Dortgenler - Yamuk PDF

Gelecek için hazırlanan vatan evlâtlarına, hiçbir güçlük karşısında yılmayarak tam bir sabır ve metanetle
çalışmalarını ve öğrenim gören çocuklarımızın ana ve babalarına da yavrularının öğreniminin tamamlanması

için hiçbir fedakârlıktan çekinmemelerini tavsiye ederim.
Bu kitabın her hakkı Çap Yayınları’na aittir. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri
Yasası’na göre Çap Yayınları’nın yazılı izni olmaksızın, kitabın tamamı veya bir
kısmı herhangi bir yöntemle basılamaz, yayınlanamaz, bilgisayarda depolanamaz,
çoğaltılamaz ve dağıtım yapılamaz.
BU KİTAP, MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI TALİM VE TERBİYE KURULU BAŞKANLIĞI’NIN

22.12.2010 TARİH VE 334 SAYILI KARARI İLE BELİRLENEN ORTAÖĞRETİM GEOMETRİ
DERSİ PROGRAMINA GÖRE HAZIRLANMIŞTIR.
Dizgi
Emine İNCE
Kapak Tasarım
Semih DELİL
www.semihdelil.com
Baskı Tarihi
Kasım 2012
Teşekkür
Tevfik GÖRGÜN, Halil KIRKDEVELİ, Ahmet YAFA, Burak KIRKDEVELİ,
Emine HABİBOĞLU ve Müjgan ŞİMŞEK’e katkılarından dolayı teşekkür ederiz.
ISBN
978 – 605 – 63479 – 5 – 5
İLETİŞİM
ÇAP YAYINLARI
Akpınar Mahallesi 840. Cadde 857. Sokak 2 / 19 Çankaya / Ankara
Tel: 0312 476 30 93
www.capyayinlari.com.tr
www.capyayinlari.com
ii
BAKIŞ AÇIMIZ
Sevgili Öğrenciler,
Geometride bugüne kadar uygulanan ya da size önerilen yöntemlere bir de bizim anlatacaklarımızı ekle-
yiniz.
Herhangi bir geometri konusu ile ilgili karşınıza üç tip soru çıkar. Bunları ‘‘kolay sorular’’, ‘‘zor sorular’’ ve
‘‘çok zor sorular’’ olarak sınıflandırabiliriz.
Kolay sorular, ilgili konunun temel özelliklerini kavramış, formüllerini içselleştirmiş ve biraz da uygulama
yapmış her öğrencinin sadece alışılmış işlemlerle sonuca ulaşabileceği soru türüdür. Bunlar ‘‘görme işi’’ olarak
adlandırılan sorular değildir. Bu yıla kadar üniversite giriş sınavlarındaki geometri sorularının %90’ından fazlası
(son 47 yılın sınav sorularını en alt başlıklara kadar sınıflandırıp ayrıntılı çözümlerini yapmış biri olarak söylüyo-
rum) ve okul sınavlarındaki soruların çoğu ‘‘kolay soru’’dur.
Zor sorular, ilgili konunun temel özelliklerinin kavranmış olmasının yanı sıra başka konulara ait bilgilerin
de kullanılmasını gerektiren ve tam da ‘‘görme işi’’ olarak kabul edilen soru türüdür. Bu sorularda sizden şeklin
içinde gizlenmiş bir bilgiyi (ikizkenar üçgen, eşkenar üçgen, orta taban, açıortay vb.) fark etmeniz ve açığa
çıkarmanız beklenir. Bunu yaptığınızda soruyu çözmüş ve ‘‘görme işi’’ ni başarmış olursunuz. Bu tür soruların,
üniversite giriş sınavlarındaki ağırlığı %10’dan da azdır. Onun için bunlara ‘‘seçme, eleme soruları’’ da denir.
Okul sınavlarındaki bu tip soruların yoğunluğu ise tamamen öğretmenin kararına bağlıdır.
Çok zor sorular ise ‘‘görme işi’nin tek başına yetmediği, çok fazla ek çizim yapılarak sonuca ulaşılacak
sorulardır. Sorunun çözülmüş ve çözülmemiş biçimlerini karşılaştırdığınızda, verilen şeklin ek çizimler arasında
kaybolduğunu görürsünüz. Bu tür soruların üniversite giriş sınavlarında çıkmışlığı yok denecek kadar azdır. Okul
sınavlarında ise öğretmeniniz bu tür sorulardan belki bir iki tane soracaktır. Bu tür sorularla genellikle geometriye
gönül veren, matematik yarışmalarına, olimpiyatlara hazırlanan öğrenciler ilgilenmektedir.
Her zaman ‘‘kolay sorular’’ın karşınıza çıkması dileğiyle...
YAZARLAR
iii
ÖN SÖZ
Yeni geometri müfredatının amaçlarından biri, geometri problemlerine sentetik, analitik ve vektörel açılardan
bakabilme becerisini kazandırmaktır. Sentetik yöntemlerle yıldızı bir türlü barışmayan bir öğrenci, soruda verilen
şekli koordinat düzlemine yerleştirerek soruya vektörel ya da analitik açıdan da bakabilecektir.
Biz de bunları sağlamak amacıyla dörtgenler ve yamuk konularını sentetik, analitik, vektörel ve dönüşümlerle
olmak üzere dört ana başlık altında çok ayrıntılı bir şekilde ele aldık.
Öğrenmeyi kolaylaştırmak amacıyla kitabımızda şu bölümler yer aldı:
Özet: Konunun genelini kapsayan temel bilgiler
Yaklaşım: Karşımıza çıkan soru türlerinde sorunun çözümüne yönelik kullanılacak yöntemler ve teknikler
Birlikte Çözelim: Yaklaşımda bahsedilen özellik, yöntem ve ipuçlarının kullanıldığı detaylı örnek çözümleri
Sıra Sizde: Yaklaşımı okuyup çözümlü örneği inceledikten sonra benzer soruların daha iyi kavranabilmesi için
uygulama soruları
Modüler Testler: Konuya ait bilgilerin pekiştirilebilmesi ve soru çözme becerisinin artırılması için farklı soru
türleri
Hayata farklı pencerelerden bakmanız dileğiyle...
YAZARLAR
iv
İÇİNDEKİLER
Dörtgenler Özet ................................................................................................................................................... 8
A. Dörtgenlerin Açı Özellikleri .................................................................................................................................. 9
I. Sentetik Yaklaşım ...................................................................................................................................... 10
II. Analitik Yaklaşım ...................................................................................................................................... 17
III. Vektörel Yaklaşım .................................................................................................................................... 18
B. Dörtgenlerin Uzunluk Özellikleri .......................................................................................................................... 19
C. Dörtgenlerin Alan Özellikleri ................................................................................................................................ 31
Dönüşümlerle Geometri Özeti ............................................................................................................................ 47
D. Dönüşümlerle Dörtgen ........................................................................................................................................ 49
E. Dörtgenlerin Sınıflandırılması ............................................................................................................................. 51
Test 1 : Dörtgende Açılar (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) ........................................................................ 52
Test 2 : Dörtgende Uzunluk (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) .................................................................... 54
Test 3 : Dörtgende Alan (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) ......................................................................... 56
Test 4 : Sentetik Dörtgen (Açı, Uzunluk, Alan) ................................................................................................... 58
Test 5 : Analitik Dörtgen (Açı, Uzunluk, Alan) ..................................................................................................... 60
Test 6 : Vektörel Dörtgen (Açı, Uzunluk, Alan) ................................................................................................... 62
Test 7 : Dönüşümlerle Dörtgen ........................................................................................................................... 64
Test 8 : Dörtgenler Karma – I ............................................................................................................................. 66
Test 9 : Dörtgenler Karma – II ............................................................................................................................ 68
Test 10 : Dörtgenler Karma – III .......................................................................................................................... 70
v
Yamuk Özet ........................................................................................................................................................ 73
A. Yamukta Açı Özellikleri........................................................................................................................................ 73
Yamukta Açı (Sentetik Yaklaşım) ....................................................................................................................... 74
B. Yamukta Uzunluk Özellikleri ............................................................................................................................... 76
II. Vektörel Yaklaşım ..................................................................................................................................... 96
III. AnalitikYaklaşım ...................................................................................................................................... 97
C. Yamukta Alan Özellikleri ..................................................................................................................................... 99
D. Dönüşümlerle Yamuk ......................................................................................................................................... 111
Test 1 : Yamukta Açılar (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) .......................................................................... 114
Test 2 : Yamukta Uzunluk (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) ...................................................................... 116
Test 3 : Yamukta Alan (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) ............................................................................ 118
Test 4 : Sentetik Yamuk (Açı, Uzunluk, Alan) ..................................................................................................... 120
Test 5 : Analitik ve Vektörel Yamuk (Açı, Uzunluk, Alan) .................................................................................... 122
Test 6 : Dönüşümlerle Yamuk ............................................................................................................................ 124
Test 7 : Yamuk Karma – I .................................................................................................................................. 126
Test 8 : Yamuk Karma – II ................................................................................................................................. 128
Test 9 : Yamuk Karma – III ................................................................................................................................ 130
Test 10 : Yamuk Karma – IV .............................................................................................................................. 132
Test 11 : Yamuk Karma – V ............................................................................................................................... 134
vi
DÖRTGENLER
7
DÖRTGENLER
TANIM
Düzlemde herhangi üçü doğrusal olmayan dört noktayı birleştiren dört doğru parçasından oluşan kapalı şekle dörtgen
denir.
Temel Elemanlar
Dörtgenin temel elemanları açı, köşe ve kenardır.
Çeşitleri
Her bir iç açısının ölçüsü 180° den küçük olan dörtgene dışbükey dörtgen, herhangi bir iç açısının ölçüsü 180° den bü-
yük olan dörtgene de içbükey dörtgen denir.
C D
D
A B A B
Dışbükey İçbükey
Orta Taban
Bir dörtgenin komşu olmayan iki kenarının orta noktalarını birleştiren doğru parçasına orta taban denir.
C F C
D D
F
E
A B A B
E
D D
E C B
C
F
B E
A A
Yukarıdaki dörtgenlerde [EF] orta tabandır.
8
A. DÖRTGENLERİN AÇI ÖZELLİKLERİ
I. Sentetik Yaklaşım II. Vektörel Yaklaşım

1. Bir dörtgenin iç açılarının ölçüleri toplamı 360° dir. 1.
✶ ✶ ✶ Çap Yayınları ✶ ✶ ✶
"
C a
D c
d α
"
b
İki vektör arasındaki açı, Öklid iç çarpım yöntemiyle

a b
A B a, b = a · b ·cosα
a + b + c + d = 360° bağıntısı kullanılarak bulunur.
2. a = (x, y) ve b = (m, n) ise

a, b = (x, y) · (m, n)
2. Bir dörtgenin dış açılarının ölçüleri toplamı 360° dir.
= x · m + y · n dir.
aʹ
B
A
bʹ 3. a = (x, y) ise a = x 2 + y 2 dir.
dʹ
D
C
cʹ
aʹ + bʹ + cʹ + dʹ = 360° III. Analitik Yaklaşım

1. y = mx + n doğrusunun eğimi m'dir.
a
2. ax + by + c = 0 doğrusunun eğimi − 'dir.
b
3. C
3. d1
D
E
x α
d2
A B
Eğimleri m1 ve m2 olan d1 ve d2 doğruları arasındaki
D) + m ( X
m (X C)
x= açının ölçüsü
2
m1 − m2
tana = bağıntısı ile bulunur.
1 + m 1 ·m 2
4. C
x
E NOT :
Bu bölümde anlatılan açı özellikleri bundan sonraki konu-
A B ların (yamuk, paralelkenar, kare, dikdörtgen vb.) tümünde

geçerlidir.
m (X
D) − m ( W
B)
x=
2
9
I. SENTETİK YAKLAŞIM
YAKLAŞIM
Dörtgenin iç açılarının ölçüleri toplamı 360° olduğu için şekilde verilen iç açı ölçüleri toplanarak 360° ye eşitlenir
ve elde edilen denklem çözülür.
BİRLİKTE ÇÖZELİM
C ABCD dörtgen
D
m (W
80°
A) = 70°
150° İç açılar toplamı 360° olduğu için
m (X
D) = 150°
x + 80° + 150° + 70° = 360°
m (X
C) = 80° x + 300° = 360°
70° x
A B x = 60° dir.
%
Yukarıdaki verilere göre, m (ABC) = x kaç derecedir?
SIRA SİZDE
1. C 3. D
D x
110°
C
2α – 10°
72°
3α + 70°
A B A
% B
Şekildeki verilere göre, m (BCD) = x kaç derece-
dir?
88 Şekildeki verilere göre, a kaç derecedir?
24
2. D 4. D C
150° C 162°
x
y 78°
A A x 56°
E
80° B
B
E
%
ABCD dörtgenindeki verilere göre, m (CEB) = x
%
2y – x = 10° ise, m (BCD) = x kaç derecedir? kaç derecedir?
70 92
10
YAKLAŞIM
Dörtgenin dış açıları toplamı 360° dir.
60° C
D 60° C
D
80° 80°
180°– x
x
x B
B 110°
A
110°
%
Şekildeki verilere göre, m (BAD) = x kaç derecedir? 180° – x + 60° + 80° + 110° = 360°
430° – x = 360°
x = 70° dir.
SIRA SİZDE
1. D 3. A
70° C
α
50°
3α
D
120°
x
A B C
B
130° 150°
%
Şekildeki verilere göre, m (BAD) = x kaç derece-
dir?
Şekildeki verilere göre, a kaç derecedir?
60
40
4.
C F
2. D
60° y
D y z
C
x
t
E A
x
B B
A
110°
Şekildeki verilere göre, x, y, z ve t arasındaki
ABCD dörtgeninde x – y = 50° olduğuna göre, x bağıntı nedir?
kaç derecedir?
x+z=y+t
120
11
YAKLAŞIM
Dörtgenin ardışık iki iç açıortayı arasındaki açı, diğer iki köşesindeki iç açıların ölçüleri toplamının yarısına eşittir.
C ABCD dörtgen I. Yol II. Yol
D x [AE] ve [BE] 150° + x C

120° = D
150° 2 x
E açıortaylar 150°
E
⇒ 240° = 150° + x
120° m (X
D) = 150° ⇒ x = 90° olur. 120°
a b
% a b
A B m (AEB) = 120° A B
ABE üçgeninde
%
Yukarıdaki verilere göre, m (BCD) = x kaç derece- a + b + 120° = 180°
a + b = 60° dir.
dir?
ABCD dörtgeninde
2a + 2b + x + 150° = 360°
120° + x + 150° = 360°
x = 90° bulunur.
SIRA SİZDE
1. C 3. A
D
x
α
E
110°
E B
80° 90°
A B K D
70°
% C
Şekildeki verilere göre, m (DEC) = α kaç derece- F
dir?
85
%
Şekildeki verilere göre, m (KAE) = x kaç derece-
dir?
110
2. C 4. C
E
D α
20°
D
E 120°
x
80°
K L
F
A
B F
A B
% %
Şekildeki verilere göre, m (CLB) = x kaç derece- Şekildeki verilere göre, m (DCB) = α kaç derece-
dir? dir?
100 100
12
YAKLAŞIM
Dörtgenin karşılıklı iki iç açıortayı arasındaki dar açının ölçüsü, diğer iki köşesindeki iç açıların ölçüleri farkının yarısı-
na eşittir.
C ABCD dörtgen I. Yol II. Yol
170°– 60° C
D [AE] ve [CE] x=
170° 2 D
b b
x açıortaylar ⇒x=
110° 170°
E x
m (X
2 180°–x
D) = 170° E
⇒ x = 55° dir.
m (W
60° a 60°
A B B) = 60° A
a
B
ABCD dörtgeninde
Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir? 2a +2b + 60° + 170° = 360°
2a + 2b = 130°
a + b = 65° dir.
AECD dörtgeninde
a + b + 170° + 180° – x = 360°
65° + 170° + 180° – x = 360°
x = 55° dir.
SIRA SİZDE
1. C 3. C
D D
120°
x
α
160°
A B A
60°
B
Şekildeki verilere göre, a kaç derecedir?
ABCD dörtgeninde x'in alabileceği değerlerin
15
toplamı kaçtır?
120
2. C 4. K
E
D
5x – 70°
40° C
x
E D 150°
x + 20° A 40°
A B
B F
Şekildeki verilere göre, x'in alabileceği değerler %

Şekildeki verilere göre, m (BCE) = x kaç derece-
toplamı kaçtır?
dir?
45 85
13
YAKLAŞIM
A
Bir üçgende: A
★ İç açıortaylar üçgenin içinde aynı noktada kesişir. C

E B
F
★ İki dış açıortay ile diğer açının iç açıortayı üçgenin dışında I
bir noktada kesişir.
B C
D D
C %
m (CBL) = 180° – (50° + 65°) = 65° ve
D x % %
m (CBL) = m (CBE) = 65° olduğu için
55° K
C
55° & nin dış açıortayıdır.
70° D x [BC], ABD
55°
E 70° %
m (CDK) = 180° – (70° + 55°) = 55° ve
E % %
A 30° m (CDK) = m (CDB) = 55°
65° A 30° & nin dış açıortayıdır.
50° 65°
65°
olduğu için [DC], ADB
50°
B B O halde, [AC] de açıortay olmak zorundadır.
L
% % 180° − (70° + 50°)
m (BAC) = m (CAD) = = 30°
% 2
Şekildeki verilere göre, m (ACB) = x &
ve ABC den,
kaç derecedir? 30° + 50° + 65° + x = 180°
x = 35° bulunur.
SIRA SİZDE
1. C 3. D
x
D 45° C
80°
E
E
70°
x 40° A
A B B E
% %
Şekildeki ABCD dörtgeninde m (CAB) = x kaç Şekildeki ABCD dörtgeninde m (DCB) = 80° oldu-
%
derecedir? ğuna göre, m (BDC) = x kaç derecedir?
25 20
2. E D 4. D C
45° x 40°
A 45° 70°
E
E
54° A
α
B 72° B
C
%
Şekildeki ABCD dörtgeninde m (ADB) = x kaç %
Şekildeki verilere göre, m (ABD) = α kaç derece-
derecedir?
dir?
36
20
14
YAKLAŞIM
Aynı noktadan çıkan eşit uzunlukların bulunduğu açı sorularında, bu noktayı merkez, eşit uzunlukları yarıçap ka-
bul eden çember çizilerek çemberde açı özellikleri kullanılabilir.
% ! ! %
B m (AOB) = m (AB) A m (AC) = 2 . m (ABC)
O α α Merkez açının ölçüsü, α 2α Çevre açının ölçüsü,

gördüğü yayın ölçüsü- B
A C gördüğü yayın ölçüsü-
ne eşittir. nün yarısına eşittir.
A merkezli çember çizildiğinde

A ABCD dörtgen !
%
m (CD) = 2 . m (CBD)
x AB = AC = AD A = 2 . 26c
x
% = 52c
m (CBD) = 26c
B 26° C ve
B C D
x % !
26° m (CAD) = m (DC)
x = 52c bulunur.
D
%
Yukarıda verilenlere göre, m (CAD) = x kaç derece-
dir?
SIRA SİZDE
1. A 3. A
AB = AC = AD
x İpucu: Karşılıklı açıları

56°
toplamı 180° olan dört-
45° 40° D
B E 55° gene kirişler dörtgeni
E 40°
B D denir.
x
C
C
%
Yukarıda verilenlere göre, m (BDC) = x kaç dere-
%
cedir? Şekilde verilenlere göre, m (BAC) = x kaç derece-
28 dir?
55
A
2. BA = BC = BE
40° 4. D
E
Şekilde verilenlere
D %
B x göre, m (BEC) = x
65° E 40° C kaç derecedir?
A 25° x 50°
C
%
Yukarıda verilenlere göre, m (CBE) = x kaç dere-
cedir? B
80 65
15
YAKLAŞIM
Hipotenüsü ortak olan dik üçgenlerin bulunduğu açı sorularında, çevrel çember çizilerek çemberde açı özellikle-
ri kullanılabilir.
D D
C
Çemberde çapı gören

B A B
A O çevre açı 90° dir.
O
A D ABCD dörtgen A D [BC] çaplı çember çizildiğinde

x x $
80° %
[AB] ⊥ [AC] m ( DC) = 2 . (CBD) (Çevre açI)
E 40°
B C = 2 . 40c
[DB] ⊥ [DC] O
40° = 80c ve
$
B C %
m (CBD) = 40c
% m ( DC)
m (CAD) =
% 2
Yukarıda verilenlere göre, m (CAD) = x kaç derece-
80c
&x=
dir? 2
& x = 40c dir.
SIRA SİZDE
1. D 3. A
C
20°
F E
E K
A x 56°
x
B B C
D
%
Şekilde verilenlere göre, m (ABD) = x kaç derece- %
Şekilde verilenlere göre, m (ABE) = x kaç derece-
dir?
dir?
20
28
2. A
x 4. A
50°
C F E
B 40°
x
B C
D D
% %
Şekilde verilenlere göre, m (CAD) = x kaç derece- Şekilde verilenlere göre, m (EDF) = x kaç derece-
dir? dir?
40 80
16
II. ANALİTİK YAKLAŞIM
YAKLAŞIM
Noktanın ve doğrunun analitik incelenmesi ile ilgili her bilgi dörtgenlerle birlikte kullanılabilir. Özellikle iki doğru arasın-
daki açının ölçüsü bulunurken kullanılan bağıntının hatırlanması gerekir.
1. y = 3x + 5 doğrusu ile 2x + y + 1 = 0 doğrusu 1. y = 3x + 5 ⇒ m1 = 3 ve

2x + y + 1 = 0 ⇒ m2 = –2 dir.
arasındaki açıyı hesaplayınız.
3– (–2)
tana =
1 + 3· (–2)
tana = 5
−5
tana = –1
olduğu için doğrular arasındaki dar açı 45°, geniş açı da
135° dir.
2. y = 3 x + 1 ve 2. y= 3x + 1 ⇒ m = tana = 3
2x + 2y – 5 = 0 ⇒ a = 60°
2x + 2y – 5 = 0 ⇒ m = tanθ = –1
doğruları arasındaki geniş açı kaç derecedir? ⇒ θ = 135° dir.

& den
ABC
C x + 45° + 60° = 180°
x
135° x = 75° bulunur.
60° 45° x

A B O halde geniş açı
180° – 75° = 105° dir.
SIRA SİZDE
1. 2.
D D C
C
α
d2 α
A A
d1 : 3x – 2y + 5 = 0 B d1
B
d2 : 2x + 3y – 1 = 0
ABCD dörtgen, d1 : y – x + 6 = 0 ve
Şekildeki ABCD dörtgeninin köşegenleri arasın-
d2 : 3 x + y + 5 = 0 dır.
daki açı kaç derecedir?
%
Yukarıdaki verilere göre, m (BAD) = a kaç derece
90
olabilir?
75
17
III. VEKTÖREL YAKLAŞIM
YAKLAŞIM
Düzlemde a ve b gibi herhangi iki vektör arasındaki açının ölçüsünü bulmak için Öklid iç çarpımı kullanılır.
< a, b >
< a, b > = a . b .cosa & cosa =
a . b
Köşelerinin koordinatları A(2, 3), B(–5, 6), C(–6, –5)

C(–6, –5)
ve D(8, –7) olan ABCD dörtgeninin köşegen vektör- D(8, –7)
leri arasındaki açı kaç derecedir? α
A(2, 3) B(–5, 6)
Köşegen vektörleri AC ve BD'dir.
AC = C – A BD = D – B
= (–6, –5) – (2, 3) = (8, –7) – (–5, 6)
= (–8, –8) = (13, –13)
2 2
AC = (–8) 2 + (–8) 2 BD = 13 + (–13)
2
= 64 + 64 = 2·13
= 8 2 br. = 13 2 br.
AC · BD = AC · BD · cosa
(–8, –8) · (13, –13) = 8 2 · 13 2 · cosa
–8 · 13 + (–8) · (–13) = 8 2 · 13 2 · cosa
cosa = 0 ⇒ a = 90° bulunur.
SIRA SİZDE
1. Köşegen vektörleri AC = (–2, 3) ve BD = (3, 2) 5. y Koordinat düzleminde

olan ABCD dörtgeninin köşegenleri arasındaki verilen ABCD dörtge-
C
açı kaç derecedir? D ninin köşegenleri ara-
sındaki dar açının kosi-
90 x
A nüsü kaçtır?
B 11

2. Köşelerinin koordinatları A(–4, 0), B(1, 0), C(4, 4) 5 34
ve D(–1, 4) olan ABCD dörtgeninin köşegenleri
arasındaki açı kaç derecedir?
90 6. y Koordinat düzle-
3. Köşelerinin koordinatları A(–2, 0), B(6, 0), C minde verilen ABCD
α
C(3, 3 3 ) ve D(0, 2 3 ) olan ABCD dörtgeninin A dörtgeninde
D %
köşesine ait iç açının ölçüsü kaç derecedir? m (BCD) = a kaç
60
x derecedir?
B

4. Köşegenleri birbirine dik olan ABCD dörtgenin- A
de AC = (m–1, 3) ve BD = (–2, 4) ise m kaçtır?

7 90
18
B. DÖRTGENİN UZUNLUK ÖZELLİKLERİ
I. Sentetik Yaklaşım Paralellik - Diklik

1. Köşegenleri dik kesişen bir dörtgenin karşılıklı d1 doğrusunun eğimi m1 ve d2 doğrusunun eğimi m2 olsun.
kenarlarının kareleri toplamı birbirine eşittir.
★ d1 // d2 ise m1 = m2
c C D
D ★ d1 ^ d2 ise m1 · m2 = –1 dir.
d E b
d B c
Doğru Denklemleri
A a ★ Bir noktası ve eğimi biliniyorsa
b
a B A C A(a, b) ve eğim m ise y – b = m · (x – a)
a2 + c2 = b2 + d2 a2 + c2 = b2 + d2 ★ İki noktası biliniyorsa

A(a, b) ve B(c, d) noktalarından geçen doğrunun denk-
2. D M C K, L, M, N noktaları lemi
bulundukları kenarların y−b x –a
=
orta noktalarıdır. b–d a–c
N L
AC ★ x ve y eksenlerini kestiği noktalar biliniyorsa;
a. KL = NM =
2 y
A
K BD x y
B b. NK = ML = + =1
2 a b
b
a
c. KLMN bir paralelkenardır. x
O
d. Çevre(KLMN) = AC + BD
e. [AC] ^ [BD] ise KLMN bir dikdörtgendir.
f. AC = BD ise KLMN bir eşkenar dörtgendir. Noktanın Doğruya Uzaklığı
A(k, l) a ·k + b·, + c
g. [AC] ^ [BD] ve AC = BD ise KLMN bir karedir. d=
ax + by + c = 0
a2 + b2
II. Vektörel Yaklaşım d
A(a, b) ve B(c, d) iki nokta olsun.
AB = B – A = (c, d) – (a, b) = (c – a, d – b)
AB = (c – a) 2 + (d – b) 2
Paralel İki Doğru Arasındaki Uzaklık
III. Analitik Yaklaşım ax + by + c1 = 0
Dörtgenlerin analitik incelenebilmesi için noktanın ve
doğrunun analitiğine dair her şeyin bilinmesi gerekir. c1 − c2
d=
d ax + by + c2 = 0 a2 + b2
İki nokta arasındaki uzaklık
A(a, b) ve B(c, d) ise AB = (a − c) 2 + (b – d) 2
Orta Nokta
A(a, b) ve B(c, d) noktalarının orta noktası C ise
İki Doğru Arasındaki Açı
a+c b+d
Ca , k dir. Eğimleri m1 ve m2 olan iki doğru arasındaki açı a ise
2 2 m1 − m2
tana = dir.
Eğim 1 + m 1 ·m 2
★ y = mx + n doğrusunun eğimi m'dir.
b−d İki Doğrunun Kesişim Noktası
★ A(a, b) ve B(c, d) ise m AB = dir.
a−c İki doğrunun kesişim noktasını bulmak için doğru denk-
★ y lemleri ortak çözülür.
d
d doğrusunun eğimi, NOT :
O α m = tana dır. Bu bölümde anlatılan uzunluk özelliklerinin tümü sonraki
x
bölümlerde de (yamuk, paralelkenar, dikdörtgen, kare
vb.) geçerlidir.
19
YAKLAŞIM
Köşegenleri dik kesişen dörtgenlerde karşılıklı kenar uzunluklarının kareleri toplamı birbirine eşittir.
D ABCD dörtgen
[AC] ^ [BD]
3 7 Köşegenler dik kesiştiği için
]AB] = 4 br
]DC]2 + ]AB]2 = ]BC]2 + ]AD]2
]CD] = 7 br
A C
]AD] = 3 br ⇒ 72 + 42 = x2 + 32
⇒ 49 + 16 = 9 + x2
4 x
⇒ x2 = 56
B ⇒ x = 2 14 birimdir.
Yukarıdaki verilere göre, ]BC] = x kaç birimdir?
SIRA SİZDE
1. x C 3. D
D 2
3 4 C
3 5 E
4 A
x 6
A
y K
B
B
Şekildeki verilere göre, x2 + y2 toplamı kaç br2 dir?

Şekildeki verilere göre, ]EK] = x kaç birimdir?
70
5 2

2
2. D 4. C
D 30°
2
x E y
x 16
B
5
5 15 A
A C F B
K
Şekildeki verilere göre, ]AD] = x kaç birimdir? Şekildeki verilere göre, x2 + y2 toplamı kaç br2 dir?
6 116
20
YAKLAŞIM
Köşegenler arasındaki açının 90° olduğu açık bir biçimde verilmezse bunun, verilen ipuçlarıyla fark edilmesi gerekir.
6 C 6 C & AB %
D ABCD dörtgen D AEB de, AE =
2
ve m (ABE) = 30°
%
m (ABE) = 30° &
olduğu için, AEB bir
E
E x 7
x 7 ]AB] = 8 br 30° – 60° – 90° üçgenidir. O halde
4
4 ]BC] = 7 br %
30° m (AEB) = 90° dir.
A B
8
A 30° ]CD] = 6 br
B
8 ABCD dörtgeninin köşegenleri dik kesiştiği için
]AE] = 4 br
x2 + 72 = 62 + 82
⇒ x2 + 49 = 36 + 64
Yukarıdaki verilere göre, ]AD] = x kaç birimdir? ⇒ x2 = 51
⇒ x= 51 birimdir.
SIRA SİZDE
1. 5 C 3. A
D
E 2 3
4 7 y
C
x
1 x
2 D
A B
K B 1 E
Şekildeki verilere göre, ]EK] = x kaç birimdir?

