You are on page 1of 13

MAS JAPS, 7(3): 545–557, 2022

DOI: http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.6759370
Araştırma Makalesi / Research Article

Liderlik ve Yöneticilik Teori ve Stillerinin Karşılaştırılması


Hüseyin ERSOY1* (Orcid ID: 0000-0001-6599-418X)
Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir Meslek Yüksekokulu, İzmir
1

*Sorumlu yazar (Corresponding author): ersoyh2001@yahoo.com

Geliş Tarihi (Received): 20.03.2022 Kabul Tarihi (Accepted): 25.04.2022


Özet
Liderlik ile Yöneticilik tartışması son iki yüzyıldan bu yana devam etmektedir. Her lider yönetici
midir? Değil midir? Ya da her yönetici bir lider midir? Ya da tersi. Her lider yönetici olmayabilir. Bu
konuda tartışmaya gerek bulunmamaktadır. Ancak her yönetici lider midir tartışması devam etmektedir. Bu
alanda araştırma yapan bilim insanları için bu sorunun cevabı elbette hazırdır ama bu alana yabancı olanlar
için konunun araştırılması ve aydınlatılması doğru olacaktır. Günümüzün hızla değişen rekabet koşulları,
küreselleşme ve daha da hızla işletmeleri etkilemeye başlayan dijitalleşme ortamında işletmelerin vizyon
ve yetenek sahibi lider ve yöneticiler tarafından geleceğe hazırlanması büyük önem taşımaktadır. Aksi
taktirde ömürleri çok uzun olmayacaktır. İşletmelerin lider ve veya yönetici bazında hazır olmaları yeterli
değildir. Çalışanların tamamı ile ilham verici bir lider ve yöneticinin liderliğinde iyi eğitilmiş ve işletmenin
amaçları doğrultusunda ilham almış takım arkadaşları tarafından yönlendiriliyor olmaları gerekmektedir.
Bunun için de her yöneticisinin lider olduğu bir takım tarafından yönetilen bir yönetim yapısı
oluşturulmalıdır. Bu konular teorik bazda incelendikten sonra liderlik ile yöneticilik uygulamaları
konusunda yapılan çalışmalar incelenerek elde edilen tecrübeler bir araya getirilerek bir karşılaştırma
yapılmıştır. Liderlik uygulamalarında karşılaşılan sorunlar araştırılmış, liderlerin bu sorunlara çözüm
bulma yaklaşımları ile yöneticilik yetenekleri ve yaklaşım stilleri araştırılıp değerlendirilerek kantitatif
sonuçlara ulaşılıp sonuç ve öneriler şeklinde sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Liderlik teorisi, liderlik türleri, liderlik yetenekleri, yöneticilik
Comparison of Theories and Styles of Leadership and Management
Abstract
The discussion between Leadership and management has been going on for last two hundred years.
Is every leader a manager or not? Or is every manager a leader or not? Vice versa. Every leader may not be
a manager. Not every one can catch a chance to be a manager. There is no need to discuss this subject. But
the discussion about the question of if every manager is a leader is still going on. Answer of this question
for who studies on this subject is clear but for those who is a little bit far from this subject is still unclear.
That is why it is better to identify the differences between these two concepts. Under today’s conditions of
rapidly changing and intensifying competition, globalisation and more rapidly accelerating digitalisation
affecting businesses climate, businesses must be managed by a leader and manager who has a vision and
skills to prepare his/her business to the conditions of tomorrows. Other wise their life will not be so long.
It will not be enough for business to be ready in terms of leader, manager or CEO’s. All of employees and
managers must be managed under an inspirational leader and his team. To be able to have all workers well
educated and having leadership traits, leader must set up an organisational hierarchy complying all these
traits. First, theoretical base of these subjects has been studied then experiments achieved by other
researchers have been scoped and inspected and sorted. Then these results have been gathered and brought
together. Challenges and opportunities facing managers and leaders have been studied their way of finding
solutions searched. From these experiments quantitative results have been achieved and proposals have
been generated.
Keywords: Leadership theory, leadership types, leadership traits, leadership performance, managemen

545
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

GİRİŞ konudaki tartışmalar (gender bias)


Lider ile yönetici sürekli olarak devam etmektedir. Klingborg ve ark.
birbirleri ile karıştırılan kavramlardır. Bu (2006) denge erkekler lehinedir.
kavramların birçok kez birbirlerinin “Erkeklerin liderlik pozisyonu elde etme
yerine kullanıldıklarına da olasılıkları daha yüksektir. Klingborg ve
rastlanmaktadır. Özel ilgisi olmayan ya ark. (2006) bu bulguyu özellikle sağlık
da bu alanda araştırma veya çalışma sektörü için söylemektedirler. Ancak
yapmayan kişiler bu yanılgıya bazı sektörler özellikleri nedeni ile kadın
düşmektedirler. “I must confess that I lider ve/veya yönetici üstünlüğüne sahip
was shocked to discover that Leadership olmakla birlikte popüler olarak
and Management are radically different. duyduklarımız dahil tüm araştırmalar
I have always assumed that they are one hem ücret hem de liderlik/yöneticilik
and the same thing. I stand at the apex of pozisyonlarında kadın erkek
my research and trace my trail, how so dengesizliğini göstermektedir.
different things look! How so mind Çalışmada ayrıca ruhani liderlik (sprituel
opening the study has been!” - Billy ve leadership), politik liderlik, askeri
ark. (2004) liderlik ile yöneticiliğin liderlik gibi alanlara girilmemiş liderlik
birbirinden radikal olarak ayrı kavramlar ve yöneticilik genel anlamda ve işletme
olduklarını öğrendiğinde şoke olduğunu örgütleri kastedilerek
ifade etmektedir. Bu çalışmada genel değerlendirilmiştir.
anlamda liderlik ve yöneticilik
kavramları ele alınmış ve incelenmiştir. ARAŞTIRMA METODOLOJİSİ
Sichone’nun ifade ettiği gibi on Bu çalışmada kalitatif bir
dokuzuncu yüzyılın sonlarına kadar lider yaklaşım metodu uygulanmış, pozitif ve
ile yönetici aynı anlamlarda rakamsal çıktılardan daha çok araştırma
kullanılmaktaydı. Her yönetici kendini sonuçlarına ve yoruma dayalı yönteme
lider olarak görürdü. Ancak 1900’lü dayandırılmıştır. Çalışma sürecinde
yılların başından itibaren literatürde lider yaptığımız değerlendirme ve
ile yönetici, liderlik ile yöneticilik yorumlardan vardığımız sonuçların
kavramları ayrı ayrı tartışılmaya ve kantitatif çalışmalar kadar kesin dolması
araştırılmaya başlanmıştır. Çok sayıda beklenmemelidir. Yoruma ve kalitatif
araştırmacı liderlik üzerine araştırmaya değerlendirmelere dayanan çalışmalarda
başlayınca liderlik konusu araştırmacılar veriler bilimsel araştırmalarda elde
arasında kısa sürede ön plana çıkarak edilen sonuçlar gibi kesin ve net değildir.
odak noktası oluşturmuştur. Bu Anket çalışmaları dahi kişinin vereceği
çalışmada liderlik ve yöneticilik cevapları esas aldığı için en fazla kişinin
teorileri, tarihsel gelişimi ve türleri cevabı kadar tarafsız ve doğru olabilir.
kısaca incelenmiştir. Sonuç olarak Yoruma dayalı yaklaşımlar durumu
liderlik yetenekleri ile yönetim derinlemesine analiz ederek ya da
yetenekleri (becerileri) karşılıklı olarak gözlemleyerek değerlendirmeye
değerlendirilerek bir karşılaştırma çalışırlar (Olarewaju ve George, 2014).
yapılıp farklılıkları benzerlikleri Bu çalışmada ikincil veriler kullanılarak
araştırılmıştır. Bu tartışmalardan elde elde edilen sonuçlar tartışılıp sonuç ve
edilen sonuçlar öneriler kısmında öneri elde edilmiştir. Bilgi ve bulgular bu
kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Cinsiyet anlamda değişik kitapların, dergilerin,
açısından liderlik ve yönetim tartışmaları makalelerin ve raporların araştırılıp
konumuz dışında bırakılmıştır. Ancak bu incelenmesi ile elde edilmiş ve bir araya

