УГД – ШТИП, Предавање по Судска медицина

ФОРЕНЗИЧНА АНТРОПОЛОГИЈА И
ИДЕНТИФИКАЦИЈА

Доц. д-р Наташа Давчева

2018.
ИДЕНТИФИКАЦИЈА ИДЕНТИФИКАЦИЈА –
Постапка на утврдување на
идентитет за судско-медицински
цели.
-На живи лица
-На мртви со сочувани морфолошки
карактеристики
-На трупови во различен степен на
декомпозиција
-Скелетна идентификација
-Идентификација на остатоци од
тело
-Идентификација на микротраги.
ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА ЖИВИ ЛИЦА И НА МРТВИ
ТЕЛА СО СОЧУВАНИ МОРФОЛОШКИ
КАРАКТЕРИСТИКИ

1. Преглед на лични исправи;

2. Дактилоскопија – отисок од прст, во РМ законски
воведена за секое лице со навршени 18 години.
Секој човек има своја сопствена шара на
папиларните линии;
3. Опишување на лицето (со облеката и други лични
обележја);
4. Покажување;
5. Фотографирање – стандардизирани фотографии;
6. Антропометрија – денес не се употребува во
праксата.
ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА ЖИВИ ЛИЦА И НА МРТВИ
ТЕЛА СО СОЧУВАНИ МОРФОЛОШКИ
КАРАКТЕРИСТИКИ

КАРАКТЕРИСТИЧНИ ОБЕЛЕЖЈА
• Изгледот на лицето
• Бојата на очите
• Бојата на кожата и на косата
• Тетоважи
• Лузни
• Бемки
• Протези и други хируршки помагала.
ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА ТРУПОВИ ВО РАЗЛИЧЕН
СТЕПЕН НА ДЕМОПОЗИЦИЈА

Се применуваат сите претходни постапки,

кои во конкретниот случај може да дадат
резултат, со особено внимание кон:
-Дентална идентификација – точен опис на
забалото, во смисол на постоечки или
непостоечки заби, но и квалитативен опис на
изгледот на забалото: кариес, пломби,
абразија и сл.
-Обезбедување на материјал за ДНК
компаративна анализа.
ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА СКЕЛЕТ И СКЕЛЕТНИ
ОСТАТОЦИ

1. Дали се работи за коски?

2. Дали се коски од човечко потекло?
3. Одредување на пол;
4. Одредување на возраст;
5. Одредување на конституција (висина);
6. Одредување на времето од смртта;
7. Определување на причината за смрт.
ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА СКЕЛЕТ И СКЕЛЕТНИ
ОСТАТОЦИ

1. Дали се работи за коски?

2. Дали се коски од човечко потекло?

- Морфолошки и морфохистолошки
карактеристики на човечките коски
(Хаверзови канали).
- Серолошки, се докажува присуството на
човечки протеини (антигени) во ткивото
– методот по Uhlenhut.
ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА СКЕЛЕТ И СКЕЛЕТНИ
ОСТАТОЦИ

ОДРЕДУВАЊЕ НА ПОЛ

- Делови од телото кои се одликуваат со

најголем полов диморфизам:
• Карлица
• Череп
• Бутна коска
- Докажување на Барово телце.
- Докажување на Y хромозом.
 ОДРЕДУВАЊЕ НА ПОЛ
– @enata ima po{iroka, poniska i polesna karlica vo odnos na ma{kata koja e potesna, povisoka i polesna;
– Incisura ishiadica kaj `enskata karlica e {iroka i plitka, a kaj ma`ite e tesna i dlaboka;
– Povr{inata na sakroilija~niot zglob kaj `enskata karlica e pokratka i neramna za razlika od ma{kata karlica kade e podolga i poramna;
– Sulkus phaeauricularis e jasno izrazen kaj `enskata karlica dodeka kaj ma{kata karlica e pomalku jasen;
– Acetabulumot kaj `enite e mal i so dijametar od 46 mm, dodeka kaj ma`ite e pogolem so dijametar od 52 mm. Kaj `enskata karlica
acetabulumot e svrten strani~no, dodeka kaj ma`ite e svrten kon napred i strani~no;
– Sramnata koska e del od karlicata koja najve}e se razlikuva pome|u ma`ot i `enata i toa: sramnata koska e pogolema kaj `enite, a teloto e
kvadratesto, a kaj ma`ite e pomalo i triaglesto po forma. Subpubi~niot agol e po{irok kaj `enata i iznesuva 110 stepeni, a kaj ma`ite e
poostar i iznesuva 70 stepeni;
– Foramen obturatum e pove}e triaglest kaj `eni, a kaj ma`i e ovalen;
– Trtni~kata koska kaj `enite e {iroka i kratka, dodeka kaj ma`ite e pomala i podolga.
- Koga karli~nata koska ne e soo~uvana ili fragmentirana, ~erepot e toj koj mo`e da se iskoristi za odreduvawe na polot. Treba da se ima
predviv deka poloviot dimorfizam vo gradbata na ~erepite e povarijabilen kaj razli~iti populacii otkolku poloviot dimorfizam vo gradbata
na karli~nata koska. Osnovni razliki vo gradbata na ~erepot pome|u ma`ot i `enata se:
– Ma`ite imaat pogolem, pogrub i porobusen za razlika od `enite koj e pomal i pofin;
– ^eloto na ma`ite e pomalku zaobleno so pojako izrazeni supraorbitalni laci, za razlika od `enite ~ie{to ~elo e pove}e zaobleno i so poslabo
izrazeni supraorbitalni laci;
– Orbitata na ma`ite e ~etvrtasta, pomala so zaobleni rabovi, a orbitata na `enite e okrugla, pogolema i so poostri rabovi. Indeksot na orbitata
e pomal kaj ma`ite 80 za razlika od indeksot kaj `enite > 90.
– Jagodi~nite koski se pogolemi i poispaknati kaj ma`ite otkolku kaj `enite;
– Dolnata vilica e pogolema i pote{ka kaj ma`ite – 84 g, otkolku kaj `enite koja e pomala i polesna – 62 g. Agolot na dolnata vilica kaj `enite e
glavno tap, a kaj ma`ite e glavno ostar;
– Okcipitalniot kondil i mastoideusot kaj ma`ite e pogolem otkolku kaj `enite;
– Dol`inata na bazata na ~erepot kaj ma`ite e pogolema i iznesuva 100 mm, a kaj `enite e pomala i iznesuva 94 mm.
– Medijalno–sagitalnata dol`ina kaj ma`ite iznesuva 370 mm, a kaj `enite iznesuva 350 mm.
- Odreduvaweto na polot vrz osnova na dolgite koski e mnogu nesigurno. Isklu~ok pravi nadkoleni~nata koska na koja{to postojat slednive
razliki:
– Ma{kiot femur e pogolem vo odnos na `enskiot, a muskulnite pripoi kaj ma`ite se pove}e izrazeni. Ma{kiot femur e so pogolema debelina i
golemina na glavata vo odnos na vratot;
– Agolot pome|u glavata i vratot kaj `enite e pomal (112–125) a kaj ma`ite e potap (127–135);
– Vertikalen pre~nik na glavata na femurot kaj `enite iznesuva 41,5 mm, a kaj ma`ite iznesuva 45,5 mm;
– Trochanter major e vo isto nivo so glavata kaj `enite, a kaj ma`ite e ponisko postaven;
– Bikondilarnata {irina kaj `enite iznesuva 72 mm, a kaj ma`ite 78 mm.
ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА СКЕЛЕТ И СКЕЛЕТНИ
ОСТАТОЦИ

ОДРЕДУВАЊЕ НА ВОЗРАСТ

- Појавата на јадра на окоскување кај

децата;
- Сраснување на шавовите на черепот кај
возрасните;
- Преглед на забалото
ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА СКЕЛЕТ И СКЕЛЕТНИ
ОСТАТОЦИ - ВОЗРАСТ

Sutura po Martin po Todd

Sutura sagitalis Y1 od 40-tata do 50-tata
Y3 od 20-tata do 30-tata godina
Sutura coronaria S1 od 30-tata do 50-tata godina
S3 od 30-tata do 40-tata godina
Sutura lambdoidea L1 po 50-tata godina
L2 po 50-tata godina
L3 mnogu docna
Sutura spheno-frontalis po 50-tata godina
Sutura spheno-parietalis po 50-tata godina
Sutura spheno-temporalis mnogu docna
Sutura squamosa mnogu docna
Sutura mastoideo-temporalis mnogu docna
Sutura occipitalis mastoidea od 40-tata do 50-tata
od 20-tata do 40-tata
od 22-ta do 35-tata
S2 mnogu docna
od 24-tata do 38-ta
od 26-tata do 42-ta godina
od 26-tata do 47-ta godina
od 22-ta do 64-tata godina
od 29-tata do 65-tata godina
od 31-ta do 64-tata godina
od 37-ta do 81-ta godina
od 30-tata do 91-ta godina
ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА СКЕЛЕТ И СКЕЛЕТНИ
ОСТАТОЦИ

ОДРЕДУВАЊЕ НА ВИСИНА
- На база на должината на долгите коски.
Должината на коските се множи со
утврдени коефициенти и индекси. Се
мерат повеќе коски па се определува
средна вредност. Постојат повеќе
антрополошки табели кои се користат.
ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА СКЕЛЕТ И СКЕЛЕТНИ
ОСТАТОЦИ

Одредување на висина по формулата на Pearson

1. Должина на влажна коска со зглобна рскавица
2. Должина на сува коска без рскавица

Мажи 1 2 Жени 1 2
Femur 1,88 + 81,231 81,306 1,945 + 72,163 72,844
Tibia 2,376 + 78,807 78,664 2,352 + 75,369 74,774
Humer 2,894 + 70,641 70,641 2,754 + 72,064 71,475
Radius 3,271 + 86,465 89,925 3,343 + 82,189 81,224
ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА СКЕЛЕТ И СКЕЛЕТНИ
ОСТАТОЦИ

ОДРЕДУВАЊЕ НА ВРЕМЕТО ОД СМРТТА

Закопан во земја
Меки ткива се губат за 3-5 год.
Рскавици и тетиви за 5 и повеќе години.
Тотално скелетизирање 7-10 год.
Незакопан во земја
Многу варијабилно. Во наши услови:
Меките ткива изчезнуваат за 1 год.
Коски и рскавици за 2 год.
 Форензична ДНК анализа

Предност:
Единствена метода со која афирмативно се
потврдува идентитетот на една особа со
сигусрност од 99,9999%.
Недостаток:
Претставува компаративна метода. Мора да
постои претпоставено лице!
 Форензична ДНК анализа

Примена:

- Sudski slu~ai – identifikacija na osomni~eniot povrzuvawe so

biolo{ki tragi;
- Ve{ta~ewe na paternitet – identifikacija na tatkoto;
- Ve{ta~ewe na maternitet – identitet na majkata;
- Istoriski investigacii;
- Investigacii na is~eznati lica;
- Masovni nezgodi – da se najdat i spojat site delovi najdeni
zaedno;
- Voena DNK „dog tag“;
- Identifikacija na storitel na krivi~no delo preku DNK databases.
 УГД ШТИП
- предавања по Судска медицина-
Доц.д-р Наташа Давчева

ОГНОСТРЕЛНИ ПОВРЕДИ

Мај 2018
 ОГНОСТРЕЛНИ ПОВРЕДИ
-
-ДЕФИНИЦИЈА-
Огнострелни повреди се повреди
настанати од проектил испукан од огнено
оружје.

