Professional Documents
Culture Documents
VŨ PHONG HẢI – Giáo viên luyện thi THPT môn Hóa học
Nhóm học Hóa livestream và nhận tài liệu FREE từ giờ đến lúc thi: 2K2 – HỌC HÓA FREE
A. 4 B. 5 C. 6 D. 2
Trích đề thi Đại Học-khối B-2010
Câu 2. Hỗn hợp 2 este X và Y là hợp chất thơm có cùng công thức phân tử là C8H8O2. Cho 4,08 gam hỗn
hợp trên phản ứng với vừa đủ dung dịch chứa 1,6 gam NaOH, thu được dung dịch Z chứa 3 chất hữu cơ.
Khối lượng muối có trong dung dịch Z là
Trang 1
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Câu 6. Hỗn hợp X gồm hai este đều chứa vòng benzen, có công thức phân tử là C 10H12O2. Đun nóng 16,4
gam X cần dùng tối đa 200 ml dung dịch NaOH 0,9M. Chưng cất dung dịch sau phản ứng, thu được a
gam chất hữu cơ Y và hỗn hợp Z gồm hai muối; trong đó có x gam muối A và y gam muối B (M A < MB).
Đốt cháy hoàn toàn a gam Y cần dùng 0,17 mol O2. Tỉ lệ x. y có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 0,6. B. 1,0 C. 1,2. D. 0,9.
Câu 7. Cho 34 gam hỗn hợp X gồm 2 este đơn chức mạch hở đều thuộc hợp chất thơm (tỉ khối hơi của X
so với O2 luôn bằng 4,25 với mọi tỉ lệ mol của 2 este). Cho X tác dụng vừa đủ với 175 ml dung dịch NaOH
2M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được hỗn hợp Y gồm hai muối khan. Thành phần phần trăm về
khối lượng của 2 muối trong Y là
Trang 2
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Câu 13. Cho m gam hỗn hợp X gồm ba este đều đơn chức tác dụng tối đa với 350 ml dung dịch NaOH 1M,
thu được hỗn hợp Y gồm hai ancol cùng dãy đồng đẳng và 28,6 gam hỗn hợp muối Z. Đốt cháy hoàn toàn
Y, thu được 4,48 lít khí CO2 (đktc) và 6,3 gam H2O. Giá trị m là
Trang 3
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Trang 4
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
trong oxi dư, phản ứng hoàn toàn thu được 2,464 lít CO2 (đktc) ; 3,18 gam Na2CO3 và 0,9 gam H2O. Biết
công thức phân tử của X trùng với công thức đơn giản nhất. Cho 2,76 gam X tác dụng với 80 ml dung dịch
KOH 1M, cô cạn dung dịch thu được m gam chất răn. Giá trị của m là
A. 6. B. 8. C. 10. D. 2.
Câu 28. Cho 13,8 gam chất hữu cơ X (gồm C, H, O; tỉ khối hơi của X so với O2 < 5) vào dung dịch NaOH
vừa đủ, đun nóng, sau đó chưng khô. Phần hơi bay ra chỉ có nước, phần rắn khan Y còn lại có khối lượng
22,2 gam. Đốt cháy toàn bộ Y trong oxi dư tới khi phản ứng hoàn toàn, thu được 15,9 gam Na2CO3 và hỗn
hợp khí và hơi Z. Cho Z hấp thụ hoàn toàn vào nước vôi trong thu được 25 gam kết tủa và dung dịch T có
khối lượng tăng lên so với ban đầu là 3,7 gam. Đun nóng T lại có 15 gam kết tủa nữa. Cho X vào nước
brom vừa đủ thu được sản phẩm hữu cơ có 51,282% Br về khối lượng. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn,
số công thức cấu tạo phù hợp của X là
A. 5 B. 3 C. 2 D. 4
Trích đề thi thử THPTQG Đoàn Thượng, Hải Dương-2018
Câu 29. Hợp chất hữu cơ X có vòng benzen và chứa các nguyên tố C, H, O. X có công thức phân tử trùng
với công thức đơn giản nhất. Cho 0,1 mol X tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH 12%, đun nóng. Sau
phản ứng hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được phần hơi chỉ chứa nước có khối lượng là 91,6 gam và
phần chất rắn Y có khối lượng m gam. Nung Y với khí oxi dư, thu được 15,9 gam Na2CO3; 24,2 gam CO2
và 4,5 gam H2O. Giá trị của m là
Trang 5
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Biết E, X, Y đều có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất, các phản ứng xảy ra hoàn toàn.
Số công thức cấu tạo của E thỏa mãn các tính chất trên là
A. 3. B. 6. C. 4. D. 5.
Trích đề thi thử THPTQG trường THPT Thái Phiên-Hải Phòng-2019
Câu 32. Thủy phân hoàn toàn 4,84 gam este X bằng một lượng dung dịch NaOH vừa đủ, rồi cô cạn chỉ thu
được hơi nước và hỗn hợp Y gồm hai muối (đều có khối lượng phân tử lớn hơn 68). Đốt cháy hoàn toàn
lượng muối trên cần đúng 6,496 lít O2 (đktc), thu được 4,24 gam Na2CO3; 5,376 lít CO2 (đktc) và 1,8 gam
H2O. Thành phần phần trăm khối lượng muối có khối lượng phân tử nhỏ hơn trong X là
Trang 6
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
BẢNG ĐÁP ÁN
1.A 2.A 3.A 4.C 5.A 6.D 7.C 8.D 9.C 10.B
11.C 12.A 13.C 14.C 15.D 16.A 17.C 18.C 19.B 20.C
21.A 22.A 23.C 24.C 25.D 26.D 27.C 28.C 29.D 30.C
31.A 32.C 33.D 34.A 35.C 36.B 37.B 38.A
Trang 7
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Câu 2. Hỗn hợp 2 este X và Y là hợp chất thơm có cùng công thức phân tử là C8H8O2. Cho 4,08 gam hỗn hợp trên
phản ứng với vừa đủ dung dịch chứa 1,6 gam NaOH, thu được dung dịch Z chứa 3 chất hữu cơ. Khối lượng muối có
trong dung dịch Z là
A. 3,34 gam. B. 4,96 gam. C. 5,32 gam. D. 5,50 gam.
0,04 mol
X 1,6 gam NaOH
4, 08gam C8 H8O2 Z(3HCHC)
0,03mol
Y
Trang 8
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
HCOOCH 2 C6 H 5 0, 02 mol
Vì thu được 3 chất hữu cơ nên CTCT
HCOOC6 H 5 CH 3 0, 01 mol
HCOONa 0, 03 mol
m 3,34 gam
CH 3 C6 H 4 ONa 0, 01mol
C H CH OH 0, 02 mol
6 5 2
Câu 3. Hai este X, Y có cùng công thức phân tử C8H8O2 và chứa vòng benzen trong phân tử. Cho 6,8 gam hỗn hợp
gồm X và Y tác dụng với dung dịch NaOH dư, đun nóng, lượng NaOH phản ứng tối đa là 0,06 mol, thu được dung
dịch Z chứa 4,7 gam ba muối. Khối lượng muối của axit cacboxylic có phân tử khối lớn hơn trong Z là