546
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

getirilerek harmanlanması ile bir sonuca otoritenin tanımından almak daha tutarlı
ulaşılmıştır. Veri güvenliği ve bilgi olacaktır. Bu nedenle liderlik tanımını da
değerlendirmesi sonuçları kaynakların Harvey’den almak gerekir. Harvey
güvenirliğine de bağlı olarak (1999) liderliği şöyle tanımlamaktadır:
değişebilmektedir. Sosyal bilimlerde “liderlik, personel etkileme yoluyla
verilerin doğruluğu ya da algılanışı sonuçları başkalarından elde etme
sosyo kültürel çevreye göre de değişiklik kalitesidir” (Sichone, 2004). Sichone
göstermesi nedeni ile doğrular ve (2004) bu ifadeden yola çıkarak yaptığı
kabuller bölgeden bölgeye açılımda, yönetimin genel olarak
değişebilmektedir. örgütün yapısal görünüşüne bağlı iken,
liderliğin başkalarını etkileyerek gerçek
KAVRAMSAL ÇERÇEVE karakterini ve yeteneklerini sergileme
Yönetim ve liderlik tanımları konusunda bağımsız olduğunu ifade
Her araştırmacının kendisine etmektedir. Yönetici otoritesini
göre bir lider, liderlik ve yönetici tanımı yasalardan ve ofisteki (Pozisyonundaki)
olduğu görülmektedir. Hemen hemen gücünden alırken lider gücünü
araştırmacı sayısı kadar lider, liderlik ve yeteneklerinden almaktadır. Bu nedenle
yönetici tanımı bulunmaktadır. Sichone yönetici gücünü temel olarak ona çizilen
(2004) liderlik tanımını “başkalarına, hedeflere ulaşma yolunda çalışanları
onları hedeflere ulaşma yolunda kontrol etme, yönlendirme ve koordine
etkileyerek güven tesis etme yeteneği” etme amacıyla kullanırken, liderin işleri
olarak tanımlamaktadır. Bu, birçok şeyin yaptırması için ofise gereksinimi
yanında, diğerlerine meydan okuma güç olmayabilir (Sichone, 2004).
ve cesaretini da kapsar, onlara cesaret ve Tanımlardan anlaşılacağı gibi, lider
güven vermeyi de ayrıca liderlik ettiğin değişimi tasarlayan ve gerçekleştiren
hedeflere ulaşmaları için gerekli olan kişidir, risk alır, verdiği kararların
donanımları onlara vermeyi de kapsar” arkasında durur ve sonuçlarına da sahip
(Sichone, 2004). Liderlik diğerlerine çıkar. Böylelikle yeni kararların
uğruna mücadele etmeye değer hedeflere alınmasında ve uygulanmasında etkili
ulaşmak için cezbetme, harekete geçirme olur. Yönetici ise sınırlı yetki ve faaliyet
ve meydan okuma yeteneğinin yanında alanına sahiptir. Lider ve yöneticinin
örgüt içindeki insanlarının desteğini aynı zamanda örgüt içinde bir güven
doğru kullanma ve yönlendirme ve iklimi oluşturmaları gerekmektedir.
onların arasındaki arkadaşlığı, Kouzes ve Posner (2017) “Yüksek
dayanışmayı ve güveni daha güçle hale performans elde etmenin ve
getirme, takım çalışması, takım ruhu sürdürebilmenin kilit rolü iş birliğidir.
yaratma ve onların kalbinde iyi bir yer Ancak güven iş birliğinin anahtarıdır”
edinme yeteneği de gerektirir. (Sichone, demektedirler (Tunji, 2022). Peter F.
2004). Yönetim kısaca “başkalarına iş Drucker yönetim ile liderlik arasındaki
gördürme sanatıdır” (Tosun, 1987). ilişkiyi şu şekilde şu şekilde ifade
Harvey (1999) “Yönetim, Örgütün etmektedir; “Yönetim işleri doğru yapar,
formalize edilmiş yapısal düzenlemesi liderlik ise doğru işleri yapar” (Places ve
doğrultusunda verilen otoritesinin ark., 2018). Places ve ark. (2018)
diğerleri üzerinde yönetimi ve yönetici ile liderin ayrı ayrı kişiler ya da
uygulamasının teknik disiplinidir” kişilikler olduklarını belirterek yönetici
(Sichone, 2004). Liderlik ve yönetim gömleği giyen birisi ile lider gömleği
kavramlarında çok farklı tanımlamalar giyen birisinin örgüt içindeki
bulunduğu için bu iki kavramı aynı davranışlarını şöyle izah etmektedirler:

