You are on page 1of 3

KARAPATANG PANTAO

NATURAL
THE 1987 CONSTITUTION OF THE REPUBLIC OF Ito ang uri ng mga karapatan na taglay ng tao
mula nang siya ay isinilang. Hindi ito kinakailangan pang
THE PHILIPPINES ibigay sa kanya ng estado upang maging epektibo dahil likas
sa bawat isa ang ganitong uri ng karapatan.
ARTICLE I - National Territory
ARTICLE II - Declaration of Principles and State Policies STATUTORY
ARTICLE III - Bill of Rights Ito ay ang mga karapatan na pinagtitibay sa loob
ARTICLE IV - Citizenship ng kongreso.
ARTICLE V - Suffrage
ARTICLE VI - Legislative Department CONSTITUTIONAL RIGHTS
ARTICLE VII - Executive Department Ito ang mga karapatan na pinangangalagaan ng
ARTICLE VIII - Judicial Department Saligang batas ng Pilipinas. Ito ay makikita sa Artikulo 3 o
ARTICLE IX - Constitutional Commissions Bill of Rights ng Saligang Batas ng 1987.
ARTICLE X - Local Government  Karapatang Sibil o Panlipunan (Civil
ARTICLE XI - Accountability of Public Officers Liberties/Rights)
ARTICLE XII - National Economy and Patrimony  Karapatang Pampolitika
ARTICLE XIII - Social Justice and Human Rights  Karapatang Akusado/Nasasakdal (Rights of the
ARTICLE XIV - Education, Science and Technology, Arts, Accused)
Culture, and Sports
 Karapatang Pangkultura
ARTICLE XV - The Family
 Karapatang Pang-ekonomiya o Pangkabuhayan
ARTICLE XVI - General Provisions
ARTICLE XVII - Amendments or Revisions
ARTICLE XVIII - Transitory Provisions NAHAHATI ANG MGA KARAPATANG PANTAO
AYON SA DEROGABILITY
KARAPATANG PANTAO / HUMAN RIGHTS
DEROGABLE RIGHTS
Ang mga karapatang pantao ay mga
Ito ay tumutukoy sa mga karapatan na maaaring
pamantayang moral o kaugalian na naglalarawan ng mga
suspendihin at alisin depende sa sitwasyon o krimen na
tiyak na pamantayan ng paggawi ng tao at palaging
nagawa ng isang tao.
protektado bilang mga karapatang likas at legal sa batas-
munisipyo at batas-pandaigdigan. Karaniwang nauunawaan
NON-DEROGABLE RIGHTS
sila bilang mga di-matututulan at pangunahing karapatan "na
Ito ay tumutukoy sa mga karapatan na hindi
nararapat matanggap ng isang tao dahil lamang sa pagiging
maaaring suspendihin at alisin ano mang oras o panahon.
tao niya" at "na likas sa lahat ng mga tao", anuman ang
kanilang edad, etnikong pinagmulan, lokasyon, wika,
relihiyon, lahi, o anumang iba pang kalagayan. BATAYANG DOKUMENTO NG HUMAN RIGHTS SA
PILIPINAS
Ito ay tumutukoy sa mg karapatan na DAPAT
tinatamasa ng isang tao anuman ang kanyang kasarian, ARTIKULO 3 NG SALIGANG BATAS NG 1987
kulay, edad, o katayuan sa buhay. Kilala rin sa pamagat nito na Bill of Rights o
Katipunan ng mga Karapatang Pantao.
KATANGIAN NG KARAPATANG PANTAO /
Nakasaad sa artikulong ito ang lahat ng mga
HUMAN RIGHTS
kaapatan na dapat tinataglag ng bawat Pilipino.
 Universal
 Indivisible UNIVERSAL DECLARATION OF HUMAN RIGHTS
 Inalienable Ito ay isang mahalagang dokumento para sa
 Interdependent karapatang pantao.
UNIVERSAL Iprinoklama sa United Nations General
Ang mga karapatang pantao ay dapat tinatamasa Assembly sa Paris noong Disyembre 10, 1948
ng lahat ng tao sa kahit saang panig ng mundo. (International Human Rights Day).
INDIVISIBLE KASAYSAYAN NG KARAPATANG PANTAO
Ang mga karapatang pantao ng isang indibidwal
ay hindi kailanman maaring mahati. 539 B.C.E.
 Sinakop ni Haring Cyrus ng Persia at kanyang
INALIENABLE
mga tahan ang lungsod ng Babylon.
Ang mga karapatang pantao ay hindi maaaring
 Nakatala ito sa isang baked-clay na “Cyrus
kuhain sa indibidwal ninuman o kailanman dahil ito ay
Cylinder” (World’s First Charter of Human
kanyang taglay mula nang siya ay isinilang.
Rights)
INTERDEPENDENT
Ang bawat karapatang pantao ay magkakaugnay. 1215
 Sapilitang lumagda si John I, Hari ng England, sa
URI NG KARAPATANG PANTAO Magna Carta, isang dokumentong naglalahad ng
 Karapatang Likas o Natural ilang karapatan ng mga taga England.
 Karapatang Ayon sa Batas (Constitutional Rights  Karapatan ng mga balo (widow) na mag may-ari at
at Statutory Rights) makapili na hindi na muling mag-asawa.
 Makatwirang proseso (due process) sa pagdinig
ng kaso at pagkakapantay-pantay sa matang
batas.