Şekildeki verilere göre, x2 + y2 toplamı kaç br2 dir?
10
14
4. A
2. 3 C
D
44 4
E
5 E
x α
D 2 3
A 56°
B C
34° 2 10
9
B
%
Şekildeki verilere göre, m (BEC) = a kaç derece-
Şekildeki verilere göre, ]BC] = x kaç birimdir? dir?
65 90
21
YAKLAŞIM
30°, 45°, 60° gibi özel açı bulunan dörtgenlerde ek çizim yapılarak 30° - 60° - 90°; 45° - 45° - 90°; 30° – 30° – 120°
özel üçgenleri elde edilir ve çözüme gidilir.
C ABCD dörtgen C
D [DC] kenarı şekildeki

D
[BC] ^ [CD]
m (W
A) = m ( W
30° 8
gibi uzatılırsa EBC
8 B) = 60° 30°–60°–90° üçgeni
5 5
]BC] = 8 br 30° 60° 60°
ile EAD ikizkenar
60° 60° E B
A B 5 A x üçgeni elde edilir.
x ]AD] = 5 br
]EB]= 2 · ]BC] ⇒ ]EB] = 2 · 8

Yukarıdaki verilere göre, ]AB] = x kaç birimdir?
⇒ ]EB] = 16 birim
]EA] = ]AD] = 5 birim ve x = 16 – 5 = 11 birimdir.
SIRA SİZDE
1. C 3. C
D
150°
D 8 3
x 5
6
60° 30°
60° 60° A B
A B x
10
Şekildeki verilere göre, ]BC] = x kaç birimdir? Şekildeki verilere göre, ]AB] = x kaç birimdir?
8 19
2. 6 C 4.
D 4 2 C
60° D
150° 135°
6 135° 8
8 1
A A x B
x B
Şekildeki verilere göre, ]AB] = x kaç birimdir? Şekildeki verilere göre, ]AB] = x kaç birimdir?
10 13
22
YAKLAŞIM
Dörtgende kenarların orta noktaları birleştirilerek Tales benzerlik teoremleri kullanılır.
C Orta taban [EF] olsun. [AB]'nin orta

D C
D noktası K ise
AC 16
F F KF = = = 8 cm ve
E E 2 2
BD 12
EK = = = 6 cm dir.
2 2
A B
K
A B
[AC] ^ [BD] olduğu için [EK] ^ [KF] dir.
3
Köşegenleri birbirine dik ve köşegen uzunlukları E FK ' de Pisagor teoreminden;
12 cm ile 16 cm olan ABCD dörtgeninin orta taban ]EF]2 = ]EK]2 + ]KF]2

= 62 + 82
uzunluğu kaç cm'dir?
= 100
]EF] = 10 cm dir.
SIRA SİZDE
1. K C 3. F ]FC] = 2]DF]
D D C
]EA] = 2 ]DE]
8 E
L
2]BL] = 3]CL]
L
10 2]BK] = 3]AK]
A A ]EF] = 5 cm
M B
K
B
Şekildeki verilere göre, ABCD dörtgeninin köşe- ABCD dörtgeninde ]KL] kaç cm'dir?
genlerinin uzunlukları toplamı (]AC] + ]BD]) kaç 9
birimdir?
36
4. C
D
2. K C
D
60°
E F
L
F ABCD
A
dörtgen
A B
E Köşegen uzunlukları ]AC] = 12 cm ve ]BD] = 20 cm

B
E, F, K, L bulundukları kenarların orta noktaları, olan ABCD dörtgeninin köşegenlerinin arasındaki
]AC] = 16 cm, ]BD] = 24 cm ise Çevre(EFKL) kaç açı 60° dir.
cm'dir? Buna göre EF orta taban uzunluğu kaç cm'dir?
40 14
23
YAKLAŞIM
Bir üçgende herhangi bir kenar diğer iki kenarın toplamından küçük, farkından büyüktür. Dörtgenlerde çizilen bir
köşegen yardımıyla üçgen eşitsizliği bilgisi kullanılabilir. Dörtgenin köşegenlerinden biri çizilerek.
5 C ABCD dörtgen
D 5 C
D [BD] köşegeni çizilerek ABD ve
]AD] = 4 br
8 BCD üçgenleri elde edilir.
4 ]DC] = 5 br 4 y
8
3
BCD 'de üçgen eşitsizliğinden
]BC] = 8 br
A B 8 – 5 < y < 8 + 5 ⇒ 3 < y < 13
A B x
x
&
ABD 'de,
Şekildeki verilere göre, ]AB] = x'in alabileceği en x<y+4
büyük tam sayı değeri kaçtır? x < 12, ... + 4
ya da
x < 16, ... olduğu için
y < 13
x = 16 en büyük değerdir.
x<y+4
x + y < y + 17
x < 17 olur.
SIRA SİZDE
1. D
5
C 3. y C
D
x
10
7 8
A
A B
12 x
B
Şekildeki ABCD dörtgeninde ]AD] = x'in alabile- ABCD dörtgenindeki verilere göre, x – y farkının
ceği en büyük tam sayı değeri kaçtır? alabileceği en büyük tam sayı değeri kaçtır?
23 17
4. 10 C
D
2. C
D
b
a
15
7
A B
18
A B
Şekildeki ABCD dörtgeninde ]AC] + ]BD] toplamı- ABCD dörtgenindeki verilere göre, a + b toplamı-
nın alabileceği en küçük tam sayı değeri kaçtır? nın alabileceği en küçük tam sayı değeri kaçtır?
23 9
24
YAKLAŞIM
Köşelerinin orta noktaları ile kenarların orta noktaları birleştirildiğinde üçgenlerde orta taban elde edilir.
C ABCD dörtgen 6 C [AC] köşegeninin orta noktası

6 D
D
K K olsun.
]AE] = ]DE] 3 4 &
ACD nin orta tabanı ]EK]
E F
E x F ]BF] = ]CF] x
olduğu için
DC 6
]AB] = 8 br A
8 B
EK =
2
= = 3 birim,
2
A &
ABC nin orta tabanı ]KF]
8 B ]DC] = 6 br
olduğu için
AB 8
KF = = = 4 birimdir.
2 2
Yukarıdaki verilere göre, ]EF] = x'in alabileceği kaç &
EKF de üçgen eşitsizliğinden
farklı tam sayı değeri vardır? 4 – 3 < x < 4 + 3 ⇒ 1 < x < 7 ⇒ x∈{2, 3, 4, 5, 6} dir.
Ayrıca, K ∈ [EF] olursa x = 7 br olacağı için x∈{2, 3, 4, 5, 6, 7} olmak
üzere 6 farklı tam sayı değeri vardır.
SIRA SİZDE
1. 12 C 3. M C
D D
F 10 N L 14
E x
A B A B
20 K
ABCD dörtgeninde, ]EF] = x'in alabileceği kaç ABCD dörtgeninde ]AN] = ]NC], ]BL] = ]LD]
farklı tam sayı değeri vardır? olduğuna göre, Çevre(KLMN) kaç birimdir?
12
24
4. D C
2. 10 C N M
D
K K B
x L
A B
16
A
ABCD dörtgeninde ]AK] = ]KC], ]DL] = ]LB] ise ABCD dörtgeninde ]DN] = ]NB], ]AL] = ]LC] ve
]KL] = x'in alabileceği kaç farklı tam sayı değeri ]KN] = 12 – ]KL] olduğuna göre, ]AB] + ]DC]
vardır? toplamı kaç br'dir?
10
24
25
YAKLAŞIM
C
D Çevre
< ]AC] + ]BD] < Çevre
2
Bir dörtgende köşegenlerin toplamı dörtgenin çevresinden küçük,
çevresinin yarısından büyüktür.
A B
C
D
Çevre(ABCD) = 36 birim
36
< ]AC] + ]BD] < 36
2
18 < ]AC] + ]BD] < 36
A
B
(]AC] + ]BD])en büyük = 35 birim
Şekildeki ABCD dörtgeninin çevresi 36 birim oldu- (]AC] + ]BD])en küçük = 19 birim
ğuna göre, köşegen uzunlukları toplamının en
35 + 19 = 54 birimdir.
büyük ve en küçük tam sayı değerleri toplamı kaç
birimdir?
SIRA SİZDE
1. C 3. D
D
C
A B
A
B
Şekildeki ABCD dörtgeninin çevresi 18 br oldu-

Şekilde Çevre(ABCD) = 15 br ise ]AC] + ]BD]
ğuna göre, köşegenler toplamının alabileceği en
toplamının alabileceği en küçük ve en büyük tam
büyük tam sayı değeri kaçtır?
sayı değerleri toplamı kaç birimdir?
17
22
4. A
2. C
D
10
x
]AC] = 8 br
]BD] = 12 br C
8 D
5
A B B
Yukarıdaki verilere göre, Çevre(ABCD)'nin alabi- ABCD içbükey dörtgeninde ]AB] = x'in alabilece-
leceği en büyük tam sayı değeri kaçtır? ği en küçük tam sayı değeri kaç birimdir?
39 4
26
YAKLAŞIM
Nokta ve doğrunun analitik incelenmesi ile ilgili özellikler, dörtgenlerde koordinat ve uzunluk bulunmasında kullanılır.
C(5, 4) E ve F orta nokta oldukları için

D(2, 7)
2−4 7+3
E( ) = E (–1, 5)
ABCD dörtgen ,
2 2
F
Fa k = F (6 , 1 )
E 5+7 4−2
E, F orta nokta 2
,
2
5−1 −4
EF doğrusunun eğimi mEF = ⇒ mEF =
B(7, –2) –1 − 6 7
A(–4, 3) EF doğrusunun denklemi:
E(–1, 5) noktası alınarak

Yukarıdaki verilere göre, EF doğrusunun denklemi- –4
y–5= (x + 1)
ni bulunuz. 7
4x + 7y – 31 = 0 bulunur.
SIRA SİZDE
1. Köşelerinin koordinatları A(2, –4), B(6, 6), 3. Köşegenleri

C(–4, 4) ve D(–6 –3) olan ABCD dörtgenin en kısa 2x – y + 3 = 0 ve x + 2y – 1 = 0
kenarı kaç birimdir? doğrularının üzerinde bulunan ABCD dörtgeni-
nin köşegenlerinin kesim noktasının koordinat-
53
ları nedir?
(–1, 1)
4.
8 C
D

2. Köşelerinin koordinatları A(2, 1), B(0, 2), C(–3, 0)
6
ve D(–2, –4) olan ABCD dörtgeninin köşegenleri- 10
nin uzunlukları toplamı kaç birimdir?
A
2 10 + 26
y = –x + k x
B
y=x+l
Şekildeki ABCD dörtgeninde ]AB] = x kaç birim-

dir? (m1 · m2 = –1 ise d1 ^ d2)
6 2
27
5. x = 5, y = –2, y = x ve y = 0 doğrularının oluştur- 8. D(–2, 6)
C(2, 5)
duğu dörtgenin köşe koordinatlarının apsisleri
toplamı kaçtır?
E F
8 x
B(6, –2)
A(–4, –3)
ABCD dörtgeninde ]AE] = ]EC] ve ]DF] = ]BF]

olduğuna göre, ]EF] = x kaç birimdir?
10

6. C(2, 4)
D(–1, 3)
9. C(6, 4)
D(–6, 4) N
A(–2, –1)
B(6, –1)
K M
ABCD dörtgeninde A noktasının BC kenarına

A(0, –4) L
olan en kısa uzaklığı kaç birimdir? B(6, –1)
40
ABCD dörtgeninin kenar orta noktalarının birleş-
41
tirilmesi ile elde edilen KLMN paralelkenarının
çevresi kaç birimdir?
23
10.
A
7. C(2, 4)
D(–1, 2)
y = 3x – 5
5
7 E
E
D 4
A(–3, –1) B C
B(4, –2)
y=– 1 x+1
3
ABCD dörtgeninin köşegenleri arasındaki dar
açının tanjantı kaçtır? Şekildeki verilere göre ]BC] kaç birimdir?
9
2 10
28
YAKLAŞIM
Köşelerinin koordinatları verilen dörtgende vektör analitiği kullanılarak çeşitli uzunluk (kenar, köşegen v.b.) hesapla-
maları yapılır.
C(4, 5) AB = B – A = (6, 0) – (–2, 0) = (8, 0)

D(–2, 3)
AB = AB = 82 + 02
= 8 birim,
AC = C – A = (4, 5) – (–2, 0) = (6, 5)
A(–2, 0) B(6, 0) AC = AC = 62 + 52
= 36 + 25
Şekildeki ABCD dörtgeninin AB kenarı ile AC köşe-
= 61 birimdir.
geninin uzunluklarını bulunuz.
SIRA SİZDE
1. Köşe koordinatları A(3, 0), B(8, 0), C(0, –6) ve 3. C(6, –2)
D(–5, 7)
D(0, 2) olan ABCD dörtgeninin köşegen vektörle-
rinin uzunlukları toplamı kaç birimdir?
E F
3 5 + 2 17
A(–3, –3)
B(2, –6)
ABCD dörtgenindeki verilere göre, EF kaç

birimdir?
10
4. C(6, 3)
D(1, 5)
A(–2, 1)
2. Köşe koordinatları A(–6, –2), B(10, 4), C(6, 8) ve B(7, –1)
D(–2, 2) olan ABCD dörtgeninin orta taban vek- Şekildeki dörtgene göre, AD + CB kaç br'dir?
törlerinin uzunlukları toplamı kaç birimdir? 4
6 5 +4
29
YAKLAŞIM
Vektörlerinin geometrik (sentetik) incelenmesi ile dörtgen bilgisi birleştirildiğinde değişik soru türleri ortaya çıkar.
C
D
EF = ED + DC + CF
E F EF = EA + AB + BF
2 · EF = ED + EA + DC + AB + CF + BF
0 0
A
B & 2 · EF = DC + AB
DC + AB
& EF = dir.
2
EF vektörünü DC ve AB vektörleri türünden yazı-
nız.
SIRA SİZDE
1. C ABCD dörtgeninde 3. D
K C
D
AB + BC + CD + DA
toplam vektörünü
L ABCD dörtgen
F
bulunuz. E, F, K, L orta
A noktalar
B A
E B
0
Aşağıdaki vektör çiftlerinden hangisi lineer

bağımsızdır? (Paralel değildir.)
A) EF, KL B) LE, KF C) AC, EF
D) AD, BC E) BD, LE
2. M C
D AD, BC

N
L
A
4. F C
D
K ]CL] = 2]BL]
B

E L ]AK] = 2]BK]
ABCD dörtgen; K, L, M, N de bulundukları kenarla-
rın orta noktalarıdır.

A
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? K B
AC
A) MN = LK B) KN = LM C) NM = KL vektörünün EF vektörü türünden ifadesini
2
bulunuz?
AB
D) ML // NK E) NL =
2 2
AB ·EF
NL = 3
2
30
C. DÖRTGENİN ALAN ÖZELLİKLERİ
I. Sentetik Yaklaşım b. A
1. a. C
D
S4 S3
α
E C
S1 S2
B D
A E
B
S1 · S3 = S2 · S4
AC · BD ·sina
A (ABCD) =
2
b. A
II. Vektörel Yaklaşım

C
D
C
α α
B D
E
AC · BD ·sina
A (ABCD) =
2 A B
NOT : [AC] ^ [BD] (a = 90°) ise Köşegen vektörleri
AC · BD e = AC ve f = BD
A (ABCD) = olur.
2
olan ABCD dörtgeninin alanı
2 2 2
C e · f − e, f
2. M Alan (ABCD) = dir.
D S3
2
S4
N L
İspat
S1 S2 AC · BD ·sina e·f·sina
A (ABCD) = = olduğunu anlatmış-
A 2 2
K B
tık.
A (ABCD)
a. A (KLMN) =
2 e = e ve f = f olduğu için
A (ABCD)
b. S1 + S3 = S2 + S4 =
4
e · f ·sina
A (ABCD) =
2
2 2
3. a. C e · f ·sin 2 a
6A (ABCD)@ =
2
D (Her iki tarafın karesi alındı.)
S3 4
2 2
e · f · (1 − cos 2 a)
6A (ABCD)@ =
S4 S2 2
E (sin2a + cos2a = 1)
4
S1 2 2 2 2
e · f − e · f ·cos 2 a
6A (ABCD)@ =
2
A
B 4
S1 · S3 = S2 · S4
31
− 6 e · f ·cosa@
2 2 2 Determinant yönteminde, alanı hesaplanacak bölgenin
e · f
6A (ABCD)@ =
2
4 köşe koordinatları sırasıyla alt alta yerleştirilir; en üstte-
2 2 ki nokta en alta tekrar yazılır, sağa ve sola çarpraz çarpım
e · f − e, f
6A (ABCD)@ =
2
işlemleri gerçekleştirilerek alan bulunur.
4
2 2 2 Üçgen
e · f − e, f
A (ABCD) =
4 A(x1, y1)
2 2 2
e · f − e, f
A (ABCD) = elde edilir.
2
Kısa Yol
e = AC = (a, b) ve
B(x2, y2) C(x3, y3)
f = BD = (c, d) ise
a·d − b·c
A (ABCD) =
2 1 x1 y1 1
A(ABC) = · = · ]A – B]
bağıntısı kullanılarak alan hesabı çok daha kolay yapılır. 2 x2 y2 2
x2 · y1
x3 y3 x1 · y2
x3 · y2
x1 y1 x2 · y3
İspat x1 · y3
x3 · y1
B
e = (a, b) ve f = (c, d) vektörleri uzun formülde A
yerine yazılırsa
2 Dörtgen
e = a2 + b2 & e = a2 + b2
2 C(x3, y3)
f = c2 + d2 & f = c2 + d2 D(x4, y4)
e, f = (a, b) · (c, d) = a·c + b·d

2 2 2
e · f − e, f
A (ABCD) =
2
â 2 + b 2h^c 2 + d 2h − â·c + b·dh2
= A(x1, y1)
2 B(x2, y2)
a ·c + a ·d + b 2 ·c 2 + b 2 ·d 2 − a 2 ·c 2 − b 2 d 2 − 2·a·b·c·d
2 2 2 2
=
2
a 2 ·d 2 + b 2 ·c 2 − 2·a·b·c·d
=
2 1 x1 y1 1
A(ABCD) = · = · ]A – B]
â·d − b·ch
2 2 2
x2 y2
= x2 · y1
2 x3 y3 x1 · y2
a·d − b·c x3 · y2
x4 y4 x2 · y3
=
2 x4 · y3
x1 y1 x3 · y4
bağıntısı elde edilir. x1 · y4
x4 · y1
B
A
III. Analitik Yaklaşım
Not : Bu yöntemi bütün çokgenlerde (üçgen, dörtgen,
Köşe koordinatları verilen bir dörtgenin alanını bulmak
beşgen, altıgen, ...) kullanabiliriz.
için;
★ Vektörel yöntem kullanılabilir. NOT :

Bu kısımda anlatılan alan özelliklerinin tümü bundan
★ Noktalar koordinat düzlemine yerleştirilerek çokgenle-
sonra anlatılacak (yamuk, paralelkenar, dikdörtgen, kare
rin alan bağıntıları kullanılabilir.
vb.) bölümlerde de geçerlidir.
★ Determinant yöntemi kullanılır.
32
YAKLAŞIM
Köşegen uzunlukları ile köşegenler arasındaki açının ölçüsü bilinen dörtgenin alanı, köşegenler ve aradaki açının
sinüsünün çarpımının yarısına eşittir.
ABCD dörtgen
C %
D
m (BEC) = 60° AC · BD ·sina
A (ABCD) =
2
]AC] = 10 3 cm
E 60° 10 3 ·16·sin60°
=
2
]BD] = 16 cm
3
= 10 3 · 8 ·
2
= 120 cm 2 dir.
A
B
Yukarıdaki verilere göre, A(ABCD) kaç cm2 dir?
SIRA SİZDE
1. C 3. D
D 23° C
22°
E
E

A B
A
B
ABCD dörtgeninde ]AC] = 5 2 cm ve
ABCD dörtgeninde ]AC] = 8 cm, ]BD] = 6 cm ise ]BD] = 7 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
A(ABCD) kaç cm2 dir? 35
2
24
2. C
D
E
150°
A
B 4. Köşegen uzunlukları toplamı 16 cm olan bir dört-
genin alanı en çok kaç cm2 olabilir?
Şekildeki ABCD dörtgeninde ]AC] = 6 cm,
(İpucu : Alanın en büyük olması için köşegenler arasındaki açının
]BD] = 10 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? 90° olması gerekir. sin90° = 1)
15 32
33
YAKLAŞIM
Bir önceki yaklaşımda anlatılan alan özelliği, içbükey dörtgenlerde de geçerlidir.
A
ABCD dörtgen
%
m (BEC) = 60°
AC · BD ·sina
]AC] = 4 3 cm A (ABCD) =
2
C 4 3 ·8·sin60°
]BD] = 8 cm =
2
3
60° = 16 3 ·
2
B D = 8·3
E
= 24 cm 2 dir.
SIRA SİZDE
1. D 3. A
3
E
]AC] = 3 cm
C C
]CE] = 2 cm
2
]BD] = 10 cm
B D
A B E
Şekildeki BCD üçgeninin [BD] kenarına göre simet-

Şekildeki ABCD içbükey dörtgeninde ]AC] = 4 cm, riği alınarak BCʹD üçgeni elde ediliyor.
]BD] = 10 cm olduğuna göre, A(ABCD) kaç cm2 Buna göre, ABCʹD dörtgeninin alanı kaç cm2
dir? olur?
20 35
4. A
2. C

E
D C
135°
B D
E
A B
Şekildeki ABCD içbükey dörtgeninde ]AC] = 6
Şekildeki ABCD içbükey dörtgeninde ]BD] = 3 2 cm, cm ve ]BD] = 8 cm olduğuna göre,
]AC] = 8 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? ABCD dörtgeninin alanı en çok kaç cm2 olabilir?
12 24
34
YAKLAŞIM
Dörtgenin kenarlarının orta noktaları birleştirildiğinde elde edilen dörtgen, bir paralelkenardır ve alanı da büyük dört-
genin alanının yarısına eşittir.
C ABCD dörtgen [AB] nin orta noktası N olsun.

L L C
D [KL] ^ [LM] D KLMN bir dikdörtgen ve alanı
6 8 K, L, M orta noktalar 6 8 ABCD'nin alanının yarısına
K M
K M ]KL] = 6 br eşittir.
8 6
]LM] = 8 br A
N B
A
B
A(ABCD) = 2 · A(KLMN)
Yukarıdaki verilere göre, A(ABCD) kaç birim kare- =2·6·8
dir? = 96 br2 dir.
SIRA SİZDE
1. C 3. M C
D D
K M L

4 3 6
60°
A A
N B K B
Şekildeki verilere göre, A(ABCD) kaç birim kare- K, L, M orta noktalar olmak üzere,
dir? &
A (KLM) = 7 cm2 ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
72
28
2. D N
4. N C
C D
3
K M K M

6
B
A A
L L B
&
K, L, M, N bulundukları kenarların orta noktaları K, L, M, N orta noktalar, A (AKL) = 6 cm2,
&
ve A(ABCD) = 120 cm2 ise A(KLMN) kaç cm2 dir? A (MNC) = 3 cm2 ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
60
36
35
5. L C 8. D L
D C
4
K M K M

12
A B
N B A N
&
K, L, M, N orta noktalar, A (DKL) = 4 cm2 ve K, L, M, N orta noktalar, A(ABCD) = 80 cm2,
& & &
A (BMN) = 12 cm2 ise A(ANMCLK) kaç cm2 dir? A (BMN) = 12 cm2 ise, A (DKL) kaç cm2 dir?
48 8
9. L C
D
6. L C
D 5
3 E K

K
M

A
F B
7
A
N B
A taralı
E, F, K, L orta noktalar olmak üzere,
A (ABCD)

&
K, L, M, N orta noktalar, A (DKL) = 3 cm2, oranı kaçtır?
3
& &
A (CML) = 5 cm2 ve A (BMN) = 7 cm2 ise taralı 4
alan kaç cm2 dir?

25
10. F D
A
E L
7. D L
C
9
K M B
15 K C

B
A N ]AB] = 3]AE], ]AD] = 3]AF], 2]KC] = 3]BK],
& &
2]LC] = 3]DL], A (AEF) = 2 cm2, A (CKL) = 18 cm2
K, L, M, N orta noktalar ise ABCD dörtgeninin
olduğuna göre, taralı bölgenin alanı kaç cm2 dir?
alanı kaç birim karedir?
48
216
36
YAKLAŞIM
Ek çizimlerle üçgenlere ayrılan bir dörtgenin alanı, üçgenin alan özellikleri kullanılarak bulunabilir.
C ABCD dörtgen [BD] çizildiğinde BCD bir

C
% eşkenar üçgen olur.
8 60° 8 m (BCD) = 60°
8 60° 8
]BD] = 8 br'dir.
%
m (ADC) = 150°
D B 60° 60° BCD ve ABD üçgenlerinin
150° D B
8
]BC] = ]CD] = 8 br alanları ayrı ayrı bulunup top-
6 ]AD] = 6 br 6
lanırsa
A
A
& 6·8
A (ABD) = = 24 br 2,
Yukarıdaki verilere göre, A(ABCD) kaç birim kare- 2
& 82 · 3
dir? A (CDB) =
4
= 16 3 br 2
A (ABCD) = 24 + 16 3 br 2 bulunur.
SIRA SİZDE
1. D 3. 4 C
D
8 120°
120° 6
6
2
C
A B
A
5 2 Şekildeki verilere göre, A(ABCD) kaç birim kare-

dir?
B
11 3
Şekildeki verilere göre, A(ABCD) kaç birim kare-
dir?
49
2. C 4. 5 2 C
D
D 135°
135° 9
8
6
3
60°
A 60° A
B B
Şekildeki verilere göre, A(ABCD) kaç birim kare- Şekildeki verilere göre, A(ABCD) kaç birim kare-
dir? dir?
87
23 3 2
37
5. C 8. D
D
150°
10
2 3
C
A 82,5°
60° 30°
A B
4 2
60°
dir? B
22 3
dir?
4 2 +8 3
6. C D
9.
6 6
75°
C
D 135° B
A
7 8
8
60°
A
B

dir?
dir?
18 + 21 2
8 + 16 3
10. B
7.
C
A
15 9
20

D
B D
7 60°
C
A
AB &
]AD] = , A (ABD) = 9 cm2 olduğuna göre,
Şekildeki verilere göre, A(ABCD) kaç birim kare- 2
&
dir? A (BCD) kaç cm2 dir?
234 30
38
YAKLAŞIM
Köşegenlerle dört üçgensel bölgeye ayrılmış bir dörtgende, karşılıklı üçgenlerin alanları çarpımı birbirine eşittir.
C
D ABCD dörtgen
6 &
Alan (ABE) = 12 br2
8 A
E & & & &
& A (BCE) ·A (AED) = A (ABE) ·A (DCE)
Alan (ADE) = 8 br2
ALan A · 8 = 12 · 6
12
& A = 9 br 2 dir.
A Alan (DEC) = 6 br2
B
&
Yukarıdaki verilere göre, Alan (BCE) = A kaç birim
karedir?
SIRA SİZDE
1. C 3. C
D D
4 A
6 8 9 27
E

A 3A
A A
B B
Şekildeki verilere göre, A alanı kaç birim karedir?
& 9
Şekildeki verilere göre, A (ABE) = A kaç birim
karedir?
12
2. C 4. C
4 E
8 S
D
D
6 12 9
A B A B
E
& &
Şekildeki verilere göre, S alanı kaç birim kare- Şekilde Alan (ADC) = Alan (BDE) olduğuna göre,
dir? Alan(ABCD) kaç birim karedir?
16 25
39
5. C 8. C
D
6
E & 6
A (AED) 2 E
& =
10 A (BEC) 3 D
A 4
B
A B

&
Yukarıdaki verilere göre, A (AED) kaç birim karedir? ADC ve BED üçgenlerinin alanları birer tam sayı
&
2 10 olduğuna göre, A (ABC) en çok kaç birim kare-
dir?
35
6. C
D
9.
9 C
6 D
E
4
E
A
B
9
A
& & & B
A (AEB) = 3·A (DEC) olduğuna göre, A (DEC) kaç
birim karedir?
Şekildeki verilere göre, A(ABCD) en az kaç birim
3 2
karedir?
25
7. C
D
4
E 10. C

5
A 4
B
E
B
& & 16
ADE ve BEC üçgenlerinin alanları birer tam sayı
A D
olduğuna göre, A(ABCD) en çok kaç birim kare-
&
dir? Şekildeki verilere göre, ADC üçgeninin alanı en
30 az kaç birim karedir?

