Karapatang Pantao tinatamasa ng lahat ng tao sa kahit saang

Relihiyon Kultura Lipunan panig ng mundo.

Taglay ng bawat tao ang mga karapatang
nakabatay sa prinsipyo ng paggalang sa
isang indibidwal.
Lahat ng nabubuhay na indibidwal ay may
taglay na mga karapatan dahil bawat isa ay
nararapat na tratuhin nang may dignidad.
Inalienable - ang mga karapatang pantao ay
hindi maaaring kuhain sa indibidwal ninuman
o kailanman dahil ito ay kanyang taglay mula
nang siya ay isilang.
Indivisible - ang mga karapatang pantao ng
isang indibidwal ay hindi kailanman

Karapatang Ekonomikal maaaring mahati.

Karapatang Politikal Uri ng Karapatang Pantao?

Karapatang Sibil Natural rights

Karapatang Sosyal Constituitonal rights Statutory rights

Karapatang Kultural Natural Rights

Ano nga ba ang karapatang Pantao?
Karapatang mabuhay Maging malaya
Karapatang Pantao
Magkaroon ng ari-arian
(Human Rights) tumutukoy sa mga
karapatan na dapat tinatamasa ng isang tao Constitutional Rights Mga karapatang

anuman ang kanyang kasarian, kulay, edad, ipinagkaloob at pinangangalagaan ng

o katayuan sa buhay. Estado. Karapatang Politikal

Mga Katangian ng Karapatang Pantao Karapatang Sibil

Universal Karapatang Sosyo-ekonomiko Karapatan ng

akusado
Inalienable
Statutory Rights
Indivisible
Mga karapatang kaloob ng binuong batas at
Interdependent
maaaring alisin sa pamamagitan ng
panibagong batas.
Universal - ang mga karapatang pantao ay
539 B.C.E.- Sinakop ni Haring Cyrus ng
dapat
Persia at kaniyang mga tauhan ang lungsod
ng Babylon. Pinalaya niya ang mga alipin

G.Mauleon
Pinayagan silang pumili ng relihiyon • Hindi pagdeklara ng batas militar sa
panahon ng kapayapaan.
Idineklara rin ang pagkakapantay

pantay ng lahat ng lahi.

1787 Constitutional Convention
Kinakitaan din ng kaisipan tungkol sa
karapatang pantao ang iba pang United States Congress

sinaunang kabihasnan tulad ng: Sa dokumentong ito nakapaloob ang Bill of

Rights na ipinatupad noong December 15,
India Greece Rome
1791. Ito ang nagbigay-proteksiyon sa mga
Ang mga itinatag na relihiyon at karapatang pantao ng lahat ng mamamayan
pananampalataya sa Asya tulad ng at maging ang iba pang taong nanirahan sa
Judaism, Hinduism, Kristiyanismo, bansa.
Buddhism, Taoism, Islam at iba pa ay
1789 French Revolution
nakapaglahad ng mga kodigo tungkol sa
moralidad, kaisipan tungkol sa dignidad ng Nagtagumpay ang French Revolution na
tao at tungkulin nito sa kaniyang kapwa. wakasan ang ganap na kapangyarihan ni
Haring Louis XVI.

Declaration of the Rights of Man and of

Haring John I ng England (1215) Magna
the Citizen
Carta, isang dokumentong naglalahad ng
ilang karapatan ng mga taga-England Naglalaman ng mga karapatng
mamamayan.
Hindi maaaring dakpin, ipakulong, at bawiin
ang anumang ari-arian ng sinuman nang First Geneva Convention (1864)
walang pagpapasiya ng hukuman.
Isinagawa ang pagpupulong ng 16 na
Sa dokumentong ito, nilimitahan ang Europeong bansa at ilang estado ng United
kapangyarihan ng hari ng bansa. States sa Geneva, Switzerland.
Petition of Right (1628) naglalaman ng mga
layuning isaalang-alang ang pag-alaga sa
karapatan tulad nang:
mga nasugatan at may sakit na sundalo
• Hindi pagpataw ng buwis nang walang anumang diskriminasyon.
walang pahintulot ng Parliament
• Pagbawal sa pagkulong nang walang
Noong 1948, itinatag ng United Nations ang
sapat na dahilan
Human Rights Commission sa

