Evr!

m Ağacı
Evr!m Ağacı'na deney!ml! v!deo met!n yazarları arıyoruz!

Bu Reklamı Kapat

Koka!n Ned!r? Koka!n!n Köken!

ve Etk!ler! Nelerd!r?
Özgün

Görsel Kaynağı: Salon

18 Ağustos 2022 24 dak!ka 18,128

Em!r Oğuz Kaya Eda Alparslan

Yazar Ed!tör

Koka!n, güçlü b!r uyarıcı ve son derece bağımlılık

yapan b!r uyuşturucu madded!r. Koka!n, Güney
Amer!ka'da yet!şen Erythroxylon coca (veya
kısaca "koka") ve Erythroxylum novogranatense
türü b!tk!lerden üret!len, alkalo!d b!r uyarıcı
uyuşturucudur.[1], [2] Koka!n öyles!ne güçlü b!r
uyuşturucudur k! sadece 1 doz kullanımı
sonucunda uyuşturucunun etk!ler!ne karşı
tolerans gel!şt!rme ve dolayısıyla bağımlılık
sürec!ne g!rmek mümkündür.[3] Her b!r doz b!r
öncek!nden daha yeters!z geleceğ! !ç!n,
tekrarlayan kullanım sonucunda koka!n
bağımlılığı oluşur.

Koka!n kullanımı, genel ölüm r!sk!n! artırır ve

özell!kle de damar !ç! kullanımı travma, kan
enfeks!yonları ve HIV g!b! bulaşıcı hastalık r!sk!n!
artırır. Ayrıca koka!n kullananlarda !nme, kalp kr!z!,
kard!yak ar!tm!, (s!gara g!b! !ç!ld!ğ!nde) akc!ğer
hasarı ve an! kard!yak ölüm r!sk! de daha
yüksekt!r.[2], [4] Yasa dışı olarak satılan koka!n
genell!kle lokal anestez!kler, levam!zol, mısır
n!şastası, k!n!n veya şeker !le karıştırıldığında ek
toks!s!teye neden olab!l!r.[5] 2017'de yayınlanan
Küresel Hastalık Yükü çalışması, koka!n
kullanımının dünya çapında yılda yaklaşık 7300
ölüme neden olduğunu bulmuştur.[6] Koka!nden
kurtulmaya çalışan bağımlılar, depresyon, l!b!do
azalması, zevk h!ssetme yeteneğ!nde azalma ve
yorgunluk !le b!rl!kte koka!n aşerme ve
uyuşturucu yoksunluğu yaşarlar.[2]
Bu Reklamı Kapat

Koka!n almak !ç!n en sık kullanılan yol, yaklaşık 3

dak!kada etk! eden burundan çekmed!r. B!r d!ğer
yol !se damar yoluyla enjeks!yondur. Suda
karıştırılıp damara enjekte ed!len koka!n, sadece
20 san!yede etk! eder (kullanıcılar arasında
"speedball" olarak b!l!nen b!r yöntem dah!l!nde
koka!n, bazen ero!n !le b!rl!kte de enjekte
ed!leb!l!r).[7] Enjekte ed!len madde ster!l
olmadığından, bu ekstra r!skl! b!r kullanım
yoludur. Dumanı !çe çekme !se hem en hızlı etk!
eden hem de en kolay bağımlılık yapan yoldur.

Koka!n, kan-bey!n bar!yer!n! b!r proton-bağlı

organ!k katyon ant!porter aracılığıyla ve (daha az
ölçüde) hücre zarları boyunca pas!f d!füzyon
yoluyla geçer.[8], [9], [10] Koka!n, dopam!n
taşıyıcısını bloke eder, dopam!n!n s!napt!k
yarıktan s!napt!k önces! akson term!nal!ne ger!
alınmasını engeller; s!napt!k yarıktak! daha yüksek
dopam!n sev!yeler!, s!napt!k sonrası nörondak!
dopam!n reseptör akt!vasyonunu artırır ve bu
sayede öfor! !le uyarılmaya neden olur.[11], [12], [13],
[14] Koka!n ayrıca seroton!n taşıyıcısını ve

norep!nefr!n taşıyıcısını bloke eder, s!napt!k

aralıktan pre-s!napt!k akson term!nal!ne
seroton!n ve norep!nefr!n ger! alımını !nh!be eder
ve s!napt!k sonrası nöronda seroton!n
reseptörler!n!n ve norep!nefr!n reseptörler!n!n
akt!vasyonunu artırarak koka!n maruz!yet! !le
!l!şk!l! z!h!nsel ve f!z!ksel etk!lere sebep olur.[15]
Bu Reklamı Kapat

B!yok!mya !le !lg!l! d!ğer !çer!kler ›

DNA, Kromozom ve Hücre: Ç!z!mler ve

An!masyonlar, Gerçekte Olanı Tam Olarak
Yansıtmıyor!
Da!resel Polar!zasyon: Sol Ell! Am!noas!tler
Güneş S!stem!'nde ve Dünya'da Neden Daha
Yaygın?
Zeh!rl! B!r Gaz Olan H!drojen Sülfür (H2S),
Aslında Sağlığımız İç!n Öneml! Olab!l!r m!?

Koka!n, bey!ndek! ödül yollarını uyarır.[2] Z!h!nsel

etk!ler! arasında yoğun b!r mutluluk h!ss!, c!nsel
uyarılma, gerçekl!kle temasın kes!lmes! veya
aj!tasyon sayılab!l!r. F!z!ksel etk!ler arasında hızlı
kalp atışı, terleme ve gen!şlem!ş gözbebekler!
bulunur. Yüksek dozlarda koka!n tüketmek,
yüksek kan basıncına veya yüksek vücut ısısına
neden olab!l!r.[16] Etk!ler, kullanımdan san!yeler !la
dak!kalar sonra başlar ve 5-90 dak!ka arasında
sürer. Koka!n ayrıca uyuşma ve kan damarı
daraltma özell!kler!ne de sah!p olduğundan,
bazen boğazda veya burun !ç!nde yapılan
amel!yatlar sırasında ağrı, kanama ve ses tel!
spazmını kontrol altına almak !ç!n de kullanılır.[17]

Koka!n, özell!kle de 1850 yılından sonra med!kal

etk!ler! sebeb!yle Batı tıbbında yaygın olarak
kullanılmaya başlamıştır. Koka!n!n lokal anestez!k
ve uyarıcı etk!ler! !lk olarak S!gmund Freud ve Karl
Koller tarafından keşfed!lm!şt!r. İlk olarak Karl
Koller'!n katarakt amel!yatında koka!n
kullanmasının ardından anestez! kullanımı
gerekt!ren tüm cerrah! !şlemlerde koka!nden
yararlanılmıştır. Koka!n, b!r dönem Coca Cola'ya
da !lave ed!lm!şt!r (f!rmanın adındak! "coca"
buradan gelmekted!r).[18]

B!r süre sonra su!st!maller!n g!derek artmasıyla

koka!n, 1960 yıllarında yasa dışı !lan ed!lm!şt!r.
Fakat 1970'l! yıllarda, yasaklara rağmen
Amer!ka'da kullanımı oldukça popüler hale
gelmeye başlamıştır. Koka!n!n kullanıcılarında
ortaya çıkan ps!koloj!k ve f!zyoloj!k olumsuz
etk!lerden dolayı ve aynı zamanda bağımlılık
yapıcı özell!ğ! sebeb!yle, koka!n günümüzde !laç
olarak kullanılmamaktadır. Bulundurulması ve
kullanılması yasaktır.

Evr!m Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İht!yacımız Var?

Aslında madd! destek !stemem!z!n neden! çok bas!t:
Çünkü Evr!m Ağacı, b!z!m tek mesleğ!m!z, tek gel!r
kaynağımız. B!rçoklarının aks!ne b!zler, sosyal
medyada gördüğünüz makale ve v!deolarımızı hob!
olarak, mesleğ!m!zden arta kalan zamanlarda
yapmıyoruz. Dolayısıyla bu !ş! sürdüreb!lmek !ç!n gel!r
elde etmem!z gerek!yor. Bunda elbette k! h!çb!r
sakınca yok; k!m!n, ne şartlar altında yayın yapmayı
seçt!ğ! büyük oranda b!r terc!h meseles!. Ne var k! b!z,
eğer ana meslekler!m!z! !cra edecek olursak
... Daha fazla göster

Destek Ol

Koka!n!n K!myasal
Özell!kler! ve Sentez!
Koka!n, C17 H21 NO4 formülüne sah!p, koka
ağacından (Erythroxylon coca) elde ed!len b!r
alkol!dd!r. Koka!n!n er!me noktası 98 sant!grat
derece ve kaynama noktası 187 sant!grat
dereced!r. Suda az çözünmes!ne karşın uçucu
yağlar, et!l eter, benzen, kloroform, toluen !ç!nde
çözünür; etanol !ç!ndeyse çok !y! çözünür. İç!nde
çözülmed!ğ! maddeler arasında gr!serol ve petrol
eter! sayılab!l!r.

Koka Ağacı ve meyves!. Meyves! k!raza benzet!l!r.

Koka!n, en saf hal!nde beyaz, !nc! g!b! b!r üründür.

