäóáàäè);
Ýþçöì äÿ, öðÿéèì äÿ òÿçÿëèê àõòàðûð
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÊÞÙÍßËÌßÊ – ÒßÇßËßÍÌßÊ
Äöçäöð, àììà ôèêèðëÿðè äÿ, þçö äÿ áèð àç
êþùíÿäèð (Ì.Èáðàùèìîâ); Àëà ýþçëÿðèíè ýþð-
äöì; Òÿçÿëÿíäè êþùíÿ äÿðäèì (Àøûã ßëÿñ-
ýÿð).
ÊÞÂÐßÊ – ÁßÐÊ
ÊÞÙÍßËÌßÊ – ÉÅÍÈËßØÌßÊ
...Õàíïÿðè ùÿëÿ êþùíÿëìÿéèáäèð... (ß.Âÿëè-
éåâ); Ôÿðÿùëÿ ÷ûðïûíûð êþíëö èíñàíûí; Ùÿéàò
éåíèëÿøèð, éàøàäûãúà áèç (ß.Úàâàä).
ÊÞÊ – ÀÐÛÃ Éàñÿìÿí, ýþð ñÿíÿ íÿ êþê
ãûðãîâóë îâëàìûøàì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ñàðàë-
ìûøûí áèðèäèð, óçóí, þçö äÿ àðûã (Ú.ßìèðîâ).
ÊÞÊßËÌßÊ – ÀÐÛÃËÀÌÀà Áÿëêÿ
ùå÷ êþêÿëìÿéÿúÿéÿì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Î,
Êè÷èê áÿé êþê, äîëüóí áèð àäàìäû, àðûãëà-
ìàã ö÷öí ÷îõ ñÿé åäèðäè (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÊÞÊËÖ – ßÑÀÑÑÛÇ Ñÿíèí ýÿòèðäèéèí
äÿëèëëÿð êþêëö äåéèë, ÿñàññûçäûð.
ÊÞÊËÖÊ – ÀÐÛÃËÛÃ Äàéûäîñòóì
àíàìûí êþêëöéöíÿ èøàðÿ èëÿ ñþùáÿòÿ ãàðûøäû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Àò àðûãëûãäà, èýèä ãÿðèáëèêäÿ
(Àòà. ñþçö).
ÊÞËß – ÀÇÀÄ Êþêñöíäÿ êþëÿ ãÿëáè
äþéöíöð (Ú.Úàááàðëû); Àüëàìà, ãàðäàøûìñàí,
éàøà, éàðàò! Éàõûíäûð ýþçëÿíèëÿí àçàä áèð
ùÿéàò (Ñ.Âóðüóí).
ÊÞËßËÈÊ – ÀÇÀÄËÛà Ýþð íÿ êþêÿ
ñàëäû ñÿíèí ùÿéàòûíû êþëÿëèê (Ñ.Ðöñòÿì);
Àçàäëûã ýþçÿë éàøàìàã ö÷öíäöð (Ú.Úàááàðëû).
ÊÞÍÖËËÖ – ÇÎÐËÀ Î, ùÿðáè ÷àüûðûøû
ýþçëÿìÿäÿí úÿáùÿéÿ êþíöëëö ýÿëìèøäè
(ß.Âÿëèéåâ); Ùå÷ êÿñè äÿðíÿéÿ çîðëà éàç-
ìûðëàð (Ìèð Úÿëàë).
ÊÞÍÖËÑÖÇ – ÖÐßÊËÈ Ãàøûüû ÿëèíÿ
àëûá áîøãàáäàêû äîâüàíû êþíöëñöç, ùÿâÿññèç
è÷ìÿéÿ áàøëàäû (È.Ìÿëèêçàäÿ); Áèçèì ñóàëëàðà
öðÿêëè úàâàá âåðèðäè (“Àçÿðáàéúàí”).
ÊÞÐÏß – ÁÞÉÖÊ Éöçëÿðúÿ êþðïÿ âÿ
ðÿíýñèç ÿëëÿð ÿòðàôà ñÿïÿëÿíìèøäè (×ÿìÿí-
çÿìèíëè); Óúà îëäóüóíäàí àíàíûí þçö; Óúàäûð,
áþéöêäöð ùÿäèééÿñè äÿ (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÊÞÐÏßËÈÊ – ÁÞÉÖÊËÖÊ Êþðïÿëèê
ýöëöøöì ãàíàäëàðûíäà; Áèð ýöí ýåðèéÿ äþíÿ,
ãàðàíãóø! (Ì.Àðàç); Ñÿí hàãäàí äþíìÿäèí
hÿéàò íàìèíÿ; Áóíäàäûð áþéöêëöê, áóíäàäûð
höíÿð! (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÊÞÂÐßÊ – ÁßÐÊ Êþíëöìäÿ ùÿñðÿòèí
êþâðÿê ñàçû âàð (“Óëäóç”); Áèçèì úàíûìûç
áÿðêäèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
75
ÊÞÂÐßÊËÈÊ – ÁßÐÊËÈÊ
ÊÞÂÐßÊËÈÊ – ÁßÐÊËÈÊ Ìÿí áèð
ãðàíèòÿì êè, ùÿð ïàð÷àìäà äóéóëóð; áÿðê-
ëèéèì; äþéöøëÿðäÿ áÿðêëèéèì; öëôÿòäÿ êþâ-
ðÿêëèéèì (Ð.Ðçà).
ÊÞÂÐßËÌßÊ – ÁßÐÊÈÌßÊ Ñÿôÿð
òåç-òåç êþâðÿëèðäè (È.Òàïäûã); Áèç ìöáàðè-
çÿäÿ áþéöéöá áÿðêèìèøèê (ß.Âÿëèéåâ).
ÊÞÂÐßËÌßÊ – ÑßÐÒËßØÌßÊ
Ãÿùÿðëÿíèð, ÷îõ êþâðÿëèðÿì (Ì.Ðàùèì);
×îáàí Êÿðÿì éåíèäÿí ñÿðòëÿøäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÊÖÊÐßÊ – ÑÀÊÈÒ Áó àäàìëàð êöêðÿê
áèð äÿíèç, äàøãûí áèð ÷àé ìèñàëûíäà èäèëÿð
(ß.Âÿëèéåâ); Ùÿñÿí àäÿòè öçðÿ ñàêèò èäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÊÖÊÐßÌßÊ – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ
Ýèçëÿíìèø, áîüóëìóø ãÿçÿá éåíè ãöââÿ èëÿ
êöêðÿìÿêäÿ èäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Óøàã áèð
õåéëè àüëàäûãäàí ñîíðà ñàêèòëÿøäè (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ÊÖËßÊËÈ – ÑÀÊÈÒ Ýöíäÿ ìèëéîí äÿôÿ
äÿéèøèð ùàëûí; Áàêûíûí êöëÿêëè ýöíëÿðèí êèìè
(Î.Ñàðûâÿëëè); Ùàâà ñàêèò âÿ àéäûí èäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÊÖÐ – ÐÀÙÀÒ Ñîíðà àüçû ýþé÷ÿêëÿð
äåéÿúÿêëÿð êè, ßëéàðîâ êöðäöð, ùå÷ êÿñëÿ
éîëà ýåäÿí äåéèë (Ì.Ùöñåéí); Î ÷îõ ðàùàò
óøàãäûð, ùå÷ êÿñÿ òîõóíìóð.
ÊÖÐËßØÌßÊ – ÐÀÙÀÒËÀØÌÀÃ
Óøàã ùåé àüëàéûð, êöðëÿøèð, ñàêèòëÿøìèð.
ßââÿë àøûá-úîøäó, ñîíðà ðàùàòëàøäû (À.Ìÿì-
ìÿäðçà).
ÊÖÐËÖÊ – ÐÀÙÀÒËÛÃ Óøàüûí ùå÷
ðàùàòëûüû éîõäóð, êöðëöê åëÿéèð (“Óëäóç”).
ÊÖÑÊÖÍ – ÐÀÇÛ Àðûã, çÿðèô, ýþçëÿðè
êöñêöí ãàäûíûí äà òÿÿúúöáäÿí ýþçëÿðè à÷ûëà
ãàëäû (Ì.Åéíóëëàéåâà); Îíëàð áó ýþðöøäÿí
÷îõ ðàçûäûðëàð (Ìèð Úÿëàë).
76
ÊÖÉËÖËÖÊ – ÑßÑÑÈÇËÈÊ
ÊÖÑÊÖÍËÖÊ – ÁÀÐÛØÛÃËÛÃ ßêáÿðè
áèð óøàã êöñêöíëöéö áöðöäö (Ìèð Úÿëàë);
Àèëÿëÿð àðàñûíäà áàðûøûãëûã îëäó (“Àçÿðáàé-
úàí”).
ÊÖÑÌßÊ – ÁÀÐÛØÌÀà Êöñìÿê
áàðûøìàüà éîëäóð (Àòà. ñþçö).
ÊÖÑÖËÖ – ÁÀÐÛØÛÃËÛ Êöñöëö ãàðäàø,
ýÿë éöêö ÷àòàã, éåíÿ êöñöìöç êöñö (Àòà.
ñþçö); Áàðûøûãëû ìÿñÿëÿñèíèí öñòöíäÿí êå÷-
äèëÿð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÊÖÒ – ÁÀÚÀÐÛÃËÛ Åëÿ ÷ûõûðäû êè,
Ðàìèç ÷îõ êöò óøàãäûð (Ì.Èáðàùèìîâ);
ßñëèíäÿ èñÿ ÷îõ áàúàðûãëû âÿ èñòèãàíëû îüëàí-
äûð (Ú.ßìèðîâ).
ÊÖÒ – ÇÈÐßÊ Íÿ êöò øåéñèíèç, àé
ìÿíäÿí îëóá, ìÿíÿ îõøàìàçëàð (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Ðåéùàíûí ÿðè Èäðèñ ÷îõ çèðÿêäèð, úÿëä-
äèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÊÖÒÁÀØ – ÄÖØÖÍÚßËÈ Ìöñòÿáèääèð,
úÿëëàääûð, ãàíè÷ÿíäèð, êöòáàøäûð (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); ×îõ äöøöíúÿëè èäè Ëàúèâÿðä (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÊÖÒÁÅÉÈÍ – ÇÅÙÈÍËÈ Ñîíà êöòáåéèí
éîõ, çåùèíëè áèð ãûç èäè.
ÊÖÒËßØÌßÊ – ÊßÑßÐËßØÌßÊ
Àéûí àðõàñûíúà ôèêèðëÿøÿðÿê; Íÿùàéÿò éîðóëóð,
êöòëÿíèð áàøû (Ñ.Âóðüóí); Áþéöäöêúÿ îíäà
äÿðñÿ ùÿâÿñ àðòûð, áàøû êÿñÿðëÿøèð.
ÊÖÒËßÂÈ – ÔßÐÄÈ Òàìàøàëàðà ôÿðäè
âÿ éà êöòëÿâè øÿêèëäÿ ýåòìÿê îëàð.
ÊÖÉËÖ – ÑßÑÑÈÇ Ìÿúëèñèìèç êöéëö
êå÷äè. Ýöëàðÿ ÷àðïàéûíûí öñòöíÿ ñÿðèëèá ñÿññèç
àüëàìàüà áàøëàäû (Ú.Ìÿììÿäîâ).
ÊÖÉËÖËÖÊ – ÑßÑÑÈÇËÈÊ Áèçèì
ùÿéÿò î áèðè ùÿéÿòëÿðäÿí êöéëöëöéö èëÿ ôÿðã-
ëÿíèð. Ñÿññèçëèê è÷èíäÿ, éîë àéðûúûíäà; Àòûí
ãóëàãëàðû øÿêëÿíäè áèðäÿí (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÃÀÁÀ – ÇßÐÈÔ
Ãã
ÃÀÁÀ – ÇßÐÈÔ ×îõ óçóí ëàüëàüû, ùÿì
äÿ ãàáà áèð àäàì èäè (Ì.Ùöñåéí); Ìÿêòóáó
îõóéàðêÿí ÿëèíäÿí ÷ûõàðäûüû çÿðèô éóí ÿëúÿê-
ëÿðè ïàëòîñóíóí úèáèíÿ ñîõäó (ß.ßáöëùÿñÿí).
ÃÀÁÀÃ – ÑÎÍÐÀ Ìÿñÿëÿí, ùÿð êÿñ ñó
è÷ìÿìèøäÿí ãàáàã ñó è÷ìÿê åùòèéàúû äóéóð
(Ì.Èáðàùèìîâ); Ïÿëÿíýèí äÿðèñèíè ñîéóá åâÿ
ãàéûäàíäàí ñîíðà ãîíøóëàð áàøûíà éûüûëäûëàð
(À.Øàèã).
ÃÀÁÀÃÚÀ – ÀÐÕÀÚÀ Ìÿí ãàáàãúà
ýåäèðÿì, î äà àðõàìúà ýÿëèðäè (Ñ.Ùöñåéí).
ÃÀÁÀÃÚÀ – ÄÀËÛÍÚÀ Þçö ãàáàãúà,
ìÿí èñÿ äàëûíúà ýåòäèì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÃÀÁÀÃÚÀ – ÑÎÍÐÀ Ãàáàãúà Ìöíÿâ-
âÿð õàíûì àòàñû èëÿ ýþðöøöðäö: – Àíà, ñàëàìàò
ãàë! Éåíÿ òåçëèêëÿ ñÿíèí çèéàðÿòèíÿ ýÿëÿðÿì
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ñîíðà Ìèêî åëÿ îðàäàúà
ãÿäÿùèíè éåíèäÿí äîëäóðóá äåäè (È.ßôÿíäèéåâ).
ÃÀÁÀÃÚÛË – ÌÖÙÀÔÈÇßÊÀÐ
Ãàáàãúûë çèéàëûëàðäà áèð ðóù éöêñÿêëèéè,
úîøãóíëóã, öìèä ùèññ åäèëèðäè (À.Øàèã); Þç
ÿãèäÿñèíÿ ýþðÿ ÷îõ ìöùàôèçÿêàð àäàìäûð
(ß.Øÿðèô).
ÃÀÁÀÃÊÛ – ÑÎÍÐÀÊÛ Èêè ýöí
ãàáàãêû ÿçàá âÿ ÿçèééÿò éåíÿ äÿ éàäûíà
äöøäö (ß.Âÿëèéåâ); Ìÿí ñîíðàêû ýöíöìöçö
ôèêèð åëÿéèðÿì, ñÿí äÿ êåô àõòàðûðñàí.
ÃÀÁÀËÀØÌÀà – ÇßÐÈÔËßØÌßÊ
Øàèãèí ðÿôòàðû éîëäàøëàðûíà ãàðøû ãàáàëàø-
ìûøäû. Çÿðèôÿ áþéöäöêúÿ ùÿì õàñèééÿòúÿ,
ùÿì äÿ çàùèðè úÿùÿòäÿí çÿðèôëÿìèøäèð.
ÃÀÁÀËÛà – ÇßÐÈÔËÈÊ Ãàáàëûüû
öñòöíäÿ îíó Àíàòåëè áèð äÿôÿ âÿçèôÿñèíäÿí
ãîâìàã èñòÿéèðäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Òàããûëòûíûí
çÿðèôëèéèíäÿí äóéóðàì êè, ãàäûí áàðìàã-
ëàðûäûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÁÀÐÛÃ – ÉÀÒÛÃ Ñèíÿñè ãàáàðûãäûð,
úàíëûäûð áèëÿêëÿðè (Ñ.Ðöñòÿì); Îíóí ñèôÿòè
áèð ãÿäÿð éàòûãäûð (“Æóðíàëèñò”).
ÃÀÁÀÐÌÀ – ×ßÊÈËÌß Ãÿðáè Àâðî-
ïàíûí øèìàë âÿ ãÿðá ùèññÿëÿðèíäÿ áþéöê
ãàáàðìà âÿ ÷ÿêèëìÿëÿð îëóð.
ÃÀÄÛÍËÛÃ – ÊÈØÈËÈÊ
ÃÀÁÀÐÌÀà – ÅÍÌßÊ Áèðäÿí ñàíêè
öôöã åíèð, òîðïàã ãàáàðûð; Ãàðøûìûçû êÿñÿí,
äàüû áèð ÿë ãîïàðäû (Ð.Ðçà).
ÃÀÁÀÐÌÀà – ÉÀÒÌÀà ×èíýèç êþêñ
äîëóñó íÿôÿñèíè äÿðäè, ñèíÿñè ãàáàðäû, éàòäû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÁÀÐÌÀÃ – ÉÓÌØÀËÌÀÃ Ýþéÿð-
÷èí Õóäàâåðäèíè ýþòöðöá ãàïûäàí úÿëä ÷ûõàðàã
Ìàðîéà ãàáàðäû (Ñ.Ðÿùèìîâ); Áó ôèêèð Ëàë
Ùöñåéíè éóìøàëòìàüà, ÿââÿëêè èíúèê ýþðêÿ-
ìèíè äÿéèøìÿéÿ ìÿúáóð åòäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÁÀÐÒÌÀÃ – ÉÀÒÛÐÒÌÀÃ Àò
éàëûíû ãàáàðìûø, ãóéðóüóíó äèêÿëòìèø, ýþç-
ëÿðèíè âÿ àéàãëàðûíû îéíàäûðäû (Ñ.Ðÿùèìîâ);
Øèðàñëàí... öçöéóõàðû ãàáàðàí ñà÷ëàðûíû áèð
àíëûüà äà îëñà, äàëà éàòûðòäû (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÃÀ×ÀÐÀà – ÉÀÂÀØ-ÉÀÂÀØ Áÿðà-
áÿðèìÿ éåòèøèíúÿ ÷ÿïÿðèí àðõàñûíäàí èêè
ÿëëÿðè èëÿ áîéíó ãóúàãëàéûá ãà÷àðàã ýþçäÿí
ãåéá îëäó (Ñ.Ùöñåéí); ßáèë Ãÿíáÿðîâóí
òÿêëèôëÿðè éàâàø-éàâàø áóðà òîïëàøàíëàðûí
öðÿéèíÿ éîë òàïäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÀ×ÌÀà – ÄÀÉÀÍÌÀà Πòÿëÿñèê
éåðèíäÿí äóðóá ãàïûéà ãà÷äû (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ìÿíè ùÿðàðÿò ÷óëüàëàäû. Êö÷ÿíèí îðòàñûíäà
äàéàíäûì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÄÀ – ÑÅÂÈÍÚ Áÿíä îëäó êþíöë áèð
ýöëÿ, ñÿñ òóòäó ìàùàëû; Ýóéà êè, áó äöíéàäà
ãàí îëäó, ãàäà äöøäö (Ú.Úàááàðëû); Ýþç-
ëÿðèíÿ ñÿàäÿòÿ îõøàð áèð ñåâèíúèí èøûüû äöøäö
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÄÀËÛ – ÔßÐßÙËÈ À öçö ãàðàëû,
áàøû ãàäàëû, õàòûíëàðû, îüóë-óøàüû íÿ äåéÿ
äóñòàã åòäèí (Ì.Ðçàãóëóçàäÿ); Êþðïÿ óøàã-
ëàðûí ýÿëÿúÿéè íóðëó, ôÿðÿùëè îëàúàã.
ÃÀÄÛÍ – ÊÈØÈ Àéðûì ãûçû øèøìàí áèð
ãàäûí èäè. Êè÷èê ãóìðàë ýþçëÿðè, àé êèìè
éóâàðëàã öçö âàð èäè (À.Øàèã); Èìàíûí îëñóí, àé
êèøè! Íèéÿ áèúà ñþç äàíûøûðñàí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÄÛÍËÛÃ – ÊÈØÈËÈÊ Ýÿëèíëÿð êèøèëèê
äóéäóãúà ñÿíäÿ; Áèð èñòèëèê êå÷äè ýöë
77
ÃÀÄÈÐ – ÁÀÚÀÐÛÃÑÛÇ
äîäàãëàðà (Ñ.Âóðüóí); Ýÿëèí òåç ó÷óðàã î
äàø ãÿôÿñè; Ýöëñöí ãàäûíëûüûí àüëàéàí ñÿñè
(Ñ.Âóðüóí).
ÃÀÄÈÐ – ÁÀÚÀÐÛÃÑÛÇ Ìèí íåìÿò
éåòèðèð âÿòÿí òîðïàüû; Àëãûø, ìÿðä, ãàáàðëû,
ãàäèð ÿëëÿðÿ! (ß.Úÿìèë); Åëÿ áàúàðûãñûçäûð
êè, îí ñààòà èøÿ ñàëà áèëìÿéÿúÿê (Ì.Èáðàùè-
ìîâ).
ÃÀÕÀÚ – ÉÓÌØÀÃ ×þðÿê ýöí àëòûíäà
ãóðóéóá ãàõàúà äþíìöøäö (ß.ßáöëùÿñÿí);
Êÿùÿð ùÿëÿ êèôàéÿò ãÿäÿð ãóðóìàìûø éóì-
øàã îòó áþéðöíäÿí ñþêöá éåéèðäè (Ì.Èáðàùè-
ìîâ).
ÃÀÈÁ – ÇÖÙÓÐ Úåéðàí ñþç àíëàð êèìè
ñû÷ðàéûá ìåøÿäÿ ãàèá îëóð (×ÿìÿíçÿìèíëè);
Ýåúìè, òåçìè áèëìÿì, àììà ùÿãã åäÿð áèð
ýöí çöùóð (Ì.Ùàäè).
ÃÀÃÃÛËÄÀØÌÀÃ – ÀÜËÀØÌÀÃ
Ãàããûëäàøûí, ãîé éàòàíëàð àéûëñûí (Ñ.Ðöñòÿì);
Óøàãëàðûí àüëàøìàüû êÿíäèí êèìñÿñèç ñöêó-
òóíó ïîçäó (ß.Ìÿììÿäõàíëû).
ÃÀËÀÃËÀÌÀÃ – ÄÀÜÛÒÌÀÃ Áÿçè-
ëÿðè èñÿ äèçè öñòÿ îòóðóá éåíèúÿ ýÿòèðäèêëÿðè
ãóðó îäóíó ãàëàãëàéûðäûëàð (Ì.Ùöñåéí); Îíà
áèíàí ÿìð åòäèì êè, ...êþðïöëÿðè äàüûòñûíëàð
âÿ éîëëàðû ïîçñóíëàð (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ).
ÃÀËÀÌÀà – ÊÅ×ÈÐÌßÊ Ôÿúðèí
ñîéóã òîíãàëû éàíàíäà; Ìÿí äÿ òîíãàë ãàëà-
äûì ýàù äàüäà, ýàù àðàíäà (ß.Úÿìèë); Èøûüû
êå÷èðèá éåðèíÿ ýèðäè.
ÃÀËÀÌÀà – ÑÞÍÄÖÐÌßÊ Òåëëèíèí
àõøàì ýÿòèðäèéè ñöäëÿ øàì åòìèø, àõûðäà ñîáà-
ñûíû éåíèäÿí ãàëàéûá éàòàüûíà óçàíìûøäû
(Ñ.Ùöñåéí); Ìóçäóð öôëÿéèá ÷ûðàüû ñþíäöðäö
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀËÄÛÐÌÀà – ÄÖØÖÐÌßÊ Éåìÿ-
éèíè éàëãûç éåéÿí, éöêöíö þçö ãàëäûðàð
(Àòà. ñþçö); Äÿðáàðè-øàùèíèí ãàïûñûíäà ôÿð-
ìàíëàð Éóñèô Ñÿððàúû àòäàí äöøöðäöëÿð
(Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ).
ÃÀËÄÛÐÌÀà – ÅÍÄÈÐÌßÊ Ìóñà
áàøûíû éóõàðû ãàëäûðäû (Ì.Ùöñåéí); Àðâàä
ÿðèíè ýåéèíäèðèá, ãîëóíäàí éàïûøûá, ïèëëÿêÿí-
äÿí åíäèðèá ãàéûòäû (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
78
ÃÀËÛÍËÛà – ÑÅÉÐßÊËÈÊ
ÃÀËÄÛÐÌÀÃ – ÑÀËÌÀÃ Ñÿðõàí ÿëèí-
äÿêè ôÿíÿðè éóõàðû ãàëäûðäû (Ì.Ùöñåéí);
ßëèíäÿêè áîøãàáû éåðÿ ñàëäû (“Óëäóç”).
ÃÀËÕÛÃ – ÉÀÒÛÃ Øèíåëèíèí ãàëõûã
éàõàñûíäàí öçö âÿ ÷óõóðà äöøìöø ýþçëÿðè
äÿ ýöúëÿ ýþðöíöðäö (ß.ßáöëùÿñÿí); Àé èøû-
üûíäà îíóí éàòûã öçö íóðëàíäû (“Óëäóç”).
ÃÀËÕÌÀà – ÄÖØÌßÊ Êÿðèì äàéû
úÿëä éóõàðû ãàëõäû (Ì.Èáðàùèìîâ); – Éîõäóð,
õàíûì, éîõäóð! – äåéèá úÿëä ýåðè äþíäö âÿ
ùÿéÿòÿ äöøäö (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀËÕÌÀà – ÑßÐÈËÌßÊ Ýöíÿø
éàâàø-éàâàø ãàëõûðäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Àðâàä
éåðÿ ñÿðèëäè (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÃÀËÕÌÀÃ – ÉÛÕÛËÌÀÃ Ôÿùëÿëÿð ãà-
éûãäàí äöøöá áóðóüà ãàëõäûëàð (Ì.Ùöñåéí);
Éûõûëäû øàù ïàëûä, ãîïäó õàí ÷èíàð; Äàøëàð
áèð-áèðèíÿ äÿéèá àïàðäû (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÃÀËÛÍ – ÈÍÚß Ãàëûí äîäàãëàðû ýþìýþé
êÿñèëèð; Úàíûíäàí èñòèëèê ó÷óá ÿñêèëèð (Ñ.Âóð-
üóí); Ýþçÿëëÿðèí ýÿðÿê èíúÿ áåëëÿðè; Ãÿíä-
äÿí, íàáàòäàí øèðèí äèëëÿðè. Àøûã Ãóðáàíè.
ÃÀËÛÍ – ÍÀÇÈÊ Ðàäå ãîëòóã úèáèíäÿí
êþùíÿ úèëäëè, ãàëûí áèð äÿôòÿð ÷ûõàðäûá Ñèëâàéà
ýþñòÿðäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Ãûçûí íàçèê, ãûðìûçû
äîäàãëàðû àü ñèôÿòèíÿ õöñóñè áèð ýþçÿëëèê
âåðèðäè (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÃÀËÛÍ – ÑÅÉÐßÊ Ñàìàí âÿ îò òàéà-
ëàðû, ãàëûí êîë-êîñ, éàøûë àüàúëàð èñëàíäûãúà
ùàâàíû õîø áèð ÿòèðëÿ äîëäóðóðäó (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Ñåéðÿê êèðïèêëÿðèíäÿí éàø ýèëÿëÿíäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀËÛÍËÀØÌÀà – ÑÅÉÐßËÌßÊ
Éàâàø-éàâàø ïàéûç ãûøà ÷åâðèëèð, áàúàëàðûí
òöñòöñö ãàëûíëàøûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Ñàðûéà
÷àëàí áûüëàðû ñåéðÿëìèøäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀËÛÍËÛà – ÈÍÚßËÈÊ Äÿðèí äÿðÿíèí
è÷è èëÿ ãóìëóã àøàüû àõàí ñóéóí éàíëàðûíû
êàüûç ãàëûíëûüûíäà áóç òóòóðäó (Ñ.Ðÿùèìîâ);
Åëÿëÿðè äÿ ÷îõäóð, ùå÷ áèð èíúÿëèê áèëìèð, ùÿð
øåéèí àñòàðûíû äàðòûá ÷þëÿ òþêöðëÿð (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÃÀËÛÍËÛà – ÑÅÉÐßÊËÈÊ Ìåøÿíèí
ãàëûíëûüûíäàí êå÷ìÿê îëìóð. Ïàìáûã êîë-
ÃÀËÌÀà – ÝÅÒÌßÊ
ëàðûíûí ñåéðÿêëèéè ìÿùñóëóí àðòûìûíà òÿñèð
ýþñòÿðèð.
ÃÀËÌÀà – ÝÅÒÌßÊ Øÿùÿðäÿí ýÿëÿí
áöòöí òÿáëèüàò÷ûëàð, ìÿñóë èø÷èëÿð îíëàðäà
ãàëàðìûøëàð (Ñ.Ùöñåéí); Âàãîí ÷îõ ñöðÿòëÿ
ýåäèðäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÃÀËÌÀÃÀË – ÑÀÊÈÒËÈÊ Òîé åâèíäÿ
äöøìöø áþéöê ãàëìàãàë (Ì.Ñ.Îðäóáàäè);
Äÿðÿãûëûíú áàüëàðûíà ùÿçèí áèð ñàêèòëèê ÷þê-
ìöøäö (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀËÌÀÃÀËËÛ – ÑÀÊÈÒ Ãàëìàãàëëû
èøëÿðëÿ èøèì éîõäóð (“Óëäóç”); Êÿíä ãàðàí-
ëûã âÿ ñàêèò èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÌßÒËÈ – ÉÞÍÄßÌÑÈÇ Ðÿøèä...
ãàìÿòëè áèð ãûçûí àðäûíúà äöøöá ùå÷ éàíà
áàõìàäàí òÿëÿñèê ýåäèð, þçöíö îíà éåòèðìÿéÿ
÷àëûøûðäû (Ì.Ùöñåéí); Àòàìûí áöñáöòöí
éþíäÿìñèç áèð ñóðÿòè äÿ îíëàðûí àðàñûíäà èäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÍÀÚÀÃËÛ – ÙßÉÀÑÛÇ Ìèðçÿ
Ãóëàì ãàíàúàãëû àäàìà îõøàéûðäû (Ìèð
Úÿëàë); Áó ùÿéàñûç îüëóíó ýÿòèð ãóëëóüóíà!
(À.Øàèã).
ÃÀÍÀÚÀÃÑÛÇ – ÒßÐÁÈÉßËÈ Äöí-
éàäà òàïûëìàç ìÿíÿ áÿíçÿð ãàíàúàãñûç;
Áèëäèð ãîøóíóì áàòäû, ãûðûëäû éàíàúàãñûç
(ß.Âàùèä); Òÿðáèéÿëè îüëàíäûð, àíà, áèð
ãðóïäà îõóéóðóã (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÃÀÍÈ×ßÍ – ÐßÙÌËÈ Äàøãÿëáëè ãàí-
è÷ÿí ãàçàãëàð... çàâàëëû èø÷èëÿðè áàúàðäûãúà
ãûëûíúäàí êå÷èðèðäèëÿð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ðÿùìëè,
éóìøàã àäàìäûð.
ÃÀÍÛÃÀÐÀ – ØÀÄ Äÿíèç áóðóüóíäàí
äàùà äà ãàíûãàðà ãàéûòìûø Ãöäðÿò Ëàëÿíè
éóõóäàí îéàòìàäû (Ì.Ùöñåéí); Øàä âÿ ìåù-
ðèáàí éàøàéûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÍÛÃÀÐÀËÛÃ – ÍÈÊÁÈÍËÈÊ Éîõ,
Ãÿìÿð, áèð äÿ Úàìàëà ðàñò ýÿëñÿì, ãàíûãà-
ðàëûã îëàúàã (Ñ.Ðÿùìàí); Áó íèêáèíëèê, áó
úÿñàðÿò, áó èíàì ñîíñóç èëùàì ìÿíáÿéè
îëàúàã.
ÃÀÍÌÀÇ – ÍßÇÀÊßÒËÈ Ãàíìàçà
éóìðóüóíó äöéöíëÿ, ñîíðà ñþç ãàíäûð (Àòà.
ñþçö); Äåéèð, Æåðîìà ÷îõ àüûëëû, òÿðáèéÿëè,
ùÿì äÿ íÿçàêÿòëè ãûçäûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÐÀ – ÉÀÕØÛ
ÃÀÍÑÛÇ – ÐßÙÌËÈ Íÿ ãàíñûç àäàì-
ñàí, à êèøè! (Ìèð Úÿëàë); Ïÿùëÿâàí úöññÿëè áó
àäàì ÷îõ ðÿùìëè âÿ õîøðÿôòàðäûð (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ÃÀÍÑÛÇËÛÃ – ÐßÙÌËÈËÈÊ Éîõ,
ÿéÿ, áó áîéäà ãàíñûçëûã îëàð? (Ñ.Âóðüóí);
Ðÿùìëèëèê îíà ýöú ýÿëäè.
ÃÀÍÓÍÀÓÉÜÓÍ – ÒßÑÀÄÖÔÈ
Âåðèëÿí ñóàë òÿñàäöôè éîõ, ãàíóíàóéüóí èäè
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÃÀÍÓÍÈ – ÁÈÚ Î, ãàíóíè óøàãäûð.
Úàìààò, áèð ìÿêòÿáèí êè, ìöÿëëèìè áèú äîüà,
î ìÿêòÿáÿ óøàã âåðìÿê îëàð? (Ú.Úàááàðëû).
ÃÀÍÓÍÈ – ÑÖÍÈ Ìöñòÿíòèã ìöãÿññèðëÿ
ãàíóíè ðÿôòàð åäèðäè (“Àçÿðáàéúàí”); Ñöíè
íÿâàçèøëÿ ñîðóøäó (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÏÀËÛ – À×Ûà Êö÷ÿ äöêàíëàðûíäàí
áàøãà ùÿð éåð ãàïàëû èäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè);
Ãàðà óçóí ñà÷ëàðû à÷ûã àü ñèíÿñèíÿ òþêöë-
ìöøäö (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÏÀËÛËÛà – À×ÛÃËÛà Òÿáèÿòäÿêè
ãàïàëûëûüà ðÿüìÿí, î ýÿíú ãàäûí ùàããûíäà
ñÿíÿ ùå÷ íÿ ñþéëÿìÿäèì (È.ßôÿíäèéåâ); Ìÿí
àéäûíëûã, à÷ûãëûã ñåâèðÿì (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÏÛÁÈÐ – ÓÇÀÃ Ëÿòèôÿýèëèí ãàïûáèð
ãîíøóñó ìöùÿíäèñ Òàïäûãîâ äàëäàí ýÿëèð,
ãûçëàðûí ñþùáÿòèíè àéäûí åøèäèðäè (Ì.Ùöñåéí);
Óúà äàüëàð àðàñûíäà éåðëÿøÿí Ëàíã êÿíäèíèí
èøûãëàðû ãàðàíëûã ýåúÿäÿ çÿèô øþëÿ ñà÷àí óçàã
óëäóçëàð êèìè ýþðöíöðäö (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÏÃÀÐÀ – ÈØÛÃËÛ Áèð òÿðÿô ãàïãàðà,
î áèðè òÿðÿô èñÿ àøûãëû èäè (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÃÀÏÌÀà – À×ÌÀà Áèðäÿí êèìèí
ÿëëÿðè èñÿ àðõàäàí Àéíàíûí ýþçëÿðèíè ãàïàäû
(ß.Ìÿììÿäõàíëû); Íèãàáûí öçäÿí à÷, åé
ýöë, êèì îëñóí äèëýöøÿ ìÿúëèñ (Ñ.ß.Øèðâàíè).
ÃÀÐÀ – ÁßÉÀÇ Ùÿìèí ýåúÿ ýþé öçöíö
ãàðà áóëóäëàð òóòóá øèääÿòëè éàüìóð éàüìàüà
áàøëàäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Áÿéàç ñèìàñûíäà
õÿôèô áèð òÿáÿññöì îéíàäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÐÀ – ØÀÄ Ìÿíäÿäèð øàä õÿáÿð, ùÿð
ãàðà õÿáÿð (Ñ.Âóðüóí).
ÃÀÐÀ – ÉÀÕØÛ Ãàðà õÿáÿð òåç éåòèøÿð
(Àòà. ñþçö); Éàõøû øåèð ùå÷ âàõò þëìÿç
(Ñ.Ðÿùèìîâ).
79
ÃÀÐÀÁßÕÒ – ÁßÕÒßÂßÐ
ÃÀÐÀÁßÕÒ – ÁßÕÒßÂßÐ Þçöíöí
øÿõñè ùÿéàòûíäà ãàðàáÿõò îëäóüóíó àíëàäû.
(Á.Òàëûáëû); À áÿõòÿâÿðëÿð, àíàíûç ýÿëäèìè?
Ãîíäó éóâà öñòöíÿ äèíúÿëäèìè? (À.Ñÿùùÿò).
ÃÀÐÀÚÀ – ÀÜÚÀ Èìèíèí ãàðàúà
ãàøëàðû, êè÷èêúÿ ýþçëÿðè âàð èäè (È.ßôÿíäèéåâ);
Êàìèëÿíèí òîòóø âÿ àüúà ÿëëÿðè âàðäû.
ÃÀÐÀ×Û – ÑÀÊÈÒ Éîõñà î ìÿíèì
ñà÷ëàðûìû éîëàð, éàìàí ãàðà÷û àðâàääûð
(Ú.ßìèðîâ); – Éîõ, àòàúàí, áÿçÿí ìÿíèì
êèìè ñàêèò àäàìëàðûí êèíè äàùà áþéöê îëóð
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÐÀ×ÛËÛà – ÙßÉÀËÛËÛà Áîé,
áîé, áîé! Èâàí áÿé, ãàðà÷ûëûã ëàçûì äåéèë
(Í.Âÿçèðîâ); Ãóìðó ùÿéàëûëûüûíäàí ãûïãûð-
ìûçû ãûçàðäû.
ÃÀÐÀ×ÓÕÀ – ÀËÀ×ÓÕÀ Ãàðà÷óõà
éàòäû, àëà÷óõà ãàëõäû (Àòà. ñþçö).
ÃÀÐÀÄÀÁÀÍ – ÓÜÓÐËÓ Ãîíøóìóç
Àôÿðäÿ àðâàä ãàðàäàáàíäûð, ñÿùÿð-ñÿùÿð
êèìÿ ðàñò ýÿëñÿ èäè, îíóí èøè äöç ýÿëìÿçäè.
Àíà óøàãëàðûíà ùÿð ñÿùÿð óüóðëó éîë äèëÿð.
ÃÀÐÀÄÈÍÌßÇ – ÑÞÙÁßÒÚÈË Õÿëèë
ÿñëèíäÿ ãàðàäèíìÿç àäàì èäè (Ìèð Úÿëàë);
Áó áèð ñþùáÿòúèë àðèô àäàì èäè (ß.Ùàãâåð-
äèéåâ).
ÃÀÐÀÝÖÍËÖ – ÀÜÝÖÍËÖ Ùÿð
éåðäÿ ãàðàýöíëö õÿòàäàí óçàã îëìàç
(Ã.Çàêèð); Àüýöíëö îëìóø ìÿíè áó éàøûìäà
ýþð ýÿòèðèá ùàðàëàðà ÷ûõàðûðñàí (×ÿìÿíçÿ-
ìèíëè).
ÃÀÐÀÝÖÍËÖ – ÕÎØÁßÕÒ Ìÿí ýÿðÿê
þìðöì îëäóãúà þçöìö ãàðàýöíëö åäèì?!
(Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Éîõ, Óëäóçóì, ñÿí áó
äöíéàäà ùàìûäàí õîøáÿõòñÿí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÐÀÝÖÍËÖÊ – ÕÎØÁßÕÒËÈÊ Áó
ãÿíàÿòÿ ýÿëÿíäÿí ñîíðà ìÿí áèíÿâà þç
ãàðàýöíëöéöìö ãàáëàøäûðûðäûì (Ñ.Ðöñòÿì);
Áåëÿ áèð õîøáÿõòëèê ýþðÿñÿí îíà ìöéÿññÿð
îëàúàãäûìû? (À.Ìÿììÿäðçà).
ÃÀÐÀËÀÌÀÃ – ÏÎÇÌÀÃ Ýÿíú ðÿñ-
ñàì øàùèäè îëäóüó ìÿíçÿðÿíè òÿëÿñèê äÿô-
òÿð÷ÿñèíÿ ãàðàëàéûðäû (ß.Ìÿììÿäõàíëû);
Äöíÿí éàçäûãëàðûíû áó ýöí ïîçóðäó (“Óëäóç”).
80
ÃÀÐÀÍËÛÃËÀØÌÀÃ – ÀÜÀÐÛØÌÀÃ
ÃÀÐÀËÀÌÀÃ – ÉÀÇÌÀÃ Êàçûì èëÿ
ñþùáÿòäÿí ñîíðà ìöäèð îíóí àäûíû ãàðàëàäû
(Ìèð Úÿëàë); ßð îõóðìóø äà, éàçàðìûø äà,
àíàì! ßð äåéèë, ìþùëèê àçàðìûø äà, àíàì!
(Ì.ß.Ñàáèð).
ÃÀÐÀËÛÃ – ÀÜËÛÃ Ãûø ÷ûõûð, öçö
ãàðàëûã êþìöðÿ ãàëàð (Àòà. ñþçö); Òÿñëèì
ÿëàìÿòè äåéèë áó àüëûã (Ñ.Ðöñòÿì).
ÃÀÐÀËÌÀà – À×ÛËÌÀà Áó çàìàí
ùàâà éàâàø-éàâàø ãàðàëìàüà áàøëàäû
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ýöë èëÿ ùÿìçÿáàí îëóáäó
áöëáöë; À÷ûëûá áÿíþâøÿ, éàñÿìÿí, ñöíáöë
(Ã.Çàêèð).
ÃÀÐÀËÌÀÃ – ÃÛÇÀÐÌÀÃ Öôöãëÿð
ýàù ãàðàëûð, ýàù ãûçàðûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÐÀËÌÀÃ – ÉÀÍÌÀÃ Óçàãäà
ôèøÿíýëÿð éàíûð, ãàðàëûð; Áàøûìûí öñòöíäÿ
ýöëëÿ ôèò ÷àëûð (ß.Úÿìèë).
ÃÀÐÀËÒÛ – ÀÜÀÐÒÛ Èøûüàì ãàðàí-
ëûãäà, äåéèëÿì áèð ãàðàëòû (Ñ.Ðöñòÿì); Óçàã-
äàí ýþçöìÿ áèð àüàðòû ýþðöíöð (“Èçàùëû
ëöüÿò”).
ÃÀÐÀÍßÔßÑ – ÉÀÂÀØÚÀ Çàâîääàí
ýÿëìèø áèð àäàì ãàðàíÿôÿñ è÷ÿðè ýèðäè
(Ì.Ùöñåéí); Áèð äÿôÿ ñÿùâ åëÿäèí, éàâàøúà
öñòöíäÿí êå÷äèì (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÀÐÀÍËÛà – ÀÉÄÛÍ ×èñêèí âÿ ãàðàí-
ëûã ýåúÿíè àéäûí áèð ñÿùÿð ÿâÿç åòäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÃÀÐÀÍËÛà – ÀÉÄÛÍËÛà È÷ÿðè ãàðàí-
ëûã ÷þêäö (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ãûøëàãäà èäèê,
ïàéûçûí àéäûíëûã ýåúÿñè èäè (À.Øàèã).
ÃÀÐÀÍËÛà – ÁßËËÈ Î ùàíñû ãàðàíëûã
ìÿñÿëÿäèð? (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Îíóí íÿëÿð
÷ÿêäèéè ìÿíÿ áÿëëèäèð (È.Øûõëû).
ÃÀÐÀÍËÛÃ – ÈØÛÃËÛ Ãàðàíëûã éåðÿ
äàø àòìàçëàð (Àòà. ñþçö); Ùÿð øåéè èøûãëû âÿ
úàçèáÿäàð èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÐÀÍËÛà – ÌßÄßÍÈËÈÊ Áèçèì
ãàáàüûìûçäà äàü êèìè äóðàí èñòèáäàä, Øÿðã
èñòèáäàäû âÿ Øÿðã ãàðàíëûüû èäè (Ú.Ìÿì-
ìÿäãóëóçàäÿ); Ìÿäÿíèëèê ÿòàëÿòèí âÿ
úÿùàëÿòèí ãÿíèìèäèð.
ÃÀÐÀÍËÛÃËÀØÌÀÃ – ÀÜÀÐÛØÌÀÃ
Àéíà Ñÿíÿì ãàðûýèëäÿí ãàðàíëûãëàøàíäà
ÃÀÐÀØÛÍ – ÀÜÁßÍÈÇ
ãàéûòäû (ß.Ìÿììÿäõàíëû); Ñèëñèëÿ òÿïÿëÿðèí
çèðâÿñè àüàðûøûðäû (È.Øûõëû).
ÃÀÐÀØÛÍ – ÀÜÁßÍÈÇ Ãàðàøûí, éàðà-
øûãëû, áûüëû áèð êèøèäèð (Ñ.Ñÿðõàíëû); Àüáÿíèç
ãûç ýöíäÿí ãà÷ûðäû (“Æóðíàëèñò”).
ÃÀÐÀÂÀØ – ÕÀÍÛÌ Îíóí áàúûñû
Ñÿêèíÿ õàíûì ïÿíúÿðÿ ãàáàüûíäà äóðóá
ãàðàâàøû Ýöëñÿáàíû ÷àüûðûð (Ì.Ô.Àõóíä-
çàäÿ).
ÃÀÐÀÉÀÕÀ – ÙßÉÀËÛ Âàëëàù, ëàï
ÿëèíäÿí úàíà ýÿëìèøÿì; Ñûðòûã, ãàðàéàõà
“êàâàëåð”ëÿðèí (Ú.Íîâðóç); Ãûçäàí ùÿéàëû
îüëàíà ðàñò ýÿëìèñÿí, øÿðáÿò îëìàìûø âÿ
îëàúàã! (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÐÀÉÀÕÀËÛà – ÙßÉÀËÛËÛà Îíóí
ãàðàéàõàëûüû ìÿíè òÿíýÿ ýÿòèðäè. Ùÿéàëûëûã
ùèññè îíó áîüóðäó.
ÃÀÐÀÉÀÍÛÃ – ÄÖÌÀÜ Êÿëáàëû
àë÷àãáîéëó... ýþäÿê ãûë÷àëàðû õåéëè è÷ÿðèéÿ
ÿéèëìèø, ãàðàéàíûã áèð àäàì èäè (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ); Äöíÿí ìàüàçàäàí äöìàü ïàð÷à àëäû
(“Óëäóç”).
ÃÀÐÀÉÅË – ÀÜÉÅË ßñäè ãàðàéåë ÷ÿë-
òèéÿ, áîñòàíà íÿ áîðúóì? (Ì.ß.Ñàáèð); Àüéåë
ÿñäèêúÿ òàõûëëàð òåë-òåë îëóð.
ÃÀÐÜÀÌÀà – ÒßÐÈÔËßÌßÊ Áàø-
ìàãëàðûíû ñöðöéÿ-ñöðöéÿ îíóí äàëûíúà éîðòàí
Ìÿñìÿ ãàðû èíäè äÿ Õàñàéà ãàðüûéûðäû
(Ì.Ùöñåéí); Êèìÿ òÿðèôëÿäèì, äîäàüûíû
áöçöá, ìÿíè ìÿñõÿðÿéÿ ãîéäó (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÃÀÐÜÛØ – ÀËÃÛØ Ìÿíèì ãàðüûøûì îíó
òóòìàñà ìÿí ùå÷ íÿ áèëìèðÿì (Ì.Ùöñåéí);
Àëãûø äåéèð ìÿíèì äîüìà éóðäóì Àçÿð-
áàéúàí äà (Ð.Ðçà).
ÃÀÐÛ – ÚÀÂÀÍ Àéíà, ãàðûíûí ãîëóí-
äàí òóòàðàã éàíûíà ÷ÿêäè (ß.Ìÿììÿäõàíëû);
Éàíûíà úàâàí áèð îüëàí ýþíäÿðÿúÿéÿì
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÐÛÍÃÓËÓ – ÝÞÇÖÒÎÕ Áåëÿ ñóàëû
àíúàã òÿíáÿë âÿ ãàðûíãóëó àäàì âåðÿ áèëÿð
(Ñ.Âÿëèéåâ); Øàèã ýþçöòîõ, áàøûàøàüû áèð
êÿñäèð.
ÃÀÐÛØÄÛÐÌÀÃ – ÀÉÛÐÌÀÃ Àíà,
ñöäëö éàéìàíû úûëõàúà ñöääÿí áèøèðèì, éîõñà
ÃÀÐÒ – ÚÀÂÀÍ
ñó äà ãàðûøäûðûì? (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ìÿí ñÿí-
äÿí àéðûëìàçäûì, àéûðäû éàüû ìÿíè (Áàéàòû).
ÃÀÐÛØÛÃ – ÀÉÄÛÍ Áó ÷þùðÿäÿ ñàô,
àéäûí, ãàéüû ãàðûøûã áèð òÿáÿññöì âàð
(Ñ.Ñÿðõàíëû).
ÃÀÐÛØÛÃ – ÀÉÄÛÍ Î àõøàì áó ãàðûøûã
ôèêèðëÿðëÿ àâàðà-ñÿðýÿðäàí øÿùÿðèí êö÷ÿëÿðèíè
äîëàøäûì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Èíäè èñÿ ýåòäèéè áó
àéäûí éîëëàð ìÿíè ÿìÿéÿ-çÿùìÿòÿ àïàðûð,
ñÿàäÿòÿ, õîøáÿõòëèéÿ ýÿòèðèá ÷ûõàðûð (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÃÀÐÛØÛà – ÒßÌÈÇ Ñÿíäÿ òÿìèç ôðàí-
ñûç ãàíû éîõäóð. Äåéÿñÿí, ãàðûøûüûí âàð
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÐÛØÌÀà – À×ÛËÌÀà Ýåò-ýåäÿ
øÿð ãàðûøûðäû, ñÿùÿð à÷ûëûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÐÌÀÃÀÐÛØÛÃ – ÀÉÄÛÍ Íèçàìè
áó ãàðìàãàðûøûã ñÿñëÿð äàâàì åòäèéè çàìàí
íÿ èñÿ Ôÿõðÿääèíèí ãóëàüûíà ïû÷ûëäàäû
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Èíäè êè áåëÿäèð, àäûíûçû áó
êàüûçà àéäûí éàçûí (Ú.ßìèðîâ).
ÃÀÐÌÀÃÀÐÛØÛÃËÛà – ßÌÈÍ-
ÀÌÀÍËÛà Áó åâÿ éåíèúÿ êþ÷ìöøöê, ùÿëÿ
ãàðìàãàðûøûãëûãäàí ùå÷ øåé òàïìàã îëìàç.
Íÿäÿíñÿ ñèçèí äÿñòÿíèç Òÿáðèçÿ ýèðäèéè
ýöíäÿí áÿðè ÿìèí-àìàíëûã éàðàäà áèëìÿäè
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÃÀÐÌÀÃÀÐÛØÛÃËÛÃ – ÍÈÇÀÌËÛ-
ËÛÃ Áó ãàðìàãàðûøûãëûã è÷ÿðèñèíäÿ, áó
ùÿéÿúàíëû ýöíëÿðäÿ Ìöíÿââÿðèí ñåâýèëèñè
ùàðàäàí ýÿëäè, ìÿíè íåúÿ òàïäû?! (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Áèð ãðóïóí øàýèðäëÿðè íèçàìëûëûüû èëÿ î
áèðè ãðóïëàðäàí ñå÷èëèðäè.
ÃÀÐÍÛÒÎÕ – ÝÞÇÖÀÚ Ãàðíûòîõ
àäàìëà éîëäàøëûã åëÿìÿê ÷îõ àñàíäûð, àììà
ýþçöàúëà äîëàíìàã, éîë ýåòìÿê äÿùøÿòäèð.
ÃÀÐØÛ – ÀÐÕÀ Áàõûíûç, ãàðøûìû òóòìóø
áèð àõûí; Ýöúëöäÿí ýöúëö, äÿíèçäÿí äàøãûí
(Ì.Ìöøôèã); Ãûç àðõàñû öñòÿ óçàíûá êèòàá
îõóéóðäó (Í.Íÿðèìàíîâ).
ÃÀÐÒ – ÚÀÂÀÍ Àüûð éàðàëàíìûø î ãàðò
úàíàâàð, ãÿçÿáëÿ ñû÷ðàéûð ùåé öñòöìöçÿ
(Ñ.Âóðüóí); Éàõûí ýÿëèí, úàâàí îüëàí
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
81
ÃÀÐÒ – ÌÖËÀÉÈÌ
ÃÀÐÒ – ÌÖËÀÉÈÌ Ñöëùöí ãàðò äöø-
ìÿíëÿðè òèòðÿøèð ÿáÿñ (ß.Úÿìèë); Ìöëàéèì
âÿ éóìøàã ñÿñè äÿéèøäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÐÒËÀØÌÀÃ – ÚÀÂÀÍËÀØÌÀÃ
Áó ñöðöíöí êåøèéèíè ÷ÿêÿí òîïëàí àðòûã ãàðò-
ëàøìûøäû. Ãîúàëàðûí äà êþíëöíäÿí úàâàíëàø-
ìàã êå÷èð.
ÃÀÐÒËÛÃ – ÚÀÂÀÍËÛÃ Èòèí ãàðòëûüû
÷îõ ïèñ îëóð. Êàìàëûí úàâàíëûüûíà áàõìà,
òàíûíìûø íåôò÷èäèð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÑÛÐÜÀ – ÁÖÐÊÖ Ïîçìàìûøäûð âöãà-
ðûíû íÿ ãàñûðüà, íÿ òóôàí (Ñ.Ðöñòÿì); Àõøàì
ãàðàíëûüû äöøäöéöíÿ áàõìàéàðàã, ùàâà ùÿëÿ
áöðêö èäè (Ñ.Ðÿùìàí).
ÃÀÑÛÐÜÀËÛ – ÁÖÐÊÖËÖ Äÿíèç ãàñûð-
üàëû, äÿíèç ÿñÿáè; Äàü êèìè äàëüàëàð âåðèá
ÿë-ÿëÿ (Î.Ñàðûâÿëëè); Áöðêöëö èéóí ýöíëÿ-
ðèíèí áèðèíè Ìóðàä Êöð ãûðàüûíäàêû ñþéöä-
ëöêäÿ, ßçèç èñÿ òÿúðöáÿ òàðëàñûíäà ãàðøûëàäû
(ß.Âÿëèéåâ).
ÃÀØÃÀÁÀà – ÖÇÖÝÖËßÐ Õóäàéàð
áÿé ãàøãàáàã èëÿ úàâàá âåðäè (Ú.Ìÿì-
ìÿäãóëóçàäÿ); Ñÿìÿä êèøè áèçè öçöýöëÿð
ãàðøûëàäû.
ÃÀÒÛ – ÄÓÐÓ Åëÿ åò êè, ñûéûã ãàòû éîõ,
äóðó îëñóí (“Àçÿðáàéúàí ãàäûíû”).
ÃÀÒÛ – ÐßÙÌËÈ Ýþðöðñÿí? Î èìèø
ãàòû äöøìÿíèì; Îíó éàíäûðñàì äà, ùàããûì
âàð ìÿíèì (Ñ.Âóðüóí); Ýþðöíöøäÿí ðÿùìëè
àäàìà îõøàéûð.
ÃÀÒÈË – ÝÖÍÀÙÑÛÇ Ìåøÿäÿ, äàüäà,
ýöä, ãàíëû ãàòèëè ýöä (Ñ.Ðöñòÿì); Çàâàëëû
ãàäûí íàùàãäàí ö÷ èë ýöíàùñûç ìöãÿññèð
îëìóøäóð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÒÛËÀØÌÀÃ – ÄÓÐÓËÌÀÃ Àç
ñîíðà åùòèéàò ÷ÿíèíÿ àõàí ìàéå ãàòûëàøìàüà
áàøëàäû (ß.Âÿëèéåâ); Ãàòû ìàéå ñó ãàðûøäûãúà
äóðóëäó (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÀÒÛËÀØÌÀà – ÇßÈÔËßÌßÊ ×ÿí
ýåò-ýåäÿ äàùà äà ãàòûëàøûðäû (Ì.Ùöñåéí);
Àõøàìäàí óüóëäàéàí êöëÿê ñÿùÿðÿ éàõûí
çÿèôëÿäè.
ÃÀÒÈËËÈÊ – ÝÖÍÀÙÑÛÇËÛÃ Îíóí
áîéíóíà ö÷ òÿãñèð ñàðûíìûøäû: ñàõòàêàðëûã,
82
ÃÀÉÍÀÌÀÃ – ÑÎÉÓÌÀÃ
èñðàô÷ûëûã âÿ ãàòèëëèê (Ñ.Ðÿùèìîâ); Ýöíàù-
ñûçëûüû îíó áó äÿôÿ î ãîâüàäàí õèëàñ åòäè
(“Óëäóç”).
ÃÀÒÛËÌÀÃ – ÄÓÐÓËÌÀÃ Åëÿ áèë
áèðäÿí-áèðÿ îíóí ãàíû ãàòûëäû (“Óëäóç”);
Þïäöì äþíÿ-äþíÿ, ñèíÿìÿ áàñäûì; Åëÿ áèë
äóðóëäó öðÿéèìäÿ ãàí (Ñ.Ðöñòÿì).
ÃÀÒÛØÄÛÐÌÀà – ÔßÐÃËßÍÄÈÐ-
ÌßÊ Çàëûì îüëó àëÿìè áèð-áèðèíÿ ãàòûá,
ôèêèðëÿðèí ùàìûñûíû áèð-áèðè èëÿ ãàòûøäûðûá êè,
èíäè ýÿë ñÿí, îíëàðû áèð-áèðèíäÿí ôÿðãëÿíäèð.
ÃÀÒËÀÌÀà – À×ÌÀà Àñéà ñöôðÿíèí
óúóíó ãàòëàäû (Ìèð Úÿëàë); Áèð åíëèêöðÿê,
áîé-áóõóíëó îüëàí èúëàñû à÷äû, äàíûøäû (Ìèð
Úÿëàë).
ÃÀÒÌÀÃ – ÀÉÛÐÌÀÃ Ýþçÿëäèð,
ýöíÿøè, àéû ñÿñëÿéèá; Îíëàðû äà áèçèì äÿñòÿéÿ
ãàòìàã (Ì.Ìöøôèã); Àéûðäû ìÿíäÿí î ìÿù-
ðóéè áèìÿãàì ôÿëÿê (Ñ.ß.Øèðâàíè).
ÃÀÉÄÀ-ÃÀÍÓÍ – ÙßÐÚ-ÌßÐÚËÈÊ
Ãàéäà-ãàíóí áèëìèðäè, áàñûá éåéèðäè
(Ì.Èáðàùèìîâ); Àðàíû ãàðûøäûðìàã, ùÿðú-
ìÿðúëèê òþðÿòìÿê, äöíéàíû àëò-öñò åòìÿêäÿí
áàøãà áèð íèééÿòè éîõäóð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÉÄÀËÛ – ÑßËÈÃßÑÈÇ Áóíóí îéíà-
ìàüû ýþçÿë âÿ ãàéäàëû èäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ);
Ìàðèàíà öðÿéèíäÿ áó ñÿëèãÿñèç àðâàääàí
øèêàéÿòëÿíÿðÿê ÿë-öçöíö éóìàüà ýåòäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÀÉÄÀÑÛÇ – ÑßËÈÃßËÈ Òÿúðöáÿäÿí
áèëèðèê êè, ìÿùñóëóí ãàéäàñûç éûüûëìàñû
êîëõîçà áþéöê çÿðÿð âóðóð (Â.ßëèéåâ); Î äà
òÿìèç âÿ ñÿëèãÿëè ýåéèíìèøäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÉÛÄÛØ – ÝÅÄÈØ Ìöùàðèáÿ âàõòû
Áàêûéà ýÿëìèøñèíèç? Èëê ãàéûäûøûìäûð (Ìèð
Úÿëàë); Ýåäèøè êþêñöìÿ ÷þêöð îäëó äàü;
Ýþðöøö ãÿëáèìäÿ éàíäûðûð ÷ûðàã (À.Øàèã).
ÃÀÉÛÒÌÀà – ÝÅÒÌßÊ Ìÿðéÿì
ñÿùÿð ýåäèð, àõøàì ãàéûäûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÉÍÀÌÀÃ – ÃÓÐÓÌÀÃ Áóðàäàí
ìÿí ýþðöðÿì ÷åøìÿëÿðè ãàéíàìàãäà
(À.Ñÿùùÿò); Ãóðáàí áèëäè êè, ëÿéÿíäÿêè êÿú
ãóðóéóá çàé îëóá (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ).
ÃÀÉÍÀÌÀÃ – ÑÎÉÓÌÀÃ Ùÿéÿò àðû
éóâàñû êèìè ãàéíàéûðäû (È.Øûõëû); Ðöñòÿì
ÃÀÉÍÀÌÀÃ – ÑÎÉÓÌÀÃ
êèøèíèí àéëàðëà è÷ÿðèñèíäÿ ýÿçÿí íèôðÿòè ùÿëÿ
ñîéóìàìûøäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÉÍÀÌÀÃ – ÑÎÉÓÌÀÃ Ñàìîâàð
åëÿ øèääÿòëè ãàéíàéûð êè, ýóéà ... áó ñààò
ùÿðÿêÿò åäÿúÿê (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); ×àé
ñîéóìóøäó (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÀÉÍÀÐ – ÑÎÉÓÃ ßñÿí éåëëÿð ÿòèð
ñà÷ûð áèçèì ãàéíàð ÷þëëÿðÿ (Ñ.Âóðüóí);
Ñîéóã óøàüûí ÿë âÿ àéàã áàðìàãëàðûíûí
óúóíó èëàí êèìè ñàíúûðäû (À.Ìÿììÿäðçà).
ÃÀÉÍÀÐËÛÃ – ÑÎÉÓÃËÓÃ Ñó ãàé-
íàðëûã ùÿääèíÿ ÷àòûáäûð. Ñóéóí ñîéóãëóüó
áÿäÿíèíè, ãîëëàðûíû ýèçèëäÿòäè (Ì.Åéíóëëàéåâà).
ÃÀÉÍÀÐËÛÃ – ÑÞÍÖÊËÖÊ Ùÿìèí
áó ãàéíàðëûã Øåùëèäÿ äÿðçëÿðèí ÷îõëóüóíäàí
äåéèë, ïàéûçûí íÿìèøëèéèíäÿí, ãûøûí òåç ýÿëÿ-
úÿéè ãîðõóñóíäàí èäè (Ñ.Ðÿùèìîâ); Îíóí
ñþíöêëöéö õÿñòÿëèéè èëÿ áàüëûäûð.
ÃÀÇÀÍÚ – ÇÈÉÀÍ Çèéàíûí éàðûñûíäàí
ãàéûòìàã äà ãàçàíúäûð (Àòà. ñþçö).
ÃÀÇÀÍÚËÛ – ÇßÐßÐËÈ Áóíäàí ñîíðà
ùÿðýèç äÿõè áåëÿ ãàçàíúëû ñÿôÿðäÿí ýåðè ãàë-
ìàéàúàüàì (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Ìÿí ïàéòàõòû
çÿðÿðëè öíñöðëÿðäÿí òÿìèçëÿäèéèì çàìàí
Ãÿòèáÿíè äÿ îüëóíóí éàíûíà, Ðåé øÿùÿðèíÿ
ýþíäÿðìèøäèì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÃÀÇÀÍÚÑÛÇ – ÇßÐßÐÑÈÇ Èø õîøóìà
ýÿëèð, àììà ãàçàíúñûçäûð. Áó âàñèòÿ èëÿ îíó
þçö ö÷öí çÿðÿðñèç áèð ùàëà ñàëà áèëÿðäè
(Ñ.Ùöñåéí).
ÃÀÇÀÍÌÀà – ÕßÐÚËßÌßÊ Êÿðáÿ-
ëàéû Ìÿììÿäÿëè èêè èë éàðûìäûð êè, ãöðáÿòÿ
÷ûõûá, àç-÷îõ ÷þðÿê ïóëó ãàçàíñûí (Ú.Ìÿì-
ìÿäãóëóçàäÿ); Ùàðäà õÿðúëÿéèðñÿí, êèìèíëÿ
õÿðúëÿéèðñÿí, íèéÿ õÿðúëÿéèðñÿí, áàøûíà
ùàðàäà äàø ñàëûðñàí, áèëìèðèê (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÀÇÌÀÃ – ÄÎËÄÓÐÌÀÃ Îíëàðû
âàçàéà äîëäóðóá ñòîëóí öñòöíÿ ãîéàð, ùÿð
ýöí ñóëàðûíû äÿéèøÿð... (Ì.Èáðàùèìîâ); Áó
ñààò äÿíèçäÿ ÿí äÿðèí áóðóã ùàðàäà ãàçûëûð?
(Ì.Ùöñåéí).
ÃÅÉÁ – ÇÖÙÓÐ Ýöëöøöí ýöëÿð öçöíäÿêè
ñåâèíú ãåéáÿ ÷ÿêèëäè (ß.Âÿëèéåâ); Áèçëÿðäÿ
ìèëëÿò ãóðüóëàðû øÿõñè ãóðüóëàð øÿêëèíäÿ
çöùóðà ýÿëèð (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ).
ÃßÔÈËÄßÍ – ÒßÄÐÈÚßÍ
ÃÅÉÐßÒËÈ – ÐßÇÈË Àüà ßëè òÿðÿã-
ãèïÿðâÿð èðàíëûëàðûí ÿí ãåéðÿòëè, ÿí ìÿñëÿêëè
úàâàíëàðûíäàí èäè (×ÿìÿíçÿìèíëè); Ùàðàì-
çàäà!.. Ñÿí íÿ ðÿçèë àäàìñàíìûø? (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÃÅÉÐßÒÑÈÇ – ØßÐßÔËÈ Ãåéðÿòñèçÿ
ùàðàì îëñóí áó òîðïàüûí ÷þðÿéè (Ñ.Ðöñòÿì);
Øÿðÿôëè áèð þìðöí ñîíóíà áèð áàõ! (Ñ.Âóðüóí).