36
40
YAKLAŞIM
Üçgensel bölgelere ayrılmış bir dörtgende herhangi bir üçgenin alanı bilindiğinde, kenarların oranları kullanılarak
diğer üçgenlerin alanları bulunabilir.
C ABCD dörtgen [BH] ^ [CE] çizildiğinde

C
D D 6
24 H ]CH] = ]HE] = 6 br ve
12 ]AE] = 6 br 5 6
5 E
E 12 8 10 ]BH] = 8 br olur.
10 ]BE] = 10 br
6 10 & CE · BH
6 24 A (BCE) =
2
10 ]BC] = 10 br A 12 · 8
B
A =
2
B ]EC] = 12 br
= 48 br 2 dir.
&)
]DE] = 5 br A (BCE CE 48 12 & 2
& ) = 6 & A (BEA) = 24 br
& ) = EA & A (BEA
A (BEA
&)
A (ABE BE 24 10 & 2
& ) = 5 & A (ADE) = 12 br
& ) = DE & A (ADE
A (ADE
Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç birim
CE = 2 AE olduğu için
karedir? & ) 2·A (ADE&)
A (DEC =
&
& A (DEC) = 2·12
& ) 24 br 2
& A (DEC =
A(ABCD) = 48 + 24 + 12 + 24
= 108 br2 bulunur.
SIRA SİZDE
1. C Şekildeki verilere 3. C ABCD dörtgeninde

D
D göre, A(ABCD) kaç 4
2]AE] = 3]EC],
3 4
birim karedir?
E E ]BE] = 4]DE] ve
&
6 5 A (DEC) = 4 cm2
A ise A(ABCD) kaç
A B
5 B 32 cm2 dir?
50
2. D ABCD dörtgeninde
4. C ABCD dörtgeninde
]BE] = 2·]DE],
C ]AE] = ]EB],
]AE] = ]EC]
E ]CE] = 4]DE] ve
A olduğuna göre, D &
24 A (AED) = 5 cm2
A(ABCD) kaç birim
5 olduğuna göre,
karedir? A B &
E A (ABC) kaç cm2
B
dir?
40
72
41
5. C 8. C
D
AE 2
=
EC 3

E 3]DE] = ]BE]
D
Alan(ABCD) = 60 cm2
A
A
E B
B

&
Yukarıdaki verilere göre, Alan (CEB) kaç cm2 dir? Şekilde 3]AE] = 4]EB] ve ]CD] = 2]DE] olduğu-
&
27 Alan (CDB)
na göre, & oranı kaçtır?
Alan (AED) 3
2
6. A
9. D
D 6
30° C
4
E 4

E
A 24
B
& B
Şekilde ]AE] = ]EC] ve Alan (ABD) = 30 cm2 ise
A(ABCD)kaç cm2 dir? &
Şekildeki verilere göre, Alan (ABE) kaç birim
60
karedir?
16
7. D
8 10. D
C
C
E
6
4
3
E F
7
A
A
B
B
&
Şekilde ]BE] = 4]DE] olduğuna göre, Alan (BAC)
&
Şekilde ]BD] = 28 cm ise Alan (BCD) kaç cm2
kaç birim karedir? dir?
96
24
42
YAKLAŞIM
Köşelerinin koordinatları verilen bir dörtgenin alanı, aşağıdaki yöntemlerden biri kullanılarak bulunabilir.
Köşelerinin koordinatları A(1, 1), B(5, 2), C(3, 3) ve D(2, 6) olan ABCD dörtgeninin alanı kaç birim karedir?
1. Yol :
1 1 1 1
A(ABCD) = · = · ]37 – 23] = 7 br2 bulunur.
2 5 2 2
5 2
3 3
6 15
2 6
6 18
1 1
6 2
23 37
Not : Noktaların alt alta yazılırken A - B - C - D biçiminde sıralandığına dikkat edilmesi gerekir.
2. Yol :
y
N D
6 L
5
Taralı alanı bulmak için AKLN dikdörtgeninin alanından taralı
4
C olmayan üçgenlerin alanları çıkarılır.
3
2 B
1 K
A
x
1 2 3 4 5
D
N 1 3 L
& & & &
A taralı = A (AKLN)–A (AKB)–A (AND)–A (CBL)–A (DLC)
3
5
4 = 4 · 5 – 4 · 1 – 5 · 1 – 4 · 2 – 3·3
2 2 2 2 2
C
B
= 20 – 2 – 5 – 4 – 9
2 2
1
A 4 K = 7 br 2 dir.
43
SIRA SİZDE
1. Köşelerinin koordinatları A(–6, –2), B(10, 4), 4. y

C(6, 8) ve D(–2, 2) olan ABCD dörtgeninin alanı
kaç birim karedir? D(–2, 3)
48
C(4, 0)
O
A(–4, 0)
B(2, –5)
Koordinat düzleminde verilen ABCD dörtgeninin

32
2. Köşelerinin koordinatları A(–1, 1), B(3, –4),

C(5, 1) ve D(3, k) olan ABCD dörtgeninin alanı
18 br2 ise k'nin alabileceği değerler toplamı kaç-

tır?
5. y
–8
A(–6, 0) B(–2, 0)
x
O
C(0, –3)
D(0, –5)
3. y Koordinat düzleminde verilen ABCD dörtgeninin

C(3, 5) alanı kaç birim karedir?
B(–3, 3) 12
x
A(–3, 0) O D(6, 0)
6. x – 2y + 6 = 0 ve –x + 2y = 2 doğruları koordinat
Koordinat sisteminde verilen ABCD dörtgeninin eksenlerini A, B, C ve D noktalarında kesmektedir.
ABCD dörtgeninin alanı kaç birim karedir?
63
2 8
44
YAKLAŞIM
Köşe koordinatları verilen bir dörtgenin alanını bulmak için iki sayfa önce anlatılan yöntemlere seçenek olarak vektörel
yöntem de kullanılabilir. Bunun için köşegen vektörleri bulunarak (ya da köşegen vektörleri verilen bir dörtgenin alanını
bulmak için) aşağıdaki bağıntı kullanılır.
C ABCD dörtgeninde
D
AC = (a, b) ve
BD = (c, d) ise
a·d– b·c
Alan (ABCD) = dir.
A B 2
Köşe koordinatları A(–4, –3), B(5, –2), C(4, 7) ve Köşegen vektörleri

D(–2, 5) olan ABCD dörtgeninin alanı kaç birim AC = C – A = (4, 7) – (–4, –3) = (8, 10)
karedir? BD = D – B = (–2, 5) – (5, –2) = (–7, 7)
olduğu için
8 · 7 – 10· (–7)
A (ABCD) =
2
56 + 70
=
2
126
=
2
= 63 br 2 dir.
SIRA SİZDE
1. Köşelerinin koordinatları A(1, –4), B(6, 1), C(2, 5) 3. Köşegen vektörleri AC = (3, –4) ve BD = (8, k)
ve D(–4, 2) olan ABCD dörtgenin alanı kaç birim olan ABCD dörtgenin alanı 25 br2 ise k'nin alabi-
karedir? leceği değerler toplamı kaçtır?
91
− 64
2
3
4. Köşegen vektörleri e = (a − 1, 8) ve f = (–6, 2) olan

2. Köşegen vektörleri p = (–1, 0) ve q = (–1, 2) olan ABCD dörtgeninin alanı 24 br2 ise a'nın alabile-
ABCD dörtgeninin alanı kaç birim karedir? ceği değerleri çarpımı kaçtır?
1 –47
45
5. C 8. L C
D D
K M
150°
A A
B
B
AC = 12 cm ve BD = 18 cm ise Alan(ABCD) kaç K, L, M kenarların orta noktaları, LK = (–1, 4) ve

cm2 dir? LM = (3, –2) olduğuna göre, Alan(ABCD) kaç
birim karedir?
54
20
9. Köşegen vektörleri p ve q olan ABCD dörtgenin-

6. D(–4, 9)
C(6, –1)
de
p + q = (–4, 5) ve p – q = (6,–3)
olduğuna göre, Alan(ABCD) kaç birim karedir?

9
2
A(–2, 5) B(4, –6)
Köşe koordinatları verilen ABCD dörtgeninin

36
C
10. M
D
S
R
N
L
7. D L C P
Q
A
K B
E F
A B ABCD ve KLMN dörtgenlerinin kenar orta noktaları

K
birleştirilerek KLMN ve PQRS dörtgenleri oluşturulu-
yor.
E, K, F, L kenarların orta noktaları, EF = (–2, 3) ve
KL = (4, –8) olduğuna göre, ABCD dörtgeninin SQ = (–3, 5) ve RP = (4, –6) olduğuna göre,
alanı kaç birim karedir? Alan(ABCD) kaç birim karedir?
4 4
46
DÖNÜŞÜMLERLE GEOMETRİ ÖZETİ
ÖZET
A. ÖTELEME
NOT:
Düzlemde u = PR olacak şekilde tanımla- Düzlemde P(x, y) noktası orijin etrafında pozitif yönde
90° döndürüldüğünde (–y, x)
nan R noktasına, P noktasının u doğrultusun-
180° döndürüldüğünde (–x, –y)
da ötelenmişi denir.
270° döndürüldüğünde (y, –x)
R = P + u dur.
noktaları elde edilir.
Yukarıda anlatıldığı üzere düzlemde verilen bir
y
noktanın, bir vektör doğrultusunda ötelenmişi olan nok-
tayı bulmak için noktanın koordinatları ile vektörün ko- (–y, x)
Yandaki şekilde P(x, y)
ordinatları toplanır.
P(x, y) noktası 90°, 180° ve
P(a, b) noktasının u = (c, d) doğrultusunda öte- x 270° lik dönmeleri gös-
lenmişi olan nokta
(–x, –y) terilmiştir.
R = P + u = (a, b) + (c, d) = (a + c, b + d) dir.
(y, –x)
y
P(a, b)
NOT:
R Düzlemde bir doğru parçasına veya herhangi bir
b+d u = (c, d)
geometrik şekle dönme dönüşümü uygulandığın-
P u R(a + c, b + d) da yalnızca bir nokta değil, diğer tüm noktalar de-
b
ğişir. Değişmeyen noktaya dönme merkezi denir.
x
O a a+c
y
NOT:
Bir noktanın u = (x, y) doğrultusunda ötelenmişini B (-y2, x2) A (-y1, x1)
[OA] ⊥ [OA']
bulmak için;
x > 0 ise nokta x birim sağa B(x2, y2) [OB] ⊥ [OB']
x < 0 ise nokta ]x] birim sola
y > 0 ise nokta y birim yukarı A(x1, y1)
x
y < 0 ise nokta ]y] birim aşağı kaydırılır. O
B. DÖNME C. YANSIMA (SİMETRİ)

Düzlemde bir P noktasının başlangıç nokta-
Düzlemde bir A noktasının B noktasına göre
sı (Orijin) etrafında a açısı kadar döndürülmesiy-
le (saat yönünün tersinde) elde edilen nokta R ise simetriği A' noktası ise
R(x . cosa – y . sina, x . sina + y . cosa) dır. A' = 2B – A bağıntısı kullanılır.
Örneğin, düzlemde A(a, b) noktasının orijin etrafın- Örneğin, düzlemde A(x1, y1) noktasının B(x2, y2)
da pozitif yönde 60° döndürülmesiyle elde edilen nok- noktasına göre simetriği olan nokta
tanın koordinatları:
A' = 2B – A = 2(x2, y2) – (x1 – y1)
B(a . cos60° – bsin60°, a . sin60° + b . cos60°) ise
1 3 3 1 = (2x2 – x1, 2y2 – y1) olur.
B (a . – b. ,a. +b. )
2 2 2 2
a –b 3 a 3 +b A(x1, y1) B(x2, y2) A (2x2-x1, 2y2-y1)
B( , ) olur.
2 2
47
D. HOMOTETİ DÖNÜŞÜMÜ
NOT:
Noktanın noktaya göre simetriği, orta nokta formü- Düzlemde A sabit bir nokta ve k ∈ R olmak üzere,
lü kullanılarak da bulunabilir. B' = A + k (B – A) eşitliğini sağlayan B' noktasına,
B noktasının A merkezli k oranlı homotetiği denir.
Düzlemde alınan herhangi bir P(x, y) noktasının:
Örneğin, B(x1, y1) noktasının A(x2, y2) merkezli ve
x eksenine göre simetriği P'(x, –y)
y eksenine göre simetriği P'(–x, y) k = 2 oranlı homotetiği;
y = x doğrusuna göre simetriği P'(y, x) B' = A + k(B – A)
y = –x doğrusuna göre simetriği P'(–y, –x)
x = a doğrusuna göre simetriği P'(2a – x, y) B' = (x2, y2) + 2(x1 – x2, y1 – y2)
y = b doğrusuna göre simetriği P'(x, 2b – y) dir. B' = (x2 + 2x1 – 2x2, y2 + 2y1 – 2y2)
Noktanın Doğruya Göre Simetriği B' = (2x1 – x2, 2y1 – y2) dir.
A(x1, y1) y
A
C
A
A (x2, y2) B C
B C x
I. Analitik Yaklaşım
A(x1, y1) noktasının ax + by + c = 0 doğrusuna Birim karelere ayrılmış analitik düzlemde verilen
göre simetriğini bulmak için: ABC üçgeninin O merkezli ve k = 2 oranlı homotetiği
i. ax + by + c = 0 doğrusunun eğimi bulunur. A'B'C' üçgenidir.
ii. [AA'] nı taşıyan doğrunun eğimi bulunur. (İlk
B
doğrunun eğiminin tersinin ters işaretlisi)
B ]PB'] = 3]PB]
iii. [AA'] nı taşıyan doğrunun denklemi yazılır.
iv. İlk doğru ile kesişim noktaları olan C noktasının P ]PA'] = 3]PA]
koordinatları bulunur. A
v. A noktasının C noktasına göre simetriği alınarak
A' noktasının koordinatları bulunur. A
[AB] doğru parçasının P merkezli k = 3 oranlı homo-

II. Vektörel Yaklaşım
tetiği [A'B'] dır.
Herhangi bir d doğrusunun, doğrultman vektörü U
ve üzerindeki herhangi bir nokta P olmak üzere, A nok- Düzlemde bir şekle homoteti dönüşümü uygulan-
tasının d doğrusuna göre simetriği dığında;
k = 1 ise şeklin kendisi
2 < PA, u >
2P – A + . u ile bulunur. k > 1 ise şeklin k oranında büyütülmüşü

< u, u > 0 < k < 1 ise şeklin k oranında küçültülmüşü
elde edilir.
A(x1, y1)
Düzlemde homoteti dönüşümü uygulanan bir
şeklin uzunlukları, aynı oranda değişir ancak açı-
larının ölçüleri değişmez.
İlk şekil ile homotetiği benzerdir.
P
A (x2, y2)
48
D. DÖNÜŞÜMLERLE DÖRTGEN
YAKLAŞIM
Düzlemde öteleme, dönme, yansıma ve homoteti dönüşümleri ile dörtgenin özellikleri ortak düşünüldüğünde çok
fazla soru türü ile karşılaşılır.
A. ÖTELEME
C noktasının u boyunca ötelenmişi
Köşe koordinatları A(–5, –2), B(1, –3), C(–1, 3) ve C'(2, 1) ise
D(–5, 2) olan ABCD dörtgeni, bir u vektörü O C' = C + u
boyunca ötelendiğinde C noktasına karşılık gelen (2, 1) = (–1, 3) + u
nokta C'(2, 1) dir. u = (3, –2) dir.
ABCD dörtgeni u + AD boyunca ötelendiğinde AD = D – A = (–5, 2) – (–5, –2) = (0, 4) ise

B noktasına karşılık gelen noktanın koordinat- u + AD = (3, –2) + (0, 4) = (3, 2) olur.
ları toplamı kaçtır?
Buna göre, B noktasının u + AD boyunca ötelenmişi,
B'' = B + u + AD = (1, –3) + (3, 2) = (4, –1) ve koordinatları
toplamı 4 – 1 = 3 bulunur.
B. DÖNME B (-5,6) A (-2,6)

B(6,5) Herhangi bir (x, y) noktasının orijin

C(2,4)
y Birim karelere ayrılmış etrafında pozitif yönde 90° döndürül-
B
analitik düzlemde verilen C (-4,2) A(6,2)
mesiyle elde edilen nokta (–y, x) ise
C OABC dörtgeninin, orijin O

etrafında pozitif yönde A(6, 2) ⇒ A'(–2, 6),
A 90° döndürülmesiyle elde
B(6, 5) ⇒ B'(–5, 6) ve
x edilen dörtgenin [BC]
O
C(2, 4) ⇒ C'(–4, 2) olur.
kenarını taşıyan doğru-
2–6 –4
nun eğimi kaçtır? Buna göre, mB'C' =
–4 – (–5)
=
1
= –4 bulunur.
SIRA SİZDE
1. Birim karelere ayrılmış 2. Köşe koordinatları A(0, 1), B(2, 0), C(8, 5) ve D(2, 4)
D
olan ABCD dörtgeni, orijin etrafında pozitif
C düzlemde verilen ABCD

dörtgeni AD boyunca yönde 45° döndürüldüğünde köşegenlerinin
A
B ötelendiğinde A'B'C'D' kesim noktasına karşılık gelen noktanın apsisi
dörtgeni elde ediliyor. kaçtır?
0
Buna göre < C'D', A'B' > iç çarpımı kaçtır?
–9
49
C. YANSIMA A noktasının E(1, 3) noktasına göre
simetriği B(4, 4), B noktasının x
Analitik düzlemde A(–2, 2) noktasının E(1, 3) eksenine göre simetriği C(4, –4) ve
noktasına göre simetriği B noktası B noktası- O C noktasının y eksenine göre
nın x eksenine göre simetriği C noktası ve C simetriği D(–4, –4) tür.
noktasının y eksenine göre simetriği D nokta-
4 – (–4) 8 –4 – 2
sı ise ABCD dörtgeninin alanı kaç br2 dir? m BD =
4 – (–4)
=
8
= 1 ve mAC =
4 – (–2)
= –1 dir.
mBD . mAC = –1 ise [BD] ⊥ [AC] olur.
]BD] = (4 – (–4)) 2 + (4 – (–4)) 2 = 8 2 br ve
]AC] = (4 – (–2)) 2 + (–4 – 2) 2 = 6 2 ise
1 1
Alan(ABCD) = AC . BD = . 8 2 . 6 2 = 48 br 2 bulunur.
2 2
D. HOMOTETİ y
C
y Birim karelere ayrılmış anali-
C
tik düzlemde verilen ABCD ve D
I. ]OA'] = 2]OA], ]OB'] = 2]OB]
D
A'B'C'D' dörtgenleri için aşa- ]OC'] = 2]OC], ]OD'] = 2]OD] ise
C ğıdaki ifadelerden kaç tanesi A'B'C'D' dörtgeni, ABCD dört-

D C
A B doğrudur?
D geninin O merkezli, k = 2 oran-
A B
A B lı homotetiğidir. (DOĞRU)
x
O A B
x
I. A'B'C'D' dörtgeni ABCD dörtgeninin O mer- O
kezli k = 2 oranlı homotetiğidir.

A'B' B'C' C'D' D'A'
II. = = = = 2 olduğu için ABCD ∼ A'B'C'D'
II. ABCD dörtgeni ile A'B'C'D' dörtgeni benzerdir. AB BC CD DA
ve benzerlik oranı 2 dir. (DOĞRU) (Homotetik iki şekil, benzer-
III. Alan(A'B'C'D') = 4Alan(ABCD) dir.
dir ve benzerlik oranı homoteti oranına eşittir.)
III. ABCD dörtgeni ile A'B'C'D' dörtgeni benzer ve benzerlik oranı 2
ise alanları oranı benzerlik oranının karesi olur.

Alan (A'B'C'D')
= 2 2 = 4 & Alan (A'B'C'D') = 4Alan (ABCD)
Alan (ABCD)
(Doğru)
Bu durumda ifadelerden üçü de doğrudur.
SIRA SİZDE
1. Analitik düzlemde verilen A(–2, 3) noktasının B(1, 3) 2. Köşelerinin koordinatları A(1, 1), B(4, –6), C(5, 4) ve
noktasına göre simetriği C, C noktasının orijine göre D(4, 7) olan ABCD dörtgeninin, O(0, 0) merkezli ve
✶ ✶ Çap Yayınları ✶ ✶
simetriği D, D noktasının E(–4, –1) noktasına göre 3

k= oranlı homotetiği alındığında oluşan dörtge-
simetriği F ise 4
nin, köşegen uzunluklarının farkının mutlak değeri
Alan(ACDF) kaç br2 dir?
kaçtır?
22
6
50
DÖRTGENLERİN SINIFLANDIRILMASI
DÖRTGENLER
Yamuk Paralelkenar Deltoid
Dik Yamuk İkizkenar Dikdörtgen Eşkenar

Yamuk Dörtgen
Kare
Dörtgenler karşılıklı kenar çiftlerinin paralel olup olmamasına göre yukarıdaki gibi sınıflandırılır.
Aşağıdaki tabloda dörtgenlerin benzer ve farklı özellikleri verilmiştir.
DÖRTGENLERİN ÖZELLİKLERİ
ÖZELLİKLER Yamuk Paralelkenar Dikdörtgen Eşkenar Dörtgen Kare Deltoid
Karşılıklı kenar uzunlukları eşittir. + + + +
Bütün kenar uzunlukları eşittir. + +
Karşılıklı kenarları paraleldir. + + + +
Karşılıklı açılarının ölçüleri eşittir. + + + +
Tüm açıları diktir. + +
Köşegenler birbirlerini ortalar. + + + +
Köşegen uzunlukları eşittir. + +
Köşegenler dik kesişir. + + +
Ardışık açıları bütünlerdir. + + + +
Sadece iki kenarı paraleldir. +
İç açılarının ölçüleri toplamı 360° dir. + + + + + +
Dış açılarının ölçüleri toplamı 360° dir. + + + + + +
İki köşegeni de açıortaydır. + +
Sadece bir köşegeni açıortaydır. +
Bir tane simetri ekseni vardır. +
İki tane simetri ekseni vardır. + +
Dört tane simetri ekseni vardır. +
51
TEST 1 : DÖRTGENDE AÇILAR (SENTETİK, ANALİTİK, VEKTÖREL YAKLAŞIM)
1. D C ABCD dörtgen 4. A α B
80°
[DK] ve [CK] [CF] ve [DF]
açıortaylar açıortaylar
% %
50° 70° m (DAB) = 50° D m (EAB) = 80°
A B
E F C %
x % 120° m (DFC) = 120°
m (CBA) = 70° E
F K
K
%
% Yukarıdaki verilere göre, m (KBA) = a kaç dere-
Yukarıdaki verilere göre, m (DKC) = x kaç derece-
cedir?
dir?
A) 70 B) 60 C) 50 D) 45 E) 40 A) 65 B) 60 C) 50 D) 40 E) 35
5. K
A
D [AD] ve [CD]
x
100° 130° E açıortay
B
%
m (AEC) = 130°
2. C ABCD dörtgen %
D m (ABC) = 100°
130° [DC] ^ [BC] C
% L
E m (ADC) = 130°
%
x [AE] ve [BE] açıor- Yukarıdaki verilere göre, m (ADC) = x kaç derece-
taylar dir?
A
B
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25
%
Yukarıdaki verilere göre, m (AEB) = x kaç dere-
cedir?
A) 90 B) 100 C) 110 D) 120 E) 130

6. C
D
ABCD dörtgen
140°
[CF] ve [AF]
80°
açıortay
B %
m (KDC) = 140°
E %
A m (CBA) = 80°
K
x
F
3. Köşegen vektörleri AC = (1, –5) ve BD = (2, 3)
%
olan ABCD dörtgenin köşegenleri arasındaki Yukarıdaki verilere göre, m (AFC) = x kaç derece-
geniş açı kaç derecedir? dir?
A) 100 B) 120 C) 125 D) 135 E) 150 A) 40 B) 45 C) 50 D) 60 E) 70
52
7. E C 10. y C
D D α
100°
B
B
x
A
A
% %
ABCD dörtgen, 3· m (ADC) = 5·m(BCD) ,
%
[AE], [BE] açıortay ve m (AEB) = 100° dir.
%
Yukarıdaki verilere göre, m (ADC) = a kaç dere-
cedir? Birim karelere ayrılmış koordinat düzleminde
%
A) 115 B) 120 C) 125 D) 130 E) 135 ABCD dörtgen ve m (BCD) = a olduğuna göre,
cosa değeri kaçtır?
1 1 − 2 − 3 5
A) − B) − C) D) E) −
3 2 2 2 5
8. C
D
ABCD dörtgen 11. y

E AC = 3 2 br d1 d2

DB = 8 br ve
3
% B
A B m (BEC) = 45° 2 α
C
olduğuna göre, AC, DB iç çarpımı kaçtır? A
x
–2 O 3
A) 48 B) 36 C) 24 D) 18 E) 16
%
Şekildeki OABC dörtgeninde m (ABC) = a kaç
derecedir?
A) 30 B) 45 C) 60 D) 90 E) 120
9. C
D
ABCD dörtgen
AB = 4 e 1 − 2 e 2
AD = 2 e 1 + 4 e 2
α
A B 12. Köşelerinin koordinatları A(0, 0), B(8, 0), C(7, 6)
ve D(2, 2 3 ) olan dörtgenin, A köşesine ait iç
% açısının ölçüsü kaç derecedir?
olduğuna göre, m (BAD) = a kaç derecedir?
A) 90 B) 60 C) 45 D) 30 E) 15 A) 30 B) 45 C) 60 D) 75 E) 90
1.B 2.C 3.D 4.D 5.C 6.D 7.C 8.C 9.A 10.E 11.D
1.B 12.C
53
TEST 2 : DÖRTGENDE UZUNLUK (SENTETİK, ANALİTİK, VEKTÖREL YAKLAŞIM)
1. ABCD dörtgen 4. C
M C D
D ]AN] = ]NC] ABCD dörtgen
]BL] = ]LD]
Çevre(ABCD)=30 br
6 E
N 10 ]DM] = ]MC]
L
]AK] = ]KB]
A
A ]AD] = 6 cm B
K B
]BC] = 10 cm
Yukarıdaki verilere göre, ]AC] + ]BD] toplamının
Yukarıdaki verilere göre, Çevre(KLMN) kaç alabileceği en küçük tam sayı değeri kaç br'dir?
cm'dir?
A) 17 B) 16 C) 15 D) 9 E) 7
A) 6 B) 8 C) 16 D) 24 E) 32
2. L C ABCD dörtgen
D
CK 1 5. x C ABCD dörtgen
K =
KB 3
D
]AE] = ]ED]
E
CL 1 ]BF] = ]FC]
= E F
LD 3 6 ]EF] = 6 cm
A
F B ]AF] = ]BF] ]AB] = 10 cm
A
]AE] = ]ED] 10 B
LK
Yukarıdaki verilere göre, oranı kaçtır? Yukarıdaki verilere göre, ]DC] = x in alabileceği
EF
kaç farklı tam sayı değeri vardır?
1 1
A) B) C) 1 D) 2 E) 3
3 2
A) 7 B) 13 C) 17 D) 19 E) 20
3. D x ABCD dörtgen 6. Köşe koordinatları

C C(5, 6)
D(–3, 4) F
[AD] ^ [AB] verilen ABCD dört-
5 ]AB] =]AD] = 5 cm geninde EF kaç
14
]BC] = 14 cm F birimdir?
135°
%
A B m (ABC) = 135°
5

A(–4, –1) E
Yukarıdaki verilere göre, ]DC] = x kaç cm'dir? B(6, –3)

A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 A) 74 B) 5 7 C) 7 D)2 37 E) 37
54
7. C ABCD dörtgen 10. M C(3, 5)
D D(2, 1)
]AE] = 2]ED]
F
E L
]BF] = 2]FC] N

A
B A(6, 2) K
B(4, 5)
Yukarıdaki verilere göre, EF vektörünün AB ve
DC vektörleri türünden ifadesi aşağıdakilerden K, L, M, N bulundukları kenarların orta noktalarıdır.
hangisidir? Köşe koordinatları verilen ABCD dörtgenine
AB + DC AB + 2 DC AB + 2 DC göre, Çevre(KLMN) kaç birimdir?
A) B) C)
3 3 5
A) 2 + 5 B) 3 2 + 2 5 C) 2 2 + 3 5
2AB + DC 2AB + DC
D) E)
3 5 D) 4 2 E) 3 5
8. E C ABCD dörtgen
D
3]EC] = 2]ED]
K 11. C(4, 2)
F 3]CF] = 2]BF] D(–2, 6)
]AK] = 2]DK]
]AL] = 2]BL]
A B
L
Yukarıdaki verilere göre, EF ile KL arasındaki

A(–2, –6)
bağıntı aşağıdakilerden hangisidir? B(4, –2)
A) 3 KL = 5 EF B) 5 KL = 3 EF Köşe koordinatları verilen dörtgenin köşegen

uzunlukları toplamı kaç birimdir?
C) KL = 2 EF D) KL = 5 EF
A) 10 + 2 5 B) 4 5 C) 10
E) 2 KL = 3 EF
D) 20 E) 20 + 4 5
9. C(3, 7)
D(–2, 5)

A(–4, 1)
B(5, –1)
Köşe koordinatları verilen ABCD dörtgeninde 12. Köşe koordinatları A(–2, 0), B(–4, –4),
C(8, 2) ve D(2, 2) olan ABCD dörtgeninin A köşe-
2AC – BD + 4A
sinden [BC] kenarına olan en kısa uzunluk kaç
ifadesinin değeri kaçtır? birimdir?
10 6 5 5 5 4 5
A) B) 5 C) 5 5 D) 10 E) 5 10 A) B) 5 5 C) D) E) 2 5
2 5 3 5
1.C 2.B 3.C 4.B 5.E 6.C 7.B 8.A 9.C 10.B 11.D
1.B 12.A
55
TEST 3 : DÖRTGENDE ALAN (SENTETİK, ANALİTİK, VEKTÖREL YAKLAŞIM)
1. M C ABCD dörtgen 4. C ABCD dörtgen

D D &
K, L, M orta 6 A (AEB) = 12 cm2
6 &
A (AED) = 9 cm2
L noktalar 9
E
&
5 2 [KL] ^ [LM] A (DEC) = 6 cm2
12
]KL] = 5 2 cm
A B A
K ]LM] = 6 cm B
&
Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2 Yukarıdaki verilere göre, A (BEC) kaç cm2 dir?
dir?
A) 15 B) 12 C) 11 D) 10 E) 8
A) 60 2 B) 50 2 C) 45 2
D) 30 2 E) 15 2
2. A ABCD dörtgen
5. D C ABCD dörtgen
]BD] = 5 2 cm % %
m (CAD) = m (CAB)
]AC] = 10 cm
45° E 6 ]AD] = 6 cm
%
m (AEB) = 45°
]AB] = 9 cm
D
A
9 B
B C
&
Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2 A (ABC)
Yukarıdaki verilere göre, & oranı kaçtır?
dir? A (ADC)
3 2 3 2 5
A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40 A) B) C) D) E)
2 3 5 5 2
3. D ABCD dörtgen
4 3 [AD] ^ [CD]
4 [AB] ^ [CB]
C % 6. C
75° m (DCB) = 75° D
A ]AD] = 4 cm
K M
]DC] = 4 3 cm

