You are on page 1of 59

NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Đại học Quốc Gia TP. Hồ Chí Minh


Trường Đại học Bách Khoa
Khoa Kỹ thuật Hóa học

Nhiễm độc
từ phân bón nông nghiệp
Nhóm 7
GVHD: TS. Phan Nguyễn Quỳnh Anh
TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 1 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

DANH SÁCH THÀNH VIÊN NHÓM 7

NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO TRƯƠNG HIẾU TÀI DƯƠNG THỊ PHƯƠNG THANH
1915189 1910508 1915082

NGUYỄN THỊ HỒNG THẮM PHẠM NGỌC THẢO


1915212 1915197

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 2 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

NỘI DUNG THUYẾT TRÌNH

01 TỔNG QUAN VỀ PHÂN BÓN

02 PHÂN LOẠI PHÂN BÓN

03 CÁC DẤU HIỆU VÀ BIỆN PHÁP

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 3 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

TỔNG QUAN VỀ PHÂN BÓN


Bạn biết gì về phân bón?

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 4 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Phân bón là gì?

Phân bón là sản phẩm có chức năng cung cấp chất dinh
dưỡng cho cây trồng hoặc có tác dụng cải tạo đất để tăng năng
suất, chất lượng cây trồng.

01
TỔNG QUAN
VỀ
PHÂN BÓN

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 5 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Thành phần của phân bón


Yếu tố dinh dưỡng vô cơ:
❖ Nhóm đa lượng: là chất dinh dưỡng chính mà cây trồng sử dụng một lượng lớn
để phục vụ cho quá trình sinh trưởng và phát triển, gồm có 3 nguyên tố dinh
dưỡng: Đạm (N) tính bằng N tổng số; Lân (P) tính bằng P2O5 hữu hiệu; Kali (K)
tính bằng K2O hữu hiệu.
❖ Nhóm trung lượng: gồm có canxi (được tính bằng Ca hoặc CaO), Magiê (được
tính bằng Mg hoặc MgO), lưu huỳnh (được tính bằng S) và Silic (được tính bằng
Si hoặc SiO2 hoà tan) dạng dễ tiêu cây trồng có thể dễ dàng hấp thu được.
❖ Nhóm vi lượng: gồm có Bo, Coban, Đồng (được tính bằng Cu hoặc CuO), Sắt,
Mangan (được tính bằng Mn hoặc MnO), Molipđen và Kẽm (được tính bằng Zn
01 hoặc ZnO) dạng dễ tiêu cây trồng có thể dễ dàng hấp thu được.
TỔNG QUAN Yếu tố dinh dưỡng hữu cơ:
❖ Bao gồm các thành phần: chất hữu cơ, axit amin, vitamin, axit humic, axit fulvic,…
VỀ Yếu tố vi sinh vật:
❖ Bao gồm các Vi sinh vật có lợi như VSV cố định đạm, phân giải lân, phân giải
PHÂN BÓN xenlulo…

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 6 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Vì sao phải bón phân cho cây trồng

Phân bón là yếu tố không thể thiếu trong trồng trọt:
❖ Phân bón cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho sự sinh
trưởng, phát triển của cây trồng.
❖ Đồng thời, cải thiện tính chất của đất trồng: làm tăng độ phì

01 nhiêu, tơi xốp; tăng khả năng giữ nước, thoát nước; tăng khả
TỔNG QUAN năng giữ chất dinh dưỡng của đất.
VỀ ❖ Ngoài ra, phân bón còn cải thiện hệ vi sinh vật có lợi, ngăn
PHÂN BÓN ngừa các sinh vật có hại trong đất, bảo vệ đất trồng.

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 7 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Thực trạng phát triển TRÊN THẾ GIỚI

Bản đồ thể hiện lượng phân bón sử dụng trên một ha đất trồng trọt
năm 2020

01
TỔNG QUAN
VỀ
PHÂN BÓN
(Nguồn: Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc)
TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 8 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Thực trạng phát triển TẠI VIỆT NAM

Ở Việt Nam có 841 cơ sở sản xuất phân bón với 24491 sản
phẩm được công nhận lưu hành, tuy nhiên, đa phần là phân
hoá học.

