You are on page 1of 104

Depaifimenfi Of EducafiiOn

Buieau Of Leaining Deliveiy


Teaching and Leaining DivisiOn

Pambansang
Pagsasanay Panliterasi

Anne Raquels Hillside Resort,


INC., Olongapo City, Zambales
November 11-15, 2019
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Sesyon 11

Pagtukoy sa Tono at
Damdamin ng
Teksto
Inihanda:

RICO C. TARECTECAN
Tagamasid Pansangay
Lungsod ng Navotas
Pambansang Punong Rehiyon
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Tiyak na Layunin:
1. Nahihinuha ang paksa, batay sa
Tono at Damdamin ng teksto/akdang
nabasa.
2. Natutukoy ang Tono at Damdamin ng
teksto/akdang nabasa.
3. Nasasagot ang mga tanong tungkol sa
mahahalagang detalye gamit ang
pagtukoy sa Tono at Damdamin ng
teksto/akda.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Daloy ng sesyon ngayong araw:


Priming Activity [Laro]Activity
a. Paunang Gawain- Unang antas
b. Ikalawang Gawain-IkalawangAntas
(Pagtukoy sa tono o damdamin na
nakapaloob sa bawat pangyayari sa akda)
c. Abstraction
d. Paglalapat
e. Repleksyon
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Pagmamapa
ng Kasanayan
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Pagmamapa ng Kasanayan sa
Baitang 1-6
PAGSASALITA PAGBASA

F1F-0-j-2, F1F-0a-j-3,
TATAS TATAS
Naipahahayag ang Nababasa ang usapan,
ideya/kaisipan/damda tula, talata, kuwento
min/reaksyon nang nang may tamang bilis
may wastong tono, diin, tono, antala at
diin, bilis, antala at ekspresyon
intonasyon
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Pagmamapa ng Kasanayan sa
Baitang 4
Code Linggo Kasanayan
F4PN-Ib 2 Linggo Natutukoy ang damdamin
-i-16 (unang ng nagsasalita sa tono,
markahan) diin at intonasyon
F4PN-Ib 3 Linggo Natutukoy ang damdamin
-i-16 (unang ng nagsasalita sa tono,
markahan) diin at intonasyon
F4PN-Ib 9 na Linggo Natutukoy ang damdamin
-i-16 (unang ng nagsasalita sa tono,
markahan) diin at intonasyon
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Pagmamapa ng Kasanayan sa
Baitang 5
Code Linggo Kasanayan
F5PT-1c-1-1 3 Linggo Naibibigay ang
.5 Unang kahulugan ng salitang
Markahan pamilyar at
di-pamilyar sa
pamamagitan ng tono
o damdamin
(Talasalitaan)
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Pagmamapa ng Kasanayan sa
Baitang 7
Code Linggo Kasanayan
F7PN-III-a-c-13 3 Linggo Naipaliliwanag ang
Ikatlong kahalagahan ng
Markahan paggamit ng
Suprasegmental
(Tono, diin, antala)
at mga di-berbal
na palatandaan.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Pagmamapa ng Kasanayan
sa Baitang 8
Code Sesyon Kasanayan
F8PB-IIIa-c- 8 sesyon Naihahambing ang
29 Popular na tekstong binasa sa iba pang
babasahin teksto batay sa:
- Paksa - Pananaw
(unang
- Tono - Layon
markahan)
- Damdamin at iba pa.
F8PD-IIi-j-2 8 Sesyon Nasusuri ang Tono at
Kontemporary Damdamin ng Tula batay sa
8 ong
programang
napanood at narinig na
pantelebisyon paraan ng pagbigkas.
(ikalawang
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Pagmamapa ng Kasanayan sa Baitang 8


Code Sesyon Kasanayan
F8PB-IIIe-f-31 8 Sesyon Nahihinuha ang paksa, layon
Kontemporaryo at tono ng akdang binasa.
ng programang
pantelebisyon
(unang
markahan)
Damdamin Ko…Hulaan Mo!
Damdamin Ko…Hulaan Mo!
Damdamin Ko…Hulaan Mo!
Damdamin Ko…Hulaan Mo!
Damdamin Ko…Hulaan Mo!
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

