You are on page 1of 11

Đại cương

Là một mạng lưới phức tạp có tổ chức cao của


Hệ TK là gì
hàng tỷ noron
3 cn cơ bản:
Hệ TK có
Chức năng cảm giác
mấy chức
chức năng xử lý thông tin
năng cơ bản
chức năng vận động
Hệ TK là cơ sở vật chất của nhận thức và trí nhớ, nó khởi phát
tất cả các vận động theo ý muốn
Cấu tạo của
Mô TK có 2 phần: noron và TK đệm
mô TK
Cấu tạo của Gồm:Thân
noron Nhánh trục và nhánh gai

Đặc điểm của


có khả năng phát và dẫn truyền xung động TK
noron
Xung động từ nhánh gai được dẫn truyền về thân
Xung động từ thân được dẫn truyền tới đầu tận cùng nhánh trục
Thể Nissl
Trong bào tương cả thân noron có những đám
được tạo như
lưới nội nguyên sinh tạo thành
thế nào
Thân noron là thành phần chính tạo nên chất xám của hệ TK
Là những khối chất xám trong não và tủy sống
Nhân là gì
mà có cùng chức năng
Hạch là gì Là những khối chất xám ở thân ngoại vi
3 loại
noron đơn cực: các hạch cảm giác ngoại vi chỉ
có 1 nhánh từ thân mọc ra nhánh này rời thân
Dựa theo số được một đoạn thì chia thành 2 nhánh nhỏ chạy
lượng, có bao ra ngoại vi, chạy vào thân não và tủy sống. Cả 2
nhiêu loại nhánh này đều có cấu tạo là nhánh trục
noron noron 2 cực: loại có một nhánh gai và một
nhánh trục
noron đa cực: có một nhánh trục và nhiều
nhánh gai.
Nhánh trục thường được bao bọc bằng 1 bao chất béo, màu
trắng, gọi là bao myelin
Nhánh gai thường không có bao myelin
Các nhánh có bao myelin tạo nên chất trắng TK
là chất trắng TK được chia thành các bó có
Dải là gì cùng điểm xuất phát
cùng điểm tận cùng
dẫn truyền cùng loại thông tin

Những nhánh trục và nhánh mà không có bao myelin có mặt ở


cả chất xám

ở TK ngoại vi, cánh nhánh trục còn được bao bọc bởi 1 bao gọi
là bao Schwann do TB Schwann tạo nên
Đặc điểm của
Không có tính dễ bị kích thích và dẫn truyền
TB TK đệm
Vai trò của Chống đỡ vfa nuôi dưỡng các TB TK chính
TB TK đệm thức
Có mấy loại
TB TK đệm
trong TK TW,
kể tên
Theo chức 3 loại
năng, có mấy Noron cảm giác, noron vận động, noron liên
loại noron hợp
Các nhánh
gai đi ra
ngoại vi
và tận
Đặc điểm của Các sợi trục
Thân của các noron ở hạch cảm giác cùng là
noron cảm chạy về tủy
của các dây TK sọ não và dây TK tủy sống các
giác sống và não
receptor
cảm gác
nằm ở da,
niêm mạc,
Đặc điểm Thân nằm ở nhân vận động TK sọ và TK tủy Sợi trục đi
noron vận sống chúng tiếp nhận xung động từ noron nằm ở tới cơ quan
động đại não đáp ứng
Đặc điểm của Noron liên hợp ( Nằm trong não và tủy sống chiếm 90% TK TW chúng nằm
giữa các noron cảm giác và vận động đóng vai trò trung tâm tích hợp

Tận cùng sợi trục của noron thứ nhất sẽ


tiếp xúc với sợi gai của noron tiếp theo.
Mối liên hệ Xung động thần kinh dẫn truyền qua hàng
giữa 3 noron loạt noron
Tạo phản xạ: sự đáp ứng trước những
biến đổi( kích thích)
một phản xạ luồn dẫn truyền liên tục của xung động thần
kinh đi qua các loại noron Theo một chiều nhất định.

