1

Aralin Tunggaliang (Tao vs Tao, Sarili) sa

Maikling Kuwento
3 Pinagmulan ng Salita o Etimolohiya

J
Mga Inaasahan
Sa bahagi ng araling ito, babasahin mo ang maikling kuwento na “Dugo ni Juan
Lazaro” ni Rogelio L. Ordoñez. Gayundin, kasama sa araling ito ang mga pag-aaral ng
pinagmulan ng salita o etimolohiya at ipakikita sa teksto ang tunggalian tao sa tao,
sarili.

Inaasahan na sa pagtatapos ng aralin ay malilinang sa iyo ang sumusunod na

kasanayan:

1. Nasusuri ang tunggalian (tao vs tao,tao vs sarili) sa kwento batay sa

napakinggang pag-uusap ng mga tauhan (F9PN-IIId-e-52)
2. Napatutunayang ang mga pangyayari at/o transpormasyong
nagaganap sa tauhan ay maaaring mangyari sa tunay na buhay
(F9PB-IIId-e-52)
3. Natutukoy ang pinagmulan ng salita o (etimolohiya) (F9PT-IIId-e-52)

Sasagutan mo ang mga pagsasanay at gawain sa nakalaang sagutang papel.

Paunang Pagsubok

Basahin at unawain ang mga tanong. Isulat ang letra ng tamang sagot.

1. Isang masining na anyo ng panitikan na naglalaman ng isang maiksing salaysay

ng mga pangyayari sa buhay ng pangunahing tauhan.

A. Sanaysay C. Komiks
B. Tula D. Maikling Kuwento

2. Ito ay maaaring tao laban sa tao, tao laban sa sarili, tao laban sa lipunan, o tao
laban sa kalikasan.

A. Kasukdulan C. Tunggalian
B. Suliranin D. Panimula

3. Panloob na tunggalian ng tauhan sa kaniyang sarili.

A. Tao Laban sa Kalikasan C. Tao Laban sa Tadhana

B. Tao Laban sa Tao D. Tao Laban sa Sarili

4. Ang tauhan ay nakikipagbanggaan sa isa pang tauhan. Ito ang labanan ng

klasikong bida at kontrabida.

A. Tao Laban sa Kalikasan C. Tao Laban sa Tadhana

B. Tao Laban sa Tao D. Tao Laban sa Sarili
5. Dapat ba akong sumama sa welga? Paano kapag nawalan akong trabaho? Ano ang
kakainin ng pamilya ko, kung hindi na ako magtrabaho?

A. Tao Laban sa Kalikasan C. Tao Laban sa Tadhana

B. Tao Laban sa Sarili D. Tao Laban sa Tao

Modyul sa Filipino 9
Ikatlong Markahan: Ikatlong Linggo
 2

Balik-tanaw

Isulat ang salitang T kung tama ang isinasaad ng pahayag at M naman kung Mali.
Isulat ang inyong sagot sa nakalaang patlang sa unahan ng bawat bilang.
1. Ang Elehiya ay tulang pandamdamin kung saan ang may-akda ay inaalala ang
mga nagawa ng taong pumanaw na.
2. Katangian ng elehiya ang pananangis, pag-aalala at pagpaparangal sa mahal sa
buhay.
3. Sa pagsusulat ng elehiya, gumagamit ng simbolo para magpahiwatig ng isang
ideya.
4. Hindi dapat masidhi ang damdamin ng bumibigkas ng elehiya.
5. Ang pang-uri ay salitang naglalarawan sa tiyak o hindi tiyak na pangngalan.

Pagpapakilala ng Aralin

Basahin mo ang maikling kwento ng tunggaliang tao laban sa tao/sa sarili. Sa tekstong
ito malalaman mo kung ano ang tama at mali sa iyong pagdedesisyon, gayundin
tuturuan ka ng daang dapat mong lakaran,at hanggang sa paglaki ay hindi mo
malilimutan.

Dugo ni Juan Lazaro

ni Rogelio L. Ordoñez

Bawat nilalang ay hindi isang pulo sa kanyang sarili. Nararapat lamang na

makilala niya ang kaniyang pananagutan sa kapwa.

