You are on page 1of 5

READING COMPREHENSION STRATEGIES

1- SUMMARIZE/RETELL
(https://www.facebook.com/hockieumytainha/posts/1625654754117682?
__xts__[0]=68.ARCTfuNvTAgQrnF2KDFtw44VYTcDlnS25Zo23tMwt2WXS907Wn46Fv3vvfcNeU
eNzfn9iSqwVpj6R_437QzPP5bPpqQ-
ydEmBp5c2B7eb4eNPWd2l5d5MozcQuSHxTegVptD37Xgp1bZsHVh7v2yOPDZKsvwF9_S7NlA
2GCeGnD_jTw7ojGo5w&__tn__=K-R)
Retell hay tóm tắt lại 1 câu chuyện , 1 quyển sách được Thu Hồng giới thiệu đầu tiên vì đây là một
trong những strategies tương dối dễ cho các em. Nói là tương đối vì thực ra khi thực hành, đa số
các em còn lúng túng và hay mắc thói quen chung: chép lại nguyên văn hay copy những câu
thoại hay cả 1 trang truyện. Để tránh mắc lỗi này, mình luôn nhắc các em phải dùng lời văn của
chính mình (retell in your own words). Nói thì dễ nhưng làm thì không dễ chút nào. Vậy làm thế
nào để các em không mắc lỗi copy từ sách /truyện ra? Và dùng những cách gì để giúp các em
tóm tắt truyện hiệu quả?
1. Đối với sách Non-fiction thì tóm tắt lại đơn giản hơn so với thể loại Fiction: chủ yếu là liệt kê
những thông tin/facts chính. Các em có thể dùng Heading hay mục lục/contents đe dễ chọn
thông tin và liệt kê ra. Mới bắt đầu tập tóm tắt thì chỉ cần các em nắm đc 1 ý chính/thông tin/fact
là OK. Dần sẽ tăng lên 2-3, rồi 4-5 facts.
2. Tập cho các con paraphase/diễn xuôi để tránh việc copy từng câu chữ trong sách. Paraphase
chủ yếu là tìm ý chính (5W+H) như ai, làm gì, ở đâu, cái gì.
Ví dụ: After Mom caught me horsing around, she banned me from watching TV until I read the
book. (Original sentence)
👉 I can't watch TV until I start my reading. (Paraphrased)
Cách nữa để paraphrase là dùng từ đồng nghĩa /synonyms . Như trong ví dụ trên thì thay vì nói
"she banned me" thì nói "I can't ". Hoặc thay vì nói "read the book" thì nói "start my reading".
3. Khi retell Fiction thì phải dùng sequence words/order words (từ chỉ sự xâu chuỗi hay thứ tự
thời gian). Ví dụ: first, later, next, last, finally. Nên hỏi các em những câu mở như : 
- Tell me what happened first in the story? 
- Then what did he do? 
- What happened after the mom gave ...?
Phải dùng sequence words vì như trong live stream Thu Hồng đã nói: sách hư cấu hay Fiction
phải đọc theo trình tự, khác với sách Non-Fiction.
4. Dùng graphic organizers sẽ giúp các em rát nhiều: như trong hình mình giới thiệu vài kiểu
khác nhau- hình bàn tay, hay chia thành các ô theo chiều kim đồng hồ. Hình bàn tay có vẻ dễ
nhớ cho các em nhất : 
- who: characters, who are in the story? 
- what: what happened, events (first , next , last )
- why: the problem, cause
- where: the setting (house, inside or outside, garden or castle...)
- When: morning or night, summer or winter....
- how : solutions, what did the characters do at the end or at each event.
2. MAKE CONNECTIONS
Đây là strategy thứ 2 trong loạt bài viết về các phương pháp đọc hiểu . Đây cũng là 1 strategy
tương đối dễ cho các em. Make connection tức la tìm mối liên hệ giữa cai mình đang đọc, tìm
hiểu với sự vật, sự việc, con người mình đã từng biết.
Có 3 cách make connection như sau:
🍃Text to self: liên hệ giữa sách, truyện hay phim với bản thân mình hay những gì mình đã trải
qua. Ví dụ: 
- nếu bé đọc truyện về những con vật ở nông trại/farm animals thì bé có thể nói "A, con nhớ hôm
nọ con cũng được đi trang trại", hay "Hôm nọ con vừa nhin thấy con gà/lợn /bò "... 
- nếu xem phim hoạt hình thấy cảnh các bạn đang ăn bánh hay vui chơi thì liên hệ "Con thích ăn
bánh đấy ", "Hôm nọ bà mua bánh cho con nhỉ "...
🍃Text to text : liên hệ chéo giữa các truyện / phim với nhau, liên hệ giữa truyện/phim đang
đọc/xem với những truyện/phim đã xem. Ví dụ: 
- Nếu thấy cảnh giúp bạn trong truyện "Dế mèn phiêu lưu ký" thì bé sẽ nói "Con nhớ hôm nọ con
đọc truyện "Bu Bu và bạn thân" cũng có đoạn các bạn giúp nhau. 
- Truyện "Rùa và thỏ"/Turtle and the Hare làm con nhớ đến trong phim hoạt hình hôm nọ con
xem cũng có nhân vật là bạn thỏ 
- Đoạn kết của phim này có hậu giống như trong truyện
Lưu ý là khi make connections text-to-text, không nhất thiết là truyện mới liên hệ được với
truyện, mà có thể liên hệ truyện với phim, với báo, với đĩa hay TV. Vì text trong TA được hiểu
theo nghĩa rộng, bất cứ dạng truyền thông nào.
Text to world: trong 3 kiểu liên hệ thì kiểu này là khó nhất. Từ cuốn truyện đang đọc, các em
🍃