Toz hal!nde koka!n, t!p!k olarak koka!n
h!droklorür olarak !s!mlend!r!len b!r tuz hâl!nde
bulunur. Koka!n, k!m! zaman sokakta satılmadan
önce k!m! zamansa satın alımdan sonra
kullanıcılar tarafından talk, laktoz, sukroz, gl!koz,
mann!tol, !nos!tol, proka!n, tetraka!n, fen!to!n,
l!gnoka!n, str!kn!n, levam!zol, !nos!tol, l!doka!n,
op!o!dler (örneğ!n esrar), amfetam!nler (
C9 H13 N), ant!-h!stam!nler (C23 H24 FN5 ),
benzoka!n (C9 H11 NO2 ), fens!kl!d!n (PCP,
melek tozu) ve bazen de arsen!k, kafe!n, k!n!d!n
!le karıştırılab!lmekted!r (veya kullanıcılar
arasındak! tab!r!yle "kes!leb!lmekted!r").[19]

DEA tarafından ele geç!r!lm!ş b!r m!ktar koka!n tozu

Kaynak: W!k!ped!a

Krek Koka!n
"Krek" ("taş" veya "crack") koka!n, koka!n!n
sodyum b!karbonat (kabartma tozu) ve su !le
!şlenmes! sonucu küçük "taşlar" hal!ne get!r!len,
dumanı !ç!leb!l!r b!r şekl!d!r.[4], [7] Crack koka!n,
ısıtıldığında çıkardığı "çatırtı" (İng: "crack")
sesler!nden dolayı "crack" olarak anılır.

Crack koka!n, genell!kle cam b!r boru yardımıyla

!ç!l!r ve solunduğunda, akc!ğerlerden geç!p
doğrudan merkez! s!n!r s!stem!ne ulaşarak, çok
güçlü olab!len ve neredeyse anında vuran b!r
"kafa olma" etk!s! yaratır üret!r - bu !lk
st!mülasyon fırlamasına "rush" den!r. Bunu, aynı
derecede yoğun b!r düşme tak!p eder ve
kullanıcının daha fazla uyuşturucu !ç!n adeta can
atmasına neden olur. Crack koka!n bağımlılığı
genell!kle sadece 4-6 haftada oluşur (bu,
bağışıklık oluşturması 3-4 yıl kadar süreb!len
normal koka!nden çok daha hızlıdır).[20]

Krek koka!n!n reng!, kullanılan koka!n!n köken!,

amonyak veya kabartma tozu !le hazırlama
yöntem! ve saflığı etk!leyen unsurların varlığı g!b!
çeş!tl! faktörlere bağlıdır. Genell!kle reng!,
beyazdan sarımsı b!r krem reng!ne ve hatta açık
kahvereng!ye kadar değ!şeb!l!r. Krek koka!n!n
yapısı ayrıca toz koka!n!n katkı maddes!ne,
köken!ne ve !şlenmes!ne ve bazı dönüştürme
yöntemler!ne de bağlıdır. Bazen aşırı yağlı ve
ufalanan b!r yapıdayken, k!m! zaman sert ve
neredeyse kr!stal b!r yapıda olab!lmekted!r.
Bu Reklamı Kapat

Krek koka!n taşları

Kaynak: W!k!med!a

Laboratuvar Güvenl!k
Önlemler!
Laboratuvarda çalışırken güvenl!k önlemler!n!n
alınması hayat! öneme sah!pt!r. Konu koka!n g!b!
solunması !le b!le çok ağır etk!ler bırakab!len b!r
uyarıcıysa konunun c!dd!yet! artacaktır.
Laboratuvar çalışanlarının uyması gereken
güvenl!k önlemler! vardır. Koka!n !ç!n gerekl!
görülen önlem kodları aşağıda sıralanmıştır:

• P261:
Tozunu/dumanını/gazını/s!s!n!/buharını/spr
ey!n! solumaktan kaçının.
• P264: Kullandıktan sonra eller!n!z! [vb.] !y!ce
yıkayın.
• P270: Bu ürünü kullanırken yemek yemey!n,
!çmey!n veya s!gara !çmey!n.
• P271: Yalnızca açık havada veya !y!
havalandırılan b!r alanda kullanın.
• P272: K!rlenm!ş !ş kıyafetler!n!n !şyer! dışına
çıkmasına !z!n ver!lmemel!d!r.
• P280: Koruyucu eld!ven, koruyucu g!ys!,
göz koruması, yüz koruması, !ş!tme
koruması vb. kullanılmalıdır.
• P301+P316: Yutulduğu takt!rde derhal ac!l
tıbb! yardım alın.
• P302+P352: C!ltle teması hal!nde bol su !le
yıkayın.
• P304+P340, P316, P321, P330: Solunması
durumunda k!ş!y! tem!z havaya çıkarın ve
nefes almasını sağlayın. Derhal ac!l tıbb!
yardım alın.
• P333+P313: C!lt tahr!ş! veya kızarıklık
oluşursa tıbb! tavs!ye/ müdahale alın.
• P361+P364: K!rlenm!ş olan g!ys!ler!n!z!
hemen çıkarın ve tekrar kullanmadan önce
yıkayın.
• P403+P233: İy! havalandırılan b!r yerde
saklayın ve konteynırı sıkıca kapalı tutun.
• P405 ve P501: K!l!tl! depoda tutun ve
!çer!ğ!/kabı atın.[21]

(+/-) Koka!n Sentez!

Koka!n h!droklorür, koka!n!n amonyak g!b! b!r
alkal! çözelt! !le karıştırılması ardından eter g!b! b!r
çözücü eklenmes!yle serbest baza dönüştürülür.
Karışım !k! katmana ayrılır: üst katman çözücü
!ç!nde çözülmüş koka!n !çer!r. Çözücü daha sonra
buharlaştırılab!l!r ve ger!ye n!speten saf koka!n
kr!staller! kalır. Bunun dışında farklı koka!n sentez!
mekan!zmaları da kullanılab!lmekted!r.

(D/L) Glutam!k As!tten (+/-)

Koka!n Sentez!
Koka!n sentez! !ç!n aşağıda gördüğünüz glutam!k
as!t kullanılab!l!r.

D-Glutam!k as!t

L-Glutam!k as!t, D-glutam!k as!t!n

enant!yomer!d!r. Glutam!k as!t, glutamat olarak
b!l!n!r ve polar yapılı b!r am!noas!tt!r. Glutam!n!n
anyon!k b!r formu olduğu söyleneb!l!r. Prote!nler!
oluşturan y!rm! am!noas!tten b!r!d!r.
H!droks!büt!rat üzer!nden sentezleneb!l!r.
Glutam!k as!t!n D enant!yomer!nden doğal
koka!n, L enant!yomer!nden doğal olmayan
koka!n sentez! yapılır:
Bu Reklamı Kapat

D ve L Glutam!k as!t enant!yomerler!nden + ve -

koka!n sentezlenmes!

İlk Koka!n Sentez! Çalışması

Koka!n yerl! kab!leler g!b! unsurlar tarafından,
bahsedeceğ!m!z sentezden önce de tüket!lm!şt!.
Bahsedeceğ!m!z sentez metodu 1901 yılında
R!chard W!llsratter ve Adolf Bode'un gel!şt!rd!ğ!
metottur.

R!chard W!llsratter

Bu ufuk açıcı çalışmada, yazarlar sentezler!ne

s!kloheptanondan başladılar ve 23 l!neer adımda
(±)-koka!n sentez!n! tamamladılar. Anahtar adım,
tropan !skelet!n! oluşturmak !ç!n b!r
!ntramoleküler transannüler S2 N 'n!n !zled!ğ! b!r
brom!nasyondur.

İlk koka!n sentez! mekan!zması

S!kloheptanon, tropan !skelet!ne öncü B'y!

vermek üzere !nd!rgey!c! b!r şek!lde am!ne ed!len
al!l!k bromür A'ya !şlend!. Br2 'ye maruz
bırakıldıktan sonra anahtar molekül !ç!
transanüler S2 N elde ed!ld! ve elde ed!len tuz
(C), trop!non sentez!n! tamamlamak !ç!n ayrıca
man!püle ed!ld!. Son olarak, b!r α-karboks!lasyon,
çözünen metal !nd!rgemes!, F!scher
ester!f!kasyonu ve b!r benzo!lasyon sonucu (±)-
koka!n elde ed!lm!ş oldu.

Rob!nson Ç!fte Mann!ch

Reaks!yonu
Trop!non sentez! !ç!n kullanılab!lecek metotlardan
b!r! de Rob!nson'un 1917'de kullandığı Ç!fte
Mann!ch reaks!yonudur.
Bu Reklamı Kapat

Agora B!l!m Pazarı

The Adventures Of
Sherlock Holmes (S!r
Arthur Conan Doyle)

• A Scandal !n Bohem!a

• The Red-Headed
League

Devamını Göster

₺82.00

Satın Al Tüm Ürünler

" Rob!nson tarafından dah!yane b!r şek!lde

tasarlanan ve daha sonra Schopf
tarafından gel!şt!r!len "f!zyoloj!k koşullar
altında" tropan alkalo!tler!n!n sentez!n!n
gen!ş çapta uygulanab!l!r olduğu
[22]

"
kanıtlanmıştır.

Bu sentezde Rob!nson; b!r molekül süks!naldeh!t,

met!lam!n ve aseton (veya d!karboks!l!k as!t
türev!) arasındak! reaks!yonu bas!t b!r tek kap
prosedüründe kullandı. Sentezde, C-C bağ
oluşumu !ç!n !k! ardışık Mann!ch reaks!yonu yer
alıyordu.

Sentez, b!r p!rol!d!n türev! ve asetonun enol

formu (veya d!karboks!l!k as!t türev!) arasındak!
moleküller arası b!r reaks!yondur ve bunlardan
!k!nc!s! molekül !ç!nde meydana gel!r.

Ç!fte Mann!ch reaks!yonu

Rob!nson'un sentez! !ç!n öner!len reaks!yon

mekan!zması, aldol yoğunlaşmasına benzet!l!r:
 Aldol yoğunlaşması

Trop!non sentez!nden sonra koka!n elde etmek

!ç!n yukarıda ver!len !lk koka!n sentez!ndek!
!şlemler uygulanab!l!r (B!r α-karboks!lasyon,
çözünen metal !nd!rgemes!, F!scher
ester!f!kasyonu ve b!r benzo!lasyon sonucu (±)-
koka!n elde ed!lm!ş olur.).