Огнено оружје: пиштол, револвер,

пушка, сачмарка, итн.
 ОГНОСТРЕЛНИ ПОВРЕДИ
-ПОДЕЛБА-
- ПЕНЕТРАНТНИ
-ПРОСТРЕЛНИ
(пенетрација во телесна
- влезна рана
- канал празнина)
- излезна рана - ПЕРФОРАНТНИ
-ЗАСТРЕЛНИ (пенетрација во шуплив
орган)
-влезна рана
-канал - ТАНГЕНЦИОНАЛНИ
-дно ( тангенционално го
оштетуваат телото)
 ОГНОСТРЕЛНИ ПОВРЕДИ
-ПОДЕЛБА-
1. Огнострелни повреди нанесени од далечина
2. Огнострелни повреди нанесени од близина
А) Огнострелни повреди нанесени од
релативна близина
Б) Огнострелни повреди нанесени од
апсолутна близина

Карактеристики на влезна рана!!!

 КАРАКТЕРИСТИКИ НА ВЛЕЗНА РАНА
1. Огнострелни повреди нанесени од далечина:
- Карактеристиките на влезната рана се одраз
само на пробојната моќ на проектилот!

- Дупчест дефект;
- Проектилна брисотина;
- Нагмечен прстен
(помалку или повеќе екцентрично поставен во однос на дучестиот
дефект, со што може да укажува на правецот на продирање на
проектилот)
 КАРАКТЕРИСТИКИ НА ВЛЕЗНА РАНА
2. Огнострелни повреди нанесени релативна
близина:
- Карактеристиките на влезната рана се одраз на
пробојната моќ на проектилот, но и траговите
од барутната експлозија (пламен, чад, барутни
честички)!
- Дупчест дефект;
- Нагмечен прстен;
- Гареж;
- Опекотини на кожа/влакна
- Барутни честички – Барутна тетоважа.
КАРАКТЕРИСТИКИ НА ВЛЕЗНА РАНА ПРИ
РЕЛАТИВНА БЛИЗИНА
 Докажување на
трагови од барутна
експлозија околу влезната
рана укажува дека раната
е нанесена од релативна
близина!!!

Дупчест дефект;
Нагмечен прстен;
Гареж;
Опекотини на кожа/влакна
Барутни честички – Барутна
тетоважа.
3. Огнострелни повреди нанесени од апсолутна
близина (1. контактна рана или 2. рана од лабав,
непотполн или кос контакт):
- Карактеристиките на влезната рана се одраз не само на
пробојната моќ на проектилот, туку и траговите на
барутната експлозија кои ги наоѓаме не само околу
влезната рана туку и внатре во огнострелниот канал!

- Дефектот не е дупчест туку повеќе ѕвездолик;

- Нагмечен прстен – може и да нема;
- Отисок од устата на цевката;
- Гарежот и барутните честици ги наоѓаме во
каналот
КАРАКТЕРИСТИКИ НА ВЛЕЗНА РАНА ПРИ
АПОСУЛТНА БЛИЗИНА
КАРАКТЕРИСТИКИ НА ВЛЕЗНА РАНА
Покрај сите претходно наведени
елементи, влезната рана се одликува:
-Типично, влезната рана е помала од
излезната рана, но има и атипични
случаи, зависно од проектилот,
далечината, кинетичката енергија и
сл. ;
- Раната не зјае, т.ш. кога ќе се
подзасуши може да личи на
нагмечување, па треба убаво да се
прегледа дефектот
- Коскените фрагменти се изместени
кон каналот, а на коските од черепот
се наоѓа типично инкасто
оштетување на плочестата коска т.ш.
оштетувањето е поголемо на tabula
interna.
КАРАКТЕРИСТИКИ НА ИЗЛЕЗНА РАНА
-Типично, излезната рана е поголема од
влезната рана, но има и атипични;
- Рабовите се извртени кон надвор а
раната зјае (може да има излезено
ткиво);
- Коскените фрагменти се изместени кон
надвор, а на коските од черепот се наоѓа
типично инкасто оштетување на
плочестата коска т.ш. Оштетувањето е
поголемо на tabula externa.
 КАРАКТЕРИСТИКИ НА КАНАЛ
-прострелна повреда-

- Вообичаено, кон излезот каналот се

проширува заради феноменот на
“туркање” на ткивата пред себе од
страна на проектилот.
 КАРАКТЕРИСТИКИ НА КАНАЛ
-застрелна повреда-
На дното на каналот се наоѓа проектил.
Canalis sclopetarium regio
cruris lateris sinistri.
Canalis sclopetarium
aortae. St. post
operationem.
Canalis sclopetarium cordis
 СУСДКОМЕДИЦИНСКА ЕКСПЕРТИЗА ПРИ
ОГНОСТРЕЛНИ ПОВРЕДИ
1. Увид на местото на настанот;
2. Детален преглед на облеката;
3. РТГ снимање на трупот;
4. Криминалистичка обработка на присуство на барутни
честички;
5. Утврдување која е влезна а која излезна рана, или пак
позицијата на проектилот при застрелни рани;
6. Точниот број на влезни и излезни рани и каналите кои ги
поврзуваат;
7. Утврдување на далечината на испукување;
8. Утврдување на аголот на испукување;
9. Дали постоел сооднос помеѓу сторителот и жртвата и
каков бил;
ПРЕГЛЕДОТ НА ОБЛЕКАТА Е ЗНАЧАЕН ДЕЛ ОД
ОБДУКЦИЈАТА НА ОГНОСТРЕЛНИТЕ ПОВРЕДИ
КРИМИНАЛИСТИЧКО-ЛАБОРАТОРИСКИ АНАЛИЗИ
ЗА УТВРДУВАЊЕ НА БАРУТНИ ЧЕСТИЧКИ

- Difenilamin – ски тест (неспецифичен тест за

докажување на нитрити и нитрати од несогорените
барутни честици);
- Парафинска ракавица – се темели на претходниот
тест и има за цел утврдување на барутни честици на
рацете;
- Walker – ов тест, за докажување на барутни честички
на облеката;
- Посовремени методи: спектрофотометрија, атомска
абсорбција, скенинг електронска микроскопија. Се
докажуваат со нив бариум, антимон и олово, кои се
содржат во
УГД – ШТИП, Предавање по Судска медицина

КЛИНИЧКА ФОРЕНЗИЧНА
МЕДИЦИНА

Доц. д-р Наташа Давчева

2018.
КЛИНИЧКА
ФОРЕНЗИЧНА 1. ВЕШТО ЛИЦЕ, ВЕШТАК,
МЕДИЦИНА ВЕШТАЧЕЊЕ
2. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПОЛОВИ
ДЕЛИКТИ
3. ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ И
КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ
4. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПРИСУСТВО
НА ЕТИЛ-АЛКОХОЛ
5. ВЕШТАЧЕЊЕ ПАТЕРНИТЕТ
6. МЕДИЦИНСКА
ДОКУМЕНТАЦИЈА
1. ВЕШТО ЛИЦЕ,
ВЕШТАК,
ВЕШТАЧЕЊЕ ВЕШТАЧЕЊЕ (EXPERTISIS)
Постапка во која стручните знаења и
искуства од одредена наука се користат
за целите на судската постапка.

СУДСКОМЕДИЦИНСКО
ВЕШТАЧЕЊЕ (EXPERTISIS MEDICO-
FORENSIS) – Стручните знаења од
медицинската наука ставени во
функција на судот.
1. ВЕШТО ЛИЦЕ, ВЕШТАК, ВЕШТАЧЕЊЕ

Вешто лице од областа на медицината може да биде

секое лице со завршен медицински факултет и поседува
Лиценца за вештачење од Комората на вештаци на РМ.

MEDICUS EXPERTUS
ORDINARIUS !!! MEDICUS
1. ВЕШТО ЛИЦЕ, ВЕШТАК, ВЕШТАЧЕЊЕ

ПОДОБНОСТ НА ВЕШТО ЛИЦЕ

(правна квалификација)

1. Апсолутна неподобност
- болест
- кривична или морална неподобност
2. Релативна неподобност
- лекар кој лекувал
- лекар од истата институција
- брачни и роднински врски
- други елементи кои ги утврдува судот.
1. ВЕШТО ЛИЦЕ, ВЕШТАК, ВЕШТАЧЕЊЕ
СТЕПЕНИ НА СУДСКО-МЕДИЦИНСКО
ВЕШТАЧЕЊЕ

1. ПРВОСТЕПЕНО ВЕШТАЧЕЊЕ – може да го изврши

секое вешто лице кое ги исполнува условите; Може да
биде:
- Првично;
- Дополнување на првичното;
- Повторено (друго вешто лице).

2. ВТОРОСТЕПЕНО ВЕШТАЧЕЊЕ -
СУПЕРВЕШТАЧЕЊЕ – вообичаено го изведува
институција со стручен колегиум од кој најмалку три
лица поседуваат лиценца за вештачење;
 2. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПОЛОВИ ДЕЛИКТИ

Глава деветнаесетта од КЗ на РМ.