547
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

“Yönetim şapkan başında olduğu zaman “Örgütteki her pozisyonda olduğu gibi
işleri yaptırmak için gerekli görevleri bir yöneticinin rolü ve pozisyonu gereği
nasıl yerine getireceğiniz konusuna sahip olduğu görevleri yerine
odaklanırsınız. Bitiş süresinin getirebilmesi için belli başlı birtakım
yaklaştığını görürsünüz ve kendinizi ona yeteneklere ve becerilere sahip olması
göre organize edersiniz. Liderlik şapkası gerekir”. Yöneticinin sahip olması
başınızda olduğu zaman ise işin bitiş gereken beceri ve yetenekler yönetimsel,
süresi (dead line) yaklaşırken üzerlerine teknik ve düşünsel olmak üzere üç grupta
düşeni veya yapmaları gerekenleri toplanmıştır. Bu becerilerin/yeteneklerin
yapmaları ve hatta sizin doğuştan geldiği ya da sonradan
beklentilerinizden daha fazlasını öğrenildiği konusunda araştırmalar
yapmaları için takımınızdaki diğer arasında bir fikir birliği
kişileri etkilersiniz” (Places ve ark., bulunmamaktadır. Yönetim düşüncesi
2018). milattan önce 3000-4000’li yıllara kadar
Yönetim teori ve stilleri uzanmaktadır. Yönetim uygulaması ve
Yönetim disiplin olarak iki ana planlaması yönündeki ilk uygulamalar
kavram üzerine oturmaktadır; teori ve M.Ö. 2900 yıllarında Mısır Firavunu
uygulama (Olarewaju ve George, 2014). Keops’un piramit yapımında uyguladığı
Daft (1986) yönetim teorisinin “disiplin planlama olarak bilinmektedir. O
ve örgüt içinde hedeflenen çıktıların elde yıllardan günümüze kadar yönetim
edilmesi için neler yapılması gerektiğini düşünce olarak gelişmiş ve değişmiştir.
bildiren ses prensipleri ile ilgilenir Ancak yönetim düşüncesinin literatüre
(burada ses prensipleri ile örgüt içi girip disiplin olarak bilimsel bir yapıya
ahenkten bahsetmektedir)” (Olarewaju kavuşması ise çok daha yenidir. Liderlik
ve George, 2014). Ancak ses yönetimi kavramı 1300’lü yıllarda karşımıza
için verilen bir örnek bu konuyu biraz çıkarken yönetim kavramının bir bilim
daha öznelleştirmektedir. M.Ö. 2900 olarak karşımıza çıkması Frederic
yıllarında yapılan mısır piramidinin Taylor’un (1917) dört temel prensibe
inşası sırasında önemli aşamalarda çekiç dayanan “scientific management theory”
seslerinin duyulmaması için önlem bilimsel yönetim teorisi ile 20. Yüzyılın
alındığı önlem alınmadığı zamanlarda başlarında olmuştur. Bu dört temel
işçilerin özellikle beyin gücünü kullanan prensip ise kısaca şunlardır: her işi
ustaların dikkatlerinin dağılmasının yapmak için en iyi yolu bul, her işe en iyi
sorun yarattığı bu nedenle istenen uyum sağlayan çalışanı görevlendir.
hassasiyetin sağlanamamasından endişe Çalışanlara sık sık rehberlik et ve
edildiği ifade edilmektedir. McGregor’a planlama ve kontrol görevini iyi yap.
(1987)’a göre Yönetim teorisi ile pratiği Taylor’un bilimsel yönetim teorisi ilk
her zaman yan yana birlikte ilerlemekte zamanlarda üretimde artış sağlamış
ve birisinde elde edilen tecrübe diğerinin ancak daha sonra “önce üretim sonra
gelişmesine katkıda bulunmaktadır. insan” yaklaşımı çalışanlar arasında
Oxford sözlüğünde yönetim şu şekilde hoşnutsuzluk ve verimde düşüşe neden
tanımlanmaktadır: “yönetim insanları ve olmuştur. Max Weber (1947) bu teoriyi
olayları kontrol etme veya onlarla geliştirerek “bürokratik yönetim
ilgilenme sürecidir” (Yıldırım, 2015). teorisini” ortaya atmıştır. Wbere’in
Yönetici, yönetim sürecini buradaki en önemli amacı örgüt içindeki
gerçekleştiren yetkin kişi olarak birtakım belirsizlikleri ortadan kaldırmak
yeteneklere sahip olması gerekir. olmuştur. Ancak klasik yönetim teorisi
Yıldırım (2015) şöyle ifade etmektedir: mekanik ve katı kurallara sahip olması

548
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

nedeni ile ikinci dünya savaşından sonra talimatlara uyması istenir. Liderlik
yeni ve modern yönetim teorileri sisteminden farklı olarak burada otoriter
geliştirilmiştir. Bugün bildiğimiz yönetici de ceza-ödül sistemini kullanır
şekliyle yönetim ister özel ister kamu (Ghaziasgar, 2021). Bu yönetim
isterse de kar amacı gütmeyen örgütler sürecinde kriz zamanlarında da
olsun hepsinde uygulanmaktadır. Yıllar hegemonic yaklaşım sergilenir.
geçtikçe işletmeler ve kurumlar büyüyüp İkna edici yönetim tarzı, bu yönetim
genişlemiş ve sonuç olarak örgütler için tarzı merkezi karar alma gibi bazı
tanımlanmış modern bir yönetim bakımlardan hegemonic yönetim tarzına
yaklaşımına sahip olmak gir gereklilik benzerken, işçileri bazı şeyleri yapmaya
halini almıştır. Yönetim örgütsel veya aynen uymaya zorlamaktan çok
amaçlara ve hedeflere ulaşmada onların sorularını yanıtlamaktan
çalışanlara rehberlik etme veya memnun olmaları nedeni ile de
yönlendirme kriterlerini içeren bir süreç hegemonic özelliklerden ayrışırlar.
veya iş formu olarak tanımlanmaktadır. Çalışanlar işlerini yapmaları konusunda
Liderlik ve Yönetim teorileri sürekli zorlanmanın yerine teşvik edilerek
olarak tartışılmakta ve gelişmektedir. Bu cesaretlendirilirler.
nedenle Stoner’in (1978) ifade ettiği gibi Danışman yönetim tarzı, bu yönetim
“yönetici olarak bu pozisyonda uygun tarzında da hem karar alma hem de
bir şekilde kalmaya devam etmek isteyen politika belirleme yöneticinin
her yöneticinin var olan yönetim sorumluluğunda olmasına karşın,
teorilerine göre kendisini sürekli olarak çalışanlar ile yöneticiler arasında iki
güncellemesi gerekmektedir” yönlü bir iletişim mevcuttur.
(Olarewaju ve George, 2014). “Yöneticiler karar alma sürecinde
Yönetimin ya da liderliğin örgütün kararlarını vermeden önce çalışanlar ile
başarısındaki etkisi kantitatif olarak sürekli görüşme halinde bulunurlar. Bu
ölçülememektedir. Ancak “yönetimin yönetim tarzı özellikle işletmenin önemli
örgütün başarısında ya da kararlarına çalışanları da dahil
başarısızlığında kritik rol oynadığı ve etmektedirler. Ancak bu yöntemin
örgütün performansına, kalitesine ve pahalı, zaman alıcı, değişimleri
etkinliğine %45 oranında etki ettiği geciktirici olması ve her zaman da
tahmin edilmektedir (Guterman, 2017). başarılı olamaması gibi dezavantajları
Ghaziasgar (2021) etkin liderlik için nedeni ile çok sık kullanılmaması”
yönetim stillerini değerlendirmiş ve en (Ghaziasgar, 2021) önerilmektedir.
iyi yönetim stilinin esnek, adapta Katılımcı yönetim tarzı, bu yönetim
edilebilen/olabilen ve duruma en uygun tarzında yöneticiler otoriteleri ve gücü
olanı olarak tanımlamaktadır. Yönetim örgüt içerisinde dağıtarak paylaşırlar.
stilini etkileyen faktörler olarak, işletme Konuları ve sorunları çalışanlar ile
türü, yakın gelecekte yapılacak işin tartışarak çözüme kavuştururlar. Bu
miktarı, yönetici kişiliği ve yönetici yönetim tarzında öne çıkan yaklaşım
karakteristikleri, çalışanların kişilikleri işbirlikçi katılımcılıktır. Bu yaklaşımda
ve yaklaşımları olarak ifade etmektedir. çalışanların düşünme yetenekleri
Yönetim stilleri kısaca şunlardır: benzerlik göstermektedir. Eğer bu
Otoriter yönetim yaklaşımı, dominant yaklaşım uzun süre uygulanırsa bu kez
yönetim tarzıdır. Gücün yoğun ve yöneticinin işletmeye karşı olan
merkezileştirilmiş kontrolünü kapsar. sorumluluğunu düşürücü negatif etkisi
İletişim tek yönlüdür ve yukarıdan ortaya çıkmaktadır (Ghaziasgar, 2021).
aşağıya doğru işler. Takım üyelerinin Yönetici yetenek ve becerilerinin önemli