Kısaca Koka!n B!yosentez!

Koka!n!n b!yosentez! organ!k k!myagerler!n uzun
zamandır !lg!s!n! çeken b!r konudur. Sonuçta
koka!n!n aşağıda da bahsed!leceğ!m!z b!yoloj!k ve
ps!koloj!k etk!ler! oldukça d!kkat çek!c!d!r. Ama
tek sebep bu değ!ld!r. Yoğun !lg!n!n başka b!r
neden!, barındırdığı olağandışı b!s!kl!k (!k! halkalı)
yapısıdır.

Koka!n!n b!s!kl!k (!k! halkalı) !lg!nç yapısı.

Koka!n b!yosentez!n! !k! aşamada açıklayab!l!r!z.

B!r!nc! aşamada N-(4-am!nobüt!l) guan!d!nden
1,4-bütand!am!n (Putres!n) ve net!cede met!l
p!rol!nyum sentezlen!r ve !k!nc! aşamada bunun
üzer!nden tropan sentezlen!r. Buradan sonra da
koka!n elde etmek b!l!nen b!r yöntemd!r (b!r α-
karboks!lasyon, çözünen metal !nd!rgemes!,
F!scher ester!f!kasyonu ve b!r benzo!lasyon
sonucu (±)-koka!n elde ed!lm!ş olur).

1. aşama: Met!l p!rol!nyum sentez!

Koka!n Kaçakçılığı

Dünya Çapında Koka!n

Kaçakçılığı
Tüm zamanların en yüksek m!ktarı olan 1.436
tonluk küresel ele geç!rme olayı, 2019’da, 2018
yılındak! m!ktara göre %9,6 oranında artış
göstererek gerçekleşm!şt!r.

2019 yılında küresel boyutta yakalanmış olan

koka!n m!ktarının %83’ü, büyük m!ktarı Güney
Amer!ka’da olmak üzere Kıta Amer!ka’sında
yakalanmıştır. 2019 yılında Güney Amer!ka’dak!
koka!n yakalama m!ktarı b!r öncek! yıla göre %5
artış göstererek ş!md!ye kadar yakalanan en
yüksek m!ktarına ulaşmıştır. Y!ne, 2019 yılında, AB
ülkeler! tarafından toplam 213 ton koka!n
yakalanmıştır. Bu m!ktarın büyük çoğunluğu
Belç!ka (65 ton), Hollanda (44 ton) ve İspanya
(38 ton) tarafından gerçekleşt!r!len
operasyonlarda ele geç!r!lm!şt!r.

Geçm!şten B!r S!ma: Juan

Pablo Escobar
1976'da Escobar, koka!n p!yasasına !lk adımını
atmış ve Medell!n Kartel! !s!ml! uluslararası yasa
dışı b!r suç örgütü kurmuştur. 1976 yılında
Escobar ve kartel çetes!n!n pek çok üyes!
Ekvador 'da 18 k!logram uyuşturucu madde !le
yakalanmıştır. Açılan davada hak!mlere rüşvet
tekl!f etse de davadan beraat etmes! mümkün
olmamıştır. Dava kaçakçılığa tanıklık eden !k!
memurun ölümü !le düşürülmüştür.

Pablo Escobar

Escobar'ın koka!n !mparatorluğunun !lg!nç

öyküsü, f!lmlerde (örneğ!n Blow) ve telev!zyon
d!z!ler!nde (örneğ!n Narcos) dramat!ze ed!ld! ve
Kolomb!ya'da koka!n t!caret!nden elde ed!len
abartılı zeng!nl!ğ! gözler önüne ser!ld!. En !y!
dönem!nde, Escobar'ın kartel!, ABD'ye kaçırılan
koka!n!n yaklaşık %80'!n! sağladı (günde yaklaşık
15 ton) ve Escobar'ın k!ş!sel gel!r! yılda yaklaşık 22
m!lyar doları aştı. Bu nedenle Escobar, "Koka!n
Kralı" olarak adlandırıldı ve tar!h!n en zeng!n
suçlusu oldu. Sadece bu da değ!l: Kazancının
tahm!n! net değer! olan yaklaşık 30 m!lyar dolar,
onu dünyanın en zeng!n !nsanlarından b!r! yaptı. 
Bu Reklamı Kapat

Sonunda, ev haps!ne mahkûm ed!ld!; ancak

kaçışının ardından, 1993'te b!r çatışma sırasında
öldü. Kend!s!n!n ölümü sonrası kurduğu karteller
dağıtıldı ve Escobar'ın "Koka!n
İmparatorluğu"ndan ger!ye pek b!r şey kalmadı.

Türk!ye'de Koka!n
Kaçakçılığı
2020 yılında Türk!ye'de 2.573 koka!n olayı
gerçekleşm!ş, bu olaylarda 4.446 şüphel!
yakalanmasıyla b!rl!kte, 1.961 kg koka!n ele
geç!r!lm!şt!r. 2020 yılında ele geç!r!len koka!n
m!ktarı 2019 yılına göre %19,7 oranında artış
gösterm!ş ve bu m!ktar !le 2019 yılında kırılan
Cumhur!yet tar!h! rekoru geç!lerek 1.961 kg !le
yen! b!r rekora daha !mza atılmıştır.

Koka!n!n Etk!ler!
Koka!n!n kötüye kullanımı, dünya çapında öneml!
b!r sağlık sorunudur. Ac!l serv!se başvuran akut
koka!n toks!s!tes! olan hastalar, akut koroner
sendrom, felç ve ölüm g!b! patoloj!k sekellere yol
açan taş!kard!, r!t!m bozukluğu, h!pertans!yon ve
koroner vazospazm !ç!n ac!l tedav! gerekt!reb!l!r.
[23], [24], [25]

Geçt!ğ!m!z b!rkaç on yılda, uyuşturucu kaçakçılığı

amacıyla koka!n! vücutlarına saran çok sayıda
"vücut paketley!c!s!" de bu torbaların yırtılması
sonucunda ac!l serv!se başvurmak zorunda
kalmıştır. B!rçok hastanın aynı zamanda alkol veya
d!ğer yasa dışı maddeler! de yutmuş olması
neden!yle hasta yönet!m! de zorlaşmaktadır.
Koka!n, vücuttak! her organı olumsuz
etk!leyeb!l!rken, en ölümcül etk!ler!
kard!yovasküler s!stem üzer!nded!r.
Bu Reklamı Kapat

Koka!n!n İnsan B!yoloj!s!ne

Etk!s! ve Bağımlılık
Koka!n, beyn!n dopam!n taşıyıcılarının olduğu her
yerde dopam!n b!r!k!m! üret!r. Dopam!ne duyarlı
hücreler, duygusal tepk!ler! kontrol eden ve onları
anılarla !l!şk!lend!ren l!mb!k s!stemde oldukça
yoğunlaşmıştır.

L!mb!k s!stem!n bel!rl! b!r parçası olan nükleus

akkumbens (NAc), koka!n!n etk! ett!ğ! en öneml!
bölge g!b! görünmekted!r. Dopam!n tarafından
uyarıldığında NAc'dek! hücreler haz ve tatm!n
duyguları üret!r. Bu tepk!n!n doğal !şlev!, hayatta
kalma ve üremen!n temel b!yoloj!k hedefler!n!
destekleyen faal!yetlere odaklanmamıza
yardımcı olmaktır. Örneğ!n, susamış b!r k!ş! !çk!
!çt!ğ!nde veya b!r! orgazm olduğunda,
dopam!nerj!k hücreler NAc'y! dopam!n
moleküller! !le doldurur. Alıcı hücreler!n tepk!s!
b!z! !y! h!ssett!r!r, akt!v!tey! tekrarlamak ve bu
hazzı yen!den yaşamak !ster.

Koka!n, NAc'de yapay olarak dopam!n

b!r!kmes!ne neden olarak muazzam derecede
güçlü haz duyguları ver!r. B!r doz koka!nden sonra
NAc'dek! reseptörlere bağlanan dopam!n m!ktarı,
doğal akt!v!telerle !l!şk!l! m!ktarları aşab!l!r ve
susuzluğu g!derme veya seksten daha fazla haz
üret!r. Bazı laboratuvar hayvanları seç!m hakkı
ver!l!rse, y!yecekler! görmezden gelecek ve
açlıktan ölene kadar koka!n almaya devam
edecekt!r.

Şek!l 1. Koka!n ve Sal!n !le Bölgesel Bey!n

Akt!vasyonu
(a) Koka!nden sonra öneml! fMRI s!nyal değ!ş!kl!kler!
gösteren, ancak sal!n!nfüzyonlarından sonra
olmayan subkort!kal bey!n bölgeler!n!n görüntüler!.
Solda, koka!n alan on denekten ortalama fMRI
ver!ler! !ç!n !nfüzyon önces! ve sonrası zaman
noktalarının dört koronal sev!yes!ndek! Kolmogorov-
Sm!rnov (KS) !stat!st!ksel har!taları bulunmaktadır.
Bu KS !stat!st!ksel har!taları, karşılık gelen gr!
tonlamalı ortalama yapısal har!talar üzer!nde sözde
renkte kaplanmıştır. Poz!t!f s!nyal değ!ş!kl!ğ! olan
akt!vasyonlar NAc/SCC, BF/GP ve VT'y! !çer!rken,
negat!f s!nyal değ!ş!kl!ğ! olan akt!vasyonlar
am!gdalayı !çer!r.
(b) Koka!n ve sal!n!nfüzyonlarından sonra d!ğer
paral!mb!k ve heteromodal korteks akt!vasyonlarının
görüntüler!. Göster!len bölgeler arasında
lateralprefrontal korteks (LPFC), anter!ors!ngulat,
!nsula ve parah!pokampalg!rus bulunur. Görüntü ve
graf!k düzen! (a)'da açıklanan kuralları tak!p eder.