A. 0,82 gam. B. 0,68 gam. C. 3,40 gam. D. 2, 72 gam.
(Trích đề thi Tuyển sinh Đại học khối B năm 2014)
X 0,06mol NaOH
6,8gam C8 H8O 2 4, 7 gam Z (3 muối)
0,05mol
Y
200ml NaOH 1M
m gam C8 H8O2
20,5gam
Trang 9
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
6,9 y
2
.2
BTKL: 136(x y) 0, 2.40 20,5 6,9 y x.18 118x 135y 19, 4 (2)
meste
x 0, 05
Giải hệ (1), (2): meste 136.(0,05 0,1) 20, 4gam
y 0,1
Câu 5. Hỗn hợp E gồm bốn este đều có công thức C8H8O2 và có vòng benzen. Cho 16,32 gam E tác dụng tối đa với
V ml dung dịch NaOH 1M (đun nóng), thu được hỗn hợp X gồm các ancol và 18,78 gam hỗn hợp muối. Cho toàn bộ
X vào bình đựng kim loại Na dư, sau khi phản ứng kết thúc khối lượng chất rắn trong bình tăng 3,83 gam so với ban
đầu. Giá trị của V là
A. 190. B. 100.
C. 120. D. 240.
Mã đề 202 – THPT Quốc Gia 2018 – Bộ Giáo dục và Đào Tạo
Na
V(ml) NaOH1M ancol mbình 3,83gam
16,32gam C8 H8O2
0,12mol
18, 78gam
Xestephenol x mol
Coi hỗn hợp ban đầu gồm x y 0,12 (1)
Yesteancol y mol
R1COOR 2 NaOH R1COONa R 2OH
y y y
R 3COOC6 H 4 R ' 2NaOH R 2COONa R 'C6H 4ONa H 2O
x
2x x
y
n ancol 2n H2 n H2 2
y
Ta có: mancol 3,83 y
m bình mancol m H2
3,83 y
2
.2
BTKL: 16,32 (2x y).40 18,78 3,83 y x.18 62x 39y 6, 29 (2)
x 0, 07 0,19
Giải hệ (1), (2): n NaOH 0, 07.2 0, 05 0,19 VNaOH 0,19(L) 190 ml
y 0, 05 1
Trang 10
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Câu 6. Hỗn hợp X gồm hai este đều chứa vòng benzen, có công thức phân tử là C10H12O2. Đun nóng 16,4 gam X
cần dùng tối đa 200 ml dung dịch NaOH 0,9M. Chưng cất dung dịch sau phản ứng, thu được a gam chất hữu cơ Y và
hỗn hợp Z gồm hai muối; trong đó có x gam muối A và y gam muối B (MA < MB). Đốt cháy hoàn toàn a gam Y cần
dùng 0,17 mol O2. Tỉ lệ x: y có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 0,6. B. 1,0
C. 1,2. D. 0,9.
Phân tích
- cho CTPT C10H12O2 có k =5 có vòng benzen và là este đơn chức
- chỉ thu được hai muối một muối của phenol và một muối của axit hai este có chung gốc axit
0,17 molO2
0,1mol 0,18 mol a gam Cn H 2n 6O
200ml NaOH 0,9M
16, 4 gam C10 H12O 2 RCOONa
k 5
Z
R 'C6 H 4ONa
Bước 1. Xác định dạng CT của este
n NaOH 0,1,8
Ta có: 1,8 mà este đơn chức có este của phenol
n este 0,1
este ancol x mol x y 0,1 x 0, 02
este phenol y mol x 2y 0,18 y 0, 08
Bước 2. Xác định CT của este
Ancol thu được sẽ có vòng benzn (vì 2 este có cùng gốc axit mà một chất là este phenol)
3n
Cn H 2n 6 O ( 2)O 2 nCO 2 (n 3)H 2O
Phương trình cháy ancol thơm: 2
0, 02 0,17
0,17 este ancol : C 2 H 5COOCH 2 C 6 H 5
Hệ quả phản ứng cháy: 0, 02 n7
3n
2 este phenol :C 2 H 5COOC6 H 4 CH 3
2
C2 H 5COOCH 2 C6 H 5 0, 02 mol C 2 H 5COONa 0, 02 0, 08 0,1mol x 0,1.96
Ta có: 0,923
C2 H 5COOC6 H 4 CH 3 0, 08 mol CH 3C6 H 4 ONa 0, 08 mol y 0, 08.130
*Kiến thức mở rộng:
Dùng BT electron trong phản ứng cháy để tính số C trong ancol
0
C 4 2 0 4 2
0 O 2 C O 2 C C 4e O 4e 2 O
H 1 0 4n C trong X n H trong X 4n O2 2n O trong X
2 BT electron
1 0 2
0 H 2 O 2 H H 2 O 2e O 2e O
O
Câu 7. Cho 34 gam hỗn hợp X gồm 2 este đơn chức mạch hở đều thuộc hợp chất thơm (tỉ khối hơi của X so với O2
luôn bằng 4,25 với mọi tỉ lệ mol của 2 este). Cho X tác dụng vừa đủ với 175 ml dung dịch NaOH 2M. Cô cạn dung
dịch sau phản ứng thu được hỗn hợp Y gồm hai muối khan. Thành phần phần trăm về khối lượng của 2 muối trong
Y là
A. 46,58% và 53,42% B. 35,6% và 64,4% C. 56,67% và 43,33% D. 55,43% và 55,57%
Phân tích
- tỷ khối của X với O2 = 4,25 với mọi tỷ lệ mol hai este là đồng phân của nhau
Trang 11
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
0,35 mol
175ml NaOH 2M
34 gam X
dd
cô
Y (gồm 2 muối khan)
d X/O2 4,25 M 136
n NaOH 0,35
Ta có: 1, 4 mà este đơn chức có este của phenol
n este 0, 25
Bước 2. Xác định CT của este
X estephenol x mol x y 0, 25 x 0,1
Ta có:
Yesteancol y mol 2x y 0,35 y 0,15
HCOOCH 2 C6 H 5 0,15 mol
Vì thu 3 chất hữu cơ (2 muối và 1 ancol đã bay hơi khi cô cạn) nên CTCT
HCOOC6 H 5 CH 3 0,1 mol
Bước 3. Giải quyết bài toán
0, 25.68
HCOONa 0, 25 mol %m HCOONa .100 56, 67%
m 30 gam 30
CH 3 C6 H 4 ONa 0,1mol %m CH C H ONa 43,33%
3 6 4
180ml NaOH1M
0,15 mol este 2 5
14,1gam Y
Bước 1. Tìm dạng CT của este
n 0,18
Ta có: NaOH 1, 2 mà este đơn chức có este của phenol
n este 0,15
Bước 2. Xác định CT của este
X estephenol x mol x y 0,15 x 0, 03
Ta có:
Yesteancol y mol 2x y 0,18 y 0,12
R1COOC2 H 5 NaOH R1COONa C 2 H 5OH
0,12 0,12
R 2COOC6 H 4 R ' 2NaOH R 2COONa R 'C 6H 4ONa H 2O
0, 03
0, 03
12,96
BTKL: mX 0,18.40 14,1 0,12.46 0, 03.18 m X 12,96 M X 86, 4
0,15
Trang 12
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Trong đó có một este < 86,4 este của ancol etylic HCOOC2 H5 0,12 mol mHCOOC2H5 8,88gam
M 74
5,6(L)O 2
andehyt 2
0,5 mol
250ml KOH 2M
0,3mol este H 2O
m gam
53gam
Bước 1. Tìm dạng CT của este
n KOH 0,5
Ta có: 1,33 este đơn chức mà tác dụng NaOH có tỷ lệ lớn hơn 1 este của phenol
n este 0,3
Bước 2. Giải quyết bài toán
Xestephenol x mol x y 0,3 x 0, 2
Yesteancol y mol 2x y 0,5 y 0,1
Ta có: nandehyt nesteancol nandehyt 0,1
0,1
3n 1
CnH 2nO O2
nCO2 nH 2O
Phương trình cháy andehyt no, đơn chức: 2
0,1 0,25
0,1 0,25
Hệ quả phản ứng cháy: n 2 CH3CHO gốc R’ trong este ancol: CH2 CH
1 3n 1
2
R1COOCH CH 2 KOH R 1COOK CH 3CHO
0,1mol
R 2 COOC6 H 4 R ' 2KOH
R 2COOK R 'C6 H 4OK H 2O
0, 2 0, 2
BTKL: m 0,5.56 53 0,1.44 0, 2.18 m 33 gam
Câu 10. Cho 0,3 mol hỗn hợp X gồm 2 este đơn chức tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch NaOH 2M đun nóng,
thu được hợp chất hữu cơ no mạch hở Y có phản ứng tráng bạc và 37,6 gam hỗn hợp muối hữu cơ. Đốt cháy hoàn
toàn Y rồi cho sản phẩm hấp thụ hết vào bình chứa dung dịch nước vôi trong dư, thấy khối lượng bình tăng 24,8 gam.