1628
 Ipinasa ang Petition of Rights (4 Laws) na
naglalaman ng mga karapatan tulad nang hindi
pagpataw ng buwis nang walang pahintulot ng
Parliament, pagbawal sa pagkulong nang walang
sapat na dahilan, at hindi pagdeklara ng batas
militar sa panahon ng kapayapaan.
 Petisyon ng Karapatan - Sa pangunguna ni
Edward Coke, ipinadala ng English Parliament
kay Haring Charles I ng England ang Petisyon ng
Karapatan noong 1628.

1776
 Deklarasyon ng Kalayaan ng Amerika - Isinulat
ito ni Thomas Jefferson.
 Nakapaloob dito ang kalayaan ng 13 kolonya mula
sa British Empire.
 Pagbibigay karapatan sa indibidwal at karapatan
sa rebolusyon.

1787
 Inaprubahan ng United States Congress ang
Saligang Batas (US Constitution) ng kanilang
bansa. Sa dokumentong ito, nakapaloob ang Bill
of Rights na ipinatupad noong Disyembre 15,
1791.

1789
 Nagtagumpay ang French Revolution na wakasan
ang ganap na kapangyarihan ni Haring Louis
XVI.
 Ang paglagda ng Declaration of the Rights of
Man and of the Citizen na naglalaman ng mga
karapatan ng mamamayan.