Koka!n, ps!koakt!f ve bağımlılık yapıcı etk!ler!n!

öncel!kle, haz ve mot!vasyonu düzenleyen
b!rb!r!ne bağlı b!r d!z! bölge olan beyn!n l!mb!k
s!stem! üzer!nde etk! ederek üret!r. Öncel!kle kısa
vadel! b!r etk! olan nörok!myasal dopam!n
b!r!kmes! yan! öfor!ye ve koka!n! tekrar alma
arzusuna yol açar.
Bu Reklamı Kapat

Koka!n, ödül s!stem!ne dokunarak ve dopam!n

salınımını tet!kleyerek çalışır. Bu koka!n!n sadece
ps!koloj!k olarak değ!l, aynı zamanda
nörok!myasal olarak da aşırı derecede bağımlılık
yaptığı anlamına gel!r.

Koka!n!n etk!ler! dozun gücüne, k!myasalların

karışımına, k!ş!n!n f!zyoloj!s!ne ve koka!n! aldığı
andak! ruh hal!ne bağlıdır. Koka!n patlaması
sadece kısa b!r süre, !nhalasyondan sonra
yaklaşık 15-30 dak!ka sürer.

Özetlemek gerek!rse koka!n; beyn!n haz merkez!

olan ve ödül duygularıyla !lg!l! ventral tegmental
alan (VTA) ve nükleus akkumbenstek! (NAc),
hafıza merkezler! olan am!gdala ve
h!pokampustak!, tartım seçenekler! ve kısıtlama
!ç!n b!r merkez olan frontal kortekstek! yan!
beyn!n b!rçok bölgeden oluşan l!mb!k s!stem!
üzer!ndek! etk!ler!yle kısa vadede öfor!ye, uzun
vadede !se bağımlılığa neden olur.

Şek!l 2 . Öfor! !le İl!şk!l! Olan L!mb!k ve Paral!mb!k

Bey!n Bölgeler!n!n Özet Şeması

Yukarıdak! özet şemalar, koka!n !nfüzyonundan

sonra akt!f olacağı tahm!n ed!len bey!n
bölgeler!n!n (sarı renkle !şaretl!) b!r şemasıdır.
Başlangıç ve !nfüzyon sonrası karşılaştırmalarda
görülen b!r pont!n akt!vasyonunda potans!yel
olarak kapsanan d!ğer !k! bey!n sapı
monoam!nerj!k bölges! de mav! renkle
göster!lm!şt!r.
Bu Reklamı Kapat

Kısa Vadel! Etk!ler!

Koka!n!n öfor!k etk!ler!n!n süres!, uygulama
yoluna bağlıdır. İlaç ne kadar hızlı em!l!rse sonuç o
kadar yoğun olur, ancak etk! süres! de o kadar
kısa olur. Toz olarak burundan alınması en çok
kullanılan yoldur; koklayarak burundan alınmasına
"snort!ng", çubuk vasıtasıyla buruna çek!lmes!ne
!se "toot!ng" den!lmekted!r. Bunun yanında
koka!n, s!gara veya enjeks!yon yoluyla da
alınab!l!r. Burun yoluyla koka!n almak n!speten
yavaş b!r başlangıç sağlar, ancak etk!s! 15 !la 30
dak!ka arasında süreb!l!r. Buna karşılık, s!gara !le
alınan koka!n!n etk!s! daha fazladır ancak sadece
5 !la 10 dak!ka süreb!l!r.

Koka!n!n etk!ler!, tek dozdan hemen sonra ortaya

çıkar ve b!rkaç dak!ka !le b!r saat arasında
kaybolur. Küçük m!ktarlarda koka!n genell!kle
kullanıcıyı öfor!k, enerj!k, konuşkan, z!h!nsel olarak
uyanık ve görme, ses ve dokunmaya karşı aşırı
duyarlı h!ssett!r!r. Koka!n ayrıca y!yecek ve uyku
!ht!yacını geç!c! olarak azaltab!l!r. Bazı kullanıcılar
koka!n!n bas!t f!z!ksel ve z!h!nsel görevler! daha
hızlı gerçekleşt!rmeler!ne yardımcı olduğunu
düşünürken d!ğerler! tam ters! etk!y!
deney!ml!yor.

Daralmış kan damarları, !r!leşm!ş göz bebekler!,

artan vücut ısısı, kalp hızı ve kan basıncı koka!n
kullanımının kısa vadel! f!zyoloj!k etk!ler!
arasındadır. Bazı koka!n kullanıcıları huzursuzluk,
asab!yet, kaygı, pan!k ve paranoya yaşadıklarını
da b!ld!r!rler. Kullanıcılar ayrıca t!treme, baş
dönmes! ve kas seğ!rmeler! de yaşayab!l!r.

Koka!n kullanımı !le c!dd! tıbb! kompl!kasyonlar

ortaya çıkab!l!r. En sık görülenlerden bazıları kalp
r!tm!ndek! bozukluklar ve kalp kr!zler! dah!l olmak
üzere kard!yovasküler etk!ler, baş ağrıları,
nöbetler, felçler ve koma dah!l nöroloj!k etk!ler !le
karın ağrısı ve m!de bulantısı dah!l gastro!ntest!nal
kompl!kasyonlardır. Nad!r durumlarda, koka!n!n !lk
kullanımında veya sonrasında beklenmed!k b!r
şek!lde an! ölüm meydana geleb!l!r. Koka!ne bağlı
ölümler genell!kle kalp durması veya nöbetler!n
b!r sonucudur.
Bu Reklamı Kapat

Nomad Termos Nomad Termos Small,

Medium, Burgundy Blooming Rose

289 TL Bilgi Al 269 TL Bilgi Al

B!rçok koka!n kullanıcısı alkol de kullanır ve bu

komb!nasyon özell!kle tehl!kel! olab!l!r. Bu !k!
madde, koka!n ve alkolün kalp üzer!ndek! toks!k
etk!ler!n! güçlend!reb!len kokaet!len üretmek
üzere reaks!yona g!rer. Koka!n ve ero!n
komb!nasyonu da çok tehl!kel!d!r. Kullanıcılar bu
maddeler! b!rleşt!r!r çünkü koka!n!n uyarıcı etk!ler!
ero!n!n yatıştırıcı etk!ler!yle dengelen!r. Ancak bu,
farkında olmadan yüksek dozda ero!n alınmasına
yol açab!l!r. Veya koka!n!n etk!ler! daha erken
geçt!ğ!nden kullanıcının solunumunun tehl!kel! b!r
şek!lde yavaşladığı veya muhtemelen ölümcül
şek!lde durduğu b!r ero!n doz aşımına yol açab!l!r.

Koka!ne Bağlı Kompl!kasyonlar

Koka!n kullanımı, herhang! b!r s!stem! tutab!len
hem akut hem de kron!k kompl!kasyonlara neden
olab!l!r:

• Kard!yak: M!yokard!yal!skem!, koroner arter

spazmı, akut m!yokard enfarktüsü (MI),
ateroskleroz, m!yokard!t, kard!yom!yopat!,
ar!tm!, h!pertans!yon ve endokard!t.
• Vasküler: Aort d!seks!yonu ve yırtılması,
vaskül!t.
• Gastro!ntest!nal: Mezenter!k!skem! veya
enfarktüs, perforasyon.
• Pulmoner: Pulmoner ödem, pulmoner
enfarktüs ve hemopt!z!.
• Gen!toür!ner ve obstetr!k: Renal ve test!s
enfarktüsü, ablasyo plasenta,
spontanabortus, prematür!te ve büyüme
ger!l!ğ!.
• Nöroloj!k: Nöbetler, m!gren, serebral
enfarktüs ve kafa !ç! kanama.
• Kas !skelet s!stem! ve dermatoloj!k:
Rabdom!yol!z, c!lt !skem!s!, yüzeysel ve
der!n ventrombozu ve trombofleb!t.

Koka!n kullanımı !le !nme r!sk! de öneml! ölçüde

artar. Tekrarlayan !skem!k ataklar ve
reperfüzyondan kaynaklanan zayıflamış damar
duvarları neden!yle sürekl! koka!n kullanımı !le
bey!n kanaması r!sk! artar.

Sıklıkla ölümcül olan koka!n doz aşımları

çoğunlukla kard!yotoks!s!teye bağlıdır. M!yokard
enfarktüsü, kron!k koka!n kullanımının
belgelenm!ş en !y! kompl!kasyonudur. B!r
vazokonstr!ktör olan koka!n, kalbe g!den kan
akışını azaltır. Kalp damar yapısındak! alfa
adrenerj!k reseptörler!n uyarılması neden!yle
koroner arter çapının !nsanlarda %4 – 29 arasında
azaldığı göster!lm!şt!r. Zamanla, uzun sürel!
vazokonstr!ks!yon, kan damarı duvarlarında artan
kayma stres! neden!yle endotel hasarına yol
açab!l!r. Bu nedenle kron!k kullanım, tüm koka!n
kullanıcılarını m!yokard enfarktüsler!ne ve
ar!tm!lere yatkın hale get!r!r. Aşırı durumlarda
koka!ne bağlı uyarılmış del!ryum an! ölüme neden
olab!l!r.
Bu Reklamı Kapat

Ham!lel!kte Koka!n
Doğum önces! koka!n kullanımıyla tutarlı b!r
şek!lde !l!şk!l! bebeğe da!r sonuçlar arasında
doğum ağırlığının azalması, erken doğum ve fetal
büyümen!n azalması yer alır. Doğum önces!
koka!n kullanımı !le konjen!tal anomal!ler
arasındak! !l!şk!ye da!r ver!ler sınırlıdır, ancak
büyük b!r retrospekt!f çalışma, ham!lel!kte koka!n
kullanımı !le ür!ner s!stem!n konjen!tal
anormall!kler! arasında b!r !l!şk! olduğunu
belgelem!şt!r. Doğum önces! koka!n kullanımı !le
artan per!natal serebral enfarktüs veya an! bebek
ölümü sendromu !ns!dansını !l!şk!lend!ren kanıt
bulunmamaktadır.