Khối lượng của X là
Trang 13
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
200ml NaOH 2M
0,3mol este
H 2O
m gam 37, 6 gam
Bước 1. Tìm dạng CT của este
n NaOH 0, 4
Ta có: 1,33 mà este đơn chức este của phenol
n este 0,3
Bước 2. Giải quyết bài toán
Xestephenol x mol x y 0,3 x 0,1
Yesteancol y mol 2x y 0, 4 y 0, 2
Ta có: nandehyt nesteancol nandehyt 0,2
0,2
3n 1
CnH 2nO O2
nCO2 nH 2O
Phương trình cháy andehyt no, đơn chức: 2
0,2 0,2n 0,2n
Theo đề: mbình tăng = 24,8 24,8 mCO2 mH2O n 2 CH3CHO
44.0,2n 18.0,2n
Trang 14
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
O2 CO 2
0,8 mol
3n 1
CnH 2nO O2
nCO2 nH 2O
Phương trình cháy andehyt no, đơn chức: 2
0,2 0,2n 0,2n
Theo đề: 24,8 mCO2 mH2O n 2 CH3CHO gốc R’ trong este ancol: CH2 CH
44.0,2n 18.0,2n
O2
8,96(L) CO2
ancol R 'OH
0,2 mol
11,2gam KOH
m gam este 9gam H 2O
0,5mol
24,1gam RCOONa
Bước 1. Tìm dạng CTCT của este
Khi đốt ancol Y: n CO2 n H2O ancol no nancol nH2O nCO2 nancol 0,1
0,5 0,4
Trang 15
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Ta có: n KOH n ancol mà este đơn chức có este của phenol
Bước 2. Giải quyết bài toán
BTNT C: 0,1.n 0, 4 n 4 C4 H 9 OH m ancol 7, 4 gam
KOH
R1COOC4 H9 KOH R1COOK C4 H9OH
0, 2 0,1
0,1mol n H2O 0, 05mol
R COOC H R ' 2KOH 2
2 6 4 R 2COOK R 'C6 H 4OK H 2O
O2
4, 48(L) CO 2
ancol R 'OH
0,35 mol
350ml NaOH1M
m gam este 6,3gam H 2O
0,35mol
28, 6gam RCOONa
Bước 1. Tìm dạng CTCT của este
Khi đốt ancol Y: n CO2 n H2O ancol no nancol nH2O nCO2 nancol 0,15
0,35 0,2
Ta có: n NaOH n ancol mà este đơn chức có este của phenol
Bước 2. Giải quyết bài toán
4
BTNT C: 0,15.n 0, 2 n C 4 H 11OH m ancol 5,5gam
3 3 3
Câu 14. Xà phòng hóa hoàn toàn m1 gam este đơn chức X cần vừa đủ 100 ml dung dịch KOH 2M. Cô cạn dung dịch
sau phản ứng thu được chất rắn khan Y gồm hai muối của kali (cả hai muối đều có M > 88). Khi đốt cháy hoàn toàn
Y thu được K2CO3, H2O và 30,8 gam CO2. Giá trị của m1 và CTCT của X lần lượt là
A. 12,2 và HCOOCH2C6H4. B. 12,2 và HCOOC6H5.
C. 13,6 và CH3COOC6H5. D. 13,6 và CH3COOC6H4-CH3.
Phân tích:
- este đơn chức tác dụng KOH mà lại thu 2 muối của kali este của phenol có dạng RCOO C6 H 4 R '
Trang 16
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
K 2 CO3
0,2 mol
0,7 mol
n KOH
Vì phản ứng vừa đủ nên n RCOOK n R 'C6 H4OK n RCOOK n R 'C6H 4OK 0,1 n Y 0, 2
2
BTNT C: n Y .C trong Y n CO2 n K 2CO3 C trong Y 4
0,2 0,7 0,1
n KOH
n este 0,1 m este C8H8O2 13, 6 gam
2
Theo đề thì cả hai muối đều có M > 88 CH 3COOC6 H 5
Cho một este E (có M <140 đvC) phản ứng vừa đủ với 0,02 mol KOH, cô cạn dung dịch thu được 2,16 gam
Câu 15.
hỗn hợp muối F. Đốt cháy hoàn toàn muối này thu được 2,64 gam CO2, 0,54 gam H2O và K2CO3. CTCT của muối
có phân tử khối nhỏ hơn là
A. CH3C6H4-OK B. C2H5COOK C. CH3COOK
D. HCOOK
Phân tích
- thủy phân este nhưng đề chỉ có thu được muối F, không thấy “dữ liệu” hay “từ ngữ” liên quan ancol có
khả năng không thu ancol
2, 64 gam CO 2
0,06mol
O2
0,02mol KOH
2,16 gam F 0,54 gam H 2O
este E 0,03mol
K 2 CO3
....
