Untitled

คู่มือครูรายวิชาพื้นฐาน
คณิ ต ศาสตร์
๖
เล่ม ๑ ชั้นประถมศึกษาปีที่
ตามมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑
แบบฝกหัดพรอมเฉลย
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
กระทรวงศึกษาธิการ
เฉลยแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน
สารบัญเฉลยแบบฝึกหัด
บทที่่�
ห.ร.ม. และ ค.ร.น. (หน้า 170)
1
เศษส่วน (หน้า 190)
2
ทศนิยม (หน้า 217)
3
ร้อยละและอัตราส่วน (หน้า 228)
4
แบบรูป (หน้า 238)
5
170 แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6
บทที่ 1 | ห.ร.ม. และ ค.ร.น.
แบบฝึกหัด 3 เขียน ใน หน้�ข้อที่ถูกต้อง และ เขียน ใน หน้�ข้อที่ผิด พร้อมแสดงเหตุผล

บทที่ 1 ห.ร.ม. และ ค.ร.น.
1) จำ�นวนนับที่ห�ร 30 ได้ลงตัว มีเพียง 2, 3, 5 และ 10 เท่�นั้น
ยังมีจำ�นวนนับอื่นที่ห�ร 30 ได้ลงตัว เช่น 1, 6, 15 หรือจำ�นวนนับที่ห�ร 30

เพร�ะ .............................................................................................................................
แบบฝึกหัด 1.1
ได้ลงตัว มีทั้งหมด 8 จำ�นวน ได้แก่ 1, 2, 3, 5, 6, 10, 15 และ 30
........................................................................................................................................
1 เติมตัวเลขแสดงจำ�นวนใน
1) 32 = 8 × 4 2) 45 = 15 × 3
2) 2, 3, 4, 6, 9 และ 12 ส�ม�รถห�ร 36, 84 และ 180 ได้ลงตัวทุกจำ�นวน
3) 108 = 9 × 12 4) 100 = 4 × 25
9 ห�ร 84 ไม่ลงตัว
เพร�ะ .............................................................................................................................
5) 90 = 6 × 15 6) 117 = 13 × 9
........................................................................................................................................
2 โยงเส้นจับคู่โจทย์กับผลลัพธ์
4 แสดงวิธีห�คำ�ตอบ
89 ห�รด้วย 7
8 3 เศษ 5
1) 1) ครูแบ่งนักเรียนในห้องเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 6 คน ได้ 12 กลุ่มพอดี นักเรียนในห้องมีกี่คน
วิธีทำา ครูแบ่งนักเรียนเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 6 คน
...............................................................................................................................................
32 ÷ 9
แบ่งได้ 12 กลุ่ม
...............................................................................................................................................
1 เศษ 2 10 เศษ 10
2) มีนักเรียนทั้งหมด 12 × 6 = 72 คน
...............................................................................................................................................
ดังนั้น นักเรียนในห้องมี 72 คน
...............................................................................................................................................
62 ห�รด้วย 6
ตอบ ๗๒ คน
...............................................................................................................................................
7 เศษ 12 12 เศษ 5
3)
2) เชือกย�ว 75 เมตร กิ๊บนำ�ม�ตัดเป็นเส้น ย�วเส้นละ 5 เมตร ได้ทั้งหมดกี่เส้น
วิธีทำา เชือกย�ว 75 เมตร
...............................................................................................................................................
50 ÷ 4
10 เศษ 19 4 กิ๊บนำ�ม�ตัดเป็นเส้น ย�วเส้นละ 5 เมตร
...............................................................................................................................................
4)
ตัดได้ 75 ÷ 5 = 15 เส้น
...............................................................................................................................................
ดังนั้น กิ๊บตัดเชือกได้ทั้งหมด 15 เส้น
...............................................................................................................................................
96 ห�รด้วย 12
ตอบ ๑๕ เส้น
...............................................................................................................................................
10 เศษ 2 12 เศษ 2
5)
2| สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี |3
แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 171 แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6
บทที่ 1 | ห.ร.ม. และ ค.ร.น. บทที่ 1 | ห.ร.ม. และ ค.ร.น.
3) แต้วต้องก�รบรรจุสบู่เหลวใส่ขวด ขวดละ 150 มิลลิลิตร จำ�นวน 24 ขวด 1 ตอบคำ�ถ�ม
แต้วต้องเตรียมสบู่เหลวอย่�งน้อยกี่มิลลิลิตร
วิธีทำา แต้วบรรจุสบู่เหลวใส่ขวด ขวดละ 150 มิลลิลิตร
..................................................................................................................................................
1) 14 เป็นตัวประกอบของ 28 หรือไม่ เพร�ะเหตุใด
ต้องก�รสบู่เหลว 24 ขวด
..................................................................................................................................................
เป็น เพร�ะ 14 ห�ร 28 ได้ลงตัว
.......................................................................................................................................................
ต้องใช้สบู่เหลว 24 × 150 = 3,600 มิลลิลิตร
..................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
ดังนั้น แต้วต้องเตรียมสบู่เหลวอย่�งน้อย 3,600 มิลลิลิตร
..................................................................................................................................................
ตอบ ๓,๖๐๐ มิลลิลิตร
..................................................................................................................................................
2) 8 และ 48 เป็นตัวประกอบของ 48 หรือไม่ เพร�ะเหตุใด

4) น้ำ�ผลไม้ 100 กล่อง จัดเป็นแพ็ค แพ็คละ 4 กล่อง ได้กี่แพ็ค
เป็น เพร�ะ 8 และ 48 ห�ร 48 ได้ลงตัว
.......................................................................................................................................................
วิธีทำา น้ำ�ผลไม้ 100 กล่อง
..................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
จัดเป็นแพ็ค แพ็คละ 4 กล่อง
..................................................................................................................................................
จัดได้ 100 ÷ 4 = 25 แพ็ค
..................................................................................................................................................
ดังนั้น จัดน้ำ�ผลไม้ได้ 25 แพ็ค
..................................................................................................................................................
ตอบ ๒๕ แพ็ค
..................................................................................................................................................
3) 2, 3, 4, 6 และ 8 เป็นตัวประกอบของ 16 หรือไม่ เพร�ะเหตุใด
ไม่ เนื่องจ�ก 2, 4 และ 8 เป็นตัวประกอบของ 16 เพร�ะ 2, 4 และ 8 ห�ร 16 ได้ลงตัว
.......................................................................................................................................................
5) ป้�ต๋อยทำ�ขนมตะโก้ 54 ชิ้น จัดใส่กล่อง กล่องละเท่� ๆ กัน ได้ 18 กล่อง แต่ 3 และ 6 ไม่เป็นตัวประกอบของ 16 เพร�ะ 3 และ 6 ห�ร 16 ไม่ลงตัว
.......................................................................................................................................................
แต่ละกล่องมีขนมตะโก้กี่ชิ้น
วิธีทำา ป้�ต๋อยทำ�ขนมตะโก้ 54 ชิ้น
..................................................................................................................................................
จัดใส่กล่อง กล่องละเท่� ๆ กัน ได้ 18 กล่อง
..................................................................................................................................................
แต่ละกล่องมีขนมตะโก้ 54 ÷ 18 = 3 ชิ้น
..................................................................................................................................................
4) จำ�นวนนับตั้งแต่ 20 ถึง 50 จำ�นวนใดบ้�งที่มี 7 เป็นตัวประกอบ
ดังนั้น แต่ละกล่องมีขนมตะโก้ 3 ชิ้น
.................................................................................................................................................. 21, 28, 35, 42 และ 49
.......................................................................................................................................................
ตอบ ๓ ชิ้น
..................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2 ห�ตัวประกอบทั้งหมดของจำ�นวนที่กำ�หนด
1, 2, 3, 4, 5, 6, 10,
1, 2, 11 และ 22
12, 15, 20, 30 และ 60
22 60
1 และ 37 1, 2, 4, 17, 34 และ 68
37 68
1, 2, 3, 4, 6, 8, 9, 12, 18,
1, 3, 13 และ 39
24, 36 และ 72
39 72
1, 2, 23 และ 46 1, 3, 5, 15, 25 และ 75
46 75
1, 2, 3, 6, 9, 18, 27 และ 54 1, 3, 9, 27 และ 81
1, 2, 3, 4, 6, 8, 12, 16,
59 1 และ 59 96
24, 32, 48 และ 96
54 81
แบบฝึกหัด 1.3 2 ระบุว่�จำ�นวนนับที่กำ�หนดเป็นจำ�นวนเฉพ�ะหรือไม่ โดยเขียน ลงในต�ร�ง พร้อมแสดงเหตุผล
1 เติมคำ�ตอบ พร้อมเขียน ใน จำานวนเฉพาะ

ข้อ จำานวนนับ เหตุผล
เป็น ไม่เป็น
1) 19 มีตัวประกอบเพียง 2 จำ�นวน คือ 1 และ 19
1 และ 17
1) ตัวประกอบทั้งหมดของ 17 ได้แก่ .....................................................................................
2) 21 มีตัวประกอบ 4 จำ�นวน ได้แก่ 1, 3, 7 และ 21
17 เป็นจำ�นวนเฉพ�ะ ไม่เป็นจำ�นวนเฉพ�ะ
มีตัวประกอบเพียง 2 จำ�นวน คือ 1 และ 17

เพร�ะ ................................................................................................................................

1, 2, 13 และ 26
2) ตัวประกอบทั้งหมดของ 26 ได้แก่ .....................................................................................
5) 87 มีตัวประกอบ 4 จำ�นวน ได้แก่ 1, 3, 29 และ 87
มีตัวประกอบม�กกว่� 2 จำ�นวน
เพร�ะ ................................................................................................................................
3 จำ�นวนนับตั้งแต่ 1 ถึง 100 มีจำ�นวนเฉพ�ะกี่จำ�นวน ได้แก่จำ�นวนใดบ้�ง
1, 3, 11 และ 33
3) ตัวประกอบทั้งหมดของ 33 ได้แก่ ..................................................................................... มี 25 จำ�นวน ได้แก่ 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41, 43, 47,
....................................................................................................................................................
53, 59, 61, 67, 71, 73, 79, 83, 89 และ 97
.....................................................................................................................................................
มีตัวประกอบม�กกว่� 2 จำ�นวน
เพร�ะ ................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1 และ 89
4) ตัวประกอบทั้งหมดของ 89 ได้แก่ ..................................................................................... .....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
มีตัวประกอบเพียง 2 จำ�นวน คือ 1 และ 89
เพร�ะ ................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
แบบฝึกหัด 1.4 2 เติมคำ�ตอบ
1 ข้อคว�มต่อไปนี้ ถูกหรือผิด เพร�ะเหตุใด 29

1) ตัวประกอบเฉพ�ะของ 29 ได้แก่ .......................................................................................
1) 11 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะของ 88
5 และ 11
2) ตัวประกอบเฉพ�ะของ 55 ได้แก่ ........................................................................................
ถูก เพร�ะ 11 เป็นตัวประกอบของ 88 และ 11 เป็นจำ�นวนเฉพ�ะ
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
2 และ 31
3) ตัวประกอบเฉพ�ะของ 62 ได้แก่ .......................................................................................
2) 57 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะของ 57
ผิด เพร�ะ 57 เป็นตัวประกอบของ 57 แต่ 57 ไม่เป็นจำ�นวนเฉพ�ะ
..................................................................................................................................................... 2 และ 19
4) ตัวประกอบเฉพ�ะของ 76 ได้แก่ ......................................................................................
.....................................................................................................................................................
2 และ 5
5) ตัวประกอบเฉพ�ะของ 100 ได้แก่ ....................................................................................
3) 3 และ 23 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะของ 69
3 เติมคำ�ตอบข้อละ 2 จำ�นวน
ถูก เพร�ะ 3 และ 23 เป็นตัวประกอบของ 69 และ 3 กับ 23 เป็นจำ�นวนเฉพ�ะ
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
6 12 (ซึ่งเป็นพหุคูณของ 6)
1) จำ�นวนนับที่มี 2 และ 3 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะ เช่น ................................................................
4) 35 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะที่ม�กที่สุดของ 70 15 30 (ซึ่งเป็นพหุคูณของ 15)

ผิด เพร�ะ 35 เป็นตัวประกอบของ 70 แต่ 35 ไม่เป็นจำ�นวนเฉพ�ะ
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
5) จำ�นวนเฉพ�ะทุกจำ�นวนมีตัวประกอบเฉพ�ะเพียงสองจำ�นวน คือ 1 กับ ตัวมันเอง 70 140 (ซึ่งเป็นพหุคูณของ 70)

4) จำ�นวนนับที่มี 2, 5 และ 7 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะ เช่น ..........................................................
ผิด เพร�ะ 1 ไม่เป็นจำ�นวนเฉพ�ะ
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
5) จำ�นวนนับที่มี 2, 3 และ 11 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะ เช่น ..........................................................
10 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 11
แบบฝึกหัด 1.5 2 แสดงก�รแยกตัวประกอบของจำ�นวนนับโดยใช้ก�รคูณ
1 ก�รแยกตัวประกอบของจำ�นวนนับต่อไปนี้ถูกต้องหรือไม่ เพร�ะเหตุใด 1) 18 ตัวอย่�ง 2) 26
1) 12 = 2 × 6 18 = 2 × 9
......................................................................... 26 = 2 × 13
.........................................................................
= 2×3×3
......................................................................... ดังนั้น 26 = 2 × 13
.........................................................................
ไม่ถูกต้อง เพร�ะ 6 ไม่เป็นตัวประกอบเฉพ�ะของ 12
.....................................................................................................................................................
ดังนั้น 18 = 2 × 3 × 3
......................................................................... .........................................................................
2) 28 = 1 × 2 × 2 × 7 ......................................................................... .........................................................................

..................................................................................................................................................... ......................................................................... .........................................................................
3) 42 = 2 × 3 × 7 3) 32 ตัวอย่�ง 4) 42 ตัวอย่�ง
32 = 4 × 8
......................................................................... 42 = 6 × 7
.........................................................................
ถูกต้อง เพร�ะ 2, 3 และ 7 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะของ 42
.....................................................................................................................................................
= 2×2×2×4
......................................................................... = 2×3×7
.........................................................................
4) 87 = 3 × 29 = 2×2×2×2×2
......................................................................... ดังนั้น 42 = 2 × 3 × 7
.........................................................................
ถูกต้อง เพร�ะ 3 และ 29 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะของ 87

..................................................................................................................................................... ดังนั้น 32 = 2 × 2 × 2 × 2 × 2
......................................................................... .........................................................................
......................................................................... .........................................................................
5) 135 = 3 × 3 × 3 × 5
ถูกต้อง เพร�ะ 3 และ 5 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะของ 135
..................................................................................................................................................... 5) 88 ตัวอย่�ง 6) 124 ตัวอย่�ง
88 = 8 × 11
......................................................................... 124 = 4 × 31
.........................................................................
6) 180 = 2 × 2 × 5 × 9 = 2 × 4 × 11
......................................................................... = 2 × 2 × 31
.........................................................................

..................................................................................................................................................... = 2 × 2 × 2 × 11
......................................................................... ดังนั้น 124 = 2 × 2 × 31
.........................................................................
ดังนั้น 88 = 2 × 2 × 2 × 11
......................................................................... .........................................................................
7) 182 = 2 × 91 ......................................................................... .........................................................................

.....................................................................................................................................................
3 แสดงก�รแยกตัวประกอบของจำ�นวนนับโดยใช้ก�รห�ร 4 เขียนจำ�นวนนับที่กำ�หนดในรูปก�รแยกตัวประกอบ
ตัวอย่�ง
1) 20 2) 48
2 20
......................................................................... 3 48
.........................................................................
2 16 72 171
2 10
......................................................................... 2 8
.........................................................................
2 4
5
......................................................................... 2
.........................................................................
ดังนั้น 20 = 2 × 2 × 5
......................................................................... ดังนั้น 48 = 2 × 2 × 2 × 2 × 3
.........................................................................
......................................................................... ......................................................................... 72 = 2 × 2 × 2 × 3 × 3 171 = 3 × 3 × 19
3) 56 4) 63
2 56
......................................................................... 7 63
.........................................................................
2 28
......................................................................... 3 9
.........................................................................
2 14
192
......................................................................... 3
.........................................................................
7
......................................................................... ดังนั้น 63 = 3 × 3 × 7
.........................................................................
ดังนั้น 56 = 2 × 2 × 2 × 7
......................................................................... .........................................................................
5) 75 6) 102
192 = 2 × 2 × 2 × 2 × 2 × 2 × 3
5 75
......................................................................... 2 102
.........................................................................
5 15
......................................................................... 3 51
.........................................................................
3
......................................................................... 17
......................................................................... 104
ดังนั้น 75 = 3 × 5 × 5
......................................................................... ดังนั้น 102 = 2 × 3 × 17
.........................................................................
168
......................................................................... .........................................................................
7) 147 8) 156
104 = 2 × 2 × 2 × 13
7 147
......................................................................... 3 156
.........................................................................
7 21
......................................................................... 2 52
......................................................................... 168 = 2 × 2 × 2 × 3 × 7
3
......................................................................... 2 26
.........................................................................
ดังนั้น 147 = 3 × 7 × 7
......................................................................... 13
.........................................................................
......................................................................... ดังนั้น 156 = 2 × 2 × 3 × 13

.........................................................................
แบบฝึกหัด 1.6 4 48 และ 64
วิธีทำา จำ�นวนนับที่ห�ร 48 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12, 16, 24 และ 48

................................................................................................................................................
หา ห.ร.ม. ของจำานวนที่กำาหนด โดยการหาตัวหารร่วม
จำ�นวนนับที่ห�ร 64 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 4, 8, 16, 32 และ 64
................................................................................................................................................
1 15 และ 50 ตัวห�รร่วมของ 48 และ 64 ได้แก่ 1, 2, 4, 8 และ 16
................................................................................................................................................
วิธีทำา จำ�นวนนับที่ห�ร 15 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 3, 5 และ 15

................................................................................................................................................ ตัวห�รร่วมที่ม�กที่สุดของ 48 และ 64 คือ 16
................................................................................................................................................
จำ�นวนนับที่ห�ร 50 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 5, 10, 25 และ 50

................................................................................................................................................ ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 48 และ 64 คือ 16
................................................................................................................................................
ตัวห�รร่วมของ 15 และ 50 ได้แก่ 1 และ 5

................................................................................................................................................ ตอบ ๑๖
................................................................................................................................................
ตัวห�รร่วมที่ม�กที่สุดของ 15 และ 50 คือ 5

................................................................................................................................................
ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 15 และ 50 คือ 5
................................................................................................................................................
ตอบ ๕ 5 6, 12 และ 18

................................................................................................................................................
2 27 และ 72
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................ จำ�นวนนับที่ห�ร 18 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 3, 6, 9 และ 18
................................................................................................................................................
จำ�นวนนับที่ห�ร 72 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 3, 4, 6, 8, 9, 12, 18, 24, 36 และ 72
................................................................................................................................................ ตัวห�รร่วมของ 6, 12 และ 18 ได้แก่ 1, 2, 3 และ 6
................................................................................................................................................
ตัวห�รร่วมของ 27 และ 72 ได้แก่ 1, 3 และ 9
................................................................................................................................................ ตัวห�รร่วมที่ม�กที่สุดของ 6, 12 และ 18 คือ 6
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................ ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 6, 12 และ 18 คือ 6
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................ ตอบ ๖
ตอบ ๙
6 14, 28 และ 25
3 26 และ 39
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................ จำ�นวนนับที่ห�ร 28 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 4, 7, 14 และ 28
................................................................................................................................................
จำ�นวนนับที่ห�ร 39 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 3, 13 และ 39
................................................................................................................................................ จำ�นวนนับที่ห�ร 25 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 5 และ 25
................................................................................................................................................
ตัวห�รร่วมของ 26 และ 39 ได้แก่ 1 และ 13
................................................................................................................................................ ตัวห�รร่วมของ 14, 28 และ 25 ได้แก่ 1
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................ ตัวห�รร่วมที่ม�กที่สุดของ 14, 28 และ 25 คือ 1
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................ ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 14, 28 และ 25 คือ 1
................................................................................................................................................
ตอบ ๑๓ ตอบ ๑
7 16, 44 และ 36 แบบฝึกหัด 1.7
วิธีทำา จำ�นวนนับที่ห�ร 16 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 4, 8 และ 16

................................................................................................................................................ หา ห.ร.ม. ของจำานวนที่กำาหนด โดยการแยกตัวประกอบ

................................................................................................................................................
จำ�นวนนับที่ห�ร 36 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 3, 4, 6, 9, 12, 18 และ 36 1 18 และ 27
................................................................................................................................................
ตัวห�รร่วมของ 16, 44 และ 36 ได้แก่ 1, 2 และ 4
................................................................................................................................................ วิ.................................................................................................................................................
ธีทำา 18 = 2 × 3 × 3
ตัวห�รร่วมที่ม�กที่สุดของ 16, 44 และ 36 คือ 4

................................................................................................................................................ 27 = 3 × 3 × 3
.................................................................................................................................................
ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 16, 44 และ 36 คือ 4
................................................................................................................................................ ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 18 และ 27 คือ 3 × 3 = 9
.................................................................................................................................................
ตอบ ๔
ตอบ ๙
.................................................................................................................................................
8 20, 30 และ 40
วิธีทำา จำ�นวนนับที่ห�ร 20 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 4, 5, 10 และ 20

................................................................................................................................................ 2 30 และ 45
จำ�นวนนับที่ห�ร 30 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 3, 5, 6, 10, 15 และ 30
................................................................................................................................................
วิ.................................................................................................................................................
ธีทำา 30 = 2 × 3 × 5
................................................................................................................................................
45 = 3 × 3 × 5
.................................................................................................................................................
ตัวห�รร่วมของ 20, 30 และ 40 ได้แก่ 1, 2, 5 และ 10
................................................................................................................................................
ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 30 และ 45 คือ 3 × 5 = 15
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
ตอบ ๑๕
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
ตอบ ๑๐
9 24, 32 และ 88 3 56 และ 70
วิธีทำา จำ�นวนนับที่ห�ร 24 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12 และ 24

................................................................................................................................................ วิ.................................................................................................................................................
ธีทำา 56 = 2 × 2 × 2 × 7

................................................................................................................................................ 70 = 2 × 5 × 7
.................................................................................................................................................

................................................................................................................................................ ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 56 และ 70 คือ 2 × 7 = 14
.................................................................................................................................................
ตัวห�รร่วมของ 24, 32 และ 88 ได้แก่ 1, 2, 4 และ 8

................................................................................................................................................ ตอบ ๑๔
.................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
ตอบ ๘
4 12, 16 และ 32 7 72, 80 และ 144
วิธีทำา 1212 == 22××22××33

................................................................................................................................................. วิธีทำา 72 = 2 × 2 × 2 × 3 × 3
.................................................................................................................................................
1616 == 22××22××22××22
................................................................................................................................................. 80 = 2 × 2 × 2 × 2 × 5
.................................................................................................................................................
3232 == 22××22××22××22××22
................................................................................................................................................. 144 = 2 × 2 × 2 × 2 × 3 × 3
.................................................................................................................................................
ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 12, 16 และ 32 คือ 2 × 2 = 4
................................................................................................................................................. ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 72, 80 และ 144 คือ 2 × 2 × 2 = 8
.................................................................................................................................................
ตอบ ๔
................................................................................................................................................. ตอบ ๘
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
8 55, 110 และ 130

5 24, 36 และ 42
วิธีทำา 55 = 5 × 11
.................................................................................................................................................
วิธีทำา 2424 == 22××22××22××33
.................................................................................................................................................
110 = 2 × 5 × 11
.................................................................................................................................................
3636 == 22××22××33××33
.................................................................................................................................................
130 = 2 × 5 × 13
.................................................................................................................................................
4242 == 22××33××77
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
ตอบ ๕
.................................................................................................................................................
ตอบ ๖
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
9 132, 156 และ 180

6 63, 105 และ 147
วิธีทำา 132 = 2 × 2 × 3 × 11
.................................................................................................................................................
วิธีทำา 6363 == 33××33××77
.................................................................................................................................................
156 = 2 × 2 × 3 × 13
.................................................................................................................................................
105
105 == 33××55××77
.................................................................................................................................................
180 = 2 × 2 × 3 × 3 × 5
.................................................................................................................................................
147
147 == 33××77××77
.................................................................................................................................................
ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 132, 156 และ 180 คือ 2 × 2 × 3 = 12
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
ตอบ ๑๒
.................................................................................................................................................
ตอบ ๒๑
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
แบบฝึกหัด 1.8 4 30, 90 และ 165

หา ห.ร.ม. ของจำานวนที่กำาหนด โดยการหาร
วิธีทำา 5 30 90 165
.................................................................................................................................................
3 6 18 33
.................................................................................................................................................
1 90 และ 81
ตัวอย่�ง 2 6 11
.................................................................................................................................................
วิธีทำา 9 90 81
................................................................................................................................................. ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 30, 90 และ 165 คือ 5 × 3 = 15
.................................................................................................................................................
10 9
................................................................................................................................................. ตอบ ๑๕
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................
ตอบ ๙
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
5 180, 240 และ 330
วิธีทำา 10 180 240 330
.................................................................................................................................................
2 36 และ 144
ตัวอย่�ง 3 18 24 33
.................................................................................................................................................
วิธีทำา 6 36 144
................................................................................................................................................. 6 8 11
.................................................................................................................................................
6 6 24
.................................................................................................................................................
1 4
................................................................................................................................................. ตอบ ๓๐
.................................................................................................................................................
ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 36 และ 144 คือ 6 × 6 = 36
................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................
ตอบ ๓๖
.................................................................................................................................................
6 42, 168 และ 210

3 9, 15 และ 24
วิธีทำา 6 42 168 210
.................................................................................................................................................
วิธีทำา 3 9 15 24
................................................................................................................................................. 7 7 28 35
.................................................................................................................................................
3 5 8
................................................................................................................................................. 1 4 5
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
ตอบ ๓
................................................................................................................................................. ตอบ ๔๒
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................
แบบฝึกหัด 1.9 4 12 และ 15
หา ค.ร.น. ของจำานวนที่กำาหนด โดยการหาผลคูณร่วม วิธีทำา จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 12 ได้แก่ 12, 24, 36, 48, 60, 72, 84, 96, 108, 120, ...
.................................................................................................................................................
จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 15 ได้แก่ 15, 30, 45, 60, 75, 90, 105, 120, ...
.................................................................................................................................................
1 4 และ 7 จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณร่วมของ 12 และ 15 ได้แก่ 60, 120, ...
.................................................................................................................................................
วิธีทำา จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 4 ได้แก่ 4, 8, 12, 16, 20, 24, 28, 32, 36, 40, 44, 48, 52, 56, ...
................................................................................................................................................. ซึ่งผลคูณร่วมที่น้อยที่สุดของ 12 และ 15 คือ 60
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ดังนั้น ค.ร.น. ของ 12 และ 15 คือ 60
.................................................................................................................................................
จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณร่วมของ 4 และ 7 ได้แก่ 28, 56, ...
................................................................................................................................................. ตอบ ๖๐
.................................................................................................................................................
ซึ่งผลคูณร่วมที่น้อยที่สุดของ 4 และ 7 คือ 28
.................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 4 และ 7 คือ 28
.................................................................................................................................................
ตอบ ๒๘ 5 3, 5 และ 6
วิธีทำา จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 3 ได้แก่ 3, 6, 9, 12, 15, 18, 21, 24, 27, 30, 33, 36,
.................................................................................................................................................
2 6 และ 10 39, 42, 45, 48, 51, 54, 57, 60, ...
จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 5 ได้แก่ 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, ...
.................................................................................................................................................
วิธีทำา จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 6 ได้แก่ 6, 12, 18, 24, 30, 36, 42, 48, 54, 60, ...
................................................................................................................................................. จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 6 ได้แก่ 6, 12, 18, 24, 30, 36, 42, 48, 54, 60, ...
.................................................................................................................................................
จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 10 ได้แก่ 10, 20, 30, 40, 50, 60, ...
................................................................................................................................................. จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณร่วมของ 3, 5 และ 6 ได้แก่ 30, 60, ...
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ซึ่งผลคูณร่วมที่น้อยที่สุดของ 3, 5 และ 6 คือ 30
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ดังนั้น ค.ร.น. ของ 3, 5 และ 6 คือ 30
.................................................................................................................................................
ตอบ ๓๐
.................................................................................................................................................
ตอบ ๓๐
6 2, 7 และ 10
3 5 และ 9
วิธีทำา จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 2 ได้แก่ 2, 4, 6, 8, ..., 64, 66, 68, 70, ..., 136, 138, 140, ...
.................................................................................................................................................
วิธีทำา จำจำ��นวนนั
นวนนับบทีที่เป็่เป็นนผลคู
ผลคูณณของ 5 ได้
ของ 5 ได้แแก่ก่ 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60,
5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60,
................................................................................................................................................. จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 7 ได้แก่ 7, 14, 21, 28, ..., 70, 77, 84, 91, ..., 126, 133, 140, ...
65, 70, 75, 80, 85, 90, ...
65, 70, 75, 80, 85, 90, ... .................................................................................................................................................
จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 9 ได้แก่ 9, 18, 27, 36, 45, 54, 63, 72, 81, 90, ...
................................................................................................................................................. จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 10 ได้แก่ 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, ..., 120, 130, 140, ...
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณร่วมของ 2, 7 และ 10 ได้แก่ 70, 140, ...
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ซึ่งผลคูณร่วมที่น้อยที่สุดของ 2, 7 และ 10 คือ 70
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ดังนั้น ค.ร.น. ของ 2, 7 และ 10 คือ 70
.................................................................................................................................................
ตอบ ๔๕ ตอบ ๗๐
7 8, 9 และ 12 แบบฝึกหัด 1.10

หา ค.ร.น. ของจำานวนที่กำาหนด โดยการแยกตัวประกอบ
ของ 8 ได้แแก่ก่ 8, 16, 24, 32, 40, 48, 56, 64, 72, 80, 88, 96,
8, 16, 24, 32, 40, 48, 56, 64, 72, 80, 88, 96,
.................................................................................................................................................
104, 112, 120, 128, 136, 144, ...
104, 112, 120, 128, 136, 144, ...
จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 9 ได้แก่ 9, 18, 27, 36, 45, 54, 63, 72, 81, 90, 99, 108,
................................................................................................................................................. 1 9 และ 15
117, 126, 135, 144, ...
117, 126, 135, 144, ...
จำจำ��นวนนั
ของ 12 ได้แแก่ก่ 12, 24, 36, 48, 60, 72, 84, 96, 108, 120, 132, 144, ...
12, 24, 36, 48, 60, 72, 84, 96, 108, 120, 132, 144, ...
................................................................................................................................................. วิธีทำา 9 = 3×3
..................................................................................................................................................
จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณร่วมของ 8, 9 และ 12 ได้แก่ 72, 144, ...
................................................................................................................................................. 15 = 3 × 5
..................................................................................................................................................
ซึ่งผลคูณร่วมที่น้อยที่สุดของ 8, 9 และ 12 คือ 72
................................................................................................................................................. ดังนั้น ค.ร.น. ของ 9 และ 15 คือ 3 × 3 × 5 = 45
..................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 8, 9 และ 12 คือ 72 ตอบ ๔๕

..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
ตอบ ๗๒ ..................................................................................................................................................
8 20, 25 และ 50
ของ 20 ได้แแก่ก่ 20, 40, 60, 80, 100, 120, 140, 160, 180, 200, ...
20, 40, 60, 80, 100, 120, 140, 160, 180, 200, ...
................................................................................................................................................. 2 10 และ 25
................................................................................................................................................. วิธีทำา 10 = 2 × 5
..................................................................................................................................................
จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 50 ได้แก่ 50, 100, 150, 200, ...
................................................................................................................................................. 25 = 5 × 5
..................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ดังนั้น ค.ร.น. ของ 10 และ 25 คือ 2 × 5 × 5 = 50
..................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ตอบ ๕๐
..................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 20, 25 และ 50 คือ 100

................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
ตอบ ๑๐๐
9 10, 15 และ 20
3 24 และ 60
ของ 10 ได้แแก่ก่ 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 110, 120, ...
10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 110, 120, ...
.................................................................................................................................................
วิธีทำา 24 = 2 × 2 × 2 × 3
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
60 = 2 × 2 × 3 × 5
..................................................................................................................................................
จำ�นวนนับที่เป็นผลคูณของ 20 ได้แก่ 20, 40, 60, 80, 100, 120, ...
.................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 24 และ 60 คือ 2 × 2 × 2 × 3 × 5 = 120
..................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ตอบ ๑๒๐
..................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 10, 15 และ 20 คือ 60
.................................................................................................................................................
ตอบ ๖๐
4 49 และ 84 7 15, 30 และ 40
วิธีทำา 49 = 7 × 7
.................................................................................................................................................. วิธีทำา 15 = 3 × 5
..................................................................................................................................................
84 = 2 × 2 × 3 × 7
.................................................................................................................................................. 30 = 2 × 3 × 5
..................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 49 และ 84 คือ 2 × 2 × 3 × 7 × 7 = 588
.................................................................................................................................................. 40 = 2 × 2 × 2 × 5
..................................................................................................................................................
ตอบ ๕๘๘ ดังนั้น ค.ร.น. ของ 15, 30 และ 40 คือ 2 × 2 × 2 × 3 × 5 = 120
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................. ตอบ ๑๒๐
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
5 6, 16 และ 24 8 27, 54 และ 162

วิธีทำา 6 = 2×3
.................................................................................................................................................. วิธีทำา 27 = 3 × 3 × 3
..................................................................................................................................................
16 = 2 × 2 × 2 × 2
.................................................................................................................................................. 54 = 2 × 3 × 3 × 3
..................................................................................................................................................
24 = 2 × 2 × 2 × 3
.................................................................................................................................................. 162 = 2 × 3 × 3 × 3 × 3
..................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 6, 16 และ 24 คือ 2 × 2 × 2 × 2 × 3 = 48
.................................................................................................................................................. ดังนั้น ค.ร.น. ของ 27, 54 และ 162 คือ 2 × 3 × 3 × 3 × 3 = 162
..................................................................................................................................................
ตอบ ๔๘
.................................................................................................................................................. ตอบ ๑๖๒
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
6 12, 20 และ 28 9 45, 180 และ 720