5 bộ phận:
- Rêcptor
Cung phản xạ
- Noron cảm giác
có mấy bộ
- Noron liên hợp
phận
- Noron vận động
- Cơ quan đáp ứng
Phản xạ càng phức tạp thì càng nhiều noron trung gian
Phần ngoại vi của hệ thần kinh
Phần ngoại vi
của hệ thần
Dây TK và Hạch TK TW, bộ phận tiếp
kinh
nhận cảm giác nằm
có những
ngoài TK TW
thành phần
nào
Theo nguyên
ủy, TK Ngoại
2 loại: 12 dây TK Sọ và 31 đôi dây TK
vi
sống
được chia làm
mấy loại
Phần tự chủ
của hệ TK
2 phần
ngoại vi
Các hạch tự chủ Và Các sợi TK tự chủ đi
bao gồm
lẫn trong TK sọ và cột sống
những phần
nào
Theo chức năng ta có thể gặp 3 loại TK ngoại vi sau
Các sợi
Các sợi TK đi Các sợi TK đến TK tự chủ
(sợi vận động) (sợi vận động) (sợi vận
động)
Đi lẫn
trong TK
dẫn truyền phát ngoại vi
sinh từ những bộ đảm
phận cảm thụ khác nhiệm
Dẫn truyền các xung động TK TW tới các
Đường đi nhau ở da cơ khớp việc
cơ bám xương
và các giác quan chi phối
đặc biệt tới TK hoạt động
TW của các cơ
trơn, cơ
tim và
tuyến

nằm ở
thân não
Nằm ở hạch cảm và tủy
Vị trí của
Nằm ở chất xám của tủy sống và thân não giác của các TK sọ sống hoặc
Thân
và TK sống hạch tự
chủ ngoại
vi
Sợi TK thân thể là những sợi không thuộc hệ tự chủ trong
dây Tk ngoại vi
Màng bao bọc
Bao bọc sợi
màng trong TK
TK
Bao bọc bó
Màng quanh TK
sợi TK
Bao bọc dây
màng trên TK
TK
Sự thoái hóa
và tái tạo thần
kinh
Nhánh trục của TK ngoại vi được bao bọc bằng bao Schwann( ngoài) và bao
myelin ở trong khi đứt có thể liền lại
Các dây TK sống (31 đôi)

