You are on page 1of 9

KPWKP REVIEWER  Pagtatalong oral na isinasagawa ng pa-rap.

SITWASYONG PANGWIKA SA TELEBISYON  Nahahawig sa balagtasan dahil ang bersong nira-rap ay magkakatugma
1. Ang telebisyon ang itinuturing na pinakamakapangyarihang media sa bagamat sa fliptop ay hindi nakalahad o walang malinaw ang paksang
kasalukuyan dahil sa dami ng mga mamamayang naabot nito. tinatalakay.
2. Ang mabuting epekto ng paglaganap ng cable o satellite connection para  Gumagamit ng di-pormal na wika at walang nasusulat na iskrip kaya naman
marating ang malalayong pulo at ibang bansa. kadalasan ang mga inagamit na salita ay balbal at impormal at mga
3. Wikang Filipino ang nangungunang midyum sa telebisyon sa bansa na salitang nanlalait.
ginagamit ng mga lokal na channel.  Ang kompetisyon ay tinatawag na “Battle League” at kung isinasagawa sa
4. Mga halimbawa ng mga programang pantelebisyon na gumagamit ng wikang ingles ay tinatawag na “Filipino Conference Battle
wikang Filipino ay mga teleserye, mga pantanghaliang palabas, mga PICK-UP LINES
magazine show, news and public affairs, reality show at iba pang  Makabagong bugtong kung saan may tanong na sinsagot ng isang bagay na
programang pantelebisyon. madalas naiuugnay sa pagibig at iba pang aspekto sa buhay.
5. ang pagdami ng mga palabas sa telebisyon partikular ang mga teleserye o  Karaniwang wikang Filipino ang ginagamit ngunit may pagkakataon ring
pantanghaling programa na sinusubaybayan ng halos lahat ng milyon- nasa wikang Ingles o kaya naman ay Taglish.
milyong manununood ang dahilan kung bakit halos lahat ng mamamayan HUGOT LINES
sa bansa ay nakakaunawa at nakakapagsalita ng wikang Filipino.  Tawag sa linya ng pag-ibig. Tinatawag ding lovelines o love quotes.
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••  Karaniwang nagmula sa linya ng ilang tauhan sa pelikula o telebisyon na na
SITWASYONG PANGWIKA SA RADYO AT DYARYO nagmarka sa puso’t isipan ng mga mnunuod.
 Wikang Filipino ang nangungunang wika sa radyo sa AM man o sa FM.  Minsan ay nakasulat sa Filipino subalit madalas ay Taglish.
 Ang mga estasyon sa probinsya ay gumagamit ng rehiyonal na wika ngunit ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
kung may kapanayam sila ay karaniwan sa wikang Filipino sila SITWASYONG PANGWIKA SA TEXT
nakikipagusap. 1. Ang pagpapadala ng sms (short messaging system) ay isang mahalagang
  Sa dyaryo ay wikang Ingles ang ginagamit sa broadsheet at wikang Filipino bahagi ng komunikasyon sa bansa.
naman sa tabloid. 2. Humigit kumulang 4 na bilyong text ang ipinapadalaat natatangap ng
  Tabloid ang mas binibili ng masa o karaniwang tao sapagkat mas ating bansa kaya ito ay kinilala bilang “Text Capital of the World”.
naiintindihan nila ang wikang ginagamit dito. Ito ang mga katangian ng 3. Madalas ang paggamit ng code switching at madala pinaiikli ang baybay
isang tabloid: ng mga salita.
 Nagtataglay ng malalaki at nagsusumigaw na headline na 4. Walang sinusunod na tuntunin o rule.
naglalayong maakit agad ang mambabasa. •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
 Ang nilalaman ay karaniwang senseysyonal na naglalabas ng SITWASYONG PANGWIKA SA SOCIAL MEDIA AT INTERNET
impormalidad
 Hindi pormal ang mga salita. 1. Ang tawag sa mga taong gumagamit nito ay netizen.
SITWASYONG PANGWIKA SA PELIKULA 2. Karaniwang may code switching.
1. Ingles ang kadalasang pamagat ng mga pelikulang Pilipino. 3. Mas pinagiisipang mabuti ang mga gagamiting salita bago I post.
2. Filipino ang lingua franca o pangunahing wika ang ginagamit. 4. Ingles ang pangunahing wika dito.
3. Ang pangunahing layunin ay makaakit ng mas maraming manunuod na 5. Naglalaman ng mga sumusunod
malilibang sa kanilang mga palabas at programa upang kumita ng malaki.    Impormasyon sa ibat ibang sangay ng pamahalaan
4. Malawak ang naging impluwensya dahil sa tulong nito mas marami ng ng  Mga akdang pampanitikan
mamayan ng bansa ang nakauunawa at nakapagsasalita ng wikang  Awitin
Filipino.  Resipe
5. Ang nananaig na tono ay impormal at waring hindi gaanong strikto sa  Rebyu ng pelikulang Pilipino
pamantayan ng propesyonalismo.  Impormasyong pangwika
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
SITWASYONG PANGWIKA SA IBA PANG ANYO NG KULTURANG POPULAR SITWASYONG PANGWIKA SA KALAKALAN
FLIPTOP
1. Ingles ang pangunahing ginagamit sa pakikipag komunikasyon maging sa
mga dokumentong ginagamit Halimbawa:
2. Gumamit rin ng Filipino kapag nagiindorso ng produkto sa mga Umuuwi siya sa probinsiya kapag araw ng Sabado.
mamayang Pilipino, Hindi niya masabi kung Sabado o Linggo ang pag-uwi niya sa probinsiya.
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• Mag-ingat ka naman kapag nagmamaneho ka.
Mag-ingat ka kung ikaw ang magmamaneho ng kotse.
SITWASYONG PANGWIKA SA PAMAHALAAN
1. Gumamit ng wikang Filipino si dating Pangulong Benigno Aquino III sa
3. KIBO at IMIK - Pagkilos ang tinutukoy ng kibo
kanyang SONA bilang pagpapakita ng pagpapahalaga rito.
2. Hindi pa rin naiiwasan ang code switching lalo na sa mga teknikal na - Pangungusap ang tinutukoy ng imik.
hindi agad nahahanapan ng katumbas sa wikang Filipino,
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• Halimbawa:
SITWASYONG PANGWIKA SA EDUKASYON Wala siyang kakibu-kibo kung matulog.
1. DepEd Order No. 74 of 2009 Hindi siya nakaimik nang tanungin ko.
  K hanggang grade 3 ay unang wika ang gagamitin bilang panturo.
 Sa mataas na antas ay nanatiling bilinggwal ang wikang panturo (Filipino at Tandaan:
Ingles) Hindi lamang sa tao nagagamit ang kibo.