A B
B L
Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2 ABCD dörtgen, K, L, M orta noktalar, LM = (2, 1)
dir? ve LK = (–3, 4) olduğuna göre, Alan(ABCD) kaç
A) 8 + 8 3 B) 16 + 4 3 C) 16 + 8 3 birim karedir?
11 11
D) 8 + 3 E) 16 + 4 2 A) B) C) 11 D) 22 E) 44
4 2
56
7. M(3, 6) C 10. C(6, 2)
D D(2, 1) N

N(0, 6) L(5, –1) K M
A
K(–2, –1) B
A(3, 5)
L B(4, 5)

ABCD dörtgen, K, L, M, N orta noktalar olduğuna
göre, taralı alan kaç birim karedir? K, L, M, N orta noktalar olmak üzere ABCD dört-
geninde
A) 35 B) 70 C) 105 D) 115 E) 125
& &
A (AKL) + A (MNC)
toplamı kaç birim karedir?
9 9 3
A) 18 B) 9 C) D) E)
2 4 2
8. E C
D

11. M(7, 6) C
K L D
N(1, 5) L(4, 2)
A
F B
ABCD dörtgen, E, K, F, L orta noktalar, A B

K(–2, 1)
EF = (6, –1) ve KL = (–4, 3)
K, L, M, N kenar orta noktalar ise ABCD dörtge-
olduğuna göre, Alan(ABCD) kaç birim karedir?
ninin alanı kaç birim karedir?
A) 7 B) 14 C) 21 D) 28 E) 36 21 21 21
A) 42 B) 21 C) D) E)
2 4 5
9. Köşegen vektörleri p ve q olan ABCD dörtge-

ninde 12. –x – y = 2 ve –5x + 3y = 15
p = 6 cm, q = 8 cm ve p ile q doğruları ile koordinat eksenleri arasında kalan dış-
bükey dörtgensel bölgenin alanı kaç birim karedir?
arasındaki açı 150° olduğuna göre, Alan(ABCD)
kaç cm2 dir? 99 108 112 113 115
A) B) C) D) E)
4 7 5 8 16
A) 8 B) 10 C) 12 D) 24 E) 36
1.A 2.B 3.C 4.E 5.A 6.D 7.B 8.A 9.C 10.D 11.A
1.B 12.E
57
TEST 4 : SENTETİK DÖRTGEN (AÇI, UZUNLUK, ALAN)
1. D 4. D ABCD dörtgen
C
130° ABCD dörtgen E 12 [AC] ^ [BD]
3
]DA] = ]AB] = ]BC] ]DE] = ]AE]
% A C
m (ABC) = 60° K ]AF] = ]BF]
% 5
x m (BCD) = 130° ]EK] = 3 cm
60° F x
A B ]KF] = 5 cm
% B ]DC] = 12 cm
Yukarıdaki verilere göre, m (BAD) = x kaç derece-

dir?
A) 60 B) 80 C) 100 D) 110 E) 120 Yukarıdaki verilere göre, ]BC] = x kaç cm'dir?
A) 4 13 B) 2 15 C) 2 13
D) 5 3 E) 4 2
2. C
x
D
5. D ABCD dörtgen
[AD] ^ [CD]
56° 56° 6 x
%
A B m (ABC) = 60°
E A
C ]AB] = ]BC] = 10 cm
ABCD dörtgen, ]AD] = ]BE], ]AE] = ]BC], ]AD] = 6 cm
% % 10 10
m (DAE) = m (EBC) = 56°, 60°
%
Yukarıdaki verilere göre, m (DCE) = x kaç derece-
B
dir?
Yukarıdaki verilere göre, ]DC] = x kaç cm'dir?
A) 56 B) 58 C) 60 D) 62 E) 64
A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 10
3. A
65° D
50° ABCD dörtgen

% 6. D ABCD dörtgen
m (BAC) = 50°
E 10 60° [BA] ^ [DA]
%
m (CAD) = 65°
% [BC] ^ [DC]
m (BCA) = 60° A
x 8 %
B % m (ADC) = 60°
60° m (ACD) = 60°
60° ]AD] = 10 cm
x
C
]DC] = 8 cm
% B C
Yukarıdaki verilere göre, m (DBC) = x kaç derece-
dir? Yukarıdaki verilere göre, ]AB] = x kaç cm'dir?
A) 40 B) 35 C) 30 D) 25 E) 20 A) 3 B) 2 3 C) 4 3 D) 4 E) 8
58
7. D 6 C
ABCD dörtgen 10. D
C
60° [DC] // [AB] 4 ABCD dörtgen
]AB] = ]AD] E &
9 8 A (AED) = 9 cm2
8 ]BC] = 8 cm &
S A (DEC) = 4 cm2
]DC] = 6 cm &
A A (BEC) = 8 cm2
B
A B
x
&
Yukarıdaki verilere göre, A (AEB) = S kaç cm2
Yukarıdaki verilere göre, ]AB] = x kaç cm’dir?
dir?
A) 5 B) 6 C) 8 D) 12 E) 13
A) 24 B) 20 C) 18 D) 16 E) 12
8. E C ABCD dörtgen
D C
11. D ABCD dörtgen
[AC] ^ [BD]
2]EC] = 3]DE] ]EC] = 3]AE]
3]FB] = 2]AF] E 2]EB] = 3]DE]
]AC] = 15 cm &
A A (DEC) = 12 cm2
]BD] = 20 cm A
F B B
Yukarıdaki verilere göre, ]EF] uzunluğu kaç &

Yukarıdaki verilere göre, A (AEB) kaç cm2 dir?
cm'dir?
A) 40 B) 18 C) 12 D) 6 E) 4
A) 12 5 B) 6 5 C) 10
D) 3 5 E) 5
12. K C ABCD dörtgen

9. C ABCD dörtgen D
D K, L, N orta noktalar
]AC] = 5 2 cm 4 2
α
L 45° ]LN] = 6 cm
]BD] = 4 3 cm
E 6
A(ABCD)=10 3 cm2 ]LK] = 4 2 cm
m (\
A B
A N KLN) = 45°
B
%
Yukarıdaki verilere göre, m (DEC) = a kaç derece Yukarıdaki verilere göre, A(ABCD) kaç cm2 dir?
olabilir?
A) 96 B) 48 C) 36 D) 24 E) 12
A) 150 B) 135 C) 120 D) 90 E) 75
1.C 2.D 3.B 4.A 5.D 6.B 7.E 8.B 9.B 10.C 11.D
1.B 12.B
59
TEST 5 : ANALİTİK DÖRTGEN (AÇI, UZUNLUK, ALAN)
1. 4. A(3, 2) noktasının,
C C
D D B ve C köşelerin-
α den geçen
3x – 4y + 4 = 0
doğrusuna olan
A B B uzaklığı kaç birim-
A(3, 2)
y – 3 x + 15 = 0 3y – 3x + 2 = 0 dir?
3x – 4y + 4 = 0
ABCD dörtgeninde köşegenler arasındaki dar 3 5
A) 1 B) C) 2 D) 5 E)
2 5
açı kaç derecedir?
A) 15 B) 30 C) 45 D) 60 E) 75
2. C
D
E(1, 1)
5. Köşegenleri x + y – 7 = 0 ve y – 3 x + 11 = 0 doğ-
rularının üzerinde bulunan herhangi bir ABCD
B(3, –2)
A(–2, 1) dörtgeninin köşegenleri arasındaki geniş açının
ölçüsü kaç derecedir?
ABCD dörtgeninde A noktasının E'ye göre simet-
riği C, B noktasının E'ye göre simetriği D olduğu- A) 150 B) 140 C) 135 D) 120 E) 105
na göre, ]DC] uzunluğu kaç birimdir?
A) 2 B) 17 C) 2 5 D) 3 3 E) 34
3. C
D
45°
d 6. C ABCD dörtgenin-
B D
A de [AC] ve [BD]
ABCD dörtgeninin [AC] köşegeni ile E köşegen, A(2,3),
d : 2x – y + 12 = 0
E(1, 5) ve C(m–1, 9)
doğrusu arasındaki açı 45° ise A ve C köşelerin-
olduğuna göre, m
A
den geçen doğrunun eğimi aşağıdakilerden han-
B kaçtır?
gisi olabilir?
A) 3 B) 1 C) 0 D) –1 E) –3 7 9
A) 0 B) 3 C) D) 4 E)
2 2
60
7. 12. d2
A d1
D 4 C
3 5
C
A
x B
B(0, 8) E D(–14, 0) y = 2x + 3
y=– 1x+4
2
d : (m – 1) x + 3y + 4 = 0
ABCD dörtgen, ]AD] = 3 cm, ]DC] = 4 cm,

Şekildeki ABCD dörtgeninin köşegenleri birbiri-
]CB] = 5 cm olduğuna göre, ]AB] = x kaç cm dir?
ne dik olduğuna göre, m kaçtır?
–7 –5 3 25 A) 5 2 B) 3 2 C) 2 2
A) B) C) D) E) 8
5 7 5 4 2
D) 2 E)
2
8. Köşelerinin koordinatları A(–2, k + 1), B(4, 6),

C(0,9) ve D(–6, 1) olan ABCD dörtgenin alanı 50 11. x – y + 2 = 0 ve
birim kare olduğuna göre, k'nin alabileceği 3x + y + 3 = 0
değerler toplamı kaçtır?
doğruları ile koordinat eksenleri arasında kalan
A) 14 B) 10 C) –17 D) –20 E) –21 içbükey dörtgensel bölgenin alanı kaç birim
karedir?
17 15 7 13
A) B) C) D) E) 2
3 4 2 7
9. C(4, 2)
D(1, 6)
K
L
12. y = 5x + 20 ve
y = 5x + 5
A(–6, 0) B(3, –4)
doğrularının eksenleri kestiği noktalar A, B, C, D
ABCD dörtgeninde ]AK] = ]KC] ve ]BL] = ]LD]
ise ABCD dörtgeninin alanı kaç birim karedir?
olduğuna göre, ]KL] uzunluğu kaç birimdir?
75 65
1 A) 40 B) C) 35 D) E) 30
A) B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 2 2
2
1.A 2.E 3.E 4.A 5.E 6.A 7.D 8.A 9.D 10.B 11.C
1.B 12.B
61
TEST 6 : VEKTÖREL DÖRTGEN (AÇI, UZUNLUK, ALAN)
1. C 4. N C
D D
E M
K
A A B
B L
ABCD dörtgeninin köşegen vektörleri ABCD dörtgen, K, L, M, N orta noktalar ise
AC = (1, 2) ve BD = (3, 1) AC
i. KN = LM =
2
olduğuna göre, köşegenler arasındaki dar açının
BD
ölçüsü kaç derecedir? ii. KL = MN =
2
A) 30 B) 45 C) 60 D) 70 E) 75 iii. AE = EC
iv. AC = BD
eşitliklerinin kaçı doğrudur?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
2. C
D
5. M C
A D
B ABCD dörtgen
L [AC] ^ [BD]
N E
ABCD dörtgeninde, ]AC] = ]BD]
AC = 5 2 br, DB = 4 br ve AC, DB = 20 br2
A
olduğuna göre, köşegenler arasındaki geniş açı- K B
nın ölçüsü kaç derecedir?
olduğuna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi
A) 100 B) 105 C) 120 D) 135 E) 150 yanlıştır?
A) AC, DB = 0 B) KN, KL = 0
C) AC = DB D) MN = BD
3. C E) ML = LK
D
A B 6. Köşegen vektörleri,
AC = 4 e 1 –2 e 2
ABCD dörtgeninde,
BD = 2 e 1 + 4 e 2
[AC] ^ [BD], CA = (m – 1, 2) ve DB = (–2, 4)
olan ABCD dörtgeninde köşegenler arasındaki
olduğuna göre, m kaçtır?
açı kaç derecedir?
A) –5 B) –3 C) 0 D) 3 E) 5
A) 15 B) 45 C) 90 D) 120 E) 150
62
7. F C ABCD dörtgen 10. C ABCD dörtgen
D D
E, F, K orta AC = (2, 11)
6 8
noktalar BD = (–10, –5)
E K
]EF] = 6 cm
]FK] = 8 cm B
A A
B
Yukarıdaki verilere göre, A(ABCD) kaç birim
Yukarıdaki verilere göre, ]AC] + ]BD] toplamı
karedir?
kaç cm’dir?
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60
A) 14 B) 16 C) 22 D) 28 E) 36
8. C
D
ABCD dörtgen
11. L C ABCD dörtgen
AC = (2, 4) D
E, L, F, K orta nok-
AB = (–1, 3)
F talar
E

A B EF = (2, 1)

B KL = (3, –1)
A
Yukarıdaki verilere göre, AC nün AB üzerindeki K
dik izdüşüm vektörünün bileşenleri aşağıdakiler- Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç birim
den hangisidir? karedir?
A) (3, 1) B) (–1, 2) C) (–1, 3) 25 15 5

A) B) 10 C) D) 5 E)
2 2 2
D) (2, 1) E) (–1, –2)
12. A ABC ikizkenar dik

9. C
D üçgen
ABCD dörtgen
D DE, DF = 0
AC + BD = 4 br E
]AD] = ]DC]
AC – BD = 6 br &
A (ABC) = 25 cm2
B
A B C
F
Şekildeki verilere göre, AC, BD iç çarpımının
Yukarıdaki verilere göre, taralı alan kaç cm2 dir?
sonucu kaçtır?
25 15 5
A) B) 10 C) D) 5 E)
A) 5 B) 1 C) 0 D) –1 E) –5 2 2 2
1.B 2.D 3.E 4.B 5.E 6.C 7.D 8.C 9.E 10.D 11.D
1.B 12.A
63
TEST 7 : DÖNÜŞÜMLERLE DÖRTGEN
1. 4. Analitik düzlemde verilen bir ABCD dörtgeni, ori-

B jin etrafında pozitif yönde 180° döndürüldüğün-
de elde edilen dörtgenin köşelerinin koordinatla-
C
A rı için aşağıdakilerden hangisi doğru olur?
A) Sadece apsisleri işaret değiştirir.

Birim karelere ayrılmış analitik düzlemde verilen B) Sadece ordinatları işaret değiştirir.
A dörtgeninin u = (x, y) boyunca ötelenmişi C
C) Hem apsisleri hem de ordinatları işaret değiştirir.
dörtgeni ve v = (z, t) boyunca ötelenmişi B dört-
D) Apsis ve ordinatları yer değiştirir.
geni ise x + y – z – t kaça eşittir?
E) Apsis ve ordinatları hem yer hem de işaret değiş-
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
tirir.
2. Köşelerinin koordinatları A(–3, 1), B(0, –2), C(2, 1)

ve D(–2, 3) olan ABCD dörtgeninin köşelerinin y
eksenine göre simetriği alındığında A'B'C'D' dörtge-
ni elde ediliyor. 5. Köşelerinin koordinatları A(1, 2), B(7, 2), C(7, 6) ve

D(4, 5) olan ABCD dörtgeninin E(1, 1) merkezli ve
[DC] ve [D'C'] nün kesişim noktası E olmak
k = 2 oranlı homotetiği A'B'C'D' dörtgenidir.
üzere, Alan(C'B'CE) kaç br2 dir?
%
A) 16 B) 15 C) 12 D) 10 E) 8 Buna göre, m (D'A'B') kaç derecedir?
A) 30 B) 45 C) 60 D) 75 E) 90
3. y
D
B C 6. y
x
O
Birim karelere ayrılmış analitik düzlemde verilen

A
ABCD dörtgeninde aşağıdaki ötelemelerden

hangisi veya hangileri yapıldığında [BC] kenarı x
O
ile x ekseni çakışır?
B
I. u = (4, –1) boyunca öteleme
II. O(0, 0) merkezli k = 2 oranlı homoteti
A noktasının x eksenine göre simetriği C noktası
III. x eksenine göre simetri ve B noktasının x = 4 doğrusuna göre simetriği D
noktası ise Alan(ABCD) kaç br2 dir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III A) 10 B) 15 C) 18 D) 20 E) 24
64
7. Analitik düzlemde verilen A(–3, 4) noktasının orijin 10. y
etrafında pozitif yönde 90° döndürülmesiyle elde D

C
edilen nokta B, 180° döndürülmesiyle elde edilen
x
nokta C ve 270° döndürülmesiyle elde edilen nokta O
D ise ABCD dörtgeninin alanı kaç br2 dir? A
A) 36 B) 40 C) 44 D) 48 E) 50 B

ABCD dörtgeni BC doğrultusunda ötelendiğin-
de, [AD] kenarının orta noktasının orijine uzaklı-
ğı kaç br olur?
8. A) 10 B) 15 C) 17 D) 19 E) 21
y
C
D
A B
x
O
11.
Birim karelere ayrılmış analitik düzlemde verilen D C
ABCD dörtgeni orijin etrafında pozitif yönde 90° dön- E

dürülerek A'B'C'D' dörtgeni elde ediliyor.
A
Buna göre < A'D', C'B' > nın sonucu kaçtır?
A) –12 B) –6 C) 6 D) 12 E) 18
Birim karelere ayrılmış düzlemde verilen ABCD

2
dörtgeninin E merkezli k = oranlı homotetiği
5
A'B'C'D' ise [A'C'] köşegeninin uzunluğu kaç br
olur?
9.
E
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
D C
B 12. Köşelerinin koordinatları A(2, 4), B(6, 1), C(8, 7) ve

D(3, 7) olan ABCD dörtgeninin D köşesinin [AC]
köşegenine göre simetriği E noktasıdır.
dörtgeninin E merkezli k = 3 oranlı homotetiği
A'B'C'D' ise Alan(A'B'C'D') kaç br2 dir? Buna göre, ]BE] kaç br'dir?
A) 10 B) 30 C) 40 D) 60 E) 90 A) 1 B) 2 C) 3 D) 5 E) 6
1.C 2.E 3.A 4.C 5.B 6.D 7.E 8.A 9.E 10.C 11.B
1.B 12.D
65
TEST 8 : DÖRTGENLER KARMA – I
1. 4. D
ABCD dörtgen
B
ABCD dörtgen K, L orta noktalar
L
N
CM CN 2
]AB] = ]BC] = ]CD] = =
A C A 21 x C BM DN 5
W ) = 60°
m (ABC
M ]KL] = 21 cm
K
X ) = 128°
m (BCD
B
x
D Yukarıdaki verilere göre, ]MN] = x kaç cm'dir?
X ) = x kaç dere-
Yukarıdaki verilere göre, m (ADC A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14
cedir?
A) 54 B) 56 C) 58 D) 60 E) 62
2. D ABCD dörtgen 5. 5 C ABCD dörtgen

D
E
C
]AK] = ]BK] ]AB] = 11 cm

x 8
F ]DE] = ]CE] 7 ]BC] = 7 cm
x
]AD] = ]BC] ]CD] = 5 cm
W ) = 40°
m (CAD A ]AD] = 8 cm
A K 11
B B
W ) = 70°
m (AFK
Yukarıdaki verilere göre, ]AC] = x in alabileceği
X ) = x kaç dere-
Yukarıdaki verilere göre, m (ACB en büyük tam sayı değeri kaçtır?
cedir?
A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10
A) 100 B) 105 C) 110 D) 115 E) 120
3. C ABCD dörtgen
D 6. C ABCD dörtgen
[DB] açıortay
x
D [AB] ⊥ [BC]
]AB] = ]BC]
W ) = 120°
m (BAD
]AD] ≠ ]CD] 4 3
7 ]AB] = 4 cm
A B ]BC] = 4 3 cm

A 4 B
X ) = a 'nın alabile-
Yukarıdaki verilere göre, m (BAD ]AD] = 7 cm
ceği değerler toplamı kaç derecedir? Yukarıdaki verilere göre, ]CD] = x kaç cm'dir?
A) 90 B) 120 C) 135 D) 150 E) 180 A) 8 2 B) 2 6 C) 5 3 D) 3 13 E) 57
66
7. C ABCD dörtgen 10. y OAKB dörtgen
[AF] // [DC] A(6, 0)

D 9 K
E
[AB] ⊥ [BC] B(0, 8) B(0, 8)
]AB] = 8 cm L 2]KL] = 3]OL]
F
]CF] = 9 cm x
O A(6, 0)
A 8 B
3 Yukarıdaki verilere göre, A(OAKB) kaç br2 dir?

Yukarıdaki verilere göre, A (ADF) kaç cm2 dir?
A) 36 B) 40 C) 48 D) 60 E) 72
A) 30 B) 36 C) 42 D) 56 E) 72
8. C ABCD dörtgen
12
[AB] ⊥ [AD]
D 11. C ABCD dörtgen
]AB] = 8 cm
D
]AE] = ]ED]
6 ]AD] = 6 cm
]BF] = ]FC]
]CD] = 12 cm F
E AC = (6, –8)
A 8 B

BD = (–12, –9)
Yukarıdaki verilere göre, A(ABCD) en çok kaç
A B
cm2 olur?
Yukarıdaki verilere göre, EF kaç birimdir?
A) 78 B) 84 C) 88 D) 92 E) 96
5 13 15
A) B) 10 C) 15 D) E) 2 13
2 2
9. D ABCD dörtgen
C [AC] ∩ [BD] = {E}

S4
S1, S2, S3, S4 bulundukla-
S1 S3 rı üçgenlerin alanları
E
S1 4
S2 = 12. Köşelerinin koordinatları A(–1, –9), B(5, 3), C(2, 6)
S2 9
A ve D(–3, –1) olan ABCD dörtgeninin köşegenleri-
B
3
A (BCD) = 39 br 2
nin kesim noktası, u = (–1, 5) vektörü doğrultu-
sunda ötelendiğinde elde edilen noktanın koor-
3
Yukarıdaki verilere göre, A (BCE) = S 3 kaç br2
dir? dinatları toplamı kaçtır?
A) 12 B) 21 C) 27 D) 33 E) 45 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
1.B 2.A 3.E 4.D 5.C 6.E 7.B 8.B 9.C 10.D 11.A
1.B 12.C
67
TEST 9 : DÖRTGENLER KARMA – II
1. A ABC dik üçgen 4. C ABCD dörtgen

E
D
]AB] = ]BD] ]AF] = ]BF]
E ]AE] = ]CE] 6 10 ]DE] = ]CE]
W ) = 15°
m (CAD
x
]AD] = 6 cm
]BC] = 10 cm
B D C A F B
X ) = a kaç dere-
Yukarıdaki verilere göre, m (ADE

Yukarıdaki verilere göre, ]EF] = x' in alabileceği
cedir?
A) 45 B) 30 C) 20 D) 15 E) 10
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3
5. ABCD dörtgen
C
10
D [AC] ∩ [BD] = {K}
E
]AE] = ]EC]
K x
]BF] = ]FD]
2. C ABCD dörtgen F
D E
]AB] = 16 br
]DE] = ]CE]
A 16 B ]CD] = 10 br
]AF] = ]BF]
Yukarıdaki verilere göre, ]EF] = x'in alabileceği
]AD] = ]BC]
m (W
B) = 70°
A F B A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
W ) = 70°
m (BFE
Yukarıdaki verilere göre, m (X

A) = a kaç derecedir?
A) 50 B) 45 C) 40 D) 35 E) 30 6. ABCD dörtgen
C
15 [CB] ⊥ [CD]
8
]AD] = 7 br
B
D
]CD] = 8 br
7 x
A ]BC] = 15 br
3. Köşegenleri birbirine dik olan ABCD içbükey dörtge- Yukarıdaki verilere göre, ABCD dörtgeninin çizi-
ninde ]AB] = 8 cm, ]BC] = 5 2 cm ve ]CD] = 7 cm lebilmesi için ]AB] = x yerine kaç farklı tam sayı
olduğuna göre, ]AD] kaç cm'dir? değeri yazılabilir?
A) 3 7 B) 4 6 C) 5 3 D) 6 2 E) 8 A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14
68
7. 10. x + y ≥ –1
1442443
C
x–y≤4 eşitsizlik sistemini
y≤0
D
sağlayan noktaların koordinat düzleminde oluş-
B turduğu bölgenin alanı kaç br2 dir?
25 25 25 25
A) 25 B) C) D) E)
A 2 4 6 8
Yukarıdaki birim karelere ayrılmış zeminde veri-

len ABCD dörtgeninin alanı kaç br2 dir?
29 31 33
A) B) 15 C) D) 16 E)
2 2 2
11. C ABCD dörtgen

E
D E, F, K orta noktalar
8. A ABCD dörtgen EF = (–2, 3)
12 16 [AB] ⊥ [AD] F
FK = (4, –5)
B D ]AB] = 12 cm
A
]AD] = 16 cm K
B
10 5 10 5
]CB] = ]CD] = 10 5 cm
Yukarıdaki verilere göre, A(ABCD) kaç br2 dir?

C A) 4 B) 8 C) 12 D) 16 E) 20
A) 260 B) 276 C) 288 D) 296 E) 312
12.
9. A ABCD dörtgen D C
ABCD dörtgen
12 [AB] ⊥ [AD]
< DA, DC >= 0
E D [ED] // [BC]
< BA, BC >= 0
B
8 F ]DF] = 2]CF]
DA = DC
]BE] = 8 cm A
B C
]AD] = 12 cm
X ) = a kaç dere-
Yukarıdaki verilere göre, m (ABD
Yukarıdaki verilere göre, A (DEF) kaç cm2 dir?

3
cedir?
A) 48 B) 32 C) 28 D) 24 E) 16 A) 22,5 B) 30 C) 45 D) 60 E) 62,5
1.B 2.E 3.A 4.B 5.E 6.D 7.A 8.D 9.B 10.C 11.A
1.B 12.C
69
TEST 10 : DÖRTGENLER KARMA – III
1. D ABCD dörtgen 4. C ABCD dörtgen

C E
D
]AD] = ]DC] = ]CB] ]AF] = ]BF]
m (W
A) = m ( X
D) = 80° 8 ]DE] = ]CE]
6 x
m (W
A) = 42°
A B E m (W
B) = 48°
A F B

]AD] = 6 br
X ) = α kaç dere-
Yukarıdaki verilere göre, m (CBE
cedir? ]BC] = 8 br
Yukarıdaki verilere göre, ]EF] = x kaç br'dir?

A) 140 B) 130 C) 120 D) 110 E) 100
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 7,5
2. D ABCD dörtgen
5. D ABCD dörtgen
12
]BC] < ]CD] C
]DE] = 2]AE]
C [AB] ⊥ [AD]
]CF] = 2]BF]
x
[CA] açıortay E F
]DC] = 12 br
x ]AB] = ]AD]
]AB] = 18 br
A B X ) = 64°
m (ADC A 18 B

X ) = x kaç dere-
Yukarıdaki verilere göre, m (ABC Yukarıdaki verilere göre, ]EF] = x'in alabileceği
cedir? kaç farklı tam sayı değeri vardır?
A) 126 B) 124 C) 120 D) 118 E) 116 A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
3. D ABCD dörtgen 6. C ABCD dörtgen

E C
]AF] = ]BF] D [AB] ⊥ [AD]
]DE] = ]CE] E [BC] ⊥ [CD]

x
]AD] = ]BC] ]AE] = ]EC] = 12 cm
F
W ) = 70°
m (BAD ]BF] = ]FD] = 15 cm
A F B K
W ) = 110°
m (CBK A B
Yukarıdaki verilere göre, m (B W

FE) = α kaç dere-
Yukarıdaki verilere göre, ]EF] = x kaç cm'dir?
cedir?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
A) 85 B) 90 C) 96 D) 98 E) 100
70
7. C ABCD dörtgen 10. C
ABCD dörtgen
F
D
D [AB] ⊥ [BC] E, F, K, L orta noktalar
W ) = 60°
m (BAD L F(–4, 7)
10 E
8
]AB] = ]AD] = 8 cm K(3, –2)
]BC] = 10 cm L(5, 2)
A K B
A 8 B
Yukarıdaki verilere göre, A(ABCD) kaç br2 dir?
A) 76 B) 84 C) 92 D) 96 E) 104
A) 16 3 + 20 B) 8 3 + 10 C) 10 3 + 12
D) 36 E) 48
8. ABCD dörtgen
D
W ) = m (CAD
m (BAC W ) = 60°
6
X ) = 120°
m (BCD 11. C ABCD dörtgen
A C D F
]AB] = 8 cm ]CF] = 2]DF]
8 ]AD] = 6 cm ]BE] = 2]AE]
B EF = x . DA + y . BC

A E B
A) 40 B) 42 C) 44 D) 46 E) 48
Yukarıdaki verilere göre, x + y kaçtır?
1 1 1
A) B) 1 C) D) –1 E) –
3 2 3
9. C ABCD dörtgen
D
E iç açıortayların
kesim noktası
E
[EF] ⊥ [AB]
4
Çevre(ABCD) = 25 cm 12. Analitik düzlemde A(5, –1) noktasının x eksenine göre
A
F simetriği B noktası, B noktasının y = x doğrusuna göre
]EF] = 4 cm
B
simetriği C noktası ve C noktasının orijine göre simet-

riği D noktası ise Alan(ABCD) kaç br2 dir?
A) 26 B) 30 C) 32 D) 36 E) 40
A) 25 B) 40 C) 45 D) 50 E) 75
1.A 2.E 3.B 4.B 5.D 6.B 7.A 8.B 9.D 10.C 11.E
1.B 12.B
71
YAMUK
72
YAMUK
ÖZET
Tanım : Karşılıklı kenarlarından sadece ikisi paralel 2. Dik Yamuk : Yan kenarlarından biri tabanlara
olan dörtgene yamuk denir. dik olan yamuğa dik yamuk denir.
Temel Elemanları : Yamuğun paralel kenarlarına D C
tabanlar, paralel olmayan kenarlarına ayaklar denir.
Bir yamukta ayakların orta noktalarını birleştiren doğru
parçasına orta taban denir.
A B
D C
[AB] // [CD]
A. Yamukta Açı Özellikleri (Sentetik Yaklaşım)
[AB] ve [CD] tabanlar
1. a. Bir yamuğun iç açılarının ölçüleri toplamı 360° dir.
[CB] ve [DA] ayaklar
B b. Bir yamuğun dış açılarının ölçüleri toplamı 360° dir.
A
D C 2. Bir yamukta bir yan kenarla tabanların oluşturduğu

]AE] = ]ED]
iç açıların ölçüleri toplamı 180° dir.
orta taban
E F
]BF] = ]FC] ise [EF] D C
d c
B yamuğun orta tabanıdır. a + d = b + c = 180°
A

Yamuk Çeşitleri :
a b
A B
1. İkizkenar Yamuk : Paralel olmayan kenar ayaklarının
uzunlukları eşit olan yamuğa ikizkenar yamuk denir. 3. Bir yamukta bir yan kenarla tabanların oluşturduğu iç açı-
D C
ların açıortayları arasında kalan açının ölçüsü 90° dir. Hem

180 – α 180 – α 90° hem de açıortaylardan biri verilmişse diğer doğru
[AB] // [CD]
da açıortaydır.
]AD] = ]BC] D C
α α
A B
E
İkizkenar yamukta taban açıların ölçüleri ve köşegen
uzunlukları birbirine eşittir. A B

D C
NOT :
Dörtgenlerde detaylı bir şekilde anlatılan sentetik, vektörel
E

ve analitik yaklaşımlarla ilgili açı bilgilerinin tamamı yamuk-
A B ta da geçerlidir.
]AC] = ]DB]
& &
DEC ve BEA ikizkenar üçgenlerdir.
& & & &
DEA ile CEB eş üçgenlerdir. (DEA , CEB )
73
I. YAMUKTA AÇI (SENTETİK YAKLAŞIM)
YAKLAŞIM
Yamuğun hem iç açı ölçüleri toplamı hem dış açı ölçüleri toplamının 360° olduğu unutulmamalıdır.
D C ABCD yamuk D C
Yamuğun iç açılarının ölçüleri top-
6a 5a 6a 5a
[AB] // [CD] lamı 360° olduğu için;
3a + 4a + 5a + 6a = 360°
3a 4a
A B
3a 4a 18a = 360°
A B
a = 20° dir.
%
m (DCB) = 5a = 5 · 20 = 100° dir.
%
Yukarıdaki verilere göre, m (DCB) = 5a kaç derece-
dir?
SIRA SİZDE
1. D C 3. D y C
120° 110°
80°
ABCD yamuk
E
[AB] // [CD]
x
6m 7k 40°
A B A B
Yukarıdaki verilere göre, m + k toplamı kaç dere- Yukarıdaki verilere göre x + y toplamı kaç dere-
cedir? cedir?
20 60
4. D C
2. D C x y
α K
E
E
40° 40°
A B
A B F
% ABCD yamuğunda x + y toplamı kaç derecedir?