ÃÅÉÇËßÍÌßÊ – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ
Êàñûá-êóñóáóí äà þçöíÿ ýþðÿ íàìóñó âàð
âÿ íàìóñóì äà ìÿíè ãåéçëÿíìÿéÿ âàäàð
åäèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ìÿí éåíÿ ñàêèòëÿø-
ìÿäèì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÅÉÇËÈ – ÑÀÊÈÒÚß Êàññèðè ãåéçëè
÷àüûðûá áóéóðäó êè, “êîìàíäèð”ÿ îí ìàíàò
âåðñèí (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ýþçöíö îíäàí ÷ÿê-
ìÿäÿí òåëåôîíäàêûíà ãóëàã àñûá ñàêèòúÿ ðàçû-
ëàøäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÅÉÇ-ÌßÐÙßÌßÒ Ìÿí ãåéçèìäÿí
ÿñèðäèì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Áÿëè, ìÿí îíäàí
ìÿðùÿìÿò óììàãäà ñÿùâ åëÿìÿìèøÿì
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃßÄÄÀÐ – ÐßÙÌËÈ – ßøè, áó ùÿêèì-
ëÿð íÿ ãÿääàð àäàìäûðëàð, õÿñòÿëèéèìÿ èíàí-
ìûðëàð, âàé-âàé! (Ò.Êàçûìîâ); Éàðûìúà ñààò
ñîíðà Àñëàí ðÿùìëè ãàäûíûí ýþñòÿðäèéè äàð
úûüûðëà ñöðÿòëÿ àääûìëàéûðäû (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÃßÄÈÌ – ÌÖÀÑÈÐ Äèâàðäà áÿäÿííöìà
áèð úöò ãÿäèì ýöçýö âàðäû (Ñ.Ùöñåéí); Áóíó
ìöàñèð ýÿíúÿ ãàäàüàí åòìÿê îëìàç.
ÃßÄÈÌ – ÒßÇß Òàíûøëûüûìûç òÿçÿ;
Äîñòëóüóìóç ãÿäèìäèð (È.Òàïäûã).
ÃßÄÈÌÈ – ÉÅÍÈ Ãÿäèìè ãóëóíäóð
Çàêèðè-õÿñòÿ; Ìÿùÿááÿò åò îíà, áàðû, ýþðÿíäÿ
(Ã.Çàêèð); Èðÿëèäÿ Ñÿìÿäè òàìàìèëÿ éåíè áèð
ùÿéàò, éåíè èøëÿð, éåíè ãàéüûëàð ýþçëÿéèðäè
(È.Ùöñåéíîâ).
ÃßÄÈÌËÈÊ – ÉÅÍÈËÈÊ Íåúÿ? Éîõñà
ìÿíèì íÿñëèìèí ãÿäèìëèéèíÿ øöáùÿ åäèðñÿí?
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Îí èëèí ÿðçèíäÿ êÿíääÿêè
éåíèëèê òÿê áèð ìÿêòÿá áèíàñûíäàí èáàðÿòäèð
(ß.Âÿëèéåâ).
ÃßÔÈËÄßÍ – ÒßÄÐÈÚßÍ Î, ãÿôèëäÿí
áàøûíû ãàëäûðûá öçöíö Ñàðûøûíà òóòäó (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Òÿäðèúÿí ùàâà à÷ûëûðäû.
83
ÃßÔËßÒ – ÌßÄßÍÈÉÉßÒ
ÃßÔËßÒ – ÌßÄßÍÈÉÉßÒ Âàé ñÿíèí
ùàëûíà, âàé ñÿíèí ùàëûíà êè, ãÿôëÿò ýþçöíö
þðòöáäöð (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Ìÿäÿíèééÿò
õàëãûí ýþçöíö à÷ûð, îíóí èíêèøàôûíà òÿêàí âåðèð.
ÃßÔËßÒßÍ – ÒßÄÐÈÚßÍ Ñó êÿíà-
ðûíäà ãÿôëÿòÿí íà÷àð; áèð ãóçó áèð ýöí îëäó
ãóðäà äö÷àð (À.Ñÿùùÿò); Î òÿäðèúÿí äîñòóíà
éàíàøäû.
ÃßÙßÐ – ÑÅÂÈÍÚ Óøàãëàðûí áåëÿ
êÿäÿðëè àüëàìàñûíû ýþðöíúÿ Ýþâùÿðÿ ãÿùÿð
öç âåðèðäè (ß.Âÿëèéåâ); Ñåâèíúèì ìàùíûéà
÷åâðèëìèøäè... (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃßÙßÒËÈÊ – ÁÎËËÓÃ Òÿáðèçäÿ áó
ñààò ãÿùÿòëèêäèð âÿ ÿùàëè ÷þðÿê öçöíÿ ùÿñ-
ðÿòäè (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); Èë âàð áîëëóã
îëóð; Èë âàð êàñàä îëóð; Áó èë áîëëóã èäè (Ð.Ðçà).
ÃßÙÃßÙß – ÀÜËÀØÌÀ Êÿðèì áàáà-
íûí åëÿ ñöêóò èëÿ áöçöëöá äóðìàñûíäàí áèð
ãÿùãÿùÿ ãîïäó (À.Øàèã); Àüëàøìà ãóðóá
ÿðëÿðèíèí ÿòÿêëÿðèíäÿí éàïûøûá äàâàéà ýåò-
ìÿéÿ ãîéìóðëàð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÃßÙÐßÌÀÍ – ÃÎÐÕÀà Úåéðàí
úÿñóð, ìÿòèí, ãÿùðÿìàí áèð ãàäûí èäè
(Ñ.Ùöñåéí); Àíà éóðäó áó øÿí òîðïàã; Éåòèø-
äèðìÿç õàèí, ãîðõàã (À.Øàèã).
ÃßÙÐßÌÀÍËÛà – ÃÎÐÕÀÃËÛÃ
Ãÿùðÿìàíëûã éàëíûç ñèëàù äåéèë, áèëèê äÿ
òÿëÿá åäèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ãûðàãäàí áàõàí-
ëàð ìöÿëëèìèí ãîðõàãëûüûíà ýöëìöøäöëÿð
(Ìèð Úÿëàë).
ÃßËÁÈ – ÀË×Àà Ýþéëÿðÿ áàø âóðàí áó
ãÿëáè äàüëàð; ùÿéàòà ÷àüûðûð ùÿð çàìàí áèçè
(Ñ.Âóðüóí); Èíäè äîñòóíóí åâèíäÿ îíóí
áàøàëòûñû àë÷àã èäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÃßËÁÈÃÀÐÀ – ÒßÌÈÇ Ùÿð ãÿëáèãàðà
íàêÿñ èëÿ åéëÿìÿ öëôÿò (Ñ.ß.Øèðâàíè); Î
ãûçûí òÿìèç ìÿùÿááÿòèíÿ þçöìö ëàéèã áèë-
ìèðäèì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃßËßÁß – ÌßÜËÓÁÈÉÉßÒ Ãÿëÿáÿ
áàéðàüû ãàëäûðûá éåíÿ; ßìÿê úÿáùÿñèíèí ãÿù-
ðÿìàíëàðû (Î.Ñàðûâÿëëè); Ñûüäûðà áèëìÿäè äàü
ãöðóðóíà; Òÿïÿ þíöíäÿêè ìÿüëóáèééÿòè
(Á.Âàùàáçàäÿ).
ÃßËßÒ – ÄÎÜÐÓ À ãàðäàø, áèðúÿ ãóëàã
àñ, ýþð íÿ äåéèðÿì, ñÿí ãî÷àãëûüû ëàï ãÿëÿò
84
ÃßÍØßÐ – ÀÐÕÀ
àíëàéûðñàí (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Éàð éàíûíäà
ýöíàùêàðàì; Äîüðó ñþçöì éàëàí îëäó (Àøûã
ßëÿñýÿð).
ÃßËÈÇ – ÀÑÀÍ Äóðñóí þëìÿäèéèíè...
ãÿëèç àíäëàð èëÿ çîð-ýöú Áàëëûéà èíàíäûðäû
(À.Øàèã); Èíäèéÿ ãÿäÿð ñÿíèí èôàäÿ åòäèéèí
âÿçèôÿëÿð áóíäàí àñàí âÿçèôÿëÿð èäèìè?
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÃßËÈÇ – ÑÀÄß ×îõ ãÿëèç ñîðóøìàäû-
íûçìû? (Ú.Úàááàðëû); Íèéÿ ñÿí ñàäÿ øåéëÿðè
áàøà äöøìöðñÿí? (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃßËÈÇËÈÊ – ÑÀÄßËÈÊ Ìÿñÿëÿíèí
ãÿëèçëèéèíäÿí áèð øåé àíëàìàã îëìóð
(“Àçÿðáàéúàí”); Áÿëè! – äåéÿ ñàðûøûí áèð
óøàã ñàäÿëèéè èëÿ úàâàá âåðèá, Ñÿëèìõàíîâóí
öçöíÿ áàõäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃßÌ – ØÀÄ Îëóáäó ãÿì éàòàüû øàä
ýþðäöéöí êþíëöì (Ùåéðàí õàíûì).
ÃßÌÝÈÍËÈÊ – ØÀÄËÛà Ãÿìýèíëèéèíÿ
ñÿáÿá ñåâèìëè ìöÿëëèìëÿðèíäÿí àéðûëàúàüû
èäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ãÿëáèíÿ øàäëûã äîëäó
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃßÌËßÍÌßÊ – ØÀÄËÀÍÌÀà Åëäàð
ãÿìëÿíäè áó èøÿ (À.Øàèã); Ëéóäìèëà èëÿ
áèðëèêäÿ Êèéåâÿ ýåäÿúÿéèíäÿí ñåâèíÿí Ðàí-
òèê öðÿéèíäÿ øàäëàíäû (Ú.ßìèðîâ).
ÃßÌËÈ – ØÀÄ Ùöñåéí Ýöíÿøÿ áàõàðàã
íÿ èñÿ ãÿìëè, äÿðèí øåéëÿð äöøöíöðäö
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Øàä õÿáÿð àëàí êèìè ñåâèíÿ-
ñåâèíÿ ãàäûíà ìöðàúèÿò åòäè (Ú.ßìèðîâ).
ÃßÍÀßÒ – ÈÑÐÀÔ Õÿñòÿíèí áîðúó áèð
ãÿíàÿòäèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Èñðàô ùàðàìäûð
(Àòà. ñþçö).
ÃßÍÀßÒÊÀÐ – ÈÑÐÀÔ×Û Þç ñÿíÿòèíè
ñåâÿí, ñîí äÿðÿúÿ ãÿíàÿòêàð, àüûðòÿáèÿòëè áèð
êÿíäëè âàð (À.Øàèã); ßëáÿòòÿ, áèëèðñèíèç êè,
àäÿòÿí èñðàô÷ûëàð ÷îõ âàõò õÿñèñ, ñàõòà, õåéèð-
õàùëàð èñÿ ëîâüà îëóðëàð (Ì.Òàëûáîâ).
ÃßÍÈÌ – ÄÎÑÒ Ùÿð øåéèí áèð ãÿíèìè,
áèð çàâàëû âàð (Ì.Èáðàùèìîâ); Ñÿí ùÿéàò äîñ-
òóñàí, åëëÿð çèíÿòè! Èíñàíëûã åøãèäèð êþêñöíäÿ
éàíàí (Ñ.Âóðüóí).
ÃßÍØßÐ – ÀÐÕÀ Éàíûíäà õûðäà ýöìöø
ãàøûã îëàí ôèíúàí èñÿ ãîúàíûí ãàðøû òÿðÿôèí-
äÿêè ùÿñèð ñÿíäÿëèí ãÿíøÿðèíÿ ãîéóëìóøäó
ÃßÐÁÈ – ØßÐÃÈ
(È.ßôÿíäèéåâ); Ìÿäÿä íàùàðûíû ãóðòàðûá
ãàïûäàí ÷ûõäû, Êîñà îíóí àðõàñûíà äöøäö
(Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÃßÐÁÈ – ØßÐÃÈ Ãÿðáè âÿ Øÿðãè Ñèáèð
ôàéäàëû ãàçûíòûëàðû, íåôò âÿ ãàçû èëÿ ìÿøùóðäóð.
ÃßÐßÇËÈ – ÕÅÉÈÐÕÀÙ ...Íÿ èñÿ
ãÿðÿçëè âÿ êèíëè àäàì òÿðÿôèíäÿí éàçûëäûüûíû
ùèññ åòäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Òÿáèÿòè áåëÿäèð,
õåéèðõàùäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃßÐßÇËÈËÈÊ – ÕÅÉÈÐÕÀÙËÛà Ñÿí
ùÿìèøÿ ÷àëûøûðñàí êè, ãÿðÿçëèëèêëÿ èø ýþðÿñÿí.
Áó õåéèðõàùëûã êèìÿ ëàçûìäûð êè, àäàìëàðûí
ùÿâÿñèíè þëäöðÿúÿê, íþãñàíû äåìÿéÿ ãîéìà-
éàúàã? (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃßÐßÇÑÈÇ – ßÄÀÂßÒËÈ Ñÿí ùÿìèøÿ
ãÿðÿçñèç éàðäûìà òÿðÿôäàð îëìóñàí. Èøèíäÿ
äÿ, ðÿôòàðûíäà äà ÿäàâÿòëèäèð.
ÃßÐÈÁ – ÄÎÜÌÀ Éîõ, ãàðäàøûì, áèçè
äàðòûá ãÿðèá âèëàéÿòÿ àïàðäûüûí éåòÿð, äàùà
áóíó âåðìÿðÿì, – äåéÿ àíàì äàéûìûí òÿê-
ëèôèíè ðÿää åòäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ýÿëèð âÿòÿí
îüëó äîüìà äèéàðà (Ì.Ðàùèì).
ÃßÐÈÁ – ÂßÒßÍ Ãÿðèá éåðäÿ äîñò îëàí
àäàì âÿòÿíäÿ äîüìà ãàðäàø îëàð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÃßÐÈÁß – ÀÄÈ Áó õÿáÿð ùàìûéà
ãÿðèáÿ òÿñèð áàüûøëàäû (Ñ.Âÿëèéåâ); Áó ñèçèí
ö÷öí àäè àëûøãàíëàðäàí äåéèë (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃßÐÈÁßËÈÊ – ÀÄÈËÈÊ Îíóí ùÿðÿêÿ-
òèíäÿ áèð ãÿðèáÿëèê âàðäû. Îíóí àäèëèéè èëÿ
úèääèëèéè àðàñûíäà ùå÷ áèð ôÿðã ýþðöíìöðäö.
ÃßÐÈÁËßØÌßÊ – ÄÎÜÌÀËÀØ-
ÌÀÃ Ãÿðèá ýåò-ýåäÿ äîüìàëàøûð, äîüìà-
ëàð èñÿ ÿêñèíÿ, ãÿðèáëÿøèð.
ÃßÐÈÁËÈÊ – ÄÎÜÌÀËÛà Éàä åëëÿðÿ
äöøÿíäÿ ãÿðèáëèê áîüóð ìÿíè… (ß.Úàâàä);
Áóíà áàõìàéàðàã, áóðàäà Ýöëÿáÿòèí ãÿðèáÿ
áèð äîüìàëûã ùèññ åäèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃßÐÈÁÑßÌßÊ – ÑÅÂÈÍÌßÊ Ìÿí
òàíûäûüûì áèð íÿôÿð äÿ éîõ èäè. Îíà ýþðÿ áèð
êöíúäÿ ãÿðèáñÿéèðäèì (Ìèð Úÿëàë); Ñÿñèíè
åøèäÿíäÿ î ãÿäÿð ñåâèíäèì êè, ñàíêè íå÷ÿ àé
èäè ýþðöøìöðäöê (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃßÑÁÊÀÐ – ÕÈËÀÑÊÀÐ Íèôðÿò îëñóí,
ëÿíÿò îëñóí òàðèõëÿðäÿ ãÿñáêàðà (Ì.Äèëáàçè);
ÃÛÏÛà – À×ÛÃ
Ðöõñàðÿ àõûðûíúû îëàðàã þç õèëàñêàðûíû çèéàðÿò
åòìÿëè, îíóíëà âèäàëàøìàëû èäè (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÃßØßÍÝ – ÊÈÔÈÐ Ãàðàíëûã ýåúÿíè èøûã-
ëàíäûðàí àé ùÿð éåðäÿ ïàðëàã âÿ ãÿøÿíýäèð
(Ñ.Âÿëèéåâ); Ùÿðäÿí êèôèðÿ äÿ ýþçÿëäèð äåéèí
(Ú.Íîâðóç).
ÃßØßÍÝËßØÌßÊ – ÊÈÔÈÐËßØ-
ÌßÊ Óúàëìûø, ãàðà ñà÷ëàðû äàùà äà ñûõëàø-
ìûø, þçö äÿéèøèá ãÿøÿíýëÿøìèøäè (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ); Åëÿ ýþçÿë õàíûì èíäè àðûãëàìûø,
áàëàúàëàøìûø, êèôèðëÿøìèøäè.
ÃßØßÍÝËÈÊ – ÊÈÔÈÐËÈÊ Ñûõ ãàðà
ñà÷ëàðû... ñèôÿòèíÿ áèð ãÿøÿíýëèê, áèð éàðàøûã
âåðèð (Ñ.Ðÿùèìîâ); Öçöíäÿí, ýþçöíäÿí
êèôèðëèê äàøûð; Äåéÿñÿí ãÿëáèíäÿ ãöðóð
îéíàøûð (Ñ.Âóðüóí).
ÃßØØ – ÀÉÛËÌÀ Ìÿí ãîðõóäàí áèùóø
îëóá éûõûëäûì; Ãÿøø àëÿìèíäÿ áèð òàìàøà
ãûëäûì (À.Ñÿùùÿò); Ùÿêèì õÿñòÿíèí àéûëìà-
ñûíû ýþçëÿäè (Ì.Ùöñåéí).
ÃßÒÈËÈÊ – ÒßÐßÄÄÖÄËÖÊ Øàìî-
íóí ãÿòèëèéèíè ýþðÿí Ñàôî îíóí ñþçöíö
÷åâèðìÿäè (Ñ.Ðÿùèìîâ); Îíóí ñÿñèíäÿ ãÿòèé-
éÿò éîõ, òÿðÿääöäëöê âàðäû.
ÃßÇßÁËßÍÌßÊ – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ
Àíúàã ýÿðÿê ñóàëûìäàí ãÿçÿáëÿíìÿéÿñÿí.
Ãÿçÿáëÿíìÿðÿì, õÿáÿð àë! (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Àíàñû Ñÿíóáÿð Ýöëÿíäàìûí ùþâñÿëÿäÿí ÷ûõ-
äûüûíû ýþðöá îíó ñàêèòëÿøäèðäè (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÃßÇßÁËÈ – ÑÀÊÈÒ Ïàòðóë ãÿçÿáëè áèð
ïû÷ûëòû èëÿ õÿáÿð àëäû (Ñ.Âÿëèéåâ); Ñóëàð éàòà-
üûíäà ñàêèò âÿ ùÿðÿêÿòñèç èäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÌÛØÌÀÃ – ÀÜËÀÌÑÛÍÌÀÃ Ìèðçÿ
Êÿëÿíòÿð ìààðèô øþáÿñèíèí ìöäèðèíèí öçöíÿ
áàõûá ãûìûøäû (Ñ.Ðÿùìàí); Êè÷èêáÿéèì
àüëàìñûíàðàã áàøìàüû îíóí ÿëèíäÿí àëûá,
ùàñàðûí öñòöíäÿ îòóðäó (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÃÛÍÀÌÀà – ÒßÐÈÔËßÌßÊ Ãûíà-
ìàñûí ìÿíè êþíëö áöòöíëÿð; Ôèêðèì äàüû-
íûãäûð, õàòèðèì ÿâðàã (Ã.Çàêèð); Ãî÷ÿëè áèð
íå÷ÿ äÿôÿ äÿ Ãóëó èëÿ ýþðöøöá îíó òÿðèôëÿäè
(È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÃÛÏÛà – À×Ûà Áèç òàðèõäÿ ùå÷ áèð çàìàí;
Ýþçö ãûïûã îëìàìûøûã! (Ñ.Òàùèð); Î, éàøà-
85
ÃÛÐÀÃ – ÎÐÒÀ
äûüû ìöùèòÿ Íÿúÿô áÿé êèìè äåéèë, ýþçö à÷ûã
áàõûð, êèìèíëÿ íÿ úöð äàâðàíìàüû áàúàðûð
(ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÃÛÐÀÃ – ÎÐÒÀ Ñàü ÿëèìè ìàñàíûí
ãûðàüûíà äàéàéûá äóðäóì (À.Øàèã); Ãóëàì
áó äÿôÿ àðõà òÿðÿôäÿ éîõ, îðòàäà, ãóðøàüà
ãÿäÿð ñóéóí è÷èíäÿ îòóðäó (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÐÀÃ – ÎÐÒÀ Ñàü ÿëèìè ìàñàíûí
ãûðàüûíà äàéàéûá äóðäóì (À.Øàèã); Ãóëàì
áó äÿôÿ àðõà òÿðÿôäÿ éîõ, îðòàäà, ãóðøàüà
ãÿäÿð ñóéóí è÷èíäÿ îòóðäó (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÐÀÃ – ÄÎÑÒ Äÿðéàäà ÷ûðàã éàíàð;
Áàõäûãúà èðàã éàíàð; Éàð éàðûíà ãîâóøñà;
Äîñò ýöëÿð, ãûðàã éàíàð (Áàéàòû).
ÃÛÐÕÄÈËËÈ – ÍÀÌÓÑËÓ Éàõàíû îíà
òàíûòìà, ãûðõäèëëè ãàäûíäûð, ñÿíè òÿëÿéÿ ñàëà
áèëÿð. Ãèéìÿòèí äåäèéèíÿ ýþðÿ, Ýöëñàáàù ÷îõ
÷àëûøãàí âÿ íàìóñëóäóð (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÛÐÛÃ – ÁÖÒÞÂ Áàùàäûð áó ôèêèðäÿ èêÿí
Èâàí ãàïûíû à÷ûá, ÿëèíäÿ ñàìîâàð, öñòöíäÿ
ìèñ ÷àéíèê, èêè ôèíúàí, áèð íå÷ÿ ãÿíä ãûðûüû
è÷ÿðè äàõèë îëäó (Í.Íÿðèìàíîâ); Áöòþâ áèð
ãÿíäè àüçûíà ãîéäó.
ÃÛÐÛÃ – ÑÀÇ Ñàðõàí ÿëèíäÿêè ãûðûã ôÿíÿðè
éóõàðû ãàëäûðäû (Ì.Ùöñåéí); Ðàáèòÿ ùÿëÿëèê
ñàç èøëÿéèðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÐÛÃËÛÃ – ÑÀÇËÛÃ Áöòöí âöúóäóìäà
áèð ãûðûãëûã, áèð ñûçûëòû ùèññ åäèðÿì (À.Øàèã);
ßùìÿä êèøèíèí ñàçëûüû ãàëäû ãèéàìÿòÿ.
ÃÛÐÛØÛà – À×Ûà Ïîëêîâíèêèí àëíûíäàêû
ãûðûøûãëàðû ñûõëàøäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); À÷ûã
éàõàñûíäàí ýþðöíÿí ñàðüû ãàáàãäàí äà ãàíà
áóëàøìûøäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÐÛØÌÀà – À×ÛËÌÀà Îíóí àëíû
ãûðûøìûøäû, ãàøëàðû àç ãàëà ýþçëÿðèíè áöðö-
ìöøäö (ß.Âÿëèéåâ); ×ÿìÿíëèêäÿ õóäìàíè
ñöôðÿëÿð à÷ûëäû, øèðèí ñþùáÿòëÿð áàøëàíäû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÐÌÀà – ÄÖÇßËÒÌßÊ Ëÿïÿëÿð áó
ïèëëÿêÿíëÿðè ñàõñû ãàá êèìè âóðóá ãûðûð (Ìèð
Úÿëàë); Ãÿðÿíôèë ïÿíúÿðÿíèí øöøÿñèíÿ áàõûá
êÿëàüàéûñûíû äöçÿëòäè (Ñ.Ðÿùìàí).
ÃÛÑÀ – ßÒÐÀÔËÛ Îõóíäó ãûñà äóà;
ÿéèëäèëÿð òîðïàüà (À.Øàèã); Êöðä ßùìÿä,
õàðèúè òèúàðÿòõàíàëàðëà ÿëáèð îëìóø áèð îâóú
86
ÃÛØÃÛÐÌÀÃ – ÑÓÑÌÀÃ
òàúèðëÿðèí èøëÿäèéè úèíàéÿòëÿðè ÿòðàôëû îëàðàã
Ôðèäóíà äàíûøäû... (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÛÑÀ – ÝÅÍÈØ Ùåéèô þìöð ãûñà, àðçó
ýåíèøäèð; Êèì áó ãàéüû èëÿ òèòðÿìÿìèøäèð?
(Ì.Ìöøôèã).
ÃÛÑÀÁÎÉËÓ – ÓÚÀÁÎÉËÓ Êÿðèì
áàáà... ãûñàáîéëó, ýåíèø êþêñëö ãîúà èäè
(À.Øàèã); Îíëàð áèð-áèðè èëÿ ÷îõ ìÿñëÿùÿò
åòäè, íÿùàéÿò, óúàáîéëó êþê æàíäàðì éàâàø-
éàâàø ïèëëÿêÿíëÿðè ÷ûõìàüà áàøëàäû (À.Øàèã).
ÃÛÑÀËÛÃ – ÓÚÀËÛÃ Àüûë àäàìûí áîéúà
ãûñàëûüû âÿ éà óúàëûüû èëÿ þë÷öëìöð.
ÃÛÑÀËÌÀÃ – ÓÇÀÍÌÀÃ Ýåúÿëÿð
óçàíûð, ýöíëÿð ãûñàëûð; Ýþé öçöíö ãàðà
áóëóäëàð àëûð (À.Øàèã).
ÃÛÑÛËÌÀà – À×ÛËÌÀà Ùå÷ ãûñûëìà
áó ìÿúëèñäÿ; Áó ìÿúëèñ ÿð ìåéäàíûäûð (Àøûã
Âÿëè); Ñàëìàíûí ðÿíýè à÷ûëäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÛÑÛÐ – ÄÎÜÀÐ Øèðèíèí ãûçû ãûñûð Íàðûí-
ýöëëÿ áÿðê àëûøûá (È.ßôÿíäèéåâ); ×îáàíëàð
äîüàð ãîéóíëàðà ãûø àéëàðûíäà äàùà ÷îõ ôèêèð
âåðèðëÿð.
ÃÛÑÛÐ – ÑÀÜÌÀË Ñöäöí äàäûíû ãûñûð
ÿìÿí äàíà áèëÿð (Àòà. ñþçö); Ýåúÿ-ýöíäöç
÷þðÿéèíè éåéèá, ÷àéûíû è÷èá þçöíö äÿ ãóìàðäà
ñàüìàë èíÿê êèìè ñàüûðäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÃÛÑÃÀÍÚ – ÖÐßÉÈÀ×Ûà Ãàéíàíà áó
ñÿàäÿòÿ ãàðøû ãûñãàíú âÿ çèää âÿçèééÿò
àëìûøäû (×ÿìÿíçÿìèíëè); Öðÿéèà÷ûã àäàì-
äûð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÃÛÑÃÀÍÚËÛà – ÒßÌÈÇËÈÊ Ñÿíèí
ãûñãàíúëûãëàðûí äà, øöáùÿëÿðèí äÿ ìÿíÿ õîø
ýÿëèð (Ì.Èáðàùèìîâ); Öðÿéèìäÿ ãîøóí-
ãîøóí òÿìèçëèêëÿð; Áèð äÿ èíôàðêò óéóéàðìûø
(Ú.Íîâðóç).
ÃÛØ – ÉÀÉ Ãûøäà éåë òóòìàéàí, éàéäà
ýöíÿø ýþðìÿéÿí áèð ñêàìéàëàðû âåð (×ÿìÿí-
çÿìèíëè).
ÃÛØÃÛÐÛÃ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Áó ãÿäÿð
ãûøãûðûüà äóðäó ãîíóì-ãîíøó òàìàì
(Ì.ß.Ñàáèð); Ñàêèòëèéè ýÿðýèíëèéÿ äÿéèøÿí
âàð (Ú.Íîâðóç).
ÃÛØÃÛÐÌÀÃ – ÑÓÑÌÀÃ Áèð äÿ âàð
ãöââÿñè èëÿ ãûøãûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Áîíäàð-
÷óê áèðäÿí ñóñäó (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛØËÀÃ – ÉÀÉËÀÃ
ÃÛØËÀÃ – ÉÀÉËÀÃ Êöëÿêëè ãàð, éàüûø
éàüàð óçóí-óçàäû éàéëàüà; Êþ÷ÿð áó âàõò
åë-îáà, åíÿð òàìàì ãûøëàüà (À.Ñÿùùÿò).
ÃÛØËÀÌÀÃ – ÉÀÉËÀÌÀÃ Áó ãûø
áóðàäà ãûøëàìàñàí, ìàäàðûì êå÷ìÿç
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Èáðàùèì ÿìè áó éàéû éàé-
ëàãäà éàéëàìûøäûð.
ÃÛØËÛÃ – ÉÀÉËÛÃ Ãûøëûüûí òÿäàðöêöíö
éàéäà, éàéëûüûí òÿäàðöêöíö èñÿ ãûøäà ýþðìÿê
ëàçûìäûð.
ÃÛÒ – ÁÎË Ñÿðâ àüàúû ùÿð àüàúäàí óúàäûð;
ßñëè ãûòäûð, áóäàüûíäà áàð îëìàç (Õÿñòÿ
Ãàñûì); Àíúàã õîøáÿõòëèêäÿí ìåéâÿíèí
áîë âàõòû èäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÛÒËÛÃ – ÁÎËËÓÃ Ãûòëûã èëëÿð éàüû-
øûòÿê ãóðóéóá ýþç éàøûìûç... (Øÿùðèéàð); Áèð
éàíäà ùàêèìäÿ áþéöê áèð áîëëóã; Áèçèì íÿñè-
áèìèç àúëûã, éîõñóëëóã! (ß.Úàâàä).
ÃÛÂÐÀà – ÕßÑÒß Ùÿêèì éàøëû, ëàêèí
ãûâðàã áèð àäàìäûð (ß.ßáöëùÿñÿí); Áóðàäà
õÿñòÿ ÷îõäóð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÂÐÀÃËÀØÌÀà – ÕßÑÒßËßÍ-
ÌßÊ Èñòèðàùÿòèíäÿí ñîíðà õåéðè ãûâðàãëà-
øûáäûð. Àíàì õÿñòÿëÿíìèøäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÂÐÛËÌÀà – À×ÛËÌÀà Éóìàã
êèìè éóìðóëàíàí ãûçûë èëàí ãûâðûëûá à÷ûëäû...
(È.Øûõëû).
ÃÛÉÛà – À×Ûà Åëÿ áèë áöòöí áóíëàð äà
òàòàðûí ãûéûã ýþçëÿðèíäÿí ýèçëè ãàëìûðäû
(ß.ßáöëùÿñÿí); ßëèíè Ìàéàíûí à÷ûã ÷èéíèíÿ
âóðäó... (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÛÉÛËÛ – À×Ûà Ãûéûëû ýþçëÿðèíäÿ ýèçëè
áèð êèí ãàéíàéûð (È.Òàïäûã); ...Îíóí àëíû
à÷ûã, öçö äÿ àüäûð (Ñ.Âóðüóí).
ÃÛÉÃÀÚÛ – ÄÖÇ Ñÿêèíÿ Âÿëèíèí öçöíÿ
äöç áàõäû. Ïÿðøàí îíà ãûéãàúû áèð íÿçÿð
ñàëäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÛÉÌÀà – À×ÌÀà Ùåñàáäàð ýþçëÿðèíè
ãûéûá, öôöãäÿ èêè áîé ãàëõìûø ýöíÿøÿ áàõäû
(Ì.Èáðàùèìîâ); À÷ ýþçöí, ýþçëÿðèíèí ãóðáàíû;
Áèð òàìàøà åëÿ, ýþð äöíéàíû (À.Ñÿùùÿò).
ÃÛÉÌÀà – ßÑÈÐÝßÌßÊ Àé çàëûì
îüëó, àäàì äà Èñêÿíäÿð êèìè îüëàíà ãûéûá
ýöëëÿ àòàðìû? (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Èñìÿò! Àëëàù
ÿñèðýÿñèí, íÿäèð áó ùàëÿò? (Ù.Úàâèä).
ÃÛÇÛØÌÀÃ – ÑÎÉÓÌÀÃ
ÃÛÇÀÐÌÀÃ – ÀÜÀÐÌÀÃ Ýöíÿø
öôöãäÿ éàíäû; Ãûçàðäû éàâàø-éàâàø (Ì.Ìöø-
ôèã); Ùàìûäàí ýåú éàòûá ãàëõäûíûç åðêÿí;
Àüàðäû äàí éåðè ýþçëÿðèíèçäÿ (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÃÛÇÀÐÌÀÃ – ÁÎÇÀÐÌÀÃ Êèøèíèí
ñèôÿòè áîçàðäû (ß.Âÿëèéåâ); Çîéàíûí éàíàã-
ëàðû ãûçàðäû (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÃÛÇÀÐÌÀÃ – ÑÛÐÒÛËÌÀÃ Ðóãèééÿ
ìÿòëÿáè àíëàäû, ÿòðàôà áàõäû, áèð êÿñ éîõ èäè.
Äàí øÿôÿãè êèìè ãûçàðäû (À.Äèâàíáÿéîüëó);
Ñÿíäÿ òÿãñèð îäóð êè, óøàã âàõòûíäà ôàüûðû
ùàãã éåðÿ, íàùàã éåðÿ î ãÿäÿð äþéäöí êè,
àõûðäà ñûðòûëäû... (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÃÛÇÄÛÐÌÀ – ÖØÖÒÌß Áèð ùÿôòÿäèð êè,
óøàüûì ãûçäûðìà è÷èíäÿ éàíûð (Ú.Úàááàðëû);
Áÿäÿíèíÿ öøöòìÿ äöøäö (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÇÄÛÐÌÀÃ – ÑÎÉÓÒÌÀÃ Éàñÿìÿí
÷àéûí ãûðàüûíäà ñó ãûçäûðûá ïàëòàð éóéóðäó
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); ×àéû ñîéóòìàéûí, è÷èí
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÃÛÇÜÛÍ – ÑÀÊÈÒ Àçÿðáàéúàí ÿäÿáè äèëè
ãûëûíú äþéöøöíö àíäûðàí ãûçüûí ìöíàãèøÿëÿð,
êÿñêèí äåéèøìÿëÿð äèëèäèð (Ì.Èáðàùèìîâ);
Þëêÿíèí ñàêèò, èøûãëû ùÿéàòû äà äöøìÿí ýöë-
ëÿñèíäÿí áèðúÿ àíäà áåëÿúÿ ïîçóëìóøäó
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÇÜÛÍ – ÑÎÉÓÃ Éÿíè äÿìèðè ãûçüûí
èêÿí éàñòûëà (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Äÿðéàíûí áàõûø-
ëàðû ñîéóã, ñÿñè éàä èäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÇÜÛÍ – ÇßÈÔ Áåúÿðìÿíèí ãûçüûí
äþâðö èäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Åëÿ áèë çÿèô öðÿéè
ùÿìèøÿëèê îëàðàã ñàüàëäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÛÇÜÛÍËÛÃ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Áèð ùÿôòÿ
ÿââÿëäÿí àøàüû áàçàðäà, èñòÿðñÿ äÿ éóõàðû
áàçàðäà áèð ãûçüûíëûã ìöøàùèäÿ åäèëèðäè
(Ù.Ñàðàáñêè); Ùÿëÿ êè, ñàêèòëèêäèð (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÃÛÇÛØÌÀà – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ Õàí
áöñáöòöí ãûçûøûá ãÿçÿáëÿ áàüûðäû (Ì.Ðçàãó-
ëóçàäÿ); Òÿðëàíäàí ìÿêòóá àëäûüû ö÷öí
ñàêèòëÿøäè.
ÃÛÇÛØÌÀÃ – ÑÎÉÓÌÀÃ Éàðûì ñààò-
äàí ñîíðà ìåùìàíõàíàäà îéóí ãûçûøäû
(Ú.ßìèðîâ); Ìîíáàçîíóí ùèðñè ñîéóäó
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
87
ÃÛÇÌÀà – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ
ÃÛÇÌÀà – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ ßøðÿô
àíàñûíûí áó áþéöê õÿáÿðè åòèíàñûç ãàðøûëà-
ìàñûíà ãûçäû (Ìèð Úÿëàë); Ìÿí éåíÿ ñàêèò-
ëÿøäèì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÇÌÀÃ – ÑÎÉÓÌÀÃ Òåç ãûçàð, ýåú
ñîéóéàðäû (Ð.Ðçà).
ÃÛÇÌÀà – ÖØÖÌßÊ Öìèä âÿ ñåâèí-
úèí èñòèñèíäÿí úàíû ãûçäû (Ì.Èáðàùèìîâ); –
Áÿñ îíäà ìÿí íèéÿ öøöìöðÿì? – äåéÿ ãûç
áàøûíû ãàëäûðìàäàí ñîðóøäó (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÛÇÌÀÐ – ÑßÐÈÍ Øàõòà ãûçìàð áèð
äÿìèð êèìè îíó äàüëàéûðäû (ß.Ìÿììÿä-
õàíëû); Áóðà ùÿì êþëýÿ èäè, ùÿì äÿ ñÿðèí èäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÈÉÀÁÈ – ßÉÀÍÈ “Ñàòûì, ñàòìàéûì...”
äåéÿí ìèéàíÿ ñàòãûíëàðû; Ãèéàáè ñàòãûíëàðû,
ÿéàíè ñàòãûíëàðû (Õ.Ðçà).
ÃÈÉÀÌßÒ – ÏÈÑ Äîñòëàð îòóðìóøäóëàð.
Ýåúÿíè ãèéàìÿò êå÷èðèðäèëÿð (Ìèð Úÿëàë);
Éàõøûñû áóäóð êè, íÿ ïèñ èø òóò, íÿ äÿ ïèñ ñþç
åøèò (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÈÉÀÌßÒ – ÑÀÊÈÒ Ëàêèí ïàëòàðëàðû
ñÿùíÿéÿ àïàðûëìûø àðâàäëàðûí ãèéàìÿòèíäÿí
õÿáÿðèì éîõ èìèø (Ù.Ñàðàáñêè); Ýþé ìåøÿëÿð,
ñàêèò êÿíäëÿð, ñÿñ-êöéëö ëèìàíëàð òàìàøàëû
éåðëÿðäèð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÈÉÀÌßÒ – ØßÍ Ùÿð ýöíöì ùèúðèíäÿ,
åé ìÿù, áèð ãèéàìÿò òÿê êå÷ÿð (Ñ.ß.Øèðâàíè);
Ñÿùÿð øÿí âÿ ýöìðàù îéàíìûøäûì (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÃÎÚÀ – ÚÀÂÀÍ Ãîúàíûí áèëèéè, úàâà-
íûí áèëÿéè (Àòà. ñþçö).
ÃÎÚÀËÛ – ÚÀÂÀÍËÛ Óçàãëàð, éàõûí-
ëàð äþéäö ãàïûíû; Ãîúàëû, úàâàíëû äöøäöêúÿ
áÿíäÿ (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÃÎÚÀÌÀÍ – ÁÀËÀÚÀ Ýåíèø âÿ ãîúà-
ìàí ìåøÿíèí ÿí éàõøû âàõòû èäè (Ìèð Úÿëàë);
Áó áàëàúà ãûçûí áàðÿñèíäÿ íÿ ãÿäÿð éàçñà-
íûç ëÿéàãÿòè âàð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎÚÀÌÀÍ – ÝßÍÚ Ãîúàìàí ñÿíÿò
õàäèìèíè äèíëÿìÿéè àðçó åäÿí ÷îõ èäè (Ìèð
Úÿëàë); Ãàðû ýÿíúÿ éåð ýþñòÿðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎ×Àà – ÃÎÐÕÀà Ìÿýÿð áó øÿùÿðäÿ
ùàìûäàí ãî÷àã ìÿí îëäóì? (Ú.Ìÿììÿä-
ãóëóçàäÿ); Ìÿí ãîðõàã ñàíäûüûì àäàìëàðû
88
ÃÎÙÓÌËÓÃ – ÉÀÄËÛÃ
óòàíäûðìàã ö÷öí êàðòîô-ñîüàí ñîéìàüà ìÿò-
áÿõÿ ýþíäÿðèðÿì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎ×Àà – ÒßÍÁßË Úàùàí ùÿð èøè
äöçÿëäèð, ãî÷àã àðâàääûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Þçöíäÿí çÿèôëÿðÿ çöëì åäÿíëÿð âÿ òÿíáÿëëÿð
ãàëìàéàúàã (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÎ×ÀÃËÀØÌÀà – ÒßÍÁßËËßØ-
ÌßÊ Êàìðàí éàìàí ãî÷àãëàøûá (ß.Âÿëè-
éåâ); Òðàêòîð÷ó ñîí âàõòëàð éàìàí èøäÿí
ñîéóéóá, éàìàí òÿíáÿëëÿøìèøäèð (“Óëäóç”).
ÃÎ×ÀÃËÛà – ÒßÍÁßËËÈÊ Úàùàíûí
ãî÷àãëûüûíû îíäàí áèë êè, áó éàøûíäà ö÷-äþðä
àéûí è÷èíäÿ ñàâàäëàíäû (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Ýþçöíÿ äþíäöéöì Àíàõàíûì äà åëÿìÿ
òÿíáÿëëèê, åëÿ áèðèíúè êÿðÿ äîüóì åâèíäÿí
÷ûõàíäà íÿ àç, íÿ ÷îõ, ýþçÿë-ýþé÷ÿê ö÷
óøàã ýÿòèðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎ×ÀÃËÛà – ÃÎÐÕÀÃËÛà À ãàðäàø,
áèðúÿ ãóëàã àñ, ýþð íÿ äåéèðÿì, ñÿí ãî÷àã-
ëûüû ëàï ãÿëÿò àíëàéûðñàí (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ);
Òîõòàò þçöíö; Ãîðõàãëûã äàùà ñÿíÿ åéèáäèð!
(È.Òàïäûã).
ÃÎ×Ó – ÔÀÜÛÐ Ãî÷óëàð, ãóëäóðëàð ãàòàð
òàõàðäû; Ôàüûð-ôöãàðàéà éàí-éàí áàõàðäû
(Àøûã ßëÿñýÿð).
ÃÎ×ÓËÓà – ÔÀÜÛÐËÛà Ìèëëÿòïÿðÿñò-
ëèêäÿí, âÿòÿíäàøëûãäàí äÿì âóðóðóã ãàðàúà
ãÿïèêäÿí þòðö, ãî÷óëóã åäèðèê ýåíÿ î ãÿïèê-
äÿí þòÿðè (Í.Âÿçèðîâ); Ôàüûðëûã îëàð, àììà
áó äÿðÿúÿäÿ äÿ éîõ äà.
ÃÎÙÓÌ – ÉÀÄ Ùàçûðäà ìÿí þç
ãîùóìëàðûì âÿ åëèì èëÿ áÿðàáÿð úÿáùÿéÿ
ýåäèðÿì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Àçàä éàä àäàìûí
áó ùÿðÿêÿòëÿðèíäÿí ÷îõ øöáùÿëÿíäè, äÿðùàë
àéàüà ãàëõûá îíó ãàðøûëàäû (À.Øàèã).
ÃÎÙÓÌËÀØÌÀÃ – ÉÀÄËÀØÌÀÃ
Ìÿí þçöìö ÷îõ õîøáÿõò ùåñàá åäèðÿì êè,
ñÿíèí èëÿ ãîùóìëàøìàã ìöìêöí îëàéäû
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ýåäèø-ýÿëèø îëìàéàíäà
ãîùóì äà éàäëàøûð.
ÃÎÙÓÌËÓÃ – ÉÀÄËÛÃ Áóíóíëà
áèçèì áèð éöíýöëâàðè ãîùóìëóüóìóç äà âàð-
ìûø (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); Éàäëûüû éàäûíà
äöøöá ãÿùÿðëÿíäè.
ÃÎÕÓ – ßÒÈÐ
ÃÎÕÓ – ßÒÈÐ Áó ðöòóáÿò âÿ öôóíÿò
ãîõóñó îðàäàí ýÿëèðäè (Ì.Ðçàãóëóçàäÿ); Ùÿð
òÿðÿôÿ ÿòèð ñÿïèëìèøäè (Ìèð Úÿëàë).
ÃÎÕÓËÓ – ßÒÈÐËÈ ßòðàôäàêû ãîõóëó
áàòàãëûã ìÿíè î ãÿäÿð äÿ áöðöìÿìèøäèð êè,
îíäàí õèëàñ îëóá ÷ûõà áèëìÿéèì (ß.Øÿðèô);
Àõûðäà ëàï éàõûíäà öçáÿöçöíäÿ äóðóá, øàä-
ëûãëà ýöëÿíäÿ èëûã, ÿòèðëè íÿôÿñè îüëàíûí ñèíÿ-
ñèíäÿ ýÿçäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎË×ÎÌÀà – ÊßÍÄËÈ Ìîëëà Ðÿúÿá
áèð äÿñòÿ êÿíä ãîë÷îìàãëàðû èëÿ âÿ áÿéëÿðè
èëÿ áèð éåðäÿ ùÿáñÿ àëûíûá, äàìà ñàëûíäû
(Á.Òàëûáëû); Äåéèðëÿð êÿíäëèéÿ âåðèëèð òîðïàã;
Àðïà éåéÿíëÿðèí èøòàùûíà áàõ! (Ñ.Âóðüóí).
ÃÎÍÄÀÐÌÀ – ÒßÁÈÈ Ñîíðà ãîíäàðìà
áèð ãÿùãÿùÿ ÷ÿêèá áÿðêäÿí ýöëäö (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Òÿáèèäèð êè, þç îüëóíà äà ùèññëÿð âÿ
äóéüóëàð àøûëàìàüà ÷àëûøìûø... (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÎÍÄÀÐÌÀÃ – ÄÀÜÛÒÌÀÃ Íàøû
áÿííà ãîíäàðûáäû íîâäàíû, õàëã íåéëÿñèí?
(Ì.Ìþúöç); Áó ñààò éåíÿ ñóëòàíûí ãîøóíëàðû
Èðàíûí áó ýóøÿñèíè ñþêöá êÿíäëÿðè äàüûòìàã-
äàäûð (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ).
ÃÎÍÓØÌÀÃ – ÑÓÑÌÀÃ Ýÿë éàíûìà,
ñÿíèí èëÿ ãîíóøàã; Êþíëöìöçöí èñòÿéÿíè äàíû-
øàã (Ù.Ê.Ñàíûëû); Éàéëûì àòÿøè ñóñìàã áèëìèð,
éåðÿ-ýþéÿ ìåéäàí îõóíóðäó (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎÏÌÀÃ – ÉÀÏÛØÌÀÃ Êîëóí áóäàüû
àéûíûí ýöúöíÿ äàâàì åòìÿéèá ãîïäó
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Òåç ÿéèëèá ìèëè éåðäÿí
ýþòöðäö âÿ àðâàäûíà âåðäè, ñîíðà îíóí éàðû-
÷ûëïàã ÿòëè ãîëóíäàí éàïûøäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÎÐÕÀÃ – ÈÝÈÄ Öðêÿê, ãîðõàã ãûç
óøàüû éûðòûúûíûí ãàáàüûíäà äóðà áèëìÿäè
(Ì.Èáðàùèìîâ); Äÿëè èýèääèð, ÿëèíäÿí õàòà
÷ûõà áèëÿð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÃÎÐÕÀà – ÌßÐÄ Ãîðõàãäûð, ÷îõ äà
êè, ìÿðä ÷ûõûá àäû (Ñ.Ðöñòÿì).
ÃÎÐÕÀÃËÀØÌÀà – ÈÝÈÄËßØÌßÊ
Áàéðàì ñîí âàõòëàð éàìàí ãîðõàã îëóá,
íÿäÿíñÿ ãîðõàãëàøûá. ßçÿëäÿí ãî÷àã èäè.
Èíäè èýèäëÿøèá (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÎÐÕÀÃËÛÃ – ÈÝÈÄËÈÊ Úÿáùÿäÿ òîï
ýöëëÿñèíäÿí áàø ýþòöðöá ãà÷ìàã ãîðõàãëûã
äåéèë, úÿíàá çàáèò, èýèäëèêäèð! (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎØÀ – ÒßÊÁßÒßÊ
ÃÎÐÕÀÃËÛà – ÃßÙÐßÌÀÍËÛà –
Éîõ, Ñàëìàíîâ, îíóí ãîðõàãëûüûíû ìÿí
ýÿðÿê Ñàëàòûíëû úàìààòûíà áó ñààò áèëäèðèì
(Ò.Êàçûìîâ); Ìÿíèì éîëäàøëàðûì äàüëàðäà
áþéöê ãÿùðÿìàíëûãëàð ýþñòÿðèðëÿð (Ñ.Âÿëè-
éåâ).
ÃÎÐÕÀÃËÛà – ÌßÐÄËÈÊ Ìÿðäëèê
ùöíÿð äþøöíäÿêè ìåäàëäà; Àëíûíäàêû ãûðûø-
ëàðäà îõóíóð (ß.Úÿìèë); ßââÿëëÿð ýþñòÿðäèéè
ãîðõàãëûã Ìÿçëóìà ÷îõ áàùà áàøà îòóð-
ìóøäó (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÃÎÐÕÌÀà – ÖÐßÊËßÍÌßÊ Àüà,
íÿ ö÷öí ôèêèð åäèðñÿí, éîõñà ãà÷àãëàðäàí
ãîðõóðñàí? (Í.Íÿðèìàíîâ); Áàëîüëàí Ãÿäè-
ðîâ ïóëóí òàïûëìàäûüûíû ýþðöá öðÿêëÿíäè
(Ú.ßìèðîâ).
ÃÎÐÕÌÀÇ – ÀÜÚÈÉßÐ Íÿùàéÿò,
áÿëëè îëäó êè, ãîðõìàç óøàã òöôÿíý èëÿ î
òÿðÿôëÿðäÿ ýÿçèøèðìèø (À.Øàèã); Àäàì áó
ãÿäÿð àüúèéÿð îëìàç (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎÐÕÌÀÇËÛà – ÀÜÚÈÉßÐËÈÊ
ßìèðèí öñóëè-èäàðÿñèíÿ ãàðøû áèð äöøìÿí
êèìè ùöúóì åäÿí øàèð þç áþéöêëöéöíö âÿ
ãîðõìàçëûüûíû çèéàðÿòäÿ îíëàðûí ùàìûñûíà
ýþñòÿðäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Èíäè î áó ãÿäÿð
ïàðëàã áèð ýÿëÿúÿéÿ ýÿëèá ÷ûõàíäàí ñîíðà,…
î âàõòêû àüúèéÿðëèéèíÿ þç öðÿéèíäÿ ýöëöðäö
(ß.Ìÿììÿäõàíëû).
ÃÎÐÕÓ – ÑÅÂÈÍÚ Áóíó ùèññ åòìèø
êèìè Ìÿëÿéèí öðÿéèíÿ áèð ãîðõó ÷þêäö
(Ì.Èáðàùèìîâ); Ýþçëÿðèíÿ ñÿàäÿòÿ îõøàð áèð
ñåâèíúèí èøûüû äöøäö (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÎÐÕÓÑÓÇ – ÚßÑÀÐßÒÑÈÇ Ãîðõó-
ñóç êå÷èá ýåäèð ãöäðÿòëè äàü ãàðòàëû (Ð.Ðçà);
Ìöäèðèí èðè ýþâäÿñèíÿ áàõìàéàðàã, áîø
àäàìäû, úÿñàðÿòñèçäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎØÀ – ÒßÊ Îíëàð ãîøà äóðäóëàð
(ß.Âÿëèéåâ); Ñàðûøûí ñÿíýÿðäÿ òÿê ãàëäû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎØÀ – ÒßÊÁßÒßÊ Úåéðàíëàð ãîøà
ýåäÿð; Ýþçëÿ, îõ áîøà ýåäÿð; Éàð èëãàðà äöç
îëñà; Þìöð, ýöí õîøà ýåäÿð (Áàéàòû); Áó
ýöí ùÿð øåé ùÿëë îëóíìàëû èäè. Þçö äÿ òÿêáÿ-
òÿê, ãàáàã-ãàáàüà (È.Øûõëû).
89
ÃÎØÀËÀÌÀà – ÒßÊËßÌßÊ
ÃÎØÀËÀÌÀà – ÒßÊËßÌßÊ Çåé-
üÿì èñÿ ÿëëÿðèíè ãîøàëàéûá ÷ûðòûã ÷àëûðäû
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Êàìèëÿ ýÿëèíúèéèíè î áèðè îéóí-
úàãëàðûíäàí ñå÷èá òÿêëÿäè.
ÃÎØÀËÀØÌÀà – ÒßÊËßØÌßÊ Àòëàð
ãîøàëàøäû (È.Øûõëû); Àõñàã ãîéóí ñöðöäÿí
àðàëàíûá òÿêëÿíäè.
ÃÎØÀËÛà – ÒßÊËÈÊ Ãîøàëûã àíàéà
ñåâèíú ýÿòèðäè. Òÿêëèê, êèìñÿñèçëèê îíóí äà
ãÿëáèíè ñûõìûðìû? (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎØÌÀà – À×ÌÀà Ñÿíèí õàòèðèí ö÷öí
ãûðõ éåääè ìàíàòà ãîøàðàì (ß.Ùàãâåðäè-
éåâ); Ñöíýöëÿð à÷ìàéàí éîëó à÷äûí; Ãÿëÿ-
ìèíäÿí úàâàùèðàò ñà÷äûí (À.Ñÿùùÿò).
ÃÎØÓËÌÀÃ – ÀÉÐÛËÌÀÃ Ìÿí äÿ
“Ãàðäàøëàð” áèðëèéèíÿ ãîøóëäóì (ß.Ìÿì-
ìÿäõàíëû); Ýöëíàç áèð íå÷ÿ àääûì àíàñûí-
äàí àéðûëûá, þçöíö ãàáàãäà ýåäÿí ö÷ íÿôÿðÿ
÷àòäûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÎÂÜÀ – ÀÑÀÉÈØ Àëÿìÿ øóðèø ñàëûáäûð,
ôèòíÿéÿ, ãîâüàéÿ áàõ (Ùåéðàí õàíûì);
Øÿùÿðäÿ àñàéèø âÿ ÿìíèééÿòè ïîçìàã...
èñòÿéÿíëÿð îëäóüó éåðäÿ úÿçàëàíàúàãäûð
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÃÎÂÓØÄÓÐÌÀÃ – ÀÉÛÐÌÀÃ
Ìóüàíëû Ñÿôÿðÿëè ãûçûíû ñåâýèëèñèíÿ ãîâóø-
äóðìàäûìû? (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Áÿëè, Ìàðèà-
íàíû îíäàí àéûðìàüû àíúàã ñÿí áàúàðàðñàí
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÎÂÓØÌÀÃ – ÀÉÐÛËÌÀÃ Òóðøñó
÷àéëàðûí è÷è èëÿ Àðàçà àõûð, Êöðÿ ãîâóøóð
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Ìöíÿââÿðèí ñÿñèíÿ õÿéàëäàí
àéðûëäûì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÐÓÏËÀØÌÀà – ÁÞËÖØÌßÊ Ñàáè-
ðèí ÿñÿðëÿðèíè æàíðà ýþðÿ ãðóïëàøäûðìàã äà
ùÿìèøÿ ìöÿééÿí ÷ÿòèíëèêëÿð òþðÿäèð (Ì.Ìÿì-
ìÿäîâ); Ùÿð íÿ ÿëèíÿ äöøñÿ èäè, éîëäàøëàðû
èëÿ áþëöøÿðäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÃÓÁÀÐ – ÑÅÂÈÍÚ Çöëìÿòèí éåð öçöíö
ãàïëàìàñû; Ãÿëáëÿðäÿ îéàíäûðûðäû ãóáàð
(Ú.Úàááàðëû); Ýþçëÿðèíäÿ ñåâèíú èøàðòûñû
âàðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÓÁÀÐËÀÍÌÀà – ÑÅÂÈÍÌßÊ – ß,
àé Ôèêðÿò, àäàìûí öðÿéèíè íèéÿ ïàðòëàäûðñàí,
íèéÿ áåëÿ ãóáàðëàíûðñàí? (Ì.Èáðàùèìîâ);
90
ÃÓÐÀØÄÛÐÌÀÃ – ÄÀÜÛÒÌÀÃ
Ìÿýÿð ìÿí åëÿ áó éåðäÿíìè ýÿëìèøÿì,
ãîíàãëàðûí éàíûíäà ôÿõð åäèá ñåâèíìÿñèí!
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÓÁÀÐËÛ – ÔßÐßÙËÈ Äÿðäëè, ãóáàðëû
àøèã; Ýÿëèá ýþðöøöð éåíÿ (Ì.Ðàùèì); Ðàé-
êîì êàòèáè öðÿêäÿí ýÿëÿí ôÿðÿùëè áèð ñÿñëÿ
äåäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÓÚÀÃËÀØÌÀÃ – ÀÐÀËÀÍÌÀÃ
Áÿñ åëÿ èñÿ ýÿë àüóøóìà, ãóúàãëàøàëûì
(Ú.Úàááàðëû); Ýöëÿñÿð îíäàí àðàëàíûá åâëÿ-
ðèíÿ äîüðó éîëëàíäû (È.Øûõëû).
ÃÓÄÓÇ – ÌÖËÀÉÈÌ Ãóðáàí îëóì,
ãàðäàø! Áóíëàð ÷îõ ãóäóç àäàìäûðëàð. Ñÿð-
ùåñàá îë (Í.Âÿçèðîâ); Ñàäÿ, ìöëàéèì õàñèé-
éÿòëè, àüûëëû, òÿðáèéÿëè ãàäûí èäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÓÄÓÇËÀØÌÀà – ÌÖËÀÉÈÌËßØ-
ÌßÊ Àíà, ãóäóçëàøûð ùÿéàò, èëáÿèë; Äàëàéûð
ïó÷ îëàí öìèäëÿðèìè (Á.Âàùàáçàäÿ); Ðþâøÿí
îüëóíó ñÿðò ãàðøûëàäû, ñîíðà ìöëàéèìëÿøäè.
ÃÓË – ÀÜÀ Èíäè ìÿí ñÿíÿ íþêÿðÿì, ìÿí
ñÿíÿ ãóëàì, ýÿë, ýÿë áàðûøàã (Ú.Ìÿììÿä-
ãóëóçàäÿ); Äîüðó äåéèð, àüà, îíëàð ùå÷ âàõò
þçëÿðèíè áó àüçûáèðÿ ñàëìàçëàð (Í.Âÿçèðîâ).
ÃÓËÄÓÐ – ÐßÙÌËÈ Èíäè îíà éàõûí
äöøìÿêìè îëàð? Þçö ýöúëö-çîðëó, áàøûíäà
ãîëó-çîðáà ãóëäóðëàð (Ì.Ðçàãóëóçàäÿ); Íÿ
ö÷öí îíëàðûí è÷ÿðèñèíäÿ ðÿùìëè øÿõñëÿð àçäûð?
(Ì.Òàëûáîâ).
ÃÓËÄÓÐËÓÃ – ÐßÙÌËÈËÈÊ Áàëàì,
ìÿí ñàããàëûìûí áó àü âàõòûíäà íåúÿ ñèçÿ
èçèí âåðèì êè, ýåäèá ãóëäóðëóã åäÿñèíèç
(Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); Áó ãÿäÿð äÿ ðÿùì-
ëèëèê êèìÿ ëàçûìäûð?
ÃÓÍÄÀÃËÀÌÀà – À×ÌÀà Àäûíû
Ëåéëà ãîéóá, ãûçû ãóíäàãëàäûëàð (Ñ.Ðöñòÿì);
Óøàüûí ãóíäàüûíû à÷äûëàð.
ÃÓÐÀÃ – ÉÀÜÀÐ Ýþé õÿñèñ, éåð îíäàí
áåòÿð; Ãóðàã éåðäÿ òîõóì éàíàð (À.Øàèã);
Éàüàð àéëàðäà éåðÿ øèòèë áàñäûðìàã ÷ÿòèí îëóð.
ÃÓÐÀÃËÛÃ – ÉÀÜÀÐËÛÃ Ãóðàãëûã
áèð äÿðÿúÿäÿ èäè êè, áàùàðûí îðòà àéûíäà îòëàð
ñàðàëûá, ãóðóéóðäó (À.Øàèã); Áó ùàäèñÿ éàüàð-
ëûãëà ÿëàãÿäàðäûð (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÓÐÀØÄÛÐÌÀÃ – ÄÀÜÛÒÌÀÃ Ñþê-
äöéö òÿêÿðè ãóðàøäûðûá éåðèíÿ êå÷èðäèêäÿí
ÃÓÐÄËÓ – ÑÀÔ
ñîíðà öñò-áàøûíû ÷ûðïûá àéàüà äóðäó (È.Øûõëû);
Èñýÿíäÿð Ðóìè ... ßúÿì þëêÿñèíäÿêè áöòöí
àòÿøýÿäÿëÿðè äàüûòìûøäû (ß.Ìÿììÿäõàíëû).
ÃÓÐÄËÓ – ÑÀÔ Ñàëìàí äàéû, áó úöð,
ãóðäëó ãàéñûëàð äà ñèçèíäèð? (À.Øàèã); Áó
àëìà ñàôäûð.
ÃÓÐÄËÓ – ÒßÌÈÇ Îíóí ýþçö àú, öðÿéè
ãóðäëó èäè (Ì.Ðçàãóëóçàäÿ); ßôñóñ êè, òÿìèç
ãÿëáëè, éàõøû íèééÿòëè àäàìëàðûí ùàìûñû ìþù-
êÿì èðàäÿéÿ ìàëèê îëìóð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÓÐÜÓ – ÌÖÑÈÁßÒ Çöëìöíö àøêàð
ãûëäûí íöìàéàí; Ãóðüóëàð ïîçóëóá, ñàíëàð
èòèáäèð (Àøûã ßëÿñýÿð); Êèíî òàìàøàëàðûíà
áèëåò àëìàã ìöñèáÿò èäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÓÐÌÀÃ – ÄÀÜÛÒÌÀÃ Ãóðóðóã áèç
÷àéëàðûí öñòöíäÿ àñìà êþðïö (Ñ.Ðöñòÿì);
Ùÿð øåé éàíûá äàüûëìûø, éåðëÿ éåêñàí îëìóø-
äóð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÓÐÌÀà – ÑÞÊÌßÊ Àòàì Êÿðèì
áàáà èëÿ àëà÷ûã ãóðìàüà ýÿëäè (À.Øàèã);
Êþ÷ÿíäÿ àëà÷ûüû ñþêäöëÿð (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÃÓÐÌÀÃ – Ó×ÓÐÌÀÃ Áåëÿäèð èíñàí;
Áèð éàíäàí ó÷óðóð, áèð éàíäàí ãóðóð
(Ñ.Âóðüóí).
ÃÓÐÌÀÃ – ÉÛÕÌÀÃ Íå÷ÿ äÿôÿ ìÿíÿ
àèëÿ ãóðìàüû òÿêëèô åäèá (Ú.ßìèðîâ);
Èøè-ïåøÿñè îíóí-áóíóí åâèíè éûõìàãäûð
(Ú.ßìèðîâ).
ÃÓÐÒÀÐÀÚÀÃ – ÁÀØËÀÍÜÛÚ Ìåøÿ-
íèí ãóðòàðàúàüûíà èêè âåðñò ãàëìûø áèð àòëû,
éàðàãëû àäàì Úÿôÿðèí ãàáàüûíû êÿñäè
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Àíúàã áàøëàíüûú ö÷öí áó
ùå÷ äÿ ïèñ äåéèëäè (ß.ßáöëùÿñÿí).
ÃÓÐÒÀÐÌÀÃ – ÁÀØËÀÌÀÃ Äàíûøàí
ãàçìà÷û áèð íå÷ÿ êÿëìÿ èëÿ ñþçöíö ãóðòàðäû
(Ì.Èáðàùèìîâ); Áàøëàñûí ãîé áó àäëà; Ýÿíú-
ëèéèí õîø íÿüìÿñè (Ñ.Ðöñòÿì).
ÃÓÐÒÓËÌÀÃ – ÒÓÒÓËÌÀÃ Áèç áó
ÿðÿá éûðòûúûëàðûíäàí, áó âÿùøè ÿëáÿéèëÿðäÿí
ãóðòóëìàëûéûã (Ú.Úàááàðëû); Îíëàð Êèïèàíè-
íèí íÿ ö÷öí òóòóëäóüóíó ñîðóøóð, áó èøèí ñÿáÿ-
áèíè áèëìÿê èñòÿéèðäèëÿð (È.Øûõëû).
ÃÓÐÒÓËÓØ – ßÑÀÐßÒ ßëèíäÿ òóòäó-
üóí î áþéöê ìÿøÿë; Ýþñòÿðèð àëÿìÿ ãóðòóëóø
ÃÓÐÓ – ÉÓÌØÀÃ
éîëó (Ñ.Âóðüóí); Êþíöë áèð ãóøäóð êè, ñåâ-
ìÿç ÿñàðÿò; Äàèì ÷ûðïûíûð, èñòÿéèð ùöððèééÿò
(À.Ñÿùùÿò).
ÃÓÐÓ – ßÑÀÑËÛ Åëì àäûíà áèð ãóðó
áþùòàíäû áó! Íèôðÿòÿ øàéàíäû áó! (Ì.ß.Ñàáèð);
...Êîëõîçóí ðÿùáÿð èø÷èëÿðè ÿñàñëû ñÿáÿá
îëìàäàí âÿ ðàéîí òÿøêèëàòëàðû èëÿ ðàçûëàøäû-
ðûëìàäàí òåç-òåç âÿçèôÿëÿðèíäÿí äÿéèøäèðèëèð
(ß.Âÿëèéåâ).
