Projekt

Tema: Bimet mjekesore

Lenda :Biologji
Punoi: Desada LLeshanaku Klasa : IX-A
Ne vazhdim...

Cilat jane bimet mjekesore?

Disa lloje bimesh mjekesore.
Raporti I Shqiperise me bimet mjeksore.
Ne cilat zona te Shqiperise I gjejme.
Bimet mjekesore

Vendi yn sht i pasur me lloje t ndryshme t bimve mjeksore, q, n shikim t par,

pr shum njerz, sht nj informat e panjohur.
Pr vlersimin e prbrjes kimike, n aspektin biologjik dhe farmakologjik t bimve
mjeksore t cilat vet mbijn dhe t cilat mund t kultivohen n Kosov,nuk kemi
informacione t mjaftueshme.
Me nj angazhim m t madh, n t ardhmen, me siguri se do ta kuptojm rndsin e
grumbullimit dhe t prdorimit t bimve mjeksore.
Prej pjesve t bimve mjeksore shfrytzohen pjest nntoksore (rrnjt, bulbet, rizoma
dhe zhardhoku) dhe pjest mbitoksore (lulet, gjethet, fryti, farrat dhe lvorja e bimve).
Achillea milefollium
Barpezmi mijfletsh, bar nozell, bishtamith, ermen, bar i ers, lulemarrje, lule e meshave, guhak, bar i
pezmit.
Vendbanimi: Rritet n livadhe dhe kullosa, rreth rrugve, n kopshte, por edhe n vende gurishtore me
bar n zona t larta.
Prshkrimi: Ka gjatsi 40-80 cm, gjethet rozete t plota, lules t dendur dhe lulzon gjat tr vers.
Prdoret pr shrimin e astms bronkiale, gurve n veshk, shpejton qarkullimin gjakut, pakson
gazrat n bark, pr shrimin e ndezjes kronike t lukthit etj.Achillea milefollium sht bim mjeksore
helmuese.
Receta: Merren 50 g nga bima e thar, e cila prvlohet n nj litr uj t posavluar. Bima e prvluar
mbulohet dhe lihet t qndroj 1-1,5 or. Pastaj bjm kullimin e lngut, t cilin mund ta prdorim si aj
pr shrimin e smundjeve t lartprmendura.
Arctostaphylos uva-ursi

Vendbanimi: Rritet n vende me diell dhe t thata, n vende shkmbore t larta dhe n
kullota malore.
Prshkrimi: Zvarritet pr tok me degzim t shprehur, ka gjethe gjatore-vezake, frytin e ka
ngjyr t kuqe.
Arctostaphylos.png
Prdoret kundr diarres, kundr infeksioneve t veshkave dhe pr shri-min e kanaleve t
urins.
Receta: Merren 30 g gjethe t njoma ose 20 g t thara, t cilat i prvlojm n nj litr uj
t posavluar, ena qndron pr 30 minuta e mbyllur, pasi t ftohet e bjm kullimin.
Prdoret pr shrimin e smundjeve t lartprmendura, duke e pir nga nj got aji n
mngjes dhe n mbrmje von.
Arnika Vendbanimi: sht mjaft e prhapur npr livadhe
t thata. Gjendet edhe rreth kodrave t zons
malore.
Prshkrimi: Arrin lartsin deri n 60 cm, ka rizoma
t zhvilluara, ka gjethe vezake-gjatore t
dhmbzuara, ndrsa e tr bima sht e mbuluar
me qime, lulet kan ngjyr t verdh dhe jan
mjaft aromatike.Arnika sht bim mjeksore
helmuese.
Prdoret pr dezinfektim, pr shrimin e plagve
q shkaktohen nga ndrydhjet, pr zgjerim t
venave, kundr reums, pr shrimin e smundjeve
t zemrs etj.
Receta: Zakonisht prdoret tinktura e cila prfitohet
nga lulet. Merret ena nga qelqi dhe mbushet me
lulet gjysm t terura,ku hedhim 60-70 % spiritus t
pastr, pastaj e mbulojm dhe e lm t qndroj
n diell 6-8 jav. Pas ksaj kohe mund t prdoret
pr lyerjen e plagve.
Thana