Waring nakalulunos na mga daing sa pandinig ni Mando ang malakas at hindi

magkamayaw na hugong ng mga makina sa pabrikang iyon ng tela. May ibinubulong
ang mga iyon, may ibinabadya, katulad ng sunud-sunod at nagmamadaling tibok ng
kaniyang puso, ng butil-butil na pawis na nagsisimulang maglandas sa malapad
niyang noo, ng init na unti-unting sumasangkap sa daloy ng kaniyang dugo. At
maging ang malaking orasan, na waring madilat na mata na nakamasid sa bawa’t
bahagi ng bilangguang iyon ng mga makina, ay may kakaibang kislap na
ipinahihiwatig sa kaniya.

“Mga ‘Adre. . . malapit na!” saglit na nangingibabaw sa hugong ng mga makina ang
tinig na iyon.

“Nakahanda na kami!” maraming sumigaw.

“Walang kakabila?” makapangyarihang tanong ng isa.

“Wala!” waring iisang tinig ang nakipagpaligsahan sa hugong ng mga makina.

Iginala ni Mando ang kaniyang tingin. Matitigas at may ipinahahayag ang

mukha ng kaniyang mga kasamahan. Nasisinag niya ang damdaming naghahari sa
mga ito – nag-aalab, nagpupumiglas, naghihimagsik. At sa mga mata nila, naroroon
ang kapasiyahang mahirap mabali, ang paninindigang mahirap igupo. Ngunit sa
kaniya, ang paghihimagsik na nadarama niya ay hindi kawangis ng paghihimagsik na
ipinahahayag ng matitigas na mukha ng kaniyang mga kasamahan.

Patuloy ang nagpapaligsahang hugong ng mga makina sa walang humpay na

paghabi ng tela. Patuloy ang banayad na paggapang ng minutero ng orasan, ang
paglalandas ng butil-butil na pawis sa malapad na noo ni Mando, at ang
pagpupumiglas ng isang kapasyahang kangina pa ay hindi niya maitatwa. At ang
lahat ng iyon ay sangkap ng pangamba at alinlangan na sumusuno sa kaniyang diwa,

Modyul sa Filipino 9
Ikatlong Markahan: Ikatlong Linggo
 3

na lalong pinatitingkad ng makahulugang mga sulyap ng kanIyang mga kasama at ng

init na ngayon ay naghahari sa buo niyang katauhan.

Maya-maya ay unti-unting humina ang hugong ng mga makina, na tila ngayon

ay paos at namamaalam na daing ng isang nagdurusa, hanggang tuluyang mapawi
ang alingawngaw ng mga iyon, maliban sa isang makina na numanakaw sa
katahimikang dulot ng mga nagsihintong makina – ang makina ni Mando.

Batid niya kung bakit huminto ang mga iyon, kung bakit ang makina niya
lamang ang nagpapatuloy sa paghugong. Alam din niya kung ano nang oras, kahit
hindi niya tinitingnan ang malaking orasan. Ikadalawa’t kalahati na ng hapon.
Sapagka’t ang oras na yaon ang paghinto ng mga makina, ang patuloy na paghugong
ng makina niya, ay bahaging lahat ng paghihimagsik na nadarama niya, ng
magugulong patlig ng alaala, ng nagpupumiglas na kapasiyahang kangina pa ay hindi
niya maitatwa.

Muling iginala ni Mando ang kanyang tingin. Isa-isang nagsitindig ang

kanyang mga kasamahan sa harap ng kani-kanilang makina gayong hindi pa oras.
Bawat isa, bago lumabas sa bilangguang iyon ng mga makina, ay nag-iiwan sa kanya
ng sulyap na may lakip na pagbabanta.

“Adre, matigas ang ulo mo!” si Kadyo ang sumisigaw na siyang puno ng
aklasang iyon na matagal na nilang binalak isagawa. “Ikaw ang bahala, ‘Adre. . .
ayaw mong makisama!”

Saglit na tila nawala sa sarili si Mando. Ngunit batid niya, nadarama niya,
natitiyak niya na ang kapasiyahang matagal niyang nililimi ay mahirap ding mabali,
katulad ng kapasyahan nila na ipinamamarali ng mga mata, inihahantad ng matitigas
na mukha.

Naudlot si Mando nang may tumapik sa kaniyang balikat. Nakatayo sa tabi

niya ang tagapamahala ng pabrika ng tela. Pinahinto ni Mando ang kaniyang makina.

“Hindi ka sumama sa kanila?” sabi ng tagapamahala.

“Gugutumin ko ho lamang ang aking pamilya.”

“Magtatrabaho ka pa?”