GABAY NA TANONG:
1. Paano ninyo nahulaan ang mga
damdaming nakapaloob sa
pahayag?
2. Anong kasanayan ang nalinang s
sa larong ito?
3. Maaari bang gawin ito sa inyong
klase?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Dalawa ang tinutukoy sa


pagtukoy ng TONO at
Damdamin sa ating gawain.

una- sa paraan antal


ng pagsasalita a).
na matutukoy
sa
Suprasegmental
Tono
,( tono, diin,
baha at
Ikalawa~s
a pagbasa
ng teksto
ayon Tono
o
Damdamin
sa paraan ng
pagpapahay
ag.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Sa Unang Antas
Kailangan na matukoy ng mga
mag-aaral ang mga Tono at
Damdamin sa paraan ng kanilang
pagsasalita at pakikinig.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Sa Ikalawang Antas
Kailangan na matukoy ng mga
mag-aaral ang Tono at Damdamin sa
paraan ng pagbabasa o panonood sa
kabuuan ng teksto o akda.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Paunang Gawain: (Unang Antas)


Panuto: Bigkasin ang mga sumusunod: Huminto
kapag nakita ang #: (pangkat 1-3)
a. Hindi puti #
b. Hindi # puti #
c. Si Xian Evan Kael # at Ako #
d. Si Xian Evan # Kael at Ako #
e. Si Xian # Evan # Kael# at Ako #
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Paunang Gawain:
Panuto:Bigkasin ang mga sumusunod: Huminto
kapag nakita ang #:(pangkat 2-4)
f. Hindi # ako ang Kriminal#
g. Hindi ako ang Kriminal#
h. Doc Alejandro Jose# ang pangalan ko#
i. Doc Alejandro# Jose ang pangalan ko#
j. Doc# Alejandro Jose ang pangalan ko#
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

1. Ano ang
Talakayin napapansin
ang ninyo sa paraan ng
pagbasa ng mga salita?
paunawang gawain
2. Paano nababago ang kahulugan ng
bawat
salita?

3. Bakit mahalaga ang paghinto sa paraan


ng
pagbigkas?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Sa pamamagitan ng pagbabasa,
natutuklasan ang mga damdamin,
tono, layunin at pananaw ng
manunulat sa pagsulat ng teksto o
akda.
Sinasadya man o hindi, mababakas
ang saloobin at karanasan ng may-
akda sa kanyang isinulat. Matutukoy
ang mga ito sa pamamagitan ng mga
salitang ginamit niya sa teksto.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Ikalawang
Gawain
Tukuyin ang Tono o
(Ikalawang Antas)

Damdamin na
nakapalood sa
bawat pangyayari
ng akda.
Basurero
Tumang
gap ng
3 Milyon
Ni Ocir Nacetcerat
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Ano-ano ang mga


bagay na pumapasok
sa inyong isipan
kaugnay sa naturang
pamagat?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Mahalumigmig
ang simoy ng
hangin, hindi
alintana ni Berto
ang lamig sa buo
niyang kalamnan.
Labis ang
katuwaan niya,
matapos
mapuno ng
kalakal ang
sampung sako
mula sa
malalaking trak
ng basura mula
sa payatas.
Dumating ang
grupo ng
kalalakihang
halos bangag
sa pagsinghot
ng plastic na
may likido.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

5. Anong Kalagayang
Panlipunan ang
ipinapakita sa bahaging
ito ng akda?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Pilit nilang hinatak sa


kamay ni Berto ang
mga sako.
“Huwag ninyong kunin ang
inaasahang kong salapi para
sa anak kung may sakit!”
Pilit niyang
ipinaglaban
sa mga
kalalakihan
ang kanyang
pinaghirapan.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

7. Ano sa palagay
ninyo ang
kahihinatnan ng
pangyayari?
Kinabukasan,
siya’y
nakatanggap ng
3 milyon share
sa Facebook, na
ang lahat ay
nagdadalamhati.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