ÃÓÐÓ – ßÒËÈ Ýþçëÿðèíè àíàñûíûí éàíûíà
ñàëëàíìûø äàìàðëû, ãóðó ÿëëÿðèíÿ çèëëÿäè
(ß.Ìÿììÿäõàíëû); Ãûðìûçû ýèëàñà îõøàð
ÿòëè äîäàãëàðû âÿ áàëàúà çÿðèô áóðíó âàðäû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÓÐÓ – ÌÖËÀÉÈÌ Äÿìèð ãóðó âÿ
òÿëÿáêàð áèð ñèôÿò àëäû (Ñ.Ðÿùèìîâ); Ëàêèí
äåéÿñÿí, î éåíÿ ÿââÿëêè êèìè ýöëÿðöçëö,
ñàêèò, ìöëàéèì èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÓÐÓ – ÐÖÒÓÁßÒËÈ Òîðïàã ãóðóäóð,
ýþéäÿí áèð äàìúû äà äöøìÿìèøäè. Ìÿí áó
ÿñÿðèìè èíäè éàøàäûüûì êè÷èê, ðöòóáÿòëè,
ãàðàíëûã çèðçÿìèäÿ éàðàäûðàì (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÃÓÐÓ – ÑÓËÓ Äàüäà, äÿíèçäÿ, ãóðó
÷þëëÿðäÿ, îðìàíäà éàøàéàí úàíëû ùåéâàíëàð,
îíëàðûí éåéèá-è÷ìÿñè âÿ øÿêèëëÿðè äÿ ôÿðã-
ëèäèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ñóëó ÿëëÿðèíè ÿââÿëúÿ
ñà÷ûíà, ñîíðà äà ñàããàëûíà ÷ÿêäè (È.Øûõëû).
ÃÓÐÓ – ÒßÇß Éåäèéè, è÷äèéè ùÿìèøÿ
äèøëÿìÿ ÷àé èëÿ ãóðó ÷þðÿê èäè (Á.Òàëûáëû);
Òÿçÿ ÷þðÿéèí èéè ùÿéÿòè áöðöìöøäö (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÃÓÐÓ – ÉÀÜÛØËÛ Ñîí âàõòëàð ðàéîí-
ëàðäà ùàâàëàð ãóðó éîõ, éàüûøëû êå÷èð.
ÃÓÐÓ – ÉÀÜËÛ Äàèìà ãûñãàíàí öðêÿê
áèð ùÿéàò; Ìÿíúÿ áó äöíéàäà áèð ãóðó ñÿñäèð
(Ñ.Âóðüóí); Ìÿí áÿäáÿõò äÿ áó òöëêöëÿðèí
éàüëû äèëëÿðèíÿ àëäàíäûì (Ú.ßìèðîâ).
ÃÓÐÓ – ÉÀØ Ãóðóíóí îäóíà éàø äà
éàíàð (Àòà. ñþçö).
ÃÓÐÓ – ÉÓÌØÀà Éàçûã áèð ïàð÷à ãóðó
÷þðÿéè äÿ ýþç éàøû èëÿ éåéèð (À.Øàèã);
Ãîíøóñó èñÿ åùìàëúà áàøûíû òÿðïÿòäè, éàíàã-
ëàðû éóìøàã ðàùÿòöë-ùöëãóì êèìè òèòðÿäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
91
ÃÓÐÓÚÓ – ÄÀÜÛÄÛÚÛ
ÃÓÐÓÚÓ – ÄÀÜÛÄÛÚÛ Óøàüû ìöáàðèçÿ
âÿ ãóðóúó ùÿéàòà ùàçûðëàìàã ëàçûìäûð
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Äàëüàíûí äàüûäûúû çÿðáÿñèíÿ
äàâàì ýÿòèðìÿéèá éûõûëäû (“Àçÿðáàéúàí
ãàäûíû”).
ÃÓÐÓËÀÌÀÃ – ÈÑËÀÒÌÀÃ Çþùðÿ
ñóéà ÷ÿêìÿêäÿ îëäóüó ïàëòàðû ñÿðèá ãóðòàðäû,
ÿëèíè ãóðóëàäû (ß.Âÿëèéåâ); Ýþçëÿðèíäÿí
òþêöëÿí èñòè éàøëàð èñÿ à÷ûã ñèíÿñèíè èñëàòäû
(Ù.Íÿçÿðëè).
ÃÓÐÓËÀÍÌÀÃ – ÈÑËÀÍÌÀÃ Òÿù-
ìèíÿ ãóðóëàíûðäû (Àíàð); Ýÿëäèéåâ ýÿëÿí
êèìè äöéö èñëàíûð, ãàçàí àñûëûðäû (Ìèð Úÿëàë).
ÃÓÐÓËÌÀÃ – ÄÀÜÛËÌÀÃ Íóõàäà
éåíè ôàáðèêëÿð, çàâîäëàð ãóðóëìóøäó (È.ßôÿí-
äèéåâ); Àüëûì áàøûìäà îëìàäûüûíäàí äÿç-
ýàùäà ãÿçàéà éîë âåðìèøäèì, ùÿð øåéè ñûíûá
äàüûëìûøäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÓÐÓËÌÀà – ÑÞÊÖËÌßÊ Éåíè
àõàð ÷àéëàð öçðÿ äÿìèð êþðïö ãóðóëàúàã;
Éåíè ñàùèë ëàìïàëàðû àëûøàúàã ÷ûðàã-÷ûðàã
(Ñ.Âóðüóí); Êþùíÿ, ó÷óã êþðïöëÿð ñþêöëäö.
ÃÓÐÓËÓÃ – ÁÀÒÀÃËÛÃ Àäàíûí
ãóðóëóã ùèññÿñèíäÿ îòóðóá äÿíèçÿ áàõûðäûã.
Ýÿë äàíûøàã êè, áàòàãëûüà ýåäÿí íàìÿðääèð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÓÐÓËÓÃ – ÚÀÍËÛËÛÃ ßñÿðèí äèëèíäÿ
ãóðóëóã âàð. Ðîìàí úàíëûëûüû èëÿ îõóúóíó
ðàçû ñàëûð.
ÃÓÐÓËÓÃ – ÊÞÊËÖÊ Îíóí ãóðóëó-
üóíó çàùèðè ýþðöíöøöíäÿí òÿéèí åòìÿê îëóð
(“Óëäóç”); Äàéûäîñòóì àíàñûíûí êþêëöéöíÿ
èøàðÿ èëÿ ñþùáÿòÿ ãàðûøäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÓÐÓËÓà – ÍßÌËÈÊ Î, êþêñöíäÿ
íÿ èñÿ òÿíýëèê, áóíäàí áàøãà áîüàçûíäà äà
áèð ãóðóëóã ùèññ åäèðäè (ß.ßáöëùÿñÿí); Ãàð
àç éàüäûüûíäàí òîðïàüûí íÿìëèéè êèôàéÿò äåéèë
(ß.Âÿëèéåâ).
ÃÓÐÓÌÀà – ÝÞÉßÐÌßÊ Ùÿð éàé
àðõäàí ñó äàøûéûá, áó àüàúû ãóðóìàüà ãîé-
ìàìûøäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Ãàð ÿðèéèð, ñåëëÿð
àõûð, îò ýþéÿðèð ñÿùðàäà (Ú.Úàááàðëû).
ÃÓÐÓÌÀÃ – ÈÑËÀÍÌÀÃ Ùàâà î
ãÿäÿð èñòèäèð êè, àäàìûí äèë-äîäàüû ãóðóéóð
92
ÃÖÐÐßËÈ - ÕÎÔËÓ
(À.Øàèã); Ãîðõóðàì ýþç éàøûìäàí; Ãîé-
íóíäà ýöë èñëàíà (Áàéàòû).
ÃÓÐÓÌÀà – ÊÞÊßËÌßÊ Äÿðä îíó
öçöð, åëÿ áèë êè, ùå÷ íÿ éåìèð, ãóðóéóð. Ùå÷ áèð
èø ýþðìöð, éåéèá-è÷èá éàòûð, ýöíáÿýöí êþêÿëèð.
ÃÓÐÓÌÀÃ – ÉÀØËÀÍÌÀÃ À...à...
áîüàçûì íÿ ö÷öí ãóðóäó (Ú.ßìèðîâ); Ñó
è÷ÿíäÿí ñîíðà þçöíÿ ýÿëäè, áîüàçû éàøëàíäû
(Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÃÓÑÌÀÃ – ÓÄÌÀÃ ...Ãàí ñîðóá øèø-
äèêäÿ ñàùèáè îíëàðû ñûõûð, òàìàì ñîðäóãëàðû
ãàíû ãóñóðëàð (Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Áèç ùàâà
èñòÿðèê, òÿìèç áèð ùàâà; ùàâà ãîõëàìàéàã,
ùàâà óäàã áèç (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÃÓØÁÅÉÈÍ – ÀÜÛËËÛ Èíäè îíëàð, î
ãóøáåéèí Ìÿìèø äÿ ãÿìèø îëóá êå÷èáëÿð
éàçûüûí áîüàçûíà (È.Ôÿðçÿëèéåâ); Ãóëàì, ýþç
äÿéìÿñèí, ÷îõ àüûëëûäûð, áèçè ùÿð ýþðÿíäÿ
ÿëäÿí-àéàãäàí ýåäèð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÓÇÅÉ – ÝÖÍÅÉ Ýÿðÿê î àäàìûí
äÿäÿñèíÿ îä âóðàñàí âÿ åëÿ âóðàñàí êè, ùå÷
áèëìÿñèí êè, áÿëà ýöíåéäÿí ýÿëäè, éà
ãóçåéäÿí (Í.Âÿçèðîâ).
ÃÓÇÓËÀÌÀà – ÁßÐÊÈÌßÊ Áèð
òÿðÿôè ãóçóëàéûá îò ñà÷àãëàðû ñàõëàíàí áèð
òÿïÿäÿ èðè ãîë-ãàíàäëû ãóðóìóø áèð àüàú
âàðäû (×ÿìÿíçÿìèíëè); Ðöñòÿìÿ åëÿ ýÿëäè êè,
àðâàäûíûí ÿëè áÿðêèìèø âÿ êîáóäëàøìûøäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÖÄÐßÒËÈ – ÇßÈÔ Ãöäðÿòëè éóðäó-
ìóçà; ùÿð ñÿíÿòêàð ýÿðÿêäèð (Ì.Ðàùèì);
Äöøìÿí î ãÿäÿð äÿ çÿèô äåéèëäè (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÃÖÄÐßÒËÈËÈÊ – ÝÖÚÑÖÇËÖÊ Ðÿøè-
äèí ãöäðÿòëèëèéèíÿ ùàìû áÿëÿä èäè. Èøëÿéÿíäÿ
þç ýöúñöçëöéöíö ùèññ åòäè.
ÃÖÄÑÈÉÉßÒ – ÅÉÁßÚßÐËÈÊ Úàâàá
âåð, îäëàð ýÿëèíè! Àõûð áöòöí öìèä ñÿíèí
ãöäñèééÿòèíäÿäèð (Ú.Úàááàðëû); Âÿëèíè
äöøöíäöðÿí áöòöí åéáÿúÿðëèéè èëÿ ùèññ åòäèéè
ùÿéàò ìÿñÿëÿëÿðè èäè (Ì.Ùöñåéí).
ÃÖÐÐßËÈ - ÕÎÔËÓ Ýàù åëÿ ãöððÿëè,
ýàù åëÿ õîôëó; Ùàìûìûç áèð ñÿñëè, áèð àäàì
êèìè; Ùàìû úèëîâëóäóð, ùàìû áóõîâëó; Ùàìû
äà ñîçàëàí éàüñûç øàì êèìè (Ì.Àðàç).
ÃÖÐÐßËÈ – ÒßÂÀÇÞÊÀÐ
ÃÖÐÐßËÈ – ÒßÂÀÇÞÊÀÐ ×îõ ãöððÿëè
óøàãäûð, ùÿéÿòäÿêè óøàãëàðûí ùå÷ áèðè èëÿ
éàõûíëûã åòìèð. Òîôèãäÿí ÷îõ õîøóì ýÿëèð,
÷îõ òÿâàçþêàð àäàìäûð.
ÃÖÐÓÁ – ÌßØÐÈà Îíëàð ùàäèñÿ éåðèíÿ
÷àòàíäà ýöí ãöðóáà ÿéèëìèøäè (Ò.Êàçûìîâ);
Ýöí ìÿøðèãäÿí äîüóð.
ÃÖÐÓÐËÓ – ÒßÂÀÇÞÊÀÐ Áó äàüëàð
ãóúàüûíäà áÿñëÿäèéèì àäàìëàð êèìè ãöðóðëó
èäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Õîøóíà ýÿëÿí îäóð êè, ÷îõ
òÿâàçþêàðäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÖÑÑß – ÍßØß Íÿøÿíèí ãÿäðèíè áèë-
ìÿçäè èíñàí; Ãöññÿ îëìàñàéäû, ãÿì îëìà-
ñàéäû (Ì.Ðàùèì).
ÃÖÑÑßËßÍÌßÊ – ØÀÄËÀÍÌÀÃ
Ñàíêè Ìÿíñóðÿíèí ìÿéóñëóüóíà ãöññÿëÿí-
ìÿêäÿíñÿ, øàäëàíûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÖÑÑßËßÍÌßÊ – ØßÍËßÍÌßÊ
Î, ñÿùÿð òåçäÿí Ñèëàíû éîëà ñàëûá àéðûëäûüû
ö÷öí ãöññÿëÿíèð (Ñ.Âÿëèéåâ); ×þëäÿ òðàêòîðóí
ñÿñè úàíëàíûð; Îáàëàð øÿíëÿíèð, ùÿéÿúàíëàíûð
(Ñ.Âóðüóí).
ÃÖÑÑßËÈ – ØÀÄ Èíñàíëàðûí ÿêñÿðèééÿòè
éà ÷îõ ãöññÿëè, éà äà ÷îõ øàä äÿãèãÿëÿðèíäÿ
àüëàéûðëàð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÖÑÑßËÈËÈÊ – ØßÍËÈÊ Ïàéûçûí ñîí
àéû ãöññÿëèëèéè àíäûðûð. Óøàüûí äöíéàéà ýÿë-
ÃÖÂÂßÒÑÈÇËÈÊ – ÝÖÚËÖËÖÊ
ìÿñè åâÿ áèð øÿíëèê ýÿòèðìèøäè (×ÿìÿíçÿ-
ìèíëè).
ÃÖÑÓÐËÓ – ÒßÌÈÇ Ìÿí äÿ îíëàð-
äàíàì, áàõûøûì ãöñóðëó, ýþçöì çÿèôäèð
(Ì.Òàëûáîâ); Áöòöí ôÿñèëëÿðäÿ ãàíû ãàéíàéàí;
ìåùðèáàí áàëàëàð ñàôäûð, òÿìèçäèð (Ú.Íîâðóç).
ÃÖÑÓÐÑÓÇ – ÍÀÃÈÑ ßìÿëèééàòû
ãöñóðñóç éåðèíÿ éåòèðäèéèíè äöøöíöá äåäè
(Ú.ßìèðîâ); Áó éàøà ýÿëìèøÿì, ìÿíäÿí áèð
ïèñ ñþç, áÿä ùÿðÿêÿò, íàãèñ ÿìÿë ýþðìÿìè-
ñèíèç (ß.Âÿëèéåâ).
ÃÖÂÂßÒËßÍÌßÊ – ÇßÈÔËßÌßÊ
Ýåúÿäÿí ÿñìÿéÿ áàøëàéàí éàé êöëÿéè
éàâàø-éàâàø ãöââÿòëÿíèð (Ì.Ùöñåéí); Áó
ñÿñ íÿ ãÿäÿð çÿèôëÿìèøäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÃÖÂÂßÒËÈ – ÇßÈÔ Ãöââÿòëè çÿèôè
áàñàúàã, ÿçÿúÿê (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÃÖÂÂßÒÑÈÇ – ÝÖÚËÖ Ëàêèí ãûçûøìûø
êþùëÿí àò ãöââÿòñèç óøàüà ãóëàã àñìàäû
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ñàíêè ýöúëö øèìøÿê ÷àõäû,
áóëóäëàð ïàð÷àëàíäû, àñèìàí ýóðóëäàäû, äîëó
éàüäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÃÖÂÂßÒÑÈÇËÈÊ – ÝÖÚËÖËÖÊ Ãöâ-
âÿòñèçëèéè îíó ÿëäÿí ñàëìûøäû. Ôÿíä èøëÿäÿ
áèëìÿñÿ äÿ, ýöúëöëöéö ñàéÿñèíäÿ ðÿãèáèíÿ
ãàëèá ýÿëäè.
93
ËÀÃÅÉÄ – ÚÈÄÄÈ
Ëë
ËÀÃÅÉÄ – ÚÈÄÄÈ Ùöðö èñÿ áó áàõûø-
ëàðà ãàðøû ëàãåéä ýþðöíöðäö (Ì.Èáðàùèìîâ);
Îñòàïåíêî úèääè, èòè, ÿñÿáè áèð ùàëäà èøëÿéèðäè
(Ìèð Úÿëàë).
ËÀÃÅÉÄËßØÌßÊ – ÚÈÄÄÈËßØÌßÊ
Íþâðÿñòÿ ëàãåéäëÿøäè (Ì.Åéíóëëàéåâà); Ñàë-
ìàí äÿðùàë úèääèëÿøäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ËÖËÃßÍÁßÐ – ÀÉÛà Áèð ýöí ýþðÿé-
äèí ëöëãÿíáÿð ÷ûõûá êîëõîç èäàðÿñèíèí ãàáà-
üûíäàêû èðè ïàëûä êþòöéöíöí öñòöíÿ (Ù.Íàäèð);
È÷ìèø îëñà äà, þçöíö àéûã êèìè àïàðûðäû.
ËÖÌËÖÒ – ÝÅÉÈÌËÈ Ñÿëèì àüàíûí
äàëûíäàí äÿéèá ëöìëöò ÷þëÿ àòûð (Ì.Èáðà-
94
ËÖÒËßÌßÊ – ÝÅÉÈÍÄÈÐÌßÊ
ùèìîâ); Ýåéèìëè áàéûðà ÷ûõäû (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ËÖÒ – ßÙÂÀËËÛ Ëöòÿì, àðòûã áöòöí
âàðûì ýåòäè (Ñ.Ðöñòÿì); Áåëÿ áàõàíäà ÷îõ
ãàíàúàãëû, ÿùâàëëû àäàìà îõøàéûðäû (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ËÖÒ – ÝÅÉÈÌËÈ Îíà òîõóíìàéûí, î
ëöòäöð (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ); ßéíèíäÿ àü
õàëàò îëàí òÿìèç ýåéèìëè éàøëû àðâàä óøàüû
éåðèíÿ ñàëäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ËÖÒËßÌßÊ – ÝÅÉÈÍÄÈÐÌßÊ Ãûøûí
îüëàí ÷àüûíäà îíó ëöòëÿéèá éîëà ñàëìàã éîõ,
ýåéèíäèðìÿê ëàçûìäûð (“Óëäóç”).
ÌÀÔÐÀà – ÁßÐÊ
Ìì
ÌÀÔÐÀà – ÁßÐÊ Àüàúûí áóäàüû ÷îõ
ìàôðàãäûð, òåç ñûíàúàãäûð. Ïàëûä óçóíþìöðëö,
áÿðê àüàúäûð.
ÌÀÜÌÓÍ – ÇÈÐßÊ Î äà ñÿíèí êèìè
óòàíúàã, ìàüìóíóí áèðè èäè (Ìèð Úÿëàë);
Çèðÿêäèð, ýþçöà÷ûãäûð, èøäÿí òåç áàø à÷àíäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÀÙÈÐ – ÀÚÈÇ Ýöëïÿðè äÿ þç èøèíäÿ
ìàùèðäèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ëàêèí éåíÿ äÿ
þçö éåðèìÿêäÿ àúèç èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÀÙÈÐËÈÊ – ÀÚÈÇËÈÊ Èøÿ ãàðøû îíäà
õöñóñè áèð ìàùèðëèê âàð. Ñîíðà öðÿéè éóì-
øàëäû, àúèçëèéèíè áöðóçÿ âåðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÀÆÎÐ – ÌÈÍÎÐ Ìàæîð, ìèíîð. Áÿì,
éà çèë. Áóíëàðäûð, ÿí øàä, ÿí öìèäñèç íÿüìÿ-
ëÿðèí àíàñû (Ð.Ðçà).
ÌÀÊÑÈÌÀË – ÌÈÍÈÌÀË Èíäè ùÿð áèð
ïåøÿ ñàùèáèíäÿí ìèíèìàë éîõ, ìàêñèìàë
áèëèê òÿëÿá îëóíóð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÌÀÊÑÈÌÓÌ – ÌÈÍÈÌÓÌ Âåòåðàíëàðà
ìàêñèìóì ãàéüû ýþñòÿðèëìÿëèäèð. Áó èøèí
éåðèíÿ éåòèðèëìÿñè ö÷öí ìèíèìóì âàõò
âåðèëèð.
ÌÀËÁÀØ – ÄßÐÐÀÊßËÈ Ìàëáàø
óøàãäûð. Áàøûíà ùå÷ íÿ ýèðìèð (“Óëäóç”); Î
îüëàí éàøäà ñÿíäÿí êè÷èêäèð, àììà ãàò-ãàò
äÿððàêÿëèäèð (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÌÀÐÀÃ – ØÖÁÙß Ìàðàã äîëó ýþçÿì
ìÿí: áàõìàéà áèëìÿðÿì (Ð.Ðçà); Îíó ñåâÿ-
úÿéèíèçÿ øöáùÿì éîõäóð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÀÐÀÃËÛ – ÁÎØ Äèíëÿéèðäèì ìàðàãëû
ñþùáÿòèíè: ãîúà ìöÿëëèìèí (Ð.Ðçà); Ìÿí àíä
è÷èðÿì êè, áîø ñþçäö (Ìèð Úÿëàë).
ÌÀÐÀÃÑÛÇ – ÌßÍÀËÛ ßñÿð ìàðàã-
ñûçäûð, îõóìàã îëìóð (“Àçÿðáàéúàí”); Áó
ýöí ùÿð øåé ýþçÿë, ùÿð øåé ìÿíàëûäûð, – äåäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÀÒßÌ – ÑÅÂÈÍÚ Ìàòÿì è÷èíäÿäèðëÿð
ýþðäöëÿð ùàìû (Ì.Ðàùèì); Áó êÿíäèí ÿùàëèñè
ÌßÚÙÓË – ÁßËËÈ
åëÿ áèë ñåâèíúäÿí éàòìàã èñòÿìèðäè (Ñ.Âÿëè-
éåâ).
ÌÀÒßÌËÈ – ØÀÄ Î ãàðà ìàòÿìëè ýöí-
ëÿðè óíóò (Ñ.Ðöñòÿì); Ãîíàã úÿííÿòÿ äöøìöø
êèìè, ùåéðàí âÿ øàä èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÌÀÉÌÀà – ÝÞÇÖÀ×Ûà – Ýþðìöðñÿí,
ìàéìàüûí áèðèäèð (Ì.Èáðàùèìîâ); Éÿãèí î
øîôåð áàúàðûãëû àäàìäûð, ýþçöà÷ûãäûð (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÌÀÉÌÀÃËÛà – ÝÞÇÖÀ×ÛÃËÛÃ
Ìàéìàãëûãäàí íÿ ÷ûõàð, ýþçöà÷ûãëûã ëàçûì-
äûð.
ÌÅÙÐÈÁÀÍ – ÑßÐÒ Öçöíö Ñèëàéà
òóòóá ìöëàéèì âÿ ìåùðèáàí ñÿñëÿ äåäè
(Ñ.Âÿëèéåâ); Éîëëàð óçóí, ìÿíçèë óçàã; ñÿðò
äàøëàðà äþçìöð àéàã (Ð.Ðçà).
ÌÅÙÐÈÁÀÍ×ÛËÛà – ßÒÈÀÚÛËÛà Î
ýöíäÿí îíëàðûí àðàñûíäàêû ìåùðèáàí÷ûëûã
ÿäàâÿòÿ ÷åâðèëèð (Ì.Èáðàùèìîâ); ßòèàúûëûã
îíóí úàíûíäà âàð (Ì.Ùöñåéí).
ÌÅÙÐÈÁÀÍËÀØÌÀà – ÑßÐÒËßØ-
ÌßÊ Ýöíÿø ìåùðèáàíëàøûð; Áàü÷àäà ýöë
öøöìöð (Ð.Ðçà); Ìÿëÿéèí öðÿéè ñÿðòëÿøèðäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÅÙÐÈÁÀÍËÛÃ – ßÒÈÀÚÛËÛÃ ßùìÿä
îíóí ñÿñèíäÿêè ñöíè ìåùðèáàíëûüû äóéäóñà
äà, öñòöíö âóðìàäû (È.Øûõëû); Åëÿ ÿòèàúûëûüû
îíó ùþðìÿòäÿí ñàëìûøäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÌÅÙÐÈÁÀÍËÛà – ÑßÐÒËÈÊ Äîñòóí
îëñà ðÿøàäÿò; Ìåùðèáàíëûã, ÿäàëÿò (Ì.Ðàùèì);
Ñóðõàéûí ñÿðòëèê âÿ åùòèéàòêàðëûüû àèëÿäÿí
õàðèúäÿ þçöíö ýþñòÿðèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÚÁÓÐÈ – ÊÞÍÖËËÖ Ãûçúûüàç ùàíñû
òÿðÿôÿ ãà÷ñàéäû, ùÿð éåðäÿ îíó áó úöð àüûð,
ìÿúáóðè ÿçèééÿò ýþçëÿéèðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ);
Êþíöëëö äÿñòÿéÿ ãîøóëäó (“Àçÿðáàéúàí”).
ÌßÚÙÓË – ÁßËËÈ Ìÿúùóë áèð âàùèìÿ
èêèìèçè äÿ ñàðñûòäû, äèâàðà ñûõûëäûã (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Àñëàí éàòûøûíäàí äà áÿëëèäèð (Àòà.
ñþçö).
95
ÌßÄÀÕÈË – ÌßÕÀÐÈÚ
ÌßÄÀÕÈË – ÌßÕÀÐÈÚ Ìÿýÿð ìÿíèì
ìÿäàõèëèì áóäóð? (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Áó äà
êîëõîçóí ìÿõàðèúèíè õåéëè àçàëòäû (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÌßÄßÍÈ – ÊÎÁÓÄ Ìÿäÿíè àäàì áåëÿ
éåðëÿðäÿ éàøàéà áèëìÿç (Ú.Úàááàðëû); Ãîðõìà,
ñÿí êîáóä äåéèëñÿí àõû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÄßÍÈËÈÊ – ßÄßÁÑÈÇËÈÊ Îüëàí
ìÿäÿíèëèéèíäÿí áàøûíû àøàüû ñàëäû âÿ úàâàá
âåðìÿäè (ß.Âÿëèéåâ); Äàíûøàíûí ñþçöíö
êÿñìÿê ÿäÿáñèçëèê ùåñàá îëóíóðäó (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÌßÄßÍÈËÈÊ – ÊÎÁÓÄËÓà Çåéíàëûí
ìÿäÿíèëèéè ãàðøûñûíäà äîíóá ãàëäû (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Ùÿòòà áó àùÿíýäÿ, ñÿíäÿêè êîáóä-
ëóüóí õîø ýÿëäèéèíè áèëäèðÿí áèð ìÿíà äà
âàðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÄßÍÈÉÉßÒ – ÚßÙÀËßÒ Îðàäà
ýþðäöéö éöêñÿê ìÿäÿíèééÿò âÿ òÿðÿããè
íöìóíÿëÿðè îíó ðóùëàíäûðûð (Ô.Ãàñûìçàäÿ);
ßë ÷ÿê áó úÿùàëÿòäÿí, àòà! (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÄßÍÈÉÉßÒÑÈÇ – ÒßÐÁÈÉßËÈ
Áàúàðûãñûç, ìÿäÿíèééÿòñèç ÿêèí÷è âàðäûð
(ß.Âÿëèéåâ); Òÿðáèéÿëè àèëÿäÿíäèð (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÌßÄßÍÈÉÉßÒÑÈÇËÈÊ – ÌßÐÈÔßÒ-
ËÈËÈÊ Ìÿí áÿðêäÿí äàíûøàíëàðû ñåâìèðÿì,
áóíó äà áèð íþâ ìÿäÿíèééÿòñèçëèê ÿëàìÿòè
ùåñàá åäèðÿì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Îíóí ìÿðèôÿò-
ëèëèéèíÿ ýÿëäèêäÿ äåìÿê ëàçûìäûð êè, áó
úÿùÿòäÿí î áàøãàëàðûíäàí ñå÷èëèð (“Óëäóç”).
ÌßÄÙ – ÙßÚ Õîøëàíìàç ùå÷ âàõò î
ìÿäùëÿðäÿí (Á.Âàùàáçàäÿ); ÕÛÕ ÿñð ÿäÿ-
áèééàòûíäà àéðû-àéðû øÿõñëÿðèí åéèáëÿðèíè
òÿíãèä åäÿí âÿ ôÿðäè ìàùèééÿò äàøûéàí ùÿúâ
ýåíèø éàéûëìûøäûð (Ô.Ãàñûìçàäÿ).
ÌßÜËÓÁ – ÃÀËÈÁ Úàâàíøèðèí îðäó
áàø÷ûñû Ãàðòàë, ìÿüëóá îëóá ýåðè ÷ÿêèëèð
(Ì.Ùöñåéí); Äþçÿ áèëñÿí ýÿðÿê: ãàëèá ýÿëÿ
áèëÿñÿí ýÿðÿê; Ñåâèíúÿ äÿ, äÿðäÿ äÿ (Ð.Ðçà).
ÌßÜËÓÁÈÉÉßÒ – ÃÀËÈÁÈÉÉßÒ
Ãàëèáèééÿòè äÿ äàäìûøäû, ìÿüëóáèééÿòè äÿ
(Ô.Êÿðèìçàäÿ).
96
ÌßËÓÌËÓà – ÌßÚÙÓËËÓÃ
ÌßÜÐÈÁ – ÌßØÐÈà Òóòàã êè, ìÿøðèã-
äÿí ìÿüðèáÿ ãÿäÿð; Ìÿíÿ õÿðàú âåðäè áöòöí
þëêÿëÿð; Íÿ îëñóí? Áÿäáÿõòÿì, áÿäáÿõòÿì,
èíàí! (Ñ.Âóðüóí).
ÌßÙÄÓÄ – ÝÅÍÈØ Îíóí èìêàíëàðû
ýåíèø äåéèë, ìÿùäóääóð.
ÌßÙÄÓÄËÓÃ – ÝÅÍÈØËÈÊ Âàõòûí
ìÿùäóäëóüó îíóí ÿë-ãîëóíó áàüëàäû. Áóðàäà
Ð.Ðçà ñÿðáÿñò øåðèíèí èìêàí ýåíèøëèéè èëÿ
þçöíö áèð äàùà áöðóçÿ âåðèð.
ÌßÙÄÓÄËÓà – ÑßÐÁßÑÒËÈÊ
Ìÿùäóäëóã îíóí áöòöí àðçóëàðûíû ïó÷ åòäè
(ß.Âÿëèéåâ); Îíóí äóðóøóíäà âÿ ýþðêÿ-
ìèíäÿ áèð ñÿðáÿñòëèê âàðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÙßÁÁßÒ – ÍÈÔÐßÒ Ìÿùÿááÿò
ñîíñóç, íèôðÿò äÿðèí (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÌßÕÔÈ – ÀØÊÀÐ Äîêòîð, ñèçÿ áèð èøèì
äöøöá, àíúàã ìÿõôèäèð, ýÿðÿê ùå÷ êÿñ áèëìÿ-
ñèí (Ú.ßìèðîâ); Ñÿíÿ à÷ûã äåéèðÿì, äàëäà áèð
úöð, àøêàðäà áàøãà úöð ùÿðÿêÿò åäÿí àäàìëàð
ìÿùÿááÿòèí áþéöêëöéöíö áàøà äöøÿ áèëìÿç-
ëÿð (ß.Âÿëèéåâ).
ÌßÕÐßÚ – ÑÓÐßÒ Êÿñð õÿòòèíèí àëòûí-
äàêû ÿäÿä ìÿõðÿú, öñòöíäÿêè ÿäÿä ñóðÿò
àäëàíûð.
ÌßÊÐ – ÌßÙßÁÁßÒ Ìÿêð îíóí
ýþçëÿðèíäÿ îéíàéûð. Ìÿùÿááÿò ìÿíèì ýþç-
ëÿðèìäÿ ×àíäðàíû õèëãÿòèí òàúûíà ÷åâèðìèøäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÊÐËÈ – ÌßÙßÁÁßÒËÈ Ù.Òóðàáî-
âóí ãÿùðÿìàíû ãöââÿòëè õàðàêòåðäèð: ìÿêð-
ëèäèð, òÿäáèðëèäèð, àìàíñûçäûð. Îíóí ìÿùÿá-
áÿòëè íÿüìÿëÿðè äèíëÿéèúèëÿðè íÿøÿëÿíäèðèðäè
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÌßËÀÙßÒËÈ – ÚÛÐ Áèðäÿí êèøè éàøûíà
óéüóí îëìàéàí çèë âÿ ìÿëàùÿòëè ñÿñëÿ îõóäó
(È.Øûõëû); Ìèñðàëàðûí àõûð êÿëìÿëÿðèíäÿ úûð
ñÿñèíè óçàäûá óëàéûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÌßËÓÌ – ÌßÚÙÓË Îíóí íÿéÿ èøàðÿ
âóðäóüó ìÿëóì èäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ëàêèí
ñåâýèñè äÿ àäû êèìè ìÿúùóëäóð (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè).
ÌßËÓÌËÓà – ÌßÚÙÓËËÓà Ôåë-
ëÿðäÿ ìÿëóìëóã ìÿçìóíó ôåëèí ìÿíàñû èëÿ
ÌßÍÀ – ÔÎÐÌÀ
áàüëûäûð. Éîõñà áó ìÿúùóëëóãäàí íÿ ÷ûõàð?
(È.Øûõëû).
ÌßÍÀ – ÔÎÐÌÀ Ìÿíà ñþçöí ìÿç-
ìóíó, äàõèëè úÿùÿòè èëÿ, ôîðìà èñÿ ñþçöí çàùèðè
èëÿ, ñÿñ òÿðêèáè èëÿ ÿëàãÿëÿðäèð (Ù.Ùÿñÿíîâ).
ÌßÍÀËÛ – ÁÎØ ×öíêè Ìÿøÿäè Êàçûì
àüàíûí èêè ìÿíàëû ñþçöíäÿí áèð øåé àíëàìûøäû
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Áîø ñþç íèéÿ äàíûøûðñàí?
(Ìèð Úÿëàë).
ÌßÍÀÑÛÇ – ÌÀÐÀÃËÛ Íÿ ãÿäÿð áóíà
ìÿíàñûç õÿðú âóðóðäóëàð (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Áóðàäà èøëÿìÿê, éàøàìàã ÷îõ ìàðàãëûäûð.
ÌßÍÁß – ÌßÍÑßÁ Ìÿíáÿ ÷àéûí áàø-
ëàíüûúû, ìÿíñÿá èñÿ îíóí áàøãà áèð ÷àéà âÿ
äÿíèçÿ òþêöëäöéö éåðäèð.
ÌßÍßÂÈ – ÚÈÑÌÀÍÈ Ñÿí ìÿíäÿí éàõøû
áèëèðñÿí êè, úèñìàíè þëöì ìÿíÿâè þëöìäÿí
ãàò-ãàò éàõøûäûð (Ô.Êÿðèìçàäÿ).
ÌßÍßÂÈ – ÔÈÇÈÊÈ Ìöùàðèáÿíèí ÿí ýÿð-
ýèí ýöíëÿðèíäÿ äÿ î áåëÿ äþçöëìÿç ìÿíÿâè
ÿçàáëàð ÷ÿêìÿìèøäè (Ú.Ìÿììÿäîâ); Ôèçèêè
èøäÿí ÷îõäàí àéðûëìûøäûð (ß.Âÿëèéåâ).
ÌßÍßÂÈ – ÌÀÄÄÈ Éàçûëàíëàð ÷îõ
îëàð, áóíëàðà ìàääè âÿ ìÿíÿâè úÿùÿòäÿí
êþìÿê âåðèëÿðñÿ, ìÿãñÿä ÿëäÿ åäèëÿð
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÌßÍÔßßÒ – ÇßÐßÐ Òàúèð àíúàã èêè
øåé òàíûéà áèëÿð: î äà çÿðÿð, áèð äÿ ìÿíôÿÿò
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÌßÍÔßßÒËÈ – ÇßÐßÐËÈ ßí ìÿí-
ôÿÿòëè øåéäèð (ß.Âÿëèéåâ); ×îõ âåðìÿê äÿ àç
âåðìÿê ãÿäÿð çÿðÿðëèäèð (ß.Âÿëèéåâ).
ÌßÍÔÈ – ÌÖÑÁßÒ Áÿëè, ìÿíôè àòÿøÿ
òóòóëìàãëà äà ìöñáÿò ìöäàôèÿ âÿ òÿñäèã
îëóíà áèëÿð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÍÔÈËÈÊ – ÌÖÑÁßÒËÈÊ Éÿíè àíúàã
îíóí íàãèñ úÿùÿòëÿðèíè ýþðìÿê, ìÿíôèëèéèí
òÿñâèðèíÿ àëóäÿëèê ýþñòÿðìÿê (Ì.Èáðàùèìîâ);
ßñÿðèí ìàðàãëû âÿ ìÿçìóíëó îëìàñû îíóí
ìöñáÿòëèéèäèð (Ô.Ãàñûìçàäÿ).
ÌßÍÔÓÐ – ÝÞÇßË Ïÿðøàíà ðÿçèë âÿ
ìÿíôóð ýþðöíäö (Ì.Èáðàùèìîâ); Àõû Ðàñèì
åëÿ î çàìàí äà ýþçÿë èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÐÙßÌßÒÑÈÇ – ÐßÙÌËÈ
ÌßÍÔÓÐËÓà – ÝÞÇßËËÈÊ Îíóí
ìÿíôóðëóüó ðÿçèëëèéèíäÿí èðÿëè ýÿëèð
(“Óëäóç”); Ýþçÿëëèê îíäóð, äîããóçó äîíäóð
(Àòà. ñþçö).
ÌßÐÄÀÍß – ÝÈÇËÈ Ìÿðäàíÿ ãàðäàø
ãàáàüûíäà éöç äÿôÿ þëöá äèðèëñÿí, éåíÿ
àçäûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Éîëäàøëàð áóíó ýþð-
äöêúÿ àðàëàðûíäàêû ýèçëè ìÿùÿááÿòèí óçóí
ñöðìÿñèíè àðçó åäèðäèëÿð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÐÄÀÍßËÈÊ – ÃÎÐÕÀÃËÛÃ
Þìðöí çèíÿòèäèð, áèë: Ìÿðäàíÿëèê, äÿéàíÿò
(Ì.Ðàùèì); Ýþòöðöá áàõäûãúà ãîðõàãëû-
üûìäàí óòàíûðäûì (Ìèð Úÿëàë).
ÌßÐÄÈÌÀÇÀÐ – ÕÅÉÈÐÕÀÙ Ìÿðäè-
ìàçàðû àõòàðìàãëà äåéèë, ðàñò ýÿëìÿêëÿäèð
(Àòà. ñþçö); Òÿáèÿòè áåëÿäèð, õåéèðõàùäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÐÄÈÌÀÇÀÐËÛà – ÕÅÉÈÐÕÀÙ-
ËÛÃ Àõû ìÿðäèìàçàðëûã éàõøû øåé äåéèëäèð
(Ú.ßìèðîâ); – Íÿ îëàð, õåéèðõàùëûã ïèñ øåé
äåéèë êè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÐßÊß – ÑÀÊÈÒËÈÊ Äàíûø, äàíûø
åøèäÿê ýþðäöéöí î ìÿðÿêÿíè (Ñ.Ðöñòÿì);
×àäûðà áèð ìöääÿò òàì ñàêèòëèê ÷þêäö
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÌßÐÙßÌßÒ – ÃßÇßÁ Êÿðàìÿò âÿ
ìÿðùÿìÿò èñÿ áþéöêëöê âÿ ýåíèø ãÿëáèìäÿí
äîüóð (Ì.Òàëûáîâ); Ýþð öðÿêëÿðèíäÿ íÿ
áîéäà êèí âÿ ãÿçÿá ýèçëÿíèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÐÙßÌßÒËÈ – ÈÍÑÀÔÑÛÇ Ñàíêè î
ìÿðùÿìÿòëè êèøè ùÿâÿñëÿ ÷àëûøàí òîõóúóéà
áàõûð, ìÿíàëû ñöêóòó èëÿ îíà ñþçëÿð äåéèðäè
(Ìèð Úÿëàë); Î, ãàíñûç âÿ èíñàôñûç àäàìûí ñÿðò
öçöíÿ áàõûá þçöíÿ úöðÿò âåðèðäè (Ìèð Úÿëàë).
ÌßÐÙßÌßÒËÈ – ÃßÇßÁËÈ Ìÿðùÿ-
ìÿòëè, ìþùòÿðÿì àíàéàäûð áó êàüûç! (Ñ.Ðöñ-
òÿì); Èíäè ãÿçÿáëè âÿ ñÿáèðñèç îíó ýþçëÿéèðäè
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÌßÐÙßÌßÒÑÈÇ – ÐßÙÌËÈ Ýöëñà-
áàù áóíó àòà ýþçö éîõ, ìÿðùÿìÿòñèç âÿ
ñîéóã, ùÿéÿòäÿêè èøûüûí áèð ïàð÷àñû îëäóüó
ãÿíàÿòèíÿ ýÿëäè (ß.Âÿëèéåâ); Ìÿí äÿ öðÿéè
ðÿùìëè àäàìàì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
97
ÌßÐÙßÌßÒÑÈÇËÈÊ – ÈÍÑÀÔËÛËÛÃ
ÌßÐÙßÌßÒÑÈÇËÈÊ – ÈÍÑÀÔËÛËÛÃ
Îíà éàðäûì ýþñòÿðìÿìÿê ìÿðùÿìÿòñèçëèê-
äèð. ßëèíèí èíñàôëûëûüû íÿòèúÿñèíäÿ î äàðäà
ãàëìàäû (“Àçÿðáàéúàí”).
ÌßÐÈÔßÒËÈ – ÃÀÍÀÚÀÃÑÛÇ Ìÿðè-
ôÿòëè éîëäàøëàðà úàíûìû äà ãóðáàí âåðÿðÿì
(È.Ôÿðçÿëèéåâ); ßäÿáñèçëÿð, ãàíàúàãñûçëàð,
éàçûãëà íÿ èøèíèç âàð? (ß.Àááàñîâ).
ÌßÐÈÔßÒÑÈÇ – ÃÀÍÀÚÀÃËÛ Ãàíà-
úàãëû àèëÿäèð (È.Ôÿðçÿëèéåâ); Áåëÿ ìÿðèôÿòñèç-
ëÿðè ñþçëÿ òÿðáèéÿ åòìÿê ùåéâàíà àëè òÿùñèë
âåðìÿêäÿí ÷ÿòèíäèð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÌßÐÊßÇ – ÓÚÃÀÐ Ìÿíè î éåðèí ìÿð-
êÿçè âÿ øÿíáÿ áàçàðû îëàí Ãÿññàí ãÿñÿáÿ-
ñèíÿ ñöðäöëÿð (Ì.Òàëûáîâ); Àçÿðáàéúàíûí ÿí
óúãàð ðàéîíëàðûíäàí áèðè äÿ Õîúàâÿíääèð.
ÌßÒÈÍ – ÇßÈÔ Úåéðàí úÿñóð, ìÿòèí,
ãÿùðÿìàí áèð ãàäûí èäè (Ñ.Ùöñåéí); Ñþçöí
à÷ûüû, éîëäàøëàð, ðÿùáÿðëèê çÿèôäèð (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÌßÒÈÍËÈËÈÊ – ÇßÈÔËÈÊ Ìÿòèíëèëèê,
äþçöìëöëöê èíãèëàá÷û ö÷öí ñÿúèééÿâè õöñó-
ñèééÿòëÿðäèð. Þçöíöí çÿèôëèéèíè ùèññ åòäè (Ìèð
Úÿëàë).
ÌßÉÓÑ – ÌßÑÓÄ Áèð ýöí îëàúàãñàí,
èíàí êè, ìÿéóñ (Ñ.Ðöñòÿì); Ìÿñóä âÿ õîø
áàõûøëàðû èëÿ îüëóíóí ùÿðÿêÿòëÿðèíè èçëÿéèðäè
(Ìèð Úÿëàë).
ÌßÉÓÑËÀØÌÀà – ØÀÄËÀÍÌÀÃ
Áàéàòûíûí ñþçëÿðè îíó äàùà äà ìÿéóñëàøäûðäû
(È.Øûõëû); Ñåâèíÿí öðÿêëÿð øàäëàíäû, ýöëÿí
ýþçëÿð øÿíëÿíäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÌßÉÓÑËÓà – ØÀÄËÛà Áó ãàäûíûí
÷þùðÿñèíäÿ áèð ìÿéóñëóã ýþðöíäö (Ñ.Ñ.Àõóí-
äîâ); Ýåòäèêúÿ ñÿðáÿñòëèê, øàäëûã, ùàé-êöé
àðòûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÇßËÈ – ÃÀÐÀÃÀÁÀà Ñèç íÿ
ìÿçÿëè îüëàíñûíûç (Ñ.Âÿëèéåâ); Áèëèðñÿíìè,
Çàõàð ãàðäàø, Ùÿñÿí éàìàí ãàðàãàáàã
îüëàíäûð (È.Øûõëû).
ÌßÇßËÈËÈÊ – ÃÀÐÀÃÀÁÀÃËÛà –
Þçöíö ìÿçÿëèëèéÿ ãîéäóí, áÿñäèð! (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Îíóí ãàðàãàáàãëûüû áèçè íàðàùàò åäèð
(ß.Âÿëèéåâ).
98
ÌÈÍÌßÊ – ÅÍÌßÊ
ÌßÇßÌÌßÒ – ÒßÐÈÔ Úåéðàí ãàðà,
ïàðëàã ýþçëÿðèíäÿêè àüûð ìÿçÿììÿòëè îõ
êèìè îâ÷óíóí ãÿëáèíÿ ñàíúäû (Ú.Ìÿììÿ-
äîâ); Àëèì âÿ áèëèêëè àäàìëàðûí òÿðèôèíè
ãàçàíäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌßÇßÌÌßÒËßÌßÊ – ÒßÐÈÔËß-
ÌßÊ ...Õàíïÿðèíè äàíëàéûð, ìÿçÿììÿò-
ëÿéèð, àõûðäà äà îíà ìÿñëÿùÿò ýþðöðäöëÿð êè,
àäàìëàðäàí àðàëàíìàñûí, þéðÿòñèí (ß.Âÿëè-
éåâ); Î ùåé äîñòóíó òÿðèôëÿéèð (“Óëäóç”).
ÌßÇßÌÌßÒËÈ – ÒßÐÈÔËÈ Àäàì
îíóí ìÿçÿììÿòëè ñþçëÿðèíè åøèòìÿìÿê ö÷öí
áàø ýþòöðöá ýåòìÿê èñòÿéèð (ß.Âÿëèéåâ);
Ñÿíèí òÿðèôëè áðèãàäèðèí Áàéðàìû ßçèç ìÿíèì
ýþñòÿðèøèìëÿ èøäÿí ýþòöðìöøäöð (ß.Âÿëèéåâ).
ÌßÇÙßÊßËÈ – ÔÀÚÈßËÈ Î, ìÿçùÿ-
êÿëè ÿñÿðëÿðèí ìöÿëëèôè êèìè òàíûíûð (Ô.Ãàñûì-
çàäÿ); Áóðà ôàúèÿëè òåàòð òàìàøàñûíû õàòûðëàäûð
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÌßÇËÓÌ – ÇÀËÛÌ Ìÿçëóìëàð äà,
çàëûìëàð äà Ðóñèéà òÿáÿÿñè îëìàã âÿ êîí-
ñóëõàíà ùèìàéÿñèíÿ ýèðìÿéÿ þéðÿíìèøäè
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÌßÇËÓÌËÓà – ÇÀËÛÌËÛà Öçöíÿ
çèëëÿíìèø ýþçëÿðäÿ ãÿçÿá, íèôðÿò ãàðûøûã áèð
ìÿçëóìëóã âàðäû (È.Øûõëû); Çàëûìëûüû èëÿ
øþùðÿò òàïìûøäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÌßÇÌÓÍ – ÔÎÐÌÀ Øåèðëÿðèíäÿ ìÿç-
ìóíà ìöâàôèã ôîðìà òàïûðäû: òÿøáåù, èñòèàðÿ
âÿ ñ. áÿäèè ìÿúàçëàðû ùÿìèøÿ ìÿçìóíà
óéüóí øÿêèëäÿ ñå÷èðäè (Ô.Ãàñûìçàäÿ).
ÌßÇÌÓÍËÓ – ÚÀÍÑÛÕÛÚÛ Þç äþâ-
ðöíöí èúòèìàè åéèáëÿðèíè äîëüóí, ìÿçìóíëó
ñàòèðàëàðû èëÿ òÿíãèä àòÿøèíÿ òóòìóøäó
(Ô.Ãàñûìçàäÿ); Ùÿð øåé úàíñûõûúûäûð (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÌßÇÌÓÍÑÓÇ – ÌßÍÀËÛ Ñþùáÿòëÿð
÷îõ ãûðûã âÿ ìÿçìóíñóç èäè (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè); Êîìåäèéàíûí ñîíó ìÿíàëû áèð ôèíàëëà
ãóðòàðûð (Ô.Ãàñûìçàäÿ).
ÌÈÍÌßÊ – ÅÍÌßÊ Îùî âàð, äàüà
ìèíäèðÿð, îùî âàð, äàüäàí åíäèðÿð (Àòà.
ñþçö).
ÌÈÑÊÈÍ – ÕÎØÁßÕÒ
ÌÈÑÊÈÍ – ÕÎØÁßÕÒ Î úöð çàâàëëû,
ìèñêèí àäàìëàðà ìÿíèì ùÿìèøÿ éàçûüûì
ýÿëèá (Ì.Èáðàùèìîâ); Àù, ñÿí íÿ õîøáÿõò
óøàãñàí (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÌÈÑÊÈÍËÈÊ – ÕÎØÁßÕÒËÈÊ Ìÿíèì
íàíÿúèáëèéèíäÿí éîõñóëëóüà, ìèñêèíëèéÿ
ýèðèôòàð îëìóø áó áèð íå÷ÿ àäàìà ðàñò ýÿë-
äèéèì ö÷öí øöêöð åòäèì (Ì.Òàëûáîâ); Ñèçÿ
õîøáÿõòëèê öç âåðèá, ìåùðèáàí éàøàéûí (Ìèð
Úÿëàë).
ÌÛÑÌÛÐÛÃ – ÕÎØÑÈÔßÒ Àòàì éåíÿ
íÿ îëóá ìûñìûðûüû éåðëÿ ñöðöíöð? (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Áó õîøñèôÿò àäàì íèéÿ Ïàâëîñóç, ïàðîë-
ñóç ýÿëèá (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÌÎÍÎËÎÃ – ÄÈÀËÎÃ ßñÿðèí åêñïî-
çèñèéàñûíäà âåðèëÿí Ùåéäÿð áÿéèí áó ìîíî-
ëîãó ÷îõ ìàðàãëûäûð (Ô.Ãàñûìçàäÿ); Ñàáèðèí
“Èêè ùÿïÿíä” øåðè äèàëîãóí ÿí éàõøû íöìó-
íÿñèäèð.
ÌÞÚÖÇß – ÀÄÈ Àé êèøè, ëàï ìþúöçÿäèð
êè! (Ì.Èáðàùèìîâ); Ùÿð òÿðÿôÿ èøûã ñà÷àíäà
àðòûã ìîòîð àäè éåêíÿñÿã ñÿñè èëÿ ôûðëàíûðäû
(Ì.Ùöñåéí).
ÌÞÚÖÇßËÈ – ÀÄÈ Ìþúöçÿëè, éàç
ùàâàëû, äàâàìëû áèð ñÿñ äàëüàñû ùàðàäàíñà
ùàðàñà àõûá ýåäèðäè (Ñ.Ñÿðõàíëû); Éàðûø èñÿ
àäè èø ýöíöíöí ãàíàäûäûð (Ñ.Ñÿðõàíëû).
ÌÞÙÊßÌ – ÇßÈÔ Ìÿíèì áàøûì äà,
ìþùêÿì ãîëëàðûì äà âàð (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Ëàêèí ðóçèýàð ëàëÿíèí ëÿ÷ÿéèíè òþêÿðñÿ:
ñó÷ëó çÿèô ëàëÿíè, ãöââÿòëè ðóçèýàðûìäûð
(Ð.Ðçà).
ÌÞÙÊßÌËßÍÌßÊ – ÁÎØÀËÌÀÃ
Ñöëù îðäóñó ýåòäèêúÿ ìþùêÿìëÿíèð (È.Øûõëû);
ßââÿëäÿí éàõøû äåìèøäè, ñîíðà áèðäÿí áîøàëäû
(Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ).
ÌÞÙÊßÌËßÍÌßÊ – ÇßÈÔËßÌßÊ
Áÿëè ÿñÿáëÿðèì ìþùêÿìëÿøèð, ìþùòÿðÿì
òÿáèáëÿðèì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); ßñÿá ñèñòåìè
õåéëè çÿèôëÿìèøäèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÞÙÊßÌËßÒÌßÊ – ÁÎØÀËÒÌÀÃ
Êþðïÿ àüàúëàðûí äèáèíè áîøàëòìàã éîõ,
ìþùêÿìëÿòìÿê ëàçûìäûð êè, êöëÿê îíëàðû
êþêöíäÿí ÷ûõàðòìàñûí.
ÌÖÀÑÈÐ – ÊÞÙÍß
ÌÞÙÊßÌËßÒÌßÊ – ÑÀÐÑÛÒÌÀÃ
Áó ÷àðïûøìà îíóí èðàäÿñèíè ìþùêÿìëÿòäè
(Ìèð Úÿëàë); Áó ôèêèð ãûçà ðàùàòëûã âåðìèð,
îíóí áöòöí èðàäÿñèíè ñàðñûäûðäû (Ú.ßìèðîâ).
ÌÞÙÊßÌËßÒÌßÊ – ÇßÈÔËßÒ-
ÌßÊ Þç ìþâãåéèíè ìþùêÿìëÿòäè
(Ì.Ùöñåéí); Áó áèð àéäà ôèêèð ìÿíè õåéëè
çÿèôëÿòäè, ðÿíýèì àüàðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÞÙÊßÌËÈÊ – ÁÎØËÓà Çèâÿð ýÿíú-
ëèêäÿí ìþùêÿìëèê, äèããÿò âÿ ýþçÿë ìÿíÿâè
êåéôèééÿò ýþðìÿéèíúÿ òÿñëèì îëìóð (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Èø áîøëóã ñåâìèð.
ÌÞÙÊßÌËÈÊ – ÇßÈÔËÈÊ Ñÿíäÿëÿ-
äèñÿ äÿ, þçöíö òîïëàäû, ìþùêÿìëèéèíè èòèð-
ìÿäè (Ìèð Úÿëàë); Î èëê ùÿìëÿäÿ çÿèôëèéèíè
ùèññ åòäè (Ìèð Úÿëàë).
ÌÞÌÈÍ – ÀÒÅÈÑÒ Àòåèçì òÿðÿôäàðû
îëàí øÿõñÿ àòåèñò äåéèëèð. ×þëëÿðè ñåéð åäèðäè:
îëìóøäó ìþìèí áÿíäÿ (À.Øàèã).
ÌÞÂÚÓÄÈÉÉßÒ – ÉÎÕËÓÃ Ìþâúó-
äèééÿòè ùå÷ êÿñ èíêàð åäÿ áèëìÿç. Ãàéíûì
ùÿìèøÿêè êèìè èíäè äÿ Ìèäùÿäèí éîõëóüóíó
ìÿíÿ ùèññ åòäèðìÿéÿ ÷àëûøûðäû (Ì.Ùöñåéí).
ÌÞÂÙÓÌÀÒ – ÀÒÅÈÇÌ Áó îëàð! Áó
îëìàç! Áó àòåèçì, áó ìþâùóìàòäûð (Ð.Ðçà).
ÌÓÐÄÀÐ – ÒßÌÈÇ Ìóðäàð ÿñêèéÿ îä
äöøìÿç (Àòà. ñþçö); Êÿðèì äàéû Ðÿôèãÿ
õàíûì êèìè ñÿëèãÿëè, òÿìèç âÿ íÿúèá áèð
õàíûìà èêèãàò áöêöëöá ÿçèëìèø æóðíàë âåðìÿê
èñòÿìèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÓÐÄÀÐËÀÌÀà – ÒßÌÈÇËßÌßÊ
Êàôèð îüëó áóíó ìÿíÿ ãàáàãúà äå, ìÿí äÿ
ÿëèìè ìóðäàðëàìàéûì (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Éîõëàìûø âÿ ñèëèá òÿìèçëÿìèøäè (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÌÓÐÄÀÐËÛà – ÒßÌÈÇËÈÊ Ñó ìóð-
äàðëûã ýþòöðìÿç (Àòà. ñþçö); Òÿìèçëèê,
ñÿäàãÿò, ÿõëàã áàøãà øåéäèð, áóíëàðà äÿõëè
éîõäóð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÖÀÑÈÐ – ÊÞÙÍß Ùÿìèí êÿíääÿ
ìöàñèð ýÿíúëÿðèí òÿëÿáëÿðèíè þäÿéÿí ùÿð úöð
øÿðàèò éàðàäûëìûøäûð. Áèëèðÿì, êþùíÿäèð åøãèí
äàñòàíû; Îíäàí òàëåéèíè ãóðòàðàí ùàíû? (Ð.Ðçà).
99
ÌÖÀÑÈÐËßØÌßÊ – ÊÞÙÍßËßØÌßÊ
ÌÖÀÑÈÐËßØÌßÊ – ÊÞÙÍßËßØ-
ÌßÊ Áèð ñûðà ìÿñÿëÿëÿðÿ ìöíàñèáÿò ìöà-
ñèðëÿøìèøäè. Èëèí àõûðûíäà éîëäàø àãðîíîì
ýþðÿð êè, êþùíÿëÿð íÿ åäèð, éåíèëÿð íÿ úöð
êþùíÿëèð (ß.Âÿëèéåâ).
ÌÖÀÑÈÐËÈÊ – ÃßÄÈÌËÈÊ Á.Âàùàá-
çàäÿíèí áàøãà êàìèë úÿùÿòëÿðèíäÿí áèðè äÿ
îäóð êè, øàèð þç ÿñÿðëÿðèíäÿ òàðèõè ìöàñèðëèê
ãÿäÿð éàøàäà áèëèð (×.Àéòìàòîâ); Íÿ ãÿäÿð
êè, Äÿäÿ ïàëûä áóðäàäû, Áàüûð äöíéàíûí
ãÿäèìëèéèíÿ äÿ, ÿäÿáèëèéèíÿ äÿ èíàíûð
(È.Ìÿëèêçàäÿ).
ÌÖÁÀÐÈÇ – ßÔßË Î, Çàðàíû õàòûðëà-
äûãäà, þçöíö äàùà ãöââÿòëè, äàùà ìöáàðèç
áèð àäàì êèìè ùèññ åäÿðäè (Ñ.Âÿëèéåâ); ×àëûø
áàúàðûãñûç, ÿôÿë àäàìëàð îëñóí (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÌÖÚßÐÐßÄ – ÊÎÍÊÐÅÒ Ìöúÿððÿä
ìöùàêèìÿëÿð âÿ öìóìè ôÿðçèééÿëÿð îíëàð
ö÷öí ÿùÿìèééÿòñèçäèð (Ì.Òàëûáîâ); Äåéÿñÿí,
êîíêðåò úàâàáäàí óçàã äöøäöì.
ÌÖÚßÐÐßÄËÈÊ – ÊÎÍÊÐÅÒËÈÊ
...Àéðû-àéðû ñóðÿò âÿ õàðàêòåðëÿðè ñÿúèééÿ-
ëÿíäèðÿðêÿí ìöúÿððÿäëèéÿ âÿ ñõåìàòèçìÿ
éîë âåðìÿìèø, ùÿð ñóðÿòè þç ôÿðäè õöñóñèééÿòè
èëÿ úàíëàíäûðìûøäûð (Ô.Ãàñûìçàäÿ); ßñÿðäÿ
êîíêðåòëèê éîõäóð (Ô.Ãàñûìçàäÿ).
ÌÖÄÐÈÊ – ÑßÔÅÙ Òÿáèÿòè åòèáàðèëÿ
õîøõàñèééÿò, áèð ãÿäÿð ìöäðèê âÿ áàìÿçÿ
àäàìäûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Àììà ëîòóëàð
ìÿíèì áó ñÿôåù àüàìû éàõøû òîâëàéûá òàïûá-
ëàð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÌÖÄÐÈÊËßØÌßÊ – ÑßÔÅÙËßØ-
ÌßÊ Áèçèì ÿñð ìöäðèêëÿøèá, éàøà äîëóá
(Ú.Íîâðóç); Ñÿôåùëÿøìÿ, àüëûíû áàøûíà éûü
(“Óëäóç”).
ÌÖÄÐÈÊËÈÊ – ÑßÔÅÙËÈÊ Ìÿíèì
öðÿéèìè äàü áîéäà åëÿéÿí àüñàããàëûí ìöä-
ðèêëèéèäèð (Ô.Êÿðèìçàäÿ); Î äà þç ñÿôåùëèéè-
íèí éîõ, ñàäÿëèéèíèí ýöäàçûíà ýåäèð (Ô.Êÿðèì-
çàäÿ).
ÌÖÔßÑÑßË – ÃÛÑÀ Äåéèðÿì, íÿ âàðñà,
ìöôÿññÿë äàíûø! (Ñ.Âóðüóí); Ñóàë ãûñà âÿ
àéäûí îëäóüó ö÷öí úàâàá äà åéíè äÿðÿúÿäÿ
ãûñà âÿ àéäûí îëìàëû èäè (Ì.Ùöñåéí).
100
ÌÖÊßÄÄßÐ – ÑÅÂÈÍÚ
ÌÖÔËÈÑ – ÂÀÐËÛ Ãàëàíëàðû, éÿíè ìèë-
éîíëàðëà àäàì ÿñëèíäÿ éîõñóë âÿ ìöôëèñäèð
(Ì.Òàëûáîâ); Âàðëû êèñÿñèíè äþéöð, êàñûá
äèçèíè (Àòà. ñþçö).
ÌÖÔËÈÑËßØÌßÊ – ÂÀÐËÀÍÌÀÃ
Èíäè Ùåéäÿð áÿé åëÿ ìöôëèñëÿøìèøäèð êè, òîé
åòìÿéÿ ïóëó éîõäóð (Ô.Ãàñûìçàäÿ); Îíóí
éåýàíÿ ìÿãñÿäè ïóë éûüìàã, âàðëàíìàãäûð
(Ô.Ãàñûìçàäÿ).
ÌÖÔÒß – ÏÓËËÓ Ìöôòÿ ñèðêÿ áàëäàí
øèðèíäèð (Àòà. ñþçö); Ïóëëóäóð, ùàâàéû äåéèëäèð.
ÌÖÔÒßÕÎÐ – ÇßÙÌßÒÊÅØ Þçýÿíèí
çÿùìÿòè èëÿ ÷þðÿê éåéÿíëÿðÿ ìöôòÿõîð
äåéèðëÿð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Áèç äåéèðèê:
“Ùàìû ìèëëÿòëÿðèí çÿùìÿòêåøëÿðè ãàðäàøäûð-
ëàð” (Ù.Íÿçÿðëè).
ÌÖÔÒßÕÎÐËÓÃ – ÇßÙÌßÒÑÅ-
ÂßÐËÈÊ Ìöôòÿõîðëóã íÿ ýþçÿë ïåøÿ èäè,
òóòìóø èäèì (Ì.ß.Ñàáèð); Ìöÿëëèìëÿð þç
øàýèðäëÿðèíè çÿùìÿòñåâÿðëèê ðóùóíäà òÿðáèéÿ
åòìÿëèäèðëÿð.
ÌÖÙÀÐÈÁß – ÑÖËÙ Ìöùàðèáÿ ùàìûéà
áÿäáÿõòëèê ýÿòèðèð (Ñ.Âÿëèéåâ); [Áàüûð õàí:]
Áèç äöøìÿíèí ñöëù òÿêëèôèíè ãÿáóë åòìÿêëÿ,
ñöëùïÿðâÿð äöíéàíûí ìÿùÿááÿòèíè äàùà àðòûã
ãàçàíà áèëÿðèê (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÌÖÕßÍÍßÒ – ÑÀÄÈà Èýèä þëÿð àäû
ãàëàð, ìöõÿííÿòèí íÿéè ãàëàð (Àòà. ñþçö);
Äîñòà, àèëÿéÿ ñàäèã àäàìäûð (“Óëäóç”).
ÌÖÕßÍÍßÒËÈÊ – ÑÀÄÈÃËÈÊ – Î
íàäöðöñòöí ÿëèíäÿí ùÿð ìöõÿííÿòëèê ýÿëÿð,
éîëäàø êîìèññàð! (Ì.Ùöñåéí); Îíóí ÿí éàõøû
úÿùÿòëÿðèíäÿí áèðè äÿ äîñòà ñàäèãëèéèäèð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÌÖÕÒßÑßÐ – ÝÅÍÈØ Î, Ñÿìÿäÿ
ìöõòÿñÿð áèð úàâàá âåðäè (ß.Âÿëèéåâ); Åâ
áþéöê; Ýåíèø ïÿíúÿðÿëè, ãàïûëû (Ð.Ðçà).
ÌÖÊÀËÈÌß – ÌÎÍÎËÎÃ Ìöêàëèìÿ
èêè àäàì àðàñûíäà ýåäÿí ñþùáÿò, ìîíîëîã
èñÿ áèð àäàìûí ñþéëÿäèéè íèòãäèð.