Vendbanimi: Rritet n pyje gjethegjra dhe

shkurreta.
Prshkrimi: Bime shkurre apo drunore arrin lartsin 2-
10m, gjethet i ka eliptike dhe t plota. Lulet me
ngjyr t verdh dhe lulzojn para gjethimit.
Prdoret pr shrimin nga ethet, diarres,
gjakderdhjeve n zorr dhe infektimeve n zorr.
Receta: Merret nj filxhan me thana dhe prvlohen
n 200 ml uj pr 30 minuta, pastaj kullohet dhe
prdoret i ftoht nga tri gota n dit, rekomandohet
t prdoret pas buke, 5 dit rend.
 Murrizi
Vendbanimi: Rritet rreth pyjeve n dushkaja,
ahishte dhe n shkurreta, mund t gjendet edhe n
Prdoret kundr pagjumsis,
djerrina.Murrizi sht bim mjeksore helmuese
arteriosklerozs, frymmarrjes, problemeve
n sistemin nervor, rregullimeve t Prshkrimi:Shkurre me gjemba q rritet 2-5 m,
zemrs etj.
gjethet i ka vezake t prmbysura deri rombike.
Receta: Merren 2 g gjethe t thara Lulet me ngjyr t bardh ose trndafili ndrsa fryti
prvlohen me 150 ml uj t posavluar,
qndrojn 15 minuta dhe pastaj kullohet. me ngjyr t kuqe.
Prdoren 2-3 gota aj gjat dits.
Gjithashtu nga frutat e murrizit s bashku
me bim tjera mund t prgatiten aja
pr smundje t ndryshme.
 Mullaga

Vendbanimi: Rritet, pothuaj, kudo: npr vendbanime, n toka t

punuara, n shkmbinj e n vende t tjera.Gjithashtu shte edhe
bim mjeksore helmuese ne disa vende Prshkrimi: Ka krcell t
degzuar me lartsi 30-40 cm, gjethet me bisht t gjat, vezake dhe
e tr bima sht e qimzuar.
Lulet gjenden n sqetulln e gjetheve dhe kan ngjyr
vjollce. Prdoret kundr kollit dhe gripit.
Receta: Merren 60 g gjethe dhe lule, prvlohen n nj litr uj t
posa-vluar, enn e mbulojm dhe e lm t qndroj 30 minuta.
Pasi t bhet kullimi, lngu i prfituar, pr tri dit me radh, prdoret
pr pije n vend t ujit.
Kamomili
Vendbanimi: M shum rritet n
grunaja, n vreshta,rrugve si dhe n
vendbanime.
Prshkrimi: Ka gjatsi 10-55 cm, ka
krcell t drejt dhe t zbrazur, gjethet
jan pendore, lulet ansore jan t
bardha, ndrsa lulet gypore n qendr,
jan t verdha dhe kan arom t
mir.Prdoret kundr ndezjeve t
mukozs s lkurs, kundr ngreve
t fmijve, kundr
pagjumsis,lodhjes, reums etj.
Receta: I marrim 15 g kamomil dhe i
prvlojm me nj got uj t nxeht,
e mbulojm dhe e lm t qndroj 10
minuta. Ky aj shron ngret, lodhjen,
qetson nervat etj.
Mani
Vendbanimi: sht mjaft e prhapur rreth
rrugve dhe n vendet malore.
Prshkrimi: Arrin lartsi mjaft t lart, deri 20
m, ka gjethe vezake dhe t dhmbzuara
anash.
Prdoret pr shrimin e mlis, kundr
skrrajave n zorr, pr shrimin nga diabeti,
kundr pezmatimeve t gojs dhe t fytit
etj.
Receta: Merren 50 g gjethe t thara apo 100
g t njoma dhe prvlohen n dy litra uj,
ena mbyllet dhe lihet t qndroj dy or.
Pasi t kullohet mund t prdoret pr
shrimin nga smundja e sheqerit (diabeti).
 Mjedra

Vendbanimi: Rritet m shum si e kultivuar,

por edhe n pyje.
Prshkrimi: Arrin lartsin deri 2 m, ka rrnj
t forta, gjethe pendore, lule ngjyr t
bardh, ndrsa fryti ngjyr t kuqe.
Prdoret pr shrimin e smundjeve t
ndryshme t lkurs, kundr kollit,
pezmatimit t mishit t dhmbve etj.
Receta: Merret nj grusht gjethe mjedre
dhe prvlohen n nj litr uj t
posavluar. Ena e mbuluar lihet t qndroj
nj or. Prdoret pr plag n lkur
Sherebela