Koka!n Kullanımı ve
Bağımlılığının Ps!koloj!k
Etk!ler!
Koka!n alındıktan kısa b!r süre sonra b!r neşel!l!k
hal! (öfor!) oluşur. Bunu hareketlerde hızlanma,
davranış kontrolünün kaybı, çevreye !lg! ve
d!kkatte, kend!ne güvende artış, çok becer!kl!
olduğuna !nanma, varsanımlar, sanrılar ve z!h!nsel
!şlevlerde açıklık tak!p eder. Doz arttıkça veya
k!ş!l!ğ!n, b!yoloj!n!n ve genet!ğ!n etk!s!yle tabloya
çok daha ş!ddetl! bel!rt!ler ekleneb!l!r. Aşırı
neşel!l!k hal!, kontrolün y!t!r!lmes!, paranoya buna
örnek ver!leb!l!r. Ayrıca kolayca tesp!t
ed!leb!lecek yan etk!ler şunlardır:

• An! gel!şen tuhaf davranışlar: B!r k!ş!de

an!den ve kend! m!zacına uymayan b!r
coşku, sebeps!z b!r mutluluk, paranoyakça
davranışlar, gerg!n veya huzursuz tavırlar,
kıpırdanmalar ve hareketl!l!k görülürse
koka!nden şüphelen!leb!l!r. K!ş! çok gülüyor
ya da agres!f davranıyor olab!l!r. B!rtakım
varsanımlardan bahsedeb!l!r. Koka!ne bağlı
ataklar 20 dak!ka !la 2 saat arası süreb!l!r.
• Değ!ş!k konuşmalar: Aşırı ve hızlı konuşma
ve konudan konuya atlamalar.
• Sık sık odadan g!r!p çıkmalar: Koka!n
kullananlarda görülen b!r davranış da koka!n!
sık sık kullanmaktır. Koka!n!n verd!ğ! coşkuyu
sürekl! kılmak !ç!n gün boyu sık sık ve h!ç
durmaksızın kullanım olab!lmekted!r. O
yüzden koka!n kullananlarda bulundukları
 yerden sık sık ayrılmalar görülür. K!ş! 20-30
dak!kada b!r banyoya g!d!yor, sank! b!r
şeyler saklıyormuş g!b! hareket ed!yor,
kaçamak bakışlar atıyorsa şüphelenmek
gerek!r.
• R!skl! davranışlar: Koka!n k!ş!ye aşırı b!r
güçlülük ve yen!lmezl!k h!ss! yaşatır. O
yüzden sık sık kavgaya karışma, a!le !ç!
ş!ddet ve c!nayet g!b! ş!ddet davranışları
artab!l!r. Bu yüzden adlî olaylarda artış
görüleb!l!r. Ayrıca r!skl! c!nsel akt!v!telerde
de artış olab!l!r. K!ş!de kend!ne zarar verme
ve !nt!har eğ!l!m! de artab!l!r.
• Ruh hal!nde an! !n!ş çıkışlar: Koka!n!n
uyarıcı etk!s!nden dolayı k!ş!n!n duygu
dünyasında kesk!n !n!ş çıkışlar yaşanır.
Ş!ddetl! öfke patlamaları, an! enerj!
yükselmeler!, d!kkatte dağınıklık, d!kkat!n
sürekl! çel!nmes!, b!r hareketten d!ğer!ne
geç!ş görüleb!l!r.
• Sosyal çek!lme: Koka!n kullanan k!ş!ler
sürekl! koka!n almak !ç!n fırsat
kovaladıklarından yalnız kalmaya çalışırlar.
Sosyall!kler! !çmek !ç!n buldukları yandaşları
!le sınırlıdır. Hep aynı k!ş!lerle b!r arada
olurlar. Bu tür sosyal çek!lmeler anks!yete
veya depresyonda da görülür, ancak koka!n
kullanımından şüphelend!ren d!ğer
bel!rt!lerle b!rl!kte çok anlamlı b!r hale gel!r.
• Hayattan zevk alamama: Uyuşturucu
kullanımlarının ortak sonuçlarından b!r!
hayattan zevk alamamadır. Koka!n kullanan
k!ş!ler de başlangıçta zevk aldıklarını
düşünürler ancak zamanla bey!ndek! haz
merkezler!n!n !şley!ş! koka!n sebeb!yle
bozulur. K!ş! çok yüksek doz koka!nle b!le
zevk almaz hale gel!r. O yüzden koka!n
kullanıcılarında zevk alamama, mutsuzluk ve
depresyon çok sık görülür.
• K!ş! koka!n kullandıktan sonrak! günde,
uyuşuk veya depres!f olab!l!r ve aşırı huysuz
davranab!l!r.
• Yalanlar artab!l!r. K!ş! ketum, güven!lmez ve
yalancı olab!l!r.
• K!ş! a!levî ve !şle alakalı sorumluluklarını,
hatta k!ş!sel tem!zl!ğ!n! !hmal edeb!l!r.

Yoksunluk Durumu
Koka!n etk!s!n! çabuk gösteren ve çabuk
kaybeden b!r uyarıcı olduğu !ç!n yoksunluk
oldukça sık rastlanılan b!r durumdur. Genell!kle
k!ş!de huzursuz duygudurumla b!rl!kte yorgunluk,
enerj! düşüklüğü, yavaşlama, uykusuzluk ya da
uykuya mey!lde artış, çok canlı ve rahatsız ed!c!
rüyalar ve bazen de aj!tasyon gel!ş!r. Koka!n
yoksunluğu depresyon ve !nt!har davranışına
sürükleyeb!l!r. Yan! bas!tçe koka!n kullanımında
gözlemlenen etk!ler!n tam ters! yoksunluk
durumunda gözlemlen!r. Bunun sebeb! koka!n!n
vücudun alıştığı dopam!n dozunu arttırması ve
doğal salgılanan dopam!n!n artık vücuda yeters!z
gelmes!d!r.

Koka!n Bağımlılığına Yönel!k

Tedav! Yöntemler!
• Genel !laç tedav!s!: Bağımlılığa bağlı
depresyon, paranoya, pan!k, takıntı,
uykusuzluk, s!n!rl!l!k g!b! ruhsal durumları
tedav! etmek !ç!n ant!depresan, ant!ps!kot!k
ve dürtü kontrolünü artırmaya yönel!k !laçlar
kullanılır.
• Bağımlılık bel!rt!ler!ne yönel!k !laç
tedav!ler! (!ğne): Son yıllarda koka!n
bağımlılığında aşerme ve yoksunluğu
ortadan kaldırmak !ç!n depo !ğne
uygulamaları gel!şt!r!lm!şt!r. Aşerme ve
yoksunluk bağımlılıktan kurtulamamanın en
öneml! sebeb!d!r. Depo !ğne tedav!s!nde
amaç bunları azaltarak tedav!de başarı
şansını artırmaktır.
• TMS tedav!s!: Aşerme ve yoksunlukta TMS
tedav!s!n!n hem kl!n!ğ!n ş!ddet!n! azaltmada
hem de tedav! d!renc!n! ortadan kaldırmada
etk!l! olab!leceğ! b!ld!r!lm!şt!r. Yüksek
frekansta sol dorsolateral prefrontal
bölgeye uygulanan TMS ş!ddetl!
aşermelerde etk!l! bulunmuştur.
• EMDR terap!s!: Çocukluk travmaları başta
olmak üzere ruhsal travmalar koka!n
bağımlılığın öneml! sebepler!d!r. Ayrıca
koka!n kullanımına bağlı yoksunluklar,
aşermeler ve zeh!rlenmeler de travma etk!s!
yapar ve bağımlılığın ş!ddet!n! artırır. EMDR
terap!s! !le hem bağımlılığa sebep olan hem
de bağımlılığın sebep olduğu travmaların
çalışılması tedav! başarısını artırmaktadır.
EMDR terap!s! özell!kle aşerme ve
yoksunluğa karşı duyarsızlaştırma etk!s!yle
arındırma sürec!n!n çok daha rahat
atlatılmasında yüksek etk!nl!ğe sah!pt!r.

Tedav! Gören Hastaların

Ps!koloj!s!
Hastaların tedav!den önce yaşama !stekler!n!
kaybett!kler! gözlemlenm!şt!r. Tedav!den sonra
daha az dopam!nle yet!neb!lmeler! sonucu tekrar
hayattan key!f almaya başlamışlardır ve koka!n
!ç!n bağımlılığın tekrar etme sayısı d!ğer
uyuşturuculara göre daha düşük olduğu
gözlemlenm!şt!r.

