DIVISION OF GEN.

TRIAS CITY
Project ISuLAT – ACTIVITY SHEETS IN ARALING PANLIPUNAN 4
(Intensified Support to Learning Alternatives Through Activity Sheets)

Pangalan: Linggo:
Baitang & Pangkat : Petsa:

SANAYANG PAPEL 5
Mga Programang Pangkalusugan

GABAY
Pinakamahalagang Kasanayang Pampagkatuto (PIVOT 4A BOW):

Nasusuri ang mga programa ng pamahalaan tungkol sa pangkalusugan,

pang-edukasyon, pangkapayapaan, pang-ekonomiya at pang-imprastraktura.

Pagkatapos sagutan ang sanayang papel na ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. natutukoy ang mga ahensiyang may kaugnayan sa kalusugan
2. naiisa-isa ang mga programa at serbisyong pangkalusugan ng pamahalaan; at
3. napahahalagahan ang mga programa at serbisyong pangkalusugan

ENGGANYO
Ang kalusugan ay kayamanan. Mahalaga ang kalusugan sa bawat mamamayan
ng bansa dahil ang mamamayan ay kumikilos para sa ikauunlad ng bansa. Ang suliraning
pangkalusugan ay isa sa pangunahing suliraning kinakaharap ng bansa sa kasalukuyan.
Dahil sa kawalan ng sapat na mapagkakakitaan ng magulang, hindi nila naibibigay ang
lahat ng pangangailangan ng mga anak, para mapabuti ang kanilang kalusugan. Ito’y
nakapagdudulot ng malnutrisyon at pagbaba ng timbang ng mga bata. Nakapagdaragdag
din ito ng mga suliranin ng bansa ang kakulangan ng bilang ng mahuhusay na
manggagamot at mga ospital na maaaring makatulong sa pagpapabuti ng kalusugan ng
tao. Upang masolusyunan ang suliraning ito, ang pamahalaan ay nagsagawa ng mga
programang pangkalusugan upang matiyak ang kalagayan ng mga Pilipino. Ilan sa mga
ito ay ang sumusunod;
1. Botika ng Barangay (BnB)
Ito ay isang Programa ng pamahalaan sa mga komunidad, kung saan naglagay ang
pamahalaan ng mga tindahan ng mga murang gamot na tinatawag na Botika ng Barangay.
Sa pangunguna ng mga sanay na pharmacist ay mabibili ang mga gamot na aprubado ng
Bureau of Food and Drugs ( BFAD ) na abot-kaya ng perang kinikita ng mahihirap na
pamilya.
2. Pagsasagawa ng Expanded Program on Immunization ( EPI )
Inilunsad ng pamahalaan upang ang mga bagong silang na sanggol at mga bata
ay magkaroon ng pagkakataong makatanggap ng libreng bakuna mula sa mga barangay
health center. Ang anim na pangunahing vaccine-preventable diseases na kabilang sa EPI
na pinagtuunan ng pansin ng pamahalaan na maibigay sa bawat batang Pilipino ay ang
gamot para sa tuberculosis,polio, diphtheria, tetanus, pertussis o ubong dalahit, at tigdas.
Noong Hunyo 21,2011 ay nilagdaan ni Pangulong Benigno Aquino III ang Republic Act No.
10152 o mas kilala sa “ Mandatory Infants and Children Health Immunization Act of 2011
kung saan ang bawat batang Pilipinong may gulang na limang taon pababa ay dapat
mapasailalim sa EPI.

Page 1 of 9
 DIVISION OF GEN. TRIAS CITY
Project ISuLAT – ACTIVITY SHEETS IN ARALING PANLIPUNAN 4
(Intensified Support to Learning Alternatives Through Activity Sheets)

