2018-10-18

Badanie lepkości dynamicznej;

ocena właściwości lepiszczy
asfaltowych na podstawie karty
jakości BTDC;
wyznaczanie indeksu penetracji

POLITECHNIKA WARSZAWSKA

Lepkość

Jest to tarcie wewnętrzne występujące w wyniku

istnienia sił kohezji między cząsteczkami przy
przesuwaniu się jednej warstwy asfaltu względem
drugiej

Kohezja - siła wzajemnego przyciągania się cząsteczek.

Lepkość określa się jako stosunek naprężenia (σ) do

prędkości odkształcenia ( )

1
 2018-10-18

Lepkość dynamiczna
schemat pomiaru lepkości dynamicznej

A F

dx du

y
F dε

dε
Płyn
dx dx

x Jednostką lepkości
dynamicznej jest
paskalosekunda [Pa·s]

Pomiar lepkości dynamicznej

określenie naprężeń ścinających (współczynnik lepkości

dynamicznej),
aparat: reometr (lepkościomierz),
jednostka [Pa·s]
temperatury pomiaru:
135°C
110°C
90 °C
60°C

2
 2018-10-18

Metody pomiaru lepkości

Reometr o płytkach równoległych

Reometr o współosiowych cylindrach
Reometr stożek - płytka

Karta Jakości Asfaltu (BTDC)

Służy do oceny zachowania się asfaltu w pełnym

zakresie temperatury technologicznej i eksploatacyjnej.

Pomiar konsystencji tj. lepkości, temperatury mięknienia

i penetracji w funkcji temperatury przedstawione na
jednym wykresie.

Czasu obciążenia nie uwzględnia się, gdyż w

wymienionych badaniach jest on podobny.

3
 2018-10-18

Budowa wykresu BTDC

Karta Jakości Asfaltu (BTDC)

Założenia:
współzależność lepkości i penetracji w funkcji temperatury,
T800pen – lepkość 1300 Pa·S,
pozioma liniowa skala temperatury, pionowa logarytmiczna skala
penetracji, pionowa podwójnie logarytmiczna skala lepkości.

punkt temperatury łamliwości = penetracja 1.25·0.1mm,

punkt temperatury w której asfalt ma penetrację 800·0.1mm w
pobliżu TPiK = T800pen,

4
 2018-10-18

BTDC pozwala na:

określenie z zależności lepkość / temperatura:

temperatury otaczania kruszywa
0.2 Pa·s,
temperatury pompowania lepiszcza
2 Pa·s,
temperatury końcowej fazy zagęszczania
20 Pa·s po starzeniu technologicznym.

określenie klasy asfaltu – ze względu na pochodzenie, sposób

produkcji i zawartość parafiny:
klasa S (prosty), jedna prosta, asfalty podestylacyjne,
klasa B (utleniony), dwie proste przecinające się,
klasa W (parafinowe), dwie proste równoległe.

Klasy asfaltów na karcie BTDC

Mieszanka za sztywna
20

Dobre
2 zagęszczenie
Mieszanka zbyt urabialna
Złe otoczenie kruszywa

0,2 Wytwarzanie mieszanki

Problem ze spływnością

5
 2018-10-18

Porównanie asfaltu idealnego i modyfikowanego elastomerami

Indeks penetracji (PI)

6
 2018-10-18

Indeks penetracji

charakteryzuje lepkosprężyste właściwości asfaltu,

służy do obiektywnej oceny wrażliwości temperaturowej
asfaltu.
pomiar penetracji w dwóch lub więcej
temperaturach,
wyniki nanosi się na wykres log penetracji /
temperatura,
prosta spełnia równanie:
log penetracji = A ⋅ T + C
A – wrażliwość temperaturowa (tg kąta nachylenia
prostej),
T – temperatura,
13 C – stopień twardości (konsystencja).

Indeks penetracji
Wrażliwość temperaturowa

T1, T2 – temperatury pomiaru penetracji

T1 > T2

asfalty bezparafinowe T800pen = TPiK

7
 2018-10-18

Indeks penetracji

PI – indeks penetracji
A – wrażliwość temperaturowa

15

Indeks penetracji
Wrażliwość temperaturowa

TPiK - temperatura mięknienia, w stopniach Celsjusza;

lg P - logarytm dziesiętny z wartości penetracji w temperaturze 25 °C

(w 0,1 mm).

dla asfaltów bezparafinowych T800pen = TPiK.

16

8
 2018-10-18

Wyznaczanie PI na karcie BTDC

17

Temperaturowy zakres plastyczności

TZP = TPiK – Tłamliwości

lub
TZP = T800pen – Tłamliwości

Asfalty polskie:
PI < -1.0 TZP < 60°C
PI > -1.0 TZP > 60°C (wskazane)

9
 2018-10-18

Wykonanie ćwiczenia

Właściwość Temp. Jedn. 35/50

TFRAASS - °C …
Pen 5 0,1mm … na podstawie BTDC
Pen 15 0,1mm …
Pen 25 0,1mm …
na podstawie badań (lab. 1)
TPiK - °C …
Lepkość 90 Pa·s …
Lepkość 110 Pa·s … na podstawie badania lepkości
Lepkość 135 Pa·s …
IP (BTDC) - - …
IP (Obl.) - - …

10