วิธีทำา 12 = 2 × 2 × 3
.................................................................................................................................................. วิธีทำา 45 = 3 × 3 × 5
..................................................................................................................................................
20 = 2 × 2 × 5
.................................................................................................................................................. 180 = 2 × 2 × 3 × 3 × 5
..................................................................................................................................................
28 = 2 × 2 × 7
.................................................................................................................................................. 720 = 2 × 2 × 2 × 2 × 3 × 3 × 5
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................. ดังนั้น ค.ร.น. ของ 45, 180 และ 720 คือ 2 × 2 × 2 × 2 × 3 × 3 × 5 = 720
..................................................................................................................................................
ตอบ ๔๒๐
.................................................................................................................................................. ตอบ ๗๒๐
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
4) 14, 28 และ 35
1 ห� ค.ร.น. ของจำ�นวนที่กำ�หนด โดยก�รห�ร วิธีทำา 7 14 28 35
.....................................................................................................................................................
2 2 4 5
.....................................................................................................................................................
1) 24 และ 30
1 2 5
.....................................................................................................................................................
วิ ธ ท
ี า
ำ 6 24 30
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
4 5
.....................................................................................................................................................
ตอบ ๑๔๐
.....................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 24 และ 30 คือ 6 × 4 × 5 = 120
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
ตอบ ๑๒๐
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
5) 20, 24 และ 50
วิธีทำา 2 20 24 50
.....................................................................................................................................................
2) 72 และ 60
5 10 12 25
.....................................................................................................................................................
วิ ธ ท
ี า
ำ 6 72 60
.....................................................................................................................................................
2 2 12 5
.....................................................................................................................................................
2 12 10
.....................................................................................................................................................
1 6 5
.....................................................................................................................................................
6 5
.....................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 20, 24 และ 50 คือ 2 × 5 × 2 × 1 × 6 × 5 = 600
.....................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 72 และ 60 คือ 6 × 2 × 6 × 5 = 360
.....................................................................................................................................................
ตอบ ๖๐๐
.....................................................................................................................................................
ตอบ ๓๖๐
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
6) 22, 88 และ 132

3) 32 และ 48 ตัวอย่�ง
ตัวอย่�ง วิธีทำา 2 22 88 132
.....................................................................................................................................................
วิ ธ ท
ี า
ำ 8 32 48
.....................................................................................................................................................
11 11 44 66
.....................................................................................................................................................
2 4 6
.....................................................................................................................................................
2 1 4 6
.....................................................................................................................................................
2 3
.....................................................................................................................................................
1 2 3
.....................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 32 และ 48 คือ 8 × 2 × 2 × 3 = 96
.....................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 22, 88 และ 132 คือ 2 × 11 × 2 × 1 × 2 × 3 = 264
.....................................................................................................................................................
ตอบ ๙๖
.....................................................................................................................................................
ตอบ ๒๖๔
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
7) 16, 27 และ 36 แบบฝึกหัด 1.12

วิ ธ ท
ี า
ำ 9 16 27 36
..................................................................................................................................................... แสดงวิธีหาคำาตอบ
4 16 3 4
.....................................................................................................................................................
1 แก้วต�มีเหรียญหนึ่งบ�ท 132 เหรียญ เหรียญห้�บ�ท 154 เหรียญ และเหรียญสิบบ�ท
4 3 1
..................................................................................................................................................... 176 เหรียญ แก้วต�ต้องก�รจัดเงินเหรียญใส่ถุง ให้แต่ละถุงมีจำ�นวนเหรียญเท่� ๆ กัน
..................................................................................................................................................... และเป็นเหรียญชนิดเดียวกัน โดยให้ได้จำ�นวนถุงน้อยที่สุด จะจัดได้ทั้งหมดกี่ถุง
ถุงละกี่เหรียญ
ตอบ ๔๓๒
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
วิธีคิด ต้องก�รให้ได้จำ�นวนถุงน้อยที่สุด จึงห�จำ�นวนเหรียญที่ม�กที่สุดในแต่ละถุง
โดยห� ห.ร.ม. ของ 132, 154 และ 176 แล้วห�จำ�นวนถุงที่ใส่เหรียญแต่ละชนิด
โดยนำ�จำ�นวนเหรียญแต่ละชนิดที่มีอยู่ ห�รด้วยจำ�นวนเหรียญที่ม�กที่สุดในแต่ละถุง
8) 15, 21 และ 31
วิธีทำา 3 15 21 31
.....................................................................................................................................................
5 7 31
.....................................................................................................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 15, 21 และ 31 คือ 3 × 5 × 7 × 31 = 3,255
..................................................................................................................................................... วิธีทำา ห�จำ�นวนเหรียญที่ม�กที่สุด ที่จัดใส่ในแต่ละถุง
..................................................................................................................................................
ตอบ ๓,๒๕๕
..................................................................................................................................................... โดยห� ห.ร.ม. ของ 132, 154 และ 176
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................... ตัวอย่�ง 2 132 154 176

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................... 11 66 77 88
..................................................................................................................................................
6 7 8
..................................................................................................................................................
จะได้ ห.ร.ม. ของ 132, 154 และ 176 คือ 2 × 11 = 22
..................................................................................................................................................
แสดงว่� แก้วต�จัดเหรียญใส่ถุงได้ม�กที่สุดถุงละ 22 เหรียญ
..................................................................................................................................................
2 ข้อคว�มต่อไปนี้ถูกหรือผิด เพร�ะเหตุใด
โดย จัดเหรียญหนึ่งบ�ทได้ 132 ÷ 22 = 6 ถุง
..................................................................................................................................................
10 และ 12 เป็นจำ�นวนนับเพียงสองจำ�นวนเท่�นั้นที่มี ห.ร.ม. เป็น 2
จัดเหรียญห้�บ�ทได้ 154 ÷ 22 = 7 ถุง
..................................................................................................................................................
และมี ค.ร.น. เป็น 60
จัดเหรียญสิบบ�ทได้ 176 ÷ 22 = 8 ถุง
..................................................................................................................................................
ผิด เพร�ะ จ�กคว�มสัมพันธ์ระหว่�ง ห.ร.ม. กับ ค.ร.น. ของจำ�นวนนับ 2 จำ�นวน

..................................................................................................................................................... แสดงว่� จัดเหรียญใส่ถุงได้ทั้งหมด 6 + 7 + 8 = 21 ถุง
..................................................................................................................................................
จะได้ว่� 2 × 60 = 120 ซึ่งจำ�นวนนับ 2 จำ�นวนที่นำ�ม�คูณกันแล้วได้ผลคูณเป็น 120

..................................................................................................................................................... ดังนั้น แก้วต�จัดเหรียญใส่ถุงได้ทั้งหมด 21 ถุง ถุงละ 22 เหรียญ
..................................................................................................................................................
และมี ห.ร.ม. เป็น 2 และ ค.ร.น. เป็น 60 ยังมีจำ�นวนอื่นอีก เช่น 2 กับ 60

..................................................................................................................................................... ตอบ ๒๑ ถุง ถุงละ ๒๒ เหรียญ
..................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
2 ป�ล์ม โอ๋ และบิว มีขนมปังคนละเท่� ๆ กัน ทั้งส�มคนนำ�ขนมปังส่วนของตนเองที่มีอยู่ทั้งหมด 3 กระเบื้องรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้�กว้�ง 24 เซนติเมตร ย�ว 36 เซนติเมตร ถ้�หน่องต้องก�รใช้กระเบื้อง
ไปแจกเด็ก โดยป�ล์มแจกได้ 20 คน โอ๋แจกได้ 25 คน และ บิวแจกได้ 30 คน ซึ่งเด็กแต่ละคน ขน�ดดังกล่�วนี้ปูให้เป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสที่มีพื้นที่น้อยที่สุด หน่องจะต้องใช้กระเบื้องทั้งหมดกี่แผ่น
ที่ได้รับขนมปังจ�กคนแจกคนเดียวกัน จะได้รับขนมปังเท่�กัน ป�ล์ม โอ๋ และบิวมีขนมปัง ตัวอย่�ง
อย่�งน้อยที่สุดคนละกี่ห่อ วิธีคิด ปูกระเบื้องรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้�ให้เป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสที่มีพื้นที่น้อยที่สุด แสดงว่� ต้องห�
คว�มย�วของด้�นของรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสที่ย�วน้อยที่สุด โดยห� ค.ร.น. ของ 24 และ 36

วิธีคิด ห�จำ�นวนห่อของขนมปังที่น้อยที่สุดที่แต่ละคนมีเท่�กัน โดยห� ค.ร.น. ของ
แล้วจึงห�จำ�นวนกระเบื้อง โดยนำ�พื้นที่ของรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ห�รด้วยพื้นที่ของกระเบื้อง
20, 25 และ 30
รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้� 1 แผ่น
วิ..................................................................................................................................................
ธีทำา ห�คว�มย�วของด้�นของรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสที่มีพื้นที่น้อยที่สุด
วิธีทำา ห�จำ�นวนห่อของขนมปังที่น้อยที่สุดที่แต่ละคนมีเท่�กัน
.................................................................................................................................................. โดยห� ค.ร.น. ของ 24 และ 36
..................................................................................................................................................
โดยห� ค.ร.น. ของ 20, 25 และ 30
.................................................................................................................................................. 6 24 36
..................................................................................................................................................
ตัวอย่�ง 20 = 2 × 2 × 5
.................................................................................................................................................. 2 4 6
..................................................................................................................................................
25 = 5 × 5
.................................................................................................................................................. 2 3
..................................................................................................................................................
30 = 2 × 3 × 5
.................................................................................................................................................. จะได้ ค.ร.น. ของ 24 และ 36 คือ 6 × 2 × 2 × 3 = 72
..................................................................................................................................................
จะได้ ค.ร.น. ของ 20, 25 และ 30 คือ 2 × 2 × 3 × 5 × 5 = 300
.................................................................................................................................................. แสดงว่� รูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสที่มีพื้นที่น้อยที่สุด มีคว�มย�วด้�นละ 72 ซม.
..................................................................................................................................................
ดังนั้น ป�ล์ม โอ๋ และบิว มีขนมปังอย่�งน้อยที่สุดคนละ 300 ห่อ
.................................................................................................................................................. 72 ซม.
..................................................................................................................................................
ตอบ ๓๐๐ ห่อ
.................................................................................................................................................. 36 ซม.
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................. 24 ซม. 72 ซม.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................. เนื่องจ�ก กระเบื้องรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้�มีพื้นที่ 24 × 36 = 864 ตร.ซม.
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................. และรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสมีพื้นที่ 72 × 72 = 5,184 ตร.ซม.
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................. ดังนั้น หน่องจะต้องใช้กระเบื้องทั้งหมด 5,184 ÷ 864 = 6 แผ่น
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................. ตอบ ๖ แผ่น
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
4 ลุงใจมีที่ดินรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้�กว้�ง 28 เมตร และย�ว 40 เมตร ต้องก�รทำ�กำ�แพงล้อมที่ดิน 5 เพ็ญต้องก�รจัดเครื่องเขียนเป็นชุดซึ่งประกอบด้วยป�กก�หมึกสีแดง ป�กก�หมึกสีน้ำ�เงิน

3 ด้�น โดยเว้นด้�นกว้�งไว้ 1 ด้�น และปักเส�ที่มุมทั้งสี่ ให้เส�แต่ละต้นห่�งเท่� ๆ กัน และป�กก�ลบคำ�ผิด อย่�งละ 1 ด้�ม ให้ครบชุดพอดีโดยไม่มีป�กก�เหลือ
ลุงใจจะต้องปักเส�ให้ห่�งกันม�กที่สุดกี่เมตร และใช้เส�ทั้งหมดกี่ต้น ถ้�ป�กก�หมึกสีแดง 1 แพ็ค มี 50 ด้�ม ป�กก�หมึกสีน้ำ�เงิน 1 แพ็ค มี 12 ด้�ม
และป�กก�ลบคำ�ผิด 1 แพ็ค มี 6 ด้�ม เพ็ญจะต้องซื้อป�กก�ทั้งส�มชนิดอย่�งน้อยที่สุด
วิธีคิด ห�ระยะห่�งที่ม�กที่สุดระหว่�งเส�แต่ละต้น โดยห� ห.ร.ม. ของ อย่�งละกี่แพ็ค และจัดได้กี่ชุด
40 ม.
กำ�แพง 28 และ 40 แล้วจึงห�จำ�นวนเส�ที่ใช้ทั้งหมด โดยนำ�จำ�นวนเส�
กำ�แพง
28 ม. วิธีคิด ห�จำ�นวนป�กก�แต่ละชนิดที่เพ็ญซื้ออย่�งน้อยที่สุด โดยห� ค.ร.น. ของ 50, 12 และ 6

กำ�แพง ที่อยู่ด้�นย�ว รวมกับจำ�นวนเส�ที่อยู่ที่ด้�นกว้�ง 1 ด้�น
แล้วนำ�ม�ห�จำ�นวนชุด ซึ่งแต่ละชุดมีชนิดละ 1 ด้�ม โดยนำ�จำ�นวนป�กก�แต่ละชนิด
ที่ซื้อน้อยที่สุด ห�รด้วย 1 จ�กนั้นจึงห�จำ�นวนแพ็ค โดยนำ�จำ�นวนป�กก�แต่ละชนิดที่ซื้อ
ห�รด้วยจำ�นวนป�กก� 1 แพ็ค
วิธีทำา ห�ระยะห่�งที่ม�กที่สุดระหว่�งเส�แต่ละต้น
..................................................................................................................................................
โดยห� ห.ร.ม. ของ 28 และ 40
..................................................................................................................................................
วิธีทำา ห�จำ�นวนป�กก�แต่ละชนิดที่เพ็ญซื้อน้อยที่สุด ซึ่งซื้อเป็นจำ�นวนเท่�กัน
..................................................................................................................................................
ตัวอย่�ง 28 = 2 × 2 × 7
..................................................................................................................................................
โดยห� ค.ร.น. ของ 50, 12 และ 6
..................................................................................................................................................
40 = 2 × 2 × 2 × 5
..................................................................................................................................................
ตัวอย่�ง 50 = 2 × 5 × 5
..................................................................................................................................................
จะได้ ห.ร.ม. ของ 28 และ 40 คือ 2 × 2 = 4
..................................................................................................................................................
12 = 2 × 2 × 3
..................................................................................................................................................
แสดงว่� ลุงใจจะต้องปักเส�แต่ละต้นให้ห่�งกันม�กที่สุด 4 เมตร
..................................................................................................................................................
6 = 2×3
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
40 ม. จะได้ ค.ร.น. ของ 50, 12 และ 6 คือ 2 × 2 × 3 × 5 × 5 = 300
..................................................................................................................................................
4 ม.
..................................................................................................................................................
แสดงว่� เพ็ญซื้อป�กก�น้อยที่สุดชนิดละ 300 ด้�ม
..................................................................................................................................................
28 ม.
..................................................................................................................................................
และ นำ�ม�จัดเป็นชุด แต่ละชุดมีชนิดละ 1 ด้�ม จะจัดได้ 300 ÷ 1 = 300 ชุด
..................................................................................................................................................
4 ม. 4 ม. กำ�หนด แทนเส�
..................................................................................................................................................
โดย เพ็ญจะต้องซื้อป�กก�หมึกสีแดง 300 ÷ 50 = 6 แพ็ค
..................................................................................................................................................
เนื่องจ�ก ทำ�กำ�แพง 3 ด้�น ซึ่งกำ�แพงย�ว 40 + 28 + 40 = 108 เมตร
.................................................................................................................................................. ป�กก�หมึกสีน้ำ�เงิน 300 ÷ 12 = 25 แพ็ค
..................................................................................................................................................
และปักเส�แต่ละต้นห่�งกัน 4 เมตร
.................................................................................................................................................. ป�กก�ลบคำ�ผิด 300 ÷ 6 = 50 แพ็ค
..................................................................................................................................................
แสดงว่� กำ�แพง 3 ด้�น ใช้เส� 108 ÷ 4 = 27 ต้น
..................................................................................................................................................
ดังนั้น เพ็ญจะต้องซื้อป�กก�หมึกสีแดง 6 แพ็ค ป�กก�หมึกสีน้ำ�เงิน 25 แพ็ค
..................................................................................................................................................
และปักเส�แรกที่มุมกำ�แพง 1 ต้น แสดงว่� ใช้เส�ทั้งหมด 27 + 1 = 28 ต้น
..................................................................................................................................................
ป�กก�ลบคำ�ผิด 50 แพ็ค และจัดได้ทั้งหมด 300 ชุด
..................................................................................................................................................
ดังนั้น ลุงใจจะต้องปักเส�ให้ห่�งกันม�กที่สุด 4 เมตร และใช้เส�ทั้งหมด 28 ต้น
..................................................................................................................................................
ตอบ ป�กก�หมึกสีแดง ๖ แพ็ค ป�กก�หมึกสีน้ำ�เงิน ๒๕ แพ็ค ป�กก�ลบคำ�ผิด ๕๐ แพ็ค
..................................................................................................................................................
ตอบ ๔ เมตร และ ๒๘ ต้น
..................................................................................................................................................
และจัดได้ทั้งหมด ๓๐๐ ชุด
..................................................................................................................................................
6 เมย์ต้องก�รทำ�กล่องของขวัญที่มีลักษณะเป็นลูกบ�ศก์ให้มีขน�ดใหญ่ที่สุดเพื่อบรรจุ 7 นักเรียนห้องหนึ่งเป็นช�ย 18 คน และเป็นหญิง 27 คน ครูต้องก�รแบ่งนักเรียนทั้งหมด

ในลังทรงสี่เหลี่ยมมุมฉ�กที่กว้�ง 50 เซนติเมตร ย�ว 90 เซนติเมตร และสูง 60 เซนติเมตร เป็นทีมเพื่อแข่งขันตอบปัญห� โดยทุกทีมมีสม�ชิกทั้งสองเพศ และสม�ชิกเพศเดียวกัน
ให้เต็มลังพอดี เมย์ต้องทำ�กล่องของขวัญให้แต่ละด้�นย�วเท่�ใด และต้องทำ�ทั้งหมดกี่กล่อง มีจำ�นวนเท่�กัน ครูจะแบ่งนักเรียนได้ม�กที่สุดกี่ทีม แต่ละทีมมีช�ยกี่คนและหญิงกี่คน
วิธีคิด ต้องก�รทำ�กล่องของขวัญที่มีลักษณะเป็นลูกบ�ศก์ให้มีขน�ดใหญ่ที่สุด แสดงว่� ต้องห� วิธีคิด ห�จำ�นวนทีมที่แบ่งได้ม�กที่สุด โดยห� ห.ร.ม. ของ 18 และ 27
คว�มย�วของด้�นที่ย�วที่สุดของกล่องของขวัญ โดยห� ห.ร.ม. ของ 50, 90 และ 60 จ�กนั้น แล้วจึงห�จำ�นวนนักเรียนช�ยและจำ�นวนนักเรียนหญิงในแต่ละทีม
ห�จำ�นวนกล่องของขวัญที่ต้องทำ�ทั้งหมด โดยนำ�คว�มสูง คว�มกว้�ง และคว�มย�ว โดยนำ�จำ�นวนนักเรียนช�ยและจำ�นวนนักเรียนหญิง ห�รด้วยจำ�นวนทีมที่แบ่งได้ม�กที่สุด
ของลั
ของลังทรงสี
งทรงสี่เหลี
่เหลี่ย่ยมมุ
มมุมมฉ�ก ห�รด้
ฉ�ก ห�รด้ววยคว�มย�วของด้
ยคว�มย�วของด้��นของกล่
นของกล่อองของขวั
งของขวัญญ เพื
เพื่อ่อได้ได้จจำ�ำ�นวนแถว
นวนแถว
จำจำ��นวนกล่
นวนกล่อองในแต่
งในแต่ลละแถว และจำ
ะแถว และจำ��นวนชั
นวนชั้น้น แล้
แล้ววนำนำ��ทัทั้งหมดม�คู
้งหมดม�คูณณกักันน
วิธีทำา ห�คว�มย�วของด้�นที่ย�วที่สุดของกล่องของขวัญที่มีลักษณะเป็นลูกบ�ศก์
.................................................................................................................................................. วิธีทำา ห�จำ�นวนทีมที่แบ่งได้ม�กที่สุด โดยห� ห.ร.ม. ของ 18 และ 27
..................................................................................................................................................
โดยห� ห.ร.ม. ของ 50, 90 และ 60
.................................................................................................................................................. ตัวอย่�ง 18 = 2 × 3 × 3
..................................................................................................................................................
10 50 90 60
.................................................................................................................................................. 27 = 3 × 3 × 3
..................................................................................................................................................
5 9 6
.................................................................................................................................................. จะได้ ห.ร.ม. ของ 18 และ 27 คือ 3 × 3 = 9
..................................................................................................................................................
จะได้ ห.ร.ม. ของ 50, 90 และ 60 คือ 10
.................................................................................................................................................. แสดงว่� แบ่งนักเรียนได้ม�กที่สุด 9 ทีม
..................................................................................................................................................
แสดงว่� กล่องของขวัญมีคว�มย�วด้�นละ 10 ซม.
.................................................................................................................................................. โดยแต่ละทีมมีนักเรียนช�ย 18 ÷ 9 = 2 คน
..................................................................................................................................................
เนื่องจ�ก บรรจุกล่องของขวัญที่ย�วด้�นละ 10 ซม. ลงในลังทรงสี่เหลี่ยมมุมฉ�ก
.................................................................................................................................................. และมีนักเรียนหญิง 27 ÷ 9 = 3 คน
..................................................................................................................................................
ซึ่ง สูง 60 ซม. กว้�ง 50 ซม. และย�ว 90 ซม.
.................................................................................................................................................. ดังนั้น ครูจะแบ่งนักเรียนได้ม�กที่สุด 9 ทีม แต่ละทีมมีช�ย 2 คน และหญิง 3 คน
..................................................................................................................................................
จะได้ว่� ว�งกล่องซ้อนกันได้ 60 ÷ 10 = 6 ชั้น
.................................................................................................................................................. ตอบ ๙ ทีม โดยแต่ละทีมมีช�ย ๒ คน และหญิง ๓ คน
..................................................................................................................................................
แต่ละชั้นว�งได้ 50 ÷ 10 = 5 แถว
.................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
แต่ละแถวว�งได้ 90 ÷ 10 = 9 กล่อง
.................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
แสดงว่
แสดงว่�� บรรจุ
บรรจุกกล่ล่อองของขวั
งของขวัญญได้ได้ 6 × 6 ×55××9 = 270 กล่
9 = 270 กล่อองง
.................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
ดัดังนั
งนั้น้น เมย์
เมย์ตต้อ้องทำ
งทำ��กล่
กล่อองของขวั
งของขวัญญให้ให้แแต่ต่ลละด้
ะด้��นย�ว 10 ซม.
นย�ว 10 ซม.
.................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
และต้
และต้อองทำ งทำ��ทัทั้งหมด 270 กล่
้งหมด 270 กล่อองง
.................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
60 ซม.
90 ซม.
.................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
50 ซม.
ตอบ กล่องของขวัญย�วด้�นละ ๑๐ เซนติเมตร และต้องทำ�ทั้งหมด ๒๗๐ กล่อง
.................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................
8 สน ต�ล และพิม เป็นพนักง�นส่งขนมของร้�น A ร้�น B และร้�น C ต�มลำ�ดับ 9 แม่ค้�มีคุกกี้รสเนย 30 ชิ้น และคุกกี้รสข้�วโอ๊ต 48 ชิ้น ต้องก�รแบ่งคุกกี้ทั้งหมดใส่ถุง
โดยสนส่งขนมทุก ๆ 4 วัน ต�ลส่งขนมทุก ๆ 3 วัน และพิมส่งขนมทุก ๆ 5 วัน โดยแต่ละถุงมีคุกกี้ทั้งสองรส และคุ้กกี้รสเดียวกันมีจำ�นวนเท่�กัน แม่ค้�จะแบ่งได้ม�กที่สุดกี่ถุง
ถ้�ทั้งส�มคนส่งขนมให้ร้�นพรนิภ�ในวันที่ 6 ธันว�คม 2562 ทั้งส�มคนนี้จะส่งขนม และแต่ละถุงมีคุกกี้อย่�งละกี่ชิ้น
ให้ร้�นพรนิภ�วันเดียวกันในครั้งต่อไปเมื่อใด
ตัวอย่�ง วิธีคิด ห�จำ�นวนถุงที่แบ่งได้ม�กที่สุด โดยห� ห.ร.ม. ของ 30 และ 48 แล้วจึงห�
วิธีคิด ห�จำ�นวนวันที่ทั้งส�มคนนี้จะส่งขนมในวันเดียวกันเป็นครั้งที่ 2 จำ�นวนคุกกี้แต่ละรสใน 1 ถุง โดยนำ�จำ�นวนคุกกี้แต่ละรส ห�รด้วยจำ�นวนถุงที่แบ่งได้ม�กที่สุด
โดยห� ค.ร.น. ของ 4, 3 และ 5 จ�กนั้นจึงเปลี่ยนจ�กจำ�นวนวันเป็นวันที่
โดยใช้ก�รนับต่อจ�กวันที่ 6 ธ.ค. 62 ให้ครบต�มจำ�นวนวันที่ห�ได้
วิธีทำา ห�จำ�นวนถุงที่แบ่งได้ม�กที่สุด โดยห� ห.ร.ม. ของ 30 และ 48

..................................................................................................................................................
วิธีทำา ห�จำ�นวนวันที่ทั้งส�มคนนี้จะส่งขนมในวันเดียวกันเป็นครั้งที่ 2
..................................................................................................................................................
ตัวอย่�ง 6 30 48
..................................................................................................................................................
โดยห� ค.ร.น. ของ 4, 3 และ 5 ซึ่งได้ 4 × 3 × 5 = 60
..................................................................................................................................................
5 8
..................................................................................................................................................
แสดงว่� อีก 60 วัน ทั้งส�มคนนี้จะส่งขนมในวันเดียวกันเป็นครั้งที่ 2
..................................................................................................................................................
จะได้ว่� ห.ร.ม. ของ 30 และ 48 คือ 6
..................................................................................................................................................
เนื่องจ�ก ครั้งแรกทั้งส�มคนนี้ส่งขนมในวันที่ 6 ธ.ค. 2562
..................................................................................................................................................
แสดงว่� แบ่งคุกกี้ได้ม�กที่สุด 6 ถุง
..................................................................................................................................................
จึงนับต่อจ�กวันที่ 6 ธ.ค. 2562 ไปอีก 60 วัน ดังนี้
..................................................................................................................................................
โดยแต่ละถุงมีคุกกี้รสเนย 30 ÷ 6 = 5 ชิ้น
..................................................................................................................................................
วันที่ 7 ธ.ค. 2562 - 31 ธ.ค. 2562 รวม 25 วัน
..................................................................................................................................................
และคุกกี้รสข้�วโอ๊ต 48 ÷ 6 = 8 ชิ้น
..................................................................................................................................................
วันที่ 1 ม.ค. 2563 - 31 ม.ค. 2563 รวม 31 วัน รวมทั้งหมด 60 วัน
..................................................................................................................................................
ดังนั้น แม่ค้�จะแบ่งได้ม�กที่สุด 6 ถุง และแต่ละถุงมีคุกกี้รสเนย 5 ชิ้น
..................................................................................................................................................
วันที่ 1 ก.พ. 2563 - 4 ก.พ. 2563 รวม 4 วัน
..................................................................................................................................................
และคุกกี้รสข้�วโอ๊ต 8 ชิ้น
..................................................................................................................................................
ดังนั้น ทั้งส�มคนนี้จะส่งขนมให้ร้�นพรนิภ�วันเดียวกันเป็นครั้งที่ 2
..................................................................................................................................................
ตอบ ๖ ถุง แต่ละถุงมีคุกกี้รสเนย ๕ ชิ้น และคุกกี้รสข้�วโอ๊ต ๘ ชิ้น
..................................................................................................................................................
ในวันที่ 4 ก.พ. 2563
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
ตอบ ๔ กุมภ�พันธ์ ๒๕๖๓
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
บทที่ 2 | เศษส่วน
แบบฝึกหัด
บทที่ 2 เศษส่วน 2) 2
2 3
− 1 − 4
3 10 15
วิธีทำา 2 2 − 1 3 − 4 = 8 − 13 − 4
......................................................................................................................................................
แบบฝึกหัด 2.1 3 10 15 3 10 15
8 × 10 13 ×3 4 ×2
......................................................................................................................................................
= − −
3 × 10 10 × 3 15 × 2
= 80 − 39 − 8
......................................................................................................................................................
30 30 30
2 18 18 6
1) = 2) = = 33
......................................................................................................................................................
7 63 24 30
8
= 11
......................................................................................................................................................
10
6 30 5 20 = 11
......................................................................................................................................................
3) = 4) = 10
9 45 7 28
ตอบ 1
......................................................................................................................................................
1
10
ตัวอย่�ง ......................................................................................................................................................
3 21 25 1
5) = หรือ 3 = 6 6) =
2 14 7 14 75 3
หรือ 3 = 1
42 14
2 แสดงวิธีทำ�และตอบในรูปอย่�งง่�ย
1 3 1 3 5
1) 1 − ( + ) 3) × 1 ÷ 11
3 5 6 5 7 14
วิธีทำา 1 1 − ( )3 1 = 4 3 1
...................................................................................................................................................... วิธีทำา 3 5 1 = 3 12 15
......................................................................................................................................................
+ − ( )
+ × 1 ÷ 1 × ÷
3 5 6 3 5 6 5 7 14 5 7 14
4 3 × 6 1×5
......................................................................................................................................................
= 3 × 12 15
......................................................................................................................................................
=
+
− ( ) ÷
3 5×6 6×5 5× 7 14
4 18 5
......................................................................................................................................................
= 36 15
......................................................................................................................................................
=
+
− ( ) ÷
3 30 30 35 14
= 4 − 23
...................................................................................................................................................... = 36 × 14
......................................................................................................................................................
3 30 35 15
4 × 10 23
......................................................................................................................................................
= 24
......................................................................................................................................................
=
− 25
3 × 10 30
40 23
......................................................................................................................................................
= ตอบ 24
......................................................................................................................................................
−
30 30 25
= 17
...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................
30
ตอบ 17
...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................
30
บทที่ 2 | เศษส่วน บทที่ 2 | เศษส่วน
5 7
4) 4
2 1 1
÷ (1 ÷ 7 ) 6) + 41 × 1
3 6 2 8 8 11
วิธีทำา 4 2 ÷ ( )
1 1 = 14 7 15
......................................................................................................................................................
1 ÷ 7 ÷ ( )
÷ วิธีทำา 5 1 7 = 5 33 18
......................................................................................................................................................
3 6 2 3 6 2 + 4 × 1 + ×
8 8 11 8 8 11
7
= 14 ÷ ( ) 2
...................................................................................................................................................... 5 27
......................................................................................................................................................
=
3 6 × 15 8
+
4
= 14 ÷ 7
...................................................................................................................................................... 5 27 ×2
......................................................................................................................................................
= +
3 45 8 4 ×2
14 45
......................................................................................................................................................
= × = 5 + 54
......................................................................................................................................................
3 7 8 8
= 30
...................................................................................................................................................... 59
......................................................................................................................................................
=
8
ตอบ 30
...................................................................................................................................................... = 73
......................................................................................................................................................
8
...................................................................................................................................................... ตอบ 3
......................................................................................................................................................
7
8
...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................
1
5) 2 4 ÷ 2 − 2 7) 10 1 − 3 1 + 2
9 7 2 3 6
วิธีทำา 1 1 1 = 21 10 13
......................................................................................................................................................
วิธีทำา 4 2 = 22 ÷ 2 − 2
...................................................................................................................................................... 10 − 3 + 2 − +
2 ÷ 2 − 2 3 6 2 3 6
9 7 9 7
21 × 3 10 × 2
...................................................................................................................................................... + 13
......................................................................................................................................................
= −
2 ×3 3 ×2 6
= 22 × 1 − 2
...................................................................................................................................................... 63 20 13
......................................................................................................................................................
= − +
9 2 7 6 6 6
= 11 − 2
...................................................................................................................................................... = 56
......................................................................................................................................................
9 7 6
11 × 7
= − 2×9
...................................................................................................................................................... 28
......................................................................................................................................................
=
9 × 7 7×9 3
77 18
......................................................................................................................................................
= = 91
......................................................................................................................................................
−
63 63 3
= 59
...................................................................................................................................................... ตอบ 1
......................................................................................................................................................
9
63 3
ตอบ 59
...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................
63
3 แสดงวิธีคิดและวิธีทำ�
8) 2 1 ÷ 3 × 9
7 4 16 3 2
1) ขวดแก้วมีน้ำ� ลิตร และขวดพล�สติกมีน้ำ� ลิตร ถ้�มีน�ต้องก�รดื่มน้ำ�จ�กขวดที่มี
5 3
วิธีทำา 1 3 9 = 15 3 9
......................................................................................................................................................
2 ÷ × ÷ × ปริม�ณน้ำ�ม�กที่สุด มีน�จะเลือกขวดใด และมีปริม�ณน้ำ�ม�กกว่�อีกขวดหนึ่งกี่ลิตร
7 4 16 7 4 16
= 15 × 4 × 9
......................................................................................................................................................
7 3 16 วิธีคิด
ขวดแก้ว
45
......................................................................................................................................................
=
28
ขวดพล�สติก
= 117
......................................................................................................................................................
28
ตอบ 17
...................................................................................................................................................... วิธีทำา ขวดแก้วมีน้ำ� ลิ 3 ตร ซึ่งคิดเป็น 3 × 3 = 9 ลิตร
......................................................................................................................................................
1 5
28 5×3 15
ขวดพล�สติกมีน้ำ� ลิ 2 ตร ซึ่งคิดเป็น 2 × 5 = 10 ลิตร
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
3 3×5 15
แสดงว่� ขวดพล�สติกมีปริม�ณน้ำ�ม�กกว่�ขวดแก้ว 10 9 = 1 ลิตร
......................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................... −
15 15 15
ดังนั้น มีน�จะเลือกดื่มน้ำ�จ�กขวดพล�สติก ซึ่งมีปริม�ณน้ำ�ม�กกว่�ขวดแก้ว 1 ลิตร
......................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................... 15
......................................................................................................................................................
ตอบ เลือกขวดพล�สติก และมีปริม�ณน้ำ�ม�กกว่�ขวดแก้ว ลิ 1 ตร
......................................................................................................................................................
15
1 1
1 3 1 2) แม่ซื้อแตงโม 2 ผล หนักรวมกัน 4 กิโลกรัม ถ้�ผลหนึ่งหนัก 2 กิโลกรัม
9) 3 − 2 ÷ 9 5 2
4 4 6
แตงโม 2 ผลนี้หนักต่�งกันกี่กิโลกรัม
วิธีทำา 1 3 1 = 13 11 55
......................................................................................................................................................
3 − 2 ÷ 9 − ÷
4 4 6 4 4 6 1
วิธีคิด กก.
4
13 11 6
......................................................................................................................................................
= 5
− ×
4 4 55 1
ผลที่ 1 หนัก กก.
2 ผลที่ 2
= 13 − 3
...................................................................................................................................................... 2
4 10
13 × 5 3 ×2
......................................................................................................................................................
= วิธีทำา แม่ซื้อแตงโม 2 ผล หนักรวมกัน 1 กิโลกรัม
− ......................................................................................................................................................
4 × 5 10 × 2 4
5
= 65 − 6
...................................................................................................................................................... ถ้�แตงโมผลหนึ่งหนัก 1 กิโลกรัม
......................................................................................................................................................
2
20 20 2
1 1 = 21
= 59
...................................................................................................................................................... แสดงว่� แตงโมอีกผลหนึ่งหนัก − 5 = 17 กิโลกรัม
......................................................................................................................................................
4 − 2
20 5 2 5 2 10
ดังนั้น แตงโม 2 ผลนี้หนักต่�งกัน 1 17 = 5 17 กิโลกรัม
......................................................................................................................................................
= 2 19
...................................................................................................................................................... 2 −
2 10 2
−
10
20
19 = 4 กิโลกรัม
......................................................................................................................................................
ตอบ
......................................................................................................................................................
2 5
20 ตอบ 4 กิโลกรัม
......................................................................................................................................................
5
4 แสดงวิธีห� ค.ร.น.
7
3) เกษตรกรมีที่ดิน 56 ไร่ ทำ�น�ข้�ว ของที่ดินที่มีอยู่ ส่วนที่เหลือทำ�บ่อเลี้ยงปล�
8
เกษตรกรใช้ที่ดินทำ�บ่อเลี้ยงปล�กี่ไร่ 1) 9 และ 16 2) 4 และ 6 ตัวอย่�ง
วิธีทำา เนื่องจ�กตัวห�รร่วมของ 9 และ 16
......................................................................... วิธีทำา 2 4 6
.........................................................................
56 ไร่
วิธีคิด
มีเพียงจำ�นวนเดียว คือ 1
......................................................................... 2 3
.........................................................................
ทำ�บ่อเลี้ยงปล�
7 ดังนั้น ค.ร.น. ของ 9 และ 16