Linggwistikong Komunidad (Gamit ng Wika) Halimbawa:


Wastong Gamit ng mga Salita Kumikibo nang bahagya ang apoy ng kandila.
Wastong Gamit ng mga Salita Huwag ninyong kibuin ang mga bulaklak na iniayos ko sa plorera.

4. DAHIL at DAHILAN - Pangatnig ang dahil


1. BITIWAN at BITAWAN - Ang wastong gamit ay bitiwan at hindi bitawan. Ang - Pangngalan ang dahilan
salitang-ugat ay bitiw at hindi bitaw. Ang salitang "bitaw" ay ginagamit sa - Pang-ukol naman ang dahil sa o dahil kay.
pagsasabong ng manok samantalang ang "bitiw" ay sa pagkawala o pag-alis sa
pagkakahawak. Halimbawa:
Hindi siya nakapasok kahapon dahil sumakit ang ulo niya.
Halimbawa: Hindi ko alam kung ano ang dahilan ng kanyang pagkakasakit.
Bitiwan mo ang mga braso ko kung hindi ay sisigaw ako. Hindi siya nakapasok kahapon dahil sa sakit ng ulo.
Nabitiwan ni Aling Nena ang mga pinamalengke dahil sa takot.
Binitawan ni Mang Kanor anga kabayong nagwawala. Tandaan:
"Bitiwan mo muna yang mga hawak mong holen at tulungan mo ako sa pag-iigib", Ginagamit kung minsan ang dahil bilang pangngalan sa panunula.
ang sigaw ni Boyet sa kapatid. Iwasan ito sa karaniwang pangungusap o pagsulat.
Bitiwan mo na ang pag-asang babalikan ka pa ng iyong kasintahan. Iwasan din ang paggamit ng dahil sa bilang pangatnig.

