Αυστριακή Οικονομική Σχολή: Οικονομική σχολή σκέψης που βασίζεται κυρίως σε

μεθοδολογικό ατομικισμό και υποκειμενισμό. Οι συστάσεις οικονομικής πολιτικής τους είναι

συχνά εναντίος της κρατικής παρέμβασης, προάγοντας τον οικονομικό φιλελευθερισμό.

Ο Carl Menger, ιδρυτής της Σχολής, ανέλυσε την υποκειμενική βάση της οικονομικής αξίας
και εξήγησε, για πρώτη φορά, τη θεωρία της οριακής ωφέλειας (όσο μεγαλύτερος είναι ο
αριθμός των μονάδων ενός αγαθού που καταναλώνει ένα άτομο, τόσο λιγότερο θα εκτιμήσει
τη χρησιμότητα/ικανοποίηση κάθε δεδομένης μονάδας – π.χ, όταν διψάμε, η κατανάλωση
κάθε επιπλέον ποτηριού νερού μάς προσφέρει λιγότερη ικανοποίηση).

Η θεωρία της υποκειμενικής αξίας έρχεται σε αντίθεση με τις διαφορετικές θεωρίες της
αντικειμενικής αξίας - ειδικά με την αξία της εργασίας, τη βάση της μαρξιστικής θεωρίας,
αλλά και των περισσότερων κλασικών οικονομολόγων όπως ο David Ricardo.
Ο Eugen Böhm-Bawerk, στο βιβλίο του History and Critique of Interest Theories (1884),
επεκτείνει τις ιδέες του Menger και διατυπώνει επιπλέον τη θεωρία ότι το επιτόκιο δεν είναι
ένα τεχνητό κατασκεύασμα αλλά μια εγγενής έκφραση της αγοράς που αντικατοπτρίζει τη
«χρονική προτίμηση»: την τάση των ανθρώπων να προτιμούν την ικανοποίηση των
επιθυμιών νωρίτερα παρά αργότερα.

O Friedrich von Hayek και ο Ludwig von Mises άσκησαν κριτική στον σοσιαλισμό: οι τιμές είναι
σήματα που συλλέγουν μεγάλο αριθμό ατομικών, υποκειμενικών και σιωπηρών
πληροφοριών, σχετικά με τις προτιμήσεις κάθε ατόμου, πράγμα που επιτρέπει την
αποτελεσματική καθοδήγηση της κατανομής των πόρων. Εάν δεν υπάρχουν τιμές αγοράς ή
κέρδη, οι σοσιαλιστές δεν θα είναι σε θέση να λάβουν τις παραπάνω πληροφορίες και
αναπόφευκτα θα διαθέσουν πόρους αναποτελεσματικά.

Ο Schumpeter στο βιβλίο του Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία προσπάθησε να

δείξει πώς μπορεί να γίνει υπέρβαση των αδυναμιών του σοσιαλισμού και ότι ο καπιταλισμός
θα καταρρεύσει από την ίδια του την επιτυχία (ως προς αυτό διαφέρει από τους υπόλοιπους
εκπροσώπους της Αυστριακής Σχολής).

Μια από τις σημαντικότερες συνεισφορές της αυστριακής σχολής είναι η ανάλυση που
προσφέρει για τον επιχειρηματικό κύκλο. Σύμφωνα με την αυστριακή θεωρία του
επιχειρηματικού κύκλου, οι κύκλοι αυτοί ξεκινούν από μια τεχνητή -λόγω κυβερνητικής
παρέμβασης- επέκταση της πίστωσης που δεν υποστηρίζεται από προηγούμενη
αποταμίευση. Αυτό συμβαίνει, όταν οι κεντρικές τράπεζες μειώνουν τα επιτόκια ή
«τυπώνουν» νέο χρήμα (π.χ. αρνητικά επιτόκια, προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης).

Τα χαμηλά επιτόκια οδηγούν σε υπερβολικές επενδύσεις σε δραστηριότητες που δεν θα ήταν

βιώσιμες με τα επιτόκια σε κανονικά επίπεδα (π.χ. «φούσκες» στην αγορά κατοικίας). Αυτό
δημιουργεί μια επίπλαστη οικονομική άνθηση, μια φούσκα, η οποία τερματίζεται όταν παύει
η φθηνή πίστωση (π.χ. παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση 2007/8).

1
 Επιφανείς εκπρόσωποι της Σχολής

Carl Menger (1840-1921)

Friedrich von Hayek (1899-1992, Νόμπελ το 1974).

Eugen von Böhm-Bawerk (1851-1914).

Ludwig von Mises (1884-1973)