......................................................................... ดังนั้น ค.ร.น. ของ 4 และ 6
.........................................................................
ทำ�น�ข้�ว ของที่ดิน
8
คือ 9 × 16 = 144
......................................................................... คือ 2 × 2 × 3 = 12
.........................................................................
วิธีทำา เกษตรกรมีท่ีดิน 56 ไร่
......................................................................................................................................................
ตอบ 144
......................................................................... ตอบ 12
.........................................................................
7
ทำ�น�ข้�ว ของที ่ดินที่มีอยู่ ซึ่งคิดเป็น 7 × 56 = 49 ไร่
......................................................................................................................................................
8 8 ......................................................................... .........................................................................
ดังนั้น เกษตรกรใช้ที่ดินทำ�บ่อเลี้ยงปล� 56 − 49 = 7 ไร่
......................................................................................................................................................
......................................................................... .........................................................................
ตอบ 7 ไร่
......................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................... 3) 12 และ 25 4) 8, 12 และ 20 ตัวอย่�ง

วิธีทำา เนื่องจ�กตัวห�รร่วมของ 12 และ 25
......................................................................... วิธีทำา 4 8 12 20
.........................................................................
......................................................................................................................................................
มีเพียงจำ�นวนเดียว คือ 1
......................................................................... 2 3 5
.........................................................................
ดังนั้น ค.ร.น. ของ 12 และ 25
......................................................................... ดังนั้น ค.ร.น. ของ 8, 12 และ 20
.........................................................................
คือ 12 × 25 = 300
......................................................................... คือ 4 × 2 × 3 × 5 = 120
.........................................................................
7
4) เชือกย�ว 8 เมตร ลุงต้องก�รตัดเป็น 2 เส้น โดยให้เชือกเส้นหนึ่งย�วกว่�อีกเส้นหนึ่ง
10 ตอบ 300
......................................................................... ตอบ 120
.........................................................................
3
1 เมตร เชือกเส้นสั้นย�วกี่เมตร
4
7 ......................................................................... .........................................................................
ม.
8
วิธีคิด 10
......................................................................... .........................................................................
3
1 ม.
4
5) 16, 18 และ 24 ตัวอย่�ง 6) 10, 30 และ 50 ตัวอย่�ง
เส้นที่ 1 เส้นที่ 2
วิ ธ ท
ี า
ำ 2 16 18 24
......................................................................... วิธีทำา 10 10 30 50
.........................................................................
วิธีทำา เชือกย�ว 8 7 เมตร
......................................................................................................................................................
4 8 9 12
10 ......................................................................... 1 3 5
.........................................................................
ตัดให้เชือกเส้นหนึ่งย�วกว่�อีกเส้นหนึ่ง 3 เมตร
......................................................................................................................................................
1 3 2 9 3 ดังนั้น ค.ร.น. ของ 10, 30 และ 50
4 ......................................................................... .........................................................................
แสดงว่� ส่วนของเชือก 2 เส้น ที่ย�วเท่�กันย�ว 8 7 − 1 3 = 87 − 7 เมตร
......................................................................................................................................................
10 4 80 4 2 3 1
......................................................................... คือ 10 × 1 × 3 × 5 = 150
.........................................................................
= 139 เมตร
......................................................................................................................................................
20 ดังนั้น ค.ร.น. ของ 16, 18 และ 24
......................................................................... ตอบ 150
.........................................................................
จะได้ว่� ส่วนของเชือก 2 เส้น ที่ย�วเท่�กัน ย�วเส้นละ 139 ÷ 2 = 3 19 เมตร
......................................................................................................................................................
20 40 คือ 2 × 4 × 3 × 2 × 3 × 1 = 144
......................................................................... .........................................................................
3 19
ดังนั้น เชือกเส้นสั้นย�ว เมตร
......................................................................................................................................................
40 ตอบ 144
......................................................................... .........................................................................
ตอบ 3 19 เมตร
40
17 กับ 25 ตัวอย่�ง
4
แสดงวิธีเปรียบเทียบเศษส่วนและจำานวนคละ 12 18
วิธีทำา ค.ร.น. ของ 12 และ 18 คือ 36
...........................................................................................................................................
1 2 กับ 7
17 = 17 × 3 = 51
...........................................................................................................................................
3 11
12 12 × 3 36
.......................................................................................................................................... 25 25 × 2 = 50
...........................................................................................................................................
=
18 18 × 2 36
2 = 2 × 11 = 22
.......................................................................................................................................... ซึ่ง 51 50 ดังนั้น 17 25
...........................................................................................................................................
< <
3 3 × 11 33 36 36 12 18
7 7 × 3 = 21
..........................................................................................................................................
=
11 33 ตอบ 17 < 25
...........................................................................................................................................
11 × 3 12 18
ซึ่ง 22 21 ดังนั้น 2 7
..........................................................................................................................................
< <
33 33 3 11
ตอบ 2 7
..........................................................................................................................................
<
32 กับ 13
3 11 5 ตัวอย่�ง
15 6
4 กับ 3 วิธีทำา ค.ร.น. ของ 15 และ 6 คือ 30
...........................................................................................................................................
2
15 10
32 = 32 × 2 = 64
...........................................................................................................................................
.......................................................................................................................................... 15 15 × 2 30
13 = 13 × 5 = 65
...........................................................................................................................................
4 = 4 ×2 = 8
.......................................................................................................................................... 6 6 ×5 30
15 15 × 2 30
3 ซึ่ง 64 < 65 ดังนั้น 32 < 13
...........................................................................................................................................
= 3 × 3 = 9
.......................................................................................................................................... 30 30 15 6
10 10 × 3 30
ตอบ 32 13
...........................................................................................................................................
ซึ่ง 8 < 9 ดังนั้น 4 < 3
.......................................................................................................................................... <
15 6
30 30 15 10
ตอบ 4 3
..........................................................................................................................................
<
15 10
6 3 7 กับ 18 ตัวอย่�ง
9 5
3 15 กับ 6 ตัวอย่�ง วิธีทำา เนื่องจ�ก 18 = 3 3 จึงเปรียบเทียบ กั 7 บ 3
8 ...........................................................................................................................................
3 3
20 5 5 9 5
วิ ธ ท
ี า
ำ ค.ร.น. ของ 20 และ 8 คื อ 40
.......................................................................................................................................... พบว่� 3 = 3 จึงเปรียบเทียบ กับ 7 3
...........................................................................................................................................
9 5
15 = 15 × 2 = 30
.......................................................................................................................................... ค.ร.น. ของ 9 และ 5 คือ 45
...........................................................................................................................................
20 20 × 2 40
6 = 6 × 5 = 30
.......................................................................................................................................... 7 = 7 × 5 = 35 และ 3 = 3 × 9 = 27
...........................................................................................................................................
8 8×5 40 9 9×5 45 5 5×9 45
ซึ ง
่
30 = 30 ดั ง นั ้น 15 6
..........................................................................................................................................
=
ซึ่ง 35 27 แสดงว่� 7 3 ดังนั้น 7 3 หรือ 7 18
...........................................................................................................................................
< < < <
40 40 20 8 45 45 9 3 3 3
5 9 5 9 5
ตอบ 15 6
..........................................................................................................................................
=
ตอบ 3 7 18
...........................................................................................................................................
<
20 8 9 5
7 59 กับ 5 1 ตัวอย่�ง
12 15 1 แสดงวิธีเรียงลำ�ดับจ�กน้อยไปม�ก
วิธีทำา เนื่องจ�ก 59 = 411 จึงเปรียบเทียบ กั 11 บ 1
............................................................................................................................................
4 5
12 12 12 15 1) 4 , 5 และ 7 ตัวอย่�ง
พบว่ � 4 < 5 จะได้ 11 1 9 12 8
............................................................................................................................................
4 < 5
12 15 5 อยกว่� และ ม�กกว่
4 บ น้ 1 7
วิ……………………………………………………………………………………………………………………………………
ธีทำา เนื่องจ�ก กั � 1
ดังนั้น 59 < 1
............................................................................................................................................ 9 12 2 8 2
5
12 15 7 4 5
แสดงว่ � ม�กที ส
่ ด
ุ จึ ง เปรี
……………………………………………………………………………………………………………………………………ย บเที ย บ กั บ
ตอบ 59 < 5 1
............................................................................................................................................ 8 9 12
12 15
ซึ่ง ค.ร.น. ของ 9 และ 12 คือ 36
……………………………………………………………………………………………………………………………………
............................................................................................................................................
4 4×4 16 และ 5 5 ×3
……………………………………………………………………………………………………………………………………
= = = = 15
9 9×4 36 12 12 × 3 36
8 4 9 กับ 159 ตัวอย่�ง ซึ่ง 16 15 แสดงว่� 4
……………………………………………………………………………………………………………………………………
< < 5 หรือ 5
<
4
14 35 36 36 9 12 12 9
วิธีทำา เนื่องจ�ก 159 = 419 จึงเปรียบเทียบ กั 4
9 บ 419
............................................................................................................................................ ดั ง นั น
้ เรี ย งลำ � ดั บ จ�กน้ อ ยไปม�กได้
……………………………………………………………………………………………………………………………………ด ง
ั นี ้ 5 , 4 , 7
35 35 14 35 12 9 8
พบว่� 4 = 4 จึงเปรียบเทียบ กั 9 บ 19
............................................................................................................................................ ตอบ 5 4 7
, ,
……………………………………………………………………………………………………………………………………
14 35 12 9 8
ค.ร.น. ของ 14 และ 35 คื อ 70
............................................................................................................................................
9 = 9 × 5 = 45 และ 19 = 19 × 2 = 38
............................................................................................................................................
14 14 × 5 70 35 35 × 2 70
ซึ่ง 45 < 38 แสดงว่� 9 < 19 ดังนั้น 9
4
<
4
19 หรือ 9
4
< 159
............................................................................................................................................ 2) 311 , 37 และ 23 ตัวอย่�ง
70 70 14 35 14 35 14 35 15 10 6
ตอบ 9 159
............................................................................................................................................
<
37 = 7 23 = 5
4 วิ……………………………………………………………………………………………………………………………………
ธีทำา เนื่องจ�ก และ
3 3
14 35 10 10 6 6
11 7 5
จึงเปรียบเทียบ และ พบว่ � 3 เท่�กัน
3 , 3
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 3
9 10 9 กับ 1013 ตัวอย่�ง 15 10 6
16 24 11 , 7 5
เปรียบเทียบ และ
……………………………………………………………………………………………………………………………………
วิธีทำา เนื่องจ�ก 10 = 10 จึงเปรียบเทียบ กั 9 บ 13
............................................................................................................................................ 15 10 6
16 24
ซึ่ง ค.ร.น. ของ 15, 10 และ 6 คือ 30
……………………………………………………………………………………………………………………………………
ค.ร.น. ของ 16 และ 24 คือ 48
............................................................................................................................................
11 = 11 × 2 = 22 7 = 7 × 3 = 21
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 5 = 5 × 5 = 25
9 = 9 × 3 = 27
............................................................................................................................................ 15 15 × 2 30 10 10 × 3 30 6 6×5 30
16 16 × 3 48 21 22 22 25
ซึ่ง และ แสดงว่
…………………………………………………………………………………………………………………………………… � 7 11
และ 11 5
< < < <
13 = 13 × 2 = 26
............................................................................................................................................ 30 30 30 30 10 15 15 6
24 24 × 2 48
ดั ง นั น
้ เรี ย งลำ � ดั บ จ�กน้ อ ยไปม�กได้ ด ง
ั นี
้ 7 11 5
หรื
, , อ 37 , 11 23
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 3 3 3 ,
ซึ่ง 27 26 แสดงว่� 9 13 ดังนั้น 9 13
............................................................................................................................................ 10 15 3 6 10 15 6
< < <
10 10
48 48 16 24 16 24
ตอบ 37 , 11 , 23
……………………………………………………………………………………………………………………………………
ตอบ 10 9 13
............................................................................................................................................ 3
10 15 6
<
10
16 24
9 13 10 8 ตัวอย่�ง 2 แสดงวิธีเรียงลำ�ดับจ�กม�กไปน้อย
3) , , และ
14 35 21 5
9 , 13
วิธีทำา เนื่องจ�ก และ น้ 8
10 อยกว่� 1 และ ม�กกว่ � 1 11 9 13
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 1) , และ
14 35 21 5 15 10 20
8
แสดงว่� ม�กที 9 , 13 10
่สุด จึงเปรียบเทียบ และ
…………………………………………………………………………………………………………………………………… วิธีทำา ค.ร.น. ของ 15, 10 และ 20 คือ 60
5 14 35 21 ………………………………………………………………………………………………………………………………
9 1 13 10
เนื่องจ�ก และ กับ น้อยกว่�
……………………………………………………………………………………………………………………………………
< 1 11 11 × 4 44
14 2 35 21 2 ………………………………………………………………………………………………………………………………
= =
15 15 × 4 60
เปรี ย บเที ย 13
บ กั บ 10
ซึ
…………………………………………………………………………………………………………………………………… ง
่ ค.ร.น. ของ 35 กั บ 21 คือ 105 9 9 × 6 54
………………………………………………………………………………………………………………………………
= =
35 21 10 10 × 6 60
13 = 13 × 3 = 39 และ 10 = 10 × 5 = 50
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 13 13 × 3 39
35 35 × 3 105 21 21 × 5 105 ………………………………………………………………………………………………………………………………
= =
20 20 × 3 60
ซึ ง
่ 39 50
แสดงว่ � 13 10 10 9
และ 54 44
……………………………………………………………………………………………………………………………………
< < < ซึ่ง และ 44 39
………………………………………………………………………………………………………………………………
< <
105 105 35 21 21 14 60 60 60 60
ดังนั้น เรียงลำ�ดับจ�กน้อยไปม�กได้ดังนี้
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 13 , 10 , 9 , 8 แสดงว่ � 9 11 และ 11 13
………………………………………………………………………………………………………………………………
< <
35 21 14 5 10 15 15 20
ตอบ 13 , 10 , 9 , 8
…………………………………………………………………………………………………………………………………… ดังนั้น เรียงลำ�ดับจ�กม�กไปน้อยได้ดังนี้ 9 , 11 , 13
………………………………………………………………………………………………………………………………
35 21 14 5 10 15 20
ตอบ 9 , 11 , 13
………………………………………………………………………………………………………………………………
10 15 20
8 43
4) 3 , , 4 1 , 27 และ 18 ตัวอย่�ง ………………………………………………………………………………………………………………………………
15 12 2 10 5
43 7 27 7
วิธีทำา เนื่องจ�ก และ 18 3
= 3 ,
…………………………………………………………………………………………………………………………………… = 2 = 3
12 12 10 10 5 5 9 17 25
2) , และ ตัวอย่�ง
จึ ง เปรี ย บเที ย 8 7 1 7
บ และ
,
……………………………………………………………………………………………………………………………………, , 3 8 12 18
3 3 4 2 3
15 12 2 10 5
9
7
พบว่� น้ 1
อยที่สุด และ ม�กที
…………………………………………………………………………………………………………………………………… ่สุด = 1 1 , 17 = 1 5
วิ………………………………………………………………………………………………………………………………
ธีทำา เนื่องจ�ก และ 25 =
1
7
2 4 8 8 12 12 18 18
10 2
1 5 7
เปรียบเทียบ และ พบว่ � 1 เท่�กัน
8 7
แล้วเปรียบเทียบ และ พบว่ 3 � 3 เท่�กัน 1 , 1
……………………………………………………………………………………………………………………………… 1
3 , 3
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 3 8 12 18
15 12 5
1 , 5
จึงเปรียบเทียบ และ
……………………………………………………………………………………………………………………………… 7
8 , 7
จึงเปรียบเทียบ และ ซึ
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 3 ่ง ค.ร.น. ของ 15, 12 และ 5 คือ 60
8 12 18
15 12 5
8 8 × 4 32 7 7 ×5 35 3 3 × 12 36 ซึ่ง ค.ร.น. ของ 8, 12 และ 18 คือ 72
………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
= = = = = =
15 15 × 4 60 12 12 × 5 60 5 5 × 12 60
1 1×9 9 5 5 ×6 7 7 ×4
32 35 35 36
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 8 7 7 3
� และ ………………………………………………………………………………………………………………………………
= = = = 30 = = 28
< < < < 8 8×9 72 12 12 × 6 72 18 18 × 4 72
60 60 60 60 15 12 12 5
30 28 28 9
………………………………………………………………………………………………………………………………
< < 5 7
� และ
< 7
< 1
้ 8 7
และ
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 7 3
3 < 3 3 < 3 72 72 72 72 12 18 18 8
15 12 12 5
้ 5 7
และ
……………………………………………………………………………………………………………………………… 7 1
ดังนั้น เรียงลำ�ดับจ�กน้อยไปม�กได้ดังนี้ 2 7 , 3 8 , 3 7 , 3 3 , 4 1
< <
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 1 1 1 1
12 18 18 8
10 15 12 5 2
27 8 43 18 1 ……………………………………………………………………………………………………………………………… 5 7
ดังนั้น เรียงลำ�ดับจ�กม�กไปน้อยได้ดังนี้ หรื
1 ,1 , 1
1 อ 17 , 25 , 9
…………………………………………………………………………………………………………………………………… หรื อ , 3 , , , 4 12 18 8 12 18 8
10 15 12 5 2
ตอบ 17 , 25 , 9
8
ตอบ 27 , 3 , 43 , 18 , 4 1 12 18 8
10 15 12 5 2
3
3) 40 , 27 , 5 และ 4
5 ตัวอย่�ง
9 5 7 6
40 = 4
วิธีทำา เนื่องจ�ก และ 27 = 2
……………………………………………………………………………………………………………………………………
4 5 แสดงวิธีหาคำาตอบและตอบในรูปอย่างง่าย
9 9 5 5
4 2 3
จึงเปรียบเทียบ และ 5
4 , 5 , 5
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 4 5 1 9 5
9 5 7 6 1 + 2 −
4 บ พบว่
1) เปรียบเทียบ กั 5
…………………………………………………………………………………………………………………………………… � 4 = 4 จึงเปรียบเทียบ กั4 บ 5 11 2 5 9
4 4
9 6 9 6
4 < 1 5 1
เนื่องจ�ก และ แสดงว่
……………………………………………………………………………………………………………………………………
< 5 4
� ดั
< งนั้น 4 5 <4 วิธีทำา ค.ร.น. ของ 11 และ 2 คือ 22
......................................................................... วิธีทำา ค.ร.น. ของ 5 และ 9 คือ 45
........................................................................
4
9 2 6 2 6 9 6 9
2 บ พบว่
2) เปรียบเทียบ กั 3
…………………………………………………………………………………………………………………………………… � 5 = 5 จึงเปรียบเทียบ กั 2 บ 3 5 1 = 5 × 2 1 × 11
......................................................................... 9 5 = 9×9 5×5
........................................................................
5 5 + + − −
5 7 5 7 11 2 11 × 2 2 × 11 5 9 5×9 9×5
ซึ่ง ค.ร.น. ของ 5 และ 7 คือ 35
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 10 11 81 25
.........................................................................
= + ........................................................................
= −
2 2×7 14 และ 3 3×5 22 22 45 45
……………………………………………………………………………………………………………………………………
= = = = 15
5 5×7 35 7 7×5 35 21
.........................................................................
= 56
........................................................................
=
15 14
ซึ่ง จะได้ 3 2
แสดงว่
……………………………………………………………………………………………………………………………………
< < 3 2
�
< 22 45
5 5
35 35 7 5 7 5
3 2 5
ดังนั้น เรียงลำ�ดับจ�กม�กไปน้อยได้ดังนี้ หรื 4 อ 5 3 , 27 , 4 5 , 40 ตอบ 21
......................................................................... = 111
........................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 5 , 5 , 4 , 4 22 45
7 5 6 9 7 5 6 9
ตอบ 5 3 , 27 , 4 5 , 40
…………………………………………………………………………………………………………………………………… ......................................................................... ตอบ 111
........................................................................
7 5 6 9 45
7 71 7 31 21 ......................................................................... ........................................................................
4) 2 , , 3 , และ ตัวอย่�ง
12 20 15 13 8
......................................................................... ........................................................................
71 = 11 , 31 = 5
วิธีทำา เนื่องจ�ก และ
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 21 = 5
3 2 2
20 20 13 13 8 8
7 11 7 5
,
……………………………………………………………………………………………………………………………………, , 5 13 3 7 5
2 3 3 2 2 3 − 4 +
12 20 15 13 8 7 4 6 8
1) เปรี ย บเที ย 7 5 5
บ และ พบว่ � 2 เท่ �กัน
2 , 2
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 2
12 13 8 วิธีทำา ค.ร.น. ของ 7 และ 4 คือ 28
........................................................................
7 , 5
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 5
12 13 8 13 3 = 13 × 4 3×7
......................................................................... 7 5 = 7×4 5×3
........................................................................
7 5 1 5 − − + +
เนื่องจ�ก กั บ ม�กกว่
…………………………………………………………………………………………………………………………………… � และ < 1 7 4 7 ×4 4×7 6 8 6×4 8×3
12 8 2 13 2
7 บ ซึ
เปรียบเทียบ กั 5 ่ง ค.ร.น. ของ 12 และ 8 คือ 24 52 21
.........................................................................
= 28 15
........................................................................
=
…………………………………………………………………………………………………………………………………… − +
12 8 28 28 24 24
7 = 7 × 2 = 14 และ 5 = 5 × 3 = 15
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 31
......................................................................... 43
........................................................................
12 12 × 2 24 8 8×3 24 = =
28 24
15 14
ซึ่ง แสดงว่ 5 7 7
� และ
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 5
2 2 2 2
< < <
24 24 8 12 12 13 = 13
......................................................................... = 119
........................................................................
11 บ พบว่
2) เปรียบเทียบ กั 7 � 3 = 3 จึงเปรียบเทียบ กั11 บ 7 28 24
……………………………………………………………………………………………………………………………………
3 3
20 15 20 15 ตอบ 1 3
......................................................................... ตอบ 1 19
........................................................................
11 1
……………………………………………………………………………………………………………………………………
< 7 1
เนื่องจ�ก และ แสดงว่ � 11 7
ดั
< ง นั น
้ < 11 7 28 24
< 3 3
20 2 15 2 20 15 20 15
ดังนั้น เรียงลำ�ดับจ�กม�กไปน้อยได้ดังนี้ 311 , 3 7 , 2 5 , 2 7 , 2 5
…………………………………………………………………………………………………………………………………… ......................................................................... ........................................................................
20 15 8 12 13
หรือ 71 , 3 7 , 21 , 2 7 , 31
…………………………………………………………………………………………………………………………………… ......................................................................... ........................................................................
20 15 8 12 13
ตอบ 71 , 3 7 , 21 , 2 7 , 31
20 15 8 12 13
15 3 11 9
5 + 6 − 8 9 + 17 10 49 + 7 ตัวอย่�ง
8 10 12 9 20 30 10

......................................................................... ธีทำา เนื่องจ�ก 7 = 7
วิ.........................................................................
1
15 3 = 15 × 5 3×4 11 8 = 11 × 3 8×4 9 17 = 9 × 3 17 × 2
......................................................................... ค.ร.น. ของ 10 และ 1 คื อ 10
.........................................................................
.........................................................................
+ + .........................................................................
− − + +
8 10 8 ×5 10 × 4 12 9 12 × 3 9×4 20 30 20 × 3 30 × 2
27 34 49 49 7 × 10
= 75 + 12
......................................................................... = 33
−
32
......................................................................... .........................................................................
=
60
+
60
.........................................................................
10
+ 7 =
10
+
1 × 10
40 40 36 36
87
......................................................................... 1
......................................................................... 61
.........................................................................
= 49 70
.........................................................................
=
= = +
40 36 60 10 10
1 1 119
= 27
......................................................................... ตอบ
......................................................................... .........................................................................
= 1
60
.........................................................................
=
10
40 36
ตอบ 2 7
......................................................................... ......................................................................... ตอบ 1 1
......................................................................... = 11 9
.........................................................................
40 60 10
......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ตอบ 9
.........................................................................
11
10
......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
28 6 10 25 8 37 11
7 − 8 10 − ตัวอย่�ง 11 + 12 −
13 5 11 24 15 25 15