Mali:
Tandaan: Hindi siya nakapasok kahapon dahil sa sumakit ang ulo.
Ang "bitawan" ay nauukol sa pook na pinagdarausan ng paglalaban ng mga manok
na walang tari. Ito ay maaring sa kalsada o bakuran. 5. HABANG at SAMANTALANG
Ang "bitaw" ay idinaraos upang bigyan ng pagsasanay ang mga manok. Habang - ang isang kalagayang walang tiyak na hangganan,o “mahaba”.
Samantalang - ang isang kalagayang may taning, o “pansamantala”.
2. KAPAG at KUNG - Ipinakikilala ng kung ang di-katiyakan ng isang kalagayan;
- Ipinakikilala ng kapag ang isang kalagayang tiyak.
Halimbawa: Mayroon iyang malaking suliranin.
Kailangang matutong umasa habang nabubuhay. Mayroon kayang mangga sa palengke ngayon?
Nakikitira muna kami sa kanyang mga magulang samantalang wala pa akong
trabaho. Tandaan:
Gulung-gulo ang isip niya habang hindi pa siya sinsagot ng kanyang kasintahan. Maaring gamitin ang mayroon nang nag-iiisa.
Gulung-gulo ang isip niya samantalang hindi pa dumarating ang sulat ng kanyang
kasintahan. Halimbawa:
“May asawa ba siya?’ “Mayroon.”
Tandaan:
May iba pang gamit ang samantala. Ipinakikilala nito ang pagtatambis sa dalawang Tandaan:
kalagayan. Nagagamit din ang mayroon bilang pangngalan.

Halimbawa: Halimbawa:
Bakit ako ang pupunta sa kanya samantalang ikaw ang tinatawag kanina pa? Sa aming bayan, madaling makilala kung sino ang mayroon at kung sino ang wala.

6. IBAYAD at IPAGBAYAD 8. PAHIRAN at PAHIRIN


Ibayad - pagbibigay ng bagay bilang kabayaran Pahiran - paglalagay
Ipagbayad - pagbabayad para sa ibang tao Pahirin - pag-aalis

Halimbawa: Halimbawa:
Tatlong dosenang itlog na lamang ang ibabayad ko sa iyo sa halip na pera. Pahirin mo ang sipon sa ilong ng iyong kapatid.
Ipagbabayad muna kita sa sine. Aking papahirin ang luha sa iyong mga mata, giliw.
Huwag mo nang pahirin ang natirang langis sa makina.
Mali at katawa-tawa: Huwag mong kalimutang pahirin ang iyong muta sa umaga.
Ibayad mo ako sa sine
Ibinayad ko siya sa bus. Halimbawa:
Pahiran mo ng mantikilya ang aking tinapay.
7. MAY at MAYROON - Iisa ang kahulugan ng mga salitang ito; naayon ang gamit sa Aking papahiran ng pampakintab ang aking mesa.
uri ng salitang sumusunod. Gamitin ang may kapag susundan ng pangngalan Tayo nang pahiran ng floor wax ang sahig.
( mapaisahan o maramihan ), pandiwa, pang-uri o pang-abay. Pinahiran niya ng dumi ang aking kuwaderno.

