FILE - 20220906 - 093733 - 200 ĐỀ ĐỌC HIỂU

BỘ ĐỀ ĐỌC HIỂU
ĐỀ 1
I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc văn bản:
Mùa xuân về trên mộ hai lính trận
Chử Văn Long
Mùa xuân về trên mộ hai người lính
Một phía bên kia, một phía bên này
Những sợi cỏ gà bò lan chầm chậm
Như những bàn tay tìm gặp bàn tay
Dường như tất cả đã xóa đi mọi điều thù hận
Ai nỡ phân chia ranh giới ở nơi này!
Hoa đồng nở bừng lên quanh hai nấm mộ
Cánh bướm ngây thơ cũng tới vẽ vòng,
Cả tiếng sáo tận bờ tre êm ả
Ru vọng về giấc ngủ ngàn năm...
(Thơ hay Việt Nam thế kỉ XX,
NXB Văn hóa thông tin, 2006, tr. 253)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1 (0.5 điểm). Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
Câu 2 (0.75 điểm). Chỉ ra các hình ảnh gợi tả không khí mùa xuân trong khổ thơ cuối.
Câu 3 (0.75 điểm). Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong hai câu thơ:
“Những sợi cỏ gà bò lan chầm chậm
Như những bàn tay tìm gặp bàn tay”
Câu 4 (1.0 điểm). Lí giải về thông điệp cuộc sống mà anh/chị nhận được qua văn bản.
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm).
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày
suy nghĩ của anh/chị về sức lan tỏa của lòng vị tha trong cuộc sống.
ĐỀ 2
I. ĐỌC HIỂU: (3.0 điểm)
Đọc văn bản:
Quê nội ơi
Mấy năm trời xa cách
Đêm nay, ta nằm nghe mưa rơi
Nghe tiếng trời gầm xa lắc...
Cớ sao lòng thấy nhớ thương.
Ôi cơn mưa quê hương
Đã ru hát hồn ta thuở bé,
Đã thấm nặng lòng ta những tình yêu
chớm hé. Nghe tiếng mưa rơi trên tàu
chuối, bẹ dừa, Thấy mặt trời lên khi tạnh
những cơn mưa.
Ta yêu quá như lần đầu mới biết
Ta yêu mưa như yêu gì thân thiết
1
Như tre, dừa, như làng xóm quê hương.
Như những con người - biết mấy yêu
thương. Ôi tuổi thơ, ta dầm mưa ta tắm.
Ta lội tung tăng trên mặt nước mặt
sông Ta lặn xuống, nghe vang xa
tiếng sấm
Nghe mưa rơi, tiếng ấm tiếng trong.
(Nhớ cơn mưa quê hương,Lê Anh Xuân,
Tập Trường Sơn - đường khát vọng, NXB Chính trị quốc gia, 2009)
Câu 1: Xác định thể thơ của đoạn trích trên
Câu 2: Tìm hai hình ảnh miêu tả cơn mưa quê hương đã để lại ấn tượng, cảm xúc trong
lòng tác giả.
Câu 3:Chỉ ra và phân tích hiệu quả tu từ trong những câu thơ sau:
Nghe tiếng mưa rơi trên tàu chuối, bẹ dừa,
Thấy mặt trời lên khi tạnh những cơn mưa.
Ta yêu quá như lần đầu mới biết
Ta yêu mưa như yêu gì thân thiết
Câu 4: Anh/chị nhận xét gì về tình cảm của tác giả với quê hương được thể hiện qua đoạn
trích?
II. LÀM VĂN(7.0 điểm)

Câu 1.(2 điểm)
Từ nội dung của câu thơ “Nghe mưa rơi, tiếng ấm tiếng trong” được dẫn ra
trong phần Đọc hiểu, anh/chị có cho rằng mỗi người cần nuôi dưỡng tình cảm với
quê hương qua những gì quen thân, bình dị nhất hay không? Lý giải bằng 01 đoạn
văn khoảng 200 chữ.
ĐỀ 3
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi nêu ở dưới
Chàng trai trẻ Ngô Văn Hiếu(Trường THPT Triệu Sơn 5, Thanh Hóa) đã có 10 năm
cõng bạn đến trường, câu chuyện ấy khiến nhiều người vô cùng cảm động. Trong kì tuyển
sinh đợt 1 năm 2020, Hiếu trượt ước mơ vào đại học Y Hà Nội vì thiếu 0.25 điểm. Phần lớn
dư luận mong muốn trường sẽ xét đặc cách để Hiếu được vào học. Nhưng Hiếu lại không
muốn "được xét đặc cách", bởi với em, thi tuyển vào trường là một cuộc đấu sòng phẳng và
công bằng, mọi thí sinh đều phải cạnh tranh bằng năng lực chứ không dùng lòng tốt để xin
vào đại học. Chàng trai trẻ muốn vào đại học bằng khả năng của chính mình, không muốn
nhận sự ưu ái.
Chia sẻ quan điểm của mình, Hiếu nói em sẽ nhập học tại đại học Y Thái Bình theo
kết quả thi. Quan trọng hơn, nếu đại học Y Hà Nội có đặc cách nhận em cũng không học.
Việc làm của học trò Ngô Văn Hiếu không chỉ dạy cho ta hiểu thế nào là người tử tế,
dạy cho ta cách cho và cách nhận. Ở khía cạnh khác, Hiếu còn dạy cho chúng ta, khi đã
chấp nhận một “trò chơi” thì phải tuân theo luật của trò chơi đó.
2
Với tôi, Ngô Văn Hiếu thực sự là một học trò có tâm và có nhân cách. Tôi tin rằng,
khi vào học đại học Y Thái Bình, Hiếu sẽ là một sinh viên suất sắc. Hơn nữa, khi ra trường,
vớicái tâm và cách hành xử như em đã và đang làm, Hiếu sẽ là một bác sĩ có đức, có tâm
với người bệnh.
(Từ chuyện Ngô Văn Hiếu 10 năm cõng bạn đến trường không muốn được 'đặc cách',
nghĩ về sự tử tế -Thạc sĩ Lê Đức Vĩnh, nguyên giảng viên trường Đại học Nông nghiệp I
Hà Nội
Báo mới, chuyên mục Giáo dục, số ra ngày 8/10/2020)
Câu 1: Văn bản trên được trình bày theo phong cách ngôn ngữ nào ? (0.5 điểm)
Câu 2: Khi dư luận mong muốn trường Đại học Y Hà Nội xét đặc cách để Ngô Văn Hiếu
được vào học, chàng trai trẻ này đã phản ứng ra sao ? (0.5 điểm)
Câu 3: Vì sao tác giả lại cho rằng: “Ngô Văn Hiếu thực sự là một học trò có tâm và có
nhân cách” ? (1.0 điểm)
Câu 4: Từ câu chuyện của Ngô Văn Hiếu, anh/chị rút ra cho mình bài học gì ? (1.0 điểm)

Câu 1 (2.0 điểm):
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý nghĩa của lòng tự trọng trong cuộc sống của con
người.
ĐỀ 4
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
Tôi từng nói “Tôi tin là mọi thứ sẽ thay đổi”. Sau đó tôi học được rằng, mọi thứ sẽ
thay đổi khi chính tôi thay đổi.
Đừng nói: “Nếu đã có thể thì tôi đã làm rồi,” mà hãy nói: “Nếu có thể thì tôi sẽ làm.”
Đôi khi, việc bạn chọn cái nào không quan trọng. Quan trọng là bạn phải chọn! Bạn không
thể tiến lên nếu không chịu đưa ra quyết định.
Chúng ta thường thay đổi bản thân vì một trong hai lý do: niềm cảm hứng hoặc nỗi
tuyệt vọng. Nếu không thích hiện tại thì hãy thay đổi nó! Bạn đâu phải một cái cây. Một
trong những cách tốt nhất để bắt đầu thay đổi cuộc đời là làm bất cứ điều gì xuất hiện ở
danh sách “Tôi nên làm” trong tâm trí bạn. Mọi dạng thức sống đều nỗ lực vươn tới cực hạn
ngoại trừ con người. Một cái cây sẽ mọc cao đến chừng nào? Cao đến hết mức có thể. Trong
khi đó, con người lại được trao đặc quyền chọn lựa. Bạn có thể chọn là tất cả hoặc ít hơn.
Vậy sao không nỗ lực đến cực hạn trước các thách thức và xem mình có thể làm được
những gì.
Đôi khi quá trình ra quyết định giống như một cuộc chiến nội tâm. Đích đến của bạn
không thể thay đổi sau một đêm, nhưng hướng đi đến đó thì có thể đấy! Sự thiếu quyết đoán
là kẻ đánh cắp những cơ hội".
(Thay đổi/lựa chọn/quyết định, Jim Rohn, Triết lí cuộc đời, NXB Lao động, 2016, tr.
25)
Câu 1. Theo tác giả, đâu là điều kiện giúp con người tiến lên ?
Câu 2. Theo anh / chị, vì sao "Đôi khi quá trình ra quyết định giống như một cuộc chiến nội
tâm" ?
Câu 3. Anh / chị hiểu như thế nào về câu nói: "Sự thiếu quyết đoán là kẻ đánh cắp những cơ
hội" ?
3
Câu 4.Anh / chị có đồng tình với quan niệm của tác giả khi ông cho rằng: con người thường
thay đổi bản thân khi có niềm cảm hứng hoặc nỗi tuyệt vọng không ? Lí giải vì sao ?
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phầnĐọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh / chị về vấn đề mọi thứ chỉ thay đổi khi chính bạn thay đổi.
ĐỀ 5
ĐỌC HIỂU ( (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:
Mũi Cà Mau: mầm đất tươi non
Mấy trăm đời lấn luôn ra biển ;
Phù sa vạn dặm tới đây tuôn,
Đứng lại và chân người bước đến.
Tổ quốc tôi như một con tàu,
Mũi thuyền ta đó-mũi Cà Mau.
Những dòng sông rộng hơn ngàn thước.
Trùng Điệp một màu xanh lá đước.
Đước thân cao vút, rễ ngang mình
Trổ xuống nghìn tay, ôm đất nước !
Tổ quốc tôi như một con tàu
Mũi thuyền ta đoa-mũi Cà Mau
(Mũi Cà Mau-Xuân Diệu, 10-1960)
Câu 1. Xác định những phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản ?
Câu 2. Xác định biện pháp nghệ thuật và nêu tác dụng trong đoạn thơ :
Tổ quốc tôi như một con tàu,
Mũi thuyền ta đó-mũi Cà Mau.
Những dòng sông rộng hơn ngàn thước.

Trùng Điệp một màu xanh lá đước.
Đước thân cao vút, rễ ngang mình
Trổ xuống nghìn tay, ôm đất nước !
Câu 3. Anh/chị hiểu thế nào về ý thơ : Tổ quốc tôi như một con tàu
Câu 4.Anh/chị rút ra được thông điệp, bài học gì sau khi đọc hiểu văn bản.
PHẦN II: LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm) Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày về vai trò và ý thức của giới
trẻ trước vận mệnh của đất nước.
ĐỀ 6
I. ĐỌC HIỂU (3 điểm )
Đọc đoạn văn bản trích sau và thực hiện các yêu cầu:
… Bên cạnh đó, đặc điểm chung của những người thành công là không ngủ quên trên
chiến thắng. Kể cả khi đã có những chiến tích lớn, họ vẫn không ngừng làm mới mình. Tờ
báo lừng danh Washigton Post có lẽ đã sớm lụn bại trong cuộc cạnh tranh khốc liệt của
truyền thông hiện đại nếu ông chủ Jeff Bezos không nhanh chóng cải tổ lại bộ máy “già
nua”. Ông cho xây hẳn một tòa soạn mới theo mô hình tân tiến nhất, lắp đặt các thiết bị
4
hiện đại để hổ trợ phân tích số liệu, nhu cầu đọc của độc giả…và đẩy mạnh sản xuất các
tác phẩm báo chí mới mẻ bắt kịp xu hướng. Hay gần gũi hơn với chúng ta là sự thay đổi
không ngừng của Facebook. Mặc dù đã có hơn một tỉ người dùng toàn cầu, Mark
Zuckerberg và các đồng sự vẫn liên tục cập nhật các tính năng mới để tối đa thời gian
chúng ta “ lang thang” trên mạng xã hội này.
Cuộc sống không ngừng biến chuyển, và chúng ta cần phải biết thích ứng linh hoạt
trong mọi hoàn cảnh. Hãy nhớ rằng, bất cứ ai trên đời cũng phải thay đổi nếu không muốn
bị tụt hậu. Trong quá trính đối mặt với những biến động trong cuộc đời, rào cản lớn nhất
của mỗi người suy cho cùng đều là chính mình. Nếu phá vỡ được mọi xiềng xích đang kìm
hãm tiềm năng bản thân, bạn nhất định sẽ có thể chinh phục chặng đường chông gai trước
mắt !
(Chàng tí hon, miếng pho mát và bài học về sự thay đổi, Vân Anh Spiderum, theo Trí thức
trẻ 20:55 05/04/2017).
Câu 1: Chỉ ra phong cách ngôn ngữ của văn bản trên?
Câu 2: Theo tác giả, đặc điểm chung của những người thành công là gì ?
Câu 3: Theo anh/chị, việc tác giả trích dẫn những tấm gương như Jeff Bezos,Mark
Zuckerberg có tác dụng gì ?
Câu 4: Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến: Trong quá trính đối mặt với những biến động
trong cuộc đời, rào cản lớn nhất của mỗi người suy cho cùng đều là chính mình ?
Câu 1 (2.0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết 01 đoạn văn
( khoảng 200 chữ ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của sự thay đổi bản thân.
ĐỀ 7
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu từ Câu 1 đến Câu 4:
“Xin bạn bình tâm
Tôi chẳng bao giờ là nhà thơ tên tuổi cả
Danh hiệu đó xin nhường cho người khác
Tôi chỉ mong mình tự do
Để được là mình
Viết điều mình mong ước
Giữa cái thời sống là đeo đuổi
Danh hiệu, bạc tiền, ghế cao, nhà rộng
Tôi chọn tự do
Thi sĩ
Tự do trước hết là chính mình
Không chiều lụy mình
Ngỏng cổ nghe lời khen tặng
Với tôi
Sự ân thưởng một câu nói vui bạn bè
Chiếc lá xanh bên đường
Chân mây chiều rạng rỡ
Tự do là tất cả
Những ràng buộc trong sạch
5
Giữa con người và con người
Con người cùng ngoại vật
Không ngã giá
Thật bình dị
Tự do làm tâm hồn ta lớn lên
Trong chiều kích vũ trụ”
(Tự do - Nguyễn Khoa Điềm, Tạp chí Sông Hương, số 292, tháng 6/2013)
Câu 1. Văn bản trên thuộc phong cách ngôn ngữ nào? Được viết bằng thể thơ gì? (0,5 điểm)
Câu 2. Chỉ ra và phân tích tác dụng nghệ thuật của biện pháp tu từ nổi bật nhất mà tác giả
sử dụng trong văn bản. (0,5 điểm)
Câu 3. Anh/chị hiểu thế nào về hai câu thơ: Tự do làm tâm hồn ta lớn lên/ Trong chiều kích
vũ trụ? (1,0 điểm)
Câu 4. Căn cứ vào nội dung văn bản, anh/chị hãy giải thích nhan đề Tự do theo quan niệm
của Nguyễn Khoa Điềm. (1,0 điểm)
II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm)
Anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về ý
kiến được nêu ra trong văn bản ở phần Đọc hiểu: Tự do trước hết là chính mình.
ĐỀ 8
Phần I – Đọc hiểu. (3,0 điểm)
Đọc đoạn văn bản sau và trả lời câu hỏi từ 1 đến 4:
Những dấu chân lùi lại phía sau
Dấu chân in trên đời chúng tôi những tháng năm trẻ nhất
Mười tám hai mươi sắc như cỏ
Dày như cỏ
Yếu mềm và mãnh liệt như cỏ
Cơn gió lạ một chiều không rõ rệt
Hoa chuẩn bị âm thầm trong đất
Nơi đó nhất định mùa xuân sẽ bùng lên
Hơn một điều bất chợt
Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình

(Những tuổi hai mươi làm sao không tiếc)
Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi Tổ quốc?
(Trích: Trường ca Những người đi tới biển – Thanh Thảo)
Câu 1.Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào? (0,5 điểm)
Câu 2. Chỉ ra những hình ảnhso sánh trong đoạn tríchđược tác giả sử dụngđể làm nổi
bật đặc điểm của tuổi mười tám, hai mươi. (0,5 điểm)
Câu 3.Những dòng thơ sau giúp anh/ chị hiểu gì về lý tưởng của người lính? (1,0
điểm)
Câu 4.Anh/ chị hãy nhận xét về vẻ đẹp của hình tượng người lính trong thời kì chống
Mĩ được thể hiện trong đoạn trích trên? (1,0 điểm)
II. Phần II-Làm văn (7,0 điểm)
6
Câu 1. (2,0 điểm)
Từ nội dung của đoạn trích ở phần đọc hiểu, hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của lối sống có trách nhiệm.
ĐỀ 9
I.ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc văn bản:LỚP HỌC SAU NGÀY BÃO
(Thân tặng những trẻ em miền Trung)
Buổi học sáng nay cô đến lớp sớm hơn
Cô vẫn sẽ đứng chờ em nơi cửa lớp
Nụ cười trên môi tươi vẫn sẽ như hoa buổi sớm
Đã qua rồi những giông tố, gió mưa.
Miền đất nào khi cơn bão đi qua

Ruộng trắng xóa, lúa đồng chiều tơi tả
Bài giảng hôm nay có dáng mẹ cha hối hả
Hao hao gầy trong hoang vắng chiều hôm.
Giờ học bắt đầu hay tiếng lòng cô?