......................................................................... วิธีทำา เนื่องจ�ก 10 = 10
......................................................................... วิ.........................................................................
ธีทำา ค.ร.น. ของ 25 และ 15 คือ 75
1
28 6 = 28 × 5 6 × 13
......................................................................... ค.ร.น. ของ 1 และ 11 คือ 11
......................................................................... 25 8 = 25 × 5 8 ×8
......................................................................... 37 11 = 37 × 3 11 × 5
.........................................................................
− − + + − −
13 5 13 × 5 5 × 13 24 15 24 × 5 15 × 8 25 15 25 × 3 15 × 5
140 78
.........................................................................
= −
10 = 10 10
.........................................................................
10 − − = 125 + 64
......................................................................... = 111 − 55
.........................................................................
65 65 11 1 11 120 120 75 75
62
......................................................................... 10 × 11 10
......................................................................... 189
.........................................................................
= 56
.........................................................................
=
= = −
65 1 × 11 11 120 75
ตอบ 62
......................................................................... = 110 − 10
......................................................................... = 63
......................................................................... ตอบ 56
.........................................................................
65 11 11 40 75
......................................................................... 100
.........................................................................
= = 123
......................................................................... .........................................................................
11 40
ตอบ 1 23
......................................................................... = 91
......................................................................... .........................................................................
40
.........................................................................
11
......................................................................... ตอบ 9 1
......................................................................... ......................................................................... .........................................................................
11
71 − 6 4 45 + 410
5 15 6 14 21
10
แสดงวิธีหาคำาตอบและตอบในรูปอย่างง่าย ตัวอย่�ง
ีทำา 71 − 6 4 = 7 1 − 6 4
วิธ......................................................................... ำา 45 + 4 10 = 3 3 10
วิธีท.........................................................................
+ 4
10 15 10 15 14 21 14 21
3 1 5 1 1 − ( ) 4 3 10
1 1 + 3 2 4 − 2 .........................................................................
= ( )
7+ 6+ .........................................................................
= ( )
3+ + ( )
4+
7 2 6 5 10 15 14 21
= ( ) 1 − 4
......................................................................... 3 + 10
.........................................................................
= ( )
ธีทำา 1 3 + 3 1 = ( ) 3 1
วิ......................................................................... ีทำา 4 5 − 2 1 = ( ) 5 1
วิธ......................................................................... 7 − 6 + ( ) 3 + 4 + ( )
1+ + ( )
3+ 4+ − ( )
2+ 10 15 14 21
7 2 7 2 6 5 6 5 1 ×3 − 4 ×2 3 × 3 + 10 × 2
.........................................................................
= 1 + ( ) .........................................................................
= 7 + ( )
3 1
......................................................................... 5 1
......................................................................... 10 × 3 15 × 2 14 × 3 21 × 2
= ( )
1 + 3 + ( ) + = ( )
4 − 2 + ( ) − 3 8 9 20
7 2 6 5 .........................................................................
= 1 + ( )
− .........................................................................
= 7 + ( )
+
5×5 − 1×6 30 30 42 42
3×2 + 1×7
.........................................................................
= 4 + ( ) .........................................................................
= 2 + ( )
7×2 2×7 6×5 5×6 = 30 + ( )
3
−
8
......................................................................... = 7 + 29
.........................................................................
30 30 30 42
6 7
.........................................................................
= 4 + ( ) 25 6
.........................................................................
= 2 + ( ) = 30 + 3 − 8
......................................................................... = 7 29
.........................................................................
+ −
14 14 30 30 30 30 30 42
= 25
......................................................................... ตอบ 29
.........................................................................
= 4 + 13
......................................................................... = 2 + 19
......................................................................... 30
7
42
14 30
= 5
......................................................................... .........................................................................
13
.........................................................................
= 4 19
.........................................................................
= 2 6
14 30 ตอบ 5
......................................................................... .........................................................................
ตอบ 13 ตอบ 19 6
.........................................................................
4 .........................................................................
2
14 30
11 5 3
......................................................................... .........................................................................
7 3 − 29 8 1 + 5
21 12 6 4
ีทำา 3 11 − 29 = 3 11 − 2 5
วิธ......................................................................... ธีทำา 1 5 + 5 3 = ( ) 5 + ( ) 3
วิ.........................................................................
1+ 5+
1 11 5
3 2 + 4 57 − 4 21 12 21 12 6 4 6 4
4 3 18 12 11 5
.........................................................................
= ( ) 5 3
.........................................................................
3+ − ( )
2+ = ( )
1 + 5 + ( ) +
ธีทำา 2 1 + 11 = 2 1 + 3 2
วิ......................................................................... ำา 5 7 − 4 5 = ( ) 7 5
วิธีท......................................................................... 21 12 6 4
4 3 5 + 18 − ( )
4+
4 3 18 12 12 11 5
......................................................................... 5×2 + 3×3
.........................................................................
= ( )
3 − 2 + ( ) − = 6 + ( )
1 2
.........................................................................
= ( ) 7 5
......................................................................... 21 12 6×2 4×3
2+ + ( )
3+ = ( )
5 − 4 + ( ) −
4 3 18 12 11 × 4 − 5 × 7
......................................................................... 10 9
.........................................................................
= 1 + ( ) = 6 + ( )
+
1 2
......................................................................... 7 ×2 − 5 ×3
......................................................................... 21 × 4 12 × 7 12 12
= ( )
2 + 3 + ( ) + = 1 + ( )
4 3 18 × 2 12 × 3 44 35
.........................................................................
= 1 + ( )
− = 6 + 19
.........................................................................
1×3 + 2×4
.........................................................................
= 5 + ( ) 14 15
.........................................................................
= 1 + ( ) 84 84 12
−
4×3 3×4 36 36
= 1+ 9
......................................................................... = 6+ 17
.........................................................................
3 8 84 12
.........................................................................
= 5 + ( )
+ = 36 + ( )
14 15
.........................................................................
−
12 12 36 36 36
= 1+ 3
......................................................................... = 6+1+ 7
.........................................................................
28 12
= 5 + 11
......................................................................... = 36 + 14 − 15
.........................................................................
12 36 36 36 = 13
......................................................................... = 7+ 7
.........................................................................
28 12
11
........................................................................ 35
......................................................................... ตอบ 3
= 5
12
=
36 .........................................................................
1 = 77
.........................................................................
28 12
ตอบ 11
........................................................................ ตอบ 35
......................................................................... ......................................................................... ตอบ 7
.........................................................................
5 7
12 36 12
9 19 5 10 1 5
3 + 8 12 − 9
20 16 4 14 แสดงวิธีหาคำาตอบและตอบในรูปอย่างง่าย
ำา 3 19 + 8 5 = ( ) 19 + ( ) 5
วิธีท.........................................................................
3+ 8+ ำา 12 1 − 9 5 = ( ) 1 − ( ) 5
วิธีท.........................................................................
12 + 9+
20 16 20 16 4 14 4 14 3
19 + 5
......................................................................... 1 − 5
......................................................................... 1 4 − 15 × 17 + 11
= ( )
3 + 8 + ( ) = ( )
12 − 9 + ( ) 4 8 9 18
20 16 4 14
19 × 4 + 5 × 5
.........................................................................
= 11 + ( ) 1×7 − 5 ×2
.........................................................................
= 3 + ( )
20 × 4 16 × 5 4×7 14 × 2 วิธีทำา 4 3 − 15 × 1 7 + 11 = 19 − 15 × 16 + 11
............................................................................................................................................
4 8 9 18 4 8 9 18
76 25
.........................................................................
= 11 + ( ) 7 10
.........................................................................
= 3 + ( )
+ − 19 15 × 16 11
............................................................................................................................................
80 80 28 28 = − +
101 7 10 4 8 × 9 18
.........................................................................
= 11 + .........................................................................
= 2 + 1 + ( ) −
80 28 28 19 10 11
............................................................................................................................................
= − +
4 3 18
= 11 + 1 21
......................................................................... = 2 + 28 + ( )7 10
.........................................................................
−
80 28 28 28 = 19 × 9 − 10 × 12 + 11 × 2
............................................................................................................................................
= 11 + 1 + 21
......................................................................... = 2 + 28 + 7 − 10
......................................................................... 4 ×9 3 × 12 18 × 2
80 28 28 28 = 171 − 120 + 22
............................................................................................................................................
= 12 + 21
......................................................................... = 2 + 25
......................................................................... 36 36 36
80 28 73
............................................................................................................................................
=
= 12 21
......................................................................... 25
.........................................................................
= 2 36
80 28
21 25 = 21
............................................................................................................................................
ตอบ.........................................................................
12 ตอบ .........................................................................
2 36
80 28
ตอบ 2 1
............................................................................................................................................
36
13 9 2 13 ............................................................................................................................................
11 4 + 8 12 5 − 2
16 10 15 18
ำา 4 13 + 8 9 = ( ) 13 + ( ) 9
วิธีท.........................................................................
4+ 8+ ำา 5 2 − 2 13 = ( ) 2 − ( ) 13
วิธีท.........................................................................
5+ 2+ ............................................................................................................................................
16 10 16 10 15 18 15 18
13 9
.........................................................................
= ( ) 2 − 13
.........................................................................
= ( ) ............................................................................................................................................
4 + 8 + ( ) + 5 − 2 + ( )
16 10 15 18
13 × 5 + 9 × 8
.........................................................................
= 12 + ( ) 2 × 6 − 13 × 5
.........................................................................
= 3 + ( ) ............................................................................................................................................
16 × 5 10 × 8 15 × 6 18 × 5
65 72
.........................................................................
= 12 + ( ) 12 65
.........................................................................
= 3 + ( )
+ − ............................................................................................................................................
80 80 90 90
= 12 + 137
......................................................................... 12 65
.........................................................................
= 2 + 1 + ( ) − ............................................................................................................................................
80 90 90
= 12 + 1 57
......................................................................... = 2 + 90 + ( )12 65
.........................................................................
− ............................................................................................................................................
80 90 90 90
= 12 + 1 + 57
......................................................................... = 2 + 90 + 12 − 65
.........................................................................
80 90 90 90 ............................................................................................................................................
= 13 + 57
......................................................................... = 2 + 37
.........................................................................
80 90 ............................................................................................................................................
= 13 57
......................................................................... = 2 37
.........................................................................
80 90 ............................................................................................................................................
57
ตอบ......................................................................... ตอบ 37
.........................................................................
13 2
80 90
2 5 11 5
2 (2 + 2 ) ÷ 1 − 5 3 3 − 1
3
+ 6 ÷ 1
4
9 6 24 12 9 4 5
2
วิธีทำา ( ) 5 11 20 17
5 = ( ) 35 5
............................................................................................................................................ วิธีทำา 3 − 1 5 + 6 3 ÷ 1 4 = 3 − 14 + 27 ÷ 9
............................................................................................................................................
2 + 2 ÷ 1 − + ÷ −
9 6 24 12 9 6 24 12 9 4 5 9 4 5
20 × 2 17 × 3 35 5
............................................................................................................................................ 14 27 5
............................................................................................................................................
= ( )
+ ÷ − = 3− + ×
9 ×2 6 ×3 24 12 9 4 9
40 51 35 5
............................................................................................................................................
= ( ) = 3 − 14 + 27 × 5
............................................................................................................................................
+ ÷ −
18 18 24 12 9 4 ×9
= 91 ÷ 35 − 5
............................................................................................................................................ 14 15
............................................................................................................................................
= 3− +
18 24 12 9 4
91 24 5
............................................................................................................................................
= 3 × 36 14 × 4 15 × 9
............................................................................................................................................
× − = − +
18 35 12 36 9 ×4 4 ×9
= 91 × 24 − 5
............................................................................................................................................ 108 56 135
............................................................................................................................................
= − +
18 × 35 12 36 36 36
52 5
............................................................................................................................................
= 187
............................................................................................................................................
− =
15 12 36
52 × 4 5 ×5
............................................................................................................................................
= − = 57
............................................................................................................................................
15 × 4 12 × 5 36
= 208 − 25
............................................................................................................................................ ตอบ 5 7
............................................................................................................................................
60 60 36
= 183
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
60
= 61
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
20
= 31
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
20
ตอบ 3 1
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
20
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
1 27 1 8
4 3 × ( − 1 ) ÷ 13 ตัวอย่�ง 5 (1 +
5 1 7
) ÷ (3 − )
9 14 4 35 15 12 8 9
27
วิธีทำา 3 1 × ( ) 1 27
28 ( ) 5 38
−1 ÷13 =
............................................................................................................................................
× − ÷ 8
วิธีทำา ( ) 5 1
3 − 7 23 5 25 7
............................................................................................................................................
1 + ÷ ( ) = ( )
+ ÷ ( )
−
9 14 4 35 9 14 4 35 15 12 8 9 15 12 8 9
28 27 × 2 5 ×7 38
............................................................................................................................................
= 23 × 4 5 ×5 25 × 9 7×8
............................................................................................................................................
= ( )
× ( )
− ÷ + ÷ ( )
−
9 14 × 2 4×7 35 15 × 4 12 × 5 8 ×9 9×8
= 28 × ( )
54 35
− ÷
38
............................................................................................................................................ 92 25 225 56
............................................................................................................................................
= ( )
+ ÷ ( )
−
9 28 28 35 60 60 72 72
28 19 38
............................................................................................................................................
= 117 169
............................................................................................................................................
=
× ÷ ÷
9 28 35 60 72
28 19 35
............................................................................................................................................
= 117 72
............................................................................................................................................
=
× × ×
9 28 38 60 169
= 28 × 19 × 35
............................................................................................................................................ = 117 × 72
............................................................................................................................................
9 × 28 × 38 60 × 169
= 35
............................................................................................................................................ 54
............................................................................................................................................
=
18 65
= 1 17
............................................................................................................................................ ตอบ 54
............................................................................................................................................
18 65
ตอบ 1 17
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
18
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
5 1
6 4 1 ÷ (15 + × 1 ) 7
1 3
3 − 1 ÷ 1
17
× 2
7
12 6 26 12 8 4 18 24
5 5
วิธีทำา 4 1 ÷ ( ) 11 5
49 ( ) 13 วิธีทำา 3 1 − 1 3 ÷ 1 17 × 2 7 = 25 − 7 ÷ 35 × 55
1 + × 11 =
............................................................................................................................................
÷ + × ............................................................................................................................................
12 6 26 12 12 6 26 12 8 4 18 24 8 4 18 24
= 49 ÷ ( )
11 5 × 13
............................................................................................................................................
+ = 25 − 7 × 18 × 55
............................................................................................................................................
12 6 26 × 12 8 4 35 24
11
= 49 ÷ ( ) 5
............................................................................................................................................ = 25 − 7 × 18 × 55
............................................................................................................................................
+
12 6 24 8 4 × 35 × 24
11 × 4
= 49 ÷ ( ) 5
............................................................................................................................................ 25 33
............................................................................................................................................
=
+ −
12 6 × 4 24 8 16
= 49 ÷ ( )
44 5
............................................................................................................................................
+ = 25 × 2 − 33
............................................................................................................................................
12 24 24 8 ×2 16
= 49 ÷ 49
............................................................................................................................................ 50 33
............................................................................................................................................
= −
12 24 16 16
= 49 × 24
............................................................................................................................................ 17
............................................................................................................................................
=
12 49 16
49 × 24
............................................................................................................................................
= = 11
............................................................................................................................................
12 × 49 16
= 2
............................................................................................................................................ ตอบ 1 1
............................................................................................................................................
16
ตอบ 2
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
8 31 + 2 5 − 1 1 ÷ 40 แบบฝึกหัด 2.7
6 12 24
แสดงวิธีหาคำาตอบ
วิธีทำา 3 1 + 2 5 − 1 1 ÷ 40 = 19 + 29 − 25 ÷ 40
............................................................................................................................................
1
6 12 24 6 12 24 1 แม่มีน้ำ�ปล� 1 ขวด วันแรกใช้ไป 1 ขวด วันที่สองใช้ไป ขวด แม่เหลือน้ำ�ปล�เท่�ใด
19 29 25 1 6 5
............................................................................................................................................
= + − × ตัวอย่�ง
6 12 24 40
วิธีคิด น้ำ�ปล� 1 ขวด
= 19 + 29 − 25 × 1
............................................................................................................................................
6 12 24 × 40 1 1
ขวด ขวด น้ำ�ปล�ที่เหลือ
19 29 5
............................................................................................................................................
= 6 5
+ −
6 12 192
วันแรก วันที่สอง
= 19 × 32 + 29 × 16 − 5
............................................................................................................................................
6 × 32 12 × 16 192 วิธีทำา แม่มีน้ำ�ปล� 1 ขวด
......................................................................................................................................................
608 464 5
............................................................................................................................................
= + − 1 ขวด
192 192 192 วันแรกใช้ไป
......................................................................................................................................................
6
= 1067
............................................................................................................................................ 1 ขวด
192 วั น ที ส
่ องใช้ ไ ป
......................................................................................................................................................
5
= 5 107
............................................................................................................................................ รวม 2 วัน แม่ใช้น้ำ�ปล�ไป 1
+
1 = 11 ขวด
......................................................................................................................................................
192 6 5 30
ตอบ 5 107
............................................................................................................................................ ดั ง นั น
้ แม่ เ หลื อ น้ �
ำ ปล� 11 = 19 ขวด
1−
......................................................................................................................................................
192 30 30
............................................................................................................................................ ตอบ 19 ขวด
......................................................................................................................................................
30
............................................................................................................................................
1
............................................................................................................................................ 2 สน�มรูปสี่เหลี่ยมมุมฉ�กกว้�ง 9 3 เมตร ย�ว 11 เมตร ทวีต้องก�รปูหญ้�ให้เต็มสน�ม
5 4
ถ้�ผู้รับเหม�คิดค่�หญ้�และค่�ปูหญ้�ต�ร�งเมตรละ 120 บ�ท ทวีต้องจ่�ยเงินให้ผู้รับเหม�เท่�ใด
............................................................................................................................................
วิธีคิด ห�เงินที่ทวีต้องจ่�ยให้ผู้รับเหม� โดยห�พื้นที่ของสน�ม คูณกับ
............................................................................................................................................
ค่�จ้�งที่ผู้รับเหม�คิด 1 ต�ร�งเมตร
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
3 1
9
วิธีทำา สน�มรูปสี่เหลี่ยมมุมฉ�ก กว้�ง เมตร ย�ว เมตร 11
......................................................................................................................................................
............................................................................................................................................ 5 4
มีพื้นที่ 3 1 = 108 ต�ร�งเมตร
9 × 11
......................................................................................................................................................
............................................................................................................................................ 5 4
ผู้รับเหม�คิดค่�หญ้�และค่�ปูหญ้�ต�ร�งเมตรละ 120 บ�ท
......................................................................................................................................................
............................................................................................................................................
ดังนั้น ทวีต้องจ่�ยเงินให้ผู้รับเหม� 108 × 120 = 12,960 บ�ท
......................................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ตอบ 12,960 บ�ท
......................................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ......................................................................................................................................................
3 สม�ชิกชมรมวิทย�ศ�สตร์ทำ�น้ำ�หมักชีวภ�พได้ 130 ลิตร นำ�ม�บรรจุขวด ขวดละ 3 ลิตร 5 นิช�ซื้อทุเรียนผลหนึ่งหนัก 3 3 กิโลกรัม ร�ค�กิโลกรัมละ 120 บ�ท และซื้อแตงโมอีกผลหนึ่ง
4 5
จำ�นวน 10 ขวด น้ำ�หมักชีวภ�พที่เหลือนำ�ม�บรรจุขวด ขวดละ 1 1 ลิตร จะบรรจุได้กี่ขวด หนัก 2 7 กิโลกรัม ร�ค�กิโลกรัมละ 40 บ�ท นิช�จ่�ยเงินซื้อทุเรียนและแตงโมกี่บ�ท
4 10
วิธีคิด น้ำ�หมักชีวภ�พ 130 ล. วิวิธธีคีคิดิด เงินที่จ่�ยค่�ทุเรียนและแตงโม
น้ำ�หมักที่เหลือ 3 7
ทุเรียน กก.
3 แตงโม กก.
2
5 10
3 1
บรรจุ 10 ขวด ขวดละ ล. บรรจุขวดละ ล.
1 กิโลกรัมละ 120 บ�ท กิโลกรัมละ 40 บ�ท
4 4
วิธีทำา สม�ชิกชมรมวิทย�ศ�สตร์ทำ�น้ำ�หมักชีวภ�พ 130 ลิตร 3

...................................................................................................................................................... วิธีทำา นิช�ซื้อทุเรียน 3 กิโลกรัม ร�ค�กิโลกรัมละ 120 บ�ท
......................................................................................................................................................
5
3 3
นำ�ม�บรรจุขวด ขวดละ ลิตร จำ�นวน 10 ขวด
......................................................................................................................................................
4
นิช�จ่�ยเงินซื้อทุเรียน 3 × 120 = 432 บ�ท
......................................................................................................................................................
5
แสดงว่� ครั้งแรกบรรจุน้ำ�หมักชีวภ�พไป 10 × 3 = 15 ลิตร
...................................................................................................................................................... และซื อ
้ แตงโม 2
7 กิโลกรัม ร�ค�กิโลกรัมละ 40 บ�ท
......................................................................................................................................................
4 2 10
และเหลื อ น้ �
ำ หมั ก ชี ว ภ�พ 130 − 15 245 ลิตร 7 × 40 = 108 บ�ท
=
...................................................................................................................................................... นิช�จ่�ยเงินซื้อแตงโม
......................................................................................................................................................
2
2 2 10
1 245 1
้ น้ �
ำ หมั ก ชี ว ภ�พที เ
่ หลื อ บรรจุ ข วดละ ลิ
1 ต ร ได้ ÷ 1 = 98 ขวด
...................................................................................................................................................... ดังนั้น นิช�จ่�ยเงินซื้อทุเรียนและแตงโม 432 + 108 = 540 บ�ท
......................................................................................................................................................
4 2 4
ตอบ 98 ขวด
...................................................................................................................................................... ตอบ 540 บ�ท
......................................................................................................................................................
แม่ค้�ซื้อเห็ดหอมร�ค�กิโลกรัมละ 600 บ�ท แล้วนำ�ม�บรรจุถุง ถุงละ 1 กิโลกรัม จำ�นวน 7 ถุง 1

4 6 ปัจจุบันแก้มอ�ยุ 20 ปี อีก 4 ปีข้�งหน้� ปู่จะมีอ�ยุเป็น 3 เท่�ของอ�ยุแก้ม
2 4
ยังเหลือเห็ดหอมอีก 8 2 กิโลกรัม แม่ค้�ซื้อเห็ดหอมทั้งหมดเป็นเงินเท่�ใด ปัจจุบันปู่อ�ยุกี่ปี
5
วิธีคิด เห็ดหอมที่แม่ค้�ซื้อ วิธีคิด 4 ปี

2
เหลือ กก.
8
5 ปัจจุบัน อีก 4 ปีข้�งหน้� แก้มมีอ�ยุ 24 ปี
1
1 แก้มมีอ�ยุ 20 ปี ปู่มีอ�ยุเป็น เท่
3 �ของอ�ยุของแก้ม
บรรจุ 7 ถุง ถุงละ กก. 4
2
1
วิธีทำา แม่ค้�บรรจุเห็ดหอมถุงละ กิโลกรัม จำ�นวน 7 ถุง
...................................................................................................................................................... วิธีทำา ปัจจุบันแก้มมีอ�ยุ 20 ปี
......................................................................................................................................................
2
1 = 7 กิโลกรัม
แสดงว่� แม่ค้�บรรจุเห็ดหอมไป 7×
...................................................................................................................................................... อีก 4 ปีข้�งหน้� แก้มจะมีอ�ยุ 20 + 4 = 24 ปี
......................................................................................................................................................
2 2
2 1
ยังเหลือเห็ดหอมอีก กิ 8 โลกรัม
...................................................................................................................................................... ขณะที่ปู่จะมีอ�ยุเป็น 3 เท่�ของอ�ยุของแก้ม
......................................................................................................................................................
5 4
7 2 = 119 1
แสดงว่� แม่ค้�ซื้อเห็ดหอมม� + 8
10
กิโลกรัม
...................................................................................................................................................... แสดงว่� อีก 4 ปีข้�งหน้� ปู่มีอ�ยุ 3 × 24 = 78 ปี
......................................................................................................................................................
2 5 4
แม่ค้�ซื้อเห็ดหอมกิโลกรัมละ 600 บ�ท
...................................................................................................................................................... ดังนั้น ปัจจุบันปู่มีอ�ยุ 78 − 4 = 74 ปี
......................................................................................................................................................
ดังนั้น แม่ค้�ซื้อเห็ดหอมเป็นเงิน 119 × 600 = 7,140 บ�ท
...................................................................................................................................................... ตอบ 74 ปี
......................................................................................................................................................
10
ตอบ 7,140 บ�ท
แบบฝึกหัด 2.8 3
2 แม่ค้�ซื้อไข่ไก่ 150 แผง เป็นไข่ไก่เบอร์ 0 จำ�นวน ของจำ�นวนไข่ไก่ที่ซื้อ
10
เป็นไข่ไก่เบอร์ 1 จำ�นวน 5 ของจำ�นวนไข่ไก่ที่เหลือทั้งหมด แม่ค้�ซื้อไข่ไก่เบอร์ 1 กี่แผง
7
1
1 พ่อแบ่งที่ดินที่มีอยู่ปลูกไม้ผล 11 ของที่ดินทั้งหมด ปลูกพืชผักสวนครัว ของที่ดินทั้งหมด
15 6
ที่ดินที่เหลือแบ่งให้ลูก 3 คน คนละเท่� ๆ กัน ลูกแต่ละคนได้รับที่ดินคิดเป็นเศษส่วนเท่�ใด
ของที่ดินทั้งหมด ไข่ไก่ 150 แผง

ไข่ไก่ที่เหลือ
เบอร์ 0 เบอร์ 1
ที่ดินทั้งหมด
3 5
ของไข่ไก่ที่ซื้อ ของไข่ไก่ที่เหลือ
10 7
ปลูกไม้ผล 11 ของที่ดินทั้งหมด ปลูกพืชผัก แบ่งให้ลูก 3 คน เท่� ๆ กัน

15
สวนครัว
1
ของที่ดินทั้งหมด
6
วิธีทำา แม่ค้�ซื้อไข่ไก่ 150 แผง
.......................................................................................................................................................
11 ของที่ดินทั้งหมด เป็นไข่ไก่เบอร์ 0 จำ�นวน 3 ของจำ�นวนไข่ไก่ที่ซื้อ
วิธีทำา พ่อปลูกไม้ผล
...................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
15 10
1 ของที่ดินทั้งหมด แสดงว่� แม่ค้�ซื้อไข่ไก่เบอร์ 0 3 × 150 = 45 แผง
ปลู ก พื ช ผั ก สวนครั ว
...................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
6 10
แสดงว่� พ่อปลูกไม้ผลและพืชผักสวนครัว 11 + 1 = 27 ของที่ดินทั้งหมด
......................................................................................................................................................
ดังนั้น เหลือไข่ไก่ 150 − 45 = 105 แผง
.......................................................................................................................................................
15 6 30
เป็นไข่ไก่เบอร์ 1 จำ�นวน 5 ของจำ�นวนไข่ไก่ที่เหลือทั้งหมด
แสดงว่� ถ้�พ่อแบ่งที่ดินทั้งหมดเป็น 30 ส่วน
...................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
7
5
ใช้ปลูกไม้ผลและพืชผักสวนครัว 27 ส่วน แสดงว่ � เป็ น ไข่ ไ ก่ เ บอร์ 1 × 105 = 75 แผง
.......................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................... 7
เหลือที่ดิน 30 − 27 = 3 ส่วน ซึ่งคิดเป็น 3 ของที่ดินทั้งหมด ดังนั้น แม่ค้�ซื้อไข่ไก่เบอร์ 1 75 แผง
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
30
แบ่งให้ลูกคนละเท่� ๆ กัน 3 คน ตอบ 75 แผง
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
3 1 ของที่ดินทั้งหมด .......................................................................................................................................................
ดังนั้น ลูกแต่ละคนได้รับที่ดิน ÷ 3 =
......................................................................................................................................................
30 30
ตอบ 1 ของที่ดินทั้งหมด
...................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
30
...................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
1
3 โรงเรียนแห่งหนึ่งมีนักเรียน 2,400 คน เป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษ� ของจำ�นวน
3 4 แก้วขับรถจ�กบ้�นไปจังหวัดลำ�ป�งเป็นระยะท�ง 640 กิโลเมตร โดยช่วงแรกขับรถได้
2
นักเรียนทั้งหมด เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษ�ตอนต้น ของจำ�นวนนักเรียนทั้งหมด
5 ระยะท�ง 3 ของระยะท�งทั้งหมด ช่วงที่สองขับรถได้ระยะท�ง 1 ของระยะท�งทั้งหมด
8 2
และที่เหลือเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษ�ตอนปล�ย โรงเรียนแห่งนี้มีนักเรียนชั้นมัธยมศึกษ�
แก้วต้องขับรถอีกกี่กิโลเมตรจึงจะถึงจังหวัดลำ�ป�ง
ตอนปล�ยกี่คน
ระยะท�ง 640 กม.
นักเรียน 2,400 คน
ขับช่วงแรก ขับช่วงที่สอง
ประถม ม.ต้น ม.ปล�ย
3 1
ของระยะท�งทั้งหมด ของระยะท�งทั้งหมด ระยะท�งที่เหลือ
8 2
1 2
ของนักเรียนทั้งหมด ของนักเรียนทั้งหมด
3 5
วิธีทำา แก้วขับรถจ�กบ้�นไปจังหวัดลำ�ป�งเป็นระยะท�ง 640 กิโลเมตร

.......................................................................................................................................................
วิธีทำา โรงเรียนแห่งหนึ่งมีนักเรียน 2,400 คน
....................................................................................................................................................... ช่วงแรกขับรถได้ 3 ของระยะท�งทั้งหมด
.......................................................................................................................................................
8
เป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษ� 1 ของนักเรียนทั้งหมด
....................................................................................................................................................... แสดงว่� ช่วงแรกขับรถได้ระยะท�ง 3 × 640 = 240 กิโลเมตร
.......................................................................................................................................................
3 8
แสดงว่� เป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษ� 1 × 2,400 = 800 คน 1 ของระยะท�งทั้งหมด
.......................................................................................................................................................
3 ช่วงที่สองขับรถได้
.......................................................................................................................................................
2
เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษ�ตอนต้น 2 ของนักเรียนทั้งหมด
....................................................................................................................................................... แสดงว่ � ช่ ว งที ส
่ องขั บ รถได้ ร
้ ะยะท�ง 1 × 640 = 320 กิโลเมตร
.......................................................................................................................................................
5 2
แสดงว่� เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษ�ตอนต้น 2 × 2,400 = 960 คน
....................................................................................................................................................... แก้วขับรถ 2 ช่วง ได้ระยะท�ง 240 + 320 = 560 กิโลเมตร
.......................................................................................................................................................
5
รวมมี น ก
ั เรี ย นชั น
้ ประถมศึ ก ษ�และชั น
้ มั ธ ยมศึ ก ษ�ตอนต้ น 800 + 960 = 1,760 คน
....................................................................................................................................................... และเหลือระยะท�งที่ต้องขับอีก 640 − 560 = 80 กิโลเมตร
.......................................................................................................................................................
ดังนั้น โรงเรียนแห่งนี้มีนักเรียนชั้นมัธยมศึกษ�ตอนปล�ย 2,400 − 1,760 = 640 คน
....................................................................................................................................................... ดังนั้น แก้วต้องขับรถอีก 80 กิโลเมตร จึงจะถึงจังหวัดลำ�ป�ง
.......................................................................................................................................................
ตอบ 640 คน
....................................................................................................................................................... ตอบ 80 กิโลเมตร
.......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
5 6 พ�ยซื้อคอมพิวเตอร์ร�ค� 21,000 บ�ท โดยงวดแรกชำ�ระ 2 ของร�ค�คอมพิวเตอร์

5 ถังเก็บน้ำ�ของบ้�นเป้ยมีน้ำ�อยู่ 1,728 ลิตร ช่วงเช้�ใช้น้ำ�ไป ของน้ำ�ที่มีอยู่
12 3
ช่วงบ่�ยใช้อีก 3 ของน้ำ�ที่เหลือ ช่วงบ่�ยใช้น้ำ�ไปกี่ลิตร 1
ส่วนที่เหลือชำ�ระงวดละ ของร�ค�ที่เหลือ พ�ยต้องชำ�ระส่วนที่เหลืองวดละกี่บ�ท
14 4
วิธีคิด วิธีคิด
น้ำ� 1,728 ล.
น้ำ�ที่เหลือ ร�ค�คอมพิวเตอร์ 21,000 บ�ท
ช่วงเช้� ช่วงบ่�ย ชำ�ระงวดแรก ร�ค�ที่เหลือ
5 3 2 1
ใช้ไป ของน้ำ�ที่มีอยู่ ใช้ไป ของน้ำ�ที่เหลือ ของร�ค�คอมพิวเตอร์ ชำ�ระงวดละ ของร�ค�ที่เหลือ
12 14 3 4
วิธีทำา มีน้ำ� 1,728 ลิตร วิธีทำา พ�ยซื้อคอมพิวเตอร์ร�ค� 21,000 บ�ท

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
5 ของน้ำ�ที่มีอยู่ งวดแรกชำ�ระ 2 ของร�ค�คอมพิวเตอร์
ช่วงเช้�ใช้น้ำ�
....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
12 3
5 × 1,728 = 720 ลิตร แสดงว่� งวดแรกชำ�ระ 2 × 21,000 = 14,000 บ�ท
แสดงว่� ช่วงเช้�ใช้น้ำ�ไป
....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
12 3
และเหลือน้ำ�ในถัง 1,728 − 720 = 1,008 ลิตร และเหลือเงินที่ต้องชำ�ระอีก 21,000 − 14,000 = 7,000 บ�ท
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
ซึ่งชำ�ระงวดละ 1 ของร�ค�ที่เหลือ
ช่วงบ่�ยใช้อีก 3 ของน้ำ�ที่เหลือ
....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
4
14
ดังนั้น ช่วงบ่�ยเป้ยใช้น้ำ�ไป 3 × 1,008 = 216 ลิตร แสดงว่� ต้องชำ�ระส่วนที่เหลืองวดละ 1 × 7,000 = 1,750 บ�ท
.......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... 4
14
ตอบ 216 ลิตร ดังนั้น พ�ยต้องชำ�ระส่วนที่เหลืองวดละ 1,750 บ�ท
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
ตอบ 1,750 บ�ท
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
3 นุชใช้น้ำ�ปล�ปรุงอ�ห�รไป 2 ของน้ำ�ปล�ที่มีอยู่ ซึ่งคิดเป็น 54 มิลลิลิตร
แสดงวิธีหาคำาตอบ 25
นุชเหลือน้ำ�ปล�กี่มิลลิลิตร
1 โรงเรียนแห่งหนึ่งมีนักเรียนหญิง 4 ของนักเรียนทั้งหมด ซึ่งคิดเป็น 728 คน
9 น้ำ�ปล�ที่มีอยู่
โรงเรียนนี้มีนักเรียนทั้งหมดกี่คน
54 มล.
นักเรียนทั้งหมด
วิธีคิด 2
ใช้ไป ของที่มี น้ำ�ปล�ที่เหลือ
25
4 วิธีทำา 1 มีน้ำ�ปล� ใช้25 2

ไป ของน้ ำ�ปล�ที่มีอยู่ คิดเป็น 54 มิลลิลิตร
ของนักเรียนทั้งหมดเป็นหญิง คิดเป็น 728 คน ......................................................................................................................................................
9 25 25
4 25 2 = 23
วิ......................................................................................................................................................
ธีทำา โรงเรียนแห่งหนึ่งมีนักเรียนหญิง ของนั กเรียนทั้งหมด ซึ่งคิดเป็น 728 คน −
ดังนั้น เหลือน้ำ�ปล� ของน้ ำ�ปล�ที่มีอยู่
......................................................................................................................................................
9 25 25 25
แสดงว่� นักเรียน 4 ส่วน คิดเป็น 728 คน แสดงว่� น้ำ�ปล� 2 ส่วน คิดเป็น 54 มิลลิลิตร
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
728 คน น้ำ�ปล� 1 ส่วน คิดเป็น 54 มิลลิลิตร
นักเรียน 1 ส่วน คิดเป็น
...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................
4 2
น้ �
ำ ปล� 23 ส่ ว น คิ ด เป็ น 23 × 54 = 621 มิลลิลิตร
นั ก เรี ย น 9 ส่ ว น คิ ด เป็ น 9 × 728 = 1,638 คน ......................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................... 2
4
้ โรงเรี ย นนี ม
้ น
ี ก
ั เรี ย นทั ง
้ หมด 1,638 คน ดังนั้น นุชเหลือน้ำ�ปล� 621 มิลลิลิตร
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
ตอบ 621 มิลลิลิตร
ตอบ 1,638 คน
......................................................................................................................................................
7
4 ป้�นวลข�ยน้ำ�ดื่มไป ของจำ�นวนน้ำ�ดื่มที่มีอยู่ แล้วยังเหลือน้ำ�ดื่มอีก 105 ขวด
2 ในแต่ละเดือนพ่อแบ่งเงินเป็นค่�ใช้จ่�ยในบ้�น 37,500 บ�ท ซึ่งคิดเป็น 3 ของเงินเดือนที่ได้รับ 10
5
ป้�นวลข�ยน้ำ�ดื่มไปแล้วกี่ขวด
พ่อได้รับเงินเดือนเดือนละเท่�ใด
เงินเดือนของพ่อ วิธีคิด น้ำ�ดื่มที่มีอยู่
7
ของน้ำ�ดื่มที่มี 105 ขวด
10
3 ข�ย เหลือ
ค่�ใช้จ่�ยในบ้�น 37,500 บ�ท คิดเป็น ของเงินเดือน
5
วิธีทำา 1 มีจำ�นวนน้ำ�ดื่มอยู่ ป้ 10 7
3 �นวลข�ยน้ำ�ดื่มไป ของจำ�นวนน้ำ�ดื่มที่มีอยู่
......................................................................................................................................................
วิ......................................................................................................................................................
ธีทำา ในแต่ละเดือนพ่อแบ่งเงินเป็นค่�ใช้จ่�ยในบ้�น 37,500 บ�ท ซึ่งคิดเป็น ของเงิ นเดือนที่ได้รับ 10 10
5 10 7 3
ดังนั้น เหลือน้ำ�ดื่ม ของจำ
− = �นวนน้ำ�ดื่มที่มีอยู่ ซึ่งเท่�กับ 105 ขวด
......................................................................................................................................................
แสดงว่� เงินเดือน 3 ส่วน คิดเป็น 37,500 บ�ท
...................................................................................................................................................... 10 10 10
37500 บ�ท แสดงว่� น้ำ�ดื่ม 3 ส่วน คิดเป็น 105 ขวด
......................................................................................................................................................
เงินเดือน 1 ส่วน คิดเป็น
......................................................................................................................................................
3 105 ขวด
37500 = 62,500 บ�ท น้ำ�ดื่ม 1 ส่วน คิดเป็น
......................................................................................................................................................
เงิ น เดื อ น 5 ส่ ว น คิ ด เป็ น 5 ×
...................................................................................................................................................... 3
3 105
น้ำ�ดื่ม 7 ส่วน คิดเป็น 7 × = 245 ขวด
......................................................................................................................................................
้ พ่ อ ได้ ร บ
ั เงิ น เดื อ นเดื อ นละ 62,500 บ�ท
...................................................................................................................................................... 3
ดังนั้น ป้�นวลข�ยน้ำ�ดื่มไปแล้ว 245 ขวด
......................................................................................................................................................
ตอบ 62,500 บ�ท
......................................................................................................................................................
แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 210
บทที่ 2 | เศษส่วน
เฉลยหน้า 81
2
3 วิธีทำ� 2 ใช้น้ำาปลาไป ของน้ำาปลาที่มีอยู่
25
หมายความว่า ถ้ามีน้ำาปลาทั้งหมด 25 ส่วน ใช้ไป 2 ส่วน
จะได้ว่า น้ำาปลา 2 ส่วน คิดเป็น 54 มิลลิลิตร
น้ำาปลา 1 ส่วน คิดเป็น 54 มิลลิลิตร

2
54 = 675 มิลลิลิตร
น้ำาปลา 25 ส่วน คิดเป็น 25 ×
2
แสดงว่า มีน้ำาปลาทั้งหมด 675 มิลลิลิตร
ใช้ไป 54 มิลลิลิตร
ดังนั้น นุชเหลือน้ำาปลา 675 − 54 = 621 มิลลิลิตร
ตอบ 621 มิลลิลิตร
7
4 วิธีทำ� 2 ขายน้ำาดื่มไป ของน้ำาดื่มที่มีอยู่
10
หมายความว่า ถ้ามีน้ำาดื่มอยู่ 10 ส่วน ขายไป 7 ส่วน เหลือน้ำาดื่ม 10 − 7 = 3 ส่วน
จะได้ว่า น้ำาดื่ม 3 ส่วน คิดเป็น 105 ขวด
น้ำาดื่ม 1 ส่วน คิดเป็น 105 ขวด