ÌÖÊßÄÄßÐ – ÑÅÂÈÍÚ Éåíÿ äÿ
äèããÿòëè, õåéëè ìöêÿääÿð; Éàíàøûá ãûçûíà
“úàí áàëà” äåäè (Ì.Ðàùèì); Èíäè èñÿ ñåâèíú
ùÿäñèçäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÌÖÊßÌÌßË – ÇßÈÔ
ÌÖÊßÌÌßË – ÇßÈÔ Ôèçèêàíû éàõøû
áèëäèéè ö÷öí Ìÿììÿä ÷îõ àñàíëûãëà, ùÿì
äÿ òåçúÿ áó áÿùñè äÿ ìöêÿììÿë þéðÿíèá
ìÿíèìñÿéÿðäè (ß.ßáöëùÿñÿí); Íåéëÿéèì,
ãöäðÿòèì çÿèôäèð ùÿëÿ; Ýþðöì òÿáèÿòèí êîð
îëñóí ýþçö! (Ñ.Âóðüóí).
ÌÖËÀÉÈÌ – ÑßÐÒ Ôèíëàíäèéàíûí ñÿðò
ãûøû øÿðàèòèíäÿí õÿñòÿëÿíìèø ïîëêîâíèê
ß.ßëèéåâ ìöëàéèì ãóðøàüà ýþíäÿðèëèð.
ÌÖËÀÉÈÌ – ÇßÙÌËÈ Éÿäóëëà ìöëà-
éèì ñÿñëÿ ñîðóøäó (Ú.ßìèðîâ); Úàùàíäàð àüà
çÿùìëè áàõûøëàðûíû íþêÿðëÿðèí öçöíÿ çèëëÿäè
(È.Øûõëû).
ÌÖËÀÉÈÌËßØÌßÊ – ÑßÐÒËßØ-
ÌßÊ Ðöñòÿì ýåòäèêúÿ ñÿðòëÿøèð, ùå÷ êÿñèí
ôèêðèíÿ ãóëàã àñìàã èñòÿìèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ);
Áàëàúàéà áèðäÿí-áèðÿ åëÿ ýÿëäè êè, Äàøäÿ-
ìèðèí áàõûøëàðû éóìøàëäû, ìöëàéèìëÿøäè
(Ý.Ùöñåéíîüëó).
ÌÖËÀÉÈÌËÈÊ – ÊÎÁÓÄËÓÃ Ìÿí
ìöëàéèìëèê âÿ ìÿòàíÿò ýþñòÿðäèéèì ö÷öí
ÿñèðëèêäÿ ÿçèééÿò ÷ÿêìÿäèì (Ì.Òàëûáîâ);
Îíóí ñþçëÿðè ñàíêè Ãàðàøûí ñîéóã ðÿôòàðûíûí,
êîáóäëóüóíóí èçëÿðèíè ñèëèá àïàðäû (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÌÖËÀÉÈÌËÈÊ – ÑßÐÒËÈÊ Î ñààò
ñÿñèíÿ ìöëàéèìëèê ýÿëäè (×ÿìÿíçÿìèíëè);
Õàíûì áó àúû âÿ èñòåùçà èëÿ äîëó ñþçëÿðÿ
Ýöëÿáÿòèíèí áó âàõòà ãÿäÿð ýþðìÿäèéè áèð
ñÿðòëèê âÿ ãÿòèééÿòëÿ ñîí ãîéäó (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÌÖÍÀÃÈØß – ÑÖËÙ Îíëàðûí àðàñûí-
äàêû ìöíàãèøÿ óçóí ñöðìÿäè (Ù.Íàäèð);
Ùàìû ñöëù èñòÿéèð (Ìèð Úÿëàë).
ÌÖÍÒßÇßÌ – ÙßÐÄßÍÁÈÐ Îíó
ìöíòÿçÿì ñóðÿòäÿ áåúÿðìÿê, ùÿì äÿ
áåúÿðìÿê äåéèë, íàçûíû ÷ÿêìÿê ëàçûìäûð
(ß.Âÿëèéåâ); Ùÿðäÿíáèð èìêàí äöøÿíäÿ
Ìÿðäÿêàíäàí Ìîñêâàéà ýöë äÿ àïàðûðàì
(Ú.ßìèðîâ).
ÌÖÍÒßÇßÌ – ÂÀÕÒÀØÛÐÛ Ïåòðóñ
ñîë àéàüû öñòÿ ýåðè äþíöá ìöíòÿçÿì àääûì-
ëàðëà óçàãëàøäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Àíàì âàõò-
àøûðû ìÿíè áàøà ÷ûõûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÌÖÑÒßÁÈÄ – ÇÀÂÀËËÛ
ÌÖÐßÊÊßÁ – ÀÑÀÍ Ìÿí ìèññ Ùàííà
èëÿ áó êèìè ìöðÿêêÿá áèð ìÿñÿëÿ ÿòðàôûíäà
ìöáàùèñÿéÿ ýèðìÿê èñòÿìèðäèì (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè); Ñèëâèîíóí äóåëè èíäèêè âóðóøìàäàí
÷îõ àñàíäûð (Ì.Ùöñåéí).
ÌÖÐßÊÊßÁ – ÑÀÄß Úöìëÿ ãóðóëó-
øóíà ýþðÿ ñàäÿ âÿ éà ìöðÿêêÿá îëóð.
ÌÖÐßÊÊßÁËßØÌßÊ – ÀÑÀÍËÀØ-
ÌÀà ßââÿëëÿð ÷îõ àäè ñàéäûüûì ìÿñÿëÿëÿð
èíäè îíóí çåùíèíäÿ áèðäÿí-áèðÿ ìöðÿêêÿá-
ëÿøèð, îíóí èðàäÿñèíè, ìÿòàíÿòèíè çÿèôëÿäèðäè
(Ì.Ùöñåéí); Ìÿí äÿðñèíèçè àñàíëàøäûðàðàì
(Ì.Ùöñåéí).
ÌÖÐßÊÊßÁËßØÌßÊ – ÑÀÄßËßØ-
ÌßÊ Ñîíðàäàí ìÿñÿëÿ ýåòäèêúÿ ìöðÿê-
êÿáëÿøäè âÿ ùå÷ äÿ îíóí äöøöíäöéö êèìè
îëìàäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ùÿìèøÿ ðÿñìè, éåêÿ-
õàíà, ãóðó ýþðöíÿí ðàéêîì êàòèáè àäèëÿøèð,
ñàäÿëÿøèðäè (Á.Áàéðàìîâ).
ÌÖÐßÊÊßÁËÈÊ – ÀÑÀÍËÛà Èøèí
ìöðÿêêÿáëèéè âÿ éà àñàíëûüû èúðà÷ûíûí èøÿ
ìöíàñèáÿòèíäÿí àñûëûäûð.
ÌÖÐßÊÊßÁËÈÊ – ÑÀÄßËÈÊ Êÿðèì
ùÿéàò ùàäèñÿëÿðèíèí ìöðÿêêÿáëèéèíè âÿ
äîëàøûãëûüûíû äöøöíäöéö çàìàí åëÿ áèëèð êè,
îíó äÿðèí âÿ ÷ûõûëìàç áèð ãóéóéà àòìûøëàð
(Ì.Èáðàùèìîâ); Õàñïîëàä îíëàðûí ùåéðÿòèíÿ
ñÿáÿá îëàí áèð ñàäÿëèê âÿ éöíýöëëöêëÿ äåäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÖÐÒßÚÅ – ÃÀÁÀÃÚÛË Ìÿíèì
ôèêðèìúÿ, ãîðõó ñîí äÿðÿúÿ äÿ ìöðòÿúå áèð
ùèññäèð (Ì.Ùöñåéí); ×àð ùþêóìÿòè ãàáàãúûë
ôèêèðëè àäàìëàðû íÿçàðÿòñèç ãîéìóðäó.
ÌÖÐÒßÚÅ – ÌÖÒßÐßÃÃÈ Ãàí-ãàí
äåéèð éîëëàðà ñàòûëìûø ìöðòÿúåëÿð (Ñ.Ðöñ-
òÿì); Ìÿðÿíäèí ìöòÿðÿããè âÿ ñöëùñåâÿð
àäàìëàðû äà áó áàéðàìû áèðèíúè äÿôÿ îëàðàã
àçàä âÿ ñûõûíòûñûç êå÷èðìÿê ö÷öí ùàçûðëûã
ýþðöðäöëÿð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÌÖÑÈÁßÒ – ÑßÀÄßÒ Äþðä ìèëéîíäàí
àðòûã ÿùàëèíèí ñÿàäÿòè äÿ, ìöñèáÿòè äÿ ìÿí-
äÿí àñûëûäûð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÌÖÑÒßÁÈÄ – ÇÀÂÀËËÛ Ìöñòÿáèääèð,
úÿëëàääûð, ãàíè÷ÿíäèð, êöòáàøäûð (Ì.Èáðàùè-
101
ÌÖÑÒßÁÈÄËÈÊ – ÇÀÂÀËËÛËÛÃ
ìîâ); Ìÿí öðÿéèìäÿ ùåéèôñèëÿíäèì êè,
çàâàëëû ãûçû ìÿêòÿáäÿí ìÿùðóì åäÿúÿêëÿð
(Ò.Ø.Ñèìöðü).
ÌÖÑÒßÁÈÄËÈÊ – ÇÀÂÀËËÛËÛà Ìöñ-
òÿáèäëèê îíóí òÿáèÿòèíäÿ èäè (Ì.Èáðàùèìîâ);
Îíóí çàâàëëûëûüûíà öðÿêäÿí ùåéèôñèëÿíäèì
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÌÖÑÒßÃÈË – ÀÑÛËÛ Îíà ýþðÿ äÿ, àé
óøàãëàð, ìÿí ìöñòÿãèë áèð èø èñòÿéèðÿì
(È.Ôÿðçÿëèéåâ); Ùàìûñû áèçäÿí àñûëûäûð (Ìèð
Úÿëàë).
ÌÖÑÒßÃÈËËÈÊ – ÒÀÁÅ×ÈËÈÊ Ìöñ-
òÿãèëëèê îíà ñÿðáÿñò ùÿðÿêÿò åòìÿéÿ èìêàí
âåðèð (Ì.Òàëûáîâ); Éàõóä äà òàáå÷èëèê âÿ
éàëàíû åøèäèá òÿñäèã åòìÿêäÿí èáàðÿòäèð
(Ì.Òàëûáîâ).
ÌÖØÊÖË – ÀÑÀÍ Ðÿää îë, ùÿëë åäÿðÿì
þçöì ìöøêöëö! (Ì.Ðàùèì); Áóíäàí àñàí
øåé éîõäóð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÌÖÒßÐßÃÃÈ – ÌÖÙÀÔÈÇßÊÀÐ
Ëàêèí î áöòöí áó ìÿùäóä âÿ çèääèééÿòëè
úÿùÿòëÿðè èëÿ, çÿèô âÿ ïàññèâ åòèðàçëàðû èëÿ
áÿðàáÿð, þç äþâðö ö÷öí éåíè âÿ ìöòÿðÿããè
102
ÌÖÂßÔÔßÃÈÉÉßÒÑÈÇËÈÊ – ...
áèð ñèìàäûð (Ô.Ãàñûìçàäÿ); Î, ìöùàôèçÿêàð
àäàìëàðûí ùöúóìóíà ìÿðóç ãàëûð (Ô.Ãàñûì-
çàäÿ).
ÌÖÒÈ – ÀÑÓÄß Éåæà ñèôÿòèíÿ ìöòè áèð
èôàäÿ âåðìÿéÿ ÷àëûøäû (Ñ.Âÿëèéåâ); Àñóäÿ
ýÿçèí èíäè áó äöíéàíû, óøàãëàð! (Ì.ß.Ñàáèð).
ÌÖÒÈËÈÊ – ÀÑÓÄßËÈÊ Äåìÿ, ýþçÿ
ýþðöíÿí ñàêèòëèê, ñóñãóíëóã âÿ ìöòèëèê
àëäàäûúû áèð ïÿðäÿ èìèø (Ì.Èáðàùèìîâ); Àñó-
äÿëèê èñòÿðñÿí, äöíéàäàí óøàãëàø ñÿí;
Êå÷ìèøëÿðÿ åò òþâáÿ, òÿãñèðèíÿ ïåøìàí îë
(Ùåéðàí õàíûì).
ÌÖÒËßà – ÍÈÑÁÈ Áèëèí, éîõñóëëóã èêè
úöðÿäèð: ìöòëÿã éîõñóëëóã âÿ íèñáè éîõñóë-
ëóã (Ì.Òàëûáîâ).
ÌÖÒÒßÔÈà – ÐßÃÈÁ Àõû èíäè ìöùàðèáÿ
áèçèìëÿ ìöòòÿôèãëÿðèí àðàñûíäàäûð (Ñ.Âÿëè-
éåâ); Ðÿãèáëÿð àðàñûíäà ñàçèø áàüëàíäû.
ÌÖÂßÔÔßÃÈÉÉßÒÑÈÇËÈÊ – ÓÜÓÐ-
ËÓËÓÃ Êàïèòàí èëê íÿçÿðäÿí ëåéòåíàíò
Ñòåïàíîâàíûí ìöâÿôôÿãèééÿòñèçëèéÿ óüðàäû-
üûíû áàøà äöøäö (Ú.ßìèðîâ); Èøèí óüóðëóëóüó
ùàìûìûçûí öðÿéèíäÿíäèð.
ÍÀÄÀÍ – ÀÜÛËËÛ
Íí
ÍÀÄÀÍ – ÀÜÛËËÛ Àüûëëû äöøìÿí íàäàí
äîñòäàí éàõøûäûð (Àòà. ñþçö).
ÍÀÄÀÍ – ÌßÄßÍÈ Íàäàí àòàäàí ãûç
íÿ òÿðáèéÿ ýþòöðÿ áèëÿð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Î,
ìÿäÿíè áèð àèëÿäÿ áîé àòìûøäû (“Àçÿðáàé-
úàí”).
ÍÀÄÀÍËÛà – ÌßÄßÍÈËÈÊ Áèð ÷îõ-
ëàðû íàäàíëûã; Ïÿíúÿñèíäÿ ñûõûëäû (Ù.Úàâèä);
Ìÿäÿíèëèê õàëãûí ãÿôèë éóõóñóíäàí îéàí-
ìàñûíà ñÿáÿá îëóð (“Óëäóç”).
ÍÀÄÈÍÚ – ÑÀÊÈÒ Ñàêèòäèð, íàäèíú
äåéèë (Ì.Òàëûáîâ).
ÍÀÄÈÐ – ÊÖÒËßÂÈ Íàäèð ìàëëàðûí
÷îõóíó ìöäèð þçöíÿ éàõûí îëàí ìàüàçàëàð
àðàñûíäà áþëöøäöðöðäö (Ú.ßìèðîâ); Áàêûäà
êöòëÿâè ìàëëàðûí ñÿðýèñèíèí à÷ûëûøû îëàúàãäûð.
ÍÀÄÖÐÖÑÒ – ÌßÐÄ À íàäöðöñò
áàëàñû; ñÿí äåäèí êè, ìÿí äÿ áàøà äöøÿì
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Òöðêöí çàòûíäàäûð êèøèëèê,
ìÿðäëèê; Î, þç äöøìÿíèíè âóðìàç àðõàäàí
(Á.Âàùàáçàäÿ).
ÍÀÄÖÐÖÑÒËÖÊ – ÌßÐÄËÈÊ Èêè
íÿôÿð àðàñûíäà çàùèðè äîñòëóüóí äàèìèëèéè
ö÷öí ìöòëÿã éàëàí âÿ íàäöðöñòëöê ëàçûìäûð
(Ì.Òàëûáîâ); ßñèë ìÿðäëèê òèìñàëûäûð (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ÍÀÜÄ – ÁÎÐÚ Áó ýöí íèñéÿäèð, ñàáàù
íàüä îëà áèëÿð (Ì.Ùöñåéí); Áîðú âåðìÿêëÿ
òöêÿíÿð, éîë ýåòìÿêëÿ òöêÿíìÿç (Àòà. ñþçö).
ÍÀÜÄ – ÍÈÑÉß Íàüäû ãîéóá íèñéÿíèí
äàëûíúà äöøìÿ (Àòà. ñþçö).
ÍÀÙÀÌÀÐ – ÄÖÇ ßí éàçûã, ÿí êè÷èê;
Íàùàìàð áèð äàøûí þìðöíÿ; Ìèí èíñàí þìðö
äÿ áÿðàáÿð äåéèëäèð (Ð.Ðçà); Äöç éîë ýåäÿí
éîðóëìàç (Àòà. ñþçö).
ÍÀÕÎØ – ÑÀËÀÌÀÒ Äöíéàäà ãîúà,
éà úàâàí íÿ ýÿçèð? Áèð íàõîø âàð, áèð ñàëà-
ìàò (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÍÀÕÎØËÓÃ – ÑÀËÀÌÀÒËÛÃ Áÿñ
åøèòäèì ìàëëàðäà íàõîøëóã âàð èìèø (ß.Ùàã-
ÍÀÐÀÙÀÒËÀØÌÀÃ – ...
âåðäèéåâ); Äàíûø ýþðÿê øÿùÿðäÿ äàùà íÿ âàð,
ñàëàìàòëûãäûð? (Ú.ßìèðîâ).
ÍÀÈÍÑÀÔ – ÐßÙÌËÈ Íàèíñàôûí êÿëè
ãà÷àð (Àòà. ñþçö); Ðÿùìëè àäàìëàðûí èøè
óüóðëó îëóð.
ÍÀÃÈÑ – ÊÀÌÈË Áó éàøà ýÿëìèøÿì,
ìÿíäÿí áèð ïèñ ñþç, áÿä ùÿðÿêÿò, íàãèñ ÿìÿë
ýþðìÿìèñèíèç âÿ åøèòìÿìèñèíèç (ß.Âÿëèéåâ);
Êàìèë áèð øÿõñäèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÍÀÌßÐÄ – ÚßÑÀÐßÒËÈ Íàìÿðä
ýÿëèá ìÿðä îëìàç (Àòà. ñþçö); Êîëõîç ñÿä-
ðèíèí ñÿìèìè åòèðàôû, äîüðó äàíûøìàñû, úÿñà-
ðÿòëè ôèêðè îíó ôÿðÿùëÿíäèðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÍÀÌÓÑËÓ – ÙßÉÀÑÛÇ Àüûëëû âÿ
íàìóñëó àäàìëàð áó áþùòàíëàðà èíàíìàçëàð
(Ì.Èáðàùèìîâ); Áûéé, íÿ ùÿéàñûç êèøèäèð, è÷ÿ-
ðèéÿ íèéÿ áàõûð? (Ì.Ùöñåéí).
ÍÀÌÓÑÑÓÇ – ÒßÐÁÈÉßËÈ Õàíûí
íþêÿðè ñÿíèí êèìè íàìóññóçëàðäûð (À.Øàèã);
Òÿðáèéÿëè îüëàíäûð, àíà, áèð ãðóïäà îõóéóðóã
(È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÍÀÍßÚÈÁ – ËßÉÀÃßÒËÈ Íàíÿúèáäÿí
àüà îëìàç, òÿêÿäÿí ãî÷ (Àòà. ñþçö); ×îõ
ëÿéàãÿòëè éîëäàøäûð (Ì.Ùöñåéí).
ÍÀÍßÚÈÁËÈÊ – ËßÉÀÃßÒËÈËÈÊ
Ìÿíèì íàíÿúèáëèéèìäÿí éîõñóëëóüà, ìèñ-
êèíëèéÿ ýèðèôòàð îëìóø áó áèð íå÷ÿ àäàìà ðàñò
ýÿëäèéèì ö÷öí øöêöð åòäèì (Ì.Òàëûáîâ); Î,
ëÿéàãÿòëèëèéè èëÿ áèçèì ýþçöìöçäÿ óúàëûð.
ÍÀÐÀÙÀÒ – ÀÐÕÀÉÛÍ Ùÿð äÿôÿ òåëå-
ôîí çÿíýè åøèäÿíäÿ Ñàíäðîäàí áèð õÿáÿð
âåðèëÿúÿéèíè äöøöíÿí ïîëêîâíèê íàðàùàò èäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Äÿðäèí åëÿ áóñà, ëàï àðõàéûí
ýÿç (Ñ.Âóðüóí).
ÍÀÐÀÙÀÒËÀØÌÀÃ – ÀÐÕÀÉÛÍ-
ËÀØÌÀÃ Îüëóíóí ùÿðÿêÿòëÿðèíè ýþðöíúÿ
íàðàùàòëàøûð (ß.Âÿëèéåâ); Ñèç äÿ ×àõó-
íàøâèëèíè áóðàäà ýþðöá àðõàéûíëàøìûñûíûç
(Ú.ßìèðîâ).
103
ÍÀÐÀÙÀÒËÛÃ – ÀÐÕÀÉÛÍËÛÃ
ÍÀÐÀÙÀÒËÛÃ – ÀÐÕÀÉÛÍËÛÃ Íàðà-
ùàòëûüû äàùà äà ÷îõàëäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Áèð
àðõàéûíëûã íÿüìÿëÿøèð êþíëöìöçäÿ (Ð.Ðçà).
ÍÀÐÛÍ – ÈÐÈ Øóìóìóç ÷îõ íàðûíäûð
(ß.Âÿëèéåâ); Ýöëøÿí èñÿ êÿñäèéè èðè áèð úèìè
ýþòöðöá àðõûí àëò òÿðÿôèíÿ ãîéäó âÿ ãûçëàðà
äåäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÍÀÐÛÍËÀØÌÀà – ÈÐÈËßØÌßÊ Ãàð
äÿíÿëÿðè ýåòäèêúÿ íàðûíëàøûðäû (À.Ìÿì-
ìÿäðçà); Ùàâàëàð ãóðàã êå÷äèéèíäÿí éåðäÿêè
÷óìáóçëàð èðèëÿøèðäè.
ÍÀÑÀÇ – ÑÀÜËÀÌ Éîëäàøûì íàñàçäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ); Êèøè ñàüëàì, àüëû áàøûíäà
áèð àäàì èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÍÀØÛ – ÒßÚÐÖÁßËÈ Àèëÿíè èêè íÿôÿð
íàøû âÿ ùÿéàòà òÿçÿúÿ àòûëàí, åéíè çàìàíäà
áèð-áèðèíè ñåâÿí èêè àäàì ãóðìàüà ìÿúáóð-
äóð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); ßëáÿòòÿ, î òÿúðöáÿëèäèð
(Ú.ßìèðîâ).
ÍÀÒÀÌÀÌ – ÁÖÒÞÂ Ùàìûñû íàòà-
ìàìäûð (Ñ.Ðöñòÿì); Ùÿëÿ êÿñèëìÿéèá,
áöòþâäöð (ß.Âÿëèéåâ).
ÍÀÇÈÊ – ÃÀÁÀ Ìÿíèì áó ãàáà öðÿ-
éèìäÿ íàçèê ùèññëÿð ýöíö-ýöíäÿí àðòìàã-
äàäûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÍÀÇÈÊËßØÌßÊ – ÃÀËÛÍËÀØÌÀÃ
Èñòèëÿð äöøäöêúÿ íîâäàí äîíìóø ñó íàçèê-
ëÿøèð, ÿðèéèá éîõ îëóð (ß.Âÿëèéåâ); Èíäè ñóéó
ñîâóëìóø äÿéèðìàí ýåò-ýåäÿ ñîéóéóð,
íîâäàí òþêöëÿí ñó äîíóð, áóç ãàëûíëàøûðäû
(ß.Âÿëèéåâ).
ÍßÚÈÁ – ÊÎÁÓÄ Úàùàíýèð àüà êèìè
íÿúèá àüà ùå÷ áèð îéìàãäà òàïûëàð? (ß.Ùàã-
âåðäèéåâ); Öðÿéèì ñàíêè êîáóä áèð ïÿíúÿíèí
ñÿðò áàðìàãëàðû àðàñûíäà úÿíýëÿíèð (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÍßÚÈÁËÈÊ – ÊÎÁÓÄËÓÃ Íÿúèáëèê
ùÿìÿíäèð, ùöíÿð î ùöíÿð; Ýöíÿøäÿí èñòèëèê,
èøûã àëàðàì (Ì.Ðàùèì); Áóðàäà êîáóäëóã,
åòèíàñûçëûã, äþíöêëöê – ùÿð øåé âàðäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÍßÙßÍÝ – ÁÀËÀÚÀ Íÿùÿíý áèð õåéëè
øàùà áàõäû (È.Øûõëû); ×ÿíÿñè éóìðó, áóðíó
áàëàúà èäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
104
ÍßÇÀÊßÒÑÈÇËÈÊ – ÃÀÍÀÚÀÃËÛËÛÃ
ÍßÌ – ÃÓÏÃÓÐÓ Êèáðèò åâèí ðöòó-
áÿòèíäÿí íÿì ÷ÿêìèøäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Êèøè
ÿëèíè áÿäÿíèíÿ ÷ÿêäè, ãóïãóðó îëäóüóíó
ýþðöá ïàëòàðûíû ýåéèíäè (È.Øûõëû).
ÍßÌ – ÃÓÐÓ Éàõøû êè, ùÿð éåð íÿìäèð,
ëÿïèðëÿð éàõøû ýþðöíÿúÿê (Ú.ßìèðîâ);
Èíÿéèí äÿðèñè ãóðó èäè (Ú.ßìèðîâ).
ÍßÌÈØËÈÊ – ÃÓÐÀÃËÛà Áó èë, ãûçûì,
òöðêöí ñþçö, íÿìèøëèê îëìàäû, ùàâàëàð, òöð-
êöí ñþçö, ãóðó êå÷äè, ìÿí äÿ áîðúà äöøìö-
øÿì (Ú.Úàááàðëû); Áó èë ãóðàãëûã êå÷èð.
ÍßÌËÈ – ÃÓÐÓ Ìÿëóë áàõûð Ìÿðìÿðÿ;
Ýþé ýþçëÿðè íÿìëèäèð (Ì.Ðàùèì); Ùàâà
ãóðóäóð (ß.Âÿëèéåâ).
ÍßØß – ÚßÔÀ Ãóøëàð âåðÿð ñÿñ-ñÿñÿ:
Íÿøÿ ýÿëÿð ùÿð êÿñÿ (À.Øàèã); Äîñòà áèð áåëÿ
áÿëà, úÿôà âåðìÿê ðÿâàäûð? (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÍßØß – ÊßÄßÐ Ñàáàùûí ìÿíÿ êÿäÿð
âÿ éà íÿøÿ ýÿòèðìÿñèíèí ÿùÿìèééÿòè éîõäó
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÍßØß – ÌÖÑÈÁßÒ Ñîíñóç íÿøÿ äóéó-
ðàì áó ñîíñóç ýÿçùàýÿçäÿí (Ñ.Ðöñòÿì);
Ñèçèí ìöñèáÿòèíèç îëäóãúà àüûðäûð (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè).
ÍßØßËßÍÌßÊ – ÊßÄßÐËßÍÌßÊ
Ãûç àðòûã íÿøÿëÿíìèøäè, è÷èð âÿ îõóéóðäó
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Î þçö äÿ êÿäÿðëÿíìèøäè
(Ì.Ùöñåéí).
ÍßØßËÈ – ÚßÔÀËÛ Óçàãäàí äàäëû,
íÿøÿëè, éàõûíäàí çÿùÿðëè, úÿôàëû, áÿëàëû þìðö
ïó÷ åäÿí áèð øåéäèð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÍßØßËÈ – ÄßÐÄËÈ Áó ýöí íÿøÿëèäèð
ñþéëÿäèéèì ãûç (Ñ.Âóðüóí); Ýþçëÿðèíäÿí
ýþðöðÿì êè, äÿðäëèñÿí (Ú.ßìèðîâ).
ÍßÒÈÚß – ÁÀØËÀÍÜÛÚ Íÿòèúÿäÿ êèøè
ïåøÿëÿðèíèí ñàéû õåéëè àðòàð. Àíúàã áàøëàí-
üûú ö÷öí áó ùå÷ äÿ ïèñ äåéèë (ß.ßáöëùÿñÿí).
ÍßÇÀÊßÒËÈ – ÊÎÁÓÄ Ðÿèñèí íÿçà-
êÿòëè ÿäàëàðû Ìÿøÿäèáÿéè òÿÿúúöáëÿíäèðìÿäè
(Ì.Ùöñåéí); ×îõ êîáóä àäàìäûð (Ì.Ùöñåéí).
ÍßÇÀÊßÒÑÈÇ – ËßÉÀÃßÒËÈ Ùå÷
áèð íÿçàêÿòñèç ñþç òàïà áèëìÿäèì (Ìèð
Úÿëàë); Î, ëÿéàãÿòëè àäàìäûð.
ÍßÇÀÊßÒÑÈÇËÈÊ – ÃÀÍÀÚÀÃËÛ-
ËÛÃ Äåìÿðÿì, áèëèðñèíèç êè, ãàäûíäàí îíóí
ÍßÇßÐÈ – ÒßÚÐÖÁÈ
éàøûíû ñîðóøìàã íÿçàêÿòñèçëèêäèð (Ú.ßìè-
ðîâ); Ãàíàúàãëûëûüû îíóí êîëëåêòèâ àðàñûíäà
ùþðìÿòèíè àðòûðûð.
ÍßÇßÐÈ – ÒßÚÐÖÁÈ Äÿðñèí íÿçÿðè
ìÿñÿëÿëÿðè òÿúðöáè ìÿøüÿëÿëÿðäÿ øÿðù îëóí-
ìàëûäûð.
ÍßÇßÐÈÉÉß – ÏÐÀÊÒÈÊÀ Íÿçÿðèééÿ
èëÿ ïðàêòèêà áèð-áèðèíè òàìàìëàéûð. Íÿçÿðèééÿ
ïðàêòèêàñûç êîðäóð, ïðàêòèêàñûç íÿçÿðèééÿ
ùå÷äèð.
ÍÈÚÀÒ – ÔßËÀÊßÒ Íèúàò âÿ ìÿðùÿ-
ìÿò ãàïûëàðû à÷ûëìàäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Îíëàðûí
áöòöí ùÿðÿêÿòëÿðè áþéöê áèð ôÿëàêÿò áèëäèðèðäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÍÈÔÐßÒ – ÌßÙßÁÁßÒ Ìÿùÿááÿò âÿ
íèôðÿòäÿí áàøãà ëàãåéäëèê äÿ âàð (À.Ìÿì-
ìÿäîâ).
ÍÈÔÐßÒ – ÐßÜÁßÒ Ðÿñóëîâóí áó
áàõûøûíäà ùÿì ìàðàã, ùÿì äÿ íèôðÿò îõó-
íóðäó (Ú.ßìèðîâ); ßñÿð òàìàøà÷ûëàðûí ðÿü-
áÿòèíè ãàçàíìûøäû.
ÍÈÊÁÈÍ – ÁßÄÁÈÍ Àñëàí äöøÿðýÿäÿ äÿ
áåëÿ õÿéàëïÿðâÿð âÿ íèêáèí èäè (Ñ.Âÿëèéåâ);
Ùÿñÿí òÿáèÿòèí áÿäáèí âÿ ùþâñÿëÿñèç áèð
àäàìû èäè (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÍÈÊÁÈÍËßØÌßÊ – ÁßÄÁÈÍËßØ-
ÌßÊ Íèêáèíëÿøìÿéÿ ÿñàñ âàðäûð. Ýöíÿø äÿ
áóíó ýþðöá öìèäèíè êÿñèð, áÿäáèíëÿøèð,
áÿõòèíÿ ëÿíÿò îõóéóðäó (ß.Âÿëèéåâ).
ÍÈÊÁÈÍËÈÊ – ÁßÄÁÈÍËÈÊ Âàãèôëÿ
Âèäàäèíèí ìÿøùóð “Äåéèøìÿ”ñèíäÿ... ñåâèíú
èëÿ êÿäÿð, íèêáèíëèêëÿ áÿäáèíëèê, ÿãëè-öðôàíè
óúàëûãëà äöíéÿâè åøã ãàðøûëàøûð (ß.Ñÿôÿðëè).
ÍÈÌÄÀØ – ÒßÇß Ñÿí áèð äàéàí, áèð
áàõûì ýþðöì áÿëêÿ íèìäàø áèð øåé òàïà
áèëäèì (Ú.Úàááàðëû); – ßëáÿòòÿ, òÿçÿ ìàøûíäûð
(Ò.Êàçûìîâ).
ÍÓÐËÓ – ÇÖËÌßÒËÈ
ÍÈÑÝÈË – ÑÅÂÈÍÚ Äàíûø êè, öðÿéèíäÿ
ãàëìàñûí áèð íèñýèëèí (Ñ.Ðöñòÿì); Ñàáèðèí
ýþçëÿðèíäÿ ñåâèíú èôàäÿñè úàíëàíäû
(Ì.Ùöñåéí).
ÍÈÑÝÈËËÈ – ÍßØßËÈ Îíóí åâÿ ãÿëáè
íèñýèëëè ãàéûòìàñûíà ãûéìàäû (È.Øûõëû); Íÿøÿëè
ùÿéàò ñöðöðäö (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÍÈÇÀÌÈ – ÏÎÇÓÃ Äåìÿê, è÷ÿðèìèçäÿ
íèçàìè ÿñýÿð éîõäóð (Ñ.Âÿëèéåâ); Þçöíöí
ïîçóã äÿñòÿñè èëÿ äàüëàðà äûðìàøìàüà áàø-
ëàäû (“Óëäóç”).
ÍÈÇÀÌËÀÌÀÃ – ÏÎÇÌÀÃ Õÿòàéè
þç ãîøóíóíó íèçàìëàäû (Ì.ßëÿêáÿðëè);
Äÿñòÿíè ïîçäó (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÍÈÇÀÌËÛ – ÏÎÇÓÃ Èíýèëèñ äåñàíòû
íèçàìëû ìàòðîñ úÿðýÿëÿðè èëÿ ñàùèëÿ ÷ûõäû
(Ú.Ìÿììÿäîâ); Ïîçóã úÿðýÿäèð, áèð þë÷ö
ýþòöðìÿê ëàçûìäûð.
ÍÎÐÌÀË – ÝÈÚ Áàø àäè áàø èäè, ãàðøû-
ñûíäàêû äà íîðìàë àäàì èäè (“Àçÿðáàéúàí”);
Ýèú òîéóã éóìóðòà àïàðàð (Àòà. ñþçö).
ÍÞÊßÐ – ÀÜÀ Àüà èëÿ õàíûì ñàâàøäû,
àðàäà íþêÿðèí úàíû ÷ûõäû (Àòà. ñþçö).
ÍÞÊßÐËÈÊ – ÁßÉËÈÊ Ëàêèí áó
ñåâèíú... îíóí òóòãóí, éîõñóëëóã âÿ íþêÿðëèê
ãàéüûëàðû è÷ÿðèñèíäÿ ñþíöá ýåòäè (Ìèð Úÿëàë);
Áÿéëèéèíè áèçÿ ýþñòÿðèð? (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÍÓÐ – ÇßÙÐÈÌÀÐ Öç-ýþçöíäÿí íóð
òþêöëöð (“Óëäóç”); Êåøèøèí ãàøãàáàüûíäàí
çÿùðèìàð òþêöëöðäö (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÍÓÐ – ÇÖËÌßÒ Ñåâÿí öðÿêëÿðÿ åøãèí
íóð ñà÷ûð; ×è÷ÿêëÿð ýöëöìñÿð ýöíÿø äîüàíäà
(Ì.Àðàç); Òÿíùà ãàéàëàðà, ëàë ìåøÿëÿðÿ; Çöë-
ìÿò ýåúÿëÿðäÿ ùàéàíäû Ýþé ýþë (Ì.Àðàç).
ÍÓÐËÓ – ÇÖËÌßÒËÈ Íóðëóéàì áèð
õÿçàí éàðïàüû êèìè (Ñ.Ñÿðõàíëû); Ãÿôèë
òÿçàäëàðûí ñû÷ðàéûø éåðè; Ýàù çöëìÿòëè îëóá,
áó éåð, ýàù èøûã (Ì.Àðàç).
105
ÎÁÉÅÊÒ – ÑÓÁÉÅÊÒ
Îî
ÎÁÉÅÊÒ – ÑÓÁÉÅÊÒ Ôåëëÿðèí ìÿíàúà
ìöõòÿëèôëèéè ñóáéåêòèí ôåëëÿðÿ ãàðøû, ñóáéåê-
òèí îáéåêòÿ ãàðøû âÿ áèð ôåëëÿ îáéåêò àðàñûí-
äàêû ìöíàñèáÿòäÿí èðÿëè ýÿëèð (Ì.Ùöñåéí-
çàäÿ).
ÎÁÉÅÊÒÈÂ – ÑÓÁÉÅÊÒÈÂ Äèëäÿ îìî-
íèìëÿðèí ìþâúóäëóüó äèë÷èëèê ÿäÿáèééàòûíäà
îáéåêòèâ âÿ ñóáéåêòèâ àìèëëÿðëÿ èçàù îëóíóð
(Ù.Ùÿñÿíîâ).
ÎÁÉÅÊÒÈÂËÈÊ – ÑÓÁÉÅÊÒÈÂËÈÊ
Ùàäèñÿëÿðè èçàù åäÿðêÿí ñóáéåêòèâëèéÿ éîë
âåðìÿê îëìàç, îíëàðà îáéåêòèâëèê ÿñàñûíäà
éàíàøûëìàëûäûð.
ÎÄËÓ – ÑÞÍÖÊ Îäëó ýÿíú ÿëëàìÿëèê
âÿ ñÿáèðñèçëèêëÿ äåäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Éåääè
ãîíøóéà äà îíóí ñþíöê, ëàêèí òÿñèðëè ñÿñè
ýåäÿðäè (Ìèð Úÿëàë).
ÎÜÐÓ – ÄÎÜÐÓ Àëÿìÿ îüðóéàì,
ñÿíÿ êè äîüðóéàì (Àòà. ñþçö).
ÎÜÐÓËÓÃ – ÄÎÜÐÓËÓÃ Íèéÿ âåð-
äèí ôÿíàéÿ äîüðóëóüó; Èðòèêàá åéëÿäèí áó
îüðóëóüó? (Ì.ß.Ñàáèð).
ÎÕÓÌÓØ – ÀÂÀÌ Ñÿí îõóìóø áèð
îüëàí, àâàì ùàúûëàðà áåëÿ éàðàøìàéàí ñþçëÿð
äàíûøûðñûíûç (Ú.Úàááàðëû).
ÎÕÓÍÀÃËÛ – ×ßÒÈÍ ßñÿðèí äèëè àéäûí
âÿ îõóíàãëûäûð. ßñÿðäÿ ÷ÿòèí òÿëÿôôöç îëóíàí
ñþçëÿð âàðäûð (“Óëäóç”).
ÎËÌÀà – ÞËÌßÊ Îëäó èëÿ þëäöéÿ
÷àðÿ éîõäóð (Àòà. ñþçö).
ÎËÓÌ – ÞËÖÌ Ùàìëåòèí ñÿñè ýÿëäè
ãóëàüûíà: “Îëóì, éà þëöì!” Ð.Ðçà.
ÎÍÄÀ – ÈÍÄÈ ßýÿð îíäà ìàíå îëóðäó-
ëàð, èíäè îëìàçëàð (Ìèð Úÿëàë).
ÎÐÀ – ÁÓÐÀ Îðàäà ùÿéàò áàøãà,
áóðàäà èñÿ áàìáàøãàäûð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
106
ÎÉÍÀÃËÛÃ – ÑÖÑÒËÖÊ
ÎÐÒÀ – ÀËÈ Ñàáàù îðòà ìÿêòÿáè áèòèðèá
àëè ìÿêòÿáÿ ýèðÿúÿéÿì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÎÐÒÀÁÀÁ – ÉÎÕÑÓË Êå÷ìèøäÿ íÿ
âàðëû, íÿ äÿ éîõñóë, íÿ àøàüû, íÿ äÿ îðòàáàá
îëäóüóíó áèëìÿéÿí, ùÿìèøÿ àäàìëàðà àðòûã
âÿ øöáùÿëè ýþçÿ áàõûá äóðàí Âÿëè êèøè ñîðóøäó
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÎÐÒÀÁÎÉËÓ – ÓÚÀÁÎÉËÓ Úàùàí
õàíûì îðòàáîéëó èäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Ìÿí
Úàâàäàì, óúàáîéëó; Èíäè èñÿ êöë àäàìàì
(Ú.Íîâðóç).
ÎÐÒÀÄÀ – ÃÛÐÀÃÄÀ Îðòàäà éåéèð,
ãûðàãäà ýÿçèð (Àòà. ñþçö).
ÎÐÒÀÍÚÛË – ÁÞÉÖÊ Òàúèðèí îðòàíúûë
îüëó äà áþéöê ãàðäàøû êèìè úàâàùèðè ãûðìàüà
úÿñàðÿòè ÷àòìûð (À.Øàèã).
ÎÒÓÐÀà – ÊÞ×ßÐÈ Îòóðàã ùÿéàò
ñöðöðäöëÿð (“Óëäóç”); Ãöðáÿòÿ ó÷ìóðìó,
êþ÷ÿðè ãóøëàð?! (Ð.Ðçà).
ÎÒÓÐÌÀÃ – ÃÀËÕÌÀÃ Áèðè ãàëõûá,
î áèðèñè îòóðóðäó (Ìèð Úÿëàë).
ÎÒÓÐÓØËÓ – ÄÓÐÓØËÓ Áàøûà÷ûã,
ñàêèò äóðóøëó, áàùàð ýåéèìëè ðóñ, ñàíêè îíóí
öçöíÿ ýöëöðäö (Ìèð Úÿëàë); Ñàêèò îòóðóøëó
õàíûì áó ýöí ýþçöìÿ ãÿìëè ýþðöíöðäö
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÎÉÀÃ – ÉÀÒÌÛØ Èìèð îéàã èäè
(Ì.Ñöëåéìàíëû); Éàòìûø óøàüû äÿëè åäÿðñÿí.
ÎÉÍÀÃ – ÑÖÑÒ Äàíûøàðêÿí íàçèê âÿ
îéíàã ãàøëàðû îíóí ÷þùðÿñèíè äàùà äà úàçè-
áÿäàð åäèðäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Î áó ýöí ñöñò èäè.
ÎÉÍÀÃËÛÃ – ÑÖÑÒËÖÊ ßìèí îë êè,
Þçäÿìèðè ñÿôèë åäÿí ùÿì Àôÿòäèð, ùÿì äÿ
îíóí îéíàãëûüûäûð (Ù.Úàâèä); Ñöñòëöê îíó
ãàðàäèíìÿçëÿøäèðìèøäèð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÞÚßØÊßÍ – ÑÀÊÈÒ
ÞÚßØÊßÍ – ÑÀÊÈÒ Þúÿøêÿí, äàëàø-
Þþ
ãàí óøàãäûð (“Óëäóç”); Ñàêèò, àüûëëû àäàìà
îõøàéûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÞÚßØÌßÊ – ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ Áèð
àíà øèâÿíè, áèð åë ãàéüóñó; Áèð åë øàèðèíèí
òÿìèç äóéüóñó; Âÿ îíóíëà ýåäÿí áèð þúÿø-
ìÿäèð; Áèð ãóðó ñÿùðàäàí ÷ûõàí ÷åøìÿäèð
(Ì.Ìöøôèã); Àõûð êè, ñàêèòëÿøäè (Ì.Ùöñåéí).
ÞÝÅÉ – ÄÎÜÌÀ Äåäèì þýåé àòàäàí
àòà îëìàç áóíëàðà (Ì.Åéíóëëàéåâà); – Ñÿí
ìÿíèì äîüìà àòàìñàí! (ß.Âÿëèéåâ).
ÞÝÅÉËÈÊ – ÄÎÜÌÀËÛÃ Þýåéëèê
áÿëëèäèð áàøäàí, áèíàäàí;Ãàòû äöøìÿíèäèð èëê
ìÿùÿááÿòèí (Ì.Ðàùèì); Ìÿùÿððÿì ÷îõäàí
åøèòìÿäèéè áó ñÿñäÿ áèð äîüìàëûã, áèð íÿâà-
çèø àõòàðûðäû (Ì.Åéíóëëàéåâà).
ÞËßÇÈÌßÊ – ÄßÁßÐÌßÊ Àðòûã
êÿíä àéàüûíäàêû úÿðýÿ òîíãàëëàð þëÿçèìÿêäÿ
èäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ñþíÿí îúàüû áèð àç
äÿáÿðòäè (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÞËÌßÊ – ÉÀØÀÌÀà Áèçÿ éàøàìàã
äà, þëìÿê äÿ òàíûø; Áèð àç äà áàøãà áèð
àëÿìäÿí äàíûø! (Ñ.Âóðüóí).
ÞËÖ – ÄÈÐÈ Ìÿí âàõòèëÿ äèðè èäèì, èíäè
èñÿ áèð þëö (Ú.Úàááàðëû).
ÞËÖ – ÑÀÜ Ãóðáàí ñàüäûð, àììà úàíû
íàñàçäûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Áàðû þëö áàðìàã-
ëàðû êèìè; Î ãóðó áóäàãëàðäàí óòàí! (Ð.Ðçà).
ÞËÖËÖÊ – ÄÈÐÈËÈÊ Ìèí ýöíöí þëö-
ëöéöíäÿí, áèð ýöíöí äèðèëèéè éàõøûäûð (Àòà.
ñþçö).
ÞËÖÂÀÉ – ÁÀÚÀÐÛÃËÛ Þëöâàé îüëó,
þëöâàé, äóð áèð ñÿí äÿ ùÿðÿêÿòÿ ýÿë (“Àçÿð-
áàéúàí”); ×îõ áàúàðûãëû ãûçäûð (Ú.ßìèðîâ).
ÞËÖÂÀÉ – ÇÈÐßÊ Çàëûì áàëàñû ÷îõ
þëöâàéäûð (È.Ôÿðçÿëèéåâ); Âÿôàäàð ãî÷àãäû,
ýöúëö èäè, úÿëä âÿ çèðÿêäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÞÇÝßËßØÌßÊ – ÄÎÜÌÀËÀØÌÀÃ
ÞËÖÂÀÉËÛÃ – ÃÛÂÐÀÃËÛÃ Ñÿíèí
þëöâàéëûüûí óúóíäàí áó ýöíÿ ãàëìûøûã. Áèð
ãûâðàãëûã éîõäóð (Ìèð Úÿëàë).
ÞÌÖÐËÖÊ – ÌÖÂßÃÃßÒÈ Þìöðëöê
áèð åøãèí éîë÷óñóéóã áèç! (Ñ.Âóðüóí);
Ìöâÿããÿòè ÷ÿòèíëèêäèð, äþçìÿê ëàçûìäûð.
ÞÍ – ÀÐÕÀ Ãîé ÿññèí þíöìöçäÿ
éàüûëàð éàðïàã êèìè (Ñ.Ðöñòÿì); Áó âàõò
äöøìÿí àðõàìà êå÷èá ìÿíè ýþðäö
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÞÐÒÌßÊ – À×ÌÀà Åëÿ õûðìàí
éåðëÿðèíè äÿ ÷àéûð þðòìöøäö (È.Øûõëû); Àíàì
à÷àðäû î êèòàáû, êÿäÿðëÿíÿíäÿ (Ð.Ðçà).
ÞÐÒÖËÖ – À×Ûà Þðòöëö ñöôðÿíèí áèð
åéáè îëàð, à÷ûã ñöôðÿíèí ìèí åéáè (Àòà. ñþçö).
ÞÒßÐÈ – ÄÈÃÃßÒËß Ãîíøóëóã öçöí-
äÿí, ýþðÿíäÿ þòÿðè áèð ñàëàì âåðÿðäèì (Ìèð
Úÿëàë); Ãóëàì êå÷èá äèããÿòëÿ îðà áàõäû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÞÒÖÐÌßÊ – ÃÀÐØÛËÀÌÀà Áàé-
ðàìãàáàüû ãîíàãëàðûí áèð ãèñìèíè þòöðöð-
äöëÿð, áÿçèëÿðèíè èñÿ ãàðøûëàéûðäûëàð.
ÞÇÁÀØÛÍÀ – ÐßÑÌÈ Ùÿëÿëèê Êöð
äîëàøûð þçáàøûíà (Ñ.Ðöñòÿì); Ðÿñìè åâëÿí-
ìÿê ÷îõ àñàí èøäèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÞÇÁÀØÛÍÀËÛà – ÐßÑÌÈËÈÊ Ãàíóí-
ñóçëóã, þçáàøûíàëûã âÿ âÿùøèëèêëÿ áàðûøà
áèëìèðäè (Ñ.Øàìèëîâ); Ðÿñìèëèê äàèðÿñèíäÿ
èñòèíòàãà áàøëàäû (Ù.Íàäèð).
ÞÇÝß – ÄÎÜÌÀ Þçýÿ óøàüûíû ñàõëà-
ìàã áèð õÿòà øåéäèð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Þç äîüìà
ìèëëÿòèíäÿí; Ãîðóéóð þçýÿëÿðè (Á.Âàùàá-
çàäÿ).
ÞÇÝßËßØÌßÊ – ÄÎÜÌÀËÀØÌÀÃ
Ýÿëÿíäÿ ãîíàãñàí, ýåäÿíäÿ ãîíàã; Íÿ òåç
þçýÿëÿøäè áó îúàã ñÿíÿ? (Á.Âàùàáçàäÿ); Ö÷
éöç éàä øàèðè äîüìàëàøäûðàí; Øåðèíäÿí ãöâ-
âÿòëè òÿðúöìÿñèëÿ... (Õ.Ðçà).
107
ÏÀÊËÛà – ×ÈÐÊÈÍËÈÊ
Ïï
ÏÀÊËÛà – ×ÈÐÊÈÍËÈÊ Áàõäûì, áàõ-
äûì, ñèôÿòèíäÿ ìÿëàêÿ ïàêëûüû âàðäû (×ÿìÿí-
çÿìèíëè); Ýÿðÿê èíñàí àéíàéà áàõñûí,
ýþðöíöøö éàõøûäûðñà, èøè äÿ ýþðöíöøö êèìè
éàõøû îëìàëûäûð, ÷öíêè ýþçÿëÿ ÷èðêèíëèê éàðàø-
ìàç… (“Ãàáóñíàìÿ”).
ÏÀÐÀ – ÁÖÒÖÍ Ïàðàéà äÿéìÿ, áöòöíö
êÿñìÿ, äîüðà äîéóíúà éå (Àòà. ñþçö).
ÏÀÐ×À – ÁÖÒÞ Ãðàíèò ïàð÷àñû, êöò-
ëÿñèíäÿí àéðûëñà äà, ãðàíèòäèð. Î, áöòþâäÿí
ãÿëáèäèð (Ð.Ðçà).
ÏÀÐÛËÄÀÌÀà – ÑÞÍÌßÊ Ùÿð
øåéäÿí õÿáÿðñèç îëàí Àé ùÿìèøÿêè êèìè
ïàðûëäàéûð, ýåúÿéÿ áÿçÿê âåðèðäè (Ñ.Âÿëè-
éåâ); Áó ñÿùíÿ ÷îõ ñöðìÿéèð, ëàìïà ñþíöð,
ïÿðäÿ ñàëûíûð (Ìèð Úÿëàë).
ÏÀÉËÀÌÀà – ÉÛÜÌÀà Õîí÷àäàêû
ñà÷àãëû êîíôåòëÿðè õûøìàëàéûá ãûçëàðà ïàéëàäû
(È.Øûõëû); Ìåéâÿëÿð àüûðëàøûð; Øèðÿ éûüûð þçöíÿ
(Î.Ñàðûâÿëëè).
ÏßÐÀÊßÍÄßËÈÊ – ÉÛÜÚÀÌËÛÃ
Òÿòèëëÿð äàüûíûã ýåäèð ùÿëÿëèê; Èíãèëàá ñåâ-
ìÿéèð ïÿðàêÿíäÿëèê (Ñ.Âóðüóí); Éûüúàìëûã
Ð.Ðçà éàðàäûúûëûüû ö÷öí ñÿúèééÿâèäèð.
ÏßÐÈØÀÍ – ÕÎØÁßÕÒ Äöíéàíûí ïÿðè-
øàí áàüûíäà úàíàí; Ìÿí íÿüìÿëè áöëáöë,
ñÿí áèð áàùàðñàí (Ð.Ðçà); Þçöíö õîøáÿõò
àäàìëàð êèìè àïàðûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÏßÐÈØÀÍËÛà – ÕÎØÁßÕÒËÈÊ Ùÿãèãè
éîõñóëëóã âÿ ïÿðèøàíëûã ýþðìÿçëÿð (Ì.Òàëû-
áîâ); Ñÿíäÿí, îüëóì, éåýàíÿ õàùèøèì áóäóð:
÷àëûø êè, Êþíöëöí áó åâäÿí àïàðäûüû ÿí ãèéìÿòëè
úåùèçè îëàí õîøáÿõòëèéè èòìÿñèí (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÏßÑÄßÍ – ÓÚÀÄÀÍ Ïÿñäÿí éîõ, óúà-
äàí îõóìàüû õîøëàðäû.
ÏÈÍÒÈ – ÑßËÈÃßËÈ Ãûø ýåòñÿ, ýÿëñÿ
éàç, ïèíòè ãûç öçöí éóìàç (Àòà. ñþçö);
Àõøàì òàðëà äöøÿðýÿñèíèí ñÿëèãÿëè îòàüûíäà
áðèãàäà öçâëÿðè ùåñàáäàðûí öñòö øöøÿëè èðè éàçû
ñòîëóíóí ÿòðàôûíà éûüûøìûøäûëàð (ß.Âÿëèéåâ).
108
ÏÓËËÓ – ÊÀÑÛÁ
ÏÛÐÏÛÇ – ÑÛÜÀËËÛ ...Ïûðïûç ãûðìûçûìòûë
ñà÷ëàðû åéíèìäÿ äóìàíëàíäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ);
Ñà÷ëàðû ñûüàëëû èäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÏÈÑ – ÉÀÕØÛ Ãîéìàéàã éàõøûíû ïèñëÿñèí
ïèñëÿð (Ð.Ðçà).
ÏÈÑÈÊÌßÊ – ØÈÐÍÈÊÌßÊ Ðöñòÿì
êèøè äÿ ìÿñÿëÿíèí áó òÿðÿôèíäÿí éàïûøûá îíó
ïèñèêäèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Åëÿ ùÿìèí
ýöíäÿí áàøëàéàðàã ïóëà øèðíèêèá úèáýèðëèéÿ
áàøëàäû (Ú.ßìèðîâ).
ÏÈÑËßÌßÊ – ÕÎØËÀÌÀà Áèëèðÿì,
áåëÿ õîøëàéûðñàí (Ð.Ðçà); Ñþâäÿëÿøìÿíè
ïèñëÿéèðñÿí?!
ÏÈÑËßÌßÊ – ÒßÐÈÔËßÌßÊ ßäùÿìè
áöòöí øÿùÿð òÿðèôëÿéÿíäÿ Ñÿáðèíè ïèñëÿéèðäè
(Ì.Ùöñåéí).
ÏÈÑËßØÌßÊ – ÉÀÕØÛËÀØÌÀÃ
...Õÿñòÿõàíàäà éàòàí àðâàäûíûí ÿùâàëû ýåò-
äèêúÿ ïèñëÿøèðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Õÿñòÿíèí
éàõøûëàøìàñû, èðÿëè ýÿëìÿñèíèí áèð ñÿáÿáè äÿ
îíóí ìÿíÿâè úÿùÿòäÿí, ðóùÿí äèíú âÿ àðõà-
éûíëûüûäûð (Ìèð Úÿëàë).
ÏÈÑËÈÊ – ÉÀÕØÛËÛÃ Äîüðóäóð, èíñàí
éàõøûëûãäàí ðàçû, ïèñëèêäÿí íàðàçû îëóð
(Ì.Òàëûáîâ).
ÏÎÇÜÓÍ – ÍÀÌÓÑËÓ Ùÿëèìÿíèí ïîç-
üóí ãàäûí îëäóüóíà þç-þçëöéöíäÿ éÿãèíëèê
ùàñèë åäÿí êàïèòàí Ðÿñóëîâ ñþùáÿòè äàâàì
åòäèðäè (Ú.ßìèðîâ); Ùÿð íàìóñëó îüóë, ùÿð
íàìóñëó ãûç; Åëèí áàëàñûäûð, åëèíäèð éàëíûç
(Ñ.Âóðüóí).
ÏÎÇÓØÌÀà – ÄÖÇßËÈØÌßÊ Èíäè êè,
áåëÿ îëäó, ìÿí áó èøè ïîçàúàüàì (Ñ.Ñ.Àõóí-
äîâ); Ìÿí äèëèì äîëàøà-äîëàøà ñþç âåðäèì êè,
Äèëýöøà èëÿ òåçëèêëÿ äöçÿëèøÿðèê (ß.Âÿëèéåâ).
ÏÐÎËÎÃ – ÅÏÈËÎÃ Ïðîëîã ÿäÿáè
ÿñÿðäÿ áàøëàíüûú, ýèðèø, åïèëîã èñÿ ÿäÿáè
ÿñÿðèí ñîí ùèññÿñèäèð.
ÏÓËËÓ – ÊÀÑÛÁ ×öíêè îíëàð êàñûá
äåéèë, ïóëëóäóð (À.Øàèã).
ÐÅÀË – ÕßÉÀËÈ
Ðð
ÐÅÀË – ÕßÉÀËÈ Ð.Ðçà ðåàë ùÿéàòè
ùàäèñÿëÿðè ãÿëÿìÿ àëûðäû. ...Êþðïÿëèêäÿ îíóí
ö÷öí éàíìàã àíëàøûëìàç, ëàï õÿéàëè áèð øåé
èìèø (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÐßÜÁßÒ – ÊÖÔÐ ßââÿë êöôðö èëÿ ãîð-
õóäóðäó; Èíäè ðÿüáÿòè èëÿ ãîðõóäóð (Ð.Ðçà).
ÐßÜÁßÒ – ÍÈÔÐßÒ Àñëàí áöòöí
êîìàíäèð ùåéÿòè öçâëÿðè èëÿ éàõûíäàí òàíûø
îëìóø âÿ îíëàðûí áþéöê ðÿüáÿòèíè ãàçàíìûøäû
(Ñ.Âÿëèéåâ); Õàëãûí ãÿçÿá âÿ íèôðÿòèíèí
ùÿääè éîõ èäè (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÐßÙÌÄÈË – ÇÀËÛÌ Àíúàã áèëèðÿì êè,
ñèç ðÿùìäèë áèð àäàìñûíûç (Ú.ßìèðîâ);
Äöíéàäà çèíäàí âÿ çàëûì ãàëìàéàúàãäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÐßÙÌÄÈËËÈÊ – ÇÀËÛÌËÛÃ Ðÿùì-
äèëëèê åëÿéèðèê, ñîíðà äà ÿçàáûíû ÷ÿêèðèê
(Ñ.Âÿëèéåâ); Øàùûí çàëûìëûüû ùàìûéà àéäûí èäè.
ÐßÙÌËÈ – ÈÍÑÀÔÑÛÇ Äîüðóäàí äà
Ðàäå ðÿùìëè àäàì èäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Àé
èíñàôñûç, éÿíè ñÿíèí ùÿðÿêÿòÿ ýÿëÿí âàõòûí
îëìàéàúàã? (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÐßÙÌÑÈÇ – ÈÍÑÀÔËÛ Íÿ ö÷öí øàùëàðûí
÷îõó þç ðÿèééÿòëÿðèíÿ ãàðøû ðÿùìñèçäèð?
(Ì.Òàëûáîâ); Ìÿí ñèçè áèð èíñàôëû àäàì êèìè
òàíûéûðàì.
ÐßÈÉÉßÒ – ÁßÉ Ðÿèééÿò íÿ ãÿäÿð
àâàì îëñà, áèð åëÿ áÿé ö÷öí ìÿñëÿùÿòäèð
(ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÐßÈÉÉßÒËÈÊ – ÁßÉËÈÊ Àðâàä òàé-
ôàñû áèð øåéäèð êè, ýþçö òóòóá, öðÿéè éàïûøàí-
äàí ñîíðà íÿ áÿéëèê àõòàðûð, íÿ ðÿèééÿòëèê
(ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÐÖÒÓÁßÒËÈ – ÃÓÐÓ
ÐßÑÌÈ – ÀÄÈ Éÿíè éöê äàøûìàãäàí þòðö
ìÿíÿ ðÿñìè ïàëòàð ýåéèíäèðäèëÿð (Ì.Òàëûáîâ);
Àäè ïàëòàðäà áèçè ãàðøûëàäû (“Óëäóç”).
ÐßØÀÄßÒ – ÃÎÐÕÀÃËÛà ...Áó ãÿù-
ðÿìàí áèð äàùà àéàüà ãàëõìàã, ãûëûíú âóðìàã
ö÷öí þçöíäÿ áèð ìÿòàíÿò âÿ ãöäðÿò, ðóù âÿ
ðÿøàäÿò òàïàúàãäûìû? (Ì.Èáðàùèìîâ); Ãîð-
õàãëûãäà òàéû éîõäóð.
ÐßØÀÄßÒËÈ – ÃÎÐÕÀà Åøã îëñóí
ðÿøàäÿòëè Àçÿðáàéúàí Îðäóñóíà! Ãîðõàã íÿ
çÿðÿð åäÿð, íÿ ìÿíôÿÿò (Àòà. ñþçö).
ÐßÇÀËßÒ – ÔßÇÈËßÒ Áó ôÿçèëÿò äåéèë,
ðÿçàëÿòäèð (Ù.Úàâèä).
ÐßÇÈË – ËßÉÀÃßÒËÈ Àíðè ëÿíÿò
éàüäûðûð: Ðÿçèë ìöòëÿãèééÿòÿ! (Á.Âàùàáçàäÿ);
Ìîñêâàäà ëÿéàãÿòëè áèð èøÿ êå÷äè (Ì.Èáðàùè-
ìîâ).
ÐÈÚÀ – ßÌÐ Îíó ýþíäÿð ìÿíÿ, áóäóð
áèð ðèúàì; Ãîé ñÿíäÿí óçàãäà äóéóì èéèíè
(Ð.Ðçà); ßìðèíèçèí äàëûíû áóéóðóíóç
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÐÈÉÀÊÀÐ – ÙßÉÀËÛ Àíúàã êè, ðèéà-
êàð ýþçëÿðäÿí óçàã; Àïàðûí, áèð ÷àéäà áàñ-
äûðûí ìÿíè! (Ð.Ðçà); Þçöíö ùÿéàëû áèð ýÿëèí
êèìè àïàðûðäû (È.Øûõëû).
ÐÈÉÀÊÀÐËÛà – ÙßÉÀËÛËÛà Íèúàò
éîëóíóçó, ìàùèééÿòèíèçè ùèéëÿ âÿ ðèéàêàð-
ëûãäà ýþðöðñöíöç (Ì.Òàëûáîâ); Îíäà ãûç
ùÿéàëûëûüû âàðäûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÐÖÒÓÁßÒËÈ – ÃÓÐÓ Ñèçèí çèðçÿìè
áèçèìêèíäÿí ðöòóáÿòëèäèð (Ñ.Âÿëèéåâ); Îòóð-
ìàüà ãóðó éåð àõòàðûðäû (ß.Âÿëèéåâ).
109
ÑÀÁÀÙ – ÁÓ ÝÖÍ
Ññ
ÑÀÁÀÙ – ÁÓ ÝÖÍ Ñàáàù òàìàøà ýöíö-
äöð, úèääè ùàçûðëàø (Ñ.Âÿëèéåâ); Ãàïûíûí
àüçûíäà Ãûçéåòÿð ãàðû; ßëëÿðè ãîéíóíäà
îòóðóá áó ýöí (Ñ.Âóðüóí).
ÑÀÁÀÙÊÛ – ÁÓÝÖÍÊÖ Ñàáàùêû òÿíòÿ-
íÿíèí ñîðàüûíû àëäûëàð (Ñ.Ðöñòÿì); Áóýöíêö
ïëîâóí õÿðúè äÿ ìÿíëÿäèð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÑÀÁÈà – ÝßËßÚßÊ Ñàáèã òàúèð Àüà
Ãóðáàíû ùàìû òàíûéûðäû (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Ýÿëÿúÿê ýöíëÿðÿ àïàðìàëûéàì, ìöðÿêêÿá
ÿñðèìè (Ð.Ðçà).
ÑÀÁÈÒ – ÄßÉÈØÊßÍ ßñèë àøèã îëóð
ñåâýèäÿ ñàáèò (Ù.Úàâèä); Ùèáðèä îðãàíèçìëÿð
äàùà äÿéèøêÿí îëóð (Ì.Àõóíäîâ).
ÑÀÁÈÒ – ÑßÐÁßÑÒ Úÿáùÿäÿ âÿçèééÿò
ñàáèò èäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Íèçàìè éåíÿ ñÿð-
áÿñò úàâàá âåðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑÀÁÈÒËßØÌßÊ – ÑßÐÁßÑÒËßØ-
ÌßÊ Ñàáèò áèðëÿøìÿëÿð äèëèí òàðèõè âÿ èíêè-
øàôû ïðîñåñèíäÿ éàðàíûð âÿ ñàáèòëÿøèð (É.Ñåéè-
äîâ); Òÿðêèáäÿí êÿíàðäà ñþçëÿð ñÿðáÿñòëÿøèð.
ÑÀÁÈÒËÈÊ – ÄßÉÈØÊßÍËÈÊ Êîì-
ïîíåíòëÿðèí ìÿíàúà ãîâóøóã âÿ àéðûëìàç
îëìàñû ôðàçåîëîýèçìëÿðèí ñàáèòëèéèíè ýþñòÿðèð
(Ù.Ùÿñÿíîâ); Áèðäÿí-áèðÿ ÿìÿëÿ ýÿëÿí áó
äÿéèøèêëèê ßçèçÿ äÿ òÿñèð åòäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÑÀÁÈÒËÈÊ – ÑßÐÁßÑÒËÈÊ Îíëàð ùàçûð
øÿêèëäÿ òÿêðàð îëóíäóüóíà ýþðÿ éîõ, ôðàçåî-
ëîæè ñÿâèééÿäÿ ñàáèòëèéÿ ìàëèê îëäóüóíà ýþðÿ
ñàáèòäèð (Ù.Ùÿñÿíîâ); Ùèññèééàò, ñÿðáÿñòëèê
âÿ àëèúÿíàáëûã õåéèðõàùûí éàõøû úÿùÿòëÿðèíè,
íÿúàáÿòèíè éàéìàãäà êèìñÿíè ìöáàëèüÿéÿ
ñþâã åäèð (Ì.Òàëûáîâ).
