‫بیانات در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما در پایان بازدید از سی‌وچهارمین‬

‫نمایشگاه& کتاب تهران‬

‫خبرنگ ار‪  )۱ (:‬س الم و خسته‌نباش ید ع رض میکنم‪ .‬حض رتعالی در کن ار اهتم ام‬

‫فوق‌العاده‌ای که به مسائل اقتصادی دارید‪ ،‬در یک اقدام واقعی و نمادین‪ ،‬طب ق روال‬

‫دوره‌های گذشته به سی‌وچهارمین نمایشگاه کتاب تهران تشریف آوردید؛ اگر ممکن‬

‫است بفرمایید که جایگاه کتاب در فرهنگ م ا چ ه جایگ اهی اس ت و چ ه کمکی ب ه‬

‫د؟‬ ‫گ میکن‬ ‫اء فرهن‬ ‫ارتق‬

‫بسم هللا الرّحمن الرّحیم‪ .‬ا ّوال ً خیلی خرسندم که این توفیق را پیدا کردم که امسال در این نمایشگاه ش رکت کنم‪ .‬این نمایش گاه‪،‬‬

‫ب آن جنبه‌ی فرهن گ اس ت و‬
‫یعنی نمایشگاه کتاب که هر سال تشکیل میشود‪ ،‬یک همایش عظیم مردمی است که جنبه‌ی غ ال ِ‬

‫این خیلی خرسندکننده است؛ واقعاً این نمایشگاه شوق‌آور است‪ .‬آنچه من امسال در این نمایشگاه دی دم خرس ندکننده ب ود‪ .‬اوّال ً‬

‫ت زیاد‪ ،‬هم دیده میشد‪ ،‬هم در آمارهایی که به من دادند تعداد جمعیّتی که در این چن د روز آمده‌ان د ب اال ب وده‪ ،‬خیلی خ وب‬
‫جمعی ّ ِ‬

‫بوده‪ ،‬مقدار کتابی که خریداری‌ شده خیلی خوب بوده؛ بعد هم خود من که چندین غرفه را از نزدیک دیدم‪ ،‬انسان احس اس میکن د‬

‫رفت است‬ ‫اعد‪ ،‬رو به‌ پیش‬ ‫ای نامس‬ ‫ی از زمینه‌ه‬ ‫ر خالف بعض‬ ‫اب ب‬ ‫ر کت‬ ‫ار نش‬ ‫هک‬ ‫‪.‬ک‬

‫زمینه‌ی نامساعد» که میگویم‪ ،‬عمدتاً گرانی کاغذ است و گاهی نامرغوب بودن کاغذ که حاال ام روز وزی ر مح ترم(‪ )۲‬ب ه من خ بر«‬

‫دادند که در زمینه‌ی تولید کاغذ مرغوب کارهای خوبی را ش روع کرد‌ه‌ان د‪ .‬من البتّ ه چن د س ال قب ل ب ه این مس ئله تأکی د ک ردم‪( ،‬‬

‫ت باالی کتابها ــ ک ه خری د‬

‫مت نکردند که دنبال کنند؛ حاال خب بحمدهللا شروع کرده‌اند‪ .‬امیدواریم که این کمک کند تا این قیم ِ‬
‫‪ )۳‬ه ّ‬

‫‪.‬کتاب با این قیمته ا واقع اً س خت اس ت ــ بش کند و ب ا ارزان ش دن کاغ ذ‪ ،‬ب ا آم دن کاغ ذ داخلی مرغ وب‪ ،‬این وض ع به تر بش ود‬

‫به هر حال‪ ،‬اینها زمینه‌های نامساعدی است‪ ،‬لکن با وجود اینها انسان میبیند که تعداد عناوین کتاب بسیار زیاد شده؛ یع نی مثال ً‬

‫می‬
‫ل قبل از انقالب بیشتر است؛ این خیلی موضوع مه ّ‬
‫فرض بفرمایید سال ‪ ۱۴۰۱‬تعداد کتابی که چاپ شده از مجموعِ چندین سا ِ‬

‫است‪ .‬با اینکه حاال از لحاظ اقتصادی و امثال اینها این همه مشکالت وجود دارد‪ ،‬ا ّما در عین حال عناوین کتاب ب اال رفت ه‪ .‬ش مارگان‬

‫چاپ کتاب البتّه خیلی باال نیست‪ ،‬نسبتاً پایین است یا در بعضی از موارد پایین است‪ ،‬لکن تعداد چاپ باال اس ت؛ بعض ی از کتابه ا‬