549
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

rol oynadığı bir yönetim tarzında sistem arasındaki liderlik yapma yöntemi
ne kadar mükemmel olursa olsun iş üzerindeki araştırmaların çok sayıda
uygulamada yöneticiye ve onun yetenek model ve teorinin gelişmesine olanak
ve becerilerini uygulayabilme başarısına sağladığını ifade etmektedir. Örneğin,
bağlıdır. Hangi yönetim tarzı davranış ve özellikleri liderin kişisel
uygulanırsa uygulansın sonuçta karakteristikleri konusunda
çalışanların yaratıcılık yetenekleri, değerlendirirken, liderin takipçilerinin
görüşlerini açıklama özgürlüğü vs. gibi hareketlerini etkilemek güç ve
özellikleri ortaya çıkarılarak pozisyonunu kullanmasını da “güç ve
motivasyonlarının sağlanması etkileme” teorisinin konusu olarak
gerekmektedir. Ghaziasgar (2021) görmektedir (Guterman. 2017). Liderin
çalışmasında ayrıca motivasyonel davranışları üzerinde takipçilerinin
liderlik kavramını ortaya koyarak karakterlerinin de etkili olduğu
yukarıda saydığımız yeteneklerin bu bilinmektedir. Ayrıca mevcut
liderlik özelliklerine sahip bir liderde konjonktürün de liderin kararları ve
toplanarak uygulanması halinde en davranışları üzerinde etkisi olmaktadır.
başarılı yönetim tarzı olacağını ifade Araştırmacılar bu konuların durumsallık
etmektedir. “Yönetim tarzları örgütsel teorisinin konusu olarak ele alınması
başarıyı etkileyen en önemli faktörlerin gerektiğini ifade etmektedirler. Lider ile
başında gelmektedir” (Uche ve astları arasındaki ilişkinin doğası ve
Timinepere, 2012). Sosyoloji bilim kalitesinin de transaksiyonel liderlik
dalından, mühendislik bilim dalına, teorisi altında sınıflandırmaktadırlar.
matematik bilim dalından işletme bilim Liderlerin takipçilerinin kalplerine ve
dalına kadar hemen her bilim dalından beyinlerine hitap ederek sembolik
araştırmacı kendi bakış açılarından duygusal ve yüksek derecede motive
yönetim teorisi geliştirmiş ve edici davranışlarını yeni karizmatik veya
sunmuşlardır. dönüştürücü liderlik teorisi altında
Liderlik teori ve stilleri değerlendirmektedirler (Guterman,
Liderlik stilleri üzerindeki 2017). Kültürün de liderlerin
tartışmalar da araştırmacıların baktığı davranışlarında büyük rol oynadığı
yere göre değişmektedir. Her araştırmacı bilinmektedir. Liderler liderlik stillerini
başka bir bakış açısından bakarak ve nasıl oluşturacaklarını ve astları ile
değerlendirmektedir. Bu durumda da ilişkilerini nasıl düzenleyeceklerini
alan kayması ya da çakışması içinde bulundukları kültürel çevreye
oluşabilmektedir. Bunun sonucu olarak göre şekillendirirler. GLOBE projesi
kavramlar ve tanımlar arası geçişler araştırmacıları bu boyutları karakteristik,
yaşanabilmektedir. Sichone (2004) farklı beceri ve kültürel olarak katkı yapacak
bir açıdan bakarak liderlik ile şekilde algıladıkları yeteneklerin veya
yöneticiliği karşılaştırmış ve ast üst üstün liderlik özelliklerinin ya da
iletişimini/etkileşimini bilgi ve iletişim kısıtların birer göstergesi olarak
akış yönü açısından bakarak görmektedirler (Guterman, 2017).
değerlendirmiştir. Flipo’nun Personel GLOBE araştırmacıları bu boyutların bir
Management adlı kitabında “tüm kısım araştırmacıların ifade ettiği liderlik
yöneticiler astlarına liderlik yapma veya stili olarak değerlendirilebileceğine
motive etme konusunda kendi inanmakla birlikte bu ifadeyi yeterli
yöntemlerini geliştirirler” (Schone, bulmamakta ve daha da geniş anlamda
2004) sözüne önem atfetmektedir. “Global Lider Davranışları” ya da
Guterman (2017) liderler ile takipçileri “İkinci Sıra Faktörleri” olarak