“Di ho ako p’wedeng di magtrabaho,” tumikhim si Mando. “Ako ho lamang ang

inaasahan ng aking pamilya.”

Tumango-tango ang tagapamahala. Batid ni Mando ang kahalagahan niya

ngayon sa pabrikang iyon. Kung walang makinang magpapatuloy sa pag-andar sa
paghabi ng tela, mahihinto ang gawain sa buong pabrika. Marami ang mawawalan ng
gawain sa buong pabrika. Marami ang mawawalan ng gawain, katulad ng mga
tagatabas ng tela, tagapagbalumbon, tagahakot sa bodega, at maging ang mga kimiko.
At sa loob lamang ng iilang buwan, malaking salapi ang mawawala sa kompanya.

“Basta magpatuloy ka lang sa pagtatrabaho, daragdagan ko ng limampung piso

ang sahod mo,” sabi ng tagapamahala. “At kahit matapos ang welga, mananatiling
gayon ang iyong sahod.”

“Pilitin mo lang na makalimampung yarda ka araw-araw,” patuloy ng

tagapamahala. “marami pa tayong nakatinggal na tela sa bodega. Marahil, kahit
tumagal ng dalawang buwan ang welga, di pa tayo maaagad ng mga pumipido at hindi
pa rin maaano ang kompanya.”

Katahimikan.

Muling humugong ang makina ni mando, na siya na lamang pumupuno

ngayon sa kabuuan ng bulwagang iyon, na waring humahalakhak sapagka’t wala
nang kalaban sa paghugong, na waring ipinagsusumigaw ang karapatang magpatuloy
sa pag-andar, kawangis ng tibok ng puso ni Mando – ibinubulong ang karapatang
mabuhay at bumuhay!

At ang buong kamalayan ni Mando ay inalipin ng buo at malakas na hugong

niyon. Ngunit tuwing mapapatingin siya sa malaking orasan na tila madilat na
matang nakatitig sa kaniya, hindi niya maiwasan ang pangamba.

Modyul sa Filipino 9
Ikatlong Markahan: Ikatlong Linggo
 4

Natatakot siya sa larawang iyon: nanlilisik na mga mata na nakapako sa

kanya, mga malalamang bisig na handing ipadama sa katawan niya ang kinukulob na
ngitngit. At humiwa sa diwa niya ang talim ng dila ni Kadyo.

“Agrab’yado tayo,” sabi ni Kadyo isang hapong lumalabas silang mga

trabahador ng pabrikang iyon ng tela. “Basta maraming pumipido kahit Linggo,
pinagtratrabaho tayo. Kalimitan, lampas na sa oras, ayaw pa tayong pauwiin…
kakarampot naman ang inuumento sa sahod natin.”

“Ano’ng magagawa natin?” sabad ng isang trabahador. “Alam mo naming

mahirap humanap ng trabaho… aba!”

Dumahak si Kadyo.

“Aba… e, habang panahon ba naming paloloko tayo? Sobra-sobra na nga ang

tinutubo nila,” muling dumahak si Kadyo. “Tayo n’ng bumubuhay sa kanila… pero,
ano’ng buhay natin… kumain-dili!”

Walang umimik sa kanila. Waring ang hindi pag-imik na iyon ay

nangangahulugang nauunawaan nila si Kadyo. At kay Mando, may katwiran si
Kadyo.

Nadarama rin niya ang ipinaghihimagsik ni Kadyo. Matagal na nilang

pinagtitiisan ang hindi makatwirang pagpapasunod ng may-ari ng pabrika. Ilang taon
na silang nagtratrabaho sa pabrikang iyon, nguni’t gayon pa rin ang kanilang buhay:
kumain-dili, sabi nga ni Kadyo.

Bahagya nang makasapat sa kanilang pangangailangan ang sinasahod nila.

Parang ang may karapatan lamang umunlad ay ang may-ari ng pabrika. Lalo itong
yumayaman, at lalo rin naman silang naghihirap na mga trabahador.

“Tingnan n’yo ang Chuang, yan,” si Kadyo rin ang nagsabi isang araw, “dahil sa
pawis natin, tatlo na ang Cadillac… pero tayo, kahit dalawampung taon pa tayong
magtrabaho rito, mahirap pa rin tayo sa daga!”

