3

Module 11

Filipino
Uri ng Pangungusap

Pangalan ng Mag-aaral: _____________________________

Pangalan ng Guro: __________________________________

Pangalan ng Paaralan: ______________________________

A DepEd-BEAM Distance Learning Program supported by the Australian Agency for International Development
 COPYRIGHT NOTICE
Section 9 of the Presidential Decree No. 49 provides: “No copyright shall subsist in
any work of the Government of the Philippines. However, prior approval of the
government agency or office within the work is created shall be necessary for
exploitation of such work for profit.” This material has been developed within the
Basic Education Assistance for Mindanao (BEAM) project. Prior approval must be
given by the author(s) or the BEAM Project Management Unit and the source must
be clearly acknowledged.

Produced by the Materials Development Center, Region XI

 Uri ng Pangungusap

Mahal na Mag - aaral

Mayroon bang kaibahan ang bawat uri ng pangungusap?

May kagamitan ang mga uri ng pangungusap ayon sa tungkuling
pasalaysay, pautos, patanong, padamdam sa pagpapahayag ng
sariling karanasan

Ano ang natutunan mo ngayon?

Nagagamit ang mga uri ng pangungusap ayon sa tungkuling

pasalaysay, pautos, patanong, padamdam, sa pagpapahayag
ng sariling karanasan.

Subukan Mong Sagutin

Lagyan ng tsek (√) ang angkop na kahon na nagpapahayag

ng wastong uri ng pangungusap.

Halimbawa: Matagal dumating sila inay.

padamdam √ pasalaysay

patanong pautos

3
1. Wow, ang ganda ng bahay niyo!

padamdam pasalaysay

patanong pautos

2. Saan ka pupunta?

padamdam patanong

pasalaysay pautos

3. Si Lea ay matalik kong kaibigan.

padamdam pasalaysay

patanong pautos

4. Kulayan mo ng pula ang hugis na iyan.

padamdam pasalaysay

patanong pautos

5. Kunin mo nga ang bag na malaki

padamdam patanong

pautos pasalaysay

4
 Magbalik – Aral Tayo

Ikabit sa Hanay B kung anong uri ng pangungusap ang nasa

Hanay A.

Hanay A Hanay B

1. Tularan natin ang a. pakiusap

ang kanyang magagandang
mga katangian. b. padamdam

2. Anu-ano ang ating c. pasalaysay

mabubuting ugali?

3. Magsikap tayo sa d. patanong

pag-aaral.
e. pautos
4. Kay ganda ng bayan ko!

5. Ipakibigay mo sa tatay ang kal.

Mag – Aral Tayo

Basahin sa kahon ang ibat-ibang uri ng pangungusap.

1. Maghapon akong nag-araro sa aking bukirin.

2. Nakita mo ba ang aking mga alagang kambing?
3. Magsibalik kayo sa inyong bahay.
4. Naku! Hindi!

5
 - Ang unang pangungusap ay nagsasalaysay. Ito ay
pasalaysay. Ang bantas na ginagamit ay tuldok(.)

- Ang ikalawang pangungusap ay nagtatanong. Ito ay

pangungusap na patanong at tandang pananong ang
ginagamit na bantas.

- Ang pangatlong pangungusap ay pautos. Ito ay nag-uutos na

gawin ang isang bagay. Tuldok(.) na bantas ang ginagamit.

- Ang pang-apat na pangungusap ay padamdam at tandang

padamdam(!) ang bantas, na ginagamit.

Magsanay Tayo

Gawain 1
Isulat sa patlang ang PS kung pasalaysay, PI kung patanong, PU
kung pautos, at PD kung padamdam ang mga sumusunod na
pangungusap.

Halimbawa:

__PS___ Makakaraos din tayo.

________1. Ikuha mo muna ako ng tuwalya.

________2. Ay, muntik na akong madulas!
________3. Saan kaya tayo titira?
________4. Mahirap ang buhay sa Pilipinas.
________5. Hayun, na pala ang nanay!

Tingnan sa “Susing Sagot” kung tama lahat ang sagot mo. Isulat
ang iskor mo.

6
Kung 4 o 5 ang nakuha mo magaling ka! Labis akong natuwa para
sa iyo. Magpatuloy ka sa Gawain 1.A.

Kung 3 o pababa naman ang nakuha mo , huwag kang mag-alala.

Sagutin mo muna nang lubos mong maunawaan ang araling ito.

Gawain 1.A

Isulat sa kahon kung anong uring pangungusap ang

ginagamit, hanapin sa kahon ang sagot.

Pautos patanong

Pasalaysay padamdam

1. Gusto mo ba ang tinapay?

2. Nakakatuwa ang palabas sa telebisyon.

3. Aba! Kay Binibining Lopez ang bag na ito.

4. Tulungan mo naman ako.

5. Anim ba ang mga bulaklak?

Tingnan sa “Susing Sagot” tama ba ang iyong sagot?

7
Ano ang iskor mo?

Magpatuloy ka sa susunod na gawain.

Gawain 2
Isulat sa kahon ang uri ng pangungusap na ginagamit:

Padamdam, pautos, patanong. Pasalaysay

Araw ng sabado. Walang pasok sa eskuwela, subalit maaga pa

ring gumising ang kambal na sina Lito at Lita

1.
Halika. Lito,
tulungan natin
ang Nanay.

2.
Magwawalis
ako ng
bakuran.

8
3.
Maari ba akong
magpatuka ng
manok?