КРИВИЧНИ ДЕЛА ПРОТИВ ПОЛОВАТА СЛОБОДА И ПОЛОВИОТ МОРАЛ
Силување
Член 186
(1) Тој што друг со употреба на сила или закана дека непосредно ќе нападне врз неговиот
живот или тело или врз животот или телото на нему блиско лице, ќе го присили на обљуба, ќе
се казни со затвор од три до десет години.
(2) Ако поради делото од став 1 настапила тешка телесна повреда, смрт или други тешки
последици или делото е сторено од страна на повеќе лица или на особено суров или
понижувачки начин, сторителот ќе се казни со затвор најмалку четири години.
(3) Тој што друг ќе присили на обљуба со сериозна закана дска за него или за нему блиско
лице ќе открие нешто што би му наштетило на неговата чест и углед или дека ќе предизвика
друго тешко зло, ќе се казни со затвор од шест месеци до пет години.
(4) Тој што во случаите од ставовите 1, 2 и 3 ќе изврши само друго полово дејствие, ќе се казни
за делото од став 1 со затвор од шест месеци до пет години, за делото од став 2 со затвор од
една до десет години, а за делото од став 3 со затвор од три мессци до три години.

Член 187
Обљуба врз немоќно лице

Член 188
Полов напад врз малолетник кој не наполнил 14 години
2. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПОЛОВИ ДЕЛИКТИ

ЕЛЕМЕНТИ НА СИЛУВАЊЕ КАКО КРИВИЧНО ДЕЛО

1. ИЗВРШЕНА ОБЉУБА
Завршен или незваршен сексуален акт, Immissio penis
intravaginam.
2. ОБЉУБАТА СЕ СЛУЧИЛА ПО НАСИЛЕН ПАТ
- употреба на груба брахијална сила
- закана

Сите останати случаи претставуваат поинакви кривични

дела – полови деликти:

- Обид за силување
- Полови дејствија врз малолетно или немоќно лице.
- Обљуба со злоупотреба на положбата
- Задоволување на полови страсти пред друг (egzibicionizam,
voajerstvo).
2. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПОЛОВИ ДЕЛИКТИ

ЕЛЕМЕНТИ НА СИЛУВАЊЕ КАКО КРИВИЧНО ДЕЛО

ДОКАЖУВАЊЕ

1. ИЗВРШЕНА ОБЉУБА
Завршен или незваршен сексуален акт, Immissio penis
intravaginam.
ГИНЕКОЛОШКИ ПРЕГЛЕД
- барање на знаци за ПЕНЕТРАЦИЈА
- барање на траги од СПЕРМА
- ИДЕНТИФИКАЦИЈА на евентуален сторител.

2. ОБЉУБАТА СЕ СЛУЧИЛА ПО НАСИЛЕН ПАТ

- употреба на груба брахијална сила
- закана
-ТЕЛЕСЕН ПРЕГЛЕД
- барање на ПОВРЕДИ
2. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПОЛОВИ ДЕЛИКТИ -
МЕТОДИ НА ДОКАЖУВАЊЕ

ГИНЕКОЛОШКИ ПРЕГЛЕД

- Барање на знаци за ПЕНЕТРАЦИЈА - преглед на половите

органи, големите и малите усни и особено на хименот со
цел да се утврди постоење на црвенило, крвни подливи и
раскини. Прегледот на хименот треба да утврди дали се
работи за свеж или постар раскин. Раскините на хименот
мора да бидат разликувани од природните засеци на
хименот.

- Барање на траги од СПЕРМА. Доколку се случил завршен

сексуален акт, траги од сперма би можеле да се најдат во
вагиналниот канал. Се земаат ВАГИНАЛНИ БРИСОВИ на
кои потоа се вршат анализи за докажување на сперма

- ИДЕНТИФИКАЦИЈА на евентуален сторител. Се земаат

ВАГИНАЛНИ БРИСОВИ за ДНК компаративна анализа.
2. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПОЛОВИ ДЕЛИКТИ -
МЕТОДИ НА ДОКАЖУВАЊЕ

ТЕЛЕСЕН ПРЕГЛЕД

- Утврдување на постоење на ПОВРЕДИ во следните

регии, по принцип на концентричнот:
- Регија на полови органи
- Регија околу половите органи, внатрешна
страна на бутини, анус и ал.
- Останати регии како дојки, врат но и други,
траги од прсти, нокти и сл повреди.
- Одбрамбени повреди: дланки, подлактици, но и
колена итн.
2. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПОЛОВИ ДЕЛИКТИ -
ВАЖНИ ПОИМИ

Дефлорација – defloratio. Претставува првиот полов

однос на жената.

Секој повторен сексуален однос се вика coitus, copulatio.

При дефлорација, може но не мора да дојде до раскин на

хименот.

Himen, набор на слузницата со дебелина од 1-3 мм кој се

наоѓа на влезот од вагината. Има различна форма и
честопати има природни засеци, кои мора да бидат
разликувани од стекнатите раскини, кои вообичаено
одат до базата.Треба да се разлукува свеж од постар
раскин на хименот.
2. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПОЛОВИ ДЕЛИКТИ -
ВАЖНИ ПОИМИ
2. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПОЛОВИ ДЕЛИКТИ -
ВАЖНИ ПОИМИ
УГД – ШТИП, Предавање по Судска медицина

КЛИНИЧКА ФОРЕНЗИЧНА
МЕДИЦИНА

Доц. д-р Наташа Давчева

2018.
КЛИНИЧКА
ФОРЕНЗИЧНА 1. ВЕШТО ЛИЦЕ, ВЕШТАК,
МЕДИЦИНА ВЕШТАЧЕЊЕ
2. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПОЛОВИ
ДЕЛИКТИ
3. ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ И
КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ
4. ВЕШТАЧЕЊЕ НА ПРИСУСТВО
НА ЕТИЛ-АЛКОХОЛ
5. ВЕШТАЧЕЊЕ ПАТЕРНИТЕТ
6. МЕДИЦИНСКА
ДОКУМЕНТАЦИЈА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ И КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ
КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ претставува
специфична судскомедицинска постапка
во која се оценува или одредува
степенот на телесното оштетување кое
настанало со задобивање на една
повреда.
Има за цел, медицинското знаење
за тежината на повредите да го
прилагоди и усогласи на потребите на
правната наука, поконкретно, да се
вклопи кон правното дефинирање на
степените на тежина на телесните
повреди.
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ И КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ

КВАЛИФИКАЦИЈАТА НА
ТЕЛЕСНИТЕ ПОВРЕДИ од
кривично правен аспект, во РМ се
врши според одредбите на Член
130 и Член 131 од Кривичниот
законик на РМ.
 ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ И КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ

Телесна повреда
Член 130
(1) Тој што друг телесно ќе го повреди или ќе му го наруши
здравјето, ќе се казни со парична казна или со затвор до
три години.
(2) Тој што ќе го стори делото од став 1 при вршење семејно
насилство, ќе се казни со затвор
од шест месеци до три години
(3) Судот може на сторителот на делото од став 1 да му
изрече судска опомена ако бил предизвикан со особено
навредливо или грубо однесување на оштетениот.
(4) Гонењето за делото од став 1 се презема по приватна
тужба, а за ставот 2 по предлог.
 ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ И КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ

Тешка телесна повреда

Член 131
(1) Тој што друг тешко телесно ќе го повреди или здравјето
тешко ќе му го наруши, ќе се казни со затвор од шест месеци
до пет години.
(2) Тој што ќе го стори делото од став 1 при вршење семејно
насилство, ќе се казни со затвор од една до пет години
(3) Тој што друг тешко телесно ќе го поврди или здравјето
тешко ќе му го наруши и поради тоа ќе биде доведен во
опасност животот на повредениот или ќе му биде уништен
или трајно и во значителна мера ослабен некој важен дел
од телото или некој важен орган или ќе биде предизвикана
трајна неспособност за работа воопшто или за работата за
која е оспособен или трајно и тешко ќе му биде нарушено
неговото здравје или ќе биде нагрден, ќе се казни со затвор
од една до десет години.
 ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ И КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ

Тешка телесна повреда

Член 131
(4) Ако поради тешката телесна повреда од ставовите 1 до 3
повредениот ќе умре, сторителот ќе се казни со затвор
најмалку една година.
(5) Тој што делото од ставовите 1 и 2 ќе го стори од
небрежност, ќе се казни со парична казна или со затвор до
три години.
(6) Тој што делото ќе го стори на миг, доведен без своја вина
во состојба на силна раздразнетост со налад или со тешко
навредување или како последица на семејно насилство од
страна на повредениот, ќе се казни за делото од ставовите 1
и 2 со парична казна или со затвор до три години, а за делото
од ставовите 3 и 4 со затвор од една до пет години.
 ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ И КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ

Тешка телесна повреда

Член 131
Квалификаторни елементи

1. ќе биде доведен во опасност животот на

повредениот,
2. ќе му биде уништен или трајно и во значителна мера
ослабен некој важен дел од телото или некој важен
орган,
3. или ќе биде предизвикана трајна неспособност за
работа воопшто или за работата за која е оспособен
4. или трајно и тешко ќе му биде нарушено неговото
здравје
5. или ќе биде нагрден, ќе се казни со затвор од една до
десет години.
 ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ И КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ

СТЕПЕНИ НА ТЕЛЕСНО ОШТЕТУВАЊЕ

ТЕЛЕСНА ПОВРЕДА

ТЕШКА ТЕЛЕСНА ПОВРЕДА

Обична тешка телесна повреда (став 1)

Особено тешка телесна повреда (став 3)

ТЕШКА ТЕЛЕСНА ПОВРЕДА СО СМРТЕН ИСХОД

(Разлика од убиство!!!)
 ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ И КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ

Правила и водичи:
1. Преглед: повредата мора да се дефинира и опише. Притоа да
се согледа од сите аспекти, во колкава мера влијае врз
здравјето, работоспособноста и општествената улога на
индивидуата. Шаблони не смее да има!!!
2. Да се спроведат или земат предвид извештаите од сите
параклинички дијагнистички процедури;
3. Доколку биде во полна мера исполнет барем еден од
наведените квалификаторни елементи, се работи за
потешкиот степен на ТТП.
4. Доколку биде застапен некој од квалификаторните елементи
но не во полна мера, туку делумно, повредата претставува
обична ТТП;
5. Доколку во целовитоста на повредата не се содржи ниту еден
од квалификаторните елементи, повредата е ТП.
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ И КВАЛИФИКАЦИЈА НА
ТЕЛЕСНИ ПОВРЕДИ