Cả căn phòng ngập tràn trong im lặng
Lặn tận đáy cả những niềm cay đắng
Vũ trụ cuồng phong, rừng, biển, núi, sông…?
Bão qua rồi, những khoảng trống mênh mông

Bao chỗ ngồi, bao dáng hình quen thuộc
Bao dự định, ước mơ, xôn xao miền hứa
Có bài học nào còn dang dở niềm vui?
Cạn mất rồi – không còn cả nước mắt rơi

Nín đi em, sẽ qua ngày biển động
Nín đi em, trời sẽ lại hồng sắc nắng
Bởi tình yêu, bởi hơi ấm cuộc đời.
(DƯƠNG THỊ HUYÊN, Giáo viên Trường THCS Lê Văn Thiêm, TP Hà Tĩnh – tỉnh Hà
Tĩnh)
(Theo báo Giáo dục và Thời đại, Số đặc biệt giữa tháng 11, số 274, ra ngày 14/11/2020, tr
27)
Câu 1. Văn bản trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2. Liệt kê ít nhất hai hình ảnh diễn tả khung cảnh bão táp của miền Trung đã qua ở văn
bản trên.
Câu 3. Trình bày ý hiểu của anh (chị) về những dòng thơ sau:
Cạn mất rồi – không còn cả nước mắt rơi
Nín đi em, sẽ qua ngày biển động
Nín đi em, trời sẽ lại hồng sắc nắng
Bởi tình yêu, bởi hơi ấm cuộc đời.
7
Câu 4. Cảm nhận của anh (chị) về tình cảm của cô giáo đối với học sinh trong “Buổi học
sáng nay” như thế nào?
II.LÀM VĂN (7.0 điểm)

Câu 1 : (2.0 điểm)
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ của anh (chị) về việc: “hãy lan tỏa những hành động đẹp” trong những hoàn
cảnh khó khăn, khắc nghiệt.
ĐỀ 10
Thiện nguyện là những chuyến đi mà ở đó bạn là người cho đi những yêu thương để
nhận lại những bài học làm người vô giá, những giá trị cuộc sống sâu sắc mà không giáo
trình nào, không trường học nào dạy bạn cả. Ban sẽ nhận ra niềm lạc quan từ trong những
công việc vất vả, hiểu rằng những điều bé nhỏ cũng có thể đem lại niềm vui. Qua những
điều bạn thấy, từ những viêc bạn làm, tất cả sẽ giúp bạn thay đổi từng ngày, trưởng thành
hơn và sống có ý nghĩa hơn.
Các chuyến đi tình nguyện sẽ tạo cơ hội cho bạn gặp gỡ những người trẻ sống có hoài
bão, giúp bạn nghe được những câu chuyện về những người dân, những đứa trẻ ở mỗi
vùng đất bạn đi qua. Dù bạn chưa làm được việc gì to tát, chưa góp phần thay đổi xã hội
nhưng những chuyến đi đó khiến bạn trưởng thành hơn. Giúp bạn biết sống tư lập, có trách
nhiệm với bản thân mình, biết thấu hiểu và yêu thương, không còn những toan tính vị kỷ.
Xã hội này, cuộc đời này có những người trẻ như thế thì sẽ tươi đẹp biết bao nhiêu.
Những chuyến đi thiện nguyện ấy cũng sẽ lưu lại trong ký ức của ban vô vàn kỷ niệm, cho
bạn thấy cuộc sống này thật sự đáng sống. Nếu tuổi trẻ là một thước phim, bỏ lỡ những
chuyến đi thiện nguyện là bạn đã bỏ lỡ đoạn cao trào cuốn hút nhất của bộ phim. Bạn đang
tuổi đôi mươi, hà cớ gì phải bỏ lỡ đoạn cao trào ấy chứ.
(Trích Sống cho tuổi đôi mươi duy nhất-Denley Lupin)
Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.(0,5 điểm)
Câu 2: Theo tác giả, những chuyến đi thiện nguyện đem lại cơ hội gì cho tuổi trẻ? (0,5
điểm)
Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng biện pháp tu từ trong câu: Nếu tuổi trẻ là một thước phim,
bỏ lỡ những chuyến đi thiện nguyện là bạn đã bỏ lỡ đoạn cao trào cuốn hút nhất của bộ
phim.(1,0 điểm)
Câu 4: Anh/chị có đồng tình với quan niệm: Thiện nguyện là những chuyến đi mà ở đó
bạn là người cho đi những yêu thương để nhận lại những bài học làm người vô giá, những
giá trị cuộc sống sâu sắc mà không giáo trình nào, không trường học nào dạy bạn cả? (1,0
điểm)
II. LÀM VĂN ( 7,0 điểm)
Câu 1 ( 2,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của những điều bé nhỏ cũng có thể đem lại niềm vui
trong cuộc sống.
ĐỀ 11
Đọc đoạn trích :
8
Tuổi thơ chở đầy cổ tích
Dòng sông lời mẹ ngọt ngào
Đưa con đi cùng đất nước
Chòng chành nhịp võng ca dao
Con gặp trong lời mẹ hát

Cánh cò trắng, dải đồng xanh
Con yêu màu vàng hoa mướp
“Con gà cục tác lá chanh”
… Thời gian chạy qua tóc mẹ

Một màu trắng đến nôn nao
Lưng mẹ cứ còng dần xuống
Cho con ngày một thêm cao
Mẹ ơi trong lời mẹ hát

Có cả cuộc đời hiện ra
Lời ru chắp con đôi cánh
Lớn rồi con sẽ bay xa
(Trích Trong lời mẹ hát, Trương Nam Hương)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2. Tác giả nhắc đến những hình ảnh nào trong lời mẹ hát?
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về hai câu thơ:
Lưng mẹ cứ còng dần xuống
Cho con ngày một thêm cao.
Câu 4. Anh/chị hãy nhận xét về tình cảm của tác giả dành cho mẹ được thể hiện trong đoạn
trích.
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/chị về vai trò của tình mẫu tử trong cuộc sống.
ĐỀ 12
I. Đọc - hiểu
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi
Ở nhà, việc học hành của tôi luôn là một thảm kịch, chắc quý vị có thể tưởng tượng
ra... Mẹ tôi khóc còn bố tôi mắng tôi, và nếu không phải thế thì là ngược lại, mẹ tôi mắng
tôi còn bố tôi chẳng nói gì cả. Còn tôi, tôi rất đau khổ khi nhìn thấy họ như thế, nhưng tôi
có thể làm gì được đây? Tôi có thể nói gì với họ trong những trường hợp như vậy? Chẳng
gì cả. Tôi chẳng thể nói gì vì nếu tôi mở miệng ra, mọi chuyện còn tệ hơn. Họ chỉ biết lặp đi
lặp lại có một điều như lũ vẹt:
“Học đi!”
“Học đi!”
“Học đi!”
“Học đi!”
“Học đi!”
9
Được rồi, hiểu rồi. Tôi có phải là đứa ngu đần toàn diện đến độ đó đâu. Tôi cũng
muốn học lắm; nhưng khổ nỗi tôi không học nổi. Tất cả những gì diễn ra ở trường, tôi nghe
cứ lùng bùng trong lỗ tai. Nó vào tai này, ra tai kia. Người ta đã mang tôi đi khám cả ti tỉ
bác sĩ, khám mắt, khám tai, thậm chí cả khám não nữa... Kết luận cuối cùng sau hàng loạt
những việc vô bổ ấy, đó là khả năng tập trung của tôi có vấn đề. Thế cơ đấy! Tôi thì tôi biết
rất rõ là mình bị làm sao, nếu họ mà hỏi tôi sẽ nói ngay. Tôi không có vấn đề gì hết, hoàn
toàn không. Chỉ bởi vì những điều đó không làm tôi quan tâm. Tôi không quan tâm, có vậy
thôi. Chấm hết.
Chỉ có một năm duy nhất ở trường, tôi cảm thấy hạnh phúc, đó là khi học lớp mẫu
giáo lớn, với một cô giáo tên là Marie. Không bao giờ tôi có thể quên được cô ấy. Trong
cuốn sổ học bạ cuối năm mẫu giáo lớn của tôi, cô Marie đã viết: “Cậu bé này có cái đầu
như một cái sàng thưa, những ngón tay thiên thần và một trái tim cũng to như thế. Chừng
ấy hẳn là đủ để ta giúp cậu bé làm được một điều gì đó.”
Câu 1:(0.5đ) Phương thức biểu đạt của văn bản trên là gì?
Câu 2:(0.5 đ)Theo kết luận của bác sĩ vì sao nhân vật “tôi” có kết quả học tập ở
trường không như ý muốn ?
Câu 3:(1.0đ) là một học sinh, anh/chị có thể thấu hiểu và đưa ra lí giải về việc nhân
vật “tôi” coi học hành là mộ thảm kịch?
Câu 4:(1.0đ)theo anh/chị làm thế nào để chúng ta có thể biến việc học thực sự trở
thành hạnh phúc mà không cần ai thúc giục?
II. Tập Làm Văn (7 điểm)
Câu 1: NLXH(2.0 đ)
Hãy viết đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh / chị
vềlời nhận xét của cô giáo lớp mẫu giáo lớn của nhân vật “tôi” trong câu
chuyện: “Cậu bé này có cái đầu như một cái sàng thưa, những ngón tay thiên thần và
một trái tim cũng to như thế. Chừng ấy hẳn là đủ để ta giúp cậu bé làm được một điều
gì đó”.
ĐỀ 13
I. Đọc hiểu (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Em yêu từng sợi nắng cong Em yêu cánh võng đong đưa
Bức tranh thủy mặc dòng sông con đò Cánh diều no gió chiều chưa muốn về
Em yêu chao liệng cánh cò Đàn trâu thong thả đường đê
Cánh đồng mùa gặt lượn lờ vàng ươm Chon von lá hát vọng về cỏ lau
Em yêu khói bếp vương vương Trăng lên lốm đốm hạt sao
Xám màu mái lá mấy tầng mây cao Gió sông rười rượi hoa màu thiên nhiên
Em yêu mơ ước đủ màu Em đi cuối đất cùng miền
Cầu vồng ẩn hiện mưa rào vừa qua Yêu quê yêu đất gắn liền bước chân.
Em yêu câu hát ơi à
Mồ hôi cha mẹ mặn mà sớm trưa (Yêu lắm quê hương, Hoàng Thanh Tâm)
Câu 1. Cảnh vật quê hương được cảm nhận bằng những giác quan nào? (0,5 điểm)
Câu 2. Nêu tác dụng phép điệp trong bài thơ? (0,5 điểm)
Câu 3. Anh/chị hiểu nội dung các dòng thơ sau như thế nào? (1,0 điểm)
Đàn trâu thong thả đường đê
Chon von lá hát vọng về cỏ lau
10
Trăng lên lốm đốm hạt sao
Gió sông rười rượi hoa màu thiên nhiên
Câu 4. Hai câu kết của bài: “Em đi cuối đất cùng miền/ Yêu quê yêu đất gắn liền bước
chân” gợi suy nghĩ gì? (1,0 điểm)
II. Làm văn (7,0 điểm)
Từ nội dung bài thơ ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình
bày suy nghĩ về vai trò của tình yêu quê hương đất nước trong cuộc sống con người?
ĐỀ 14
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Cuộc sống là một bức tranh đa màu bởi nó được ghép nên từ suy nghĩ đa dạng của
rất nhiều cá nhân. Chỉ khi nào ta tin tưởng vào suy nghĩ độc lập của bản thân thì khi đó một
tư duy riêng biệt mới được hình thành trong ta. Đừng nghĩ rằng người khác không đồng
tình với ta nghĩa là ta không đúng. Trên thực tế, đôi khi theo đuổi một cách nhìn riêng biệt
sẽ giúp ta có được những cống hiến to lớn và ý nghĩa nhất cho bản thân và người khác. Vì
thế, hãy trân trọng suy nghĩ của riêng mình.
Ngược lại, cũng không nên ép buộc người khác phải có cách nhìn nhận giống mình.
Cố gắng thuyết phục các thành viên trong gia đình tin tưởng những điều mình từng trải qua
là một việc làm vô nghĩa, bởi trước tiên, mỗi người đều có những trải nghiệm của riêng
mình. Bên cạnh đó, mỗi người lại có tầm hiểu biết riêng và thái độ về sự hiện diện cũng như
vai trò của bản thân trong cuộc sống cũng rất khác nhau. Cho rằng bằng cách nào đó, họ
sẽ suy nghĩ giống ta là một điều ảo tưởng. Mỗi chúng ta trải qua tuổi thơ của mình theo
những cách khác nhau và mỗi người đều có quyền giữ những cảm nhận đó cho riêng mình.
Hãy vui vẻ khi là chính mình và hãy để người khác cũng có được cảm giác ấy.
Quên hôm qua sống cho ngày mai – Tian Dayton, Ph.D, NXB Tổng hợp TP. Hồ
Chí Minh, 2014, tr. 102- 103
Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích. (0,5 điểm)
Câu 2. Theo tác giả, vì sao không nên ép buộc người khác phải có cách nhìn nhận giống
mình? (0,5 điểm)
Câu 3. Nêu nội dung chính của đoạn trích. (1,0 điểm)
Câu 4. Anh/ Chị có đồng tình với ý kiến: Hãy vui vẻ khi là chính mình và hãy để người
khác cũng có được cảm giác ấy? Vì sao? (1,0 điểm)
Từ đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn ( khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ về tầm quan trọng của cách nhìn riêng trong cuộc sống.
ĐỀ 15
(1) Sau mấy chục năm, công nghệ thông tin (IT) phát triển như vũ bão, mạng xã hội
lên ngôi, các ứng dụng audio, video thay nhau giúp người dùng mọi thứ tiện lợi trong cuộc
sống. Nhà bạn lắp camera an ninh, anh đi sang Pháp vẫn biết ai hay ra vào khi vắng nhà.
Ngồi bên Mỹ có thể chát video cả tiếng với người tình bên Hà Nội mà không hề lo trả cước.
(2) Tiện lợi quá nên nhiều gia đình gửi bố mẹ vào nhà dưỡng lão, ngày ngày thăm ông
bà qua camera. Con cái du học bên kia bán cầu cũng chẳng lo. Cháu không nhắn gì thì
nhìn qua Facebook thấy báo trực tuyến trước đó 1 tiếng hay check in đâu đó, bố mẹ, ông bà
11
cũng chẳng ngại. Gia đình kiểu toàn cầu cũng hay nhưng vì tiện lợi quá nên giá trị gia đình
riêng cũng bị hòa tan đi ít nhiều.
(Theo Huệ Minh, thesaigontimes.vn/300123/thoi-40-nghi-ve-gia-dinh-thoi-04.html)
Câu 1. Xác định thao tác lập luận chính của đoạn trích.
Câu 2. Trong phần (1) của đoạn trích, tác giả đã nêu lên những thành tựu gì của nhân loại?
Câu 3. Anh chị hiểu như thế nào về ý kiến Tiện lợi quá nên nhiều gia đình gửi bố mẹ vào
nhà dưỡng lão, ngày ngày thăm ông bà qua camera?
Câu 4. Anh chị có đồng ý với ý kiến nhưng vì tiện lợi quá nên giá trị gia đình riêng cũng bị
hòa tan đi ít nhiều không? Vì sao?
Từ nội dung phần (2) của đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng
200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về cách bảo vệ giá trị gia đình trong thời đại công
nghệ 4.0.
ĐỀ 16
Tôi viết cho ai bài thơ hạ cuối
Ve râm ran xao xác cả khung trời
Ồ vẫn vậy, vẫn ve, vẫn phượng…
Cớ sao mình nước mắt lại rơi
Trận mưa đầu của ngày cuối chia phôi
Rơi ướt cả một bờ áo trắng
Vô tư thế, hỡi mưa, hỡi nắng?
Biết hay không hạ cuối đã về rồi?
Tháng 6 mùa thi
Ta bỏ lại một thời
Trong trắng như hoa
Hồn nhiên như cỏ
Cho kỷ niệm và cho nỗi nhớ
Cho những tháng ngày xanh biếc xanh.
Đôi mắt nào chiều ấy long lanh
Như muốn nói thật nhiều mà không thể
Tháng năm ơi sao trôi nhanh đến thế
Phượng bùng lên cháy đỏ một khung trời.
Lưu bút trao tay, ánh mắt trao lời
Màu mực tím mênh mang trang giấy trắng
Ai bật khóc trong chiều không bình lặng
Xa thật rồi, áo trắng học trò ơi.
(Hạ cuối, Dương Viết Cương)
Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2. Kí ức về tuổi học trò được tác giả thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh nào?
Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh/chị hiểu gì về cảm xúc của của lứa tuổi học trò cuối
cấp: “Đôi mắt nào chiều ấy long lanh”/ “Như muốn nói thật nhiều mà không thể”?
Câu 4. Anh/chị hãy nhận xét về tình cảm của tác giả được thể hiện qua bài thơ.
II. LÀM VĂN (7,0 điểm).
Câu 1: (2,0 điểm).
12
Từ nội dung bài thơ ở phần Đọc hiểu, Anh/chị hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200
chữ) bày tỏ suy nghĩ của mình về ý nghĩa mùa hạ cuối của học sinh lớp 12.
ĐỀ 17
Trên thế giới này, mỗi một con người là độc nhất vô nhị. Giá trị của các em ở thế
gian này, chính là ở chỗ khác biệt giữa các em với mọi người. Vậy nên, sự lựa chọn quan
trọng nhất của mỗi một người, là phải trở thành chính bản thân các em.
Các em đừng có thấy người khác nằm mơ thì các em cũng theo đó mà nằm mơ, bị
người khác ảnh hưởng giấc mơ, từ đó mà mơ cùng một loại giấc mơ giống như người khác.
Mỗi một người đều có giấc mơ của bản thân mình.
Cần phải lựa chọn thành chính bản thân các em, có nghĩa là không ngừng vươn lên
bản thân mình. Các em cần phải không ngừng tìm lại chính mình, hỏi lại chính mình, dựng
lập tiêu chuẩn cao nhất cho mình, theo đuổi cảnh giới cao nhất cho mình. Cuộc đời chúng ta
cùng chung một nhịp thở với vận mệnh của xã hội này.
Một thế hệ có vận mệnh của một thế hệ. Thế hệ này của các em đã từng có một tuổi
thơ và tuổi trẻ bình lặng, nhưng tương lai của các em có thể sẽ phải đối mặt với những biến
cố và cải cách to lớn của xã hội…
(Trích Diễn văn của Giáo sư Tùng Nhật Vân tại lễ tốt nghiệp khóa 2013,
Trường Đại học Chính trị và Pháp luận Trung Quốc, nguồn:/rifhucvn.net, ngày
03/4/2017)
Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2. Theo đoạn trích, để trở thành chính bản thân mình, tuổi trẻ cần phải làm gì?
Câu 3. Dựa vào đoạn trích, anh/chị hiểu như thế nào về câu: Trên thế giới này, mỗi một con
người là độc nhất vô nhị?
Câu 4. Lời khuyên “Mỗi một người đều có giấc mơ của bản thân mình” trong đoạn trích có
ý nghĩa gì với anh/chị?
II. LÀM VĂN (7.0điểm)
Câu 1. (2.0 điểm)
chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của sự khác biệt trong cuộc sống.
ĐỀ 18
Phần I. Đọc hiểu (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau rồi thực hiện các yêu cầu ở dưới
Chỉ là một bát canh thôi
Mà anh đi tận cuối trời không quên
Vườn quê rau rệu rau dền
Tập tàng ngọt ánh mắt hiền em tôi
Mặn mòi đất mẹ em ơi
Nuôi lúa lúa tốt nuôi người người duyên
Mang theo một nắm đất hiền
Và đôi mắt ấy trao duyên thuở nào
Vợi đi nỗi nhớ nao nao
13
Vợi cơn nắng lửa xối vào lòng tôi
Ước ao một bát canh thôi
Xa quê nhớ đất nhớ người tôi yêu.
(“Bát canh tập tàng”-Trần Vân Hạc)
Câu 1: Xác định phong cách ngôn ngữ của đoạn trích. (0,5 điểm)
Câu 2: Quê hương được thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh nào? (0,5 điểm)
Câu 3: Theo Anh/chị, tại sao nhà thơ khẳng định: Chỉ là một bát canh thôi/Mà anh đi tận
cuối trời không quên. (1 điểm)
Câu 4: Điều nhà thơ “Ước ao” trong 2 dòng thơ cuối bài thơ gợi cho anh/chị suy nghĩ gì? (1
điểm)
Phần II. Làm văn (7,0 điểm)
Câu 1 (2 điểm): Từ nội dung bài thơ ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn
(khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về tình yêu quê hương đất nước.
ĐỀ 19
Đọc văn bản sau:
NHỮNG GÌ CÒN LẠI...
Những gì còn lại sau mưa
Là cơn hồng thuỷ bất ngờ bủa vây
Mẹ cha chắt bóp bao ngày
Một đêm lũ cuốn trắng tay, trắng đầu
Chỉ còn nước bạc, bùn nâu
Chỉ còn bao nỗi lo âu chất chồng
Chỉ còn mẹ với mùa đông
Ngực trần không yếm, bếp không khói chiều
Bàn thờ kê chiếc bàn xiêu
Gió mưa chưa tạnh, còn nhiều bão giông
Những gì còn lại trong tâm
"Còn da lông mọc", còn mầm cây lên
Còn đây hơi ấm trăm miền
Còn đây " máu chảy ruột mềm" thương nhau
Những gì còn lại... mai sau
Nghĩa tình, đạo lý nhắc nhau ghi lòng
Nguyễn Hữu Thắng
( Nguồn https://www.facebook.com)
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản. (0,5 điểm)
Câu 2. Chỉ ra và nêu tác dụng 1 biện pháp tu từ trong 4 dòng thơ sau: (0,75 điểm)
Chỉ còn nước bạc, bùn nâu
Chỉ còn bao nỗi lo âu chất chồng
Chỉ còn mẹ với mùa đông
Ngực trần không yếm, bếp không khói chiều
Câu 3. Theo Anh( chị), những từ ngữ đậm chất dân gian trong các dòng thơ sau có ý nghĩa
gì? (0,75 điểm)
Những gì còn lại trong tâm
"Còn da lông mọc", còn mầm cây lên
Còn đây hơi ấm trăm miền
Còn đây " máu chảy ruột mềm" thương nhau
Câu 4. Thông điệp tâm đắc nhất của anh,chị trong văn bản là gì? Nêu lí do. (1,0 điểm)
14
Câu 1(2,0 điểm)
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ
trình bày suy nghĩ ý nghĩa lối sống nghĩa tình, đạo lý trong cuộc sống con người
ĐỀ 20
PHẦN I: ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi nêu dưới
BỨC TRANH MÀU XANH
Tường nhà tôi thường treo nhiều tranh
Đẹp nhất vẫn là bức tranh màu xanh
Cửa sổ
Khói trắng dăng đăng ngang tầm thành phố
Dãy núi lam sương,cảnh đồng biếc mạ...
Và rung rinh vài nhảnh cây,chùm quả
Cùng với những gì gọi làcuộc đời
Tất cả dẵm trên nền vĩnh cửu:bầu trời
Bức tranh màu xanh tôi thường say ngắm nhất
Mỗi tia sáng làm đổi thay màu sắc
Mỗi hạt mưa, làn sương,cánh chim
Đã khảm vào tôi từ thuở biết nhìn
Và phác trong tôi bao đường nét bình yên
Rồi một sáng tôi nghe lời bứctranh đằm thắm:
“Anh không thể chỉ đắm say đứng ngắm
Anh phải là một nét vẽ dẫu đơn sơ”.
(Bức tranh của tôi, NguyễnDuy)
Câu 1(0,5 điểm):Xác định thể thơ của văn bản.
Câu2(0,5 điểm):Chỉ ra những màu sắc và hình ảnh đã vẽ nên bức tranh.
Câu 3(1,0 điểm):Theo anh/ chị, vì sao tác giả chọn bức tranh màu xanh cửa sổ là bức
tranh đẹp nhất?
Câu4(1,0 điểm):Anh/chị hãy nhận xét về tình cảm của nhà thơ với bức tranh cuộc đời được
thể hiện trong bài thơ.
PHẦN II: LÀM VĂN(7,0điểm).
Câu 1 (2,0 điểm):
Viết đoạn văn khoảng 200 chữ, trình bày suy nghĩ của anh(chị) về hai câu sau : “Anh không
thể chi đắm say đắng ngắm/ Anh phải là một nét vẽ dẫu đơn sơ”.
ĐỀ 21
I. Phần đọc – hiểu (3đ)
Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi (từ câu 1 đến câu 4)
Theo kết quả khảo sát gần đây của Trung tâm Hỗ trợ và tư vấn tâm lí (Trường Đại
học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, có đến 65.4% sinh viên năm
thứ nhất tại một số trường đại học chưa hiểu hết về mục đích, ý nghĩa của ngành mình học;
50.8% không biết học xong sẽ làm việc gì và nơi nào tuyển dụng họ. Khi được hỏi về mức
độ thỏa mãn với nghề đã chọn, có đến 75.6% sinh viên cho biết họ ít thỏa mãn với sự lựa
chọn của mình, “vào học rồi mới biết mình không hợp”; 32.4% sinh viên muốn thi lại vào
15
năm sau…Kết quả này cho thấy có nhiều bạn trẻ không lựa chọn đúng nghề như mong
muốn.
Những sai lầm chủ quan trong việc lựa chọn ngành học thường bắt đầu từ quan niệm
mang nặng tính thực dụng: Ngành này có dễ xin việc làm, có thu nhập cao, có được làm
việc ở thành phố không?
Sai lầm có thể đến với người chọn nghề theo truyền thống gia đình, theo sự thành đạt
của người thân, theo sự rủ rê của bạn bè…mà không quan tâm đến sự phù hợp của nghề
đối với năng lực, nguyện vọng bản thân. Thậm chí nhiều thí sinh không tự chọn ngành,
chọn nghề để đăng kí thi đại học mà người lựa chọn, người làm hồ sơ là bố mẹ của thí sinh.
Ngoài ra, một sai lầm phổ biến nữa là chọn nghề hời hợt theo kiểu “nước tới chân
mới nhảy”. Nhiều học sinh đến năm lớp 12 vẫn chưa tìm hiểu và chưa quyết định chọn
nghề. Bởi vậy, có khá nhiều thí sinh nộp 4 – 5 bộ hồ sơ, thậm chí có người nộp 9- 13 bộ để
“chống trượt”.
Việc chọn sai nghề khiến bản thân khó phát huy năng lực, giảm năng suất và hiệu
quả lao động, từ đó dẫn tới tâm lí chán nản, thất vọng, thiếu tự tin, mất dần động lực làm
việc.
Lúc ấy, nếu muốn bắt đầu với nghề khác thì phải chịu tốn kém, mất thời gian học
nghề mới. Đối với xã hội, việc có nhiều cá nhân chọn sai nghề sẽ gây lãng phí cho công tác
đào tạo và đào tạo lại, năng suất lao động không cao, nảy sinh nhiều xáo trộn cho các hoạt
động của các doanh nghiệp, tổ chức (có nhiều người bỏ, chuyển nghề).
( Trích 3/4 sinh viên chọn nhầm ngành học – Nhã Anh )
Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ được sử dụng trong ngữ liệu trên? (0.5đ)
Câu 2. Thái độ của tác giả thể hiện qua đoạn ngữ liệu trên? (1.0 đ)
Câu 3. Theo tác giả, việc chọn sai ngành nghề gây ra những hậu quả gì? (0.5đ)
Câu 4. Anh/ chị rút ra bài học gì khi đọc ngữ liệu trên? (1.0đ)
II. Phần Làm văn (7đ)
Câu 1/ (2đ).
Từ vấn đề đặt ra trong phần Đọc – hiểu, anh/chị hãy viết đoạn văn ngắn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ về vai trò của việc lựa chọn ngành nghề đối với tương lai của mỗi
người.
ĐỀ 22
PHẦN I. ĐỌC - HIỂU (3,0 điểm)
Em chờ anh trước cổng
Con chim sẻ của anh
Con chim sẻ tóc xù
Con chim sẻ của phố ta
Đừng buồn nữa nhá
Bác thợ mộc nói sai rồi
Nếu cuộc đời này toàn chuyện xấu xa
Tại sao cây táo lại nở hoa
Sao rãnh nước trong veo đến thế?
Con chim sẻ tóc xù ơi
Bác thợ mộc nói sai rồi.
(Trích Phố ta, Lưu Quang Vũ, thơ tình, NXB Văn học, 2002)
16
Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?(0,5 điểm)
Câu 2. Trong đoạn trích, nhà thơ đã dùng những hình ảnh nào để gọi nhân vật trữ tình em?
(0,5 điểm)
Câu 3. Nêu tác dụng của câu hỏi tu từ trong những câu thơ sau:
Nếu cuộc đời này toàn chuyện xấu xa
Tại sao cây táo lại nở hoa
Sao rãnh nước trong veo đến thế?(1,0 điểm)
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với lời khẳng định “Bác thợ mộc nói sai rồi” trong đoạn trích
trên không? Vì sao?(1,0 điểm)
PHẦN II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm): Từ nội dung của đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn
văn (khoảng 200 chữ) về ý nghĩa của những điều tốt đẹp bình dị trong cuộc sống.
ĐỀ 23
I.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN (3 điểm)
(1) Sự thiếu trung thực sẽ ảnh hưởng đến bản thân ta rất nhiều: Sự thiếu trung thực
trong kinh doanh, những mối quan hệ của doanh nhân cũng trở nên hời hợt, dẫn đến thiếu
vắng những tình cảm chân thành, những điều giá trị hơn trong cuộc sống; Sự thiếu trung
thực trong học tập làm người học sinh trở nên coi thường kiến thức, coi thường giá trị của
sự khổ công trong học tập, rèn giũa của mình, mà chỉ còn chú ý đến những con điểm, đến
những mánh khóe để đạt được điểm cao; Sự thiếu sự trung thực trong đời sống gia đình sẽ
dẫn đến sự mất niềm tin lẫn nhau của mọi thành viên, là một nguy cơ làm gia đình tan rã…
Thói quen thiếu trung thực dần dần khiến con người cũng phải tự lừa dối chính mình, huyễn
hoặc mình, và không còn nhìn thấy những nguy cơ, thách thức sắp đến nên không có phản
ứng kịp lúc và nhấn chìm mình trong sai lầm triền miên. (…) Chính vì vậy, mỗi khi định
làm gì đó thiếu trung thực, trái với lương tâm của mình, bạn hãy nhớ kỹ: những gì mà việc
đó đem lại cho bạn không thể bù đắp được “cái giá” mà bạn và những người xung quanh
phải trả.
(2) Mỗi người đều có một “la bàn” cho chính mình, đó không phải là tài năng, không
phải là ước mơ, nó không chỉ cho bạn cái đích cần đến, nhưng nó giữ cho bạn đi đúng
hướng và không bị lạc đường, không bị sa ngã. Chiếc la bàn ấy là thứ tối quan trọng để bạn
có thể “lãnh đạo chính mình”, nó được cất trong tim mỗi người, luôn sẵn sàng cho bạn, chỉ
tùy thuộc vào bạn có đủ dũng khí sử dụng nó hay không thôi. Chiếc la bàn ấy có tên là
Trung thực.
(Nhóm tác giả Nguyễn Thành Thân, Nguyễn Hoàng Sơn,
Lương Dũng Nhân – Thắp ngọn đuốc xanh – NXB Trẻ, 2018, Tr 96,97)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích. (0,5 điểm)
Câu 2: Theo tác giả, mỗi khi định làm gì đó thiếu trung thực, cần nhớ kỹ điều gì? (0,5
điểm)
Câu 3: Xác định và nêu hiệu quả của phép tu từ nổi bật được sử dụng trong đoạn (1) (1,0
điểm)
Câu 4: Thông điệp nào trong đoạn trích có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? Tại sao? (1,0
điểm)
II. LÀM VĂN (7 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về
ý nghĩa của việc sống trung thực.
17
ĐỀ 24
I. ĐỌC - HIỂU (3,0 điểm)
Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới:
QUÁN HÀNG PHÙ THUỶ
Một phù thuỷ
Mở quán hàng nho nhỏ
“Mời vào đây
Ai muốn mua gì cũng có!”
Tôi là khách đầu tiên