ABCD yamuğunda m (BDC) = x kaç derecedir?
35 225
74
YAKLAŞIM
Bir yamukta bir yan kenarla tabanların oluşturduğu iç açıların ölçüleri toplamı doğru ve açılarda anlatılan "u" kuralından dolayı
180° dir.
D C ABCD yamuk D C
4y 13x
4y 13x
[AB] // [CD]
8x 2y
A B
8x 2y
A B % %
m (BAD) + m (CDA) = 180° & 8x + 4y = 180°
% %
m (ABC) + m (BCD) = 180° & 13x + 2y = 180°
Yukarıdaki verilere göre y – x farkı kaçtır?
–2 / 2x + y = 45° – 4x – 2y = –90°
13x + 2y = 180° ⇒ 13x + 2y = 180°
9x = 90°
x = 10° olur.
2 · 10 + y = 45° ⇒ y = 25° dir.
y – x = 25 – 10 = 15° olur.
SIRA SİZDE
1. D C 3. D C
3y+20 4y+5 130° 80°

ABCD yamuk
[AB] // [CD]
3x+10 2x+15 x
A B A B
Yukarıdaki verilere göre m ( X

C) kaç derecedir? %
ABCD yamuğunda [AB] // [CD] ise m (ABC) = x
125
kaç derecedir?
75
2. D C
x
4. D C
E 4x
70° 30°
A B
2x y x
A B
% E
ABCD ikizkenar yamuğunda m (DCE) = x kaç
derecedir? %
ABCD yamuğunda [AB] // [CD] ise m (CEB) = y
kaç derecedir?
40 75
75
B. YAMUKTA UZUNLUK ÖZELLİKLERİ
ÖZET
1. Bir yamukta orta taban uzunluğu, alt ve üst taban 5. c Köşegenleri birbirine
D C
uzunlukları toplamının yarısına eşittir. dik olan bir dik yamu-
E ğun yüksekliği h ise
D C ABCD yamuğunda h
h2 = a · c dir.
[EF] orta taban ise
E F
AB + DC
EF = dir.
2 A a B
A B
c
6. D C Bir dik yamukta C
2. Bir yamukta orta tabanın köşegenler arasında
köşesinden yükseklik
kalan parçasının uzunluğu, taban uzunlukları farkı-
indirildiğinde [EB]'nin
nın mutlak değerinin yarısına eşittir.
uzunluğu tabanlar
D c C A c a–c B farkına eşit olur.
E
a−c
GH =
E F 2
G H 7. Bir ikizkenar yamukta
D C a. ]AC] = ]BD]
A B
a
b. ]AE] = ]BE]
E c. ]CE] = ]ED]
3. Bir yamukta köşegenlerin kesim noktasından & &
d. ADE ile BCE eş
tabanlara çizilen paralel doğru parçasının uzunlu-
A B üçgenlerdir.
2ac
ğu dir.
a+c
D c C
8. D c C Bir ikizkenar yamuk-
2ac
K M KM = ta üst köşelerden alt
L a+c
ac tabana yükseklikler
KL = KM =
a+c çizildiğinde;
A B
a A B
a–c E c F a–c
2 2
Not : ]KM] uzunluğu, taban uzunluklarının harmonik
a−c
ortalamasıdır. a. ]AE] = ]BF] =
2
& &
b. DAE ile CBF eş üçgenlerdir.
4. D G C
NOT :
F
Dörtgenlerin uzunluk özellikleri ile ilgili anlatılan sente-
tik, vektörel ve analitik yaklaşımla ilgili bilgilerin tamamı
A B
E yamukta uzunluk uygulamaları için de geçerlidir.
ABCD yamuğunda ]AB] = a, ]DC] = c ve ]GE] = h

olmak üzere,
c a
GF = ·h ve FE = ·h' dir.
a+c a+c
76
YAKLAŞIM
Bir yamukta bir yan kenar üzerinde iki açıortay varsa bunların arası 90° dir veya bir açortay ile 90° varsa, diğer doğru
parçası da açıortaydır.
D C D C ABCD yamuğunda [DE] ve [AE] açıor-
5 %
ABCD yamuk tay olduğundan m (DEA) = 90° dir.
5 x E
x &
E
[DE] ve [AE] açıortay 12
AED de Pisagor Teoremi uygulanırsa
12 ]DE] = 5 cm A B
]AE] = 12 cm
A B x2 = 52 + 122 ⇒ x2 = 25 + 144
⇒ x2 = 169
Yukardaki verilere göre ]AD] = x kaç cm'dir? ⇒ x = 13 cm olur.
SIRA SİZDE
1. D C 3.
D 2 C
6
E 10 x
x E 8
A B
ABCD yamuk [AB] // [CD] ise ]EB] = x kaç br'dir?

A B
8
ABCD dik yamuk ise ]EC] = x kaç br'dir?
D 6 C 4. D 3 C
2.
6 x 6
E F 8
6
x F
E
A 12 B
A 9 B
ABCD ikizkenar yamuk ve [AB] // [CD] ise
ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise ]EF] = x kaç
]EF] = x kaç br'dir?
br'dir?
3
1
77
YAKLAŞIM
Orta taban ile ilgili sorularda özet bölümünde verilen bağıntının yanı sıra oran - orantı yöntemi de kullanılabilir.
D 12 C 1. Yol : Oran - orantı kullanılarak,
D 12 C [AB] // [CD] k
2k'de 6 artmış
E x F
ABCD yamuk k'de 3 artar.
k
E x F ]DE] = ]EA]
A B x = 12 + 3 = 15 cm
18
]CF] = ]BF]
A B ]DC] = 12 cm 2. Yol : ABCD yamuğunda [EF] orta taban olduğundan
18
]AB] = 18 cm DC + AB 12 + 18
EF = =
2 2
]EF] = 15 cm olur.
Yukarıdaki verilere göre ]EF] = x kaç cm'dir?
SIRA SİZDE
1. x 3. D
6
C
D C
3
E F F
12 E x
4
A B
A B 14
17
ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise ]DC] = x kaç ABCD yamuğunda [EF] // [AB] // [DC] ise
br'dir? ]EF] = x kaç br'dir?
15
7
2
2.
D x C
4. 2
D C
K L
6 4
x E
E F
10
A B
8
A y B
ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise x + y toplamı ABCD yamuğunda [AB] // [DC] ise]AD] = x kaç
kaç br'dir? br'dir?
16 6
78
YAKLAŞIM
Bir yamukta orta tabanın köşegenler arasında kalan parçasının uzunluğu, özet bölümünde verilen bağıntı kullanılarak
çok kısa sürede çözülebileceği gibi, üçgende benzerlik özellikleri kullanılarak da çözülebilir.
D 6 C D 6 C 1. Yol :
ABCD yamuk
M
M AB − DC
[AC] ve [BD] E 3 3 F KL =
E F K x L 2
K x L köşegen 10 − 6
KL = = 2 cm olur.
A B 2
[EF] orta taban 10
A B
10 ]DC] = 6 cm &
2. Yol : AEK +& & + BFL
ADC ve BCD & dir.
]AB] = 10 cm & nin orta tabanı, [LF] & orta tabanı olduğu için
[EK] ADC BCD
]EK] = ]LF] = 3 cm'dir.

Yukarıdaki verilere göre ]KL] = x kaç cm'dir? [EF] de ABCD yamuğunun orta tabanı ve EF =
6 + 10
= 8 cm olur.
2
Buna göre, ]KL] = 8 – 6 = 2 cm olur.
SIRA SİZDE
1. D 6 C
3.
D C
M M
E K L F
x y E F
K L
A B A B
16
ABCD yamuğunda, [AB] // [CD] ve [EF] orta ABCD yamuk, [AB] // [DC], E ve F bulundukları
taban ise x – y farkı kaç br'dir? kenarların orta noktaları ve ]AB] = 3]DC] ise
EF
2 oranı kaçtır?
KL
2
2. D C 4. D
3
C
M 3
M
E F E F
K L K L
x
A B A B
20 15
ABCD yamuk, [AB] // [DC], [EF] orta taban, ABCD yamuk, [AB] // [DC] ve [EF] orta taban
]AB] = 20 ve ]CM]= 3]MK] ise ]EF] = x kaç br'dir? ise ]LB] = x kaç br'dir?
16
9
79
YAKLAŞIM
2ac
Bir yamukta köşegenlerin kesim noktasından tabanlara paralel çizilen doğru parçasının uzunluğu formülü ile ya da
a+c
benzerlik kullanılarak bulunabilir.
D 4 C
ABCD yamuk D 4 C 1. Yol :
4k
[AB] // [DC] // [EF] E F EF =
2ac
ise
E F K a+c
K [AC] ve [BD] köşegen 6k
]DC] = 4 cm 2·6·4 48 24
A B EF = 6 + 4 = 10 = 5 bulunur.
6
A
6
B ]AB] = 6 cm
& + KBA
2. Yol : KDC & olduğu için ]DK] = 4k ve ]KB] = 6k dir.
Yukarıdaki verilere göre ]EF] = x kaç cm'dir? & + BFK

BCD & ise 6k = KF & KF = 12 cm'dir.
10k 4 5
12 24
]EK] = ]KF] ⇒ ]EF] = 2 · = cm olur.
5 5
SIRA SİZDE
1. D 5 C 3. D
x
C
E x F
K
K M
L
A B A B
10 10
ABCD yamuk, [AB] // [DC] // [EF] ise ]EK] = x kaç

ABCD yamuk, [AB] // [KM] // [DC], ]AB] = 10 cm ve
br'dir?
]KM] = 15 cm ise ]DC] = x kaç cm'dir?
10
30
3
2. D C 4. D 5 C
E x F
K E F
4
A B
8
A B
x
ABCD yamuk, [AB] // [DC] // [EF], ]AB] = 8 cm ve
3]KC] = ]AC] ise ]KF] = x kaç cm'dir? ABCD yamuk, [AB] // [DC] // [EF] ise ]AB] = x kaç
8 br'dir?
3
20
80
YAKLAŞIM
Bir yamuğun taban açıları 30°, 45°, 60° gibi özel açılar ise bunların karşısına yükseklik çizilerek özel üçgenler oluş-
turulur.
D C ABCD yamuk D C
30° 45°
[AB] // [DC]
x 8 x
8 % 4 3 4 3
m (ABC) = 45°
% 60° 45°
60° 45° m (BAD) = 60° A B
A B 4 H K 4 3
]AD] = 8 cm
30° – 60° – 90° özel üçgenin ve 45° – 45° – 90° özel üçgeninin özel-
Yukarıdaki verilere göre ]BC] = x kaç cm'dir?
likleri kullanılarak
]DH] = ]CK] = 4 3 cm
BC = 4 3 · 2 = 4 6 cm olur.
SIRA SİZDE
1. D C 3. D C
2 3 x 9 2 15
60° 45° 45°

A B A B
E
ABCD yamuk ve [AB] // [CD] ise ]BC] = x kaç br'dir?

ABCD yamuk, [AB] // [CD], [AD] // [EC] ise
&
A (EBC) kaç cm2 dir?
3 2 189

2
4. D C
2. D C
120° 135° 6 2 12
x 6 2
45° x
A B
A B
%
ABCD yamuk ve [AB] // [CD] ise m (ABC) = x kaç
ABCD yamuk ve [AB] // [BC] ise ]AD] = x kaç br'dir? derecedir?
4 3 30
81
YAKLAŞIM
Dört kenar uzunluğu bilinen yamuk sorularında yan kenarlardan birine üst köşelerden paralel çizildiğinde, paralelkenar ve
özel üçgen (ikizkenar, eşkenar ya da dik) elde edilir.
1 ABCD yamuk C noktasından [AD] na paralel çizilirse

D C
]DA] = ]CE] = 3 cm
[AB] // [CD]
]DC] = ]AE] = 1 cm olur.
3 4 ]DC] = 1 cm
1 &
D C CEB nin kenar uzunlukları 3 cm,
]AD] = 3 cm 4 cm ve 5 cm olduğundan
3 3 4 %
A B ]BC] = 4 cm h m (ECB) = 90° olur.
6
]AB] = 6 cm A B
1 E
5
Yukarıdaki verilere göre, C noktasının [AB] ye &

C noktasının [AB] ye uzaklığına h denirse, CEB nin alanı iki farklı
uzaklığı kaç cm'dir?
yoldan yazılarak h bulunabilir.
& 3·4 5·h 12

A (CEB) = = &h= cm dir.
2 2 5
SIRA SİZDE
1. 4 3. 5
D C D C
5 12 7 24
A B A B
17 30
ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise C noktasının

ABCD yamuk ve [AB] // [CD] ise yamuğun yük-
[AB] ye uzaklığı kaç br'dir?
sekliği kaç br'dir?
168
60
25
13
2. 4 4. 5
D C D C
6 8 10 12
A B A
α
B
14 15
%
& ABCD yamuk [AB] // [CD] ve m (ABC) = a ise tana
ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise A (BCD) kaç br2
değeri kaçtır?
dir?
4
48
3
5
82
YAKLAŞIM
Taban açıların toplamı 90° (veya 120°, 150°) olarak verilen sorularda iki yan kenara da paralel çizilerek dik üçgen veya
özel üçgen oluşturulur.
E noktasından ayaklara paralel çizilirse

E ABCD yamuk
D C
[AB] // [CD] D
E
C % %
m (EKB) = m (DAB) = a
30 40 ]DE] = ]EC] % %
x 30 30 40 40 m (CBA) = m (ELA) = b ve
]AF] = ]BF] x % ) = 90° olur.
m (KEL
a b
A B ]AD] = 30 cm A
a a b b
B
F K x F x L
]BC] = 40 cm
]AD] = ]EK] = 30 cm, ]CB] = ]EL] = 40 cm dir.
Yukarıdaki verilere göre, a + b = 90° ise ]DE] = ]EC] = ]AK] = ]LB] ise ]KF] = ]FL] = ]EF] = x olur.
& de ]KL] = 50 cm dir. (3k - 4k - 5k özel üçgeni)
]EF] = x kaç cm'dir? EKL
Buna göre, ]EF] = 25 cm dir.
SIRA SİZDE
1. F 3.
D C F
D C
6 8
x 12 16
α β
A B α β
E A B
ABCD yamuk, [AB] // [CD] ve a + b = 90° ise

]EF] = x kaç br'dir? ABCD yamuk, [AB] // [CD] ve a + b = 120° ise
5 ]AB] – ]DC] farkı kaç br'dir?

4 13
2. D
F
C 4. 4 F 4
α β D C
10 24
x
A B 50° α
E A B
7 E 7
ABCD yamuk, [AB] // [CD] ve a + b = 270° ise
%
ABCD yamuk, [AB] // [CD] ve m (DAB) = 50° ise
]EF] = x kaç br'dir?
%
m (ABC) = a kaç derecedir?
13
40
83
YAKLAŞIM
Üç kenar uzunluğu ve bir açısı bilinen yamuk sorularında, üst köşelerin birinden ayaklara paralel çizildiğinde paralelkenar
ve özel üçgen elde edilir.
3 ABCD yamuk C köşesinden [AD] na paralel çizilirse

D C
130° [AB] // [CD] 3
D C
5 ]DC] = 3 cm 130°
5 α
5
]AD] = 5 cm
α 130°
A B ]AB] = 8 cm 50° α
8 A B
% 3 E 5
m (ADC) = 130°
8
]DC] = ]AE] = 3 cm ve ]AD] = ]EC] = ]EB] = 5 cm olur.

Yukarıdaki verilere göre m(ABC) = a kaç derece- % %
AECD paralelkenarında m (ADC) = m (AEC) = 130°
dir? %
ve m (CEB) = 50° olur.
&
EBC ikizkenar üçgen olduğundan
a + a + 50° = 180° ⇒ 2a = 130° ⇒ a = 65° dir.
SIRA SİZDE
1. 2 3. 4
D C D C
3 6
70° α 60°
A B A B
5 10
% ABCD yamuk ve [AB] // [CD] ise yamuğun yük-

ABCD yamuk ve [AB] // [CD] ise m (ABC) = a kaç
sekliği kaç cm'dir?
derecedir?
3 3
55
2. D
5
C 4. 8
D C
110°
7 x
75° 30° 40°

A B A B
x 18
ABCD yamuk ve [AB] // [CD] ise ]AB] = x kaç cm ABCD yamuk ve [AB] // [CD] ise ]BC] = x kaç
dir? cm'dir?
12
10
84
YAKLAŞIM
Bir yamukta tabanlara paralel orta taban olmayan bir uzunluk verildiğinde, yan kenarlardan birine paralel çizilerek oluşan
üçgende Tales benzerlik teoremi ya da oran - orantı uygulanır.
ABCD yamuk C köşesinden [AD] ye paralel çizilirse

10
D C
x [AB] // [CD] // [KL] 10 1. Yol :
K L D C
3]DK] = ]AD] k k
Oran - orantı kullanarak
K L
10 M x–10
]DC] = 10 cm 2k 2k 3k' da 18 artarsa k'da 6 artar.
A B ]AB] = 28 cm
28 A B
10 N 18 x = 10 + 6 = 16 cm'dir..
Yukarıdaki verilere göre ]KL] = x kaç cm'dir?

2. Yol :
]DC] = ]KM] = ]AN] = 10 cm olacağından
]ML] = x – 10 cm ve ]NB] = 18 cm olur.
3]DK] = ]AD] eşitliğinde ]DK] = ]MC] = k ise
]AD] = 3k ve ]AK] = ]MN] = 2k dır.

& &
CML + CNB olduğundan
k x − 10 1 x − 10
= & = & x–10 = 6
3k 18 3 18
6
⇒ x = 16 cm olur.
SIRA SİZDE
1. 7 3. 5
D C D C
x 3
E F E F
K x
A B A B
13 15
ABCD yamuk [AB] // [CD] // [EF] ve ]BF] = 2]CF] ABCD yamuk ve [AB] // [EF] // [CD] ise ]KF] = x
ise ]EF] = x kaç cm'dir? kaç cm'dir?
9 6
2. 9 4. D
10
C
D C
x 12
15 6
E F E F
K
y x
A B A B
24
x ABCD yamuk ve [AB] // [EF] // [DC] ise ]BF] = x

ABCD yamuk ve [AB] // [EF] // [CD] ise oranı
y kaç cm'dir?
kaçtır?
2 18
3
85
YAKLAŞIM
Tabanları arasında açıortay bulunan yamuklarda mutlaka ikizkenar üçgen vardır.
D C ABCD yamuk 7 BAC açısının ölçüsü, iç

D C
[AB] // [DC] ters açılardan ACD açısı-
7 [AC] ^ [BC] 7 nın ölçüsüne eşittir. Bu
7
]AD] = 7 cm nedenle, ADC üçgeni
A B A B ikizkenar üçgendir.
x E
7 7
]AD] = ]DC] = 7 cm olur.
Yukarıdaki verilere göre ]AB] = x kaç cm'dir? C köşesinden [AD] kenarına paralel çizilirse ]CE] = ]AD] = 7 cm ve
]DC] = ]EA] = 7 cm olur. ABC dik üçgen olduğundan
]CE] = ]EA] = 7 cm ise ]EB] = 7 cm olur. (Muhteşem üçlü)
Buradan ]AB] = 7 + 7 = 14 cm olur.
SIRA SİZDE
1. D C 3. D
4
C

12
A B A B
ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise ]BC] = x kaç ABCD yamuk, ]AD] = ]BC] ve [AB] // [CD] ise
cm'dir? yamuğun çevresi kaç cm'dir?
24 20
4. x
2. x D C
D C
2
E

6
A B
20
A B
12
ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise ]DC] = x kaç
ABCD yamuk ve [AB] // [CD] ise ]DC] = x kaç
cm'dir?
cm'dir?
10
6
86
YAKLAŞIM
Bir yamuğun bir taban açısından çizilen açıortay, diğer yan kenara dik ise yamuğun ayakları uzatılarak ikizkenar üçgen
oluşturulur ve benzerlik uygulanır.
3
C ABCD yamuk F
D
E
[AB] // [DC] k
3
D C
[AE] ⊥ [BC] k
E
A B 2]EC] = ]EB] 2k
x
[AE] açıortay A
x
B
]DC] = 3 cm
2]EC] = ]EB] eşitliğinde ]EC] = k ve ]EB] = 2k olur.
Yukarıdaki verilere göre ]AB] = x kaç cm'dir? Üçgene tamamlanan şekilde (ABF), [AE] hem açıortay hem de yük-
sekliktir. Bu nedenle ABF üçgeni ikizkenar üçgendir ve [AE] aynı
zamanda kenarortaydır.
]EB] = ]EF] = 2k ve ]FC] = k olur.

& &
FDC + FAB olduğundan ([DC] // [AB]),
DC FC 3 k
= & = & x =12 cm olur.
AB BF x 4k
SIRA SİZDE
1. 4
C 3. y
C
D D
E E
x x
A B A B
12 z
ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise ]AD] = x kaç ABCD yamuk ve [AB] // [CD] ise z'nin x ve y
br'dir? türünden eşitini bulunuz.
8 z=x+y
2. 6 C
D C 4. D
E
E
A B A B
x 20
ABCD yamuk, [AB] // [DC] ve 3]EC] = 2]EB] ise

ABCD yamuk, [AB] // [CD] ve ]AD] = 16 cm ise
]AB] = x kaç cm'dir?
Çevre(ABCD) kaç cm'dir?
36
56
87
YAKLAŞIM
Bir yamuğun herhangi bir açısından karşısındaki yan kenara açıortay çizilmişse açıortay uzatılarak ikizkenar üçgen elde
edilir ve kelebek benzerliği kullanılarak soru çözülür.
x ABCD yamuk 9
D C
C 9–x
D F
E [AB] // [CD] x
k
9 E
9
4]CE] = ]BC] 3k
[AE] açıortay
A B
A B 12
12
]AD] = 9 cm
[AE] açıortayı ve [DC] kenarı uzatılırsa elde edilen CEF üçgeni BEA
]AB] = 12 cm
üçgeni ile benzer üçgen olur. (Açı - Açı - Açı)
Yukarıdaki verilere göre ]DC] = x kaç cm'dir? % % %
m (FAB) = m (DFA) = m (DAF) ise
&
]AD] = ]DF] olacağından ADF ikizkenar üçgendir.
]DC] = x ve ]CF] = 9 – x
CF CE 9−x k
= & =
AB EB 12 3k
⇒ 27 – 3x = 12 ⇒ 3x = 15 ⇒ x = 5 cm'dir.
SIRA SİZDE
1. x 3. 4
D C D C
E x
15 E
13
A B y
15
ABCD yamuk, [AB] // [CD] ve 3]ED] = ]EA] ise A B

9
]DC] = x kaç br'dir?
ABCD yamuk, [AB] // [CD], ]EB] = y cm ve
10
x
]EC] = x cm ise oranı kaçtır?
y
1
2. 3
D C 4. 6
D C
x
6
x E
E F
4
A B
12
A B
10
ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise ]BC] = x kaç
ABCD dik yamuk ve [AB] // [CD] ise ]DE] = x kaç
br'dir?
cm'dir?
15 72
19
88
YAKLAŞIM
Köşegenleri dik kesişen bir yamuğun köşegen kareleri toplamı, tabanlar toplamının karesine eşittir. Köşegenlerden birine
üst köşelerin birinden çizilen paralel yardımı ile oluşturulan dik üçgende, Pisagor Teoremi uygulanırsa bu eşitlik kolayca
görülebilir.
y ABCD yamuk y D köşesinden [AC]

D C D C
E köşegenine paralel
E [AB] // [CD]
15 çizildiğinde elde edi-
[AC] ^ [BD]
]AC] = 15 cm len ACDK bir paralel-
K B
y A x kenardır.
]BD] = 20 cm
A B
x
]DC] = ]KA] = y ve ]AC] = ]KD] = 15 cm olur.
% %
[AC] // [KD] ise m (AEB) = m (KDB) = 90° dir.
Yukarıdaki verilere göre, x + y toplamı kaç cm'dir?
KDB dik üçgeninde Pisagor Teoremi uygulanırsa
152 + 202 = (x + y)2 ⇒ x + y = 25 cm olur.
SIRA SİZDE
1. x
C
ABCD yamuk 3. x
D D C
E [AB] // [CD] L
[AC] ^ [BD]
]AC] = 6 cm
]BD] = 8 cm
A B A B
y
x<y K
x · y = 24 cm2
ABCD yamuk [AB] // [DC], [AD] // [KC],
Yukarıdaki verilere göre, ]DC] = x kaç cm'dir?
]KC] = 3 cm, [KC] ^ [BD] ve ]KB] = ]BD] = 4 cm
4
ise ]DC] = x kaç cm'dir?
2. D C ABCD yamuk 4. 4 ABCD yamuk

D C
E [AB] // [CD] [AB] // [CD]
E
[AC] ^ [BD] [AC] ^ [BD]
]AC] = 9 cm ]DC] = 4 cm
A B ]BD]= 12 cm ]AC] = 6 cm
A B
x
]BD] = 8 cm
Yukarıdaki verilere göre, yamuğun orta taban
Yukarıdaki verilere göre, ]AB] = x kaç cm'dir?
uzunluğu kaç cm'dir?
15 6
2
89
YAKLAŞIM
Bir yamukta bir alt köşeden köşegen ve diğer alt köşeden yan kenarı belli oranda bölen bir doğru parçası çizilmişse taban-
lara paralel bir uzunluk çizilerek benzer üçgenler elde edilir. Bu benzerlik, yamuğun dışına ek çizim yapılarak da elde edile-
bilir.
6 ABCD yamuk I. Yol

D C 6
D C F noktasından tabanlara paralel çizilirse
[AB] // [CD]
& de orta taban olur ve
[FK], BCD
]BF] = ]FC] 3
F K F
2 [BD] köşegen 2 ]FK] = 3 cm bulunur.
7 E
7 E & &
]EF] = 2 cm EFK + EAB olduğundan, (Açı - Açı - Açı)
A B KF EF
x 3 2 21
A B ]CD] = 6 cm = & = &x=
x 7 2
cm olur.
x AB AE
]AE] = 7 cm
II. Yol
D 6 C x K [AF] ile [DE] birleştirildiğinde

Yukarıdaki verilere göre ]AB] = x kaç cm'dir? 3 3
F 9 FAB b F KC (Açı - Kenar - Açı)
2
7 E ]AB] = ]CK] = x cm ve
]AF] = ]FK] = 9 cm dir.
A x B
3 3
A EB ` K ED olduğu için
7 x 21
= &x= cm olur.
11 6+x 2
SIRA SİZDE
1. 8 ABCD yamuk 3. D C ABCD yamuk

D C
[AB] // [CD] [AB] // [DC]
x
]CF]= ]BF] F ]AB]= 3]DC]
F
3 E ]CF]= ]BF]
E
6
21
A B
A B
x
Yukarıdaki verilere göre ]AB] = x kaç cm'dir? Yukarıdaki verilere göre ]DE] = x kaç cm'dir?
28 8
4. x ABCD yamuk
2. 10 ABCD yamuk D C
D C [AB] // [DC]
[AB] // [DC] F
2]CF] = ]BF]
E 5]ED] = 2]AD]
E ]DE]= ]EB]
F 3]EF]= ]BF]
]DC] = 10 cm
A B
A B 8
x
Yukarıdaki verilere göre ]DC] = x kaç cm'dir?
Yukarıdaki verilere göre ]AB] = x kaç cm'dir?
4
18
90
YAKLAŞIM
Dik yamukta yükseklik indirilerek elde edilen dik üçgende Pisagor veya Öklit Teoremi uygulanır.
ABCD dik yamuk C köşesinden yükseklik çizilirse,

D 3 C
[DC] ^ [AD] ]AD]=]EC]=12 cm ve
D 3 C
[AB] ^ [AD] ]DC]=]AE]= 3 cm olur.
13
12 [BD] köşegen
x EBC dik üçgeninde
13
]DC] = 3 cm 12 12 ]EB] = 5 cm bulunur.
]AD] = 12 cm (5k - 12k - 13k üçgeni)
A B
]BC] = 13 cm &
ABD de Pisagor Teoremi
A 3 E 5 B
uygulanırsa
Yukarıdaki verilere göre ]DB] = x kaç cm'dir?
]DB]2 = 122 + 82 ⇒ x2 = 144 + 64
⇒ x = 4 13 cm'dir.
SIRA SİZDE
1. D 12 C
3. 2
D C
17
15 x x 4 5
A B A B
ABCD dik yamuk ise ]BD] = x kaç br'dir? ABCD dik yamuk ise ]AD] = x kaç br'dir?
25 4
2. D
4
C 4. 6
D C
10
8 F
12
x
A B
x A B
12 E 2
ABCD dik yamuk ise ]AB] = x kaç br'dir?