3
คิดเป็น 7 × 105 = 245 ขวด
น้ำาดื่ม 7 ส่วน
3
ดังนั้น ป้านวลขายน้ำาดื่มไปแล้ว 245 ขวด
5 ปีนี้พร�วมีอ�ยุเป็น 4 ของอ�ยุแม่ ถ้�ปีนี้พร�วอ�ยุ 28 ปี แม่มีอ�ยุม�กกว่�พร�วกี่ปี
7
ตัวอย่�ง 9
วิธีคิด 6 วิธีทำ� 2 ใช้เลี้ยงสัตว์ของที่ดินที่มี
20
อ�ยุของแม่
หมายความว่า ถ้ามีที่ดิน 20 ส่วน ใช้เลี้ยงสัตว์ 9 ส่วน
อ�ยุของพร�ว 28 ปี อ�ยุของแม่ที่ม�กกว่�พร�ว เหลือที่ดินใช้ปลูกพืชผักสวนครัว 20 − 9 = 11 ส่วน
วิธีทำา พร�วมีอ�ยุเป็น ของอ�ยุ 4 ของแม่ จะได้ว่า ที่ดิน 11 ส่วน คิดเป็น 550 ตารางวา
......................................................................................................................................................
7
ที่ดิน 1 ส่วน คิดเป็น 550 ตารางวา
หม�ยคว�มว่� ถ้�แบ่งอ�ยุของแม่เป็น 7 ส่วน อ�ยุของพร�วจะเท่�กับ
...................................................................................................................................................... 11
550 = 450 ตารางวา
4 ส่วนของอ�ยุของแม่ จะได้ว่� แม่มีอ�ยุม�กกว่�พร�ว 3 ส่วน
...................................................................................................................................................... ที่ดิน 9 ส่วน คิดเป็น 9 ×
11
จะได้ว่� อ�ยุ 4 ส่วน คิดเป็น 28 ปี
...................................................................................................................................................... แสดงว่า แพรมีพื้นที่เลี้ยงสัตว์ 450 ตารางวา
อ�ยุ 1 ส่วน คิดเป็น 28 ปี ดังนั้น พื้นที่ปลูกพืชผักสวนครัวมากกว่าพื้นที่เลี้ยงสัตว์ 550 − 450 = 100 ตารางวา
......................................................................................................................................................
4
28 = 21 ปี ตอบ 100 ตารางวา
อ�ยุ 3 ส่ ว น คิ ด เป็ น 3 ×
......................................................................................................................................................
4
ดังนั้น แม่มีอ�ยุม�กกว่�พร�ว 21 ปี
......................................................................................................................................................
ตอบ 21 ปี
9
6 แพรมีที่ดินแปลงหนึ่ง แบ่งที่ดินสำ�หรับเลี้ยงสัตว์ ของที่ดินที่มีอยู่ เหลือที่ดินอีก
20
550 ต�ร�งว� ใช้สำ�หรับปลูกพืชผักสวนครัว พื้นที่ที่ปลูกพืชผักสวนครัวม�กกว่�
พื้นที่ที่เลี้ยงสัตว์เท่�ใด
ที่ดินที่มี
9
ของที่ดินที่มี 550 ตร.ว.
20
เลี้ยงสัตว์ ปลูกพืชผักสวนครัว
ธีทำา 1 แพรมีที่ดิน แบ่20 งที่ดินสำ�หรับเลี้ยงสัตว์ ของที9
วิ......................................................................................................................................................
่ดินที่มีอยู่
20 20
20
ดังนั้น เหลือที่ดินสำ�หรับปลูกพืชผักสวนครัว ของที 9 = 11 ่ดินที่มีอยู่
−
......................................................................................................................................................
20 20 20
ซึ่งเท่�กับ 550 ต�ร�งว�
......................................................................................................................................................
จะได้ว่� ที่ดิน 11 ส่วน คิดเป็น 550 ต�ร�งว�
......................................................................................................................................................
ที่ดิน 1 ส่วน คิดเป็น 550 ต�ร�งว�
......................................................................................................................................................
11
ที่ดิน 9 ส่วน คิดเป็น 9 × 550 = 450 ต�ร�งว�
......................................................................................................................................................
11
แสดงว่ � แบ่ ง ที ด
่ น
ิ สำ � หรั บ เลี ย
้ งสั ต ว์ 450 ต�ร�งว�
......................................................................................................................................................
ดังนั้น พื้นที่ที่ปลูกพืชผักสวนครัวม�กกว่�พ้ืนที่ที่เลี้ยงสัตว์ 550 − 450 = 100 ต�ร�งว�
ตอบ 100 ต�ร�งว�
82 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6
แสดงวิธีหาคำาตอบ 1 วิธีทำ� 2 ครั้งแรกลุงชัยขายส้มโอได้ 5 ของส้มโอที่เก็บได้ทั้งหมด

9
ครั้งที่สองขายได้อีก 4 ของส้มโอที่เก็บได้ทั้งหมด
15
1 ครั้งแรกลุงชัยข�ยส้มโอ 5 ของส้มโอที่เก็บได้ทั้งหมด ครั้งที่สองข�ยได้อีก 5 4 37 ของส้มโอที่เก็บได้ทั้งหมด
9 รวมลุงชัยขายส้มโอได้ + =
4 ของส้มโอที่เก็บได้ทั้งหมด ยังเหลือส้มโออยู่อีก 40 ผล ลุงชัยเก็บส้มโอได้ทั้งหมดกี่ผล 9 15 45
15
ลุงชัยขายส้มโอได้ 37 ของส้มโอที่เก็บได้ทั้งหมด หมายความว่า
45
ถ้าลุงชัยเก็บส้มโอได้ 45 ส่วน ขายไป 37 ส่วน จะเหลือส้มโอ 45 − 37 = 8 ส่วน
แสดงว่า ส้มโอ 8 ส่วน คิดเป็น 40 ผล
ส้มโอที่เก็บได้ทั้งหมด 40 ผล
ส้มโอ 1 ส่วน คิดเป็น
5 4 8
ของส้มโอที่เก็บได้ ของส้มโอที่เก็บได้ 40 ผล 40
9 15 ส้มโอ 45 ส่วน คิดเป็น 45 × = 225 ผล
8
ข�ยครั้งแรก ข�ยครั้งที่สอง เหลือ ดังนั้น ลุงชัยเก็บส้มโอได้ทั้งหมด 225 ผล
ตอบ 225 ผล
วิธีทำา 1 ครั้งแรกลุงชัยข�ยส้มโอได้ ของส้ 5 มโอที่เก็บได้ทั้งหมด

......................................................................................................................................................
9
4
ครั้งที่สองข�ยได้อีก ของส้มโอที่เก็บได้ทั้งหมด
......................................................................................................................................................
15
5 4 = 37
รวม 2 ครั้ง ลุงชัยข�ยส้มโอได้ ของส้ มโอที่เก็บได้ทั้งหมด
+
......................................................................................................................................................
9 15 45
แสดงว่� ลุงชัยเก็บส้มโอได้ 45
......................................................................................................................................................
45
45 37 = 8
และเหลือส้มโอ ของส้ มโอที่เก็บได้ทั้งหมด ซึ่งเท่�กับ 40 ผล
......................................................................................................................................................
−
45 45 45
จะได้ว่� ส้มโอ 8 ส่วน คิดเป็น 40 ผล
......................................................................................................................................................
ส้มโอ 1 ส่วน คิดเป็น 40 ผล

......................................................................................................................................................
8
ส้มโอ 45 ส่วน คิดเป็น 45 × 40 = 225 ผล
......................................................................................................................................................
8
ดังนั้น ลุงชัยเก็บส้มโอได้ทั้งหมด 225 ผล
......................................................................................................................................................
ตอบ 225 ผล
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 83
7
2 ในก�รแข่งขันมวยไทยครั้งหนึ่ง มีผู้เข้�ชมที่เป็นช�ยไทย ของผู้เข้�ชมทั้งหมด
9
1 2 วิธีทำ� 2 ผู้เข้าชมเป็นชายไทย 7
เป็นหญิงไทย ของผู้เข้�ชมทั้งหมด ผู้ชมที่เหลือเป็นช�วต่�งช�ติ 250 คน ของผู้เข้าชมทั้งหมด
6 9
เป็นหญิงไทย 1 ของผูเ้ ข้าชมทั้งหมด
ในก�รแข่งขันครั้งนี้มีผู้เข้�ชมทั้งหมดกี่คน 6
รวมผู้เข้าชมที่เป็นชาวไทย 7 + 1 = 17 ของผูเ้ ข้าชมทั้งหมด
9 6 18
วิธีคิด มีผู้เข้าชมที่เป็นชาวไทย 17 ของผู้เข้าชมทั้งหมด หมายความว่า
18
ถ้ามีผู้เข้าชมทั้งหมด 18 ส่วน เป็นชาวไทย 17 ส่วน
ผู้เข้�ชมทั้งหมด ที่เหลือเป็นชาวต่างชาติ 18 − 17 = 1 ส่วน
7 1 แสดงว่า ผู้เข้าชม 1 ส่วน คิดเป็น 250 คน
ของทั้งหมด ของทั้งหมด 250 คน
9 6
ผู้เข้าชม 18 ส่วน คิดเป็น 18 × 250 = 4,500 คน
ช�ยไทย หญิงไทย ช�วต่�งช�ติ
ดังนั้น ในการแข่งขันครั้งนี้มีผู้เข้าชมทั้งหมด 4,500 คน
วิธีทำา 1 ในก�รแข่งขันมวยไทย มีผู้เข้�ชมเป็นช�ยไทย ของผู 7 ้เข้�ชมทั้งหมด

.......................................................................................................................................................
9
เป็นหญิงไทย ของผู 1 ้เข้�ชมทั้งหมด
.......................................................................................................................................................
6
7 1 = 17
รวมผู้เข้�ชมที่เป็นช�วไทย ของผู ้เข้�ชมทั้งหมด
+
.......................................................................................................................................................
9 6 18
แสดงว่� มีผู้เข้�ชมทั้งหมด 18
.......................................................................................................................................................
18
เป็ น ช�วต่ � งช�ติ 18 17 = 1 ของผู้เข้�ชมทั้งหมด ซึ่งเท่�กับ 250 คน

−
.......................................................................................................................................................
18 18 18
จะได้ ว �
่ ผู เ
้ ข้ � ชม 1 ส่ ว น คิ ด เป็ น 250 คน
.......................................................................................................................................................
ผู้เข้�ชม 18 ส่วน คิดเป็น 18 × 250 = 4,500 คน

.......................................................................................................................................................
ดังนั้น ในก�รแข่งขันครั้งนี้มีผู้เข้�ชมทั้งหมด 4,500 คน
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
1 1
3 แม่ซื้อผัก ของเงินที่มีอยู่ ซื้อเนื้อสัตว์ ของเงินที่มีอยู่ แล้วนำ�เงินที่เหลือทั้งหมดอีก 180 บ�ท
5 2
3 วิธีทำ� 2 แม่ซื้อผัก 1 ของเงินที่มีอยู่
ไปซื้อผลไม้ แม่ซื้อของทั้งหมดเป็นเงินเท่�ใด 5
ซื้อเนื้อสัตว์ 1 ของเงินที่มีอยู่
2
วิธีคิด แม่ซื้อผักและเนื้อสัตว์คิดเป็น 1 + 1 = 7 ของเงินทีม ่ ีอยู่
5 2 10
ซื้อผักและเนื้อสัตว์ 7 ของเงินที่มีอยู่ หมายความว่า
10
เงินที่แม่ซื้อของทั้งหมด ถ้าแม่มีเงิน 10 ส่วน ซื้อผักและเนื้อสัตว์ 7 ส่วน เหลือเงินซื้อผลไม้ 10 − 7 = 3 ส่วน
1 1
ของเงินที่มี ของเงินที่มี 180 บ�ท แสดงว่า เงิน 3 ส่วน คิดเป็น 180 บาท
5 2
เงิน 1 ส่วน คิดเป็น 180 บาท
ซื้อผัก ซื้อเนื้อสัตว์ ซื้อผลไม้ 3
เงิน 10 ส่วน คิดเป็น 10 × 180 = 600 บาท
3
ดังนั้น แม่ซื้อของทั้งหมดเป็นเงิน 600 บาท
ตอบ 600 บาท
1 ของเงินที่มีอยู่
วิ.......................................................................................................................................................
ธีทำา 1 แม่ซื้อผัก
5
ซื อ
้ เนื อ
้ สั ต ว์ 1 ของเงินที่มีอยู่
.......................................................................................................................................................
2
แม่ ซ อ
้ ื ผั ก และเนื อ
้ สั ต ว์ ค ด
ิ เป็ น 1 1 = 7
ของเงิ นที่มีอยู่
+
.......................................................................................................................................................
5 2 10
แสดงว่� แม่มีเงินอยู่ 10
.......................................................................................................................................................
10
และเหลื อ เงิ น ซื อ
้ ผลไม้ 10 7 = 3
ของเงิ นที่มีอยู่ ซึ่งเท่�กับ 180 บ�ท
−
.......................................................................................................................................................
10 10 10
จะได้ว่� เงิน 3 ส่วน คิดเป็น 180 บ�ท
.......................................................................................................................................................
เงิน 1 ส่วน คิดเป็น 180 บ�ท

.......................................................................................................................................................
3
เงิ น 10 ส่ ว น คิ ด เป็ น 10 × 180 = 600 บ�ท
.......................................................................................................................................................
3
ดังนั้น แม่ซื้อของทั้งหมดเป็นเงิน 600 บ�ท
.......................................................................................................................................................
ตอบ 600 บ�ท
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2
4 เอิงได้รับเงินโบนัสม�จำ�นวนหนึ่ง แบ่งให้พ่อ ของเงินโบนัสที่ได้รับ และแบ่งให้แม่
7
1 ของเงินโบนัสที่ได้รับ เอิงยังเหลือเงินอีก 5,600 บ�ท เอิงได้รับเงินโบนัสเท่�ใด 4 วิธีทำ� 2 เอิงแบ่งเงินให้พ่อ 2 ของเงินโบนัสที่ได้รับ
3 7
ให้แม่ 1 ของเงินโบนัสที่ได้รับ
3
เอิงแบ่งเงินโบนัสให้พ่อและแม่ 2 + 1 = 13 ของเงินโบนัสที่ได้รับ
7 3 21
ให้พ่อและแม่ 13 ของเงินโบนัสที่ได้รับ หมายความว่า
21
เงินโบนัสทั้งหมด ถ้าเอิงได้รับเงินโบนัส 21 ส่วน ให้พ่อและแม่ 13 ส่วน
2 1
ของเงินโบนัส ของเงินโบนัส 5,600 บ�ท เอิงเหลือเงินโบนัส 21 − 13 = 8 ส่วน
7 3
จะได้ว่า เงิน 8 ส่วน คิดเป็น 5,600 บาท
ให้พ่อ ให้แม่ เหลือ
เงิน 1 ส่วน คิดเป็น 5600 บาท
8
เงิน 21 ส่วน คิดเป็น 21 × 5600 = 14,700 บาท
8
ดังนั้น เอิงได้รับเงินโบนัส 14,700 บาท
2 ของเงินโบนัสที่ได้รับ ตอบ 14,700 บาท

วิธีทำา 1 เอิงแบ่งเงินให้พ่อ
.......................................................................................................................................................
7
ให้แม่ 1 ของเงินโบนัสที่ได้รับ
.......................................................................................................................................................
3
2 1 = 13
เอิงแบ่งเงินโบนัสให้พ่อและแม่ ของเงิ นโบนัสที่ได้รับ
+
.......................................................................................................................................................
7 3 21
แสดงว่� เอิงได้รับเงินโบนัส เมื 21 ่อแบ่งให้พ่อและแม่แล้ว
.......................................................................................................................................................
21
ยังเหลืออีก 21 − 13 = 8 ของเงินโบนัสที่ได้รับ ซึ่งเท่�กับ 5,600 บ�ท
.......................................................................................................................................................
21 21 21
จะได้ว่� เงิน 8 ส่วน คิดเป็น 5,600 บ�ท
.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................
8
เงิน 21 ส่วน คิดเป็น 21 × 5600 = 14,700 บ�ท
.......................................................................................................................................................
8
้ เอิ ง ได้ ร บ
ั เงิ น โบนั ส 14,700 บ�ท
.......................................................................................................................................................
ตอบ 14,700 บ�ท
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
5 ตั้มต้องก�รซื้อจักรย�น ซึ่งตั้มมีเงินออมอยู่ 4 ของร�ค�จักรย�น พ่อให้อีก 5 ของร�ค�จักรย�น
9 12 4 ของราคาจักรยาน
5 วิธีทำ� 2 ตั้มมีเงินออมอยู่
ยังข�ดเงินอีก 375 บ�ท จึงจะซื้อจักรย�นคันนี้ได้พอดี จักรย�นคันนี้ร�ค�กี่บ�ท 9
พ่อให้อีก 5 ของราคาจักรยาน
12
ตั้มมีเงินทั้งหมด 4 + 5 = 31 ของราคาจักรยาน
9 12 36
ตั้มมีเงิน 31 ของราคาจักรยาน หมายความว่า
36
ร�ค�จักรย�น
ถ้าราคาจักรยาน 36 ส่วน ตั้มมี 31 ส่วน ยังขาดเงินอีก 36 − 31 = 5 ส่วน
4 5
ของร�ค�จักรย�น ของร�ค�จักรย�น 375 บ�ท
9 12 จะได้ว่า เงิน 5 ส่วน คิดเป็น 375 บาท
เงินออม พ่อให้ ส่วนที่ยังข�ด 375 บาท
เงิน 1 ส่วน คิดเป็น
5
เงิน 36 ส่วน คิดเป็น 36 × 375 = 2,700 บาท
5
ดังนั้น จักรยานคันนี้ราคา 2,700 บาท
ตอบ 2,700 บาท

4 ของร�ค�จักรย�น
วิ.......................................................................................................................................................
ธีทำา 1 ตั้มมีเงินออมอยู่
9
พ่ อ ให้ อ ก
ี 5 ของร�ค�จักรย�น
.......................................................................................................................................................
12
ตั ม
้ มี เ งิ น ทั ง
้ 4 5 = 31
หมด ของร�ค�จั กรย�น
+
.......................................................................................................................................................
9 12 36
แสดงว่� ร�ค�จักรย�นคิดเป็น 36
.......................................................................................................................................................
36
ตั ม
้ ยั ง ข�ดเงิ น อยู อ
่ ก
ี 36 31 = 5
ของร�ค�จั กรย�น ซึ่งเท่�กับ 375 บ�ท
−
.......................................................................................................................................................
36 36 36
จะได้ว่� เงิน 5 ส่วน คิดเป็น 375 บ�ท
.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................
5
เงิ น 36 ส่ ว น คิ ด เป็ น 375 = 2,700 บ�ท
36 ×
.......................................................................................................................................................
5
ดังนั้น จักรย�นคันนี้ร�ค� 2,700 บ�ท
.......................................................................................................................................................
ตอบ 2,700 บ�ท
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
217
บทที่ 3 | ทศนิยม
แบบฝึกหัด 4 แสดงวิธีห�ผลลัพธ์
บทที่ 3 ทศนิยม
3 1 1
1) × 15 2) ÷
10 4 32
แบบฝึกหัด 3.1 3
วิธีทำา 3 × 15 = 3 × 15
....................................................................... วิธีทำา 1 ÷ 1 = 1 × 32
.......................................................................
1 เขียนในรูปทศนิยม 10 10 4 32 4 1
2
....................................................................... .......................................................................
8
9 203 9
....................................................................... 1 32
.......................................................................
1) 0.9
= ............................................. 2) 2.03
= .............................................. = = ×
10 100 2 41 1
1
....................................................................... .......................................................................
61 7542 = 4 = 8
3) 0.061
= ............................................. 4) 7.542
= .............................................. 2
1000 1000 ดังนั้น 3 × 15 = 4 1
....................................................................... ดั ง นั น
้ 1 1
.......................................................................
÷ = 8
12 7 10 2 4 32
5) 0.48
= ............................................. 6) 0.875
= .............................................. ตอบ 4 1
....................................................................... ตอบ ๘
.......................................................................
25 8
2
35 457
7) 8.75
= ............................................. 8) 3.656
= ..............................................
4 125 3) 0.3 ÷ 2 4) 9.51 ÷ 3
0.15 3.17
2 เขียนในรูปเศษส่วน วิธีทำา 2 0.30
....................................................................... วิธีทำา 3 9.51
.......................................................................
9
0.2
....................................................................... 0.5
.......................................................................
1) 0.4 4
= ............................................. 2) 1.6 16
= ................................................. 0.3
10 10 0.10
....................................................................... 0.21
.......................................................................
92 305 0.21
3) 0.92 = ............................................. 4) 3.05 = ................................................. 0.10
....................................................................... 0
.......................................................................
100 100
71
5) 0.071 = ............................................. 8469
6) 8.469 = ................................................. 0
....................................................................... ดังนั้น 9.51 ÷ 3 = 3.17
.......................................................................
1000 1000
ดังนั้น 0.3 ÷ 2 = 0.15
....................................................................... ตอบ ๓.๑๗
.......................................................................
555
7) 5.55 = ............................................. 1002
8) 1.002 = ................................................. ตอบ ๐.๑๕
100 1000
5) 7.015 ÷ 5 1.403 6) 0.6 ÷ 12 0.05
วิธีทำา 5 7.015
....................................................................... วิธีทำา 12 0 . 6 0
.......................................................................
5
1) 12.5 × 10 = 125 2) 0.03 × 100 = 3 2.0
....................................................................... 0.60
.......................................................................
2.0
3) 0.66 × 100 = 66 4) 0.9 × 10 = 9 0.015
....................................................................... 0
.......................................................................
0.015
0
....................................................................... ดังนั้น 0.6 ÷ 12 = 0.05
.......................................................................
5) 8.002 × 1,000 = 8,002 6) 0.005 × 1,000 = 5
ดังนั้น 7.015 ÷ 5 = 1.403
....................................................................... ตอบ ๐.๐๕
.......................................................................
7) 3.05 × 100 = 305 8) 100 × 4.61 = 461
ตอบ ๑.๔๐๓
....................................................................... .......................................................................
9) 0.79 × 100 = 79 10) 1,000 × 0.028 = 28
218
แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6 แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.6
บทที่ 3 | ทศนิยม บทที่ 3 | ทศนิยม
ข้อ 7) - 12) เป็นตัวอย่�งก�รแสดงวิธีทำ� เพร�ะอ�จแสดงในแนวนอนก็ได้
5 แสดงวิธีห�ผลลัพธ์
7) 0.75 + 0.068 − 0.2 8) 9 − (4.006 − 0.813)
วิธีทำา
....................................................................... วิธีทำา
....................................................................... 1) ฟ้�ซื้อไข่ไก่ 1 แผง ร�ค� 118.50 บ�ท ถ้�ไข่ไก่ 1 แผง มี 30 ฟอง
.......................................................................
ขั้นที่ 1 0.75 + 0.068 ขั้นที่ 2 0.818 − 0.2 ขั้นที่ 1 4.006 − 0.813 ขั้นที่ 2 9 − 3.193
....................................................................... ไข่ไก่ร�ค�ฟองละกี่บ�ท
.......................................................................
0.7 5 0
+
0.8 1 8
−
.......................................................................
4.0 0 6
−
9.0 0 0
−
วิธีทำา ไข่ไก่ 1 แผง ร�ค� 118.50 บ�ท
....................................................................................................................................................
0.0 6 8 0.2 0 0 0.8 1 3 3.1 9 3
0.8 1 8 0.6 1 8
....................................................................... 3.1 9 3 5.8 0 7
....................................................................... ไข่ไก่ 1 แผง มี 30 ฟอง
....................................................................................................................................................
.......................................................................
ดังนั้น 0.75 + 0.068 − 0.2 = 0.618 .......................................................................
ดั งนั้น 9 − (4.006 − 0.813) = 5.807
ดังนั้น ไข่ไก่ร�ค�ฟองละ 118.50 ÷ 30 = 3.95 บ�ท
....................................................................................................................................................
.......................................................................
ตอบ ๐.๖๑๘ .......................................................................
ตอบ ๕.๘๐๗
ตอบ ๓.๙๕ บ�ท
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
9) 2.082 + 3.4 × 7.06 10) 12 ÷ 8 − 0.753 ....................................................................................................................................................

....................................................................... วิธีทำา
....................................................................... ....................................................................................................................................................
ขั้นที่ 1 3.4 × 7.06 ขั้นที่ 2 2.082 + 24.004
....................................................................... ขั้นที่ 2 1.5 − 0.753
.......................................................................
ขั้นที่ 1 12 ÷ 8
1.5
.......................................................................
7.0 6 2.0 8 2 8 12.0
.......................................................................
1.5 0 0
3.4 × 2 4.0 0 4 + 8 0.7 5 3 −
2) ถ้�ไร่มันสำ�ปะหลัง 1 ไร่ ให้ผลผลิตเฉลี่ย 5.5 เมตริกตัน ปลื้มทำ�ไร่มันสำ�ปะหลัง 6 ไร่
2.824 2 6.0 8 6
....................................................................... 0.7 4 7
.......................................................................
4.0
21.180 4.0 และนำ�ไปข�ยทั้งหมดเมตริกตันละ 2,700 บ�ท ปลื้มจะได้รับเงินกี่บ�ท
24.004
....................................................................... 0
.......................................................................
.......................................................................
ดังนั้น 2.082 + 3.4 × 7.06 = 26.086 .......................................................................
ดังนั้น 12 ÷ 8 − 0.753 = 0.747 วิธีทำา ไร่มันสำ�ปะหลัง 1 ไร่ ให้ผลผลิตเฉลี่ย 5.5 เมตริกตัน
....................................................................................................................................................
ตอบ ๒๖.๐๘๖ ตอบ ๐.๗๔๗
ปลื้มทำ�ไร่มันสำ�ปะหลัง 6 ไร่
....................................................................................................................................................
11) 5.81 ÷ 7 × 400 12) 8 × 1.9 ÷ 2 ปลื้มมีผลผลิตมันสำ�ปะหลัง 6 × 5.5 = 33 เมตริกตัน

....................................................................................................................................................
วิ.......................................................................
ธีทำา .......................................................................
วิธีทำา นำ�ไปข�ยเมตริกตันละ 2,700 บ�ท
....................................................................................................................................................
ขั.......................................................................
้นที่ 1 5.81 ÷ 7 ขั้นที่ 2 0.83 × 400 ขั้นที่ 1 8 × 1.9
.......................................................................
ขั้นที่ 2 15.2 ÷ 2
ดังนั้น ปลื้มจะได้รับเงิน 33 × 2,700 = 89,100 บ�ท
....................................................................................................................................................
0.83
7 5.81
.......................................................................
0.8 3 .......................................................................
1.9 2 15.2
5.6 4 0 0× 8 × ตอบ ๘๙,๑๐๐ บ�ท
....................................................................................................................................................
3 3 2.0 0
.......................................................................
0.21 15.2 7.6
.......................................................................
0.21 ....................................................................................................................................................
0
....................................................................... .......................................................................
ดังนั้น 8 × 1.9 ÷ 2 = 7.6
ดั.......................................................................
งนั้น 5.81 ÷ 7 × 400 = 332 .......................................................................
ตอบ ๗.๖
ตอบ ๓๓๒
219
แสดงวิธีทำาเศษส่วนให้อยู่ในรูปทศนิยม
12 63
5 6
32 18
77 14
1 2 ธีทำา 12 = 12 ÷ 4
วิ....................................................................... วิธีทำา 63 = 63 ÷ 9
.......................................................................
35 16 32 ÷ 4 18 ÷ 9
32 18
3 7
วิธีทำา 77 = 77 ÷ 7
....................................................................... วิธีทำา 14 = 14 ÷ 2
....................................................................... .......................................................................
= .......................................................................
=
35 35 ÷ 7 16 16 ÷ 2 8 2
11 7 3 × 125
....................................................................... 7×5
.......................................................................
.......................................................................
= .......................................................................
= = =
5 8 8 × 125 2×5
11 × 2 7 × 125 375
....................................................................... 35
.......................................................................
.......................................................................
= .......................................................................
= = =
5 ×2 8 × 125 1000 10
22
....................................................................... 875
....................................................................... = 0.375
....................................................................... = 3.5
.......................................................................
= =
10 1000
= 2.2 = 0.875 ตอบ ๐.๓๗๕
....................................................................... ตอบ ๓.๕
.......................................................................
....................................................................... .......................................................................
ตอบ ๒.๒
....................................................................... ตอบ ๐.๘๗๕
....................................................................... ....................................................................... .......................................................................
....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... .......................................................................
....................................................................... .......................................................................
27 468
7 8
12 450
42 49
3
120
4
350 ธีทำา 27 = 27 ÷ 3
วิ....................................................................... วิธีทำา 468 = 468 ÷ 9
.......................................................................
12 12 ÷ 3 450 450 ÷ 9
วิธีทำา 42 = 42 ÷ 6
....................................................................... วิธีทำา 49 = 49 ÷ 7
....................................................................... 9
....................................................................... 52
.......................................................................
= =
120 120 ÷ 6 350 350 ÷ 7 4 50
7
....................................................................... 7
....................................................................... 9 × 25
....................................................................... 52 × 2
.......................................................................
= = = =
20 50 4 × 25 50 × 2
7 × 5
....................................................................... 7 ×2
....................................................................... 225
....................................................................... 104
.......................................................................
= = = =
20 × 5 50 × 2 100 100
35
....................................................................... 14
....................................................................... = 2.25
....................................................................... = 1.04
.......................................................................
= =
100 100
= 0.35
....................................................................... = 0.14
....................................................................... ตอบ ๒.๒๕
....................................................................... ตอบ ๑.๐๔
.......................................................................
ตอบ ๐.๓๕
....................................................................... ตอบ ๐.๑๔
....................................................................... ....................................................................... .......................................................................
....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... .......................................................................
....................................................................... .......................................................................
220
18 56
9 10 แสดงวิธีหาผลหาร
750 175
ธีทำา 18 = 18 ÷ 3
วิ....................................................................... ธีทำา 56 = 56 ÷ 7
วิ.......................................................................
750 750 ÷ 3 175 175 ÷ 7 1 12.5 ÷ 0.5 2 0.91 ÷ 0.7
6
....................................................................... 8
.......................................................................
= =
250 25 วิธีทำา 12.5 ÷ 0.5 = 125 ÷ 5
....................................................................... วิธีทำา 0.91 ÷ 0.7 = 91 ÷ 7
.......................................................................
6 ×4
....................................................................... 8 ×4
....................................................................... 10 10 100 10
= =
250 × 4 25 × 4 125 10
24 32
.......................................................................
= × = 91 × 10
.......................................................................
.......................................................................
= .......................................................................
= 25
10 51 13
100 71
1000 100 125 × 10
....................................................................... 91 × 10
.......................................................................
= =
= 0.024
....................................................................... = 0.32
....................................................................... 10 × 5 1 100 × 7 1
1 10
= 25
....................................................................... 13
.......................................................................
ตอบ ๐.๐๒๔ ตอบ ๐.๓๒ =
....................................................................... ....................................................................... 10
ดังนั้น 12.5 ÷ 0.5 = 25
....................................................................... = 1.3
.......................................................................
....................................................................... .......................................................................
ตอบ ๒๕
....................................................................... ดังนั้น 0.91 ÷ 0.7 = 1.3
.......................................................................
....................................................................... .......................................................................
....................................................................... ตอบ ๑.๓
.......................................................................
....................................................................... .......................................................................
54 99
11 12
240 72
ธีทำา 54 = 54 ÷ 6
วิ....................................................................... ธีทำา 99 = 99 ÷ 9
วิ.......................................................................
240 240 ÷ 6 72 72 ÷ 9 3 6.408 ÷ 0.9 4 3.12 ÷ 0.2
9
....................................................................... 11
.......................................................................
= =
40 8 วิธีทำา 6.408 ÷ 0.9 = 6408 ÷ 9
....................................................................... วิธีทำา 3.12 ÷ 0.2 = 312 ÷ 2
.......................................................................
9 × 25
....................................................................... 11 × 125
....................................................................... 1000 10 100 10
= =
40 × 25 8 × 125 6408 10
.......................................................................
= 312 10
.......................................................................
=
× ×
225
....................................................................... 1375
....................................................................... 1000 91 100 21
= = 712
6408 × 10 156
312 × 10
1000 1000 .......................................................................
= .......................................................................
=
= 0.225
....................................................................... = 1.375
....................................................................... 100 1000 × 9 1 10 100 × 2 1
712
....................................................................... 156
.......................................................................
= =
ตอบ ๐.๒๒๕
....................................................................... ตอบ ๑.๓๗๕
....................................................................... 100 10
= 7.12
....................................................................... = 15.6
.......................................................................
....................................................................... .......................................................................
ดังนั้น 6.408 ÷ 0.9 = 7.12
....................................................................... ดังนั้น 3.12 ÷ 0.2 = 15.6
.......................................................................
....................................................................... .......................................................................
ตอบ ๗.๑๒
....................................................................... ตอบ ๑๕.๖
.......................................................................
....................................................................... .......................................................................
221
5 3 ÷ 0.8 6 50.4 ÷ 6.3 แสดงวิธีหาผลหาร
วิธีทำา 3 ÷ 0.8 = 3 ÷ 8
....................................................................... วิธีทำา 50.4 ÷ 6.3 = 504 ÷ 63
.......................................................................
10 10 10 1 8.4 ÷ 0.06 2 0.039 ÷ 0.15
10
....................................................................... 504 10
....................................................................... ตัวอย่�ง
= 3 × = ×
8 5 8
10 63 1 วิธีทำา 8.4 ÷ 0.06 = 84 ÷ 6
....................................................................... วิธีทำา 0.039 ÷ 0.15 = 39 ÷ 15
.......................................................................
3 × 10
....................................................................... 504 × 10
....................................................................... 10 100 1000 100
= =
84 1 10
× 63 1 84 100
....................................................................... 39 100
.......................................................................
15 = × = ×
.......................................................................
= = 8
....................................................................... 10 6 10 1000 15
14
4 84 × 100
....................................................................... ....................................................................... 2
15 × 25 = 20
.......................................................................
= ดังนั้น 50.4 ÷ 6.3 = 8
....................................................................... 1 10 × 6 1
13 39
× 100
4 × 25 =
= 140
....................................................................... 1000 × 15 5
.......................................................................
375
....................................................................... ตอบ ๘
....................................................................... 100 1
=
100 ดังนั้น 8.4 ÷ 0.06 = 140
....................................................................... 26
.......................................................................
= 3.75 =
....................................................................... ....................................................................... 100
ตอบ ๑๔๐
....................................................................... = 0.26
.......................................................................
ดังนั้น 3 ÷ 0.8 = 3.75
....................................................................... .......................................................................
ตอบ ๓.๗๕ ....................................................................... ดังนั้น 0.039 ÷ 0.15 = 0.26
.......................................................................
....................................................................... ตอบ ๐.๒๖