Từ bên trong
Phù thuỷ ló ra nhìn:
“Anh muốn gì?”
“Tôi muốn mua tình yêu,

Mua hạnh phúc, sự bình yên, tình bạn...”
“Hàng chúng tôi chỉ bán cây non
Còn quả chín, anh phải trồng. Không bán!”
(K. Badjadjo Pradip - Thái Bá Tân dịch)
Câu 1: Bài thơ trên có sự kết hợp những phương thức biểu đạt nào?
Câu 2: Câu nói “Mời vào đây/ Ai muốn mua gì cũng có!” cho thấy điều gì ở phù thủy?
Câu 3: Mong muốn của vị khách “Tôi muốn mua tình yêu,/ Mua hạnh phúc, sự bình
yên, tình bạn...” cho thấy vị khách là người như thế nào?
Câu 4: Anh/ Chị có đồng tình với quan điểm của phù thủy ở hai câu thơ cuối bài không?
Vì sao?
Từ nội dung của bài thơ Quán hàng phù thủy ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một
đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về vấn đề: Làm thế nào để có hạnh
phúc?
ĐỀ 25
Đọc đoạn trích sau:
Trong rất nhiều tin tức, những câu chuyện tiêu cực đầy rẫy trên báo chí, mạng xã hội
trong năm qua,trong đó nhiều tội ác đáng sợ, những vụ cướp của, giết người, những vụ
hành hạ trẻ nhỏ … xuất phát từ nhữngngười có lòng dạ độc ác, bất lương, trong đó phần lớn
là thanh niên, thì hành động quên mình, cứu người củaHoàng Đức Hải sẽ khiến người ta
phần nào quên đi những tin tức đó và duy trì niềm tin về những điều tốt đẹpsẽ còn mãi
trong đời thường.
Chỉ cách đây 3 tháng, trên Dân trí đã có bài viết về một giám đốc doanh nghiệp trẻ,
Nguyễn Bá Luâncũng đã tự huy động, tổ chức tàu bè cứu thoát được tới 200 người dân bị
nạn, trôi dạt trên biển ở Vạn Ninh - Khánh Hòa trong tâm cơn bão số 12. Nếu không có
hành động kịp thời của anh Luân, đó thực sự là một thảmhọa lớn về thiên tai. Tất nhiên,
anh Luân cũng đã được Nhà nước, các cơquan, đoàn thể địa phương khen thưởng, tôn vinh.
Trước đó nữa, báo chí cũng đã từng đăng một bản tin cảm động về một thanh niên tên
Trần Hữu Hiệp(Thạch Thành, Thanh Hóa) đã ra tay cứu thoát 5 người trong một vụ tai nạn
18
đường thủy trên sông Soài Rạp(huyện Cần Giờ, TPHCM). Anh tử nạn do nhường áo phao
của mình cho một thai phụ bị đuối nước, còn chínhmình thì đuối sức và chìm trong dòng
nước.
Không dễ kể hết những gương dũng cảm, cứu người trong thời gian gần đây và điều
đó cũng cho thấy,ởta, những người tốt như những thanh niên trên không phải là hiếm. Rõ
ràng là họ đều ý thức được rất rõ nhữngnguy hiểm rất lớn cho bản thân và thực tế, đã có
nhiều người mất mạng vì cứu ngươi, nhưng đúng lúc nguyhiểm nhất thì họ dường như chỉ
nghĩ đến việc cứu người. Đó là những phút giây sinh tử không phải ai cũng làmđược, đó
thực sự là những hành động của những người hùng - những anh hùng trong đời thực.
Đã có nhiều hình thức khen thưởng, vinh danh xứng đáng cho những người quên
mình cứu người nóitrên, tuy nhiên cá nhân người viết bài này vẫn mong muốn có những
cách thức vinh danh họ đặt biệt hơn nữa:Phong tặng danh hiệu anh hùng, hay tạc tượng, đặt
tên cho những con đường … để người dân sẽ nhớ mãi, ghilòng những hành động nghĩa
hiệp, phi thường của họ.
(Trích Những anh hùng trong đời thực – Mạnh Quân)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản?
Câu 2: Theo tác giả, trong hoàn cảnh xã hội hiện nay, hành động quên mình cứu
người của Hoàng Đức Hải có ý nghĩagì?
Câu 3: Tại sao tác giả khẳng định những người như Hoàng Đức Hải, Nguyễn Bá
Luân, Trần Hữu Hiệp là những anhhùng trong đời thực?
Câu 4: Anh /chị có đồng tình với ý kiến: Phong tặng danh hiệu anh hùng, hay tạc
tượng, đặt tên cho những con đường… để người dân sẽ nhớ mãi, ghi long những hành động
nghĩa hiệp, phi thường của họ không? Vì sao?.

