Đột biến gen BRCA và nguy cơ ung thư vú

Người mang đột biến gen BRCA1 và BRCA2 có nguy cơ mắc ung thư vú và các ung thư khác
cao hơn, đặc biệt là ung thư vú và buồng trứng di truyền (HBOC). Các đột biến này thường
thấy ở những người có tiền sử gia đình.

Qua bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin về loại đột biến gen di
truyền này, từ đó giúp bạn tầm soát ngăn ngừa bệnh lý ung thư.

Đột biến gen BRCA phổ biến như thế nào?

BRCA1 và BRCA2 là hai gen phổ biến nhất ở nhiễm sắc thể thường có tính trạng trội và có
khả năng xâm lấn cao trong ung thư vú và ung thư buồng trứng. BRCA1 và BRCA2 tạo ra các
protein ức chế khối u (TSG) nên hai gen được gọi là TSG. Gen BRCA1 nằm trên chr17q, Gen
BRCA2 nằm trên chr13q, và bất kỳ thay đổi hoặc đột biến nào trong gen này đều có thể dẫn
đến tăng nguy cơ phát triển ung thư vú, buồng trứng và tuyến tiền liệt. Hình sau đây cho
chúng ta thấy vị trí của hai gen này trên nhiễm sắc thể của chúng.

Hình. Vị trí của BRCA 1 và BRCA 2.

Đột biến gen BRCA1 và BRCA2

Đột biến gen BRCA1 có khả năng từ 60% đến 80% gây ung thư vú ở phụ nữ và cũng làm tăng
nguy cơ phát triển ung thư buồng trứng ở phụ nữ và ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới. Đột
biến dòng tế bào mầm trong gen BRCA2 được phát hiện ở khoảng 35% gia đình mắc bệnh
ung thư vú khởi phát sớm ở phụ nữ và cũng dẫn đến tăng nguy cơ phát triển ung thư buồng
trứng ở phụ nữ và ung thư vú ở nam giới. Ung thư vú do đột biến Gen BRCA1 có tỷ lệ mắc
bệnh cao hơn, tỷ lệ phân bào cao hơn và xâm nhập vào hệ bạch huyết nhiều hơn so với ung
thư vú riêng lẻ.

Các dạng đột biến phổ biến nhất là chèn đoạn nhỏ, xóa một đoạn nhỏ, đột biến vô nghĩa,
đột biến sai nghĩa, kết thúc phiên mã sớm và ghép nối kiểu rắc rối. Đột biến xóa và chèn dẫn
đến dịch chuyển khung. Đột biến ở các điểm nối dẫn đến tạo ra một loại protein không có
chức năng. Theo BIC (Breast Information Core), hầu hết các đột biến gây ung thư vú ở gen
BRCA1 và BRCA2 đều dẫn đến việc tạo ra protein bị cắt ngắn thông qua các đột biến vô
nghĩa, dịch chuyển khung và ghép nối.

Mức độ liên quan của gen BRCA1 và BRCA2 và ung thư vú

Theo một nghiên cứu, yếu tố nguy cơ di truyền chiếm 3% đến 10% trong tất cả các trường
hợp ung thư vú và lên đến 30% trong tất cả các trường hợp ung thư vú khởi phát sớm. Đột
biến gen BRCA1 và BRCA2 chiếm 5% đến 10% của tất cả các trường hợp ung thư vú do di
truyền cũng như 10% đến 15% các trường hợp ung thư buồng trứng. Loại ung thư vú này
tuân theo kiểu di truyền tính trạng trội trên nhiễm sắc thể thường và có xu hướng xuất hiện
dưới dạng bệnh khởi phát sớm, tỷ lệ mắc bệnh cao ở cả hai bên vú. Người mang đột biến
gen BRCA1 và BRCA2 có nguy cơ cao mắc ung thư vú và các ung thư khác, đặc biệt là ung
thư buồng trứng. Những đột biến này thường thấy ở những người có tiền sử gia đình và
những người bị ảnh hưởng bởi nhiều loại bệnh này.

Do đó, việc phát hiện các đột biến của hai gen này rất quan trọng trong việc tư vấn cho các
thành viên gia đình về mục tiêu và giảm tỷ lệ mắc ung thư vú. Khi tư vấn, một điều quan
trọng là phải kết hợp thông tin về tiền sử gia đình, tuổi tác và hình thái khối u.