01
TỔNG QUAN
VỀ
PHÂN BÓN
Lượng tiêu thụ phân hóa học tại Việt Nam ngày một tăng cao qua mỗi năm

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 9 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Thực trạng phát triển TẠI VIỆT NAM

01
TỔNG QUAN
VỀ
PHÂN BÓN
Top 10 thị trường Việt Nam nhập khẩu phân bón nhiều nhất năm 2020

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 10 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Tác hại
Lạm dụng phân bón làm ảnh hưởng đến chất lượng đất:

01
TỔNG QUAN
VỀ
PHÂN BÓN

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 11 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Tác hại
Ảnh hưởng đến nguồn nước:

01
TỔNG QUAN
VỀ
PHÂN BÓN

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 12 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Tác hại
Ảnh hưởng đến thực vật và hệ sinh thái:

01
TỔNG QUAN
VỀ
PHÂN BÓN

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 13 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Tác hại
Ảnh hưởng đến sức khoẻ con người:
Lạm dụng phân bón quá nhiều sẽ khiến tồn dư chất độc hại trên
nông sản. Nếu không rửa sạch trước khi chế biến thì lượng chất hóa học
này sẽ dần ngấm và tích tụ trong cơ thể chúng ta.
Một số trường hợp sẽ gây ra ngộ độc thực phẩm, hình thành nên
một số loại ung thư và nặng nhất là dẫn đến tử vong nếu dùng quá nhiều
nông sản có chứa chất hóa học độc hại.

01
TỔNG QUAN
VỀ
PHÂN BÓN

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 14 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Tác hại
Ảnh hưởng đến sức khoẻ con người:
❖ Phân bón có chứa các kim loại nặng như thủy ngân, chì, cadmium,
uranium có thể gây rối loạn chức năng thận, phổi, gan và dẫn đến ung
thư.
❖ Tiếp xúc với Ammonium Nitrate (NH₄NO₃) có thể gây ra các vấn đề
sức khỏe khác như kích ứng mắt và da, gây cảm giác nóng rát. Phơi
nhiễm qua đường hô hấp có thể gây kích ứng mũi, cổ họng và phổi.
❖ Kali clorua cản trở các xung thần kinh và làm gián đoạn hầu hết các
01 chức năng của cơ thể, chủ yếu ảnh hưởng đến hoạt động của tim. Có
thể gây ra nhiều rối loạn tiêu hóa, đau dạ dày, chóng mặt, tiêu chảy
TỔNG QUAN đẫm máu, co giật, nhức đầu, suy nhược thần kinh, mẩn đỏ hoặc ngứa
VỀ da hoặc mắt.
❖ Cadmium xâm nhập vào các mô của con người gây ra các bệnh như
PHÂN BÓN viêm phế quản, viêm phổi, phù phổi, suy thận, loãng xương và nhiều
bệnh khác.

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO Slide 15 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN LOẠI PHÂN BÓN


Có những loại phân bón nào?

TRÌNH BÀY: PHẠM NGỌC THẢO Slide 16 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÁC LOẠI PHÂN BÓN PHỔ BIẾN

❖ Dựa vào thành phần, chia thành 3 loại:

02
PHÂN LOẠI
PHÂN BÓN Phân hóa học (phân vô cơ) Phân hữu cơ Phân vi sinh

❖ Dựa vào chức năng, phân bón chia thành phân bón lá
và phân bón rễ.
TRÌNH BÀY: PHẠM NGỌC THẢO Slide 17 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HÓA HỌC


1. Khái niệm

Phân hóa học là loại phân bón được sản xuất theo quy trình công
nghiệp. Trong quá trình sản xuất có sử dụng một số nguyên liệu tự
nhiên hoặc tổng hợp. Phân bón hóa học gồm các loại chính là phân
đạm, phân lân, phân kali, phân hỗn hợp (có chứa hai hoặc nhiều
nguyên tố dinh dưỡng), phân vi lượng (chứa các nguyên tố vi lượng).

02
PHÂN LOẠI
PHÂN BÓN
Phân đạm Phân lân Phân kali Phân NPK Phân vi lượng

Một số loại phân hóa học phổ biến

TRÌNH BÀY: PHẠM NGỌC THẢO Slide 18 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HÓA HỌC


1. Khái niệm

Là một trong những loại phân hóa học khá phổ biến, luôn
được người dân tin dùng, có tác dụng kích thích quá trình
sinh trưởng của cây.

Phân đạm cung cấp Nitơ hóa hợp cho cây trồng dưới
dạng ion Nitrat NO3- và ion amoni NH4+. Độ dinh dưỡng
02 của phân đạm được đánh giá bằng hàm lượng % N trong
phân.
PHÂN LOẠI Phân đạm
PHÂN BÓN Một số loại phân đạm thường dung là phân đạm amoni,
phân đạm nitrat và ure.

