Dafina(fam.

dafinore lauraceae)

 1-Eshte shkurre ose dru 10-15m e larte e dendur deri ne 35 cm e trashe.Gjethet i ka vezake te

Përdorimet njerëzore

Ushqimi

Ornamentale

Mjekësi alternative

Përdorime të tjera

Referime

Dafina (bimë)
79 languages
 Artikulli
 Diskutim
 Lexo
 Redakto
 Redakto nëpërmjet kodit
 Shihni historikun
Dafina
 Laurus nobilis

Klasifikimi shkencor

mbretëria: Bimë
ndarja: Magnoliophyta
klasa: magnoliopsida
rendi: Laurales
familja: Lauraceae
gjinia: Laurus
lloji: Laurus nobilis
Emërtimi shkencor:Laurus
nobilis

1-Eshte shkurre ose dru 10-15m e larte e dendur deri ne

35cm Dafina (fam.dafinore lauraceae)
e
trashe.Gjethet I ka vezake te lemuara me ngjyr te gjelber
te mbyllur ne faqen
e poshtme dhe te celur nga siper.
2-Gjethet e dafines jane gjithmon te qendrushme e te
blerta.Lulet I ka dioike
te vogla me ngjyr te bardhe ne te verdhe dhe te
vendosura ne sqetullat e
gjetheve ne trajt ombrellash te vogla.Vezorja ka nje
ndarje per nje veze.
3-Fryti eshte nje drup I vogel me ngjyr mavi shum te
erret qe permban nje
gjethet e burgullit te pullazave permbajn tanin,acid
malik dhe mucilagje.lengu I gjetheve te fresketa perdoret
kunder pickimit te berthame te madhe te bardhe lulezon
gjat muajve mars prill,fryti fillon te
piqet qysh nga muai tetor.
Perhapja gjeografike:takohet ne konispol ne butrint,ne
Delvine,rritet ne
zonen e shkurreve mesdhetare e kultivuar takohet
pothuajse se kudo ne
kopshte dhe parqe te qyteteve me klim te bute
Kultivimi:koha me e pershtatshme eshte mbjellja ne
vjeshte mbjellja mund
te behet edhe ne pranver nga 15 shkurti deri ne 15 mars.
Veprimi dhe perdorimi:perdoren gjethet dhe frytet
grumbullimi I gjetheve
behet njeher ne cdo dy vjet ne mbarim te periudhes se
vegjetacionit nga
nentori deri ne shkurt.Ndersa frytet grumbullohen ne
vjeshte kur fillojn te
piqen.
Veprimi dhe perdorimi :perdoren gjethet grumbullimi
behet ne kohen e
blerimit qershor korrik.
insekteve si dhe per mjekimin e plageve te lekures
Dobitë kuruese

Pastrues, qetesues, gjallerues, djersites.