Halimbawa: Tandaan:
May anay sa dingding na ito. Pahirin ang ginagamit kung ang nais gawin ay alisin o tanggalin ang isang bagay
May kumakatok sa pinto. mula sa isang bagay.
May dalawang araw na siyang hindi umuuwi. Pahiran ang ginagamit kung ang ibig ipagkahulugan ay lagyan ng isang bagay ang
isang bagay.
Tandaan:
Gamitin ang mayroon kapag susundan ng kataga, panghalip na panao o pamatlig o 9. PINTO at PINTUAN
pang-abay na panlunan. Pinto - ang inilalapat sa puwang upang hindi ito mapagdaanan at kung
ang tinutukoy ay ang kongkretong bagay.
Halimbawa:
Mayroon kaming binabalak sa sayawan. Halimbawa:
Nangyari ang suntukan sa may pintuan.
Huwag mong iharang ang iyong kotse sa harap ng pintuan. Tandaan:
Sa malapit sa pintuan mo ilagay ang paso ng rosas. Naiiba ang unlaping tig- na ginagamit kasama ng mga pambilang: tig-isa, tigalawa
Huwag ninyong gawing tambayan ang pintuan ko. tigatlo tig-apat, atbp.
Si Maria ay hahara-hara sa pintuan kaya nabangga ni Simon.
12. AGAWIN at AGAWAN
Pintuan - ang ginagamit kung ang tinutukoy ay isang lugar. Ito ay ang lagusan o Agawin ang isang bagay sa isang tao/hayop.
pasukan o ang lugar kung saan nakalagay ang pinto kung meron man. Agawan ng isang bagay ang isang tao/hayop.

Halimbawa: Halimbawa:
Pininturahan ni Ama ang bagong gawang pinto. Ibig agawin ng bata ang laruan ni Jess.
Gawa sa narra ang kanilang pinto. Ibig agawan ng laruan ni Boy si Jess.
Tayo nang pumasok sa bakal na pinto.
Masyadong mataas ang pintong kahoy para ating akyatan. 13. HINAGIS at INIHAGIS
Huwag mong sipain ang pinto. Hinagis ng isang bagay
Hnihagis ang isang bagay
Tandaan:
Gayon din ang pagkakaiba ng hagdan sa hagdanan Halimbawa:
Hinagis niya ng bato ang ibon.
Hagdan - ang inaakyatan at binababaan Inihagis niya ang bola sa kalaro.
Hagdanan - ang kinalalagyan ng hagdan
14. ABUTAN at ABUTIN
10. SUBUKAN at SUBUKIN Abutin ang ang isang bagay
Subukan - pagtingin nang palihim Abutan ng isang bagay
Subukin - pagtikim at pagkilatis
Halimbawa:
Halimbawa: Abutin mo ang bayabas sa puno.
Ibig kong subukan kung ano ang ginagawa nila tuwing umaalis ako sa bahay. Abutan mo ng pera ang Nanay.
Subukin mo ang bagong labas na mantikilyang ito.
Subukin mo kung gaano kabilis siyang magmakinlya. 15. BILHIN at BILHAN
Bilhin ang isang bagay
Tandaan: Bilhan ng isang bagay
Iisa ang anyo ng mga pandiwang ito sa pangkasalukuyan at pangnakaraan :
sinusubok, sinubok. Halimbawa:
Magkaiba ang anyo sa panghinaharap: susubukan, susubukin Bilhin natin ang sapatos na iyon para sa iyo.
Bilhan natin ng sapatos ang ate.
11. TAGA- at TIGA- Walang unlaping tiga-. Taga- ang dapat gamtin. Gumagamit
lamang ng gitling kapag sinusundan ito ng pangngalang pantangi. 16. WALISAN at WALISIN
Walisin ang isang bagay na maaring tangayin ng walis
Halimbawa: Halimbawa:
Taga-Negros ang napangasawa ni Norma. 1. Walisin mo ang mga tuyong dahon sa bakuran.
Ako ang palaging tagahugas ng pinggan sa gabi. 2. Aking wawalisin ang mga alikabok sa aking kuwarto.
3. Tayo nang walisin ang mga dumi sa sahig. Sumakay na tayo sa daraang bus.
4. Nais kong walisin ang nagkalat na papel sa aklatan.
20. OPERAHAN at OPERAHIN
Walisan ang pook o lugar Operahin - tiyak na bahagi ng katawan na titistisin
Halimbawa: Operahan - tumutukoy sa tao
1. Napakarumi ng iyong silid. Pwede bang walisan mo naman 'yan?
2. Aking wawalisan ang silid-aklatan dahil may bibisita bukas. Halimbawa:
3. Walisan mo ang ating bakuran. Tambak ito ng mga tuyong dahon. Ang tumor sa dibdib ng maysakit ay ooperahin mamaya.
4. Nais kong walisan ang aklatan. Si Luis ay ooperahan sa Martes.