Sherebela Mbretresha e Bimve Mjeksore Krenaria e Shqipris jan sherebela, s bashku

me rigonin, timusin dhe trumzn t cilat eksportohen jasht vendit n sasi t mdha. Sherebela
sht mbretresha e bimve mjeksore shqiptare. Shqipria sht nj ndr eksportuesit kryesor
t ksaj bime n Shtetet e Bashkuara ta Ameriks. Sipas Ministrit t Bujqsis, Z. Edmond
Panariti, Shqipria mbulon 70 % t nevojave t tregut Amerikan pr sherebel. Bimt mjeksore
shqiptare furnizojn gjithashtu tregjet franceze, gjermane dhe italiane. Sipas Z. Xhevit Hysenaj,
Kryetarit t Shoqats s Prodhuesve t Esencave dhe Kultivuesve t Bimve Mjeksore, rreth 15
% e sherebels shqiptare rieksportohet nga Gjermania, Turqia dhe shtete t tjera.
 Bimet mjekesore ne Shqiperi
Shqipria sht nj vend i pasur. sht aktor kryesor n
tregjet ndrkombtare n nj sektor t veant
biznesi.Shqiperia ka shume thesaret natyrore, bim t egra
mjeksore dhe aromatike q gjenden n sasi t mdha n
fusha dhe male, e q krijojn mundsi punsimi pr rreth
100,000 familje q jetojn n zonat rurale t vendit.
Tradicionalisht Shqipria eksporton bim mjeksore t egra,
t paprpunuara, t cilat eksportohen pr tu trajtuar dhe
paketuar jasht vendit. Kto bim t prpunuara prdoren
n industrin ushqimore pr ajra bimor, n prgatitjet
ushqimore t ndryshme, n formn e erzave pr gatim, si
ekstrakte pr vajra esenciale, apo n industrin e pijeve,
produkteve t shndetsis, kozmetiks si dhe parfumeve.
Me rreth 500 hektar siprfaqe t
kultivuar me bim mjeksore dhe
aromatike, Shqipria sht lider n
prodhimin dhe eksportimin e ktyre
pasurive natyrore. E nse natyra i ka
falur Shqipris bimt e egra,
kultivimi i bimve mjeksore n
vendin ton ka nisur rreth 4 vjet m
par. Sektori i bimve mjeksore dhe
aromatike gjeneron rreth 18 milion
Euro nga eksporti, i listuar si sektori i
dyt m i madh n eksportin
bujqsor. Gjat vitit 2013 Shqipria
eksportoi prafrsisht 11,221 ton
bim mjeksore me vler 23,761,115
Euro. Eksporti i bimve mjeksore pr
2013 prbnte 19% t eksporteve te
vendit.
Ku I gjejme bimet mjekesore ne Shqiperi?

Bimt mjeksore n Shqipri rriten kryesisht n Malsi t Madhe, Shkodr, Skrapar, Elbasan,
Kor, Berat, Prmet dhe Durrs. Pjesa veriore e vendit sht e njohur pr prodhimin e sherebels
me cilsi t lart, ndrkoh q pjesa qendrore dhe jugore e vendit sht e specializuar n
prodhimin e rigonit dhe timusit.Zakonisht bimt aromatike dhe mjeksore mblidhen nga familjet q
jetojn n zonat rurale. Pjestar t ktyre familjeve mbledhin bimt e egra, t cilat m tej
dorzohen n pikat e grumbullimit t rreth 30-40 kompanive vendase. Gjat 10 viteve t fundit, si
pasoj e rritjes s krkess pr produkte shqiptare n tregjet ndrkombtare, sektori sht rritur si
n sasi t produkteve t eksportuara, ashtu edhe n cilsin e tyre. Kompanit shqiptare, furnizues
t ktyre produkteve n tregjet ndrkombtare kan forcuar pozicionet e tyre n kto tregje, kan
fituar eksperienc dhe kan krijuar nj rrjet t fuqishm lidhjesh.
 Puoni :
Faleminderit
Desada LLeshanaku
per
vemendjen! Klasa : IX-A