Perdoret per dobesimin e pergjithshem,
tretjen, dhimbjet, lodhjen, insektet,
menstruacionet, reumatizmen, pagjumesine.
Pjeset qe perdoren: gjethet pa kercejte e vegjel
te tyre, frutat. Tharja mund te behet ne diell
ose ne hije.
Perdorimi: I brendshem, i jashtem, ne
farmaceutike dhe ne veterinari.
Mënyra e përgatitjes se cajit
Merret një lugë e vogël nga gjethet e thara e te shtypura
dhe
shtohet në një gotë ujë të vluar, mbulohet dhe lihet për
10-15
minuta, pastaj filtrohet dhe pihet para ngrënies ose mes
vakteve kryesore, 2 here në ditë. Mund të ëmbëltohet me
pak
mjalt .
Emërtimi në gjuhën popullore: Dafinë, dafme, dhafne,
larë,
luvari.
Përshkrimi: Zakonisht rritet si shkurre 3-4 m dhe rrallë
si dru
12-15 m i lartë e rreth 35cm i trashë. Gjethet i ka
heshtake të
zgjatura 8-20 cm dhe 2-6 cm të gjëra. Megjithëse në
vendin
tonë dafina paraqitet në dy varietete, varieteti fletëgjërë
që rritet
në jug të vendit dhe varieteti fletëngushtë i përhapur në
mënyrë
natyrore në Shqipërinë e mesme (konkretisht në
Bardhore të
Kavajës). Në pjesën e sipërme gjethet kanë ngjyrë të
gjelbër në
të errët, të lëmuar e me shkëlqim, ndërsa në pjesën e
poshtme
ngjyra është e gjelbër në të zbehtë. Vendosja e gjetheve
është e
alternuar me një bishti rreth 1-2 cm të gjatë. Gjethet janë
të
qëndrueshme dhe përherë të blerta. Lulet janë
njëseksore,
dioike, të vogla në trajtë ombrelle, me ngjyrë të bardhë
në të
verdhë, të vendosura në sqetullat e gjetheve. Çelin nga
mesi i
Marsit deri në Prill. Fruti është bërthokël me formë
elipsoidi me
ngjyrë të zezë. Brenda gjendet një bërthamë e madhe në
ngjyrë
Përhapja gjeografike
Toka dhe klima: Dafina në zonën e saj klimatike
rritet në çdo lloj toke. Preferon tokat që janë të
freskëta, të pasura dhe të shkrifëta, por
megjithatë zhvillohet edhe në toka të varfëra,
skeletike, por nuk preferon tokat argjilore.
Dafina rritet në stacione me klimë mesdhetare.
Kultivimi: Dafina shumëzohet kryesisht me farë
e cila jep rezultate mjaft të mira në prodhimin e
fidanëve. Në këtë rast farërat duhet të jenë të
shëndosha, me ngjyrë të zezë, ndërsa
kotiledonet nuk duhet të shtypen, por të
shtrëngohen me gishta dhe të lënë ngjyrë të
bardhë e jo të verdhë të errët. Mbjellja e farërave
bëhet në disa mënyra si me qeska polietileni
dhe arka te thjeshta. Nga ana praktike më
thjeshtë bëhet përgatitja e fidanëve në
fidanishte. Në fidanishte caktohet tokë e
rrafshët, e kulluar, me pjerrësi të vogël 2-3 gradë
dhe e mbrojtur nga erërat. Pas kësaj i hidhet një
shtresë plehu organik ose humus pylli dhe
bëhet punimi i tokës në thellësinë 40-50 cm dhe
më pas kryhet shkriftimi i saj.
Mbjellja

