Projekt

Tema : Roli I Elementeve Kimik ne Organizem

dhe Mjedis

Lenda : Kimi

Punoi :

Klasa : 9A
Na eshte I rendesishem ne punen e nervave dhe te muskujve. . Eshte elementi me i
bollshem ne likuidin (lengun) e jashtem te qelizave. Si nje elektrolit ne likuidet
jashte qelizes, natriumi ndihmon ne ruajtjen e presionit osmotik jashte membranes
se qelizes dhe ka nje ndikim te njejte si kaliumi brenda qelizes per ruajtjen natyrale
te balances se ujit. Nevoja ditore per te eshte llogaritur nga 3 ne 7 gr. Njeriu e
merr Na nga ushqimet natyrore dhe nje pjese ne formen e kripes se kuzhines, pastaj
ajo thithet ne zorre. Nxjerrja nga organizmi behet kryesisht me ane te veshkave.
Permbajtja e Na ne sallamet dhe salcicet varet nga sasia e kripes qe u hidhet. Sot
Na perdoret ne prodhimin e kaucukut artificial, prodhimin e llambave me gaz te
rralluar, me drite te verdhe. Ata jane burime te fuqishme drite dhe perdoren per
ndricim rrugesh. Kloruri I Na ndihmon ne organizimin e rruazave te kuqe te gjakut.
Ai percakton ritmin e zemres, ruan aftyesine e nxitjes se muskujve. Mungesa e
plote e klorurit te Na sjell vdekjen, kurse mungesa e pjesshme sjell crregullime te
rendesishme. perme dhe te poshtme.

Ne menyre te natyrshme, sasia e tij varion nga 3 ne 5 gr. Por edhe kjo eshte e
ndryshueshme, sepse varet nga mosha, gjinia, madhesia, shendeti dhe sasia e
rezervuar e tij ne trup. Ne te vertete, hekuri eshte nje lende me ngjyre gjaku qe
transporton oksigjen te mjaftueshem per frymemarrje dhe gaz karbonik (dioksid
karboni) nga qelizat ne mushkeri. cdo dite, trupi yne me ane te ushqimit perfiton
10 deri 30 miligrame hekur. . Sasia e hekurit në gjakun e njeriut do të mjaftonte
për një gozhdë. Kjo sasi kur lidhet me oksigjenin merr ngjyrë të kuqe, kjo është
arsyeja që gjaku i njeriut të ketë këtë ngjyrë, të përafërt me ngjyrën e ndryshkut
(tek hekuri në natyrë). Adoleshenteve u duhet shume hekur per te ndihmuar
qelizat e reja muskulare te zhvilluara te thithin oksigjenin per energjine. Nje
defekt I hekurit do te shkaktoje anemone, e cila con ne lodhje, konfuzion mendor
dhe dobesi. Djemte kane nevoje per 12 mg ne dite, ndersa vajzat per 15 mg ne
dite. Hekur permbajne produktet e mishit, bishtajat, dritherat integrale, perimet
jeshile, si spinaq, brokoli etj. Pamjaftueshmeria e Fe con ne anemi .Disa lende qe
pengojne ne perthithjen e Fe jane: fosfatet, filtatet dhe qumeshti dhe disa ilace.

Shumica e klorideve futen ne uje per vrasjen e mikrobeve. Ndaj pirja, larja ose
notime me uje te klorur mund te shtoje rrezikun e kancerit te fshikezave urinare.
Shumica e klorideve ka kimikatin e ashtu quajtur tri – halo – metan. Per te zbuluar
demet nga trihalometanet kerkuesit kontrolluan 1219 burra dhe 1271 gra me kancer
ne qesken e urines. Ata gjeten se kanceret shtohen nga pirja e ujit te klorinuar dhe
notimi ne ato ujera.
Elementet e lartpermendur jane perdorur per te eleminuar figura te ndryshme per te
cilet historia tregon se arseniku dhe te tjere jane nder me te perdorurit sepse doza te
vogla te tj sjellin nje vdekje te ngadalte dhe te dhimshme. Napoleon Bonaparti
Vdekja: 1821 Dëshira e fundit: Që flokët e tij të priteshin dhe t’u ndaheshin miqve
Në një rastësi të çuditshme, analizat e fundit të disa prej fijeve të flokut që janë
ruajtur nga miqtë e tij, u zbulua se përmbanin sasi të madhe arseniku. Simptomat e
tij para vdekjes ngjajnë me helmimin nga arseniku. Ekzistojnë spekulime se muret
e dhomës së Bonapartit përmbanin arsenitk (jo e pazakonshme në atë kohë) dhe se
ishte pikërisht ambienti që e vrau, por të tjerë thonë se ai u helmua pak nga pak nga
anglezët. Vladimir Lenin Themeluesi i komunizmit rus, Vladimir Lenin ka vdekur
pasi u helmua nga pasuesi i tij politik, Josef Stalin. Kjo thuhet në një teori të
historianit, Lev Lurie. Sipas këtij historiani kur Lenini po vuante nga disa
sëmundje, Stalini ia shkurtojë rrugën për në botën tjetër. Por ende nuk eshte
zbuluar helmi.

“Gjëja më e bukur është se truri i Leninit ende ruhet në Moskë, kështu që mund ta
investigojmë këtë çështje”, shprehet historiani. Lenini në vitin 1921, harrojë
shumicën e fjalëve dhe iu desh të mësonte shqiptimin dhe shkrimin e tyre me dorën
e majtë . Më vonë ai mbeti i paralizuar në një krah dhe nuk ishte në gjendje të
fliste. Nga autopsia u zbulua enët e gjakut në tru i kishte shumë të ngurtësuara. Te
gjitha keto mbeten nje mister per shkencetaret te cilet i jane ven epunes te zbulojne
elementin.Por mendohet se si cdo burre te madh shteti edhe ate e kane helmuar me
nje substansce teper te me veprim progresiv dhe vdekjeprures si arseniku ose
antimony.

.Antimoni vjen nga djegjet e fosileve .100mg te tij shkaktojne vdekjen. 2.Arseniku
vjen nga pesticidet .30mg shkaktojne kancer.Kadmiumi vjen nga prodhimi i
baterive ,llaqeve,detergjenteve.Shkakton helmim. Kromi vjen nga industria e
galvanizmit.Shkakton kancer me se tepermi te mushkerive. Bakri eshte helmues
vjen nga industria e perpunimit te bakrit.Shkakton helmim dhe demton melçine.
Merkuri vjen nga insekticidet.Helmimet me merkur eshte dekjeprures. Berliumi
vjen nga djegjet e fosileve .Shkakton kancer. Nikeli vjen nga perdorimi si
katalizator dhe perberes çeliqeve speciale eshte teper helmues. 8.Selenivjen nga
perdorimi i gomes ,industrine elektronike,eshte vdekjeprures dhe
kancerogjen. .Plumbi vjen nga shkarkimmet e tetraetilit te plumbit eshte helmues
dhe kancerogjen. .Zinku vjen nga derdhjet fonderike ne industri eshte helmues.