Câu 1: (2.0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ vềngười anh hùng trong thời đại ngày nay.
ĐỀ 26
I. ĐỌC HIỂU
Đọc đoạn trích dưới đây:
Tuổi trẻ là đặc ân vô giá của tạo hóa ban cho bạn. Vô nghĩa của đời người là để
tuổi xuân trôi qua trong vô vọng.(…) Người ta bảo, thời gian là vàng bạc, nhưng sử dụng
đúng thời gian của tuổi trẻ là bảo bối của thành công. Tài năng thiên bẩm chỉ là điểm khởi
đầu, thành công của cuộc đời là mồ hôi, nước mắt và thậm chí là cuộc sống. Nếu chỉ chăm
chăm và tán dương tài năng thiên bẩm thì chẳng khác nào chim trời chỉ vỗ cánh mà chẳng
bao giờ bay được lên cao. Mỗi ngày trôi qua rất nhanh. Bạn đã dành thời gian cho những
việc gì ? Cho bạn bè, cho người yêu, cho đồng loại và cho công việc? Và có bao giờ bạn
rùng mình vì đã để thời gian trôi qua không lưu lại dấu tích gì không ?
Các bạn hãy xây dựng tầm nhìn rộng mở (…), biến tri thức của loài người, của thời
đại thành tri thức bản thân và cộng đồng, vận dụng vào hoạt động thực tiễn của mình.
Trước mắt là tích lũy tri thức khi còn ngồi trên ghế nhà trường để mai ngày khởi nghiệp; tự
mình xây dựng các chuẩn mực cho bản thân; nhận diện cái đúng, cái sai, cái đáng làm và
cái không nên làm. Trường đời là trường học vĩ đại nhất, nhưng để thành công bạn cần có
nền tảng về mọi mặt, thiếu nó không chỉ chông chênh mà có khi vấp ngã.
(Theo Báo mới.com; 26/ 03/ 2016)
19
Câu 1: Chỉ ra điều cần làm trước mắt được nêu trong đoạn trích.?
Câu 2: Phân tích ngắn gọn tác dụng của câu hỏi tu từ được sử dụng trong đoạn trích trên.?
Câu 3: Anh/chị hiểu thế nào về ý kiến: “Trường đời là trường học vĩ đại nhất, nhưng để
thành công bạn cần có nền tảng về mọi mặt”?
Câu 4: Anh/chị có cho rằng “Tài năng thiên bẩm chỉ là điểm khởi đầu, thành công của
cuộc đời là mồ hôi, nước mắt và thậm chí là cuộc sống” không? Vì sao?
Phần II :Làm văn (7,0 điểm)
Câu 1:NLXH: ( 2.0 điểm )
Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ về điều bản thân cần làm để tuổi trẻ có ý nghĩa.
ĐỀ 27
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi dưới đây:
Trí tuệ cảm xúc là khả năng nhận dạng cảm xúc, hiểu được ý nghĩa của chúng và
nhận ra tác động của chúng đối với những người xung quanh. Trí tuệ cảm xúc bao hàm cả
việc nhận thức người khác: khi bạn hiểu cảm xúc của mọi người, bạn sẽ kiểm soát các mối
quan hệ hiệu quả hơn.
Những người giàu trí tuệ cảm xúc hiểu rõ cảm xúc của mình nên không bao giờ để chúng
chế ngự. Đồng thời họ cũng rất nghiêm khắc khi đánh giá bản thân. Họ biết đâu là điểm
mạnh và điểm yếu của mình để từ đó phát huy hoặc khắc phục, nhờ vậy họ có thể làm việc
hiệu quả hơn. Nhiều người tin rằng sự hiểu rõ bản thân chính là thành tố quan trọng nhất
của trí tuệ cảm xúc...
Biết cảm thông có lẽ là thành tố quan trọng thứ hai của trí tuệ cảm xúc. Cảm thông là việc
bạn đồng cảm và hiểu được ước muốn, nhu cầu và quan điểm của những người sống quanh
bạn. Những người biết cảm thông thường rất giỏi trong việc nắm bắt cảm xúc của người
khác, kể cả những cảm xúc tinh tế nhất. Nhờ vậy, họ luôn biết cách lắng nghe người khác
và thiết lập quan hệ với mọi người. Họ không bao giờ nhìn nhận vấn đề một cách rập khuôn
hay phán đoán tình huống quá vội vàng. Họ luôn sống chân thành và cởi mở...
Như vậy, trí tuệ cảm xúc là một yếu tố quan trọng giúp bạn đạt đến thành công trong cuộc
sống, đặc biệt là trong sự nghiệp. Quản lý con người và các mối quan hệ là kĩ năng quan
trọng của mọi nhà lãnh đạo, vì thế nâng cao và vận dụng trí tuệ cảm xúc trong công việc là
một cách thể hiện khả năng lãnh đạo của bạn.
(Theo mindtools.com, Trí tuệ cảm xúc – yếu tố quan trọng để thành công)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.
Câu 2. Theo bài viết, người có trí tuệ cảm xúc là người như thế nào?
Câu 3. Vì sao tác giả cho rằng trí tuệ cảm xúc giúp bạn trở thành một người lãnh đạo thành
công?
Câu 4.Qua đoạn trích, anh/chị rút ra bài học nào có giá trị cho bản thân? Vì sao?
20
Anh /chị hãy viết đoạn văn khoảng 200 chữ, trình bày suy nghĩ về quan điểm: Kẻ thù lớn
nhất của thành công là cảm xúc.
ĐỀ 28
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
“bông súng tím mọc lên từ nước
bão Haiyan mọc lên từ biển
bão Haiyan cho tôi kinh hoàng
bông súng tím cho tôi bình yên
rồi có thể người ta quên
mà nhớ
trong siêu bão có một bông súng nở
bông súng ấy màu tím
bão Haiyan màu gì?”
(Thanh Thảo – Bông súng và siêu bão – Báo Thanh niên chủ nhật, 17/11/2013)
Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào? (0.5 điểm)
Câu 2. Chỉ ra các từ ngữ diễn tả sự đối lập giữa bông súng và bão Haiyan. (0.5
điểm)
Câu 3. Dòng thơ sau giúp cho em hiểu gì về cuộc sống và con người?
“trong siêu bão có một bông súng nở” (1.0 điểm)
Câu 4. Anh/chị hãy nhận xét hiệu quả nghệ thuật của việc dùng câu hỏi tu từ ở hai
câu cuối đoạn trích trên. (1.0 điểm)
II. PHẦN LÀM VĂN (7.0 điểm)
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) về ý chí nghị lực của con người trong cuộc sống.
ĐỀ 29
I. PHẦN ĐỌC HIỂU: Đọc ngữ liệu sau
Họ gánh về cho tôi mùa ổi mùa xoài mùa mận
Mùa sen mùa cốm trên vai
Ngày đi rưng rưng đôi dép lê
Tôi mua được mùa ổi màu sen bằng đồng bạc lẻ
Đồng bạc lặng lẽ
Thấm đẫm sương đêm thấm đẫm mồ hôi (...)
Họ gánh về cổng tôi bao mùa trinh nguyên, những mùa tôi sẽ quên nếu thiếu họ
Hương nhãn Hưng Yên vừa vào mùa, sen Tây Hồ vừa nở,
cốm làng Vòng vừa trăn trở những hạt xanh
Họ gánh tặng tôi ngọn gió mát lành đồng quê
Nơi mẹ và con và chồng họ đứng chờ (.....)
21
Những ngôi sao của tôi
Gánh trên vai mình hẩm hiu số phận
Vô danh giữa đời thường
Dẫu đôi lúc đặt vào mắt tôi bao tia nhìn mang hình ảnh dấu hỏi.
(Trích Những ngôi sao mang hình quang gánh, Nguyễn Phan Quế Mai, Tác phẩm đạt giải
Nhất cuộc thi “Thơ về Hà Nội” 2010 do đài TH Hà Nội và báo Văn Nghệ tổ chức)
Thực hiện những yêu cầu sau:
Câu 2. Chỉ ra các từ ngữ chỉ quê hương trong đoạn trích trên.
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào câu thơ “Họ gánh tặng tôi ngọn gió mát lành đồng quê”?
Câu 4. Câu thơ cuối gợi cho anh/chị suy nghĩ, trăn trở gì về thân phận của những người
gánh hàng rong?
II. Làm văn
Câu 1 (2 điểm)
Từ nội dung văn bản phần Đọc hiều, anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của mình về sự cần thiết của lòng trắc ẩn trong cuộc sống hiện đại.
ĐỀ 30
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
Đi ta đi! Khai phá rừng hoang
Hỏi núi non cao, đâu sắt đâu vàng?
Hỏi biển khơi xa, đâu luồng cá chạy?
Sông Đà, sông Lô, sông Hồng, sông Chảy
Hỏi đâu thác nhảy, cho điện quay chiều?
Hỡi những người trai, những cô gái yêu
Trên những đèo mây, những tầng núi đá
Hai bàn tay ta hãy làm tất cả!
Xuân đã đến rồi. Hối hả tương lai
Khói những nhà máy mới ban mai…
(Trích Bài ca mùa xuân 1961- Tố Hữu)
Câu 2. Chỉ ra hai hình ảnh trong đoạn trích thể hiện cảm hứng xây dựng cuộc sống mới.
Câu 3. Tìm và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ.
Câu 4. Anh/Chị hãy nhận xét về tình cảm của tác giả được thể hiện trong đoạn trích.
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/ chị về vấn đề tuổi trẻ và tương lai của đất nước.
ĐỀ 31
PHẦN I – ĐỌC HIỂU (3điểm)
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
Anh viết thâu đêm, đánh vật với từng trang
Rồi thao thức không sao ngủ được
Kim đồng hồ tích tắc, tích tắc
Hai tiếng động nhỏ bé kia
22
Hơn mọi ầm ào gầm thét
Là tiếng động khủng khiếp nhất đối với con người
Đó là thời gian
Nó báo hiệu mỗi giây phút qua đi không trở lại
Nhắc nhở cái gì đang đợi ta ở cuối
Nhưng anh, anh chẳng sợ nó đâu
Thời gian - đó là chiều dài những ngày ta sống bên nhau
Thời gian - đó là chiều dày những trang ta viết
Bây giờ anh mới hiểu hết câu nói trong kịch Sêcxpia:
Tồn tại hay không tồn tại
Không có nghĩa là sống hay không sống
Mà là hành động hay không hành động
nhận thức hay không nhận thức, tác động vào cuộc đời hay quay lưng lại nó?
Anh không băn khoăn mình có tài hay kém tài, thành công hay thất bại
Chỉ day dứt một điều: làm sao với những sự vật bình thường
Những ngày tháng bình thường
Như chiếc hộp con, như tờ lịch trên tường
Ta biến thành con tàu, thành tấm vé
Những ban mai lên đường.
(Trích “Cho Quỳnh những ngày xa”, Lưu Quang Vũ)
Câu 1: Xác định phong cách ngôn ngữ được sử dụng trong đoạn thơ trên.(0.5đ)
Câu 2: Chỉ ra hai định nghĩa về thời gian trong đoạn trích trên.(0.5đ)
Câu 3: Theo anh/chị, điều gì tác giả muốn gửi gắm trong những câu thơ dưới đây? (1đ)
Chỉ day dứt một điều: làm sao với những sự vật bình thường
Những ngày tháng bình thường
Như chiếc hộp con, như tờ lịch trên tường
Ta biến thành con tàu, thành tấm vé
Những ban mai lên đường.
Câu 4:Thông điệp nào trong đoạn thơ trên có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? (1đ)
PHẦN II – LÀM VĂN (7 điểm)

Câu 1(2điểm)
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu và những trải nghiệm thực tế, anh/ chị hãy viết
một đoạn văn (khoảng 200 chữ) bày tỏ suy nghĩ của mình về ý kiến: “Tồn tại hay không tồn
tại - Không có nghĩa là sống hay không sống - Mà là hành động hay không hành động”.
ĐỀ 32
Đọc văn bản:
Mỗi người trên thế giới đều là những người khách bộ hành, mỗi ngày đều bước đi
một cách chủ động hoặc bị động trên con đường mình đã chọn…..
Cuộc đời không chỉ là con đường đi khó, đôi khi chúng ta còn gặp phải những hố sâu do
người khác tạo ra, gặp phải sự tấn công của thú dữ, mưa bão và tuyết lạnh. Bất luận gian
khổ thế nào, chỉ cần chúng ta còn sống, chúng ta còn phải đối mặt. Sống tức là thực hiện
một cuộc hành trình không thể trì hoãn….
23
Trước muôn vàn lối rẽ, không ai có được bản đồ trong tay, cũng không phải ai cũng
có kim chỉ nam dẫn đường, tất cả đều phải dựa vào phán đoán và lựa chọn của bản thân.
Nếu bạn rẽ nhầm lối, khoảng cách với xuất phát điểm sẽ bị rút ngắn ngược lại, nếu rẽ đúng,
con đường phía trước sẽ bằng phẳng, rộng rãi.
(Trích Bí quyết thành công của Bill Gates, Khẩm Sài Nhân, NXB Hồng
Đức)
Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ của đoạn văn bản trên.
Câu 2. Chỉ ra hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: Cuộc đời không chỉ
là con đường đi khó, đôi khi chúng ta còn gặp phải những hố sâu do người khác tạo ra, gặp
phải sự tấn công của thú dữ, mưa bão và tuyết lạnh.
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về câu nói: Nếu bạn rẽ nhầm lối, khoảng cách với xuất
phát điểm sẽ bị rút ngắn ngược lại, nếu rẽ đúng, con đường phía trước sẽ bằng phẳng, rộng
rãi.
Câu 4. Thông điệp nào trong đoạn trích có ý nghĩa nhất đối với anh/chị?
Từ nội dung đọan trích ở phần đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ của anh /chị về chủ đề: Cuộc sống không bao giờ hết những thử thách.
ĐỀ 33
Phần I. ĐỌC HIỂU: (3 điểm).
Đọc và trả lời câu hỏi từ 1 đến 4:
NƠI DỰA
Người đàn bà nào dắt đứa nhỏ đi trên đường kia?
Khuôn mặt trẻ đẹp chìm vào những miền xa nào...
Đứa bé đang lẫm chẫm muốn chạy lên, hai chân nó cứ ném về phía trước, hoa hoa một
điệu múa kì lạ.
Cái miệng nhỏ líu lo không thành lời, hát một bài hát chưa từng có
Ai có biết đâu, đứa bé bước còn chưa vững lại chính là nơi dựa cho người đàn bà kia sống.
**********
Người chiến sĩ nào đỡ bà cụ trên đường kia?
Đôi mắt anh có cái ánh riêng của đôi mắt đã nhiều lần nhìn vào cái chết.
Bà cụ lưng còng tựa trên cánh tay anh bước từng bước run rẩy.
Trên khuôn mặt già nua, không biết bao nhiêu nếp nhăn đan vào nhau, mỗi nếp nhăn chứa
đựng bao nỗi cực nhọc gắng gỏi một đời.
Ai biết đâu bà cụ bước không còn vững lại chính là nơi dựa cho người chiến sĩ đi qua những thử thách.
(Nguyễn Đình Thi, Tia nắng)
Câu 1: (0,5đ). Văn bản đã sử dụng kết hợp những phương thức biểu đạt nào?
Câu 2: (0,5đ). Hai phần của văn bản có gì giống nhau ?
Câu 3: (1,0đ). Giải thích nhan đề “Nơi dựa” của văn bản?
24
Câu 4: (1,0đ). Các hình ảnh em bé và bà cụ gợi cho anh/ chị suy nghĩ gì về “nơi dựa” của
con người trong cuộc sống? (5 -> 7 dòng)
Phần II. LÀM VĂN: (7 điểm).
Câu 1: (2 điểm).
Từ nội dung của đoạn trích anh (chị) hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày
tầm quan trọng của “Nơi dựa” trong cuộc sống của mỗi người.
ĐỀ 34
I. ĐỌC HIỂU
(1) Sống trong đời sống.
Cần có một tấm lòng
Để làm gì em biết không?
Để gió cuốn đi
Để gió cuốn đi
(2) Gió cuốn đi cho mây qua dòng sông
Ngày vừa lên hay đêm xuống mênh mông
Ôi trái tim đang bay theo thời gian
Làm chiếc bóng đi rao lời dối gian (…)
(3) Hãy yêu ngày tới.
Dù quá mệt kiếp người
Còn cuộc đời ta cứ vui
Dù vắng bóng ai
Dù vắng bóng ai
(Trích Để gió cuốn đi - Trịnh Công Sơn)
Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ của văn bản.
Câu 2. Anh/chị hiểu như thế nào về thông điệp được đề cập ở đoạn 1?
Câu 3. Hình ảnh trái tim ở đoạn (2) sử dụng biện pháp tu từ nào? Phân tích hiệu quả nghệ
thuật của biện pháp tu từ đó.
Câu 4. Anh/chị hãy nhận xét về thông điệp của tác giả được thể hiện ở đoạn (3) của văn
bản? (Trả lời từ 5-7 câu).
II. LÀM VĂN
Câu 1.
Từ nội dung phần Đọc hiểu, Anh/Chị hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ)
trình bày về ý nghĩa của “cho” và “nhận” trong cuộc sống.
ĐỀ 35
25
(1)Người thành công luôn chịu trách nhiệm cho bất cứ chuyện gì xảy ra trong cuộc
sống của họ. Họ tin rằng dù chuyện gì xảy ra đi chăng nữa, họ là một phần nguyên nhân
gây ra nó. Ví dụ: nếu học thi trượt, đó là lỗi của họ. Nếu không được cha mẹ tin tưởng, đó
là lỗi của họ. Nếu phải vào lớp tệ hại nhất, đó là lỗi của họ. Nếu trở thành một học sinh
xuất sắc, đó cũng là nhờ nỗ lực của họ. Nhận lãnh trách nhiệm về bản thân có một sức
mạnh tiềm ẩn vô cùng to lớn. Nếu bạn tin rằng bạn là nguyên do của mọi chuyện, bạn sẽ có
khả năng thay đổi và cải thiện mọi chuyên. Nói một cách đơn giản, bạn làm chủ cuộc sống
của chính bạn.
(2)[...] Những kẻ thất bại bao giờ cũng có khuynh hướng đổ lỗi cho mọi người ngoại trừ
bản thân họ. Họ đổ thừa thầy cô giảng bài nhàm chán, đổ thừa kỳ thi quá khó, đổ thừa bạn
bè làm họ xao nhãng việc học, đổ thừa cha mẹ suốt ngày cằn nhằn họ. Tệ hại hơn cả, một
số học sinh còn tự lừa dối bản thân rằng mọi việc cũng không đến nỗi quá tệ, rằng môn
Toán của họ cũng không tệ đến thế, rằng thực chất họ học hành rất chăm chỉ... trong khi tự
đáy lòng, họ biết rõ những điều đó không phải là sự thật. “Những người và những việc
xung quanh mình khiến mình thất bại”. Suy nghĩ đó khiến bạn trở thành nạn nhân bất lực,
không thể thay đổi được cuộc sổng.
(Tôi tài giỏi, bạn cũng thế, Adam Khoo, NXB Phụ nữ, 2013)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích
Câu 2. Việc đưa ra các ví dụ trong đoạn (1) có tác dụng gì?
Câu 3. Theo anh/chị, cần làm gì để không rơi vào khuynh hướng đổ lỗi cho mọi người?
Câu 4. Anh/chị có đồng ý với quan điểm: Nhận lãnh trách nhiệm về bản thân có một sức
mạnh tiềm ẩn vô cùng to lớn không? Vì sao?
chữ) bàn về vấn đề: Thái độ trước cuộc sống quyết định tương lai của bạn.
ĐỀ 36
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
đất nước ngàn năm không mỏi cánh tay cung
giáo mác Trường Sơn
cọc nhọn Bạch Đằng
đến trẻ chăn trâu cũng cờ lau tập trận
chiếc roi cày rần rật máu cha ông
đất nước sinh ra huyền thoại tiên rồng

bọc trứng trăm con lên rừng xuống biển
mẹ lội suối trèo non
cha bạt ghềnh chắn sóng
mong mai sau nên vóc nên hình
[….]
26
đất nước mỗi ngày lên đón ánh mặt trời
thấy dung mạo tiền nhân nhắc lời di huấn
nghe vị mặn mồ hôi thấm đầu sông cuối bãi
vạt cỏ bên đường cũng học để mà xanh
(Trích "Cương thổ" - Nguyễn Đức Dũng, Quảng Nam 19/8/2011)
Câu 1. (0.5 điểm): Xác định thể thơ của đoạn trích trên.
Câu 2. (0.5 điểm): Hãy tìm những hình ảnh, từ ngữ thể hiện tinh thần yêu nước, bất khuất
chống giặc ngoại xâm của con người Việt Nam trong đoạn trích trên.
Câu 3. (1.0 điểm): Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ:
“đất nước ngàn năm không mỏi cánh tay cung”
Câu 4. (1.0 điểm): Theo em những ước mong mà tác giả nói đến trong câu thơ: “mong
mai sau nên vóc nên hình” là gì? Riêng bản thân em sẽ làm gì để góp phần thực hiện được
những ước mong đó?
II. PHẦN LÀM VĂN:

Câu 1 (2.0 điểm): Từ ý của câu thơ “vạt cỏ bên đường cũng học để mà xanh” trong
phần Đọc hiểu, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý
chí nghị lực của con người trong cuộc sống.
ĐỀ 37
Cố làm người tử tế Cuộc đời là như thế
Luôn nghĩ tốt về nhau Muôn vẻ vạn sắc màu
Nếu như ta có thể Cố vươn lên mạnh mẽ
Đừng làm ai khổ đau Vượt vực thẳm sông sâu
Hãy mỉm cười lặng lẽ Hãy làm người tử tế
Khi người bước qua cầu Sống có trước có sau
Bỏ ta nơi ngã rẽ Cũng không cần câu nệ
Bơ vơ mối tình đầu Hèn sang với nghèo giàu
Ráng làm người tử tế Cứ vui lên ta nhé
Chấp nhận đời bể dâu Chẳng có chi phải sầu
Hãy nói: thôi mặc kệ Vô tư như đứa trẻ
Nhường người chẳng sao đâu Thì nỗi buồn qua mau
(Cố làm người tử tế - Nguyễn Đình Huân)
Câu 3. Anh/ chị cảm nhận gì về đoạn thơ sau:
27
Cuộc đời là như thế
Muôn vẻ vạn sắc màu
Cố vươn lên mạnh mẽ
Vượt vực thẳm sông sâu
Câu 4. Qua đoạn trích trên, tác giả muốn nhắn nhủ người đọc điều gì?
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ về những người tử tế trong xã hội hiện nay.
ĐỀ 38
I. Đọc - hiểu
Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi từ 1 đến 4
Lời ru cứ nhẹ nhàng không
nhịp ru có bão táp trong dịu dàng
ru rằng... cái ngủ con ngoan
trời tuôn toàn nước mắt tràn đồng chiêm
Lúa chìm xuống cỏ dềnh lên

rác bùn vạch ngấn ngang nhiên trên tường
bèo đi ngang ngửa giữa đường
lụt ăn theo bão lẽ thường xưa nay
Ru rằng... chồi vá lành cây