4. Naku! Ubos na
pala ang pagkain
ng manok.

5.
Tamang-tama Ako
na ang bibili sa
tindahan.

9
Ngayon kung tapos ka na tingnan ang tamang kasagutan sa
katapusang pahina ng modyul na ito.

Anong iskor mo:

Magaling! Masaya ako para sa inyo. Ngayon ay handa ka na sa

susunod na Gawain.

Pag- isipan Mo

Kailan ginagamit ang mga uri ng pangungusap ayon sa

tungkuling pagsasalaysay?

Tandaan Mo

Ang mga uri ng pangungusap ay ginagamit ayon

sa tungkuling pagsasalaysay ng sariling karanasan
tulad ng sumusunod:

• Padamdam – kung ito ay nagsasaad ng matinding

damdamin o pagkakagulat at ginagamitan ito ng
tandang padamdam.
• Patanong - kung ito ay nagtatanong at ginagamitan
ng tandang pananong sa hulihan ng pangungusap.
• Pautos – kung ang pagsasalaysay ay nag-uutos na
gawin ang isang bagay.
• Pasalaysay – kung ang pahayag ay nagsasalaysay.

10
 Subukan Mo

Panuto: Kulayan ang angkop na bilog na nagpapahayag ng

wastong uri ng pangungusap.

Halimbawa: Paano mo matutulungan ang tatay at nanay mo?

padamdam

patanong

pasalaysay

pautos

1. Joseph, bakit ba nagmamadali ka sa pagkain?

padamdam

pautos

patanong

pasalaysay

2. Aba, kailangan!

patanong

pautos

padamdam

pasalaysay

11
3. Araw-araw tumutulong sa mga gawain ni Nanay si Joy.

pasalaysay

pautos

padamdam

patanong

4. Hugasan mo ang mga pinggan

patanong

pautos

padamdam

pasalaysay

5. Naku, po! May sunog!

padamdam

patanong

pasalaysay

pautos

12
Tingnan ang tamang sagot sa “Susing Sagot”

Anong iskor mo?

Kung 4 o 5 ang iskor mo, magaling ka!

Magpatuloy ka sa sumunod na modyul.

Kung 3 0 pababa ang nakuha mo, sagutin mo muna ang

subukang muli nang lubos mong matutuhan ang araling ito.

Subukan Muli

Basahin ang pangungusap. Isulat sa kahon kung anong uring

pangungusap ang sumusunod:

1. Tulungan natin ang batang walang mga magulang

2. Naku! Brown-out na naman!

3. Dalhin ninyo ang mga laruan sa bahay-ampunan.

4. Sa iyo ba abg pamaypay sa ibabaw ng mesa?

5. Nagmamadaling kumuha ng kandila si Nora.

13
 Susing Sagot

Magbalik-aral Tayo

1.pasalaysay
2.patanong
3.pautos
4.padamdam
5.pakiusap

Magsanay Tayo

Gawain 1 Gawain 2

1.PU 1.pautos
2.PD 2.pasalaysay
3.PT 3.patanong
4.PS 4.padamdam
5.PD 5.pasalaysay

Subukan Mo Gawain 1A

1. patanong 1. patanong
2. padamdam 2. pasalaysay
3. pasalaysay 3. padamdam
4. pautos 4. pautos
5. padamdam 5. pasalaysay

Subukang Muli
1. pautos
2. padamdam
3. pautos
4. patanong
5. pasalaysay

14
 ACKNOWLEDGEMENT

The Basic Education Assistance for Mindanao (BEAM)gratefully recognizes the special
people who have shared their expertise, skills, time and efforts which made the successful
completion of this Distance Learning Modules (Filipino-Grade III), to wit:

Executive Committee
Dr. Ian D’ Arcy Walsh – BEAM Australian Project Director
Mrs. Susana Teresa Estigoy – BEAM Phil. Project Manager
Mr. Roger Saunders – Materials Development Adviser
Mr. Ramon Bobier – Community Development Adviser
Deborah Helen Moulton – In – Service Adviser
Dr. Gloria Labor – BEAM Deputy Philippine Project Manager
Mrs. Emelita Salvado – Assistant Chief, Elementary Department

The Module Writers:

Hazel V. Luna – MT I
Rita Rellanos – MT I
Eustanisa Salces – MT I
Dr. Grilleta N. Irava, Learning Area Specialist
Emelita R. Salvado, Adviser

The Access Team:

Access Program Regional Coordinators – Mrs. Rosemarie D. Ygente (GOA)
And Mrs. Helen Arancon (GOP)
Project Development Officers – Mrs. Josephine K. Calag (GOP)
and Genevieve Cervantes (GOA)

The Materials Development Team:

Mrs. Ma. Ines C. Asuncion – RXI Manager

Flordelyn A. Alagao – Project Officer/ Desktop Publisher
Ross Marie Mabanglo – Project Officer
Gina Lumintac – Project Assistant/ Machine Operator

DLP Office (Digos)

Ms. Helen Arancon – DLP Coordinator
Aldis James Nevelle Moral – Encoder
Danreb C. Latras – Encoder
Eduard L. Pulvera - Encoder

A special thanks goes to Dr. Angelina C. Giducos, CESO V, Schools Division Superintendent
of Davao Del Sur for her strong leadership in providing most valuable technical support to
the writers and being responsible for helping BEAM implement this Distance Learning
Program.

The BEAM Management

15