3. National Dengue Prevention and Control Program

Dengue ang isa sa pangunahing sakit na laganap di lamang sa Pilipinas at
itinuturing nasadyang panganib.Ito ay karaniwang nakukuha sa kagat ng lamok na
Aedis aegypti. Karaniwang sintomas ng sakit na ito ay ang mataas na lagnat, pagsusuka,
pagdurugo ng ilong, pananakit ng ulo, kalamnan at mga kasukasuan, at pamamantal ng
balat. Ang sakit na ito, kung hindi maaagapan ay maaaring humantong sa kamatayan.
Kaya naman, noong taong 1993 ay inilunsad ng Kagawaran ng Kalusugan ( DOH ) ang
National Dengue Prevention and Control Program sa Rehiyon VII at NCR kung saan ito
ay malawakan nang isinasagawa taon-taon sa buong bansa sa pakikipagtulungan ng
World Health Organization (WHO) at United Nations Children’s Fund (UNICEF) simula
noong 1998.
4. Alaga Ka Para sa Maayos na Buhay ( ALAGA KA)
Health Insurance Corporation (PhilHealth) na naglalayong magbigay ng
pangunahing serbisyong pangkalusugan sa 14.7 milyong maralitang Pilipino. Kabilang
sa mga serbisyo ng nasabing programa ay ang pagkakaloob ng micronutrient
supplements, mga gamot at kagamitan para sa mga nagbubuntis, libreng seminar
tungkol sa wastong pagpaplano ng pamilya, mga gamot sa tuberculosis, at libreng
pagpapagamot sa mga pampublikong ospital.
5. Pagpapalawak ng saklaw ng mga Programang Pangkalusugan ng Philippine Health
Insurance Corporation ( PhilHealth)
Pinalawak ng pamahalaan ang saklaw at sakop ng PhilHealth at ang serbisyong
isinasagawa nito. Bukod sa pagpapatayo at pagsasaayos ng mga pasilidad na
pangkalusugan ay nagpadala rin ang pamahalaan ng mga doktor, nars, komadrona, at
community health teams sa malalayong lugar upang gamutin at tulungan ang mga
nangangailangan nating mga kababayan.
References:
Ailene Baisa- Julian at Nestor S. Lontoc, Bagong Lakbay ng Lahing Pilipino pp. 327-330, 338-343
PHOENIX PUBLISHING HOUSE

TALAB

A. Panuto: Tukuyin kung tama o mali ang ipinahahayag ng bawat pangungusap. Isulat
ang T sa patlang kung ang pahayag ay tama at M kung ang pahayag ay mali.

_____1. Ang Kagawaran ng Kalusugan ang pambansang ahensiyang naatasan ng

pamahalaan na mamahala sa mga serbisyong pangkalusugan.
_____2. Ang kalusugan ay maituturing na kayamanan.
_____3. Sa tulong ng PhilHealth maraming mamamayan ang nakapagpapagamot at
nabibigyan ng libreng gamot.
_____4. Tanging sa ospital lamang dapat pumunta upang mapakinabangan ang serbisyong
pangkalusugan ng pamahalaan
_____5. Ang pagbabakuna ay nakasasama sa mga sanggol na binakunahan dahil sila ay
nilalagnat

Page 2 of 9
 DIVISION OF GEN. TRIAS CITY
Project ISuLAT – ACTIVITY SHEETS IN ARALING PANLIPUNAN 4
(Intensified Support to Learning Alternatives Through Activity Sheets)

B. Panuto :Lagyan ng tsek ( ⁄ )ang bilang ng mga serbisyong pangkalusugan na

tungkuling ipagkaloob ng pamahalaan sa mga mamamayan at ekis (X) ang hindi.

_____1. Pagbabakuna o imunisasyon ng mga bata laban sa sakit na diarrhea, polio, tigdas
at trangkaso.
_____2. Pagtatalaga ng mga doctor, nars, at komadrona sa malalayong munisipyo upang
mapabilis na matugunan ang pangangailangan ng mga tao.
_____3. Pagtanggi sa mga mahihirap na mamamayang maysakit sa mga pampublikong
ospital.
_____4. Pangangalaga sa kalusugan ng mga ina, kasama ang regular na pagpapatingin ng
mga nagdadalang-tao,libreng bitamina at libreng bakuna gaya ng neo-tetanus.
_____5. Pagbibigay ng health center ng mga gamot sa mga may sakit na tuberkulosis.

RUBDOB
Panuto: Isulat sa loob ng bilog ang mga Programang Pangkalusugan na ipinatupad ng
pamahalaan upang matugunan ang pangangailangan ng bawat mamamayan .

Page 3 of 9
 DIVISION OF GEN. TRIAS CITY
Project ISuLAT – ACTIVITY SHEETS IN ARALING PANLIPUNAN 4
(Intensified Support to Learning Alternatives Through Activity Sheets)

IRAL
Panuto: Sumulat ng isang sanaysay hinggil sa programa ng Kagawaran ng Kalusugan sa
Suliranin sa COVID-19. Gawing gabay ang mga katanungan sa ibaba.