Koka!n Bağımlılığının
Sosyoloj!k Etk!s!
Madde bağımlılığı ülkem!zde ve tüm dünyada,
üzer!nde durulması gereken sosyoloj!k b!r
problemd!r. Ülkem!zde de son yıllarda genç nüfus
artışına paralel b!ç!mde madde bağımlıları ve
kullanıcılarının sayısı artmaktadır. Uyuşturucu
bağımlılığının sebepler! arasında yalnız kullanılan
madden!n yarattığı sarhoşluk ve bağımlılık
h!ss!n!n değ!l ayrıca sosyal sebepler!n de etk!l!
olduğu düşünülmekted!r. Bu bağlamda madde
bağımlılığı ve kullanımına etk! eden sosyal
faktörler!; sosyoekonom!k düzey, uyuşturucuya
ulaşma, akran ve arkadaşlık !l!şk!ler!, okul, d!n!
!nanış, a!le yapısı, yaş, göç, kentsel ya da
mekânsal problemler şekl!nde sıralamak
mümkün. Madde kullanımının pek çok olumsuz
b!reysel ve sosyoloj!k etk!s! var. Bu etk!ler! koka!n
üzer!nden !nceleyecek olursak şu g!b! sonuçlar
çıkarab!l!r!z:

• Koka!n kullanıcılarının katıldığı 228 k!ş!l!k b!r

anket!n sonuçlarına göre kullananlar ve
bırakanların en sık karşılaştığı problem
%88,2 !le gerg!nl!k ve s!n!rl!l!k hal! olurken
bunu %86,0 !le burun akıntısı tak!p
etmekted!r. Aynı anket!n b!r başka sonucu
%53,1 oranında kullanıcının koka!n kullandığı
dönemde koka!n kullanımına bağlı madd!
sıkıntılar yaşadığını bel!rtmekted!r.
• Annelerde koka!n kullanımı yaygın olarak
depresyon ve anks!yete g!b! ps!koloj!k
bozukluklarla !l!şk!l!d!r. Başlangıçta anneler!n
koka!n kullanımının yavruları üzer!ndek!
gel!ş!msel etk!s!n!n abartıldığı düşünülse de
t!p!k anne davranışlarındak! bozulmanın,
yavrularının f!z!ksel ve duygusal sağlığına da
zarar verd!ğ! ortaya çıkmıştır. Yavrular
üzer!ndek! olumsuz etk!n!n çoğunun
annen!n davranışlarındak! değ!ş!kl!kler!n
sebep ve aracı olduğu düşünülmekted!r.
• Koka!n, hastane ac!l serv!sler!nde ve
uyuşturucu tedav! merkezler!nde tedav!
arayanlar arasında en sık kullanılan
uyuşturucudur. Ayrıca, tıbb! çalışanlar
tarafından b!ld!r!len uyuşturucuya bağlı
ölümler!n en sık karşılaşılan neden!d!r.
• 1986 yılında yayınlanan b!r makaleye göre
!se koka!nle !lg!l! efsaneler; koka!n!n !y! huylu,
bağımlılık yapmayan b!r afrod!zyak
olduğunu söyler ve kullanımı genell!kle
seçk!nler, zeng!nler ve ünlüler !le
!l!şk!lend!r!l!r.
• Tedav!ye g!ren koka!n kullanıcılarının %15’!n!
kadınlar ve %85’!n! erkekler oluşturmaktadır.
İlk tedav!ye g!r!ştek! ortalama yaş 35 !ken !lk
koka!n kullanımındak! ortalama yaş 23’tür.
• Adıyaman’da l!se öğrenc!ler! arasında
yapılan b!r araştırmaya göre madde
bağımlılığıyla; yaş, sınıf düzey!, a!le yapısı,
a!ledek! k!ş! sayısı, a!le gel!r!, anne-baba
eğ!t!m düzey!, anne-babanın çocuğa karşı
gösterd!ğ! !lg! ve tutum, a!le !ç! empat!,
akadem!k başarı ve okul hayatından
memnun!yet g!b! pek çok faktör arasında
anlamlı !l!şk! tesp!t ed!lm!şt!r.
• Uzun sürel! günlük kullanım veya düzenl! ağır
koka!n kullanımının genell!kle sağlık (f!z!ksel
ve ruhsal problemler), !l!şk!ler, f!nans, !ş veya
c!nsel !l!şk! !le !lg!l! problemlere yol açtığı
görülmekted!r.
• Amer!ka B!rleş!k Devletler! dünyanın en çok
koka!n tüketen ülkes!d!r. Dünya genel!nde
koka!n t!caret!n!n pek çok aktarma noktası
vardır ve Arjant!n, Belç!ka, Almanya, Fransa,
Bol!vya, Yunan!stan ve İrlanda bunlardan
yalnızca b!rkaçıdır.

Alıntı Yap Okundu Olarak İşaretle

İçer!kler!m!z!n b!l!msel gerçekler! doğru b!r şek!lde

yansıtması !ç!n en üst düzey çabayı göster!yoruz.
Gözünüze doğru gelmeyen b!r şey varsa,
mümkünse güven!l!r kaynaklarınızla b!rl!kte b!ze
ulaşın!

Bu !çer!ğ!m!zle !lg!l! b!r sorunuz mu var? Buraya

tıklayarak sorab!l!rs!n!z.

Soru & Cevap Platformuna G!t

Bu İçer!k S!ze Ne H!ssett!rd!?