Bước 1. Xác định CTPT của F
BTNT K: n KOH 2n K2CO3 n K2CO3 0, 01
0,02
0,06 0,01
0,03
Trang 17
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Ta có muối axit dạng RCOOK n O 2n K nhưng theo tính toán thì n K trong F n Otrong F 2n K trong F trong đó có
0,02 0,03 0,04
một muối chỉ có 1O tạo hai muối khác số O este của phenol có dạng RCOO C6 H 4 R '
Bước 2. Xác định CTCT của este
0,02
n KOH
Ta có: n RCOOK n R 'C H OK n RCOOK n R 'C6H 4OK 0, 01 n F 0, 02
6 4
2
BTNT C: n Y .C trong Y n C trong F C trong Y 3,5
0,02 0,07
0,4
Trang 18
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Ta có muối axit dạng RCOOK n O 2n K nhưng theo tính toán thì n K trong Y n O trong F 2n K trong F trong đó có
0,2 0,3 0,4
một muối chỉ có 1O tạo hai muối khác số O este của phenol có dạng RCOO C6 H 4 R '
Bước 2. Xác định CTCT của este
0,2
n KOH
Ta có: n RCOOK n R 'C H OK n RCOOK n R 'C6 H4OK 0,1 n F 0, 2
6 4
2
BTNT C: n Y .C trong Y n C trong F C trong Y 4
0,2 0,8
n NaOH 0,06
Ta có: 1, 2 este đơn chức mà tác dụng NaOH có tỷ lệ lớn hơn 1 este của phenol
n este 0,05
Bước 2. Xác định CT của este
Xestephenol x mol x y 0,05 x 0,01
Ta có:
Yesteancol y mol 2x y 0,06 y 0,04
0,15
BTNT C: n Ctrong hh n CO2 n Na 2CO3 n Ctrong hh 0,15 Ctrong hh 3
0,05
0,12 0,03
Trang 19
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
2,8gam NaOH
6, 62 gam T
Bước 1. Xác định dạng CTPT của este
BTKL: 5, 44 0,36.32 mCO2 2,88 mCO2 14,08 n CO2 0,32mol
BTNT O: 2n E 2 n O2 2 n CO2 n H2O n E 0, 04
BTNTC
n E .Ctrong E n CO2 Ctrong E 8 C8 H8O2
0,36 0,32 0,16 0,04 0,32
HCOOCH 2 C6 H 5 0, 01 mol
Vì thu được 3 muối nên CTCT
CH 3COOC6 H 5 0, 03 mol
Bước 3. Giải quyết bài toán
HCOONa 0, 01 mol
m 0, 01.68 0, 03.82 3,14 gam
CH 3COONa 0, 03mol
C H ONa 0, 03mol
6 5
Câu 19. Hỗn hợp E gồm hai este đơn chức, là đồng phân cấu tạo của nhau và đều chứa vòng benzen. Đốt cháy
hoàn toàn m gam E cần vừa đủ 8,064 lít khí O2 (đktc), thu được 14,08 gam CO2 và 2,88 gam H2O. Mặt khác, cho
m gam E phản ứng tối đa với dung dịch chứa 2,4 gam NaOH, thu được dung dịch T chứa hai muối. Khối lượng
muối của axit cacboxylic trong T là
A. 1,64 gam. B. 2,72 gam. C. 3,28 gam. D. 2,46 gam.
Trang 20
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
HCOOCH 2 C6 H 5 0, 02 mol
Vì thu được 2 muối nên CTCT
HCOOC6 H 4 CH 3 0, 02 mol
Bước 3. Giải quyết bài toán
HCOONa 0, 04 mol
m HCOONa 0, 04.68 2, 72 gam
CH 3 C6 H 4 ONa 0, 02 mol
C H CH OH 0, 02 mol
6 5 2
Câu 20. Hỗn hợp X gồm hai este đơn chức, thành phần chứa C, H, O; trong phân tử đều chứa vòng benzen. Hóa hơi
hoàn toàn 20,56 gam X thì thể tích hơi đúng bằng thể tích của 4,48 gam N2 (đo cùng điều kiện áp suất và nhiệt độ).
Đun nóng 20,56 gam X với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được 24,8 gam hỗn hợp Y gồm hai muối. Tổng số các
nguyên tử trong este có khối lượng phân tử lớn là
A. 15. B. 17. C.
19. D. 20.
Trang 21
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
NaOH
20,56 gam X 24,8gam Y (2 muối)
VX V4,48 gam N2
Trang 22
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
y
n ancol 2n H2 n H2 2
y
Theo đề: mancol 3,54 y
m bình m ancol m H2
3,54 y
2
.2
BTKL: 24,88 56.(2x y) 37,8 3,54 y 18x 94x 55y 16, 46 (2)
x 0,14 n ancol 0, 06 3, 6
Giải hệ (1), (2): Mancol 60 R ' : C3H7
y 0, 06 mancol 3,54 0, 06 3, 6 R 'OH
0, 06
Bước 2. Giải quyết bài toán
Ta có: 122.0,14 0, 06(M R 87) 24,88 M R 43 R :C3H 7 C3H 7COOC3H 7
0, 06.130
%mC3H7COOC3H7 .100 31,35%
24,88
Câu 22. Đốt cháy hoàn toàn 24,4 gam hỗn hợp X gồm ba este đều đơn chức, thu được 59,84 gam CO2 và 15,12 gam
H2O. Mặt khác đun nóng 24,4 gam X với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp Y gồm hai ancol kế tiếp và
28,08 gam hỗn hợp Z gồm hai muối. Dẫn toàn bộ Y qua bình đựng Na dư, thấy khối lượng bình tăng 5,96 gam. Phần
trăm khối lượng của este có khối lượng phân tử nhỏ nhất trong X là
A. 32,8%. B. 18,7%. C. 25,1%.
D. 24,6%.
Phân tích
- este đơn chức
quanheä
gioá
ngnhau
các chất trong Z đều đơn chức và ancol đơn chức
(1) BTNT O
- khi cho CO2, H2O phải nghĩ đến
(2) BTKL
- không có ghi “mạch hở” có khả năng este phenol (có thể kiểm tra)
59,84 gam CO 2
O2 1,36mol
15,12 gam H 2O
24, 4 gam X 0,84mol
Na
NaOH ancol Y m bình 5,96 gam
28, 08gam Z
Bước 1. Xác định dạng CTPT của este
BTKL: 24, 4 mO2 59,84 15,12 mO2 50,56 n O2 1,58mol
BTNT O: 2n E 2 n O2 2 n CO2 n H2O n E 0, 2
1,58 1,36 0,84
Trang 23
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
5,96 y
2
.2
BTKL: 24, 4 40(2x y) 28,08 5,96 y x.18 62x 39y 9,64 (2)
x 0, 08
Giải hệ (1), (2):
y 0,12
Tìm gốc ancol
n ancol 0,12 6, 08 152 C2 H 5OH a mol
M ancol
m ancol 5,96 y 6, 08 0,12 3 C3H 7 OH b mol
a b 0,12
a 0, 08
152 152
(46 )a (60 )b 0 b 0, 04
3 3
Tìm gốc axit
RCOONa 0, 2 mol
Vì thu được 2 muối có CTCT 0, 2(M R 67) 0, 08.(M R ' 115) 28, 08
R 'C6 H 4ONa 0, 08 mol
M 27 R :CH 2 CH
5M R 2M R ' 137
MODE8(casio580)
R
M R ' 1 R ' :H
Bước 3. Giải quyết bài toán
CH 2 CHCOOC2 H5 0, 08 mol
0, 08.100
CH 2 CHCOOC3H 7 0, 04 mol %mCH2 CHCOOC2 H5 .100 32, 79%
CH CHCOOC H 0, 08mol 24, 4
2 6 5
Câu 23. Đun nóng 0,2 mol hỗn hợp X gồm hai este (phân tử chỉ chứa một loại nhóm chức) cần dùng 350 ml dung
dịch NaOH 1,4M. Chưng cất dung dịch sau phản ứng, thu được a mol ancol Y duy nhất và 39,86 gam hỗn hợp Z gồm
3 muối. Đốt cháy hoàn toàn a mol Y cần vừa đủ 3,5a mol O2, thu được 11,88 gam CO2 và 6,48 gam H2O. Phần trăm