1. Sa kasalukayang panahon ay dumaranas ang bansa ng isang napakalaking suliraning

pangkalusugan ang COVID -19, anong mga programa ang ipinatupad ng Kagawaran ng
Kalusugan (DOH) upang maiwasan ang tuluyang pagkalat ng nasabing sakit?

2. Anong programa o mungkahing ipinatupad partikular sa mga batang kasinggulang mo?

3. Bilang isang mag-aaral masasabi mo bang maganda o epektibo ang ginagawang hakbang
ng Kagawaran ng Kalusugan (DOH) lalo na sa panuntunang bawal lumabas ang mga batang
tulad mo?

__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________

Rubrics para sa Pagsulat ng Sanaysay

5 4 3
1. Nilalaman/Kaugnay sa Punong puno Maganda ang Nabanggit ang
Paksa ng ideya ideya ngunit ang mga ideya ngunit
iba ay hindi hindi
makatotohanan makatotohanan
2. Organisasyon Napakaayos ng Maayos ang Medyo magulo
pagkakalahad pagkakalahad ang
pagkakalahad
3. Kalinisan Malinis at Malinis ngunit Hindi malinis at
maganda ang hindi masyadong mahahalata na
pagkakasulat maganda ang maraming binura
pagkakasulat

References:
Ailene Baisa –Julian & Nestor S. Lontoc, Bagong Lakbay ng Lahing Pilipino, PHOENIX
PUBLISHING HOUSE

Page 4 of 9
 DIVISION OF GEN. TRIAS CITY
Project ISuLAT – ACTIVITY SHEETS IN ARALING PANLIPUNAN 4
(Intensified Support to Learning Alternatives Through Activity Sheets)

TEACHER’S FEEDBACK

SELF-MONITORING
Pangalan: Linggo:
Baitang & Pangkat: Asignatura:
Para sa Mag-aaral (Tapusin ang mga pangungusap.)
Nahirapan akong unawain at gawin
/ sagutan ang bahaging…
Nadalian akong unawain at gawin /
sagutan ang bahaging …
Kailangan ko pa ng tulong upang
lalong maunawaan ang ….
Para sa magulang (Lagyan ng tsek ang inyoong sagot.)
Nagawa ng aking anak ang mga
Ang aking anak ay …
pagsasanay …
nang siya lamang mag-isa, walang Nasagutan ang lahat ng mga
tumulong pagsasanay
na may kaunting tulong sa pagsasabot Nasagutan ang ibang pagsasanay at
mula sa iba ang iba ay hindi
na marming hinininging tulong sa hindi nasagutan ang lahat ng
pagsasagot mula sa iba pagsasanay dahil masyadong mahirap

Page 5 of 9
 DIVISION OF GEN. TRIAS CITY
Project ISuLAT – ACTIVITY SHEETS IN ARALING PANLIPUNAN 4
(Intensified Support to Learning Alternatives Through Activity Sheets)

Pangalan: Linggo:
Baitang & Pangkat : Petsa:

SANAYANG PAPEL # 5.1

Mga Programang Pang- Edukasyon sa Bansa

GABAY

Pinakamahalagang Kasanayang Pampagkatuto (PIVOT 4A BOW): Nasusuri ang mga

programa ng pamahalaan tungkol sa pangkalusugan, pang-edukasyon, pangkapayapaan,
pang-ekonomiya at pang-imprastraktura.

Pagkatapos sagutan ang sanayang papel na ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. nasasabi ang mga pamamaraan sa pagpapaunlad ng edukasyon sa bansa;at
2. naitataguyod ang kahalagahan ng kalusugan at edukasyon sa bansa

ENGGANYO
Ang edukasyon ay isa sa mahalagang salik sa pagkakamit ng bansa ng kaunlaran.
Higit na nagiging produktibo at kapaki-pakinabang ang mga mamamayan kung ang bawat
isa ay nagtataglay ng maayos at sapat na edukasyon. Ito ang dahilang kung bakit ang
pamahalaan ay patuloy na nagsasagawa ng mga programa upang higit na mapaunlad ang
kalagayan ng edukasyon sa bansa. Ilan sa mga programa ng pamahalaan ay ang mga
sumusunod:

1. Pagkakaloob ng libreng Edukasyon

Bawat batang Pilipino ay may karapatang tumanggap ng libreng panimulang

edukasyon o basic education. Ito ay bilang tugon sa adhikain ng pamahalaan na ang bawat
bata ay may karapatang makapag-aral. Nakasaad sa Artikulo XIV, Seksiyon 2, ng ating 1987
Konstitusyon na “ang Estado ay magtatayo at magpapanatili ng isang Sistema para sa libreng
pampublikong edukasyon sa elementarya at hayskul” Ang pamahalaan ay may gampaning
protektahan at ipalaganap ang karapatan ng lahat ng mamamayan na makamit ang de-
kalidad na edukasyon sa lahat ng antas nito. Gampanin din ng pamahalaang magsagawa ng
karampatang hakbang upang ang edukasyon ay makamtan ng lahat lalo na sa pampublikong
paaralan.

