Lozan Barış Antlaşması

Anlaşmanın
Nedenleri
Anlaşmanın
Nedenleri
• Görüşme için İzmir’de yapılmak istenmiş fakat uluslararası
antlaşmalar gereğince tarafsız bir ülkede yapılma kararı alınmıştır.
• Lozan görüşme yeri olarak kararlaştırılmıştır.
Antlaşmaya Katılan Devletler
• Türkiye
Boğazlarla ilgili görüşmeler
• İngiltere
• SSCB
• Fransa
• Bulgaristan
• İtalya
• Yunanistan
• Romanya Gözlemci
• Yugoslavya • ABD
• Japonya
• Lozan’da Türkiye’yi Dışişleri Bakanı İsmet İnönü başkanlığındaki bir
heyet temsil etmiştir.
TBMM iki konuda taviz verilmemesini istemiştir
• Kapitülasyonlar
• Ermeni Yurdu
Barış Görüşmeleri'nin 13 Kasım 1922 'de başlaması
kararlaştırıldı. Ancak İngiltere Türk heyetine haber
vermeden konferansın tarihini 20 Kasım 1922'ye aldı.
Heyet bu haberi Lozan'a gittiğinde öğrenecektir.
4 Şubat 1923’te
görüşmeler kesilmiştir

Nedenleri
• Kapitülasyonlar
• Boğazlar Sorunu
• Musul-Kerkük
• Osmanlı Devletinin Borçları
• Uluslararası kamuoyunun ara buluculuk faaliyetleri sonucu 23
Nisan 1923’te görüşmeler tekrar başlatılmıştır.
• 24 Temmuz 1923’te Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır.
Lozan Maddeleri
• Suriye Sınırı: Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşması
(Hatay Mısakımilliden taviz olmuştur. 1939 da bu konu çözümlenecektir.)
• Irak Sınırı: İngilizlerle Musul konusunda antlaşma sağlanamadı. Bu konunun
iki ülke arasında 9 ay içerisinde çözülmesine ve eğer çözülmezse Milletler
Cemiyetinin vereceği karara bırakılması kararlaştırıldı.
• Sovyet Sınırı: Kars Antlaşması’na göre çizildi
• Yunan Sınırı: Mudanya Ateşkes Antlaşması’na göre çizildi. Meriç Nehri sınır
oldu. Doğu Trakya bize bırakıldı. Karaağaç savaş tazminatı olarak alındı.
• Bozcaada ve Gökçeada Türkiye’ye verildi. On iki ada İtalya’ya bırakıldı.
Diğer Ege adaları Yunanistan’a bırakıldı. Türkiye’ye yakın olan adalar
silahsızlandırılacaklardı kuralı benimsenmiştir.
Kapitülasyonlar
• Yabancı ülke vatandaşlarının Osmanlı Devleti’nden kazandıkları her
türlü adli ve mali kapitülasyonlar kaldırılmıştır.
• Bu madde ile ekonomik Bağımsızlık sağlanmıştır.
Dış Borçlar
• Osmanlı’dan ayrılan devletler arasında paylaştırılmıştır.

• Türkiye payına düşen borçları taksitler halinde Türk lirası veya Fransız
frangı olarak ödemeyi kabul etmiştir. Düyun-u Umumiye (Genel
Borçlar) İdaresi kaldırılmıştır.
Boğazlar
• Boğazlar, başkanlığı bir Türk’ün yapacağı uluslararası bir komisyon
tarafından yönetilecektir. Boğazlar’ın her iki tarafında belirlenen
alanlar, silahtan ve askerden arındırılacaktır. Bağımsızlığa Ters
• Ticaret Gemileri Boğazlar’dan serbestçe geçebilecek, savaş gemileri
ise zaman ve tonaj bakımından sınırlandırılacaktır.
• Zamanında savaş gemilerinin geçişi Türkiyenin isteğine göre
düzenlenecektir. Boğazlar’a bir saldırı olursa, Milletler Cemiyeti’nin
kararıyla gerekli önlemler alınabilecektir.
Savaş Tazminatları
• Yunanistan’ın savaş taminatı olarak Karaağaç’ı Türkiye’ye vermesi
kararlaştırılmıştır.
Ermeni sorunu
• Doğu Anadolu’da kurulması kararlaştırılmış olan Ermeni Devletin’den
vazgeçilmiştir.
Azınlık Sorunları
• Bütün azınlıklar Türk vatandaşı kabul edildi.
• Azınlıklara kendi kiliselerini, okullarını açma hakkı verildi.
• Kendi dilleri ile eğitim yapabilecek ve gazete çıkarabilecekler.

• Türkiye’de azınlık olarak Rum, Ermeni ve Yahudiler kabul edilmiştir.

Nüfus Mübadelesi (Değişimi)
• İstanbul dışında Türkiye’de yaşayan Rumların Yunanistan’a, Batı
Trakya dışında Yunanistan’da yaşayan Türklerin de Türkiye’ye
gönderilmesi kararlaştırılmıştır.
Patrikhane
• Patrikhane’nin, siyasi yetkilerden arındırılması kaydıyla İstanbul’da
kalması kararlaştırılmıştır.
Yabancı Okullar
• Türkiye’deki yabancı okulların öğreniminin Türk Hükümeti tarafından
düzenlenmesi kararlaştırılmıştır. Tamamı Milli Eğitim’e katılmıştır.
Tarih ve Türkçe öğretmenleri Türk olacaktır.
Lozan’da Çözümlenemeyen Sorunlar
• Boğazların uluslar arası komisyonun denetimine bırakılması ulusal
egemenlik haklarını zedelemiştir. Bu durumu, 1936’da Montrö
Boğazlar Sözleşmesi ile giderildi.
• Hatay’ın alınamaması (Hatay meclisi aldığı kararla Türkiye
Cumhuriyeti’ne bağlanmasıyla sorun çözüldü).
• Musul’un alınamamasıdır.
Lozanda görüşülen konular
• Boğazlar sorunu
• Kapitülasyonlar konusu
• Azınlık hakları
• Yabancı okullar
• Dış borçlar

• Musul meselesi
• Hatay Sorunu
Lozan Antlaşmasının Önemi
• Yeni Türk devletinin varlığı tüm dünya tarafından kabul edildi
• Birçok devlet tarafından imzalandığından en uzun süreli anlaşma olup
hala geçerliliğini korumaktadır
• Misakımilli sınırları büyük bir ölçüde gerçekleşti. Osmanlı Devleti’nin
sona erdiği kabul edildi.
• Lozan Antlaşması’yla Sevr geçerliliğini yitirdi.
• Lozan’da çözülemeyen sorunlar 1923 – 1939 yılları arasında çözüldü
• Kapitülasyonların kaldırılması ekonomik bağımsızlığı sağlamıştır.
Sömürge uluslara örnek olmuştur.
• Birinci Dünya Savaşı’nı sona erdiren antlaşmaların en sonuncusudur.
Lozan Antlaşması’nın Sonuçları
• Askeri Zaferler, siyasi zafere dönüştürülmüştür.
• Yeni Türk Devleti’nin varlığı uluslararası alanda tanınmıştır.
• Lozan Antlaşması, uluslararası eşitlik anlayışına göre yapmıştır.
• İnkılapların yapılmasına ortam hazırlamıştır.
• Dış barışın ve dış politikaların esasları belirlenmiştir.