Tandaan: 21. NANG at NG


Gamitin ang salitang walisin kung ang ibig tukuyin ay ang pag-aalis ng partikular Nang - pangatnig na panghugnayan
na dumi o kalat. - tagapagpakilala ng pang-abay na pamaraan at pamanahon
Gamitin ang salitang walisan kung ang tinutukoy ay isang partikular na lugar na - tagapag-ugnay ng salitang-ugat na inuulit at pandiwang inuulit
marumi. Ng - pantukoy ng pangngalang pambalana
- tagapagpakilala ng layon ng pandiwa at tagaganap ng pandiwa
17. SUKLAYIN at SUKLAYAN - pang-ukol na kasingkahulugan ng “sa”
Suklayin - ang buhok ng sarili o ng iba A. NANG
Suklayan - ng buhok ang ibang tao Makikita sa unahan ng pangungusap
Halimbawa:
Halimbawa: 1. Nang dumating ang guro, tumahimik ang mga mag-aaral.
Suklayin mo ang buhok ko,Luz. 2. Nang maluto ang sinaing, agad na hinarap ni Maria ang pagpiprito ng isda.
Suklayan mo ako ng buhok, Alana.
Gamit sa pang-abay na pamaraan (adverb of manner).
18. NAMATAY at NAPATAY Halimbawa:
Napatay -may tiyak na tao o hayop na pumaslang ng kusa/sinasadya 1. Lumakad siya nang dahan-dahan.
Namatay -kung ang isang tao ay binawian ng buhay sanhi ng sakit, katandaan o 2. Ang tumatakbo nang matulin kung matinik ay malalim.
anumang dahilang hindi sinasadya;
-ginagamit din sa patalinghagang paraan doon sa mga bagay na Gamit sa pagitan ng inuulit na pandiwa.
walan 1. Sayaw nang sayaw ang mga bata sa ulanan.
buhay. 2. Kanina pa siya ikot nang ikot.

Halimbawa: B. NG
Namatay ang kanyang lolo dahil sa sakit sa atay. Nagsasaad ng pagmamay-ari.
Napatay ang aking alagang aso. Halimbawa:
1. Napakagara ang bahay ng mga Dela Cruz.
19. MAGSAKAY at SUMAKAY 2. Ang palad ng mayayaman ay tila napakanipis.
Magsakay - magkarga ( to load)
Sumakay - to ride Tandaan:
Kung ang sumusunod na salita ay isang pandiwa (verb) at pang-uri (adjective),
Halimbawa: gamitin ang NANG. NANG din ang gamit sa unahan ng pangungusap.
Nagsakay ng sampung kahon ng lansones sa bus si Jo.
22. KATA at KITA Matutulog na ako kung papatayin mo na ang ilaw.
Kata - ikaw at ako Nabasa ang binili kong aklat.
Kita - ikaw
26. KUNG DI at KUNDI - Ang kung di ay galing sa salitang “ kung hindi” o if not sa
Halimbawa: Ingles; ang kundi naman ay except.
Manood kata ng sine.
Iniibig kita. Halimbawa:
Aalis na sana kami kung di ka dumating.
23. KILA at KINA - Walang salitang kila. Ang Kina ay maramihan ng kay. Walang sinuman ang pwedeng manood kundi iyong mga may tiket lamang.

Halimbawa: 27. HAGDAN at HAGDANAN - Ang hagdan ( stairs) ay ang baytang na inaakyatan at
Pakidala ang mga laruang ito kina Benny at Maris. binababaan. Samantalam ang hagdanan (stairways) ay ang bahaging kinalalagyan
Makikipag-usap ako kina Vic at Nona. ng hagdan.