ÑÀ×ËÛ – ÊÅ×ßË Êå÷ÿë ãûçû ãîé åâäÿ;
ñà÷ëû ãûçû ýþòöð ãà÷ (À.Øàèã).
ÑÀÄß – ×ßÒÈÍ Ìÿí èíñàíàì; ñàäÿ èíñàí
ÿëèíèí; Éàðàòäûüû íåìÿòëÿðÿ þéöíìÿñÿì
þëÿðÿì (Ð.Ðçà); ßçèçèì, áó ÷îõ ÷ÿòèí àääûð
(Ú.ßìèðîâ).
ÑÀÄß – ÌÖÐßÊÊßÁ Ìÿíèì ðÿôèãÿì
ñàäÿ áèð ãûçäûð (Ú.ßìèðîâ); Ìÿí î çÿèô âÿ
110
ÑÀÄÈÃËÈÊ – ÑÀÒÃÛÍËÛÃ
ìöðÿêêÿá èíñàíëàðûí âöúóäóíó, õöñóñèééÿ-
òèíè þéðÿíìèøäèì (Ìèð Úÿëàë).
ÑÀÄßÄÈË – ÈÍÀÄÚÛË Ñÿí êè áèð ñàäÿäèë
óøàã èäèí? (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Èíàäúûë áèð óøàã
êèìè þçöíö àïàðûðäû (“Óëäóç”).
ÑÀÄßÄÈËËÈÊ – ÈÍÀÄÚÛËËÛà – ×àð
áàáàäàí èìäàä ýþçëÿìÿê, çöëì éóâàñûíà
ìöðàúèÿò åòìÿê íÿ ãÿäÿð ñàäÿäèëëèê
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Îíäà ùÿëÿ èíàäúûëëûã ãàëûá
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÑÀÄßËÈÊ – ×ßÒÈÍËÈÊ Æàíäàðì ðÿèñè
þçöíö ñàäÿëèéÿ âóðóá åùòèðàìëà àéàüà ãàëõäû
(Ì.Ùöñåéí); Úàâàá âåðìÿéÿ äÿ ÷ÿòèíëèê
÷ÿêèðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÑÀÄßËÈÊ – ËÎÂÜÀËÛà Îíëàðûí áÿçè-
ëÿðè ñàäÿëèê âÿ òÿâàçþêàðëûã êèìè ñèôÿòëÿðè
èòèðìèøëÿð (ß.Âÿëèéåâ); Àíúàã Ïîëàä ùÿðäÿí
úûçûüûíäàí ÷ûõûð, ßçèçäÿ èñÿ áèð áàëàúà ëîâ-
üàëûã ÿìÿëÿ ýÿëèáäèð (ß.Âÿëèéåâ).
ÑÀÄßËÞÂÙ – ÈÍÀÄÊÀÐ Ñîéóã-ñîéóã
àüûëäàí ñàäÿëþâù éàõøûäûð (Ú.Íîâðóç);
Èíàäêàð óøàã êèìè ýöúö ÷àòäûãúà úûð-úûð
÷ûüûðûðäû (Ìèð Úÿëàë).
ÑÀÄßËÞÂÙËÖÊ – ÈÍÀÄÊÀÐËÛÃ
Áèð äÿ ôèêèðëÿøèðäèì; áÿëêÿ áó àíàíûí ñàäÿ-
ëþâùëöéöíäÿíäèð (Ìèð Úÿëàë); ßââÿëäÿí
áàøëàäûüû èíàäêàðëûã, ãöðóð ùèññè îíó ñþçöí-
äÿí äþíìÿéÿ ãîéìóð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑÀÄÈà – ÕßÉÀÍßÒÊÀÐ Ñàäèã àäàì-
äûð, îíà áåë áàüëàìàã îëàð. Îíóí òÿáèÿòè
åëÿäèð, õÿéàíÿòêàðäûð (Ù.Íàäèð).
ÑÀÄÈà – ÍÀÌßÐÄ Áèð ñàäèã þìöð
äîñòóì; Øåèð äèëëè éàðûì âàð (Ð.Ðçà); Íà-
ìÿðäÿì òóòìàñàì ìÿí þçöì! (Ñ.Ðöñòÿì).
ÑÀÄÈÃ – ÑÀÒÃÛÍ Ôàçèë, ñàäèã äîñòó-
ìóç! Ñèçè áþéöäÿí àòàëàð âÿ àíàëàð ìöãÿä-
äÿñ äîñòëóã þíöíäÿ äèç ÷þêöðëÿð (Ú.Ìÿì-
ìÿäîâ); Ñàòãûíà ðàñò ýÿëñÿ, ñàòàð Íÿáèíè
(Ñ.Ðöñòÿì).
ÑÀÄÈÃËÈÊ – ÑÀÒÃÛÍËÛÃ Àíà þç
þâëàäûíà ñàäèãëèê, ìåùðèáàíëûã êèìè ùèññëÿðè
ÑÀÔ – ×ÈÐÊËÈ
àøûëàéûðäû. Ãîúà áó ñàòãûíëûüû áàüûøëàéàí äåéèë
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑÀÔ – ×ÈÐÊËÈ Ñÿùÿðèí ñàô âÿ ýþçÿë
ùàâàñû, êîëëàðûí âÿ ìåéâÿëÿðèí ÿòðè, ãóøëàðûí
íÿüìÿëÿðè èíñàíà çþâã-ñÿôà âåðèðäè
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Øÿùÿðèí ùàâàñû ÷èðêëèäèð.
ÑÀÔ – ×ÖÐÖÊ Ãÿëáèíèçäÿ âàðñà êèí,
ãÿçÿá; ÷ûõàðûí àòûí, ÷öðöê äèø êèìè (Ð.Ðçà);
Îíóí èíúè êèìè ñàô äèøëÿðè âàð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÑÀÔ – ÃÀÐÛØÛÃ Ñàô ýöìöøÿ ÷öðöê
ñàìàí çÿðÿð âåðÿð (Àòà. ñþçö); Áó, ãàðûøûã
ãûçûëäûð.
ÑÀÔËÀØÌÀà – ×ÖÐÖÌßÊ Íå÷ÿ
âàõòäû êè, îðàäà úàíûì ÷öðöéöðäö (Ñ.Âÿëè-
éåâ); Åðêÿí äóðìàã éàõøû øåéäèð, áÿäÿíè
ñàôëàøäûðûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÑÀÜ – ÕßÑÒß Áÿëè, ñàüëàðû ñàüàëäûðàì
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Õÿñòÿ ýþçëÿðèíè à÷äû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑÀÜ – ÑÎË Àëëàù ñàü ÿëè ñîë ÿëÿ ìþùòàú
åëÿìÿñèí (Àòà. ñþçö).
ÑÀÜÀ – ÑÎËÀ Ïëàòôîðìàíûí ùÿð òÿðÿôè
ñàüà äîüðó òÿðïÿíÿðÿê ñöðöøöð, î áèðè òÿðÿôè
äÿ ñîëà äîüðó (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÑÀÜÀËÌÀÃ – ÍÀÕÎØËÀÌÀÃ Ñàüà-
ëàðñà ùÿêèìÿì, ñàüàëìàçñà, ìÿí êèìÿì?
(Àòà. ñþçö); Ãàíàäëàðûíû ñàëëàéûá íàõîøëà-
ìûñàí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑÀÜÄÀÊÛ – ÑÎËÄÀÊÛ Ìèëèñ íÿôÿðèíÿ
ñàüäàêû âÿ ñîëäàêû ãîíøó ãàïûëàðûí çÿíýëÿ-
ðèíè ÷àëìàüû òàïøûðäû (Ù.Íàäèð).
ÑÀÜÄÛØ – ÑÎËÄÛØ Ñåâèíúèì öçöíö
òóòàíäà äàüà; Ñàüäûøûì, ñîëäûøûì ÿëÿìèì
îëñóí? (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÑÀÜËÀÌ – ÀÇÀÐËÛ Ñÿíèí êèìè ñàü-
ëàì, âèäëè-ôàñîíëó îüëàí äà ïóë ùàããûíäà
äàíûøàðìû? (Ú.ßìèðîâ); Àçàðëûíûí éàíûíäà
òóðøó éåìÿçëÿð (Àòà. ñþçö).
ÑÀÜËÀÌ – ßËÈË Ñàüëàìëàð úÿáùÿéÿ
ýþíäÿðèëèð, ìöùàðèáÿ ÿëèëëÿðè îíëàðû ÿâÿç
åäèðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÑÀÜËÀÌËÛà – ßËÈËËÈÊ Èíñàíûí éàøà-
ìàñû ö÷öí ñàüëàìëûã ÿñàñ øÿðòäèð. ßëèëëèê
ïåíñèéàñû àëàí Ñÿôÿð êÿíääÿ áèð ìöääÿò
òöôåéëè ùÿéàò êå÷èðìèø, ñîíðà åë-îáàíûí òÿêèäè
èëÿ ýþçÿò÷è âÿçèôÿñèíÿ äöçÿëìèøäè (Ù.Íàäèð).
ÑÀËÌÀÃ – ×ÛÕÀÐÌÀÃ
ÑÀÜËÛà – ÕßÑÒßËÈÊ Ñàüëûã áþéöê
äþâëÿòäèð, ãÿäðèíè áèëìÿê ýÿðÿê (Àòà. ñþçö);
Áó âÿ éà áàøãà õÿñòÿëèê ãàíà þç òÿñèðèíè
ýþñòÿðÿ áèëÿð (Ú.ßìèðîâ).
ÑÀÕÒÀ – ßÑÈË Îíó ìÿí áèëìÿððÿ áîé-
íóìäàí àòàðàì, äåéÿðÿì êÿáèí ñàõòàäûð
(ß.Ùàãâåðäèéåâ); Äþéöø÷ö, ÿñèë äþéöø÷ö
îëìàã ëàçûìäûð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÑÀÕÒÀÊÀÐ – ÑßÌÈÌÈ Áèð ñþçëÿ, ÷îõ
ñàõòàêàð àäàì èäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Ñÿìèìè
äîñòëàð êèìè áèð-áèðèíäÿí àéðûëäûëàð (“Óëäóç”).
ÑÀÕÒÀÊÀÐËÛà – ßÑÈËËÈÊ – Êèøèëèê
ñàõòàêàðëûã äåéèë, ßëèãÿìáÿðëè (È.Ôÿðçÿëèéåâ);
ßñèëëèê, íÿúàáÿòëèëèê àèëÿ èëÿ, êþêëÿ áàüëûäûð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÑÀÕÒÀÊÀÐËÛà – ÑßÌÈÌÈËÈÊ Îíóí
áó ñþçëÿðèíäÿ áèð ñàõòàêàðëûã äóéóëìàãäà
èäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ùÿð øåéäÿí ÿââÿë áèçÿ
éîëäàøëûã ñÿìèìèëèéè ëàçûìäûð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÑÀÊÈÒ – ÃÎÐÕÓËÓ Ñàêèò, àüûëëû àäàìà
îõøàéûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Î áèçèì ö÷öí ÷îõ
ãîðõóëó àäàìäûð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÑÀÊÈÒ – ËÀË Èçäèùàì äà Íåâà êèìè
ãöââÿòëè âÿ ñàêèò àõûðäû (Ì.Ùöñåéí); ×àé ëàë
àõûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑÀÊÈÒ – ÑßÑËÈ-ÊÖÉËÖ Ýþé ìåøÿëÿð,
ñàêèò êÿíäëÿð, ñÿñëè-êöéëö ëèìàíëàð òàìàøàëû
éåðëÿðäèð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑÀÊÈÒËßØÌßÊ – ÀÚÛÃËÀÍÌÀÃ
Îíóí áåëÿ àðõàéûí äàíûøìàñû ßøðÿôè ùÿì
ñàêèòëÿøäèðäè, ùÿì äÿ òÿøâèøÿ ñàëäû (È.Øûõëû);
Êÿðáÿëàéû Åéâàç äàùà äà àúûãëàíäû (×ÿìÿí-
çÿìèíëè).
ÑÀÊÈÒËÈÊ – ×ÀÕÍÀØÛÃËÛà Èñòèðàùÿò
ýöíö îëäóüóíäàí øÿùÿð ìèëèñ èäàðÿñèíäÿ àäè
ýöíëÿðÿ íèñáÿòÿí ñàêèòëèêäèð (Ú.ßìèðîâ);
Àðàëûüà ÷àõíàøûãëûã äöøäö (È.Øûõëû).
ÑÀÊÈÒËÈÊ – ßÑßÁÈËÈÊ Áàáà, ýþð íÿ
ñàêèòëèêäèð?! (Ý.Ùöñåéíîüëó); Ùÿêèìëèêëÿ
ÿñÿáèëèê òóòìóð (ß.Âÿëèéåâ).
ÑÀÊÈÒËÈÊ – ÙßÐÚ-ÌßÐÚËÈÊ Àááàñ
áÿé, áó áþéöêëöêäÿ øÿùÿðäÿ íåúÿ ñàêèòëèê-
äèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Øÿùÿðäÿ áþéöê ùÿðú-
ìÿðúëèê âàð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÑÀËÌÀÃ – ×ÛÕÀÐÌÀÃ Ýåúÿ éóõóäà
ýàù ìÿíè ãàéàäàí àòûðëàð, ýàù ãóéó äèáèíÿ
111
ÑÀÌÈÒ – ÑÀÈÒ
ñàëûðëàð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ãóéóäàí õåéëè
äàø ÷ûõàðòäûëàð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÑÀÌÈÒ – ÑÀÈÒ Àüûç áîøëóüóíäà ìàíåÿéÿ
ðàñò ýÿëÿðÿê òÿëÿôôöç åäèëÿí ñÿñëÿð ñàìèò,
ÿêñèíÿ, ìàíåÿñèç òÿëÿôôöç îëóíàí ñÿñëÿð èñÿ
ñàèò àäëàíûð.
ÑÀÐÀËÌÀÃ – ÀÜÀÐÌÀÃ Ðÿíýè
ýöíö-ýöíäÿí ñàðàëûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Ìÿùòàáàíûí ðÿíýè àüàðìûøäû (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÑÀÐÀËÌÀÃ – ÃÛÇÀÐÌÀÃ Äîäàãëàðû
ýàù ãûçàðûð, ýàù ñàðàëûð, ýàù äà êÿòàí êèìè
àüàðûðäû (Ú.Úàááàðëû).
ÑÀÐÛÃËÛ – À×Ûà Ö÷öíúö ùÿôòÿ èäè êè,
î, ýþçëÿðè ñàðûãëû ýÿçèðäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ);
Ãîëëàðû à÷ûã ýÿçèð (À.Ìÿììÿäðçà).
ÑÀÐÛÌÀà – À×ÌÀà Áó ñààò ýÿòèðèì,
òÿíçèôëÿ ñàðûéûì (Ì.Èáðàùèìîâ); Èíäèúÿ
à÷àúàüàì, ñÿí àüëàìà, éàõøûìû? (Ì.Ñöëåé-
ìàíëû).
ÑÀÐÛØÛÍ – ÃÀÐÀØÛÍ Áèð äÿ ãàïû à÷ûëäû
âÿ è÷ÿðèéÿ îðòàáîéëó, ñàðûøûí, äåäèêúÿ çÿðèô
áèð õàíûì ýèðäè (×ÿìÿíçÿìèíëè); Ñàããàëëû
êèøè ãàðàøûí îüëàíäàí áåø ìèí ôðàíê àëûá
úèáèíÿ ãîéäó (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑÀÐÑÀÃ – ÀÜÛËËÛ Áó ñàðñàã ôèêèðëÿ-
ðèí; Úÿëàë áèð ÿñèðèäèð (Ñ.Âóðüóí); Ùÿð øåéäÿí
ÿââÿë êÿíäèìèçÿ ìöõòÿëèô ïåøÿ ñàùèáè îëàí
àüûëëû àäàìëàð ëàçûìäûð (ß.Âÿëèéåâ).
ÑÀÐÑÀÃËÀÌÀÃ – ÀÜÛËËÀÍÌÀÃ
Ñÿíñÿ ñàðñàãëàäûí (Ìèð Úÿëàë); ßýÿð àüûë-
ëàíìûñàíñà, ìÿíÿ éåíÿ éîëäàø Ìÿðäàíîâ
äåéÿ áèëÿðñÿí (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑÀÐÑÛËÌÀà – ÌÞÙÊßÌËßÍÌßÊ
Ñàðñûëûð úöìëÿ ÿãðÿáàñû îíóí; Äàèìà éàñëû,
äàèìà ìÿùçóí (Ù.Úàâèä); Î, ÷ÿêèøìÿëÿðäÿ,
âóðóøìàëàðäà ìþùêÿìëÿíìèøäè (“Óëäóç”).
ÑÀÐÑÛÌÀà – ÌÞÙÊßÌËßÍÌßÊ
Ýþçëÿðèí ìÿíëèéèìè ñàðñûäûð (Ú.Úàááàðëû);
Ñÿíèí ñþçëÿðèí îíà òÿñÿëëèäèð, îíó ìþùêÿì-
ëÿäèð.
ÑÀÒÈÐÀ – ÊÎÌÅÄÈÉÀ Ñàòèðà íþãñàí-
ëàðà âÿ çÿèô úÿùÿòëÿðÿ èñòåùçà äåéèë, íÿúèá
áèð øèìøÿê âÿ èëäûðûì àëëàùûäûð (Â.Áåëèíñêè.);
Êîìåäèéàíûí ÿñàñûíû àúû ýöëöø òÿøêèë åäèð êè,
áó äà òÿíãèä öñóëëàðûíäàí ÿí ãöââÿòëèñèäèð
(Ô.Ãàñûìçàäÿ).
112
ÑÅÂÝÈ – ÃßÇßÁ
ÑÀÒÈÐÈÊ – ÊÎÌÈÊ Ñàòèðèê âÿ êîìèê
ÿñÿðëÿðäÿí èñÿ ìöòëÿã ìöñáÿò ãÿùðÿìàí
èñòÿìÿê ìÿíúÿ, äîüðó îëìàç (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑÀÂÀÄËÛ – ÁÈËÈÊÑÈÇ Ñÿíÿ áèð ñàâàäëû
àäàì ëàçûìäûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Áèëèêñèç
þìðöí íÿ ìÿíàñû âàð? (Ñ.Ðöñòÿì).
ÑÀÂÀÄÑÛÇ – ÁÈËÈÊËÈ Ìÿí èñÿ ñàâàä-
ñûç áèð àäàìàì (Ú.ßìèðîâ); Øÿõñÿí ìÿí
ßçèçè òÿøÿááöñêàð, áèëèêëè áèð èø÷è êèìè, éàõøû
áèð ìöòÿõÿññèñ êèìè ìöäàôèÿ åäèðÿì
(ß.Âÿëèéåâ).
ÑÀÂÀØ – ÁÀÐÛØÛÃ Ãóðä ãàðäàø, ñàâàø
íÿ ýÿðÿê, ÿòèí éåðèíè òàïìûøàì (À.Øàèã);
Áàðûøûã ìÿñÿëÿëÿðè èëÿ î ìÿøüóëäóð.
ÑÀÂÀØÃÀÍ – ÑÀÊÈÒ Òÿáèÿòÿí ñàâàø-
ãàí âÿ êèíëè îëàí Êÿëáèéåâ áó ýþðöøëÿð
çàìàíû Ìèíà õàíûìëà ÿéëÿíìÿêäÿí ÷îõ,
îíóí ÿðè èëÿ ìàðàãëàíûð... (Ì.Èáðàùèìîâ); Î,
çàùèðÿí ÷îõ ñàêèò èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑÀÂÀØÌÀÃ – ÁÀÐÛØÌÀÃ Àõû îíñóç
äà áÿäáÿõò îëàí áó àäàìëàð íèéÿ äÿ ñàâàø-
ñûíëàð? (Ñ.Âÿëèéåâ); Îíó âåðèì, òöëêö ëÿëÿ
èëÿ ìÿíè áàðûøäûð (À.Øàèã).
ÑÀÇ – ÍÀÕÎØ Î ñàç àäàìäûð (È.Ôÿðçÿ-
ëèéåâ); Ìÿíè íàõîø âÿ éà õóäáèí ùåñàá åäèð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑÀÇ – ÑÛÍÛÃ Äåìÿê êè, èøèíèç ñàçäûð?
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Èéèðìè èë êå÷èð î âàõòäàí
áÿðè; Éàçûã òàëåéèìèí ñûíûã øàùïÿðè (Ñ.Âóð-
üóí).
ÑÀÇÀÃ – ÈÑÒÈ Àëûøäû èñòèéÿ, äþçäö
ñàçàüà; Áàüëàäû ìåéëèíè ñóéà, òîðïàüà
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÑÀÇÀÃËÛ – ÈÑÒÈ Ñàçàãëû áèð êöëÿê ÿñèð
úàíûìäà (Ì.ßëÿêáÿðëè); Èñòè ýöí èäè (“Óëäóç”).
ÑÅÙÐËÈ – ÀÄÈ Õàí, Åëîüëóíóí áèð ñåùðëè
òöòÿéè âàð (À.Øàèã); ßñÿðäÿ àäè ùàäèñÿëÿð
òÿñâèð îëóíìóøäóð.
ÑÅÂÝÈ – ßÄÀÂßÒ Ñåâýè êö÷ÿñè èëÿ
ýÿçäèéèí éåðäèð (Ñ.Âÿëèéåâ); Òþêöí äÿíèç-
ëÿðÿ, òþêöí ÷àéëàðà; Àõû èíñàí ùàðà, ÿäàâÿò
ùàðà?! (Ú.Íîâðóç).
ÑÅÂÝÈ – ÃßÇßÁ Ñåâýè åâè èñÿ áàõ,
áóðàäàäûð (Ñ.Âÿëèéåâ); Àé îüóë, íÿ äåéèðñÿí,
íÿ ö÷öí áåëÿ ãÿçÿáÿ ýÿëìèñÿí (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÑÅÂÈÍÚ – ÙÅÉÐßÒ
ÑÅÂÈÍÚ – ÙÅÉÐßÒ Ñåâèíú èíúèëÿðè àõñûí
ýþçöíäÿí (Ñ.Ðöñòÿì); Ýþçëÿðèíè ãûðïìàäàí
òÿÿúúöá, ùåéðÿò âÿ äÿùøÿòëÿ àòà áàõäû (È.Øûõëû).
ÑÅÂÈÍÌßÊ – ÃßÌËßÍÌßÊ Ñåâèíèð,
ýöëöðñöíöç, áÿçÿí ãÿìëÿíèðñèíèç (Ð.Ðçà).
ÑÅÉÐßÊ – ÁÀÑÛÐÛà Ñåéðÿê éåðëÿðÿ
ÿëàâÿ òîõóì ñÿïèðëÿð (ß.Âÿëèéåâ); Ìÿäÿíèí
ãàïûñû äà ÷îõ áàñûðûã èäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÑÅÉÐßÊ – ÃÀÒÛ Ýþé öçöíäÿ ñåéðÿê
áóëóä âàð èäè (ß.Âÿëèéåâ); Àíäûðà ãàëìûø
äóìàí äà åëÿ ãàòûäûð êè, ýþçÿ áàðìàã òÿï-
ñÿí ýþðöíìÿç (Ù.Íàäèð).
ÑÅÉÐßÊ – ÑÛÕ Áÿçè ñàùÿëÿðäÿ ïàìáûã
÷îõ ñåéðÿêäèð (Ì.Èáðàùèìîâ); Áó ÷ÿìÿíäÿ
áèòÿí îòëàð î ãÿäÿð ñûõ âÿ óúà èäè êè, êÿíä-
ëèëÿð ìÿíè ýþðìöðäöëÿð (Ì.Òàëûáîâ).
ÑÅÉÐßÊËßØÌßÊ – ÑÛÕËÀØÌÀÃ
Àðàáèð ñûõëàøûð ñÿééàð áóëóäëàð (ß.Êöð÷àéëû);
Ýåòäèêúÿ ñîëäàòëàð ñåéðÿêëÿøèð, äÿùëèç òåç-òåç
ëàï áîø ãàëûðäû (Ú.Ìÿììÿäîâ).
ÑÅÉÐßÊËÈÊ – ÑÛÕËÛà Ñåéðÿêëèêäèð,
àììà ñàêèòëèê éîõ (“Óëäóç”); ...Ñûõëûãäà
éàøàäûãëàðû ö÷öí éàø, ùþðìÿò íÿçÿðÿ àëûíûðäû
(Ì.Òàëûáîâ).
ÑÅÉÐßÊËÈÊ – ÒÖÍËÖÊ Äåéÿñÿí,
âàãîíäà ñåéðÿêëèê èäè; ñÿñ-êöé çàä åøèäèëìèðäè
(È.Ìÿëèêçàäÿ); Èø ýöíöíöí ñîíó îëäóüóíäàí
òðàìâàé òöíëöêäö (Ú.ßìèðîâ).
ÑÅÉÐßËÌßÊ – ÑÛÕËÀØÌÀà Òöñòö
àçàúûã ñåéðÿëäè (È.Øûõëû); Áóëóäëàð ñûõëàøäû,
éàüûø éàüìàüà áàøëàäû.
ÑßÀÄßÒ – ÁßÄÁßÕÒËÈÊ Ñÿàäÿòëÿ
áÿäáÿõòëèê àðàñûíäà áèð àääûìäàí àðòûã
ìÿñàôÿ éîõäóð (Ì.Òàëûáîâ).
ÑßÁÀÒËÛ – ÄßÉÈØÊßÍ Îüóëëà ãûçà
áàõ ïîëàä ñÿáàòëû (Ñ.Ðöñòÿì); Äÿéèøêÿíäèð,
îíà åòèáàð åòìÿê ÷ÿòèíäèð.
ÑßÁÈÐËÈ – ÚÛÐÒÃÎÇ Áó, ñÿáèðëè, äÿéà-
íÿòëè, ÷àëûøãàí óøàãäûð (À.Øàèã); Úûðòãîç êèøè-
äèð, áèð ñþç äåéÿí êèìè àëûøûð (“Óëäóç”).
ÑßÁÈÐÑÈÇ – ÒßÌÊÈÍËÈ À êèøè, íÿ
ñÿáèðñèç àäàìñàí (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Áèçèì
éåýàíÿ ÷ûõûø éîëóìóç áóäóð: ùèññèééàòà
ãàïûëìàìàã, ñÿáèðëè, òÿìêèíëè îëóá èø ýþð-
ìÿê (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÑßÕÀÂßÒËÈ – ÑÈÌÈÚ
ÑßÔÀËßÒ – ÑÅÂÈÍÚ Àðâàäëàð ãàëäûëàð
úÿùàëÿò âÿ ñÿôàëÿò ïÿíúÿñèíäÿ (Ú.Úàááàðëû);
Ñåâèíú è÷ÿðèñèíäÿ ãàëäûëàð (ß.ßáöëùÿñÿí).
ÑßÔÅÙ – ÀÍËÀÃËÛ Ñÿí íèéÿ áåëÿ
ñÿôåù ñþçëÿð äàíûøûðñàí? (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
ßñýÿð áÿé, ìÿí ñÿíè áèð àíëàãëû àäàì áèëèð-
äèì (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÑßÔÅÙËÈÊ – ÀÜÛËËÛËÛÃ Ýÿëÿí ýþðöø-
ëÿðÿ öìèä áÿñëÿìÿê ñÿôåùëèêäèð (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Êèì áóíó àüûëëûëûüûí íÿòèúÿñè êèìè
ãÿáóë åäèð (È.Ìÿëèêçàäÿ).
ÑßÙßÐ – ÀÕØÀÌ ßçÿëäÿí ùÿìäÿìè
òÿêëèê, ÷ÿí, ÷èñÿê; Áèð äÿ ñÿùÿð éåëè, àõøàì
êöëÿéè... (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÑßÙßÐ – ÝÅÚß Ýåúÿ äîñò òÿê ñÿùÿðèí
ÿëèíè ñûõûá ýåäèð (Ñ.Ðöñòÿì).
ÑßÙßÐÊÈ – ÀÕØÀÌÊÛ Áöòöí ãàäûíëàð
áó ñÿùÿðêè ïîëèñ ãàäûíû êèìè ìÿðùÿìÿòëè
îëìàéàúàã êè (Ñ.Âÿëèéåâ); Àõøàìêû ùàäèñÿ
éàääàí ÷ûõìàç (“Àçÿðáàéúàí”).
ÑßÙßÐËÈ – ÀÕØÀÌËÛ Áåëÿ äåéèá ãàðû
ñÿùÿðëè, ýöíîðòàëû, àõøàìëû – áöòþâ áèð ýöí
òÿêè Àëàéûí éóõóñóíäàí ÷ûõäû (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÑßÙÙßÒ – ÌßÐßÇ Ñÿùùÿòèì äÿ
ãèñìÿí äöçÿëìèøäèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ìÿðÿçè
øèääÿòëÿíìèøäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑßÙÈÙ – ÉÀËÀÍ Áó õÿáÿð ñÿùèùìèäèð?
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ãûçûí âåðäèéè ìÿëóìàò
éàëàíäûð.
ÑßÙÈÙËÈÊ – ÉÀËÀÍ×ÛËÛà Èø ñÿùèù-
ëèê òÿëÿá åäèð (“Óëäóç”); Úàíàâàðëàð éåäè
áöòöí ãîéóíó; Èøòÿ, îüëóì, éàëàí÷ûëûã îéóíó
(Ì.ß.Ñàáèð).
ÑßÙËßÍÊÀÐ – ÌßÑÓËÈÉÉßÒËÈ
Ìÿíèì ñÿùëÿíêàð áàøûìû êÿñ! (Ìèð Úÿëàë);
Ìÿñóëèééÿòëè àäàìäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑßÙÂ – ÄÎÜÐÓ Õàíûì, ôèêðèíèç ñÿùâ
äåéèë (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Äîüðó õÿáÿðäèð, àíûí
ö÷öí äàðÿ äöøìöøÿì (Íÿñèìè).
ÑßÕÀÂßÒ – ÕßÑÈÑËÈÊ Áó ýþçëÿíèë-
ìÿç ñÿõàâÿò çàáèòè ñîí äÿðÿúÿ ñåâèíäèðäè
(Ñ.Âÿëèéåâ); Ýþçÿëëèê õÿñèñëèéè ñåâìÿìÿ-
ëèäèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÑßÕÀÂßÒËÈ – ÑÈÌÈÚ Áó ñÿõàâÿòëè
ãîíàãëàðûí ùàìûñûíäàí àðòûã, íÿäÿíñÿ, Òÿá-
ðèçèí ñîâãàòëàðûíà ôèêèð âåðèëèðäè (Ìèð Úÿëàë);
113
ÑßÊÑßÊßËÈ – ÐÀÙÀÒ
Àé ñèìèúëÿð ïàäøàùû, íÿ ö÷öí èíäèéÿäÿê
áóíëàðû ñàòûá áàëàëàðûí ö÷öí õÿðúëÿìÿìèñÿí,
ýîðóíà àïàðàúàãñàí? (Ú.ßìèðîâ).
ÑßÊÑßÊßËÈ – ÐÀÙÀÒ Ýåúÿëÿð ÷îõ
ñÿêñÿêÿëè éàòûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ãîéóí õàëã
ðàùàò éàøàñûí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑßËÈÃßËÈ – ÍÀÒßÌÈÇ Îòàã ñÿëèãÿëè,
îòàã òÿðòÿìèç; Äöçöëìöø íèçàìëà òÿçÿ ñòóëëàð
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ); Îòàã íàòÿìèçäèð. (ß.Ãàñû-
ìîâ).
ÑßËÈÃßÑÈÇ – ÑÀÙÌÀÍËÛ Áöòöí áèíà-
ëàð ñÿëèãÿñèç ùàëäà áèð-áèðèíèí éàíûíà äöçöë-
ìöøäö (Ú.ßìèðîâ); Áàëàúà, èñòè âÿ ñàùìàíëû
áèð ìÿíçèë èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÑßËÈÃßÑÈÇËÈÊ – ÑÀÙÌÀÍËÛËÛÃ
È÷ÿðè ýèðÿí êèìè ñÿëèãÿñèçëèê ýþçÿ ÷àðïûð
(“Óëäóç”); Åâäÿ áèð ñàùìàíëûëûã, ñÿëèãÿëèëèê
âàðäûð êè, ýÿë ýþðÿñÿí (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÑßÌßÐßËÈ – ÔÀÉÄÀÑÛÇ Êîëõîç-
÷óëàðûí áèð ñûðà àüûëëû âÿ ñÿìÿðÿëè òÿêëèôëÿðè
îëäó (Ì.Èáðàùèìîâ); Áàø ãîøìàã äà ôàéäà-
ñûçäûð (Ìèð Úÿëàë).
ÑßÌßÐßÑÈÇ – ÔÀÉÄÀËÛ Ùå÷ éåðäÿ
ùå÷ êÿñ òÿðÿôèíäÿí àðòûã âÿ ñÿìÿðÿñèç ÿìÿéÿ
éîë âåðèëìÿìÿëèäèð (Ì.Èáðàùèìîâ); Ñþùáÿ-
òèíèç ÷îõ øèðèí, ÷îõ ôàéäàëûäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑßÌÈÌÈ – ÐÈÉÀÊÀÐ Äåéèðëÿð êè,
ñÿìèìè åøãèí öðÿéè ýåíèø îëóð (Ú.Úàááàðëû);
Ðèéàêàð, àð îëñóí ñÿíÿ! (Ú.ßìèðîâ).
ÑßÌÈÌÈ – ÑÎÉÓà Äîñòëàð ñÿìèìè
ýþðöøöá þïöøäöëÿð (Ú.ßìèðîâ); Ãàðàø èêè-
áàøëû ñþç ñîðóøäóãäà Ìàéà äà îíäàí èíúèäè,
áèð-áèðèíäÿí ñîéóã àéðûëäûëàð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑßÌÈÌÈËÈÊ – ÐÈÉÀÊÀÐËÛà Îíóí
áàõûøëàðûíäàí áèð ñÿìèìèëèê äóéóëóðäó
(Ù.Íàäèð); Ìàéàéà åëÿ ýÿëäè êè, áó åòèðàô
éàëàí âÿ ðèéàêàðëûãëà äîëóäóð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑßÌÈÌÈËÈÊ – ÑÀÕÒÀËÛà Î, ßçèçèí
ñþçëÿðèíè åøèòäèêúÿ öðÿéè äàü áîéäà îëóð,
ñåâýèëèëÿðèíèí ñàô âÿ ñÿìèìèëèéèíÿ èíàìû
ãàò-ãàò àðòûðäû (ß.Âÿëèéåâ); Ñàõòàëûã ùþêì
åäèð äàèìà; Áó íåúÿ äþâðàíäûð, ùÿéàòäûð?
(Ì.Ðàùèì).
ÑßÌÈÌÈËÈÊ – ÑÎÉÓÃËÓà Îíóí
ìÿíÿ ìöíàñèáÿòèíäÿ ñÿìèìèëèê éîõäóð
114
ÑßÐÐÀÑÒ – ÍÀÒÀÐÀÇ
(“Àçÿðáàéúàí”); Èíäè ìÿíÿ ãàðøû áó ñîéóã-
ëóã íÿäèð? (Ú.Úàááàðëû).
ÑßÌÈÌÈÉÉßÒ – ÚÈÄÄÈÉÉßÒ Ñÿìè-
ìèééÿò îëìàéàí éåðäÿ ñÿíÿò éîõäóð (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Áèðäÿí-áèðÿ ãûçûí öçöíäÿ éàðàíìûø
úèääèééÿò áó ñóàëëàðäàí õîøëàíìàäûüûíû
ýþñòÿðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑßÏÌßÊ – ÉÛÜÌÀà Âàõòûíäà ñÿïÿê,
âàõòûíäà éûüàã, âàõòûíäà òÿùâèë âåðÿê
(ß.Âÿëèéåâ).
ÑßÐÁßÑÒ – ÀÑÛËÛ Àðòûã ìÿí ñÿðáÿñò
àäàìàì, ñÿí ìÿíè öçöãàðà åäèðñÿí (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Àíà, óíóòìàéûíûç êè, áó èøäÿí
ìÿíèì äÿ þìðöì àñûëûäûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÑßÐÁßÑÒ – ×ßÒÈÍ Àòàìûí áàëàúà ÷ÿðÿ-
êÿëÿðèíè äÿ ñÿðáÿñò îõóéóðäóì (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); ßñÿð ÷ÿòèí îõóíóð, äèëè àüûðäûð.
ÑßÐÁßÑÒ – ÒÀÁÅ Î áóðàäà þçöíö ñîí
äÿðÿúÿ ñÿðáÿñò ùèññ åäèðäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Ùàúû
Èìàíãóëó, ñèç äÿ Ìóõòàð áÿéèí ÿìðèíÿ òàáå-
ñèíèç (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÑßÐÔßËÈ – ÇßÐßÐËÈ Áèçÿ ñÿðôÿëè
äåéèë, çÿðÿðëèäèð.
ÑßÐÕÎØ – ÀÉÛà Ìÿí àéûüàì, ìÿí
ñÿðõîø äåéèëÿì, ýåäèðÿì! – äåäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÑßÐÕÎØËÓà – ÀÉÛÃËÛà Êå÷èð õàòû-
ðûíäàí ùÿòòà ñÿðõîøëóã; Ëàêèí öìèäèíè
êÿñìÿéèð Úÿëàë (Ñ.Âóðüóí); Àéûãëûãäàí ëàï
áàøûì ÷àòëàéûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÑßÐÈÍ – ÈÑÒÈ Ñàùèë èñòèäèð, Ãàôóð, ñóëàðñà
÷îõ ñÿðèíäèð (Ñ.Ðöñòÿì).
ÑßÐÈÍ – ÌÖËÀÉÈÌ Éàéû ùÿìèøÿ ñÿðèí,
ãûøû ìöëàéèì êå÷èð.
ÑßÐÈÍËÈÊ – ÈÑÒÈËÈÊ Ñÿðèíëèê éàéûëûð
áó ýþçÿë áàüà (À.Øàèã); Ùÿð éåðè èñòèëèê
áöðöéöá (Ñ.Ùöñåéí).
ÑßÐÌßÊ – ÃÀËÄÛÐÌÀà Íèøàí àëäû
óøàüû; Ñÿðäè ãàðà òîðïàüà (Ì.Ðàùèì); Ùàìûíû
àéàüà ãàëäûðäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑßÐÌßÊ – ÉÛÜÌÀà Ìÿíè éàéäà
äÿðÿðëÿð; Êþëýÿñèíäÿ ñÿðÿðëÿð (Ì.Ðàùèì);
Ïàëòàðû éûüìàã ëàçûìäûð, éàüûø éàüàúàã
(À.Ìÿììÿäîâ).
ÑßÐÐÀÑÒ – ÍÀÒÀÐÀÇ Î ñÿððàñò
äåéèë, íàòàðàç àäàìäûð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÑßÐÐÀÑÒ – ÉÀËÀÍ
ÑßÐÐÀÑÒ – ÉÀËÀÍ Î ÷îõ ñÿððàñò
äàíûøûðäû (ß.Âÿëèéåâ); Áöòöí ðàéîí îíó äà
áèëèð êè, áó áèð èëäÿ ìÿí ùÿëÿ éàëàí äàíûøìà-
ìûøàì (È.Ùöñåéíçàäÿ).
ÑßÐÑßÌ – ÀÜÛËËÛ Õåéð, ìÿí íÿ ãÿäÿð
äÿ îëñàì ñÿðñÿì; Êèìñÿéÿ ÿéëÿíúÿ îëìàã
èñòÿìÿì (Ù.Úàâèä); Àììà âÿçèôÿí îëäóìó
ùàìûíûí ýþçöíäÿ àüûëëûñàí, âÿññàëàì (È.Ôÿð-
çÿëèéåâ).
ÑßÐÑßÌËÈÊ – ÀÜÛËËÛËÛà Öðôö øÿð
îëìóéîð, áó ôèêðÿ øÿðèê; ÷ÿêèëèð òåéèíäàð áó
ñÿðñÿìèëèê (Ù.Úàâèä); Îíóí àüûëëûëûüû ñàéÿ-
ñèíäÿ áèç àðçóìóçà ÷àòäûã (“Àçÿðáàéúàí”).
ÑßÐÒËßØÌßÊ – ÉÓÌØÀËÌÀÃ
×îáàí Êÿðÿì éåíèäÿí ñÿðòëÿøäè (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Ëàêèí áóðàéà ùàíñû ìÿãñÿäëÿ ýÿëäè-
éèíè éàäûíà ñàëûá éóìøàëäû (Ú.ßìèðîâ).
ÑßÐÒËÈÊ – ÉÓÌØÀÃËÛà Àðòûã ñèôÿ-
òèíäÿí éîðüóíëóã îõóíóðäó, ýþçëÿðèíäÿí
ñÿðòëèê éàüûðäû (“Àçÿðáàéúàí”); Ðöñòÿì êèøè
çîðëà íèôðÿòèíè áîüàðàã éóìøàãëûã ýþñòÿðäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑßÑ-ÊÖÉ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Ùÿéÿòëÿðäÿ
ñÿñ-êöé ÷îõàëìûøäû (Ìèð Úÿëàë); Ùÿð òÿðÿô
ñàêèòëèêäèð (Ú.ßìèðîâ).
ÑßÑ-ÊÖÉ – ÑÖÊÓÒ Úàìààò àðàñûíäà
éåíÿ ñÿñ-êöé ãîïäó. Âÿëè àüçûíû à÷àí êèìè
àðàëûüà ýþçëÿíèëìÿç ìàðàãäàí äîüàí àüûð
áèð ñöêóò ÷þêäö (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑßÑÑÈÇ – ÑßÑËÈ-ÊÖÉËÖ Ñÿññèç èäè
(Ì.Ñöëåéìàíëû); Ìÿúëèñ ñÿñëè-êöéëö èäè.
ÑßÒÙÈ – ÄßÐÈÍ Àðõ ñÿòùèäèð. Ãàáàãäà
åíëè âÿ äÿðèí áèð àðõ âàðäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÑßÒÙÈËÈÊ – ÄßÐÈÍËÈÊ ßñÿðäÿ ñÿòùè-
ëèê ùèññ îëóíóð. ßñÿðëÿðèíè âÿðÿãëÿäèêúÿ çàùè-
ðÿí àäè ýþðöíÿí áó èíñàíäàêû çÿêàéà, äÿðèí-
ëèéÿ, òÿôÿêêöðÿ ùåéðàí ãàëäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑÈÔÒß – ÑÎÍ Ñèôòÿ êèìñÿ áóðàäàí
ýåòìèø, êÿñÿ éîë ñàëìûøäûð (Ý.Ùöñåéíîüëó);
Ùàìûäàí ñîí î ýÿëäè.
ÑÛÜÀËËÛ – ÏÛÐÒËÀØÛÃ Òèíëÿðè ñöðòöëöð
äàøëàðûí: îëóðëàð ùàïùàìàð, ñûüàëëû (Ð.Ðçà);
Êÿëÿôëÿð ïûðòëàøûã ãàëäû (Ð.Ðçà).
ÑÈÜß – ÒÀËÀÃ Øÿðèÿòäÿ ñèüÿ ùàëàëäûð
(ß.Ùàãâåðäèéåâ); Þâðÿòÿ òàëàã âåðìÿê
ìÿíèì èõòèéàðûìäàäûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÑÈÂÐÈ – ÊÖÒ
ÑÛÕ – ÀÐÀËÛ Îíëàð áàøëàðûíû ÿéÿðÿê ýåäèð,
ñûõ àüàúëàð àðàñûíäà äèêÿëèá èðÿëèëÿéèðäèëÿð
(Ñ.Âÿëèéåâ); Êîëëàð ÷îõ àðàëûäûð (È.Øûõëû).
ÑÛÕÛËÌÀà – À×ÛËÌÀà Àäàìûí öðÿéè
ñûõûëûð (Ô.Êÿðèìçàäÿ); Ñÿíè ýþðÿíäÿ öðÿéèì
à÷ûëûð (“Óëäóç”).
ÑÛÕÛËÌÀÃ – ÑÛÐÒÛËÌÀÃ Óøàã óòà-
íûðäû, ñûõûëûðäû (Ú.Ìÿììÿäîâ); Ãûç, ñûðòûëûá,
þçöíö àáûðäàí ñàëìà (È.Ùöñåéíîâ).
ÑÛÕÛÍÒÛ – ÑßÐÁßÑÒ ßêñèíÿ, ñÿðáÿñò
òÿðïÿíìÿñèíÿ, àäàì è÷èíäÿ ñûõûíòû ÷ÿêìÿ-
ìÿñèíÿ ÷àëûøûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑÈÍÕÐÎÍ – ÄÈÀÕÐÎÍ Äèë ùàäèñÿëÿ-
ðèíÿ ñèíõðîí (ìöàñèðëèê) âÿ äèàõðîí (òàðèõè-
ëèê) ïëàíëàðäà áàõìàã ëàçûìäûð (Ù.Ùÿñÿíîâ).
ÑÛÍÛà – ÒßÇß Ñûíûã ãàáäà ñó äóðìàç
(Àòà. ñþçö); Òÿçÿ ñöïöðýÿ òÿìèç ñöïöðÿð
(Àòà. ñþçö).
ÑÛÍÌÀà – ÄÖÇßËÌßÊ À êèøè àüàúûí
áóäàüû ñûíàð äà, äöçÿëÿð äÿ, âàé ñÿíèí
ùàëûíà (Ù.Íàäèð).
ÑÈÐËÈ – ÀØÊÀÐ Áó äà ñèðëè àüàúäûð
(À.Øàèã); Ýÿëÿí âàðäû, àøêàð áÿëëè èäè (Ìèð
Úÿëàë).
ÑÛÐÒÛà – ÙßÉÀËÛ Ìÿìèø ùÿéàñûç âÿ
ñûðòûã óøàã îëäóüó ö÷öí äèëëÿíäè (Ì.Òàëûáîâ);
Þçöíö ùÿéàëû ãûç êèìè àïàðûð (È.Ìÿëèêçàäÿ).
ÑÛÑÃÀ – ÝÓÐ Àò äà áàøûíû ÿéèá ñûñãà
áóëàüûí ýþëìÿ÷ÿñèíè ãóðóòäó (Ô.Êÿðèìçàäÿ);
Áó áóëàüûí ñóéó ýóðäóð (À.Ìÿììÿäîâ).
ÑÛÑÃÀ – ÉÅÊßÏßÐ Óúàáîé, åíëèêöðÿê
Ùàíñûí ãàðøûñûíäà áó ñûñãà ãîúà íåúÿ çÿèô
âÿ àúèç ýþðöíöðäö (Ú.Ìÿììÿäîâ); Ôàøèñò
ýåéèìëè, ñÿðõîø, éåêÿïÿð áèð èòàëéàí ñîëäàòûíû
ýþðäö (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÑÈÑÒÅÌÀÒÈÊ – ÀÐÀÁÈÐ Èøè àðàáèð
éîõ, ñèñòåìàòèê éîõëàìàã òÿëÿá îëóíóð.
ÑÈÒÀËËÛÃ – ÖÇÖÉÎËÀËÛÃ Àììà
ñèòàëëûüûíà ñàëûá àøíà îëóáñàí (ß.Ùàãâåð-
äèéåâ); Åëÿ îíó êîëëåêòèâÿ ñåâäèðÿí îíóí
öçöéîëàëûüûäûð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÑÈÂÐÈ – ÊÖÒ – Ñÿíÿ áàø ëàçûìäûð, àë! –
äåéÿ ÿëèíäÿêè ñèâðè õÿíúÿðëÿ îíóí áàøûíû
öçöð (Ñ.Âÿëèéåâ); Áó êè ëàï êöòäöð, ùå÷ éåð
äÿ ãàçìàç (Í.Âÿçèðîâ).
115
ÑÎÕÌÀÃ – ×ÛÕÀÐÒÌÀÃ
ÑÎÕÌÀÃ – ×ÛÕÀÐÒÌÀÃ ßëèíè
êöïÿéÿ ñîõóá ÷ûõàðòäû (“Óëäóç”).
ÑÎÕÓËÌÀÃ – ×ÛÕÌÀÃ Ñÿíÿ êèì
äåäè êè, ñîõóë îðàéà? (Ñ.Ðöñòÿì); Öðÿéèì
äàðûõäû, ÷ûõäûì êè, þçöìö áèð àç ùàâàéà
âåðèì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÑÎËÌÀà – À×ÌÀà Âàõòñûç éàðïàã
à÷äû, âàõòñûç äà ñîëäó (Ú.Íîâðóç).
ÑÎËÓÕÌÀà – À×ÛËÌÀà Ôÿòóëëàùûí
àèëÿñè êöëÿê âóðàí çÿèô áàü áèòêèñè êèìè ñîëóõ-
ìóøäó (Ìèð Úÿëàë); À÷ûëûí èéëè ýöëëÿðèì,
à÷ûëûí; Àëëû-ÿëâàíëû ýöëëÿðèì, à÷ûëûí (À.Ñÿùùÿò).
ÑÎÍ – ÁÀØËÀÍÜÛÚ Ãóçóì, àðòûã áöòöí
ôÿëàêÿòëÿðèí éà ñîíóäóð, éà áàøëàíüûúû
(Ù.Úàâèä).
ÑÎÍ – ÈËÊ Èëê áàùàðûí ñîí ýåúÿñè èäè
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÑÎÍÁÅØÈÊ – ÈËÊ Àéðû îüóë èäè ìÿíèì
ßìðàùûì; Èëêèì, ñîíáåøèéèì, òÿê ÷èíàðûìäû
(ß.Úÿìèë).
ÑÎÍÐÀ – ÄßÐÙÀË Ñîíðà ÿëëÿðè ãàíëû
÷ÿêèëäè îíëàð ýåðè (Ñ.Ðöñòÿì); Äÿðùàë ÿëàâÿ
åòäè (Ú.ßìèðîâ).
ÑÎÍÐÀ – ßÂÂßË Àäàì ýÿëèá ÿââÿë
ãîíàüûí ùàëûíû áèëÿð, ñîíðà äà îíà ýþðÿ ÷àé
ýÿòèðÿð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÑÎÍÐÀÊÛ – ßÂÂßËÊÈ Ùÿëÿ êè áèç
îíóí ãà÷àã äöøìÿäÿí ÿââÿëêè, ñîíðàêû
èøëÿðèíè þéðÿíèðèê (“Óëäóç”).
ÑÎÍÓÍÚÓÑÓ – ÁÈÐÈÍÚÈÑÈ Éîõñà áó
ùÿì áèðèíúèñè, ùÿì äÿ ñîíóíúóñó îëäó?
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑÎÑÈÀËÈÇÌ – ÊÀÏÈÒÀËÈÇÌ Øÿðãäÿ
ñîñèàëèçì áàéðàüûíû áèðèíúè ãàëäûðàí ñèçèí
ôÿùëÿ âÿ êÿíäëèëÿð îëóá (Ì.Èáðàùèìîâ);
Êàïèòàëèçì ùàêèì ñèíôèí ìÿíàôåéèíè ãîðóéóð.
ÑÎÉÓÄÓÚÓ – ÃÛÇÄÛÐÛÚÛ Áåëÿ êè,
àëäûüûìûç âàõòäàí áèð àç ñîíðà ñîéóäóúó
èøëÿìÿäè. Èíäè ãûçäûðûúû àëÿòëÿð áóðàõûëûð.
ÑÎÉÓÃ – ÃÀÉÍÀÐ – Õàëà, áó êè ùÿëÿ ëàï
ãàéíàðäûð (Ý.Ùöñåéíîüëó); Ñó ùÿëÿ ñîéóãäóð.
ÑÎÉÓÃËÓ – ÈÑÒÈËÈ Äöíéà èíñàí åâèäèð:
èñòèëè éà ñîéóãëó (Ð.Ðçà).
ÑÎÉÓÃËÓÃ – ÈÑÒÈËÈÊ ...Ãàðøûäàêû
ùöúóìà ñîéóãëóã ýþñòÿðäè. Ùÿð äîüìà
áàõûøäà áèð èñòèëèê âàð (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
116
ÑÞÇËßØÌßÊ – ÁÀÐÛØÌÀÃ
ÑÎÉÓÒÌÀà – ÈÑÈÒÌßÊ Ñîéóòìóøäó
îíó èøäÿí ìÿùÿááÿò (Ñ.Âóðüóí); Õþðÿéè
èñèäèá ýÿòèðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÑÎÇÀËÌÀÃ – ÉÀÕØÛËÀØÌÀÃ Èðàã
îëñóí, óøàã ñîçàëûð, ãîðõóðàì, áàøûíà áèð èø
ýÿëÿð (“Àçÿðáàéúàí”); Õÿñòÿíèí âÿçèééÿòè
éàõøûëàøûð (Ìèð Úÿëàë).
ÑÞÊÌßÊ – ÒÈÊÌßÊ Áèðúÿ àéà òèê-
äèëÿð äîüìà þâëàäëàðûé÷öí; Êþùíÿ ïàëòàðûíû
ñþêöð ìàøûíëà (Ñ.Ðöñòÿì).
ÑÞÊÌßÊ – ÒÎÕÓÌÀà Äåéèðÿì,
îëñàéäû èõòèéàðëàðû; Äàüûíû-äàøûíû ñþêÿðäè
îíëàð (Ú.Íîâðóç); Ãîé òîõóéóì êþéíÿéè;
Éàò, ýþçöìöí èøûüû (Ñ.Ðöñòÿì).
ÑÞÊÖÊ – ÒÈÊÈÊ – Áèð ïàð÷à øèôèð òàïûá,
ñþêöê éåðè þðòìÿê ÷ÿòèíäèðìè? (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Êþéíÿéèíèí òèêèê éåðëÿðèíÿ áàõûðäû
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÑÞÍÌßÊ – ÏÀÐËÀÌÀà Ñîí ýöíëÿðè
éàøàð äèíú; Ãÿëáèíäÿ ñþíìöø ñåâèíú (À.Øàèã);
Øÿêëè ýþðúÿê ãûçûí ýþçëÿðè ñåâèíúäÿí ïàðëàäû
(Ñ.Âÿëèéåâ).
ÑÞÍÖÊ – ÃÀÉÍÀÐ Øÿùÿðäÿêè ñþíöê
ùÿéàòûíäàí óçàãëàøìàüà ñÿé åòäè. Ãàéíàð
øÿùÿð áèð äÿðéà, ãûç èñÿ öçöê ãàøû îëóá îðàäà
áàòìûøäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑÞÍÖÊ – ÏÀÐËÀÃ Êöíúäÿ éåðÿ ãîéóë-
ìóø ÷ûðàüûí ïèëòÿñè àøàüû äöøäöéöíäÿí,
ñþíöê, ñàðû èøûüû àëà÷ûüû èøûãëàíäûðà áèëìèðäè
(Ì.Èáðàùèìîâ); Ïàðëàã ýöíäöçöìöç ýåúÿéÿ
äþíäö (Ñ.Ðöñòÿì).
ÑÞÉÌßÊ – ÒßÐÈÔËßÌßÊ – Ìèðçÿ
Ìàùìóä, ñÿí ãÿçåòäÿ ìÿíè ñþéÿúÿêñÿí äÿ,
òÿðèôëÿéÿúÿêñÿí äÿ, ñÿíèí èøèíäèð (ß.Ùàãâåð-
äèéåâ).
ÑÞÉÌßÊ – ÉÀËÂÀÐÌÀà ...ßäÿáñèç
áèð ñþéöø äÿ ñþéäö (Ì.Ùöñåéí); Éÿäóëëà
éàëâàðìàüà áàøëàäû (Ú.ßìèðîâ).
ÑÞÇ×ÖËÖÊ – ÉÛÜÚÀÌËÛà ßñÿðäÿ
éûüúàìëûãäàí ÷îõ ñþç÷öëöéÿ äàùà ÷îõ ìåéèë
åäèëìèøäèð.
ÑÞÇËßØÌßÊ – ÁÀÐÛØÌÀà Áÿçÿí
ñþçëÿøÿðäèê, áÿçÿí êöñÿðäèê; Éåíÿ äÿ áèð
éåðäÿ ÷þðÿê êÿñÿðäèê (Ñ.Ðöñòÿì); Àõûðäà
áàðûøäûëàð, äîñòëàøäûëàð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑÞÇÖÁÖÒÞÂ – ÀÜÇÛÁÎØ
ÑÞÇÖÁÖÒÞÂ – ÀÜÇÛÁÎØ Äåéÿñÿí,
ñÿí ñþçöáöòþâ àäàìà îõøàéûðñàí (Ô.Êÿðèì-
çàäÿ); Îíà ñþç äåìÿ, àüçûáîøäóð (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ÑÐÀÜÀÝÖÍ – ÁÓ ÝÖÍ Àõû ñðàüàýöí
ýåúÿ áÿðê éàüûø éàüìûøäû (Ú.ßìèðîâ); Áó
ýöí èëÿ, ÿðñÿ äþíÿ; Ùàìû áåëÿ ýöíëÿðëÿ þéöíÿ
(Ð.Ðçà).
ÑÒÀÐÒ – ÔÈÍÀË Ñòàðò èäìàí éàðûøëà-
ðûíûí áàøëàíäûüû éåð, ôèíàë èñÿ èäìàí éàðûø-
ëàðûíûí éåêóíëàøäûðûúû ñîí ùèññÿñèäèð.
ÑÓ×ËÓ – ÝÖÍÀÙÑÛÇ Ñÿí àüàúû ýþòöð,
ñó÷ëó þçöíö áèëäèðÿúÿê (Àòà. ñþçö); Íÿ ãÿäÿð
ýöíàùñûç àäàìëàðû áàäà âåðèáëÿð (“Óëäóç”).
ÑÓ×ÑÓÇ – ÝÖÍÀÙÊÀÐ Áÿëè, éîõ éåð
öçöíäÿ ñó÷ñóç àäàì (Ù.Úàâèä); Ëàêèí êþíöë
áèð ñþçäÿí; äÿðèí éàðà àëûðñà; ÿúÿá êèìäèð
ýöíàùêàð? (Ð.Ðçà).
ÑÓËÀÌÀÃ – ÃÓÐÓËÀÌÀÃ Çèáèë
ãóòóëàðûíû ýöíäÿ áèð äÿôÿ áîøàëäûðàì, ñÿêèíè
ýöíäÿ ö÷ äÿôÿ ñóëàéûá ñöïöðöðÿì
(Ì.Ùöñåéí); Ö÷-äþðä ãûç-ýÿëèí åíèá ãàðûíû
ãóðóëàäûëàð, ýåéèíäèðäèëÿð... (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÑÓËÀÍÌÀÃ – ÃÓÐÓÌÀÃ Äîäàãëàðû
àçúà ãàëûíëàøûá ñóëàíìûøäû (È.Øûõëû); Äÿíèç-
ëÿð, ÷àéëàð ãóðóéóá, äàüëàð ÷þêöá (Ð.Ðçà).
ÑÓËÓ – ÄßÌÉß Áó ôèêèðëÿ ÷àïäû àòû;
Åíäè ñóëó äÿðÿéÿ (À.Øàèã); Ýþéòÿïÿ êÿíäè-
íèí öñò òÿðÿôè äÿìéÿäèð (È.Øûõëû).
ÑÓÑÃÓÍ – ÄÅÉÈÍÝßÍ Áèëìèðÿì, íÿ
ö÷öí î ñóñãóíäóð (“Óëäóç”); Çþâúÿñè äåéèí-
ýÿí êèøèíèí ñàããàëû òåç àüàðàð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÑÓÑÃÓÍËÓà – ÄÅÉÈÍÝßÍËÈÊ
Äåìÿ ýþçÿ ýþðöíÿí ñàêèòëèê, ñóñãóíëóã âÿ
ìöòèëèê àëäàäûúû áèð òÿðçäÿ èìèø (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Îíóí äåéèíýÿíëèéè àäàìû âÿðÿìëÿäèð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÑÓÑÌÀà – ÄÈËËßÍÌßÊ Ñóñìà, ñÿí
ñóññàí, ìÿíèì ùÿéàòûì ñóñàð (À.Øàèã); Äèë-
ëÿíèð äèíäèðìÿìèø ýÿðÿêñèç áèð ñàç êèìè
(Ñ.Ðöñòÿì).
ÑÓÉÓØÈÐÈÍ – ßÒÈÀÚÛ Áó òÿìêèíëè,
ñóéóøèðèí àäàìà áàõà-áàõà íÿäÿíñÿ äÿíèçè
õàòûðëàéûðàì (Ñ.Ñÿðõàíëû); ßòèàúû àðâàääûð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÑÖÂÀÐÈ – ÏÈÉÀÄÀ
ÑÖÁÙ – ÝÅÚß Ýåúÿëÿð ñöáùÿ êèìè, ñàêèò
åäÿ áèëìÿðÿì, áó íèýàðàí ãÿëáèìè (Ð.Ðçà).
ÑÖÄßÌßÐ – ÉÀØËÛ Åù!.. Àòàëàð
íåéëÿäè êè, ñÿíèí êèìè ñöäÿìÿð îüóëëàð
íåéëÿñèí (À.Øàèã); Èìèðèí öçöíäÿ þçöíäÿí
÷îõ-÷îõ éàøëû áèð ýöëöø âàðäû (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÑÖÊÓÒ – ÙÀÉ-ÊÖÉ Ñöêóò ýÿðìèø
ãàíàäûíû åâëÿðÿ, åøèêëÿðÿ (Ù.Ùöñåéíçàäÿ);
Áó ùàé-êöé îíà ÷îõ ìÿíàñûç ýþðöíöðäö
(Ìèð Úÿëàë).
ÑÖÊÓÒ – ÒÓÔÀÍ Öñòöìöçö àëûá èëüûì;
Íÿ ñöêóò âàð, íÿ òóôàí âàð! (Ì.Äèëáàçè).
ÑÖËÙ – ÌÖÙÀÐÈÁß Áèç Âÿòÿí
ìÿúíóíó, åë àøèãè, ñöëù ÿñýÿðèéèê; Áèç Âÿòÿí
íàìèíÿ þëñÿê, äèðèëÿðäÿí äèðèéèê (Á.Âàùàá-
çàäÿ); Äþâëÿò áàø÷ûëàðû äàíûøàíàäÿê; Ìÿíèì
ìöùàðèáÿì äàâàì åäÿúÿê! (Ñ.Âóðüóí).
ÑÖÐßÒËß – ÉÀÂÀØ Èíäè Ðÿíà ñöðÿòëÿ
èøëÿéèðäè (Ú.Ìÿììÿäîâ); Ñòÿêàíû íÿëáÿêèéÿ
éàâàø ãîé (Ìèð Úÿëàë).
ÑÖÐßÒËßÍÌßÊ – ËßÍÝÈÌßÊ Îíäà
èøèìèç áèðÿ-îí ñöðÿòëÿíÿð (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ïóë àëà áèëìÿéÿúÿéÿì, èøèìèç ëÿíýèéÿúÿê
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑÖÐßÒËßÍÌßÊ – ÉÀÂÀØÛÌÀÃ
ßìÿëèééàòû ñöðÿòëÿíäèðìÿê ëàçûìäûð
(Ù.Íàäèð); Òåëëè éàâàøûäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÑÖÐßÒËÈ – ÉÀÂÀØÚÀ Ùÿð ö÷ö åâè òÿðê
åäèá ñöðÿòëè àääûìëàðëà èðÿëèëÿäè (Ñ.Âÿëèéåâ);
Îòàãäàí éàâàøúà ÷ûõäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÑÖÑÒ – ÝÖÌÐÀÙ Òÿíýèìèø ñÿñèìäÿí,
ñöñò ýöëöøöìäÿí; Åëÿ áèë éàíüûìû ùèññ åäèá
äóéäó (ß.Úÿìèë); Ýöìðàù îüëàíäûð, èøëÿ-
ìÿêäÿí éîðóëìóð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÑÖÑÒËÖÊ – ÝÖÌÐÀÙËÛà Áàüûð ÷îõ
ôèêèðëÿøäè, ÿðêþéöí Íàçëûíûí, ùàéëû-ùàðàéëû
Íàçëûíûí èíäèêè ñöñòëöéöíö, ñàêèòëèéèíè áèðúÿ
éåðÿ éîçäó (È.Ìÿëèêçàäÿ); Îíóí ýöìðàù-
ëûüûíû èøëÿ, çÿùìÿòëÿ áàüëàäû.
ÑÖÂÀÐÈ – ÏÈÉÀÄÀ Úàâàíøèðèí Ìóüàí
ãàëàñûíà ùàìûäàí ÿââÿë ñÿðêÿðäÿ Ïîëàäûí
ñöâàðèëÿðè éîë à÷äûëàð (Ì.Ùöñåéí); Òîïëàðûí
àðà âåðìÿäÿí àòäûüû éàéëûì àòÿøèíäÿí ñîíðà
òàíêëàð, ñîíðà äà ïèéàäà ùÿðÿêÿòÿ ýÿëäè
(ß.Âÿëèéåâ).
117
ØÀÄ – ÃßÌÝÈÍ
Øø
ØÀÄ – ÃßÌÝÈÍ Ìÿí ùÿìèøÿ øàä âÿ
ãÿìýèí õÿáÿðëÿðè îíóí ÷þùðÿñèíäÿí îõóéàð-
äûì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ØÀÄ – ÌßÉÓÑ Èççÿò âàüçàëà íÿ ãÿäÿð
øàä ýåòìèøäèñÿ, î ãÿäÿð ìÿéóñ ãàéûòäû (Ìèð
Úÿëàë).
ØÀÄËÀÍÌÀà – ÙÅÉÈÔÑÈËßÍÌßÊ
Ñåâèíñèí, øàäëàíñûí ÷þë äÿ, ÷ÿìÿí äÿ
(Ú.Íîâðóç); Ìÿí áàøãà øåéÿ ùåéèôñèëÿíèðÿì
(Ú.ßìèðîâ).