8 dây TK đốt sống cổ

12 dây TK đốt sống ngực

5 dây TK đốt sống thắt lưng

5 dây TK đốt sống thắt cùng

1 dây TK đốt sống ngực

2 rễ:
Mỗi sợi TK sống được tạo bởi
rễ trước: do TK đi tạo nên
từ sự kết hợp của mấy rễ
rễ sau: do TK đến tạo nên
Khi chưa phân chia, TK sống đgl Nhánh màng tủy
thân TK Nhánh thông: nhánh nối với thân
sống, ngay sau khi ló ra từ lỗ gian TK sống và thân TK giao cảm, có
đốt sống 2 loại( nhánh trắng, nhánh xám)
mỗi dây TK chia làm 4 nhánh: Nhánh sau: chi phối cho da và các
cơ sâu ở mặt đầu cổ thân
Nhánh trước: chi phối cho mặt
trước bên: đầu cổ thân chi trên chi
dưới
Các nhánh trước của các dây TK sống cổ, thắt lưng, cùng cụt nối lại
với nhau ở gần nguyên ủy tạo thành đám rối
Các nhánh trước của các dây TK sống ngực từ II- XII không tham gia
tạo đám rối gian sườn
=> chi phối cho cơ da của thành ngực trước bên và tạo thành bụng
trước bên
Phần Trung ương hệ thần kinh
Tủy sống
Vị trí nằm trong ống sống, chiếm 3/5 thiết diện của ống sống
Gioi hạn Trên: liên tiếp với hành não ngang cung đốt đội.
Dưới: tận hết bằng nón cùng ngang đốt Lii
Từ L2 trở xuống chỉ có màng tủy cứng và đuôi ngựa.
Khi chọc dò
chọc ở giữa khoang liên đốt L3-L4 hoặc giữa khoang L4-L5
nước não tủy
dài 42-45 cm ( nam dài hơn nữ 2-3 cm), rộng 1cm, nặng 30-
Kích thước
40g
Hình thể trắng xám, dẹt trước sau, có nhiều đoạn không nằm đúng
ngoài giữa ống sống thường là để đi theo con đường ngắn nhất
Nếu nhìn từ
trên xuống
Phình ở cổ: tương ứng đám rối TK cánh tay
tủy sống có 2
chỗ phình
Phình ở thắt lưng: ứng với đám rối của thắt lưng cùng
Tủy sống có
4 mặt: trước, sau , 2 bên
mấy mặt
Cấu trúc của
cấu tạo bởi chất trắng và chất xám
tủy sống
Tủy sống có
ứng với cấu tạo có 2 phần, tủy sống có 2 chức năng:
mấy chức
dẫn truyền và phản xạ ở tất cả các đoạn tủy
năng
Chất xám
Bản chất của là những thân noron và những sợi TK không có mỡ Myelin
chất xám là gì bao bọc.
Trên thiết đồ
ngang, chất
hình chữ H, gồm 1 mép xám và 3 sừng mỗi bên.
xám có hình
dạng ntn
Phần chất
xám xung
quanh ống tủy
chất keo trung tâm
có tính chất
trong đặc biệt
và được gọi là
Sừng trước
của tủy sống Sừng vẫn động to và ngắn, có 2 nhân
là gì
Sừng sau của là sừng cảm giác hẹp và dài, đầu sừng có lớp xốp Waldayer
tủy sống là gì và chất keo Rolano
Sừng bên của
là sừng thực vật , có cột nhân bên.
tủy sống là gì
Chất trắng
do các sợi dẫn truyền có bao myelin tạo thành các bố thần
Chất trắng là
kinh bao quanh chất xám
Chất trắng
gồm 2 nửa, mỗi nửa có 3 cột
bao gồm
Thân não
là phần TK TW tiếp theo của tủy sống, chức những trung
Thân não là gì khu TK quan trọng
và là nơi thoát ra của các dây TK sọ não.
Thân não gồm 3 phần
mấy phần Hành não, Cầu não, Trung não.
Là ơi thấp nhất của thân não,
Hành não là
là nơi qua lại của các sợi thần kinh từ não bộ đi xuống và tủy

sống đi lên
Hành não
được cấu do bọng não sau tạo thành
thành từ đâu
Kích thước và dài 3cm, đường kính trước sau 12-15mm, rộng ngang 22-
khối lượng 25mm ở dầu trên và 10-12mm ở đầu dưới
của hành não trọng lượng hành não chiếm 0.5% khối lượng của não(6-7g)
khi qua lỗ
chẩm hành
não gập ra
trước
160 độ và 1/3-1/2 diện tích của lỗ
một gốc bao
nhiêu độ,
chiếm mấy
phần
Hành não có
4 mặt
mấy mặt
Rãnh bên
trước của
hành não có rễ dây TK XII thoát ra
dây TK nào đi
qua
rãnh bên
thành sau
trám của hành
3 dây TK: IX;X;XI thoát ra.
não
có dây TK
nào đi qua
Nền ở trên
tiếp với cầu
não bởi rãnh
hành cầu
dây TK VI, VII, VII',VIII thoát ra
trong rãnh
hành cầu có
dây TK nào đi
qua
Hành não chứa nhiều trung khu TK quan trọng( hô hấp, nhịp tim, bài tiết, ho,
nôn, mửa, hắt hơi, chớp mắt)
Vị trí của cầu
là phần giữa của thân não, nằm giữa hành não và trung não.
não
cầu não có 4 mặt:
mặt trước:3x4 có nhiều khía ngang, trong có rãnh động mạch
Hình thể thân nền chạy qua
ngoài của cầu mặt bên: ranh giới giữa mặt này với mặt trước có dây TK sọ
não số V thoát ra
Mặt sau là phần trên não thất IV. Ở đó có 3 đôi cuống tiểu
não ;đôi cuống tiểu não trên; giữa và dưới
Về phương diện phát sinh chủng hệ,
trung não phát triển do sự phát sinh cơ quan thị giác,
cơ quan thính giác là nhân tố phát sinh hậu não,
khứu giác là nhân tố phát sinh tiểu não
Hình thể
ngoài của 4 mặt
trung não
mặt trước có cuống đại não
mặt sau có 4 củ não sinh tư
(hai củ não sinh tư sau ở dưới bé hơn hai củ não sinh tư
trước ở trên
Đôi dây TK
thoát ra mặt
Hai dây TK IV
sau thân não