1864
 Ang Unang Konbersyon sa Geneva (Geneva
Convention) - Ang pagpupulong ng labing-anim
na Europeong bansa at ilang estado ng Amerika
sa Geneva, Switzerland.
 Layunin nito na isaalang-alang ang pag-alaga sa
mga nasugatan at may sakit na sundalo nang
walang anumang diskriminasyon.
1948
 Itinatag ng United Nations ang Human Rights
Commission sa pangunguna ni Eleanor
Roosevelt, asawa ng yumaong Pangulo Franklin
Roosevelt ng Amerika.
 Sa naturang komisyon, nilagdaan at ipinatupad
ang dokumentong tinawag na Universal
Declaration of Human Rights.
 Malugod na tinanggap ng UN General Assembly
ang UDHR noong Disyembre 10, 1948 at
binansagan ito bilang “International Magna
Carta for all Mankind”.
MGA KARAPATAN NG MGA BATA,
KABABAIHAN, AT PANGANGALAGA SA MGA LUMALABAG SA KARAPATANG PANTAO
MGA INDIGENOUS PEOPLE 1. Mga magulang at nakatatanda
2. Mga kamag-anak, kaibigan, at ibang tao sa paligid
KARAPATAN NG MGA BATA 3. Mga kawani, opisyal, at pinuno
 Artikulo II, Seksiyon 13 (Child and Youth 4. Mga kriminal
Welfare Code) - Nilikha upang pangalagaan ang 5. Mga terorista at mga samahang laban sa bansa
Karapatan ng bata. Nakasaad dito na tungkulin ng
mga bata at responsibilidad ng mga magulang ang MGA BATAS
pangangalaga sa kanilang mga anak.
 Seksiyon 13 - Kinikilala ng Estado ang BATA
napakahalagang tungkulin ng kabataan sa pagbuo Artikulo II, Seksiyon 13 - Kinikilala ng Estado ang
ng bansa at dapat magtaguyod at mangalaga ng napakahalagang tungkulin ng kabataan sa pagbuo ng bansa
kanilang kagalingang pisikal, moral, espiritwal, at dapat magtaguyod at mangalaga ng kanilang kagalingang
intelektwal, at sosyal. Dapat nitong ikintal sa pisikal, moral, espiritwal, intelektwal, at sosyal. Dapat nitong
kabataan ang pagkamakabayan, nasyonalismo at ikintal sa kabataan ang pagkamakabayan, nasyonalismo at
pasiglahin ang paglahok nila sa mga gawaing pasiglahin ang paglahok nila sa mga gawaing bayan at
pambayan at sibiko. sibiko. (Nation Building).
 Artikulo I, Seksiyon 13 - Kinikilala ng Estado ang
napakahalagang tungkulin ng kabataan sa pagbuo KABABAIHAN
ng bansa at dapat magtaguyod at mangalaga ng Republic Act No. 9710 (The Magna Carta of Women) -
kanilang kagalingang pisikal, moral, espiritwal, Ang Republic Act 9710 o kilala din sa tawag na Magna Carta
intelektwal, at sosyal. Dapat nitong ikintal sa of Women ay isang batas para sa proteksyon ng karapatan
kabataan ang pagkamakabayan, nasyonalismo at pantao ng mga kababaihang Pilipino at naglalayon na
pasiglahin ang paglahok nila sa mga gawaing tanggalin ang lahat ng uri ng diskriminasiyon, lalo na sa mga
bayan at sibiko. kababaihan na marginalized o mga babae na bahagi ng mga
sektor na hindi nabibigyan ng wastong representasyon sa
MGA ANYO NG PAGLABAG SA KARAPATANG lipunan. Ito’y naisabatas noong ika-14 ng Agosto noong
PANTAO 2009 matapos ito pirmahan ng dating Pangulong Gloria
Macapagal-Arroyo.
1. Pisikal na Paglabag  Seksiyon 8 - Human Rights of Women
Ang pananakit at pagsugat sa katawan ng tao ay
pisikal na paglabag sa karapatang pantao. INDIGENOUS PEOPLE
 Pagdukot Republic Act No. 8371 - Ang Republic Act No. 8371 o ang
 Kidnapping Indigenous Peoples’ Rights Act (IPRA) ay ang pangunahing
 Pambubugbog (Hazing) batas na nagtatakda ng mga panuntunan tungkol sa
 Pagputol sa anumang parte ng katawan pagpapanatili ng katutubong kultura at sistemang
 Pagkitil ng buhay pangkaalaman.
(Sekswal na Pananakit)  Artikulo II, Seksiyon 22 - National Commision of
 Paghahalay o rape Indigenous People
 Pagsasamantala
 Panghihipo
 Marital Rape
 Domestic Violence
 Police brutality
 Extrajudicial Killing o Extralegal Killing

2. Sikolohikal at Emosyonal na Paglabag


Ito ay mga akto o pagpapabaya na nagdudulot ng
mental o emosyonal na pasakit sa biktima.
 Pagbibitaw ng masasakit o malulupit na salita
 Panlalait
 Pang-aalipusta
 Bullying
 Social Networking Site o Cyberbullying

3. Ekstruktural o Sistematikong Paglabag


Ang mga ganitong uri ng paglabag ay nagaganap
dahil sa mga estrukturang umiiral sa ating pamahalaan at sa
mga alintuntunin o batas na ipinatutupad dito.
 Mga serbisyo ng ating pamahalaan na hindi
naiparating lalo na sa malalayong lugar
 Preferential Treatment
 Panunuhol para maibigay ang serbisyo na
kailangan

You might also like