ABCD dik yamuk ise ]BF] = x kaç cm'dir?
10
13
91
YAKLAŞIM
Dik yamukta köşegenler dik kesişiyorsa h2 = ac bağıntısı vardır. Üst köşelerin birinden köşegene paralel çizildiğinde olu-
şan dik üçgende Öklit Teoremi uygulanırsa bu bağıntı kolayca görülebilir.
4 ABCD dik yamuk [DF] // [AC] çizildiğinde

D C D
4
C
[AB] ^ [AD] ]AF] = ]CD] = 4 cm ve
E E % ) = 90° olur.
m (FDB
[AD] ^ [DC]
x
x & de Öklit Teoremi
[AC] ^ [BD] DBF
]AB] = 9 cm uygulanırsa,
F B
4 A 9 ]AD]2 = ]AB] · ]AF]
A B ]DC] = 4 cm
9 ⇒ x2 = 9 · 4
Yukarıdaki verilere göre ]AD]= x kaç cm'dir? ⇒ x2 = 36
⇒ x = 6 cm olur.
SIRA SİZDE
1. x 3. 3
D C D C
E x F
E
12 3 2
A B A B
16
ABCD dik yamuk, [DC] // [EF] // [AB] ise ]EF] = x

ABCD dik yamuk ise ]DC] = x kaç br'dir?
kaç br'dir?
9
2
2. 2 4.
D C M 2 2
D C
E
x
x
L
A B B
8 A
K 2
ABCD dik yamuk ise ]BC] = x kaç br'dir? ABCD dikdörtgen ise ]AD] = x kaç br'dir?
2 13 2
92
YAKLAŞIM
Dik yamukta orta taban çizilerek dik üçgen veya benzer üçgenler elde edilir.
2 2 E noktasından [AD] na tabanla-

D C ABCD dik yamuk D C
ra paralel çizilirse, [EF] orta
]CE] = ]EB]
3
4 taban olur.
E [DC] ^ [AD] F E
6
x [AB] ^ [AD] 3 x
]DC] = 2 cm A 6
B
A B ]AD] = ]AB] = 6 cm
6 6+2
]EF] = = 4 cm'dir.
2
Yukarıdaki verilere göre ]EA] = x kaç cm'dir? EFA dik üçgeninde Pisagor Teoremi uygulanırsa
x2 = 32 + 42 ⇒ x2 = 25 ⇒ x = 5 cm olur.
SIRA SİZDE
1. 8 3. 3
D C D C
E E 8
10
13
A B A B
x x
ABCD dik yamuk ise ]AB] = x kaç br'dir? ABCD dik yamuk ise ]AB] = x kaç br'dir?
16 5
4.
2. x
20 D C
D C
12
F x y
F 2 K
E
28 45°
E 2
1
B A B
A 10 5
ABCD dik yamuk ise ]EF] = x kaç br'dir? ABCD dik yamuk ise x + y toplamı kaçtır?
17 4
93
YAKLAŞIM
D C
İkizkenar yamuk sorularında yüksekliklerin çizilmesi, çözümü kolaylaştırır. 3 3

Yükseklikler çizildiğinde elde edilen iki üçgen birbirine eştir. DAE , CBF
A E F B
3 ABCD ikizkenar D
3
C İkizkenar yamuğun yükseklikleri
D C
30°
yamuk x
çizildiğinde
x
[AC] köşegen ]DC] = ]EF] = 3 cm ve
60°
]DC] = 3 cm A
1 E 3 F 1
B ]AE] = ]BF] = 1 cm ise CAF dik
60°
A B ]AB] = 5 cm 5 üçgeninde 30° nin karşısındaki
5
%
m (BAC) = 60° kenarın uzunluğu 4 cm ve hipo-
tenüs uzunluğu x = 8 cm bulunur.

Yukarıdaki verilere göre ]AC] = x kaç cm'dir?
(30° - 60° - 90° özel dik üçgeni)
SIRA SİZDE
1. D 5 C
3. D 4 C
1
E
x 5
65 65 4
A 7 B A 9 B
ABCD ikizkenar yamuk ve [AB] // [CD] ise ]AC] = x ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise ]AF] = x kaç
kaç br'dir? br'dir?
61
10
D 16 C
2.
4. D C
26 26
A 36 B
A 16 B
ABCD ikizkenar yamuk ve [AB] // [CD] ise yamu-
ğun yüksekliği kaç br'dir? ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise ]AC] = x kaç
24 br'dir?
8 3
94
YAKLAŞIM
İkizkenar yamukta köşegenler dik kesişiyorsa yükseklik, taban uzunlukları toplamının yarısına yani orta taban uzunluğuna
eşittir.
1. Yol :
D
6
C ABCD ikizkenar D
3 K 3
C
3 Köşegenler dik kesiştiğinden
yamuk E yükseklik orta taban uzunluğu-
E [AB] // [DC]
5 na eşittir.
[AC] ^ [BD]
A B
]CB] = ]AD] 5 F 5
A B
10 ]DC] = 6 cm a + c 6 + 10 16
h= = = = 8 cm olur.
2 2 2
]AB] = 10 cm
2. Yol :
Yukarıdaki verilere göre, yamuğun yüksekliği kaç Köşegenlerin kesişim noktasından geçecek şekilde yükseklik çizildi-
cm'dir? ğinde, ]EK] = 3 cm ve ]EF] = 5 cm olur. (Muhteşem üçlü)
Buna göre ]KF] = h = 3 + 5 = 8 cm'dir.
SIRA SİZDE
1. 3 2 3. D
8
C
D C
45°
E
A B A B
12
5 2
ABCD ikizkenar yamuk ise yüksekliği kaç br'dir?
ABCD ikizkenar yamuk ise yüksekliği kaç br'dir? 10
4 2
2. D
3
C
3 2 3
4. Taban uzunlukları oranı ve köşegenleri birbiri-
4
A B ne dik ikizkenar yamuğun yüksekliği 14 cm ise
taban uzunlukları farkının mutlak değeri kaç
cm'dir?
ABCD ikizkenar yamuk ise yüksekliği kaç br'dir?
9 4
2
95
II. VEKTÖREL YAKLAŞIM
YAKLAŞIM
Vektörlerde anlatılan özelliklerin yamukta uzunluk sorularında birçok uygulaması vardır.
3 ABCD ikizkenar yamuk y

D C
D(1, 5) 3 C(4, 5)
[AB] // [DC]
26 26 ]AD] = ]BC] = 26 cm 26
26
h h
]DC] = 3 cm
]AB] = 5 cm x
A B A 1 E 3 F 1 B(5, 0)
5
İkizkenar yamukta yükseklikler çizildiğinde

Yukarıdaki verilere göre, AD, BC iç çarpımının
]DC] = ]EF] = 3 cm ve ]AE] = ]BF] = 1 cm olur.
sonucu kaçtır?
DAE dik üçgeninde Pisagor Teoremi uygulandığında
^ 26 h = 12 + h2 ⇒ h2 = 25 ⇒ h = 5 cm olur.
2
A noktası başlangıç noktası olarak düşünülürse A(0, 0), B(5, 0),
C(4, 5) ve D(1, 5) noktaları elde edilir.
Buna göre AD = (1, 5), BC = (–1, 5) ve
AD, BC = 1 · (–1) + 5 · 5 = 24 tür.
SIRA SİZDE
1. D
4 3. 4
C D C
10 10
6
A B
20
A B
12
ABCD ikizkenar yamuk ve [AB] // [DC] ise
BA · DA iç çarpımının sonucu kaçtır? ABCD dik yamuk ise AB · BC iç çarpımının
160
sonucu kaçtır?
–96
2. 3 4. 4
D C D C
E
6
A B
6 E 7 A B
9
ABCD yamuk ve [AB] // [DC] ise AD, EB iç çar-
pımının sonucu kaçtır? ABCD dik yamuk ise AC, CB iç çarpımının
21
sonucu kaçtır?
–16
96
III. ANALİTİK YAKLAŞIM
YAKLAŞIM
Noktanın ve doğrunun analitik incelenmesinde anlatılan özellikler ile yamuğun özellikleri birleştirilerek analitik düzlemdeki
yamuk soruları çözülebilir.
y y
C 6 B(12, 8)
C B(12, 8)
8 8
6 D 6 6 x
O E A(18, 0)
12
x
O A(18, 0) 18
Yamuğun yükseklikleri çizildiğinde B noktasının apsisi 12 ve A nokta-

Koordinat düzleminde verilen OABC ikizkenar yamuk- sının apsisi 18 olduğu için
tur. ]EA] = ]ED] = ]OD] = 6 cm olur.

B noktasının ordinatı 8 olduğundan yamuğun yüksekliği de 8 br olur.
A(18, 0), B(12, 8) ise yamuğun çevresi kaç birim- ODC ve AEB dik üçgenlerinde Pisagor Teoremi uygulanırsa;
dir? ]OC]2 = ]AB]2 = 62 + 82 ⇒ ]OC] = ]AB] = 10 br olur.
Buna göre yamuğun çevresi
18 + 10 + 6 + 10 = 44 birimdir.
SIRA SİZDE
1. y 3.
D C
C B(10, 12)
A B
x
O A(15, 0)
%
Koordinat düzleminde verilen OABC ikizkenar yamuğunda m (ABC) kaç derecedir?
yamuğunda A(15, 0), B(10, 12) ise yamuğun çev- 45
resi kaç birimdir? 4. y

46
C B
D
A
x
2. Köşe koordinatları A(2, 0), B(11, 0), C(7, 3), D(2, 3) O
olan dörtgenin çevresi kaç birimdir? Birim karelere ayrılmış düzlemde verilen ABCD
22 yamuğunun çevresi kaç birimdir?
22
97
y = 3x y = 3x doğrusunun eğimi 3 tür.
B A(6, 0) ve C(0, 2) noktalarından geçen d2 doğrusunun eğimi
C
2–0 1
m d2 = = − ve
0−6 3
2
−1
md1 · md2 = 3 · a k = –1 olur.
3
x
O 6 A O halde d1 ve d2 doğruları diktir. Şekildeki dik yamukta köşegenler de
d2
d1 dik kesiştiğinden
]OC]2 = ]CB] · ]OA]

Analitik düzlemde verilen OABC dik yamuğunda 22 = ]CB] · 6 ⇒ ]CB] =
2
3
köşegenler d1 ve d2 doğruları üzerinde, ]OC] = 2 br
2
Yani B noktasının apsisi tür.
ve ]OA] = 6 br ise B noktasının apsisi kaçtır? 3
SIRA SİZDE
1. 3. Köşe koordinatları A(–1, –2), B(5, –2), C(2, 3) , D(–1, 3)

C
D olan dörtgenin köşegenlerinin kesim noktası
ordinatı kaçtır?
4
A 3
B

dik yamuğunun köşegenleri arasında kalan açı-
nın ölçüsü kaç derecedir?
90

4. y
D C
x
O
2. Yüksekliği 4 cm olan bir dik yamuğun alt taban A B
uzunluğu 8 cm, üst taban uzunluğu ve köşegen-
lerden birini taşıyan doğrunun eğimi 2 cm ise
diğer köşegeni taşıyan doğrunun eğimi kaçtır?
ABCD yamuğunun köşegenlerinin kesişim nok-
–1
2 tası koordinatları toplamı kaçtır?
1
98
C. YAMUKTA ALAN ÖZELLİKLERİ
ÖZET
1. Bir yamuksal bölgenin alanı, paralel olan kenarla- 4. D C
rın uzunlukları toplamının yarısı ile yüksekliğin çar-
[AB] // [CD]
pımına eşittir. E
D c C
A B
h & Alan (ABCD)

]AE] = ]ED] ⇒ Alan(BCE) =
2
A B
E
a
ABCD yamuğunda
(a + c) ·h
Alan(ABCD) =
2
2. D C
A4
A1 A3
E
5. D c
C
A2
A1
x
A B K L
A2
ABCD yamuğunda A B
a
& &
a. Alan (ADE) = Alan (BCE)
b. A1 = A3 = A 2 ·A 4
[AB] // [DC] // [KL] olmak üzere
c. Alan(ABCD) = ^ A 2 + A 4 h
2
DK x – c
a. =
KA a − x
3. L A 1 x 2 –c 2
D C b. =
A4 A3 A 2 a 2 –x 2
K c. A1 = A2 ⇒ 2x2 = a2 + c2
E
A1 A2
A B
F
ABCD yamuğunda E, F, K, L noktaları kenar orta

noktalar ise
a. EFKL bir paralelkenardır. NOT :
Alan (ABCD) Dörtgende alan özellikleri ile ilgili anlatılan sentetik, vek-
b. Alan(EFKL) =
2
törel ve analitik yaklaşımlarla ilgili bilgilerin tamamı
c. Alan(EFKL) = A1 + A2 + A 3 + A 4
yamukta alan uygulamaları için de geçerlidir.
d. A1 + A 3 = A 2 + A4
99
YAKLAŞIM
Bir yamuksal bölgenin alanının, yamuğun tabanları toplamı ile yüksekliği çarpımının yarısı olduğu unutulmamalıdır.
3 ABCD yamuk 3 Yamuğun yüksekliği şekildeki
D C D C
[AB] // [DC] ° gibi çizilirse
45
4 2
4 2 ]AD] = 4 2 cm h=4
45° – 45° – 90° üçgeninin özel-
]AB] = 13 cm A
45°
B liğinden ]AH] = ]HD] = 4 cm
4 H
45° %
A B m (DAB) = 45° 13 olur.
13
(13 + 3) ·4
A (ABCD) = = 32 cm2 olur.
2
Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2 dir?
SIRA SİZDE
1. 4 4. D
3
D C C
4 3 5
60°
A B A B
12 7
[AB] // [CD] olarak şekilde verilen ABCD yamu- Şekildeki verilere göre A(ABCD) kaç br2 dir?
ğunun alanı kaç br2 dir?
25
48
2. 4 5. 4
D C D C
E
5 5
A B A B
10 8
[AB] // [CD] olarak şekilde verilen ABCD ikizke-

Şekildeki verilere göre A(ABCD) kaç br2 dir?
nar yamuğunun alanı kaç br2 dir?
24 2
28
3.
D C ]EF] = 10 cm 6. 2
D C
]DH] = 5 cm
E F [AB] // [DC] // [EF] 4
A B
H A B
Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2

Şekildeki verilere göre A(ABCD) kaç br2 dir?
dir?
24
50
100
YAKLAŞIM
Köşegenler çizilerek üçgenlere ayrılmış yamuk sorularının çözümü, konu anlatımında verilen bağıntıların yanı sıra alan
paylaştırma yöntemiyle de yapılabilir.
ABCD yamuk A1 = A3 = 4 cm2

D C k
A4 D C
[AC] ve [BD] A4 m ABE ve BCE üçgenlerinin
A1 A3 A1 A3
E E yükseklikleri eşit ve taban
köşegen
A2 A2
2m uzunlukları sırasıyla 2m ve m
]AB] = 2]DC]
A B A3 = 4 cm2 A
2k
B ise
A2 = 2 · A3 = 8 cm2
Yukarıdaki verilere göre, A1, A2 ve A4 alanlarıyla ADE ve CDE üçgenlerinin yükseklikleri eşit ve taban uzunlukları sıra-
sıyla 2m ve m ise
yamuğun tüm alanını bulunuz. A
A4 = 1 = 2 cm2 ve
2
Alan(ABCD) = A1 + A2 + A3 + A4 = 4 + 8 + 4 + 2 = 18 cm2 dir.
SIRA SİZDE
1. D C 3. D C
E 6 E
18
A B A B
& Şekildeki ABCD yamuğunda [AB] // [DC],

Şekilde [AB] // [BC], Alan (BEC) = 6 cm2 ve
& &
Alan (ABE) = 18 cm2 ise ABCD yamuğunun Alan (CDE)
]AB] = 4]DC] ise oranı kaçtır?
Alan (ABCD)
alanı kaç cm2 dir?
1
32 25
4. D K C
2. D C
1
E L F
A B A E B
&
ABCD yamuğunda [AB] // [DC], Alan (CDE) = 1 cm2 Şekildeki ABCD yamuğunda [AB] // [DC],
& & & &
ve Alan (ABE) = 4 cm2 ise Alan (BCE) kaç cm2 dir? Alan (ADL) = 6 cm2 ve Alan (BCF) = 8 cm2 ise
2 Alan(EFKL) kaç cm2 dir?
14
101
YAKLAŞIM
Dörtgenlerde olduğu gibi yamukta da kenar orta noktalar birleştirilerek oluşturulan dörtgen bir paralelkenardır ve alanı
yamuğun alanının yarısına eşittir.
ABCD yamuk K
K D C
D C A4
[AB] // [DC] A1
E, F, K, L orta noktalar L
F
F
L &
Alan(CFK) = 3 cm2 A2 A3
&
Alan(AEL) = 5 cm2 A
E
B
A B
E
A2 + A4 = A1 + A3 = 3 + 5 = 8 cm2
Yukarıdaki verilere göre Alan(ABCD) kaç cm2 dir? Alan(EFKL) = A1 + A2 + A3 + A4 = 8 + 8 = 16 cm2
Alan(ABCD) = 2Alan(EFKL)
Alan(ABCD) = 2 · 16 = 32 cm2 olur.
SIRA SİZDE
1. K 3. 1 K
D C D C
3
2
F
L F
L
7
A B
E
A B
E 4
ABCD yamuğunda [AB] // [DC],
& & ABCD dik yamuğunda E, F, K, L orta noktalar ise
Alan (EBF) = 7 cm2 ve Alan (DKL) = 3 cm2 ise
A(ABCD) kaç cm2 dir? Alan(ABCD) kaç br2 dir?
40 20
2. D
K
C
4. K
D C
5
E F 4
F
30°
A B 6
A B
E
ABCD yamuğunda [AB] // [DC]; E, F, K orta nok-
& [AB] // [DC] şeklinde verilen ABCD yamuğunun
talar ve Alan (EFK) = 5 cm2 ise A(ABCD) kaç cm2
dir? alanı kaç br2 dir?
20 24
102
YAKLAŞIM
Bir yamukta ayaklardan birinin orta noktası ile diğer ayağın köşelerinin birleştirilmesiyle oluşan üçgenin alanı, yamuğun
yarısına eşittir. Bazen bu üçgen tam olarak verilmediğinden ek çizim yapılarak oluşturulur.
D C ABCD yamuk D C
4 [AB] // [DC] 6
4
E
6 E
]CE] = ]EB]
[DE] ^ [AD] A B
A B
]DE] = 4 cm
& 6·4
Alan (ADE) = = 12 cm2 ise
]AD] = 6 cm 2
&
Alan(ABCD) = 2 · Alan (ADE) = 2 · 12 = 24 cm2 dir.
Yukarıdaki verilere göre Alan(ABCD) kaç cm2 dir?
SIRA SİZDE
1. D C 3. K
4 120°
D C
F
E 6
E 6
A B
A B
[AB] // [DC] olacak şekilde verilen ABCD yamu-
ğunun alanı kaç br2 dir? ABCD yamuğunda [AB] // [DC],
12 3
]BC] = ]EK] = 6 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
36
2. D C
F
4. D C
E L
M 4
A B K
A B
ABCD yamuğunda [AB] // [DC],
]DE] = ]AF] = 12 cm ise Alan(ABCD) kaç cm2 ABCD yamuğunda [AB] // [DC], 5]LK] = 2]BC] ve
&
dir? Alan (KLM) = 4 cm2 ise Alan(ABCD) kaç cm2 dir?
144 20
103
YAKLAŞIM
Tabanlara parelel bir doğru parçası ile iki yamuğa ayrılmış sorularda, özet bölümünde verilen bağıntılar kullanılabileceği
gibi yamuk, üçgene tamamlanarak benzerlik de uygulanabilir.
1. 3 ABCD yamuk 1. I. Yol : 2. I. Yol : A(ABFE) = A(EFCD) ise

D C 2 2 2 · ]EF]2 = ]AB]2 + ]DC]2
A1 [AB] // [DC] // [EF] A 1 EF – DC
=
A 2 AB 2 – EF 2 2x2 = 102 + 62
5 ]DC] = 3 cm
E F 2x2 = 136
A 1 5 2 –3 2
A2 ]EF] = 5 cm =
A 2 7 2 –5 2 x2 = 68
A B]AB] = 7 cm 25 – 9 16 2 x = 2 17 cm olur.
7 = = = olur.
49 – 25 24 3
II. Yol :
K
A
Yukarıdaki verilere göre 1 oranı kaçtır? II. Yol :
A2
K
S
6
D C
S
A
3 x
D C E F
A1
A
5
E F A B
10
A2
A B & + KEF
KDC & ise
7 ABCD yamuğunda
2. 6 ABCD yamuk 2
D C 6 2 S x A
& + KEF
KDC & ise ( ) = & = 1+
A [AB] // [DC] // [EF] x S+A 36 S
2
x ]DC] = 6 cm 3 S 9 S x − 36 A
E F ( )2 = & =
36
=&
S
5 S + A1 25 S + A1
A ]AB] = 10 cm & + KAB
& ise
25 S + A1 KDC
& =
A B 9 S 6 2 S 100
10 ( ) = &
A1 16 10 S + 2A 36
& =
S 9 2A 64 2A
Alan (ABFE) = Alan (EFCD) = 1+
S
&
36
=
S
& + KAB
& ise
Yukarıdaki verilere göre ]EF] = x kaç cm'dir? KDC
3 2 A
a k =
S yerine yazıldığında
7 S + A1 + A2 S
49 A1 A2 2
64 2· (x − 36)
= 1+ + =
9 S S 36 36
49 16 A 2 A2 24 2
= 1+ + & = & x = 68
9 9 9 S 9
& x = 2 17 cm olur.
S 16 9
Buna göre, A 1 · = ·
S A2 9 24
A1 2
= olur.
A2 3
SIRA SİZDE
1. D 2
C
2. 6
D C
A1 A1
4 x
E F E F
A2 A2
A 7 B A B
12
A1
ABCD yamuğunda [AB] // [EF] // [DC] ise ABCD yamuğunda [AB] // [EF] // [DC], A1 = A2 ise
A2
oranı kaçtır? ]EF] = x kaç br'dir?
4
3 10
11
104
YAKLAŞIM
Bazı yamuk sorularında alan paylaştırma işlemleri yapıldıktan sonra ikinci dereceden denklem çıkabilir.
D C ABCD yamuk D C
2 2
F [AB] // [DC] F A
2A+2
6 E ]CE] = ]EB] 6 E
&
Alan (DFC) = 2 cm2
& A+6
Alan (AFE) = 6 cm2
A B
A B
Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2 dir? & & &
Alan (CEF) = A ise Alan (ACE) = Alan (ABE) olduğundan
&
Alan (ABE) = A + 6 olur.
& Alan (ABCD)
Alan (ADE) = bağıntısından
2
& & & &
Alan (ADF) + Alan (AEF) = Alan (CDE) + Alan (ABE)
&
Alan (ADF) + 6 = A + 2 + A + 6
&
Alan (ADF) = 2A + 2 dir.
AECD dörtgeninde karşılıklı alanlar çarpımı eşit olacağından
(2A + 2) A = 2 · 6 ⇒ A = 2 olur.
&
Buna göre, Alan(ABCD) = 2 · Alan (ADE) = 2 · 12 = 24 cm2 olur.
SIRA SİZDE
1. D C 3. D C
10
F 6
F
30 E E
A B A B
ABCD yamuğunda [AB] // [DC], 4]FC] = ]AF] ve

[AB] // [DC] şeklinde verilen ABCD yamuğunun
&
Alan (CEF) = 6 cm2 ise Alan(ABCD) kaç cm2 dir?
alanı kaç br2 dir?
80
120
4. D C
2. D C
5
F
x 4 E
E 50
F
K
A B
A B
EF ABCD yamuğunda [AB] // [DC], 3]DC] = 2]AB],

ABCD yamuğunda [AB] // [DC] ise oranı kaçtır?
FC A(ABCD) = 48 cm2 ise ]DK] = x kaç cm'dir?
2
3
105
YAKLAŞIM
Taban açılarından biri 75° olan yamuk sorularında üst köşelerden birinde dik açı var ise yamuğun dışında veya içinde 15°
- 75° - 90° özel üçgeni oluşturularak bu üçgenin yükseklik özelliğinden alan bulunabilir.
4 ABCD yamuk 1. Yol : 2. Yol :

D
4
C
D C 4
[AB] // [DC] D C 2k
[EC] ^ [BC] 2k
2h E 3
15° 75° k
E ]DC] = 4 cm E F 75°
K 15°
B
k h 2 A 10 H
75°
75° ]AB] = 10 cm A B
A B 10 12
10 %
m (ABC) = 75° [EF] // [AB] çizildiğinde [AB] ve [CE] uzatıldığında,
& + AEK
& olur ve ]DC] = 4 cm ise
]DE] = 2]AE] oran orantı yardımı ile DEC
3k de 6 artmış ]AK] = 2 cm'dir. (Açı - Açı - Açı)
Yukarıdaki verilere göre Alan(ABCD) kaç cm2 dir? 2k de 4 artar CKB üçgeni 15°–75°– 90° özel üçge-
]EF] = 4 + 4 = 8 cm olur. ni olduğundan

KB
CEF üçgeni 15°–75°– 90° üçge- ]CH] = = 3 cm dir.
4
ni olduğundan Buna göre,
EF 8 (10 + 4) 3
2h = = = 2 cm Alan(ABCD) =
4 4 2
h = 1 cm'dir.
= 21 cm2 dir.
Buna göre,
(10 + 4) ·3
Alan(ABCD) =
2
= 21 cm2 bulunur.
SIRA SİZDE
1. D 1 C 3. D 4 C
α
m
E
3m
75° 5α
A 5 B A 16 B
[AB] // [DC] şeklinde verilen ABCD yamuğunun [AB] // [DC] şeklinde verilen ABCD yamuğunun
alanı kaç br2 dir? alanı kaç br2 dir?
6 50
2. D 5 C 4.
15° D 6 C
E
E
A 17 B 75° 30°
A 14 B F
Şekilde [AB] // [DC], 5]EA]=]ED] ise ABCD
[AB] // [DC] şeklinde verilen ABCD yamuğunun
yamuğunun yüksekliği kaç br'dir?
9
2 50
106
YAKLAŞIM
Paralel iki doğru arasında kalan bir üçgensel bölgenin, tabanını sabit tutarak tepe noktasını doğru boyunca kaydırdığımızda bu
bölgenin alanı değişmez. Bu özellik, yamuktaki tabanlar birbirine paralel olduğu için yamuk sorularında da kullanılabilir.
E ABCD yamuk E ABCD yamuğunun [BD]
3 [AB] // [DC] 3 köşegenini çizelim.

D C
D C E, C, B doğrusal &)
& ) = Alan (BCK
Alan (AKD
[DE] ^ [EB] K 6 olduğu için
6 ]DE] = 3 cm
Alan (A& &
CD) = Alan (BC D) dir.
]CB] = 6 cm A B
A B
O halde
& & ) = BC · DE = 6 · 3 = 9 cm 2 dir.

Yukarıdaki verilere göre Alan(ACD) kaç cm2 dir? Alan (BCD
2 2
SIRA SİZDE
1. E 3. C
2
D
D C
4
8
45°
A B
A B E
4 4
Şekilde [ED] // [BC] ve A, E, B doğrusal ise

ABCD yamuğunda [AB] // [DC] ve A, D, C doğru- Alan(AECD) kaç br2 dir?
&
sal olduğuna göre, A (BCD) kaç cm2 dir? 8 2
8
2. C E
4.
D 4
D C
5 3
F
8
3
A B
4 E 4
A B
Şekilde [DE] // [BC] ve A, E, B doğrusal ise Şekilde [AB] // [DC] ve B, F, C, E doğrusal ise
Alan(AECD) kaç br2 dir? ABCD yamuğunun alanı kaç br2 dir?
12 36
107
YAKLAŞIM
Dik yamukta dik olmayan kenarın orta dikmesini dik kenar ile birleştiren doğru parçasının uzunluğu, dik olmayan kena-
rın uzunluğunun yarısı ile ek çizim yapılarak birleştirilirse eş üçgenler elde edilir.
Verilen Yapılması Gereken
D C D C
3 3
DEC , ABE

F F Bu şekildeki sorular, hem uzunluk hem de alan
E soruları olabilir.
A B A B
D C ABC dik yamuk D x C E noktası C ve B noktaları ile birleştirildiğinde

3
a E BC ikizkenar dik üçgen olacağından (muhte-
[AB] ⊥ [AD] y
şem üçlü)
b
V ) = 90° )
[AD] ⊥ [DC] F
E ]EC] = ]EB]' dir. ( m (CEB
F
E [EF] ⊥ [BC] x a W ) = a ve m (DEC
m (ECD V ) = b ise
b
]EF] = ]BF] = ]FC]
A y B V ) = a ve m (EBA
m (AEB V ) = b olur.
A B Alan(ABFE) = 100 cm2

3 3
Açı - Kenar - Açı özelliğinden D EC , A BE
]DC] = ]AE] = x cm ve ]DE] = ]AB]' dir.