2. Paglulunsad ng K to 12 Program

Upang makatugon sa pangangailangan ng lipunan ay nilagdaan ni Pangulong Benigno

Aquino III noong taong 2013 ang Republic Act 10533 na nagsusulong sa pagpapatupad ng K
to 12 Program. Sa ilalim ng batas na ito higit na humaba o tumagal ang pag-aaral ng mga
mag-aaral na Pilipino sa ilalim ng basic education. Bawat mag-aaral ay kinakailangang
sumailalim sa isang taong pag-aaral ng Kindergarten, anim na taong elementarya, apat na
taong junior high school at dalawang taon sa senior high school. Isinagawa ito sa paglalayong
magkaroon ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang matutunan ang tamang konsepto
at mga kasanayan. Gayundin, maihanda ang mga mag-aaral sa pagharap sa komplikadong
buhay, sa pamamagitan ng pagtuturo sa kanila ng mga kaalaman at mga gawaing magagamit
nila sa totoong buhay. Kasama sa programang ito ang pagpapatupad ng Mother-Tongue-
Based Multilingual Education Program o paggamit ng wikang kinagisnan sa pagtuturo sa mga
mag-aaral sa Baitang 1 hanggang

Page 6 of 9
 DIVISION OF GEN. TRIAS CITY
Project ISuLAT – ACTIVITY SHEETS IN ARALING PANLIPUNAN 4
(Intensified Support to Learning Alternatives Through Activity Sheets)

3. Pagbibigay ng Iskolarship sa mga Mahihirap Ngunit Matatalinong Mag-aaral na

Makapag-aral sa Kolehiyo
Sa ilalim ng Republic Act 10648 o Iskolar ng Bayan Program na nilagdaan ni
Pangulong Benigno Aquino III, ay itinadhana ng pamahalaan na ang sampung
nangungunang mag-aaral na pagkakalooban ng iskolarship upang makapag-aral ng libre
sa kolehiyo. Ayon sa programang ito walang babayarang matrikula o anumang school fees
ang mga iskolar na sakop ng programa kung sila ay mag-aaral sa mga State University o
Kolehiyo. Malaking tulong ito sa mga mamamayang Pilipino lalo na sa mga mag-aaral na
matatalino ngunit walang kakayahan ang magulang na mapag-aral sila.
4. Abot-Alam Program
Sa pagunguna ng Department of Education (DepEd) at National Youth Commission
(NYC) ay sinimulan ng pamahalaan ang Abot-Alam Program sa buong bansa noong taong
2014. Layunin nitong turuan at gawing produktibo ang mga kabataang may gulang 15
hanggang 30 na hindi nag-aral o out-of-school youth (OSY) sa tulong ng programang
Alternative Learning System (ALS). Layunin nitong matulungan ang mga kabataang hindi
nag-aaral at mabigyan ng pagkakataong makatapos ng hayskul at mahubog ang kanilang
mga kakayahan upang magkaroon ng maayos na trabaho o kaya naman ay
makapagsimula ng negosyo.

5. Pagpapabuti sa Kalagayan ng mga Guro

Upang higit na mapataas ang kalidad ng edukasyon sa bansa ipinatupad ng
pamahalaan ang patuloy na pagkakaloob sa mga guro ng mga makabuluhang pagsasanay
sa pamamagitan ng mga seminar-workshop hinggil sa epektibong pagpapatupad ng K to
12 Program at gayundin ng mga makabagong paraan ng pagtuturo gamit ang mga
makabagong teknolohiya upang higit na mahubog ang kakayahan at kasanayan ng 21st
century learner.
6. Pagpapatayo ng mga Karagdagang Paaralan
Sinisikap din ng pamahalaan makapagpatayo ng mga paaralan sa malalayong lugar,
maging sa mga tribo o lugar ng minoridad. Inilunsad din ang distance education nang sa
gayon ay maging bukas ang edukasyon para sa lahat, maging sa mga taong walang
kakayahang tumungo sa mga paaralan upang kumuha ng pormal na edukasyon.
References:
Ailene Baisa- Julian at Nestor S. Lontoc, Bagong Lakbay ng Lahing Pilipino pp. 330-334, 338-343