khối lượng của muối có khối lượng phân tử nhỏ nhất trong Z là
A. 46,06%. B. 34,12%. C. 49,47%.
D. 30,71%.
Trích đề thi thử THPT Sở GD&ĐT Đà Nẵng-2018
Phân tích
n
- đề không cho este đơn chức nên chưa thể dùng tỷ lệ NaOH để khẳng định có este phenol
n este
- khi đốt ancol Y: đã cho CO2, H2O lại còn cho O2 để tìm số chức ancol
Trang 24
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
0,27 mol
3,5a molO2
11,88gam CO2
0,49 mol
350ml NaOH1,4M
a mol ancol
0, 2 mol este 6, 48gam H 2O
0,36mol
39,86gam
Bước 1. Tìm dạng CTCT của este
Khi đốt ancol Y: n CO2 n H2O ancol no nancol nH2O nCO2 nancol 0,09 nO2 0,315mol
0,36 0,27 a 3,5a
H (M 1)
17
M R1 3 H (M 1)
CH (M 15)
3
(HCOO) 2 (CH 3COO)C3H 5 0, 09 mol
MODE8
M R ,M R ' ,M R 1,
M R2
1 R2
: H CTCT
1 2
HCOOC6 H 5 0,11 mol
M
R' 1 R' : H
Bước 3. Giải quyết bài toán
HCOONa 0, 29 mol
(HCOO)2 (CH3COO)C3H5 0, 09 mol 0, 29.68
CH3COONa 0, 09 mol %m HCOONa .100 49, 47%
HCOOC6 H5 0,11 mol C H ONa 0,11 mol 39,86
6 5
Mức độ 2
Câu 24. Hợp chất X (chứa vòng benzen) và có tỉ lệ khối lượng mC: mH: mO = 14: 1: 8. Đun nóng 2,76 gam X với 75
ml dung dịch KOH 1M (dư 25% so với lượng cần phản ứng) đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch
Y. Cô cạn Y, thu được a gam chất rắn khan. Biết X có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất. Giá trị
của a là
A. 5,40 B. 6,60 C. 6,24 D. 6,96
Trang 25
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
0,075 mol
75mlKOH1M
2, 76gamX a gam rắn khan (KOH dùng dư 25%)
mC :mH :mO 14:1:8
mC m H mO 2, 76
Theo đề: C : H : O : : 7 : 6 : 3 C7 H 6 O3 n X 0, 02
12 1 16 138
100
n KOH thamgia 0, 075. 0, 06 mol
125
Bước 2. Tìm CTCT của este
n 0, 06
Ta có tỷ lệ: KOH 3 X là este của phenol hai chức có CTCT: HCOOC6 H 4 OH
nX 0, 02
Bước 3. Giải quyết bài toán
HCOOC6 H 4 OH 3KOH HCOOK C6 H 4 (OK)2 2H 2O
0, 02 0, 04
BTKL: 2,76 0,075.56 a 0,04.18 a 6, 24gam
Câu 25. Chất hữu cơ X chỉ chứa C, H, O có CTPT trùng công thức đơn giản nhất. Cho 2,76 gam X tác dụng với một
lượng vừa đủ dung dịch NaOH, chưng khô thì phần bay hơi chỉ có H2O, phần chất rắn khan Y chứa 2 muối có khối
lượng 4,44 gam. Đốt cháy hoàn toàn hai muối này được 3,18 gam Na2CO3; 2,464 lít CO2 (đktc) và 0,9 gam H2O. Nếu
đốt cháy 2,76 gam X thì khối lượng H2O thu được có giá trị gần nhất là
A. 1,25 gam. B. 0,35 gam. C. 0,95 gam. D. 1,10 gam.
Phân tích
- X tác dụng NaOH tạo 2 muối có nhóm chức -COO-
- X tác dụng NaOH thu H2O có khả năng có este của phenol
H 2 O
0,03mol
3,18gam Na CO
NaOH
2, 76 gam X R COONa O2
2 3
6 4 0,11mol
0,9 gam H 2O
0,05mol
Trang 26
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
BTNT Na
Na 0, 06 mol
2n Na 2CO3
BTNT C
C 0,14 mol
Trong 4,44 gam muối n CO2 n Na 2CO3
BTNT H
H 0,1mol
2n H 2O
O 0, 08 mol
Bước 2. Tìm CTCT của este
Vì không biết số chức của este nên tìm CTPT bằng cách lập tỷ lệ các nguyên tố.
BTNT Na: 2 n Na 2CO3 n NaOH n NaOH 0, 06
0,03
Câu 26. Cho 2,76 gam chất hữu cơ X gồm C, H, O tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ sau đó chưng khô thì phần
bay hơi chỉ có nước và còn lại 2 muối của Na có khối lượng 4,44 gam. Nung nóng 2 muối này trong oxi dư, phản ứng
hoàn toàn thu được 2,464 lít CO2 (đktc) ; 3,18 gam Na2CO3 và 0,9 gam H2O. Biết công thức phân tử của X trùng với
công thức đơn giản nhất. Cho 2,76 gam X tác dụng với 80 ml dung dịch KOH 1M, cô cạn dung dịch thu được m gam
chất răn. Giá trị của m là
A. 6,16. B. 7,24. C. 6,88. D. 6,52.
Phân tích
- X tác dụng NaOH tạo 2 muối có nhóm chức este -COO-
- X tác dụng NaOH thu H2O có khả năng có este của phenol
H 2 O
0,03mol
3,18gam Na CO
2 3
NaOH R COONa O2
2, 76 gam X
1
4, 44 gam Y 2, 464 (L) CO 2
R 'C6 H 4 ONa 0,11mol
0,9 gam H 2O
0,05mol
0,08 mol
80ml KOH1M
Trang 27
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
BTNT Na
Na 0, 06 mol
2n Na 2CO3
n 0, 08 4
Trong 4,44 gam muối n CO2 n Na 2CO3 ta có: O có muối có 1O muối phenol
BTNT H
n Na 0, 06 3
H 0,1mol
2n H2O
O 0, 08 mol
Bước 2. Tìm CTCT của este
Vì không biết số chức của este nên tìm CTPT bằng cách lập tỷ lệ các nguyên tố.
BTNT Na: 2 n Na 2CO3 n NaOH n NaOH 0, 06
0,03
Trang 28
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Phân tích
- X tác dụng NaOH tạo muối có nhóm chức -COO-
- X tác dụng NaOH thu H2O có khả năng có este của phenol
H 2O
0,09mol
13,32 gam Z
R 'C6 H 4ONa
0,33mol
2, 7 gam H 2 O
0,15mol
H SO
2
4
P Q
Bước 1. Xử lý số liệu trong muối
BTKL: 13,32 mO2 thamgia 9,54 0,33.44 2,7 mO2 thamgia 13, 44 n O2 thamgia 0, 42mol
mNa2CO3 mCO2
BTNT Na
Na 0,18 mol
2n Na 2CO3
C 0, 42 mol
BTNT C
n 0, 24 4
Trong 13,32 gam muối n CO2 n Na 2CO3 ta có: O có muối có 1O muối phenol
BTNT H
n Na 0,18 3
H 0,3mol
2n H 2O
O 0, 24 mol
Bước 2. Tìm CTCT của este
Vì không biết số chức của este nên tìm CTPT bằng cách lập tỷ lệ các nguyên tố.
BTNT Na: 2 n Na 2CO3 n NaOH n NaOH 0,18
0,09
n NaOH 0,18
n 0, 06 3
X
Ta có tỷ lệ: X là este của phenol hai chức có CTCT: HCOOC6 H 4 OH
n
2 0,12
2
H O
n X 0, 06
Trang 29
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Br2
%Br 51, 282%
Bước 1. Xử lý số liệu trong muối
BTNT Ca khi dung dịch T: n Ca(HCO3 )2 n CaCO3 n Ca(HCO3 )2 0,15
0,15
Theo đề : mdung dịch tăng = 3,7 3,7 mCO2 mH2O mCaCO3 mH2O 4,5 n H2O 0, 25mol
0,55.44 25
BTKL: 22, 2 mO2 thamgia 15,9 0,55.44 4,5 mO2 thamgia 22, 4 n O2 thamgia 0,7 mol
mNa 2CO3 mCO2
Trang 30
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
BTNT Na
Na 0,3mol
2n Na 2CO3
BTNT C
C 0, 7 mol
n O 0, 4 4
Trong 13,32 gam muối n CO2 n Na 2CO3 ta có: có muối có 1O muối phenol
BTNT H
n Na 0,3 3
H 0,5 mol
2n H2O
O 0, 4 mol
Bước 2. Tìm CTCT của este
Vì không biết số chức của este nên tìm CTPT bằng cách lập tỷ lệ các nguyên tố.