G.Mauleon
pangunguna ni Eleanor Roosevelt Sila ang may ari ng bahay na tinuluyan ng
Universal Declaration of Human Rights nagsasalita sa akda. Sila rin ang magulang
Isa sa mahalagang dokumentong ni Karen Empeno, isang estudyante na
naglalahad ng mga karapatang pantao ng dinampot at magdadalwang taon nang
bawat indibidwal na may kaugnayan sa nawawala na binanggit sa huling parte ng
bawat aspekto ng buhay ng tao. akda. Dinanas nila ang hindi makatuwirang
PAANO MAGPIPISTA KAPAG pangyayari sa kanilang anak.
DALAWANG TAON NANG NAWAWALA
Tila normal na pagsasalaysay ng pagdalaw
ANG ANAK MO?
sa pistahan ang sanaysay ni Tolentino.
NI ROLANDO TOLENTINO Paano ito ginamit ng may-akda upang ipakita
ang hinagpis na pinagdadaanan ng pamilya?
ANONG URI NG SANAYSAY ANG
TEKSTONG BINASA? Pinakita ng may akda ang pangungulila ng
mag asawa sa kanilang anak sa
DI-PORMAL NA SANAYSAY DAHIL
pamamagitan ng pagkakasangkot ng ilang
TINATALAKAY NG NATURANG SANAYSAY
mga kabataan sa kwento. Inilahad ng may
ANG PERSONAL NA KARANASAN NG
akda ang mga bagay na nais mangyari ng
ISANG PAMILYA
magasawa kasama ang kanilang anak.
Saan nagpunta ang nagsasalita sa akda? Ipinasyal ng mag asawa ang mga bisita sa
Ipaliwanag ang kasiyahang naranasan ng magagandang lugar at pinasalubungan pa
nagsasalita ng mga masasarap na pagkain. Kahit na sila

Nagpunta ang nagsasalita sa sanaysay sa ay labis na nagdadalamhati , pinagdiwang pa

Masinloc kung saan nakatira sina Nanay rin nila ang pista kasama ang iba.

Connie at Tatay Oca, isa itong malayong
lugar na parte ng pilipinas at pumunta siya
roon upang makipista nang
maimbitihan ng kaniyang kakilala na kakilala
rin ng mag asawa. Sila ay nag picnic at
namasyal sa Masinloc kasama ang mag
asawa
Sino sina Nanay Connie at Tatay Oca? Ano
ang kanilang dinanas?
Ano-anong kultura sa Pilipinas ang lantarang
inilahad ng nagsasalaysay?
silay
Iba ibang kultura sa Pilipinas ang lantarang
inilahad ng nagsasalaysay. Isa na rito ang
pag pagdiriwang ng pista. Pangalawa, ay
ang pagkain tulad ng suman, daing at iba
pang mga pasalubong na nabanggit sa akda.
Pangatlo, ay ang kaugalian ng mga Pilipino,
masasaksihan sa akda ang pagiging