TRÌNH BÀY: PHẠM NGỌC THẢO Slide 19 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HÓA HỌC


1. Khái niệm
Một loại phân bón vô cơ khá phổ biến không kém gì phân
đạm chính là phân lân. Phân lân cung cấp nguyên tố
photpho cho cây dưới dạng ion photphat. Dinh dưỡng của
phân lân được đánh giá theo tỉ lệ % khối lượng P2O5
tương ứng với lượng P có trong thành phần của nó.

Phân lân rất cần thiết cho cây đặc biệt là ở thời kì sinh
02 trưởng. Phân lân thúc đẩy các quá trình sinh hóa, trao đổi
chất và năng lượng của thực vật. Phân lân có tác dụng
PHÂN LOẠI làm cho cành lá khỏe, hạt chắc, quả hoặc củ to.

PHÂN BÓN Phân lân

Phân lân được chia thành 2 loại là phân lân nung chảy và
Supephotphat.

TRÌNH BÀY: PHẠM NGỌC THẢO Slide 20 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HÓA HỌC


1. Khái niệm
Phân kali cung cấp cho cây trồng nguyên tố Kali dưới
dạng ion K+. Độ dinh dưỡng của phân Kali được đánh giá
theo tỉ lệ % K2O tương ứng với lượng Kali có trong thành
phần của nó.
Phân Kali giúp cho cây hấp thu nhiều đạm hơn, cần cho
việc tạo ra chất đường, chất bột, chất xơ và chất dầu.
Ngoài ra phân Kali còn giúp cây trồng tăng cường sức
chống bệnh, chống rét và chịu hạn.
02 Phân kali Khi bón phân Kali nên kết hợp với các loại phân khác. Kali
PHÂN LOẠI có thể dùng cho bón thúc, phun lên lá vào các thời gian
cây ra hoa, làm củ, tạo sợi.
PHÂN BÓN Bón phân kali, có thể bón bổ sung các nguyên tố vi lượng
magiê, natri rất hữu ích cho cây trồng. Phân Kali tác dụng
tốt với: chè, mía, thuốc lá, dừa, chuối, khoai, bông…
Chú ý: Nên bón phân Kali vừa đủ. Bón thừa Kali có thể
gây đến tác động xấu lên rễ, làm cây teo rễ.

TRÌNH BÀY: PHẠM NGỌC THẢO Slide 21 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HÓA HỌC


1. Khái niệm
Phân bón hỗn hợp được phân ra hai loại là phân trộn và
phân phức hợp.
Phân trộn là phân bón có chứa từ 2 nguyên tố dinh
dưỡng trở lên, được sản xuất bằng cách phối trộn nhiều
loại nguyên liệu với nhau theo tỷ lệ thích hợp và không
xảy ra các phản ứng hóa học giữa các nguyên liệu như
phân NPK,…
Phân
02 hỗn hợp
Phân phức hợp gồm những loại phân bón chứa 2 hoặc
nhiều nguyên tố dinh dưỡng được sản xuất bằng việc
PHÂN LOẠI phối hợp các thành phần lại với nhau để xảy ra các phản

PHÂN BÓN ứng hóa học giữa các thành phần, sản phẩm cuối cùng là
một hợp chất ổn định, có hàm lượng dưỡng chất cao. Một
số loại phân phức hợp như phân diamôn photphat (phân
DAP), phân kali nitrat (KNO3), phân phức hợp kali
photphat…

TRÌNH BÀY: PHẠM NGỌC THẢO Slide 22 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HÓA HỌC


2. Đặc điểm
Phân hóa học có một số đặc điểm cơ bản:
❖ Chứa ít nguyên tố dinh dưỡng nhưng tỉ lệ chất dinh dưỡng cao hơn các
loại phân bón khác.
Ví dụ:
Phân urea chứa 46% đạm, phân (NH4)2SO4 (ammonium sulfate) chứa
từ 20,8% đến 21% đạm; phân lân nung chảy chứa từ 15% đến 21%
02 P2O5; phân KCl (potassium chloride) chứa từ 58% đến 62% K2O.

