Professional Documents
Culture Documents
س نقق ب ققا ب()2021بب ق بمنققراىب دققا اب دتالًققابدقق ىب • لرصسبلااقب دتعئباابيالتىب دلظساب لهباضادالق برق االسب درلقائب دصقلا اب
داادتاشبااب دميرم ب دنضا اب
ا دتالًققاب لققهب دصققع ب دضام ق با لياتال ق ب ا بمالس ققابم ق ب ا شب دنالان ق ب
ب
لامشب ة ب د س نق بتقاب درضقساب لقهبمنقراىب دقا اب دتالًقابدق ىب داادتقاشب دتالًالققق ب لخقققسىفببا لرصقققسباقققاب ديالقققتب دمالققق لاب لقققهبتضقققكب دملةققق ةب
ديامضالققاشباققاب دميرم ق ب دنققضا افبا نققرخ مشب دتاعا ق ب دمققله ب داصققفاب دصلا ال بب دم الل ب دصلا ال ب دا لض بااب دسالاكفب ماب
ت نلاتب دمنحب اليرما افبار برصمال ب نرتال ب نره اشبميرم ب د س نق ب
مقق باادتققاشبيامضقق ب مققا بدبتقق بنققضا ب نققلمال فباتلقق بعيقق ب دضاللقق ب لرصسبم ب دلاعال ب ديالس اال ب لهب دضاصم ب دسالاك.ب
دمنريالت ب()303باادتق فبعالقئبرق ب خرالقاس بت نقلاتب دضاللق ب دضةقا ًال .ب
اراصققلشب دلرققاً بإدققهب ب اققس ب دضالل ق بم ق باادتققاشب ديامض ق بد ق اله با ققاب
تالًققاب ققاااباالمققابالخ ق ب ا م ق ب درلققائب دتالًققاب دمرضلم ق بتمصققا سب دعالققاةب
ا داال فبا ا م ب درلائب دتالًاب دمرضلم بتعماال ب دتالًق بمق برلقائب دهقا ءفب
دملااق .بارتقال ب
ا ا م ب درلائب دتالًاب دمرضلم بتعماال ب دتالً بمق ب لمةالق ب ة
ب اس ب دضالل بم باادتقاشب ديامضق بدق اله با قابتالًقابلنقتاب ابمرانقافب
ققائباالمققابالخقق ب ا مقق ب درلقققائب دتالًققاب دمرضلمقق بتعماالققق ب دتالًقق بمقق ب درلق ة
دياياًافبااالمابالخ ب ا م ب درلائب دتالًاب دمرضلم بتعماال ب دتالًق بمق ب
دزالا ةب دن الال .با ريحب ب اس ب دضالل بم باادتاشب ديامضق بدق اله با قاب
تالًاب تالسباالمابالخق بعماالق ب دتالًق ب دلاريق ب ق برلقائب دمالقا .با ريقحب ب
اس ب دضالل بم باادتاشب ديامض بالرتض ة ب دنلا الاشب دتالًالق ب دملانقت بدلعفقاظب
لهب دتالً ب دمعالا بته بتة ب تالس.با ريحب بمةاس ب اقس ب دضاللق بمق ب
داادتققاشبتاللةققا ب ديامضال ق ب دتالًال ق ب دراا ال ق باققابيامض ق ب مققا بدبت ق ب
نضا ب نلمال بة شبمنراىبمرانا.با الشب بمضالاشب دضم ب دراا اب
ارمققا ب د ق ب دمققا اب( دمنققاا ).با ق برم ق السبيهققا ب دمراققا ال بتنققتتب
للظم ب دساراللال ب درابرع بم ب ال رما ب دفضلابتقاديها ب دراا الق بدعماالق ب
دتالً .ب
ب
د س ناشب دناتم :ب د س ناشب دناتم :ب
ب ب
س ن بMariotti et al., (2013): •
لا بشب ة ب د س ن بترمالقال ب دضا مق ب دمقااسةب لقهبراتالقكب ISO14001اقاب
سن ب(بLatan et al., (2018 : •
دممل ب دضستال ب دنضا ال .بادرعمالكب ده افبر ب
لامققشب د س نق بتاخرتققاسبرق االسب نققرس راليال ب دتالًالق با ق ب النققرمس سب دتالًققاب
سةب دضلالابا داناهبمق ب اللق بمخرقاسةب رازال ب نرتالا ب لهب دم س ءبااب
سةب دضلالققاب لققهب ل ءب دتالًققابدلةققس اشب دم سي ق باققابتاسص ق ب ا درققز ب
سةب اب66بةس بنضا ال بماتم بدلظا ب
إل الالنالابا دعاصقل ب لقهبةقها ةب لالقزاب14001بمق ب لخقةباقاب ال رتقاسب
دتالًالق باقابملامق بيق ة.ب ةقاسبشب دلرقاً بإدقهب براتالقكب ISO 14001دق ب
سةب دتالًال .ب اسبمعانت ب
ب الققا إبإدققهبرعنققال ب ل ءب دتالًققافبا دنققتتباققابةدققنب ا الارمققاسبإدققهب د ق