phải liên hệ với thực tế. Ví dụ, đọc truyện "Rùa và thỏ ", các em có thể liên hệ là không nên kiêu
ngạo. Hay xem phim Minions thì các em có thể liên hệ giữa một cảnh trong phim với những gì
các em chứng kiến ngoài đời như "Hôm nọ con cũng thấy có bạn mặc bộ quần áo giống của bạn
Minions- màu xanh và màu vàng"...
Khi liên hệ, để dễ cho các em, mình dùng mẫu câu mở đầu sẵn/sentence starters như: 
- This reminds me of... (Cái này gợi cho con...)
- I remember... (Con nhớ...)
- I think of... (Con nghĩ về...)
Khi mới tập phương pháp này, đi từ dễ đên khó, tức là theo thứ tự mình nói ở trên: text to self đầu
tiên rồi sau cùng mới text to   world. Và tập với những gì trong đời sống hàng ngày trước, rồi
🌎

mới áp dụng vào sách truyện đang đọc. Nhiều khi chúng ta make connections mỗi ngày mà
không để ý đấy thôi, nhiều tình huống lắm: như "Ơ cái này giống cái hôm nọ mẹ mua cho con"
hay "Đương đông cứ như lúc chạy loạn"...

3. ASK QUESTIONS
Strategy thứ 3 về đọc hiểu là tập đặt câu hỏi. Đặt câu hỏi giúp các em hiểu sách/truyện hơn và đi
sâu được vấn đề/thông điệp của cuốn sách.
Việc đặt câu hỏi cũng là kỹ năng cần có cho các môn học khác, không chỉ môn đọc. Đặt câu hỏi ,
ngoài việc giúp các em hiểu sâu, còn kích thích sự đào sâu nghiên cứu. Và giống như những
phương pháp đọc hiểu khác, ask questions có thể áp dụng đối với bất cứ sách nào , bằng ngôn
ngữ nào , hay người đọc nào. Và ask questions cũng giúp các em kỹ năng sống và học tập nói
chung. Đặt câu hỏi cũng giúp các em khả năng suy nghĩ mang tính phân tích, đánh giá
(analytical and critical thinking).
Các em nhiều khi sốt ruột hỏi ngay từ đầu nao là tại sao, thế nao. Mình luôn nói với cac em rằng
cứ tiếp tục đọc đi, nhiều khi câu trả lời ở đoạn/phần /chương tiếp theo.
Nên lưu ý rằng không phải lúc nào cũng tìm được câu trả lời cho các câu hỏi các em đặt ra trong
cùng một quyển sách. Nhiều khi phải đọc thêm , xem thêm ở những chỗ khác, sách khác mới có
câu trả lời. Và như thế lại thành hay vì tiếp thêm niềm hứng thú tìm hiểu , học hỏi, và ham đọc
nữa .
Các cách đặt câu hỏi, ngoài mở đầu bằng 5W+H (who , what, where, when, why, how), còn
những cách bắt đầu khác như: 
- I wonder ....?
- I was curious...?
- I don't know why...?
- Will it...?