PHÂN LOẠI ❖ Phần lớn phân hóa học dễ hòa tan trong nước (trừ phân lân) nên cây dễ
hấp thụ và cho hiệu quả nhanh.
PHÂN BÓN ❖ Bón nhiều phân hóa học, bón liên tục nhiều năm (đặc biệt là phân đạm
và phân kali) dễ làm đất hóa chua. Ngoài ra, bón nhiều phân hóa học còn
gây hại hệ sinh vật đất, làm tồn dư phân bón trong nông sản, ảnh hưởng
đến sức khỏe con người.
TRÌNH BÀY: PHẠM NGỌC THẢO Slide 23 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HÓA HỌC


3. Biện pháp sử dụng

Đối với phân bón dễ tan như phân đạm và


Đối với phân hỗn hợp NPK nên chọn loại
phân kali có tỉ lệ dinh dưỡng cao, hiệu quả
phân bón phù hợp với từng loại đất, từng loại
nhanh nên dùng để bón thúc là chính. Có thể
cây trồng và thời điểm bón, có thể dùng bón
dùng để bón lót nhưng phải bón với lượng
lót hoặc bón thúc.
nhỏ.
Cách
bón
Phân lân khó tan nên thường dùng để bón
Bón phân đạm, phân kali liên tục qua nhiều
02 lót để có thời gian cho phân bón hòa tan.
Phân lân thiên nhiên chỉ dùng để bón cho đất
năm đất sẽ bị hóa chua, vì vậy cần bón vôi
để cải tạo đất.
PHÂN LOẠI chua mới có hiệu quả.

PHÂN BÓN
! LƯU Ý
Khi bón, cần tính toán lượng phân bón hợp lí dựa trên nhu cầu dinh dương của cây và tỉ lệ
hàm lượng các nguyên tố dinh dưỡng có trong phân bón. Nên bón kết hợp với phân hữu cơ.

TRÌNH BÀY: PHẠM NGỌC THẢO Slide 24 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HÓA HỌC


4. Bảo quản
Bảo quản phân bón nơi khô ráo, thoáng mát, không đặt trực tiếp trên
nền đất hoặc nền xi măng (tốt nhất nên đặt trên giá gỗ, tạo khoảng
Chống ẩm cách với mặt đất). Có thể bảo quản phân bón trong chum, vại sành
hoặc bao nylon được buộc kín.
Khu vực bảo quản phải có nhiều gian, mỗi gian để riêng một loại phân
bón. Nếu không có điều kiện, có thể để chung một gian nhưng bắt
Chống để lẫn lộn buộc phải chia ngăn để riêng từng loại, đánh dấu các loại phân bón để
tránh nhầm lẫn.
02 Một số loại phân bón (ammonium sulfate, ammonium chloride,

PHÂN LOẠI Chống acid


ammonium nitrate, super lân) có tính acid nên cần chọn các vật liệu
sử dụng, bảo quản có tính chống acid. Nền nhà phải làm bằng xi
măng hoặc bằng gạch; không lót gỗ, tre, nứa.
PHÂN BÓN
Một số loại phân bón hóa học (ammonium nitrate, potassium nitrate,
calcium nitrate) gặp nóng sẽ xảy ra hiện tượng gây nổ nền cần bảo
Chống nóng quản nơi thoáng mát, không được để phân bón gần nguồn nhiệt, tránh
ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp.

TRÌNH BÀY: PHẠM NGỌC THẢO Slide 25 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HỮU CƠ
1. Khái niệm

Phân hữu cơ là các chất hữu cơ được vùi vào đất, dung trong nông
nghiệp nhằm cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng và cải tạo đất.
Các loại phân bón hữu cơ phổ biến như phân chuồng (phân gia súc,
phân gia cầm), than bùn, phân xanh, phân rác (như rác thải hữu cơ
được phân loại từ rác thải đô thị và rác thải sinh hoạt, các tàn dư thực
vật được xử lí làm phân bón),…

02
PHÂN LOẠI
PHÂN BÓN
Một số loại phân hữu cơ
phổ biến

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ HỒNG THẮM Slide 26 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HỮU CƠ
2. Đặc điểm
Phân hữu cơ có một số đặc điểm cơ bản:
❖ Chứa nhiều nguyên tố dinh dưỡng, từ đa lượng đến vi lượng. Tuy nhiên,
thành phần và tỉ lệ chất dinh dưỡng không ổn định, hàm lượng chất dinh
dưỡng thấp.
Ví dụ:
Phân lợn chứa khoảng trên 80% nước; đạm, lân, kali mỗi loại khoảng
02 dưới 1%.
❖ Là loại phân bón có hiệu quả chậm: Khi bón phân hữu cơ, cây không sử
PHÂN LOẠI dụng được ngay các chất dinh dưỡng mà phải qua quá trình khoáng hóa
để các vi sinh vật chuyển hóa thành chất khoáng thì cây mới sử dụng
PHÂN BÓN được.
❖ Bón liên tục nhiều năm không làm hại đất mà còn có tác dụng tăng độ
phì nhiêu và độ tơi xốp cho đất.

