Zadanie 1

Przedsiębiorstwo produkuje jeden wyrób, którego dane kosztowe przedstawiają się następująco:
ü Cena 160 zł
ü Materiały bezpośrednie 50 zł
ü Robocizna bezp. z narzutami 40 zł
ü Zmienne koszty pośrednie 60 zł
ü Koszty stałe 25 000 zł

ü Wielkość popytu 3000szt.

ü Możliwości produkcyjne 4000szt.

Czy opłaca się przyjąć dodatkowe zamówienie na 500 szt. po obniżonej cenie 155 zł za sztukę, przy
założeniu, że:
a) cena dotychczas sprzedawanych wyrobów nie ulegnie zmianie
b) cena dotychczas sprzedawanych wyrobów również obniży się do 155 zł.
Jaki będzie wpływ przyjęcia zamówienia na wynik przedsiębiorstwa w obu przypadkach?

Zadanie 2
Przedsiębiorstwo ABC – producent mebli -chce rozpocząć produkcję nowego wyrobu typu.
Miesięczne zdolności produkcyjne pozwalają na wytworzenie1000 szt. nowych produktów. Firma
zastanawia się nad doborem wariantu technologicznego produkcji, mając zamówienie na 300 szt.
Nowego wyrobu od firmy Alfa.
Dane finansowe na temat dwóch wariantów technologicznych przedstawiają się następująco:

koszty Wariant 1 Wariant 2

Jednostkowy koszt zmienny 860 810
Materiały bezpośrednie 800 800
Robocizna bezpośrednia 60 10
Koszty stałe 42 000 62 000
Wynajem pomieszczeń 40 000 40 000
Amortyzacja narzędzi 2 000 2 000
Leasing maszyny - 20 000

Polecenia:
1. Ustal korzystniejszy wariant technologiczny, zakładając:
a) sprzedaż miesięczną na poziomie zamówienia od firmy Alfa
b) podpisanie kolejnego zamówienia na kolejne 400 szt. krzeseł od firmy Beta
2. Ustal rozmiary sprzedaży (produkcji), przy których zrównuje się opłacalność obu wariantów

Zadanie 3
W pewnej firmie na koniec badanego okresu stwierdzono, ze sprzedaż kredek ukształtowała się na
poziomie 20 000 000 kompletów (opakowań). Jednostkowy koszt zmienny produkcji wynosi 8
jednostek pieniężnych za opakowanie. Jednostkowa cena sprzedaży opakowania wynosi 10 jednostek
pieniężnych. W tym samym okresie koszty stałe wyniosły 10 000 000 jednostek pieniężnych.
Na podstawie poniższych danych proszę zbudować rachunek zysków i strat wg rachunku kosztów
zmiennych a następnie obliczyć:
1) Ile wynosił zysk operacyjny za badany okres?
2) Ile wynosił próg rentowności ?
a) w badanym okresie
b) jeżeli koszty stałe wzrosną o 20 % w stosunku do badanego okresu
c) jeżeli cena sprzedaży wrośnie o 20 % w stosunku do badanego okresu, zaś koszty stałe będą
wynosić 22 000 000.

Zadanie 4
Rachunek kosztów zmiennych w firmie Arkadia za ostatni miesiąc był następujący:
przychody 1 200 000
koszty zmienne 800 000
marża na pokrycie 400 000
koszty stałe 300 000
wynik ze sprzedaży 100 000
Firma nie wykazuje zmian w zapasach a danym okresie sprzedała 20 000 sztuk produktu.
Należy obliczyć:
a) Próg rentowności w danym okresie
b) Jeśli sprzedaż się zwiększy o 100 sztuk, to o ile zwiększy się wynik ze sprzedaży?
c) Ile sztuk produktu musi sprzedać firma aby osiągnąć zysk ze sprzedaży w wysokości 125 000?
d) Jaki jest margines bezpieczeństwa?