ПРИМЕРИ
ALKOHOL

„Grozen napor e toa koga

mozokot go mie{ a toj stanuva
s# povalkan” [ekspir
 Alkoholot pretstavuva na{iroko
rasprostraneta i upotrebuvana „droga” vo
svetot, so konstantna i progresivna
tendencija na porast na brojot na
negovite u`ivateli vo celiot svet.
Kako takov alkoholot ima mno{tvo
na dopirni to~ki so mediko-legalnata
patologija i sudska medicina:
 pretstavuva primaren faktor vo mnogubrojnite
akcidenti (vo soobra}ajot, doma i vo rabotni
uslovi).
 se javuva kako katalizira~ki faktor vo
mno{tvoto ubistva i samoubistva
 pretstavuva adjuvanten faktor pri truewata so
mnogu toksi~ni materii koi bez pomo{noto dejstvo
na alkoholot ne bi predizvikale fatalen ishod.
 kone~no, hroni~niot alkoholizam kako bolest,
pretstavuva treta po red pri~ina za smrtnost kaj
~ove~kata populacija, vedna{ po zaboluvawata na
krvnite sadovi i malignite zaboluvawa.
 Vo ovoj trud }e se osvrneme na zloupotrebata
na alkoholot od ~isto sudsko-medicinski aspekt
davaj}i akcent na odreduvaweto na alkoholot vo
organizmot, zaradi {to }e se osvrneme na
metabolizmot na alkoholot, na~inite na
negovoto odreduvawe vo organizmot, osnovnite
efekti koi alkoholot gi predizvikuva kaj
~ovekot, fiziolo{ki i psiholo{ki, so poseben
osvrt vrz deluvaweto na voza~kite sposobnosti.
Poremetuvawata na organizmot koi nastanuvaat
posle podolgovremena zloupotreba na alkoholot,
odnosno elementite na hroni~niot alkoholizam
}e ostanat kako predmet za diskusija na edna
poinakva rasprava.
 Op{ti svojstva na alkoholot kako sustancija

Alkoholot pretstavuva te~na,

bezbojna, lesno zapaliva supstancija, so
diskreten prijaten miris. To~ka na vriewe
na alkoholot e 78,3So, a specifi~na te`ina
iznesuva 0,79.

Alkoholot se dobiva so alkoholno

vriewe na {e}erite i pri enzimatsko
razlo`uvawe na skrobot do poprosti
{e}eri. Sintetski alkoholot se dobiva od
acetilen ili etilen.
 Upotreba ili primena na alkoholot

Se upotrebuva kako dezinficines vo

medicinata, a vo vonredni uslovi mo`e da
se iskoristi negovoto dejstvo na
anestetik; kako rastvora~ vo industrijata
i intermedieren produkt vo mnogu
tehnolo{ki procesi, no najgolema
primena e vo proizvodstvoto na alkoholni
pijaloci.
 Alokoholni pijaloci

Najrasprostranetite alkoholni
pijaloci vo sekojdnevnata upotreba se: vina,
pivo, rakija, kowaci, viwaci, likeri i sl.

Ja~inata na pijalokot zavisi od

koli~estvoto na alkohol {to istoto go
sodr`i.
 Op{to usvoeno e ja~inata na
pijalokot, odnosno sodr`inata na
alkoholot da se izrazuva vo V%
(volumenski procenti).
pivoto 4-8V% alkohol
penu{avite vina 12V% alkohol
desertite vina 20V% alkohol
belo vino 10V% alkohol
crno vino 12V% alkohol
kowak, viwak, viski,
rum i votka 40V% alkohol
doma{nata rakija 30 - 50V% alkohol
 Me|utoa vo site pravno-medicinski
ekspertizi, koli~estvoto na alkoholot
treba da bide izrazeno vo grami.

Presmetuvawe na koli~estvoto na
alkohol, izrazeno vo grami (g) pri poznata
volumenska koli~ina na alkohol vo
pijalokot (Vol%) :

Vol% x 0,8 = gr. vo 100 ml na toj pijalak

0,8 - specifi~na te`ina na alkohol

 So obzir deka, naj~esto
konzumiranite alkoholni pijaloci
imaat razli~na koli~ina na alkohol,
no koja e poznata za sekoj poodelen tip
na pijalok, a se konzumiraat od ~a{i
so voobi~aen i poznat volumen,
mo`eme da go prika`eme
koli~estvoto na alkohol vo gr., za
najpoznatite tipovi pijaloci, koi se
konzumiraat vo voobi~aeni
koli~estva.
vid na vol volumen koli~. koli~.
pijalak % na ~a{a na alk. na alk.
vo ml. vo gr.

dom. rakija 30% 50 ml. 15 ml 12 gr

prepe~enica 40% 50 ml 20 ml 16 gr
Kowak, viwak 40% 50 ml 20 ml 16 gr
Viski, rum, votka 40% 50 ml 20 ml 16 gr
Likeri 35% 50 ml 20 ml 17 gr
Vino belo 10% 200 ml 20 ml 16 gr
Vino crno 12% 200 ml 24 ml 19 gr
Vermut 15% 100 ml 15 ml 12 gr
Slatki des. vina 20% 100 ml 20 ml 16 gr
penu{avi vina 12% 100 ml 12 ml 10 gr
pivo 3% 500 ml 15 ml 12 gr
 Vnesuvawe na alkohol

Mnogu poretko,
 respiratoren pat - vdi{uvawe na alkoholni
parei (vo podrumski prostorii).
 preku ko`a - alkoholni oblogi i dezinfekcija na
rani so alkohol, neznatna e bidej}i visoko-postotniot
alkohol koj se koristi za dezinfekcija gi talo`i
belkovinite. (primer so dete zavitkano so lenena
obloga natopena so 1 l. alkohol).
Naj~esto,
 oralen pat - so konzumirawe na alkoholni
pijalaci.
 Resorpcija

Procesot na zgolemuvawe na
koncentracijata na alkoholot vo krvta se
vika resorpcija.
Spored edni avtori:
usta 4 - 20% na alkohol
`eludnik 20,4%
tenkoto crevo 52,7%.

Spored Ze~evi}, alkoholot minuva niz

ustata, hranoprovodot i `eludnikot kade
samo neznatno se resorbira, a do 80% se
resorbira vo tenkoto crevo.
 Brzinata ili vremetraeweto na
resorpcijata zavisi od :

1. @eludnik - prazen ili poln

`eludnik. Pri vnesuvawe na alkoholot na
potpolno prazen `eludnik, resorpcijata
zavr{uva posle 30-60 min., pri {to pri
vnesuvawe na mali koli~estva na `estok
pijalok mo`e da zavr{i i za pomalku od 30
min. Pri vnesuvawe na alkohol na poln
`eludnik resorpcijata mo`e da se
prodol`i i na 2 ~asa. (slika od
enciklopedija)
 Pri vnesuvawe na alkohol, a osobeno koga
istiot se vnesuva na poln `eludnik so obilna i
polnomasna hrana, eden del od alkoholot voop{to
ne se resorbira vo krvta. Ovoj del od alkoholot koj
voop{to ne preo|a vo krvta mo`e da iznesuva 20-
30% od vneseniot preku usta alkohol i se vika
„resorpcionen deficit”.
. raspredelbata na alkoholot vo organizmot,
. stvarawe na estri na alkoholot so
aminokiselinite,
. najverojaten na~in pretstavuva adheriraweto na
alkoholot na golemoto koli~estvo na hrana vo
`eludnikot, pri {to eden del od vneseniot
alkohol zaedno so hranata go prodol`uva patot niz
digestivnata cevka, ne resorbiraj}i se.
 2.Pijalokot

 koncentracijata na alkohol
vo pijalokot
 koli~estvoto na ispieniot
pijalak
 brzina na konsumiraweto.
 3. Drugi vegetativni i psihi~ki
faktori:

- topli pijalaci pobrzo se

resorbiraat od ladni.
- prisustvoto na SO2 ja zabrzuva
resorpcijata.
- zabrzana e resorpcijata kaj lu|e
so resekcija na `eludnik i koi
boleduvaat od hroni~no zaboluvawe na
`eludnikot.
 Rasporedot na alkoholot vo tkivata
Alokohot se odlikuva so niska molekularna
te`ina, poradi {to e lesno rastvorliv vo voda vo
site razmeri, a od druga strana poradi malata
molekula e lesno propustliv preku kleto~nite
membrani. Zaradi toa preo|aweto na alkoholot od
lumenot na digestivniot trakt vo krvta, i od krvta
vo drugite organi se vr{i isklu~ivo po pat na
difuzija, a pak raznesuvaweto do site organi se
vr{i preku krvotokot.
Tkivata pobogati so voda kako {to e mozokot,
muskulnoto tkivo i drugo mnogu polesno go primaat
alkoholot vo sporedba so masnoto i koskenoto
tkivo. (tabela od enciklopedija).
 Zatoa e razli~na alkoholemijata kaj razli~ni
lu|e pri ista koli~ina na vnesen pijalok, odnosno
ako dve osobi so razli~na te`ina ispijat isto
koli~estvo na alkohol, pote{kata osoba }e ima
pomala koncentracija na alkohol vo krvta a
polesnata }e ima pogolema koncentracija. Ako pak
dve osobi so ista te`ina zemat isto koli~estvo na
alkohol, pri {to kaj ednata e porazviena
muskulaturata a kaj drugata masnoto tkivo, onaa
osoba so porazvieno masno tkivo }e ima pogolema
koncentracija na alkohol vo krvta, poradi
hidrofobnosta na masnoto tkivo, koe ne dozvoluva
da difundira alkoholot vo nego pa toj se zadr`uva
vo krvta.
 Prema toa odnosot na
koncentracijata na alkoholot vo krvta
i koncentracijata na alkoholot vo
celoto telo ne e ist i ovaa razlika
zavisi od toa dali ispituvanata osoba
ima pomalku ili pove}e masno i
koskeno tkivo. Widmark ja narekol ovaa
razlika redukcionen faktor i ja zel
predvid pri odreduvaweto na
koncentracijata na alkoholot vo krvta.
ma`i - 0,7; `eni - 0,6.
 WIDMARK-ova formula:
poka`uva odnosot na koli~estvoto
na zemeniot ili resorbiraniot
alkohol (koli~estvoto na
alkoholot vo teloto) izrazen vo gr.
i koncentracijata na alkoholot vo
krvta izrazena vo gr‰.

