Materiały edukacyjne z przedmiotu Zastosowanie fizykoterapii i preparatyki kosmetycznej w zabiegach kosmetycznych

Czynniki fizykalne ze względu na źródło energii

Czynniki fizykalne

Odpowiedzią ustroju na działanie czynnika fizykalnego jest odczyn. Czynniki fizykalne wywierają wpływ na
ciało człowieka, między innymi na tkanki, układy, cały organizm i dzięki temu przyczyniają się do poprawy
krążenia, zwiększają odporność organizmu, zwiększają lub obniżają pobudliwość nerwów i ograniczają wzrost
bakterii.

Czynniki fizykalne – podział

W zależności od właściwości tych czynników, możemy je podzielić na:

• cieplne (termiczne) – bodźcem działającym będzie ciepło, wywołują one odczyny w postaci
przekrwienia tkanek, zwiększonego wydzielania gruczołów skóry, wzmożone czynności narządów
wewnętrznych, podrażnienia i osłabienia nerwów czuciowych i ruchowych, spadku ciśnienia krwi,
zwiększenia przemiany materii;
• fotochemiczne – należą tutaj promienie, które w ustroju po naświetlaniu nimi wywołują reakcje
biochemiczne w tkankach (na przykład promieniowanie słoneczne i promieniowanie fioletowe);
• elektrochemiczne – działa tutaj prąd stały na mechanizm tkanek. Działanie prądu stałego powoduje
wędrówkę jonów. W płynach tkankowych i w obrębie komórek zachodzą zmiany koncentracji jonów;
• elektrokinetyczne – wynikiem działania tych bodźców są skurcze mięśni, prądy złożone z impulsów
są w stosunku do tkanki mięśniowej i nerwowej są bodźcami drażniącymi;
• mechaniczne i kinetyczne – zalicza się tutaj działanie ciśnienia wody podczas leczenia kąpielami,
ciśnienie strumienia wody podczas zabiegów wodoleczniczych (jak na przykład bicze wodne) oraz
ucisk wywierany na mięśnie podczas masażu. Czynnikami kinetycznymi są również ćwiczenia bierne i
czynne przez układ stawowo-mięśniowy;
• o działaniu złożonym – mają właściwości różnorodne (jak na przykład ultradźwięki).

Cele medycyny fizykalnej

Medycyna fizykalna ma na celu ogólną poprawę zdrowia i samopoczucia, poprzez zwalczanie bólu i stanów
zapalnych, zwiększanie odporności ogólnej oraz zapobieganie zakażeniom.

Jej głównym celem jest usprawnienie mechanizmów regulacyjnych układu krążenia, oddychania, przemiany
materii, termoregulacji i ukrwienia skóry. Przyczynia się to do poprawy lub utrzymania wydolności ogólnej
organizmu, a także normalizacji przebiegu wegetatywnych procesów życiowych.

Strona 1 z 2

Materiał dydaktyczny jest własnością IN CORTA SP. Z O.O.

Nie może być dystrybuowany publicznie poza platformą e-learningową.
Opracowanie materiału: Justyna Egert-Machulska
Materiały edukacyjne z przedmiotu Zastosowanie fizykoterapii i preparatyki kosmetycznej w zabiegach kosmetycznych

Stosowane zabiegi, dobrane w odpowiedni sposób, przeciwdziałają i zapobiegają skutkom hipokinezji,

usprawniają czynności poszczególnych narządów i całego organizmu. To profilaktyka skutków bez adaptacji
organizmu do bodźców termicznych.

Podział leczenia fizykalnego

• Leczenie ciepłem (termoterapia) – wtedy gdy do wykonania zabiegów używamy ciał ogrzanych;
• Światłolecznictwo – stosowanie promieni świetlnych widzialnych oraz nadfioletowych i
podczerwonych (np. laser), leczenie słońcem – helioterapia;
• Elektrolecznictwo – tak zwana elektroterapia, stymuluje ona mięśnie i tkanki, wykorzystuje się prądy
stałe i biodynamiczne.
• Leczenie prądami wielkiej częstotliwości – diatermia długofalowa i krótkofalowa oraz mikrofale;
• Leczenie ultradźwiękami – czyli drganiami mechanicznymi;
• Kinezyterapia – polega ona na leczeniu usprawnień układu narządów ruch (mięśnie, stawy i kości)
przy pomocy ćwiczeń biernych i czynnych oraz gimnastyki leczniczej i masażu leczniczego;
• Wodolecznictwo – hydroterapia, są to zabiegi hydrotermiczne (za pomocą ciepłej wody) i
hydrokinetyczne (ćwiczenia w wodzie).

Działanie czynnika fizykalnego jako bodźca zależy od jego właściwości fizycznych, od siły i czasu działania,
od sposobu jego zastosowania i od wrażliwości danej tkanki.

Efektem działania określonych zabiegów jest powstanie odczynu. Może on

być:
• progowy – efekt uzyskany po minimalnej dawce;
• normalny –efekt bodźca jakiego się spodziewamy.
• paradoksalny – to taki odczyn który jest odmienny od spodziewanego.
• ogólny – to zespół zmian wtórnych występujący w ustroju.
• miejscowy – występuje w miejscu zadziałania bodźca.
• naczyniowy – polega na rozszerzaniu naczyń krwionośnych (rumieniu). Jest on zależny od siły i czasu
działania bodźca i może się objawiać w różnym stopniu. Między innymi jako zaczerwienienie skóry,
rozlane głębokie przekrwienie, w postaci pokrzywki lub obrzęku skóry. Może również spowodować
miejscową poprawę krążenia co stwarza lepsze warunki dla tkanek.

Odrębnym zagadnieniem jest odczyn uzdrowiskowy, który powstaje w wyniku wielokierunkowego działania
zabiegów balneologicznych. Uzdrowiska są szczególnie wskazane osobom chorym przewlekle, ponieważ silnie
i z różnych stron wpływają na zdrowie kuracjusza.

Strona 2 z 2

Materiał dydaktyczny jest własnością IN CORTA SP. Z O.O.

Nie może być dystrybuowany publicznie poza platformą e-learningową.
Opracowanie materiału: Justyna Egert-Machulska