GABAY NA TANONG:
1. Sa kabuuan ng akda, ano ang tono ang
ipinapahayag sa nabasang mga
pangyayari?
2. Bakit mo ito nasabi? Magbigay ng
mga patunay
3. Paano ipinakita ng manunulat ang Tono
at damdamin sa kanyang akda?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Pagtukoy sa Tono at Damdamin

Dito matutukoy ang


atityud ng
manunulat.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Maari rin makikilala ang


Tono o Damdamin ng
manunulat sa kanyang
pananalita kung siya ba ay
may positibo o negatibong
pananaw o perspektiba sa
paksa.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Sa pamamagitan din
ng tono ay natutukoy
mo ang damdaming
namamayani sa awtor sa
paksa ng kanyang
teksto.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Makikilala ang mga ito sa


pamamagitan ng pagsusuri sa
mga tiyak na salitang
ginagamit ng manunulat.
Halimbawa:
Masaya Malungkot
Seryoso Mapagbiro
Mapangutya Nanghihinayang
Nagmamakaawa
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Tandaan!
Hindi nangangahulugan palagi na
kung ano ang tono ng akda ay siya ring
damdamin.
Naiimpluwensiyahan din ng
pinaglalaanang mambabasa ang tono ng
sulatin.
(Bernales et.al. 2014)
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Tono-
Tumutukoy sa saloobin ng
may-akda sa paksang kanyang
isinulat. May mga may-akda na
nagagawang magaan ang
paglalahad sa isang seryosong
paksa. Ang tono ay maaaring
mapagbiro o mapanudyo, masaya
o malungkot, seryoso at satiriko.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Damdamin (emotion) –
tumutukoy sa saloobing nalilikha
ng mambabasa sa teksto. Ito ay
maaaring tuwa, lungkot, galit, poot,
takot, paghanga, pag-ibig o humaling,
pagnanais, pagkagulat, pagtataka,
pag-asa, kawalang pag-asa,
katapangan, pangamba, pagkainis,
pagkayamot, at iba pang emosyon o
damdamin.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Layunin (objective) –
Tumutukoy sa kung ano ang nais
mangyari ng isang manunulat o awtor sa
kanyang mambabasa. Ito ay maaaring
manghikayat, mang-impluwensiya,
mangaral, magtanggol, mang-aliw,
manlibang, magbigay ng impormasyon,
magbahagi ng isang paniniwala o
prinsipyo, magturo ng kabutihang asal at
iba pa. ang isang teksto ay maaaring may
dalawa o higit pang layunin depende sa
hangarin ng manunulat.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Sa pamamagitan ng
pananaw, nakikilala ng
mambabasa ang nilikha ng
naglalahad at ng
pangyayaring inilalahad, at
kung gaano ang nalalaman
ng naglalahad. Ang
pananaw na gagamitin sa
teksto o akda ay
nakadaragdag ng kawilihan
sa pag-unawa nito.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

•Ang pananaw ng awtor ay


makikita sa pamamagitan ng
mga panghalip na ginamit sa
teksto.
•Unang panauhang pananaw – ako, ko,
akin, atin, natin, tayo, kami
•Ikalawang panauhang pananaw
(tagamasid) – ikaw, mo, ka, iyo,
kanila, kita, kayo, inyo, ninyo
•Ikatlong panauhang pananaw – siya,
niya, kanya, sila, nila, kanila
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Halimbawa:
Sambitla- isang uri ng pangungusap na
walang paksang nagpapahayag ng
matinding damdamin.
Gaya ng :
Galing! Aray! Yehey!
Sakit! Grabe! Wow!
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Sa kabuuan, ang
simpleng paraan sa
pagtukoy ng mga salita
makikilala natin ang
TONO o Damdamin sa loob
ng teksto gayundin sa
mga simple pahayag.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

APLIKASYON
Panuto: Ilapat ang mga kaalamang natutuhan sa
pagtukoy ng tono o damdamin sa teksto sa
pamamagitan ng Skit.