phù sa trả nợ hoa say trái nhiều
bèo lui về chỗ của bèo
tường treo tranh cánh đồng treo lúa vàng
(“Lời ru trong bão” – Nguyễn Duy, NXB Quân Đội - 1995)
Câu 1: Văn bản trên thuộc chức năng ngôn ngữ nào? (0.5 đ)
Câu 2:Những câu thơ sau gợi nên hình ảnh của đối tượng nào? (0.5đ)
Lúa chìm xuống cỏ dềnh lên
rác bùn vạch ngấn ngang nhiên trên tường
bèo đi ngang ngửa giữa đường
lụt ăn theo bão lẽ thường xưa nay
Câu 3:Hình ảnh lời ru trong đoạn thơ gợi anh/chị đến những câu thơ nào cũng viết về
những lời ru của mẹ. Nêu cảm nhận của anh/ chị về giá trị của lời ru đối với tâm hồn mỗi
người (1.0đ)
Câu 4:Trình bày cảm nhận của anh(chị) về tinh thần của người Việt giữa thiên tai qua
hai câu thơ:
“Ru rằng…chồi vá lành cây
phù sa trả nợ hoa say trái nhiều”(1.0 đ)
II. Làm văn (7.0 đ)
Câu 1: (2.0 đ)Từ đoạn thơ ở phần Đọc hiểu anh/ chị hãy viết một đoạn văn (khoảng
200 chữ) trình bày suy nghĩ về giá trị của niềm tin vào cuộc sống giữa những hoàn cảnh
khó khăn thử thách
ĐỀ 39
28
PHẦN I: ĐỌC HIỂU ( 3 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu từ Câu 1 đến Câu 4.
Những ngày dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của vi rút corona (Covid-19)
hoành hành cũng là những ngày lương tri và tình người được thắp sáng. Ở Hà Nội hay bất
cứ tỉnh, thành phố nào trên khắp cả nước, nơi đâu cũng có thể gặp những nhóm người cầm
trên tay hộp khẩu trang để phát cho người dân; cơ quan chức năng các cấp, các ngành
không ngừng vào cuộc để chung tay ngăn ngừa dịch bệnh.
Đó là câu chuyện xúc động khi bác sĩ Hoàng Vũ Mai Phương, Trưởng khoa Vi rút,
Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương kể rằng, chị và các đồng nghiệp đã tiếp xúc với Covid-19
đáng sợ ấy gần một tháng nay, xếp lại đằng sau nhiệm vụ của một người mẹ, người vợ để
làm việc 10 - 12 giờ/ngày…
Đó là hình ảnh các bác sĩ phải mặc quần áo phòng hộ trong suốt ca làm việc, mồ hôi
ướt sũng, kính mờ đi, mặt hằn vết khẩu trang, nước không được uống và thậm chí không
dám đi vệ sinh trong suốt nhiều giờ làm việc..., nhưng họ vẫn kiên trì bám trụ.
Rồi đó là chuyến bay mang số hiệu HVN68, chuyến bay của trách nhiệm, tình người khi
đoàn công tác gồm 18 người đi thẳng vào tâm dịch ở Vũ Hán (Trung Quốc) để đón đồng
bào về nước, đồng thời chuyển hàng y tế sang giúp đỡ nước bạn...
Không chỉ doanh nghiệp, nhiều người dân cũng tìm cách “tiếp sức bác sĩ chống dịch”
theo cách của riêng mình bằng những thùng mì tôm, bánh mì, bánh chưng, bánh giò...,
những món quà giản dị nhưng thấm đẫm tình cảm của người dân khi biết rằng các nhân
viên y tế phải “cấm trại” ở bệnh viện suốt nhiều ngày...
Giữa cơn lốc dịch bệnh nghiệt ngã, “ngọn lửa” của lương tri đẹp đẽ đã được thắp
sáng. Tuy thầm lặng, nhưng ánh sáng lung linh đó đã góp phần quan trọng nuôi hy vọng
cho người bệnh và những người còn đang nghiêng ngả trong sự sợ hãi, nghi kỵ, vô cảm.
(Hanoimoi.com.vn chủ nhật ngày 16/02/2020)
Câu 1 (0.5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chủ yếu được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2 (0.5 điểm): Theo anh/ chị từ “cấm trại” trong câu: ....các nhân viên y tế phải “cấm
trại” ở bệnh viện suốt nhiều ngày được hiểu như thế nào?
Câu 3.(1.0 điểm): Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu sau:
Giữa cơn lốc dịch bệnh nghiệt ngã, “ngọn lửa” của lương tri đẹp đẽ đã được thắp sáng.
Câu 4 .(1.0 điểm): Sự vất vả, hy sinh của những y, bác sĩ nơi tuyến đầu trong cơn đại dịch
Covid – 19 vừa qua đã để lại cho anh/ chị những cảm xúc gì?
PHẦN II: LÀM VĂN ( 7 điểm)
Câu 1. Nghị luận xã hội (2.0 điểm): Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy
viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn về sức mạnh của tinh thần đoàn kết dân tộc.
ĐỀ 40
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3 điểm)
Bất kỳ một quan điểm nào cũng có thể thay đổi, điều quan trọng là bạn có “muốn”
thay đổi thay không mà thôi. Mọi thứ không bỗng dưng mà có, thái độ cũng vậy. Để có một
thái độ sống đúngđắn, trước tiên ta cần hình thành nó, rồi dần dần phát triển lên, biến nó
thành tài sản quý giá cho bản thân. Một số người từ chối việc thay đổi, họ cho rằng “Tôi đã
quen sống như này từ nhỏ, thay đổi chỉ làm cuộc sống thêm rắc rối mà thôi!” hoặc “Cha
mẹ sinh mình ra thế nào thì cứ thế ấy, thayđổi làm gì cho mệt!”. Bạn cần biết rằng, không
bao giờ là quá trễ cho một sự thay đổi. Nhờ thay đổi, con người mới có những bước tiến
29
vượt bậc. Không chấp nhận thay đổi, cuộc sống của bạn sẽ trở nên nghèo nàn, thậm chí bạn
sẽ gặp những rắc rối lớn. Bạn gọi một cái cây không đâm chồi nảy lộc, không ra hoa kết
trái là gì? Đó chẳng phải là “cây chết” hay sao? Con người chúng ta cũng vậy. Cuộc sống
sẽ luôn được vận hành tốt nếu ta không ngừng hoàn thiện bản thân.
Những ai không chịu thay đổi cho phù hợp với cuộc đời sẽ chẳng thể nào thích nghi
được với hoàn cảnh. Có thể họ vẫn hiện hữu nhưng trong cuộc sống của họ sẽ bị tách biệt,
không bắt nhịp được với đồng loại của mình.
(Wayne Cordeiro, Thái độ quyết định thành công,NXB Tổng hợp TP. HCM, 2016,
tr.34)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích?
Câu 2. Theo tác giả, tại sao một số người từ chối việc thay đổi?
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về ý của câu: Không chấp nhận thay đổi, cuộc sống của
bạn sẽ trở nên nghèo nàn, thậm chí bạn sẽ gặp những rắc rối lớn?
Câu 4. Thông điệp nào từ đoạn trích có ý nghĩa nhất với anh/chị? (trình bày khoảng 5 đến 7
dòng)
trình bày suy nghĩ về những điều cần thay đổi ở thanh niên Việt Nam hiện nay trong việc trở
thành công dân toàn cầu.
ĐỀ 41
Đọc văn bản dưới đây:
Nhà khoa học người Anh Phơ-răng-xít Bê-cơn (thế kỉ XVI – XVII) đã nói một câu
nổi tiếng: “Tri thức là sức mạnh”. Sau này Lê-nin, một người thầy của cách mạng vô sản
thế giới, lại nói cụ thể hơn: “Ai có tri thức thì người ấy có được sức mạnh”. Đó là một tư
tưởng rất sâu sắc. Tuy vậy, không phải ai cũng hiểu được tư tưởng ấy.
Người ta kể rằng, có một máy phát điện cỡ lớn của công ti Pho bị hỏng. Một hội
đồng gồm nhiều kĩ sư họp 3 tháng liền tìm không ra nguyên nhân. Người ta phải mời đến
chuyên gia Xten-mét-xơ. Ông xem xét và làm cho máy hoạt động trở lại. Công ti phải trả
cho ông 10.000 đô la. Nhiều người cho Xten-mét-xơ là tham, bắt bí để lấy tiền. Nhưng
trong giấy biên nhận, Xten-mét-xơ ghi: “Tiền vạch một đường thẳng là 1 đô la. Tiền tìm ra
chỗ để vạch đúng đường ấy giá: 9 999 đô la”. Rõ ràng người có tri thức thâm hậu có thể
làm được những việc mà nhiều người khác không làm nổi. Thử hỏi, nếu không biết cách
chữa thì cỗ máy kia có thể thoát khỏi số phận trở thành đống phế liệu được không?...
Đáng tiếc là hiện nay còn không ít người chưa biết quý trọng tri thức. Họ coi mục
đích của việc học chỉ là để có mảnh bằng mong sau này tìm việc kiếm ăn hoặc thăng quan
tiến chức. Họ không biết rằng, muốn biến nước ta thành một quốc gia giàu mạnh, công
bằng, dân chủ, văn minh, sánh vai cùng các nước trong khu vực và thế giới cần phải có biết
bao nhiêu nhà trí thức tài năng trên mọi lĩnh vực!
(Theo Hương Tâm, Ngữ văn 9, Tập hai,
NXB Giáo dục Việt Nam, 2005, tr.35-36)
Câu 1. Văn bản trên thuộc phong cách ngôn ngữ nào?
Câu 2. Việc tác giả trích dẫn câu nói của nhà khoa học người Anh Phơ-răng-xít Bê-cơn và
người thầy cách mạng vô sản thế giới Lê-nin có tác dụng gì?
30
Câu 3. Trong văn bản, việc chuyên gia Xten-mét-xơ “xem xét” máy phát điện bị hỏng và
nhanh chóng “làm cho máy hoạt động trở lại” nói lên điều gì?
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với nhận xét của tác giả “Đáng tiếc là hiện nay còn không ít
người chưa biết quý trọng tri thức” không? Tại sao?
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến
được nêu trong đoạn trích ở phần đọc hiểu: “Tri thức là sức mạnh”.
ĐỀ 42
I. ĐỌC – HIỂU
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi :
Cuộc sống riêng không biết đến điều gì xảy ra ngoài ngưỡng cửa nhà mình là một
cuộc sống nghèo nàn, dù nó có đầy đủ tiện nghi đến đâu đi nữa, nó giống như một mảnh
vườn được chăm sóc cẩn thận, đầy hoa thơm sạch sẽ và gọn gàng. Mảnh vườn này có thể
làm chủ nhân nó êm ấm một thời gian dài, nhất là khi lớp rào bao quanh không còn làm họ
vướng mắc nữa. Nhưng hễ có một cơn giông tố nỗi lên là cây cối sẽ bị bật khỏi đất, hoa sẽ
nát và mảnh vườn sẽ xấu xí hơn bất kì một nơi hoang dại naò. Con người không thể hạnh
phúc với một hạnh phúc mong manh như thế. Con người cần một đại dương mênh mông bị
bão táp làm nổi sóng nhưng rồi lại phẳng lì và trong sáng như trước. Số phận của những
cái tuyệt đối cá nhân không bộc lộ ra khỏi bản thân, chẳng có gì đáng thèm muốn.
(Theo A.L.Ghec- xen, 3555 câu danh ngôn, NXB Văn hóa – Thông tin, Hà Nội,
1997)
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của văn bản là gì? (0.5 điểm).
Câu 2. Nội dung chính của văn bản trên? (0.5 điểm)
Câu 3. Xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: “Cuộc sống riêng không
biết đến điều gì xảy ra ngoài ngưỡng cửa nhà mình là một cuộc sống nghèo nàn, dù nó có
đầy đủ tiện nghi đến đâu đi nữa, nó giống như một mảnh vườn được chăm sóc cẩn thận,
đầy hoa thơm sạch sẽ và gọn gàng.”? Nêu tác dụng? (1.0 điểm)
Câu 4. Theo em, cuộc sống riêng không biết đến điều gì xảy ra ở bên ngoài ngưỡng
cửa nhà mình gây ra những tác hại gì? (1.0 điểm)
II. LÀM VĂN
Câu 1 (2 điểm)
Từ văn bản trên, hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của em về
mối quan hệ của cá nhân và cộng đồng.
ĐỀ 43
…Không ai muốn chết. Ngay cả những người muốn được lên thiên đường, cũng không
muốn phải chết để tới đó. Nhưng Cái Chết là đích đến mà tất cả chúng ta đều phải tới.
Chưa ai từng thoát khỏi nó. Và nên là như thế, bởi vì Cái Chết có lẽ là phát minh tuyệt vời
nhất của Sự Sống. Nó là tác nhân thay đổi cuộc sống. Nó loại bỏ cái cũ để mở đường cho
cái mới. Bây giờ cái mới là bạn, nhưng một ngày nào đó không xa, bạn sẽ trở nên cũ kỹ và
bị loại bỏ. Xin lỗi vì đã nói thẳng những điều đó là sự thật.
Thời gian của bạn có hạn, nên đừng lãng phí thời gian sống cuộc đời của người khác.
Đừng bị mắc két trong những giáo điều, đó là sống chung với kết quả của những suy nghĩ
của người khác. Đừng để những quan điểm của người khác gây nhiễu và lấn át tiếng nói từ
31
bên trong bạn. Điều quan trọng nhất là có can đảm để đi theo trái tim và trực giác của
mình. Chúng biết bạn thực sự muốn trở thành gì. Mọi thứ khác đều chỉ là thứ yếu…
(Bài phát biểu tại Lễ Tốt nghiệp của Trường Đại học Stanford, Steve Jobs)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên.
Câu 2. Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến: Cái chết loại bỏ cái cũ để mở đường cho cái
mới?
Câu 3. Vì sao tác giả cho rằng: Cái chết có lẽ là phát minh tuyệt với nhất của Sự sống?
Câu 4. Từ đoạn trích trên, hãy rút ra bài học có ý nghĩa nhất định đối với anh/chị.
Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ về ý kiến: “Nếu mỗi ngày đều sống như thể đó là ngày cuối cùng trong cuộc
đời, một ngày nào đó bạn sẽ đúng”.
ĐỀ 44
I. ĐỌC - HIỂU: (3,0 điểm)
Bạn không nên để thất bại ngăn mình tiến về phía trước. Hãy suy nghĩ tích cực về thất bại
và rút ra kinh nghiệm. Thực tế những người thành công luôn dùng thất bại như là một công
cụ để học hỏi và hoàn thiện bản thân. Họ có thể nghi ngờ phương pháp làm việc đã dẫn họ
đến thất bại nhưng không bao giờ nghi ngờ khả năng của chính mình.
Tôi xin chia sẻ với các bạn câu chuyện về những người đã tìm cách rút kinh nghiệm từ thất
bại của mình để đạt được những thành quả to lớn trong cuộc đời.
Thomas Edison đã thất bại gần 10.000 lần trước khi phát minh thành công bóng đèn điện,
J.K.Rowling, tác giả của “Harry Poter”, đã bị hơn 10 nhà xuất bản từ chối bản thảo tập 1
của bộ sách. Giờ đây, bộ tiểu thuyết này của bà trở nên vô cùng nối tiếng và đã được chuyển
thể thành loạt phim rất ăn khách. Ngôi sao điện ảnh Thành Long đã không thành công trong
lần đóng phim đầu tiên ở Hollywood. Thực tế bộ phim Hollywood đầu tay của anh, thất
vọng lắm chứ, nhưng điều đó cũng đâu ngăn được anh vùng lên với những phim cực kì ăn
khách sau đó như “Giờ cao điểm” hay “Hiệp sĩ Thượng Hải”.
Thất bại không phải cái cớ để ta chần chừ. Ngược lại nó phải là động lực tiếp thêm sức
mạnh để ta vươn tới thành công.
(Trích Tại sao lại chần chừ?, Tác giả Teo Aik Cher, Người dịch: Cao Xuân Việt
Khương, An Bình, NXB Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh, 2016, tr 39, 40)
Câu 1: (0,5 điểm) Chỉ ra mặt tích cực của thất bại mà “người thành công luôn dùng” được
nêu trong đoạn trích.
Câu 2: (0,5 điểm) Việc tác giả trích dẫn các câu chuyện của Thomas Edison, J.K.Rowling,
Ngôi sao điện ảnh Thành Long có tác dụng gì?
Câu 3: (1,0 điểm) Theo anh/chị, “suy nghĩ tích cực về thất bại” được hiểu là gì?
Câu 4: (1,0 điểm) Anh/Chị có cho rằng trong cuộc sống thất bại “là động lực tiếp thêm sức
mạnh để ta vươn tới thành công.” không? Vì sao ?
II. LÀM VĂN: (7,0 điểm)
Câu 1: (2,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích phần Đọc- hiểu, anh/chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) về bản
thân cần chấp nhận sự thất bại như thế nào để thành công trong cuộc sống ?
ĐỀ 45
32
“Thời gian có thể chữa lành mọi vết thương, chấn chỉnh mọi sai sót, và biến mọi lỗi lầm
thành tài sản. Song, nó chỉ thích chơi với những ai có thể giết chết sự trì hoãn và biết hướng
đến các mục tiêu cụ thể với mục đích rõ ràng. Cứ mỗi giây phút trôi qua, khi đồng hồ gõ
đều để rút dần khoảng cách là khi thời gian đang chạy đua với từng người. Trì hoãn đồng
nghĩa với thất bại, bởi không ai có thể lấy lại được thời gian đã mất – dù chỉ một giây.
Hãy tiến về phía trước với sự quả quyết và đúng lúc, rồi thời gian sẽ yêu mến bạn. Nếu bạn
lưỡng lự hay đứng yên, thời gian sẽ loại bạn ra khỏi cuộc chơi. Cách duy nhất để tiết kiệm
thời gian là sử dụng nó một cách khôn ngoan. Hãy cho tôi biết bạn sử dụng thời gian nhàn
rỗi như thế nào và tiêu tiền ra sao, tôi sẽ cho bạn biết mười năm nữa bạn là ai và đang ở đâu.
Ngày hôm nay là ngày quan trọng nhất. Đừng chờ đợi ngày mai. Hãy sống trọn vẹn cho
hôm nay. Đừng để sự lo lắng, thất vọng, tức giận hay hối hận… xuất hiện trong ngày hôm
nay của bạn. Tất cả đều đã thuộc về quá khứ hoặc chỉ xảy đến trong tương lai. Hãy làm việc
thật nghiêm túc và sống có trách nhiệm với chính cuộc sống của mình”.
(Trích “Không gì là không thể” – George Matthew Adams, Thu Hằng dịch)
1. Theo tác giả, đâu là ý nghĩa của thời gian ?
2. Theo anh / chị, căn cứ vào đâu mà tác giả dám quả quyết: “Hãy cho tôi biết bạn sử dụng
thời gian nhàn rỗi như thế nào và tiêu tiền ra sao, tôi sẽ cho bạn biết mười năm nữa bạn là ai
và đang ở đâu” ?
3. Anh / chị hiểu như thế nào về câu nói của tác giả: “Nếu bạn lưỡng lự hay đứng yên, thời
gian sẽ loại bạn ra khỏi cuộc chơi” ?
4. Anh / chị có đồng tình với quan điểm: “Ngày hôm nay là ngày quan trọng nhất” không ?
Lý giải ?
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết 01 đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình
bày quan điểm cá nhân của anh / chị về câu hỏi: “Sử dụng thời gian như thế nào được gọi là
khôn ngoan?”
ĐỀ 46
Sự trưởng thành là nhiệm vụ cá nhân và tạo ra môi trường cho mọi người trở nên trưởng
thành là nhiệm vụ của gia đình, trường học, xã hội. Trưởng thành là một quá trình thay đổi
về tư duy lẫn nhận thức, nó không liên quan tới tuổi tác hay môi trường sống cũng không
liên quan tới ngoại hình hay vật chất bên ngoài. Có người trưởng thành rất sớm nhưng có
người chỉ lớn xác mà không bao giờ chịu trưởng thành.
Mục tiêu đầu tiên của đàn ông nên là trở thành người trưởng thành thay vì thành đạt hay
quyền lực. Các cô gái cũng vậy, muốn lấy được tấm chồng tốt cũng nên đặt tiêu chí tìm
người trưởng thành làm gốc. Cha mẹ nên mong và tạo điều kiện cho con cái trưởng thành
thay vì để chúng là những đứa con lớn xác biết nghe lời. Bởi vì vâng lời hay ngoan hiền
không có nghĩa là trưởng thành.
Dù trọng tâm cuộc sống của bạn đã và đang đặt ở đâu: vật chất, danh vọng, quyền lực, gia
đình, người yêu… hãy tạm gác lại và ưu tiên vào bản thân mình trước. Hãy biến mình trở
thành người trưởng thành, một cây cao có tán lá sum sê và bộ rễ vững chãi, có vậy mới
không có cơn bão nào quật ngã, chim muông sẽ đến dưới tán lá trú ngụ và bạn sẽ không còn
cảm thấy chông chênh…
(Trích sách Sống như ngày mai sẽ chết - Phi Tuyết - Nxb Thế Giới, 2017)
Đọc văn bản trên và thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên? (0,5 điểm)
Câu 2. Theo tác giả, trưởng thành là gì? (0,75 điểm)
33
Câu 3. Anh/chị hiểu câu “vâng lời hay ngoan hiền không có nghĩa là trưởng thành” như thế
nào? (0,75 điểm)
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với quan điểm Có người trưởng thành rất sớm nhưng có người
chỉ lớn xác mà không bao giờ chịu trưởng thành hay không? Vì sao? (1,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ bàn
về ý nghĩa sự trưởng thành của con người trong cuộc sống.
ĐỀ 47
I. ĐỌC HIỂU
Xin dâng lời của nắng
Mang lửa ấm mặt trời
Xin dâng lời biển cả
Mang bao dung tình người
Chiến tranh đã qua rồi
Bão tố đã qua rồi
Vết thương còn rỉ máu
Mầm non không đâm chồi
Ánh mắt cho em thơ
Thắp lửa từ ngàn nắng
Nụ cười cho em thơ
Kết tình yêu biển rộng
Bắt đầu từ giọt nắng
Góp nên lửa mặt trời
Bắt đầu từ hạt muối
Kết vị mặn biển đời
Ước làm một hạt phù sa
Ước làm một tiếng chim ca xanh trời
Ước làm tia nắng vàng tươi
Ước làm một hạt mưa rơi ấm chồi.
(Xin làm hạt phù sa, Lê Cảnh Nhạc)
Câu 1. Xác định thể thơ.
Câu 2. Nêu phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ.
Câu 3. Đoạn thơ sau giúp anh/chị hiểu gì về tâm tình của tác giả: Ước làm một hạt phù
sa/Ước làm một tiếng chim ca xanh trời/Ước làm tia nắng vàng tươi/Ước làm một hạt mưa
rơi ấm chồi.?
Câu 4. Thông điệp nào có ý nghĩa nhất với anh/chị qua đoạn thơ trên?
34
II. LÀM VĂN
Câu 1
Từ văn bản ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) bày tỏ
suy nghĩ về ý nghĩa của một lối sống đẹp mà anh/chị cho là cần thiết phải rèn luyện, tu
dưỡng của thế hệ trẻ ngày nay.
ĐỀ 48
I. ĐỌC HIỂU
Xin dâng lời của nắng
Mang lửa ấm mặt trời
Xin dâng lời biển cả
Mang bao dung tình người
Chiến tranh đã qua rồi
Bão tố đã qua rồi
Vết thương còn rỉ máu
Mầm non không đâm chồi
Ánh mắt cho em thơ
Thắp lửa từ ngàn nắng
Nụ cười cho em thơ
Kết tình yêu biển rộng
Bắt đầu từ giọt nắng
Góp nên lửa mặt trời
Bắt đầu từ hạt muối
Kết vị mặn biển đời
Ước làm một hạt phù sa
Ước làm một tiếng chim ca xanh trời
Ước làm tia nắng vàng tươi
Ước làm một hạt mưa rơi ấm chồi.
(Xin làm hạt phù sa, Lê Cảnh Nhạc)
Câu 1. Xác định thể thơ.
Câu 2. Nêu phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ.
Câu 3. Đoạn thơ sau giúp anh/chị hiểu gì về tâm tình của tác giả: Ước làm một hạt phù
sa/Ước làm một tiếng chim ca xanh trời/Ước làm tia nắng vàng tươi/Ước làm một hạt mưa
rơi ấm chồi.?
Câu 4. Thông điệp nào có ý nghĩa nhất với anh/chị qua đoạn thơ trên?
II. LÀM VĂN
Câu 1
35
Từ văn bản ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) bày tỏ
suy nghĩ về ý nghĩa của một lối sống đẹp mà anh/chị cho là cần thiết phải rèn luyện, tu
dưỡng của thế hệ trẻ ngày nay.
ĐỀ 49
I. ĐỌC HIỂU
Những tình yêu thật thường không ồn ào
chúng tôi hiểu đất nước đang hồi khốc liệt
chúng tôi hiểu điều ấy bằng mọi giác quan
bằng chén cơm ăn mắm ruốc
bằng giấc ngủ bị cắt ngang cắt dọc
bằng những nắm đất mọc theo đường hành quân
có những thằng con trai mười tám tuổi
chưa từng biết nụ hôn người con gái
chưa từng biết những lo toan phức tạp của đời
câu nói đượm nhiều hơi sách vở
khi nằm xuống
trong đáy mắt vô tư còn đọng một khoảng trời
hạnh phúc nào cho tôi
hạnh phúc nào cho anh
hạnh phúc nào cho chúng ta
hạnh phúc nào cho đất nước
có những thằng con trai mười tám tuổi
nhiều khi cực quá, khóc ào
nhiều lúc tức mình chửi bâng quơ
phanh ngực áo và mở trần bản chất
mỉm cười trước những lời lẽ quá to
nhưng nhất định không bao giờ bỏ cuộc.
(Trích Thử nói về hạnh phúc – Thanh Thảo)
Câu 1. Xác định thể thơ của đoạn trích trên.
Câu 2. Hãy chỉ ra những khó khăn của đất nước trong hồi khốc liệt được nhắc đến trong
đoạn trích trên.
Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh/chị hiểu gì về những trăn trở của tác giả: hạnh phúc
nào cho tôi/hạnh phúc nào cho anh/hạnh phúc nào cho chúng ta/hạnh phúc nào cho đất
nước
Câu 4. Anh/chị có đồng ý với quan điểm Những tình yêu thật thường không ồn ào không?
Tại sao?
36
II. LÀM VĂN
Câu 1
Từ văn bản trên, anh/chị hãy nói về hạnh phúc theo quan niệm của bản thân trong đoạn văn
khoảng 200 chữ.
ĐỀ 50
I. ĐỌC HIỂU
“Cái thú tự học cũng giống cái thú đi chơi bộ ấy. Tự học cũng là một cuộc du lịch, du lịch
bằng trí óc, một cuộc du lịch say mê gấp trăm du lịch bằng chân, vì nó là du lịch trong
không gian lẫn thời gian. Những sự hiểu biết của loài người là một thế giới mênh mông. Kể
làm sao được những vật hữu hình và vô hình mà ta sẽ thấy trong cuộc du lịch bằng sách
vở?
[…] Tự học còn là một thú vui rất thanh nhã, nó nâng cao tâm hồn ta lên. Ta thấy như tự
bắc được một cái cầu giữa tâm hồn ta và tâm hồn các danh nhân trong muôn thuở.
Chắc bạn còn nhớ lời của Von – te: Người siêng học lần lần tự khoác cho mình một cái tôn
vọng mà chức tước, của cải đều không cho được”. […]
Thiêng liêng thay sự tự học! Mỗi lần vào một thư viện công cộng, tôi đều có cảm giác rờn
rợn mà lâng lâng như vào một tòa đền […]. Ở đây không có hương, không có trầm nhưng
có hàng chục, hàng trăm người đang tụng niệm, vì đọc sách có khác chi tụng kinh và sách
vở nào đứng đắn mà chẳng là một cuốn kinh?”
(Nguyễn Hiến Lê, Tự học – một nhu cầu thời đại, NXB Văn hóa – thông tin, Hà Nội, 2003
– Trích theo Ngữ Văn 11 – Tập một – NXB GD 2009, tr 212)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên?
Câu 2: Hãy giải thích cụm từ “thú vui rất thanh nhã” mà người viết sử dụng trong đoạn
trích trên.
Câu 3: Xác định các biện pháp tu từ và hiệu quả của nó trong câu văn sau: “Tự học cũng là
một cuộc du lịch, du lịch bằng trí óc, một cuộc du lịch say mê gấp trăm du lịch bằng chân,
vì nó là du lịch trong không gian lẫn thời gian.”
Câu 4: Anh/ Chị có đồng tình với ý kiến của Nguyễn Hiến Lê: “sách nào đứng đắn mà
chằng là một cuốn kinh?”. Vì sao?
II. LÀM VĂN
Câu 1: Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của mình về vai trò của “tự học” đối với con người.
37
ĐỀ 51
Thế giới hiện đại phát triển quá nhanh khiến cho nhiều người cảm thấy chỉ một khắc
chậm chân đã tụt lại phía sau quá xa. Lấy việc đó làm động lực để bước tiếp hay chịu thua
và bị trói buộc vào cuộc sống nhàm chán, đơn điệu hàng ngày là sự lựa chọn của mỗi
người; thế nhưng thế giới vĩnh viễn sẽ không bao giờ thu nhỏ lại, vậy nên tầm nhìn của
bạn cần phải to lớn hơn.
Bạn có biết rằng, từ “Sekai” trong tiếng Nhật có nghĩa là “thế giới”; nhưng trong
đó bản thân từ “kai” lại vừa có nghĩa là “giải”- “phát triển”; lại có nghĩa là “đáng
giá”? Điều đó có nghĩa là, mỗi cuộc dấn thân, mỗi chuyến phiêu lưu tìm hiểu thế giới này
đều là những trải nghiệm cần thiết và quý báu. Thay vì dính chặt lấy cuộc sống thường
nhật tẻ nhạt và nhàm chán, nhiều bạn trẻ giờ đây đã chọn cách mạnh mẽ thể hiện bản thân
mình, trải nghiệm cuộc sống bằng những chuyến đi xa, những cuộc gặp gỡ, kết giao thú vị.
Có thể nói, đó chính là những người trẻ chọn việc không ngừng phấn đấu và tiến về phía
trước, và sẽ là những người thu vào trong tầm mắt phần rộng lớn và tươi đẹp nhất của thế
giới này (…).
Vậy nên hãy luôn khát khao bám đuổi theo cái tôi mới mẻ và bứt phá; mạnh dạn chấp
nhận những thử thách của cuộc sống để bước chân ra khỏi vùng an toàn của chính mình,
bạn nhé ! Bởi cuộc đời chỉ thực sự trở nên hoàn hảo khi tầm nhìn của bạn rộng mở hơn.
(http://ttvn.vn/nhip-song/mo-rong-doi-mat-truoc-cuoc-doi-rong-lon-ban-
se-nhanlai-dieu-gi 2120181211181847470.htm)
Thực hiện những yêu cầu sau:
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2. Theo tác giả, để thay vì cuộc sống thường nhật tẻ nhạt và nhàm chán, nhiều bạn trẻ
giờ đây đã chọn cách sống như thế nào?
Câu 3. Nêu tác dụng của việc giải thích từ “Sekai” trong tiếng Nhật của văn bản?
Câu 4. Anh/ chị có đồng tình với quan điểm “thế giới vĩnh viễn sẽ không bao giờ thu nhỏ
lại, vậy nên tầm nhìn của bạn cần phải to lớn hơn” được nêu trong văn bản hay không? Vì
sao?
Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, Anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày về ý nghĩa của việc “Mạnh dạn chấp nhận những thử thách của cuộc sống”
đối với tuổi trẻ trong cuộc sống hôm nay.
ĐỀ 52
Câu chuyện về bốn ngọn nến
Trong phòng tối, có bốn ngọn nến đang cháy. Xung quanh thật yên tĩnh, đến mức người
ta có thể nghe thấy tiếng thì thầm của chúng.
Ngọn nến thứ nhất nói : Tôi là hiện thân của hòa bình. Cuộc đời sẽ như thế nào nếu
không có tôi? Tôi thực sự quan trọng cho mọi người.
Ngọn nến thứ hai lên tiếng : Còn tôi là hiện thân của lòng trung thành. Hơn tất cả, mọi
người đều phải cần đến tôi.
Đến lượt mình, ngọn nến thứ ba nói : Tôi là hiện thân của tình yêu. Tôi mới thực sự
quan trọng. Hãy thử xem cuộc sống sẽ như thế nào nếu thiếu đi tình yêu?
38
Đột nhiên, cánh cửa chợt mở tung, một cậu bé chạy vào phòng. Một cơn gió ùa theo
làm tắt cả ba ngọn nến. “Tại sao cả ba ngọn nến lại tắt ?” – cậu bé sửng sốt nói. Rồi cậu
bé òa lên khóc.
Lúc này, ngọn nến thứ tư mới lên tiếng: Đừng lo lắng, cậu bé. Khi tôi vẫn còn cháy thì
vẫn có thể thắp sáng lại cả ba ngọn nến kia. Bởi vì, tôi chính là niềm hy vọng.
Lau những giọt nước mắt còn đọng lại, cậu bé lần lượt thắp sáng lại những ngọn nến
vừa tắt bằng ngọn lửa của niềm hy vọng.
(Trích “Những bài học về cuộc sống”, NXB Thanh Niên, 2005)
Câu 1. Ngọn nến thứ nhất, thứ hai và thứ ba nói gì về mình?
Câu 2. Nêu nội dung chính mà văn bản đề cập đến.
Câu 3. Từ câu nói của ngọn nến thứ ba: Tôi là hiện thân của tình yêu, anh/chị hiểu như thế
nào về vai trò của tình yêu trong cuộc sống?
Câu 4. Đối với anh/chị, trong bốn ngọn nến trên ngọn nến nào là quan trọng nhất? Vì sao?
Từ nội dung của văn bản ở phần Đọc - hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) bày tỏ suy nghĩ về vai trò của niềm hi vọng đối với mỗi người trong cuộc sống.
ĐỀ 53
Đọc đoạn trích dưới đây:
Không thể phủ nhận những thiết bị công nghệ như máy tính, mạng Internet, điện
thoại thông minh hay máy tính bảng… đã và đang hỗ trợ con người rất nhiều trong cuộc
sống, công việc. Thế nhưng hệ lụy là những thiết bị này khiến các bạn trẻ càng ngày càng
sống trong “thế giới ảo” nhiều hơn. Vì vậy, việc tổ chức tốt các thư viện trường học, đầu
tư nhiều đầu sách hay cho học sinh đọc là điều cần thiết. Đọc, tìm tòi, hiểu biết, sáng tạo
góp phần nâng cao trình độ, nâng cánh ước mơ, làm phong phú trí tưởng tượng, đồng thời
giúp học sinh trở về “thế giới thực” hơn. Đó chính là mục tiêu đổi mới giáo dục đạo đức,
nhân cách, lối sống tạo nên sự liên thông từ lớp học đến thư viện, từ nhà trường đến cuộc
sống…
(Dẫn theo Thúy Quỳnh: Trở về “Thế giới thực”, http://nhandan.com.vn/giaoduc)
Câu 2. Theo tác giả, các thiết bị công nghệ có những tác động nào?
Câu 3. Việc tác giả đề cập những tác động của những thiết bị công nghệ đến cuộc sống có
tác dụng gì?
Câu 4. Anh/ chị có nhận xét gì về giải pháp mà tác giả đưa ra nhằm giúp học sinh trở về
“thế giới thực” hơn ?
chữ) bàn về vai trò của Internet trong việc học tập của học sinh hiện nay.
ĐỀ 54
I. ĐỌC HIỂU (3 điểm)
39
Các anh đứng như tượng đài quyết tử
Thêm một lần Tổ quốc được sinh ra
Dòng máu Việt chảy trong hồn người Việt
Đang bồn chồn thao thức với Trường Sa
Khi hy sinh ở đảo đá Gạc Ma
Họ đã lấy ngực mình làm lá chắn
Để một lần Tổ quốc được sinh ra
Máu của họ thấm vào lòng biển thẳm
Cờ Tổ quốc phất lên trong mưa đạn
Phút cuối cùng đảo đá hóa biên cương
Họ đã lấy thân mình làm cột mốc
Chặn quân thù trên biển đảo quê hương
Họ đã hóa cánh chim muôn dặm sóng
Hướng về nơi đất mẹ vẫn mong chờ
Nếu mẹ gặp cánh chim về từ biển
Con đấy mà, mẹ đã nhận ra chưa!
(Trích Tổ quốc ở Trường Sa,
Nguyễn Việt Chiến, Báo Thanh Niên 27/5/20212)
Câu 2. Chỉ ra hai từ ngữ thể hiện tình cảm của tác giả đối với Trường Sa ở khổ thô đầu.
Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh/chị hiểu gì về phẩm chất của những người chiến sĩ:
Khi hy sinh ở đảo đá Gạc Ma
Họ đã lấy ngực mình làm lá chắn
Để một lần Tổ quốc được sinh ra
Máu của họ thấm vào lòng biển thẳm
Câu 4. Anh/chị hãy nhận xét về tình cảm của tác giả đối với người lính bào vệ biển đảo quê
hương được thể hiện trong đoạn trích.
Câu 1 (2 điểm)
Từ đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy
nghĩ của anh chị về ý nghĩa sự quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh của những chiến sĩ ở đảo
Gạc Ma.
ĐỀ 55
“Xin cảm ơn những khu rừng thiên
Tán lá rợp cho ta trầm tĩnh lại
Chông tẩm thuốc sau nhà, đá mài dao dưới suối
Con đường mòn nung đỏ dưới ngàn cây
Một cọng rau gợi nhớ về xuôi
Củ chuối chát ghi mối thù canh cánh
Đêm bên suối sao trời rơi óng ánh
40
Nhắc ta hoài biển đang vỡ dưới kia
Con đường tấy lên như một lời thề
Đất gọi ta, làng gọi ta, nóng bỏng
Vịn vào cây ven đường nhẵn bóng
Ngỡ như đồng đội đỡ ta lên…”
(Trích Sức bền của đất- Hữu Thỉnh, NXB Tác phẩm mới, 1977)
Câu 1. Xác định thể thơ của đoạn trích.
Câu 2. Trong đoạn trích trên, tác giả cảm ơn những khu rừng vì điều gì?
Câu 3. Nêu và phân tích tác dụng của 01 biện pháp tu từ được sử dụng trong các
câu thơ sau:
Con đường tấy lên như một lời thề
Đất gọi ta, làng gọi ta, nóng bỏng
Câu 4. Anh/chị hãy nhận xét về tình cảm, thái độ của tác giả được thể hiện trong
đoạn trích.
PHẦN II- LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm): Theo những điều được gợi lên từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu,
hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày nhận thức của anh/ chị về trách nhiệm
của thế hệ trẻ hôm nay trước đất nước, dân tộc.
ĐỀ 56
- Chị ơi…
Chỉ gọi được thế thôi
Anh chiến sĩ đưa đường bỗng thấy nghẹn lời
Không làm sao anh còn nói nổi :
Chị đặt hoa nhầm rồi
Mộ anh ấy ở bên tay trái
Chỉ một vòng hoa chị mang từ quê lại
Hoa viếng mộ bên này đã có chúng tôi
- Chị hiểu ý em rồi
Xin cho chị đặt hoa bên mộ đó
Cả cánh rừng chỉ có hai ngôi mộ
Viếng mộ anh có chị đến đây rồi.
(Viếng chồng,Trần Ninh Hồ, www.thica.net /ngày
02/01/2009)
Thực hiện các yêu cầu sau :
Câu 2. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản.
Câu 3. Hãy chỉ ra phép điệp và hiệu quả của phép điệp trong bài thơ.
Câu 4. Theo anh/chị câu trả lời của người vợ đã thể hiện điều gì ?
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ về tình nghĩa con người trong cuộc sống.
41
ĐỀ 57
I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm).
Bạn không cần phải trở thành người số một
Vì bạn vốn đã là một người đặc biệt duy nhất
Tôi ngắm nhìn vô vàn những bông hoa xếp trước cửa hàng
Mỗi người đều có một loài hoa mình thích
Nhưng bông hoa nào cũng rất đẹp
Không có bông nào tranh giành ngôi số một
Chúng chỉ đứng kiêu hãnh trong bình
Vậy tại sao con người chúng ta lại phải so bì với nhau như thế?
Tại sao chúng ta muốn trở thành người số một, khi tất cả chúng ta đều khác
biệt?
Đúng vậy, mỗi chúng ta đều là bông hoa duy nhất trên thế giới này
Chúng ta đều có hạt giống của riêng mình
Và chỉ cần cố hết sức để hạt giống ấy nở hoa.
(Lời bài hát Bông hoa duy nhất trên thế giới, Noriyuki Makihara)
Câu 1: Theo tác giả, tại sao “Bạn không cần phải trở thành người số một” ?
Câu 2: Hãy chỉ ra biện pháp tu từ được thể hiện trong các câu sau:
Không có bông nào tranh giành ngôi số một
Chúng chỉ đứng kiêu hãnh trong bình
Câu 3: Từ “hạt giống” trong câu “Chúng ta đều có hạt giống của riêng mình. Và chỉ cần
cố hết sức để hạt giống ấy nở hoa” có nghĩa là gì?
Câu 4: Anh/chị hãy nhận xét về thông điệp được tác giả thể hiện trong đoạn trích?
II. LÀM VĂN (7.0 điểm).
Câu 1 (2.0 điểm).
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ của anh/chị về những việc cần làm để phát huy giá trị của bản thân
ĐỀ 58
“...Với học sinh, thách thức của các em cũng vô cùng to lớn.
Là thế hệ của thế kỉ 21, các em sẽ phải đối mặt với một thế giới đầy biến động: những
biến đổi khí hậu bất thường, nguồn tài nguyên đang cạn kiệt, môi trường đang bị ô nhiễm
và bị tàn phá ghê gớm. Ngoài ra, những định hướng nghề nghiệp em chọn cho mình trong
hôm nay, chưa chắc có thể tồn tại ở ngày mai. Trong một công trình nghiên cứu của mình,
Howard Gardner, cha đẻ của thuyết đa trí tuệ đã từng chỉ ra: đến năm 2030, 47% nghề
nghiệp hiện nay sẽ biến mất. Nghĩa là có những nghề nghiệp mới ra đời và thay thế nghề
nghiệp cũ, em đã chuẩn bị tâm thế cho mình trước sự thay đổi đó chưa?
Lại thêm một câu hỏi nữa đặt ra “Liệu chúng ta, thế hệ của một Việt Nam đầy sức trẻ
có tụt hậu với cuộc cách mạng 4.0 như chúng ta tụt hậu với cuộc cách mạng 3.0 hay
không?"
42
Cốt lõi của sự thay đổi là sự dũng cảm của mỗi người. Dũng cảm để thừa nhận, dũng
cảm để học hỏi, dũng cảm để tìm giải pháp, cách thức, dũng cảm để đối đầu.
Các em dũng cảm để đối mặt với việc lười nhác, với việc học tập thụ động. Đối mặt
với những thói hư tật xấu của mình và xã hội. Đối mặt với sự vô cảm của mình ngay cả với
những người thân yêu nhất. Đối mặt với thách thức để các em nhận ra mình thiếu tư duy
phản biện, một phẩm chất không thể thiếu của công dân thế kỷ 21...”
(Bài phát biểu khai giảng - Thầy Nguyễn Minh Quý -THPT Trần Nguyên Hãn - Hải
Phòng 05/09/2017)
Câu 2. Trong đoạn trích, người viết đã chỉ ra những thách thức nào mà học sinh phải đối
mặt ở thế kỉ XXI?
Câu 3. Nêu hiệu quả của việc sử dụng câu hỏi tu từ trong câu văn sau: “Liệu chúng ta, thế
hệ của một Việt Nam đầy sức trẻ có tụt hậu với cuộc cách mạng 4.0 như khi ta tụt hậu với
cuộc cách mạng 3.0 hay không?”
Câu 4. Quan điểm “Những định hướng nghề nghiệp em chọn cho mình trong hôm nay,
chưa chắc có thể tồn tại ở ngày mai” trong đoạn trích có ý nghĩa gì với anh/chị?