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ HỒNG THẮM Slide 27 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HỮU CƠ
3. Biện pháp sử dụng

Sử dụng phân bón hữu cơ đã được ủ hoai


Phân bón hữu cơ chủ yếu dùng để bón lót và
mục. Ủ phân bón hữu cơ cùng với phân lân
phải bón lót sớm (xa ngày gieo trồng). Độ
thiên nhiên (apatite, phosphorite) hoặc phân
sâu vùi phân bón hữu cơ tùy thuộc điều kiện
lân chế biến (super lân) vừa làm cho phân
khí hậu, mùa vụ và thành phần cơ giới của
bón hữu cơ chóng hoai mục, vừa làm cho
đất.
phân lân dễ tiêu hơn.
Cách
bón
02 Phân bón hữu cơ có hàm lượng dinh dưỡng
thấp nên khi sử dụng phải bón một lượng lớn
Để nâng cao hiệu quả của phân bón hữu cơ
PHÂN LOẠI mới đủ dinh dưỡng cho cây. Phân bón hữu
cơ có hiệu lực chậm hơn phân bón hóa học
cần bón phối hợp với phân hóa học và chú ý
đến công thức luân canh.
nhưng hiệu lực bền; hiệu quả kéo dài nhiều
PHÂN BÓN vụ, nhiều năm.

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ HỒNG THẮM Slide 28 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HỮU CƠ
3. Biện pháp sử dụng

02
PHÂN LOẠI
PHÂN BÓN Cơ chế cung cấp
dinh dưỡng của
phân hữu cơ và
phân hóa học

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ HỒNG THẮM Slide 29 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN HỮU CƠ
4. Bảo quản
Khi bảo quản phân hữu cơ cần phủ bạt hoặc trát bùn để đảm bảo vệ sinh môi
trường. Tuy điều kiện cụ thể, có thể chọn một trong ba phương pháp bảo quản sau:

Ủ nóng (hay ủ xốp) Ủ nguội (hay ủ chặt) Ủ hỗn hợp


Là phương pháp ủ, bảo Là phương pháp ủ, bảo Là phương pháp kết hợp
quản để đống, thoáng quản phân bón hữu cơ ủ nóng trước, ủ nguội
khí, phân giải, trong điều trong điều kiện kị khí sau. Sau khi nhiệt độ
02 kiện hiếu khí, nhiệt độ
tăng nhanh và đạt
(phân được nén chặt và
tưới nước để đẩy hết
trong đống ủ đạt khoảng
60 - 70oC thì nén đống ủ
PHÂN LOẠI khoảng 60 - 70oC; vi sinh
vật hoạt động mạnh,
không khí ra khỏi đống
ủ). Phân bón hữu được
và tưới nước để nhiệt độ
giảm xuống còn khoảng
PHÂN BÓN phân bón hữu cơ chóng phân giải từ từ, dự trữ 20 - 35oC, giữ độ ẩm từ
hoai mục, cung cấp phân nguồn phân bón hữu cơ 60% đến 70% để phân
bón kịp thời cho mùa vụ đã được ủ, bảo quản khi bón hữu cơ phân giải
và cho cây trồng. mùa vụ, cây trồng chưa thuận lợi.
cần ngay.

TRÌNH BÀY: NGUYỄN THỊ HỒNG THẮM Slide 30 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN VI SINH
1. Khái niệm

Phân vi sinh là loại phân bón có chứa một hoặc nhiều chủng vi sinh vật
sống như vi sinh vật cố định đạm, vi sinh vật chuyển hóa lân hoặc vi
sinh vật phân giải chất hữu cơ.