• Pangkat 1at 3 Mga pahayag na nagbabago ang


tono o damdamin gamit ang Suprasegmental.

• Pangkat 2 at 4 Pagbuo ng teksto na naglalahad


ng iba’t ibang uri ng tono o damdamin
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Panuto: Basahin at
unawain ang katanungan.
Isulat ang tamang sagot.
1. “Hindi ko na ibig sabihin sa inyo ang sakit ng
loob at malabis na kalungkutang naghahari
sa aming lahat. Mula noon, bata pa ako ay
nawalan na ng tiwala sa pakikipagkaibigan
at ako’y nag-alinalangan na sa mga tao.”
Ano ang tono ng pahayag? Bakit?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

2. “Mauuna na kayong umuwi,


magpapahinga muna ako, ituturo
ko sa inyo ang aming bahay”.
Anong tono ang ginamit sa
pahayag?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

3. Dinaig ninyo ang mga templo sa Bangkok


Maging ang mga elepante sa mga liwasan
Sa panghahalina at pang-aakit sa mga turista!
Gabi-gabi, tumututok ang iba’t ibang lahi sa
inyo, upang pulutanin ang hubad ninyong
katawan.
Ano ang tono ng pahayag?

mula sa http://www.rabernalesliterature.com
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

4. Samakatuwid, isang proseso ang kultura na


naghahatid ng mga pagpapahalaga ng isang
lipunan sa pamamagitan ng mga produkto o iba
pang anyo ng paggawa ng kahulugan. Halimbawa,
ang ideyal ng mga Amerikano ng mabagsik na
indibiduwalismo ay malaon nang ipinakikita sa mga
tradisyon ng aklat, pelikula at kanluraning
telebisyon at mga kuwentong detektibo.
Ano ang tono ng kabuuang pahayag?
mula kay Richard (2005), salin ni EVM
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

6. Mga kapwa ko kabataan, sikapin nating tayo’y


makagawa ng mahahalagang bagay upang
maghubog at maggabay sa mga susunod pang
henerasyon. Dapat tayo’y maging langis sa
munting lamparang nagnanais na magbigay
liwanag. Tayo ang sigla at lakas sa mga mata ng
tumatandang lipunan at mamamayan. Tayo’y
makiisa sa mga proyektong isinusulong ng ating
pamahalaan upang higit na makatulong sa
ikasusulong nitong ating bansa.
Ano ang tono at damdamin ang bahagi ng
pahayag sa akda?

ni Ocirnacetcetat (2016)
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

7. Gayong-gayon din ang nakita ko sampung


taon na ang nakalilipas. Gayong-gayon din ang
nangyari noon katulad ng sa panaginip ko
kagabi. Ngunit kagabi, bago ako nagising, kaiba
sa nangyari noon, nagawa pang iangat ni Rex
ang kanyang duguang mukha upang
pagtamain ang aming kapwa nanlilisik na
mga mata.

Ano ang tono o damdamin ng pahayag sa


akda?
Sa Mendiola, sa Edsa at kung Saan-saan ni R.Bernales
(sa Villafuerte et al. 2000)
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

8. Dear Diary,
Ako’y Happy today dahil nakita ko na
naman ang crush kong cute at maculet. Nagiging
masaya ako at inspirado kapag nakikita ko
siya at nakakasama kahit sandaling oras lang
sa isang araw, dahil para sa akin ay matagal na
oras na ‘yon.

Ano ang tono o damdaming


ipinahahayag sa akda?

Mula kay Joanne M. Ceria


afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

9. “Juan, ano ang ibig


mong sabihin?”
Anong tono ang ipinahihiwatig dito?

a. nagtataka c. nababahala
b. nagtatanong d. nananadya
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

10. “O Diyos, O Diyos ko, bakit mo ako


pinabayaan? Masidhi ang pagtaghoy ko
upang ako ay tulungan; ngunit hindi
dumarating ang saklolong hinihintay,
araw gabi’y dumaarating, tumatawag ako
, Diyos hindi ako mapanatag di ka pa rin
sumasagot!”