a
c = --------
p•r
 A=C•p•r
A- koli~ina na resorbiran alkohol vo grami
(grami = vol % • specifi~na te`ina na alkohol 0,8)
S- maximalna teoretska koncentracija na alkohol vo
krvta vo gr.‰.
r- telesna te`ina
r- redukcionen faktor,

koncentracija na alkohol vo teloto

r= ma`i: 0,7 `eni: 0,6
koncentracija na alkohol vo krvta
 Ponatamu alkoholot od
krvta po pat na difuzija
preo|a vo tkivata i organite.
Difuziski pad pretstavuva
namaluvawe na koncen-
tracijata na alkoholot vo
krvta poradi preo|awe vo
tkivata.
Raspodelbata na alkoholot vo
organizmot najilustrativno se
prika`uva so krivite na
alkoholot.
 Kriva na alkoholot -
pretstavuva rezultanta na dva procesa
koi istovremeno se odvivaat: vo
prvata faza, koga krivata ima
nagoren tek preovladuva resorpcija, a
vo vtorata faza koga krivata ima
nadolen tek preovladuva eliminacija
i razgradba na alkoholot. Vrvot na
krivata ja ozna~uva ramnote`ata me|u
resorpcijata i eliminacijata.
 Eliminacija na alkoholot

Eliminacijata na alkoholot od
krvta pretstavuva namaluvaweto na
koncentracijata na alkoholot vo
krvta i se dol`i na:

razgradba vo crniot drob 90-95 %

izla~uvawe od organizmot vo ne-

promenet oblik 5-10%
 Padot na koncentracijata na
alkoholot od krvta za 1 ~as se vika b 60
ili Widmark-ov faktor.
Vidmarkoviot faktor se dvi`i
od 0,10‰ do 0,20‰, najusvoena
vrednost iznesuva 0,138‰, a mo`e da
ima vrednosti i do 0,25 i 0,29‰…
 Razgradba na alkoholot
- 90-95 % od resorbiraniot alkohol.
- razdgradba na alkoholot se vr{i vo
crn drob, kade prvenstvena uloga vo
razgradbata ima alkohol-dehidrogenaza
enzimot, koj go razgraduva alkoholot preku
acet-aldehid i ocetna kiselina do SO2 i
voda.
- okolu 20% od alkoholot se pretvora
vo aldehid so enzimot katalaza, koj ima
vtororazreden zna~aj vo odnos na prviot
enzim.
 Izla~uvawe na alkohol od
organizmot

Ka`avme deka 5-10% od resorbiraniot

alkohol ne e podlo`en na razgradba i toj
se eliminrira vo nepromenet oblik,
odnosno se izla~uva nadvor od organizmot
preku:
1. mokra~a. - 0,5-2% od vkupniot izla~en
alkohol
2. izdi{an vozduh - 5% od izla~eniot
alkohol
3. pot - 0,5% od izla~eniot alkohol.
 Alkohol vo mokra~ata

Alkoholot vo mokra~ata kako i

koncentracijata na alkoholot vo
krvta pretstavuvaat edinstvente
parametari po koi mo`e da se odredi
vo pravno medicinskite ekspertizi
dali obvinetiot vo vreme na
nastanot bil pod dejstvo na alkohol.
 Mokra~ata vo momentot na
izla~uvaweto vo bubregot ja poka`uva
identi~nata koncentracija na alkohol kako
vo serumot. No bidej}i pri zemaweto na
mokra~a za ispituvawe ja zemame mokra~ata
koja bila sobrana vo mo~niot meur, prema
toa taa bila pome{ana so mokra~a u{te
pred da po~ne izla~uvaweto na alkoholot,
so {to alkoholot vo mokra~ata se
razreduva i ima pomali vrednosti otkolku
toj vo serumot. Toa e situacija vo vreme na
resorpcionata faza.
 Po postignuvaweto na resorpcioniot
maksimum ve}e doa|a do izramnuvawe na
koncentraciite me}u krvta i urinata, a vo
vreme na eliminacionata faza ve}e vo
mo~niot meur se sobira urina koja ima
pogolema koncentracija na alkohol nego vo
serumot, bidej}i vo vremeto koga taa bila
izla~ena vo bubrezite serumot bil pobogat
so alkohol otkolku vo vremeto na zemaweto
na mokra~ata, a {to se dol`i na faktot
deka vo eliminacionata faza resorpcijata e
zavr{ena ili neznatna vo sporedba so
razgradbata na alkoholot. Zemaj}i go ova
predvid mo`e da se odredi koncentarcijata
na alkoholot vo krvta od onaa vo mokra~ata
vo srednata faza na eliminacija taka
{to koncentracijata vo mokra~ata }e se
podeli so 1,3.
 Dokolku pak pri zemaweto na primeroci
od krv i urina se utvrdi deka koncentracijata
na alkohol vo mokra~ata e pogolema od krvta,
avtomatski se zaklu~uva deka ispitanikot e
vo eliminaciona faza. Dokolku e
ispitanikot vo eliminaciona faza i dokolku
krivata na alkoholot ima pravilen tok,
koncentracijata na alkoholot vo krvta vo
vreme na nastanot (Cx) mo`e da se izvede,
retrogradno da se presmeta, od
koncentracijata na alkoholot vo krvta vo
vreme na zemaweto na krvta, (Ct) spored
slednata formula
Ct =Cx + b x t
kade b pretstavuva Vidmarkoviot faktor, a t
e vremeto od nastanot do zemaweto na krv za
analiza:
 Deluvawe na alkoholot so poseben osvrt vrz
deluvaweto na voza~kite sposobnosti

• Od 0,00 do 0,5 gr‰ - Trezna sostojba

• Od 0,5 do 1,5 gr‰ - Pripita sostojba
• Od 1,5 do 2,5 gr‰ - Pijana sostojba
• Od 2,5 do 3,5 gr‰ - Te{ka pijana sostojba
• Od 3,5 do 4 gr‰ - Truewe so alkohol
• Nad 4 gr‰, dolna granica na letalna
koncentracija.
 Odreduvawe na alkohol

ALKOTEST

Orientaciona metoda, so koja se

utvrduva prisutvoto na alkohol kaj
ispitanikot. Vo slu~aj na pozitiven
rezultat se pravi kvantitativno
ispituvawe na alkoholot vo krvta i
urinata, ~ii rezultati se edinstveno
validni kako sudski dokaz. (slika od
enciklopedija)
ODREDUVAWE NA ALKOHOLEMIJA

1.Zemawe na primerok od krv kaj `ivi osobi

-dezinfekcija
-5 ml. krv od kubitalnata vena
-epruveti so antikoagulans i konzervans
(NaF, natriev fluorid),
-se stava etiketa so ime i to~en datum.

Dobieniot rezultat od izvr{enoto

odreduvawe na alkoholot vo serumot, se deli
so 1,2.
koncentracijata koncentracijata
na alkoholot = na alkoholot : 1,2
vo krv vo serum
 2. Zemawe na primerok od krv kaj
umreni- se zema okolu 20 ml. krv od
femoralna vena i se stava vo
epruveta so konzervans. Vo kolku
nema krv, se zemaat okolu 100 gr. od
organi vo sad so {iroko grlo.
 3. Metodi na odreduvawe

Widmark- ova metoda - se bazira na

procesot na oksido-redukcija, kade alkoholot se
oksidira a soodvetniot oksidans se reducira. Kako
oksidans se koristi K2Cr2O7 (kaliev bihromat), vo
prisustvo na koncentrirana sulfurna kiselina.
Po nastanatata reakcija na oksido-redukcija,
koli~estvoto na preostanatiot oksidans, kaliev
bihromat, se oksidira so 5% rastvor na KJ (kalium
jodid), a pak koli~estvoto na potro{eniot kaliev
jodid se odreduva preku titracija so natriev
tiosulfat. Isto taka koli~estvoto na
reduciraniot oksidans, kaliev bihromat, mo`e da
se odredi fotometriski {to se dol`i na
promenata na bojata na oksidansot koja nastanala
so redukcijata.
 ADH - metoda - e enzimska metoda vo
koja se koristi dejstvoto na enzimot
alkohol-dehidrogenaza, koj vo prisustvo na
soodveten puferski sistem go katalizira
oksidiraweto na etil-alkoholot vo acet-
aldehid, za smetka na reduciraweto na NAD
vo NADH, a pak reduciraniot oblik na
NADH se razlikuva od nehidririraniot
oblik po toa {to go apsorbira svetloto na
UV podra~jeto, so maksimum kaj 340nm. {to
se koristi za fotometrisko odreduvawe.
 Gasna hromatografija - specifi~na
metoda za odreduvawe na alkohol vo
krvta. Se zasnova na faktot deka sekoja
poedina isparena vo gas supstancija,
razli~no patuva niz kolonata kade se
nao|a apsorpcisko sredstvo. Na toj
na~in razli~nite gasovi se oddeluvaat,
a na krajot od kolonata so detektor se
odreduvaat kvalitativno i
kvantitativno.
УГД – ШТИП, Предавање по Судска медицина

ФОРЕНЗИЧНА ПАТОЛОГИЈА НА
ПОВРЕДИТЕ НА ГЛАВАТА

Доц. д-р Наташа Давчева

2018.
КРАНИО-
ЦЕРЕБРАЛНИ При вршењето на деталната
ПОВРЕДИ анализа и реконструкција на
механизмите на смртта при една
повреда на главата, форензичниот
невропатолог треба да ги
набљудува заедно и во корелација
сите оштетувања на анатомските
структури на главата: скалпот,
коските на черепот, тврдата
мозочна обвивка, меките мозочни
обвивки и на крај, мозокот, сите
тие заедно заокружени во
неделивиот ентитет на Кранио-
церебрални повреди.
ИНТРАКРАНИЈАЛНИ
КРВАВЕЊА Заради анатомските карактер. на
Медико-легално значење черепот, кој претставува затворена
кутија со ограничен волумен, во која
во еквилибриум се застапени
интракранијалните компоненти
(мозок, крв, ликвор), секое
зголемување на волуменот на некоја од
компонентите доведува до зголемување
на интракранијалниот притисок
(ИКП). Зголемувањето на ИКП
претставува животнозагрозувачка
состојба и најчеста непосредна
причина за смрт кај затворените
повреди на главата.
ИНТРАКРАНИЈАЛНИ КРВАВЕЊА
Видови

Епидурално крвавење - Haematoma epiduralis, epidurale;

Субдурално крвавење – Haematoma subduralis, subdurale;

Субарахноидално крвавење – Haemorrhagia subarachnoidalis;

Како и:

Интравентрикуларно крвавење (кое е тесно врзано за

субарахноидалното крвавење) – Haemorrhagia
intraventricularis;

Интрацеребрално крваење (кое ќе биде разгледано заедно со

повредите на мозокот) – Haematoma (Haemorrhagia)
intracerebralis.
 ЕПИДУРАЛНО КРВАВЕЊЕ
HAEMATOMA EPIDURALIS, EPIDURALE;

- Епидуралното крвавење претставува формирање на

крвен излив во просторот помеѓу коските од черепот и дурата
(dura matter).

