ZARARLI

ALIŞKANLIKLAR
VE KORUNMA
YOLLARI
 ZARARLI
ALIŞKANLIKLAR
VE
MADDE
BAĞIMLILIĞI
 BU EĞİTİMDE NELER
PAYLAŞACAĞIZ?

o Sağlığa zararlı alışkanlıklar nedir?

o Bağımlı olmak nedir?
o Sigara, alkol ve uyuşturucuya başlama
nedenleri nelerdir?
o Sigara, alkol ve uyuşturucunun sağlığa zararları
nelerdir?
o Bilinen diğer zararlı alışkanlıklar
o Sağlığa zararlı alışkanlıklardan korunma yolları
SAĞLIĞA ZARARLI ALIŞKANLIKLAR
Sağlığı olumsuz yönde etkileyen,zararlı
olduğu bilindiği halde kolay kolay
vazgeçilemeyen alışkanlıklara sağlığa
zararlı alışkanlıklar denir.
 BAĞIMLILIK
 Bağımlılıkkişinin
kullandığı madde
üstünde kontrolünü
kaybetmesi ve onsuz
bir yaşam sürememeye
başlamasıdır.
 Bağımlılığın Oluşumu

 İlk temas (Deneme)

 Kullanımve hücresel düzeyde değişme

(Zaman zaman kullanım)

 Psikolojikve Biyolojik Bağımlılık

(Sürekli kullanım)
 Bağımlı Kimdir?
Bu süreçleri yaşayan kişi bağımlıdır.
 Maddeyi Arttırıyorsa
 Yoksunluk Belirtisi (depresyon-kramp) Yaşıyorsa
 Madde Alınması ile Rahatlıyorsa
 Ruhsal Bedensel Sosyal Zarar Yaşıyorsa
 Sorumluluklarını İhmal Ediyorsa
Zararlı Alışkanlıklara Başlama
Nedenleri
 Merak

 Arkadaş baskısı
 Sorunlarına çözüm

aramak ve uzaklaşmak
 Farklı gözükmek

 Beğeni toplamak

 Bir gruba ait olmak

 Eğlenmek

 İLGİ, SEVGİ VE ŞEFKAT

YOKSUNLUĞU
VE EN ÖNEMLİSİ!!!

“Bir defa denemekle bir şey

olmaz” ve benzeri tuzak sözler.
HEDEFTE GENÇLER
VAR..!
NEDEN GENÇLER?
ZARARLI ALIŞKANLIKLAR KARŞISINDA
GENÇLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ:
 İlgileri yüksek düzeydedir.
 Tepkileri serttir.
 Çabuk sevinir,çabuk üzülürler.
 Gel geç hevesleri vardır.
 Başarılı olma istekleri güçlüdür.
 Karşılaştırmadan hoşlanmazlar.,
 Dış görünüşe önem verirler.
 Arkadaşlarının sözüne ve davranışlarına önem
verirler.
 SİGARA
Zehirli bir bitki olan tütünün ince bir
kağıt içine sıkıştırılarak sarılmış halidir.

KAĞIT-TÜTÜN ZEHİR ÖLÜM

 SİGARANIN İÇİNDEKİ
MADDELER
 Karbon monoksit: Egzos gazı
 Arsenik: Zehir imalatı

 Metanol: Roket gazı

 DDT: Böcek ilacı

 Kadmiyum: Araba aküsü

 Bütan gazı: Tüp ve çakmak gazı

 Aseton: Kimyasal sökücü

 Naftalin: Güve ilacı

 Amonyak: Kimyasal temizleyici

 Nikotin : Bağımlılık yapan bir

uyuşturucu çeşidi
Önümüzdeki 20 yıl içinde
sigara;

AIDS,
Tüberküloz,
Trafik kazaları,
Anne ölümleri,
İntihar,
Cinayetlerin

toplamından daha fazla

insan öldürecektir!!!
 SİGARANIN SAĞLIĞA
ETKİLERİ
 Ses telleri,cilt ve cilt rengi bozulur.
 Tat alma duyusu ve dişler bozulur.