Zadanie 5
Jednostka gospodarcza w swoich planach odnoszących się do jej wyników z działalności umieściła
poniższe informacje:

− Przychody ze sprzedaży 80000

− Rozmiar sprzedaży w sztukach 5000
− Koszt wyrobów sprzedanych 52000
w tym:
− Materiały bezpośrednie 7000
− Robocizna bezpośrednia 5000
− Zmienne koszty wydziałowe 30000
− Stałe koszty wydziałowe 10000
− Koszt sprzedaży i administracji 31000
w tym:
− Zmienne 5000
− Stałe 26000
− Zakładany zysk 36000

Na ich podstawie ustal:

− jednostkową marżę brutto

− punkt krytyczny produkcji
− rozmiar produkcji przy założonym zysku
− punkt krytyczny sprzedaży
− wielkość sprzedaży przy założonym zysku
Zadanie 6

Koszty stałe na rok 60.000 zł

Jednostkowa cena sprzedaży 20 zł
Jednostkowy koszt zmienny 10 zł
Sprzedaż bieżąca 8.000 szt

Na podstawie powyższych danych odpowiedz na następujące pytania:

1. Dla jakiej wielkości sprzedaży firma osiągnie próg rentowności?
2. Ile jednostek należy sprzedać aby osiągnąć zysk w wysokości 30.000 zł?
3. Jaki będzie zysk, jeżeli koszty zmienne spadną o 10%, koszty stałe wzrosną o 10.000 zł,
zakładając, że bieżąca sprzedaż może być utrzymana ?
4. Jaka powinna być cena sprzedaży, aby osiągnąć zysk w kwocie 30.000 zł przy sprzedaży 8.000
sztuk ?
5. Jaka dodatkowa ilość sprzedaży jest wymagana, aby pokryć dodatkowe 8.000 zł kosztów stałych
związanych z planowanym powiększeniem środków trwałych ?

Zadanie 7
Spółka produkuje dwa rodzaje tkanin: zasłonowe i obiciowe. Dane na temat sprzedaży opracowane
przez dział księgowości na bazie rachunku kosztów pełnych przedstawia tabela:
Koszt wytworzenia
Przychód sprzedanych produktów Wynik na Marża Koszty
Produkt Ilość (mb)
(zł) W tym sprzedaży brutto stałe
Pełne
zmienne
Zasłonowe 20.000 400.000 420.000 300.000 - 20.000 100.000 120.000
Obiciowe 40.000 1.200.000 1.120.000 880.000 80.000 320.000 240.000
Razem - 1.600.000 1.540.000 1.180.000 60.000 180.000 360.000
Dodatkowe informacje:
1. możliwości produkcyjne spółki nie są wykorzystane
2. nie można zwiększyć produkcji tkanin obiciowych
3. nie przewiduje się zmiany warunków produkcji oraz kosztów
4. spółka otrzymała dodatkowe zamówienia na tkaniny zasłonowe w ilości 10.000mb po cenie
18zł/mb
5. koszty stałe wynoszą 360.000
Na podstawie przedstawionych danych ustalić, czy:
1) zaniechać produkcji tkanin zasłonowych
2) przyjąć dodatkowe zamówienia na tkaniny zasłonowe
3) próg rentowności
4) minimalną cenę na tkaniny zasłonowe dla krótkiego okresu
Zadanie 8
Zdolności produkcyjne firmy SHARP wynoszą 18.000 sztuk wyrobu rocznie. Planowany rachunek
wyników na 199X rok przedstawia się następująco:
Przychody ze sprzedaży (16.000sztuk po 30zł) 480.000
Koszty zmienne:
Produkcji 192.000
Sprzedaży 64.000 256.000
Marża na pokrycie (różnica) 224.000
Koszty stałe
Produkcji 80.000
Sprzedaży i administracji 60.000 140.000
Wynik operacyjny (na sprzedaży) 84.000

Odbiorca hurtowy zgłosił chęć zakupu 1.000 sztuk wyrobu po cenie 20zł za sztukę. Zakładając,
że przyjęcie zamówienia nie wpłynie na zmianę kosztów stałych, zaś zmienne koszty sprzedaży
specjalnego zamówienia są takie same jak zmienne koszty sprzedaży dotychczasowej produkcji oraz że
specjalne zamówienie nie wpłynie ani na zwiększenie, ani na obniżenie kosztów sprzedaży, ustalić:
1) Jak zmieni się wynik operacyjny na sprzedaży, jeśli dodatkowe zamówienie zostanie przyjęte?
Czy należy je przyjąć?
2) Jaki byłby wynik operacyjny na sprzedaży, jeśli firma SHARP otrzymałaby zamówienie na
3.000szt. wyrobu po 20zł/szt. (zamiast zamówienia na 1.000szt.)?
3) Czy firma powinna przyjąć zamówienie na 3.000szt., jeśli pod uwagę bierze się tylko wielkość
zysku?