550
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

değerlendirmektedirler. Liderlik merkezden alınarak astların bu kararlara


stillerini Sichone (2004) otokratik uyması beklenir. Bu tür liderler
demokratik temelli ya da egosentrik veya genellikle sabırsız ve agresif davranırlar.
liberal liderlik arasında Astların görüşüne pek önem vermezler.
değerlendirmekte bu aralıktan efektif Yetkilerin büyük çoğunluğu yöneticide
liderlik kavramını ortaya çıkarmaktadır. toplanır. Çağdaş yönetim tarzına uyum
Ona göre liderlik total otokratik noktası sağlayamaması nedeni ile son yıllarda
ile total demokratik nokta arasında oldukça eleştirilmekte ve uygulamadan
değişmektedir. Egosentrik liderler her kaçınılmaktadır.
şeyin merkezine kendisini koyarak her Demokratik liderlik stili Khan ve ark.
şeyin kendisinde toplanmasını ister. (2015) demokratik liderliği aynı
Liberal liderler ise tüm okları dışa doğru zamanda katılımcı liderlik olarak ta
yönlendirerek her şeyin astların tanımlamaktadırlar. Demokratik stilde
tarafından yapılması gerektiğini ve liderler astlarını, sürecin bir parçası
astların işlerini başarı ile yerine olarak görmekte ve kararları
getireceği varsayımından hareket eder. sahiplenmelerini sağlamak için karar
İki uç noktanın da avantajları ve alma sürecine katılmaları konusunda
dezavantajlarını da bahsettikten sonra bu cesaretlendirmektedirler. Bu stilde
eksikliklerini ancak efektif liderlik liderin çalışma çevresini oluşturan
stilinin giderebileceğini önermektedir. takımın donanımlı ve eğitimli olması
“GLOBE projesi ile elde edilen bilgiler büyük önem taşımaktadır. Astlar
araştırmacılar tarafından kültürün işletmeyi ve çevresini etkileyen her
örgütsel ve toplumsal eş yapılı boyutu ile konuda yeteri kadar bilgi sahibi
önemli oranda ilişkili olan kültürel olmalıdırlar. “Bu liderlik stilinde liderin
olarak desteklenen karmaşık liderlik son sözü söyleyen ancak son sözü
teorilerinin küresel liderlik boyutlarını söylemeden önce tüm takım üyelerinden
açıklamada da kullanılmıştır” gerekli bilgileri almış olan bir koç olması
(Guterman, 2017). Burada ifade edilen gerekir” (Khan ve ark., 2015).
altı küresel liderlik boyutu farklı Demokratik liderlik astlar ile yönetici
açılardan ele alınan ve diğer araştırma ve arasındaki güç dağılımındaki
literatürlerde yapılan sınıflandırma ile dengesizliği azaltır, riski dağıtır, katılımı
fazla uyumlu olmayan sınıflandırma ve sorumluluğu paylaştırarak güçlü
şeklidir. GLOBE projesinde yapılan bireylerden oluşan bir takım oluşmasını
sınıflandırmada liderlik türleri, sağlar. Bu yönetim tarzı sosyal eşitlik ve
Karizmatik/değer tabanlı liderlik, demokrasi temeline dayanmaktadır
takım merkezli liderlik, self protektif (www.acornlive.com). Demokratik
liderlik (korumacı), Humanst (insan liderlik son zamanlarda araştırmacılar
odaklı) liderlik, katılımcı liderlik ve tarafından yoğun ilgi görmektedir. Kendi
otonom liderlik olmak üzere altı kendine yeterli olması, uzlaşmacı
kategoriye ayrılmaktadır (Guterman, olması, motive edici olması, grup
2017). Araştırmacılar bundan sonraki üyelerinin özgüvenlerini artırması,
çalışmalarını bu 6 liderlik türünü baz değişik fikirlerin ortaya çıkmasına
alarak ilerletmişlerdir. Genel kabul olanak sağlaması, emir ve yasakların
görmüş bazı liderlik türleri şunlardır: anlaşılabilir olması, problemlere ortak
Otokratik liderlik stili daha çok klasik çözüm aranması, yaratıcı büyüme
liderlik yaklaşımı olarak tanınır. Astları beklentisinin yüksek olması, fikir
bir çeşit patron anlayışı ile yönetir özgürlüğü, eşit haklar ve dış paydaşlarla
(www.acornlive.com). Kararlar tek entegrasyonun sağlanması demokratik

551
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

liderliğin avantajları arasında liderlik ile aralarında benzerlikler


gösterilmektedir (Khan ve ark., 2015). bulunsa da dönüştürücü liderlikte lider
Bırakın Yapsınlar (Laissez-Faire) ile astlar arasında otokratik liderlikte
Liderlik Stili, fransızca’dan geçme bir görülmeyen çok sıkı bir bilgi değişimi ve
terim olan "laissez-faire, laissez-passer", iletişim söz konusudur. Ancak bazı
“bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler” araştırmacılar havuç-sopa olarak
anlamına gelmektedir. 1789 Fransız adlandırılan ödül-cezalandırma
ihtilali döneminde ortaya çıkan bir siyasi yönteminin dönüştürücü liderlik stilinin
akımdır. Adından da anlaşılacağı üzere ana unsuru olmadığını onun bir araç olsa
tam liberal bir liderlik anlayışı hakimdir. da en etkin faktör olmadığını ifade
Bu stilde liderler astlarını tamamen etmektedirler. “Liderin vizyonu, kişiliği
serbest bırakırlar ve işlerine karışmazlar. ve yeteneklerinin gücünü astlarını iddialı
Yönetim kontrolünün tamamen elden hedeflere ulaşmak amacı ile kullanması
kaçması ya da işlerin tamamen asıldır. Havuç-sopa yaklaşımından çok
kontrolden çıkması riski büyük tehlike onun yerine motivasyonu astlarının
oluşturmaktadır. Araştırmalar liderlik liderlerine bağlılığı, saygıları ve kendi
rehberliği altında çalışan çocukların bu görevlerini en iyi şekilde yapmaları
yöntemde en az verimli olduğunu anlayışı ile kazandırılır”
göstermiştir (Khan ve ark., 2015). (www.acornlive.com).
Yönlendirici liderlerin astlarını Etkin Liderlik, liderlik tanımına girince
yönlendirmediği ve her şeyi onlara hemen şu soru akla geliyor. Tüm liderler
bıraktığı bir modeldir. etkin değil mi zaten? Liderlik etkin
Bürokratik Liderlik Stili, işletme olmayı gerektirmez mi? Bir açıdan
yönetiminde fakültelerde okutulan bakınca doğru gibi görünüyor. Ancak
yönetim yaklaşımlarından biri olan sichone böyle düşünmediğini ve tüm
bürokratik yaklaşımın liderlik stilindeki liderlerin etkin olmadığı görüşünde
karşılığı olarak algılanabilir. Burada işin olduğunu ifade etmektedir (Sichone,
gerekleri analiz edilip ortaya çıkarılır. 2004). Çok etkili insanlar liderdir.
Pozisyonun gerekleri ve sınırları Ancak, onlar bir görevi üzerlerine alıp
belirlenerek bu pozisyona en uygun kişi tamamladıklarında süper biri olurlar.
bulunarak pozisyonu alması hedeflenir. Başkalarının başarısızlığa uğradığı
Bürokratik liderlik modelinde yerlerde onlar başarılı olurlar. Diğerleri
ellerindeki yazılı kurallara göre hareket ile aynı sonuçları aldıklarında ise
ederler. Liderlik politika belgesinde ne gülümserler” (Sichone, 2004). Etkin
yazıyorsa ona bağlı kalınır. liderlik takımı kurup, insanlara yetki
Dönüştürücü Liderlik Stili, bu vererek onları inisiyatif almaya
liderliğin önemli özelliği kısa dönemli yönlendiren, takım arkadaşlarına koçluk
planlama yapılıyor olmasıdır. Bu liderlik yapan bir liderlik anlayışıdır. Etkin liderin
stilini araştırmacılar Trans aksiyonel daha başarılı sonuçlar elde etmek için
liderlik stili olarak ta tanımlamaktadırlar. takım arkadaşlarının gizli kalmış
Ayrıca örgütleme ve kontrol yardımıyla yeteneklerini ortaya çıkarmalarını
astlar için açık hedefler konarak dönem sağlayacak becerileri olmalıdır. Etkin
sonunda hedeflerin kontrol edilmesi ile liderlik karizmatiktir (Sichone, 2004).
ödül ve cezalandırma sisteminin İlham Verici Liderlik (İnpirational
yürürlüğe konması şeklinde Leadership), “Birçok firma liderliğinin
tanımlanabilir. Ödül ve ceza yönteminin kilit elementini kaçırdığı yeni bir çağda
çalışanları motive etmek için sık sık yaşamakta ve çalışmaktayız. Bu kilit
kullanıldığı görülmektedir. Otokratik element ilham vericiliktir.” (Horwitch ve
Whipple, 2014). “Her zaman liderlere

