BÀI TẬP THẢO LUẬN NHÓM

Nhóm Trà Vinh – Cà Mau

HÃY THAY ĐỔI CÁCH ỨNG XỬ ĐỐI VỚI ĐẤT

NGAY HÔM NAY!

04/09/2023 1
 Đất có tự bao giờ ?!

Sơ khai: Thần linh, chúa

trời hay một đấng siêu
nhân,…
Nhưng chúng ta tin
rằng, đất không phải
một thứ vật chất vô tri,
vô giác, đất cũng như
người, cũng có linh hồn
và tình cảm!
04/09/2023 2
 Đất có tự bao giờ ?! (tt)

Từ xa xưa, quan niệm tất

cả vạn vật đều phát sinh và
trải qua 05 trạng thái ngũ
hành:
Kim- Mộc- Thủy- Hỏa- Thổ
Trong đó, Thổ tức là Đất:
Ươm trồng;
Nuôi dưỡng;
Phát triển.
04/09/2023 3
 Đất có tự bao giờ ?! (tt)

Phật giáo: Tứ Đại (Đất, Nước, Gió và

Lửa)
Quan niệm dân gian (tâm linh): Đất
đóng vai trò quan trọng và lớn lao!
Sự lớn lao gần gũi với con người, bởi
đất ở đâu xa, đất được xem là người
Mẹ:
Đất Mẹ;
Mẹ quê hương;
Mẹ xứ sở,…
04/09/2023 4
 Đất là gì? Khái niệm và các thành phần của đất
1. Khái niệm
 Đất là lớp bề mặt tơi xốp của vỏ trái
đất được hình thành và phát triển
dưới sự tác động của các quá trình
hóa học, vật lý và sinh học.
 Đất được phân thành các tầng theo
độ sâu.
 Sự phân tầng này là sản phẩm của
quá trình chuyển hóa hóa học, sinh
học trong đất.
 Quá trình bao gồm sự tạo thành và
phân hủy sinh khối sinh vật.
04/09/2023 5
 Đất là gì? Khái niệm và các thành phần của đất (tt)
2. Thành phần của đất
Đất là một hỗn hợp gồm các
chất khoáng, chất hữu cơ,
không khí, nước và các sinh
vật có khả năng duy trì sự
sống cho thực vật trên bề mặt
trái đất.
Đất là một thực thể sống rất
quan trọng đối với các sinh vật
trên trái đất
04/09/2023 6
 Thực trạng đất hiện nay ở Việt Nam
Ở Việt Nam hiện nay có 33 triệu ha
diên tích đất tự nhiên,
Trong đó:
Diện tích đang sử dung là 22.226.830
ha, chiếm 68,83% tổng quỹ đất.
Còn 10.667.577 ha đất chưa sử dụng,
chiếm 33,04% diện tích đất tự nhiên.
Đất nông nghiệp ít, chỉ có 8,146 triệu
ha, chiếm 26,1% diện tích đất tự nhiên

04/09/2023 7
 Thực trạng đất hiện nay ở Việt Nam (tt)
Hiện nay, đất trồng đang ngày càng bị thay đổi
về đặc tính và tính chất do tác động tiêu cực của
điều kiện tự nhiên và con người.
Sa mạc hóa: Khu vực miền núi và nông thôn.
Tổng diện tích đất trồng bị thoái hóa ở Việt
Nam đã lên 9,34 triệu hecta.
Ngoài ra còn nhiều vùng đất bị chua hóa, cạn
kiệt dinh dưỡng trong đất, khô hạn, bạc màu,
xói mòn,… 
Đất đã bị thoái hóa rất khó có thể khôi phục lại
trạng thái màu mỡ ban đầu.

04/09/2023 8
 Thực trạng sử dụng phân hóa học và thuốc
BVTV hiện nay ở Việt Nam
Năm 2020, Việt Nam sử dụng 10,23 triệu tấn
phân bón.
Phân hóa học 7,6 triệu tấn,
Phân hữu cơ 2,63 triệu tấn.
Lượng phân bón sử dụng trung bình 753kg/ha
gieo trồng, cao hơn so với mức trung bình
trên thế giới.
Các tỉnh ĐBSCL có lượng phân bón sử dụng
trung bình 1.071kg/ha, cao hơn 42% so với
trung bình cả nước.