Zadanie 9
Firma wytwarza 20.000 szt. komponentów rocznie. Ponoszone koszty produkcji komponentów
przedstawiają się następująco:
- materiały bezpośrednie 200.000 zł
- płace bezpośrednie 320.000 zł
- zmienne koszty pośrednie produkcji 120.000 zł
- stałe koszty pośrednie produkcji 160.000 zł
- razem 800.000zł
Dostawca zewnętrzny złożył ofertę sprzedaży takich samych komponentów po 34 zł/szt.
Na podstawie danych:
1) Które koszty są znaczące dla podjęcia decyzji, czy produkować, czy kupować, przy
rozpatrywaniu każdej z dwóch alternatyw?
2) Jaki wpływ na wynik finansowy miałoby podjęcie przez firmę decyzji o zakupie komponentów
z zewnątrz?

Zadanie 10
Spółka „Camera” produkująca sprzęt dla stacji telewizyjnych otrzymała specjalne zamówienie
na urządzenia nietypowe o wartości w cenie sprzedaży 11.000zł. Spółka posiada nie wykorzystane moce
produkcyjne i zlecenie może być wykonane bez ograniczenia produkcji typowej.
1. W celu wykonania zlecenia należałoby zakupić specjalne narzędzia o wartości początkowej
2.200zł, które po zakończeniu zlecenia można by sprzedać za 1.200zł.
2. Aktualnie „wolne” moce produkcyjne, których roczna amortyzacja wynosi 500zł, można by
obecnie sprzedać za 1.500zł, natomiast po roku (na taki okres przewiduje się wykonywanie
zlecenia) ich wartość rynkowa obniży się do 800zł.
3. Przyjęcie zlecenia wiązałoby się z wynajęciem hali montażowo-składowej od sąsiedniego
przedsiębiorstwa – czynsz roczny wyniósłby 4.600zł.
 4. Produkcja nietypowych urządzeń będzie wymagała 100szt. specjalnych podzespołów, które
„Camera” może zakupić po 20zł za sztukę lub wytworzyć we własnym wydziale produkcji
podzespołów. Kalkulacja kosztów i podzespołów przedstawia się następująco:
Materiały bezpośrednie........................... .9zł
Robocizna bezpośrednia z narzutami.......5zł
Zmienne koszty wydziałowe.................... 4zł
Stałe koszty wydziałowe
(rozliczane dla produkcji 100szt.)........ ... 7zł
Razem 25 zł/szt.
Polecenie:
Porównać opłacalność trzech wariantów:
I. Zlecenie odrzucić
II. Zlecenie przyjąć, podzespoły kupić
III. Zlecenie przyjąć, podzespoły wyprodukować.

Zadanie 11
Przedsiębiorstwo może produkować trzy asortymenty wyrobów: A, B, C. Miesięczne zdolności
produkcyjne wynoszą 2 000 maszynogodzin (mh). Analiza rynku wykazała ograniczenia ze strony
popytu, które wynoszą dla asortymentu A - 2 500 szt, B - 3 000 szt, C - 4 500 szt. Podstawowe
informacje o asortymentach są następujące:

Wyszczególnienie A B C
Jednostkowa cena sprzedaży w zł 174 198 126
Jednostkowy koszt zmienny w zł 66 142 46
Norma czasu wytwarzania w mh l 0,8 0,4
Koszty stałe wynoszą 250 000 zł,
Na podstawie powyższych danych określić, które asortymenty firma powinna produkować w celu
uzyskania maksymalnego zysku. Ile wynosi maksymalny zysk?

Zadanie 12
Firma ESSELTE produkuje segregatory dwóch rozmiarów. Dane o tych dwóch produktach są
następujące:

Segregatory E Segregatory Z
Produkcja = sprzedaż (w szt.) 1.000 4.000
Cena sprzedaży (zł) 25 20
j.k.z. (zł) 15 12
j.mB(zł) 10 8

Koszty stałe firmy wynoszą 40.000 zł. Części kosztów stałych można uniknąć: 8.000zł – jeśli
zaprzestana zostanie produkcja segregatorów E oraz 25.000 – jeśli zaprzestana zostanie produkcja
segregatorów Z.