Tiểu não
Vị trí của tiểu
nằm tầng sau của sọ, phía sau cầu não và hành não
não
Hành não, cầu não và tiểu não họp thành trám não quây quanh não thất IV
Kích thước 5x10x6
của tiểu não ở người trưởng thành nặng 140-150gr, nam nặng hơn nữ.
Chức năng điều hòa những động tác có ý thức hay không ý thức, giữ
của tiểu não thăng bằng và định hướng các cử động
Hình thể
ngoài của tiểu tiểu não có 3 mặt
não
Hai bán cầu tiểu não được nối với nhau bởi thùy nhộng ( thùy giun)

Tiểu não thông với thân não bởi 3 đôi cuống tiểu não( dưới, giữa, trên) thông
với buồn não thất IVqua ngạch tiểu não

Gian não
Đôiì thị là một khối chất xám hình xoan giống quả trứng chim bồ câu
dài 25-40 ; rộng 18-20 cao 20-22
Dđồi thị là trung khu nhận thức mọi cảm giác ( chặng dừng của mọi đường
cảm giác trước khi lên não)

đồi thị làm giảm cường độ các kích thcihs có hại và tăng cường các kích
thích có lợi cho vỏ não,

ngoài ra đồi thị là nơi tận hết của các sợi thuộc hệ củ não sinh tư.