 Gözlerde katarakta ve körlüğe neden olabilir.

 Omurgada bozuklukları ve kemik erimesi artar.

 Mide ve yemek borusunda kanama, ülser ortaya çıkar.

 Şeker hastalığına neden olur.

 Sigara vücudun bağışıklık sistemini baskılar

 Kalp-damar hastalıklarına zemin hazırlıyor.

 Solunum sistemi rahatsızlıkları ve özellikle akciğer

hastalıklarına neden oluyor.
 SİGARA;
 Akciğer Kanserlerinden% 95,

 Akciğer Hastalıklarından% 82,

 Kalp-Damar

Hastalıklarından %51,
 Felçlerden % 28,

Oranında Sorumludur.
 Sigara her yıl 4 milyon kişinin,
günde 11 bin kişinin,
her 8 saniyede 1 kişinin ölümünden sorumludur.

2020 - 2030’lu yıllarda sigara her yıl

10 milyon kişinin ölümüne neden olacaktır.
 Pasif İçicilik

 Pasif
içicilerin % 25’ inde
akciğer kanseri görülür.

 Sigara içtiği için ölen

her 9 kişi, içmediği halde
dumanını soluyan
1 kişinin de ölümüne
neden olmaktadır.
 SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN
ÖNERİLER
 Kesin karar vererek herhangi bir gün
seçilerek bırakılır.
 Sigara içen arkadaş ve çevreden uzaklaşın.

 Sigara içme isteği uyandıran yiyecek

ve içeceklerden (çay-kahve) uzak durun.

 Yanınızda sigarayı hatırlatacak eşya taşımayın.

 Sizi strese sokacak konu

ve tartışmalardan uzak durun.

Sigara içen gençlerin;

 Okul başarısı düşüktür

 Dikkat toplama güçlüğü vardır
 Kasları zayıftır
 Göğüs çevresi iyi gelişmez
 Boyları kısa kalır
 Sık hasta olurlar
SİGARANIN ESİRİ OLMAYIN !...
VÜCUDUNUZ KÜLLÜK OLMASIN!!!!!
SİGARA VE BEBEK

•Düşük, erken doğum, doğum sonrası

ölüm ve sakatlıkların sebebidir.
•Sigara içen annelerin bebekleri sık
ve ciddi solunum enfeksiyonları
geçirirler.
•Sigara üreme hücrelerini olumsuz
etkiler kısırlık riskini artırır
KAPALI BİR ODADA İÇİLEN 1 ADET
SİGARA DUMANI 2 AYLIK BİR
BEBEĞİN ÖLÜMÜNE NEDEN
OLMUŞTUR.
Sİ
GA
BI R
RA A Y
KA I H
Bİ E R
L İ KE
R! S
!!
 ALKOL

Alkollü içkiler, mayalanmış şekerli besinlerden

elde edilen aklı, şuuru etkilemek suretiyle
sarhoşluk veren maddelerdir.
SARHOŞLUK VEREN HER
ŞEY HARAMDIR.

HADİS-İ ŞERİF ( HZ. MUHAMMED)

İnsanlar Neden İçiyorlar?

 Zevk almak
 Duygu durumlarını düzeltmek

 Stresle başa çıkmak

 Alkol içme arzusu

 ALKOLÜN SAĞLIĞA ETKİLERİ
 Kan dolaşım düzenini bozar.
 Karaciğer hücrelerinde yağlanma meydana
gelir, siroz hastalığına sebep olur.
 Böbrek iltihabına, idrarda şeker ve enfeksiyon
oluşmasına yol açar.
 Mideyi bozar, ağrı yapar, gastrit ve ülsere

sebep olur.
 Bağırsak çalışma düzeni bozulur.
 İnsan,irade ve dengesini kaybeder.