Yukarıdaki verilere göre ]AD] kaç cm'dir?
Alan(ABCD) = 2Alan(ABFE) = 2 . 100 = 200 cm2
(x + y) (x + y)
Alan(ABCD) = = 200 ⇒ (x + y)2 = 400
2
⇒ x + y = ]AD] = 20 cm'dir.
SIRA SİZDE
1. 3.
D C D C
Şekilde verilen ABCD dik
4 Şekilde verilen ABCD dik 7 yamuğunun alanı kaç br2
F yamuğunda ]AB] = x kaç F
dir?
E E
br'dir?
A x B A B
121
2
4
2. D C
4. D C
17 Şekilde verilen ABCD dik
5 Şekilde ABCD dik yamuk ve
yamuğunda ]EA] = x kaç 8
F Alan(EFCD) = 36 cm2 ise
br'dir? F
E
E ]EA] = x kaç cm'dir?
x
x
A B
3 A B
4
108
YAKLAŞIM
Noktanın ve doğrunun analitik incelenmesinde anlatılan özellikler ile yamuğun alan özellikleri birleştirilerek analitik düz-
lemdeki yamukta alan soruları çözülebilir.
y ABCD bir dik yamuk ve yüksekliği D
h = ]AB] = 6 – 2 = 4 br'dir. C
Yamuğun alt tabanı ]AD], D noktasının ordinatı- 6
2
D na eşittir.
Denklemde x = 2 için 2 + y – 8 = 0 ⇒ y = 6 ise A 4 B
C
]AD] = 6 br olur.
x Yamuğun üst tabanı ]BC], C noktasının ordinatına eşittir.
O A B
d
x=2 x=6 Denklemde x = 6 için 6 + y – 8 = 0 ⇒ y = 2 ise
]BC] = 2 br bulunur.
Şekildeki d doğrusunun denklemi Buna göre, ABCD yamuğunun alanı,
x + y – 8 = 0 ise ABCD yamuğunun alanı kaç br2 Alan(ABCD) =
(6 + 2) · 4
= 16 br2 olur.
2
dir?
SIRA SİZDE
1. y 3. y
B
D y=4
C
C
A
x x
O A B O
x + 2y – 20 = 0 4x + 3y – 24 = 0
x=2 x=8
Şekildeki ABCD yamuğunun alanı kaç br2 dir?

Analitik düzlemde verilen ABCD yamuğunun
18
45
4. y
2. y y = 2x + m
B A(2, 0) D
B(6, 0)
x
O A B
x y x y
+ =1 + =1
x 2 3 6 9
O A B
Şekilde Alan(ABCD) = 44 br2 ise m kaçtır? Şekildeki ABCD yamuğunun alanı kaç br2 dir?
24
3
109
YAKLAŞIM
Vektörlerde anlatılan özelliklerin yamukta alan sorularında birçok uygulaması vardır.
Köşe koordinatları Yamuk da bir dörtgen olduğundan dörtgenlerde anlatılan pratik alan
bulma yöntemi burada da kullanılabilir.
A(–1, –2), B(6, 5), C(1, 3) ve D(–1, 1)
olan ABCD yamuğunun alanını bulunuz. Hatırlatma
e = (a, b) ve f = (c, d) köşegen vektörleri olmak üzere
a·d– b·c
Alan(ABCD) = dir.
2
e = AC = (1 – (–1), 3 – (–2) = (2, 5)
f = BD = (–1 – 6, 1 – 5) = (–7, –4)
2 · (–4) –5 · (–7) 27 2
Alan(ABCD) = = br olur.
2 2
SIRA SİZDE
1. Köşe koordinatları A(–4, –3), B(4, –1), C(2, 2), 3. y
D(–2, 1) olan yamuğun alanı kaç birim karedir?

21
Birim karelere bölünmüş analitik düzlemde veri-

len yamuğun alanı kaç birim karedir?
33
2
4. D C
2. Bir ABCD yamuğunda AC = (6, 4), BD = (–7, 4)
ise Alan(ABCD) kaç br2 dir?
26
A B
Şekilde verilen ABCD dik yamuğunda

]AB] = 2]DC], AC = (3, 4) ise Alan(ABCD) kaç br2
dir?
18
110
D. DÖNÜŞÜMLERLE YAMUK
YAKLAŞIM
Düzlemde öteleme, dönme, yansıma ve homoteti dönüşümleri ile yamuğun özellikleri ortak düşünülerek birçok soru türü
çözülebilir. Bu kısmı çalışmadan önce sayfa 47 ve 48 deki ''dönüşümlerle geometri özeti'' bölümüne tekrar bakınız.
1. ÖTELEME 1. y
B’ OABC dik yamuğunda köşegenler

C’
y dik kesiştiği için
C(0,4) B(2,4)
2 2
C B CB = 2br O’
A’ OC = CB $ OA
E u = (1,3) 2
x
OA = 8br O A(8,0)
OC = 2 $ 8 & OC = 4br ve B
noktasının koordinatları B(2, 4) olur.

7DBA = 7ACA
x Yamuk u = (1, 3) doğrultusunda ötelendiğinde B noktası B'
O 8 A
noktası olacağından
Analitik düzlemde verilen OABC dik yamuğunun B' = B + u = (2, 4) + (1, 3) = (3, 7) olur.
u = (1, 3) doğrultusunda ötelenmesiyle elde Buna göre B' noktasının koordinatları çarpımı 3 . 7 = 21'dir.
edilen yeni yamukta B noktasına karşılık gelen 2.

6 B(6,6)
noktanın koordinatları çarpımı kaçtır? A noktasının koordinatlarını bul-
mak için B noktasından 7OAA ya

6 6
2. DÖNME 60°
x dik indirildiğinde
O 6 D 23 A(6 + 2 3 ,0)
y OABC dik yamuk

B OC = CB
C(0, 6) OC = CB = OD = DB = 6 br
W h = 60°
m ÔAB V h = 60° ise m ^DBA
m ^ OAB V h = 30° olacağından
AD = 2 3 br ve A ^ 6 + 2 3 , 0 h olur.
C(0, 6)
60° A noktasının pozitif yönde 60° döndürülmesiyle elde edilen nokta A' ise
x
O A
A' (xcosα – ysina, xsinα + y.cosα)
Analitik düzlemde verilen OABC dik yamuğu A' `^6 + 2 3 h $ cos60° – 0 $ sin60°, ^6 + 2 3 h $ sin60° + 0 $ cos60° j
3
orijin etrafında pozitif yönde 60° döndürüldü- A' (( 6 + 2 3) $
1
2
, (6 + 2 3 ) .
2
)
ğünde A noktasına karşılık gelen noktanın
A' (3 + 3 , 3 3 + 3 ) olur.
koordinatlarını bulunuz.
SIRA SİZDE
1. Analitik düzlemde 7ABA // 7CDA olacak şekilde veri- 2.

D(0,4) C
ABCD dik yamuğu
len ABCD ikizkenar yamuğunun üç köşesinin koordi- orijin etrafında

pozitif yönde 45°
natları A(–3, –1), B(5, –1), C(3, 3)'tür.
döndürüldüğünde
ABCD yamuğu u = (2, 5) doğrultusunda C noktasına karşı-
ötelendiğinde D noktasına karşılık gelen nokta- lık gelen noktanın
nın koordinatları toplamı kaçtır? A B(10,0)
apsisi kaçtır?
9
3 2 –2 6
111
3. YANSIMA 4. HOMOTETİ
Köşe koordinatları A(–1, –1), B(11, 3), C(4, 4), D(1, 3) Köşe koordinatları A(1, 1), B(4, 1), C(3, 2), D(1, 2)
olan ABCD yamuğunun D köşesinin 7ABA kenarı-
olan ABCD yamuğuna O(0, 0) merkezli ve k = 2
na göre simetriği D'(x, y) dir. oranlı homoteti dönüşümü uygulandığında A'B'C'D'
Buna göre x + y toplamı kaçtır? yamuğu elde edilir.
1. Yol (Vektörel Yaklaşım): Buna göre, Alan(A'B'C'D') kaç br2 dir?
7ABA yi taşıyan doğrunun doğrultman vektörü I.Yol:

u = AB = (11 – (–1), 3 – (–1)) = (12, 4) ve üzerindeki bir nokta y
D C
ABCD yamuğunun O(0, 0)
A(–1, –1) ise D noktasının [AB] ye göre simetriği merkezli k = 2 oranlı homotetiği
D C
A B A'B'C'D' yamuğudur.
2 < AD, u > A B
2A – D + .u ile bulunur. x
< u, u > O
AD = D – A = ` 1 – ^ –1 h, 3 – ^ –1 hj = ^ 2, 4 h ise
A' = O + k (A – O) = (0, 0) + 2(1, 1) = (2, 2)

B' = O + k (B – O) = (0, 0) + 2(4, 1) = (8, 2)
2 $ ^ 2 $ 12 + 4 $ 4 h
2 ^ –1, –1 h – ^ 1, 3 h + $ ^ 12, 4 h
C' = O + k (C – O) = (0, 0) + 2(3, 2) = (6, 4)

12 $ 12 + 4 $ 4
D' = O + k (D – O) = (0, 0) + 2(1, 2) = (2, 4)
= ^ –2, –2 h – ^ 1, 3 h + $ ^ 12, 4 h
2 $ 40 (A'B' + D'C') . A'D' (6 + 4) . 2
A(A'B'C'D') = = = 10 br 2 dir.
160 2 2
= ^ –3, –5 h + ^12, 4 h
1
II.Yol:
2
= ^ –3, –5 h + ^ 6, 2 h = ^ 3, –3 h olur. ABCD dörtgeni ile bu dörtgenin k = 2 oranlı homotetiğinin benzer
şekiller olduğu ve alanları oranının, benzerlik oranının karesi

x + y = 3 – 3 = 0'dır.
^3 + 2h $ 1 5
D(1, 3) C(4, 4) olduğu unutulmamalıdır. Alan(ABCD) = = br2 ise
2 2
5
Alan (ABCD)

Alan (A'B'C'D')
= (2)
1 2
&
2
Alan (A'B'C'D')
=
1
4
A(-1, -1) E B(11, 3)
⇒ Alan(A'B'C'D') = 10 br2 olur.
D’(x, y)
SIRA SİZDE
2. Yol (Analitik Yaklaşım):
3 – ^ –1 h 1. 7ABA ' 7CDA olarak şekilde verilen ABCD yamuğunun
ise 7ABA kenarını taşıyan doğrunun
4 1
m AB = = =
11 – ^ –1 h 12 3
köşe koordinatları A(–2, –1), B(10, –1), C(3, 3), D(–1, a) ve
^x + 1 h & 3y + 3 = x + 1 & 3y – x + 2 = 0 'dır.
1
denklemi y + 1 = D noktasının [AB] ye göre simetriği olan D'(x, y) nok-
3
tasıdır.
7DD'A = 7ABA ise m = –3 ve 7DD'A yi taşıyan doğrunun denklemi;
Buna göre x + y toplamı kaçtır?
y – 3 = –3 ^ x – 1 h & y – 3 = –3x + 3 & y + 3x – 6 = 0 'dır.
E noktasının koordinatlarını bulmak için iki denklem ortak çözü- –6

lürse (kesişim noktası)
3 3y – x + 2 = 0 9y – 3x + 6 = 0
Bir ABCD yamuğunun alanı S br2 dir.
⇒
y + 3x – 6 = 0 + y + 3x – 6 = 0 2.
10y = 0 ⇒ y = 0
ve x = 2 olur. Bu yamuğun dış bölgesindeki bir noktaya göre k = 3
E(2, 0) ve DE = ED' ise noktanın noktaya göre simetriğinden oranlı homotetik alanının S türünden eşiti nedir?
D'(3, –3) ve x + y = 3 – 3 = 0 olur.
9S
112
NOTLAR
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
113
TEST 1 : YAMUKTA AÇILAR (SENTETİK, ANALİTİK, VEKTÖREL YAKLAŞIM)
1. D C ABCD yamuk 4. D C
6AB@ // 6CD@

K
AD = DC = CB F
a 6AC@ = 6BC@
32° x
A B E
A B
Yukarıdaki verilere göre, m ^CAB h = a kaç dere-

%

cedir? ABCD yamuk, 6EB@ // 6CD@, AD = BC , EA = BD
ve m ^CEB h = 32° ise m ÊBD h = x kaç derecedir?

% %
A) 30 B) 45 C) 60 D) 70 E) 75
A) 76 B) 74 C) 72 D) 68 E) 64
5. D C ABCD ikizke-
2. D C ABCD yamuk nar yamuk
6AB@ // 6CD@

5b+a 9a+2b
[AB] // [CD] F
30° a AD = BC
%
m (ABC) = 2β + α A E B
BE = AC
%
5a+b 2b+a m (BCD) = 9α + 2β
m ^CAB h = 30°
%
A B %
m (CDA) = 5β + α
Yukarıdaki verilere göre m ^FEB h = a kaç derece-
%
%
m (DAB) = 5α + β
dir?
Yukarıdaki verilere göre b – a farkı kaç derecedir?
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25 A) 45 B) 55 C) 65 D) 75 E) 85
3. D C ABCD yamuk 6. D C ABCD ikizkenar
6AB@ // 6CD@
yamuk
140° 3a–20° 2a+10°
120°
E 6AB@ // 6CD@
AD = DC
AD = CB
m ÂCB h = 120°
%
a %
m (ADB) = 3a − 20°
mÂDC h = 140°
A B % A B
%
m (ACB) = 2a + 10°
Yukarıdaki verilere göre m ÂBC h = a kaç derece-
%

dir? Yukarıdaki verilere göre a kaç derecedir?
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60 A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 45
114
7. 6OB@ = 6AF@
D C ABCD yamuk 10. y
6AB@ // 6CD@
F(0,6) C
%
E 110° 120°
m (CDO) = α
D(0,3)
AB = EB a B %
m ÂDC h = 110°
% m (BOD) = β
b
m ^BCD h = 120°
a % A(6,0)

E(–3,0) O x
A B
Yukarıdaki verilere göre m ÊBC h = a kaç derece-

%
Yukarıdaki verilere göre a – b farkı kaç derece-
dir?
dir?
A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35
A) 45 B) 60 C) 70 D) 75 E) 90
8. ABCD yamuk
D C
6AB@ // 6CD@
110° 6CE@ açıortay
E
m ^BFE h = 130°
%
130° 11. Köşe koordinatları A(1, 1), B(5, 1), C(9, 5), D(2, 5)
m ^CEF h = 110°
a
%
A F B olan ABCD yamuğunda CD ve CB vektörleri ara-
sındaki açı kaç derecedir?
Yukarıdaki verilere göre m ÂBC h = a kaç derece-

% A) 30 B) 45 C) 60 D) 75 E) 90

dir?
A) 40 B) 50 C) 60 D) 70 E) 75

9. ABCD ikizkenar 12. y

D C
yamuk
50° D C
6AB@ // 6CD@
E x
AD = BC O
F
AC = DK
m ÂCD h = 50°
70° a B %
A A B
m ^DKB h = 70°
%
K
Birim karelere bölünmüş analitik düzlemde veri-
% len ABCD yamuğunda, AB, DC + DA iç çarpımı-
Yukarıdaki verilere göre m (KBA) = a kaç derece-
dir? nın değeri kaçtır?
A) –48 B) – 36 C) 0 D) 36 E) 48
A) 40 B) 35 C) 30 D) 25 E) 20
1.A 2.B 3.C 4.E 5.D 6.C 7.B 8.C 9.E 10.E 11.B 12.E
115
TEST 2 : YAMUKTA UZUNLUK (SENTETİK, ANALİTİK, VEKTÖREL YAKLAŞIM)
1. D C ABCD yamuk 4. D 2 C ABCD yamuk

6AB@ // 6DC@

M
6AB@ // 6CD@ a
6
E F 6EF@ orta taban AB = 8 cm
K L
65° DC = 2 cm
KL = 6 cm
A 8 B
BC = 6 cm
EF = 12 cm
m ^DAB h = 65°
A B %

Yukarıdaki verilere göre, m ^BCD h = a kaç derecedir?
%
Yukarıdaki verilere göre, AB + DC toplamı kaç
cm'dir? A) 110 B) 115 C) 120 D) 130 E) 135
A) 15 B) 18 C) 20 D) 24 E) 27
2. ABCD yamuk 5. D C ABCD yamuk

D 5 C
6AB@ // 6CD@
6AB@ // 6DC@
M 7 x 6DF@ ve 6CE@ açıor-
ED = EA K
E F tay
K x L
BF = FC AD = 7 cm
DC = 5cm A 4 E F 5 B AE = 4 cm
A 13 B AB = 13 cm BF = 5 cm
Yukarıdaki verilere göre, KL = x kaç cm'dir?

Yukarıdaki verilere göre, BC = x kaç cm'dir?
7 9
A) 3 B) C) 4 D) E) 5
2 2 A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5
3. ABCD yamuk
D 5 C
6. ABCD yamuk
100° 6AB@ // 6DC@ D 12 C
E 6AB@ // 6DC@
DC = 5 cm
12
15 6AE@ = 6BC@
AD = 12 cm
6AE@ açıortay
m ÂBC h = 50°
50° %

A x B
m ^CDA h = 120°
% AD = 15 cm
A x B
DC = 12 cm
Yukarıdaki verilere göre, AB = x kaç cm'dir?
A) 13 B) 14 C) 15 D) 16 E) 17 Yukarıdaki verilere göre, AB = x kaç cm'dir?
A) 18 B) 21 C) 24 D) 27 E) 30
116
7. ABCD dik yamuk 10. Köşe koordinatları A(–3, 0), B(2, 0) C(2, 2), D(–2, 2)
D 2 3
C 6AB@ = 6BC@ olan ABCD yamuğu için aşağıdakilerden kaçı
6BC@ = 6DC@ doğrudur?
12 DC = 2 3 cm I. ABCD bir ikizkenar yamuktur.
30° BC = 12 cm II. Yamuğun yüksekliği 2 birimdir.

A B
m ^DAB h = 30°
x %

III. Yamuğun alt ve üst taban uzunlukları toplamı 9
Yukarıdaki verilere göre, AB = x kaç cm dir? birimdir.
A) 10 B) 12 C) 12 3 D) 14 3 E) 16 3 IV. AC köşegenlerinin uzunluğu 5 birimdir.
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
8. D 6 C ABCD yamuk
6AB@ // 6EF@ // 6CD@
10
DC = 6 cm
E F 11. ABCD dik yamuk
EF = 10 cm D 3 C
6AB@ = 6AD@
3 DE = 2 EA
6AD@ = 6DC@
A x B 4 5
DC = 3 cm
Yukarıdaki verilere göre, AB = x kaç cm'dir? AD = 4 cm
A) 12 B) 13 C) 14 D) 15 E) 16 A B BC = 5 cm
Yukarıdaki verilere göre, BA, BC iç çarpımının

eşiti kaçtır?
A) –18 B) –9 C) 3 D) 9 E) 18
9. D 9 C ABCD ikizkenar
yamuk
60° 12. D C ABCD yamuk
E 6AB@ // 6DC@
6AB@ // 6CD@
AD = BC
AB = 2 DC
AB = 15 cm
A 15 B
DC = 9 cm A B
m ^BEC h = 60°
%

BA
Yukarıdaki verilere göre, + AD nin eşiti aşağı-
Yukarıdaki verilere göre yamuğun yüksekliği kaç 2
dakilerden hangisidir?
cm'dir?
A) CB B) CD C) AD D) DC E) BC
A) 3 B) 2 3 C) 3 3 D) 4 3 E) 5 3
1.D 2.C 3.E 4.D 5.B 6.D 7.D 8.E 9.D 10.C 11.E 12.E
117
TEST 3 : YAMUKTA ALAN (SENTETİK, ANALİTİK, VEKTÖREL YAKLAŞIM)
6AB@ // 6DC@ 6AB@ // 6DC@
3 AB = 4 DC 6DH@ = 6AB@
6
A ÂBC h = 16 cm2
& DC = 2 cm

A B DH = 6 cm
H
A B 144444444244444443
AB = 8 cm
8

dir?
dir?
A) 22 B) 24 C) 28 D) 30 E) 36
A) 30 B) 28 C) 26 D) 24 E) 20
5. D 4 C ABCD yamuk
yamuk
6 2
6AB@ // 6DC@
6AB@ // 6DC@ m ^BAD h = 60°

%

60° 45°
m ÂBC h = 45°
AD = BC %

6AC@ = 6BC@
A B

DC = 4 cm
6AC@ açıortay
A B

BC = 6 2 cm
DC = 4 cm
Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2 Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2
dir? dir?
A) 8 3 B) 10 3 C) 12 3 D) 15 3 E) 16 3 A) 42 + 6 3 B) 24 + 2 3 C) 42 + 4 3
D) 24 + 4 3 E) 36 + 3
3. D C ABCD yamuk
6AB@ // 6CD@
6. 2 ABCD yamuk
1 D C
6AB@ // 6DC@
E 6 6AC@ = 6BC@
3 4 DC = 2 cm
CE = 1 cm
3
BC = 4 cm
EA = 3 cm
AD = 3 cm
A B BC = 6 cm A 7 B
AB = 7 cm
Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2 Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2
dir? dir?
36 42 48 54 58
A) 10 B) 12 C) 13 D) 14 E) 16 A) B) C) D) E)
5 5 5 5 5
118
7. ABCD yamuk 10. y
D C
6AB@ // 6CD@
6CH@ = 6AB@ C B
E K F
E, F orta nokta
2 KH = 2 cm
A H B EF = 17 cm x
O A

Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2 Birim karelere ayrılmış analitik düzlemdeki
dir? OABC yamuğunun alanı kaç birim karedir?
A) 34 B) 60 C) 68 D) 70 E) 85 A) 12 B) 16 C) 20 D) 24 E) 32
8. ABCD dik yamuk 11. y

D C 6DC@ = 6AD@ D(0, 6)
9 6AD@ = 6AB@

E 6AE@ = 6BC@ C B(a, 3)
AB = 17 cm
8 A(4, 0)
x
EB = 8 cm O

A 17 B EC = 9 cm
Yukarıdaki verilere göre A(OABC) kaç birim kare-
dir?
dir? A) 9 B) 10 C) 12 D) 15 E) 18
A) 195 B) 190 C) 185 D) 180 E) 175
12. D C

9. D C ABCD yamuk
6AB@ // 6CD@
4 E
DE = EA
E 30°
m ^CEB h = 30°
%

6
EC = 4 cm A B
A B EB = 6 cm
ABCD yamuğunda, AC = (7, 7) ve DB = (7, − 7)
ise Alan(ABCD) kaç birim karedir?
dir?
A) 28 B) 49 C) 56 D) 77 E) 98
A) 6 B) 8 C) 12 D) 18 E) 24
1.C 2.C 3.E 4.A 5.A 6.D 7.C 8.A 9.C 10.B 11.A 12.B
119
TEST 4 : SENTETİK YAMUK (AÇI, UZUNLUK, ALAN)
1. D C ABCD ikizkenar 4. D 9 C ABCD yamuk
yamuk
5 6AB@ // 6CD@
E
x 6AB@ // 6CD@ 6AD@ = 6BD@
12 BC = AD 6BD@ açıortay
DE = 5 cm A x B
DC = 9 cm
A B
EA = 12 cm Yukarıdaki verilere göre, AB = x kaç cm'dir?
Yukarıdaki verilere göre, BC = x kaç cm'dir? A) 12 B) 14 C) 15 D) 16 E) 18
A) 13 B) 12 C) 11 D) 10 E) 9
2. D C ABCD yamuk 5. D 1 E 2 F 3 C
6
6AB@ // 6CD@
G
x y
6 2
x AB = 24 cm
45° BC = 6 2 cm
A B
A 24 B DC = 6 cm
m ÂBC h = 45°
% ABCD yamuk, [AB] // [CD], [AF] ve [BE] açıortay,

DE = 1 cm, EF = 2 cm, FC = 3 cm
Yukarıdaki verilere göre, AD = x kaç cm'dir?
AD = x ve BC = y ise y – x farkı kaçtır?
A) 6 2 B) 6 3 C) 6 5 D) 8 2 E) 8 3
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
6. ABCD dik yamuk

3. ABCD ikizkenar D 3 C
6AB@ = 6AD@
D 12 C
yamuk
6AD@ = 6DC@
x
6AB@ // 6CD@
AD = BC 6AC@ = 6BC@
6AC@ = 6BC@ A 15 B DC = 3 cm
A B
6AC@ açıortay AB = 15 cm
DC = 12 cm
Yukarıdaki verilere göre, BC = x kaç cm'dir?
Yukarıdaki verilere göre, BC kaç cm'dir?
A) 10 B) 4 5 C) 6 5 D) 13 E) 12 5
A) 8 B) 9 C) 10 D) 12 E) 15
120
7. D C ABCD dik yamuk 10. D E C ABCD yamuk
[AB] ⊥ [AD] 6AB@ // 6DC@
H
Alan ÂHD h = 9 cm2
G &
[AD] ⊥ [DC]
F
Alan ^BGC h = 13 cm2
[EF] ⊥ [BC] &
E
EF = BF = FC
A B A F B
Alan(EFCD) = 40 cm2
Yukarıdaki verilere göre, A(ABCD) kaç cm2 dir? Yukarıdaki verilere göre, Alan(FGEH) kaç cm2
A) 60 B) 80 C) 90 D) 100 E) 120 dir?
A) 18 B) 21 C) 22 D) 24 E) 25
8. D 8 C
ABCD yamuk
11. ABCD yamuk
x
6DC@ // 6GH@ // 6EF@ // 6AB@ D C
G H
F
6AB@ // 6CD@
CH = HF = BF
Alan ^BFC h = 5 cm2
y &
E F
DC = 8 cm
Alan ÊBF h = 10 cm2
&

A 17 B AB = 17 cm
A E B Alan(AEFD) = 15 cm2
GH = x cm
AE
EF = y cm Yukarıdaki verilere göre, oranı kaçtır?
EB
Yukarıdaki verilere göre, x + y toplamı kaçtır?
1 1 2 3 4
A) B) C) D) E)
A) 19 B) 22 C) 25 D) 28 E) 31 3 2 3 4 5
9. D 8 C
ABCD yamuk
6DC@ // 6GH@ // 6EF@ // 6AB@ 12. D C
ABCD yamuk
H G
CG = BF 6AB@ // 6DC@
6 6
6HK@ = 6EF@ E 6EF@ = 6EC@

E F
6EC@ = 6BC@
K 4
6DC@ = 8 cm
A 16 B A F B
AB = 16 cm EF = 4 cm
HK = 6 cm EC = 6 cm
Yukarıdaki verilere göre, Alan ÂFE h + Alan ^CDE h

& &
Yukarıdaki verilere göre, Alan(EFGH) kaç cm2
dir? toplamı kaçtır?
A) 48 B) 54 C) 56 D) 60 E) 72 A) 24 B) 20 C) 18 D) 15 E) 12
1.A 2.C 3.D 4.E 5.D 6.C 7.B 8.C 9.E 10.C 11.C 12.E
121
TEST 5 : ANALİTİK VE VEKTÖREL (AÇI, UZUNLUK, ALAN)
1. y
5. y
x–y=3
8
A1
C B
y=3 4
a
A2
x x
O A O 6 12
Yukarıdaki verilere göre, OABC dik yamuğunda

m ÂBC h = a kaç derecedir?
% A1
Yukarıdaki verilere göre oranı kaçtır?
A2
A) 15 B) 30 C) 45 D) 60 E) 75
1 4 3
A) B) 1 C) D) E) 2
2 3 2
2. C y=x+3
y
a
6.
b y
B
D C
D

x
O 2 x
O
–2 A
A B

Yukarıdaki verilere göre, a + b toplamı kaç dere- Birim karelere bölünerek verilmiş analitik düz-
cedir? lemde ABCD dörtgeninin alanı kaç birim kare-
A) 20 B) 135 C) 150 D) 165 E) 180 dir?