TALAB
Panuto: Tukuyin ang hinihingi ng bawat bilang. Piliin ang titik ng tamang sagot sa loob ng
kahon. Titik lamang ang isulat sa patlang bago ang bilang.

a. Abot-Alam Program
b. Pagpapabuti sa Kalagayan ng guro
C. Basic Education
d. Botika ng Barangay
e. Iskolar ng Bayan
f. Programang K to 12

______1. Ang programang ito ay may layuning gawing produktibo ang mga kabataang
may gulang 15 hanggang 30 na hindi nakapag-aral.
______2. Programang nagbibigay ng iskolarsyip sa sampung nagungunang mag-aaral
na magtatapos ng hayskul mula sa mga pampublikong paaralan.
______3. Programang nagpahaba o nagpatagal sa pag-aaral ng mga mag-aaral mula sa
10 taon sa 12 taon.
______4. Sa larangan ng edukasyon, ang bawat batang Pilipino ay dapat makatanggap nito
nang libre.

Page 7 of 9
 DIVISION OF GEN. TRIAS CITY
Project ISuLAT – ACTIVITY SHEETS IN ARALING PANLIPUNAN 4
(Intensified Support to Learning Alternatives Through Activity Sheets)

______5. Programang nagkakaloob sa mga guro ng mga makabuluhang pagsasanay sa

pamamagitan ng seminar-workshop hinggil sa epektibong pagtuturo ng K to 12
Program.

RUBDOB
Panuto: Sa pamamagitan ng Concept Map ay magbigay ng tig dalawang programa
ng pamahalaang nararanasan mo o makatutulong nang malaki sa iyo batay sa
larangang nakatala.

Programa ng
Pamahalaan

Kalusugan Kalusugan

IRAL
Panuto: Bilang isang mamamayan, ikaw ay nahilingan ng suhestiyon kaugnay ng
programang sa palagay mo ay makatutulong ng malaki maging sa batang tulad mo.
Sumulat ng isang programang may kaugnayan sa edukasyon na malapit sa iyong
pusong alam mong kailangang-kailangan ng mga batang tulad mo o ng mga tao sa inyong
pamayanan.
Gawing gabay ang Rubric para sa gawaing ito.

Pamantayan Laang Aking

Puntos Puntos
1. Makabuo ng suhestiyon sa pamahalaan ng mga programang 5
pang-edukasyon
2. nakumpleto ang action plan at suhestiyon/ programang ibinigay 3
3. Nakatutugon sa pangangailangan ng mga mamamayan ang 2
nabuong programa o suhestiyon.
10
Kabuuang Puntos
5- napakahusay 3- katamtaman
1- sadyang di mahusay
4-mahusay 2- Di gaanong mahusay

Page 8 of 9
 DIVISION OF GEN. TRIAS CITY
Project ISuLAT – ACTIVITY SHEETS IN ARALING PANLIPUNAN 4
(Intensified Support to Learning Alternatives Through Activity Sheets)

Isulat ang nabuong programa sa Action Plan.

Ang aking gagawing programa ay

Programang______________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________

Pamagat ng Programa Layunin Mga Taong Makikinabang

References:
Ailene Baisa –Julian & Nestor S. Lontoc, Bagong Lakbay ng Lahing Pilipino, PHOENIX
PUBLISHING HOUSE

TEACHER’S FEEDBACK

SELF-MONITORING
Pangalan: Linggo:
Baitang & Pangkat: Asignatura:

Para sa Mag-aaral (Tapusin ang mga pangungusap.)

Nahirapan akong unawain at gawin
/ sagutan ang bahaging…
Nadalian akong unawain at gawin /
sagutan ang bahaging …
Kailangan ko pa ng tulong upang
lalong maunawaan ang ….
Para sa magulang (Lagyan ng tsek ang inyoong sagot.)
Nagawa ng aking anak ang mga
Ang aking anak ay …
pagsasanay …
nang siya lamang mag-isa, walang Nasagutan ang lahat ng mga
tumulong pagsasanay
na may kaunting tulong sa pagsasagot Nasagutan ang ibang pagsasanay at
mula sa iba ang iba ay hindi
na maraming hinihinging tulong sa hindi nasagutan ang lahat ng
pagsasagot mula sa iba pagsasanay dahil masyadong mahirap

Page 9 of 9