VĂN HÓA PHƯƠNG TÂY – HY LẠP VÀ RÔMA

1. Văn học
a. Hi Lạp
- Ở giai đoạn đầu của văn học Hi Lạp, các tác phẩm của Homer – Iliad và Odyssey – ra đời. Homer được coi là
một trong những nhà thơ Hi lạp cổ đại xuất sắc nhất. Những thiên anh hùng ca Homer có ảnh hưởng mạnh mẽ
trong việc hình thành văn hóa Hi Lạp và ông được xem như người thầy của Hi Lạp. Tác phẩm Iliad có nội dung
dựa trên các thần thoại về cuộc chiến thành Troy. Còn nội dung của Odyssey là trường ca kể về cuộc phiêu lưu
của nhân vật chính Odyssey và hành trình trở về quê hương gian nan của người anh hùng này.

- Một nhà thơ vĩ đại khác trong thời kì này là Hēsíodos, với hai tác phẩm trường tồn theo năm tháng: Công việc và
Ngày và Thần phả.

- Từ thế kỉ V TCN, kịch trở thành hình thức dễ phố biến và được ưu chuộn nhất. Xuất hiện nhiều nhà soạn kịch kiệt
xuất với những tác phẩm tuyệt tác gồm 2 thể loại: bi kịch và hài kịch. Một số tác giả tiêu biểu:
o Bi kịch: Aeschylus (Étsin), Euripides (Ơ-ri-pít), Sophocles (Sô-phốc),...
o Hài kịch: Aristophanes (Arixtôphan),...
- Văn học Hy Lạp cổ đại đã đạt đến đỉnh cao ngay từ buổi đầu sơ khai. Một số nguyên nhân chính:
o Chế độ chiếm hữu nô lệ ở Hy Lạp đã tạo sự cách biệt giữa lao động trí óc và lao động chân tay. Trí thức,
quý tộc, chủ nô thoát ly lao động, có thì giờ và điều kiện để sáng tác văn học nghệ thuật.
o Nhân dân Hy Lạp đã có một pho thần thoại phong phú, là cơ sở cho nền văn học viết.

b. Rôma
- Người Rôma tự nhận họ là học trò và người thừa kế của văn học – nghệ thuật Hi Lạp. Tuy nhiên, dựa trên một
nền kinh tế phát triển cao, ở thời hưng thịnh của Rôma cũng đã xuất hiện những nhà văn hóa, nhà thơ nổi tiếng
như Lu-cre-xơ, Viếc-gin,...
- Gía trị chung của các tác phẩm văn học:
o Hoàn thiện về ngôn ngữ, kết cấu chặt chẽ.
o Mang tính nhân đạo, thể hiện giá trị chân – thiện – mỹ
o Phản ánh cuộc đấu tranh giữa cũ và mới.

2. Nghệ thuật
a. Hy Lạp:
- Kiến trúc: sáng tạo ra những kiểu cột độc đáo, khỏe khoắn, được xem là chuẩn mực thẩm mĩ trong nghệ thuật kiến
trúc. Công trình tiêu biểu: đền Pac-tê-nông
- Điêu khắc: đạt tới đỉnh cao của sự cân đối, hài hòa, hình dáng sinh động, không thần bí, không dung tụ. Tác phẩm
tiêu biểu: Tượng Đô-ri-pho, tượng Người ném đĩa, tượng Thần Dớt,...
- Hội họa: những bức tranh tuyệt tác được vẽ trên đồ gốm, hình vẽ trang trí hài hòa và trang trọng.

b. Rôma
- Kiến trúc: Kiến trúc đô thị, chế tạo ra xi-măng, xây dựng bằng gạch, hoàng tráng đồ sồ nhưng không tinh tế như ở
Hi Lạp Công trình tiêu biểu: đấu trường Cô-li-dê
- Điêu khắc: Điêu khắc tượng mà “rất người”, dáng vẻ oai nghiêm, đồ sộ, hoành tráng, thiết thực. Tác phẩm tiêu
biểu: pho tượng Hoàng đế Mac Ô-ren trên lưng ngựa
- Hội họa: Nhiều tranh tường lớn, sinh động, các họa sĩ Rôma cổ đại là người
khởi xướng lối vẽ hiện thực.