BTNT Na: 2 n Na 2CO3 n NaOH n NaOH 0,3
0,15
n NaOH 0,3
n 0,1 3
X
Ta có tỷ lệ: X là este của phenol hai chức có CTCT: HCOOC6 H 4 OH (3 đồng phân)
n H 2O 0, 2 2
n X 0,1
Bước 3. Giải quyết bài toán
Khi tác dụng Br2 : thì cần chú ý CTCT của X
Br2
+ gốc HCOO- khi tác dụng Br2 thì tạo thành gốc COOH HCO OC6 H 4 OH HOOC OC6 H 4 OH
Trang 31
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
91, 6 gam H 2O
0,15mol
15,9 gam Na CO
NaOH
0,1mol X R COONa O2
2 3
1
R 'C H ONa
Y 24, 2 gam CO 2
6 4 0,55mol
4,5gam H 2O
0,25mol
12.100
m NaOH 12 gam mdd NaOH 100 m H2O trong dd NaOH 100 12 88
12
mH2Odo este sinh ra 91,6 88 3,6gam n H2Odo este sinh ra 0, 2mol
Bước 2. Tìm CTCT của este
Vì không biết số chức của este nên tìm CTPT bằng cách lập tỷ lệ các nguyên tố.
BTNT C
C 0, 7mol
n CO2 n Na 2CO3
Ta có X BTNT H C : H 0, 7 : 0, 6 7 : 6 C7 H 6O x
H 0, 6 mol
2n H2O do este sinh ra n H trong Y n NaOH
n NaOH 0,3
n 0,1 3
X
Ta có tỷ lệ: X là este của phenol hai chức có CTCT: HCOOC6 H 4 OH
n H 2O 0, 2 2
n X 0,1
Bước 3. Giải quyết bài toán
HCOONa 0,1mol
m 22, 2 gam
HCOOC6 H 4 OH C6 H 4 (ONa) 2 0,1mol
NaOH
2H O
2
0,1mol
Câu 30. Hợp chất hữu cơ X (chứa C, H, O) chỉ có một loại nhóm chức. Cho 0,15 mol X phản ứng vừa đủ với 180
gam dung dịch NaOH, thu được dung dịch Y. Làm bay hơi Y, chỉ thu được 164,7 gam hơi nước và 44,4 gam hỗn hợp
chất rắn khan Z. Đốt cháy hoàn toàn Z, thu được 23,85 gam Na2CO3; 56,1 gam CO2 và 14,85 gam H2O. Mặt khác, Z
phản ứng với dung dịch H2SO4 loãng (dư), thu được hai axit cacboxylic đơn chức và hợp chất T (chứa C, H, O và MT
< 126). Số nguyên tử H trong phân tử T bằng
A. 6. B. 12.
C. 8. D. 10.
Sơ đồ:
Phân tích
- X tác dụng NaOH tạo 2 muối có nhóm -COO-
- X tác dụng NaOH thu H2O có khả năng có este của phenol
- Z tác dụng H2SO4 thu hai axit cacboxylic este X có chứa 2 gốc axit
Trang 32
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
164, 7 gam H 2O
0,225mol
23,85gam Na 2 CO3
O2
R1COONa 56,1gam CO 2
180 gam dd NaOH
0,15 mol X
44, 4 gam Y R 'C H ONa
1,275mol
6 4
14,85gam H 2 O
0,825mol
H SO
2 4
2 axit T
Bước 1. Xử lý số liệu trong muối
BTKL: 44, 4 mO2 thamgia 23,85 56,1 14,85 mO2 thamgia 50, 4 n O2 thamgia 1,575mol
m Na 2CO3 mCO2 mH2O
Na 0, 45 mol
BTNT Na
2n Na 2CO3
BTNT C
C 1,5 mol
Trong 13,32 gam muối n CO2 n Na 2CO3
BTNT H
H 1, 65 mol
2n H 2O
O 0,9 mol
Bước 2. Tìm CTCT của este
BTNT Na: 2 n Na 2CO3 n NaOH n NaOH 0, 45
0,225
Trang 33
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
n NaOH 0, 45
n 0,15 3
X
Ta có tỷ lệ: X là este hai chức của 2 axit cacboxylic và phenol đơn chức
n H 2O 0,15 1
n X 0,15
CH 3COOC6 H 4
CTCT của este:
HCOOCH 2
Bước 3. Giải quyết bài toán
HCOONa HCOOH
CH 3COOC6 H 4 H2SO4
CH COONa CH 3COOH
NaOH 3
HOCH 2 C6 H 4 ONa
HCOOCH 2 HOCH 2 C6 H 4 OH H trong T 8
T
H 2O
Câu 31. Hợp chất hữu cơ E (chứa các nguyên tố C, H, O và tác dụng được với Na). Cho 44,8 gam E tác dụng với
dung dịch NaOH vừa đủ thu được dung dịch F chỉ chứa hai chất hữu cơ X, Y. Cô cạn F thu được 39,2 gam chất X và
26 gam chất Y. Tiến hành hai thí nghiệm đốt cháy X, Y như sau:
- Thí nghiệm 1: Đốt cháy 39,2 gam X thu được 13,44 lít CO2 (đktc); 10,8 gam H2O và 21,2 gam Na2CO3.
- Thí nghiệm 2: Đốt cháy 26 gam Y thu được 29,12 lít CO2 (đktc); 12,6 gam H2O và 10,6 gam Na2CO3.
Biết E, X, Y đều có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất, các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Số công
thức cấu tạo của E thỏa mãn các tính chất trên là
A. 3. B. 6.
C. 4. D. 5.
Trích đề thi thử THPTQG trường THPT Thái Phiên-Hải Phòng-2019
Phân tích
- E tác dụng Na có H+ linh động ( gồm OHancol, phenol, -COOH)
- E tác dụng NaOH tạo hai muối có nhóm -COO-
21, 2 gam Na 2CO3
0,2mol
O2
39, 2 gam X 13, 44 (L) CO 2
0,6mol
10,8gam H 2O
NaOH
0,6mol
44,8gam E
10, 6 gam Na 2CO3
O2
0,1mol
Trang 34
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
*Xử lý đốt 39,2 gam X
0,6 0,2
Na 0,6
BTKL trong X
m O 39, 2 ( m C m H m Na ) 19, 2 n O trong X 1, 2
0,8.12 1,2 0,4.23
*Xử lý đốt 26 gam Y
1,3 0,1
Na 0,4
BTKL trong X
m O 26 (m C m H m Na ) 3, 2 n O trong Y 0, 2
1,4.12 1,4 0,2.23
H Na
7.2 2 8
Ta có: C : H : O : Na 1, 4 :1, 4 : 0, 2 : 0, 2 7 : 7 :1:1 C 7 H 7ONa có số liên kết 4 có vòng
2
benzen
Vì đề không cho “dữ liệu” hay từ ngữ liên quan đến việc thu được ancol nhiều khả năng không thu ancol
thu muối của phenol CTCT Y : CH3 C6 H 4 ONa 0, 2 mol
o,m,p
Trang 35
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
o,m,p
Câu 32. Thủy phân hoàn toàn 4,84 gam este X bằng một lượng dung dịch NaOH vừa đủ, rồi cô cạn chỉ thu được hơi
nước và hỗn hợp Y gồm hai muối (đều có khối lượng phân tử lớn hơn 68). Đốt cháy hoàn toàn lượng muối trên cần
đúng 6,496 lít O2 (đktc), thu được 4,24 gam Na2CO3; 5,376 lít CO2 (đktc) và 1,8 gam H2O. Thành phần phần trăm