552
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

ihtiyacımız olacak, ancak günümüz ifade etmektedir: “Yönetici her


liderleri yorgun iş gücüne her işletmeye element veren dinamik
zamankinden daha fazla, değişiklik yaşamdır. Onun liderliği olmadan
kazandırabilmek için ilham vermek üretimin kaynakları sadece kaynak
durumundadırlar.” (Finney, 2002). olarak kalır ve asla üretim olmaz. Her
İlham vermek sözlükte şöyle şeyin üstünde rekabetçi bir ekonomide
tanımlanmaktadır: “Bazı şeyleri yaratıcı yöneticilerin kalitesi ve performansı
bir şekilde yapabilmek, bazı şeyleri işletmenin başarısını belirler. Gerçekte
hissedebilmek veya bazı şeyleri bu hususlar işletmenin yaşamını
yapabilmek için mental olarak uyarılmış sürdürüp sürdürmeyeceğini belirler.
olma sürecidir. “(Finney, 2002) İlham Yöneticilerinin performansı ve kalitesi
verici liderlik “Eğer sizin aksiyonlarınız için, bu bir girişimin rekabetçi bir
daha fazla hayal etme, daha fazla ekonominin sahip olabileceği tek etkin
öğrenme, daha fazla bir şeyler yapma ve avantajdır” (Sichone, 2004). Zalenik
daha fazla olma konusunda başkalarına (1977) işletmelerin liderlikten
ilham verebiliyorsa siz bir ilham verici yöneticiliği doğum yaptırdığını ifade
lidersiniz” (Finney, 2002) şeklinde etmektedir. Aynı zamanda işletmelerin
tanımlanmaktadır. Diğer liderlik stilleri kolektif liderliği bireysel liderliğe karşı
arasında biraz uçuk gibi görünen ilham daha öne çıkaran yeni bir güç etiği
verici liderlik daha çok teknoloji yoğun oluşturduğunu söylemektedir. “Bu
ya da sürekli farklı ürünlerin üretildiği, yaklaşım rakipler arasındaki rekabet ve
genelde çok fazla çalışanı olmayan yönetimsel liderlik ile uygunluğa,
işletmeler için daha uygun kontrole ve dengeye ya da gruplar
görünmektedir. Klasik liderlik-yönetim arasındaki güç ilişkilerine güvenirken,
stillerinden yukarıda bahsedilen maalesef ki gerektiği gibi hayal etmeyi,
nedenlerden dolayı ayrışmaktadır. yaratıcılığı veya işletmenin kaderini
Herkesin kendisini kreatif görmesi farklı çizme konusunda etik davranmayı
ürün çıkarmada başarılı olabilir. Ancak garanti etmemektedir” (Sichone, 2004).
üretilen her başarılı ürün ya da fikir Sichone (2004) liderlik ile yöneticilik
tutunamayabilir. Bu da ayrı bir risk arasındaki farklılıkları 11 ayrı kategoride
oluşturmaktadır. Son zamanlarda toplayarak bir Çizelge oluşturmuştur.
araştırmacıların Servant Leadership ile Kendisinin de kabul ettiği gibi bu
Full Range Leadership stillerine de Çizelgedaki bazı alanlarda benzer
ağırlık verdikleri dikkati çekmektedir. noktaların olduğu görülmektedir. Birçok
Ancak çalışmamızda bu liderlik türlerine araştırmacı farklı açılardan ve
de girilmemiştir. yaklaşımlardan yararlanarak farklı
Tartışma: liderlik ile yönetimin özellikleri listeleyerek kendi
karşılaştırılması Çizelgelarını oluşturmuş ya da
Yönetim ile liderlik arasındaki listelemiştir. Bunların içinden üç
benzerlik tartışmaları süregelen bir konu araştırmacının sınıflandırmaları özet
olmaya devam etmektedir. Drucker şunu halinde aşağıda verilmiştir.

553
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

Çizelge 1. Liderlik ile yönetim arasındaki farklar


Yönetim Liderlik
Karmaşıklığı önce planlayarak ve bütçeleyerek Örgütü yapıcı bir değişikliğe götürmek bir yön
yönetirler belirleyerek başlar
Yönetim planlarına ulaşmak için örgütleyerek ve Eşdeğer liderlik aktivitesi insanlarla yan yana
personel alımı ile kapasitesini geliştirir olmaktır
Yönetim planların uygulanmasını kontrol ve Liderlik için, bir vizyonu gerçekleştirmek
problem çözme ile sağlar motivasyon ve ilham (esin) gerektirir
Kaynak: Rosari, 2019
Çizelge 2. Yönetim ile liderliğin ilişki yöntemi
Liderlik Yönetim
Etkileme ilişkisi Otorite ilişkisi
Liderler ve takipçileri Yöneticiler ve astları
Gerçek değişimi amaç edinir Mal ve hizmet üretir ve satar
Hedeflenen değişimler karşılıklı amaçları yansıtır Mal ve hizmetler koordineli faaliyetlerin sonucu
olarak çıkar
Kaynak: Rosari, 2019
Çizelge 3. Yönetim ve liderliğin karşılaştırılması
Yönetim Liderlik
Ajanda oluşturma Planlama ve bütçeleme Yön tayin etme
Ajandayı başarmak için Örgütleme ve personel alımı Personel ile yan yana gelme
insan ağı geliştirme
İcra etme Kontrol etme ve problem çözme Motive etme ve ilham verme