Ano ang tono o damdamin sa akda?

awit ni haring David (Awit 22)


afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Mommy Ayoko dito


sa aking Daigdig

Ni MAGDALENA JOCSON
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Ano ang damdamin


o kaisipan pag
nababasa ninyo
ang ganitong
pahayag?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

“ Happy birthday to me
Happy birthday to me
Happy birthday,
happy birthday
Happy Birthday to
me”
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Ano ang tono


o damdamin
ng awitin?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Tatlong taon na pala ako, isang taon


na naman ang naragdag. Ang bilis talaga ng
panahon…
Parang kalian lang at nasa loob ako ng
tiyan ni Mommy. Wala pa akong isang buwan
noon. Tuwang tuwa si Mommy nang malaman
niyang dumating na ako…
Bigla namang natahimik si Daddy.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Sa inyong
palagay, bakit
kaya natahimik
ang kanyang
Daddy?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Iyon ang huli kong pagkakita sa


aking ama.
naging magulo ang mga sumunod
na pangyayari, lagi na lang umiiyak si
Mommy. Palagi siyang malungkot at
tulala, tuloy nalulungkot na rin ako.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Bakit kaya laging


nalulungkot at
tulala ang
kanyang Mommy?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Ngunit nabawasan ang aking


pagkalungkot nang dumating sina Lolo at
Lola. Gusto kong sumigaw sa katuwaan,
“Hello Lolo, Hello Lola!”
Pero bakit ganoon, galit sila kay Mommy
at sa akin? Ayaw ba nila sa akin? Mabuti
na lang at kasama ko pa rin ang Mommy ko.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Sa inyong palagay
bakit kaya galit
ang kanyang Lolo
at Lola sa
kanyang Mommy
at sa kanya?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Hanggang isang araw ay pumunta


kami ni Mommy kina Lola. Tuwang-
tuwa ako noon, lalo akong nasabik
na lumabas na. ang sabi ko sa aking
sarili, magiging mabait akong anak at
apo. Para lahat sila ay matuwa sa
akin.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Ang akala koy maayos


na ang lahat pero nagkamali
ako…
isang araw ay umalis
kami ni Mommy at lola
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Ang akala ko’y


mamimili kami ng aming
gamit, pero iba ang
pinuntahan namin…
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Saan kaya sila pumun


afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

pumasok sa loob ng
kwarto si Mommy, naiwan
sa labas si Lola…
muli… umiyak na naman
ang Mommy ko.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Bakit kaya
muling umiyak
ang kanyang
Mommy?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Pagkatapos ay humiga
siya. Doon ko napansin ang
kabuuan ng kwarto,
maraming garapon at sa
loob ng mga ito ay nabigla
ako sa aking mga nakita….
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Ano kaya ang


kanyang
nakita?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Napakaraming sanggol ang


nandoon, Sumigaw ako! “Mommy,
Huwag, huwag Mommy, huwag
mo akong patayin!” kinatok ko
siya, pero hindi niya ako narinig.
HINDI!
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Sayang Mommy, sayang. Sana ay


magkapiling tayong dalawa, na nagdiriwang
ng aking kaarawan sa ating bahay. Kahit
wala si Daddy… Kahit wala si Lolo at
Lola ,ang mahalaga magkasama tayo di ba
Mommy?
Huwag kang mag-alala Mommy ibubulong
ko sa Diyos na kaya mo nagawa iyon dahil
sa kina Daddy, Lolo at Lola.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Tandaan mo Mommy… Mahal


na Mahal Kita…
I LOVE YOU MOMMY!
“ Happy birthday to me
Happy birthday to me
Happy birthday
happy birthday
Happy Birthday to me”
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

TANONG:
Ano ang damdamin
ng teksto?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

TANONG:
Saan natin
pwedeng gamitin?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