‫ده بار‪ ،‬پانزده بار‪ ،‬بیست بار‪ ،‬سی بار چاپ شده‪ .‬همین حاال در همین [جا] یک کتابی را به من گفتند که ح دود دویس ت ب ار چ اپ‬

‫‪.‬شده؛ خب اگر چنانچه مثال ً شمارگان هر دفعه‌ای هزار هم باشد‪ ،‬مبلغ قابل تو ّ‬
‫جه و خوبی است‪ .‬بنابراین‪ ،‬این خرسندکننده است‬

‫می است‪ .‬فرهنگ کشور‪ ،‬فرهنگ‌ُس ازی کش ور‪ ،‬هم واره احتی اج ب ه کت اب دارد؛ ب ا اینک ه ح اال ام روز‬
‫مسئله‌ی کتاب مسئله‌ی مه ّ‬

‫م خودش قرار دارد‪.‬‬

‫امکانات فراوان دیگری به وجود آمده ــ فضای مجازی و امثال اینها ــ ا ّما کتاب همچنان در جایگاه خیلی واال و مه ّ‬

‫همه‌ی ف ّعالیّتهای هنری‪‌،‬رسانه‌ای‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬مثل تئاتر‪ ،‬مثل سینما‪ ،‬حتّی ن ّقاشی‪ ،‬کاره ای س معی و بص ری‪ ،‬احتی اج ب ه کت اب‬
‫دارد؛ یعنی آن کسی میتواند یک کار هنری خوب را یا کار رسانه‌ای خوب را تولید کند که با کتاب سر و کار داشته باشد‪ .‬ل ذا من ب ا‬

‫اینکه به همه‌ی مردم توصیه میکنم کتاب بخوانند‪ ،‬همیشه هم توصیه کرده‌ام‪ ،‬بخصوص به جوانها‪ ،‬ا ّما میخواهم امروز تأکید کنم که‬

‫کسانی که در کار برنامه‌سازی هستند برای تلویزیون‪ ،‬برای رادیو‪ ،‬ب رای مطبوع ات‪ ،‬کس انی ک ه در ک ار ه نری هس تند‪ ،‬هنره ای‬

‫نمایشی‪ ،‬هنرهای سمعی و بصری به‌هر شکل‪ ،‬اینها بخصوص احتیاج دارن د کت اب زی اد بخوانن د‪ .‬و بحمدهللا در همه‌ی موض وعات‬

‫ئله این است‬ ‫ک مس‬ ‫ل داریم‪ .‬ی‬ ‫ألیف داخ‬ ‫ای ت‬ ‫ا کتابه‬ ‫روز م‬ ‫‪.‬هم ام‬

‫یک مسئله‌ی دیگر هم مسئله‌ی ترجمه است‪ .‬در گذشته‌ی دور ک ه دوره‌ی ج وانی م ا اس ت‪ ،‬کتابه ا غالب اً ت رجمه‌ای ب ود؛ یع نی‬

‫عمدتاً ترجمه‌ی کتابهای فرنگی بود که در اینجا چاپ میشد‪ .‬حاال انسان احساس میکند که کتابهای نگارش‌یافته و تألیف‌شده‌‌ی در‬

‫داخل‪ ،‬تعداد خیلی زیادی از کتاب‌ها را و سهم بزرگی از کتابهای کشور را تشکیل میدهند؛ باید اینها ترجم ه بش وند‪ .‬یع نی من ب ا‬

‫ت رجمه‌ی آث ار خ ارجی ب ه هیچ وج ه مخ الفتی ن دارم ــ البتّ ه [آن اث ر خ ارجی] بای د خ وب باش د‪ ،‬جهت‌گ یری‌اش درس ت باش د‪،‬‬

‫گمراه‌کننده نباشد ــ ا ّما متقابال ً روی ترجمه‌ی کتابهای داخلی به زبانهای خارجی هم حتماً باید تأکید کنند‪ .‬و حتّی‌‌المقدور آن زب ان‬

‫ترجمه‌شده هم ــ که میخواهیم به آن زبان ترجمه کنیم ــ زبان مادری مترجم باشد؛ مثال ً اگر میخواهیم کتاب فارس ی را ب ه ع ربی‬

‫‪.‬ترجم ه ک نیم‪ ،‬ی ک ع رب واقعی ک ه زب ان ع ربی زب ان م ادری‌اش اس ت ترجم ه کن د؛ ی ا انگلیس ی ی ا همین‌ط ور زبانه ای دیگر‬

‫روی مسئله‌ی کتاب کودک و نوجوان هم من تأکید دارم‪ .‬خوشبختانه دیدم در چندین غرف ه در این مس ئله ک ار ش ده و ب از هم من‬

