CÁC DẠNG CÂU HỎI ĐỌC HIỂU VĂN BẢN

TRONG ĐỀ THI NGỮ VĂN

1. Phương thức biểu đạt/ Method of expression (6 phương thức)

- Miêu tả
- Biểu cảm
- Tự sự
- Thuyết minh
- Nghị luận
- Hành chính - công vụ

2. Phong cách chức năng ngôn ngữ/ Style (6 phong cách)

- Sinh hoạt
- Báo chí
- Khoa học
- Nghệ thuật
- Hành chính
- Chính luận

3. Thao tác lập luận (4 thao tác)

Cấp 2 học:
- Giải thích
- Chứng minh
Lớp 11 học:
- Bác bỏ
- So sánh
- Phân tích
 - Bình luận

4. Các biện pháp tu từ: so sánh, nhân hóa - vật hóa, ẩn dụ, hoán dụ, cường điệu…

5. Cách trình bày đoạn văn:

- Diễn dịch
- Quy nạp
- Song hành
- Móc xích
- Tổng - phân - hợp

6. Phương tiện liên kết: Câu X và câu Y liên kết với nhau bằng phương tiện gì?
Các câu trong một đoạn văn và các đoạn văn trong một văn bản phải luôn có sự
liên kết chặt chẽ về nội dung và hình thức:
a. Liên kết về nội dung:
+ Liên kết chủ đề (các câu phải phục vụ chủ đề chung của đoạn văn, các đoạn văn
phải thể hiện được chủ đề chung của toàn văn bản).
+ Liên kết logic (các câu trong đoạn văn và các đoạn văn trong văn bản phải được
sắp xếp theo một trình tự hợp lí).
b. Liên kết hình thức, gồm các phép liên kết:
+ Phép lặp từ ngữ: sử dụng lặp đi lặp lại một (một số) từ ngữ nào đó ở các câu
khác nhau để tạo sự liên kết.
+ Phép đồng nghĩa, trái nghĩa và liên tưởng: sử dụng các từ ngữ đồng nghĩa, trái
nghĩa hoặc cùng trường liên tưởng ở các câu khác nhau để tạo sự liên kết.
+ Phép thế: sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ có tác dụng thay thế từ ngữ đã có ở
câu đứng trước.
+ Phép nối: sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ biểu thị quan hệ với câu đứng
trước.
6. Thể loại văn bản - Thể thơ
- Thơ truyền thống: lục bát, 4 chữ/vãn 4, song thất lục bát - hát nói, thất ngôn tứ
tuyệt, ngũ ngôn tứ tuyệt, thất ngôn bát cú
- Thơ hiện đại: thơ 4 chữ, 5 chữ, 6 chữ, 7 chữ, 8 chữ, thơ tự do…

7. [Trong đề thi THPTQG] Hỏi về giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt
- Lạm dụng tiếng nước ngoài: vd “có nhiều fans hâm mộ”
- Tìm lỗi sai:
+ Ngữ âm: chính tả/ do viết theo phát âm vùng miền
+ Từ vựng: dùng từ sai về ý nghĩa
+ Ngữ pháp: sai kết cấu, liên kết
+ Phong cách chức năng ngôn ngữ, vd: Phong cách hành chính nhưng lại
viết “Hoàng hôn ngày 20/12/2019”

* Lưu ý:
- Hỏi xác định những vấn đề trên: từ 0,5-1,0 điểm.
- Chủ yếu tập trung vào: hiểu nội dung, ý nghĩa văn bản, quan điểm tác giả (1,5
điểm). Viết 1 đoạn văn (200 chữ) trình bày suy nghĩ của mình (2 điểm).