Mbjellja bëhet në ditët pa shira dhe pa ngrica. Toka

mbahet me
lagështi normale nëpërmjet vaditjeve në formë shiu po
të jetë e
nevojshme si dhe duhet të jetv e pastër nga barërat e
këqija. Përpara
shkuljes së fidanit për ta kaluar në vendin e përhershëm,
bëhet
vaditja e fidanishtes me ujë të bollshëm me qëllim që
gjatë shkuljes
të mos këputet sistemi rrënjor i fidaneve. Gjatë shkuljes
bëhet
seleksionimi i fidanëve duke shkulur vetëm të
shëndoshët, ndërsa
më të dobtit lihen për më vonë. Mbjellja e fidanëve në
vendin e
përhershëm bëhet menjeherë pas shkuljes. Sipërfaqja që
do të
mbillet duhet të jetë e parapërgatitur me punimet e
nevojshme.
Mbjellja e fidanëve bëhet me gropa me madhësi
[0.3x0.3x0.3] m. Per
prodhimin e fletës duhet të synojmë që të sigurojmë
rreth 10.000
bimë për 1 ha. Kjo arrihet duke i mbjellë në distancën
[1×1] m. Koha
më e përshtatshme për mbjellie është vjeshta (Nëntor-
Dhjetor) ose
fillimi i pranverës (15 Shkurt-15 Mars). Përdorimi i
plehut organik ose
humusit gjatë mbjelljes me gropë ndihmon për një
ushqim e zhvillim
normal të bimëve të reja. Punimet pas mbjelljes duhet të
synojnë
shkriftimin dhe mbajtien pastër të tokës. Sëmundjet
kryesore që
prekin dafinat janë: kalbëzimi i trungut, kalbëzimi i
bardhë, njollosja e
gjetheve dhe bloza. Për dy sëmundjet e para si masë
mbrojtëse
merret eleminimi i pjesëve të prekura ndërsa për
njollosjen dhe
blozën e gjetheve, si masë mbrojtëse përdoret spërkatja
me 1.5-2 %
lëng bordalez dhe 0.4 % zinep.
Vjelja e prodhimit: E gjithë bima e dafinës ka
vlerë, por për rastin tonë na interesojnë fletët.
Vjelja e fletëve fillon me mbarimin e periudhës së
vegjetacionit (prej Nëntorit deri në Shkurt).
Degët e bimës nuk zhvishen krejtësisht, duke lënë
1/3 e gjetheve pa u vjelur, ku gjethet e reja nuk
hiqen.
Me qëllim që mos të dëmtohen bimët nga vjelja e
përvitshme, sipërfaqja e mbjellë ndahet në dy
pjesë dhe një vit vilet njëra pjesë, ndërsa vitin e
ardhshëm pjesa tjetër.
Tharja e fleteve bëhet në hije.
Fletët janë të thara, kur bishti thyhet lehtë.
Malli i përgatitur për shitje duhet të ketë këto cilësi:
1. Në pamje madhësia e fletëve të jetë pak a shumë e
barabartë, të pa copëtuara me bishtin e tyre natyror të
tharë.
2. Erë të fortë specifike për vetë bimën.
3. Shije djegëse e lehtësisht e hidhur dhe rrudhëse.
4. Faqja e sipërme me ngjyrë të gjelbërt e ndritshme,
ndërsa faqja e poshtme e gjelbërt e hapur, jo e
ndritshme.
Gjethet e dafinës nuk duhet të jenë të nxira, të
mykura, të kalbura, apo të dëmtuara. Në qoftë se
llogarisim që çdo vit të marrim nga secila bimë (tepër
minimalisht) 1 kg fletë të thata, atëherë në 1 ha ku
kemi rreth 10000 bimë, mund të marrim 100 kg mall.
Bimëve mjekësore u
përdoren gjethet, të cilat
pasi grimcohen mund të
përzihen me lëvoret e
portokallit edhe këto të
grimcuara. Së bashku
hidhen në një enë ku më
parë është shtuar një gotë
me ujë të valuar.
Kjo masë lihet për 10
minuta dhe më pas
kullohet dhe ëmbëlsohet
sipas dëshirës. Nga kjo
përzierje pihen 2 deri 3
gota në ditë. Ky çaj
përmirëson edhe tretjen
sa më mirë të ushqimit në
pankreas.
Gjethet e dafinës përdoren si ndihmëse në
mjekimin e bronkitit e të gripit, në rastet e
ftohjes që shoqërohet me temperaturë, si
erëza etj.
Frytet e dafinës përdoren më shumë në
veterinari, si mjet për të shtuar oreksin dhe si
stomakik.
Një lugë gjelle me gjethe dafine të grimcuara
(së bashku me 1 lugë gjelle me lëvore
portokalli, në rast se keni) hidhen në një 1 gotë
ujë të sapozier. Ena mbulohet me kapak dhe
përzierja lihet të qëndrojë 10 minuta. Pastaj
kullohet. Pihen 2-3 gota të tilla në ditë. Në
formë banje frytet e dafinës përdoren kundër
djersitjes së tepërt dhe erës së keqe të
këmbëve, në këtë mënyrë: një grusht me fryte
të thara e të copëtuara të dafinës hidhen në
një enë ku shtohet 1 litër ujë. Ena mbulohet
me kapak dhe përmbajtja zihet për 20
minuta, lihet derisa të ftohet. Lëngu kullohet,
zbrazet në një legen ku paraprakisht është
hedhur ujë i ngrohtë. Këtu futen këmbët dhe
mbahen për një kohë të gjatë. Në vende të
thata drogat e ruajnë efektin për 2 vjet.
 Dafina

Laurus nobilis

Klasifikimi shkencor

mbretëria: Bimë
ndarja: Magnoliophyta
klasa: magnoliopsida
rendi: Laurales
familja: Lauraceae
gjinia: Laurus
lloji: Laurus nobilis