Các câu hỏi chia thành 3 dạng chính như sau:
💬 ❓Trước khi đọc: 
Thường trước khi đọc , có thể hỏi những câu đơn giản như: 
- Truyện /sách này về cái gì? (What is this book about ?)
- liệu cái kết thế nào? (What's the ending like?)
- Chủ đề truyện /sách là gì? (What's the topic? What's the main idea?)
💬 ❓Trong khi đọc: 
Chủ yếu hỏi về những diễn biến /thông tin trong sách/truyện. Dung tất cả các mẫu câu hỏi với
5W+H và câu hỏi đóng với cách trả lời đúng sai (yes-no questions). Ví dụ như:
- Tại sao nhân vật lại hành động như thế? (Why did he/she do that?)
- Nhân vật đó làm thế liệu là tốt hay xấu (Is he/she a good or bad character?) 
- Còn chuyện gì xảy ra/đã xảy ra? (What has happened? What will happen?)
💬 ❓Sau khi đọc xong: 
Chủ yếu về những cảm nhận và ấn tượng về quyển sách. Ví dụ: 
- Mình thích nhất truyện/sách này vì điểm gì? (What do I like most about the book?)
- Phần yêu thích nhất trong truyện /sách là phần nào? (What's my most favorite part ?)
- còn chỗ nào mình chưa hiểu không? (Is there anything else that I didn't get or understand? )

4-5-6 PREDICT, MAKE INFERENCES, DRAW CONCLUSIONS


Chiến lược đọc hiểu tiếp theo là suy đoán , suy luận, rut ra kết luận . Thu Hồng gộp 3 strategies
này vào chung vì 3 cái liên quan chặt chẽ đến nhau.
Cả 3 đều yêu cầu người đọc phải dùng những thông tin đã đọc cộng với những gì mình biết/kinh
nghiệm cá nhân để hiểu sách /truyện hơn. 3 strategy này xếp theo trình tự từ khó đến dễ: 
👉Predict/Đoán: 
Predict tức là dựa trên những gì mình đã đọc (nhân vật đã nói gì, làm gì, tính cách nhân vật biểu
hiện ra sao cho đến chỗ mình đã đọc , chuyện gì đã diễn ra...) để đoán bước tiếp theo của nhân
vật, tình huống.
Predict dễ hơn Make Inference và Draw conclusion vì có thể kiểm chứng được: đến đoạn sau,
đoạn cuối truyện có thể xem những gì mình dự đoán có đúng không .
Ví dụ: ở trong truyện Three little pigs, nếu tên cáo sau khi đã phá ngôi nhà đầu tiên , bé có thể
Predict là cáo sẽ phá ngôi nhà thứ 2.
Make inferences: suy luận 
👉

Make inferences khó hơn Predict vì không chỉ dựa trên những gì mình đọc từ sách , truyện mà
còn phải kết hợp với kiến thức, kinh nghiệm ngoài đời.
Để tập strategy này, nên tập những tình huống nhỏ trước đã, rồi mới áp dụng vào truyện đang
học/đọc.
Ví dụ: thấy bạn ướt lượt , con có thể suy ra là bạn không mang theo ô, hay gặp phải Vũng nước
to. Ở lớp mình hay tập cho các bạn nhỏ những tình huống kiểu như thế. Hỏi các bạn như: nếu
thấy ai mặt rất vui, theo con suy ra là gì? Nếu mọi khi mình đi phố này, hôm nay mình phải đi
đường khác. Theo con tại sao?
Khi đã thạo thạo rồi mới áp dụng cho truyện. Có thể dùng những truỵen ngắn , truyện tranh
trước, sau mới đến chuyện chương hồi .
Đây là strategy khó nhưng tuyệt vời vì nếu thạo các em sẽ hiểu được những ẩn ý của tác giả,
những gi ma tác giả không viết ra; chính la khả năng "read between the lines"!
Ví dụ: trong truyện dân gian Nga nhổ củ cải, bác nông dân gọi hết người này đến người khác tới
giúp, con thấy hay suy ra được điều gì? Câu trả lời có thể là : củ cải chắc phải to lắm, bác nông
dân không nề Hà, luôn quyết tâm làm được việc . ..
👉Draw conclusions: Rút ra kết luận
Strategy này khó hơn Predict va Make Inferences vì ngoài suy luận, bé còn phải rút ra kết luận
dựa trên những suy đoán, suy luận của mình. Xin lưu ý không cần đến đọc hết truyện mới rút ra
kết luận. Có thể tập strategy này cứ sau mỗi đoạn hay chương. Rút ra kết luận có thể được tóm
tắt là có hiểu biết mới dựa trên những gì đã đọc.
Khi tập strategy này, nên tập với những câu chuyện ngụ ngôn, nhất là truyện ngụ ngôn của
Aesop/ Aesop fables. Vì truyện ngụ ngôn tương đối ngắn và bao giờ cũng có một bài học nhất
định.
Những mẫu câu dùng cho cả 3 strategies này là: 
- I think...
- I predict...
- This might be...
- I come to think...
8- AUTHOR's PURPOSE
(https://www.facebook.com/hockieumytainha/posts/1744149272268229?__tn__=K-R)
Tiếp theo loạt post về các phương thức đọc hiểu, lần này mình nói về Author's purpose hay mục
đích của người viết hay tác giả.
Khi dạy về Author's purpose, các cô giáo hay dùng chữ viết tắt PIE cho 3 muc đích chính. Pie
cũng là tên 1 loại bánh nướng truyền thống của người Mỹ: ở ngoài vỏ bột bánh, ở trong có nhân
mặn hoặc ngọt (như táo, bí đỏ, đào...)
 P là viết tắt của chữ Persuade : người viết nhắm tới mục đích thuyết phục người đọc làm hay
🎯