Nguni’t kahit may katwiran si Kadyo, ipinasya ni Mandong hindi siya sasama,
magwelga man sina Kadyo. Natatakot siyang mawalan ng gawain. Siya lamang ang
inaaasahan ng kaniyang asawa at tatlong anak.

Kanginang umaga, bago sila pumasok sa pabrika, tiniyak niya sa sarili na

talagang hindi siya sasama kina Kadyo. Nasa katwiran sina Kadyo, alam niya. At
alam din niyang makatarungan para kina Kadyo ang hindi pagsanib sa aklasan.

May pamilya si Kadyo. Bihira ang walang pamilya sa mga trabahador na

sumama kay Kadyo upang mag-aklas. At gaya niya, ang mga iyon ang inaasahan ng
kani-kanilang pamilya. E, ano sa kanya? Bakit niya iintindihin si Kadyo at ang mga
trabahador na iyon?

Sarili niya ang dapat niyang intindihin!

Kailangan niyang mabuhay, makatwiran man o hindi!

NAMAYANING muli sa pandinig ni Mando ang hugong ng makina niya. Patuloy ang
paglabas ng nahabing tela. Nang ihudyat ng orasan ang ikaapat at kalahati ng hapon,
pinahinto ni Mando ang makina.

Saglit siyang namalagi sa loob ng pabrika hanggang sa mapawi ang huling

alingawngaw ng hugong niyon. Nagmistulang libingan ang bilangguang iyon ng mga
makina sa humaliling katahimikan. Nakumutan ng lungkot ang bawa’t bahagi niyon.

Lumabas si Mando. Malayo pa siya sa pinto ng pabrika natanaw na niya ang mga
nagsipag-aklas. May mga tangan nang karatula ang mga ito, nakapako ang mga
tingin sa kaniya, at waring siya ang inaabangan.

Higit na ganap ngayon ang nakatatakot na larawang iyon. Naroroon. Hindi Malabo,
hindi hungkag: mga nanlilisik na mata, mga malamang bisig na handing ipadama sa
katawan niya ang kinukulob na ngitngit. Ngunit ngayon, hindi sapat iyon upang
baliin ang kanyang kapasiyahan, upang igupo ang kanyang paninindigan.

Modyul sa Filipino 9
Ikatlong Markahan: Ikatlong Linggo
 5

Ngayon pa lang ibinigay na sa kaniya ang hinihingi nina Kadyo, isang iglap lamang?

Tinahak niya ang bakuran ng pabrika. Malapit na siya sa pintuan ng pabrika.

Matatag siya, at ang kaniyang paninindigan.

“Mando… saglit lang!” Si Kadyo ang sumigaw. Ibinadha ng mukha nito ang
tinitimping galit. Ang kalamnan ng bisig nito ay nag-aalpas sa pagkakabilanggo sa
maitim na balat.

Lumapit siya sa kinaroroonan nina Kadyo. Pinalibutan siya ng mga ito.

“Adre, pinaalalahanan na kita kangina,” sabi ni Kadyo, “nagtigas-tigasan ka pa rin!

Sipsip kang talaga kay Chua… ibig mo’y ikaw na lang ang mapabuti!”

Tinitigan ni Mando si Kadyo.

“Karapatan n’yo ang magwelga… karapatan ko naman na ‘wag sumama sa inyo!”

Matapang ang tinig ni Mando.

“A, gayon!” nang-uuyam na sabi ni Kadyo. “Matigas ka, ha!”

Hindi pa napapawi ang alingawngaw ng tinig ni Kadyo, tila hayok na mga asong
dinaluhong ng mga trabahador si Mando. At naramdaman niya ang matinding palo,
suntok, dagok, kadyot.
_____________________________________________________________________________________

Malinaw ba sa iyo ang ating aralin? Ngayon ay isagawa mo na ang mga

gawaing inihanda ko para sa iyo.

Kasanayang Panggramatika:

NATUTUKOY ANG PINAGMULAN NG SALITA (ETIMOLOHIYA)

Ang etimolohiya ay ang pag-aaral ng kasaysayan ng salita at kung paano nag-

iiba ang kanilang anyo at kahulugan nito sa paglipas ng panahon.Ang etimolohiya ay
ang pag-aaral ng kasaysayan ng salita at kung paano nag-iiba ang kanilang anyo at
kahulugan nito sa paglipas ng panahon.
Ang Etimolohiya ay pag-aaral ng kasaysayan ng salita at kung paano nag-iiba
ang kanilang anyo at kahulugan nito sa paglipas ng panahon. Sa kaso ng wikang
Filipino, ang ating wika ay nagmula sa malaking angkan ng wika na Awstronesyano.
Kasama sa angkan na ito ang mga wika sa mga karatig-bansang Asyano, kung kaya’t
may mga salita sa Filipino na hawig at nalalapit ang kahulugan sa Indonesia,
Malaysia at Thailand.