02
PHÂN LOẠI
PHÂN BÓN
Một số loại phân vi sinh
phổ biến

TRÌNH BÀY: DƯƠNG THỊ PHƯƠNG THANH Slide 31 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN VI SINH
2. Đặc điểm
Phân vi sinh có một số đặc điểm cơ bản:
❖ Là loại phân bón có chứa vi sinh vật sống. Khả năng sống
và thời gian tồn tại của vi sinh vật có giới hạn và phụ thuộc
vào điều kiện ngoại cảnh nên phân bón vi sinh thường có
thời gian sử dụng ngắn.
❖ Mỗi loại phân bón vi sinh chỉ thích hợp với một hoặc một
02 nhóm cây trồng nhất định.
PHÂN LOẠI ❖ Phân bón vi sinh an toàn cho con người, vật nuôi, cây trồng
và môi trường.
PHÂN BÓN ❖ Bón phân vi sinh liên tục nhiều năm không làm hại đất mà
còn có tác dụng cải tạo đất.

TRÌNH BÀY: DƯƠNG THỊ PHƯƠNG THANH Slide 32 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN VI SINH
3. Biện pháp sử dụng

Phân bón vi sinh có thể trộn hoặc Đối với cây ngắn ngày thường
tẩm vào hạt, rễ cây trước khi gieo dung để bón lót, với cây dài ngày
trồng. thường bón sau mỗi vụ thu hoạch.
Cách
bón
Bón trực tiệp vào đất để làm tăng Khi bón phân vi sinh vào đất cần
02 số lượng vi sinh vật có ích trong đảm bảo độ ẩm của đất để các vi
đất. sinh vật hoạt động tốt nhất.
PHÂN LOẠI
PHÂN BÓN
! LƯU Ý
Su khi bón cần giữ độ ẩm thích hợp cho vi sinh vật hoạt động và phát triển; không bón cùng
lúc với phân hóa học và tro bếp.

TRÌNH BÀY: DƯƠNG THỊ PHƯƠNG THANH Slide 33 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

PHÂN VI SINH
4. Bảo quản
❖ Bảo quản phân bón vi sinh nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời chiếu
trực tiếp, để xa khu vực ẩm ướt và nơi có nước động. Vào mùa hạ, phân
bón vi sinh bảo quản được khoảng 4 tháng, về mùa đông sẽ bảo quản
được khoảng 6 tháng.

02
PHÂN LOẠI
PHÂN BÓN

TRÌNH BÀY: DƯƠNG THỊ PHƯƠNG THANH Slide 34 ĐỘC CHẤT HỌC
NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÁC DẤU HIỆU


VÀ BIỆN PHÁP
Làm thế nào để tránh nhiễm độc từ phân bón?

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 35 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Những thành phần nào trong phân bón có thể


gây hại?

03
CÁC DẤU HIỆU

BIỆN PHÁP

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 36 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Những thành phần nào trong phân bón có thể


gây hại?

03
CÁC DẤU HIỆU Tác hại đối với người tiêu dùng
❖ Ngộ độc cấp tính như nôn mửa, tiêu chảy, co giật, suy hô hấp... có thể
VÀ dẫn đến tử vong.
BIỆN PHÁP ❖ Ngộ độc mãn tính: Ảnh hưởng đến chức năng sinh sản (quái thai, đẻ
non...), giới tính; ảnh hưởng đến hệ thần kinh, hệ tiêu hóa; ảnh hưởng
đến hệ miễn dịch; bị ung thư và các bệnh nan ý khác...

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 37 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Những thành phần nào trong phân bón có thể


gây hại?

03
CÁC DẤU HIỆU

BIỆN PHÁP

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 38 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Những dấu hiệu, triệu chứng nào cho thấy


chúng ta đã bị ngộ độc bởi phân bón?
❖ Các triệu chứng khi tiếp xúc bên ngoài:

03
CÁC DẤU HIỆU
Cảm giác nóng
VÀ Da mẩn đỏ
rát trên da
Ngứa da

BIỆN PHÁP

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 39 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Những dấu hiệu, triệu chứng nào cho thấy


chúng ta đã bị ngộ độc bởi phân bón?
❖ Các triệu chứng khi vô tình nuốt phải phân bón:

1. Một số bộ phận của cơ thể (chẳng hạn như móng tay, môi
hoặc bàn tay) chuyển sang màu xanh do thiếu oxy
2. Chóng mặt
3. Ngất xỉu
4. Huyết áp thấp
03
5. Co giật
CÁC DẤU HIỆU 6. Suy hô hấp, khó thở
VÀ 7. Đau bụng hoặc đau dạ dày
BIỆN PHÁP

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 40 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Các biện pháp sơ cứu tại nhà

Nếu phân bón dính vào da hoặc vào mắt, hãy rửa bằng
nhiều nước trong ít nhất 15 phút.