G.Mauleon
maasikaso ng mag asawa sa kanilang mga
bisita
no ang kahulugan ng huling linya sa
sanaysay: Dumating kami pero hindi umalis.
Dumating din sila sa amin at hindi kailanman
aalis pa?
Ang ibig sabihin nito ay dumating sila sa
buhay ng mag-asawa upang iparamdam ang
mga alaala ng kanilang anak, dumating din
ang mag-asawa sa buhay nila at ang mga
karanasan nila kasama sila ay hindi nila
makakalimutan at maaalis sa kanilang isipan
PAGSUSURI SA TULANG KUNG TUYO NA
ANG LUHA MO, AKING BAYAN NI AMADO
V. HERNANDEZ
MAY-AKDA
- Ipinanganak noong September 13,
1903 sa Hagonoy
- Namatay noong Marso 24,1970 sa
Manila -Hinirang na Pambansang
Alagad ng Sining sa Panitikan noong
1973.
- Kilala bilang Ka Amado
- kinilala dahil sa mga akdang
makabayan at nakikisangkot sa mga
problemanb panlipunan at dahil sa
kaniyang totoong paglahok sa
organisayon pampulitika. -Nagsimula
bilang manunulat at editor. bago ang
Ikalawang Digmaang Pandaigdig
MGA ILANG AKDA
G.Mauleon
• Isang Dipang Langit (1961)
• Bayang Malaya (1969)
• Buwaya at ibong Mandaragit (1969)
• Muntinglupa (1957)
Tema o paksa
Ang mensahe ng tulang ito ay naglalaman ng
mapait na karanasan ng bansang Pilipinas,
at ng mga mamamayan nito, ng mga Pilipino,
sa kamay ng mga mananakop o dayuhan.
Isinasalaysay sa tulang ito ang pighati ng
mga kababayan nating nagdusa sa pang-
aalipin ng mga dayuhang mananakop.
LAYUNIN
SA TULANG ITO LAYUNIN NG MAY
AKDANG MAGING MATAPANG AT
GUMISING ANG MGA PILIPINO LABAN
SA MGA BANYAGANG SUMASAKOP SA
ATING BANSA AT GAYUNDIN ANG
SARILING ATIN.
ISTILO NG PAGLALAHAD
Ang akdang "Kung tuyo na ang luha mo
aking bayan" ay nagpapakita ng pagbibigay
ng katuturan dahil nagpapakita ito ng
pagpapalinaw sa kahalagahan ng damdamin
ng isang tao. Nakasaad rito ang mga
pagpapahirap, pang aalipusta at
pagnanakaw na pinaglamayan at iniyakan
ng ating bansa at ng mga Pilipino.
ANGKOP NA TEORYANG PAMPANITIKAN
Ang tulang "Kung Tuyo na ang Luha mo,
Aking Bayan" ni Amado V. Hernandez ay
maaring masuri gamit ang teoryang
Marxismo. Ipinahayag niya ang paglulumbay
ng bayan sa natamo nito simula ng
sumailalim ang Pilipinas sa pamamahala ng
mga Amerikano. Sa umpisa pa lang, makikita
na ang operasyon ng Pilipinas sa kamay ng
mga dayuhan. Sa kahulihan naman,
ibinahagi ng may-akda ang isang babala na
kung patuloy ang pagiging alipin ng mga
Pilipino sa mga banyagang pamumuno at
kaisipan, darating ang araw na matatapos
din ang paghihirap
PAGPAPAHALAGA SA PANSARILING
PAG- UNAWA SA TULA
Ang tulang ito ay nakapagparanas sa akin ng
samutsaring emosyon. Nakaramdan ako ng
lungkot, gigil, poot, pagkamuhi at kaunting
nais upang maghiganti. Higit sa lahat,
naiparamdam ng tulang ito na kailangan
natin kumilos at lumaban. Maaring ang
tagpuan ng tulang ito ay sa ating nakaraan
ngunit sa panahon natin ngayon ay may mga
pangyayari sa ating bansa na may
pagkatulad sa mga pangyayari noon. Sa
pagbasa ko nito ay nagbigyan din ako ng
pag-asa. Pag-asa na balang araw ay
mamumulat ang lahat sa kalagayan ng ating
bansa at ito ang magiging tulay upang tayo
ay maging tunay na malaya.
ANAK PAWIS NI REYNALDO DUQUE
G.Mauleon
Ang anak-pawis ay isang halimbawa ng
idyoma o sawikain. Ang kahulugan nito ay
pagiging dukha o mahirap. Ito ay tumutukoy
sa mga tao na kabilang sa mababang uri ng
lipunan. Ito ang mga tao na salat sa
kaginhawahan at kasaganaan.
Anak pawis kaming
Naghuhukay ng mga tigang na lupa
Naghahawi sa mabalasik na karagatan
Nagpupukpok sa mga pandayan
Nananalakay sa mga burol at bundok
Nagtatayo ng matataas na gusali
Nagtatayo ng matataas na gusali
Kami ay anak ng dalita.
Kami ang mga nagugutom.
Mula sa amin ang tunay na katarungan
Ang tunay na kalayaan, pagkaing sagana,
Ligtas sa lilim, makintab na pananamit
Kami, ang papabayaan
Sang-ayon sa bayan kami ang batas:
Datapwat ni wala kaming lupaing malawak
Pating sa karagatan, lobo sa kabundukan
Kami'y alipin ng mga dayuhan
Sinasamba naming ang mga nakaupo sa
sinagoga
Sang-ayon sa bayan kami ang batas
Kaming mga anakpawis.
PERSONA
mga anak pawis o mga trabahador na
kumakayod upang masolusyunan ang
pangangailangan ng pamilya.
URI NG PANITIKAN naangkop sa ibat-ibang pang industriyang
isang uri ng sining at panitikan na kilala sa sektor.
malayang paggamit ng wika sa iba't ibang
Artikulo 94 holiday pay tumutukoy sa bayad
anyo at estilo
sa isang manggagawa na katumbas ng
Panitikan Hinggil sa mga Isyung isang araw na sweldo kahit ito ay hindi
Pangmanggagawa at Pang magsasaka pumasok sa araw nayon