24. Ang Raw, Rito, Rin, Roon at Rine ay ginagamit kung ang sinusundang salita ay Halimbawa:
nagtatapos sa patinig (vowel - a, e i, o, u) o malapatinig (semi-vowel - w, y). Nagmamadaling inakyat ni Marving ang mga hagdan.
Ilagay mo ang hagdanan sa tapat ng bintana.
Halimbawa:
Pumunta ka rito. 28. IKIT at IKOT - Ginagamit ang ikit para maipakita ang kilos na paggilid mula sa
Taga-Dabaw (Dabao) rin si Imelda. labas patungo sa loob. Ang ikot naman ay mula sa loob patungo sa labas.
Nag-aaway raw ang mga bata.
Maliligo rine ang mga dalaga. Halimbawa:
Patungo roon ang mga kandidato. Nakatatlong ikit muna sila bago nila natunton ang daan patungo sa loob ng
kuweba.
Ang Daw, Dito, Din, Doon at dine ay ginagamit kung ang sinusundang salita ay Nahirapan pala silang makalabas ng tunnel. Umikut-ikot muna sila sa loob nito
nagtatapos sa katinig (consonant). bago nila nakita ang daan palabas.

Halimbawa: 29. HATIIN at HATIAN - Hatiin ( to divide) o partihin; Hatian ( to share) o ibahagi.
Sa ilog daw maliligo ang mga binata.
Pupunta rin dito ang mga artista. Halimbawa:
3. Yayaman din tayo balang araw. Hatiin mo sa amin ang pakwan.
Hinatian niya ng kanyang hamburger ang namamalimos na bata.
Dito at Doon ang ginagamit sa simula ng isang pangungusap.
30. NABASAG at BINASAG - Ang salitang nabasag ay nangangahulugan ng kilos na
Halimbawa: di sinasadya o di ginusto; ang salitang binasag naman ay nagpapakita ng sariling
Dito ba tayo maghihintay? pagkukusa.
Doon na tayo mananghalian sa bahay.
Halimbawa:
25. KUNG at KONG - Ginagamit ang kung bilang pangatnig na panubali. Katumbas Galit na galit na binasag ng lalaki ang mga salamin ng kotse.
ito ng if sa Ingles; ang kong ay panghalip na panao sa kaukulang paari Nagmamadali kasi siyang maghusga kaya nabasag niya ang mga plato.