24 18 17

15 15 15

15 13 11

8 8 0

Kaynaklar ve İler! Okuma

1. ^ T. Plowman. (1982). The Ident!f!cat!on Of Coca

(Erythroxylum Spec!es): 1860–1910. Botan!cal Journal of
the L!nnean Soc!ety, sf: 329-353. do!: 10.1111/j.1095-
8339.1982.tb00368.x. | Arş!v Bağlantısı
2. ^ a b c d C. Pomara, et al. (2012). Data Ava!lable On The
Extent Of Coca!ne Use And Dependence: B!ochem!stry,
Pharmacolog!c Effects And Global Burden Of D!sease Of
Coca!ne Abusers. Current Med!c!nal Chem!stry, sf: 5647-
5657. do!: 10.2174/092986712803988811. | Arş!v
Bağlantısı
3. ^ J. J. Ambre, et al. (2010). Acute Tolerance To Coca!ne
In Humans. Spr!nger Sc!ence and Bus!ness Med!a LLC, sf:
1-8. do!: 10.1038/clpt.1988.104. | Arş!v Bağlantısı
4. ^ a b L. Sordo, et al. (2014). Coca!ne Use And R!sk Of
Stroke: A Systemat!c Rev!ew. Drug and Alcohol
Dependence, sf: 1-13. do!:
10.1016/j.drugalcdep.2014.06.041. | Arş!v Bağlantısı
5. ^ R. A. Goldste!n, et al. (2009). Coca!ne: H!story, Soc!al
Impl!cat!ons, And Tox!c!ty—A Rev!ew. D!sease-a-Month,
sf: 6-38. do!: 10.1016/j.d!samonth.2008.10.002. | Arş!v
Bağlantısı
6. ^ G. A. Roth, et al. (2018). Global, Reg!onal, And Nat!onal
Age-Sex-Spec!f!c Mortal!ty For 282 Causes Of Death In
195 Countr!es And Terr!tor!es, 1980–2017: A Systemat!c
Analys!s For The Global Burden Of D!sease Study 2017.
The Lancet, sf: 1736-1788. do!: 10.1016/S0140-
6736(18)32203-7. | Arş!v Bağlantısı
7. ^ a b J. L. Z!mmerman. (2012). Coca!ne Intox!cat!on.
Cr!t!cal Care Cl!n!cs, sf: 517-526. do!:
10.1016/j.ccc.2012.07.003. | Arş!v Bağlantısı
8. ^ A. Sachkova, et al. (2021). How Do Psychost!mulants
Enter The Human Bra!n? Analys!s Of The Role Of The
Proton-Organ!c Cat!on Ant!porter. B!ochem!cal
Pharmacology, sf: 114751. do!: 10.1016/j.bcp.2021.114751. |
Arş!v Bağlantısı
9. ^ Y. Tega, et al. (2021). Structural Requ!rements For
Uptake Of D!phenhydram!ne Analogs Into Hcmec/D3
Cells V!a The Proton-Coupled Organ!c Cat!on Ant!porter.
Journal of Pharmaceut!cal Sc!ences, sf: 397-403. do!:
10.1016/j.xphs.2020.09.001. | Arş!v Bağlantısı
10. ^ H. Chapy, et al. (2015). Carr!er-Med!ated Coca!ne
Transport At The Blood-Bra!n Barr!er As A Putat!ve
Mechan!sm In Add!ct!on L!ab!l!ty. Internat!onal Journal of
Neuropsychopharmacology, sf: pyu001-pyu001. do!:
10.1093/!jnp/pyu001. | Arş!v Bağlantısı
11. ^ M. H. Cheng, et al. (2015). Ins!ghts Into The Modulat!on
Of Dopam!ne Transporter Funct!on By Amphetam!ne,
Orphenadr!ne, And Coca!ne B!nd!ng. Front!ers !n
Neurology. do!: 10.3389/fneur.2015.00134. | Arş!v
Bağlantısı
12. ^ L. Proebstl, et al. (2019). Effects Of St!mulant Drug Use
On The Dopam!nerg!c System: A Systemat!c Rev!ew And
Meta-Analys!s Of In V!vo Neuro!mag!ng Stud!es.
European Psych!atry, sf: 15-24. do!:
10.1016/j.eurpsy.2019.03.003. | Arş!v Bağlantısı
13. ^ Nat!onal Inst!tute on Drug Abuse. How Does Coca!ne
Produce Its Effects?. (30 Aralık 1969). Alındığı Tar!h: 17
Ağustos 2022. Alındığı Yer: Nat!onal Inst!tute on Drug
Abuse | Arş!v Bağlantısı
14. ^ R. A. W!se, et al. (2020). Dopam!ne And Add!ct!on.
Annual Rev!ews, sf: 79-106. do!: 10.1146/annurev-psych-
010418-103337. | Arş!v Bağlantısı
15. ^ S. A. Az!z!. (2020). Monoam!nes: Dopam!ne,
Norep!nephr!ne, And Seroton!n, Beyond Modulat!on,
“Sw!tches” That Alter The State Of Target Networks.
SAGE Publ!cat!ons, sf: 121-143. do!:
10.1177/1073858420974336. | Arş!v Bağlantısı
16. ^ N. J. Connors, et al. (2013). Exper!mental Treatments
For Coca!ne Tox!c!ty: A D!ff!cult Trans!t!on To The
Beds!de. Journal of Pharmacology and Exper!mental
Therapeut!cs, sf: 251-257. do!: 10.1124/jpet.113.206383. |
Arş!v Bağlantısı
17. ^ A. Hamdan, et al. (2022). Top!cal Anesthes!a In Off!ce-
Based Laryngeal Surgery. Spr!nger, Cham, sf: 123-137. do!:
10.1007/978-3-030-91936-8_6. | Arş!v Bağlantısı
18. ^ M. R. L!ebow!tz. (1984). The Chem!stry Of Love. ISBN:
9780425069899. Yayınev!: Berkley.
19. ^ P!llay. (2012). Modern Med!cal Tox!cology. ISBN:
9789350259658. Yayınev!: Jaypee Brothers Publ!shers.
20. ^ J. V. Lamar. Crack - A Cheap And Deadly Coca!ne Is A
Spread!ng Menace. (2 Haz!ran 1986). Alındığı Tar!h: 18
Ağustos 2022. Alındığı Yer: Off!ce of Just!ce Programs |
Arş!v Bağlantısı
21. ^ PubChem. Ghs Class!f!cat!on. Alındığı Tar!h: 13 Ağustos
2022. Alındığı Yer: PubChem | Arş!v Bağlantısı
22. ^ L. A. Paquette, et al. (2005). The Stereochem!cal
Course Of A Rob!nson-Schöpf B!ogenet!c-Type
React!on. The Conformat!on Of Certa!n Tr!cycl!c Tropane
Congeners1. Amer!can Chem!cal Soc!ety (ACS), sf: 763-
768. do!: 10.1021/ja00956a029. | Arş!v Bağlantısı
23. ^ P. Hantson. (2018). Mechan!sms Of Tox!c
Card!omyopathy. Cl!n!cal Tox!cology, sf: 1-9. do!:
10.1080/15563650.2018.1497172. | Arş!v Bağlantısı
24. ^ A. . M!kha!l, et al. (2018). Over-The-Counter Drugs And
Other Substances Used In Attempted
Su!c!de Presented To Emergency Departments In
Montreal, Canada. Cr!s!s, sf: 166-175. do!: 10.1027/0227-
5910/a000545. | Arş!v Bağlantısı
25. ^ N. Narula, et al. (2017). Crack!ng The Crack Dance: A
Case Report On Coca!ne-Induced Choreoathetos!s.
Cureus. do!: 10.7759/cureus.1981. | Arş!v Bağlantısı
26. R. W!llstätter, et al. (2007). Ueberführung Von Trop!non
In R -Cocaïn. W!ley, sf: 1457-1461. do!:
10.1002/cber.19010340220. | Arş!v Bağlantısı
27. X. Shang, et al. (2017). B!olog!cally Act!ve Qu!nol!ne And
Qu!nazol!ne Alkalo!ds Part I. W!ley, sf: 775-828. do!:
10.1002/med.21466. | Arş!v Bağlantısı
28. chem!stry.mdma.ch. An Improved Synthes!s Of (+)-2-
Trop!none. Alındığı Tar!h: 7 Ağustos 2022. Alındığı Yer:
chem!stry.mdma.ch | Arş!v Bağlantısı
29. G. Cheng, et al. (2011). Total Synthes!s Of (−)-Coca!ne
And (−)-Ferrug!n!ne. Amer!can Chem!cal Soc!ety (ACS),
sf: 2694-2700. do!: 10.1021/jo200069m. | Arş!v Bağlantısı
30. E. Leete, et al. (2005). Late Intermed!ates In The
B!osynthes!s Of Coca!ne: 4-(1-Methyl-2-Pyrrol!d!nyl)-3-
Oxobutanoate And Methyl Ecgon!ne. Amer!can Chem!cal
Soc!ety (ACS), sf: 9286-9292. do!: 10.1021/ja00024a039.
| Arş!v Bağlantısı
31. T. R. Hoye, et al. (2002). N-Methylputresc!ne Ox!dat!on
Dur!ng Coca!ne B!osynthes!s: Study Of Proch!ral
Methylene Hydrogen D!scr!m!nat!on Us!ng The Remote
Isotope Method. Amer!can Chem!cal Soc!ety (ACS), sf: 3-
5. do!: 10.1021/ol990940s. | Arş!v Bağlantısı
32. A. J. Humphrey, et al. (2001). Tropane Alkalo!d
B!osynthes!s. A Century Old Problem Unresolved. Natural
Product Reports, sf: 494-502. do!: 10.1039/B001713M. |
Arş!v Bağlantısı
33. Notes and Records of the Royal Soc!ety of London.
(1993). Invest!gat!ng A Sc!ent!f!c Legend: The Trop!none
Synthes!s Of S!r Robert Rob!nson, F. R. S. Notes and
Records of the Royal Soc!ety of London, sf: 277-296. do!:
10.1098/rsnr.1993.0034. | Arş!v Bağlantısı
34. E. Leete, et al. (1988). The B!osynthes!s Of The Benzoyl
Mo!ety Of Coca!ne. Phytochem!stry, sf: 2553-2556. do!:
10.1016/0031-9422(88)87026-2. | Arş!v Bağlantısı
35. R. J. Rob!ns, et al. (1991). Strateg!es For The Genet!c
Man!pulat!on Of Alkalo!d-Produc!ng Pathways In Plants.
Planta Med!ca, sf: S27-S35. do!: 10.1055/s-2006-960226.
| Arş!v Bağlantısı
36. R. L!n, et al. (2002). Enant!ospec!f!c Synthes!s Of Natural
(−)-Coca!ne And Unnatural (+)-Coca!ne From D- And L-
Glutam!c Ac!d. Amer!can Chem!cal Soc!ety (ACS), sf:
4069-4078. do!: 10.1021/jo980153t. | Arş!v Bağlantısı
37. D. M. Mans, et al. (2004). Total Synthes!s Of (+)-Coca!ne
V!a Desymmetr!zat!on Of A Meso-D!aldehyde. Amer!can
Chem!cal Soc!ety (ACS), sf: 3305-3308. do!:
10.1021/ol048777a. | Arş!v Bağlantısı
38. M. A. Bedew!tz, et al. (2018). Trop!none Synthes!s V!a An
Atyp!cal Polyket!de Synthase And P450-Med!ated
Cycl!zat!on. Nature Commun!cat!ons, sf: 1-13. do!:
10.1038/s41467-018-07671-3. | Arş!v Bağlantısı
39. chem!stry.mdma.ch. Synthes!s Of Trop!none & 2-Cmt ,
H!ve Methods D!scourse. Alındığı Tar!h: 7 Ağustos 2022.
Alındığı Yer: chem!stry.mdma.ch | Arş!v Bağlantısı
40. L. R. Drake, et al. (2018). Dark Class!cs In Chem!cal
Neurosc!ence: Coca!ne. Amer!can Chem!cal Soc!ety
(ACS), sf: 2358-2372. do!:
10.1021/acschemneuro.8b00117. | Arş!v Bağlantısı
41. B. Dewprashad. The Chem!stry Of Coca!ne. Alındığı Tar!h:
7 Ağustos 2022. Alındığı Yer: Bra!n Reach | Arş!v
Bağlantısı
42. D!rk Trauner. (). R!chard W!llst Tter And The 1915 Nobel
Pr!ze In Chem!stry.
43. PubChem. 1-Methylpyrrol!n!um. Alındığı Tar!h: 7 Ağustos
2022. Alındığı Yer: PubChem | Arş!v Bağlantısı
44. M. Egred, et al. (2005). Coca!ne And The Heart.
Postgraduate Med!cal Journal, sf: 568-571. do!:
10.1136/pgmj.2004.028571. | Arş!v Bağlantısı
45. Nat!onal Inst!tute on Drug Abuse. What Are The Short-
Term Effects Of Coca!ne Use? | Nat!onal Inst!tute On
Drug Abuse. (30 Aralık 1969). Alındığı Tar!h: 7 Ağustos
2022. Alındığı Yer: Nat!onal Inst!tute on Drug Abuse |
Arş!v Bağlantısı
46. L. R. Drake, et al. (2018). Dark Class!cs In Chem!cal
Neurosc!ence: Coca!ne. Amer!can Chem!cal Soc!ety
(ACS), sf: 2358-2372. do!:
10.1021/acschemneuro.8b00117. | Arş!v Bağlantısı
47. Better Health. Coca!ne - Better Health Channel. Alındığı
Tar!h: 7 Ağustos 2022. Alındığı Yer: Better Health | Arş!v
Bağlantısı
48. E. J. Nestler. (2005). The Neurob!ology Of Coca!ne
Add!ct!on. Sc!ence & Pract!ce Perspect!ves, sf: 4. do!:
10.1151/spp05314. | Arş!v Bağlantısı
49. Europe PMC. Europe Pmc. Alındığı Tar!h: 7 Ağustos 2022.
Alındığı Yer: Europe PMC | Arş!v Bağlantısı
50. Mood!st Hastanes!. Koka!n Bağımlılığı. (21 Ocak 2022).
Alındığı Tar!h: 7 Ağustos 2022. Alındığı Yer: Mood!st
Hastanes! | Arş!v Bağlantısı
51. H. C. Bre!ter, et al. (1997). Acute Effects Of Coca!ne On
Human Bra!n Act!v!ty And Emot!on. Neuron, sf: 591-611.
do!: 10.1016/S0896-6273(00)80374-8. | Arş!v Bağlantısı
52. Adnan Çoban Kl!n!k. (). Koka!n Bağımlılığı.
53. Emn!yet Genel Müdürlüğü Narkot!k Suçlarla Mücadele
Da!r!e Başkanlığı. (). 2021 Türk!ye Uyuşturucu Raporu.
54. L. L. Cregler, et al. (2009). Med!cal Compl!cat!ons Of
Coca!ne Abuse. Massachusetts Med!cal Soc!ety, sf: 1495-
1500. do!: 10.1056/NEJM198612043152327. | Arş!v
Bağlantısı

Bu Reklamı Kapat

Kategor!ler ve Et!ketler

B!l!m Ağacı > Doğa B!l!mler! > B!yoloj! > B!yok!mya

B!l!m Ağacı > Doğa B!l!mler! > B!yoloj! > S!n!rb!l!m (Nörob!yoloj!)