Isyung pangmanggagawa Artikulo 91-92 (premium pay) karagdagang

bayad sa mangagawa sa loob ng walong
dalawang uri ng mang gagagawa:
oras na trabaho sa araw ng pahinga at
Manggagawang mental special day

Manggaggawang pisikal Artikulo 87 ( ovetime pay) - karagdagang

Mangagawang mental - ay ang mga taong bayad sa pagtratrabaho na lampas sa

ginagamit ang isip sa produksyon. Kilala rin walong oras sa isang araw

sila bilang mangagagawang may white collar Artikulo 86 (night shift differential) -
job. karagdagang bayad sa pagtratrabaho sa

Mangagawang pisikal - sila ang gabi na hindi bababa sa sampong pursyento

mangagawang ginagamit ang lakas ng na kanyang regular na sahod sa bawat oras

katawan sa mga gawain o mas kilala bilang na pinagtrabaho sa pagitan ng ikasampo ng

blue collar job gabi at ikaanim na umaga

Mga batas na nangangalaga sa Artikulo 96 (service charge) -lahat ng

karatapatan ng manggagawa: manggagawa sa isang establisyimento o

kahalintulad nito na kumukulekta ng service
Commonwealth Act blg. 444 - Ang unang
charge ay may karapatan sa isang pantay o
batas ukol sa walong oras ng paggawa
tamang bahagi sa kabuuang koleksyon
Batas republika blg.1933 - batas na
ISYUNG MANGGAGAWA
nagtatadhana ng walong oras ng paggawa
ng mga manggagawa MABABANG SAHOD LALO NA SA
PROBINSYA
Republic act no. 6727 - nagasasaad ng
mga mandato para sa pagasasaayos ng PAGIGING KONTRAKTWAL

pinakamababang sahod o minimum wage sa

G.Mauleon
HUMIHINA AT HINDI PAGSUPORTA NG • may nakasulat na kontrata ng
PAMAHALAAN SA MGA employeer
MANGGAGAWANG NASA AGRIKULTURA • may segurong panlipunan o social
insurance mula sa employeer
Ang mga kapitalismo ay hindi nagbibigay ng
• may proteksyon sa arbitraryong
tamang sweldo sa mahirap na gawain na
pagkatanggal sa trabaho
binibigay nila at hindi maayos na pakikitungo
nito sa mga manggagawa MGA BATAS UKOL SA REPORMA NG
LUPA:
• hindi maayos na pamamahala ng
mga ahensya Land registration act 1902 ito ay sistemang
• sakripisyo ng kalugusan at siguridad torrens sa panahon ng amerikano na kung
ng mga manggagawa saaan ang mga titulo sa lupa ay pinatalang
• malaking kaltas ng buwis lahat
• hindi magandang sistema ng
Public land act 1902 nakapaloob dito ang
edukasyon ng ating bansa
pamamahagi ng mga lupang pampubliko sa
Good and Bad jobs pamilya na nagbubungkal ng lupa. Ang
bawat pamilya ay maaring mag mamay ari
Sa masusing pag aaral ng world bank at
ng hindi hihigit sa 16 ektarya ng lupa
australian AID, isinaad dito ni Rutkowski sa
employment and poverty of the philippines Batas republika blg. 1160 nakapaloob ang
na ang kalagayan ng paggawa sa bansa sa National Resettlement and Rehabilitation
relation nito sa kahirapan ay may dalawang Administration (NARRA) sa pamamahagi ng
kategorya. Tinutukoy ng bad job ang mga mga lupain para sa mga rebeldeng
mabababa at impormal na pagsahod na mas nagbabalik loob sa pamahalaan. Kasama
mababa pa sa 2/3 na karaniwang pasahod ang mga pamilyang walang lupa
na hindi sakop ng labor regulations. Ang mga
Batas republika 1190 ng 1954 ito ay batas
trabahong sakop ng ‘bad jobs’ ay ang
laban sa pang aabuso, pagsasamantala, at
trabahong kaswal,pakyawan, at invulontary
pandaraya ng mga may ari ng lupa sa mga
part time jobs na kung saan may mataas na
mangagawa
risk sa kahirapan.
Agricultura land reform code ito ay simula
Ang good jobs ay ang mga uri ng pormal na
ng malawakang reporma sa lupa na
trabaho at may magandang pasahod.
nilagdaan ng dating pangulo Diosdado
Matatawag na pormal na trabaho ang isang
Macapagal na nagsasabing na ang mga
trabaho kung ito ay naglalaman ng mga:

