7: Smaak

dinsdag 11 april 2023 13:11

7.1: Inleiding
7.2: Perifeer sensorieel apparaat
- Smaakknoppen met 50-100 smaakreceptorcellen (met 5 basissmaken, soms selectief, soms brede tuning)
- Convergentie van verschillende smaakreceptorcellen op de gustatieve afferenten
- Papillen op de tong: groepen smaakknoppen
- Signaaltransductie
○ Zout: ENaC (staan altijd open, maar depolariseert de cel dus bij veel zout) + (als veel: ook zuur en bitter actief)
○ Zuur: protonen via Otop1-kanalen --> calciumkanalen openen, dus vrijzetting van serotonine
○ Zoet: T1R2 en 3 --> PLC, dus IP3 gevormd en calcium vrijgezet (lage bindingsaffiniteit)
○ Umami: T1R1 en 3 --> idem
○ Bitter: T2R --> idem (hoge bindingsaffiniteit)

7.3: Centrale gustatieve banen

- Verloop
○ Craniale zenuwen: VII, IX, X naar hersenstam
○ Bewust: via NTS naar VPM-kern in de thalamus en uiteindelijk naar insulo-operculaire primaire gustatieve cortex (bewuste perceptie en
discriminatie)
○ Reflex: van NTS naar centra in de hersenstam voor slikken, speeksel, braken…
○ Gedrag: verbindingen naar hypothalamus voor eetgedrag en verzadiging
- Codering
○ Via labeled lines bij knaagdieren, maar niet bij ons waarschijnlijk
○ Vooral populatiecodering
- Projecties naar hogere orde, bv OFC
○ Orbitofrontale cortex (ook visuele en olfactieve input) --> multimodale reactie
○ Vanuit hypothalamus ook motivationele input naar OFC
○ Ook belangrijk voor smaaksensatie (subjectieve aangenaamheid)
○ Single trial learning mogelijk (bv na braken)

Neuro Page 1