thử cái gì, việc gì. Persuade cũng nhằm thuyết phục người đọc thay đổi ý kiến
Những ví dụ của mục đích này là: quảng cáo, biển quảng cáo, bài viết bày tỏ ý kiến, bài bình
luận .
Khi dạy cho các bạn nhỏ, mình hay dùng những ví dụ như: 
1. Con thuyết phục bố mẹ mua đồ chơi mới hay quần áo mới cho con
2. Các bạn nhỏ viết thư cho cô hiệu trưởng cho được liên hoan ăn kem trong lớp
Khi viết những bài Persuade như vậy, bao giờ mình cũng nhắc các bạn nhỏ phải có đủ 3 good
reasons/ 3 nguyên nhân hay, hợp lý . Ví dụ muốn mẹ đồng ý mua I Pad cho thì phải đưa ra
những lý do như con sẽ học giỏi ở trường, về nhà con làm việc nhà vvv. Có thế thuyết phục mới
thành công.
Các truyện mình hay đọc khi dạy thể loại này là I Wanna Iguana, Click Clack Moo Cows that
Type, Don't let the Pigeon Stay up Late...
 I là viết tắt của chữ Inform. Người viết muốn cung cấp thông tin cho người đọc. Ví dụ: phim
🎯

tài liệu , bài báo co thông tin thời sự hoặc cung cáp sự thực , sách khoa học lịch sử, công thức
nấu ăn, tiểu sử
Cái này thì có quá nhiều ví dụ cho các đầu sách.
 E tức la Entertain, người viết nhằm mục đích giải trí , tiêu khiển cho người đọc. Người viết
🎯

dùng các thủ pháp văn học để thu hút và giữ sự chú ý của người đọc.
Những ví dụ cho mục đích này là: truyện hư cấu, thần thoại, trinh thám, hoạt hoạ, truyện cười ,
thám hiểm, lãng mạn tình cảm.
Khi luyện strategy này, lúc đầu nên tập với từng câu ngắn trước . Sau đó mới tập với sách
truyện và các hình thức viết khác .
Ví dụ: 
- You should eat this. It's good for your bone/ con ăn thử cái này đi, rất tốt cho xương 
 persuade
➡️

- The Sun, which is a star, is also a big ball of gas/ Mặt trời là một vì sao lớn và rất nóng 
inform 
➡️

- The school is closed today since it's a holiday/ Hôm nay trường đóng cửa vì là ngày lễ 
inform
➡️

- The boy walked up and down the tall hill/ Cậu bé đi đi lại lại trên ngọn đồi cao
Chúc cả nhà "ăn " bánh PIE ngon lành nhé: sẽ dễ ợt khi tìm hiểu vè mục đích của tác giả hay
người viết .
"As easy as pie" hay "A piece of cake" cũng là thành ngữ phổ biến , tương dương như câu "dễ
như ăn gỏi" của người Việt !

NON-FICTION TEXT FEATURES - NHỮNG ĐẶC TÍNH CỦA SÁCH DẠNG KHÔNG HƯ CẤU
https://www.facebook.com/hockieumytainha/?fb_dtsg_ag=Ady_INz2cA-
lEB600H2nRTX2gqFdQB4PnlxXlLm9JHnoAg
%3AAdxBmrEnv0PmkC23Dq5x40E_h0PoYGZFLQYPxJiSbbUUSA

You might also like