Salamat (Tagalog) Selamat (Bahasa Indonesia)

Utak (Tagalog) Otak (Bahasa Indonesia)

Bansa (Tagalog) Bangsa (Malaysia)

Dahil sa pakikipag-ugnayan natin sa mga bansang Tsina, India, Taiwan at pananakop

ng Espanya, Amerika at Hapon, mas lumawak ang ating bokabularyo at nadagdagan
ang ating mga salita.

Filipino Espanyol Filipino Ingles

Lapis Lapiz Dyipni Jeepney

Merkado Mercado Hayskul High School

(Palengke)

Filipino Chinese Filipino Nihonggo

Ate A-chi Dorobo Dorobu

(magnanakaw)

Siopao Siu-Pau Jack-en-poy jakenpon

Modyul sa Filipino 9
Ikatlong Markahan: Ikatlong Linggo
 6

May mga salita rin sa ating bokabularyo ang nagkaroon ng pagbabago at lihis na
kahulugan mula sa orihinal nitong kahulugan.

Orihinal na Kahulugan Nagbagong Kahulugan

Tanzan (Brand ng Soft drinks sa Japan) Tansan (Takip ng bote)

Xerox (Brand ng photo-copy machine) Xerox (naging salitang-kilos o Pandiwa)

Ube (purple yam) Ube (isandaang piso)

Malinaw ba sa iyo ang ating aralin? Ngayon ay isagawa mo na ang mga

gawaing inihanda ko para sa iyo.

Mga Gawain

Gawain 1.1. Talasalitaan:

A. Piliin ang pinakamalapit na kahulugan ng mga sumusunod na salita.

1. pananagutan (tungkulin) (panuntunan) (kalagayan) (kapasyahan)

2. nakalulunos (mahina) (naaapi) (lungkot) (pasakit)
3. nakamasid (nakatayo) (naisambit) (nakatingin) (umaaligid)
4. maitatwa (huminto) (magpatawa) (magpahirap) (itinatakwil)
5. ipinamamaral (ibinabahagi) (binabanggit) (iniyayabang) (isinisigaw)

Gawain 1.2. Mga Gabay na Tanong: Sagutin ang mga tanong.

1. Ano-ano ang mga dahilan ng pagwewelga ng mga trabahador sa pabrika ng tela?

2. Saan mo mas nanaising magtrabaho, dito sa Pilipinas o sa ibang bansa?
Pangatwiranan.

3. Bakit ayaw sumama ni Mando sa welgang isinasagawa nina Kadyo?

4. Kung ikaw ang isa mga trabahador sa pabrika, saan ka papanig? Bakit? Ipaliwanag
ang kasagutan.
5. Ang maikling kuwento ay tumutukoy sa ekonomiya at mapanikil na pamamahala
ng mga mayayamang kapitalista sa ating bansa. Anong aral at kaisipan ang iyong
nakuha mula sa binasa?

Malinaw ba sa iyo ang ating aralin? Ngayon ay isagawa mo na ang mga

gawaing inihanda ko para sa iyo.

Tandaan

1. Ang Etimolohiya (pinagmulan ng salita) ay ang pag-aaral ng kasaysayan ng mga

salita at kng paano nag-iba ang kanilang anyo at ibig sabihin sa paglipas ng
panahon.
2. Para sa mga wika na may napakahabang nakasulat na kasaysayan, ang mga
etimoloho ay gumagamit ng teksto tungkol sa wikang ito para makakuha ng
kaalaman kung paano nagagamit ang mga salita noong sinauna, at kung
kalian ang mga salita ay naging bahagi ng isang wika. Gumagamit din ng