 Beyni
uyuşturur, yürümekte zorluk çekilir, kol ve
bacak çekilmelerine, yüz ifadesinde
bozukluklara sebebiyet verir.

 Heyecan, telaş, korku, sinir buhranları ve

kıskançlık, çeşitli rûhî bozukluklara yol açar.

 El titremeleri, tikler, felçler ortaya çıkar.

“Alkol kullananların ve alkol kullanmaya
bağlı problemlerin oranı ülkemizde
maalesef her geçen gün artmaktadır”.
 UYUŞTURUCU FELAKETİ
Beyin ve akıl sağlığının en büyük düşmanıdır.
Bağımlılarda beliren ilk olgu; akıl ve sinir
hastalıklarıdır.

Kullanan kişide fiziksel ve ruhsal bağımlılığa

yol açar. Ayrıca bu maddeler kişisel ve
toplumsal yönden ekonomik ve sosyal çöküntü
oluştururlar.
 VÜCUDA ETKİLERİ
 Beyin ve Merkezi Sinir sistemini,
 Sindirim Sistemini,

 Karaciğer ve Böbrekleri,

 Solunum Sistemini olumsuz yönde

etkilemektedir.
Ayrıca AİDS, frengi, verem, kanser, kangren
ve benzeri bir çok ölümcül hastalığa neden
olmaktadır.
 Madde bağımlılığı ile ilgili yanlış kanılar

 -Birkere kullanmaktan bir şey olmaz

 -Ara sıra kullanmakla bir şey olmaz
 -Ben kontrol edebilirim
 -Benim iradem güçlüdür
 -Herkes kullanıyor bir şey olmuyor
 -Ben bağımlı olmam
 11 ayda böyle bir fiziksel değişim olabileceğine
inanabiliyor musunuz?
 4 EYLÜL 2001 DÜNYA YÜZ GÜZELİ
SEÇİLEN TÜRK KIZI BURÇİN BİRCAN

6 OCAK 2004 te henüz 20 yaşında iken Zeytinburnu Kozlu Mezarlığı önünde

cesedi bulunan Burçin Bircan'ın günlüğünde insanı ağlatan ifadeler bulundu.Burçin,
"İftar saati Beyoğlu'nda gezerken, ezanın okunması beni çok etkiledi. Sanki
gırtlağım bir yumak oldu. Ailemi ve onlarla yaptığım iftarlar aklıma geldi. Oruçlarını
açan insanları ve aileleri görünce rezilliğimi daha da anladım" diye yazmış.
 KULLANIMLA MÜCADELE

Tedavi;
Uyuşturucu madde kullanan kişiler tedavi
olabilir. Özellikle tedavi ilkelerini yerine
getiren kişilerde uyuşturucu maddeyi
bırakma oranı çok yüksektir.
 DİĞER ZARARLI ALIŞKANLIKLAR
 Düzenli ve Dengeli Beslenmeme
 Hareketsiz Yaşam Tarzı

 Kişisel Hijyeni ve Uyku Hijyeni Sağlamama

 Kumar Alışkanlığı

 TV ve İnternet Alışkanlığı
ZARARLI ALIŞKANLIKLARDAN
KORUNMA YOLLARI
 En önemlisi sevgi, ilgi ve şefkat dolu bir
çocukluk ve gençlik dönemi geçirmek
 Eğitim
 Çevre (Aile, okul, arkadaş ve iş çevreleri)
 Medya,
 Genel ahlak sahibi olmak

