PAUNANG PAGSUSULIT

Panuto: Bigyang-kahulugan ang mga sumusunod na konsepto.

1. Intelektwalisasyon ng Filipino
Ito ay isang prosesong nakapaloob sa wikang Filipino kung saan ang iba’t ibang mga
estratehiya upang mapataas at mapakinabangan ang nasabing wika at maingat ang
wikang filipino mula sa mababang kalagayan ng sa ganon ay magamit ito sa mas
mataas na antas ng pag-aaral.
2. Intelektwalisadong wika
Ito ay ang paggamit ng wika na hindi limitado sa dating kakayahan o nakasanayang
gamit nito. Ditto ay ganap na pagiging kapakinabangan ang wiking Filipino sa iba’t
ibang disiplina gaya nmg teknolohiya, agham, ekonomiks, at marami pang iba.
3. Filipino bilang wikang panturo
Ito ay ang paggamit ng wikang Filipino biloang midyum na npanturo o pagkatutu o
naiibang m ga asignatura. Sa aspetong ito ay hindi lang gamit pangkunikasyon ang
Filipino, ngunit bilang midyum din sa pagturo sa mababa at simple o mataas at
komprehensibong larangan ng pagkatuto.
4. Pagsasaling siyentipiko-teknikal
Ito ay tekstong may katiyakan, makatutuhanan, may denotatibong layon, ganap ang
mga kontekso, konkreto, ang pahayag at gumagamit ng heneralisayon na may
pangunahing layunin sa pagpapaunlad at tuluyang pagyabong ng komunikasyon.

GAWAING PAGKATUTO
A. isalin sa Filipino ang sumusunod na mga pahayag mula sa manwal ng isang brand ng
laptop. Kung nakasalin na ito sa Filipino ibalik-salin ito sa Ingles.

Pahayag Mula sa Orihinal na Akda Salin sa Filipino

Provides important information Nagbibigay ng mahahalagang
impormasyon
Never allow a battery pack to become Huwag kailanman hayaang mabasa ang
wet baterya.
Disposal of Used Battery Pack Pagtatapon ng Gamit na
Baterya
Indicates a potentially hazardous Nagpapahiwatig ng isang
situation which, if not avoided, could potensyal na panganib na kung hindi
result in death or serious injury. maiiwasan ay magdudulot ng kamatayan
o matinding kapinsalaan.

Pahayag Mula sa Orihinal Balik-Salin Pahayag sa Bersyong Salin

na Akda. (Matapat)
Provides important Provides important Nagbibigay ng
information information mahahalagang
impormasyon
Never allow a battery Never allow a battery Huwag kailanman hayaang
pack pack mabasa ang baterya
to become wet to become wet
Disposal of Used Battery Disposal of Used Battery Pagtatapon ng Gamit na
Pack Pack Baterya
Indicates a potentially Indicates a potentially Nagpapahiwatig ng isang
hazardous situation hazardous situation potensyal na panganib na
which, which, kung hindi maiiwasan ay
if not avoided, could if not avoided, could magdudulot ng kamatayan
result result o matinding kapinsalaan.
 in death or serious injury in death or serious injury

B. PHOTO ESSAY.

Kahalagahan ng teknolohiya sa buhay ng mga tao.

Ang Teknolohiya ay isa sa pinakaimportanteng mapag-kukuhaan ng

impormasyon ng mga magaaral sa panahon ngayon sa pamamagitan ng
cellphone, laptop, computer, at projectors. at sa pamamagitan ng pagsearch ay
makikita mo na ang hinahanap mong impormasyon hindi katulad noon na
kailangan pa ng mga libro upang mahanap ang mga kailangang impormasyon. sa
madaling sabi ang teknolohiya ay nakatutulong sa atin dahil napapabilis nito
ang iba’t ibang gawain ng tao sa kanilang araw-araw na pamumuhay. Isang
mahalagang bahagi ang teknolohiya upang mas maayos na maipakita ang mga
aralin na itinuturo sa loob ng klase. Marami ng imbentong teknolohiya simula
pa noong mga nakalipas na siglo. Halimbawa na lamang nito ay ang kompyuter
kung saan ay maari kang mag suri, mag siyasat at mag saliksik ng mga bagay na
ninanais mong nalaman o kinakailangan sa eskwelahan. Ngunit sa makabagong
panahon ngayon, ang pinakamalawak at pangunahing instrumento na
ginagamit sa edukasyon ay ang mga kompyuter na maaring maka-access ng
internet. Ang Internet ay mas lalong mahalaga dahil kung walang internet ay di
mo magagamit ang kahalagahan ng kaalaman o di ka makakapag siyasat ng
iyong hinahanap. Mas epektibong naibabahagi ng mga estudyante ang
kanilang leksyon nang dahil sa internet.

PAGTATAYA
Panuto: Basahin ang sumusunod na mga pahayag at tukuyin kung Tama o
Mali ang ideyang ipinararating ng bawat pahayag. Isulat ang Tama kung
valid ang ideya ng pahayag at Mali naman kung hindi.
Tama 1. Ang prosesong intelektuwalisasyon ay nag-uumpisa sa mga
propesor at natatapos sa mga estudyante.
Tama 2. Sa proseso ng pagsasaling teknikal, madalas ang paggamit ng mga
mabubulaklak na salita upang lalong maipahayag ang malalim na
kahulugan ng isinaling teksto.
Tama 3. Mas mahusay kung ang tagasalin ng tekstonng siyentipiko-
teknikal ay isang teknisyan/espesyalista at lingguwista rin.
Mali 4. Dahil walang mga katumbas na salita sa Filipino ang ilang
siyentipikong termino, nangangahulugan itong hindi na maituturo ang
mga konsepto gamit ang Filipino.
Tama 5. Malaking salik sa pag-ayaw ng maraming praktisyoner at
propesor sa paggamit ng Fiipino sa kanilang mga larangan, lalo na sa
agham at teknolohiya, ay dahil sa kaisipang kolonyal.
Tama 6. Kaysa tumbasan ng salitang umiiral o ginagamit na, maaari ding
lumikha nalang ng katumbas ng isang teknikal na salita.
Tama 7. Kapag isinalin ang isang tekstong Ingles sa Filipino, tinatawag na
simulaang lenggwahe ang huli.
Tama 8. Ang intelektwalisasyon ng wika ay tumutukoy sa paggamit nito sa
matataas na antas ng diskurso at ang kakayahan nitong maging
instrument ng pagdaloy ng kaalaman sa mga komplikadong larang tulad
ng Agham at Teknolohiya.
Mali 9. Sapat na ang pagiging mahusay sa dalawang wikang kasangkot sa
pagsasalin ng mga tekstong teknikal at siyentipiko.
Tama 10. Ang Filipino, ayon sa tadhana ng Konstitusyon, ay wika sa
opisyal na komunikasyon at maging sa pagtuturo.