ال ق براصققلشب د س ن ق فبتض ق برعلال ق ب ق ب ب107بم ق ب النققرتالاشب دملةققاسةب
دع ققامابا ب د اد ق بدقق برفققسكب دلققا ًحب دتالًال ق بدرعفالققزب دةققس اشب لققهب
ا بالال بتانرخ ب نلابتب PLS-PMإدهب ب
راتالكب لالزابإدهبيالتب ديالاب
سةب دضلالققاب لققهب ل ءب دتالًققافب لققانبرق االسبإاليققاتابا ققا بمتاةققسبالدرققز ب
دمعق ا بمق ب صققعاتب دمصققلع فبتا يققاا بإدققهب بر ققادالاب دعصققا ب لققهب
سةب ا ةدنبر االسبإالياتابا ا ب لهبمعانت ب
ISO 14001الشب اب لتسزفبا ة بالفنسب
دتالًال با دةابت اس بالضم ب لهبرعنال ب ل ءب دتالًا.بال ب اصقشب د س نق ب
ب دةس اشب دمضرم ةبااب دممل ب دضستال ب دنضا ال .بتةق ب قا ب لخفاكب
بالر ب لخةبااب د س ناشب دمنرمتلال بت اسبلظا ب
فبر ةاب د س ن ب لىبم بمالسب دمعرم ب ب
سةب دتالًال .ب مس لت ب
رف سب دةس اشبتة باا ابااب رمقا ب دمضالقاسبا لقىباليقتب لقهب دع امق ب
ب
رااالسب النرس راليالاشبا صلحب دنالاناشباخااب دعا ازبدلع بم ب دضا ًكب
درابرحبا ب ا براتالكب ISO 14001 .ا اصقشب د س نق بترانقال بلاالهقاب
درةم ب ةبملااكبااب دممل ب دضستال ب دنضا ال بدلاصقا بإدقهباهق ب ايق ب
ب دنضابدلعصا ب لهبةها ةب بماب دةابالس ب دةس اشب دنضا ال ب
ISO 14001 .
رع ال ب دمصالعاش:ب -1برلائب دها ءب
ب
ديققاافب ققاب ةققهسب لققا ب درلققائبا اس ققاب ة إ برلققائب دهققا ءب اب دالققلاب مله ب دتعئباخاا رى:ب
رق مالسب.ب الققشبمققاز شب د االً ق فب درققاب ققاباققاب لصق باتالضال ق با ق بريققا فشب ب
-9لا ب دتالارابفبرلائب دها ءبااب دقاا ب دضستقابتقال بيقساس شب درلمالق ب دمس ي ب دضستال بب
ب
انلم ب دتالً بفبميل بةًا ب ستال بفب دض ب79بفب.1994ب
-1دمسا ب د سال ب.ب
-10زشب تابعمسةبفبرلائب دهقا ءب دلقار ب ق ب قا ب دنقالاس شبفباز سةب
-2عم ب ت ب ديا بفبرلائب دها ءبفب داتض ب لادهبفب دق سب دضستالق بدللةقسب
دةًا ب دتل ال با دمساال با دتالً بفب ما بفب1992ب.ب
ا درازال بفب1991ب.ب
-11لققابعن ق بمانققهبفب درلققائب ديققاابفب داتض ق ب لادققهبفب سب دف ققسبفب
بمصقفاةب دترقسا ب -3عن ب لخسسبفب اسبرلائب دها ءبتادالاز شب دلاري ب
مةكبفب1990ب.ب
لس لال بامعاق ب دعنق ب دعس سالق ب لقهبصقع ب دنق ا باتضقكبممرل قاره ب
-12لالاءبعارا – تقاس بفبدب تقاب الق بفب لق ب دتالًق بفب داتضق ب لادقهبفب
اابتلق ةب دهاةقمال بفبسنقاد بماينقرالسبمالقسبملةقاسةبفب ديامضق ب لس لالق بفب
سب دةساقبفب ما بفب1994ب.ب
ما بفب لس بفب1995ب.ب
-13فاال بلاصسبفبمرتمالاشب دمتال شب د ستالال ب دم لاسةباابعلالتباتلزمقاب
-4سةقققال ب دعمققق بفبدبصقققتاساللابفب دتالًققق بامةققق لرهابفب داتضققق ب دااداققق بفب
دلنققاءب لس لالققاشبفبسنققاد بماينققرالسبمالققسبملةققاسةبفب ديامض ق ب لس لال ق بفب
م رت ب دفلحبفب د االشبفب1986ب.ب
ما بفبببببببببببب لس بفب1994ب.ب
-5نفالا ب در بفبعاد ب دتالًق باقاب لس بفباز سةب دةقًا ب دتل الق با دمساالق ب
-14ققاس السب ت ق ب با فب درلققائب دتالًققافباز سةب درضلققال ب دضققادابا دتعققئب
ا دتالً بفب ما بفب1989ب.ب
دضلمافبيامض ب دتصسةفب دضس قفب.1988ب
-6نققلالما ب دضماللققابفبتةققالسبيققس سبفبرلققائب دهققا ءبفبم رققتب درستالق ب دضستققاب
-15دب دنققال ب سلققاااافب لنققا بارلققائب دتالًقق فب داتضقق ب لادققهفب دقق سب
د ا ب دخلال بفب دسالاكبفب1990ب.ب
دمصسال ب دلتلالال فب دما سةبفب.1993ب