- Најчесто се работи за артериско крвавење со потекло

од arteria meningea media која заради нејзината поставеност
во жлебот од внатрешната страна на лушпата од слепоочната
коска, при фрактури во овој дел, може да се раскине и да
дојде до ова опасно интракранијално крвавење.

- Најчест механизам на повредување претставува

директно дејство на механичка сила во темпоро-
париеталниот регион.
 Епидурално крвавење - Haematoma epiduralis,
epidurale;

Клинички. Заедно со субдуралниот хематом, тоа се две

најургентни состојби при повреди на главата. Вообичаено,
непосредно после ударот следи краткотрајно губење на свеста а
потоа луциден или латентен интервал, после кој се јавуваат
наушувања на свеста во вид на сомноленција, сопор и кома, а
честопати и неуролошки испади како контралатерална пареза и
дилатација на зеница (Hatchinssonova зеница).
Радиолошки. На компјутеризирана томографија (КТ) се
гледа лентикуларна форма на излив, со апексот завртен кон
мозокот врз кого врши компресивен ефект. По правило, не
поминува преку шавовите.
Прогноза. И покрај хируршкиот третман смртноста е од
18-40%. Преживеаните имаат најчесто добра прогноза, доколку
заради компресивниот ефект не дошло до оштетување на
мозочносто ткиво. Невролошката симтоматика настапува при
волумен од околу 35 мл, а смрт при вoлумен од 100 мл.
 Епидурално крвавење - Haematoma epiduralis,
epidurale;
 Епидурално крвавење - Haematoma epiduralis,
epidurale;

Линеарна фрактура на слепоочна коска Епидурален во слепоочната регија...

...кој продолжува и во средна черепна јама

 СУБДУРАЛНО КРВАВЕЊЕ
HAEMATOMA SUBDURALIS, SUBDURALE;

- Kрвен излив во просторот под тврдата мозочна обвивка

а над меките мозочни обвивки. Oд венско потекло најчесто
(премостувачки вени). Терминот субдурално крвавење е
наполно соодветен, за разлика од терминот субдурален хематом
кој е широко прифатен (ASDH – Acute Subdural Hematoma).
- Според механизмот на повредувањето, СДХ претставува
типична акцелерациона-децелерациона повреда. Нужно не
настанува на местото на делување на силата туку и во
пооддалечените регии каде доаѓа до истегнување и кинење на
премостувачките венски крвни садови или венските синуси.
- Испитувањата покажале дека СДХ е потипично
настанува при пад отколку при удар, такашто е присутен при
падовите од значителна висина (над 2 м), но исто така и при пад
од проста висина (сопствената висина на повредениот). Во
сообраќајните несреќи најчест е велосипедисти и мотористи,
заради падот врз тврдата подлога. (Davceva N. et al. 2012)
Haematoma subduralis acuta
Haematoma subduralis chronica
 Субдурално крвавење - Haematoma subduralis,
subdurale;

Клинички. Aкутен, Субакутен и Хроничен субдурален

хематом.
Акутниот настанува во првите 24 часа по задобиената
повреда на главата; Безсвестието не е нужно, ниту пак нужно
настануваат фрактури на черепот. Луциден интервал! Симптоми
на покачен ИКП!
Субакутниот 24-72 часа по повредата и во нивната
симптоматологија предничат симптомите на покачениот ИКП.
Хроничниот СДХ може да се јави и после 1 па дури и 3
седмици од повредата на главата. Најчест е кај старите особи,
заради зголеменост на субдуралниот простор како резултат на
атрофија на мозокот, и кај алкохоличарите заради честите
повторувачки трауми на главата. Покрај симптомите на покачен
ИКП, кај хроничниот СДХ во помала или поголема мера се
јавуваат и неуролошки испади заради компресивниот ефект на
инкапсулираниот хематом и оштетувањето на околното ткиво.
 Субдурално крвавење - Haematoma subduralis,
subdurale;

Патоанатомски наод.

- Кај акутниот СДХ се наоѓа излив од течна но делумно

коагулирана крв во просторот под дурата, секое количество
над 30-50 мл може да биде опасно по живот а над 100 мл се
смета за конкретна причина за смрт.
- Кај субакутниот СДХ вообичаено крвниот излив е течен без
елементи на коагулирана крв.
- За хроничниот СДХ наоѓаме густ течен крвен излив со
жолтеникаво-кафеникаво-црвеникаво пребојување прекриен
со желатинозна опна. Кај постариот хроничен СДХ изливот е
со масно-кафеникаво пребојување и со формирана цврста
фиброзна мембрана.
 Субдурално крвавење - Haematoma subduralis,
subdurale;

Радиолошки. СДХ најчесто го наоѓаме во фронто-темпоралната и

темена регија, каде е распослан на поголема површина во
споредба со ЕДХ, такашто на компјутеризирана томографија има
полумесечаст изглед.
Разликата помеѓу
изгледот на СДХ и ЕДХ
на КТ скен популарно
студентите го
меморираат на следниот
начин (прикажан на
сликата): СДХ личи на
банана, а ЕДХ личи на
лимон (половинка од
лимон).
 Субдурално крвавење - Haematoma subduralis,
subdurale;

Прогноза. Смртноста при акутниот СДХ е 50-74%

доколку не се дијагностицира на време.

Предупредување: Доколку ви дојде пациент со

повреда на главата, кој после иницијалниот удар навидум
нормално се однесува, за кратко може да западне во кома
и смрт заради акутен СДХ (деца!!!). Заради тоа, акутниот
СДХ активно се бара и мора да биде исклучен пред да се
прогласи пациентот за стабилен.
 СУБАРАХНОИДАЛНО КРВАВЕЊЕ -
HAEMORRHAGIA SUBARACHNOIDALIS

КРВАВЕЊЕ ПОД МЕКИТЕ МОЗОЧНИ ОБВИВКИ!

Природната САХ настанува заради пукање на аневризма
на крвните садови на мозокот, типично лоцирани на базата од
мозокот (во 75 % од случаите се работи за анeвризми на a.cerebri
media et anterior), заради што крвавењето е типично побилно во
базалните партии. Ваквата состојба предизвикува ненадејна и
напрасна смрт, заради што е предмет на судско-медицинско
истражување.

Насилната САХ настанува при траума и се вика

трауматска САХ. Траумската САХ може да биде дифузна (по
целата површина на мозокот) и како таква може да претставува
конкретна причина за смрт, аможе да биде и циркумскриптна
или фокална, кога се наоѓа на местото на делување на силата, но
и дијагонално спротивно од местото на делување на силата.
 СУБАРАХНОИДАЛНО КРВАВЕЊЕ -
HAEMORRHAGIA SUBARACHNOIDALIS

Haemorrhagia subarachnoidalis diffusa

 СУБАРАХНОИДАЛНО КРВАВЕЊЕ -
HAEMORRHAGIA SUBARACHNOIDALIS

Haemorrhagia subarachnoidalis focalis

(circumscripta)
 СУБАРАХНОИДАЛНО КРВАВЕЊЕ -
HAEMORRHAGIA SUBARACHNOIDALIS

Клинички тек. Менингеална симптоматологија!

Нагла ненадејна главоболка, повраќање, конфузија и
невролошки испади и знаци. По 48 часа може да се најде
воспалителна реакција која води кон задебелување на
обвивките, заради што може да се докаже и 1 година после
повредата.

Дијагноза. КТ и лумбална пункција која покажува

присутво на крв во ликворот (се вршат три пункции и во
секоја треба да има еднакво количество на крв).
Внимание: само 10% од лицата со ваква главоболка и
наведената симптоматологија имаат САХ!
Haemorrhagia subarachnoidalis propter ruptura aneurismae
 ИНТРАВЕНТРКУЛАРНО КРВАВЕЊЕ -
HAEMORRHAGIA INTRAVENTRICULARIS

Интравентрикуларната хеморагија е тесно врзана со

САХ бидејќи коморниот систем на мозокот претставува ист
простор со субарахноидалниот простор.
Оттука, интравентрикуларната хеморагија е последица
на секоја поголема и дифузна САХ, но и обратно, кога некое
интрацеребрално крвавење ќе продре во коморниот систем,
тогаш бргу се исполнува со крв и субарахноидалниот простор.
Како и кај САХ, симптоматологијата произлегува од
покачениот ИКП.
 УГД – ШТИП, Предавање по Судска медицина

ФОРЕНЗИЧНА НЕВРОПАТОЛОЛОГИЈА НА ПОВРЕДИТЕ

НА МОЗОКОТ

Regarding the high rate of the mortality of the

head injuries and the fact that in every kind of violent,
unknown, suspicious and sudden death, complete
forensic medicine investigation must be undertaken,
fascinating is the case material, and from the other
side, there is a real need of performing a detail
analysis and reconstruction of all processes and
mechanisms that contribute to the fatal outcome in
one particular head injury.

Доц. д-р Наташа Давчева 2018.

 Sabina Strich :
“On looking through the literature on head injuries, it becomes
clear that there has been very little new since 1900”.
(Greenfield’s neuropathology, 3-rd edition 1976).

Neuropathology + Forensic pathology

= Forensic neuropathology
-experiments in which all of the major types of brain damage
that occur in man as a result of a non-missile head injury
have been reproduced in subhuman primates by
acceleration of the head without anything striking the head.
-Dr Russel S. Fisher, former Chief Medical Examiner for the
state of Maryland established the first formal forensic
neuropathological laboratory.
 Brain injury
- Concussion of the brain (Commotio cerebri),
- Contusion (Contusio cerebri)
- Compression of the brain (Compressio cerebri)
Focal brain injuries
Diffuse brain injuries
(Gennarelli et al., 1982; Gennarelli 1983; Adams, Graham and
Gennareli, 1983; Adams and Graham, 1984).