03
CÁC DẤU HIỆU

BIỆN PHÁP

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 41 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Các biện pháp sơ cứu tại nhà

Nếu nuốt phải phân bón, hãy


! LƯU Ý
cho uống nước hoặc sữa ngay
Tuyệt đối không gây nôn nếu
lập tức, nếu nhà cung cấp yêu không có sự cho phép của cơ
cầu bạn làm như vậy. Không cho quan kiểm soát chất độc hoặc
cơ sở dịch vụ chăm sóc sức
uống bất cứ thứ gì nếu người đó khỏe.
có các triệu chứng khó nuốt.
03
CÁC DẤU HIỆU Nếu hít phải phân bón, ngay lập
VÀ tức chuyển họ đến nơi có không
BIỆN PHÁP khí trong lành, thông thoáng.

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 42 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Khi nhân viên y tế đến cần chuẩn bị những


thông tin gì?

Tuổi, cân nặng và tình trạng của người đó

Tên sản phẩm và thành phần (nếu biết)

Thời gian tiếp xúc và triệu chứng


03
Lượng tiếp xúc và phương thức tiếp xúc
CÁC DẤU HIỆU

BIỆN PHÁP

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 43 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Biện pháp giảm thiểu tác hại của phân bón đến
môi trường sống
BÓN PHÂN HỢP LÍ

ĐÚNG ĐÚNG ĐÚNG ĐÚNG ĐÚNG

03 Thời
CÁC DẤU HIỆU Loại
phân
Giai
đoạn
Đối
tượng
Cách
sử
tiết,
mùa
VÀ dụng
vụ

BIỆN PHÁP

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 44 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Biện pháp giảm thiểu tác hại của phân bón đến
môi trường sống
SỬ DỤNG PHÂN BÓN HỢP LÍ

❖ Sử dụng phân bón hữu cơ thay cho phân hóa học để bảo vệ chất lượng
nông sản, bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
❖ Sử dụng phân bón hữu cơ truyền thống, tận dụng nguồn gốc từ chất thải
động vật, thực vật, chế biến, rác hữu cơ, than bùn... được chế biến theo
phương pháp ủ truyền thống.
❖ Sử dụng những sản phẩm nông nghiệp có nguồn gốc hữu cơ như phân
03 hữu cơ, thuốc sinh học, đất sạch trồng cây hữu cơ, …
CÁC DẤU HIỆU ❖ Không lạm dụng phân hóa học quá mức cho phép: Tìm hiểu kỹ, chỉ cung
cấp đúng loại phân hóa học mà cây đang cần. Tìm hiểu và sử dụng đúng
VÀ liều lượng khuyến cáo để giảm thiểu dư lượng thuốc hóa học.
BIỆN PHÁP ❖ Sử dụng phân bón rõ nguồn gốc, đọc kĩ các hướng dẫn mà nhà sản xuất
khuyên dùng.

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 45 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

Biện pháp giảm thiểu tác hại của phân bón đến
môi trường sống
TỰ BẢO VỆ SỨC KHỎE BẢN THÂN

❖ Rửa sạch nông sản trước khi sử dụng, có thể ngâm nước muối hay nước
giấm loãng trước khi dùng.
❖ Thực hiện chính sách ăn chín, uống sôi để đảm bảo sức khỏe.
❖ Tự ủ phân hữu cơ từ rác thải sinh hoạt vừa bảo vệ môi trường vừa hạn
chế được chất hóa học độc hại. Đây được xem là phương pháp đang
được nhiều hộ gia đình lựa chọn để bảo vệ sức khỏe và môi trường sống
03 của mình.
CÁC DẤU HIỆU

BIỆN PHÁP

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 46 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÂU HỎI SỐ 1:
Dựa vào chức năng, phân bón được chia thành mấy loại?

A. 2 B. 3

C. 4 D. 5

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 47 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÂU HỎI SỐ 2:
Công thức nào sau đây là một loại phân đạm?

A. (NH2)2CO B. Ca3(PO4)2

C. K2SO4 D. Ca(H2PO4)2

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 48 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÂU HỎI SỐ 3:
Độ dinh dưỡng của phân lân được đánh giá qua hàm lượng của

A. P B. P2O5

C. H3PO4 D. PO43-

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 49 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÂU HỎI SỐ 4:
Urê có công thức hóa học là (NH2)2CO, đây là một loại phân bón hóa học quan
trọng và phổ biến trong nông nghiệp. Urê thuộc loại phân bón hóa học nào sau
đây?