Halimbawa: 31. BUMILI at MAGBILI - Bumili- to buy; Magbili- to sell o magbenta


Tawagin mo na si Connie, kakain na.
Halimbawa:
Pumunta ang nanay sa Baguio para bumili ng mga sariwang gulay. Nilo, tawagan mo si Dan para malaman natin kung sasama siya.
Ang trabaho ng tatay niya ay magbili ng mga lumang kasangkapan. SOSYOLINGGWISTIKO
Nilinaw ng sosyolingguwistang si Dell Hymes (1974) ang nasabing
32. KUMUHA at MANGUHA - Kumuha- to get; Manguha – to gather, to collect mahahalagang salik ng lingguwistikong interaksiyon gamit any kaniyang
modelong SPEAKING : 
Halimbawa: S – Setting and Scene:  Saan ang pook ng pag-uusap o ugnayan? Kailan ito
Kumuha ng isang basong tubig si Neth para kay Jean. nangyari?
Nanguha ng mga kabibe ang mga bata sa dalampasigan. P – Participants: Sino-sino ang kalahok sa pag-uusap?
E – Ends: Ano ang pakay, layunin, at inaasahang bunga ng pag-uusap?
A – Act Sequence: Paano ang takbo o daloy ng pag-uusap?
33. IWAN at IWANAN - iwan (to leave something) ay nangangahulugang huwag
K – Key: Ano ang tono ng pag-uusap? Seryoso ba o pabiro?
isama/dalhin; Ang iwanan (to leave something to somebody) ay nangangahulugang I – Instrumentalities: Ano ang anyo at estilo ng pananalita? Kumbersasyonal
bibigyan ng kung ano ang isang tao. ba o may mahigpit na pagsunod sa pamantayang panggramatika?
N – Norms: Ano ang umiiral na panuntunan sa pag-uusap at ano ang
Halimbawa: reaksiyon dito ng mga kalahok? Malaya bang nakapagsasalita ang mga
Iwan nalang niya ang bag niya sa kotse ko. kalahok o nalilimitahan ba ang pagkakataon ayon sa uri, lahi, kasarian,
Iwanan mo 'kong perang pambili ng pananghalian. edad, at iba pang salik?
G – Genre: Ano ang uri ng sitwasyon o materyal na ginagamit (halimbawa:
34. TUNTON, TUNTONG at TUNGTONG - Ang tungtong ay panakip sa palayok o interbyu, panitikan, liham)?
kawali. Ang tuntong ay pagyapak sa anumang bagay. Ang tunton ay pagbakas o KAKAYAH ANG PRAGMATIKO
paghanap sa bakas ng anumang bagay. Lightbrown at Spada (2006)
Ang pragmatiks ay tumutukoy sa pag-aaral sa paggamit ng wika sa isang partikular
Halimbawa: na konteksto upang magpahayag sa paraang diretsahan o may paggalang.
Hindi Makita ni Mang Efren ang tungtong ng palayok sa kusina. Ito ay ang mabisang paggamit ng wika upang makapagpahayag ng mga intensyon at
Tumuntong siya sa mesa upang maabot ang bumbilya. matukoy ang sinasabi, ‘di sinasabi at ikinikilos ng kausap.
Hindi ko matunton kung saan na nagsuot ang aming tuta SPEECH ACT THEORY
J.L. AUSTIN (2006)
Kadikit ng paglinang sa kakayahang pragmatiko ang konsepto ng speech act.
35. PUTULIN at PUTULAN – putulin ay ang pagputol ng isang bagay samantalang Para sa pilosopo sa wika na si J. L. Austin (1962; sipi kay Hoff 2001), ang
ang putulan ay ang pagputol ng isang bagay sa tao, hayop at bagay. pakikipag-usap ay hindi lamang paggamit ng mga salita upang maglarawan
ng isang karanasan kundi”paggawa ng mga baggy gamit ang mga salita” o
speech act. Halimbawa nito ay pakikiusap, pagtanggi, pagpapaumanhin,
Halimbawa:
pangangako, at iba pa.
Huwag nating putulin ang mga puno sa paligid. May tatlong sangkap ang speech act: (1) ang sadya o intensiyonal na papel
Cynthia, putulan mo naman ng mga tuyong sanga ang ating bougainvillea. nito o illocutionary force; (2) ang anyong Iingguwistiko o locution; at (3) ang
epekto nito sa taga-pakinig o perlocution:
KAKAYAHANG DISKURSAL
36. TAWAGIN AT TAWAGAN – ang salitang tawagin ay ginagamit para palapitin ang Ang salitang diskors ay nagmula sa wikang Latin na “diskursus”
isang tao o hayop; Ang tawagan ay ginagamit para kausapin o bigyan-pansin ang ·Ito ay nangangahulugang “argumento”, “kombersasyon”, at “pag-uusap at palitan
isang tao. ng kuro”.
Dalawang anyo ng diskurso
Halimbawa:
Pasalita – karaniwang magkaharap ang participant kung kaya’t bukod sa Siya ay anak na babae.