Primary brain damage

Secondary brain damage
(Adams and Graham,1972; Adams 1975; Adams et al. 1980; Jennet and
Teasdale, 1981; Adams, Gennareli and Graham, 1982).

Di Mayo:
 Impact injuries (injuries of the soft tissues of the
head, fractures of the skull, epidural
hemorrhages and brain contusions)
 Acceleration-deceleration injuries (Sudural
hemorrhages and axonal injuries).
 SPECIAL INTEREST:

Cases of non-missile head injury with immediate and prolongate

comma leading to fatal outcome, where even most subtle clinical
investigation (CT, MRI) and routine forensic pathological examination,
give no result with discovering of the massive brain lesion.

50 per cent of patients

with closed head injury
(Gennareli 1983) Diffuse axonal injury – DAI

Diffuse vascular injury – DVI

• DIFFUSE BRAIN
DAMAGE Diffuse brain swelling
• DETAILED FORENSIC-
NEUROPATHOLOGICAL Hypoxic-ischemic brain damage.
EXAMINATION IS
ESSENTIAL
 Потрес на мозок (Commotio cerebri)
Потресот на мозокот е реверзибилно функционално
оштетување на мозокот, без постоење на патолошко-анатомски
супстрат.
Но најновите сознанија за случувањата на ултраструктурно ниво
налагаат ревидирање на оваа дефиниција и нов пристап кон
опсервирањето на оваа состојба!
Клинички претставува синдром кој се карактеризира со група на
симптоми (кои субјективно ги чувствува пациентот) и знаци (кои
објективно може да бидат констатирани од лекар).

-иницијално губење на свеста или -вртоглавица и нестабилност,

пак квалитативно нарушување на
свеста (конфузија); - повраќање

-главоболка - нарушувања во работата на

вегетативниот нервен систем:
- нагон за повраќање, пулс, притисок и температура.
-ретроградна и антероградна
амнезија

Потрес на мозок – ТП или ТТП???

Потрес на мозок и ДАЛ (дифузна аксонална
лезија)
Со воведувањето на имунохистохемијата во
форензичната невропатологија, особено примената на
антителото спроти ß-амилоид прекурсор протеинот (β-APP),
се покажа дека потресот на мозокот претставува најлесен
степен на травматско аксонално оштетување на мозокот.
Најтешката форма на Потрес на мозок, може да се
смета како нејлесен степен на ДАЛ. Основниот механизам на
нивното настанување се дејството на акцелерационо-
децелерациони сили врз мозокот кои предизвикуваат т.н.
тегнење и кинење на аксоналните влакна. Оттука, доколку
овие механизми не се многу јаки или не делувале доволно
долго можат да настанат само транзиторни и реверзибилни
оштетувања на аксоналните влакна, претежно заради
нарушениот аксоплазмичен транспорт, а кои се во основата
на синдромот на Потрес на мозок.
 ФОКАЛНИ МОЗОЧНИ ПОВРЕДИ
НАГМЕЧУВАЊЕ НА МОЗОКОТ
(CONTUSIO CEREBRI)
Нагмечувањето на мозокот претставува типична
фокална повреда на мозочното ткиво (Impact injuries, angl)
која настанува како резултат на контактниот феномен
односно колизија со механичко средство: удар или пад.
Притоа, важно е дали главата е во мирување односно
фиксирана, или пак таа е слободна и од ударот понатаму се
придвижува.
Нагмечувањето на мозокот може да настане на местото
на делување на силата (директно дејство на сила – coup
повреда, почеста при удар врз глава во мирување);
Или да настане дијагонално спротивно од местото на
делување на силата (индиректна повреда – contrecoup) што е
карактеристично за случаите кога главата била во движење
(при удар – доколку после ударот следело придвижување на
главата и при пад – главата се движи и потоа запира врз
подлогата. Контралатералната повреда некогаш може да биде
многу пообемна.
 ФОКАЛНИ МОЗОЧНИ ПОВРЕДИ
НАГМЕЧУВАЊЕ НА МОЗОКОТ
(CONTUSIO CEREBRI)
Патоанатомски наод.
Нагмечувањето на мозокот се состои од фокално
оштетување на мозочниот паренхим и околните крвни садови со
следствена крвна подлиеност на мозочното ткиво.
Судскомедицинско значење.
Долго време се даваше преголемо значење на екстензитетот
на контузијата во поглед на конечниот исход на една затворена
повреда на главата. Но, нагмечувањата на мозокот можат да
поминат со мала или никаква симптоматологија, без нужно губење
на свеста, такашто понекогаш последиците кои настануваат од нив,
како невролошки испади или посттрауматки епилептични напади,
укажуваат на нивното постоење по изминување на одредено време,
што е од особено судско-медицинско значење.
Од друга страна пак, случаите со непосредна и пролонгирана
кома, а без постоење на било каква масивна интракранијална лезија,
укажаа дека не се фокалните оштетувања оние кои го
детерминираат конечниот исход од повредата на главата. На
овој начин се зачнаа размислувањата за постоењето на дифузните
мозочни повреди.
ФОКАЛНИ МОЗОЧНИ ПОВРЕДИ
НАГМЕЧУВАЊЕ НА МОЗОКОТ
(CONTUSIO CEREBRI)
 ИНТРАЦЕРЕБРАЛНО КРВАВЕЊЕ
(HAEMATOMA INTRACEREBRALIS, INTRACEREBRALE)

Haematoma intracerebrale naturalis – Apoplexia cerebri

Haematoma intracerebralis traumatica
 ДИФУЗНИ МОЗОЧНИ ПОВРЕДИ

Дифузните мозочни повреди кои настанале примарно

заради травматското дејство на механичката сила -
примарни дифузни мозочни повреди:
– Дифузната аксонална лезија - ДАЛ (diffuse axonal
injury – DAI);
– Дифузната васкуларна повреда – ДВЛ (diffuse
vascular injury – DVI);

Дифузни мозочни оштетувања кои се јавуваат

секундарно, како резултат на патолошко-физиолошките и
биохемиски механизми иницирани од примарната мозочна
повреда, а тоа се:
- Едем на мозокот;
- Хипоксично-исхемичната мозочна лезија.
 Форензично-невропатолошки преглед

Kalimo H, Saukko P, Graham D. Neuropathological examination in

forensic context. Forensic Sci Int 2004; 146:73-81.
Kalimo H. Forensic neuropathology: an important heading in legal
medicine. Forensic Sci Int 2004; 146:71-2.
Brinkmann B. Harmonisation of medico-legal autopsy rules. Int J
Leg Med 1999; 113:1-14. Препораката број 99 на Советот на
министри на Европа за правилата на судско-медицинска
аутопсија
Davceva N, Janevska V, Ilievski B, Spasevska Lj, Jovanovic R. The
importance of the detail forensic-neuropathological examination in the
determination of the diffuse brain injuries. Soud Lek 2012; 57(1):2-6.
80 случаи, 18% биле со ДМО без постоење на масивна
интракранијална лезија
 Форензично-невропатолошки преглед

Работен протокол
1. Надворешен преглед на цел мозок во свежа, нефиксирана состојба.
2. Фиксација на мозокот во 10% пуфериран формалински раствор- 15 дена.
3. Преглед на фиксирано мозочно ткиво( фотографски документирано).
4. Дисекција на мозокот, според веќе утврдените правила за комплетен
невропатолошки преглед, во коронална (фронтална) рамнина и на пресеци
со дебелина не поголема од 10 и не помала од 5 mm.
5. Макроскопски преглед на пресеците на фиксираното мозочно ткиво.
6. Колектирање на примероци од ткива за хистолошка анализа.
7.Хистолошки боења,
- Хематоксилин-Еозин
- Имунохистохимија - антитела спроти ß-АРР (clone 22 C 11, diluted 1:200,
Chemicon International).
8. Микроскопски преглед на земените примероци од мозочно ткиво
9. Статистичка обработка (SPSS13.Хи (χ2) квадрат тест, (p<0,05).
Форензично-невропатолошки преглед
Дисекција на мозокот и надворешен
преглед
Gross examination of the fixed brain
Gross examination of the coronal slices
 Форензично-невропатолошки преглед

Дисекција на мозокот и надворешен преглед

 Форензично-невропатолошки преглед

Колекција на
примероци
- Corpus calosum, предниот
дел заедно со
парасагиталната мозочна
маса, како и, задниот дел
односно
splenium на corpus
callosum;
- Pons, дорзолатерален
сегмент
- Pedunculi cerebellares
superior et medium
- Capsula interna, заден
крак;
 УЛОГАТА НА ß–АМИЛОИД ПРЕКУРСОР
ПРОТЕИН

Визуализација на аксоналните оштетувања

H$E – 24 часа по задобивање на повредатата

Сребро – 12-18 часа по повредата

ß-APP ИМУНОХИСТОХЕМИЈА - 2-3 часа по

повредата
Gentleman SM, Nash AJ, Sweeting CJ, et al. 1993; Sheriff FE,
Bridges LR, Sivaloganatham S. 1994
 ДИФУЗНА АКСОНАЛНА ЛЕЗИЈА - ДАЛ

ДЕФИНИЦИЈА
ДАЛ претставува клиничко-патолошки ентитет кој се
јавува при затворените повреди на главата кој
клинички се карактеризира со постоење на непосредна
и пролонгирана кома или безсознание кои настапуваат
по дејството на механичката сила во предел на главата,
типично без постоење на луциден интервал, кои водат
кон тешко мозочно нарушување, вегетативна состојба а
честопати и смрт, а патолошки со постоење на дифузни
оштетувања на аксоните во белата мозочна маса,
вклучувајќи ги мозочните снопови и мозочното стебло.
 ДИФУЗНА АКСОНАЛНА ЛЕЗИЈА - ДАЛ

ТРИАДА НА СПЕЦИФИЧНИ ПАТОАНАТОМСКИ ПРОМЕНИ

Adams HJ, Corsellis JAN, Duchen LW. 1984; Adams et al. 1989

ДАЛ 2, Фокална лезија во corpus callosum,

ДАЛ 3, Фокална лезија во ростралниот дел од мозочното

стебло,

ДАЛ 1, Микроскопски наод на дифузно оштетување на

аксоните во белата мозочна маса, без постоење на
макроскопска лезија.
ДАЛ - ДИЈАГНОЗА