A. Phân đạm. B. Phân NPK.

C. Phân lân. D. Phân kali.

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 50 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÂU HỎI SỐ 5:
Loại phân bón nào sau đây được dùng để bảo quản hải sản đánh bắt được trên
biển?

A. Phân đạm. B. Phân NPK.

C. Phân lân. D. Phân kali.

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 51 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÂU HỎI SỐ 6:
Nếu phân bón dính vào da hoặc vào mắt, cần rửa bằng nhiều nước trong ít nhất
bao lâu?

A. 1 phút. B. 5 phút.

C. 10 phút. D. 15 phút.

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 52 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÂU HỎI SỐ 7:
Phân bón là sản phẩm

A. chưa dùng để bảo quản hải sản. B. chỉ có nguồn gốc từ vi sinh vật.

C. có nhiều chức năng khác nhau. D. không tác động đến con người.

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 53 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÂU HỎI SỐ 8:
Phát biểu nào sau đây đúng về phân bón hóa học?

A. Phân đạm là những hợp chất cung cấp N cho cây trồng.

B. Phân lân là những hợp chất cung cấp K cho cây trồng.

C. Phân đạm là những hợp chất cung cấp P và N cho cây trồng.

D. Phân kali là những hợp chất cung cấp K và P cho cây trồng.

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 54 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÂU HỎI SỐ 9:
Đâu không phải vấn đề chú ý khi bón phân hóa học?

A. Áp dụng quy tắc “5 đúng” trong việc sử dụng.

B. Cải tạo đất và môi trường sau khi bón phân.

C. Bón vừa đủ và phù hợp nhu cầu cây trồng.

D. Dùng các loại phân đạm để bón lót là chính.

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 55 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÂU HỎI SỐ 10:


Việc sử dụng phân bón hữu cơ thay cho phân hóa học chủ yếu để bảo vệ

A. hàm lượng dinh dưỡng, tính chất lý hóa của đất, không khí.

B. cây trồng, tài nguyên thiên nhiên, vi sinh vật chứa trong đất.

C. chất lượng nông sản, môi trường, sức khỏe người tiêu dùng.

D. đa dạng sinh học, cân bằng hệ sinh thái, môi trường tự nhiên.

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 56 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

CÂU HỎI SỐ 11:


Việc tự ủ phân hữu cơ từ rác thải sinh hoạt nhằm mục đích trực tiếp là

A. tăng chất lượng sống, tạo các loại sản phẩm khác nhau.

B. hạn chế được chất hóa học độc hại, bảo vệ môi trường.

C. cải tạo đất nông nghiệp, thúc đẩy công nghiệp hóa chất.

D. phát triển hoạt động trồng trọt, đáp ứng nhu cầu dân cư.

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 57 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

TÀI LIỆU THAM KHẢO


1. Nguyễn Tất Thắng (chủ biên), Trần Thị Minh Hằng, Vũ Thanh Hải, Nguyễn Công Ước, Bùi Thị Hải
Yến (2021). Công nghệ lớp 10 - Công nghệ trồng trọt. Thừa Thiên - Huế: NXB Đại học Huế.
2. Lê Huy Hoàng (Tổng chủ biên), Đồng Huy Giới (chủ biên), Lê Ngọc Anh, Nguyễn Anh Đức, Bùi Thị
Thu Hương, Vũ Văn Liết, Nguyễn Ích Tân, Bùi Ngọc Tấn (2021). Công nghệ lớp 10 - Công nghệ
trồng trọt. Hà Nội: NXB Giáo dục Việt Nam.
3. Bí quyết hạn chế tác hại của phân bón hóa học đến môi trường sống (2021). Truy cập từ
https://uphanhuuco.com/bi-quyet-han-che-tac-hai-cua-phan-bon-hoa-hoc-den-moi-truong-song-
1769.html.
4. Fertilizer and Plant Food Poisoning (2017). Truy cập từ
https://www.healthline.com/health/fertilizers-and-household-plant-foods#what-to-do
5. Plant fertilizer poisoning (2018). Truy cập từ https://www.mountsinai.org/health-library/poison/plant-
fertilizer-poisoning

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 58 ĐỘC CHẤT HỌC


NHIỄM ĐỘC TỪ PHÂN BÓN NÔNG NGHIỆP Ngày 24 tháng 04 năm 2023

TRÌNH BÀY: TRƯƠNG HIẾU TÀI Slide 59 ĐỘC CHẤT HỌC

You might also like