ØÀÄËÀÍÌÀà – ÊßÄßÐËßÍÌßÊ
Øàäëàíìàüûí äà, êÿäÿðëÿíìÿéèí äÿ éåðèíè
áàøà äöøöðöê (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ØÀÄËÀÍÌÀà – ÃßÙßÐËßÍÌßÊ
Ýÿíú ãûç áóíäàí ÷îõ øàäëàíûð âÿ ìÿíèì
ñåâýèìÿ èíàíûðäû (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ôÿðèäÿ
þçöíö ñàõëàéà áèëìÿéèá éàìàí ãÿùÿðëÿíäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ØÀÄËÀÍÌÀà – ÃßÐÈÁÑßÌßÊ Î,
óøàãëàðûí ùÿðÿñèíÿ áèð øåé âåðìÿêëÿ ñåâèí-
äèðÿð, þçö èñÿ ùàìûäàí àðòûã øàäëàíàðäû (Ìèð
Úÿëàë); Áåøèêëÿð êþðïÿ ö÷öí ãÿðèáñÿéèð.
ØÀÄËÛà – ÁßÄÁßÕÒËÈÊ Áèð êÿëìÿ
áó ùàëûì éà øàäëûãäûð âÿ éà áÿäáÿõòëèê
(Ú.Úàááàðëû).
ØÀÕ – ßÉÐÈ Úàìààòûí öçöíÿ øàõ áàõûì
(Ì.Èáðàùèìîâ); Ùÿìèøÿ ÷àëûøûðäû êè, áàøãà-
ñûíà ÿéðè áàõñûí.
ØÀÕ – ßÇÈÊ Ãàëûí âÿ øàõ éàðïàãëàðû
áàøûíäà áîøãàá êèìè òóòàí óçóí çîüëàð äåéèë,
ãîíàãúûë ýÿëèí áèëÿêëÿðè èäè (Ìèð Úÿëàë);
[Ñàëàòûí] ÿçèê äîíóíóí ÿòÿéèíè àøàüû ÷ÿêäè.
Ñà÷ûíû ýþçöíöí öñòöíäÿí ýåðè åëÿäè (È.Øûõëû).
ØÀÕËÛ – ÊÞÙÍß Êþéíÿéè êþùíÿ,
àììà êîñòéóìó øàõëû èäè (“Óëäóç”).
ØÀÕËÛ – ÃÛÐÛØÛÃ Øàõëû êþéíÿéèíèí
öñòöíäÿí ãûðûøûã ãàëñòóêóíó áàüëàìàã èñòÿäè.
ØÀÕÒÀ – ÈÑÒÈ Ñèçèí áàøûíûçû øàõòà âóð-
ìóøäóð (Ú.Úàááàðëû); Àäàì áèëìèðäè êè,
èñòèäÿí áàøûíû ùàðà ñîõñóí (“Àçÿðáàéúàí”).
118
ØßÐßÔËÈ – ÁßÄÍÀÌ
ØÀÕÒÀËÛ – ÁÖÐÊÖËÖ Ñàíêè îíó øàõ-
òàëû, áîðàíëû ãûø ýöíöíäÿ áóçëó ñóéà ñàëäûëàð
(È.Øûõëû); Î ýöíöí ñàáàùû áöðêöëö éàé àõøà-
ìûíäà Ýöëøÿí êîëõîç èäàðÿñèíÿ ýåòäè (ß.Âÿëè-
éåâ).
ØÀÃÐÀà – ÊßÄßÐËÈ Þìðöìöçäÿí
áèð ýöí áåëÿ èíúÿ, øàãðàã êå÷èðäèê (À.Èëäûðûì);
Êÿäÿðëèäèð, èìêàíäàí àðòûãäûðñà (Ð.Ðçà).
ØßÔÔÀÔ – ÁÓËÀÍËÛÃ Áó ýåúÿëÿðèí
áèðèíäÿ; àéðûëàí éîëóìóç êèìè; øÿôôàô áóç
êèìè (Ð.Ðçà); Öôöãëÿð áîç; åëÿ áèë êè, áèð
áóëàíëûã ýþëÿ äöøöá ýöíÿø (Ð.Ðçà).
ØßÕÑÈ – ÖÌÓÌÈ Øÿõñè ìÿñÿëÿëÿðèí
âàõòûíû óçàäà áèëÿðèê (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Êîë-
õîçóí öìóìè èúëàñû îíëàðû áÿçè ÿëàâÿëÿðëÿ
òÿñäèã åòìèøäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ØßÊËßÌßÊ – ÑÀËËÀÌÀà Ýàù
ãóëàãëàðûíû ñàëëàéûð, ýàù äà éàä áèð ñÿñ åøèò-
ìèø êèìè øÿêëÿéèðäè (Ìèð Úÿëàë).
ØßËß – ÁÀËÀÚÀ Øÿëÿ ãóéðóüóíó î
éàí-áó éàíà ñöðöéöð (Ì.Èáðàùèìîâ); Åëÿ áèë
áàëàúà äàõìà òàìàìèëÿ áîø èäè (À.Ìÿì-
ìÿäðçà).
ØßÍ – ÚÀÍÑÛÕÛÚÛ Øÿí âÿ ýöëÿð, ùÿìèøÿ
øàä îëñóí (Ú.Ìÿììÿäîâ); Øÿùÿðèí úàíñûõûúû
ùÿéàòû, áåêàð÷ûëûã Ùöñåéíãóëóíó òÿíýÿ ýÿòèð-
ìèøäè (À.Ìÿììÿäðçà).
ØßÍËßÍÌßÊ – ÊßÄßÐËßÍÌßÊ
Ýöíÿøäÿí øÿíëÿíèð; Ýåíèø ÷þëëÿð, óëó Òàíðûì
(Ú.Úàááàðëû); Áàõûá äþðä òÿðÿôÿ êÿäÿðëÿí-
äèëÿð (Ú.Íîâðóç).
ØßÍËÈÊ – ÃßÌÝÈÍËÈÊ Êö÷ÿäÿ øÿíëèê
àðòìûøäû (×ÿìÿíçÿìèíëè); Åâèìèçäÿ áèð
ìàòÿì ãÿìýèíëèéè âàðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ØßÐ – ÕÅÉÈÐ Øÿð õåéèðÿ, õåéèð øÿðÿ
áàüëûäûð (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ØßÐßÔËÈ – ÁßÄÍÀÌ Áó ýöí ÿí
øÿðÿôëè áèð ýöíäöð áèçÿ (À.Øàèã); ×àããàë âàð
êè, ýþäÿí ÷ûõàðäàð, ãóðäóí àäû áÿäíàìäûð
(Àòà. ñþçö).
ØßÐßÔËÈ – ÍÀÌÓÑÑÓÇ
ØßÐßÔËÈ – ÍÀÌÓÑÑÓÇ Äþøëÿðèíäÿ áó
ýöíöí øÿðÿôëè óëäóçó âàð (Ñ.Ðöñòÿì); Ãîé î
áèëìÿñèí êè, äöíéàäà ùÿëÿ; Âèúäàíñûç, íàìóñ-
ñóç àòàëàð äà âàð (Ú.Íîâðóç).
ØßÐßÔËÈ – ÑÎËÜÓÍ Ýþéÿð÷èí öçö
áÿäèðëÿíìèø àé êèìè øÿôÿãëè èäè (ß.Âÿëèéåâ);
Âàðàãëàð ñîëüóí, ñàðû (Ð.Ðçà).
ØßÐßÔÑÈÇ – ÃÅÉÐßÒËÈ Ùå÷ âàõò ïèñ
ÿìÿëÿ ãîøóëìàìûø, øÿðÿôñèç èø ýþðìÿìèøäè
(Ñ.Âÿëèéåâ); Ãåéðÿòëè úàâàíëàðûìûçäàí áèðèäèð
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ØßÐßÔÑÈÇËÈÊ – ÃÅÉÐßÒËÈËÈÊ
Àíëàéà áèëìèð êè, øÿðÿôñèçëèéè; Àëòóí äöíéà-
ñûíäà øÿðÿô ñàéûðëàð (Á.Âàùàáçàäÿ); Ãåéðÿò-
ëèéèíÿ ýþðÿ áîüóëóá ãàëûá (“Óëäóç”).
ØßÐà – ÃßÐÁ Øÿðãèí ãûçûë ãÿíäèëè ñàë-
ëàíûð, îíó éàíäûðûí (Ñ.Ðöñòÿì); Äöøìÿí
÷ÿêèëèð ãÿðáÿ ïÿðèøàí; Ñÿí úÿáùÿíè ñöêóíÿòëÿ
éàðàíäà (Ñ.Ðöñòÿì).
ØßÐÃËÈ – ÃßÐÁËÈ Ñèçèíëÿ áèðèíúè äÿôÿ
ýþðöøäöêäÿ îðèæèíàë áèð øÿðãëè ýþðìöø îëäóì
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ýÿíú ãàäûí òàì ìÿíàñû èëÿ
áèð ãÿðáëè ãàäûí ãèéàôÿñèíè äàøûéûðäû
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ØßÂß – ÀÜ Öçöíäÿ øÿâÿ ñàããàëûíûí õÿòòè
ïîçóëìóø, ÷ÿíÿñèíäÿêè àü òöêëÿð ÷îõàëìûøäû
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ØÛÄÛÐÜÛ – ÀÐÀÁÈÐ Ýþç äîëó íÿâàçèø
äàùà éàõøûäûð; Òÿðèôèí øûäûðüû éàüûøëàðûíäàí
(Ñ.Òàùèð); Ìÿí àðàáèð: ãàéüûëàðûí ãàéüûñûí-
äàí áèøèðÿì (Ì.Àðàç).
ØÛËÒÀÃ – ÑÀÊÈÒ Õÿéàëàò ãóúàãëàäû ùÿð
øûëòàã äàëüàñûíû (Ñ.Ðöñòÿì); Êèñëîâîäñêäà
ñÿùÿð à÷ûëàíäà ùàâà ñàêèò âÿ àéäûí èäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ØÛËÒÀÃËÛÃ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Áó íàç, áó
øûëòàãëûã, ÿáÿñäèð, ÿáÿñ (Ñ.Ðöñòÿì); Äÿíèç
äÿ áó ñàêèòëèê è÷èíäÿ; Íÿùÿíý ìàâè áèð
äàìëà (Ð.Ðçà).
ØÈÄÄßÒËßÍÌßÊ – ÇßÈÔËßÌßÊ
Êöëÿê øèääÿòëÿíäè (È.Øûõëû); Ãàí äþâðàíû
çÿèôëÿéèð (Ì.Ùöñåéí).
ØÈÄÄßÒËÈ – ÇßÈÔ Øèääÿòëè âóðóøìà
ýåäèðäè (Ì.Ùöñåéí); Çÿèô ýþçëÿðèíÿ äöøäöêúÿ
ØÈÒËÈÊ – ÚÈÄÄÈËÈÊ
èøûã; Ãàìàøûð... Êèì áèëèð ãÿëáèíäÿ íÿ âàð?
(Ñ.Âóðüóí).
ØÈÌÀË – ÚßÍÓÁ Åéíè ýöíäÿ, åéíè
ñààòäà øèìàëäàí úÿíóáà ýåäÿí ãàòàð Ìèð
ßëèíè ýÿòèðäè (Ìèð Úÿëàë).
ØÈÌÀËÈ – ÚßÍÓÁÈ Ñèç äÿ áó áàðÿäÿ
Úÿíóáè âÿ Øèìàëè Àçÿðáàéúàí õàëãûíû õÿáÿð-
äàð åòìÿëè âÿ ÿëàùÿçðÿòÿ îëàí èòàÿòëÿðèíè
òÿìèí åòìÿéÿ ÷àëûøìàëûñûíûç (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ØÈÌÀËËÛ – ÚßÍÓÁËÓ Øèìàëëû ãàð-
äàøûì, äèíëÿ ñþçöìö; Áþëöíäö èêèéÿ öðÿéèì
ìÿíèì (Ñ.Ðöñòÿì); Òÿáèÿòäÿí íÿ çþâã
àëñûí úÿíóáëó ãàðäàø (Ñ.Ðöñòÿì).
ØÈÐÈÍ – ÀÚÛ Ãûçûì, ýÿë, ãÿíäè äîüðà,
éåìÿêäÿí ãàáàã áèçÿ áèð éàõøû øèðèí ÷àé
âåðÿðñÿí, ýÿëèíèí øèðíèñèíè è÷ÿðèê (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Ãàðíûíû äîéäóðäó, ñîíðà àúû ÷àé èñòÿäè
(Ìèð Úÿëàë).
ØÈÐÈÍ – ÀÚÛ Ñèíÿì ãàëûí áèð êèòàá êèìè
àúû, øèðèí õàòèðÿëÿðëÿ äîëóäóð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ØÈÐÈÍËßØÌßÊ – ÀÚÛËÀØÌÀà Ýåò-
äèêúÿ ñþùáÿò øèðèíëÿøäè âÿ îðòàëûãäà ìÿêòÿá
ãûçû óíóäóëäó (×ÿìÿíçÿìèíëè); Åëÿ áèë êè,
ñîíðàäàí ñîüàí äàùà äà àúûëàøäû (“Óëäóç”).
ØÈÐÈÍËÈÊ – ÀÚÛËÛÃ Àúûëûãäàí éåìÿê
îëìóð, øèðèíëèêäÿí òóëëàìàã (Àòà. ñþçö).
ØÈØ – ÀË×Àà Òÿê áèð ýþç ãûðïûìûíäà øèø
äàüëàð äöìäöç îëóð (Ñ.Ðöñòÿì); Àë÷àã äàüà
ãàð éàüìàç (Àòà. ñþçö).
ØÈØ – ÉÀÑÒÛ Î øèø ïàïàãëàðûíû äà ãîéóá
ãà÷ìûøëàð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Áèð-áèðèíÿ ñþéêÿ-
íèá éàñòû, ÷ûëïàã òÿïÿëÿð (Á.Âàùàáçàäÿ).
ØÈÒ – ÚÈÄÄÈ Êÿëÿíòÿðèí öçöíäÿ äàùà øèò
áèð òÿáÿññöì îéíàäû (Ì.Èáðàùèìîâ); Éîõ.
Áîø ñþùáÿò äåéèë, ÷îõ úèääè ñþùáÿòäèð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ØÈÒËßØÌßÊ – ÚÈÄÄÈËßØÌßÊ Öçöí-
äÿêè òÿáÿññöì áèð àç äà øèòëÿøäè, èðè äîäàãëàðû
ãóëàüûíûí äèáèíÿ ãÿäÿð à÷ûëäû (Ì.Ùöñåéí);
Ñÿäðèí öçö úèääèëÿøäè (È.ßôÿíäèéåâ).
ØÈÒËÈÊ – ÚÈÄÄÈËÈÊ Ãûçûí áèðäÿí øèòëèéè
òóòäó (Ì.Èáðàùèìîâ); Úèääèëèê îíóí òÿáèÿòè
èëÿ áàüëûäûð (“Àçÿðáàéúàí”).
119
ØÎÐ – ØÈÐÈÍ
ØÎÐ – ØÈÐÈÍ Áó òîðïàüûí àëòûíäà øîð
ñóëàð àõûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Øèðèí àøûíà çÿùÿð
ãàòìà (Àòà. ñþçö).
ØÎÐÀÍ – ØÈÐÈÍ Àõû, ñÿí áðèãàäèðñÿí,
áèëèðñÿí êè, Ìóüàí òîðïàüû øîðàí òîðïàãäûð
(Ì.Èáðàùèìîâ); Ö÷ àé ãàáàã ãàçûëìûø ãóéó
áîë, øèðèí ñó âåðèðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ØÎÐÝÞÇ – ÍÀÌÓÑËÓ Ñîíðà äà Èäðèñÿ
äåäèì êè, áèð äÿ áó øîðýþçö åâÿ áóðàõìà
(Ì.Èáðàùèìîâ); Î âàõò ùå÷ êèì ñÿíÿ íàìóñëó
ãàðäàø äåìÿçäè (Ì.Ùöñåéí).
ØÓÕ – ÊßÄßÐËÈ Ñÿí äÿ âàõòèëÿ úàâàí
èäèí, áèçèì êèìè øóõ èäèí âÿ øÿíëèê åäÿðäèí
(Ì.Òàëûáîâ); Äèíëÿéèðÿì ìÿéóñ, êÿäÿðëè
(Ð.Ðçà).
ØÓÕËÓà – ÃßÌÝÈÍËÈÊ Èêè èë ñîíðà î
äà øóõëóãäàí äöøìöø âÿ àòòðàêñèîíäàí
ãîâóëìóøäó (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ãÿìýèíëèéèí
øÿðáÿòèí äàäàí àäàìëàðûí äàìàüûíäà øÿêÿðèí
øÿùäè áåëÿ èëàíûí çÿùÿðèíäÿí äÿ àúûäûð
(Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ØÓËÓÃ – ÄÈÍÚ Íÿ âàõò äÿëèëÿøèá øóëóã
ñàëàðäûì; Õÿìèð éîüóðàðäû ãóëàãëàðûìäàí...
(Ñ.Òàùèð); ßùìÿä äèíú óøàãäûð. Ùå÷ êÿñÿ êîð-
ëóüó îëìàç (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ØÓËÓÃËÓÃ – ÄÈÍÚËÈÊ Éîõäóð äàùà
øóëóãëóã ÿñëà, áàõûç, Èðàíäà… (À.Ñÿùùÿò);
Õàëã ìÿíèìäèð, áèëèðÿì, äèíúëèê ñåâÿí õàëã
äåéèë (Ñ.Âÿëèéåâ).
ØÓËÓÃËÓÃ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Áèð äÿ åøèò-
äèì: áèð àüñàããàë êèøè ãûøãûðûð: “Àòàíà ëÿíÿò,
àé èìàì òÿçèéÿñèíÿ øóëóãëóã ñàëàí!” (ß.Ùàã-
120
ØÖÓÐÑÓÇ – ÀÜÛËËÛ
âåðäèéåâ); Ùÿëÿ ùÿéÿòäÿ ñàêèòëèêäèð (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ØÓÌÀË – ÊßËß-ÊÞÒÖÐ Áó øóìàë
ïþùðÿíè; áèð âóðüà ãÿëÿì åëÿäè; âÿ ãöðóðëà
äåäè (Ð.Ðçà); Áó òàõòà êÿëÿ-êþòöðäöð.
ØÖÁÙß – ÈÍÀÌ ßëáÿòòÿ, øöáùÿéÿ äöø-
ìÿê îëàðäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Éàøàìàã îëàðìû
èíàì îëìàñà (Ð.Ðçà).
ØÖÁÙßËßÍÌßÊ – ÈÍÀÍÌÀà Éÿãèí
óøàãëàðäàí øöáùÿëÿíÿúÿê (È.Øûõëû); Àõû ìÿí
îíà èíàíìûðàì (Ú.ßìèðîâ).
ØÖÁÙßËÈ – ÈÍÀÌËÛ Íèéàç äîüðó äåéèð,
÷îõ øöáùÿëè àäàìà îõøàéûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ);
Ìÿí äÿ îíëàðûí è÷èíäÿéÿì; ñèç äÿ; áó ýöí
èíàìëû, ñàáàù öìèäëè ãÿëáèìèç (Ð.Ðçà).
ØÖÚÀßÒ – ÃÎÐÕÀÃËÛÃ ßáÿäè øþù-
ðÿòÿ éåòèðäè ñÿíè; Úÿñàðÿò, øöúàÿò, êàìàë, àé
Ìàðàë! (Á.Âàùàáçàäÿ); Âóðóøäà åùìàëëûã
éàðàìàç, áàëàúà ãîðõàãëûã âÿ éà ñöñòëöê
îëäóìó, ìèí úàíûí îëñóí, áèðèíè äÿ ñàëàìàò
àïàðà áèëìÿçñÿí (“Ãàáóñíàìÿ”).
ØÖÚÀßÒËÈ – ÃÎÐÕÀÃ Ôûðëàíàðäûì
äàèì êþíëöì ñûõûëìàéàí éåðëÿðäÿ; Àäûì
Àëìàñ, ãîðõó áèëìÿç, øöúàÿòëè áèð þâëàä
(À.Èëäûðûì); Öçö ó÷ðóìà äóðìóøäóì; Ãîð-
õàã, õÿáÿðèí îëìàäû (Ì.Àðàç).
ØÖÓÐËÓ – ÀÕÌÀÃ Ìÿí óøàãëûãäà
øöóðëó èäèì (Ì.Òàëûáîâ); Àõìàã êèìè ñÿí
íÿ äàíûøûðñàí (À.Ìÿììÿäðçà).
ØÖÓÐÑÓÇ – ÀÜÛËËÛ Áóíóí êèìè îëìàç
øöóðñóç àäàì (À.Øàèã); Àëáåðò àüûëëû, öðÿêëè
âÿ ìÿòàíÿòëè áèð ÷îúóã èäè (À.Øàèã).
ÒÀÁÅ – ÌÖÑÒßÃÈË
Òò
ÒÀÁÅ – ÌÖÑÒßÃÈË Ñàéñûç óëäóçëàð;
íÿùàéÿòñèç ôÿçà; èíñàí èðàäÿñèíÿ òàáå äåéèë
(Ð.Ðçà); Ó÷, Ñÿùÿð, ìöñòÿãèë ùÿéàòûí ýþçÿë!
Ãûðûëìàã áèëìÿéÿí ãàíàäûí ýþçÿë! (Ì.Ìöø-
ôèã).
ÒÀÁÅËÈ – ÌÖÑÒßÃÈË Òàáåëè ìöðÿê-
êÿá úöìëÿäÿ áàø úöìëÿ ìöñòÿãèë, áóäàã
úöìëÿ èñÿ òàáåëèäèð.
ÒÀÁÅËÈ – ÌÖÑÒßÃÈËËÈÊ Áó ñþçö
ìöñòÿñíà òàáåëèê èôàäÿñèëÿ äåéèá, èêèãàò îëäó
(Ìèð Úÿëàë); Êÿáèí çÿíúèðèíè áîéíóíà ñàëûá,
èõòèéàðûíû ÿáÿäè îëàðàã îíà âåðìÿê ùÿì þç
ìöñòÿãèëëèéèíè èòèðÿúÿêäè, ùÿì îíóí ìÿùÿá-
áÿòèíè ñîéóäàúàãäû... (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒÀÕÌÀÃ – ×ÛÕÀÐÌÀÃ Ýåéèí õàðà,
ýåéèí èïÿê; Áîéíóíà òàõ äàø-ãàøëàðû
(Ñ.Âóðüóí); Úèáèíäÿêè êàüûçëàðû ÷ûõàðòäû
(Ù.Íàäèð).
ÒÀËÀÃ – ÍÈÊÀÙ Áó ñààò òàëàüûíû âåðèá
ñÿíè áîøàéàúàüàì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Óñòà
Ãàôàð, áó ñþçäÿí ñîíðà áó àðâàäûí íèêàùû
ïîçóëäó (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÒÀÌ – ÉÀÐÛÌ×Ûà Ìÿñÿëÿ òàì ùÿëë
îëóíäó. Ùÿ, êàïèòàí, ñþçöì éàðûì÷ûã ãàëäû
(Ú.ßìèðîâ).
ÒÀÌÀÙÊÀÐ – ÝÞÇÖÒÎÕ Î áèëèðäè êè,
àíàñû òàìàùêàðäûð (È.Ôÿðçÿëèéåâ); Ýþçöòîõ
àäàìûí ìöäðèê ýþç éàøû; Ãîðõóíóí òèêèëè áèíàñû
– èíñàô (Ñ.Òàùèð).
ÒÀÌÀÙÊÀÐËÛÃ – ÝÞÇÖÒÎÕËÓÃ
Àíúàã áèð íå÷ÿ âàõòäàí ñîíðà òàìàùêàðëûã
Áàëîüëàíà ýöú ýÿëäè (Ú.ßìèðîâ); Èíñàíäàêû
éàõøû úÿùÿòëÿð åëÿ ýþçöòîõëóãëà äà áàüëûäûð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÒÀÍÛÌÀÃ – ÄÀÍÌÀÃ Àò ìèíèúèñèíè
òàíûéàð (Àòà. ñþçö) Àé Èíúè, ýóéà ìÿí åâëè
îëäóüóìó äàíûðàì? (Ñ.Ðÿùìàí).
ÒÀÍÛØ – ÉÀÄ Ãà÷ãûí êþùíÿ áèð òàíûø
êèìè ñàëàì âåðäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Éàä àäàì
ýöëöìñÿìÿéÿ ÷àëûøäû (À.Øàèã).
ÒßÁÈÈËÈÊ – ÑÖÍÈËÈÊ
ÒÀÍÛØËÛÃ – ÉÀÄËÛÃ Ùÿð òÿçÿ òàíûøëûã
þìðÿ à÷ûëàí ïÿíúÿðÿäèð (Ñ.Ñÿðõàíëû);
Áèëèðäèëÿð êè, áó ÷ÿïÿðëÿð ÿí äÿðèí àéðûëûüûí,
éàäëûüûí áàøëàíüûúûéìûø (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÒÀÏÛÍÒÛ – ÈÒÊÈ Áó èòêè àíàé÷öí àüûð
îëñà äà; Áó ìÿüðóð àíàíûí ÿéèëìÿç áàøû...
(Ñ.Ðöñòÿì); Áó ìÿíèì ö÷öí òÿçÿ òàïûíòû èäè
(Ù.Íàäèð).
ÒÀÏÌÀà – ÈÒÈÐÌßÊ Óøàãëûãäà ìÿíè
èòèðñÿéäèëÿð, äàüäà òàïàðäûëàð (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÒÀÂÀÍ – ÄÞØßÌß Äþøÿìÿäÿí òàâàíà
ãÿäÿð, ñöêóò âàð îòàüûíäà (Ð.Ðçà).
ÒÀÉ – ÚÖÒ Ãàòûðûìûí àõñàã àéàüû ýèðñèí
ñÿíèí êîð ýþçöíÿ, ùÿëÿ î òàé ýþçöâö äÿ
÷ûõàðòñûí, òþêñöí îâúóíà (Ú.Úàááàðëû); Ñÿíèí
î úöò ýþçöíö áèð äåøèêäÿí ÷ûõàðäàðàì
(ß.Ãàñûìîâ).
ÒÅÇ – ÝÅÚ Ýåú ýÿëäè, òåç þéðÿíäè (Àòà.
ñþçö).
ÒÅÇÄßÍ – ÝÅÚ Àðàáà÷ûëàðûí áèðè èëÿ
äàíûøûá ñÿùÿð òåçäÿí éîëà ÷ûõäû (Ìèð Úÿëàë);
Ýåú òÿðïÿíäè (À.Øàèã).
ÒÅÇËßØÌßÊ – ËßÍÝÈÌßÊ Îíóí
ìÿçóíèééÿòÿ ÷ûõìàñû, íÿäÿíñÿ òåçëÿøäè.
Îíóí ýåúèêìÿñè èøè äÿ ëÿíýèäèðäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÒÅÇËßØÌßÊ – ÉÀÂÀØÛÌÀà Áèð äÿ
êè, áó àíúàã ôàúèÿíè òåçëÿøäèðÿð... (Ì.Èáðà-
ùèìîâ); Î ýàù éàâàøûéûð, ýàù áÿðêèéèð, ýàù
äà äàéàíàðàã îðà-áóðà áîéëàíûðäû (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ).
ÒÅÇËÈÊ – ËßÍÝËÈÊ Ùÿðýàù öç ýþð-
ñÿéäèí, áó òåçëèêäÿ ýåòìÿçäèí (ß.Âÿëèéåâ);
Èøèí ëÿíýëèéè ðÿùáÿðëèéè íàðàùàò åäèð (“Óëäóç”).
ÒßÁÈÈ – ÑÖÍÈ Áèçèì ïàìáûã ñèôàðèøè
ãÿäÿðèíèí àçàëìàñû äà òÿáèèäèð (ß.Ùàãâåð-
äèéåâ); Áèç è÷ÿðè ýèðÿí êèìè Ñÿðäàð Ðÿøèä
ñàõòà òÿáÿññöì âÿ ñöíè áèð ìÿùÿááÿòëÿ áèçè
ãàðøûëàäû (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÒßÁÈÈËÈÊ – ÑÖÍÈËÈÊ Áó òÿáèèëèê
îíëàðà äàùà ýþçÿë áèð ýþðêÿì âåðèðäè (È.Øûõëû);
121
ÒßÚÈËÈ – ÉÀÂÀØ
Îíóí áó ùÿðÿêÿòëÿðèíäÿí áèð ñöíèëèê, íàøû
áèð ùèéëÿýÿðëèê äóéóëóðäó (Ìèð Úÿëàë).
ÒßÚÈËÈ – ÉÀÂÀØ Áÿäèðçàäÿ èëÿ Àíàð-
áàéåâè òÿúèëè ãÿðàðýàùà ÷àüûðòäûðäû (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); ×îõ éàâàø éåðèéèðäè.
ÒßÚÐÖÁß – ÍßÇßÐÈÉÉß Ìÿí áó
õöñóñèééÿòè áèðúÿ äÿôÿ ñèçäÿ òÿúðöáÿäÿí
êå÷èðòäèì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Íÿçÿðèééÿ òÿúðö-
áÿñèç êîðäóð (“Ôÿëñÿôÿíèí ÿñàñëàðû”).
ÒßÚÐÖÁÈ – ÍßÇßÐÈ ßçèç ÿñÿðèíèí
ùÿì íÿçÿðè úÿùÿòèíÿ, ùÿì òÿúðöáè òÿðÿôèíÿ
òàìàìèëÿ èíàíñà äà, éåíÿ äÿ öðÿéè ñàêèò
äåéèëäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÒßÄÐÈÚßÍ – ÁÈÐÄßÍ Öðÿéèíèí
äþéöíòöñö òÿäðèúÿí àðòäû (“Óëäóç”); Áèðäÿí
ùÿêèì áàøûíû ãàëäûðäû (Ú.Ìÿììÿäîâ).
ÒßÄÐÈÚßÍ – ÃßÔÈËÄßÍ Ñèôÿòèíäÿêè
ïÿðòëèê òÿäðèúÿí éîõàëäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Íÿ
äàüëûëàð ñÿíè, íÿ êàçàê ìÿíè; Ãÿôèëäÿí àòÿøÿ,
ýöëëÿéÿ òóòìàç (Ì.Ðàùèì).
ÒßÙËÖÊßËÈ – ÐÀÙÀÒ Ìÿýÿð ìÿí
òÿùëöêÿëè áèð èø ýþðöðÿì? (È.Øûõëû); Ðàùàò
èøäèð, îíäàí àäàìà çÿðÿð ýÿëìÿç.
ÒßÙËÖÊßÑÈÇ – ÃÎÐÕÓËÓ Ùàäèñÿ
ãîðõóëó äåéèë, òÿùëöêÿñèçäèð, þòöá êå÷ÿð
(“Óëäóç”).
ÒßÊ – ÁÈÐÝß Áàäàì õàëà òÿê ãàëìûøäû
(Ì.Ùöñåéí); Îíëàð áèðýÿ àéàüà ãàëõäûëàð
(Ú.ßìèðîâ).
ÒßÊ – ÚßÌ Õöñóñè âÿ ìöúÿððÿä ìÿíàëû
èñèìëÿðäÿí áàøãà áöòöí èñèìëÿð êÿìèééÿò
åòèáàðèëÿ òÿê âÿ úÿì îëóð (“Ìöàñèð Àçÿðáàé-
úàí äèëè”).
ÒßÊ – ÚÖÒ Àíúàã òÿê éîõ, úöò ýÿëÿúÿ-
éÿì, àíà! (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÒßÊÁÀØÛÍÀ – ÁÈÐÝß Áóðàäà òÿêáà-
øûíà ýÿçèì, äîëàíûì; Ñàáàùû äöøöíöì,
äöíÿíè àíûì (Ù.Ùöñåéíçàäÿ); Áèðýÿ èøèí
ñÿìÿðÿñè éàõøû îëóð.
ÒßÊÁßÒßÊ – ÁÈÐÝß Óøàãëàðëà òÿê-
áÿòÿê; Ñàëàìëàøûá ýþðöøäö (Ú.Úÿìèë); Ùàìûñû
áèðýÿ îòóðóá äóðàðäû (“Àçÿðáàéúàí”).
ÒßÊßÁÁÖÐËÖ – ÒßÂÀÇÞÊÀÐ –
Àù, ñèç éåíÿ äÿ òÿêÿááöðëö âÿ ìÿüðóðñóíóç
122
ÒßËßÁÊÀÐ – ÑßÙËßÍÊÀÐ
(Ì.Èáðàùèìîâ); Î, òÿâàçþêàð âÿ ìÿäÿíè áèð
øÿõñ èäè (ß.ßáöëùÿñÿí).
ÒßÊßÁÁÖÐËÖÊ – ÒßÂÀÇÞÊÀÐ-
ËÛÃ Áó òÿüéèðäÿí Íóðÿääèí áèð î ãÿäÿð
ãÿì ÷ÿêìèðäè. ×öíêè òÿáèÿòèíäÿ òÿêÿááöð-
ëöê, òÿøÿõõöñëöê éîõ èäè (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Àé
ïèð îëìóø, ìÿí áàøà äöøöðÿì êè, ñèç òÿâàçþ-
êàðëûã åäèðñèíèç (È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÒßÊËßÌßÊ – ÁÈÐËßØÄÈÐÌßÊ
Ìèðçÿ Ìÿëèê åëÿ äöøöíöðäö êè, Éÿäóëëà ùèéëÿ
èøëÿäèá îíó òÿêëÿìÿê èñòÿéèð (Ú.ßìèðîâ);
Ñîíðà áèðëÿøäèðìÿéÿ úàí àòäûëàð (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ÒßÊËßÌßÊ – ÚÖÒËßÌßÊ Ñîí
äþâðëÿðäÿ áöðî öçâëÿðè ñÿùëÿíêàð êîëõîç
ñÿäðèíè òÿêëÿìèøäèëÿð (Â.Áàáàíëû); Àéàãëàðûíû
úöòëÿéèá áàëàúà Ëèäàíûí þíöíäÿ äàéàíäû
(È.Øûõëû).
ÒßÊËÈÊ – ÚÖÒËÖÊ Òÿêëèê äÿ ìÿíÿ ÿë
âåðìÿç (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ìÿñÿëÿíè úöòëöêäÿ
ùÿëë åòìÿê îëàð.
ÒßÃÑÈÐ – ÁßÐÀßÒ Àíúàã èíàíûí êè,
ìÿíèì ùå÷ áèð òÿãñèðèì éîõäóð (Ú.ßìèðîâ);
Àðòûã áÿðàÿò ãàçàíàúàüûíà ÿìèí îëàí Ðàíòèê
ñåâèíäè (Ú.ßìèðîâ).
ÒßËÀØ – ÑÅÂÈÍÚ Áåëÿ áèð òÿëàø è÷ÿðè-
ñèíäÿ ñàùèáèìèí ãûçûíû õàòûðëàäûì (Ì.Òàëû-
áîâ); Ùÿð íàòèãèí ïàðëàã ñþçö áèð ñåâèíúèí
äÿðéàñûäûð (Ñ.Âóðüóí).
ÒßËÀØËÀ – ÑÀÊÈÒÚß Ùÿëèìÿ òÿëàøëà
ñîðóøäó (Ú.ßìèðîâ); Ñàêèòúÿ ñóàëëàðûí äàíû-
øûüûíà ãóëàã àñàð (È.Øûõëû).
ÒßËÀØËÛ – ÐÀÙÀÒ Àúèç, òÿëàøëû;
Ãûçúûüàç òèòðÿäè, ýþçëÿðè éàøëû (Ì.Ðàùèì);
Îíà ýþðÿ êè, ìÿí ñÿíäÿí àðûüàì, äàðûñãàë
êå÷èääÿí ðàùàò àøàðàì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÒßËßÁ – ÕÀÙÈØ – Øöáùÿñèç ùàãëûñàí
òÿëÿáèíäÿ ñÿí; Ñþéëÿ íÿ åòìÿê êè, äàüûëûð
Âÿòÿí (Ñ.Âóðüóí); Õàùèø åäèðÿì, äÿðìàíñÿ-
ïÿíëÿð ñÿùÿð ýÿëñèíëÿð, þçöíëÿ èøëÿéÿúÿêëÿð
(ß.Âÿëèéåâ).
ÒßËßÁÊÀÐ – ÑßÙËßÍÊÀÐ Ïðîôåñ-
ñîðëàð ùÿð áèð òÿëÿáÿéÿ ÷îõ òÿëÿáêàð éàíà-
øûðëàð (Ì.Ùöñåéí); Ñÿùëÿíêàð àäàìäûð, îíó
íÿçàðÿòñèç ãîéìàã îëìàç (“Óëäóç”).
ÒßËßÁÊÀÐËÛà – ÑßÙËßÍÊÀÐËÛÃ
ÒßËßÁÊÀÐËÛà – ÑßÙËßÍÊÀÐËÛÃ
Òÿëÿáêàðëûüûíû öðÿêäÿí ñåâäèì (Ý.Ùöñåéí-
îüëó); Åëÿ îíóí ñÿùëÿíêàðëûüû íÿòèúÿñèíäÿ
èøèìèçè èñòÿíèëÿí øÿêèëäÿ ãóðà áèëìèðèê.
ÒßÌÈÇ – ×ÈÐÊÈÍ Ñÿðòèá òÿìèç àäàì-
äûð, Ñÿðùÿíý ÷èðêèí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒßÌÈÇ – ßËÈßÉÐÈ Áó ùåéâàíëàðû
Ãàðà÷àéà ðàì åäÿí îíóí ñàäÿ âÿ òÿìèç
ãÿëáèäèð (À.Øàèã); ßëèÿéðè àäàìû áèð ýöí ôåð-
ìàäà ñàõëàìàéàúàüàì (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒßÌÈÇËÈÊ – ×ÈÐÊËÈËÈÊ Àüëà ýÿë-
ìÿéÿí áèð òÿìèçëèê ýþçÿ ÷àðïûðäû (×ÿìÿí-
çÿìèíëè); ×èðêëèëèéè öñò-áàøûíäàí áÿëëèäèð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÒßÌÊÈÍËÈ – ÊßÌÙÞÂÑßËß Âåðà
÷îõ òÿìêèíëè ãàäûí èäè (È.Øûõëû); Íÿ êÿìùþâ-
ñÿëÿ ãûçñàí (Ú.ßìèðîâ).
ÒßÍÁßË – ÃÅÉÐßÒËÈ Òåç ýÿë, òÿíáÿë
îüëó òÿíáÿë (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Ãåéðÿòëè êèøè
àðâàäà ÿë ãàëäûðìàç (È.Øûõëû).
ÒßÍÁßËËßØÌßÊ – ÈØËßÌßÊ ...Åëÿ
òÿíáÿëëÿøèá êè, ñè÷àí ýþðÿíäÿ äÿ ýþçöíö
à÷ìûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Èøëÿìÿê âÿðäèøäÿí
àñûëûäûð (ß.Âÿëèéåâ).
ÒßÍÁßËËÈÊ – ÃÎ×ÀÃËÛà Πýöëÿðÿê:
“Òÿíáÿëëèéè àòñàí, éàõøû îëàð, þéðÿíñÿí,
ýÿëÿðÿì” – äåäè (À.Øàèã); Ñèôÿòèíäÿí áàõàíäà
ãî÷àãëûã éàüûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÒßÍßÇÇÖË – ÒßÐßÃÃÈ Ùàúû Íÿñèðèí
òèúàðÿò èøëÿðè òÿíÿççöë åòìÿéÿ, éàâàø-éàâàø
âàð-éîõó ÿëèíäÿí ÷ûõìàüà áàøëàäû (Ñ.Ñ.Àõóí-
äîâ); Øÿùÿðäÿ ùÿð áèð øåé òÿðÿããè òàïìûøäû,
äÿéèøìèøäè, àáàä îëìóøäó (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÒßÍÙÀ – ÃÎØÀ Ñÿíñèçëÿéèá éàìàúäà
òÿíùà äàéàíìûø ãîâàã (Ð.Ðçà); Îíëàð ãîøà
äàéàíûá êÿíäÿ òàìàøà åäÿðäèëÿð (“Óëäóç”).
ÒßÍÙÀËÛà – ÁÈÐËÈÊ Òÿíùàëûã âÿ
öìèäñèçëèê ãîðõóñóíäàí õèëàñ åëÿäè (È.Èáðà-
ùèìîâ); Áèðëèê éàõøû øåéäèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒßÍÃÈÄ – ÒßÐÈÔ – Äöíÿí îéíàíûëàí
îïåðåòòàíûí òÿíãèäèäèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Òÿðèô ùÿì äÿ è÷êèëÿðèí ÿí òöíäöäöð (Ô.Êÿðèì-
çàäÿ).
ÒßÍÒÈÊ – ÑÀÊÈÒ Ìöäèðèí ìåøÿéÿ
òÿíòèê ýÿëìÿéèíèí ñÿáÿáè Áàüûðà èíäè ÷àòäû
ÒßÐÁÈÉßÑÈÇËÈÊ – ÌßÄßÍÈËÈÊ
(È.Ìÿëèêçàäÿ); Éóõàðû ñàêèò ãàëõäû (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÒßÏß – ÄÖÇ Äöçëÿð íàõûðëû, òÿïÿëÿð,
éàìàúëàð ñöðöëöéäö (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÒßÏß – ÄÖÇßÍËÈÊ Õöëàñÿ, ñÿùÿðèí
à÷ûëìàñû èëÿ òÿïÿëÿð âÿ äöçÿíëèêëÿð, îòëàãëàð
âÿ ÷ÿìÿíëèêëÿð, áèð-áèðèíäÿí ñå÷èëìÿéÿ
áàøëàäû (Ì.Òàëûáîâ).
ÒßÏßÐËÈ – ÒßÍÁßË Ðöñòÿì êèøè
òÿïÿðëè àäàì èäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Òÿíáÿë
ãûçäûð, èøëÿìÿêëÿ, îõóìàãëà àðàñû éîõäóð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÒßÏÈÌßÊ – ÉÀØËÀÌÀà Îíóí äîäàã-
ëàðû òÿïèìèøäè (È.Øûõëû); Äÿðâèø ùàíäàí-ùàíà
þçöíÿ ýÿëäè, áèð óäóì ÷àé àëäû, áîüàçûíû
éàøëàäû, éåíÿ äàíûøìàüà áàøëàäû (À.Äèâàí-
áÿéîüëó).
ÒßÐ – ÊÞÙÍß Öôöãäÿ ãûçàðàí òÿð
÷è÷ÿêëÿð; Ñÿíÿìè ÷îõ ýþðäö òàëå, ìÿíÿìè?
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ); Êþùíÿ, áîçàðìûø øàëâàð
ýåéìèøäè (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÒßÐÁÈÉßËÈ – ßÕËÀÃÑÛÇ Áèëãåéèñ
îëäóãúà ìåùðèáàí âÿ òÿðáèéÿëè áèð ãûç èäè
(À.Øàèã); Éàëàí äàíûøìà, ÿõëàãñûç (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ).
ÒßÐÁÈÉßËÈ – ÑÛÐÒÛà Áàëàëàðû þçöí-
äÿí äÿ òÿðáèéÿëèäèð (ß.Èñàéåâ); ßââÿëäÿí äÿ
áó ñûðòûã ìóçäóðäàí ýþçöì ñó è÷ìèðäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒßÐÁÈÉßÑÈÇ – ßÄßÁËÈ Áîðúó-
ìóçäóð, Âÿòÿí ùÿð ñàùÿäÿ ÿìð åòñÿ áèçÿ;
Ãîéìàéûí òÿðáèéÿñèç êèìñÿíè, ùÿäéàí îõó-
ñóí! (ß.Âàùèä); Ãàäûíûí ãàðøûñûíäà èéèðìè
áåø éàøëû âÿ êèøèëèéÿ ìÿõñóñ õöñóñèééÿòëÿðèí
ùàìûñûíû ìÿíèìñÿìèø ýþçÿë, éàðàøûãëû,
ÿäÿáëè, ìÿëóìàòëû âÿ ìÿäÿíè áèð ýÿíú îòóð-
ìóøäó (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÒßÐÁÈÉßÑÈÇ – ÍÀÌÓÑËÓ Éàõøû,
ãûçûì, àíúàã áóíó áèë êè, ãóëäóðëàð åëìñèç,
òÿðáèéÿñèç òàéôàäàí ÷ûõûðëàð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ);
Íàìóñëó âÿ ÷àëûøãàíëàðû èñÿ úàìààò ÷îõ
ñåâèð (ß.Âÿëèéåâ).
ÒßÐÁÈÉßÑÈÇËÈÊ – ÌßÄßÍÈËÈÊ
Óøàãëàðûìûçûí òÿðáèéÿñèçëèéèíÿ àüëàìàã
123
ÒßÐßÔÄÀÐ – ßËÅÉÙÄÀÐ
ëàçûìäûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Ùÿääèíäÿí àðòûã
ìÿäÿíèëèê ýþñòÿðèðäè.
ÒßÐßÔÄÀÐ – ßËÅÉÙÄÀÐ Íàìèçÿäèí
òÿðÿôäàð âÿ ÿëåéùäàðûíû ìöÿééÿí åòìÿê
ö÷öí êîìèññèéà àéðûëäû (“Æóðíàëèñò”).
ÒßÐßÔÄÀÐËÛà – ßËÅÉÙÄÀÐËÛÃ
Äöíÿí õÿëèôÿ òÿðÿôäàðëûüû èëÿ õîøáÿõò ùåñàá
åäèëÿíëÿð, áó ýöíäÿí äöíéàíûí ÿí áÿäáÿõò
àäàìëàðûäûð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Îíóí ÿëåéù-
äàðëûüû ùÿð êÿñÿ áÿëëè èäè (“Óëäóç”).
ÒßÐÝÈÒÌßÊ – ÀËÛØÌÀà Ìöõòÿëèô
âàñèòÿëÿðÿ ÿë àòäûì, áèðòÿùÿð èäàðÿíèí éîëóíó
îíà òÿðýèòäèðäèì (È.Ôÿðçÿëèéåâ); Õåéð,
Ùÿëèìÿ õàíûì, ìÿí ùÿìèøÿ ýþðäöéöìö
äåìÿéÿ àëûøìûøàì (Ú.ßìèðîâ).
ÒßÐÈÔ – ÑÞÉÖØ Ùÿìèøÿ äÿ òÿðèôèíèçè
åøèäèá ñåâèíèðÿì (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ñþéöøäöð
ùÿð çàìàí áèçèì ïàéûìûç (Ñ.Ðöñòÿì).
ÒßÐÈÔËßÌßÊ – ÀÚÛÃËÀÍÌÀÃ
Ãî÷ÿëè áèð íå÷ÿ äÿôÿ äÿ Ãóëó èëÿ ýþðöøöá
îíó òÿðèôëÿäè (È.Ôÿðçÿëèéåâ); Ñÿíÿ êèìñÿ
àúûãëàíìàç, Ñåâèë (Ú.Úàááàðëû).
ÒßÐÈÔËÈ – ÄÀÍËÀÃËÛ Èíäè ýþðäöíìö
òÿðèôëè àòàí íÿ èø òóòóá? (È.Øûõëû); Äàíëàãëû
öçöíö ýþðìÿ, îíäàí ùÿð äÿãèãÿ ñþéöø åøèò-
ìÿê îëàð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÒßÐÏßÍÈØ – ÑÖÑÒËÖÊ Îíóí
öç-ýþçöíäÿí òÿðïÿíèø éîõ, ñöñòëöê ýþðö-
íöðäö.
ÒßÐÏßØÌßÊ – ÑÖÑÒËßØÌßÊ Áàøû
à÷ûã èäè, óçóí, ãàðà ùþðöêëÿðè àéðûúà áèð úàíëû
êèìè ýÿðäÿíèíäÿ éóìøàã-éóìøàã òÿðïÿøèðäè
(Ì.Ñöëåéìàíîâ); Éàìàí ñöñòëÿøìèøäèð, áó,
éîðüóíëóüóíóí ÿëàìÿòè èäè (“Àçÿðáàéúàí”).
ÒßÐÑ – ÀÂÀÍÄ ×àëûø êè, òÿðñ éåðèíäÿí
éîõ, àâàíä éåðèíäÿí òóòàñàí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒßÐÑ – ÄÖÇ Òÿðñ àäàìäûð, àììà äöç
àäàìäûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒßÐÑÈÍß – ÄÖÇÖÍß Àíúàã èíäè èøëÿð
òÿðñèíÿ äþíìöøäöð (È.Øûõëû); Äöçöíÿ áàõñàí,
àíàì òîéóã-úöúÿ ñåâìèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒßÐÑËÈÊ – ÄÖÇËÖÊ Èøèí òÿðñëèéèíäÿí
éîëóí éàðûñûíäà ìàðàë áöäðÿéèá ãû÷ûíû ñûíäûðäû
124
ÒÈÊÈËÌßÊ – ÉÛÕÛËÌÀÃ
(Ñ.Ñÿðõàíëû); Äöçëöêäÿ ìàùàëäà îíà òàé
òàïûëìàç (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒßÐÒßÌÈÇ – ×ÈÐÊËÈ Ùÿéÿòè åëÿ ñöïö-
ðöðÿì êè, àéíà êèìè òÿðòÿìèç (Ì.Ùöñåéí);
Ìÿêòóá ÷îõ ÷èðêëè èäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÒßÑÀÄÖÔ – ÇßÐÓÐßÒ Ýþð íÿ õîø
òÿñàäöôäöð (Ñ.Âÿëèéåâ); Çÿðóðÿòè äÿðê
åòìÿéèíúÿ; Ýåäèðèê, ýåäÿúÿéèê; äàðûñãàë-
ëûãäàí êå÷ÿ-êå÷ÿ (Ð.Ðçà).
ÒßÑÄÈà – ÈÍÊÀÐ Øÿùàäÿò ùàãäàí
áàøãà ùÿð øåéè èíêàð åòìÿéèí äÿëèëèäèð, íàìàç
áÿíäÿëèéè èãðàð åòìÿê ö÷öí ñèäãëÿ äåéèëÿí
ñþç, îðóú èñÿ Àëëàù-òààëàéà âåðèëÿí âÿäè òÿñ-
äèã ö÷öíäöð (“Ãàáóñíàìÿ”).
ÒßØÂÈØ – ÐÀÙÀÒËÛà Ñèôÿòèíäÿ äÿðùàë
òÿøâèø èôàäÿñè ýþðöíäö... (Ñ.Âÿëèéåâ); Âÿçèé-
éÿò éàõøûäûð, ðàùàòëûãäûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÒßÂÀÇÞÊÀÐ – ËÎÂÜÀ Î ÷îõ àç
äàíûøàí âÿ òÿâàçþêàð àäàìäû (Ñ.Âÿëèéåâ);
Åëÿ áóíà ýþðÿ äÿ áÿçÿí ëîâüà, þçöíäÿí ðàçû,
ãåéðè-ñÿìèìè øÿõñëÿð áþéöê âÿçèôÿ òóòóð
(È.Ôÿðçÿëèéåâ).
ÒßÂÀÇÞÊÀÐËÛà – ËÎÂÜÀËÛÃ
Òÿâàçþêàðëûüûíà ñþç îëà áèëìÿç (Àíàð); Áó
ëîâüàëûã ïàìáûã éûüûìû âÿ òÿäàðöêö âàõòû
þçöíö äàùà àéäûí ýþñòÿðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÒßÇÀÄËÛ – ÀÉÄÛÍ Áåëÿúÿ òÿçàäëû
ôèêèðëÿð âÿ õîø õÿéàëëàðëà èðÿëèëÿäèêúÿ öôöãëÿð
ãîâóøóðäó (Ì.Èáðàùèìîâ); Ùàâà àéäûí,
ýþéöí öçö à÷ûã èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒßÇß – ÍÈÌÄÀØ Òÿçÿ ïàëòàð áèð àé äà;
Äþíìÿç èäè ÿéíèíäÿ (È.Òàïäûã); Êèìè è÷è éóí
èñòè ÷ÿêìÿëÿðäÿ, êèìè íèìäàø êå÷ÿ àéàããà-
áûëàðäà èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒÈÊÈËÈ – ÑÞÊÖÊ Êþéíÿéèí òèêèëè
ãîëóíà, ñþêöê ÷èéíèíÿ áàõ, íÿòèúÿ ÷ûõàðò
(“Óëäóç”).
ÒÈÊÈËÌßÊ – ÑÞÊÖËÌßÊ Î ùèñëè
äàõìàúûã ñþêöëäö áó ýöí (Ñ.Âóðüóí); Èúëàñ
ö÷öí êÿíääÿ êëóá òèêèëèð (ß.Âÿëèéåâ).
ÒÈÊÈËÌßÊ – ÉÛÕÛËÌÀà – Êÿíäÿ íÿ
öçëÿ ÷ûõûì, àé åâèí òèêèëñèí (ß.Âÿëèéåâ); Åâ
éûõàíûí åâè éûõûëàð (Àòà. ñþçö).
ÒÈÒÐßÊ – ÑÀÊÈÒ
ÒÈÒÐßÊ – ÑÀÊÈÒ Ãûçëàðûíà ñþéëÿéèðäè,
òèòðÿê, áîüóã áèð ñÿñëÿ (Ð.Ðöñòÿì); Ñàêèò áèð
àâàçëà îõóìàüà áàøëàäû.
ÒÈÒÐßÌß – ÃÛÇÛØÌÀ Ùÿêèìèí áÿäÿ-
íèíÿ òèòðÿìÿ äöøäö (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Úàíûíà
ãûçûøìà ýÿëäè (Ì.Ùöñåéí).
ÒÈÒÐßÌßÊ – ÈÑÈÍÌßÊ ßçèç ñþùáÿò
çàìàíû ýþðäö êè, Ýöëñàáàù òèòðÿéèð (ß.Âÿëè-
éåâ); È÷ÿðè êå÷äè, ïå÷èí éàíûíäà îòóðäó,
èñèíäè (“Óëäóç”).
ÒÎÕ – ÀÚ Áèðè àúäûð, áèç òîõóã (Ì.Òàëû-
áîâ).
ÒÎÕËÓÃ – ÀÚËÛÃ Àúëûã èíñàíû ùÿð
øåéÿ ìÿúáóð åäèð (×ÿìÿíçÿìèíëè); Òîõëóã
ìÿíèì òÿõÿééöëöìö ùÿðÿêÿòÿ ýÿòèðäè
(Ì.Òàëûáîâ).
ÒÎÕÒÀà – ÒßÍÒÈÊ Þçöíö òîõòàã
ñàõëà, áóäóð, úàìààò ãàéûäûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Î òÿíòèê âÿçèééÿòäÿ è÷ÿðè êå÷äè (Ù.Íàäèð).
ÒÎÕÒÀÌÀÃ – ÊÀÐÛÕÌÀÃ Àììà
öðÿéèì éåíÿ äÿ òîõòàìûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Ñÿðèééÿ ÿââÿë êàðûõäû, ñîíðà þçöíö ÿëÿ àëäû
(ß.Áàáàéåâ).
ÒÎÏÀ – ÄÀÜÛÍÛÃ Î éàíäà äàüëàð; áóëóä
òîïàñû êèìè; àüàïïàã (Ð.Ðçà); Éóìøàã
ýåúÿëÿð, äàüûíûã ñà÷ëàð; ýåðèäÿ ãàëäû (Ð.Ðçà).
ÒÎÏÀ – ÑÅÉÐßÊ Ýåíåðàëëàð êèìè óçóí,
òîïà áûüëàðû... âàð èäè (Ìèð Úÿëàë); Îðàäàêû
ñåéðÿê óëäóçëàð ñîéóã áèð ïàðûëòû èëÿ ýþç
ãûðïûðëàð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒÎÏËÀÌÀÃ – ÄÀÜÛÒÌÀÃ Ãàðûøãàëàð
þçëÿðèíÿ éåì òîïëàéûðëàð, äÿúÿë óøàãëàð ýÿëèá
äàüûòäûëàð.
ÒÎÏËÀØÌÀÃ – ÄÀÜÛËÛØÌÀÃ Äè ýÿë
òîïëàøàã î ÷ÿìÿíçàðà; Îçàíëàð ñÿñ ñàëñûí
óçàã äàüëàðà (Ñ.Âóðüóí); Ýåúÿäÿí áèð õåéëè
êå÷ìèø îíëàð äàüûëûøäûëàð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÒÎÏËÓ – ÄÀÜÛÍÛÃ Ñàáèðèí ÿñÿðëÿðè
ÿñðÿ éàõûí áèð ìöääÿò ÿðçèíäÿ òîïëó øÿêèëäÿ
àíà äèëèìèçäÿ äÿôÿëÿðëÿ ÷àï îëóíìóø, ðóñ,
ôàðñ âÿ äèýÿð õàëãëàðûí äèëëÿðèíÿ òÿðúöìÿ åäèë-
ìèøäèð (Ì.Ìÿììÿäîâ); Ãöäðÿò äÿ, ìÿùÿá-
áÿò äÿ, ìÿòàíÿò äÿ þçöíñÿí; Éûüäûí äàüûíûã
ýöëëÿðè, áèð úÿì êèìè, ýÿëäèí (Õ.Ðçà).
ÒÞÊÌßÊ – ÄÎËÄÓÐÌÀÃ
ÒÎÐÀÍ – ÄÀÍ Òîðàí ãîâóøóðäó...
(Ì.Ñöëåéìàíîâ); Ãÿëáèíäÿ ùÿð ÷èíëèíèí ýöí
äîüàð, äàí ñþêöëÿð (Ñ.Ðöñòÿì).
ÒÎÐÀÍ – ÑÖÁÙ Áèëäèê, ÿëèìèçäÿäèð
áèçèì ñöáùöí à÷àðû (Ñ.Ðöñòÿì); Òîðàí ãàðû-
øûðäû.
ÒÎÒÓØ – ÀÐÛÃ Èëàíáîüàí âàõòûíäûð; Î
òîòóø ÿëëÿðèíëÿ; Áîü äÿìèð ëöëÿëÿðè; Áó ÿôè
“ýöëëÿëÿðè”; Åùòèéàòëû îë; Ãóðáàíûí îëóì!..
(Í.Êÿñÿìÿíëè); Àðûã öçöíö ñåéðÿê òöê áàñ-
ìûøäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÒÎÉ – ÕÅÉÐÀÒ Òîé ìÿíèì, õåéðàò
áàáàìûí (Àòà. ñþçö).
ÒÎÉ – ÂÀÉ Òîé ýöíöíö ãîéóá, âàé
ýöíöíö îéíàéûð (Àòà. ñþçö).
ÒÎÉ – ÉÀÑ Áèëìÿê îëìóðäó òîéäóð,
éîõñà éàñ (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒÎÉËÓà – ÉÀÑËÛà Òîéëóã ãî÷ëàð
õûíàëàíäû, ãóëïëó ãàçàíëàð àñûëäû (Ì.Ñöëåé-
ìàíîâ); Éàñëû ïàëòàðûíû àðòûã àòìûøäûð (“Àçÿð-
áàéúàí”).
ÒÎÉÑÓÇ – ÂÀÉÑÛÇ Òîéñóç åâ òàïûëàð,
âàéñûç åâ òàïûëìàç (Àòà. ñþçö).
ÒÎÇÀÍÀÃËÛ – ÒßÌÈÇ Õÿçðèíè õîøëà-
ìûðàì; éàìàí ùàé-êöéëö, òîçàíàãëûäûð
(Ð.Ðçà); Ùÿéÿò-áàúà òÿìèç âÿ ñÿëèãÿëè èäè.
ÒÎÇËÀÌÀà – ÒßÌÈÇËßÌßÊ Òîç-
ëàìà ùÿéÿòè, ñó ñÿï, ñöïöð (“Óëäóç”); Êöëÿê
åëåêòðèê ñèëýÿúè êèìè, áèð àíäà òÿìèçëÿäè
äöíéàíûí òàâàíûíû (Ð.Ðçà).
ÒÎÇËÓ – ÀÉÄÛÍ Êöëÿêëè âÿ òîçëó áèð
ïàéûç àõøàìûíäà Ãóìðó àüëàéûð (Ìèð Úÿëàë);
Àéäûí áèð éàç ñÿùÿðèíäÿ äóðóá éîëà áàõûðäû.
ÒÎÇËÓ – ÒßÌÈÇ Áó ýÿëÿí êèøèëÿðèí
òîçëó, ÷èðêëè àéàãëàðû ÷îõ àäàìûí öðÿéèíäÿí
òÿìèçäèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÒÞÙÌßÒ – ÌÖÊÀÔÀÒ Óëäóçóí
ñÿñèíäÿ ìÿíÿ ãàðøû òþùìÿò âÿ øèêàéÿò âàðäû
(Ì.Èáðàùèìîâ); Ñÿí îíëàðûí éåðèíè ìÿíÿ äå,
÷îõ áþéöê ìöêàôàò àëàðñàí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒÞÊÌßÊ – ÄÎËÄÓÐÌÀà Ýÿëèí,
òþêöí, áó äàøû ÿòÿéèíèçäÿí éåðÿ (Ñ.Ðöñòÿì);
Øèðÿëè, ìîëëàíûí ïèéàëÿñèíè äîëäóð (Ñ.Ñ.Àõóí-
äîâ).
125
ÒÞÊÖËÌßÊ – ÄÎËÌÀÃ
ÒÞÊÖËÌßÊ – ÄÎËÌÀà Ñåë êèìè
òþêöëäö ýþéäÿí éàüûøëàð (Ñ.Âóðüóí); Ùÿìèí
áó îòàüûìûç ãîíàã èëÿ äîëóäó (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÒÞÐßÌß – ÈËÊÈÍ Áàüûð Äÿäÿ ïàëûäû
áó ìåøÿíèí óëó ÿúäàäû ùåñàá åëÿéèðäè,
ôèêèðëÿøèðäè êè, áó ìåøÿíèí áöòöí àüàúëàðû
Äÿäÿ ïàëûäûí òþðÿìÿëÿðèäè... (È.Ìÿëèêçàäÿ);
Õÿúàëÿò! Óòàíìàã! Íàìóñóí, àðûí; Èëêèí ìåé-
âÿñèäèð... Óììà ñÿí îíäàí! (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÒÓÐØ – ØÈÐÈÍ Áèð àç úûëõà øîð, áèð åéìÿ
äÿ òóðø ãàòûã ýþíäÿðìèøäè (ß.Âÿëèéåâ); Áó
ñóéóí ðÿíýèíÿ, äàäûíà áàõûí. Íÿ ãÿäÿð äóðó,
íÿ ãÿäÿð øèðèíäèð (ß.Âÿëèéåâ).
ÒÓÐØÌßÇß – ØÈÐÈÍ Ìàéà òóðøìÿçÿ
âÿ ìåéõîø àëìàíû äèøèíÿ ÷ÿêÿíäÿ Çåéíÿá
ýÿëèá îòóðäó (Ì.Èáðàùèìîâ); À áàëà, éå, øèðèí
àëìàäûð (ß.Èñàéåâ).
ÒÓÐØÓËÓ – ØÈÐÈÍ Ùÿëÿ áóíóí òóðøóëó
äîëìàñû âàð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Íÿ øèðèíäèð õîø
íÿôÿñèí; Ïÿðäÿ-ïÿðäÿ àõàí ñÿñèí (Ð.Ðçà).
ÒÓÐØÓËÓÃ – ØÈÐÈÍËÈÊ Ìåéâÿíèí
òóðøóëóüó âÿ éà øèðèíëèéè éåéèëÿí çàìàí
áèëèíÿð (“Óëäóç”).
ÒÓÐØÓÌÀà – ØÈÐÈÍËßØÌßÊ
Äöíÿíêè õþðÿêëÿð ýöíöí ãàáàüûíäà ãàëûá
òóðøóìóøäó (Ì.Ñöëåéìàíîâ); Áóðàäàí
ñÿðèí ìåù ýÿëèð, è÷ÿðèäÿ éàòàíëàðûí éóõóñóíó
äàùà äà øèðèíëÿøäèðèðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÒÓØ – ÉÀËÀÍ Ôàëû òóø ÷ûõäû (Ì.Ùöñåéí);
Þëìÿê éàëàí äåìÿêäÿí éàõøûäûð (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÒÓÒÃÓÍ – ÝÖÍßØËÈ Ùàâà áó ýöí
ñÿùÿðäÿí òóòãóí èäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Ùàâà î
126
ÒÖÏÖÐÌßÊ – ÉÀËÀÌÀÃ
ãÿäÿð õîø, î ãÿäÿð ìöëàéèì âÿ ýöíÿøëè èäè êè,
äÿðùàë áèð éöíýöëëöê ùèññ åòäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÒÓÒÃÓÍËÓà – À×ÛÃËÛà Áèð òÿðÿô-
äÿí Íàçëûíûí òóòãóíëóüó, áèð òÿðÿôäÿí äÿ
åéâàíäàêû èñòèëèê Áàüûðû òÿíòèòìèøäè (È.Ìÿëèê-
çàäÿ); – Äÿäÿ, ýþéöí ñàü öçö áóëóäëó, ñîë
öçö à÷ûãëûã (Ì.Ñöëåéìàíëû).
ÒÓÒÌÀÃ – ÁÓÐÀÕÌÀÃ Ãóçüóí
úóìäó, îâóíó åëÿ ýþéäÿúÿ òóòäó (Ñ.Ãÿäèð-
çàäÿ); Ãóøó ÿëèíäÿí áóðàõäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÒÓÒÓËÌÀà – À×ÛËÌÀà Ùàâà ýàù
à÷ûëäû, ýàù äà òóòóëäó. Ëàêèí áèð äàìúû äà
ýþéäÿí äöøìÿäè (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÒÖÔÅÉËÈ – ÇßÙÌßÒÊÅØ Òöôåéëè
ùÿéàòäàí ÿë ÷ÿê, àäàì îë (Ú.ßìèðîâ); Çÿù-
ìÿòêåøäèð, èøñèç äóðà áèëìèð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÒÖÊËÖ – ÃÛÐÕÛÃ Öçö òöêëö èäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Éàø ÿëèíè ãûðõûã áàøûíà ÷ÿêäè
(È.Øûõëû).
ÒÖÍÄ – ÌÖËÀÉÈÌ Õàñèééÿòèì òöíä-
äöð (Ú.ßìèðîâ); Ýþçÿë õàñèééÿòè âàð, ìöëà-
éèì àðâàääûð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÒÖÍÄÌßÚÀÇ – ÌÖËÀÉÈÌ Ìÿíèì
ÿðèì áèð ãÿäÿð òöíäìÿúàçäûð (ß.Ùàã-
âåðäèéåâ); Ìÿíèì äîñòóì ìöëàéèì àäàì-
äûð.