kahalagahan ng mga salitang sinasambit, pinagtutuunan din ng bawat kasapi ang Siya ay anak na bunsong babae.
sangkap ng komunikasyon. Halimbawa nito ay ang pagkukwentuhan, debate, at Pagpapahaba sa Pamamagitan ng Komplemento
kumustahan. Napahahaba ang komplemento ang kahulugan sa pandiwa
Pasulat – mas nakatuon ang atensyon ng nagsusulat sa kanyang kakayahang Komplementong Tagaganap - Isinasaad nito ang gumagawa ng
pangwika upang matiyak na malinaw niyang maipapahayag sa kanyang isinulat kilos. Pinangungunahan ito ng panandang ng, ni at panghalip
ang kanyang mensahe. Halimbawa:
Kakayahang Tekstuwal – kakayahan ng isang indibidwal sa pagbasa at pag-unawa >Ipinaghanda ni Marie ng pagkain si Karen.
ng iba’t ibang teksto gaya ng akdang pampanitikan, gabay instruksyunal, >Ipinaghanda niya ng pagkain si Karen.
transkripsyon at iba pang pasulat na komunikasyon. >Ipinaghanda ng kanyang kapatid ng pagkain si Karen.
Kakayahang Retorikal – tumutukoy sa kahusayan ng isang indibidwal na Komplementong Tagatanggap - Isinasaad nito kung sino ang
makibahagi sa kumbersasyon; kakayahang unawain ang iba’t ibang tagapagsalita nakikinabang sa kilos. Pinangungunahan ito ng mga pang-ukol na para sa, para
at makapagbigay ng pananaw o opinyon. kay, at para kina
Mga Panuntunan sa Kombersasyon Halimbawa:
Kaugnayan Niluto niya ang lumpia para kay Hamzy. Isinulat ni Thea ang awit para kay Coco.
·Tumutukoy sa kung paanong napagdidikit ang kahulugan ng mga pangungusap o Komplementong Ganapan - Isinasaad ang pinangyarihan ng kilos.
pahayag sa paraang pasalita o pasulat. Pinangungunahan ng panandang sa at mga panghalili nito
Kaisahan Halimbawa:
·Tumutukoy sa kung paanong napagdidikit ang dalawang ideya sa lingguwistikong Pumunta sila sa Bataan. Pumunta sila rito.
paraan. Pumunta sila roon.
Mga Panuntunan sa Kombersasyon Komplementong Sanhi - Isinasaad ang dahilan ng pangyayari o ng kilos.
1.KANTIDAD - Gawing impormatibo ang binibigay na impormasyon ayon sa Pinangungunahan ng panandang dahil sa o dahil kay at mga panghalili nito
hinihingi ng pag-uusap – hindi lubhang kaunti o lubhang madami ang mga Halimbawa:
impormasyon Napariwara ang buhay ni Manny dahil sa masamang bisyo. Dahil kay Candy,
2.KALIDAD - Sikaping maging tapat sa mga pahayag; iwasang magsabi ng napagsabihan ng guro si Marie.
kasinungalingan o ng anumang walang sapat na batayan.
3.RELASYON - Tiyaking angkop at mahalaga ang sasabihin PANANALIKSIK
4.PARAAN - Tiyaking maayos, malinaw at hindi lubhang mahaba ang sasabihin PANANALIKSIK
Pagpapahaba ng mga Pangungusap (KOTHARI 2004)
Pagpapahaba sa Pamamagitan ng Kataga  Siyentipikong pag-iimbestiga
Napahahaba ang mga pangungusap sa pamamagitan ng mga katagang gaya ng pa,  Sistemakong pagtuklas ng mga impormasyon
ba, naman, nga, pala at iba pa  Masistema
Halimbawa:  Mabusisi at
May ulam. May ulam ba? May ulam pa.  Maayos na pamamaraan
May ulam pa ba?  Ang pananaliksik ay maaaring magkaroon ng ilang mga layunin.
May ulam pa nga pala.  Ang salitang pananaliksik ay nagmula sa salitang Latin na investigatĭo ,
May ulam naman pala. investigatiōnis .
Pagpapahaba sa Pamamagitan ng PAYAK NA LAYUNIN NG PANANALIKSIK
Panuring - Ang paghahanap ng katotohanan;
Napahahaba ang mga pangungusap sa tulong ng mga panuring na na at ng - Ang Paghahanap ng kapaliwanagan o katuwiran kapag katotohanan ay
Halimbawa: hindi agarang matatamo
Siya ay anak.
Mga Hakbang sa Pagbuo ng Sulating Pananaliksik

Dapat Tandaan sa Pagpili ng Paksa sa Pag-aaral


palaging isaisip at isaalang-alang ang mga sumusunod na krayterya: ang iyong
interes at abilidad bilang mananaliksik.
Mga Huling Paalala sa Pagsulat ng Paksa o Pamagat ng Pag-aaral
Ang pamagat ay ang tanong na gusto mong masagot sa tulong ng saliksik.
Sinasagutan nito ang mga tanong na ano, saan, at kailan.

You might also like