G.Mauleon
nagbubungkal ng lupa ay tinuturing na tunay Bawal bawal bawal ‘yang pumatay.
na nagmamay ari nito Subalit tulad lang ng maraming bagay
Ang pagpatay ay natututuhan din kung
Batas ng pangulo Blg 2 ng 1972
magtitiyaga
pinapatupad ng batas na ito na pinapalaya
Kang makinig sa may higit na karanasan.
ang isang mag sasaka sa tanikala ng
Nakuha ko sa tiyuhin ko kung paanong
kahirapan at paglilipat sa kanila ang kanilang
balibagin ng tsinelas
luapng sinasaka
O pilantikin ng lampin ang nakatitig na butiki
PROBLEMA SA SEKTOR NG sa aming kisame
AGRIKULTURA At kapag nalaglag na’t nagkikikisay sa sahig

KAKULANGAN SA MAKABAGONG Ay agad ipitin nang hindi makapuslit

KAGAMITAN AT TEKNOLOHIYA. Habang dahan-dahang tinitipon ang buong

bigat
Ang mga magsasaka ay patuloy na
Sa isang paang nakatingkayad: sabay
gumagamit ng makalumang kagamitan sa
bagsak.
pagsasaka, kaya’t bumabagal din ang
Magandang pagsasanay ito sapagkat
produksyon sa agrikultura
Hindi mo nakikita, naririnig lamang na
KAKULANGAN NG SAPAT NA lumalangutngot
IMPRASTRAKTURA AT PUHUNAN Ang buo’t bungo ng lintik na butiking hindi na
makahalutiktik.
Dahil sa kakulangan ng imprastraktura at
(Kung sa bagay, kilabot din ‘yan sa mga
puhunan ay maraming produkto, ang hindi
gamu-gamo.)
napapakinabangan dahil nasissira,
Nang magtagal-tagal ay naging malikhain na
nabubulok, nalalanta tulad ng gulay at prutas
rin
SANAYAN LANG ANG PAGPATAY NI FR Ang aking mga kamay sa pagdukit ng mata,
ALBERT ALEJO, Pagbleyd ng paa, pagpisa ng itlog sa loob ng
tiyan
Para sa sektor nating pumapatay ng tao
Hanggang mamilipit ‘yang parang nasa
Pagpatay ng tao? Sanayan lang ‘yan pare.
ibabaw ng baga.
Parang sa butiki. Sa una siyempre
O kung panahon ng Pasko’t maraming
Ikaw’y nangingimi. Hindi mo masikmurang
paputok
Tiradurin o hampasing tulad ng ipis o lamok
Maingat kong sinusubuan ‘yan ng
Pagkat para bang lagi ‘yang nakadapo
rebentador
Sa noo ng santo sa altar
Upang sa pagsabog ay magpaalaman ang
At tila may tinig na nagsasabing

G.Mauleon
nguso at buntot. nahan ang mga drug lord, ang mga may
(Ang hindi ko lamang maintindihan ay kung sinasabi
bakit
Patuloy pa rin ‘yang nadaragdagan.) Kaya’t nawa’y masugpo ang mga droga, shabu’t

ang pagpatay ay nakasasawa rin kung ecstasy

minsan. at dapat mapigil nang di kumalat sa marami

ngunit ang tamang proseso’y pairaling maigi
Bakit ba salbahe ang ‘Salvage’ Ni
habang binubunot ang mga ugat na kaytindi
Gregoria Bituin Jr.
MOSES MOSES NI ROGELIO SIKAT
salitang ‘salvage’ ay di Ingles sa ‘save’ o
pagsagip Isang tulang hahantong sa malugkot na
ito’y Kastilang ‘salbaje’ at salbahe ang hagip wakas o kabiguan ngunit may
kayraming mga na-salvage, pinagkamalan, makabuluhang wakas
suspek
makikita na lang, bulagta’t buhay na’y tiwarik Ana at Regina – pangalan ng magkapatid

uso pa kasi ang bato, bato-bato sa langit Ginahasa ng anak ng isang politico – Aida