Çıktılar Tahmin edilebilirlik derecesi ve Değişim üretir


düzen üretir
Kaynak: Rosari, 2019

Çizelge 4. Lider ile yönetici arasındaki farklar


YÖNETİCİ LİDER
1 İşlerin plan doğrultusunda gittiğinden 1 Değişimle yüzleşebilir, yeni ufuklara
emin olur iyimserlikle önderlik yapabilir
2 Genellikle kaynakları kontrol eder ve 2 Diğerlerine güven duygusu ilham
yönlendirir verebilir.
3 Otorite yeri ofisidir 3 Gerekmedikçe ofiste bulunmaz
4 Genellikle operasyonlarda sınırlıdır 4 Kendini sınırlamaz ve büyük ve stratejik
düşünebilir
5 Genellikle risk almaz 5 Hayal gücü yüksektir ve risk alabilir
6 Genellikle kısa dönemli bakar. 6 Uzun vadeli düşünür ve vizyonerdir
Yönetici ileri bakan biri değil daha
çok operasyoneldir.
7 İşleri yaptırmak için genellikle 7 İnsanlarla iyi ilişkiler kurar ve onların
yerleşik geleneksel gücünü kullanır desteğini alır
8 Zorunlu olmadıkça yaratıcı değildir. 8 Yaratıcıdır ve insanları yenilikçilik
Standartları korumaya özen gösterir konusunda cesaretlendirir
9 Görev merkezli plan, bütçeyi kontrol 9 Gerçekte görev eksenli değildir. Ancak
eder ve ona göre davranır vizyoner ve hedeh odaklıdır
10 Mentorlükten daha çok sonuçlarla 10 Diğerlerini de lider olacak şekilde
ilgilenir yetiştirir ve başka liderler ile çalışır
11 Herkesin üstünde olduğunu her 11 İyi bir takım oyuncusudur, koç’tur ve
zaman doğru yaptığını ve kendi mentor’dur.
kendine yettiğini düşünür
Kaynak: Sichone, 2004

554
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

Çizelge 5. Abraham zalensnik’e göre (1992) liderler ile yöneticiler arasındaki farklar
Yöneticiler Liderler
Hedeflere karşı tutum Kişisel olmayan pasif bir tutum Aktif ve kişisel tutum alır
alır
İş anlayışı Muhalif görüşler için Yeni yaklaşımlar geliştirir.
görüşmeler yapar ve zorlar. Seçenekleri çoğaltır. Risk alır
Riskten kaçınır, az seçenek
bırakır
Diğerleri ile ilişkiler İnsanlarla çalışmayı tercih eder. Çekici fikirler öne sürer.
Empati kurmaz duygusal Diğerleri ile sezgisel ve empati
katılımını korur ile ilişki kurar
Ben düşüncesi Mevcut sistemleri Ekonomik ve insani ilişkileri
kuvvetlendirir. Örgütün bir değiştirmek için bilgili bir
parçası olduğunu hisseder biçimde mücadeleden gelir
Kaynak: Ramawati, 2022

Liderlik hedeflere, motivasyona, oluşturacak etmenlerin başında, liderin


ilham vericilik gibi konulara asosyal olması, art niyetli ve sadece
odaklanırken, yönetici bu hedeflere kendine odaklanan birisi olması gibi
ulaşılması için örgütü yöneten kişi olarak konular gelmektedir. Bir liderde
değerlendirilmektedir. “Liderlik bulunması gereken ve universal olarak
yöneticilikten farklıdır. Çünkü liderin tasvip edilen lider özellikleri, güvenirlik,
faaliyetleri kontrol etmekten çok, onları ileri görüşlülük, pozitif olma, güven
etkileme ve değiştirmek için kişilerin oluşturma, bilgili olma, kazan-kazan
yeteneklerini ortaya çıkarma konusunda prensibine göre problem çözme, yönetim
yapması gereken çok fazla görevi yeteneklerine sahip olma, mükemmele
bulunmaktadır” (Sichone, 2004). ulaşma düşüncesi, adil olma, planlı olma,
Dubrin’in ifadesi ile lider değişim, dinamik olma, motive edici olma, ilham
motivasyon, etkileme ve ilham kaynağı verme, kararlı olma, iyi iletişim
olma kavramları ile meşgul olmalıdır. kurabilme, koordineli olma, dürüst olma,
Liderler işletmenin geleceği ile ilgili cesaret verici olma, bağlanabilinir olma,
tehditlere ve meydan okumalara karşı etkili müzakereci olma, bilgilendirmeye
yürümekten veya radikal değişiklikler açık olma ve takım oluşturma gibi
yapmaktan korkmaz. Ancak diğer konulardır (Northouse, 2013). Liderde
taraftan yöneticiler hiçbir şeyi riske tasvip edilmeyen özellikler ise; yalnız
atmak istenmez, statükoyu mümkün olması, irrite edici olması, acımasız
olduğu kadar sakin bir şekilde korumayı olması, asosyal olması, yetenekli
severler (Sichone, 2004). Ken Shelton olmaması, diktatöryel olması, iş birliğine
“bazı insanlar başarılıdır. Ancak lider açık olmaması ve ego merkezli olmasıdır
değildir” (Sichone, 2004) demektedir. (Northouse, 2013,). Belias ve Kustelios
Sichone (2004) başarılı her insanın ya (2014) “The İmpact of Leadership and
kendilerinden önceki başarılı liderin Change Management Strategy on
mirasından yararlandığını ya da başarılı Organisational Culture” adlı
olsa bile insanlara ilham veremediğini, çalışmalarında yönetim ve liderlik
karşılaşılan zorluklarda cesaretle değişiminin örgüt kültürü üzerindeki
karşılayıp onları harekete geçiremediğini etkisini derinlemesine araştırdıkları
ifade etmektedir. Yönetici olan her ancak sadece liderlik ayağına ağırlık
kişinin lider olarak anılmaması verdikleri yönetim ayağının eksik
gerektiğine inanmaktadır. Liderliğin kaldığı görülmektedir. Liderlik ve
önünde universal olarak engel yönetimin örgüt kültürü üzerinde büyük