04/09/2023 9
 Thực trạng sử dụng phân hóa học và thuốc
BVTV hiện nay ở Việt Nam (tt)
 Thuốc BVTV hóa học, Cả nước:
41.870 tấn (chiếm 82,59% tổng lượng thuốc
BVTV sử dụng).
 Trung bình 3,14kg/ha.
Tại các tỉnh ĐBSCL, 28.520 tấn (chiếm 54,94%).
 Bình quân 01ha gieo trồng sử dụng 6,27kg
thuốc BVTV, cao hơn trung bình cả nước
khoảng 64,56%.
 Các tỉnh sử dụng ở mức cao: Tiền Giang,
Đồng Tháp, Hậu Giang, Cần Thơ và Vĩnh
Long.
 Với lượng 6,44-21,76 kg/ha gieo trồng.
04/09/2023 10
 Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT
Lê Minh Hoan
Đất ghiền phân vô cơ
như người ghiền
thuốc phiện !

04/09/2023 11
 Lợi ích của phân bón hóa học và thuốc BVTV
 Phân hóa học:
Tăng năng suất, sản lượng cây trồng.
Cung cấp các chất dinh dưỡng giúp cây
phát triển cân đối,
Tăng sản lượng, tối đa hóa năng suất
của nông sản.
 Thuốc BVTV:
Quản lý và khống chế dịch hại trên cây
trồng.
Bảo vệ năng suất, sản lượng cây trồng.
04/09/2023 12
 Lợi ích của phân bón hóa học và thuốc BVTV (tt)
Không thể phủ nhận những hiệu
quả mà phân bón hóa học và
thuốc BVTV hóa học mang lại cho
cây trồng!
Tuy nhiên, do thói quen canh tác,
nhiều nông dân vẫn lạm dụng
phân bón hóa học và thuốc BVTV
hóa học,
Nhất là urê và thuốc có độ độc
cao lưu tồn lâu trong đất để chăm
sóc cho cây trồng, vừa lãng phí,
vừa gây ô nhiễm môi trường đất,
nguồn nước.
04/09/2023 13
 Tác hại của phân bón hóa học và thuốc BVTV

Ảnh hưởng nguồn nước: bón

thừa phân đạm, thuốc BVTV
dẫn đến tình trạng bị rửa trôi
xuống các bờ mương, ao hồ,
sông suối, mạch nước ngầm…
 Ảnh hưởng hệ sinh thái trong
đất: chất hóa học ở trong phân
bón sẽ tiêu diệt các loại vi sinh
vật tốt trong đất.
Ảnh hưởng đặt tính của đất:
đất dễ bị bạc màu, chua hóa,
nhiễm phèn.
04/09/2023 14
 Tác hại của phân bón hóa học và thuốc BVTV (tt)
 Ảnh hưởng không khí xung quanh:
chuyển hóa phân bón sẽ làm bay hơi một
số khí độc hại gây ô nhiễm không khí.
 Ảnh hưởng đến sức khỏe con người:
Tồn dư trong đất, nước, nông sản.
Tác động tiêu cực đến sức khỏe con người,
gây ra nhiều bệnh: tiêu hóa, ung thư…
 Như vậy việc lạm dụng, sử dụng phân
hóa học, thuốc BVTV không đúng cách là
một trong những nguyên nhân gây ra
thoái hóa đất.
04/09/2023 15
 Nguyên nhân đất bị thoái hóa
 Do tự nhiên
Vận động địa chất của trái đất:
Sóng thần, sạc lở đất, sông suối
thay đổi dòng chảy,… 
Do thay đổi thời tiết: Mưa, nắng,
gió, bão,…
Nhiễm phèn: Do nước phèn từ
một nơi khác di chuyển đến
Nhiễm mặn: Do muối trong nước
biển, nước triều hay từ các mỏ
muối,…
04/09/2023 16
 Nguyên nhân đất bị thoái hóa (tt)
 Do con người
Chặt đốt rừng làm nương rẫy
Trồng độc canh
Lạm dụng phân bón hóa học: Bón nhiều
phân hóa học, bón liên tục nhiều năm
Sử dụng phân bón không đúng cách
Do khai khoáng và phát triển đô thị
 Đất nhiễm kim loại nặng do chất thảy
của con người (rác sinh hoạt và chất
thảy công nghiệp)
04/09/2023
 Do ô nhiễm các vi sinh vật, tuyến trùng
17
 Các tác nhân gây ô nhiễm khác