.......................................................................
7 2.626 ÷ 2.6 8 25.2 ÷ 3.5
วิธีทำา 2.626 ÷ 2.6 = 2626 ÷ 26
....................................................................... วิธีทำา 25.2 ÷ 3.5 = 252 ÷ 35
....................................................................... 3 0.28 ÷ 0.08 4 1.56 ÷ 0.24
1000 10 10 10
2626 10
....................................................................... 252 10
....................................................................... ตัวอย่�ง ตัวอย่�ง
= × = ×
1000 26 10 35 วิธีทำา 0.28 ÷ 0.08 = 28 ÷ 8
....................................................................... วิธีทำา 1.56 ÷ 0.24 = 156 ÷ 24
.......................................................................
101 36 2
2626 × 10 1
....................................................................... 252 × 10
....................................................................... 100 100 100 100
= = 28 100 156 100
× 26 1 10 × 35 5 .......................................................................
= .......................................................................
=
100 1000 × ×
101
....................................................................... 72 1
....................................................................... 100 8 100 24
= = 5 13
100 10 .......................................................................
7 50 .......................................................................
26 50
5
28 × 100 156 × 100
= 1.01
....................................................................... = 7.2
....................................................................... = =
10 100
× 82
....................................................................... 100 × 24 4
.......................................................................
1 10 2
ดังนั้น 2.626 ÷ 2.6 = 1.01
....................................................................... ดังนั้น 25.2 ÷ 3.5 = 7.2
....................................................................... 1
35
....................................................................... 65
.......................................................................
= =
ตอบ ๑.๐๑
....................................................................... ตอบ ๗.๒
....................................................................... 10 10
= 3.5
....................................................................... = 6.5
.......................................................................
....................................................................... .......................................................................
ดังนั้น 0.28 ÷ 0.08 = 3.5
....................................................................... ดังนั้น 1.56 ÷ 0.24 = 6.5
.......................................................................
ตอบ ๓.๕
....................................................................... ตอบ ๖.๕
.......................................................................
222
5 3.234 ÷ 0.07 6 27 ÷ 0.36
1 แสดงวิธีห�ผลห�ร
36
วิธีทำา 3.234 ÷ 0.07 = 3234 ÷ 7
....................................................................... วิธีทำา 27 ÷ 0.36 = 27 ÷
.......................................................................
1000 100 100
3234 100 100 1) 0.05 ÷ 0.125 2) 73.6 ÷ 0.016
.......................................................................
= × .......................................................................
= 27 ×
1000 7 36 ตัวอย่�ง ตัวอย่�ง
462 3234 × 1001
.......................................................................
= .......................................................................
3 25 วิธีทำา 0.05 ÷ 0.125 = 5 ÷ 125
....................................................................... วิธีทำา 73.6 ÷ 0.016 = 736 ÷ 16
.......................................................................
27 × 100
10 1000 × 7 1 = 100 1000 10 1000
462
....................................................................... 36 4
....................................................................... 5 1000 736 1000
= 1 .......................................................................
= × .......................................................................
= ×
10 100 125 4 10 16
40
= 46.2
....................................................................... = 75
....................................................................... ....................................................................... .......................................................................
46 100
1 5 200 184 736
=
× 1000 = × 1000
ดังนั้น 3.234 ÷ 0.07 = 46.2
....................................................................... ดังนั้น 27 ÷ 0.36 = 75
....................................................................... 100 × 125
....................................................................... 10 × 16 4
.......................................................................
10 25 1 1
5
1
ตอบ ๔๖.๒
....................................................................... ตอบ ๗๕
....................................................................... 4
....................................................................... = 4,600
.......................................................................
=
10
....................................................................... ....................................................................... = 0.4
....................................................................... ดังนั้น 73.6 ÷ 0.016 = 4,600
.......................................................................
ดังนั้น 0.05 ÷ 0.125 = 0.4

....................................................................... ตอบ ๔,๖๐๐
.......................................................................
7 122.4 ÷ 1.44 8 1.35 ÷ 2.25 ตอบ ๐.๔

....................................................................... .......................................................................
วิธีทำา 122.4 ÷ 1.44 = 1224 ÷ 144
....................................................................... วิธีทำา 1.35 ÷ 2.25 = 135 ÷ 225
.......................................................................
10 100 100 100 3) 0.342 ÷ 0.036 4) 0.504 ÷ 0.144
1224 100
....................................................................... 135 100
.......................................................................
= × = × ตัวอย่�ง ตัวอย่�ง
10 144 100 225
17 5 2 ีทำา 0.342 ÷ 0.036 = 342 ÷ 36
วิธ....................................................................... ีทำา 0.504 ÷ 0.144 = 504 ÷ 144
วิธ.......................................................................
....................................................................... .......................................................................
3
1021224
× 100 50 27 135 × 100 20 1000 1000 1000 1000
= = 342 1000 504 1000
10 × 14412
....................................................................... 100 × 22545
....................................................................... .......................................................................
= × .......................................................................
= ×
1 10 1000 36 5 1000 144 5
2 5
1 1 500 714 500
= 85
....................................................................... 6
....................................................................... .......................................................................
19 .......................................................................
= 57 342 × 1000 84 504 × 1000
10 = =
ดังนั้น 122.4 ÷ 1.44 = 85 = 0.6 1000 × 366
....................................................................... 1000 × 144
.......................................................................
....................................................................... ....................................................................... 10
2 10 24
1 4
95 35 2
ตอบ ๘๕
....................................................................... ดังนั้น 1.35 ÷ 2.25 = 0.6
....................................................................... .......................................................................
= .......................................................................
= 1
10 10
= 9.5
....................................................................... = 3.5
.......................................................................
....................................................................... ตอบ ๐.๖
.......................................................................
ดัง.......................................................................
นั้น 0.342 ÷ 0.036 = 9.5 ดัง.......................................................................
นั้น 0.504 ÷ 0.144 = 3.5
ตอบ ๙.๕
....................................................................... ตอบ ๓.๕
.......................................................................
223
2 เติมคำ�ตอบ
5) 4 ÷ 0.025 6) 243 ÷ 0.081
25 81
วิธีทำา 4 ÷ 0.025 = 4 ÷
....................................................................... วิธีทำา 243 ÷ 0.081 = 243 ÷
....................................................................... 1) 16 ÷ 0.2 80
= ..................................... 2) 15 ÷ 0.3 50
= ....................................
1000 1000
1000
....................................................................... 1000
.......................................................................
= 4× = 243 ×
25 40 81 800 500
4 × 1000 3 16 ÷ 0.02 = ..................................... 15 ÷ 0.03 = ....................................
.......................................................................
= .......................................................................
27
25 1 243 × 1000
=
= 160
....................................................................... 81 9
.......................................................................
1 8,000
16 ÷ 0.002 = ..................................... 5,000
15 ÷ 0.003 = ....................................
ดังนั้น 4 ÷ 0.025 = 160
....................................................................... = 3,000
.......................................................................
ตอบ ๑๖๐
....................................................................... ดังนั้น 243 ÷ 0.081 = 3,000
.......................................................................
....................................................................... ตอบ ๓,๐๐๐

....................................................................... 30 80
3) 12 ÷ 0.4 = .................................... 4) 56 ÷ 0.7 = ...................................
....................................................................... .......................................................................
1.2 ÷ 0.4 3
= .................................... 5.6 ÷ 0.7 8
= ...................................
7) 0.066 ÷ 0.012 8) 0.228 ÷ 0.285

0.12 ÷ 0.4 0.3
= .................................... 0.8
0.56 ÷ 0.7 = ...................................
ตัวอย่�ง ตัวอย่�ง
66 12 228 285
วิธีทำา 0.066 ÷ 0.012 = ÷
....................................................................... วิธีทำา 0.228 ÷ 0.285 = ÷
.......................................................................
1000 1000 1000 1000 0.03
0.012 ÷ 0.4 = .................................... 0.08
0.056 ÷ 0.7 = ...................................
66 1000
....................................................................... 228 1000
.......................................................................
= × = ×
1000 12 5 1000 285 2
500
....................................................................... .......................................................................
4 200
11 66 × 1000 76 228 × 1000
= =
10 1000
× 122
....................................................................... 1000 × 285
.......................................................................
10
1 95
5
1 5) 6.4 ÷ 0.8 8
= .............................. 6) 7.2 ÷ 0.9 8
= ................................
55
....................................................................... 8
.......................................................................
= =
10 10
= 5.5
....................................................................... = 0.8
....................................................................... 8 8
0.64 ÷ 0.08 = .............................. 0.72 ÷ 0.09 = ................................
ดั งนั้น 0.066 ÷ 0.012 = 5.5
....................................................................... ดังนั้น 0.228 ÷ 0.285 = 0.8
.......................................................................
8
0.064 ÷ 0.008 = ............................... 8
0.072 ÷ 0.009 = .................................
ตอบ ๕.๕
....................................................................... ตอบ ๐.๘
.......................................................................

224
5 381.6 ÷ 0.36 6 0.012 ÷ 0.48
แสดงวิธีหาผลหาร
.......................................................................
วิธีทำา 381.6 ÷ 0.36 = (381.6 × 100) .......................................................................
วิธีทำา 0.012 ÷ 0.48 = (0.012 × 100)
1 16.5 ÷ 1.1 2 1.08 ÷ 0.6

.......................................................................
÷ (0.36 × 100) ÷ (0.48 × 100)
.......................................................................
= 38,160 ÷ 36
....................................................................... = 1.2 ÷ 48
.......................................................................
.......................................................................
วิธีทำา 16.5 ÷ 1.1 = (16.5 × 10) ÷ (1.1 × 10) วิ.......................................................................
ธีทำา 1.08 ÷ 0.6 = (1.08 × 10) ÷ (0.6 × 10)
1060 0.025
.......................................................................
= 165 ÷ 11 .......................................................................
= 10.8 ÷ 6 .......................................................................
36 38160 .......................................................................
48 1.200
36 0.96
15 1.8
.......................................................................
216 0.240
.......................................................................
.......................................................................
11 165 .......................................................................
6 10 . 8
11 216 0.240
6
.......................................................................
55 .......................................................................
4.8 .......................................................................
0 .......................................................................
0
0
55 4.8
.......................................................................
0 .......................................................................
0 .......................................................................
0 .......................................................................
ดังนั้น 0.012 ÷ 0.48 = 0.025
.......................................................................
ดังนั้น 16.5 ÷ 1.1 = 15 .......................................................................
ดั งนั้น 1.08 ÷ 0.6 = 1.8 .......................................................................
ดังนั้น 381.6 ÷ 0.36 = 1,060 .......................................................................
ตอบ ๐.๐๒๕
.......................................................................
ตอบ ๑๕ .......................................................................
ตอบ ๑.๘ .......................................................................
ตอบ ๑,๐๖๐ .......................................................................
....................................................................... .......................................................................
7 0.138 ÷ 0.115 8 5 ÷ 0.625
3 0.49 ÷ 0.14 4 0.896 ÷ 0.16 .......................................................................

วิธีทำา 0.138 ÷ 0.115 = (0.138 × 1,000) .......................................................................
วิธีทำา 5 ÷ 0.625 = (5 × 1,000) ÷ (0.625 × 1,000)
.......................................................................
÷ (0.115 × 1,000) .......................................................................
= 5,000 ÷ 625
.......................................................................
วิธีทำา 0.49 ÷ 0.14 = (0.49 × 100) ÷ (0.14 × 100) วิ.......................................................................
ธีทำา 0.896 ÷ 0.16 = (0.896 × 100) ÷ (0.16 × 100) 8
= 138 ÷ 115
....................................................................... .......................................................................
625 5000
.......................................................................
= 49 ÷ 14 .......................................................................
= 89.6 ÷ 16 1.2 5000
3.5 5.6 115 138.0
....................................................................... .......................................................................
0
.......................................................................
14 49.0 .......................................................................
16 89.6 115
42 80 23.0
....................................................................... .......................................................................
ดังนั้น 5 ÷ 0.625 = 8
.......................................................................
7.0 .......................................................................
9.6
23.0
7.0 9.6
.......................................................................
0 .......................................................................
ตอบ ๘
.......................................................................
0 .......................................................................
0
.......................................................................
ดังนั้น 0.138 ÷ 0.115 = 1.2 .......................................................................
.......................................................................
ดังนั้น 0.49 ÷ 0.14 = 3.5 .......................................................................
ดั งนั้น 0.896 ÷ 0.16 = 5.6
.......................................................................
ตอบ ๑.๒ .......................................................................
.......................................................................
ตอบ ๓.๕ .......................................................................
ตอบ ๕.๖
....................................................................... .......................................................................
....................................................................... .......................................................................

225
3 สน�มหญ้�รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้�แห่งหนึ่งกว้�ง 2.4 เมตร มีพื้นที่ 12 ต�ร�งเมตร
แสดงวิธีหาคำาตอบ สน�มหญ้�นี้ย�วเท่�ใด
1 กลุ่มประมงพื้นบ้�นผลิตน้ำ�ปล�ได้ 150 ลิตร แบ่งใส่ขวด ขวดละ 0.75 ลิตร ได้กี่ขวด วิธีทำา สน�มหญ้�รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้� มีพื้นที่ 12 ต�ร�งเมตร
....................................................................................................................................................
สน�มหญ้�กว้�ง 2.4 เมตร
....................................................................................................................................................
วิธีทำา กลุ่มประมงพื้นบ้�นผลิตน้ำ�ปล�ได้ 150 ลิตร
....................................................................................................................................................
ดังนั้น สน�มหญ้�นี้ย�ว 12 ÷ 2.4 = 5 เมตร
....................................................................................................................................................
แบ่งใส่ขวด ขวดละ 0.75 ลิตร
....................................................................................................................................................
ตอบ ๕ เมตร
....................................................................................................................................................
ดังนั้น กลุ่มประมงพื้นบ้�นผลิตน้ำ�ปล�ได้ 150 ÷ 0.75 = 200 ขวด
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
ตอบ ๒๐๐ ขวด
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
4 ก�รคิดค่�น้ำ�ในแต่ละเดือนของหอพักแห่งหนึ่งเจ้�ของหอพักคิดค่�น้ำ�ประป�สำ�หรับผู้เช่�
ลูกบ�ศก์เมตรละ 20.50 บ�ท และคิดค่�บริก�รห้องละ 20 บ�ท ถ้�เดือนมิถุน�ยนสินใจเสียค่�น้ำ�
2 ในก�รสร้�งถนนเส้นหนึ่งซึ่งย�ว 10.2 กิโลเมตร ใช้งบประม�ณทั้งหมด 18.36 ล้�นบ�ท
ประป�พร้อมค่�บริก�ร 327.50 บ�ท เดือนมิถุน�ยนสินใจใช้น้ำ�กี่ลูกบ�ศก์เมตร
ถนนเส้นนี้ใช้งบประม�ณในก�รสร้�งเฉลี่ยกิโลเมตรละเท่�ใด
วิธีทำา เดือนมิถุน�ยน สินใจเสียค่�น้ำ�ประป�พร้อมค่�บริก�ร 327.50 บ�ท
....................................................................................................................................................
วิธีทำา ในก�รสร้�งถนนเส้นหนึ่งใช้งบประม�ณทั้งหมด 18.36 ล้�นบ�ท
....................................................................................................................................................
ค่�บริก�ร 20 บ�ท
....................................................................................................................................................
สร้�งถนนย�ว 10.2 กิโลเมตร
....................................................................................................................................................
ค่�น้ำ�ประป� 327.50 − 20 = 307.50 บ�ท
....................................................................................................................................................
ดังนั้น ถนนเส้นนี้ใช้งบประม�ณในก�รสร้�งเฉลี่ยกิโลเมตรละ
....................................................................................................................................................
ค่�น้ำ�ประป�ลูกบ�ศก์เมตรละ 20.50 บ�ท
....................................................................................................................................................
18.36 ÷ 10.2 = 1.8 ล้�นบ�ท
....................................................................................................................................................
ดังนั้น เดือนมิถุน�ยนสินใจใช้น้ำ� 307.50 ÷ 20.50 = 15 ลูกบ�ศก์เมตร
....................................................................................................................................................
ตอบ ๑.๘ ล้�นบ�ท
....................................................................................................................................................
ตอบ ๑๕ ลูกบ�ศก์เมตร
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

226
3 น้ำ�หนึ่งต้องก�รขนสินค้� 20 กล่อง แต่ละกล่องหนัก 24.5 กิโลกรัม ถ้�ก�รขนส่งสินค้�นี้
แสดงวิธีหาคำาตอบ ใช้ลิฟต์ที่ส�ม�รถรับน้ำ�หนักได้ 520 กิโลกรัม และน้ำ�หนึ่งหนัก 83.9 กิโลกรัม โดยน้ำ�หนึ่ง
ต้องขึ้นลิฟต์ไปพร้อมกับสินค้� ในก�รขนสินค้�แต่ละครั้ง จะส�ม�รถขนได้ม�กที่สุดกี่กล่อง
1 ยุวดีซื้อป�กก� 15 ด้�ม และดินสอ 12 แท่ง เป็นเงิน 148.50 บ�ท ถ้�ดินสอร�ค�
แท่งละ 3 บ�ท ป�กก�ร�ค�ด้�มละกี่บ�ท วิธีทำา ลิฟต์ขนสินค้�รับน้ำ�หนักได้ 520 กิโลกรัม
....................................................................................................................................................
น้ำ�หนึ่งหนัก 83.9 กิโลกรัม
....................................................................................................................................................
วิธีทำา ดินสอร�ค�แท่งละ 3 บ�ท
....................................................................................................................................................
ลิฟต์จะรับน้ำ�หนักสินค้�ได้ 520 − 83.9 = 436.1 กิโลกรัม
....................................................................................................................................................
ยุวดีซื้อดินสอ 12 แท่ง
....................................................................................................................................................
กล่องแต่ละใบหนัก 24.5 กิโลกรัม
....................................................................................................................................................
ยุวดีซื้อดินสอเป็นเงิน 12 × 3 = 36 บ�ท
....................................................................................................................................................
จะได้ว่� ในก�รขนแต่ละครั้งจะได้กล่องม�กที่สุด 436.1 ÷ 24.5 = 17.8 กล่อง
....................................................................................................................................................
ยุวดีซื้อป�กก�และดินสอเป็นเงิน 148.50 บ�ท
....................................................................................................................................................
ดังนั้น แต่ละครั้งจะขนสินค้�ได้ม�กที่สุด 17 กล่อง
....................................................................................................................................................
ยุวดีซื้อป�กก�เป็นเงิน 148.50 − 36 = 112.50 บ�ท
.................................................................................................................................................... ตอบ ๑๗ กล่อง
....................................................................................................................................................
ยุวดีซื้อป�กก� 15 ด้�ม
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
ดังนั้น ป�กก�ร�ค�ด้�มละ 112.50 ÷ 15 = 7.50 บ�ท
....................................................................................................................................................
ตอบ ๗.๕๐ บ�ท
....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... 4 กำ�หนดก�รแลกเงินดอลล�ร์สหรัฐ (USD) เป็นเงินบ�ท ดังนี้
ชนิดธนบัตร 1 ดอลลาร์ แลกได้
2 ก้องเลื่อยไม้เป็น 3 ท่อน ให้ท่อนที่หนึ่งย�ว 1.6 เมตร ท่อนที่สองย�ว 0.45 เมตร หนึ่งดอลล�ร์ 30.71 บ�ท
และท่อนที่ส�มย�ว 0.444 เมตร ซึ่งก�รเลื่อยแต่ละครั้งจะเสียไม้ไปกับก�รเลื่อย 0.003 เมตร ห้�ดอลล�ร์ สิบดอลล�ร์ และยี่สิบดอลล�ร์ 31.06 บ�ท
เดิมไม้ท่อนนี้ย�วกี่เมตร ห้�สิบดอลล�ร์ และหนึ่งร้อยดอลล�ร์ 31.46 บ�ท
วิธีทำา ในก�รเลื่อยไม้เป็น 3 ท่อน ต้องเลื่อยไม้ 2 ครั้ง ถ้�น็อตนำ�ธนบัตรห้�ดอลล�ร์ และหนึ่งร้อยดอลล�ร์ อย่�งละ 1 ฉบับ

....................................................................................................................................................
แลกเป็นเงินบ�ทได้เท่�ใด
แต่ละครั้งเสียไม้ 0.003 เมตร
....................................................................................................................................................
ในก�รเลื่อยไม้ครั้งนี้เสียไม้ 2 × 0.003 = 0.006 เมตร
.................................................................................................................................................... วิธีทำา ธนบัตรห้�ดอลล�ร์ แลกเป็นเงินบ�ทได้ 5 × 31.06 = 155.30 บ�ท
....................................................................................................................................................
ไม้ท่อนที่หนึ่ง ท่อนที่สอง และท่อนที่ส�ม มีคว�มย�วรวมกัน
.................................................................................................................................................... ธนบัตรหนึ่งร้อยดอลล�ร์ แลกเป็นเงินบ�ทได้ 100 × 31.46 = 3,146 บ�ท
....................................................................................................................................................
1.6 + 0.45 + 0.444 = 2.494 เมตร
.................................................................................................................................................... ดังนั้น น็อตแลกเป็นเงินบ�ทได้ทั้งหมด 155.30 + 3,146 = 3,301.30 บ�ท
....................................................................................................................................................
ดังนั้น เดิมไม้ท่อนนี้ย�ว 0.006 + 2.494 = 2.5 เมตร
.................................................................................................................................................... ตอบ ๓,๓๐๑.๓๐ บ�ท
....................................................................................................................................................
ตอบ ๒.๕ เมตร
.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

227
5 ร้�นจำ�หน่�ยเครื่องใช้ไฟฟ้� กำ�หนดร�ค�เครื่องซักผ้�ยี่ห้อหนึ่งดังนี้ 6 กรมก�รขนส่งท�งบกกำ�หนดค่�โดยส�รสำ�หรับรถยนต์รับจ้�ง (TAXI-METER)

ที่จดทะเบียนในเขตกรุงเทพมห�นคร ดังนี้
ระยะทาง ราคา
1 กิโลเมตรแรก 35.00 บ�ท
ราราคคาา ม�กกว่� 1 กิโลเมตร ถึงกิโลเมตรที่ 10 กิโลเมตรละ 5.50 บ�ท
เงินผ่อน ม�กกว่� 10 กิโลเมตร ถึงกิโลเมตรที่ 20 กิโลเมตรละ 6.50 บ�ท

จ่ายครั้งแรก 5,000 บาท ม�กกว่� 20 กิโลเมตร ถึงกิโลเมตรที่ 40 กิโลเมตรละ 7.50 บ�ท
ผ่อนต่ออีก 6 เดือน เดือนละ 2,950.75 บาท
POWERWASH
POWERWASH
ม�กกว่� 40 กิโลเมตร ถึงกิโลเมตรที่ 60 กิโลเมตรละ 8.00 บ�ท
เงินผ�อน
สนใจติดเงิ
ต�น ผ�อบถน
อสอ าม
จ�ายครั้งแรก 5,000 บาท powerwash
ม�กกว่� 60 กิโลเมตร ถึงกิโลเมตรที่ 80 กิโลเมตรละ 9.00 บ�ท
จ�ายครั้งแรก 5,000 บาท powerwash
ผ�อนต�ออีก 6 เดือนเดือนละ 2,950.75 บาท
powerw
ผ�อนต�ออีก 6 เดือนเดือนละ 2,950.75 บาท
ม�กกว่� 80 กิโลเมตร กิโลเมตรละ 10.50 บ�ท
ash
ถ้�จูนต้องก�รซื้อเครื่องซักผ้�ยี่ห้อนี้แบบเงินผ่อน จูนต้องจ่�ยเงินม�กกว่�ซื้อแบบเงินสดกี่บ�ท
ถ้�อ้นโดยส�รรถยนต์รับจ้�งเป็นระยะท�ง 9.25 กิโลเมตร และสภ�พก�รจร�จรเป็นปกติ
วิธีทำา จูนซื้อสินค้�แบบเงินผ่อน โดยจ่�ยเงินครั้งแรก 5,000 บ�ท อ้นเสียค่�โดยส�รกี่บ�ท (เศษของบ�ทให้คิดเป็น 1 บ�ท)

....................................................................................................................................................
ผ่อนต่ออีก 6 เดือน เดือนละ 2,950.75 บ�ท
.................................................................................................................................................... วิธีทำา ระยะท�ง 1 กิโลเมตรแรก 35.00 บ�ท
....................................................................................................................................................
ซึ่งคิดเป็นเงิน 6 × 2,950.75 = 17,704.50 บ�ท
.................................................................................................................................................... เหลือระยะท�ง 9.25 − 1 = 8.25 กิโลเมตร
....................................................................................................................................................
รวมจูนจ่�ยเงินซื้อเครื่องซักผ้� 5,000 + 17,704.50 = 22,704.50 บ�ท
.................................................................................................................................................... ระยะท�งที่เหลือร�ค�กิโลเมตรละ 5.50 บ�ท
....................................................................................................................................................
ดังนั้น จูนต้องจ่�ยเงินม�กกว่�ซื้อแบบเงินสด 22,704.50 − 21,900 = 804.50 บ�ท
.................................................................................................................................................... ร�ค�ของระยะท�งที่เหลือ 8.25 × 5.50 = 45.375 บ�ท
....................................................................................................................................................
ตอบ ๘๐๔.๕๐ บ�ท
.................................................................................................................................................... คิดเป็นเงิน 35 + 45.375 = 80.375 บ�ท
....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ดังนั้น อ้นเสียค่�โดยส�ร 81 บ�ท
....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ตอบ ๘๑ บ�ท
....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

บทที่ 4 | ร้อยละและอัตราส่วน
แบบฝึกหัด 2 แสดงวิธีหาจำานวนที่แทนด้วย
บทที่ 4 ร้อยละและอัตราส่วน
3 6 42
1) = 2) =
4 24 5
วิธีทำา 3 3 × 6 18
.......................................................................... วิธีทำา 6 6 × 7 42
....................................................................................
1 หาผลคูณ = = = =
4 4 × 6 24 5 5 × 7 35
.......................................................................... ....................................................................................
1) 12 × 5
4 2) 9 × 14
36
3 1 7 ดังนั้น จำานวนที่แทนด้วย คือ 18
.......................................................................... ดังนั้น จำานวนที่แทนด้วย คือ 35
....................................................................................
วิธีทำา 5 12 × 5
......................................................................... วิธีทำา 14 9 × 14
..............................................................................
12 × = 9× =
4 41 36 364 ตอบ 18
.......................................................................... ตอบ 35
....................................................................................
2
......................................................................... ..............................................................................
.......................................................................... ....................................................................................
= 15
......................................................................... 7
..............................................................................
=
2 9
ตอบ 15 1 3) = 20 4) 81 =
......................................................................... ..............................................................................
= 3 8 32 63
2
......................................................................... ตอบ 3 1
.............................................................................. วิธีทำา 20 20 ÷ 4 5
.......................................................................... วิธีทำา 81 81 ÷ 9 9
....................................................................................
= = = =
2 32 32 ÷ 4 8 63 63 ÷ 9 7
6 ×5
3) 45 6
4) 4 × 26 .......................................................................... ....................................................................................
2 1 3 13 ดังนั้น จำานวนที่แทนด้วย คือ 5
....................................................................................
วิธีทำา 6 6 × 5
......................................................................... วิธีทำา 6 6 × 26
..............................................................................
× 5 = × 26 =
45 45 9 4 42 ตอบ 5
.......................................................................... ตอบ 7
....................................................................................
3 1
......................................................................... ..............................................................................
2 .......................................................................... ....................................................................................
.........................................................................
= = 39
..............................................................................
3 8 15
ตอบ 2
......................................................................... ตอบ 39
.............................................................................. 5) = 40 6) =
15 28 84
3
......................................................................... .............................................................................. 40 40 ÷ 5 8 15 15 × 3 45
..........................................................................
= = วิธีทำา
....................................................................................
= =
15 15 ÷ 5 3 28 28 × 3 84
5) 100 × 28 6) 5 × 56
.......................................................................... ....................................................................................
35 24
20 4 7
วิธีทำา 100 × 28 = 100 × 28
......................................................................... วิธีทำา 5 5 × 56
.............................................................................. ดังนั้น จำานวนที่แทนด้วย คือ 3
....................................................................................
× 56 =
35 35 5 24 24 3
1
......................................................................... .............................................................................. ตอบ 3
.......................................................................... ตอบ 45
....................................................................................
= 80
......................................................................... 35
.............................................................................. .......................................................................... ....................................................................................
=
3
ตอบ 80
......................................................................... 2
..............................................................................
= 11
3
......................................................................... ตอบ 11 2
..............................................................................
3
บทที่ 4 | ร้อยละและอัตราส่วน บทที่ 4 | ร้อยละและอัตราส่วน
3 แสดงวิธีหาคำาตอบ แบบฝึกหัด 4.2

1) ร้านค้าติดราคากระเป๋าไว้ 3,450 บาท ลดราคา 20% ร้านค้าจะขายกระเป๋าราคาเท่าใด
ตัวอย่าง
วิ ธีทำา ลดราคา 20% ของราคาที่ติดไว้ 1 นักเรียนชั้น ป.6 ของโรงเรียนแห่งหนึ่งมี 80 คน สายตาสั้น 4 คน นักเรียนที่สายตาสั้น
...................................................................................................................................................
คิดเป็นร้อยละเท่าใดของนักเรียน ชั้น ป.6 ทั้งหมด
ติดราคากระเป๋า 3,450 บาท
...................................................................................................................................................
20 วิธีทำา มีนักเรียนชั้น ป.6 80 คน สายตาสั้น 4 คน
ลดราคา × 3,450 = 690 บาท
................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................
100 4
ถ้ามีนักเรียนชั้น ป.6 1 คน สายตาสั้น คน
...................................................................................................................................................
ดังนั้น ร้านค้าจะขายกระเป๋าราคา 3,450 − 690 = 2,760 บาท
................................................................................................................................................... 80
4
ถ้ามีนักเรียนชั้น ป.6 100 คน สายตาสั้น 100 × = 5 คน
...................................................................................................................................................
ตอบ ๒,๗๖๐ บาท
................................................................................................................................................... 80
ดังนั้น นักเรียนที่สายตาสั้นคิดเป็นร้อยละ 5 ของนักเรียนชั้น ป.6 ทั้งหมด
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
ตอบ ร้อยละ ๕ ของนักเรียนชั้น ป.๖ ทั้งหมด
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
2) แก้วตาซื้อหูฟัง 980 บาท ขายให้เพื่อนขาดทุนร้อยละ 15 แก้วตาขายหูฟังราคาเท่าใด
ตัวอย่าง 2 ในถังมีน้ำา 68 ลิตร ใช้ไป 17 ลิตร ใช้น้ำาไปคิดเป็นกี่เปอร์เซ็นต์
วิธีทำา ขายขาดทุนร้อยละ 15
...................................................................................................................................................
วิธีทำา ในถังมีน้ำา 68 ลิตร ใช้ไป 17 ลิตร
...................................................................................................................................................
แก้วตาซื้อหูฟัง 980 บาท
................................................................................................................................................... 17
15 ถ้าในถังมีน้ำา 1 ลิตร ใช้ไป ลิตร
...................................................................................................................................................
ขายขาดทุน × 980 = 147 บาท
................................................................................................................................................... 68
100 17
ถ้าในถังมีน้ำา 100 ลิตร ใช้ไป 100 × = 25 ลิตร
...................................................................................................................................................
ดังนั้น แก้วตาขายหูฟังราคา 980 − 147 = 833 บาท
................................................................................................................................................... 68
ดังนั้น ใช้น้ำาไปคิดเป็น 25% ของปริมาณน้ำาในถัง
...................................................................................................................................................
ตอบ ๘๓๓ บาท
...................................................................................................................................................
ตอบ ๒๕% ของปริมาณน้ำาในถัง
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
3 ปีที่แล้วลุงพลได้ผลผลิตอ้อย 650 เมตริกตัน ปีนี้ได้ผลผลิตเพิ่มขึ้น 78 เมตริกตัน

3) ขุนซื้อรองเท้าคู่หนึ่งราคา 1,240 บาท ขายไปได้กำาไร 15% ขุนขายรองเท้าราคาเท่าใด
ปีนี้ได้ผลผลิตเพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละเท่าใดของปีที่แล้ว
วิธีทำา ขายได้กำาไร 15%
................................................................................................................................................... 78 เมตริกตัน
วิธีท...................................................................................................................................................
ำา ปีที่แล้วได้ผลผลิตอ้อย 650 เมตริกตัน ปีนี้ได้ผลผลิตเพิ่มขึ้น
ขุนซื้อรองเท้าคู่หนึ่งราคา 1,240 บาท
................................................................................................................................................... 78
ถ้าปีที่แล้วได้ผลผลิตอ้อย 1 เมตริกตัน ปีนี้ได้ผลผลิตเพิ่มขึ้น เมตริกตัน
...................................................................................................................................................
15 650
ขายได้กำาไร × 1,240 = 186 บาท
................................................................................................................................................... 78
100 ถ้าปีที่แล้วได้ผลผลิตอ้อย 100 เมตริกตัน ปีนี้ได้ผลผลิตเพิ่มขึ้น 100 × = 12 เมตริกตัน
...................................................................................................................................................
650
ดังนั้น ขุนขายรองเท้าราคา 1,240 + 186 = 1,426 บาท
................................................................................................................................................... ดังนั้น ปีนี้ลุงพลได้ผลผลิตเพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละ 12 ของปีที่แล้ว
...................................................................................................................................................
ตอบ ๑,๔๒๖ บาท
................................................................................................................................................... ตอบ...................................................................................................................................................
ร้อยละ ๑๒ ของปีที่แล้ว
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................