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ)
về sự cần thiết phải thay đổi bản thân trong cuộc sống hôm nay.
ĐỀ 59
Mẹ ta không có yếm đào
nón mê thay nón quai thao đội đầu
rối ren tay bí tay bầu
váy nhuộm bùn áo nhuộm nâu bốn mùa
Cái cò…sung chát đào chua…

câu ca mẹ hát gió đưa về trời
ta đi trọn kiếp con người
cũng không đi hết mấy lời mẹ ru
(Trích Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa – Nguyễn Duy)
Câu 1: Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2: Hình ảnh người mẹ được tác giả khắc họa qua những từ ngữ, chi tiết nào?
Câu 3: Hai câu thơ sau gợi cho anh/chị suy nghĩ gì về ý nghĩa lời ru của mẹ đối với những đứa
con?
Câu 4: Đoạn thơ thể hiện tâm tư, tình cảm gì của tác giả đối với mẹ?
43
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày
suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của tình mẫu tử trong cuộc sống.
ĐỀ 60
Đọc đoạn
Dù đục dù trong, con sông vẫn chảy
Dù cao dù thấp, cây lúa vẫn xanh
Dù người phàm tục hay kẻ tu hành
Vẫn phải sống từ những điều rất nhỏ
Ta hay chê rằng cuộc đời méo mó

Sao ta không tròn ngay tự trong tâm
Đất ấp ôm cho mọi hạt nảy mầm
Những chồi non tự vươn lên tìm ánh sáng
Nếu tất cả đường đời đều trơn láng

Chắc gì ta đã nhận ra ta
Ai trong đời cũng có thể tiến xa
Nếu có khả năng tự mình đứng dậy
Hạnh phúc cũng như bầu trời này vậy

Không chỉ dành cho một riêng ai!
( Thơ tự sự, Nguyễn Quang Vũ, báo Hoa học trò, số 6, năm 1994)
Câu 2. Chỉ ra 3 cặp từ trái nghĩa diễn tả sự tương phản, đối lập của cuộc sống được tác giả
sử dụng trong khổ thơ thứ nhất.
Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh/chị hiểu thêm điều gì về vai trò của những thử thách
trong cuộc sống đối với mỗi con người?
“Nếu tất cả đường đời đều trơn láng
Chắc gì ta đã nhận ra ta”
Câu 4. Anh/Chị có suy nghĩ gì về lời khuyên của tác giả : Ta hay chê rằng cuộc đời méo
mó/Sao ta không tròn ngay tự trong tâm?
Câu 1( 2,0 điểm). Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn
(khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về thái độ sống tích cực, chủ động của con
người trong mọi hoàn cảnh.
44
ĐỀ 61
I.ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)

Trái đất rộng giàu sang bao thứ tiếng
Cao quý thâm trầm rực rỡ vui tươi
Tiếng Việt rung rinh nhịp đập trái tim người
Như tiếng sáo như dây đàn máu nhỏ.
Buồm lộng gió sóng xô, mai về trúc nhớ

Phá cũi lồng vợi vợi cánh chim bay
Tiếng nghẹn ngào như lời mẹ đắng cay
Tiếng trong trẻo như hồn dân tộc Việt.
Mỗi sớm dậy nghe bốn bề thân thiết

Người qua đường chung tiếng Việt cùng tôi
Như vị muối chung lòng biển mặn
Như dòng sông thương mến chảy muôn đời.
(Lưu Quang Vũ, Thơ Việt Nam thế kỉ XX, NXB GD, 2004, tr.901)
Thực hiện những yêu cầu:
Câu 1. Cho biết phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ?
Câu 2. Trong bài thơ, tác giả dùng những từ ngữ, hình ảnh nào để miêu tả vẻ đẹp của tiếng
Việt?
Câu 3. Chỉ ra và phân tích hiệu quả nghệ thuật của phép tu từ được sử dụng trong hai dòng
thơ: Tiếng Việt rung rinh nhịp đập trái tim người
Như tiếng sáo như dây đàn máu nhỏ
Câu 4. Anh/chị, hãy nhận xét về tình cảm của tác giả dành cho tiếng Việt gửi gắm trong
đoạn trich?

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/chị về giải pháp giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt trong bối
cảnh xã hội hiện nay.
ĐỀ 62
Có bao giờ sông chảy thẳng đâu em

Sông lượn khúc lượn dòng mà đến biển
Bờ bãi loi thoi xóm làng ẩn hiện
Đời sống như đời người trên sông
…
Em yêu anh có yêu được như sông
Sông chẳng theo ai, tự chảy nên dòng
Sông nhớ biển lao ghềnh vượt thác
Mang suối nguồn đi đến suốt mênh mông
Đã yêu sông anh chẳng ngại sâu nông
Em có theo anh lên núi về đồng
Hạt muối mặn lên ngàn, bè tre xuôi về bến
45
Em có cùng lũ lụt với mưa dông
Đời sống trôi như đời người trên sông
Anh tin bến, tin bờ, tin sức mình đến bể
Tin ánh sáng trên cột buồm, ngọn lửa
Tin mái chèo cày trên sóng cần lao
Anh tin em khi đứng mũi chịu sào
Anh chẳng sợ mọi đá ngầm sóng cả
Anh yêu sông, yêu từ nguồn đến bể
Gió về rồi, nào ta kéo buồm lên
(Vũ Quần Phương, Tình yêu – dòng sông, NXB Văn học, 1988)
Câu 1: Xác định phong cách ngôn ngữ của đoạn trích trên?
Câu 2: Anh/chị hiểu nội dung các dòng thơ sau như thế nào?
Có bao giờ sông chảy thẳng đâu em
Sông lượn khúc lượn dòng mà đến biển
Câu 3: Phát hiện và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ trong khổ thơ:
Đời sống trôi như đời người trên sông
Anh tin bến, tin bờ, tin sức mình đến bể
Tin ánh sáng trên cột buồm, ngọn lửa
Tin mái chèo cày trên sóng cần lao
Câu 4: Hành trình ra biển của dòng sông được thể hiện trong đoạn trích gợi cho anh/chị suy
nghĩa gì?
Anh (chị) hãy viết một đoạn văn ngắn (không quá 200 từ) trình bày suy nghĩ của
mình về quan niệm tình yêu được gợi ra từ ý thơ:
Sông chẳng theo ai, tự chảy nên dòng
Sông nhớ biển lao ghềnh vượt thác
Mang suối nguồn đi đến suốt mênh mông
ĐỀ 62
ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
“Giấc mơ của anh hề
Thấy mình thành triệu phú (…)
Giấc mơ người hát xẩm nhục nhằn
Thức dậy giữa lâu đài rực rỡ
Thằng bé mồ côi lạnh giá
Thấy trong tay chiếc bánh khổng lồ (…)
Đời sống là bờ
Những giấc mơ là biển
Bờ không còn nếu chẳng có khơi xa…”
(Trích “Giấc mơ anh hề” – Lưu Quang Vũ, thơ tình, NXB Văn học, 2002)
Câu 1: Xác định thể thơ được sử dụng trong đoạn trích trên?
Câu 2: Hãy nêu ra hai hình ảnh thể hiện giấc mơ của con người được nói trong đoạn trích?
Câu 3: Những dòng thơ sau giúp anh chị hiểu gì về mối quan hệ giữa đời sống và giấc mơ:
“Đời sống là bờ
Những giấc mơ là biển
46
Bờ không còn nếu chẳng có khơi xa…”
Câu 4: Anh/chị có đồng tình với thông điệp của tác giả thể hiện trong đoạn trích không?
Phần 2: Làm văn (7.0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ
của anh/chị về ý nghĩa của giấc mơ với cuộc sống con người.
ĐỀ 63
Mẹ vui con có quản gì
Ngâm thơ, kể chuyện rồi thì múa ca
Rồi con diễn kịch giữa nhà
Một mình con sắm cả ba vai chèo.
Vì con, mẹ khổ đủ điều

Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn
Con mong mẹ khỏe dần dần
Ngày ăn ngon miệng đêm nằm ngủ say
Rồi ra đọc sách cấy cày

Mẹ là đất nước tháng ngày của con.
( Trích “Mẹ ốm”, Trần Đăng Khoa)
Câu 2. Chỉ ra hai hình ảnh trong đoạn trích diễn tả hành động của người con để làm mẹ
vui.
Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh, chị hiểu gì về hình ảnh người mẹ:
Vì con, mẹ khổ đủ điều
Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn
Câu 4. Anh, chị hãy nhận xét về tình cảm của tác giả đối với mẹ được thể hiện trong đoạn
trích.
II. PHẦN LÀM VĂN (7 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm): Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của anh, chị về tình cảm mẹ con.
ĐỀ 64
Đọc đoạn trích
Mẹ ta không có yếm đào

nón mê thay nón quai thao đội đầu
rối ren tay bí tay bầu
váy nhuộm bùn áo nhuộm nâu bốn mùa
Cái cò…sung chát đào chua…

câu ca mẹ hát gió đưa về trời
cũng không đi hết mấy lời mẹ ru.
47
(Trích“Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa” – Nguyễn Duy)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản?
Câu 2: Chỉ ra các từ ngữ, câu thơ khắc họa hình ảnh người mẹ trong đoạn trích?
Câu 3: Những dòng thơ sau gợi suy nghĩ gì về lời ru của mẹ dành cho những đứa con?
Câu 4: Anh/ chị hãy nhận xét về tình cảm của tác giả đối với người mẹ trong đoạn trích?
Từ nội dung phần đọc hiểu, hãy viết đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình bày suy
nghĩ của anh/ chị về ý nghĩa lời ru của mẹ trong cuộc đời của người.
ĐỀ 65
… Ai chiến thắng mà không hề chiến bại
Ai nên khôn mà chẳng dại đôi lần?
Huống đường đi còn lắm bước gian truân
Đây chưa phải trận sau cùng chiến đấu!
Thì đứng dậy, xoa tay và tự bảo:
Chỉ còn đây, sức lực hãy còn đây!
Lòng không nghèo tin tưởng ở tương lai
Chân có ngã thì đứng lên, lại bước.
Thua ván này, ta đem bày ván khác,
Có can chi, miễn được cuộc sau cùng
Dậy mà đi, hy vọng sẽ thành công
Rút kinh nghiệm ở bao lần thất bại:
Một lần ngã là một lần bớt dại
Để thêm khôn một chút nữa trong người…
Tháng 5 - 1941
(Trích “Dậy mà đi”, Thơ, Tố Hữu, NXB Văn học, 2015, tr.126)
Câu 1. Đoạn trích được viết theo thể thơ nào?
Câu 2. Nêu 2 biện pháp tu từ được sử dụng trong 2 câu thơ sau:
Ai chiến thắng mà không hề chiến bại
Ai nên khôn mà chẳng dại đôi lần?
Câu 3. Theo tác giả, vì sao không nên từ bỏ khi thất bại?
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với quan điểm Dậy mà đi, hy vọng sẽ thành công của tác giả
không? Vì sao?
chữ) trình bày suy nghĩ về bài học từ những thất bại trong cuộc sống.
ĐỀ 66
PHẦN I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn văn bản sau và trả lời các câu hỏi nêu ở dưới:
48
Trước sự hiểm nguy đe dọa về tính mạng và tài sản của nhân dân do bão lũ gây ra
trong thời gian qua, cán bộ, chiến sĩ của Đoàn KT- QP 337 đã hành quân về xã Hướng
Việt, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị thực hiện nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn, với bao khó
khăn, gian khổ, hiểm nguy, sự cố có thể đe dọa tính mạng các đồng chí bất cứ lúc nào.
Nhưng cán bộ, chiến sĩ vẫn quyết tâm thực hiện nhiệm vụ, dù phải hy sinh tính mạng cũng
không chùn bước, đó chính là nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình của Quân đội. (…).
Thiên tai khó định, nguy hiểm khó lường, phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn là
nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình của Quân đội; phía trước là nhân dân đang gặp gian
nguy, người lính Cụ Hồ đã không ngần ngại hy sinh. Chúng ta đã vĩnh viễn mất đi 22 cán
bộ, nhân viên, chiến sĩ ưu tú của Quân đội nhân dân Việt Nam; của LLVT Quân khu và
Đoàn KT-QP 337. Các đồng chí đã nêu cao tinh thần quả cảm, sẵn sàng đến với đồng bào
vùng sâu, vùng xa, nơi biên giới để thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện vô cùng khó khăn,
gian khổ, hiểm nguy. Chúng ta đã, đang thực sự sống trong cuộc chiến đấu giữa thời bình,
không có tiếng súng nhưng máu của người lính vẫn đổ. Hành động “phía trước là nhân
dân” với mệnh lệnh từ trái tim, luôn sẵn sàng có mặt ở nơi hiểm nguy để cứu giúp nhân dân
là hành động cao đẹp, thể hiện sâu sắc phẩm chất sáng ngời và bản lĩnh của “Bộ đội Cụ
Hồ” trong thời kỳ mới.
(Trích Điếu văn truy điệu 22 liệt sĩ Đoàn KT-QP 337 Quân khu 4, hy sinh ngày 18/10
trong thực hiện nhiệm vụ giúp dân khắc phục hậu quả mưa lũ tại khu vực huyện Hướng
Hóa, tỉnh Quảng Trị)
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích là gì?
Câu 2. Hình ảnh những người lính quên mình giúp đỡ nhân dân trong mưa lũ được thể hiện
qua những từ ngữ nào?
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về mệnh lệnh từ trái tim thôi thúc người lính luôn sẵn sàng
có mặt ở nơi hiểm nguy để cứu giúp nhân dân?
Câu 4. Trong những ngày miền Trung đang oằn mình chống bão lũ như hiện nay, “mệnh
lệnh trái tim” của anh/chị là gì?
Câu 1 (2,0 điểm): Từ đoạn trích trên, anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng
200 chữ) trình bày suy nghĩ về tình người và những tấm gương hi sinh vì đồng bào trong
thiên tai ở miền Trung nước ta vừa qua?
ĐỀ 67
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm). Đọc văn bản dưới đây:
Tuổi trẻ là đặc ân vô giá của tạo hóa ban cho bạn. Vô nghĩa của đời người là để tuổi
xuân trôi qua trong trong vô vọng. (…) Người ta bảo, thời gian là vàng bạc, nhưng sử dụng
đúng thời gian của tuổi trẻ là bảo bối của thành công. Tài năng thiên bẩm chỉ là điểm khởi
đầu, thành công của đời người là mồ hôi, nước mắt và thậm chí là cuộc sống. Nếu chỉ chăm
chăm và tán dương tài năng thiên bẩm thì chẳng khác nào chim trời chỉ vỗ cánh mà chẳng
bao giờ bay được lên cao.(…) Đừng ngồi quây quần thường xuyên bên góc bếp, và cũng
đừng thu mình một góc trong nhà trọ nhỏ nhoi, hãy ra đi để nhìn, để hiểu; đừng đắm đuối
trên màn hình máy tính, trên “smartphone” bằng những câu chuyện phiếm giết thời gian,
mà hãy dùng nó như một công cụ nối liền thế giới bên ngoài.
Các bạn hãy xây dựng tầm nhìn rộng mở (…), biến tri thức của loài người của thời
đại thành tri thức bản thân và cộng đồng, vận dụng vào hoạt động thực tiễn của mình.
Trước mắt là tích lũy tri thức khi còn ngồi trên ghế nhà trường để mai ngày khởi nghiệp; tự
mình xây dựng các chuẩn mực cho bản thân; nhận diện cái đúng, cái sai, cái đáng làm và
49
cái không nên làm. Trường đời là trường học vĩ đại nhất, nhưng để thành công bạn cần có
nền tảng về mọi mặt, thiếu nó không chỉ chông chênh mà có khi vấp ngã.
Hoạt động xã hội, đây là dòng sông cuộc đời. Phù sa sẽ về với bạn để mùa màng,
cây lá tốt tươi. Đắm mình trong thực tiễn sẽ cho bạn tình yêu thương, cảm thông và trân
trọng con người, để mình cố gắng sống tốt hơn, trách nhiệm hơn. Đây cũng là cách để bạn
tận hiến những gì cao đẹp cho đời.
(Trích Bài phát biểu của PGS.TS Nguyễn Văn Minh- Hiệu trưởng trường ĐHSP Hà
Nội nhân kỉ niệm ngày 26/03/2016).
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích?
Câu 2. Tác giả đã quan niệm như thế nào về tài năng thiên bẩm?
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về câu “Tài năng thiên bẩm chỉ là điểm khởi đầu, thành
công của đời người là mồ hôi, nước mắt và thậm chí là cuộc sống”.
Câu 4. Trong trích đoạn bài phát biểu, tác giả đưa ra nhiều lời khuyên, anh/chị tâm đắc
nhất là lời khuyên nào? Vì sao?
II. LÀM VĂN (7,0 điểm).
Câu 1. (2,0 điểm).
Từ nội dung đoạn trích ở phần đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/chị về những điều bản thân cần làm để không phí hoài tuổi trẻ,
thời gian?
ĐỀ 68
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm).
Ông có thấy, tiền bạc đang chi phối giới trẻ không ?
Chuyện đó là dĩ nhiên. Khi người ta không tự vấn bản thân về giá trị sống của mình, không
có niềm tin, thì ngoài tiền bạc và quyền lực ra, người ta còn có mối bận tâm nào khác nữa
đâu ?! Giá trị, niềm tin không còn được đặt ra thì ngoài tiền đâu còn thứ gì khác? Người
ta chỉ có thể không bị tha hóa vì tiền bạc, quyền lực hay danh hão, khi họ đặt ra vấn đề đi
tìm bản thân mình, đi tìm cuộc đời mình, xa hơn nữa đi tìm tương lai cho cả cộng đồng, xứ
sở, của thế giới này… Nếu giáo dục không làm được điều gì nhiều, thì ít ra cần nuôi dưỡng
cho người ta niềm tin vào những điều tốt đẹp, tử tế, tiến bộ…Bởi khi một người không còn
tin vào điều gì cả thì về cơ bản được coi là chết lâm sàng rồi.
Tôi cho rằng nếu theo đuổi một “cuộc đời đáng sống”sẽ thú vị hơn theo đuổi
một“cuộc đời thành công”. Trong bối cảnh nhiều giá trị bị đảo lộn như ngày nay thì khái
niệm này lại càng đáng suy ngẫm.
(Trích bài phỏng vấn Giản Tử Trung /SVVN, giantutrung.vn)
Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ của văn bản trên.
Câu 2.Theo tác giả, Giáo dục cần nuôi dưỡng niềm tin gì cho giới trẻ?
Câu 3. Nêu tác dụng của những câu hỏi xuất hiện trong phần trả lời của Giản Tử Trung.
50
Câu 4.Theo Anh/chị khái niệm nào trong bối cảnh ngày nay mà tác giả đề cập trong đoạn
trích càng đáng suy ngẫm. Vì sao ?
Câu 1 (2.0 điểm): Từ nội dung ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng
200 chữ) về những việc bản thân phải làm để theo đuổi một cuộc đời đáng sống.
ĐỀ 69
Phần I: Đọc - hiểu (3,0 điểm)
Đọc đoạn thơ và thực hiện các yêu cầu phía dưới:
...Ai đi vô nơi đây
Xin dừng chân xứ Nghệ
Ai đi ra nơi đây
Kịp dừng chân xứ Nghệ
Nghe câu vè ví dặm