O ile wzrośnie / zmaleje zysk brutto firmy, jeśli zaprzestana zostanie produkcja segregatorów
E?
a) Jeżeli zrezygnujemy z produkcji segregatorów E
b) Jeżeli będziemy produkować segregatory E oraz Z
 Zadanie 13
Przedsiębiorstwo produkuje dwa asortymenty produktów: kubki i filiżanki. Koszty stałe wynoszą
12 000 zł, pozostałe dane ujęto w tabeli.
Oblicz:
• próg rentowności ilościowy dla całej produkcji,
• ilościowy i wartościowy próg rentowności dla produktu 1 (kubki szklane):
Produkt Cena Jednostkowy koszt Liczba sprzedanych produktów Udział (%)
(zł) zmienny (zł) (szt.)

kubki 8,5 5,50 4500 45

filiżanki 9 6,00 5500 55

• ilościowy i wartościowy próg rentowności dla filiżanek

Zadanie 14
Przedsiębiorstwo produkuje trzy rodzaje wyrobów: A, B i C. Dane o ilości produkcji, cenach i kosztach
prezentują się następująco:
Produkt L. sztuk Cena jednostkowe Jednostkowy koszt
zmienny
A 20 400 200
B 40 600 360
C 60 1000 700

Roczne koszty stałe: 3 430 000 zł

Polecenia:
1. Obliczyć próg rentowności wyrażony wartością sprzedaży
2. Ustalić ilość poszczególnych produktów, których sprzedaż zapewni firmie znalezienie się w progu
rentowności.

Zadanie 15
Przedsiębiorstwo ABC produkuje i sprzedaje 3 rodzaje telewizorów: 21”, 25” i 28”. Miesięczne
zdolności produkcyjne pozwalają na wytworzenie 10 000 szt. odbiorników, z czego 6 000 to odbiorniki
21”, 1000 szt. - 25” oraz 3000 szt. - 28”. Całkowite miesięczne koszty stałe wynoszą 1 000 000 zł, a
aktualne ceny sprzedaży i zmienne jednostkowe koszty wytworzenia poszczególnych odbiorników
prezentuje poniższe zestawienie:
Produkt Cena jednostkowa Jednostkowy koszt zmienny
21” 950 700
25” 1150 800
28” 1500 900

Polecenia:
1. Obliczyć próg rentowności wyrażony wartością sprzedaży
2. Ustalić ilość poszczególnych produktów, których sprzedaż zapewni firmie znalezienie się w progu
rentowności.
Analiza przypadku
Nowy produkt – nowy sposób wynagradzania

Pan Andrzej, pracownik działu analiz niewielkiej firmy zajmującej się sprzedażą instalacji
sanitarnych, został poproszony o przeprowadzenie analizy mogącej pomóc ustalić kierownikom firmy
sposób wynagradzania pracowników sprzedaży. Firma planuje podjąć się handlu nowym rodzajem rur
i w związku z tym chciałaby wprowadzić nowy sposób wynagradzania pracowników odpowiedzialnych
za sprzedaż. Dotychczas w firmie stosowano stałe wynagrodzenie dla pracowników działu sprzedaży i
dystrybucji, które w zależności od długości stażu pracy i asortymentu, którym dany pracownik się
zajmował kształtował się w granicach 2 000 do 5 000 złotych a różnica pomiędzy kolejnymi progami
wynagrodzenia wynosiła 1 000 złotych. Taki system wynagradzania pochodził jeszcze z okresu kiedy
firma zaczynała swoją działalność. Wtedy to rynek nie stawiał przed sprzedawcami znaczących
wymogów w zakresie ich kreatywności w pozyskiwaniu nowych klientów oraz utrzymywaniu
dotychczasowych a stałe wynagrodzenie było czynnikiem pozwalającym firmie utrzymać pracowników
oraz zagwarantować sobie stabilność działania. Obecnie jednak rynek zaczął stawiać coraz większe
wymagania, klienci byli coraz bardziej wymagający. Pojawiło się wielu nowych konkurentów, którzy
dynamicznie działali i sprawiali, że coraz trudniej było sprzedawać firmie oferowane przez nią instalacje.
Próbą wyjścia z tych kłopotów miała być oferta sprzedaży nowych rur wodociągowych oraz
stworzenie nowego systemu wynagradzania, który przyczyniłby się do poprawy efektywności działania
pracowników sprzedaży. Zadaniem Pana Andrzej było więc opracowanie danych wskazujących na
mocne oraz słabe strony nowych możliwych sposobów wyznaczania płac. Pan Andrzej, mógł
zaproponować trzy możliwe warianty naliczania wynagrodzeń:
• stała pensja w wysokości 4 000 złotych
• stała pensja w wysokości 2 000 złotych + premia od przychodów ze sprzedaży w wysokości
1%
• pensja zależna od przychodów ze sprzedaży i stanowiąca 2% ich wartości.
Pan Andrzej uzyskała także dodatkowe informacje z działu sprzedaży, które zebrał w sowich notatkach,
które przedstawia załącznik 1. Posiadając te informacje Pan Andrzej przystąpił do zleconych mu
obliczeń, tak aby ostatecznie móc opisać zaproponowane systemy wynagrodzeń.