4 ในสวนมีต้นมะพร้าว 75 ต้น ต้นมะม่วง 45 ต้น และ ต้นเงาะ 30 ต้น
1) ต้นมะพร้าวคิดเป็นร้อยละเท่าใดของไม้ผลในสวน
2) ต้นเงาะคิดเป็นกี่เปอร์เซ็นต์ของไม้ผลในสวน 1 เดือนมกราคม ต้นไม้ที่หยกปลูกไว้สูง 120 เซนติเมตร เดือนสิงหาคมวัดความสูงได้ 168 เซนติเมตร

ต้นไม้นี้สูงเพิ่มขึ้นจากเดือนมกราคมกี่เปอร์เซ็นต์
3) ต้นมะม่วงคิดเป็นกี่เปอร์เซ็นต์ของต้นมะพร้าว
1) วิธีทำา ในสวนมีไม้ผลทั้งหมด 75 + 45 + 30 = 150 ต้น วิธีทำา เดื อนมกราคมต้นไม้ที่ปลูกไว้สูง 120 เซนติเมตร เดือนสิงหาคมต้นไม้สูง 168 เซนติเมตร
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
มีไม้ผลในสวน 150 ต้น เป็นต้นมะพร้าว 75 ต้น
................................................................................................................................................... แสดงว่ า ต้นไม้สูงเพิ่มขึ้น 168 − 120 = 48 เซนติเมตร
...................................................................................................................................................
75 เดื อนมกราคมต้นไม้สูง 120 เซนติเมตร เดือนสิงหาคมสูงขึ้น 48 เซนติเมตร
ถ้ามีไม้ผลในสวน 1 ต้น เป็นต้นมะพร้าว ต้น
................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................
150 48
75 ถ้...................................................................................................................................................
าเดือนมกราคมต้นไม้สูง 1 เซนติเมตร เดือนสิงหาคมสูงขึ้น เซนติเมตร
ถ้ามีไม้ผลในสวน 100 ต้น เป็นต้นมะพร้าว 100 × = 50 ต้น
...................................................................................................................................................
150 120
48
ดังนั้น ต้นมะพร้าวคิดเป็นร้อยละ 50 ของไม้ผลในสวน
................................................................................................................................................... าเดือนมกราคมต้นไม้สูง 100 เซนติเมตร เดือนสิงหาคมสูงขึ้น 100 × = 40 เซนติเมตร
ถ้...................................................................................................................................................
120
ตอบ ร้อยละ ๕๐ ของไม้ผลในสวน
.................................................................................................................................................. ดั..................................................................................................................................................
งนั้น ต้นไม้นี้สูงเพิ่มขึ้นจากเดือนมกราคม 40%
................................................................................................................................................... ตอบ เพิ ่มขึ้นจากเดือนมกราคม ๔๐%

...................................................................................................................................................
2) วิธีทำา มีไม้ผลในสวน 150 ต้น เป็นต้นเงาะ 30 ต้น

................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................
30
ถ้ามีไม้ผลในสวน 1 ต้น เป็นต้นเงาะ ต้น
................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................
150
30
ถ้ามีไม้ผลในสวน 100 ต้น เป็นต้นเงาะ 100 × = 20 ต้น
...................................................................................................................................................
150
ดังนั้น ต้นเงาะคิดเป็น 20% ของไม้ผลในสวน
................................................................................................................................................... 2 สัปดาห์ที่แล้วมีผู้เข้าชมพิพิธภัณฑ์ 3,200 คน สัปดาห์นี้มีผู้เข้าชม 2,400 คน สัปดาห์นี้มีผู้เข้าชม
ตอบ ๒๐% ของไม้ผลในสวน ลดลงจากสัปดาห์ที่แล้วร้อยละเท่าใด
...................................................................................................................................................
................................................................................................................................................... วิธีทำา สัปดาห์ที่แล้วมีผู้เข้าชมพิพิธภัณฑ์ 3,200 คน สัปดาห์นี้มีผู้เข้าชม 2,400 คน
...................................................................................................................................................
3) วิธีทำา ในสวนมีต้นมะพร้าว 75 ต้น มีต้นมะม่วง 45 ต้น
................................................................................................................................................... แสดงว่า สัปดาห์นี้มีผู้เข้าชมลดลงจากสัปดาห์ที่แล้ว 3,200 − 2,400 = 800 คน
...................................................................................................................................................
45
ถ้าในสวนมีต้นมะพร้าว 1 ต้น มีต้นมะม่วง ต้น
................................................................................................................................................... สัปดาห์ที่แล้วมีผู้เข้าชม 3,200 คน สัปดาห์นี้ลดลง 800 คน
...................................................................................................................................................
75
45 800
ถ้าในสวนมีต้นมะพร้าว 100 ต้น มีต้นมะม่วง 100 × = 60 ต้น
.................................................................................................................................................. ถ้าสัปดาห์ที่แล้วมีผู้เข้าชม 1 คน สัปดาห์นี้ลดลง คน
...................................................................................................................................................
75 3200
800
ดังนั้น ต้นมะม่วงคิดเป็น 60% ของต้นมะพร้าว
................................................................................................................................................... ถ้าสัปดาห์ที่แล้วมีผู้เข้าชม 100 คน สัปดาห์นี้ลดลง 100 × = 25 คน
...................................................................................................................................................
3200
ตอบ ๖๐% ของต้นมะพร้าว
................................................................................................................................................... ดังนั้น สัปดาห์นี้มีผู้เข้าชมลดลงจากสัปดาห์ที่แล้วร้อยละ 25
..................................................................................................................................................
................................................................................................................................................... ตอบ ลดลงจากสัปดาห์ที่แล้วร้อยละ ๒๕

...................................................................................................................................................
................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................
................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................

3 วันนี้ร้านค้าขายเครื่องดื่มได้ 340 แก้ว เป็นกาแฟ 150 แก้ว ชา 70 แก้ว ที่เหลือเป็นน้ำาผลไม้
ร้านค้าขายกาแฟคิดเป็นร้อยละเท่าใดของจำานวนน้ำาผลไม้ แสดงวิธีหาคำาตอบ
วิธีทำา ร้านค้าขายเครื่องดื่มได้ 340 แก้ว เป็นกาแฟ 150 แก้ว ชา 70 แก้ว

...................................................................................................................................................
1 ร้านค้าซื้อกางเกงตัวหนึ่งราคา 360 บาท ขายไป 540 บาท
แสดงว่า ร้านค้าขายน้ำาผลไม้ได้ 340 − (150 + 70) = 120 แก้ว
................................................................................................................................................... ร้านค้าขายกางเกงตัวนี้ได้กำาไรร้อยละเท่าใด
ร้านค้าขายน้ำาผลไม้ได้ 120 แก้ว ขายกาแฟได้ 150 แก้ว
................................................................................................................................................... วิธีทำา ร้านค้าขายกางเกงได้กำาไร 540 − 360 = 180 บาท
................................................................................................................
150
ถ้าร้านค้าขายน้ำาผลไม้ได้ 1 แก้ว ขายกาแฟได้ แก้ว
...................................................................................................................................................
120 ทุน 360 บาท ขายได้กำาไร 180 บาท
.................................................................................................................................................
150
ถ้าร้านค้าขายน้ำาผลไม้ได้ 100 แก้ว ขายกาแฟได้ 100 × = 125 แก้ว
................................................................................................................................................... 180
120 ถ้าทุน 1 บาท ขายได้กำาไร บาท
.................................................................................................................................................
360
ดังนั้น ร้านค้าขายกาแฟคิดเป็นร้อยละ 125 ของจำานวนน้ำาผลไม้
.................................................................................................................................................. 180
ถ้าทุน 100 บาท ขายได้กำาไร 100 × = 50 บาท
.................................................................................................................................................
360
ตอบ ร้อยละ ๑๒๕ ของจำานวนน้ำาผลไม้
................................................................................................................................................... ดังนั้น ร้านค้าขายกางเกงตัวนี้ได้กำาไรร้อยละ 50
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................... ตอบ ร้อยละ ๕๐
.................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
4 เมื่อวานขุนเดินได้ 7,500 ก้าว วันนี้เดินได้มากกว่าเมื่อวาน 1,125 ก้าว
จำานวนก้าวที่ขุนเดินได้ในวันนี้คิดเป็นร้อยละเท่าใดของจำานวนก้าวที่ขุนเดินได้เมื่อวาน 2 ชัยขายนาฬิกาปลุกให้ก้องราคา 420 บาท ถ้าชัยซื้อนาฬิกาปลุกเรือนนี้มา 500 บาท
ชัยขาดทุนกี่เปอร์เซ็นต์
วิธีทำา เมื่อวานขุนเดินได้ 7,500 ก้าว วันนี้เดินได้มากกว่าเมื่อวาน 1,125 ก้าว
.................................................................................................................................................... ตัวอย่าง
แสดงว่า วันนี้ขุนเดินได้ 7,500 + 1,125 = 8,625 ก้าว วิธีทำา ชัยขายนาฬิกาปลุกขาดทุน 500 − 420 = 80 บาท
.......................................................................................................................
....................................................................................................................................................
เมื่อวานขุนเดินได้ 7,500 ก้าว วันนี้เดินได้ 8,625 ก้าว
.................................................................................................................................................... ทุน 500 บาท ขายขาดทุน 80 บาท
...........................................................................................................................
8625 80
ถ้าเมื่อวานขุนเดินได้ 1 ก้าว วันนี้เดินได้ ก้าว
.................................................................................................................................................... ถ้าทุน 1 บาท ขายขาดทุน บาท
.................................................................................................................................................
8625 7500 500
ถ้าเมื่อวานขุนเดินได้ 100 ก้าว วันนี้เดินได้ 100 × = 115 ก้าว 80
.................................................................................................................................................... ถ้าทุน 100 บาท ขายขาดทุน 100 × = 16 บาท
.................................................................................................................................................
7500 500
ดังนั้น จำานวนก้าวที่ขุนเดินได้ในวันนี้คิดเป็นร้อยละ 115 ของจำานวนก้าวที่ขุนเดินได้เมื่อวาน
.................................................................................................................................................... ดังนั้น ชัยขายนาฬิกาปลุกขาดทุน 16 เปอร์เซ็นต์
.................................................................................................................................................
ตอบ ร้อยละ ๑๑๕ ของจำานวนก้าวที่ขุนเดินได้เมื่อวาน
.................................................................................................................................................... ตอบ ๑๖ เปอร์เซ็นต์
.................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

3 ร้านค้าติดราคาไฟฉายกระบอกหนึ่ง 950 บาท ขายให้ลูกค้า 608 บาท
ร้านค้าลดราคากี่เปอร์เซ็นต์
950
บ
608 าท
บาท
............................................................................................. 1 ร้านเฟอร์นิเจอร์ขายเตียงนอนราคา 16,200 บาท ได้กำาไร 35% ร้านค้าลงทุนซื้อเตียงนอน
................................................................................................................................................. ราคาเท่าใด
วิธีทำา ร้านค้าลดราคาไฟฉาย 950 − 608 = 342 บาท

................................................................................................................................................. วิธีทำา ทุนของเตียงนอน 100 บาท ขายได้กำาไร 35 บาท
.................................................................................................................................................
ร้านค้าติดราคาไฟฉาย 950 บาท ลดราคา 342 บาท
................................................................................................................................................. แสดงว่า ร้านเฟอร์นิเจอร์ขายเตียงนอนราคา 100 + 35 = 135 บาท
.................................................................................................................................................
342
ถ้าร้านค้าติดราคาไฟฉาย 1 บาท ลดราคา บาท
................................................................................................................................................. ถ้าขายเตียงนอนราคา 135 บาท จากทุน 100 บาท
950 .................................................................................................................................................
342 100
ถ้าร้านค้าติดราคาไฟฉาย 100 บาท ลดราคา 100 × = 36 บาท
................................................................................................................................................. ถ้าขายเตียงนอนราคา 1 บาท จากทุน บาท
950 .................................................................................................................................................
135
ดังนั้น ร้านค้าลดราคาไฟฉาย 36 เปอร์เซ็นต์
................................................................................................................................................. 100
ขายเตียงนอนราคา 16,200 บาท จากทุน 16,200 × = 12,000 บาท
.................................................................................................................................................
135
ตอบ ๓๖ เปอร์เซ็นต์
................................................................................................................................................. ดังนั้น ร้านค้าลงทุนซื้อเตียงนอนราคา 12,000 บาท
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ตอบ ๑๒,๐๐๐ บาท
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
4 ร้านค้าติดราคาโคมไฟ 3,800 บาท ขายให้ลูกค้า 2,850 บาท

ร้านค้าลดราคาร้อยละเท่าใด
2 อ้นขายจักรยานให้กานต์ราคา 6,000 บาท ขาดทุนร้อยละ 25 อ้นซื้อจักรยานคันนี้ราคาเท่าใด
............................................................................................................
3,80 วิธีทำา ทุนของจักรยาน 100 บาท อ้นขายขาดทุน 25 บาท
.................................................................................................................................................
0
............................................................................................................ 2,85 บาท
0 บา
ท แสดงว่า อ้นขายจักรยานราคา 100 − 25 = 75 บาท
.................................................................................................................................................
วิ.................................................................................................................................................
ธีทำา ร้านค้าลดราคาโคมไฟ 3,800 − 2,850 = 950 บาท
ถ้าขายจักรยานราคา 75 บาท จากทุน 100 บาท
.................................................................................................................................................
ร้านค้าติดราคาโคมไฟ 3,800 บาท ลดราคา 950 บาท
................................................................................................................................................. 100
ถ้าขายจักรยานราคา 1 บาท จากทุน บาท
.................................................................................................................................................
950 75
ถ้าร้านค้าติดราคาโคมไฟ 1 บาท ลดราคา บาท
................................................................................................................................................. 100
3800 ขายจักรยานราคา 6,000 บาท จากทุน 6,000 × = 8,000 บาท
.................................................................................................................................................
950 75
ถ้าร้านค้าติดราคาโคมไฟ 100 บาท ลดราคา 100 × = 25 บาท
.................................................................................................................................................
3800 ดังนั้น อ้นซื้อจักรยานคันนี้ราคา 8,000 บาท
.................................................................................................................................................
ดังนั้น ร้านค้าลดราคาโคมไฟร้อยละ 25
.................................................................................................................................................
ตอบ ๘,๐๐๐ บาท
.................................................................................................................................................
ตอบ ร้อยละ ๒๕
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

3 ร้านค้าประกาศลดราคาเครื่องซักผ้าทั้งร้าน 40% แม่ซื้อมาเครื่องหนึ่งราคา 9,360 บาท
เขียนอัตราส่วนจากข้อความต่อไปนี้
ร้านค้าติดราคาเครื่องซักผ้าที่แม่ซื้อไว้เท่าใด
วิธ.................................................................................................................................................
ีทำา ร้านค้าติดราคาเครื่องซักผ้า 100 บาท ลดราคาให้ 40 บาท 1 ซื้อถุงเท้า 5 คู่ แถมถุงเท้า 1 คู่
แสดงว่า ขายเครื่องซักผ้าราคา 100 − 40 = 60 บาท

................................................................................................................................................. อัตราส่วนของจำานวนถุงเท้าที่ซื้อ ต่อ จำานวนถุงเท้าที่แถม เป็น 5 : 1
.................................................................................................................................................
ถ้าแม่ซื้อเครื่องซักผ้าราคา 60 บาท จากราคาที่ติดไว้ 100 บาท
................................................................................................................................................. หรือ อัตราส่วนของจำานวนถุงเท้าที่แถม ต่อ จำานวนถุงเท้าที่ซื้อ เป็น 1 : 5
.................................................................................................................................................
100
ถ้าแม่ซื้อเครื่องซักผ้าราคา 1 บาท จากราคาที่ติดไว้ บาท
................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................
60
100
แม่ซื้อเครื่องซักผ้าราคา 9,360 บาท จากราคาที่ติดไว้ 9,360 × = 15,600 บาท
.................................................................................................................................................
60 2 นักวิ่งคนหนึ่ง ใช้เวลา 6 นาที วิ่งได้ระยะทาง 1 กิโลเมตร
้ ร้ า นค้ า ติ ด ราคาเครื อ
่ งซั ก ผ้ า ที แ
่ ม่ ซ อ
้ ื ไว้ 15,600 บาท
................................................................................................................................................. ตัวอย่าง
อัตราส่วนของระยะทางเป็นกิโลเมตร ต่อ เวลาเป็นนาที เป็น 1 : 6
.................................................................................................................................................
ตอบ ๑๕,๖๐๐ บาท
.................................................................................................................................................
หรือ อัตราส่วนของระยะทาง ต่อ เวลา เป็น 1 กิโลเมตร : 6 นาที
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
3 การจัดรายการเพลงของสถานีวิทยุแห่งหนึ่ง เปิดเพลง 10 นาที โฆษณา 2 นาที
อัตราส่วนของระยะเวลาที่เปิดเพลง ต่อ ระยะเวลาที่โฆษณา เป็น 10 : 2

.................................................................................................................................................
4 ร้านค้าขายชุดเครื่องนอน 2,220 บาท ได้กำาไรร้อยละ 48 ร้านค้าลงทุนซื้อชุดเครื่องนอน หรือ อัตราส่วนของระยะเวลาที่โฆษณา ต่อ ระยะเวลาที่เปิดเพลง เป็น 2 : 10
.................................................................................................................................................
ราคาเท่าใด
.................................................................................................................................................
วิธีทำา ทุนของชุดเครื่องนอน 100 บาท ขายได้้กำาไร 48 บาท
.................................................................................................................................................
4 แม่ผสมน้ำาหวานโดยใช้น้ำาหวานเข้มข้น 2 แก้ว ผสมกับน้ำาเปล่า 5 แก้ว
แสดงว่า ขายชุดเครื่องนอนราคา 100 + 48 = 148 บาท
.................................................................................................................................................
อัตราส่วนของปริมาณน้ำาหวานเข้มข้น ต่อ ปริมาณน้ำาเปล่า เป็น 2 : 5
.................................................................................................................................................
ถ้าขายชุดเครื่องนอนราคา 148 บาท จากทุน 100 บาท
.................................................................................................................................................
100 หรือ อัตราส่วนของปริมาณน้ำาเปล่า ต่อ ปริมาณน้ำาหวานเข้มข้น เป็น 5 : 2
.................................................................................................................................................
ถ้าขายชุดเครื่องนอนราคา 1 บาท จากทุน บาท
.................................................................................................................................................
148
100 .................................................................................................................................................
ขายชุดเครื่องนอนราคา 2,220 บาท จากทุน 2,220 × = 1,500 บาท
.................................................................................................................................................
148
ดังนั้น ร้านค้าลงทุนซื้อชุดเครื่องนอนราคา 1,500 บาท
................................................................................................................................................. 5 ค่าเข้าชมนิทรรศการภาพวาดคนละ 30 บาท
ตอบ ๑,๕๐๐ บาท
................................................................................................................................................. ตัวอย่าง
อัตราส่วนของค่าเข้าชมเป็นบาท ต่อ จำานวนผู้เข้าชมเป็นคน เป็น 30 : 1
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
หรือ อัตราส่วนของค่าเข้าชม ต่อ จำานวนผู้เข้าชม เป็น 30 บาท : 1 คน
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

แบบฝึกหัด 4.7 แบบฝึกหัด 4.8
1 ตอบคำาถามโดยใช้ข้อมูลจากแผนผัง
1 เติมตัวเลขแสดงจำานวนใน
1) 6 : 13 = 30 : 65 2) 12 : 14 = 36 : 42
3) 7 : 3 = 49 : 21 4) 15 : 9 = 135 : 81 7.5 ซม.

วัด สวนสาธารณะ
5) 18 : 15 = 6 : 5 6) 44 : 52 = 11 : 13
4.
3
ซม
54 8) 7 : 16 = 70 : 160
.
7) 9 : 21 = : 126
9) 72 : 32 = 9 : 4 10) 96 : 192 = 8 : 16 มาตราส่วน 1 : 20,000 โรงเรียน
1) ระยะทางจากสวนสาธารณะถึงโรงเรียนเป็นกี่เมตร
จากภาพ ระยะทางจากสวนสาธารณะถึงโรงเรียนยาว 4.3 เซนติเมตร

...........................................................................................................................................................
2 หาอัตราส่วนที่เท่ากับอัตราส่วนที่กำาหนด อีก 4 อัตราส่วน
จะได้ 1 : 20,000 = 4.3 × 1 : 4.3 × 20,000
...........................................................................................................................................................
1) 6 : 14 2) 56 : 24
= 4.3 : 86,000
...........................................................................................................................................................
ตัวอย่าง 3 : 7
....................................................................... ตัวอย่าง 28 : 12
....................................................................... ดังนั้น ระยะทางจากสวนสาธารณะถึงโรงเรียนยาว 86,000 เซนติเมตร
...........................................................................................................................................................
12 : 28
....................................................................... 14 : 6
....................................................................... หรือ 86,000 ÷ 100 = 860 เมตร
...........................................................................................................................................................
18 : 42
....................................................................... 7 : 3
.......................................................................
2) ระยะทางจากวัดถึงโรงเรียนเป็นกี่กิโลเมตร
24 : 56
....................................................................... 560 : 240
.......................................................................
จากภาพ ระยะทางจากวัดถึงโรงเรียนยาว 7.5 + 4.3 = 11.8 เซนติเมตร
...........................................................................................................................................................
3) 14 : 24 4) 90 : 210 จะได้ 1 : 20,000 = 11.8 × 1 : 11.8 × 20,000
...........................................................................................................................................................
= 11.8 : 236,000
...........................................................................................................................................................
ตัวอย่าง 7 : 12
....................................................................... ตัวอย่าง 9 : 21
.......................................................................
ดังนั้น ระยะทางจากวัดถึงโรงเรียนยาว 236,000 เซนติเมตร
...........................................................................................................................................................
28 : 48
....................................................................... 30 : 70
.......................................................................
หรือ 236,000 ÷ 100 = 2,360 เมตร
...........................................................................................................................................................
42 : 72
....................................................................... 3 : 7
.......................................................................
หรือ 2,360 ÷ 1,000 = 2.36 กิโลเมตร
...........................................................................................................................................................
70 : 120
....................................................................... 18 : 42
.......................................................................
...........................................................................................................................................................

2 ตอบคำาถามโดยใช้ข้อมูลจากแบบของสะพาน แบบฝึกหัด 4.9

มาตราส่วน 1 ซม. : 25 ม. แสดงวิธีหาคำาตอบ
1 สนามรูปสี่เหลี่ยมมุมฉากแห่งหนึ่งยาว 30 เมตร และมีอัตราส่วนของความกว้าง ต่อ ความยาว

เป็น 3 : 5 ถ้าป้องต้องการทำาเส้นขอบรอบสนามแห่งนี้ จะต้องทำาเส้นขอบเป็นระยะทางเท่าใด
วิธีทำา จากอัตราส่วนของความกว้าง ต่อ ความยาว เป็น 3 : 5

.................................................................................................................................................
และเนื่องจาก 30 ÷ 5 = 6
.................................................................................................................................................
8.5 ซม. 13.5 ซม. 8.5 ซม.
จะได้ 3 : 5 = (3 × 6) : (5 × 6)
.................................................................................................................................................
1) เสาต้นที่ 2 กับเสาต้นที่ 3 ห่างกันกี่เมตร = 18 : 30

.................................................................................................................................................
จากภาพ เสาต้นที่ 2 กับเสาต้นที่ 3 ห่างกัน 13.5 เซนติเมตร แสดงว่า สนามรูปสี่เหลี่ยมมุมฉาก กว้าง 18 เมตร ยาว 30 เมตร
.................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
จะได้ 1 ซม. : 25 ม. = 13.5 × 1 ซม. : 13.5 × 25 ม. และมีความยาวรอบสนาม 2 × (18 + 30) = 96 เมตร
.................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
= 13.5 ซม. : 337.5 ม. ดังนั้น ป้องต้องทำาเส้นขอบเป็นระยะทาง 96 เมตร
.................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
ดังนั้น เสาต้นที่ 2 กับเสาต้นที่ 3 ห่างกัน 337.5 เมตร ตอบ ๙๖ เมตร
.................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
2 บอลต้องการทาสีบ้านคิดเป็นพื้นที่ 108 ตารางเมตร ถ้าอัตราส่วนของปริมาณสีทาบ้าน ต่อ พื้นที่
........................................................................................................................................................... เป็น 4 ลิตร : 9 ตารางเมตร และสี 1 ถัง มีประมาณ 20 ลิตร บอลต้องซื้อสีอย่างน้อยกี่ถัง
...........................................................................................................................................................
วิธีทำา จากอัตราส่วนของปริมาณสีทาบ้าน ต่อ พื้นที่ = 4 ลิตร : 9 ตารางเมตร
.................................................................................................................................................
2) สะพานยาวกี่เมตร และเนื่องจาก 108 ÷ 9 = 12
.................................................................................................................................................
จากภาพ สะพานยาว 8.5 + 13.5 + 8.5 = 30.5 เซนติเมตร
........................................................................................................................................................... จะได้ 4 ลิตร : 9 ตารางเมตร = 4 × 12 ลิตร : 9 × 12 ตารางเมตร
.................................................................................................................................................
จะได้ 1 ซม. : 25 ม. = 30.5 × 1 ซม. : 30.5 × 25 ม.
........................................................................................................................................................... = 48 ลิตร : 108 ตารางเมตร
.................................................................................................................................................
= 30.5 ซม. : 762.5 ม.
........................................................................................................................................................... แสดงว่า พื้นที่ทาสี 108 ตาราเมตร ใช้สี 48 ลิตร
.................................................................................................................................................
ดังนั้น สะพานยาว 762.5 เมตร
........................................................................................................................................................... สี 1 ถัง มีปริมาตรประมาณ 20 ลิตร
.................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................... บอลต้องใช้สีทาบ้าน 48 ÷ 20 = 2.4 ถัง
.................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................... ดังนั้น บอลต้องซื้อสีอย่างน้อย 3 ถัง
.................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................... ตอบ ๓ ถัง
.................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................

3 การทำาขนมหม้อแกงใช้อัตราส่วนของปริมาณน้ำาตาลโตนดเป็นกิโลกรัม ต่อ จำานวนขนมเป็นถาด
เป็น 3 : 50 ถ้าหยกต้องการทำาขนมหม้อแกง 300 ถาด และน้ำาตาลโตนดราคากิโลกรัมละ แสดงวิธีหาคำาตอบ
159 บาท หยกต้องจ่ายเงินค่าน้ำาตาลโตนดกี่บาท 1 แผนผังของบริเวณบ้านหลังหนึ่งมีลักษณะดังรูป ถ้าตัวบ้านมีพื้นที่ 480 ตารางเมตร

และเจ้าของบ้านต้องการปลูกหญ้าบริเวณรอบตัวบ้าน โดยค่าจ้างเหมาปลูกหญ้าราคา
วิธีทำา จากอัตราส่วนของปริมาณน้ำาตาล ต่อ จำานวนขนม = 3 กิโลกรัม : 50 ถาด
.................................................................................................................................................... ตารางเมตรละ 150 บาท เจ้าของบ้านต้องจ่ายเงินค่าจ้างเหมาปลูกหญ้ากี่บาท
....................................................................................................................................................
16 ซม.
จะได้ 3 กิโลกรัม : 50 ถาด = 3 × 6 กิโลกรัม : 50 × 6 ถาด
....................................................................................................................................................
= 18 กิโลกรัม : 300 ถาด
....................................................................................................................................................
แสดงว่า ขนมหม้อแกง 300 ถาด ใช้น้ำาตาลโตนด 18 กิโลกรัม
....................................................................................................................................................
10 ซม.
น้ำาตาลโตนดราคากิโลกรัมละ 159 บาท ตัวบ้าน
....................................................................................................................................................
ดังนั้น หยกต้องจ่ายเงินค่าน้ำาตาลโตนด 18 × 159 = 2,862 บาท
....................................................................................................................................................
ตอบ ๒,๘๖๒ บาท
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
มาตราส่วน 1 ซม. : 2 ม.
วิธีทำา จากแผนผัง บริเวณบ้านกว้าง 10 ซม. ยาว 16 ซม. และใช้มาตราส่วน 1 ซม. : 2 ม.

...........................................................................................................................................................
4 ภีมม์เปิดกระป๋องออมสิน พบว่ามีเหรียญสิบบาทและเหรียญห้าบาท โดยอัตราส่วนของจำานวน หาความกว้างของบริเวณบ้าน ดังนี้
...........................................................................................................................................................
เหรียญสิบบาท ต่อ จำานวนเหรียญห้าบาท เป็น 6 : 13 ถ้าในกระป๋องออมสินมีเหรียญสิบบาท
1 ซม. : 2 ม. = 10 × 1 ซม. : 10 × 2 ม.
...........................................................................................................................................................
66 เหรียญ ภีมม์มีเงินในกระป๋องออมสินทั้งหมดกี่บาท
= 10 ซม. : 20 ม.
...........................................................................................................................................................
วิธีทำา จากอัตราส่วนของจำานวนเหรียญสิบบาท ต่อ จำานวนเหรียญห้าบาท เป็น 6 : 13
.................................................................................................................................................... แสดงว่า บริเวณบ้านมีความกว้าง 20 ม.
...........................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... หาความยาวของบริเวณบ้าน ดังนี้
...........................................................................................................................................................
จะได้ 6 : 13 = (6 × 11) : (13 × 11)
....................................................................................................................................................
1 ซม. : 2 ม. = 16 × 1 ซม. : 16 × 2 ม.
...........................................................................................................................................................
= 66 : 143
....................................................................................................................................................
= 16 ซม. : 32 ม.
...........................................................................................................................................................
จะได้ว่า ในกระป๋องออมสินมีเหรียญสิบบาท 66 เหรียญ เหรียญห้าบาท 143 เหรียญ
....................................................................................................................................................
แสดงว่า บริเวณบ้านมีความยาว 32 ม.
...........................................................................................................................................................
เหรียญสิบบาท 66 เหรียญ คิดเป็นเงิน 66 × 10 = 660 บาท
....................................................................................................................................................
จะได้ว่า บริเวณบ้านนี้มีพื้นที่ 20 × 32 = 640 ตร.ม.
...........................................................................................................................................................
เหรียญห้าบาท 143 เหรียญ คิดเป็นเงิน 143 × 5 = 715 บาท
....................................................................................................................................................
ดังนั้น ภีมม์มีเงินในกระป๋องออมสินทั้งหมด 660 + 715 = 1,375 บาท และมีพื้นที่สำาหรับปลูกหญ้า 640 − 480 = 160 ตร.ม.
...........................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
ตอบ ๑,๓๗๕ บาท
.................................................................................................................................................... ดังนั้น เจ้าของบ้านต้องจ่ายเงินค่าจ้างเหมาปลูกหญ้า 160 × 150 = 24,000 บาท
...........................................................................................................................................................
ตอบ ๒๔,๐๐๐ บาท
...........................................................................................................................................................

2 พ่อขับรถไป – กลับระหว่างบ้านกับบ้านคุณตาตามเส้นทางในแผนผัง ถ้ารถคันนี้ใช้น้ำามัน 3 แผนผังลานจอดรถ มีลักษณะดังรูป

โดยเฉลี่ย 15 กิโลเมตรต่อลิตร ในการเดินทางครั้งนี้ใช้น้ำามันไปกี่ลิตร 4 ซม.
มาตราส่วน 1 ซม. : 5 กม.
3 ซม.
1
5 ซม.
5 ซม.
บ้านพ่อ
3
6 ซม.
ซม
4 ซ
.
ราคา
ม. 2
ง
คลอ
12.5 ซม.
ราคา
บ้านคุณตา มาตราส่วน 1 : 1,000
ถ้าเจ้าของลานจอดรถต้องการเทพื้นคอนกรีตหนา 0.1 เมตร จะต้องใช้คอนกรีตกี่ลูกบาศก์เมตร

วิธีทำา จากแผนผัง ระยะทางระหว่างบ้านกับบ้านคุณตายาว 5 + 3 + 6 + 4 = 18 ซม.
........................................................................................................................................................... ตัวอย่าง ...........................................................................................................................................................
ระยะทางไป - กลับยาว 2 × 18 = 36 ซม. และใช้มาตราส่วน 1 ซม. : 5 กม.
........................................................................................................................................................... วิธีทำา จากแผนผั ง เมื่อแบ่งลานจอดรถออกเป็นรูปสี่เหลี่ยมมุมฉาก จะได้
...........................................................................................................................................................
จะได้ 1 ซม. : 5 กม. = 36 × 1 ซม. : 36 × 5 กม.
........................................................................................................................................................... ่ 1 กว้าง 3 ซม. ยาว 4 ซม. ส่วนที่ 2 กว้าง 5 − 3 = 2 ซม. ยาว 12.5 ซม.
ส่วนที...........................................................................................................................................................
= 36 ซม. : 180 กม.

........................................................................................................................................................... ใช้มาตราส่ วน 1 ซม. : 1,000 ซม. หรือ 1 ซม. : 10 ม.
...........................................................................................................................................................
แสดงว่า ระยะทางไป - กลับระหว่างบ้านกับบ้านคุณตายาว 180 กม.
........................................................................................................................................................... หาความกว้ างและความยาวของลานจอดรถส่วนที่ี 1 ดังนี้
...........................................................................................................................................................
รถใช้น้ำามันโดยเฉลี่ย 15 กิโลเมตรต่อลิตร
........................................................................................................................................................... จาก 1 ซม. : 10 ม. = 3 × 1 ซม. : 3 × 10 ม. จาก 1 ซม. : 10 ม. = 4 × 1 ซม. : 4 × 10 ม.
...........................................................................................................................................................
ดังนั้น ในการเดินทางครั้งนี้ใช้น้ำามันไป 180 ÷ 15 = 12 ลิตร
........................................................................................................................................................... = 3 ซม. : 30 ม. = 4 ซม. : 40 ม.
...........................................................................................................................................................
ตอบ ๑๒ ลิตร
........................................................................................................................................................... แสดงว่ า ลานจอดรถส่วนที่ี 1 กว้าง 30 ม. ยาว 40 ม.
...........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................... หาความกว้ างและความยาวของลานจอดรถส่วนที่ี 2 ดังนี้

...........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................... จาก 1 ซม. : 10 ม. = 2 × 1 ซม. : 2 × 10 ม. จาก 1 ซม. : 10 ม. = 12.5 × 1 ซม. : 12.5 × 10 ม.

...........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................... = 2 ซม. : 20 ม. = 12.5 ซม. : 125 ม.

...........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................... แสดงว่ า ลานจอดรถส่วนที่ี 2 กว้าง 20 ม. ยาว 125 ม.

...........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................... เนื่องจาก ปริ มาตรของทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก = ความกว้าง × ความยาว × ความสูง

...........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................... ่า ลานจอดรถส่วนที่ 1 ใช้คอนกรีต 30 × 40 × 0.1 = 120 ลบ.ม.

จะได้ว...........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................... และ ...........................................................................................................................................................

ลานจอดรถส่วนที่ 2 ใช้คอนกรีต 20 × 125 × 0.1 = 250 ลบ.ม.
........................................................................................................................................................... ดังนั้น...........................................................................................................................................................
เจ้าของลานจอดรถจะต้องใช้คอนกรีตทั้งหมด 120 + 250 = 370 ลบ.ม.
........................................................................................................................................................... ตอบ ๓๗๐ ลู กบาศก์เมตร

...........................................................................................................................................................

บทที่ 5 | แบบรูป
แบบฝึกหัด 3 เขียนรูปถัดไปของแบบรูปที่กำาหนด
บทที่ 5 แบบรูป
1)
..............................
1 พิจารณาแบบรูปต่อไปนี้ แล้วเติมตัวเลขแสดงจำานวนใน 2)
..............................
1) 10 18 26 34 42 50 58
(เพิ่มขึ้นทีละ 8)
2) 159 147 135 123 111 99 87
(ลดลงทีละ 12)
1,845 1,640 1,435 3)
3) 2,050 1,230 1,025 820
(ลดลงทีละ 205) ..............................
4) 5 30 180 1,080 6,480 38,880 233,280
(จำานวนทางขวาเป็น 6 เท่าของจำานวนที่อยู่ติดกันทางซ้าย)
5) 790 3,160 12,640 50,560 202,240 808,960 3,235,840
(จำานวนทางขวาเป็น 4 เท่าของจำานวนที่อยู่ติดกันทางซ้าย) 4)
6) 277,020 92,340 30,780 10,260 3,420 1,140 380
(จำานวนทางซ้ายเป็น 3 เท่าของจำานวนที่อยู่ติดกันทางขวา)
..............................
2 สร้างแบบรูปของจำานวนที่มีความสัมพันธ์ตามที่กำาหนด
1) ลดลงทีละ 17 5)
..............................
300 283 266 249 232 215
2) เพิ่มขึ้นทีละ 5
97 102 112 117 122 6)

107
..............................
3) จำานวนทางขวาเป็น 5 เท่าของจำานวนทางซ้าย
8 40 200 1,000 5,000 25,000

7)
4) จำานวนทางซ้ายเป็น 2 เท่าของจำานวนทางขวา ..............................
2,048 1,024 512 256 128 64
5) จำานวนทางขวาเป็น 3 เท่าของจำานวนทางซ้าย 8)
15 45 135 405 1,215 3,645 ..............................