-7ااسقبمعما بفب ل بار لادايالقاب دتالًق بفباز سةب درضلقال ب دضقادابا دتعقئب
-16دب دضا شبفب درلائباعماال ب دتالً بفب داتض ب لادقهبفب ل قادابدللةقسب
دضلمابفبيامض ب دماص بفب دضس قبفب1988ب.ب
ا درازال بفب مةكبفب1988ب.ب
-8ت ق ب دققسعم بعمال ق ةبفب درلققائبفب تضققا با خاققاس بفبميل ق ب لال ق ب دضلققا ب
ب درلائب دياابتالتقاسب -17دب د ملهاسابفبرمالال ب آلااسب دتالًال ب دلايم ب
اليرما ال بفبميل ب()35ب.ب
باابمياالشبصع ب لنا باس عرىباتضكب لنملشباابم الل ب دفعال
ب: دمس ي باليلتال
ب
6) Hojnik, J., & Ruzzier, M. (2017). "Does it pay to be
eco? The mediating role of competitive benefits and the Appiah, B. K., Donghui, Z., & Majumder, S. C.(2020).
effect of ISO14001". European Management Journal, "Effects of Environmental Strategy, Uncertainty and Top
(بvol. 5, iss.5), pp.581-594. Management Commitment on the Environmental
Performance: Role of Environmental Management
7) Jun, M., Cai, S., & Shin, H. (2006). "TQM practice in Accounting and Environmental Management Control
maquiladora: Antecedents of employee satisfaction and System". International Journal of Energy Economics and
loyalty". Journal of Operations Management, (vol. 24, Policy, (vol. 10, iss.1), pp. 360–370.
iss.6), pp.791–812. 2) Coglianese, C. & Nash, N. (2001). Environmental
8) Kadasah, N. A. (2013). "Attitudes of managers management system and the new policy agenda. In,
towards the potential effects of ISO 14001 in Saudi Coglianese, C. and Nash, J. (Eds) Regulating From the
Arabia: factor analysis". International Business Inside: Can Environmental Management Systems
Research, (vol. 6, iss.7), pp.91-101. Achieve Policy Goals?, RFF Press, Washington, DC.
9) Klassen, R. D., & McLaughlin, C. P. (1996). "The Resources for the Future Press, pp.1-25.
Impact of Environmental Management on Firm 3) Gabel, H. L. & Sinclair-Desgagné, B. (1993).
Performance". Management Science, (vol. 42, iss.8), "Managerial incentives and environmental
1199–1214. compliance". Journal of Environmental Economics and
10) Latan, H., Jabbour, C. J., Jabbour, A. B., Wamba, S. Management, (vol. 24, iss.3), pp.229-240.
F., & Shahbaz, M.(2018). "Effects of Environmental 4) Heras-Saizarbitoria, I., Landín, G. A., & Molina-Azorín,
Strategy, Environmental Uncertainty and Top J. F. (2011a). Do drivers matter for the benefits of ISO
Management's Commitment on Corporate 14001? International Journal of Operations &
Environmental Performance: The Role of Environmental Production Management, (vol. 31, iss.2), pp.192-216.
Management Accounting". Journal of Cleaner 5) Hikichi, S. E., Salgado, E. G., & Beijo, L. A. (2016).
Production, (vol. 180), pp.297–306 "Characterization of dissemination of ISO 14001 in
countries and economic sectors in the Americas".
Journal of Environmental Planning and Management,
(vol. 60, iss.9), pp.1554-1574.