Modyul sa Filipino 9
Ikatlong Markahan: Ikatlong Linggo
 7

proseso para makagawa ng mga direktang koneksyon sa inang wika nito. Sa

ganitong paraan ang mga salitang ugat ay pwedeng makuha ang
pinanggalingan halimbawa na lang,ang pamilyang Indo-Europeo.
3. Dahil sa pakikipag-ugnayan natin sa mga bansang Tsina, India, Taiwan at
pananakop ng Espanya, Amerika at Hapon, mas lumawak ang ating
bokabularyo at nadagdagan ang ating mga salita.
4. Tunggaliang Tao-ito ay ang mga tanong ng mga tao sa kanilang mga sarili. Sa
Ingles, maaari itong tawaging “self-conflict”. Ito ang tawag mo sa pangyayari na
may gusto kang gawin pero hindi ka sigurado kung gagawin mo ba o hindi.
5. Maikling kwento ay maikling salaysay hinggil sa isang mahalagang
pangyayaring kinasasangkutan ng isa o ilang tauhan na may kakintalan o
impresyon lamang. Isa itong masining na anyo ng panitikan. Binubuo din ito
ng mga elemento.

Isagawa mo pa ang sumusunod na gawain upang mailapat mo ang

iyong mga natutuhan.

Pag-alam sa Natutuhan

A. Bumuo ng usapan nina Mando at Kadyo batay sa hinihinging kategorya.

1. Gumawa ng tunggalian o anumang bagay na pagtatalunan ng mga tauhan.

B. Bumuo ng pagninilay ni Mando sa kaniyang sarili batay sa hinihinging kategorya.

1. Ang tunggalian ay dapat na usaping moralidad at/o paniniwala.
Mando: Kadyo:

Mando: Kadyo:

Mando: Kadyo:

2 . Isipin na ang problema ay ano ang mabuti/masama; tama/mali at dapat/hindi

dapat.

Mando: Mando:

Mando: Mando:

Mando: Mando:

Modyul sa Filipino 9
Ikatlong Markahan: Ikatlong Linggo
 8

Pangwakas na Pagsusulit

Punan ang nawawalang salita sa bawat kahon. Gamitin ito sa pangungusap.

Salita Etimolohiya Wika

1. _______________ trabajo Espanyol

2. makina ___________ Ingles

3.minutero minutero _________

4._______________ fabrica Espanyol

5.bodega bodega _________

6.yarda ____________ Espanyol

7.bansa ____________ Malay

8. ________________ pián-si̍t Chinese

9. ________________ Bathara (Diyos) Hindu

10. _______________ Karaoke Nihonggo

Bilang pangwakas, isagawa mo ang gawain sa pagninilay at tiyak ko na marami

kang makukuhang kaalaman dito.

Pagninilay

Inimbitahan ka ng isang istasyon sa telebisyon na sumulat ng isang eksena sa

dramang ipinalalabas nila sa gabi. Sumulat ng iskrip batay sa sumusunod na
tuntunin at ipakita sa iskrip na ang mga pangyayari ay maaaring mangyari sa
tauhan o ito ay nangyayari sa tunay na buhay.

1. Pampamilya ang drama.

2. May aral na mapupulot sa bawat eksena.
3. Lumikha ng bida at kontrabida.

Rubrik

Mga Katangian ng Sagot Bibigyan ka ng Sumusunod na Puntos

✓ Naibigay ang mga hinihinging punto ng sagot. 10- Kung tinataglay ang 3 pamantayan.

✓ Kumpleto at malinaw ang pagpapaliwanag. 8- Kung tinataglay ang 2 pamantayan.

✓ Gumamit ng angkop na salita at bantas at buo 5- Kung tinataglay ang 1 pamantayan.

ang pangungusap.

Modyul sa Filipino 9
Ikatlong Markahan: Ikatlong Linggo
 9

SAGUTANG PAPEL
FILIPINO 9
IKATLONG MARKAHAN- IKATLONG LINGGO

Pangalan: _______________________________________ Guro: __________________

Baitang at Seksyon: _____________________________ Iskor: __________________

Paunang Pagsubok Balik-tanaw

1 1
2 2
3 3
4 4
5 5

Gawain 1.1
1
2
3
4
5

Gawain 1.2

1.

2.

3,

4.

Modyul sa Filipino 9
Ikatlong Markahan: Ikatlong Linggo
 10

5,

A.
Mando: Kadyo:

Mando: Kadyo:

Mando: Kadyo:
B.

Mando: Mando:

Mando: Mando:

Mando: Mando:

Pangwakas na Pagsusulit

1. 6.

2. 7.

3. 8.

4. 9.

5. 10.

Pagninilay

Modyul sa Filipino 9
Ikatlong Markahan: Ikatlong Linggo