ÒÖÍËÖÊ – ÑÅÉÐßÊËÈÊ – Åâäÿäèðëÿð,
éàìàí òöíëöêäöð (Ì.Èáðàùèìîâ); Ãàòàðäà
ñåéðÿêëèêäèð.
ÒÖÏÖÐÌßÊ – ÉÀËÀÌÀà Âÿêèë ùèðñ
è÷èíäÿ òöïöðäö (Ì.Ñöëåéìàíîâ); Êèøè òöïöð-
äöéöíö éàëàìàç (Àòà. ñþçö).
ÓÚ – ÎÐÒÀ
Óó
ÓÚ – ÎÐÒÀ Ùÿëÿ áó íÿ óúóäóð, íÿ
îðòàñû, ÷îõ øåé ýþðÿúÿêñÿí (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÓÚ – ÑÎÍ Áàüûíûí óúóíó àüçûíà àëûá
÷åéíÿéèðäè (È.Øûõëû); Ýþçëÿðèìèí ãàíàäû;
Ñþíäöðäöí ñîí óëäóçó... (Ð.Ðçà).
ÓÚÀ – ÀË×Àà Àë÷àã ó÷àí óúàéà ãîíàð
(Àòà. ñþçö).
ÓÚÀ – ÝÞÄßÊ Áèðè áîéäà ýþäÿêäè, áèðè
õåéëè óúàéäû (Ì.Ðàùèì).
ÓÚÀÁÎÉËÓ – ÁÀËÀÚÀÁÎÉËÓ Àíàì
äåéÿð êè, îíëàðûí ìÿêòÿáèíäÿ áàëàúàáîéëó
óøàãëàðû ãàáàãäà, óúàáîéëóëàðû äàëäà îòóð-
äóðëàð, ìöÿëëèìèí éàçäûüûíû ýÿðÿê ùàìû
ýþðñöí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÓÚÀÄÀÍ – ÀÑÒÀÄÀÍ Áó ñþçëÿðäÿí
ãàøû ÷àòûëàí çàáèò þç áàòûã ñÿñè èëÿ áèð àç äà
óúàäàí õÿáÿð àëäû (Ì.Ùöñåéí); Ìÿéóñ
ùàëäà áèð íå÷ÿ äÿôÿ êèðïèê ÷àëàðàã, îíà áàõûá
ñóñäó, ñîíðà àñòàäàí ñîðóøäó (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÓÚÀËÛÃ – ÁÀËÀÚÀËÛÃ Äîñòóíóí
áîéúà óúàëûüûíà ùÿñÿä àïàðäû (“Àçÿðáàé-
úàí”); Ñÿìÿä þç áîéóíóí áàëàúàëûüûíäàí
áèðèíúè äÿôÿ ùåéèôñèëÿíäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÓÚÀËÌÀà – ÅÍÌßÊ Àðçó ýþéëÿ-
ðèíäÿ ãîøà óúàëìàã; Äóðóáñàí óëäóçëàð ñûðà-
ñûíäà ñÿí (Ñ.Òàùèð); Àüûëëàðûí ó÷óðóìóíà
öòö ÷ÿêìÿëè; Öðÿêëÿðèí çöëìÿòèíÿ åíìÿê
èñòÿäè (Ì.Àðàç).
ÓÚÃÀÐ – ÉÀÕÛÍ Ýÿëÿðÿì äàëûíúà áèð
óúãàð áàüà; Î ñÿêèð àðõàéûí éàøûë îòëàüà
(Ì.Ðàùèì); Éàõûí áèð éåðäÿ ýþðöø òÿéèí
åòäèëÿð (“Óëäóç”).
ÓÚÓÇ – ÁÀÙÀ Ëàï óúóç âåðèðÿì, àë,
áàùà ãèéìÿòÿ ñàò (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÓÚÓÇ – ÁÀÙÀËÛ Àðòåçèàí ãóéóñó ùÿì
óúóç áàøà ýÿëÿð, ùÿì äÿ ùÿìèøÿëèêäèð
(ß.Âÿëèéåâ); Äöçö, ÿí áàùàëû ïàëòàð
ýåéÿíäÿ; Ìÿí áåëÿ öðÿêäÿí ñåâèíìÿìèø-
äèì (Ú.Íîâðóç).
ÓÚÓÇËÀØÌÀÃ – ÁÀÙÀËÀØÌÀÃ
Øèðèíäèð ñÿíÿòèí, øåðèí íåìÿòè; Ëàêèí óúóç-
Ó×ÓØ – ÅÍÈØ
ëàøìûø îíóí ãèéìÿòè (Ñ.Âóðüóí); Õàðèúè
þëêÿëÿðäÿ ãèéìÿòëÿð ýöíö-ýöíäÿí áàùàëàøûð.
ÓÚÓÇËÓÃ – ÁÀÙÀËÛÃ Óúóçëóãäà
àëûúûíûí, áàùàëûãäà ñàòûúûíûí öçöíö ýþðìÿ
(Àòà. ñþçö).
Ó×ÌÀà – ÅÍÌßÊ Îíà åëÿ ýÿëäè êè,
ó÷óð; ýöíÿøäèð, êöðÿéèíè éàíäûðàí (Ð.Ðçà);
Ãàëõäûãúà ãàòàð; áóëóäëàð åíäè éàâàø-éàâàø
(Ð.Ðçà).
Ó×ÌÀà – ÃÎÍÌÀà Þéöíìÿéèí,
ñèçäÿí äàùà óçàãëàðà ó÷óðóã; Ñåâèíúëÿð
êþíëöìÿ ãîíäó ãóø êèìè (Ñ.Ðöñòÿì).
Ó×ÓÃ – ÀÁÀÄ Õöëàñÿ ùÿð èêè îüðó
éàõûíëûãäàêû ó÷óã ùàñàðäàí àøäûëàð (Ì.Òàëû-
áîâ); Áóðàíû àáàä åäÿ áèëìÿçäèëÿðìè?
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
Ó×ÓÃ – ÒÈÊÈËÈ Èíäè ìÿíÿ ãàëàí àíúàã
áó ó÷óã äàõìàäûð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Íå÷ÿ
òèêèëè åâëÿð éàðûì÷ûã ãàëûá.
Ó×ÓËÌÀà – ÒÈÊÈËÌßÊ Ó÷óëàúàã î
áèð ýöí çÿðáÿìèçëÿ êþêöíäÿí (Ñ.Ðöñòÿì);
Áèðìÿðòÿáÿëè, äþðäêöíú ìÿêòÿá áèíàñû ùÿð
òÿðÿôè à÷ûã áèð ìåéäàí÷àäà òèêèëìèøäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
Ó×ÓÍÌÀ – ÃÛÇÛØÌÀ Íÿùàéÿò,
ó÷óíìà òåç äÿô îëäó (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Áèðäÿí áÿäÿíèíäÿ ãûçûøìà ùèññ åòäè, òÿðëÿäè
(“Óëäóç”).
Ó×ÓÐÌÀÃ – ÃÓÐÌÀÃ Áåëÿäèð èíñàí,
áèð éàíäàí ó÷óðóð, áèð éàíäàí ãóðóð
(Ñ.Âóðüóí).
Ó×ÓÐÌÀà – ÒÈÊÌßÊ Þçöí éàõøû
áèëèðñÿí êè, ìÿí èñòÿäèéèìè òèêÿðÿì âÿ òèê-
äèéèìè äÿ áèð ýþç éóìóá à÷ûíúà ó÷óðàðàì
(ß.Ùàãâåðäèéåâ).
Ó×ÓÐÓÌ – ÄÖÇ Éîëóí àøàüûñû ó÷óðóì
èäè, äèáèíäÿí ÷àé àõûðäû (×ÿìÿíçÿìèíëè);
Äöç éåðäÿ ýÿçÿ áèëìèð, øóìäà øûëëàã àòûð
(Àòà. ñþçö).
Ó×ÓØ – ÅÍÈØ Òîéóüóí ó÷óøó çèáèëëèéÿ
ãÿäÿð îëàð (Àòà. ñþçö); Òÿééàðÿíèí åíèø
âàõòû éàõûíëàøûð.
127
ÓÜÓÐËÓ – ÀÜÛÐ
ÓÜÓÐËÓ – ÀÜÛÐ – Îüëóì, àéàüûí
óüóðëóäóð (À.Øàèã); Ãîíøóíóí àéàüû àüûð-
äûð (Ì.Ùöñåéí).
ÓÜÓÐËÓ – ÌÖÂßÔÔßÃÈÉÉßÒÑÈÇ
Ïîëêîâíèê îíëàðà óüóðëó éîë äèëÿéèá ýåòäè
(Ñ.Ãÿäèðçàäÿ); Ìöâÿôôÿãèééÿòñèç òàìàøà èäè.
ÓÜÓÐÑÓÇ – ÌÖÂßÔÔßÃÈÉÉßÒËÈ
×îõ óüóðñóç àäàìäûð (Ì.Ùöñåéí); Ñÿôÿ-
ðèíèç ìöâÿôôÿãèééÿòëè èäè (“Óëäóç”).
ÓËÓ – ÌÖÀÑÈÐ Ãÿáóë åò ùÿéàòûí óëó
ñÿñèíè (Ñ.Ñÿðõàíëû); Ìöàñèð Àçÿðáàéúàí
ïîåçèéàñûíûí ýþðêÿìëè íöìàéÿíäÿëÿðèíäÿí
áèðè Ñ.Âóðüóíäóð.
ÓËÓËÓÃ – ÌÖÀÑÈÐËÈÊ Áó ñààò ÿúäà-
äûíûí óëóëóüóíó àïàðûá Íóùà ÷ûõàðàúàãäûð
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Á.Âàùàáçàäÿíèí áàøãà
êàìèë úÿùÿòëÿðèíäÿí áèðè äÿ îäóð êè, øàèð þç
ÿñÿðëÿðèíäÿ òàðèõè ìöàñèðëèê ãÿäÿð éàøàäà
áèëèð (×.Àéòìàòîâ).
ÓÍÓÒÌÀÃ – ÕÀÒÛÐËÀÌÀÃ Éåíÿ
ùÿð øåéè óíóòäó (Ìèð Úÿëàë); Ïÿðè õàëà áèð àç
äà úÿñàðÿòëÿíäè, ìöÿëëèìëÿðèí õàùèøèíè
õàòûðëàäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÓÑÒÀ – ØÀÝÈÐÄ Ìÿí èéèðìè èëèí óñòàñû,
ñÿí èêè èëèí øàýèðäèñÿí (Ìèð Úÿëàë).
ÓØÀÃ – ÁÞÉÖÊ Óøàã, áþéöê ùàìû
áèð-áèðèíÿ ãàðûøìûøäû (Ìèð Úÿëàë).
ÓØÀÃËÀØÌÀÃ – ÃÎÚÀËÌÀÃ Åëÿ
ãîúàëäûãúà óøàãëàøûð; Ìÿíèì ãîúà àíàì
ãîúàëûð ùÿð ýöí (Ú.Íîâðóç).
ÓØÀÃËÛÃ – ÁÞÉÖÊËÖÊ Áèð äÿôÿ î,
óøàãëûã õàòèðÿëÿðè èëÿ áàüëû îëàí áèð êÿíääÿ
èøëÿìèøäè (Ñ.Âÿëèéåâ); Éàøúà áþéöêëöéö
ìÿíèì ãàðøûìû êÿñäè (“Óëäóç”).
ÓØÀÃËÛÃÄÀ – ÃÎÚÀËÛÃÄÀ Óøàã-
ëûãäà ìÿíè èòèðñÿéäèëÿð, äàüäà òàïàðäûëàð
(Ñ.Âÿëèéåâ); Åëÿ èíäè, ãîúàëûãäà äà øöóðóí
âàðäûð (Ì.Òàëûáîâ).
ÓØÀÃËÛÃÄÀÍ – ÃÎÚÀËÛÃÄÀÍ ×èì-
íàç, óøàãëûãäàí ýöëìÿäè áàõòûì (Ñ.Ðöñòÿì);
Ëàï ãîúàëûãäàí äà óçàãëàøûð î (Ú.Íîâðóç).
128
ÓÇÓÍÑΠ– ÝÞÄßÐßÊ
ÓÒÀÍÚÀÃ – ÑÛÐÒÛÃ Àäèëÿ áèð ãÿäÿð
óòàíúàãäûð (Ú.ßìèðîâ); Ñûðòûã óøàãäûð, öç
âåðìÿ (“Óëäóç”).
ÓÒÀÍÚÀÃËÛÃ – ÑÛÐÒÛÃËÛÃ Àò áó
óòàíúàãëûüû, ãîé ýÿëñèí åøãèí äèëÿ (Ñ.Ðöñ-
òÿì); Áþéöê îüëàí îëñà äà, ñûðòûãëûüûíäàí ÿë
÷ÿêìÿéèá.
ÓÒÀÍÌÀÃ – ÑÛÐÒÛÃËÀØÌÀÃ Õàí
ìÿíäÿí óòàíûð, ÷ÿêèíèð áèð àç; Ìÿí ýåòñÿì,
ãûðüûíûí ùåñàáû îëìàç (Ñ.Âóðüóí); Ñûðòûã-
ëàøûá, þçöíöçö áèàáûð åòìÿéèí.
ÓÉÄÓÐÌÀ – ÄÎÜÐÓ Áóíëàð ùàìûñû
óéäóðìàäûð (Ì.Èáðàùèìîâ); Äîüðó ñþçöí
áîéó ãûëäàí íàçèêäèð (Àòà. ñþçö).
ÓÇÀà – ÝÞÄßÊ Ãîúà äåäè: – Âàõò âàð
èêÿí ýåäÿê; Ìÿíçèë óçàã, þìöð ýþäÿê
(Ð.Ðçà).
ÓÇÀÃ – ÉÀÕÛÍ Áóðà éàõûí, óçàã åëëÿð
àõûøûá ýÿëìèøäèð (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÓÇÀÍÌÀÃ – ÃÀËÕÌÀÃ Áèð õÿñòÿ
óçàíìûøäû éåðäÿ öñò-áàøû à÷ûã (Ñ.Ðöñòÿì);
Ýöëøÿí ñþç àëûá àéàüà ãàëõäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÓÇÓÍ – ÃÛÑÀ Ýàù óçóí îëóð áó éîë; ýàù
ãûñà (Ð.Ðçà).
ÓÇÓÍÁÎÉËÓ – ÃÛÑÀÁÎÉËÓ Óçóí-
áîéëó, àðûã áèð àäàì îíà äîüðó ýÿëèðäè
(À.Øàèã); ...Úèáýèðèí ãûñàáîéëó, àðûã áèð
îüëàí îëäóüóíó, áó ýÿíúÿ ãÿòèééÿí îõøà-
ìàäûüûíû áèëèðäè (Ú.ßìèðîâ).
ÓÇÓÍÄÐÀÇ – ÝÞÄßÐßÊ Éàøûë
þíëöêëö, ñàðûøûí ýóðñà÷ëû, óçóíäðàç áèð îüëàí
ãàïûäà ýþðöíäö (“Àçÿðáàéúàí”); Î áîéúà
ýþäÿðÿêäèð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÓÇÓÍËÓÃ – ÃÛÑÀËÛÃ Ñàíêè ñÿíýÿðèí
óçóíëóã âÿ äÿðèíëèéèíè þë÷öðäö (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Éîëóí ãûñàëûüû ñþùáÿòèìèçè éàðûì÷ûã
ãîéäó.
ÓÇÓÍÑΠ– ÝÞÄßÐßÊ Éàüûø ìÿíèìëÿ
ýåäèð; éóìðó, óçóíñîâ äàìúûëàðëà; ùîïóá
ãàòàð ïÿíúÿðÿñèíÿ (Ð.Ðçà); Ýþäÿðÿê îüëàí
éåðèíäÿí èúàçÿñèç ñþç àòäû (È.ßôÿíäèéåâ).
ÖÔÓÍßÒËÈ – ßÒÈÐËÈ
ÖÔÓÍßÒËÈ – ßÒÈÐËÈ Áó öôóíÿòëè
Öö
ìöùèòäÿí ãóðòàðìàüûíûç ãåéðè-ìöìêöíäöð
(Ì.Òàëûáîâ); Ìÿýÿð èíñàíûí éàõøû áèð
ìóñèãè ïàð÷àñûíû äèíëÿìÿê, ÿòèðëè áèð ýöëöñ-
òàí áåúÿðìÿê àðçóëàðû äÿðóíè áèð åùòèéàúäàí
äîüìóð? (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÖÌÌÀÍ – ÄÀÌËÀ Î, êè÷èê äàìëàäà
áèð öììàí ýþðöð (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÖÌÓÌÈËÈÊ – ÕÖÑÓÑÈËÈÊ Àäûí öìó-
ìèëèéè âÿ éà õöñóñèëèéè ÿøéàíûí öìóìè âÿ éà
õöñóñè îëìàñû èëÿ áàüëûäûð.
ÖÐßÔÀ – ÀÂÀÌ Øÿðàáûí íÿéè áèç öðÿôà
ö÷öí äåéèë, àâàì ö÷öíäöð (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÖÐßÊËßÍÌßÊ – ÃßÙßÐËßÍÌßÊ
Ñÿðâèíàçûí ñþçö Ïîëàäû ùÿì öðÿêëÿíäèðäè,
ùÿì äÿ ãÿùÿðëÿíäèðäè (ß.Âÿëèéåâ).
ÖÐßÉÈÀ×Ûà – ÃßËÁÈÃÀÐÀ Ñÿðèééÿ
÷îõ öðÿéèà÷ûã ãûç èäè (È.ßôÿíäèéåâ); Ùÿð ãÿë-
áèãàðà íàêÿñ èëÿ åéëÿìÿ öëôÿò (Ñ.ß.Øèðâàíè).
ÖÐÊßÊ – ÚßÑÀÐßÒËÈ Î, îðòàáîéëó,
öðêÿê áàõûøëû, ìöòÿíàñèá áÿäÿíëè, éàðàøûãëû
ãàäûí èäè (Ì.Èáðàùèìîâ); Áóíóí ö÷öí
àäàìäà öðÿê ëàçûìäûð; Úÿñàðÿòëè âÿ òÿìèç
öðÿê (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÖÐÊÌßÊ – ÚßÑÀÐßÒËßÍÌßÊ Î
åëÿ ÿââÿëäÿí ãàäûíäàí öðêÿðäè. Ìèðçÿ áèð àç
äà úÿñàðÿòëÿíäè (Ìèð Úÿëàë).
ÖÑÒ – ÀËÒ Àëòûí ùÿñèð, öñòöí ùÿñèð, éàò
êè, éåòèì, òÿðëÿéÿñÿí (Àòà. ñþçö).
ÖÑÉÀÍÊÀÐ – ÑÀÊÈÒ Îíëàðûí ùÿð èêèñè
öñéàíêàðäûð (Ì.Ùöñåéí); ...Àíêåòîâäàí
áàøãà áåø-àëòû íÿôÿð öçöéîëà, ñàêèò áàü÷à
óøàüû âàð èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÖÇ – ÀÐÕÀ Ñÿí ãàðàíëûüà àðõà ÷åâèðèá,
èøûüà öç òóòóðñàí (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÖÇÁßÖÇ – ÄÀËÄÀËÀ Ñòóëó ÷ÿêèá
öçáÿöç îòóðäó (Ì.Èáðàùèìîâ); Îíëàð êöñöëö
èäè, äàëäàëà äóðìóøäóëàð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÖÇÄßÊÈ – ÄÈÁÄßÊÈ Ìÿí îòàüûí
äèáäÿêè ùÿð èêè êöíúöíö ãàçäûì, ùå÷ íÿ
éîõäóð (Ú.ßìèðîâ); Öçäÿêè îòëàðû êþêöíäÿí
÷ûõàðòìàã ëàçûìäûð.
ÖÇÖÉÎËÀËÛà – ÒßÐÑËÈÊ
ÖÇÄßÍ – ÄßÐÈÍÄßÍ Öçäÿí þçöíö
åëÿ àïàðûðäû êè, ýóéà îíëàðû öðÿêäÿí èñòÿ-
éÿíäèð (“Àçÿðáàéúàí”); Ýöëñàáàù ßáèëèí
ýþçëÿðèíÿ áàõûá äÿðèíäÿí êþêñöíö þòöðäö
(ß.Âÿëèéåâ).
ÖÇÄßÍ – ÄÈÁÄßÍ Öçäÿí äóðó, äèáäÿí
áóëàíëûã áèð ýþë (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÖÇÝÖÍ – ÑÀÇ Ýöëàðÿ ýþç éàøûíäàí
èñëàíìûø òöëö äÿðùàë áóðàõäû, öçýöí, áîüóã
áèð ñÿñëÿ äåäè (Ú.Ìÿììÿäîâ); Úàíû ñàçäûð,
ùÿëÿ õÿñòÿëèê áèëìèð (“Óëäóç”).
ÖÇÝÖÍËÖÊ – ÑÀÇËÛÃ Áàéàãêû öçýöí-
ëöê éîõ îëäó (È.Øûõëû); Îíóí ñàçëûüûíû öçöí-
äÿí, ùÿðÿêÿòèíäÿí äÿ îõóìàã îëóð.
ÖÇËÖ – ÀÑÒÀÐËÛ Èêè ýöí ñîíðà Ñÿàäÿò
õàíûìäàí ìÿêòóá àëäûì. Çÿðèô êàüûç, ýþé
àñòàðëû ïàêåò, áÿíþâøÿéè ìöðÿêêÿá (Ìèð
Úÿëàë); Êÿðèì àéíàáÿíääÿêè òàõòûí öñòöíäÿ
îòóðóá ãûðìûçû ìÿõìÿð öçëö ìöòÿêêÿéÿ
äèðñÿêëÿíìèøäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÖÇËÖ – ÙßÉÀËÛ Ñÿí áèëìèðñÿí áó
íåúÿ öçëö éåòèìäèð (À.Øàèã); Ùÿéàëû îëìà-
üûíà ùÿéàëûäûð, ìÿí áóíà ÿìèíÿì.
ÖÇÖÀØÀÜÛ – ÖÇÖÉÓÕÀÐÛ Ýèðäÿ-ýèðäÿ
éàø äàìëàëàðû ñàðàëìûø, ñîëüóí éàíàãëàðûíäàí
öçöàøàüû ñöçöëäö (Ì.Èáðàùèìîâ); Éóõóëó
êÿíäèí îðòà êö÷ÿñè èëÿ öçöéóõàðû ãàëõäûëàð
(ß.Ìÿììÿäõàíëû).
ÖÇÖÝÖËßÐ – ÃÀÐÀÃÀÁÀà Ùÿð èêèñè
ãàðàáóüäàéû, öçöýöëÿð âÿ ãÿøÿíýäèð (Ñ.Âÿëè-
éåâ); Ãàðàãàáàã àäàìäûð (Ì.Ùöñåéí).
ÖÇÖÃÀÐÀ – ÀËÍÛÀ×Ûà Ñÿí ìÿíè
öçöãàðà åäèðñÿí (Ì.Èáðàùèìîâ); Ìèí çÿôÿðëÿ
ãàðøûëàéûð àëíûà÷ûã îðäóìóç (Ñ.Âóðüóí).
ÖÇÖÉÎËÀ – ÒßÐÑ Áàõûí, ýþé÷ÿéèíè
àëûí, öçöéîëà, ôÿãèð âÿ èøëÿê îëñóí (×ÿìÿí-
çÿìèíëè); Ñÿí áèëèðñÿí î íåúÿ òÿðñäèð (À.Øàèã).
ÖÇÖÉÎËÀËÛà – ÒßÐÑËÈÊ Îíóí áó
öçöéîëàëûüû òåçëèêëÿ ãàäûíëàðà âÿ éàøëû êèøè-
ëÿðÿ ÷àòäû (“Àçÿðáàéúàí”); Óíóò áó òÿðñëèéè,
ýÿë Àëëàùà áàõ (Ñ.Âóðüóí).
129
ÂÀÙÈÄ – ÌÖÕÒßËÈÔ
Ââ
ÂÀÙÈÄ – ÌÖÕÒßËÈÔ Áèð âàùèä ìèë-
ëÿòÿ, èêè ùàêèìèí; Äèëè äîüìàëàøäû… Áó ëàï
àü îëäó; Äîüìà àíàìûçûí øÿêÿðäÿí øèðèí;
Áèçÿ þéðÿòäèéè äèë éàñàã îëäó (Á.Âàùàá-
çàäÿ); Òÿçàäëû äöíéàíûí ìöõòÿëèô ãöòáëö;
Ìÿíôèëè, ìöñáÿòëè ôÿëñÿôÿñè âàð (Í.Êÿñÿ-
ìÿíëè).
ÂÀÙÈÌß – ÚßÑÀÐßÒ Òåëëèíè éåíèäÿí
âàùèìÿ áöðöäö. Î ãîðõóðäó (Ñ.Ùöñåéí);
Àëÿì áèëèð êè, ñÿíäÿ îëàí úÿñàðÿò, êèøèëèê
áèçèì ùå÷ áèðèìèçäÿ éîõäóð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÂÀÙÈÌßËßÍÌßÊ – ÚßÑÀÐßÒ-
ËßÍÌßÊ Òåëëè éàòìàã çàìàíû ÷àòäûãúà
âàùèìÿëÿíìÿéÿ áàøëàäû (Ù.Ùöñåéí); Ìèíà
õàíûìûí öðÿéèíäÿí îëäóüóíó éÿãèí åòäèêäÿ
èñÿ äàùà äà úÿñàðÿòëÿíäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÂÀÙÈÌßËÈ – ÖÐßÊÀ×ÀÍ Áèðäÿí
ãàáàãäàí âàùèìÿëè áèð ñÿñ åøèäèëäè (Ìèð Úÿëàë);
Áàéûð éóìøàã, öðÿêà÷àí áèð áÿéàçëûüà
áöðöíìöøäö (Á.Áàéðàìîâ).
ÂÀÕÒÀØÛÐÛ – ÙßÐÄßÍÁÈÐ Ãàçûëàí
ãóéóíóí ÿéèëÿ áèëìÿñèíèí ãàðøûñûíû àëìàã
ö÷öí ÿéðèëèéèíè âàõòàøûðû þë÷ìÿê ëàçûìäûð
(ß.Ãóëèéåâ); Ùÿðäÿíáèð ÿðèíÿ äÿ éàçûüû
ýÿëèðäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÂÀÐ – ÉÎÕ Âàðäàí õåéèð ýÿëÿð, éîõäàí
çèéàí (Àòà. ñþçö).
ÂÀÐËÛ – ÔßÃÈÐ Èíäè ìÿíäÿí íÿ èñòÿ-
éèðñÿí? Ñÿí áèð âàðëû, ìÿí áèð ôÿãèð (Ú.Úàá-
áàðëû).
ÂÀÐËÛ – ËÖÒ Âàðëûëàðûí ÷îõó þçëÿðèíè
âÿ ìÿäÿíëÿðèíè ãîðóìàã ìÿãñÿäè èëÿ
éàíëàðûíäà ãî÷ó ñàõëàéûðäûëàð (À.Øàèã); Ùå÷
íÿéèíè, áÿé, ëöòöí áèðèäèð (Ú.Ìÿììÿäîâ).
ÂÀÐËÛ – ÉÎÕÑÓË Éàëíûç êîëëåêòèâ
òÿñÿððöôàò ãóðóëóøó áèçèì êÿíäèìèçè èíäèêè
ìÿäÿíè, âàðëû ñÿâèééÿéÿ ýÿòèðèá ÷àòäûðìûø-
äûð (È.ßôÿíäèéåâ); Àé íÿíÿ, âàëëàù, ìÿíèì
þçöì äÿ ñÿíèí êèìè éîõñóëàì (ß.Ùàãâåð-
äèéåâ).
130
ÂÅÉË – ÈØËßÊ
ÂÀÐËÛ-ÙÀËËÛ – ÉÎÕÑÓË Áó êèøè
âàðëû-ùàëëû áèð àäàì èäè (ß.Ùàãâåðäèéåâ);
Òóòãóí èøûã áó éîõñóë äàõìàíûí ýþðêÿìèíè
äàùà äà ìèñêèíëÿøäèðèðäè (À.Ìÿììÿäðçà).
ÂÀÐËÛ-ÊÀÐËÛ – ÉÎÕÑÓË Âàðëû-êàðëû
êèøèäèð, íèéÿ âåðìÿéÿê? (Ìèð Úÿëàë); Ñèçè áó
éîõñóë îòàüà ýÿòèðÿí ìÿíÿì! (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè).
ÂÀÐËÛÃ – ÉÎÕËÓÃ Åé âàðëûüû éîõ,
éîõëóüó âàðäàí äàùà äèëáÿð; Ðóùèì ñÿíè
èçëÿð (Ù.Úàâèä).
ÂÀÐËÛÃ – ÉÎÕÑÓËËÓÃ Âàðëûüà íÿ
äàðëûã (Àòà. ñþçö); Äöíéàäà ùå÷ èýèä, éîõñóë
îëìàñûí; Éîõñóëëóã èýèäÿ éàìàí àä îëóð
(“Êîðîüëó”).
ÂÀÐËÛËÛà – ÊÀÑÛÁ×ÛËÛà Πùÿëÿ
âàðëûëûüû ñàéÿñèíäÿ áàøûíû áèðòÿùÿð ýèðëÿéèð
(Ò.Ùöñåéíîâ); Êàñûá÷ûëûã, àðâàäûíûí þëöìö
âÿ óøàãëàðûíûí ÷îõëóüó îíó ÿëäÿí ñàëìûøäûð
(À.Ìÿììÿäðçà).
ÂÀÐÌÀà – ÝßËÌßÊ Ñÿáà, ÿùâàëûìû
áèð-áèð; Âàðûá îë éàðÿ ÿðç åéëÿ (Ì.Â.Âèäàäè);
Ñàáàùû ôàñèëÿ çàìàíû Ýöëÿð áèçèì ñèíôÿ ýÿëäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÂÀÑÈÒßÑÈÇ – ÄÎËÀÉÛ Âàñèòÿñèç íèòã
áàøãàñûíûí ôèêðèíè åéíè èëÿ âåðìÿêäèð. Ãûç
ùÿéàäàíìû, éàõóä íÿäÿí äîëàéû èñÿ úàâàá
âåðìÿç (Ð.ßôÿíäèéåâ).
ÂÀÂÅÉËÀ – ÑÅÂÈÍÚ ×àòìàéûð ýþéëÿðÿ
âàâåéëàì (Ñ.Ðöñòÿì); Ñåâèíúèìèí ùÿääè
éîõ èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÂÀÉËÛ – ÑÅÂÈÍÚËÈ ×îõëó õÿáÿð
ýÿòèðäè; Øèâÿíëè, âàéëû àõøàì (ß.Úàâàä);
Ñåâèíúëè ýöíëÿðèì áàðìàãëà ñàéûëàð; Êÿäÿð -
èñòÿäèéèí ãÿäÿð! (Í.Êÿñÿìÿíëè).
ÂÅÉË – ÈØËßÊ Ñÿí åëÿ âåéëèí öñòöíäÿ
þç ÿìèíè íèéÿ áåëÿ àüðûäûðñàí? (Ñ.Ðÿùèìîâ);
Áèçèì éåðèìèç Úÿôÿðàáàäûí éåðèíäÿí éàõøû,
òîðïàüûìûç ìÿùñóëäàð, úàìààòûìûç èñÿ èøëÿê-
äèð (ß.Âÿëèéåâ).
ÂÅÉËËßÍÌßÊ – ÈØËßÌßÊ
ÂÅÉËËßÍÌßÊ – ÈØËßÌßÊ Êö÷ÿ-
áàúàäà âåéëëÿíìÿêäÿíñÿ, óøàãëàð ãîé øÿùÿðèí
òàðèõè éåðëÿðèíè ýÿçñèíëÿð, þéðÿíñèíëÿð
(ß.ßáöëùÿñÿí); Èø÷èëÿð èñòèéÿ áàõìàäàí îä
êèìè èøëÿéèðäèëÿð (Ìèð Úÿëàë).
ÂßÚÄ – ÃÎÐÕÓ Ñåâèíúèìèí, âÿúäèìèí
÷îõëóüóíäàí äóðóá îéíàìàã èñòÿéèðäèì
(Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Îíëàðûí ìÿñóì ýþçëÿ-
ðèíäÿí ãîðõó ñöçöëöá òþêöëöðäö (Ì.Ñ.Îðäó-
áàäè).
ÂßÔÀËÛ – ÅÒÈÁÀÐÑÛÇ Ëàëÿ éàëíûç
âÿôàëû áèð àðâàä äåéèë, éàõûí äîñò âÿ êþìÿê÷è
èäè (Ì.Ùöñåéí); Åòèáàðëû êÿñèá, åòèáàðñûç éàð;
ßë ãàëäûðûá, þçýÿ éàðà éàëâàðûð (“Ëÿòèô øàù”).
ÂßÙÄßÒ – ÀÉÐÛËÛÃ Áèëèðäè êè, ãöââÿò
âÿùäÿòäÿäèð (Ñ.Ðÿùèìîâ); Ìÿí êè äîéìà-
ìûøäûì ùå÷ âöñàëûíäàí; Ìÿíÿ çöëì åëÿäè
éàìàí àéðûëûã (Í.Ðÿôèáÿéëè).
ÂßÙØßÒ – ÑÅÂÈÍÚ Ùàìûíûí öçöíäÿ
âÿùøÿò, èçòèðàá âÿ ãîðõó ÿëàìÿòè ýþðöíöð
(À.Ìàêóëó); Ùå÷ îëìàñà þç àòàñûíà áó ãîúà
âàõòûíäà ñåâèíú âÿ òÿñÿëëè ýÿòèðèðäè (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÂßÙØßÒËÈ – ÌßËÀÙßÒËÈ Åøèòäèêúÿ
áó âÿùøÿòëè ñþçëÿðè; ßñäè áÿäÿíè, ãûçàðäû
ýþçëÿðè (À.Ñÿùùÿò); Ãàïû òÿðÿôäÿí ìÿëàùÿòëè
âÿ íàçëû áèð ãàäûí ñÿñè åøèäèëèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÂßÙØÈ – ÌßÄßÍÈ Î íÿ âÿùøè àäàìäûð
(Ñ.Âÿëèéåâ); Ãîøàòõàí ìÿäÿíè âÿ òÿðáèéÿëè
àäàì èäè, ëàêèí ùå÷ êÿñÿ áîðúëó ãàëìàüû
ñåâìÿçäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÂßÙØÈËÈÊ – ÈÍÑÀÍËÛÃ Áåëÿäÿ î
ìÿí áóðàäà îëäóüóìà ýþðÿ, þçöíö ÿëÿ àëàúàã
âÿ ìÿíè êÿäÿðëÿíäèðìÿìÿê ö÷öí âÿùøèëèê
åòìÿéÿúÿêäèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Àü ýöíëÿðÿ
ñÿñëÿéèð èíñàíëûüû éóðäóìóç (ß.Úÿìèë).
ÂßÙØÈËÈÊ – ÌßÄßÍÈËÈÊ Àòàì
ìÿíè áàøà ñàëäû êè, íåôòè åëÿ áåëÿúÿ éàíäûð-
ìàã âÿùøèëèêäèð (Ì.Èáðàùèìîâ); Ìåùðèáàí
þç ìÿäÿíèëèéè èëÿ îíëàðû ñóñäóðìóøäóð
(ß.Âÿëèéåâ).
ÂßËÂßËß – ÑÀÊÈÒËÈÊ Äÿùøÿò äîëó
áèð âÿëâÿëÿ ãîïäó (Ù.Úàâèä); Ýåò-ýåäÿ ýåúÿ
ÂÓËÃÀÐ – ßÄßÁÈ
ãàðàíëûãëàøûð, Àðàç ãûðàãëàðûíà ìÿõñóñ ãÿðèáÿ
ñàêèòëèê áàøëàéûðäû (ß.Âÿëèéåâ).
ÂßÐßÃËßÍÌßÊ – ÞÐÒÖËÌßÊ
Þìðöíöí êå÷ìèø ýöíëÿðè áèð êèòàá êèìè à÷û-
ëàðàã ýþçëÿðè þíöíäÿ âÿðÿãëÿíèðäè (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Ýþéëÿð áîç áóëóäëàðëà þðòöëìöøäö
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÂßÐßÌËÈ – ÑÀÜËÀÌ Âÿðÿìëè àäàì-
ëàðà ùÿêèìëÿð õöñóñè ãàéüû èëÿ éàíàøûðëàð.
Èéèðìè äþðä éàøëû, úàí-áàøû ñàüëàì, èñòèãàíëû
áèð îüëàí þçöíö íÿ ãÿäÿð ñàõëàéàúàãäû
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÂßÒßÍ – ÃÖÐÁßÒ ßçèç èñÿ ãöðáÿòäÿí
âÿòÿíÿ ãàéûäàðäû (Ú.ßìèðîâ).
ÂÈÚÄÀÍËÛ – ÈÍÑÀÔÑÛÇ Ùÿéàò âèúäàíëû
âÿ íàìóñëó àäàìû ìöáàðèçëÿð úÿðýÿñèíÿ
÷ûõàðìûøäûð (Ñ.Ðÿùèìîâ); Àììà ìÿí îíó
äåéèðÿì êè, ñÿí ñÿäð îë, ìÿí ÷îáàí, áèð ýöí
ýÿëÿð ýþðÿðñÿí êè, íåúÿ èíñàôñûç èø òóòìóñàí
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÂÈÚÄÀÍÑÛÇ – ÈÍÑÀÔËÛ ßáäöë àäè áèð
íþêÿð èñÿ äÿ, ñèçèí êèìè âèúäàíñûç äåéèë
(Ú.Úàááàðëû); Ãîé Ìåùðèáàíûí Çåéíàë èëÿ
Íèíàéà âåðäèéè áó ñóàëû ùÿð áèð èíñàôëû êèøè
þçöíÿ âåðñèí (Ñ.Ùöñåéí).
ÂÈÚÄÀÍÑÛÇËÛÃ – ÈÍÑÀÔËÛËÛÃ Çÿí-
íèìúÿ, õèëãÿòäÿí äàùà ÿââÿë ÿäàâÿòñèçëèê
âÿ âèúäàíñûçëûã éàðàíìûøäûð (Ú.Úàááàðëû);
Èíäè áó ìÿñÿëÿ ãàëäû ñÿíèí èíñàôëûëûüûíà.
ÂÈÚÂÈÚß – ÃÛÇÄÛÐÌÀ Ùåéäÿð è÷ÿðè
ýèðÿí êèìè ìöñàùèáèíèí úàíûíà âèúâèúÿ äöøäö
(Ò.Êàçûìîâ); Ãûçäûðìà îíó ÿëäÿí ñàëìûøäû
(“Óëäóç”).
ÂÈÐÀÍ – ÀÁÀÄ À÷äû ìÿíÿ äÿðäëè àüàú;
Âèðàí áàüûí ìÿëàëûíû (Ì.Ðàùèì); Äàüûëäû
ãöññÿäÿí àáàä ýþðäöéöí êþíëöì (Ùåéðàí
õàíûì).
ÂÈÐÀÍß – ÀÁÀÄ Ìÿí îíäà áèëäèì êè,
éàðàíìàã íÿäèð? Áÿøÿðñèç êàèíàò áèð âèðàíÿ-
äèð (Ñ.Âóðüóí); Áèç áó äöíéàéà õàðàáà-
ëûãëàðû àáàä åòìÿéÿ ýÿëìèøèê (ß.Ìÿììÿä-
õàíëû).
ÂÓËÃÀÐ – ßÄßÁÈ ßäÿáè äèë íîðìà-
ëàðûíà çèää îëàí ãàáà ñþçëÿð âóëãàð ñþçëÿð
131
ÂÓÐÀÜÀÍ – ÄÈÍÚ
àäëàíûð. Éåíè éåòèøÿí ÿäÿáè ýÿíúëèê ùÿìèøÿ
Úàááàðëûíûí äèããÿò ìÿðêÿçèíäÿ èäè (Ì.Àðèô).
ÂÓÐÀÜÀÍ – ÄÈÍÚ Âóðàüàí þêöçÿ
Àëëàù áóéíóç âåðìÿç (Àòà. ñþçö); Ìÿùÿì-
ìÿäùÿñÿí ÿìè äèíú àäàìäûð (Ú.Ìÿììÿä-
ãóëóçàäÿ).
ÂÓÐÀÍ – ÁÞËßÍ Âóðìà ùàñèëèíè àëìàã
ö÷öí ÿäÿäèí äèýÿð ÿäÿäÿ íå÷ÿ äÿôÿ âóðóë-
äóüóíó ýþñòÿðÿí ÿäÿä âóðàí, áþëöíÿí
êÿìèééÿòèí áþëöíäöéö ÿäÿä áþëÿí àäëàíûð
(“Ðèéàçèééàò”).
ÂÓÐÜÓÍ – ÁÈÝÀÍß Ìÿí äÿ ñÿíèí êèìè
ýöëÿ âóðüóíàì (Ì.Ðàùèì); Íÿ áàõûðñàí
îüðóí-îüðóí; Ìÿíÿ áèýàíÿëÿð êèìè (Õÿñòÿ
Ãàñûì).
ÂÓÐÙÀÂÓÐ – ÑÀÊÈÒËÈÊ Àé Àëëàù-
ãóëó, éàõøû êè, éàõàìûçû áó âóðùàâóðäàí
ãóðòàðäûã (×ÿìÿíçÿìèíëè); Ùÿð éàí ñàêèòëèê
èäè (Ì.Èáðàùèìîâ).
132
ÂÖÃÀÐËÛ – ÁÀØÛÀØÀÜÛ
ÂÓÐÌÀ – ÁÞËÌß Ùàñèë àëìàã ö÷öí
áèð ÿäÿäèí áàøãà áèð ÿäÿäÿ, éàõóä þç-þçöíÿ
âóðóëìàñû âóðìà, áèð ñàéäà íå÷ÿ äÿôÿ áàøãà
ñàé (ÿäÿä) îëäóüóíó áèëìÿ ÿìÿëè áþëìÿ
àäëàíûð (“Ðèéàçèééàò”).
ÂÓÐÌÀà – ÁÞËÌßÊ Áåøè èêèéÿ âóð-
ìàã, àëûíàí ùàñèëè áåøÿ áþëìÿê ëàçûìäûð.
ÂÓÐÌÀÃ – ÄÀÉÀÍÌÀÃ Áèð ñîðóø
ýþð, ùå÷ öðÿéèì áèð ýöí îíñóç âóðäóìó?
(ß.Úÿìèë); Áèðäÿí åëÿ áèë öðÿéè äàéàíäû
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÂÓÐÓØ – ÁÀÐÛØ Âóðóøóí êîð âóðóøóíà
îõøàìûð (Àòà. ñþçö); Áàðûø äÿãèãÿëÿðè éàõûí-
ëàøäû.
ÂÖÃÀÐËÛ – ÁÀØÛÀØÀÜÛ Áàø-áàøà
÷àòûëìûø áó ãîúà äàüëàð; Âöãàðëû ãÿëáèì òÿê
áó óúà äàüëàð (Ñ.Âóðüóí); ...Éàõøû ÿõëàãûí
áèðèíúè øÿðòè åëÿ áóäóð êè, áàøûàøàüû, öçöéîëà
îëàñàí (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÉÀÁÀÍ×Û – ÄÎÜÌÀ
Éé
ÉÀÁÀÍ×Û – ÄÎÜÌÀ Îõóéà áèëìÿç-
ñÿí, ÷öíêè áó ùÿðèôëÿð àðòûã ñÿíÿ éàáàí÷ûäûð
(Ú.Úàááàðëû); Ùå÷ êÿñ èíàíìàã èñòÿìèðäè êè,
Ôàðèç ìÿíèì äîüìà ãàðäàøûìäûð (É.ßçèì-
çàäÿ).
ÉÀÁÀÍÛ – ÌßÄßÍÈ Ùöñåéí Ìÿùáóñè
êèìè õàèí âÿ àë÷àãëàð éàáàíû áèð îò êèìè
áþéöéöð... (Ì.Èáðàùèìîâ); Ìÿí áÿäèè ÿñÿðëÿðè
ìöÿééÿí äÿðÿúÿäÿ ñåâìÿéÿí ìÿäÿíè áèð
àäàì òÿñÿââöð åäÿ áèëìèðÿì (Ì.Ùöñåéí).
ÉÀÁÛ – ÊÞÙËßÍ Êþùëÿí àò èëÿ éàáûíûí
òÿôàâöòöíö ùàìû áèëèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÉÀÄ – ÉÀÕÛÍ Íåúÿ ñþéëÿéÿñÿí éàõûíà,
éàäà; Áåëÿ îéóíëàðäàí êàð àøàðìû ùå÷?!
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÉÀÄ – ÉÅÐËÈ Éàä öçö ýþðìÿñèí ñöð-
ôÿìèç ýÿðÿê (Ñ.Ðöñòÿì); Îíó éåðëè ÿùàëèäÿí
ñå÷ìÿê ìöìêöí äåéèëäè (Ñ.Âÿëèéåâ).
ÉÀÄÅËËÈ – ÄÎÜÌÀ Éàäåëëè áèð øàù
äîüìà éóðäà ÷àïüûíà êå÷äè (È.ßôÿíäèéåâ).
ÉÀÄÛÐÜÀÌÀÃ – ÀËÛØÌÀÃ [Ìÿúèä
êèøè:] Ãóéó ãàçìàüû éàäûðüàìûøàì, áàëà...
(È.Ìÿëèêçàäÿ); ßëèíè àëíûíà äàéàäû âÿ áèð íå÷ÿ
ñàíèéÿ äàéàíûá ãàðàíëûüà àëûøìàã èñòÿäè
(Ì.Ùöñåéí).
ÉÀÜÛ – ÄÎÑÒ Òàíûñûí ùÿð éåðäÿ ùÿì
äîñò, ùÿì éàüû; Çÿêàëû, ñûíàãëû ãîúà Òàïäûüû
(À.Øàèã).
ÉÀÜÛÍËÛÃ – ÃÓÐÀÃËÛÃ Áó èë ùÿì
éàüûíëûã èäè, ùÿì äÿ ùàâàëàð èñòè êå÷èðäè
(ß.Âÿëèéåâ); Éîëóí ùÿð èêè òÿðÿôè äÿ ãóðàã-
ëûã âÿ áîìáîø èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÜÛØ – ÃÓÐÀÃËÛà ßêèí÷è éàüûø
èñòÿð, éîë÷ó ãóðàãëûã (Àòà. ñþçö).
ÉÀÜÛØËÛ – ÃÓÐÓ Éàüûøëû áèð áàùàð
àõøàìû èäè (Ì.Ùöñåéí); Ùàâàëàð ãóðó èäè,
éàüûø éàüìûðäû.
ÉÀÜËÛ – ÊÀÑÛÁ Éÿãèí éàüëûäûð êè, áåëÿ
äîëàíûð (ß.Ùàãâåðäèéåâ); – ßìè, êàñûá àðâàä-
äûð, íÿ âåðÿúÿê (Ì.Ùöñåéí).
ÉÀÜÌÓÐËÓ – ÃÓÐÓ Éàüìóðëó áèð
ýöíäö... (Ñ.Ùöñåéí); Ãóðó áèð éàé ýöíö èäè.
ÉÀËÀÂÀÚ – ÒÎÕ
ÉÀÕÛÍ – ÓÇÀÃ Éàõûí àäàì, óçàã àäàì
íÿ äåìÿêäè, Ñîôè? (Åë÷èí).
ÉÀÕÛÍÄÀ – ÓÇÀÃÄÀ Áó àðàäà,
éàõûíäà äþðä-áåø ÿë øèääÿòëè òàïàí÷à àòûëûð
(Ù.Úàâèä); Ùàðàäà èñÿ óçàãäà, ëàï óçàãäà
òÿê-òÿê èøûãëàð éàíûðäû (É.ßçèìçàäÿ).
ÉÀÕÛÍÄÀÊÛ – ÓÇÀÃÄÀÊÛ Ãà÷ãûíëàð
ùàìûñû éàõûíäàêû øàù òóòëóüà òÿðÿô éöéöð-
äöëÿð (ß.Âÿëèéåâ); Ùÿðáè àäàìûí íÿçÿðëÿ-
ðèíè óçàãäàêû äàüëàð úÿëá åòäè (Ñ.Âóðüóí).
ÉÀÕÛÍËÛÃ – ÓÇÀÃËÛÃ Ñîôè, éàõûíëûã
äà, óçàãëûã äà èíñàíûí þç è÷èíäÿäè (Åë÷èí).
ÉÀÕØÛ – ÏÈÑ Ãóìðó áóíëàðû òîïëàéûá
ýÿòèðÿð, ïèñèíè åâäÿ éàíäûðàð, éàõøûëàðûíû
ãîì-ãîì áàüëàéûá ãîíøóëàðà ñàòàð, òÿíäèð
÷þðÿéèíÿ äÿéèøÿðäè (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÕØÛ – ÉÀÌÀÍ Éàõøû äà, éàìàí äà
îëñà, ùþêìäàð, þç ìÿòáÿõèíèçäèð (À.Øàèã).
ÉÀÕØÛËÀØÌÀÃ – ÕÀÐÀÁËÀØÌÀÃ
Òàïäûã âöúóäúà éàõøûëàøìûøäûð (ß.Âÿëèéåâ);
Èøëÿðèí ãûçûøàí çàìàíûíäà àðàìûç äàùà äà
õàðàáëàøûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÉÀÕØÛËÛÃ – ÉÀÌÀÍËÛÃ Äöíéàäà íÿ
éàõøûëûã èòÿð, íÿ äÿ éàìàíëûã (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÉÀË – ÄßÐß Äÿðÿíè êå÷èá äöøìÿíèí
ìöäàôèÿäÿ äóðäóüó éàëà ãàëõìàüà áàøëàð-
êÿí áèðèíúè ýöëëÿ àòûëäû (ß.ßáöëùÿñÿí).
ÉÀËÀÍ – ÄÎÜÐÓ Ìÿí éàëàí äàíûø-
ìàüà àäÿò åëÿìÿìèøÿì (Ú.ßìèðîâ); Îüëàíûí
äåäèêëÿðè äîüðó ÷ûõäû (Ú.ßìèðîâ).
ÉÀËÀÍ – ÄÖÐÖÑÒ Éàëàí úÿçàíûçû àðòûðà
áèëÿð (Ìèð Úÿëàë); Áèçÿ äöðöñò ìÿëóìàò
ëàçûìäûð (Ú.ßìèðîâ).
ÉÀËÀÍ – ÄÖÇÝÖÍ Éåíÿ äÿ éàëàí
äàíûøûðñûíûç, éîëäàø Ðàçóìîâ (Ú.ßìèðîâ);
Áó ñóàëà ëàï äöçýöí úàâàá âåðÿ áèëìÿðÿì,
ãàäàí àëûì (Ú.ßìèðîâ).
ÉÀËÀÂÀÚ – ÒÎÕ Ùÿôòÿëÿðëÿ ãàëûá àú;
Äîëàíûðäû éàëàâàú (À.Øàèã); Ìöäàì ÿëÿ
áàõûð... ëàêèí àú äåéèë; Îíóí ãàðíû òîõäóð,
ýþçëÿðè àúäûð… (Î.Ñàðûâÿëëè).
133
ÉÀËÛÍ – ÝÅÉÈÌËÈ
ÉÀËÛÍ – ÝÅÉÈÌËÈ Éàëûí àéàãëàðû
äèçëÿðèíÿäÿê ïàë÷ûüà áàòìûøäû (×ÿìÿíçÿ-
ìèíëè); Òèðìÿ øàë ýåéèìëè, ãàðà ñà÷ëûëàð; Ùÿð
òÿðÿôÿ çÿð íèøàíëàð äîëàíûð (Àøûã ßëÿñýÿð).
ÉÀËÃÛÇ – ÚÖÒ Áó äöíéàäà øèð äÿ
éàëãûç ãàëìàñûí; Ãàðäàø ýÿðÿê úöò äàéàíà
éàí-éàíà (Àøûã ßëÿñýÿð).
ÉÀÌÀÃËÛ – ÑÞÊÖÊ Àðâàä Úóìàíûí...
éàìàãëû ÷ÿêìÿñèíè ýåéäè (ß.ßáöëùÿñÿí);
Ñþêöê êþéíÿéèíäÿí ãîëó ýþðöíöðäö
(“Óëäóç”).
ÉÀÌÀÃËÛ – ÉÛÐÒÛÃ Éàìàãëû àéàã-
ãàáûëàðäà ýÿçÿðÿê ïóë éûüûðäû (Ú.ßìèðîâ);
Àéàããàáûëàðû éûðòûã èäè.
ÉÀÌÀÌÀà – ÑÞÊÌßÊ Éàìàéàðäûì
áàáàìûí ÷óë-÷óõàñûí (Ì.ß.Ñàáèð); Òÿçÿ
êþéíÿéè ñþêäö.
ÉÀÌÀÍ – ÐßÙÌËÈ Êÿðÿì êèìè ìÿí
îäóíà éàíàðàì; Äîñòóíà äîñò, äöøìÿíèíÿ
éàìàíàì (Àøûã ßçèç); Ðÿùìëèäèð, öðÿéè
éóìøàãäûð.
ÉÀÌÀÍÚÀ – ÉÀÕØÛÚÀ Îíëàð Ñÿìÿ-
äèí éàìàíúà òÿëÿñäèéèíè äóéìàìûø äåéèë-
äèëÿð (Ì.Ùöñåéí); Îíó éàõøûúà ÿçèøäèðäèëÿð.
ÉÀÍÀÐ – ÑÞÍÖÊ Áèð ïàð÷à àòÿøÿì, áèð
ïàð÷à éàíüûí; Ãÿëáèì þðïÿéèäèð éàíàð áèð
äàüûí (Ì.Ìöøôèã); Ñþíöê âóëêàíà òàìàøà
åäèðäèëÿð.
ÉÀÍÀØÛ – ÀÉÐÛ ×àðïàéûëàðû éàíàøû èäè
(Ò.Êàçûìîâ); Îíëàðûí éåìÿêëÿðè áèð, éàòàã-
ëàðû àéðû èäè.
ÉÀÍÀØÌÀÃ – ÓÇÀÃËÀØÌÀÃ Ôÿõ-
ðÿääèí ãàïûéà éàíàøìàã ö÷öí ùå÷ áèð
áÿùàíÿ ÿëäÿ åäÿ áèëìèðäè (Ì.Ñ.Îðäóáàäè);
...Êàçûì äèê àòûëûð âÿ ãà÷ìàã áó ãàíëû
äÿñòÿäÿí áèðäÿôÿëèê àéðûëûá óçàãëàøìàã...
àðçóñó èëÿ ÷ûðïûíûðäû (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÉÀÍÛÃËÛ – ÍßØßËÈ Ðÿùèì áÿé éàíûãëû
áèð àù ÷ÿêäè (Ì.Ùöñåéí); Î áó ýöí íÿøÿëè èäè.
ÉÀÍËÛØ – ÄÖÇÝÖÍ Éàíûëûðñàí, î
éàíëûø òÿðáèéÿäèð (À.Øàèã); Èíäè Ìÿúèä
ìöÿëëèìèí ñóàëëàðûíà úÿñàðÿòëÿ âÿ äöçýöí
úàâàá âåðèðäè (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÍÌÀà – ÑÞÍÌßÊ Ýöëÿð óëäóç
êèìè òåç éàíäû, ñþíäö (Ì.Ðàùèì).
134
ÉÀÐÀØÛÃÑÛÇ – ÑßËÈÃßËÈ
ÉÀÏÛÕÌÀÃ – ÃÀËÕÌÀÃ Ãîúà äÿéèð-
ìàí äàøûíûí öçÿðèíäÿ éûðüàëàíûá éàïûõäû
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Ùàðûí àò ãàëõäû äèê àéàã öñòÿ;
Îõ äÿéÿí àùó êèìè òóëëàíäû (À.Ñÿùùÿò).
ÉÀÐÀËÀÍÌÀÃ – ÑÀÜÀËÌÀÃ Ìèð-
ñàãóëó éàðàëàíìûø âÿ éåðÿ éûõûëìûøäû
(Ñ.Ùöñåéí); Ãîíàüûì ãûç, ìÿíè ñàüàëò,
àìàíäûð (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÐÀËÛ – ÑÀÜËÀÌ Ìàéà éàðàëû áèð
åøãëÿ Ãàðàøû ìöäàôèÿ åòäè (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ðàéîí ñÿùèééÿ ìÿíòÿãÿñè ñàüëàì óøàãëàðûí
éàðûøûíû äöçÿëòìèøäè (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÐÀÌÀÇ – ÕÅÉÈÐËÈ Ïèñ âÿ éàðàìàç
úÿùÿòëÿð èñÿ íÿçÿðèíäÿí ãà÷ûðäû (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); ×îõ çàìàí õåéèðëè ìÿñëÿùÿò àëûðäûëàð
(Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÐÀÌÀÇËÛÃ – ÉÀÕØÛËÛÃ Ðÿùèì-
ëèäÿí ùÿð úöð éàðàìàçëûã, ëàãåéäëèê, àðõà-
éûí÷ûëûã ýþçëÿéèðäè (È.Ùöñåéíîâ); Áèç èñÿ
áåëÿ øÿðòëÿøÿê; éàçûíûí ïèñëèéèíè äÿ, éàõøûëû-
üûíû äà ùàìûäàí ÿââÿë éàçàíûí þçöíÿ äåéÿê
(Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÐÀÍÛØ – ÞËÖÌ Ñÿí êè, éàðàíûøäàí
ýþçÿëñÿí áåëÿ; Áèð äàñòàí îëìóñàí àüûçà,
äèëÿ (Ñ.Âóðüóí); Íÿäÿíñÿ ùÿéÿòäÿ áèð þëöì
ñöêóòó ùþêì ñöðöðäö (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÐÀÍÌÀÃ – ÄÀÜÛËÌÀÃ Òèêèíòèäÿ
êè÷èê áèð þçôÿàëèééÿò äÿðíÿéè éàðàíäû
(È.ßôÿíäèéåâ); Øèðèíëèê è÷èëÿí àõøàì ãîíàã-
ëàð ìöáàðÿêáàäëûã åäèá äàüûëäû (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÐÀÍÌÀà – ÞËÌßÊ Ìÿí ÿçèëÿí
áèð ñèíôèí ùàéãûðàí; Ùàãã áàüûðàí ñÿäàñûí-
äàí éàðàíäûì (Ì.Ìöøôèã); Þçöìöçöíêöíö
íèéÿ þëäöðöðëÿð, àé äÿëè, íÿ îëóáäóð äåéèð!
(Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÐÀÐËÛ – ÕÅÉÈÐÑÈÇ ßñèë áÿëà îðà-
ñûíäàäûð êè, óñòà çåéíàëëàð þçëÿðèíè äöíéàäà
ÿí àüûëëû, èøýöçàð âÿ éàðàðëû àäàì ùåñàá
åäèðëÿð (Ì.Èáðàùèìîâ); Õåéèðñèç àäàìëàðû
õåéèðëè èøëÿðÿ úÿëá åòìÿê ëàçûìäûð.
ÉÀÐÀØÛÃËÛ – ÊÈÔÈÐ ×îõ àðûã îëìà-
ñûíà áàõìàéàðàã, éàðàøûãëû áèð îüëàí èäè
(È.ßôÿíäèéåâ); Êèôèðäèð, àììà íÿ îëñóí êè,
êèøèíèí áÿõòè âóðóá (Ì.Ùöñåéí).
ÉÀÐÀØÛÃÑÛÇ – ÑßËÈÃßËÈ Î, íÿùàéÿò,
áàëàúà, éàðàøûãñûç åâ ñå÷èá ãàïûíû äþéäö
ÉÀÐÜÀÍ – ÄÖÇ
(Ñ.Âÿëèéåâ); Ñÿëèãÿëè äèððèê÷è êèìè áàøûíûí
àëàüûíû òÿðòÿìèç âóðìàã... èñòÿéèðäè (Ìèð
Úÿëàë).
ÉÀÐÜÀÍ – ÄÖÇ Éàðüàí éàðàð ñèíÿñèíè
äàüëàðûí; Ñóëàð îâóð ñèíÿñèíè äàüëàðûí
(Ð.Ðçà); Éàðàäàí èíñàíëàð, ãóðàí èíñàíëàð;
Òóòìóø áàøäàí-áàøà ýåíèø äöçëÿðè (Î.Ñàðû-
âÿëëè).
ÉÀÐÛ – ÁÖÒÞÂ Áàüûìûçäàêû äÿôèíÿíè
÷ûõàðäûã. Éàðûñû ñÿíèí, éàðûñû ìÿíèì
(Ú.ßìèðîâ); Áóíëàðû áöòþâ ìÿíÿ âåðèí.
ÉÀÐÛÀÚ – ÉÀÐÛÒÎÕ Îíóí þçö äÿ
éàðûàú, éàðûòîõ äîëàíûð (Ì.Ùöñåéí).
ÉÀÐÛÌ×Ûà – ÁÖÒÞ Ñàäÿ úöìëÿëÿð
úöìëÿ öçâëÿðèíèí èøòèðàêûíà ýþðÿ áöòþâ âÿ éà
éàðûì÷ûã îëóð.
ÉÀÐÛÌ×Ûà – ÄÎËÓ Êîðîüëó áàõäû êè,
àðïà ÷óâàëëàðû éàðûì÷ûãäû (“Êîðîüëó”); Èðè
îúàãëàðûí öñòöíäÿ äîëó ãàçàíëàð áóüëàíûð
(Ì.Ðçàãóëóçàäÿ).
ÉÀÐÛÌ×Ûà – ÒÀÌ Ñþùáÿò éàðûì÷ûã
ãàëäû. Ùèäàéÿò ùàäèñÿíè òàìàì äàíûøäû (Ìèð
Úÿëàë).
ÉÀÐÛÇÀÐÀÔÀÒ – ÉÀÐÛÚÈÄÄÈ Ìóñ-
òàôà áó ñþçëÿðè éàðûçàðàôàò, éàðûúèääè äåäè
(Ý.Ùöñåéíîüëó).
ÉÀÑÑÀÐ – ÔßÐËÈ Ñîíðà äåäè: – À
éàññàð; Ñÿíè áèð þéðÿäÿí âàð (À.Øàèã); Ôÿðëè
äåéèë, ãîé ýåòñèí.
ÉÀÑÑÀÐ – ÝÞÇßË Ãîðõìà éàññàð,
ìÿðäàíà îë, îòóðàã, ßùìÿä, ýèð ãîëóíà, ùà...
áåëÿ (Í.Âÿçèðîâ); Ãèâàìè ÷îõ ýþçÿë èíñàí-
äûð (Ì.Ùöñåéí).
ÉÀÑÒÛ – ÄÖÇ Áÿçèëÿðè þçöíö ñóéà àòûá
÷èìèð, áÿçèëÿðè äÿ éàñòû äàøëàðû ñóéóí öçöíäÿ
ñöðöøäöðöðäöëÿð (È.Øûõëû); Ñöìöê äöçäö,
àììà àøàüûñûíûí ÿòè õîðóç ïèïèéè êèìè äöøöá
ñîë éàíà (Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ).
ÉÀØ – ÃÓÏÃÓÐÓ Éàø ïàëòàðû î ÿëèíäÿí
áó ÿëèíÿ àëûðäû (Ì.Åéíóëëàéåâà); Çÿíí åéëÿ-
ìÿñèí êþíëöìöí åøã àòÿøè ñþíäö; Éàõóä öðÿ-
éèì ãóïãóðó áèð éàðïàüà äþíäö (Ñ.Ðöñòÿì).
ÉÀØ – ÃÓÐÓ Ãóðóíó éîõëàéûí, éàøû
éîõëàéûí; Ýàùäàí äîëó äþéöð, ýàùäàí ãàð
éàüûð (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÉÀÂÀ – ßÕËÀÃËÛ
ÉÀØÀÐÌÀÃ – ÃÓÐÓÌÀÃ Ýþçëÿðèíèç
éàøàðäû, ùÿìúèíñëÿðèíèçè þëäöðìÿê ö÷öí
áàðûòûíûçû ãóðóäóðñóíóç (Ì.Òàëûáîâ); Àüëà-
ìàãäàí ýþçöíöí éàøû ãóðóäó (“Óëäóç”).
ÉÀØÀÉÛØ – ÞËÖÌ Îíà åëÿ ýÿëèðäè êè,
êÿíääÿêè ãàéíàð ùÿéàò, ýöìðàùëûã, ôÿðÿùëè
éàøàéûø äà ãîíàãëàðûí àéàüû èëÿ ýÿëìèøäèð
(ß.Âÿëèéåâ); Ùÿð èêèñèíèí þëöì õÿáÿðè ýÿëèá
(Ìèð Úÿëàë).
ÉÀØËÀÌÀÃ – ÃÓÐÓËÀÌÀÃ Ìöäèð
áèðäÿí è÷ÿðè ýèðäè. Íàòèã ÿëèíè ñòÿêàíà àòäû
êè, áèð àç áîüàçûíû éàøëàñûí (“Êèðïè”); ×óõà-
ñûíûí ÿòÿéè èëÿ áåëèíè ãóðóëàäû (È.Øûõëû).
ÉÀØËÀØÌÀÃ – ÚÀÂÀÍËÀØÌÀÃ
Ùèññ îëóíóðäó êè, Âåðà éàøëàøìûøäûð (È.Øûõëû);
“Àé åëëÿð!” äåéèðÿì öðÿéèìäÿ ìÿí; Þìöð
úàâàíëàøûð åëëÿð äåìÿêäÿí (Ñ.Âóðüóí).
ÉÀØËÛ – ×ÎÚÓà Éàøëû êèøèëÿðäÿí áèðè
éàõûí äÿéÿäÿí ÷ûõûá îíëàðà “õîø ýÿëìèø-
ñèíèç” äåäè (Ì.Åéíóëëàéåâà); Ñöäÿìÿð
÷îúóãëàð êèìè èêè ñþçäÿí ôÿçëÿ áèð øåé
áèëìÿç (Ù.Úàâèä).