“Ding, ang bato”, sabi lagi ni Darnang anong Calderon

rikit
Magkano ang suhol ng alcalde kay Regina –
kaya mga nagbabato’y talaga ngang tagilid
sampung libo
mapapaagang sa kabaong sila’y maisilid

Sinong nagsumbong kay Regina na may

gayunman, isaalang-alang ang due process
dalang baril si Tony – Ben
of law
pagkat ang bawat isa’y may karapatang
Regina Calderon
pantao
kahit negosyanteng drug lord na siyang • 48 yrs old, balo, maestra for 20 years
puno’t dulo
• In those 20 years, 2x palang absent (death
kung bakit nagkalat ang drogang kanilang
ng asawa, pagkarape kay Aida hanggang ei
negosyo
gumagaling)

naglipana ang ‘na-salvage’, kayraming • Torres High School nagtuturo

sinalbahe
• taga-Maynila (asawa: Nueva Ecija)
ngunit maliliit, pawang dukha ang nadadale
di batid kung ilan ang sinalbaheng inosente • sinampal ang alcalde

G.Mauleon
• naniniwala sa hustisya • pinakamasayahin, maganda ngunit
inosente
• binaril ang anak gamit ang baril na tinabig
mula sa alkalde Tony (Antonio) Calderon • nakasakay sa karosa ng lantern parade sa
UP
• panganay, lalaking estudyante
• gumagamit ng tranquilizer (gamot) para
• malabo ang mata, tall
kumalma
• nagtitinda ng dyaryo noong bata •
• may masamang panaginip tungkol kay
mapagbigay sa kapatid
Toni (inom ng lason), natatakot na sa bahay
• walang kibo, seryoso (mula sa ama) sa Rizal

• roomies with Ben • tinuring si Tony na ama + ideal man Ben

• AB Law ang course sa UP (Benjamin)

• hindi naniniwala sa hustisya sa • 16 yrs old, bunsong lalaking estudyante •

pamamagitan ng demanda spoiled – Ana

• nais gumanti sa pamamagitan ng pagpatay • may pagkaseryoso pero di kamukha ni

(buhay sa buhay principle) Tony Ana

• Noong papunta siyang school, sinakay • 46 yrs old matandang dalaga na kapatid ni

siya sa jeep ng pulis ng mga pulis na Regina Alkalde

pinagbantaan sila na itigil ang kaso • maitim, short, medj fat,mahigit 50 yrs

• lumabas para bumiling gamot ni Aida pero • Francisco Law College

may dalang baril (sinumbong ni Ben)
• Napapadalas ang paglabas niya dahil
hinahanap niya ang anak ng mayor, hindi na
nag-aaral
• Pinatay ang anak ng mayor, naniniwala
siya na hindi siya kriminal dahik payback
lang yun (but instead na si God, siya na
gumawa) Aida • 18 yrs old, babaeng
estudyante spoiled – Regina
• trying to save face
• 10k pesos yung perang bigay Konsehal
Collas
• taga-UP
• tries na gawing mas nakakaawa yung
sitwasyon ni Aida para mapaurong yung
demanda (mas deep and well thought yung
way niya of making Regina atras so mas
nakakainis)

G.Mauleon
• ang daming tests, kakalat yung balita na
narape siya, hindi praktikal kasi lahat ng
huwes ay kaalyado ng alkalde More details •
5 years na sila nakatira sa middle class
apartment sa Rizal na pagmamay ari nila
(dati: Gagalangin)
• Judge Joaquin yung may hawak nung
kaso • lakas, kapangyarihan, yaman:
• Nakuha ni Tony ang plate number at may-
ari nung jeep
• Nadyaryo sila, umaasang mahuhuli ang
bumaril sa tatay
• May pumasok na politiko. Mula noon, unti-
unting nawala ang interes sa kaso
• Tinago na lamang niya ang clippings ng

nakakalusot sa batas at hustisya Pagkarape mga dyaryo na involved ang ama niya.