 Sử dụng dư thừa các sản phẩm hóa học

như: Phân bón hóa học, chất kích thích
sinh trưởng, thuốc trừ sâu,…
 Các chất khí độc hại trong không khí
như: Ôxit lưu huỳnh, các hợp chất nitơ…
kết tụ hoặc hình thành mưa axit rơi
xuống đất làm ô nhiễm đất.
 Ngoài những nguồn ô nhiễm trên, các
hoạt động tưới không thích đáng, chặt
cây rừng, khai hoang… cũng tạo thành
các hiện tượng rửa trôi, bạc mầu, nhiễm
phèn… trong đất.

04/09/2023 18
 Đất bị thoái hóa ảnh hưởng đến cấu trúc hóa học, vật
lý và sinh học trong đất

 Năng suất cây trồng:

Rể cây trồng kém phát triển, ngăn cản sự hấp thụ những dưỡng chất.
Giảm năng suất, chất lượng nông sản.
 Nhiễm bệnh: Tăng chi phí sản suất đầu vào; Giảm lợi nhuận
 Ảnh hưởng hệ sinh thái trong đất: chất hóa học ở trong phân bón sẽ tiêu diệt các
loại vi sinh vật có lợi trong đất.
 Ảnh hưởng đặt tính của đất:
Đất dễ bị bạc màu.
 Chua hóa.
Nhiễm phèn.
04/09/2023 19
 Giải pháp khắc phục đất trồng bị thoái hóa
 Bảo vệ và trồng rừng: giúp tăng
nguồn nước ngầm, điều tiết nguồn
nước một cách hợp lý, bảo vệ cấu trúc
đất và chống xói mòn đất. 
 Tưới tiêu hợp lý: để đảm bảo lượng
nước cho đất và tránh tạo dòng chảy
trên bề mặt cũng như xói mòn, rửa trôi
đất khi tưới. 
 Trồng cây che phủ: giúp giữ độ ẩm
cho nước, hạn chế sự thoát hơi nước
 Luân canh cây trồng: giúp hạn chế
việc cạn kiệt chất dinh dưỡng trong đất
04/09/2023
20
Giải pháp khắc phục đất trồng bị thoái hóa (tt)
Bổ sung các chất hữu cơ cho
đất: Phân xanh, phân chuồng
(nuôi trùn quế), phân ủ, rơm rạ,
mụn dừa,…
 Sử dụng phân hóa học một
cách hợp lý và hiệu quả hơn.
 Giảm lượng phân bón cho cây,
tăng cường hiệu suất sử dụng
phân bón bằng cách bón đúng
loại phân mà cây đang cần

04/09/2023 21
 Giải pháp khắc phục đất trồng bị thoái hóa (tt)
Biện pháp kinh tế-xã
hội: Đầu tư các chương
trình/dự án cải tạo đất
và khắc phục sự suy
thoái đất
Xây dựng thể chế,
pháp chế cải tạo môi
trường bị ô nhiễm gây
suy thoái đất.
04/09/2023 22
 Giải pháp khắc phục đất trồng bị thoái hóa

 Tổ chức lại hình thức sản

xuất: Tác động thay đổi tư
duy tập quán canh tác theo
hướng công nghệ cao, áp
dụng công nghệ phần mềm
quản lý dinh dưỡng và dịc
hại trên cây trồng.
 Xây dựng vùng trồng: phù
hợp với từng loại cây
trồng.
04/09/2023 23
 Giải pháp khắc phục đất trồng bị thoái hóa (tt)
 Bón phân dựa trên điều kiện thổ
nhưỡng của từng địa phương và
nhu cầu của từng loại cây trồng
 Chương trình “3 giảm, 3 tăng”;
 1 phải 5 giảm
 Là biện pháp hữu hiệu để thực hiện
bón phân cân đối, giảm áp lực sử
dụng phân đạm, giảm chi phí giống,
công chăm sóc, giảm công phòng
trừ sâu bệnh,…
04/09/2023 24
 Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT
Lê Minh Hoan

... Cần chuẩn hoá các quy

trình sản xuất
để tạo ra sản phẩm
có chất lượng!

04/09/2023 25