‫تأکید میکنم که برای کودکان‪ ،‬برای نوجوانان‪ ،‬هر چه میتوانند کتاب تهیّه کنند و ما را از کتابهای بیگان ه بی‌نی از کنن د ک ه بت وانیم ب ا‬

‫فرهنگ خودمان‪ ،‬با جهت‌گیری‌های خودمان و اهداف خودمان ان‌شاء‌هللا کتاب در اختیار نوجوانان‌م ان بگ ذاریم‪ .‬این هم ی ک مس ئله‬

‫‪.‬است‬

‫مسئله‌ی نشر هم جزو مسائل مهم است‪ .‬حاال من با بعضی از دوستان که اینجا صحبت میکردم‪ ،‬راج ع ب ه نش ر خبره ای خ وبی‬

‫دادند‪ .‬من باز هم تأکی د میکنم نش ر ی ک بخش مهم از کت اب‌خوانی کش ور را ب ه عه ده دارد‪ .‬نش ر بای د روان باش د‪ ،‬خ وب باش د‪،‬‬

‫یرد‬ ‫ام بگ‬ ‫ان انج‬ ‫د و آس‬ ‫ایی باش‬ ‫‪.‬همه‌ج‬

‫به هر حال‪ ،‬امروز نمایشگاه خوبی بود بحمدهللا‪ .‬من چند ساعتی که اینجا صرف کردیم‪ ،‬قلباً خرسند شدم‪ .‬چیزه ای مژده‌بخش ی‬

‫متهای خوب‪ ،‬نیروه ای خ وب‪ ،‬جوانه ای خ وب‪ ،‬انگیزه‌ه ای خ وب بحمدهللا در نمایش گاه دی ده‬
‫را انسان در اینجا مشاهده میکند؛ ه ّ‬

‫ود‬ ‫‪.‬میش‬

‫جه به اشاره‌ای که فرمودید که از ساعت هشت‌و‌نیم ت ا ی ازده‌و‌نیم‪،‬‬

‫خبرنگار‪ :‬متشکّرم‪ .‬سؤال دیگری که از حضرتعالی داشتم‪ ،‬با تو ّ‬
‫سه ساعت شما اینجا تشریف داشتید و از نمایشگاه بازدید کردید‪ ،‬این عالقه‌‌ی شما به کتاب و کتاب‌خوانی از کجا شکل گرفت ه و‬

‫خ ود ش ما در کن ار مطالع ات تخصّص ی‌ای ک ه انج ام میدهی د‪ ،‬چ ه کتابه ایی را دوس ت داری د و توص یه میکنی د ب ه جوان ان؟‬

‫میّت ن دارد؛ ا ّم ا من هم ه ج ور کت ابی را میخ وانم‪ .‬من کت اب زی اد‬

‫اینکه از کجا شروع شده‪ ،‬اینها دیگر تاریخ اس ت‪ ،‬اینه ا خیلی اه ّ‬
‫ی تخصّصی میخوانم‪ ،‬کتاب علمی میخوانم‪ ،‬کتاب رمان میخوانم‪ ،‬بخصوص کت اب خ اطرات‪ .‬این کتابه ای خ اطرات‬
‫میخوانم؛ کتابِ فنّ ِ‬

‫دس و دفاع از حرم که چاپ میشود‪ ،‬خیلی باارزش است؛ این یک گونه‌ی جدید از کتاب‌سازی و تولید کتاب اس ت‬
‫مربوط به دفاع‌ مق ّ‬

‫که بحمدهللا خوب راه افتاده و خانمها هم در این زمینه خیلی ف ّعالند‪ ،‬نویسنده‌های خانم نوشته‌های بسیار خوبی دارند‪ ،‬از آنها من‬

‫وانم‬ ‫اد میخ‬ ‫‪.‬زی‬

‫ف فرمودید‬ ‫ون‪ ،‬لط‬ ‫یار ممن‬ ‫ار‪ :‬بس‬ ‫‪.‬خبرنگ‬

‫ان کند‬ ‫دا حفظت‬ ‫ید‪ .‬خ‬ ‫ق باش‬ ‫اءهللا موفّ‬ ‫‪.‬ان‌ش‬

‫‪ ‬‬

‫‪ ‬‬

‫خانم میترا لبّافی (خبرنگار خبرگزاری صداوسیما)‪(۱ ‬‬

‫مدمهدی اسماعیلی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی)‪(۲ ‬‬

‫آقای مح ّ‬

‫از جمله‪ ،‬بیانات در بازدید از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران (‪(۳ )۱۳۹۱/۲/۱۷‬‬