khối lượng muối có khối lượng phân tử nhỏ hơn trong X là
A. 36,61%. B. 27,46%. C. 63,39%.
D. 37,16%.
Trích đề thi thử THPTQG trường THPT Nguyễn Viết Xuân-Vĩnh Phúc-2019
Phân tích
- X tác dụng NaOH thu 2 muối và H2O este của phenol nhưng không biết số chức
- yêu cầu tìm %muối trong X tìm CTCT chính xác
H 2 O
0,04mol
4, 24 gam Na 2CO3
4,84 gam X NaOH
0,29 mol
R1COONa 6,496(L)O2
R 'C H ONa 5,376 (L) CO 2
6 4 0,24mol
M 68
1,8gam H 2O
0,1mol
Na 0, 08 mol
BTNT Na
2n Na 2CO3
BTNT C
C 0, 28 mol
Trong 7,32 gam muối n CO2 n Na 2CO3
BTNT H
H 0, 2 mol
2n H 2O
O 0,12 mol
Bước 2. Tìm CTCT của este
Vì không biết số chức của este nên tìm CTPT bằng cách lập tỷ lệ các nguyên tố.
BTNT Na: 2 n Na 2CO3 n NaOH n NaOH 0, 08
0,04
Trang 36
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
C 0, 28 mol
BTNT H
Ta có X H 0, 2 mol C : H : O 0, 28 : 0, 2 : 0, 08 7 : 5 : 2 (C 7 H 5O 2 ) n
2n H2O n H trong Y n NaOH
BTNT O
O 0, 08 mol
n O trong Y n H2O n NaOH
n 0, 08
Mà ta có tỷ lệ NaOH 2 este hai chức CTPT : C14 H10 O 4
n H2O 0, 04
*Lưu ý về CT: este sinh ra 2H2O thì có thể là
(1) R COO C6 H 4 OH
R COO
+ este của phenol hai chức có dạng: nhưng vì đề cho C14 nên khả năng rơi vào TH
(2) C6 H 4
R ' COO
này khá thấp
COOC6 H 4 R '
+ este của axit hai chức và phenol đơn chức có dạng R , bài có vẻ hợp lý hơn
COOC6 H 4 R '
COOC6 H 5 (COONa) 2 0, 02 mol
0, 04.116
CTCT của este là C6 H5ONa 0, 04 mol %mC6H5ONa .100 63,39%
7,32
COOC6 H 5 n H2O
Câu 33. Đun nóng 0,1 mol este X có chứa vòng benzen (trong phân tử chỉ chứa một loại nhóm chức) cần dùng dung
dịch NaOH 8%. Cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu được phần hơi chỉ chứa hơi nước có khối lượng 139,8 gam và
phần rắn Y gồm ba muối đều có khối lượng phân tử lớn hơn 90 đvC, trong đó có hai muối của hai axit cacboxylic.
Đốt cháy toàn bộ Y cần dùng 1,35 mol O2, thu được 15,9 gam Na2CO3; 50,6 gam CO2; 9,9 gam H2O. Phần trăm khối
lượng của muối có khối lượng phân tử nhỏ nhất trong Y là
A. 28,3%. B. 28,9%. C. 24,7%.
D. 27,7%.
Phân tích
- X tác dụng NaOH tạo 2 muối có nhóm -COO-
- X tác dụng NaOH thu H2O có khả năng có este của phenol
139,8gam H 2O
0,15mol
Trang 37
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
12.100
m NaOH 12 gam m dd NaOH 150 m H2O trong dd NaOH 150 12 138
8
mH2O do este sinh ra 139,8 138 1,8gam n H2O do este sinh ra 0,1mol
Bước 2. Tìm CTCT của este
Vì không biết số chức của este nên tìm CTPT bằng cách lập tỷ lệ các nguyên tố.
BTKL: m Y 1,35.32 15,9 50, 6 9,9 m Y 33, 2
m Na 2CO3 mCO2 m H2O
BTNT Na
Na 0,3mol
2n Na 2CO3
BTNT C
C 1,3mol
Trong 13,32 gam muối n CO2 n Na 2CO3
BTNT H
H 1,1mol
2n H 2O
O 0, 6 mol
C 1,3mol
Ta có X
BTNT H
H 1mol C : H : O 1,3 :1: 0, 4 13 :10 : 4 C13H10O 4
2n H2O do este sinh ra n H trong Y n NaOH
O 0, 4 mol
n O trong Y n H2O n NaOH
n NaOH 0,3
n 0,1 3
X
Ta có tỷ lệ: X là este hai chức của phenol đon chức và 2 axit đơn chức
n 0,1
1
H 2 O
n X 0,1
Nhưng theo đề thu được ba muối nhưng không thu ancol gốc ancol gắn vào muối của phenol
4 lk trong vòng benzen CH C COOCH 2
X có CTPT: C13 H10 O 4 có k 9 2 lk trong COO CTCT:
3lk trong C C CH 2 CH COOC6 H 4
Bước 3. Giải quyết bài toán
CH C COONa 0,1mol
CH C COOCH 2 HO CH C H ONa 0,1mol
0,1.92
%m CH CCOONa .100 27, 71%
NaOH 2 6 4
Trang 38
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
sau phản ứng, thu được một ancol Y duy nhất và 29,68 gam hỗn hợp Z gồm hai muối, trong đó có a gam muối A và
b gam muối B (MA < MB). Dẫn toàn bộ Y qua bình đựng Na dư, thu được 3,584 lít khí H2 (đktc); đồng thời khối
lượng bình tăng 11,84 gam. Tỉ lệ a: b có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây?
A. 4,5. B. 4,0. C.
5,0. D. 5,5.