Tümünü Göster

S!ze Özel (Beta) İçer!kler Sosyal Gönder!ler

Kafana takılan neler var?

Kurallar Gönder

Yaz Ekle Soru Sor

Yen! Makale Eğ!t!m Ps!koloj!s! 6 dk.

Itamar Shatz 200K UP

Yazar

Protege Etk!s!: B!r Şey! Başkalarına

Öğreterek Daha İy!
Öğreneb!l!rs!n!z!
Protege etk!s!, b!r b!lg!y! öğretmen!n, öğretme takl!d!
yapmanın veya d!ğerler!ne öğretmeye hazırlanmanın bu
b!lg!n!n kavranmasına yardımcı olduğunu öne sürer.
Örneğ!n b!r öğrenc!, sınıf arkadaşlarını
... Daha fazla göster

Okumaya Devam Et

13

Tavs!ye Makale Evr!msel B!yoloj! 5 dk.

Çağrı Mert Bakırcı 37M UP

Yazar

Evr!m!n Farmakoloj!k Kanıtları:

Ant!b!yot!k D!renc! Kazanan
Bakter!lere Karşı Yen! İlaçlara
İht!yaç Duyuyoruz!
M!kropları Öldürmeyen Şey Güçlend!r!r! Ve Bu, Evr!m!n Gözümüzün
Önündek! Kanıtlarından Sadece B!r!s!d!r!

Pen!s!l!n, kloramfen!kol, er!trom!s!n, met!s!l!n, sefalot!n,

vankom!s!n, 2. ve 3. nes!l sefalosfor!nler, karbapenem,
l!nezol!d...Bunlar g!zl! b!r kod ya da rastgele, öyles!ne
d!z!lenm!ş !laç !s!mler!... Daha fazla göster

Okumaya Devam Et

Tavs!ye Makale Kl!n!k Ps!koloj! 6 dk.

Ozan Zaloğlu 298K UP

Çev!ren

Üçlü Karanlık K!ş!l!k (DTP)

Bozukluğu: Ps!kopatlar ve
Nars!stler Kend! Çocuklarını Neden
Sevem!yor?
Üçlü karanlık k!ş!l!k (DTP) bozukluğunun ana özell!kler!
nars!s!zm (kend!ne hayranlık), Makyavelc!l!k ve
ps!kopat!d!r. Bu özell!kler !nsanlarda aşırı kend!n!
beğenm!şl!k, çıkarcı b!r tutum ve empat! eks!kl!ğ!
... Daha fazla göster

Okumaya Devam Et

13

Tavs!ye Makale Popülasyon Ekoloj!s! 6 dk.

Al! Ar!f Çek!c! 42K UP

Yazar

Anadolu, İran, Kafkas Parsı

(Panthera pardus tull!ana)
Bu gözlem Evr!m Ağacı tarafından yapılmamıştır. İran
parsının Türk!ye sınırlarındak! varlığını doğrulayan
gözlem, Ahmet Karataş, Şafak Bulut ve Burak Akbaba
tarafından fotokapan yöntem!yle yapılmıştır.
... Daha fazla göster

Okumaya Devam Et

Yen! Makale Astronom! 3 dk.

Sadık Berk Evren 85K UP

Yazar

Jüp!ter'!n Uyduları Europa ve

Ganymede'n!n Yeryüzünden
Çek!lm!ş En Net Fotoğrafları
Yayımlandı!
Geçt!ğ!m!z günlerde Jüp!ter'!n ünlü dört Gal!leo
uydusundan !k!s! olan Europa ve Ganymede'n!n
yeryüzünden çek!lm!ş en kesk!n fotoğrafları
yayımlandı:Bunlar bekled!ğ!n!z kadar "net" değ!lse,
tekrar düşünün:... Daha fazla göster

Okumaya Devam Et

Yen! Makale B!l!m Haberc!l!ğ! 3 dk.

Sena Küçükkıvanç 125K UP

Aktaran

Ryugu Astero!d!nden Alınan

Örnekler!n Temel Yapısını
İncelemek İç!n Müon Işınları
Kullanıldı!
J-Parc'tak! parçacık hızlandırıcıdan yapay olarak
üret!len b!r müon ışını kullanılarak, astero!t Ryugu'dan
Dünya'ya ger! get!r!len taş örnekler! anal!z ed!ld!.
Sc!ence derg!s!ndek! yen! b!r çalışma, araştırmacıların
... Daha fazla göster

Okumaya Devam Et

Yen! Makale B!l!m Haberc!l!ğ! 2 dk.

Sena Küçükkıvanç 125K UP

Aktaran
Her B!r Genet!k R!sk Faktörünün
Hastalık Yükünü Hesaplamak Artık
Mümkün!
Genler!n!z Neden!yle Ömrünüzden Kaç Yıl Kaybed!yorsunuz?

Bel!rl! genet!k r!sk faktörler!ne sah!p b!r b!rey, sağlıklı

yaşayab!leceğ! yıllardan kaçını kaybeder? Hels!nk!
Ün!vers!tes!nden yen! b!r araştırma, bu düşündürücü
soruya b!r cevap bulmaya çalışıyor.Öncel!kle
... Daha fazla göster

Okumaya Devam Et

Evr!m Ağacı'ndan Mesaj

Sosyal Medya Hesaplarımızı Tak!p

Ed!n
Evr!m Ağacı'nı sosyal medya hesaplarından tak!p
etmey! unutmayın! Yen! paylaşımlarımızı görmek !ç!n
b!z! aşağıdak! sosyal medya hesaplarımızdan tak!p
edeb!l!rs!n!z.

Redd!t D!scord Telegram

Youtube Tw!tter Instagram

Facebook Tw!tch L!nkedIn

T!kTok Kreosus Patreon

RSS

Tavs!ye Makale Popülasyon Ekoloj!s! 6 dk.

Berkay Kalaycık 77K UP

Yazar

Ekoloj!k Köprü Ned!r? Yaban Hayat

Geç!tler! Neden Öneml!d!r?
Doğaya Sağladığı Faydalar
Nelerd!r?
Ekoloj!k köprü, d!ğer adıyla "yaban hayatı geç!d!", en
kısa tanımıyla; hayvanların, !nsanların yapmış olduğu yol,
vb. yerlerden, karşıdan karşıya güvenl! b!r şek!lde
geçeb!lmes!n! sağlayan yapılardır.... Daha fazla göster

Okumaya Devam Et

11

Tw!tch

Sank! Bana F!lozof 2. Bölüm:

Felsefede Rüya Nasıl
Temellend!r!l!r? I Evr!m Ağacı TV
Tak!p Et Abone Ol

Evr!m Ağacı'ndan Mesaj

Evr!m Ağacı'na Üye Değ!l m!s!n!z?

Evr!m Ağacı üyel!ğ! tamamen ücrets!z ve s!tem!z! çok
daha etk!l!, !nterakt!f ve key!fl! b!r şek!lde kullanmanızı
sağlayacak. Üye değ!lsen!z, b!rkaç san!yede üyel!k
oluşturab!l!rs!n!z! Üyeysen!z de g!r!ş... Daha fazla göster

Üye Ol G!r!ş Yap

Üyel!ğ!n Avantajları

Yen! Makale Matemat!ksel İstat!st!k 11 dk.

Gökalp Selamet 24K UP

Uyarlayan

Büyük Sayılar Yasası Ned!r?

Örneklem Büyüklüğü !le Gerçekte
Olan Arasındak! İl!şk! Nasıldır?
Kumarhanelerde Kasa Neden Her Zaman Kazanır?

Büyük Sayılar Yasası, b!r deney!n prat!kte gözlenen

başarı oranının, deneme sayısı arttıkça teor!de
beklenen !stat!st!k! sonuca g!derek yaklaşma eğ!l!m!nde
olduğunu bel!rten b!r yasadır. Bunun sebeb!,
... Daha fazla göster

Okumaya Devam Et

Bu Reklamı Kapat

Tavs!ye Makale Uzay Mühend!sl!ğ! 11 dk.

Çağrı Mert Bakırcı 37M UP

Uyarlayan

Dyson Küres! Ned!r? 2020 Yılında

Y!t!rd!ğ!m!z Freeman Dyson,
Uzayda Yaşam Arayışı Konusunda
B!ze Neler Kattı?
Dyson küres!, yıldızı çevreleyen yörüngelerde dönen,
sık b!r şek!lde yerleşm!ş platformlardan oluşan teor!k b!r
mega mühend!sl!k projes!d!r. Yaşam kurmak ve
merkezdek! yıldızdan yayılan radyasyonları
... Daha fazla göster

Okumaya Devam Et

44

Alıntı & Afor!zma

Evr!m Ağacı 2M UP

Alıntıyı Ekleyen

" Başarı önündek! en büyük engel,

"
başarısızlık korkusudur.

Sven Goran Er!ksson

3

Daha Fazla İçer!k Göster

© Evr!m Ağacı, Tree of Evolut!on LLC'n!n tesc!ll!

markasıdır. 2010-2022. G!zl!l!k Pol!t!kası.
Tüm !çer!kler!m!z, İçer!k Kullanım İz!nler!'ne uyulduğu
müddetçe kullanıma, dağıtıma ve paylaşıma açıktır.
Bu s!tey! kullanan k!ş!ler!n s!tedek! bütün !şlemler!
Kullanıcı Sözleşmes!'n!n şartlarına tab!d!r.