ÉÀØËÛ – ÃÓÐÓ Éàøëû ýþçëÿðèíäÿí þïäö
(Ñ.Âÿëèéåâ); Ìÿììÿäùöñåéíèí äèðñÿéèíÿ
÷ûðïûëàí àüàú, ãóðó îäóíà âóðóëìóø áàëòà
êèìè ñÿñëÿíäè (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀØËÛ – ÑÖÄßÌßÐ Éàøëû êèøèéÿ òÿøÿê-
êöðöíö áèëäèðäè (Ì.Åéíóëëàéåâà); Àú ãàëìûø
ñöäÿìÿð áàëàëàðûí ìÿëÿìÿñèíäÿí éåð, ýþé
òèòðÿéèðäè (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÉÀÒÌÀÃ – ÀÉÛËÌÀÃ Ãÿäèð ñàíêè
éàòìûøäû, éóõóäàí àéûëäû (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÒÌÀÃ – ÄÓÐÌÀÃ Ýöíÿøäÿí òåç
äóðàð, àéäàí ñîíðà éàòàðäû, ýöíöíö òþâëÿäÿ
âÿ ñàìàíëûãäà êå÷èðÿðäè (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÒÌÀÃ – ÃÀËÕÌÀÃ Áÿëè, ñààòëàðëà,
ýöíëÿðëÿ Âÿôàäàðûí áåéíèíäÿ áó ôèêèðëÿðèí
áèðè éàòûð, î áèðè ãàëõûð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÉÀÒÌÀÃ – ÎÉÀÍÌÀÃ Ëàðèñà àéëà áèð
éàòàð, ýöíÿøëÿ áèð îéàíàðäû (Ì.Ùöñåéí).
ÉÀÂÀ – ßÄßÁËÈ Íÿ éàâà ñþéëÿéèðñÿí,
àé ýÿäÿ! (Í.Âÿçèðîâ); Âàãèÿí Ãàñûì ÿìè
÷îõ ÿäÿáëè âÿ ñþç åøèäÿí èäè (Ú.Ìÿììÿä-
ãóëóçàäÿ).
ÉÀÂÀ – ßÕËÀÃËÛ Äåéèðÿì, Êàìèë,
áó àðâàäûíûí èïèíè ÷ÿê, ñÿùÿðäÿí àõøàìà
135
ÉÀÂÀÍ – ÉÀÜËÛ
êèìè áóëâàðäà éàâà ãûçëàð êèìè à÷ûã ýÿçèá
îíóíëà-áóíóíëà ìûðò âóðóá ýöëöð (Ñ.Ñ.Àõóí-
äîâ); ßõëàãëû óøàãäûð (“Àçÿðáàéúàí ãàäûíû”).
ÉÀÂÀÍ – ÉÀÜËÛ Êàñûáûí äöðìÿéè
éàâàí îëñà äà, äèëè éàüëû îëàð (Àòà. ñþçö).
ÉÀÂÀØ – ÁßÐÊ ßââÿë éàâàø, ñîíðàäàí
áÿðê þñêöðäöì (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÂÀØ – ÚßËÄ Ãûç éàâàø àääûìëàðëà
îíó èçëÿéèð (Ì.Ùöñåéí); Î úÿëä õÿñòÿëÿðèí
éàíûíà ãà÷äû (Ú.Ìÿììÿäîâ).
ÉÀÂÀØ – ÑÖÐßÒËÈ Áó ìÿêòóá ýåúÿ-
éàðûñû Ùàúû Ùÿñÿíèí è÷ÿðè îòàüûíäà éàâàø
ñÿñëÿ îõóíäó (Ìèð Úÿëàë); Øàèðèí èòè ýþçö,
ùÿññàñ àüëû, ùÿì äÿ ñöðÿòëè éåðèøè âàð...
ÉÀÂÀØ – ÒÅÇ Ñòÿêàíû íÿëáÿêèéÿ éàâàø
ãîé (Ìèð Úÿëàë); Òåç ÿíúèð àüàúûíûí àëòûíà
÷ÿêèëäèì âÿ ôèêèðëÿøäèì (É.ßçèìçàäÿ).
ÉÀÂÀØ – ÒßËßÑÈÊ – Àé ëÿëÿ, éàâàø
ñöðöí! (Ìèð Úÿëàë); Ñöðìÿ õàëà ßçèçè ùàìàì-
õàíàéà ñàëûá ìÿòáÿõÿ ãàéûòäû âÿ òÿëÿñèê
éåìÿê ùàçûðëàìàüà áàøëàäû (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÉÀÂÀØÚÀ – ÁßÐÊ Áèð äÿôÿ àõøàì
êèì èñÿ ãàïûíû éàâàøúà äþéäö (Ú.Ìÿì-
ìÿäîâ); ßêáÿðèí áàëäûðû áÿðê ýþéíÿäè (Ìèð
Úÿëàë).
ÉÀÂÀØÄÀÍ – ÁßÐÊÄßÍ Åëÿ áåëÿ
÷àüûðûá îéàäà áèëìÿéÿúÿéèíè ýþðÿíäÿ úÿëä
îíëàðà éàíàøäû, ùÿðÿñèíÿ áèð äöðòìÿ èëèø-
äèðäè, ÿëáÿòòÿ, áÿðêäÿí éîõ, éàâàøúàäàí
(Ì.Ùöñåéí).
ÉÀÂÀØÛÌÀà – ÝÖÚËßÍÌßÊ Éàüûø
éàüûðäû, ýàù ýöúëÿíèð, ýàù äà éàâàøûéûðäû
(“Óëäóç”).
ÉÀÂÀØÛÌÀà – ÒßËßÑÌßÊ Àò ñÿùÿðÿ
éàõûí ëàï éàâàøûäû (È.Øûõëû); Ýàâóð ìàëûíû
éåìÿéÿ òÿëÿñìÿê ýÿðÿêäèð, òÿëÿñìÿê (Ìèð
Úÿëàë).
ÉÀÂÀØÛÒÌÀÃ – ÀÐÒÛÐÌÀÃ Áÿáèð
áÿé ñÿñèíè éàâàøûòäû, íþêÿðèíÿ õÿëâÿòè
äàíûøäû (Ìèð Úÿëàë); Õàñàéûí èøòàùû äàùà äà
àðòäû (Ì.Ùöñåéí).
ÉÀÂÀØÛÒÌÀà – ÉÅÉÈÍËßÒÌßÊ
...Çåéíàë òÿãèá åòäèéè äöøìÿíèí éóâàðëàí-
äûüûíû ýþðöíúÿ àòûíû éàâàøûòäû (ß.ßáöëùÿñÿí);
Ñàëàòûí àääûìëàðûíû éåéèíëÿòäè (È.Øûõëû).
136
ÉÀÇÌÀà – ÑÈËÌßÊ
ÉÀÉÜÛÍ – ÉÛÜÚÀÌ Îòàüûí äþøÿìÿñè
éàéüûí éîõ, éûüúàì äþøÿìÿëèäèð.
ÉÀÉÛËÌÀÃ – ÉÛÜÛËÌÀÃ Ñó êèìè
öðÿéèìÿ éàéûëûð, ñþçöí äöçö (Ñ.Ðöñòÿì);
Øàù éåäè äîéäó, ñöôðÿ éûüûëäû (Ì.Ô.Àõóíä-
çàäÿ).
ÉÀÉËÀÃ – ÀÐÀÍ Êþ÷ÿð àðàíäàí åë,
ýåäÿð; Éàâàø-éàâàø éàéëàüà (À.Ñÿùùÿò).
ÉÀÉÌÀà – ÁÖÊÌßÊ Ãàäûíëàðäàí
áèðèñè éóõà éàéûð, î áèðèñè äÿ ÷åâèðèðäè
(ß.Âÿëèéåâ); Ùÿäèééÿ áèð ïàð÷à ÷þðÿê ýþòö-
ðöá ãÿçåòÿ áöêäö (Ìèð Úÿëàë).
ÉÀÇ – ÃÛØ Éàçäà ÷àëàí, ãûøäà îéíàð
(Àòà. ñþçö).
ÉÀÇ – ÏÎÇ Åé, äà äûü îëäóã, ýàù äåéèð
éàç, ýàù äåéèð ïîç (Àíàð).
ÉÀÇÛ – ÏÎÇÓ Éàçûéà ïîçó éîõäóð (Àòà.
ñþçö).
ÉÀÇÛà – ÄßËßÄÓÇ Áó éàçûã ãûç ùå÷
äÿ ñàòãûí àäàìà îõøàìûð (Ú.ßìèðîâ); Éàõøû,
àé äÿëÿäóç! Áèð äàíûø ýþðÿê; Íå÷ÿéÿ ñàòìû-
ñàí éîõ âèúäàíûíû? (Ñ.Âóðüóí).
ÉÀÇÛÃËÛà – ÄßËßÄÓÇËÓà Πáöòöí
éàçûãëûüû, êèìñÿñèçëèéè èëÿ ýþç þíöíäÿ úàí-
ëàíûð (Ìèð Úÿëàë); Ìÿí Ìèðçÿíèí äÿ äÿëÿ-
äóçëóüóíó ýþðìöøÿì (Ñ.Ðÿùèìîâ).
ÉÀÇÛËÛ – ØÈÔÀÙÈ Áó äåäèêëÿðèíèçè
éàçûëû ñóðÿòäÿ òÿñäèã åäèðñèíèçìè? (Ò.Êàçû-
ìîâ); Áó íÿòèúÿ ùÿëÿëèê ùÿêèìèí øèôàùè ðÿéè
èäè (Ò.Êàçûìîâ).
ÉÀÇÛËÛØÛ – ÏÎÇÓËÓØÓ Ìÿãàëÿíèí íÿ
éàçûëûøû, íÿ äÿ ïîçóëóøó ìÿíè à÷äû. “Àçÿð-
áàéúàí ýÿíúëÿðè”
ÉÀÇËÀÌÀà – ÃÛØËÀÌÀà ×îõ òåç
éàçëàìûñàí (“Èçàùëû ëöüÿò”); Áèçèìëÿ ãûøëà-
éûð ôÿãÿò äîëàøà, ñÿð÷ÿ, ñàüñàüàí (À.Ñÿùùÿò).
ÉÀÇËÛÃ – ÃÛØËÛÃ Éîõñà áèç áîñòàí
ö÷öí, éàçëûã ÿêèí ö÷öí àéûðäûüûìûç ñàùÿéÿ
ñó ÷àòäûðà áèëìÿéÿúÿéèê (ß.ßáöëùÿñÿí); Ïÿðè
íÿíÿ þç ãûøëûã àçóãÿñèíè éûüìûøäû.
ÉÀÇÌÀÃ – ÏÎÇÌÀÃ Þíöìäÿêè äÿô-
òÿðÿ áèð ÷îõ øåé éàçäûì, ïîçäóì (Ñ.Ðöñòÿì).
ÉÀÇÌÀà – ÑÈËÌßÊ Ãàç ëÿëÿéè ãàíóí
éàçàð (Àòà. ñþçö); Çàìàí ñèëÿð öðÿêëÿðäÿí
íàëÿíè (Ñ.Ðöñòÿì).
ÉÅÊÄÈË – ÌÖÕÒßËÈÔ
ÉÅÊÄÈË – ÌÖÕÒßËÈÔ Øóðà ùþêóìÿ-
òèíèí òÿêëèôëÿðèíè öðÿêäÿí, éåêäèë, éåêúÿùÿò
àëãûøëàìàëûéûã (ß.Ùàãâåðäèéåâ); Áó ìÿñÿëÿ
áàðÿäÿ ôèêèðëÿð ìöõòÿëèôäèð.
ÉÅÊß – ÁÀËÀÚÀ Áèðèñèíèí ãóëàãëàðû
éåêÿäèð (Ú.ßìèðîâ); Òàéãûë÷à Êàçûì èíäè
äÿ èçäèùàìû éàðûð, áàëàúà àäàìëàðûí áàøûíäàí
àõñàã ãàðüà êèìè àääàéûá îòóðäó (Ìèð Úÿëàë).
ÉÅÊßÁÀØ – ÌßÐÈÔßÒËÈ ×îõëàðû
öçöíÿ äóðäóëàð; Êþíëöíö ãûðäûëàð; Íÿ äåéèì
î éåêÿáàøëàðà?! (Ì.Ìöøôèã); ßøðÿô ùÿð
îüóëóí òàéû äåéèëäè. Ùÿëÿ áó ìàùàëäà îíóí
êèìè ýþçÿë-ýþé÷ÿê, ãàíàúàãëû, ìÿðèôÿòëè áèð
îüóë éîõ èäè (È.Øûõëû).
ÉÅÊßÕÀÍÀËÛà – ÑÀÄßËÈÊ Áèëìè-
ðÿì ùå÷ ñèçÿ áó èääèà, áó éåêÿõàíàëûã
ùàðàäàí áåëÿ ýÿëèáäèð (Ñ.Ðÿùèìîâ); ßçèç-
áÿéîâ ãàïûäàí è÷ÿðè ýèðèíúÿ æàíäàðì ðÿèñè
þçöíö ñàäÿëèéÿ âóðóá, åùòèðàìëà àéàüà
ãàëõäû... (Ì.Ùöñåéí).
ÉÅÊßËÈÊ – ÁÀËÀÚÀËÛà Áàøûí
éåêÿëèéè äþâëÿòäèð, àéàüûí éåêÿëèéè íåéáÿò
(Àòà. ñþçö); Àéàüûí áàëàúàëûüû äà ñèììåò-
ðèéàíû ïîçóð.
ÉÅÊÍßÑßà – ÔßÐÃËÈ Ãîúàìàí òàéãà
ìÿíäÿí èíúèìÿñèí, î áèð àç éåêíÿñÿãäèð
(Ñ.Ñÿðõàíëû); Îíëàðûí ôèêèðëÿðè ôÿðãëèäèð.
ÉÅÊÐßÍÝ – ÌÖÕÒßËÈÔ Ìÿí éåíÿ
äÿ, ùÿìèøÿ îëäóüó êèìè îíà ñàäÿ âÿ éåêðÿíý
úàâàáëàð âåðäèì (Ì.Ñ.Îðäóáàäè); Ìààðèô
øþáÿñèíÿ ìöõòÿëèô èø ö÷öí äÿñòÿ-äÿñòÿ ìöÿë-
ëèì, òÿëÿáÿ ýèðèá, ÷ûõûðäû (Ìèð Úÿëàë).
ÉÅËÁÅÉÈÍ – ÀÜÛËËÛ Þçö äÿ áóíóí
êèìè éåëáåéèí àðâàä? (Ì.Èáðàùèìîâ); Éóì,
éîëäàø Àíêåòîâ, àüûëëû ñþç äàíûøìàäûí (Ìèð
Úÿëàë).
ÉÅËËÈ – ÉÀÂÀØ Áèðäÿí Áàüûðà åëÿ ýÿëäè
êè, Òöíçàëÿ áàøûíû éåëëè òÿðïÿòñÿ, áîüàçû
ìåéâÿ ñàïëàüû êèìè öçöëÿ áèëÿð (È.Ìÿëèê-
çàäÿ); Éåðèíäÿí éàâàø òÿðïÿíèá ÿë-öçöíö
éóìàüà áàøëàäû (“Àçÿðáàéúàí”).
ÉÅÍÈ – ÊÞÙÍß Éåíè êÿíä êþùíÿ êÿíäè
êèòàáëàðäàí ïîçìàãäà (Ñ.Ðöñòÿì).
ÉÅÍÈÚß – ×ÎÕÄÀÍ Ñòàíñèéà éåíèúÿ
éàðàäûëìûøäû âÿ ðàéîíäà ÿí úàâàí ÌÒÑ
ÉÅÉÈÍËÈÊ – ÉÀÂÀØËÛÃ
ùåñàá îëóíóðäó (Ì.Èáðàùèìîâ); Àõû, ÷îõäàí
ýþðöøìöðöê (Ò.Êàçûìîâ).
ÉÅÍÈËÈÊ – ÊÞÙÍßËÈÊ Ñÿíè ñåâèí-
äèðÿúÿê áèð éåíèëèê éîõäóð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè);
Ùþðìÿòè áåëÿ áàøà äöøìÿê êþùíÿëèêäèð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÉÅÍÈÉÅÒÌß – ÉÀØËÛ Íÿ ÷îõäóð
êÿíäèìèçäÿ éåíèéåòìÿ úàâàíëàð (ß.Ùàãâåð-
äèéåâ); Éàøëû âÿ òÿúðöáÿëè ìèíèúèëÿðëÿ àò
ãîøàøäûðìàüû áåëÿ áàúàðûðäû (Ì.Ùöñåéí).
ÉÅÐ – ÝÞÉ Ýþéäÿí áèð äàìúû äà äöø-
ìÿäè éåðÿ; Éåðäÿí ñóëàð úîøäó, ñåëëÿð îéàíäû
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÉÅÐÈÌßÊ – ÄÀÉÀÍÌÀà Áèð ãîøà
êþùíÿ ïàëòàð ÿéíèíäÿ; Éåðèéèð éîëäà òîðáà
÷èéíèíäÿ (À.Ñÿùùÿò); Êöëÿê éàòûð, ãàð äàéà-
íûð, à÷ûëûð ñÿùÿð (Ñ.Âóðüóí).
ÉÅÐÈØ – ÄÓÐÓØ Éåðèø äÿ, äóðóø äà
áàøãàëàøûáäûð; Éàíàøûá ÿë âåðèð ýþðñÿ ùÿð êèìè
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÉÅÐÈØËÈ – ÄÓÐÓØËÓ Úåéðàí éåðèøëè
éàðûí; Àü áóõàãäà õàëû âàð (Áàéàòû); Áàøû-
à÷ûã, ñàêèò äóðóøëó, áàùàð ýåéèìëè ðóñ, ñàíêè
îíóí þçöíÿ ýöëöðäö (Ìèð Úÿëàë).
ÉÅÐÑÈÇ – ÌÖÍÀÑÈÁ Ðàìèçèí éåðñèç
ñþçö ìöÿëëèìè ëàï ùàëäàí ÷ûõàðäû (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Íåéëÿéèì, ìöíàñèá áèëäèéèì áóäóð;
Éàçìàñàì äà þçöí ùèññ åäÿúÿêñÿí...
(Î.Ñàðûâÿëëè).
ÉÅÒÈÌ – ÀÒÀ-ÀÍÀËÛ Õåéèð, ìÿí áÿä-
áÿõò òÿêúÿ, éåòèì áþéöìöøÿì (Ú.ßìèðîâ);
Óøàã àòà-àíàëû áþéöéöð.
ÉÅÒÊÈÍ – ÕÀÌ ×ûõìà ÿðèê àüàúûíà,
áèùóäÿ, äèëáÿðèì; Éåí ýÿë àøàüû, íÿ éåòêèíè
âàð, íÿ õàìû âàð (Ì.Ìþúöç).
ÉÅÉÈÍ – ÉÀÂÀØ Äóðóí áèð íÿôÿñèìè
äÿðèì. Éåéèí ýÿëìèøÿì (Ú.Úàááàðëû); Éàâàø
ýåò, éûõûëûá ÿëèíäÿêèíè ñûíäûðàðñàí.
ÉÅÉÈÍËßÌßÊ – ÉÀÂÀØÛÌÀà Ñÿëèì
ýÿëÿí òÿðÿôäÿí äàëáàäàë ö÷ ýöëëÿ àòûëäû.
Êÿøôèééàò÷ûëàð éåéèíëÿäèëÿð (Ìèð Úÿëàë);
Áóäóð çóðíà éàâàøûäû (×ÿìÿíçÿìèíëè).
ÉÅÉÈÍËÈÊ – ÉÀÂÀØËÛÃ Òÿêÿð éóõà-
ðûéà àüûð-àüûð ÷ûõûð, åíèøÿ ôûðëàíàíäà éåéèíëè-
éèíäÿ ãàáàüûíäà äóðìàã îëìóð (Ñ.Ðÿùèìîâ);
Áåëÿ éàâàøëûã áèçè ùÿð øåéäÿí ìÿùðóì åäÿð.
137
ÉÅÇÈÄ – ÐßÙÌËÈ
ÉÅÇÈÄ – ÐßÙÌËÈ Áóíóí éàíûíäà éåçèä
àäàì íÿ ãÿëÿò åëÿéèð (Ñ.Âÿëèéåâ); Ðÿùìëè
àäàìñàí, éîëóíäà úàí ãóðáàí.
ÉßÃÈÍ – ØÖÁÙß Áÿëëèäèð éåðèìèç éÿãèí
äèâàíà (Ù.Ê.Ñàíûëû); Ñÿíèí äàâðàíûøûí ìÿíäÿ
øöáùÿ éàðàäûð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÉßÃÈÍËÈÊ – ØÖÁÙßËÈËÈÊ Áÿñ åëÿ
èñÿ, áèð áàëàúà öçöíö ýþñòÿð êè, éÿãèíëèê ùàñèë
îëñóí (Ö.Ùàúûáÿéîâ); Øöáùÿëèëèéèì äàùà äà
àðòäû.
ÉÛÜÛÍÒÛ – ÄÀÜÛÍÒÛ ßæäÿð áèð àç äà
óçàãëàøìàëû, êÿíàðäàí, äàø âÿ ãóì éûüûíòûëà-
ðûíûí àðàñû èëÿ ýåòìÿëè îëäó (Ñ.Ðÿùìàí);
Òàüûí î òÿðÿôèíäÿêè äàüûíòûíû ýþðìöðñÿí?
ÉÛÜÌÀà – ÁÈ×ÌßÊ Áè÷èí äÿ, éûüûí äà
ÿëäÿí ÷ûõäû (Ìèð Úÿëàë).
ÉÛÜÌÀÃ – ÄÀÜÛÒÌÀÃ Àëëàù îíó
éûüìàüà éîõ, äàüûòìàüà éàðàòìûøäû (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
ÉÛÜÌÀà – ÑÞÊÌßÊ Òöôÿíýèí ùèññÿ-
ëÿðèíè éàüëàéûá, áèð-áèð éåðèíè éûüäû (“Àçÿð-
áàéúàí”); Òöôÿíýè ñþêöá ÷óëà áöðöäöëÿð,
ãàòûðëàðûí ãàðíû àëòûíäà ýèçëÿòäèëÿð (Ìèð Úÿëàë).
ÉÛÜÌÀà – ÒÞÊÌßÊ Áþéöê íÿ òþêñÿ,
óøàã îíó éûüàð (Àòà. ñþçö).
ÉÛÜÍÀÃ – ÄÀÜÛÍÛÃ Ýöíäÿ áèð ãàïûéà
ñàëûðëàð éûüíàã (Ã.Çàêèð); Ãÿäèð àòûí öñòöíäÿ
äàüûíûã ñà÷ëû Ãóìðóíó ãóúàãëàäû (Ìèð Úÿëàë).
ÉÛÕÌÀÃ – ÃÀËÄÛÐÌÀÃ Óøàüû âóðóá
éåðÿ éûõäûëàð (“Óëäóç”); Ýÿðÿê ñèç ãîëóíäàí
òóòóá ãàëäûðàñûíûç (Ìèð Úÿëàë).
ÉÛÕÌÀÃ – ÃÓÐÌÀÃ Áþéöê áèð äöí-
éàíû éûõìàã, ó÷óðìàã; Éåðèíäÿ áàøãà áèð
äöíéà äà ãóðìàã? (Ñ.Âóðüóí).
ÉÛÕÌÀà – ÒÈÊÌßÊ Àðâàä âàð, åâ
òèêÿð, àðâàä âàð, åâ éûõàð (Àòà. ñþçö).
ÉÛÐÒÛÚÛ – ÌßÄßÍÈ Ðÿçèë äöøìÿí
éàðàëàíìûø; Éûðòûúû áèð úàíàâàðäûð (Ñ.Âóðüóí);
Îíëàð èñòÿéèð êè, áèç äÿ ãàáàüà ýåäÿê, ìÿäÿíè
õàëãëàð úÿðýÿñèíÿ ÷ûõàã (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÉÛÐÒÛà – ÒßÇß Àñëàíûí êþùíÿ, éûðòûã
÷ÿêìÿñè òÿçÿ ïàëòàðûíà éàðàøìûðäû (Ñ.Âÿëèéåâ);
Òÿçÿ àéàããàáûñûíû ýåéèíèá ýåòäè (“Óëäóç”).
ÉÎÜÓÍ – ÀÐÛÃ Àðàáà÷û éîüóí áèð êèøè
èäè (ß.ßáöëùÿñÿí); Îíóí î ìåùðèáàí êÿíä
138
ÉÞÍÄßÌÑÈÇ – ÁÈ×ÈÌËÈ
ãûçûíûí àðûã, äöç, ìèëëÿð êèìè úÿëá åäÿí áàð-
ìàãëàðûíû àøêàð ýþðöðäö (Ìèð Úÿëàë).
ÉÎÜÓÍ – ÍÀÇÈÊ Áàëäûð, äåéÿðìèø, íÿ
÷îõ éîüóí, íÿ äÿ íàçèê îëà, àéàãëàðû åëÿ òÿí
ýÿðÿê êè, ñàü èëÿ ñîë ñå÷èëìÿñèí (Ìèð Úÿëàë).
ÉÎÜÓÍËÀØÌÀà – ÍÀÇÈÊËßØÌßÊ
Ñÿñè áèð àç éîüóíëàøìûøäû (Ñ.Âÿëèéåâ); Ñÿñè
íÿñÿ íàçèêëÿøèá.
ÉÎÕ – ÁßËÈ Àëìàç ìÿíèì äåéèëñÿ,
ñÿíèíìè îëìàëûäûð? Éîõ (Ú.Úàááàðëû); Ãöä-
ðÿò Èñìàéûëçàäÿíè òàíûéûðñàíìû? – Áÿëè
(Ì.Ùöñåéí).
ÉÎÕÑÓË – ÊÀËÀÍ ×îõ éîõñóëó
ãîïàðìûø; Çàëûìûí ïÿíúÿñèíäÿí (À.Øàèã); –
Ùÿðè, þçö äÿ êàëàíäûð (Ú.ßìèðîâ).
ÉÎÕÑÓËËÀØÌÀÃ – ÂÀÐËÀÍÌÀÃ
Øàìàõû áàçàðû çÿíýèí áàçàðäûð; ßôñóñ, éîõ-
ñóëëàøûð ýåò-ýåäÿ áèð àç (Ì.Ðàùèì); Áàëîüëàí
ìöâÿããÿòè îëàðàã âàðëàíìàã ôèêðèíäÿí ÿë
÷ÿêäè (Ú.ßìèðîâ).
ÉÎÕÑÓËËÓÃ – ÂÀÐËÛËÛÃ Âàðëûëûüà
òÿëÿñÿí, éîõñóëëóüà òåç äöøÿð (Àòà. ñþçö).
ÉÎÕÓØ – ÅÍÈØ Åíèøè, éîõóøó, äöçö áèð
îëóá; Ìÿðàìû, ìÿãñÿäè, öçö áèð îëóá
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÉÎÕÓØËÓ – ÅÍÈØËÈ Åíèøëè, éîõóøëó áó
éîëëàðäà áàõ! Âàðìû òîïóã ñàëûá áöäðÿ-
ìÿéÿí êÿñ (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÉÎÕÓØËÓÃ – ÅÍÈØËÈÊ Éîëóí åíèøëèéè
âÿ éà éîõóøëóüó éîõ, ñÿíèí ùÿðÿêÿòèí ìÿíè
úàíà ýÿòèðäè (“Óëäóç”).
ÉÎÕÓØÑÓÇ – ÅÍÈØÑÈÇ Éåðè óøàãëàðëà
ýÿç, äîëàí áèð àç; Áó äöíéà åíèøñèç, éîõóø-
ñóç îëìàç (Ç.Õÿëèë).
ÉÎÐÓËÌÀà – ÄÈÍÚßËÌßÊ Çÿùìÿò
÷ÿêèáñÿí, éîðóëóáñàí, ýåò ðàùàò îë (ß.Ùàã-
âåðäèéåâ); Áèð àç éàòûá äèíúÿëìÿê èñòÿéèðÿì
(Ú.ßìèðîâ).
ÉÞÍ – ÀÐÕÀ Ýàù éþíöìö ÷åâèðèðÿì
Øèðâàíà; Ýàù öç òóòóá Ýöðúöñòàíà àüëàðàì
(Ìîëëà Úöìÿ); Àðõà úÿðýÿäÿí áàøûà÷ûã áèð
àäàì ãûøãûðûðäû (Ìèð Úÿëàë).
ÉÞÍÄßÌÑÈÇ – ÁÈ×ÈÌËÈ Êîáóä ñèôÿòè,
éþíäÿìñèç áÿäÿíè âàðäû (Ñ.Ðÿùìàí); Ýþçÿë
áè÷èìëè ïàëòàðëàð âàðäû.
ÉÞÍÄßÌÑÈÇ – ÌÖÒßÍÀÑÈÁ
ÉÞÍÄßÌÑÈÇ – ÌÖÒßÍÀÑÈÁ Íÿ
éþíäÿìñèç àäàìäûð (À.Øàèã); Äÿéèðìè,
ìöòÿíàñèá öçö âàðäû... (Ìèð Úÿëàë).
ÉÞÍÄßÌÑÈÇ – ÉÀÐÀØÛÃËÛ “Ñèë”
äåäè ÿíäàìûíäàí; Éþíäÿìñèç ëÿêÿëÿðè!
(ß.Úàâàä); Ùÿáèáÿ ãàðà, äîëó, ìöòÿíàñèá
áîéëó, éàðàøûãëû áèð ãûçäûð (Ìèð Úÿëàë).
ÉÓÁÀÍÌÀà – ÒßËßÑÌßÊ – Îüëóì
íèéÿ áåëÿ éóáàíìûñàí? (Ñ.Âÿëèéåâ); ...Ìÿú-
ëèñèìèçèí áèòìÿñèíÿ òÿëÿñèðäèì (Ìèð Úÿëàë).
ÉÓÕÀ – ÃÀËÛÍ Ùàâà äà áÿðê äîëóá,
éàüàúàã. ßéíèí äÿ éóõàäûð (Ñ.Ðÿùèìîâ);
ßéíèì ãàëûíäûð, öøöìöðÿì (“Óëäóç”).
ÉÓÕÓËÀÌÀÃ – ÀÉÛËÌÀÃ Óøàãëàðû
àðàáà áåøèê êèìè ñèëêÿëÿéèá éîðäóüóíäàí òåç
éóõóëàäûëàð (È.Øûõëû); Àéûëûí, äîñòóíóçó,
äöøìÿíèíèçè òàíûéûí! (Ì.Ùöñåéí).
ÉÓÕÓËÓ – À×Ûà Áèð ýöí ùÿð èêèñè
éóõóëó ýþçëÿðèíè à÷äû (À.Øàèã); Î, ñà÷û-áàøû
à÷ûã, åíëèñèôÿò áèð ãàäûí èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÉÓÕÓËÓËÓÃ – ÀÉÛÃËÛÃ Àõûðäà
þçöíö éóõóëóüà âóðäó (Ò.Êàçûìîâ); Éàðû
ùóø âÿ éàðû àéûãëûã àëÿìèíäÿ îíà [Àçàäèéÿ]
åëÿ ýÿëèðäè êè, ãóðòàðìàã áèëìÿéÿí áèð ÷àéäàí
êå÷ìÿêäÿäèð (Ì.Èáðàùèìîâ).
ÉÓÌÐÓ – ÉÀÑÒÛ Áàëàúà, éóìðó âÿ
ñöðöøêÿí äàøëàð àéàüû ãûäûãëàéûðäû (È.Øûõëû);
×àéûí éàñòû äàøëàðûíû ñå÷èá áèð òÿðÿôÿ éûüäû
(“Óëäóç”).
ÉÓÌØÀà – ÁßÐÊ Àðàáàíûí è÷è ýåíèø
âÿ éóìøàã èäè (È.Øûõëû); Èíñàí äàøäàí áÿðê,
ýöëäÿí íàçèêäèð (Àòà. ñþçö).
ÉÓÌØÀÃ – ÚÎÄ Éóìøàã äàüîòó; Ýþð
íÿ ðàùàòäûð (È.Òàïäûã); Áàøûíûí òöêö úîääóð,
çèë ãàðàäûð, àðõàéà äàðàéûð (Ý.Ùöñåéíîüëó).
ÉÓÌØÀà – ÑßÐÒ Ïèðè êèøè éåòìèø
éàøûíäà éóìøàãòÿáèÿòëè áèð ãîúà èäè
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ); Äàäàø ÷îõ ñÿðò àäàìäûð
(È.Ìÿëèêçàäÿ).
ÉÓÌØÀÃËÛà – ÁßÐÊËÈÊ Ìÿí
Òîüàíáÿéèí áó êèøèëèéèíäÿí âÿ ãÿëáè éóì-
øàãëûüûíäàí íÿùàéÿò äÿðÿúÿäÿ øàäëàíäûì
(Ì.Òàëûáîâ); Ìÿíèì áàðìàãëàðûì êîáóä-
ëóãäà, áÿðêëèêäÿ îéìàãäàí ãàëìàç (ß.ßáöë-
ùÿñÿí).
ÉÖÉÖÐÌßÊ – ÄÀÉÀÍÌÀÃ
ÉÓÌØÀÃËÛÃ – ÚÎÄËÓÃ Èíäèéÿ ãÿäÿð
åòäèéè êèìè éóìøàãëûã âÿ èòàÿò ýþñòÿðñÿ,
ãîë-ãàíàäû ãûðûëàúàãäûð (Ìèð Úÿëàë); Ùÿëÿ
ÿëèíèí úîäëóüó ýåòìÿìèøäèð (“Óëäóç”).
ÉÓÌÓà – À×Ûà Éóìóã ýþçëÿðèíè à÷
äà, áèð îéàí; Èíäè çàìàí áàøãà çàìàíäûð,
àíà! (Ñ.Âóðüóí); Éîõñà öçö à÷ûã ýþðìöñÿí?
(Ìèð Úÿëàë).
ÉÖÊËÖ – ÁÎØ Êèøè ÿëèíäÿ ÷îìàã; Ñöðöð
éöêëö þêöçö (À.Ñÿùùÿò); Ñòàðøèíà áîø ïàòðîí
éåøèéèíèí öñòöíäÿ îòóðóá (É.ßçèìçàäÿ).
ÉÖÊÑßÊ – ÀË×Àà Éîëóí öñò òÿðÿôèíäÿ,
éöêñÿê ãàéàëàðûí äþøöíäÿ... øàì àüàúëàðû
ýþðöíöðäö (Ñ.Øàìèëîâ); Ãÿäèðèí âàé õÿáÿðè
÷îõäàí àë÷àã äàõìàíû òèòðÿòìèøäè (Ìèð Úÿëàë).
ÉÖÊÑßÊ – ÀØÀÜÛ Éàëíûç áèð íþãñàíû
âàðäûð êè, ñÿâèééÿúÿ éöêñÿê äåéèë (Ì.Ùöñåéí);
Îíóí ñÿâèééÿñè ÷îõ àøàüûäûð (“Óëäóç”).
ÉÖÊÑßÊ – ÀÇ Ìöÿëëèì èíòèãàì ùèññè-
íèí éöêñÿê âÿ ìöãÿääÿñëèéèíäÿí ùÿðàðÿòëÿ
áÿùñ åäèðäè (ß.Ñàäûã); Áó èë áèçèì áàüûìûç
àç ìÿùñóë âåðÿúÿê.
ÉÖÊÑßËÈØ – ÅÍÈØ Èíäè áèçèìëÿ ñþùáÿò
çàìàíû î, éöêñÿëèøëÿð âÿ ýþçëÿíèëìÿç åíèø-
ëÿðäÿí èáàðÿò îëàí àç ãàëà áèð ÿñðëèê ùÿéàò
òàðèõ÷ÿñèíèí áó ñÿùèôÿñèíÿ äÿ þòÿðè øÿêèëäÿ
òîõóíäó (“Àçÿðáàéúàí”).
ÉÖÊÑßËÌßÊ – ÅÍÌßÊ Ýöíÿø áó
éåðëÿðäÿ ãàëõûá àòûíà; Éöêñÿëèð ýþéëÿðèí éåääè
ãàòûíà (Ñ.Âóðüóí); Òÿïÿíèí äèáèíäÿí áóëàüûí
öñòöíÿ åíäèì, ÿë âÿ öçöìö éóéóá ãàéíàüûí
ãûðàüûíäà îòóðäóì (À.Äèâàíáÿéîüëó).
ÉÖÍÝÖË – ÀÜÛÐ Éöêöí éöíýöëö ìÿí-
çèëÿ òåç éåòèøÿð (Àòà. ñþçö); Éöê àüûð –
ãöââÿò àç (Àòà. ñþçö).
ÉÖÍÝÖË – ÚÈÄÄÈ Îíó ñþéëÿìÿéÿ
ýÿëìèøÿì ñèçÿ; Éöíýöë ýþðöíìÿéèì ýþçëÿ-
ðèíèçÿ (Ñ.Âóðüóí); Ãÿäèð áÿé áó úèääè,
ðÿñìè ìöãÿääèìÿäÿí ñîíðà ãû÷ûíû ãàëäûðûá
äèçèíèí öñòöíÿ ãîéäó (Ìèð Úÿëàë).
ÉÖÉÖÐÌßÊ – ÄÀÉÀÍÌÀà Êö÷ÿäÿí
áèð ÷îúóã éöéöðäö åâÿ (Ì.ß.Ñàáèð); Ãàïû-
íûí àüçûíäà äàéàíäû, ìàðø âåðèá éåðëÿðèíÿ
ãàéûòäû (Ìèð Úÿëàë).
139
ÇÀÁÈÒßËÈ – ÉÓÌØÀÃ
Çç
ÇÀÁÈÒßËÈ – ÉÓÌØÀà Ãûç äà íÿ èñÿ
áàøãà ìèëèñ èø÷èëÿðèíäÿí áèð àç ñå÷èëÿí áó
çàáèòÿëè îüëàíà áàõûá ýöëöìñöíäö (Ù.Ñåéèä-
áÿéëè); Áÿíäàëû íåúÿ äèëè éóìøàã, ñþçöíö
áèëÿí ãàíàúàãëû îëìóøäó (Ìèð Úÿëàë).
ÇÀÙÈÄ – ÐÈÍÄ Èñòÿéèð úÿííÿòè çàùèä áó
ãÿäÿð ùèéëÿ èëÿ; ßáëÿùèí ôèêðèíè ýþð, äèëäÿ
òÿìÿííàñûíà áàõ (Ñ.ß.Øèðâàíè); Ðèíä ùÿð
øåéè äàíàí, ãåéäñèç âÿ ëàöáàëû àäàìäûð.
ÇÀÙÈÄËÈÊ – ÐÈÍÄËÈÊ Ùå÷ áèðèìèç
ìöãÿääÿñëèê âÿ çàùèäëèê èääèàñû åòìèðèê
(Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ); Ýÿë ñÿí ðèíäëèêäÿí ÿë ÷ÿê.
ÇÀËÛÌ – ÀÄÈË Áó, Úàùàí õàíûì êèìè
çàëûì âÿ ãîðõóëó äåéèëäè (Ì.Èáðàùèìîâ);
Ìþòÿáÿð ùÿäèñÿ ýþðÿ, ö÷ íÿôÿð àäèë øàùèä
øÿùàäÿò âåðñÿ, ...þâðÿòèí íèêàùû ôÿñõ ùåñàá
îëóíóð (Ìèð Úÿëàë).
ÇÀÐÀÔÀÒÚÛË – ÃÀÐÀÄÈÍÌßÇ Áèç
îíëàðû êÿíäèìèçèí Øàùìàð êèìè çàðàôàòúûë
ýÿíúëÿðè èëÿ ãàðøûëàéàã (È.ßôÿíäèéåâ); Õÿëèë
ÿñëèíäÿ ãàðàäèíìÿç àäàì èäè... (Ìèð Úÿëàë).
ÇÀÂÀË – ÑÅÂÈÍÚ Ùöíÿðäèð êå÷èðÿí
áèçè ùÿð îääàí; Îëàðìû ùöíÿðÿ çàâàë, àé Ìàðàë
(Á.Âàùàáçàäÿ); Éîëëàðäà éóáàíìûø ÿñýÿð
ìÿêòóáëàðû éåíèäÿí åâèìèçÿ öìèä, ñåâèíú âÿ
èíàì ýÿòèðäè (É.ßçèìçàäÿ).
ÇÀÂÀËËÛ – ÕÎØÁßÕÒ Ìÿí ñÿíäÿí
íÿ èñòÿéÿ áèëÿðÿì çàâàëëû ãàäûí (Ú.Ìÿì-
ìÿäîâ); Ñÿí íÿ ãÿäÿð õîøáÿõòñÿí, Ðåéùàí...
(Ì.Ùöñåéí).
ÇÀÉ – ÉÀÕØÛ Þêöçöí òàéäû, èøèí çàéäû
(Àòà. ñþçö); Øÿùÿðèí ÿí éàõøû ñàðàéëàðûíû î
éàðàòìûøäû (Ì.Ùöñåéí).
ÇÅÙÈÍËÈ – ÊÖÒ Ñÿëèì ÷îõ çåùèíëè óøàãäûð
(È.Øûõëû); – Àé êöò, íèéÿ áàøà äöøìöðñÿí, “ëè÷íè
äåëàñû” îäóð åé, ýþç ãàáàüûíäà (Ìèð Úÿëàë).
ÇßÄßËÈ – ÑÀÜËÀÌ Ãàé÷ûëàéàíëàð èñÿ
øöøÿ êèìè àü, ãàðà ñàëõûìëàðû çÿäÿëè ýèëÿäÿí
òÿìèçëÿéèðäèëÿð (Ìèð Úÿëàë); Ýÿíú ñàüëàì
ñàëõûìëàðû áèð òÿðÿôÿ ãîéäó (“Æóðíàëèñò”).
ÇßÔßÐ – ÌßÜËÓÁÈÉÉßÒ Éàçûð
òàðèõëÿðÿ óüóðëó çÿôÿð; Áèçèì ãÿùðÿìàíëàð,
140
ÇßÊÀËÛ – ÔßÐÀÑßÒÑÈÇ
áèçèì èýèäëÿð (Ñ.Ðöñòÿì); Áöòöí áàøãà éîëëàð
ìÿüëóáèééÿòÿ, þëöìÿ àïàðûð (Ì.Ùöñåéí).
ÇßÙßÐ – ØÈÐÈÍ Äàèìà çÿùÿðëÿð øèðèí-
ëÿðèí äàëûíäà ýèçëÿíèð (Ì.Ñ.Îðäóáàäè).
ÇßÙßÐËßÍÌßÊ – ÑÀÜÀËÌÀÃ
Ùàâàäà ìûüìûüà ñàíúûð èíñàíû; Äþíöá
çÿùÿðëÿíèð èíñàíûí ãàíû (Ñ.Âóðüóí); – ×àð-
ïàéû... Àíà, àé àíà ìÿí ñàüàëàúàüàì, åëÿ
äåéèëìè? (Ì.Ùöñåéí).
ÇßÙßÐËÈ – ØÈÐÈÍ Ùÿôòÿëÿð, àéëàð êå÷èð
àõøàìëû-ñÿùÿðëè; Áÿçÿí øèðèí, áÿçÿí çÿùÿðëè
(Ð.Ðçà).
ÇßÙÌßÒÊÅØ – ÒßÍÁßË Àíúàã èíäè
îíà àéäûí îëäó êè, áóðàäàêû çÿùìÿòêåø
àäàìëàð ÷îõ ñàäÿäèðëÿð (Ñ.Âÿëèéåâ); Éîõñà,
áó òÿíáÿëäÿí ñÿíÿ íÿ àðâàä îëàúàãäûð
(Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÇßÙÌßÒÑÅÂßÐ – ÌÖÔÒßÕÎÐ
Àòà-àíàñû êèìè çÿùìÿòñåâÿðäè (Ì.Èáðàùè-
ìîâ); Þçýÿíèí çÿùìÿòè èëÿ ÷þðÿê éåéÿíëÿðÿ
ìöôòÿõîð äåéÿðëÿð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÇßÙÌËÈ – ÌÖËÀÉÈÌ Àñëàí ìöÿëëèì
çÿùìëè áèð àäàì èäè (È.ßôÿíäèéåâ); Ñèçè èíàí-
äûðûðàì êè, áöòöí Áàêûäà ìÿíèì êèìè ìöëà-
éèì õàñèééÿòëè, äîñòëóãäà ñÿäàãÿòëè êèøè
òÿê-òÿê òàïûëàð (Ú.ßìèðîâ).
ÇßÈÔ – ÝÓÐ Ãûçúûüàçûí çÿèô ñÿñèíè åøèò-
äèì (Ì.Òàëûáîâ); Õåéëè êå÷äèêäÿí ñîíðà è÷ÿ-
ðèäÿí áèð ãàäûíûí ýóð ñÿñè åøèäèëäè (Ú.ßìèðîâ).
ÇßÈÔ – ÒÓÒÀÐËÛ Éåòÿð ìÿíè åéëÿäèí òÿá-
ëèü âÿ ñàíäûí çÿèô (Ñ.Ðöñòÿì); Àíúàã áóíà äàèð
ÿëèíäÿ ùÿëÿ òóòàðëû ñöáóò éîõ èäè (Ú.ßìèðîâ).
ÇßÈÔËßÌßÊ – ÝÖÚËßÍÌßÊ Ìàë
àçàëìûø, àëâåð çÿèôëÿìèøäè (ß.Âÿëèéåâ);
Ñîíàíûí ùû÷ãûðûüû ýöúëÿíäè (ß.Úÿôÿðçàäÿ).
ÇßÈÔËßÐ – ÝÖÚËÖËßÐ Àõûðäà çÿèô-
ëÿð éàâàøúà áàøëàéûðëàð ÿêèëìÿéÿ âÿ ýöúëö-
ëÿð, éÿíè äÿñòÿ ñàùèáëÿðè ãàëûðëàð ìÿúëèñäÿ
(Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ).
ÇßÊÀËÛ – ÔßÐÀÑßÒÑÈÇ Çÿêàëû
àäàìäû. Áèð äÿôÿ åøèòäèéè ñþç ùÿìèøÿëèê ùàôè-
ÇßÃÃÓÌ – ØÈÐÈÍ
çÿñèíäÿ ãàëûðäû (Ñ.Ðÿùìàí); [Êàìðàí:]
Õóäàéàð õàí ùÿìèøÿ òÿê ýÿëèá-ýåäÿð. Áó
äÿôÿ î, ôÿðàñÿòñèç îüëó Ôèðèäóí õàíû äà þçö
èëÿ ýÿòèðèð (ß.Ùàãâåðäèéåâ).
ÇßÃÃÓÌ – ØÈÐÈÍ Ùåéèô îëäó éàðûí øèðèí
ñþùáÿòè; Çÿùÿðÿ, çÿããóìà, àüûéà äþíäö
(Ìîëëà Úöìÿ).
ÇßËÈË – ÕÎØÁßÕÒ Áÿñ íÿ ö÷öí áàøû
ñàëàìàò âÿ âàðëû ñàùèáêàðëàð éîõñóë âÿ çÿëèë
àäàìëàðà ðÿùì åäèðëÿð? (Ì.Òàëûáîâ); Ñÿí
õîøáÿõòñÿí, ìÿí äÿ öñòÿëèê (Ìèð Úÿëàë).
ÇßËÈËËÈÊ – ÕÎØÁßÕÒËÈÊ Øàäëûã èëÿ
ñàõëàäûüûí àøûüû; Çÿëèëëèêëÿ èìòàùàíà ÷ÿêèðñÿí
(Àøûã ßëÿñýÿð); Ìÿí ÿñëÿí êÿíäèìèçèí,
áöòöí õàëãûìûçûí õîøáÿõòëèéè èëÿ ôÿõð åäèðÿì
(Ìèð Úÿëàë).
ÇßÍÝÈÍ – ÊÀÑÛÁ Ìÿí Ýèðäìàíûí
çÿíýèí àäàìëàðûíû êþìÿéÿ ÷àüûðìûøàì
(Ì.Ùöñåéí); Àëÿìÿ äåäèêëÿðèíäÿí ìÿíÿ äÿ,
áó êàñûá òîõóúóéà äà äàíûø (Ìèð Úÿëàë).
ÇßÍÝÈÍ – ÊÞËß Íå÷èí î çÿíýèíäèð,
ìÿí áèð êþëÿéÿì? (Ú.Úàááàðëû).
ÇßÍÝÈÍ – ÑÀÄß Îíóí ñàäÿ åâèíäÿêè ÿí
çÿíýèí ñÿðâÿò, áþéöê áèð îòàüû äîëäóðìóø
êèòàáëàðäûð (Ì.Ùöñåéí).
ÇßÍÝÈÍËßØÌßÊ – ÉÎÕÑÓËËÀØ-
ÌÀÃ – Áÿëè, èíñàí òÿáèÿòè äÿðê åòìÿêëÿ,
îíó äÿéèøäèðìÿêëÿ þçö äÿ çÿíýèíëÿøèð
(Ñ.Ðÿùèìîâ); Ãÿëáèìèç úûðëàøûð, éîõñóëëàøûðñà;
Î ãÿëáè áîüìàüû áàúàðìàüûìûç (Õ.Ðçà).
ÇßÍÝÈÍËÈÊ – ÉÎÕÑÓËËÓà Îíäà
áþéöê çÿíýèíëèê àðçóñó âàð èäè (×ÿìÿíçÿ-
ìèíëè); Ìÿí îíóí ö÷öí àüëàéûðàì êè, ñÿíÿ êîð-
ëóã, éîõñóëëóã ïåøÿñè þéðÿòäèì (Ìèð Úÿëàë).
ÇßÐßÐ – ÕÅÉÈÐ Áóíóí õåéðè âàð êè,
çÿðÿðè éîõäóð; Ýöëìÿëè èíñàíëàð ùÿéàòäà
÷îõäóð (Ñ.Âóðüóí).
ÇßÐßÐËÈ – ÕÅÉÈÐËÈ Çÿðÿðëè ùÿøÿ-
ðàòûí ìÿùâ îëìàñû ö÷öí øÿðàèò ùàçûðëàíûð
(ß.Âÿëèéåâ); Ëàêèí áóíóí áàøãà õåéèðëè áèð
úÿùÿòèíè äÿ ýþðöðäöê (Ìèð Úÿëàë).
ÇßÐßÐÑÈÇ – ÕÅÉÈÐÑÈÇ Øåéõ, î áèð
ìþùòÿðÿì, çÿðÿðñèç àäàì; ùÿð ìöñàôèð, ãÿðèáö
àúèç àäàì (Ù.Úàâèä); Úÿìèééÿòäÿí óçàã,
ùÿéàòäàí óçàã; Óéäóðìà ôÿëñÿôÿ õåéèðñèç îëóð
(Î.Ñàðûâÿëëè).
ÇÛÐÏÛ – ÁÀËÀÚÀ
ÇßÐÈÔ – ÊÎÁÓÄ Àüúà õàíûì çÿðèô ÿëèíè
Ãàðàúà ãûçà óçàòäû, î äà êîáóä áàðìàãëàðû
èëÿ îíóí ÿëèíè ñûõäû (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÇßÐÈÔËßØÌßÊ – ÊÎÁÓÄËÀØÌÀÃ
Àíúàã, äåéÿñÿí, ßøðÿô ãûç êèìè çÿðèôëÿøìèøäè
(È.Øûõëû); Ýöíöí èñòèñèíäÿ ãàðñûéûá áöðöíú
ðÿíýèíÿ äöøìöø ñèôÿòè ãàðòûìûø âÿ êîáóä-
ëàøìûøäû (Ñ.Ãÿäèðçàäÿ).
ÇßÐÈÔËÈÊ – ÑßÐÒËÈÊ Çÿðèôëèêäÿ
ýöëÿì, ñÿðòëèêäÿ ãàéà; Éîëóíà ãàð äöøöá,
øÿôÿã ÷èëÿíèá (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÇÈÁÈËËßÌßÊ – ÒßÌÈÇËßÌßÊ Íÿ
ö÷öí òóì ÷ûðòëàéûá áàçàðû çèáèëëÿéèðñÿí?
(Ú.ßìèðîâ); Áèð ÿëèéëÿ ìàøûíûí ãàïûñûíû
à÷äû, î áèðè ÿëèéëÿ îòóðàúàüû ñèëèá, òÿìèçëÿäè
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÇÈÁÈËËÈ – ÒßÌÈÇ Èêè àðâàäëûíûí åâè
çèáèëëè îëàð (Àòà. ñþçö); Éàçûí òÿìèç ùàâàñûí-
äàí íÿôÿñ àëìàã ö÷öí ÿëëÿøèðäèëÿð (Ì.Ùöñåéí).
ÇÈÁÈËËÈÊ – ÒßÌÈÇËÈÊ Âÿçèðè ãàðüà
îëàíûí àüçû çèáèëëèêäÿ ýÿðÿê (Àòà. ñþçö); Ýÿëÿí
äÿôÿ êö÷ÿäÿí êå÷ÿíäÿ òÿìèçëèéÿ ôèêèð
âåðÿðñÿí (Ú.ßìèðîâ).
ÇÛÃÃÛ – ßËÈÀ×Ûà Õàëûãâåðäèéåâÿ ýþðÿ
Ìèðçÿ Úÿìèë ÷îõ õÿñèñ, ýþé, çûããû àäàìäûð
(ß.Âÿëèéåâ); Öðÿéè òÿìèç, ÿëèà÷ûã ãàäûíäûð
(“Àçÿðáàéúàí”).
ÇÈË – ÁßÌ Áàøäàí êþâðÿê îëàí êÿñè; Çèë
éàíäûðàð, áÿì àüëàäàð (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÇÈËËßÒ – ÕÎØÁßÕÒËÈÊ Íÿ çèëëÿòäèð,
íÿ ìþùíÿòäèð; Áóíà áàèñ, áÿëè, ñÿíñÿí
(Ö.Ùàúûáÿéîâ); Òÿáèÿò ãîéñà éàøàðñàí, ýþðÿð-
ñÿí êè, õîøáÿõòëèê íÿ èìèø (Ìèð Úÿëàë).
ÇÈËËßÒ – ÑßÀÄßÒ Áó ñÿàäÿò äåéèë
äÿ, çèëëÿòäèð (Ù.Úàâèä).
ÇÈÐßÊ – ÌÀÉÌÀà Áèð ãÿäÿð äèðèáàø
âÿ çèðÿê óøàãëàð ìîëëàíûí õÿëôÿñè îëàðäûëàð
(Ù.Ñàðàáñêè); Ýþðìöðñÿí, ìàéìàüûí áèðèäèð
(Ì.Èáðàùèìîâ).
ÇÈÐßÊËÈÊ – ÌÀÉÌÀÃËÛà Þç çèðÿê-
ëèéè âÿ ãî÷àãëûüû èëÿ Øóøà ãàëàñûíäà ìÿøùóð-
ëàøûð (“Ãà÷àã Íÿáè”); Ñÿíèí ìàéìàãëûüûí
óúóíäàí áèç ÿëÿ êå÷äèê (“Óëäóç”).
ÇÛÐÏÛ – ÁÀËÀÚÀ Ëàêèí áÿäëèêäÿí èêè
çûðïû èò äÿ îíëàðëà ýÿëèðäè (Ì.Òàëûáîâ); Åâèí
áàëàúà, êèðëè ãàïûñû áþéöê àëìà, àðìóä
áàüûíà áàõûð (Ìèð Úÿëàë).
141
ÇÛÐÏÛËÛÃ – ÁÀËÀÚÀËÛÃ
ÇÛÐÏÛËÛÃ – ÁÀËÀÚÀËÛÃ – ßôÿíäèì,
éàïäûüûí ãÿáàùÿòèí çûðïûëûüûíû ãàíûðñàíìû?
(Ìèð Úÿëàë); Îíó áîéóíóí áàëàúàëûüû íàðàùàò
åäèðäè (“Óëäóç”).
ÇÛÐÐÀÌÀ – ÀÜÛËËÛ Î äÿëè çûððàìàéà
áó áöñàò íÿ ýÿðÿê èäè? (Ì.Èáðàùèìîâ); Àüûëëû
àäàì áóíà äþçìÿçäè (Ìèð Úÿëàë).
ÇÈÉÀ – ÃÀÐÀÍËÛÃ Äàüëàðûí, áàüëàðûí
ëèáàñû ñàðû; Ýöíÿøèí äÿ ñþíöê çèéàñû ñàðû
(À.Ñÿùùÿò); Éàëíûç èíäè-èíäè ãàðàíëûã åâÿ
àëûøàí äîêòîð ãÿìýèí-ãÿìýèí Áàäàì õàëàéà
áàõäû (Ì.Ùöñåéí).
ÇÈÉÀÍ – ÕÅÉÈÐ Çèéàíà òÿëÿñäèì, õåéðÿ
ýåúèêäèì; Áèð äÿ áó äöíéàéà ýÿëÿúÿéÿììè?
(Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÇÈÉÀÍ×ÛËÛà – ÕÅÉÈÐÕÀÙËÛà Áó,
çèéàí÷ûëûãäàí áàøãà áèð øåé äåéèëäèð (Ñ.Ðÿùè-
ìîâ); Îíóí õåéèðõàùëûüû, äöíÿíäÿí áÿðè
öðÿêëÿðèíäÿ äöéöí áàüëàìûø ãÿìè, êÿäÿðè
áöñáöòöí óíóòäóðìóøäó (Ì.Ùöñåéí).
ÇÈÉÀÍÊÀÐ – ÕÅÉÈÐÕÀÙ Ðÿçèë âÿ
çèéàíêàð î àäàìäûð êè, þç áÿõòèíÿ ãöððÿëÿíèð
(Ì.Òàëûáîâ); Ìöÿëëèìèí õåéèðõàù àäàì
îëäóüóíó ÷îõäàí áèëèðäè (Ì.Ùöñåéí).
ÇÈÉÀÍÊÀÐËÛÃ – ÕÅÉÈÐÕÀÙËÛÃ
Âÿùøèëèê áàøãà øåéäèð, çèéàíêàðëûã áàøãà
(Ì.Òàëûáîâ); Áåëÿ õåéèðõàùëûã ìÿðùÿìÿò
äåéèëäèð (Ì.Òàëûáîâ).
ÇÈÉÀÍËÛ – ÕÅÉÈÐËÈ Îíëàð çèéàíëû ãóðä-
ëàðû âÿ êÿïÿíÿêëÿðè òóòóá éåéèðëÿð (À.Øàèã);
Îíóí ùÿð áèð äîüðó, õåéèðëè ñþçö âÿ èøè
ùÿìèøÿ àëãûøëà ãàðøûëàíàúàãäûð (Ìèð Úÿëàë).
ÇÈÉÀÍËÛÃ – ÕÅÉÈÐËÈËÈÊ Çÿô åéëÿäè
àúèç ìÿíè, ãàëäûì ÿìÿëèíäÿí; ×ÿêäèì íÿ
çèéàíëûã (Ì.ß.Ñàáèð); Õåéèðëèëèéèí éîëóíó
ýþñòÿðäèì.
ÇÈÉÀÍÑÛÇ – ÕÅÉÈÐÑÈÇ ßúÿá õîøõà-
ñèééÿò, çèéàíñûç ùåéâàíäûð (Ì.Òàëûáîâ); Î
ùÿìèøÿ õåéèðñèç èøäÿí éàïûøûð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÇÎÐ – ÀÑÀÍ Ìöãèì áÿé ñàáàùêû èøèí
÷îõ çîð èø îëäóüóíó êÿñäèðäè (Ñ.Ðÿùèìîâ);
Ñèëâèîíóí äóåëè èíäèêè âóðóøìàäàí ÷îõ
àñàíäûð (Ì.Ùöñåéí).
ÇÎÐÀÊÛ – ÊÞÍÖËËÖ Èñòÿéÿí êþíöëëö,
èñòÿìÿéÿí çîðàêû – äåéèá ìóçäóð Âÿëè äöç
Ùàúû Ãóëóíóí ýþçöíöí è÷èíÿ áàõäû (Ì.Èáðà-
ùèìîâ).
142
ÇÖËÌÊÀÐ – ßÄÀËßÒËÈ
ÇÎÐÀÊÛËÛÃ – ÊÞÍÖËËÖËÖÊ Èø
çîðàêûëûã ìÿñÿëÿñèíÿ ýÿëèðñÿ, áèçèìêèëÿð
îðàäàäûðëàð, ãîðõìàéûí (Ì.Ñ.Îðäóáàäè);
Âÿçèôÿíè êþíöëëöëöê ïðèíñèïè ÿñàñûíäà áþëöø-
äöðìÿê ëàçûìäûð (“Àçÿðáàéúàí”).
ÇÎÐÁÀ – ÁÀËÀÚÀ Õåéëè àõòàðûøäàí
ñîíðà ãàðøûëàðûíà çîðáà áèð äîâøàí ÷ûõäû
(À.Øàèã); Áàëàúà, èñòè âÿ ñÿëèãÿëè áèð ìÿíçèë
èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÇÎÐÁÀËÀØÌÀÃ – ÁÀËÀÚÀËÀØ-
ÌÀà Ýöíëÿð êå÷äè, àéëàð êå÷äè, áàëàúà Úÿáè
éàâàø-éàâàø áîé àòûðäû, ôÿãÿò ùÿìèøÿ çÿèô, öçö
êè÷èê, áàøû èñÿ çîðáàëàøûðäû (Í.Íÿðèìàíîâ);
Ìÿíèì ýþçöìäÿ ãîíøóì áàëàúàëàøûðäû.
ÇÎÐÁÀËÛÃ – ÁÀËÀÚÀËÛÃ Áó çîð-
áàëûãäà àéû ìÿíèì ãàì÷ûìûí ãîðõóñóíäàí
ùÿð úöð îéóí ÷ûõàðûð, àììà áó áàëàúàëûãäà
ãûçûí ÿëèíäÿ àúèç ãàëìûøàì (Ñ.Ñ.Àõóíäîâ).
ÇÎÐËÀ – ÕÎØËÀ Ñèçèí îíó çîðëà
ïîçäóðìàüà ùàããûíûç éîõäóð (Ú.Úàááàðëû);
Áó ýöí õîøëà ãîéìàñàí, ñàáàù ãà÷àð ýÿëÿð
(Ú.Úàááàðëû).
ÇÎÐËÓ – ÇßÈÔ Ãöââÿòëè îëñàí äà,
éîõñóëó äþéìÿ; Äåìÿ êè, çîðëóéàì, ãîëóì
éàõøûäûð (Õÿñòÿ Ãàñûì); – Áÿçè êÿíäëÿðäÿ
éîõñóëëàð ãðóïó çÿèô èäè (Ìèð Úÿëàë).
ÇÎÐËÓà – ÇßÈÔËÈÊ Ùàúû Âÿëèíèí
ìöÿééÿí ïðèíñèïëÿðè âàð èäè, øåéëÿðè çîðëóãëà
ãÿáóë åäèðäè (×ÿìÿíçÿìèíëè); Î þç çÿèôëèéèíè
áèëèðäè (Ì.Ùöñåéí).
ÇÞÂÃ – ÚÞÂÐ Ùÿì çþâãöäöð, ùÿì
úþâðöäöð þìðöí î, ùÿéàòûí; Èíñàíû óúàëäàí
äà, ãîúàëäàí äà ìÿùÿááÿò (Á.Âàùàáçàäÿ).
ÇÖËÌßÒ – ÈØÛÃËÛÃ Çöëìÿò ÷þêäö,
ýåúÿ ýÿëäè; Çàëûì ýåúÿ íåúÿ ýÿëäè (Ì.Äèëáàçè);
Àøàüûäà Úÿáèð àüçûíäà áàøëàíàí à÷ûãëûã, èøûãëûã,
äöçëöêäÿ èñÿ àçàä òÿáèÿò äèíúÿëèðäè (Ìèð Úÿëàë).
ÇÖËÌßÒ – ÍÓÐËÓ Éöç çöëìÿò
ýåúÿíèí ôûðòûíàñûíäàí; Áèð íóðëó ñÿùÿðèí éåëè
ýþçÿëäèð (Ù.Ùöñåéíçàäÿ).
ÇÖËÌßÒËÈ – ÈØÛÃËÛ Çöëìÿòëè âÿ ñàêèò
áèð ýåúÿ èäè (Ú.Ìÿììÿäîâ); Õÿñòÿíèí
èøûãëû, ùàâàëû, òÿìèç áèð îòàãäà ñàõëàíìàñûíû
ìÿñëÿùÿò ýþðäöì... (Ìèð Úÿëàë).
ÇÖËÌÊÀÐ – ßÄÀËßÒËÈ Áÿé ÷îõ
õÿñèñ âÿ çöëìêàð èäè (ß.Ñàäûã); ßäàëÿòëè
ùþêìäàð îë! (À.Øàèã).
 ÌÖÍÄßÐÈÚÀÒ

Àíòîíèì ñþçëÿð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5
Ëöüÿòèí âÿ ëöüÿò ìÿãàëÿëÿðèíèí ãóðóëóøó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5

Àà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7
Áá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
Úú . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27
×÷ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30
Ää . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33
Åå . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47
ßÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49
Ôô . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54
Ýý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56
Ùù . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60
Õõ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
Èè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67
Êê . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72
Ãã . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77
Ëë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94
Ìì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95
Íí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103
Îî . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106
Þþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107
Ïï . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108
Ðð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109
Ññ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110
Øø . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118
Òò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121
Óó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127
Öö . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129
Ââ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130
Éé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133
Çç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .140

143
 Áóðàõûëûøà ìÿñóë: ßçèç Ýöëÿëèéåâ

Òåõíèêè ðåäàêòîð: Ðþâøÿí Àüàéåâ

Òÿðòèáàò÷û-ðÿññàì: Íÿðýèç ßëèéåâà

Êîìïéóòåð ñÿùèôÿëÿéèúèñè: Àñëàí Àëìàñîâ

Êîððåêòîðëàð: Ôÿðèäÿ Ñÿìÿäîâà

Ïÿðèíàç Ìóñàãûçû

Éûüûëìàüà âåðèëìèøäèð 13.03.2007. ×àïà èìçàëàíìûøäûð 15.05.2007.

Ôîðìàòû 60õ90 1/16. Ôèçèêè ÷àï âÿðÿãè 9. Îôñåò ÷àï öñóëó.
Òèðàæû 10000. Ñèôàðèø 61.

ÄÖÑÒ 5773-90, ÄÖÑÒ 4.482-87

Êèòàá “ÚÁÑ-ÏÏ” ÌÌÚ ìÿòáÿÿñèíäÿ ÷àï îëóíìóøäóð.

Áàêû, Øÿðèôçàäÿ êö÷ÿñè, 3.