29, 68gam Z
0,4 mol
mbình 11,84gam
Bước 1. Xác định dạng CT của este
Theo đề: n OH trong ancol 2 n H2 n OH trong ancol 0,32
0,16
n NaOH 0, 4
2
Ta có tỷ lệ: n este 0, 2 một este hai chức và một este đơn chức của phenol
n
OH trong ancol 0,32 n NaOH
Vì chỉ thu được 2 muối (trong đó một muối của phenol) 2 este có gốc axit giống nhau ancol hai chức
Theo đề: mbình tăng = 11,84 11,84 mancol mH2 mancol 12,16
0,16.2
12,16
M ancol 76 M R ' 42 R ' :C3H 6
R '(OH) 2
0,16
Bước 2. Tìm CTCT của este
RCOOC6 H 4 R1 0, 04 mol NaOH RCOONa 0,16.2 0, 04 0,36 mol
(RCOO) 2 C3H 6 0,16 mol R1C6 H 4ONa 0, 04 mol
Ta có:
M R 1
R :H
(M R 67).0,36 0, 04.(M R1 115) 29, 68 9M R M R1 24
MODE8(casio580)
M R1 15 R1 :CH3
M R min 1
Bước 3. Giải quyết bài toán
HCOONa 0,36 mol
A a 0,36.68 0, 06.134
CH C H ONa 0, 04 mol 4, 64 %m(COONa )2 .100 32, 79%
3 6 4 b 0, 04.130 24,52
B
Trang 39
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Trang 40
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
X R1COONa
KOH
14, 08gam X R 2COONa
8, 256 gam 2 ancol
Tìm gốc axit
Theo đề: HCOOR1
2Ag 2n HCOOR1 n Ag n HCOOR1 0, 2
0,4
n HCOOR1 0, 2 2
Theo đề là thu hai muối của 2 axit liên tiếp CH 3COOR 2 0,5 0, 2 0,3mol
n CH3COOR 2 0,3 3
Tìm gốc ancol
HCOOR 1 2a mol
Trong 14,08 gam n KOH tham gia 5a mol
CH 3COOR 2 3a mol
BTKL: 14, 08 5a.56 2a.84 3a.98 8, 256 a 0, 032 n ancol 5a 0,16 mol
8, 256 C2 H5OH
Mancol 51, 6 M R ' 34, 6
R 'OH
0,16 C3H7 OH
Câu 36. Đun nóng 0,2 mol hỗn hợp X gồm một este đơn chức và một este hai chức với dung dịch NaOH vừa đủ, thu
được một ancol Y duy nhất và 24,52 gam hỗn hợp Z gồm các muối. Dẫn toàn bộ Y qua bình đựng Na dư, thấy khối
lượng bình tăng 9,0 gam. Đốt cháy hoàn toàn 24,52 gam Z cần dùng 0,52 mol O2, thu được Na2CO3 và 24,2 gam hỗn
hợp gồm CO2 và H2O. Phần trăm khối lượng của muối có khối lượng phân tử lớn nhất trong Z là
A. 43,7%. B. 32,8%. C. 37,8%.
D. 28,4%.
CO
24, 2 gam 2
0,52molO 2
NaOH
24,52 gam Z H 2 O
0, 2 mol X
Na 2 CO3
Na
ancol Y m bình 9 gam
Bước 1. Xác định dạng CT của este
BTKL khi đốt cháy Z: 24,52 0,52.32 24, 2 mNa2CO3 mNa2CO3 16,96 n Na2CO3 0,16
BTNT Na: n NaOH 2 n Na 2CO3 n NaOH 0,32
0,16
*TH1: chỉ thu được ancol đơn chức (không có thu H2O)
Ta có: n OH trong ancol n NaOH n OH trong ancol 0,32 n H 2 0,16
1
n OH trong ancol
2
0,32
9,32
Theo đề: mbình tăng = 9 9 mancol mH2 mancol 9,32 M ancol 29,125 vô lý
0,32
0,16.2
n NaOH 0,32
có este của phenol mà ta có tỷ lệ: 1, 6 este hai chức là este của phenol
n este 0, 2
Trang 41
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Ta có: (MR3 67).0,14 0,06.(MR1 MR2 249) 24,52 7MR2 3(MR1 MR2 ) 10
M R1 0 COOC6 H 5
MODE8(casio580)
M R 2 1 R 2 :H
COOC2 H 5
M
R3 1 R :H
HCOOC2 H 5
3
Trang 42
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
ancol
92, 68gam G
H 2 O
41,36 gam CO2
X NaOH12,8%
m gam E
Y
1,09 mol
24,416(L)O 2
0,94mol
n O 0,54
Ta có tỷ lệ: 1, 6875 có muối có 1O muối của phenol
n Na 0,32
Vì theo đề MT1 MT2 MT3 120 muối của phenol có CTCT là C6 H 5ONa (M 116)
C6 H 5ONa x mol
BTNT Na
x y z 0,32 x 0,1
BTNT O trong T
Muối thu được trong T tách thành R1COONa y mol x 2y 2z 0,54 y 0, 08
z 0,14
T1
y 0,32.
25
008
2
R COONa z mol 100
BTNT C: 0, 08.Ctrong T1 0,14.C trong T2 0,1.6 0,94 0,16
n CO2 n Na 2CO3
Ctrong T1 1
4Ctrong T1 7Ctrong T2 25
MODE8(Casio580)
Ctrong T1 min 1
Ctrong T2 3
H trong T1 1
BTNT H: 0, 08.H trong T1 0,14.H trong T2 0,1.5 2.0,36 4H trong T1 7H trong T2 11
MODE8(Casio580)
H trong T1 min 1
n CO2 H trong T2 1
C6 H5ONa 0,1mol
Vậy CTCT của các muối HCOONa 0, 08 mol
CH C COONa 0,14 mol
CH C COOC6 H 5 0,1mol
Theo đề là một este ba chức và 1 este đơn chức của phenol
(HCOO) 2 (CH C COO)R ' 0, 04 mol
12,8.100
BTNT Na: n NaOH 2 n Na 2CO3 n NaOH 0,32 m NaOH 12,8gam m dd NaOH 100
12,8
0,16
mH2Otrongdd NaOH 100 12,8 87, 2gam mH2O sinh ra mancol 92,68 87, 2 mH2O sinh ra mancol 5, 48
3, 68
Mà n H2O n C6H5ONa 0,1 mancol 5, 48 0,1.18 3, 68 M ancol 92 glyxerol C3H 5 (OH)3
0, 04
Bước 2. Giải quyết bài toán
Trang 43
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Câu 38. Đun nóng m gam hỗn hợp X gồm ba este đều no, mạch hở với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu
được 17,28 gam Ag. Mặt khác, đun nóng m gam X với dung dịch NaOH vửa đủ, thu được hỗn hợp Y gồm hai ancol
hơn kém nhau một nguyên tử C và 22,54 gam hỗn hợp Z gồm hai muối của hai axit có mạch không nhánh. Đốt cháy
hoàn toàn Y thu được 11,44 gam CO2 và 9,0 gam H2O. Phần trăng khối lượng của este có khối lượng phân tử lớn
nhất trong hỗn hợp X là
A. 76,7% B. 51,7% C. 58,2%
D. 68,2%
Trích đề thi thử THPTQG Nghi Lộc 4-2018
Phân tích:
- E tác dụng AgNO3 trong NH3 tạo Ag có chứa CT : HCOO-
- đề không cho đơn chức nhiều khả năng là este đa chức
AgNO3 / NH3
17, 28gam Ag
0,16mol
11, 44 gam CO 2
m gam X
O2
NaOH 2 ancol Y
0,26mol
9, 0 gam H 2O
0,5mol
22,54 gam Z
Tìm gốc ancol
n CO n N n H O (k 1).n X
Theo đề : n CO2 n H2O ancol no (k=0)
2 2 2
n CO2 n H2O (0 1).n ancol n ancol 0, 24
0,26 0,5
13
BTNT C: 0, 24.C trong ancol 0, 26 C trong ancol có CH3OH
n CO2
12
Đề cho ancol còn lại cách nhau 1C nhưng không có chữ “kế tiếp” ancol khác chức C2 H 4 (OH) 2
x y 0, 24
CH3OH x mol x 0, 22
13 13 n NaOH n OH n NaOH 0, 26 mol
C2 H 4 (OH) 2 y mol (1 ).x (2 ).y 0 y 0, 02
12 12 0,22 0,02.2
Trang 44
Hocthukhoa.vn - Website học trực tuyến lớn nhất VN
Trang 45