บทที่ 5 | แบบรูป บทที่ 5 | แบบรูป
2 เติมตัวเลขแสดงจำานวนใน
1 พิจารณาจำานวนในแบบรูป แล้วเติมความสัมพันธ์ใน 1) 8 9 12 17 24 33 44
+1 +3 +5 +7 +9 + 11
1) 78 79 82 87 94 103
+1 +3 +5 +7 +9 2) 137 135 131 125 117 107 95

−2 −4 −6 −8 − 10 − 12
2) 870 868 864 858 850 840
3) 622 621 618 613 606 597 586
−2 −4 −6 −8 − 10
−1 −3 −5 −7 −9 − 11
3) 1,203 1,198 1,188 1,173 1,153 1,128 4) 11 13 17 23 31 41 53

−5 − 10 − 15 − 20 − 25 +2 +4 +6 +8 + 10 + 12
5) 13 21 34 55 89 144 233
4) 5 50 1,000 30,000 1,200,000 60,000,000
× 10 × 20 × 30 × 40 × 50 (13 + 21) (21 + 34) (34 + 55) (55 + 89) (89 + 144)
6) 5 10 40 240 1,920 19,200 230,400

5) 276,480 138,240 34,560 5,760 720 72
×2 ×4 ×6 ×8 × 10 × 12
÷2 ÷4 ÷6 ÷8 ÷ 10
7) 6 12 36 144 720 4,320 30,240
6 18 108 972 11,664 174,960 ×2 ×3 ×4 ×5 ×6 ×7

6)
×3 ×6 ×9 × 12 × 15 8) 2,200 2,189 2,167 2,134 2,090 2,035 1,969

ตัวอย่างวิธีคิด (3 × 1) (3 × 2) (3 × 3) (3 × 4) (3 × 5)
− 11 − 22 − 33 − 44 − 55 − 66
7) 967 969 973 981 997 1,029
9) 5 8 13 21 34 55 89
+2 +4 +8 + 16 + 32
ตัวอย่างวิธีคิด 2 (2 × 2) (2 × 4) (2 × 8) (2 × 16)
(5 + 8) (8 + 13) (13 + 21) (21 + 34) (34 + 55)
8) 105 108 117 144 225 468
10) 4 8 24 96 480 2,880 20,160
+3 +9 + 27 + 81 + 243 ×2 ×3 ×4 ×5 ×6 ×7
ตัวอย่างวิธีคิด 3 (3 × 3) (3 × 9) (3 × 27) (3 × 81)

เฉลยตัวอย่างวิธีคิด หน้า 134

1 1)
1 เติมคำาตอบ
1)
รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4

1×3 2×3 3×3 4×3
รูปที่ 13 มี 39
ทั้งหมด .................................... รูป ดังนั้น รูปที่ 13 มี ทั้งหมด 13 × 3 = 39 รูป
2)
2)

(1 × 3) + 2 (2 × 3) + 2 (3 × 3) + 2 (4 × 3) + 2
ทั้งหมด .................................... รูป ดังนั้น รูปที่ 20 มี ทั้งหมด (20 × 3) + 2 = 62 รูป
3)
3)
รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4 รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4
101 (1 × 3) + 2 (2 × 4) + 2 (3 × 5) + 2 (4 × 6) + 2
รูปที่ 9 มี ทั้งหมด .................................... รูป
ดังนั้น รูปที่ 9 มี ทั้งหมด (9 × 11) + 2 = 101 รูป
4) 4)
รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4 รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4
ทั้งหมด .................................... รูป 8 8 + (1 × 5) 8 + (2 × 5) 8 + (3 × 5)
ดังนั้น รูปที่ 10 มี ทั้งหมด 8 + (9 × 5) = 53 รูป
134 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 130 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี


5)
5)
ทั้งหมด .................................... รูป รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4
5+1 5+2 5+3 5+4

6) ดังนั้น รูปที่ 18 มี ทั้งหมด 5 + 18 = 23 รูป
6) (4 × 4) + (4 × 3) + 4
(3 × 3) + (3 × 3) + 3
(2 × 2) + (2 × 3) + 2
รูปที่ 7 มี 49 รูป
.............. มี 21 รูป
.............. มี 7
.............. รูป (1 × 1) + (1 × 3) + 1
และ มี 77
รวมกันทั้งหมด .................................... รูป
7)
รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4 ดังนั้น รูปที่ 7 มี รวมกันทั้งหมด (7 × 7) + (7 × 3) + 7 = 77 รูป
ทั้งหมด .................................... รูป
8)
ทั้งหมด .................................... รูป
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 135 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 131

7)
1 1 + (1 × 2) 1 + (2 × 2) 1 + (3 × 2)
ดังนั้น รูปที่ 14 มี ทั้งหมด 1 + (13 × 2) = 27 รูป
8)
2 2 + (4 × 2) 2 + (4 × 2) + (4 × 2) 2 + (4 × 2) + (4 × 2) + (4 × 2)
ดังนั้น รูปที่ 8 มี ทั้งหมด

2 + (4 × 2) + (4 × 2) + (4 × 2) + (4 × 2) + (4 × 2) + (4 × 2) + (4 × 2) = 58 รูป
2 พิจารณาแบบรูป แล้วเติมคำาตอบ เฉลยตัวอย่างวิธีคิด หน้า 136
จำานวนไม้ขีด (ก้าน) 2 1)
แบบรูป
รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4 รูปที่ 8
รูปที่ 1 รูปที่ 2
1)
6 6 + (1 × 4)
6
............. 10
............. 14
............. 18
............. 34
.............
2) 6 + (2 × 4) 6 + (3 × 4)
ดังนั้น รูปที่ 8 มีไม้ขีด 6 + (7 × 4) = 34 ก้าน

4
............. 7
............. 10
............. 13
............. 25
.............
รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4 2)
3)
3
............. 5
............. 7
............. 9
............. 17
.............
รูปที่ 3 รูปที่ 4 1 + (1 × 3) 1 + (2 × 3) 1 + (3 × 3) 1 + (4 × 3)

4)
รูปที่ 1 รูปที่ 2 12 19 26 33 61
............. ............. ............. ............. .............

3)
3 3 + (1 × 2) 3 + (2 × 2) 3 + (3 × 2)
4)
(1 × 4) + (2 × 2) + 4 (2 × 4) − 1 + (4 × 2) + 4
(3 × 4) − 2 + (6 × 2) + 4 (4 × 4) − 3 + (8 × 2) + 4
ดังนั้น รูปที่ 8 มีไม้ขีด (8 × 4) − 7 + (16 × 2) + 4 = 61 ก้าน
3 พิจารณาแบบรูป แล้วเติมคำาตอบ เฉลยตัวอย่างวิธีคิด หน้า 137
จำานวนจุด 3 1) 1
แบบรูป 1
รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4 รูปที่ 9 2
1
1 2 3
2 3 4
1)
1 3 6 10 45 1 1+2 1+2+3 1+2+3+4
............. ............. ............. ............. .............
ดังนั้น รูปที่ 9 มีจุด 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 = 45 จุด
2)
2)
4 9 16 25 100 รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4
............. ............. ............. ............. .............
2×2 3×3 4×4 5×5
ดังนั้น รูปที่ 9 มีจุด 10 × 10 = 100 จุด
3) 3) 3
3 5
3 5 7
3 5 7 9
3 5 7 9
6
............. 13
............. 22
............. 33
............. 118
.............
ดังนั้น รูปที่ 8 มีไม้ขีด (8 × 4) − 7 + (16 × 2) + 4 = 61 ก้าน
3+3 3+5+5 3+5+7+7 3+5+7+9+9
ดังนั้น รูปที่ 9 มีจุด 3 + 5 + 7 + 9 + 11 + 13 + 15 + 17 + 19 + 19 = 118 จุด

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 137 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 135

4 แสดงวิธีคิดและหาคำาตอบ 2)
1)
รูปที่ 8 มี กี่รูป
รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4 ตัวอย่าง
จำานวน ในแต่ละรูป หาได้ดังนี้
วิธีคิด .................................................................................................................................................
รูปที่ 11 มี กี่ลูก ............................................................................................................................................................
จำานวนลูกบาศก์ในแต่ละรูป หาได้ดังนี้
วิธีคิด ................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................
รูปที่ 1 มี 1 ลูก
............................................................................................................................................................ รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4
............................................................................................................................................................
รูปที่ 2 มี 2 ชั้น ชั้นละ 2 × 2 = 4 ลูก แสดงว่ามีลูกบาศก์ทั้งหมด 2 × 4 = 8 ลูก
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
รูปที่ 3 มี 3 ชั้น ชั้นละ 3 × 3 = 9 ลูก แสดงว่ามีลูกบาศก์ทั้งหมด 3 × 9 = 27 ลูก จำานวน (รูป)
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
รูปที่
รูปที่ 4 มี 4 ชั้น ชั้นละ 4 × 4 = 16 ลูก แสดงว่ามีลูกบาศก์ทั้งหมด 4 × 16 = 64 ลูก แนวตั้ง แนวนอน รวม
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
จากความสัมพันธ์ของจำานวนลูกบาศก์ในรูปที่ 1 ถึงรูปที่ 4 จะได้ว่า
............................................................................................................................................................ 1 - - 1
............................................................................................................................................................
รูปที่ 11 มี 11 ชั้น ชั้นละ 11 × 11 = 121 ลูก
............................................................................................................................................................ 2 2 2×1 = 2 2+2 = 4
............................................................................................................................................................
แสดงว่า มีลูกบาศก์ทั้งหมด 11 × 121 = 1,331 ลูก
............................................................................................................................................................ 3 3 2×2 = 4 3+4 = 7
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ 4 4 2 × 3 = 6 4 + 6 = 10
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ จากความสัมพันธ์ของจำานวน ในรูปที่ 1 ถึง รูปที่ 4 จะได้ว่า

............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ รูปที่ 8 แนวตั้งมี 8 รูป และแนวนอนมี 2 × 7 = 14 รูป

............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ดังนั้น รูปที่ 8 มี 8 + 14 = 22 รูป

............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
๑,๓๓๑ ลูก
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………...………........ ๒๒ รูป
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………...………........

3) 4) หวานเรียงกระดุม และ มีลักษณะดังรูป
รูปที่ 15 มี กี่รูป รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4

จำานวน ในแต่ละรูป หาได้ดังนี้
วิธีคิด ................................................................................................................................................. รูปที่ 7 หวานต้องใช้กระดุม และ รวมกันกี่เม็ด
............................................................................................................................................................ จำานวนกระดุม และ ในแต่ละรูป หาได้ดังนี้
วิธีคิด .................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
จำานวนกระดุม (เม็ด)
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
รูปที่
รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4 รวม
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ 1 3 2 × (1 × 2) = 4 3+4 = 7
............................................................................................................................................................
จำานวน (รูป)
............................................................................................................................................................ 2 3 2 × (2 × 3) = 12 3 + 12 = 15
............................................................................................................................................................
รูปที่
แนวตั้ง แนวนอน รวม
............................................................................................................................................................ 3 3 2 × (3 × 4) = 24 3 + 24 = 27
............................................................................................................................................................
1 2×2 = 4 1 4+1 = 5
............................................................................................................................................................ 4 3 2 × (4 × 5) = 40 3 + 40 = 43
............................................................................................................................................................
2 2×3 = 6 2 6+2 = 8
............................................................................................................................................................ จากความสัมพันธ์ของจำานวนกระดุมในรูปที่ 1 ถึง รูปที่ 4 จะได้ว่า
............................................................................................................................................................
3 2×4 = 8 3 8 + 3 = 11
............................................................................................................................................................ รูปที่ 7 มีกระดุม 3 เม็ด และกระดุม 2 × (7 × 8) = 112 เม็ด
............................................................................................................................................................
4 2 × 5 = 10 4 10 + 4 = 14
............................................................................................................................................................ ดังนั้น รูปที่ 7 หวานต้องใช้กระดุม และ รวมกัน 3 + 112 = 115 เม็ด
............................................................................................................................................................
จากความสัมพันธ์ของจำานวน ในรูปที่ 1 ถึง รูปที่ 4 จะได้ว่า
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
รูปที่ 15 แนวตั้งมี 2 × 16 = 32 รูป และแนวนอนมี 15 รูป
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
ดังนั้น รูปที่ 15 มี 32 + 15 = 47 รูป
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
๔๗ รูป
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………...………........ ๑๑๕ เม็ด
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………...………........

5) สมศักดิ์เรียงบล็อกปูพื้นลักษณะดังรูป 6) กั้งเรียงขนมลูกเต๋าลักษณะดังรูป

ขนมลูกเต๋า
รูปที่ 10 สมศักดิ์ต้องใช้บล็อกปูพื้น และ อย่างละกี่ก้อน รูปที่ 6 ใช้ขนมลูกเต๋ากี่ลูก
ตัวอย่าง ตัวอย่าง
จำานวนบล็อกปูพื้น กับ ในแต่ละรูป หาได้ดังนี้
วิธีคิด ................................................................................................................................................. จำานวนขนมลูกเต๋าในแต่ละรูป หาได้ดังนี้
วิธีคิด .................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ รูปที่ 1 มี 1 ชั้น รวม 1 × 1 = 1 ลูก

............................................................................................................................................................
จำานวน (ก้อน)
............................................................................................................................................................ รูปที่ 2 มี 2 ชั้น ชั้นที่ 1 มี 1 ลูก ชั้นที่ 2 มี (2 × 2) + (1 × 1) = 5 ลูก
............................................................................................................................................................
รูปที่
............................................................................................................................................................ รวมเป็น 1 + 5 = 6 ลูก
............................................................................................................................................................
1 (3 × 1) + 2 = 5 2 × (1 + 1) = 4
............................................................................................................................................................ รูปที่ 3 มี 3 ชั้น ชั้นที่ 1 มี 1 ลูก ชั้นที่ 2 มี 5 ลูก
............................................................................................................................................................
2 (3 × 2) + 2 = 8 2 × (2 + 1) = 6
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
3 (3 × 3) + 2 = 11 2 × (3 + 1) = 8
............................................................................................................................................................ ชั้นที่ 3 มี (3 × 3) + (2 × 2) = 13 ลูก
............................................................................................................................................................
4 (3 × 4) + 2 = 14 2 × (4 + 1) = 10
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
จากความสัมพันธ์ของจำานวนบล็อกในรูปที่ 1 ถึง รูปที่ 4 จะได้ว่า
............................................................................................................................................................ รวมเป็น 1 + 5 + 13 = 19 ลูก
............................................................................................................................................................
รูปที่ 10 มีบล็อก (3 × 10) + 2 = 32 ก้อน
............................................................................................................................................................ รูปที่ 4 มี 4 ชั้น ชั้นที่ 1 มี 1 ลูก ชั้นที่ 2 มี 5 ลูก ชั้นที่ 3 มี 13 ลูก
............................................................................................................................................................
และมีบล็อก 2 × (10 + 1) = 22 ก้อน
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
ดังนั้น รูปที่ 10 สมศักดิ์ต้องใช้บล็อก 32 ก้อน และ 22 ก้อน
............................................................................................................................................................ ชั้นที่ 4 มี (4 × 4) + (3 × 3) = 25 ลูก
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ รวมเป็น 1 + 5 + 13 + 25 = 44 ลูก

............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ จากความสัมพันธ์ของจำานวนขนมลูกเต๋าในรูปที่ 1 ถึง รูปที่ 4 จะได้ว่า

............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ รูปที่ 6 มี 6 ชั้น ชั้นที่ 1 มี 1 ลูก ชั้นที่ 2 มี 5 ลูก ชั้นที่ 3 มี 13 ลูก ชั้นที่ 4 มี 25 ลูก
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ชั้นที่ 5 มี (5 × 5) + (4 × 4) = 41 ลูก ชั้นที่ 6 มี (6 × 6) + (5 × 5) = 61 ลูก

............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ดังนั้น รูปที่ 6 ใช้ขนมลูกเต๋า 1 + 5 + 13 + 25 + 41 + 61 = 146 ลูก

............................................................................................................................................................
ใช้บล็อก ๓๒ ก้อน และบล็อก ๒๒ ก้อน
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………...………........ ๑๔๖ ลูก
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………...………........

2 ร้านขายสินค้า OTOP ร้านหนึ่งจัดเรียงหมอนขวานเป็นชั้น ๆ ดังรูป
แสดงวิธีคิดและหาคำาตอบ
1 ต้นออกแบบลวดลายการปูพื้นห้องด้วยกระเบื้อง ชั้นที่ 5
รูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ซึ่งยาวด้านละ 20 เซนติเมตร โดยใช้กระเบื้อง 2 สี ชั้นที่ 3
ปูสลับกันเป็นชั้น ๆ ดังรูป ถ้าพื้นห้องเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ชั้นที่ 1
ยาวด้านละ 3 เมตร ต้นต้องใช้กระเบื้องสีละกี่แผ่น
ชั้นที่ 2 ชั้นที่ 4 ชั้นที่ 6
ตัวอย่าง 1 ชั้น 2 ชั้น 3 ชั้น 4 ชั้น
พื้นห้องเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสยาวด้านละ 3 เมตร หรือ 300 เซนติเมตร
วิธีคิด ................................................................................................................................................
แสดงว่า จะต้องปูกระเบื้องทั้งหมด 300 ÷ 20 = 15 ชั้น และจำานวนกระเบื้องในแต่ละชั้น หาได้ดังนี้

............................................................................................................................................................ 1) ถ้าต้องการเรียง 8 ชั้น จะต้องใช้หมอนขวานกี่ใบ
2) ถ้าทางร้านมีหมอนขวาน 100 ใบ จะเรียงได้ทั้งหมดกี่ชั้น และชั้นล่างสุดมีกี่ใบ
............................................................................................................................................................ 1) จำานวนหมอนขวานที่เรียงเป็นชั้น ๆ หาได้ดังนี้
จำานวน (แผ่น)
............................................................................................................................................................ วิธีคิด ................................................................................................................................................
จำานวนชั้น จำานวนหมอนขวานแต่ละชั้น (ใบ) รวม (ใบ)
ชั้นที่
สีเหลือง สีเขียว
............................................................................................................................................................ 1 1 1
............................................................................................................................................................
1 1 -
............................................................................................................................................................ 2 ชั้นที่ 1 มี 1
............................................................................................................................................................
2 - 2+1 = 3
............................................................................................................................................................ ชั้นที่ 2 มี 3 1+3 = 4
............................................................................................................................................................
3 3+2 = 5 -
............................................................................................................................................................ 3 ชั้นที่ 1 มี 1
............................................................................................................................................................
4 - 4+3 = 7
............................................................................................................................................................ ชั้นที่ 2 มี 3
............................................................................................................................................................
5 5+4 = 9 -
............................................................................................................................................................ ชั้นที่ 3 มี 5 1+3+5 = 9
............................................................................................................................................................
6 - 6 + 5 = 11
............................................................................................................................................................ 4 ชั้นที่ 1 มี 1
............................................................................................................................................................
จะได้วว่า่า ถ้ถ้าาปูปูกกระเบื
จะได้ ระเบื้อ้องง15
15ชัชั้น้นจะปู
จะปูกกระเบื
ระเบื้อ้องสีงสีเหลื
เหลือองในชั
งในชั้น้นทีที่ 1,
่ 1,3,3,5,5,7,7,9,9,11,
11,13 13และ และ15 15
............................................................................................................................................................ ชั้นที่ 2 มี 3
............................................................................................................................................................
โดยชั้น้นทีที่ 7่ 7 มีมี77++66 == 13
โดยชั 13แผ่ แผ่นน ชัชั้น้นทีที่ 9่ 9 มีมี99++88 == 17 17แผ่ แผ่นน ชัชั้น้นทีที่ 11
่ 11 มีมี11
11++10 10 == 21 21แผ่แผ่นน
............................................................................................................................................................ ชั้นที่ 3 มี 5
............................................................................................................................................................
ชัชั้น้นทีที่ 13
่ 13 มีมี13
13++1212 == 25 25แผ่ แผ่นน และชั
และชั้น้นทีที่ 15
่ 15 มีมี15
15++14 14 == 29 29แผ่ แผ่นน
............................................................................................................................................................ ชั้นที่ 4 มี 7 1 + 3 + 5 + 7 = 16
............................................................................................................................................................
งนั้น้น ใช้ใช้กกระเบื
ระเบื้อ้องสีงสีเหลื
เหลือองทั
งทั้งหมด
้งหมด 11++55++99++13 13++17 17++21 21++25 25++29 29 == 120 120แผ่ แผ่นน
............................................................................................................................................................ ดังนั้น ถ้าต้องการเรียง 8 ชั้น จะต้องใช้หมอนขวาน 1 + 3 + 5 + 7 + 9 + 11 + 13 + 15 = 64 ใบ
............................................................................................................................................................
และจะปูกกระเบื
และจะปู ระเบื้อ้องสีงสีเขีเขียยวในชั
วในชั้น้นทีที่ 2,
่ 2,4,4,6,6,8,8,10,
10,12
12และและ14 14 โดยชั
โดยชั้น้นทีที่ 8่ 8 มีมี88++77 == 15 15แผ่ แผ่นน
............................................................................................................................................................ 2) ถ้าเรียง 9 ชั้น จะต้องใช้หมอนขวาน 1 + 3 + 5 + 7 + 9 + 11 + 13 + 15 + 17 = 81 ใบ
............................................................................................................................................................
ชัชั้น้นทีที่ 10
่ 10มีมี10
10++99 == 19 19แผ่ แผ่นน ชัชั้น้นทีที่ 12
12++11 11 == 23 23แผ่ แผ่นน และชั
และชั้น้นทีที่ 14
14++13 13 == 27 27แผ่
............................................................................................................................................................ แผ่นน ถ้าเรียง 10 ชั้น จะต้องใช้หมอนขวาน 1 + 3 + 5 + 7 + 9 + 11 + 13 + 15 + 17 + 19 = 100 ใบ
............................................................................................................................................................
งนั้น้น ใช้ใช้กกระเบื
ระเบื้อ้องสีงสีเขีเขียยวทั
วทั้งหมด
้งหมด 33++77++11 11++15 15++19 19++23 23++27 27 == 105 105แผ่ แผ่นน
............................................................................................................................................................ ซึ่งเรียงได้ทั้งหมด 10 ชั้น โดยชั้นล่างสุดมีหมอนขวาน 19 ใบ
............................................................................................................................................................
กระเบื้องสีเหลือง ๑๒๐ แผ่น และกระเบื้องสีเขียว ๑๐๕ แผ่น
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………...………........ ๑) จะต้องใช้หมอนขวาน ๖๔ ใบ และ ๒) จะเรียงได้ทั้งหมด ๑๐ ชั้น และชั้นล่างสุดมี ๑๙ ใบ
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………...………........

3 จรัญเข้าทำางานเป็นพนักงานประจำาของบริษัทแห่งหนึ่ง ได้รับเงินเดือน เดือนละ 9,000 บาท 5 พิมต้องการซื้อจักรยานราคา 1,490 บาท จึงเก็บเงินทุกสัปดาห์ สัปดาห์ละ 35 บาท
และทางบริษัทจะปรับเงินเดือนขึ้นทุกปี ปีละ 250 บาท ในปีที่ 7 จรัญจะได้เงินเดือนเดือนละเท่าใด และแม่จะสมทบด้วยโดยสัปดาห์แรกให้ 15 บาท สัปดาห์ที่ 2 ให้ 30 บาท สัปดาห์ที่ 3 ให้ 45 บาท
สัปดาห์ที่ 4 ให้ 60 บาท เป็นเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ พิมต้องเก็บเงินอย่างน้อยกี่สัปดาห์ ซึ่งเมื่อรวมกับ
ปีที่ 1 จรัญได้รับเงินเดือน เดือนละ 9,000 บาท
วิธีคิด ................................................................................................................................................ เงินที่แม่สมทบให้แล้ว จะสามารถซื้อจักรยานคันนี้ได้
ปีที่ 2 จรัญได้รับเงินเดือน เดือนละ 9,000 + 250 = 9,000 + (1 × 250) บาท
............................................................................................................................................................
เงินซื้อจักรยานของพิมหาได้ดังนี้
วิธีคิด ................................................................................................................................................
ปีที่ 3 จรัญได้รับเงินเดือน เดือนละ 9,000 + 250 + 250 = 9,000 + (2 × 250) บาท
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
ปีที่ 4 จรัญได้รับเงินเดือน เดือนละ 9,000 + 250 + 250 + 250 = 9,000 + (3 × 250) บาท
............................................................................................................................................................ จำานวนเงิน (บาท)
............................................................................................................................................................
สัปดาห์ที่
จากความสัมพันธ์ของเงินเดือนตั้งแต่ปีที่ 1 ถึงปีที่ 4 พบว่า
............................................................................................................................................................ เงินของพิม เงินของแม่ รวม
............................................................................................................................................................
จรัญได้ปรับเงินเดือนขึ้นปีละ 250 บาท และปรับเงินเดือนขึ้นครั้งแรกในปีที่ 2
............................................................................................................................................................
1 35 1 × 15 = 15 35 + (1 × 15) = 50
............................................................................................................................................................
แสดงว่า ในปีที่ 7 จรัญได้ปรับเงินเดือนขึ้นเป็นครั้งที่ 6
............................................................................................................................................................
2 35 2 × 15 = 30 50 + 35 + (2 × 15) = 115
............................................................................................................................................................
ดังนั้น ปีที่ 7 จรัญได้รับเงินเดือน เดือนละ 9,000 + (6 × 250) = 10,500 บาท
............................................................................................................................................................
3 35 3 × 15 = 45 115 + 35 + (3 × 15) = 195
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
4 35 4 × 15 = 60 195 + 35 + (4 × 15) = 290
............................................................................................................................................................
๑๐,๕๐๐ บาท
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………...………........
5 35 5 × 15 = 75 290 + 35 + (5 × 15) = 400
............................................................................................................................................................
6 35 6 × 15 = 90 400 + 35 + (6 × 15) = 525
............................................................................................................................................................
ชั้นที่ 1
7 35 7 × 15 = 105 525 + 35 + (7 × 15) = 665
............................................................................................................................................................
4 แม่เรียงขนมน้ำาดอกไม้ใส่ถาดเป็นชั้น ๆ มีลักษณะดังรูป
ถาดละ 6 ชั้น จำานวน 3 ถาด แม่เรียงขนมใส่ถาดทั้งหมดกี่ชิ้น ชั้นที่ 4 8 35 8 × 15 = 120 665 + 35 + (8 × 15) = 820
............................................................................................................................................................
9 35 9 × 15 = 135 820 + 35 + (9 × 15) = 990
............................................................................................................................................................
จำานวนขนมในแต่ละชั้นหาได้ดังนี้
วิธีคิด ................................................................................................................................................
10 35 10 × 15 = 150 990 + 35 + (10 × 15) = 1,175
............................................................................................................................................................
ชั้นที่ 1 มีขนม 1 × 2 = 2 ชิ้น
............................................................................................................................................................
11 35 11 × 15 = 165 1,175 + 35 + (11 × 15) = 1,375
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
12 35 12 × 15 = 180 1,375 + 35 + (12 × 15) = 1,590
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
ดังนั้น พิมต้องเก็บเงินอย่างน้อย 12 สัปดาห์ จึงจะสามารถซื้อจักรยานคันนี้ได้
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
๑๒ สัปดาห์
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………...………........
แสดงว่า ใน 1 ถาด มีขนม 2 + 6 + 12 + 20 + 30 + 42 = 112 ชิ้น
............................................................................................................................................................
ดังนั้น แม่เรียงขนมใส่ถาดทั้งหมด 33××112 112 == 336 336ชิชิ้น้น
............................................................................................................................................................
๓๓๖ ชิ้น
ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………...………........

Untitled

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Untitled

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

คู่มือครูรายวิชาพื้นฐาน

แบบฝึกหัด 3 เขียน ใน หน้�ข้อที่ถูกต้อง และ เขียน ใน หน้�ข้อที่ผิด พร้อมแสดงเหตุผล

ยังมีจำ�นวนนับอื่นที่ห�ร 30 ได้ลงตัว เช่น 1, 6, 15 หรือจำ�นวนนับที่ห�ร 30

2) 8 และ 48 เป็นตัวประกอบของ 48 หรือไม่ เพร�ะเหตุใด

1, 2, 3, 6, 9, 18, 27 และ 54 1, 3, 9, 27 และ 81

แบบฝึกหัด 1.3 2 ระบุว่�จำ�นวนนับที่กำ�หนดเป็นจำ�นวนเฉพ�ะหรือไม่ โดยเขียน ลงในต�ร�ง พร้อมแสดงเหตุผล

1 เติมคำ�ตอบ พร้อมเขียน ใน จำานวนเฉพาะ

1) 19 มีตัวประกอบเพียง 2 จำ�นวน คือ 1 และ 19

มีตัวประกอบเพียง 2 จำ�นวน คือ 1 และ 17

4) 73 มีตัวประกอบเพียง 2 จำ�นวน คือ 1 และ 73

3 จำ�นวนนับตั้งแต่ 1 ถึง 100 มีจำ�นวนเฉพ�ะกี่จำ�นวน ได้แก่จำ�นวนใดบ้�ง

แบบฝึกหัด 1.4 2 เติมคำ�ตอบ

1 ข้อคว�มต่อไปนี้ ถูกหรือผิด เพร�ะเหตุใด 29

4) 35 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะที่ม�กที่สุดของ 70 15 30 (ซึ่งเป็นพหุคูณของ 15)

5) จำ�นวนเฉพ�ะทุกจำ�นวนมีตัวประกอบเฉพ�ะเพียงสองจำ�นวน คือ 1 กับ ตัวมันเอง 70 140 (ซึ่งเป็นพหุคูณของ 70)

แบบฝึกหัด 1.5 2 แสดงก�รแยกตัวประกอบของจำ�นวนนับโดยใช้ก�รคูณ

1 ก�รแยกตัวประกอบของจำ�นวนนับต่อไปนี้ถูกต้องหรือไม่ เพร�ะเหตุใด 1) 18 ตัวอย่�ง 2) 26

ไม่ถูกต้อง เพร�ะ 1 ไม่เป็นตัวประกอบเฉพ�ะของ 28

ถูกต้อง เพร�ะ 3 และ 29 เป็นตัวประกอบเฉพ�ะของ 87

ไม่ถูกต้อง เพร�ะ 9 ไม่เป็นตัวประกอบเฉพ�ะของ 180

7) 182 = 2 × 91 ......................................................................... .........................................................................

......................................................................... ......................................................................... 72 = 2 × 2 × 2 × 3 × 3 171 = 3 × 3 × 19

......................................................................... ดังนั้น 156 = 2 × 2 × 3 × 13

แบบฝึกหัด 1.6 4 48 และ 64

วิธีทำา จำ�นวนนับที่ห�ร 48 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12, 16, 24 และ 48

วิธีทำา จำ�นวนนับที่ห�ร 15 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 3, 5 และ 15

จำ�นวนนับที่ห�ร 50 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 5, 10, 25 และ 50

ตัวห�รร่วมของ 15 และ 50 ได้แก่ 1 และ 5

ตัวห�รร่วมที่ม�กที่สุดของ 15 และ 50 คือ 5

วิธีทำา จำ�นวนนับที่ห�ร 6 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 3 และ 6

7 16, 44 และ 36 แบบฝึกหัด 1.7

วิธีทำา จำ�นวนนับที่ห�ร 16 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 4, 8 และ 16

จำ�นวนนับที่ห�ร 44 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 4, 11, 22 และ 44

ตัวห�รร่วมที่ม�กที่สุดของ 16, 44 และ 36 คือ 4

วิธีทำา จำ�นวนนับที่ห�ร 20 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 4, 5, 10 และ 20

9 24, 32 และ 88 3 56 และ 70

วิธีทำา จำ�นวนนับที่ห�ร 24 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12 และ 24

จำ�นวนนับที่ห�ร 32 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 4, 8, 16 และ 32

จำ�นวนนับที่ห�ร 88 ได้ลงตัว ได้แก่ 1, 2, 4, 8, 11, 22, 44 และ 88

ตัวห�รร่วมของ 24, 32 และ 88 ได้แก่ 1, 2, 4 และ 8

ตัวห�รร่วมที่ม�กที่สุดของ 24, 32 และ 88 คือ 8

4 12, 16 และ 32 7 72, 80 และ 144

วิธีทำา 1212 == 22××22××33

8 55, 110 และ 130

9 132, 156 และ 180

แบบฝึกหัด 1.8 4 30, 90 และ 165

6 42, 168 และ 210

แบบฝึกหัด 1.9 4 12 และ 15

7 8, 9 และ 12 แบบฝึกหัด 1.10

ดังนั้น ค.ร.น. ของ 8, 9 และ 12 คือ 72 ตอบ ๔๕

ดังนั้น ค.ร.น. ของ 20, 25 และ 50 คือ 100

4 49 และ 84 7 15, 30 และ 40

5 6, 16 และ 24 8 27, 54 และ 162

6 12, 20 และ 28 9 45, 180 และ 720

6) 22, 88 และ 132

7) 16, 27 และ 36 แบบฝึกหัด 1.12

โดยห� ห.ร.ม. ของ 132, 154 และ 176 แล้วห�จำ�นวนถุงที่ใส่เหรียญแต่ละชนิด

..................................................................................................................................................... ตัวอย่�ง 2 132 154 176

ผิด เพร�ะ จ�กคว�มสัมพันธ์ระหว่�ง ห.ร.ม. กับ ค.ร.น. ของจำ�นวนนับ 2 จำ�นวน

จะได้ว่� 2 × 60 = 120 ซึ่งจำ�นวนนับ 2 จำ�นวนที่นำ�ม�คูณกันแล้วได้ผลคูณเป็น 120

และมี ห.ร.ม. เป็น 2 และ ค.ร.น. เป็น 60 ยังมีจำ�นวนอื่นอีก เช่น 2 กับ 60

คว�มย�วของด้�นของรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสที่ย�วน้อยที่สุด โดยห� ค.ร.น. ของ 24 และ 36

28 ม. วิธีคิด ห�จำ�นวนป�กก�แต่ละชนิดที่เพ็ญซื้ออย่�งน้อยที่สุด โดยห� ค.ร.น. ของ 50, 12 และ 6

ที่ซื้อน้อยที่สุด ห�รด้วย 1 จ�กนั้นจึงห�จำ�นวนแพ็ค โดยนำ�จำ�นวนป�กก�แต่ละชนิดที่ซื้อ