КРИТЕРИУМИ ЗА ДИЈАГНОСТИЦИРАЊЕ НА ДАЛ

Освен јасна историја за травма на главата, мора да постои

дифузно и широко распространето оштетување на
аксонските влакна во најмалку три мозочни региони, од
кои барем еден треба да се наоѓа над, а еден под
тенториумот, при што, мора да бидат вклучени и сноповите
на аксонски влакна како што се калозното тело (corpus
callosum) и внатрешната капсула (capsula interna).
 ДАЛ2 – Фокална лезија во Corpus
callosum –
Степенување според Adams (1989)

6 days survival

4 дена преживување 6 дена преживување

3 седмици преживување 1 месец преживување

ДАЛ 3 – фокална лезија во мозочното стебло –
Степенување според Adams (1989)

7 часа преживување 4 дена преживување

5 часа преживување 6 дена преживување

НЕВРОПАТОЛОШКИ НАОД КАЈ ДАЛ

МИКРОСКОПСКИ НАОД

β-APP позитивни оштетени аксони, отечени

и прекинати а потоа ретрахирани во
клопчиња (retraction balls, англ.).
КРИТЕРИУМИ ЗА ДИЈАГНОСТИЦИРАЊЕ НА ДАЛ

Травматско аксонално оштетување кај

случај со 8 дена преживување
КРИТЕРИУМИ ЗА ДИЈАГНОСТИЦИРАЊЕ НА ДАЛ

Аксонално оштетување од исхемичен карактер кај случај

со 7 дена преживување, на примерок од мозочниот мост
 DIFFUSE VASCULAR INJURY

• Diffuse vascular injury - multiple

small hemorrhages in the brain,
• DVI are seen more frequently and
probably restricted to patients
who die very soon after head
injury (Adams 1984).
• Primary brain damage.
• Macroscopically feature of
multiple small hemorrhages, can
be seen in any part of the brain,
but they tend to be particularly
conspicuous in the white matter
of the anterior parts of the frontal
and temporal lobes and in the
brain stem.
• The diagnosis must be
established microscopically by
the feature of periarterial,
perivenous or pericapillary
hemorrhage.
DIFFUSE VASCULAR INJURY

Multiple small hemorrhages in the white matter

 DIFFUSE BRAIN SWELLING AND SIGNS OF
INHERNIATION

• Brain swelling is a typical brain injury of secondary type,

which occurs frequently in association with every other
type of brain injury and may be the major factor
contributing to an increase of intracranial pressure.
• By the pathogenesis, there are several well-defined types
of the brain swelling: congestive, vasogenic, cytotoxic,
hydrostatic, osmotic brain swelling.
• By the distribution, there are three principal types of
brain swelling in patients who sustained head injury:
swelling adjacent to contusion, diffuse swelling of one
hemisphere and diffuse swelling of both hemispheres.
 DIFFUSE BRAIN SWELLING

• Macroscopically,
flattening of the gyres
and obliteration of the
sulcuses can be seen,
and compression of the
ventricle lumen.
 SIGNS OF INHERNIATION

• Shifting the midline

structures right to left and
left to right in a subfalcial
herniation;
• Uncal groves and
hemorrhages in the
hypocampal and
parahypocampal structures
in the transtentorial
herniation;
• Tonsillar groves and typical
secondary brainstem
hemorrhages which are
midline and streak-like
which are named Duret
hemorrhages, in a cases of
herniation through Foramen
magnum.
 HYPOXIC-ISCHEMIC BRAIN DAMAGE

• Ischemic brain damage is typical secondary type of diffuse brain

damage that occurs as an acompanioning factor in almost all head
injuries with some survival period. (By Graham, Adams and Doyle,
91% of the cases with non-missile head injury had this kind of
diffuse brain damage).

• The pathogenesis of the ischemic brain damage is low blood flow,

resulting from decreased perfusion pressure, which is the common
consequence of the condition of raised intracranial pressure.

• The resultant ischemic changes in the brain range from actually

damaged neurons – eosinophilic neuronal degeneration, to the
varied appearances of recent and remote infarcts. Common finding
is the cortical laminar necrosis: disintegration of the cortical ribbon
with separation from the underlying white matter and preservation of
the outermost layer of cortex.
 HYPOXIC-ISCHEMIC BRAIN DAMAGE

Particularly sensitive areas

for ischemic damage are:

• Hippocampus and
precisely CA1 region.
• Globus pallidus,
putamina, amygdales and
other basal nuclei
• Cerebral cortex and
especially the watershed
cerebral cortex between
anterior and middle
cerebral arteries
HYPOXIC-ISCHEMIC BRAIN DAMAGE
 ЗАКЛУЧОЦИ

Дифузната аксонална лезија со застапеност од 47,6

% од вкупната патологија на затворената повреда на
главата претставува примарна дифузна мозочна повреда
која најдиректно може да предизвика тешко нарушување
на мозочната функција, односно, од форензично-
медицински аспект гледано, може да претставува
конкретна причина за смрт. Нејзината појавност не е
зависна од возраста и полот.
 ЗАКЛУЧОЦИ

Дифузната аксонална лезија претставува

акцелерациопно-децелерациона повреда која типично се
јавува кај автомобилските сообраќајни несреќи, со
ексклузивна застапеност кај возачите, исто така се јавува и
кај случаите на пад од значителна висина, а не е повреда
која се очекува да биде најдена кај случаите на прост пад и
случаите на удар.
 ЗАКЛУЧОЦИ

Непостоењето на поврзаност помеѓу појавата на

ДАЛ и фрактурите на черепот, односно фактот дека ДАЛ
како тешко мозочно нарушување, па и како причина за
смрт, ќе се најде и кај случаи без фрактури на черепот,
покажува дека, за да настане ДАЛ, при директниот удар
(контактот) не мора да се развијат сили со висок
интензитет, односно интензитет кој е доволно јак за да се
предизвикаат фрактури на черепот. Тоа пак од своја страна
ја потенцира улогата на акцелерационо-децелерационите
механизми при настанувањето на ДАЛ. Улогата на
контактниот феномен во настанувањето на ДАЛ е споредна
во однос на акц-децел. механизми и главно е сведена на тоа
дека вообичаено контактот е тој кој ги иницира силите на
акцелерација.
УГД – ШТИП, Предавање по Судска медицина

ФОРЕНЗИЧНА ПАТОЛОГИЈА НА
ПОВРЕДИТЕ НА ГЛАВАТА

Доц. д-р Наташа Давчева

2018.
КРАНИО-
ЦЕРЕБРАЛНИ При вршењето на деталната
ПОВРЕДИ анализа и реконструкција на
механизмите на смртта при една
повреда на главата, форензичниот
невропатолог треба да ги
набљудува заедно и во корелација
сите оштетувања на анатомските
структури на главата: скалпот,
коските на черепот, тврдата
мозочна обвивка, меките мозочни
обвивки и на крај, мозокот, сите
тие заедно заокружени во
неделивиот ентитет на Кранио-
церебрални повреди.
ПОВРЕДИ НА ПОГЛАВИНАТА
Galea aponeurotica

- Крвен подлив (лат: haematoma, англ:

bruise);
- Слупувања (лат: excoriatio, англ.
abrasion);
- Нагмечување (лат: contusio, англ:
contusion);
- Раздеротина, нагмечно-расцепна рана
(лат: vulnus lacerum, vulnus lacero-
contusum; англ: laceration);
-Рани нанесени од остра сила: убодни и
сечни рани (лат.vulnus punctum, vulnus
scissum; англ. Sharp force injury: incised
and stab wounds).
- Oгнострелните повреди, како и
поголемите деструкции на меките ткива
кои настануваат при отворените КЦП
Haematomae galeae apponeuroticae
???
Vulnus secatum galeae aponeuroticae
СКРШУВАЊА НА КОСКИТЕ ОД ЧЕРЕПОТ
Fracturae ossae cranialis

СКРШУВАЊА НА КОСКИТЕ ОД СВОДОТ НА ЧЕРЕПОТ

Fracturae ossae calvariae cranii

СКРШУВАЊА НА КОСКИТЕ ОД БАЗАТА НА ЧЕРЕПОТ

Fracturae ossae baseos cranii
СКРШУВАЊА НА КОСКИТЕ ОД ЧЕРЕПОТ
Fracturae ossae cranialis
- Директни – на местото на
дејството на силата;
- Индиректни – оддалечени
од местото на дејството на
силата, најчести на базата.
Според формата и изгледот:
-линеарни
- кружни;
- зракасти скршеници;
- фрагментарни, импресивни
односно втиснувачки;
- дупчести скршеници
-рашавување (дијастаза) и
дијастатични скршувања
 Линеарна фрактура, типично настанува при пад врз широка
и рамна површина. Пад одпоголема висина ќе предизвика
циркуларни фрактури околу местото на импактот.
 “pond” (езерце) фрактура

Импресивна фрактура – постои

втиснување. Интерпретацијата
ќе зависи од тоа дали постојат
или не околни циркуларни или
зракасти фрактури
(Мулти) Фрагментарно скршување
Дијастатично скршување – скршување на местото на шавот
– дијастаза.
???
СКРШУВАЊА НА КОСКИТЕ ОД БАЗАТА НА
ЧЕРЕПОТ Fracturae ossae baseos cranii

Fracturae ossae fossae cranii anterior

- Haematoma periorbitale - Brullen

Fracturae ossae fossae cranii media

- Haemorrhagia meati austici externi

Fracturae ossae fossae cranii posterior

- Ring fractura, laesiones trunci cerebri
СКРШУВАЊА НА КОСКИТЕ ОД БАЗАТА НА
ЧЕРЕПОТ Fracturae ossae baseos cranii

Hinge фрактури на базата

од черепот:
-Hinge I
-Hinge II
-Hinge III
Hinge I fractura – “зглобеста” “зглоб” “шарка”
- се одликува со висока смртност
Hinge II fractura
Ring fractura – прстенеста
фрактура околу foramen
magnum, типично настанува
при пад на vertex, но и при пад на
нозе или седална регија, кога
постои аксијален трансфер на
силата врз базата на черепот.
СКРШУВАЊА НА КОСКИТЕ ОД ЧЕРЕПОТ
Fracturae ossae cranialis

Судско-медицинско значење
1. Даваат извонредни информации во однос на
механизмот на повредувањето;
2. Сведочат за силината на ударот т.е. кинетичката
енергија;
3. Не секогаш се пропорционални со тежината на
повредите на мозокот!