HUWAG PO,

ITAY…
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Batay sa
pamagat, anong
pumapasok sa
inyong isipan?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Nais kong ibahagi sa inyo


ang namagitan sa amin ng aking
itay isang gabi. Malakas ang
ulan noon ngunit maalinsangan
ang simoy ng hangin.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Ano sa palagay
ninyo ang
namagitan sa
kaniya ng kanyang
ama ?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Nagsusuklay ako noon sa loob ng


aking silid. Katatapos ko pa lamang maligo
at nakatapis pa lamang noon. Narinig kong
kumakatok si itay sa pinto ng aking kwarto.
Nang sagutin ko ang pagkatok niya, sinabi
niyang kailangan daw naming mag-usap
at nakiusap siyang papasukin ko siya.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Bakit kaya
nakaramdam ng
takot ang anak?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

may pag-aalangang binuksan


ko ang pinto at siya’y kagyat na
pumasok sa aking silid. Laking gulat
ko nang ipinid niya at susian ang
pinto. Kumabog ang aking dibdib.
Kinabahan ako bigla. Natakot.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Ano ang
gagawin ng ama
sa anak?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

mabilis na hinawakan ni Itay ang


aking mga kamay. Hinaplos-haplos
niya ang aking buhok at ang aking
mukha. Pinaraan niya ang kanyang
mga daliri sa aking kilay, sa aking
mga pisngi at sa aking mga labi.
Napasigaw ako.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Makatotohanan
ba ito o
nangyayari ba ito
sa totoong
buhay?
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Itay… huwag po! Huwag


po! Ako’y inyong anak! Utang
na loob, Itay!
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Ngunit parang walang narinig ang aking


Itay. Ipinagpatuloy lamang niya ang kanyang
ginagawa. Ipinikit ko na lamang ang aking
mga mata dahil ayaw kong Makita ang
mukha ng aking ama habang ipinapapatuloy
niya ang kanyang ginagawa sa akin. Mariin
ang aking pagkakapikit. Hindi ko magawang
lumuha.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Bigla kong narinig si Inay.


Sumisigaw siya habang binabayo ang
nakapinid na pinto ng aking kwarto.
Nagpupumilit siyang pagbuksan
ng pinto. Garalgal na ang
naghuhumiyaw niyang tinig.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Hayop ka! Hayop ka!


Huwag mong gawin iyan sa
sarili mong anak! Huwag mong
sirain ang kanyang
kinabukasan.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Subalit wala ring nagawa si Inay.


Hindi rin siya pinakinggan ni Itay.
Nanatili na lamang akong walang
katinag-tinag at ipinaubaya ko na
lamang ang aking sarili sa anomang
gustong gawin ng aking Itay.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Pagkalipas ng ilang minuto ay


biglang tumigil ang aking Itay.
Iniharap niya ako sa salamin at
ganoon na lamang ang aking
pagkamangha at pagkagulat sa aking
nakita.
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Magaling naman palang mag-make-up si Itay.


nang gabing iyon ay nagtapat sa akin si Itay. Bakla pala
siya. Ngunit hindi ako nagalit sa kanya, manapa’y labis akong
nagalak sa galing at husay na ipinamalas niya. Naisip ko,
matutuwa ang aking boyfriend dahil lalo akong gumanda
ngayon.
niyakap ko si itay at kapwa kami napaluha sa labis na
kagalakan. Masaya na kami ngayon at nabubuhay nang
matiwasay.

Lovingly yours,
BADONG
* Halaw sa isang e-mail na natanggap ni Rolando A. Bernales(2012)
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Sa mga Guro, Punongguro


at Supervisor:
“Nakasalalay
sa inyong mga kamay,
Wastong Pagbasa na nagbibigay ng
Bagong Pag-asa!”

Ocir Nacetcerat
afiiOnal Tiaining On Lifieiacy InsfiiucfiiOn

Magandang Araw
at Pagpalain tayo
ng Poong
Maykapal!
National Training on Literacy Instruction

Sanggunian
• Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik, R.
Bernales et.al. 2014 Mutya Publishing House, Malabon
City.
• Maragtas. Wika at Panitikan, R.Tarectecan, 2010.
St. Agustine Publication Inc. Manila
• news.abs-cbn. com

You might also like