Bán cầu đại


não( đoan
não)
Hình thể Đoan não gồm 2 bán cầu đại não và các mép liên bán cầu
chung của Đoan não là phần to nhất của não dài độ 16cm rộng 14 cm,
đoan não cao 12cm, nặng 1100gr
Hình thể
mỗi bán cầu não có 3 mặt ( ngoài; trong; dưới)
ngoài của
đoan não
Mặt ngoài của
có 3 khe:
đoan não, liên
Khe Sylvius
quan với vòm
Khe trung tâm (rolando)
sọ
Khe thẳng gốc ngoài hay khe đỉnh chẩm.
có mấy khe
Mặt trong của 2 phần
đoan não có phần dính ở giữa
mấy phần phần không dính
Phần không
dính ở mặt 3 khe
trong của Khe dưới trán hay khe khuy
đoan não Khe thẳng gốc
có mấy khe, Khe cựa
kể tên?
Thùy não
mỗi bán cầu
đại não có 7 thùy, mỗi thùy lại chia thành các hồi não
mấy thùy
Thùy trán ở
đâu, có mấy là phần trước bán cầu, 4 hồi
hồi
Thùy đỉnh ở
đâu, có mấy ở mặt ngoài bán cầu, 3 hồi
hồi
Thùy chẩm ở
đâu, có mấy nằm phía sau bán cầu đại não, có 6 hồi
hồi
Hồi chẩm 6
của thùy Oử giữa khe thẳng gốc trong và khe cựa, là trung khu phân
chẩm nằm ở tích về thị giác
đâu,
Thùy thái
dương ở đâu, 5 hồi, là trung khu thính giác
có mấy hồi
Thùy đảo Nằm sâu trong đáy thung lững Sylvius, chia làm 5 hồi
1. Thần kinh cảm giác mặt? V
2. Dây thần kinh chi phối cơ mặt? VII
3. Dây thần kinh chi phối lưỡi? ...
4. Có mấy cung phải xạ ? Năm
5. Dây thần kinh thằng bằng? VII ( phần tiền tiền đình ốc tai)
6. Dây thần kinh chi phối ngực X
bụng ?
7. Dây thân kinh số X gọi là gì? Dây thần kinh lang thang
8. Thần kinh lệ số mấy? IV
V (cảm giác mặt ) , VII ( chi phối
9. Dây thần kinh mặt? các
cơ ở mặt)
10.Dây thần kinh dưới lưỡi? XII
Hẹp và dài , ở đầu sừng có lớp
11.Mô tả sừng sau của tuỷ sống? xốp
waldayer và rolando
12.Thần kinh chi phối hầu là thần
IX
kinh số mấy?
13.Một cung phản xạ gồm có mấy
Năm
thành phần?
14.Về chức năng ta có thể gặp ba
sợi thần kinh trong thần kinh
Sợi thần kinh tự chủ
ngoại vi là : sợi thần kinh đi , sợi
thần kinh đến và ....?
15.Sau khi ra khỏi lỗ gian đốt sống ,
mỗi thần kinh sống chia làm bao Bốn
nhiêu phần?
Ba lớp theo thứ tự ngoài vào lần
lượt là
16.Tuỷ sống được bao bọc bởi bao
màng cứng , màng nhện và màng
nhiêu lớp?
nuôi
( màng não tuỷ )
Ngang cung đốt đội đến bờ trên
17.Giới hạn của tuỷ sống?
LII
18.Thần kinh trung ương chia làm
Hai ( não và tuỷ sống)
mấy loại?
Hai ( thần kinh trung ương và thần
19.Thần kinh chia làm bao nhiêu
kinh
phần?
ngoại vi)
20.Dây thần kinh thị giác là dây số
II
mấy?
21.Ở cổ có bao nhiêu đôi dây thần
Tám
kinh?

22.Bộ phận gì của mắt có thể giãn


Đồng tử
nở?
23.Dây thần kinh lang thang là dây
X
thần kinh số mấy?
Ba lớp từ ngoài vào (màng cứng , màng
24.Các lớp của màng não?
nhện và màng mềm)
Năm hồi ( hồi thái dương trên – giữa –
25.Thuỳ thái dương được chia làm
dưới và hồi chẩm thái dương trong –
các hồi nào?
ngoài)
26.Dây thần kinh gai xuất phát từ
Hành não
đâu?
27.Có nơron cảm giác , nơron vận
Nơron liên hợp
động và ...?
28.Có bao nhiêu dây thần kinh
31 đôi
sống?
29.Thần kinh chi phối thân tạng? X
Vùng cổ ( tương đương vơi đám rối
30.Chỗ phình của tuỷ gai? thần kinh cánh tay). Vùng thắt lưng (
đám rối thần kinh thắt lưng – cùng )
31.Thần kinh chi phối thị giác? II
Đám rối nội nguyên sinh trong bào
32.Thể Nissl thực chất là?
tương của thân nơron
33.Thần kinh chi phối thích giác? VIII
34.Dây thần kinh nào chui qua
thành sau của não?
35. Dây thần kinh gai xuất phát từ
Hành não
đâu?
36.Rễ cảm giác của dây thần kinh
Hai rãnh bên sau (mặt sau tuỷ sống)
sống thoát ra từ đâu?
37.Đúng sai liên quan nhánh gai
Trang 76 giáo trình vutm
nhánh trục ...
38.
Nơ ron chỉ có một nhánh trục
Nhánh gai ngắn hơn nhánh trục
Hầu hết nhanh trục được bao bọc bởi
myelin
Nhánh gai không có bao myelin

You might also like