555
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

etkisi olduğu bilinmektedir. Guterman belirlenmesinde kritik öneme sahiptir


(2017) kültürün de lider ve yönetim (Sichone, 2004). Araştırmada liderin
üzerinde önemli rol oynadığını ve örgütü daha çok ileriye baktığı, makro
ve liderliği/yönetimi şekillendirdiğini politikaları ve daha çok ütopik bir
ifade etmektedir. Burada kültür, örgütün geleceği şekillendirip var etmeye doğru
içinde bulunduğu sosyolojik ve ekolojik ilerlediği, yöneticinin ise bu hedeflere
çevreyi kapsamaktadır. Lider ve ulaşmak için örgütü harekete geçirdiği
yöneticinin örgütü şekillendirme anlaşılmaktadır. Shokley-Zalaback
sırasında bu media’yı esas alması (2006) şöyle ifade etmektedir: “Liderlik
başarının anahtarını oluşturacaktır. ile yönetim örgütsel yaşamın hemen her
Sadece yönetim değil astların da liderleri alanında mevcuttur. Ancak lider ile
anlama ve değerlendirmelerinde kültürel yöneticinin fonksiyonları farklıdır.
uyum büyük önem taşımaktadır. Yöneticiler yönetimsel
fonksiyonlarından gelen özel rollerini
SONUÇ ve ÖNERİLER yerine getirir ve onların ana görevi
Liderlik ile yöneticilik her zaman astlarının işlerini yönlendirmek ve
birbirine karıştırılan ve en çok kullanılan değerlendirmektir. Liderler ise
iki kavram olmuştur. Ancak bu iki insanlarına hedeflerini oluşturmada
kavram birbirini tamamlamaktadırlar. rehberlik eder ve hedeflerine ulaşmak
Çoğu kez birbirlerinin alanlarına da için aksiyon almalarında yardımcı
girmektedirler. Liderlik tartışmalarının olurlar. Örgütler yöneticilerinin lider
M.Ö. 3000’li yıllara dayanırken yönetim olmasını umar ancak her yönetici liderlik
disiplinin tartışılması 1800’lü yıllara davranışları sergileyemez” (Schuetz,
dayanmaktadır. Yönetim için 2016). Aslında lider ile yönetici arasında
“yönetmekten daha çok liderlik yapmayı bir nevi yataydan çok dikey bir ilişki
gerektirir” (Bonau, 2015) ifadesi farkı yapılanması daha doğru gibi
net biçimde tanımlamaktadır. Liderlik ve görünmektedir. Ancak bu iki üst
yönetim bölgeden bölgeye değişiklik yöneticinin yetki çatışması yaşaması
gösteriyor olmasına ve her kültürün büyük olasılıkla muhtemeldir. İki ayrı
kendi örgütsel iklimi oluşturmasına kişi mi görevlendirmek daha iyi olur?
karşın dünya çapında geçerli yönetim ve Yoksa iki özelliği bir kişide toplayıp tek
liderlik prensiplerinin olduğu ancak bu pozisyon oluşturmak mı daha iyi olur?
özelliklerin de kültürel ve sosyal çevreye Tartışılabilir. Günümüzde uygulanan
uyum sağlaması gerektiği CEO uygulaması bu eksikliği gidermek
unutulmamalıdır. Liderlik yeni ufuklar için tasarlanmış bir yöntem olsa da tam
açarken yönetici daha çok güncele dönük olarak karşılık bulmadığı görülmektedir.
olarak iç ve dış çevre ile yüz yüze Peters ve Waterman (1982) “Liderliğin
gelmesinden dolayı çevresel uyum gerçek rolü bir örgütün değerlerini
başarı oranını etkilemektedir. Yönetim yönetmektir” (Rahmawati, 2022) ifadesi
yeteneklerinin sergilenmesi gereken ile yönetim yetenekleri ile liderlik
noktalar ile liderlik yeteneğinin yetenekleri arasındaki ilişkiyi
sergilenmesi gereken alanların vurgulamaktadır. Liderlik değer yaratır,
farklılaşması bazen avantaj bazen de yönetim bunu örgüt içinde uygulamakla
dezavantaj teşkil edebilir. Liderlik için yükümlüdür.
yapılabilecek en net tanımlardan birisi de
şudur: “Liderlik örgütsel hedefler ile KAYNAKLAR
bireysel hedefler arasındaki köprüyü Anonim, 2022. www.acornlive.com, (Erişim
şekillendirir ve örgütün başarısının Tarihi:18.02.2022).

556
MAS JAPS 7(3): 545–557, 2022

Belias, D., Koustelios, A. 2014. Impact of Management Science and Business


leadership and change management Research, 7(2): 223-234.
strategy on organisational culture. Northouse, P.G. 2013. Leadership, SAGE
European scientific Journal, 10(7): Publications İnc., California, USA
451-470. Plecas, D., Sequires, C., Garis, L. 2018.
Cater, T., Lang, R., Szabo, E. 2013. Values Essential of Leadership in
and leadership expectations of Government, City of Surrey 2nd
future managers: Theoritical Basis Edition.
and Methodological Approach of Rosari, R. 2019. Leadership definitions
The GLOBE Student Project. application for lecturers’ leadership
Journal of East European development. Journal of Leadership
Management Studies, 18(4): 442- in Organisations, 1(1): 17-28.
462. Sichone, B.C. 2004. The Rare Jewels Of
Finney, L. 2022. Inspirational leadership, Effective Leadership. Mongu,
thales learning and development, Zambia
crawley, West Sussex. www.thales- Schuetz, A. 2016. Effective leadership and
ld.com (Erişim Tarihi: 20.02.2022). its impact on an organisation’s
Ghaziasgar, S.M. 2021. What are the succes. journal of corporate
Management Style? How responsibility and leadership. 3(3):
Management Style Can Lead to 79-90.
Efficiency in Workplace?. Tosun, K. 1987. İşletme Yönetimi. İstanbul
www.researchgate.net/publications/ Üniversitesi Yayın No:3462.
351127664 (Erişim Tarihi: Tunji, J. 2022. Academia Letters. Trust: An
14.02.2022) Essential Factor for Effective
Guterman, A.S. 2017. Leadership: A Global Leadership and the Development of
Survey of Theory and Research, an Exemplary Organization
Sustainable Entrepreneurship Uche, C.N., Timinepere, O.C. 2012.
Project. Research Paper Series. Management styles and
Horwitch, M., Whipple, M. 2014. organisational effectiveness: an
Leadership who inspire İ.A 21 st- appraisal of private enterpises in
Century Approach to Developing eastern Nigeria, American
Your Talent. Bain & Company. International Journal of
Khan, M.S. 2015. The styles of leadership: a Contemporary Research, 2(9).
critical review. Public Policy and University of Cambridge Institute for
Administration Research, 5(3): 87- Sustainability Leadership. Global
93. Definitions of Leadership and
Klingborg, D.J. Moore, D. 2006. What is Theories of Leadership
Leadership. Journal of Veterinary Development: Literature Review.
Medical Education, February. 280- www.cisl.cam.ac.uk, (Erişim
283 tarihi:15.02.2022).
Malik, M.A., Azmat, S. 2019. Leader and Werburg, R.M., Den Hartog, D.N. 2001.
Leadership: Historical Development Human Resource Management in
of The Terms and critical Review Of Netherland, Amsterdam: SWP.
Literature, 5: 16-32. Yıldırım, G. 2015. Analysis of Leadership
Mollazadeh, S., Zadeh, A.M., Yeganegi, K. and Management Theories on the
2018. A Review of new leadership Example of Mustafa Kemal Atatürk.
theories and ıts components. Master Thesis. Faculty of Business
International Journal of Administration. Regensburg.

557

You might also like