Polecenia:
1. Proszę przygotować niezbędne zestawienia obrazujące sposób kształtowania się
wynagrodzeń pracowników zajmujących się sprzedażą nowego rodzaju rur wodociągowych.
2. Proszę wskazać najkorzystniejszy sposób wynagradzania spośród możliwości jakie posiada
Pan Andrzej
i. Proszę uzasadnić swoje stanowisko – proszę zwrócić uwagę na
czynniki, które powinny być dodatkowo uwzględnione, np. preferencje
związane ze strukturą kosztów, itp.
3. Proszę wskazać na możliwe twoim zdaniem inne rozwiązania w zakresie kształtowania
wynagrodzeń
i. Proszę uzasadnić swoje stanowisko przedstawiając także wielkości
liczbowe mogące wesprzeć argumentację

4. Uwzględniając dane z załącznika 2 proszę dokonać obliczeń podstawowych wskaźników

analizy CVP i dokonać ich interpretacji.
Załącznik 1 (notatki Pana Andrzeja)
- liczba pracowników zajmujących się sprzedażą nowych rur – 2 osoby
- cena sprzedaży jednego metra bieżącego rury o średnicy 100 mm– 75 złotych
- możliwa do osiągnięcia miesięczna wielkość sprzedaży ogółem
- 4 000 mb przy typowych nakładach pracy pracowników sprzedaży
- 6 000 mb jeżeli pracownicy działu sprzedaży zajmujący się sprzedażą nowych rur poświęcą
temu zadaniu bardzo dużo wysiłku, ale osiągnięcie takiego poziomu sprzedaży jest możliwym
– wymaga pozyskania nowych, tzw. „dużych” klientów
- 7 000 mb przy bardzo korzystnych warunkach rynkowych – sprzedaż na tym poziomie jest
bardzo mało prawdopodobna
- koszt jednego metra bieżącego rury o średnicy 100 mm– 50 złotych

Załącznik 2 (dodatkowe dane odnoszące się sprzedaży nowych rur)

- zgodnie z dokonanymi rozliczeniami przez komórkę magazynową ustalono, że koszty stałe
magazynowania rur wyniosą – 43 000 złotych
- pan Andrzej dokonał także nowego rozpisania kosztów zarządu i marketingu i obliczył, że koszty te
będące kosztami stałymi w części odnoszącej się do nowego produkty wynosić będą – 26 000
złotych
- dział marketingu poinformował także, że w związku z tym, że jest to nowy rodzaj produktu to podjęte
zostaną dodatkowe działania promocyjne i sprzedawcy będą proszeni o przekazywanie klientom
dodatkowych materiałów informacyjnych i reklamowych; dział marketingu ustalił przy tym, że średni
koszt wyniesie 2 złotych na każde 1 metr bieżących rury
- pracownicy sprzedaży wynagradzani będą zgodnie z przyjętym systemem wynagradzania, który został
uznany za najkorzystniejszy.