Çocuğa çevre şartlarını o şekilde hazırlamalıdır

ki, onun davranışı karşısında ona söyleyeceğimiz
söz; “Sakın yapma” yerine, “Aferin!” olmalıdır.
 Ergenlik döneminin özelliklerini bilin,eğitim ve
öğretimini ona göre yönlendirin.
 Değişiklikleri fark edecek kadar dikkatli olun
 Tutarlı olun
 Bilim,spor ve sanat etkinliklerine yönlendirin
 Maddeler hakkında bilgi edinin ve doğru bilgi
verin
 Sokak çocuklarının hepsinin sokak çocuğu
oluşlarının, tiner ve bally koklamalarının
nedeni, suçlu çocukların tamamına
yakınının suç işlemelerinin sebebi,
yetişkin suçluların büyük çoğunluğunun
suçlu olmalarının nedeni, çocukluk ve
gençlik yıllarında sevgiden, ilgiden ve
şefkatten mahrum kalmaları ve bozuk
kişiler ve bozuk çevreler tarafından
yönlendirilmeleridir.
ZARARLI ALIŞKANLIKLARDAN KORUNMA
KONUSUNDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

 Bilindiği gibi zararlı alışkanlıklar, kişinin ruh

ve beden sağlığını bozan alışkanlıklardır.
Zararlı alışkanlıklar konusunda verilen
bilgilendirmelerde dikkat edilmesi gereken
hususlar şunlardır
1. Çocuklara ve gençlere hiçbir zararlı, özellikle
uyuşturucu madde gösterilmemeli ve nasıl
kullanıldığı öğretilmemelidir.
2. Uyuşturucu maddelerin adları ve nasıl elde
edildikleri bildirilmemelidir.
3. Uyuşturucu maddeler gaz, sıvı ve katı halde
kullanılarak kişilerin tuzaklara düşürüldüğü
anlatılmalıdır.
4. Zararlı maddeleri kullananların nasıl krize
girdiği ve nasıl öldüğü anlatılmalı ve
gösterilmelidir. Tehlikeli madde ve tehlikeli
davranış o şekilde tanıtılmalıdır ki; özendirici
olmayıp caydırıcı olsun.
 İnsan iki temel davranışından biri, haz duyduğu
şeye yaklaşmak, diğeri, elem duyduğu şeyden
uzaklaşmaktır. İnsan tehlikeli şeyi, haz verici
zannederse, bilmeden felâkete sürüklenir. Fakat
onun felâket unsuru olduğunu kesin olarak
bilirse, ondan uzak durur. İşte zararlı
alışkanlıklar, birçok kişi tarafından ve medyada
özellikle internette, özendirildiği için çocuklar ve
gençler bunlardan haz duyacaklarını düşünerek,
bilmeden ölüme giderler.
 Eyvah! Çocuğum uyuşturucu
kullanıyor
 Bugün Türkiye’de binlerce genç uyuşturucu batağında. Onları
kurtarmak ve yeni gençlerin de bu tuzağa düşmemeleri için alınması
gereken tedbirler olmalı.
 Kırmızı ışıkta beklerken kağıt mendil uzatan bir çocuğa kayıtsız
kalamıyoruz. Sokakta çalıştırılan çocuklar için üzülüyor, ailelerine
kızıyoruz. Tinerci, balici diye etiketleyip kendimizden
uzaklaştırdığımız uyuşturucu ve uçucu madde bağımlısı gençlerden
sadece kaçıyoruz. Aslında onları görmezden gelip unutmaya
çalışırken kendi çocuklarımızın da geleceğini ihmal ediyoruz.
Çocukları sokağa düşmekten ve madde bağımlılığından koruma
sorumluluğu sadece anne babalara değil birey olarak toplumdaki
herkese ait. Bir kişi tek başına ne yapabilir diyenlere, Bakırköy Ruh
ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Başhekim Yardımcısı Fatih
Kılıçarslan’ın cevabı hazır: “Göreve çocuklardan mendil
almayarak başlayabilirsiniz.”
UNUTMAYIN !!!

BAĞIMLILIK YAPAN MADDELER

ÖZGÜRLÜĞÜ ÇALAR,
SAĞLIĞI BOZAR ve
ÖLÜME NEDEN OLABİLİR….