kay Aida DAGA NI REYNALDO DUQUE

• Nagaabang si Aida ng bus pauwi from
school • Inagaw ng anak ng mayor, dinala sa
motel, sasaktan at gagamitin
• Pagkatapos, isinakay sa taxi pauwi na
halos hindi makagulapay Pagkamatay ng
Tatay nina Tony
Ang magasawang sina Pidong at Barang ay
natanggal sa kanilang pinapasukang pabrika
nang magwelga ang mga obrero
Sa kabutihnag palad ay nirekomendo si
Pidong ng kanilang ninong sa kasal na
mamasukan bilang helper sa isang imprenta

• Pinapalabas: nabaril ing Intsik

• Totoo: binaril • Nadiskubre ng tatay ang di Ngunit kahit siya ay nakatanggap ng ganong

paglilista ng mga trak ng tabako na klaseng sertipiko hindi pa rin niya

lumalabas sa bodega. Pinagbantaan na siya naramdaman ang pagpapahalaga sa kanya
mula noon. ng kompanya.

• Hindi nagback out yung tatay. Si Pidong ay nakatanggap ng isang

pinakamodelong empleyado ng taon.
• disais si Tony, 3rd year high school, sa
Gagalangin, hapunan, may tumawag sa Hindi maipaliwanag ng magasawa ang

tatay • Lumabas siya ng walang baril, kanilang pighati sapagkat wala magawa

nakipag-usap sa mga nasa labas upang matulungan ang maghihirap nilang

anak.
• Napalabas ang pamilya, pinutukan ang
tatay, takbo sa jeep ang tatlong pumatay Buong ngitngit na hinablot ni Pidong ang
Nangyari pagkatapos ng pagkamatay nakasabit niyang sertipiko at hinampas ito sa
patay na daga habang patuloy ang
pananghoy ni Barang na yakap yakap pa rin

G.Mauleon
ang walang buhay na katawan ng kanyang hindi ito inalintana ni Tata Selo at sinabi
anak. nalang nito na "inagaw sa kanya ang lahat".

TATA SELO NI ROGELIO SICAT

ANG MAGSASAKA SALAMIN NG
Nagsimula ang kwento sa Istaked na kung KASIPAGAN AT NG KAHIRAPAN NI
saan pinagkakaguluhan ng mga tao si Tata CHRITOPHER VIUDA
Selo sa kadahilanang napatay nito ang
Sa aming munting hapag sa probinsya lagi’t
Kabesang Tano na nagmamay-ari ng lupang
laging sumasagi sa aking isipan ang mga
sinasakahan ni Tata Selo, na ayon sa kanya
salita ni Papa: Huwag magtitira ng kanin sap
ay pag-aari niya noon subalit naisanla niya at
lato, sapagkat mahirap magsaka. Kung
naembargo. Nataga at napatay ni Tata Selo
kaya’t sa bawat butil, dahil hindi lang ito buti
ang Kabesa sa kadahilanang pinaalis ito sa
na galing sa uhay, handog ito ng marangal
kanyang lupang sinasakahan subalit
na kamay. Ito ay buhay.
tumanggi at pinagpilitan ni Tata Selo na
malakas pa siya at kaya pa niyang magsaka,
subalit tinungkod ito ng tinungkod ng Kabesa
sa noo paliwanag ni Tata Selo sa binatang
anak ng pinakamayamang propitaryo, sa
Alkalde at maging sa Hepe na nagmalupit sa
kanya sa loob ng istaked na pawang mga
kilala ng Kabesa. Nang makalawang araw,
dumalaw ang anak niyang si Saling na dati'y
nakatira at nanilbihan sa Kabesa, subalit
umuwi ito sa kadahilanang nagkasakit ito
makalawang araw bago ang insindente,
Nakakahabag si Tata Selo nang maisipan
nalang nitong pauwiin si Saling sa
kadahilang wala na silang magagawa,
pinatawag si Saling nang Alkalde sa
kaniyang tanggapan at pinuntahan niya iyon
at hindi nakinig sa ama nito, dumating muli
ang bata na dumalaw sa kanya at inutusan
upang pumunta sa tanggapan ng alkalde
subalit hindi ito papasukin pahayag ng bata,

G.Mauleon