A) 24 B) 26 C) 28 D) 30 E) 36
3. Köşe koordinatları A(1, 1), B(9, 1), C(4, 5), D(2, 5)

7.
olan yamukta AC + AB toplamı kaçtır? y
P(3, 2)
A) 5 B) 8 C) 12 D) 13 E) 15
D C

x
O A B
4. Köşe koordinatları A(x, 1), B(10, 4), C(5, 4), D(2, 3) Şekilde ABCD kare ve P(3, 2) ise OBCD dik
olan yamukta 6AC@ köşegen uzunluğu kaç birim- yamuğunun alanı kaç birim karedir?
dir? 54 63 72 81
A) B) C) D) E) 4
25 25 25 25
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8
122
8. y=x+1 11. D C ABCD dik yamuk
y
6DC@ = 6AD@
6AD@ = 6AB@
D C

x
AD = x cm

x
A O B A B
y=5–x
Yukarıdaki verilere göre, AD, CB iç çarpımı aşa-
Şekildeki verilere göre ABCD yamuğunun alanı ğıdakilerden hangisine eşittir?
kaç birim karedir?
A) x B) –x C) –2x D) x2 E) –x2
A) 24 B) 25 C) 35 D) 36 E) 48
9. y 12. ABCD yamuk

D K C
6AB@ // 6CD@
x
5 L F KL = x
y
3 KE = y
y=k

x A E B
–3 O 5
E, F, K ve L bulundukları kenarların orta noktala-
rı ise FK nün x ve y türünden eşiti aşağıdakiler-
Şekilde taralı alan 12 birim kare ise k kaçtır? den hangisidir?
1 3 5 x+ y
A) B) 1 C) D) 2 E) A) x + y B) x − y C)
2 2 2 2
x− y
D) E) 2 x + y
2
10. ABCD dik yamuk 13. D a C

ABCD yamuk
D 1 C
6AB@ // 6DC@ b 6AB@ // 6CD@
1 E
E 6DC@ = 6AD@ AB = 2 DC
6AD@ = 6AB@ EA = 3 ED
2
DC = ED = 1 cm DC = a
A B
EA = 2 cm DE = b
A 4 B
AB = 4 cm Yukarıdaki verilere göre, DB nün a ve b türün-
den eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
Yukarıdaki verilere göre, EC, EB iç çarpımının
eşiti kaçtır? A) 2 a + b B) a + 2 b C) 2 a + 4 b
D) 4 a + 2 b E) 4 ^ a + b h
A) –4 B) –2 C) 0 D) 2 E) 4
1.C 2.E 3.D 4.C 5.B 6.E 7.B 8.B 9.D 10.D 11.E 12.B 13.C
123
TEST 6 : DÖNÜŞÜMLERLE YAMUK
1. Köşe koordinatları A(2, 2), B(8, 2), C(6, 6), D(4, 6) 4.

D C
olan ABCD yamuğunun orta tabanın orta noktasının
x eksenine göre yansıması E(x, y) dir.
D C
A B
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A B

yamuğu u = (x, y) vektörü doğrultusunda ötelenerek
A'B'C'D' yamuğu elde ediliyor.
A) 3 B) 6 C) 9 D) 12 E) 15
2. 7ABA // 7CDA olarak şekilde verilen ABCD yamuğunun

köşe koordinatları A(1, 2), B(10, 5), C(5, a), D(2, 6)'dır.
ABCD yamuğu orijin etrafında 90° döndürüldüğünde

C noktasına karşılık gelen C' noktasının koordi-
natları toplamı kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2 5. Analitik düzlemde A(2, 2) noktasının y eksenine göre

simetriği B noktası, B noktasının (–3, 0) noktasına göre
simetriği C noktası, C noktasının y eksenine göre
simetriği D noktasıdır.
Buna göre ABCD dörtgeninin alanı kaç br2 dir?
A) 18 B) 20 C) 21 D) 22 E) 24
3.
y
D C
A B
x 6. 7ABA // 7CDA olarak şekilde verilen bir ABCD yamuğu
O
AC doğrultusunda ötelendiğinde A'B'C'D' yamuğu
elde edilir.
ABCD yamuğunun orijin etrafında pozitif yönde120°
döndürülmesiyle elde edilen A'B'C'D' yamuğunda Buna göre, C noktasının apsisi ile A' noktasının
A'C' kaçtır? apsisi arasındaki fark kaç br'dir?
A) 3 B) 11 C) 13 D) 2 11 E) 2 13 A) 4 B) 2 C) 1 D) 0 E) –1
124
7. y 10. y
C B C C B
D B
x
A O A
x
O
A
OABC ve A'O'C'B' yamukları için:
I. A'O'C'B' yamuğu, OABC yamuğunun y eksenine
ABCD yamuğu BC doğrultusunda öteleniyor.
göre yansımasıdır.
Oluşan yeni yamukta D noktasına karşılık gelen
II. A'O'C'B' yamuğu, OABC yamuğunun x eksenine
noktanın koordinatları çarpımı kaçtır?
göre yansımasının orijine göre yansımasıdır.
A) –4 B) –2 C) 0 D) 2 E) 4 III. A'O'C'B' yamuğu, OABC yamuğunun orijine göre
yansımasının x eksenine göre yansımasıdır.
Yukarıda verilen önermelerden hangisi veya

hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
8. y OC = 15 br D) II ve III E) I, II ve III
CB = 16 br
C 16 B
OA = 31 br 11. Analitik düzlemde verilen bir ABCD yamuğunun
15
W h = 50°
m ÔAB alanı 10 br2 dir.
50°
x
O 31 A
ABCD yamuğunun dış bölgesindeki bir nokta-
dan k = 4 oranlı homotetiğinin alanı kaç br2 dir?
Analitik düzlemde verilen OABC yamuğu orijin etra-
fında pozitif yönde 10° döndürüldüğünde 7OCA kena- A) 200 B) 160 C) 80 D) 40 E) 10
rı ile y ekseni arasındaki açı kaç derece olur?
A) 80 B) 50 C) 30 D) 10 E) 0 12. y ABCD yamuk

C 10 B
7ABA // 7CDA
D AD = 5 2 br
BC = 10 br
5 2
45°
W h = 45°
m ^BAD

A
9. Köşelerinin koordinatları O(0, 0), A(6, 0), B(4, 4), x

C(0, m) olan OABC dik yamuğunun 7ACA köşege-
Yukarıdaki verilere göre, ABCD yamuğunun A(–1, –2)
ninin orta noktasının B noktasına göre simetriği-
merkezli ve k = 2 oranlı homotetiği A'B'C'D' yamuğudur.
nin koordinatları toplamı kaçtır?
%
Buna göre, m (A'B'C') = α kaç derecedir?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
A) 30 B) 45 C) 60 D) 75 E) 90
1.A 2.A 3.C 4.C 5.E 6.D 7.A 8.E 9.D 10.E 11.B 12.A
125
TEST 7 : YAMUK KARMA - I
1. D y C ABCD yamuk 4. D 8 C
ABCD yamuk
α 130° 6AB@ // 6CD@ 6AB@ // 6CD@
m ^BCD h = 130°
z % 20
E DE = EA
6BE@ açıortay
x–y=z

A x B
DC = 8 cm
Yukarıdaki verilere göre m ^W
A x B
Dh = a
akaç derecedir? BC = 20 cm
A) 100 B) 110 C) 120 D) 130 E) 135
A) 9 B) 10 C) 12 D) 15 E) 18
2. D C ABCD ikizkenar
5. 5
ABCD dik yamuk
yamuk D C
6AB@ // 6CD@
6DC@ = 6AD@
E
AD = BC = DC 5 x 6AD@ = 6AB@
EB = EC DC = AD = 5 cm
A B
6AE@ = 6BC@
A 10 B
AB = 10 cm
Yukarıdaki verilere göre, a + b toplamı kaç dere-

cedir? Yukarıdaki verilere göre, BC = x kaç cm'dir?
A) 90 B) 108 C) 117 D) 126 E) 135 A) 4 2 B) 5 2 C) 6 D) 6 2 E) 8
3. D F C ABCD yamuk 6. D 4 C
ABCD yamuk
6AB@ // 6CD@ 6AB@ // 6CD@

6 x 8 DF = FC 12 6CA@ açıortay
AE = EB DC = 4 cm
50° 40°
A B BC = 12 cm
A E B AD = 6 cm
BC = 8 cm
m ÊAD h = 50° Alan ÂDC h

% &

Yukarıdaki verilere göre, & oranı aşağı-
m ÊBC h = 40°
% Alan ÂBC h
dakilerden hangisine eşittir?
Yukarıdaki verilere göre, EF = x kaç cm'dir?
A) 10 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5 1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
2 3 4 6 9
126
7. D x C ABCD dik yamuk 10.
y C

8 6CD@ = 6AB@

E 6AD@ = 6AB@
4
5 6AE@ = 6BC@
EB = 5 cm D
–4 x
A 13 B A O B
EC = 8 cm
AB = 13 cm x= –3 x=4
Yukarıdaki verilere göre, DC = x kaç cm'dir?

Analitik düzlemde verilen ABCD dik yamuğunun
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 alanı kaç birim karedir?
63 61 53 45 39
A) B) C) D) E)
2 2 2 2 2
8. D C
ABCD yamuk 11. D C ABCD dik yamuk
8
6AB@ // 6DC@ 6DC@ = 6AD@
6DE@ açıortay
x
6AD@ = 6AB@
5

16 E
3
E 6DE@ = 6CB@ DC = 8 cm

A B
6AD@ = 6AE@ AD = 16 cm
AE = 3 cm A 20 B
AB = 20 cm
DE = 5 cm BE = EC
Yukarıdaki verilere göre, CE = x kaç cm'dir?
7 15 17 9
A) B) C) 4 D) E) Yukarıdaki verilere göre, AE, AC iç çarpımının
2 4 4 2
eşiti kaçtır?
A) 160 B) 180 C) 200 D) 220 E) 240
9. y
y=2x 12. ABCD yamuk
D C
8
6AB@ // 6DC@
C B
E F
O x
A D A B
Yukarıdaki verilere göre, E noktası 6AC@ köşege-

ninin, F noktası 6BD@ köşegeninin orta noktası
Analitik düzlemde verilen OABC dikdörtgeninin
ise AB + AD + CB + CD nin eşiti aşağıdakilerden
çevresi 12 birim ise ODBC yamuğunun alanı kaç
hangisidir?
birim karedir?
A) EF B) 2 EF C) 3 EF D) 4 EF E) 5 EF
A) 8 B) 10 C) 12 D) 16 E) 18
1.A 2.D 3.E 4.C 5.B 6.B 7.D 8.B 9.C 10.A 11.E 12.D
127
TEST 8 : YAMUK KARMA - II
1. D C ABCD yamuk 4. 6AB@ // 6DC@

D C
x
6AB@ // 6DC@ [DH] ⊥ [AB]
AD = DC AD = BC
4
DH = 4 cm
65° 6AC@ = 6BC@
m ÂBC h = 65°
A B % HB = 5 cm

A H 5 B
Yukarıdaki verilere göre, m ÂDC h = x kaç derece-
%

dir?
Yukarıdaki verilere göre Alan(ABCD) kaç cm2
A) 110 B) 115 C) 120 D) 130 E) 140 dir?

A) 10 B 20 C) 25 D) 30 E) 40
5. D 4 C 6AB@ // 6DC@
2. D 5 C ABCD yamuk
AD = BC
6AB@ // 6CD@
118° E
8 6AC@ = 6BD@
DC = 5 cm
DC = 4 cm
BC = 8 cm
56°
m ÂDC h = 118°
% AB = 12 cm
A x B A 12 B

m ÂBC h = 56°
%

Yukarıdaki verilere göre AB = x kaç cm'dir? Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2 dir?
A) 10 B) 12 C) 13 D) 14 E) 16 A) 48 B) 56 C) 60 D) 64 E) 72
3. D 8 C ABCD yamuk
6AB@ // 6CD@
12 6. D 4 C ABCD dik yamuk
5
AB = 21 cm
6AB@ = 6AD@
BC = 12 cm
A 21 B
6AD@ = 6DC@
DC = 8 cm
6AC@ = 6BC@
AD = 5 cm A x B
DC = 4 cm
Yukarıdaki verilere göre, yamuğun yüksekliği
kaç cm'dir?
50 55 59 60 Alan(ABCD) = 51 cm2 ise AB = x kaç cm'dir?
A) B) C) D) E) 5
13 13 13 13
A) 8 B) 9 C) 10 D) 12 E) 13
128
7. D 2x – 4 F x – 1 C
ABCD yamuk 10. D 4 C ABCD dik yamuk
[AB] // [DC] E 6AB@ = 6AD@
EB = 8 cm 8 6AD@ = 6DC@
AE = 10 cm 6AE@ = 6BC@
A 10 E 8 B FC = (x – 1) cm A 10 B DC = 4 cm
DF = (2x – 4) cm AD = 8 cm
Alan (AEFD) 4 AB = 10 cm
=
Alan (EBCF) 3
Yukarıdaki verilere göre, Alan ÂBE h kaç cm2 dir?

Yukarıdaki verilere göre x kaç cm'dir? &

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 A) 40 B) 32 C) 30 D) 28 E) 24
11. D 6 C ABCD dik yamuk
8. ABCD yamuk CE = EB
D 5 C
6AB@ // 6DC@ DC = AD = 6 cm
x E
F 3 E 8 6CE@ ve 6BE@ açıortay y AB = 10 cm

FE = 3 cm 10 B
A
A x B DC = 5 cm
BC = 8 cm Yukarıdaki verilere göre, x, y iç çarpımının eşiti
kaçtır?
A) 66 B) 60 C) 56 D) 54 E) 50
A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6
12. D 6 C ABCD ikizkenar yamuk
9. D C ABCD yamuk 6AB@ // 6DC@
6AB@ // 6CD@ 13 E 13 AD = BC = 13 cm
20 BE = 6EC@
DC = 6 cm
E
F 3 DC = 2 AB
x AB = 16 cm
DF = 20 cm A 16 B
A B

Yukarıdaki verilere göre BD, AC iç çarpımının
Yukarıdaki verilere göre, BF = x kaç cm'dir? eşiti kaçtır?
A) 12 B) 14 C) 15 D) 16 E) 18
A) –25 B) –23 C) 0 D) 23 E) 25
1.D 2.C 3.D 4.B 5.D 6.E 7C 8.B 9.A 10.E 11.A 12.D
129
TEST 9 : YAMUK KARMA - III
1. ABCD yamuk 4. D 2 C ABCD dik yamuk

D 6 C
6AB@ // 6CD@ 6AB@ // 6EF@ // 6DC@

8 x 10 DC = 6 cm DC = 2 cm
4
E F E F
AD = 8 cm EF = 4 cm
BC = 10 cm AB = 5 cm
A 14 B
AB = 14 cm
A 5 B
6AE@, 6BF@, 6CF@, 6DE@ açıortay ise EF = x kaç cm'dir? Alan ÊFCD h
Yukarıdaki verilere göre, oranı kaç-
Alan ÂBFE h
1 3 5 tır?
A) B) 1 C) D) 2 E)
2 2 2
1 2 3 4 4
A) B) C) D) E)
3 3 5 9 3

5. D 6 C ABCD yamuk
6AB@ // 6DC@
2. D 3 F 3 C ABCD yamuk F E EB = CE
2
x DC = 6 cm
6AB@ // 6DC@
EF = 2 cm
AE = EB A 9 B
AB = 9 cm
m ^X
D h + m ^X
C h = 270°
7

Yukarıdaki verilere göre, AF = x kaç cm'dir?
DF = FC = 3 cm
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
A E B EF = 7 cm

A) 20 B) 19 C) 18 D) 17 E) 16
6. L
D
C
K
3. D z C ABCD yamuk A B
6AB@ // 6DC@
t y
^x − zh = y 2 + t 2 ABCD ikizkenar yamuk
2

AD = BC , 6AB@ // 6CD@, DK = KC , 6AL@ = 6BL@,
6AL@ açıortay, Alan ÂBLh = 18 3 cm2 dir.

A x B &

Yukarıdaki verilere göre, m ^W

D h + m ^W
C h toplamı Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2
kaç derecedir? dir?
A) 240 B) 270 C) 300 D) 315 E) 330 A) 15 3 B) 16 3 C) 18 3 D) 20 3 E) 24 3
130
6AB@ // 6DC@ 6AB@ // 6DC@
5
12 8
E 6AD@ = 6DE@ 4 AD = 4 cm
CE = EB AB = 8cm
AD = 12 cm A 8 B
BC = 5 cm
A B
DE = 8 cm
DC = 6 cm
Yukarıdaki verilere göre, DA, DC nin eşiti kaç-
dir?
tır?
A) 144 B) 124 C) 108 D) 96 E) 64
9 11 13 15 17
A) B) C) D) E)
2 2 2 2 2
8. C ABCD dik yamuk

[AD] ⊥ [AB]
[AB] ⊥ [BC]
F yamuk
D 12
6AB@ // 6CD@
[EF] ⊥ [CD] 4 4
x
5
AD = AE = 5 cm AD = DC = BC = 4 cm
A 5 E 12 B
A 6 B AB = 6 cm
EB = BC = 12 cm Yukarıdaki verilere göre, Yukarıdaki verilere göre, DA, CB nin eşiti kaçtır?
EF = x kaç cm dir?
A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20
5 2 12 5 60 2 5 2 60 2
A) B) C) D) E)
12 5 13 13 5
12. D 5 C ABCD dik yamuk,

9. D C ABCD ikizkenar 6AB@ = 6AD@
yamuk 6AD@ = 6DB@
x
m ^DCA h = m ÂCB h
[AB] // [CD] % %

6AD@ = 6BD@ AB 13
= ve
AC 10
m ÂBD h = m ^CBD h
A B % % A B

AD = BC DC = 5 cm
AB
Yukarıdaki verilere göre, oranı kaçtır? Yukarıdaki verilere göre, AD = x kaç cm'dir?
BC
A) 3 B) 2 C) 3 D) 2 E) 1 A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 15
1.B 2.A 3.B 4.E 5.C 6.D 7D 8.C 9.B 10.D 11.B 12.C
131
TEST 10 : YAMUK KARMA - IV
1. D C ABCD yamuk 4. y y=x OABC yamuk

6AB@ // 6DC@
6OA@ // 6BC@
124°

AB = DC + AD
6BD@ açıortay
m ÂDC h = 124°
% E
m ÔCB h = x
%
a
C B
m ÂDB h = y
A B x %
y
O x
Yukarıdaki verilere göre, m ÂBC h = a kaç dere-
% D A

y+ 3x = 4
cedir?
A) 56 B) 58 C) 60 D) 62 E) 64 Yukarıdaki verilere göre, x – y farkı kaç derece-

dir?
A) 75 B) 70 C) 65 D) 60 E) 45
2. F E ABCD yamuk
6AB@ // 6CD@

D
a 6AE@ // 6DF@
C
A, C
A, C,, EE doğrusal
6AC@ = 6BC@
m ^FDC h = a
b %
A B 5. D C ABCD yamuk
m ÂBC h = b
%
6AB@ // 6CD@
5
AE = ED
Yukarıdaki verilere göre, aşağıdakilerden hangi- E F
K DK = 5 cm
si doğrudur?
EF = 13 cm
A) a + b = 60° B) a + b = 75°
A B

C) a + b = 90° D) a + b = 120°
E) a + b = 135° Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2
dir?
A) 45 B) 50 C) 65 D) 90 E) 130
3. D x C ABCD yamuk
AB = BD = x + y
y
6AB@ // 6DC@
6. D C ABCD yamuk
a
DC = x 6
48° x
F
[AB] // [DC]
A x+y B
AD = y [DF] ⊥ [AD]
10
m ÂBD h = 48°
% [EF] ⊥ [AB]

Yukarıdaki verilere göre, m ^DBC h = a kaç dere-

% A E 6 B CF = EB = 6 cm

cedir? BF = 10 cm
Yukarıdaki verilere göre, DF = x kaç cm'dir?
A) 9 B) 10 C) 12 D) 15 E) 18
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
132
7. D 10 C ABCD dik yamuk 10. D 2 C [DC] ⊥ [AD]
6AB@ = 6AD@ [AD] ⊥ [AB]
6AD@ = 6DC@
16 34
K F
[KF] orta taban
DC = 10 cm DC = 2 cm
A x B AD = 16 cm A E B AB = 4 cm
BC = 34 cm
Alan (ABCD)
Yukarıdaki verilere göre, AB = x kaç cm'dir? Yukarıdaki verilere göre, oranı kaç-
3
tır? Alan (KEF)
A) 38 B) 40 C) 42 D) 45 E) 48
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
8. y
11. D 4 C ABCD yamuk
D C
6AB@ // 6DC@
8 10 DC = 4 cm
x
O AD = 8 cm
A B BC = 10 cm
A 16 B AB = 16 cm
Analitik düzlemde verilen ABCD yamuğunun
orta tabanının uzunluğu kaç cm'dir? Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2
11 13 dir?
A) 5 B) C) 6 D) E) 7
2 2
A) 15 7 B) 18 7 C) 20 7 D) 25 7 E) 30 7
9. D C ABCD dik yamuk 12. D C ABCD yamuk

6AB@ = 6BC@ 6AB@ // 6DC@
4 2
6BC@ = 6DC@
20 AD = BC
m ^DBA h = 15°
45° AB = 8 cm %

A 8 B 15°
AD = 5 2 cm A B BD = 20 cm
m ^BAD h = 45°
%
Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2 dir?
dir? A) 50 B) 75 C) 100 D) 125 E) 150
A) 22 B) 24 C) 26 D) 30 E) 36
1.D 2.C 3.A 4.A 5.C 6.E 7B 8.D 9.B 10.B 11.D 12.C
133
TEST 11 : YAMUK KARMA - V
1. D 8 C ABCD yamuk 4. ABCD dik yamuk

D 4 C
6DC@ = 6AD@
6AB@ // 6DC@
12 m ^DAB h = 76°
% 15 6AD@ = 6AB@
m ÂBC h = 52°
% DC = 4 cm
76° 52°
A x B DC = 8 cm BC = 15 cm
A 13 B
AD = 12 cm AB = 13 cm
Yukarıdaki verilere göre, AB = x kaç cm'dir? Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) kaç cm2
A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20 dir?
A) 96 B) 98 C) 100 D) 102 E) 108
5. E ABCD yamuk
2. D C ABCD dik yamuk 45° [AB] // [DC]

13 6AB@ = 6AD@ D
A, D, E doğrusal
6AD@ = 6DC@
AE = 12 cm
DC = AD A C
EC = 9 cm
A 17 B
AB = 17 cm B
CB = 13 cm
Yukarıdaki verilere göre, Alan(BCED) kaç cm2
Yukarıdaki verilere göre, Alan(ABCD) en çok kaç dir?
cm2 dir?
A) 120 B) 130 C) 135 D) 150 E) 165
A) 174 B) 150 C) 125 D) 55 E) 39
6. D C ABCD yamuk
3. D C ABCD yamuk
6AB@ // 6CD@

8
CE = EB
x K 8 6DF@ ve 6CE@
6EF@ // 6AD@
E açıortay

A ^BEF h = 5 cm 2
& A 5 E F 6 B AE = 5 cm

5
A ^CDE h = 8 cm 2
& BF = 6 cm
A F B
BC = 8 cm
Yukarıdaki verilere göre, AD = x kaç cm'dir?
dir?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
A) 36 B) 39 C) 42 D) 48 E) 52
134
7. D C ABCD yamuk 10. D C ABCD ikizkenar
x
6AB@ // 6DC@ 106° E
yamuk
E 6AE@ = 6BC@ 6AB@ // 6CD@
AD = DE = BC x AD = BC
y AB = AE
DC = CE A B
A B
m ÂEC h = 106°
%

Yukarıdaki verilere göre, m ^DAE h = x kaç derece-
Yukarıdaki verilere göre, x – y farkı kaç derece- %

dir? dir?
A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E) 24 A) 32 B) 34 C) 36 D) 40 E) 42
11. D x C ABCD dik yamuk

6AB@ = 6AD@
8. ABCD ikizkenar
5 6AD@ = 6DC@
D 7 C E
yamuk AE = ED
AB = 4 cm
6AB@ // 6DC@
15 15 A 4 B
x BC = 5 cm
AD = BC = 15 cm

DC = 7 cm
A 25 B Yukarıdaki verilere göre, DC = x kaç cm'dir?
AB = 25 cm
A) 1 B) 1,5 C) 2 D) 2,5 E) 3
Yukarıdaki verilere göre, AC = x kaç cm'dir?
A) 15 B) 18 C) 20 D) 24 E) 25
12. y D
y=x–2
3
C
9. D C ABCD dik yamuk –3 x
6AB@ = 6AD@
A O B

6AD@ = 6DC@ x=4
F
EF = BF = CF
Grafiğe göre aşağıdakilerden kaçı doğrudur?
E Alan(ABCD) = 72 cm2
I. ABCD dörtgeni bir yamuktur.

A B
II. D noktasının koordinatları (4,6) dır.
Yukarıdaki verilere göre, AB + DC toplamı kaç- III. Alan(ABCD) = 23 br2 dir.

tır? IV. Çevre(ABCD) = 17 br'dir.
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 12
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
1.E 2.A 3.E 4.D 5.D 6C 7C 8.C 9.E 10.E 11.A 12.B
135
DİĞER KİTAPLARIMIZ
1. Düzlemde Vektörler - Noktanın Analitik İncelenmesi - Doğrunun Analitik İncelenmesi
2. Doğruda ve Üçgende Açılar - Kenar Açı Bağıntıları
3. Açıortay - Kenarortay - Yükseklik
4. Üçgende Benzerlik
N GE NİŞ
5. Üçgende Alan
E
ÇAPLI
MA
6. Dönüşümlerle Geometri
ÇAL IŞ
7. Özel Üçgenler
8. Paralelkenar - Dikdörtgen
9. Eşkenar Dörtgen - Kare - Deltoid
10. Çokgenler - Beşgen - Altıgen
11. Çember
12. Konikler
13. Katı Cisimler
14. Uzay Geometri
136

Dortgenler - Yamuk PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Dortgenler - Yamuk PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Gelecek için hazırlanan vatan evlâtlarına, hiçbir güçlük karşısında yılmayarak tam bir sabır ve metanetle

çalışmalarını ve öğrenim gören çocuklarımızın ana ve babalarına da yavrularının öğreniminin tamamlanması

kısmı herhangi bir yöntemle basılamaz, yayınlanamaz, bilgisayarda depolanamaz,

çoğaltılamaz ve dağıtım yapılamaz.

BU KİTAP, MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI TALİM VE TERBİYE KURULU BAŞKANLIĞI’NIN

Tevfik GÖRGÜN, Halil KIRKDEVELİ, Ahmet YAFA, Burak KIRKDEVELİ,

Emine HABİBOĞLU ve Müjgan ŞİMŞEK’e katkılarından dolayı teşekkür ederiz.

Her zaman ‘‘kolay sorular’’ın karşınıza çıkması dileğiyle...

şekli koordinat düzlemine yerleştirerek soruya vektörel ya da analitik açıdan da bakabilecektir.

Öğrenmeyi kolaylaştırmak amacıyla kitabımızda şu bölümler yer aldı:

Özet: Konunun genelini kapsayan temel bilgiler

Hayata farklı pencerelerden bakmanız dileğiyle...

A. Dörtgenlerin Açı Özellikleri .................................................................................................................................. 9

I. Sentetik Yaklaşım ...................................................................................................................................... 10

II. Analitik Yaklaşım ...................................................................................................................................... 17

III. Vektörel Yaklaşım .................................................................................................................................... 18

B. Dörtgenlerin Uzunluk Özellikleri .......................................................................................................................... 19

I. Sentetik Yaklaşım ...................................................................................................................................... 20

II. Analitik Yaklaşım ...................................................................................................................................... 27

III. Vektörel Yaklaşım .................................................................................................................................... 29

C. Dörtgenlerin Alan Özellikleri ................................................................................................................................ 31

I. Sentetik Yaklaşım ...................................................................................................................................... 33

II. Analitik Yaklaşım ...................................................................................................................................... 43

III. Vektörel Yaklaşım .................................................................................................................................... 45

Dönüşümlerle Geometri Özeti ............................................................................................................................ 47

D. Dönüşümlerle Dörtgen ........................................................................................................................................ 49

E. Dörtgenlerin Sınıflandırılması ............................................................................................................................. 51

Test 1 : Dörtgende Açılar (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) ........................................................................ 52

Test 2 : Dörtgende Uzunluk (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) .................................................................... 54

Test 3 : Dörtgende Alan (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) ......................................................................... 56

Test 4 : Sentetik Dörtgen (Açı, Uzunluk, Alan) ................................................................................................... 58

Test 5 : Analitik Dörtgen (Açı, Uzunluk, Alan) ..................................................................................................... 60

Test 6 : Vektörel Dörtgen (Açı, Uzunluk, Alan) ................................................................................................... 62

Test 7 : Dönüşümlerle Dörtgen ........................................................................................................................... 64

Test 8 : Dörtgenler Karma – I ............................................................................................................................. 66

Test 9 : Dörtgenler Karma – II ............................................................................................................................ 68

Test 10 : Dörtgenler Karma – III .......................................................................................................................... 70

A. Yamukta Açı Özellikleri........................................................................................................................................ 73

Yamukta Açı (Sentetik Yaklaşım) ....................................................................................................................... 74

B. Yamukta Uzunluk Özellikleri ............................................................................................................................... 76

I. Sentetik Yaklaşım ...................................................................................................................................... 77

II. Vektörel Yaklaşım ..................................................................................................................................... 96

III. AnalitikYaklaşım ...................................................................................................................................... 97

C. Yamukta Alan Özellikleri ..................................................................................................................................... 99

I. Sentetik Yaklaşım ...................................................................................................................................... 100

II. Analitik Yaklaşım ...................................................................................................................................... 109

III. Vektörel Yaklaşım .................................................................................................................................... 110

D. Dönüşümlerle Yamuk ......................................................................................................................................... 111

Test 1 : Yamukta Açılar (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) .......................................................................... 114

Test 2 : Yamukta Uzunluk (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) ...................................................................... 116

Test 3 : Yamukta Alan (Sentetik, Analitik, Vektörel Yaklaşım) ............................................................................ 118

Test 4 : Sentetik Yamuk (Açı, Uzunluk, Alan) ..................................................................................................... 120

Test 5 : Analitik ve Vektörel Yamuk (Açı, Uzunluk, Alan) .................................................................................... 122

Test 6 : Dönüşümlerle Yamuk ............................................................................................................................ 124

Test 7 : Yamuk Karma – I .................................................................................................................................. 126

Test 8 : Yamuk Karma – II ................................................................................................................................. 128

Test 9 : Yamuk Karma – III ................................................................................................................................ 130

Test 10 : Yamuk Karma – IV .............................................................................................................................. 132

Test 11 : Yamuk Karma – V ............................................................................................................................... 134

Dörtgenin temel elemanları açı, köşe ve kenardır.

Yukarıdaki dörtgenlerde [EF] orta tabandır.

I. Sentetik Yaklaşım II. Vektörel Yaklaşım

İki vektör arasındaki açı, Öklid iç çarpım yöntemiyle