Càng lắng lại càng sâu
Như sông La chảy chậm
Đong bao thuở vui sầu
Ăn, xứ Nghệ ăn đặm

Đã nói, nói hết lòng
Đất này bền nghĩa bạn
Đất này tình thủy chung...
(Huy Cận, Gởi bạn người Nghệ Tĩnh)
Câu 1: Xác định thể thơ được sử dụng trong văn bản.
Câu 2: Đoạn thơ nhắc đến những phẩm chất nổi bật nào của người xứ Nghệ?
Câu 3: Chỉ rõ và phân tích hiệu quả của 1 biện pháp tu từ có trong 4 câu thơ:
Ăn, xứ Nghệ ăn đặm
Đã nói, nói hết lòng
Đất này bền nghĩa bạn
Đất này tình thủy chung
Câu 4: Theo anh/ chị, khi nói nên hay không nên nói hết lòng như cách của người Nghệ
Tĩnh? Vì sao?
Phần II: Làm văn (7,0 điểm)
Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) bày tỏ suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của lòng
thủy chung trong tình bạn.
ĐỀ 70
Đọc đoạn thơ:
Tuổi thơ con có những gì
Có con cười với mắt tre trong hầm
Có làn gió sớm vào thăm
Có ông trăng rằm sơ tán cùng con
Sông dài, biển rộng, ao tròn
Khói bom đạn giặc, sao hôm cuối trời
Ba tháng lẫy, bảy tháng ngồi
Con chơi với đất, con chơi với hầm
51
Mong ngày, mong tháng, mong năm
Một năm con vịn vách hầm con đi
( Trích Tuổi thơ của con, Xuân Quỳnh,Thơ và đời, Nxb. Văn hóa, Hà Nội, 1998, Tr 95)
Câu 1. Đoạn thơ được viết theo thể thơ nào?

Câu 2. Chỉ ra những kỉ niệm tuổi thơ của con được thể hiện trong đoạn thơ.
Câu 3. Xác định hai biện pháp tu từ tác giả sử dụng trong đoạn thơ.
Câu 4. Tình cảm tác giả gửi gắm trong bốn câu thơ gợi cho anh/chị suy nghĩ gì?
Ba tháng lẫy, bảy tháng ngồi
Con chơi với đất, con chơi với hầm
Mong ngày, mong tháng, mong năm
Một năm con vịn vách hầm con đi
Câu 1 (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn
(khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về vấn đề hãy sống có khát vọng.
ĐỀ 71
Học cách làm người chính là bài học quan trọng nhất. Bất kể là ai, chỉ cần nguyện ý
học tập thì sẽ tiến bộ. Trong cuộc sống có rất nhiều người không thích chủ động nhận sai,
bất cứ điều gì đều là lỗi người khác, luôn cho rằng bản thân mình mới là đúng. Thực ra con
người không có ai hoàn hảo cả, không chịu nhận lỗi đã là một sai lầm. Khi bạn làm sai việc
gì đó, có thể nhận lỗi trước cha mẹ, bạn bè, quần chúng, thậm chí nhận lỗi trước con cái
hoặc đối thủ, bản thân vừa không mất đi thứ gì, ngược lại còn thể hiện sự độ lượng của
bạn.
.... Yếu tố quan trọng nhất trong mối quan hệ xã hội là trao đổi, thấu hiểu lẫn nhau, tha
thứ cho nhau, giúp đỡ lẫn nhau. Thiếu đi sự trao đổi sẽ sinh ra thị phi, tranh chấp và hiểu
nhầm. Đời người giống như chiếc va li, lúc dùng sẽ kéo lên, lúc không dùng thì hạ xuống,
lúc nên đặt lại không đặt, giống như đang kéo hành lí nặng nề, không thoải mái được.
Tháng năm hữu hạn, nhận sai, tôn trọng, bao dung mới khiến người khác chấp nhận, nhìn
thấy điểm tốt của người khác nên vui mừng. Thấy người tốt, việc tốt nên cảm động. Mấy
chục năm đời người có biết bao người và việc khiến chúng ta cảm động, chúng ta cũng nên
nghĩ cách khiến người khác cảm động.
(Trích Xin cho tuổi trẻ can đảm nguyện cho thanh xuân rực sáng -
Hoàng Học Quân, NXB Phụ nữ Việt Nam, tr114,115)
Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích?
Câu 2. Theo tác giả, yếu tố quan trọng nhất trong mối quan hệ xã hội là gì?
Câu 3. Anh/chị hiểu thế nào về quan điểm “đời người có biết bao người và việc khiến
chúng ta cảm động, chúng ta cũng nên nghĩ cách khiến người khác cảm động”
Câu 4. Lời khuyên “Học cách làm người chính là bài học quan trọng nhất” trong đoạn trích
có ý nghĩa gì với anh/chị?

chữ) về sự cần thiết của việc biết chủ động nhận sai trong cuộc sống.
52
ĐỀ 72
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu :
Hãy hướng sự quan tâm của bạn tới những việc bạn có thể làm thay vì nghi hoặc
khả năng của bản thân.Thực tế cho thấy, chúng ta sẽ chẳng đạt được bất cứ điều gì nếu cứ
luôn miệng nói rằng mình không làm được.
Khi phải đối mặt với khó khăn, hãy tự nhủ rằng mọi rắc rối sẽ được giải quyết, từ đó
nổ lực tìm giải pháp cho vấn đề. Đó chính là cách tạo ra sự khởi đầu tốt đẹp. Hãy nhớ rằng
thành công trong cuộc sống luôn đi kèm với những câu khẳng định như: “Tôi có thể” hoặc
“Tôi sẽ làm được”, và hành động bao giờ cũng tạo ra điều kì diệu. Đừng ngồi đó chờ đợi
mộng tưởng biến thành sự thật. Khi đã nổ lực hết mình, dù có thất bại, bạn cũng không phải
tiếc nuối. Thất bại khiến bạn không chỉ rút ra bài học kinh nghiệm mà còn hiểu được giá trị
của thành công. Bạn thực sự thất bại khi chưa thử mọi cơ hội mà bạn đang có. Khi thực sự
muốn làm một điều gì đó, chắc chắn sẽ có cách để bạn làm được.
(Quên hôm qua, sống cho ngày mai, Tian Dayton - NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh)
Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính trong đoạn trích trên?
Câu 2: Theo tác giả, cách tạo ra sự khởi đầu tốt đẹp được nói đến trong đoạn trích là gì?
Câu 3: Theo anh/chị, tại sao thất bại giúp ta hiểu được giá trị của thành công?
Câu 4: Anh/ chị có cho rằng việc suy nghĩ “Tôi có thể” “Tôi sẽ làm được” đồng nghĩa với
sự tự cao không? Vì sao?
II. II. LÀM VĂN(7.0 điểm)
Câu 1(2,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
về điều bản thân cần làm để tạo ra cơ hội trong cuộc sống.
ĐỀ 73
I. ĐỌC – HIỂU (3,0 ĐIỂM)
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi từ 1-4
…Vàng bạc uy quyền không làm ra chân lý

Óc nghĩ suy không thể mượn vay
Bạch Đằng xưa, Cửu Long nay
Tắm gội lòng ta, chẳng bao giờ cạn.
Ta tin ở sức mình, vô hạn

Như ta tin ở tuổi 25
Của chúng ta, là tuổi trăng rằm
Dám khám phá, bay cao, tự tay mình bẻ lái.
Ta tin ở loài người thúc nhanh thời đại

Những sông Thương bên đục bên trong
Chảy về xuôi, càng đẹp xanh dòng
Lịch sử vẫn một sông Hồng vĩ đại…
(Trích “Tuổi 25” của Tố Hữu, sách “Tố Hữu Từ ấy và Việt Bắc”, NXB Văn học Tr.
332)
Câu 1: Đoạn thơ trên viết theo thể thơ gì? (0,5 điểm)
53
Câu 2:Chỉ ra các biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ thứ hai? (0,5 điểm)
Câu 3:Anh /chị hiểu thế nào về hai câu thơ :
“Của chúng ta, là tuổi trăng rằm.
Dám khám phá, bay cao, tự tay mình bẻ lái”? (1,0 điểm)
Câu 4: Nhà thơ đã tâm sự gì qua đoạn thơ trên? (1,0 điểm)
II. LÀM VĂN (7,0 ĐIỂM)
Viết một đoạn văn ( khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về niềm tin của tuổi
trẻ vào chính mình được gợi ra từ đoạn trích trong phần Đọc hiểu
ĐỀ 74
I. ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:
Ôi quê hương xanh biếc bóng dừa
Có ngờ đâu hôm nay ta trở lại
Quê hương ta tất cả vẫn còn đây
Dù người thân đã ngã xuống đất này.
Ta lại gặp những mặt người ta yêu biết mấy
Ta nhìn ta, ta ngắm, ta say
Ta run run nắm những bàn tay
Thương nhớ dồn trong tay ta nóng bỏng
Đây rồi đoạn đường xưa

Nơi ta vẫn thường đi trong mộng
Kẽo kẹt nhà ai tiếng võng trưa
Ầu ơ... thương nhớ lắm
Ơi những bông trang trắng, những bông trang hồng.
Như tấm lòng em trong trắng thủy chung
Như trái tim em đẹp màu đỏ thắm
Con sông nhỏ tuổi thơ ta đã tắm
Vẫn còn đây nước chẳng đổi dòng
Hoa lục bình tím cả bờ sông.
(Trích Trở về quê nội – Lê Anh Xuân, NXB Giải phóng 1969)
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản.
Câu 2. Xác định hai biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn:
“Ta lại gặp những mặt người ta yêu biết mấy
Ta nhìn ta, ta ngắm, ta say
Ta run run nắm những bàn tay
Thương nhớ dồn trong tay ta nóng bỏng”
Câu 3. Tác giả thể hiện thái độ, tình cảm gì trong văn bản?
Câu 4. Thông điệp nào sâu sắc nhất đối anh/ chị qua đoạn thơ sau:
“Như tấm lòng em trong trắng thủy chung
Như trái tim em đẹp màu đỏ thắm
Con sông nhỏ tuổi thơ ta đã tắm
Vẫn còn đây nước chẳng đổi dòng
Hoa lục bình tím cả bờ sông”.
II. Phần làm văn
54
Câu 1. (2,0 điểm) Từ nội dung phần Đọc – hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn
(khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về những việc cần làm để giữ gìn nét đẹp
truyền thống của quê hương.
ĐỀ 75
I.ĐỌC HIỂU(3,0 điểm)
Một ước mơ phù hợp là yếu tố quan trọng góp phần làm nên một việc có ý nghĩa. Ước
mơ là hình ảnh của những điều nằm trong tâm trí ta, và nếu bạn là người có quyết tâm thì
bạn sẽ tìm cách đạt được nó. Những người làm nên nghiệp lớn trên thế giới đều là những
người biết mơ ước.
Ước mơ không bao giờ hình thành ở những người thờ ơ, lười biếng hay thiếu tham
vọng. Bạn hãy đặt ra những ước mơ nằm trong khả năng của mình và lên kế hoạch cụ thể
để từng bước hiện thực hóa chúng. Trong khi vạch ra kế hoạch cụ thể để đạt được thành
công, cả trong sự nghiệp lẫn cuộc sống thường ngày, bạn đừng bị lung lay hay nhụt chí bởi
những người xem bạn như là kẻ mơ mộng. Để đạt được thành công như mong muốn trong
một thế giới đang có nhiều thay đổi này, bạn phải học hỏi tinh thần của các bậc tiền bối –
những người đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự phát triển của văn minh nhân loại. Tinh
thần ấy là dòng huyết mạch của sự phát triển và là cơ hội để bạn giải phóng hết năng lực
tiềm ẩn của mình. Hãy biết quên những ước mơ không thành của ngày hôm qua. Thay vào
đó, cần biến ước mơ của ngày mai thành những công việc cụ thể, để một ngày không xa
trong tương lai, chúng sẽ trở thành hiện thực.
Ước mơ không phải là cái sẵn có, cũng chẳng phải là cái không thể có. Ước mơ
chính là con đường chưa được định hình, là hình ảnh của những điều nằm trong tâm trí bạn
mà nếu có đủ quyết tâm, bạn hoàn toàn có thể hiện thực hóa chúng.
Nếu bạn tin tưởng vào những ước mơ của mình thì hãy cố gắng thực hiện bằng tất cả.
(Trích Không gì là không thể, George Matthew Adams)
Câu 2. Theo tác giả, để đạt được thành công như mong muốn chúng ta cần phải làm gì?
Câu 3. Tác giả cho rằng: “Một ước mơ phù hợp là yếu tố quan trọng góp phần làm nên một
việc có ý nghĩa”. Anh/chị hiểu như thế nào là ước mơ phù hợp?
Câu 4. Thông điệp nào trong đoạn trích trên có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? Vì sao?
II.LÀM VĂN(7,0 điểm)
Câu 1.(2,0 điểm)
Từ đoạn trích trong phần Đọc – hiểu, hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh /chị về vai trò của ước mơ trong sự thành công của mỗi người.
ĐỀ 76
“Đố kị nghĩa là bực tức, khó chịu trước những may mắn và thành công của người khác.
Trong khi người thành công luôn nhìn thấy và học hỏi những đức tính tốt đẹp của người
khác thì kẻ thất bại lại không làm được điều đó. Họ không muốn nhắc đến thành công của
người khác, đồng thời luôn tìm cách chê bai, hạ thấp họ. Họ để mặc cho lòng tỵ hiềm, thói
ganh tỵ, cảm giác tự ti gặm nhấm tâm trí ngày qua ngày.
55
Đố kị không những khiến con người cảm thấy mệt mỏi mà còn hạn chế sự phát triển của
mỗi người. Thói đố kị khiến chúng ta lãng phí thời gian và không thể tận dụng hết năng lực
để đạt được điều mình mong muốn. Ganh tị với sự thành công của người khác sẽ khiến
chúng ta đánh mất cơ hội thành công của chính mình.
Tạo hóa tạo ra con người trong sự khác biệt và bình đẳng. Bạn cần phải ý thức được rằng,
bạn là duy nhất và không bao giờ có người nào hoàn toàn giống bạn, cả về diện mạo lẫn
tính cách. Vì thế, thay vì ganh tị với thành công và may mắn của người khác, bạn hãy tập
trung toàn bộ tâm trí vào những ước mơ, dự định, đồng thời cố gắng hoàn thành chúng một
cách triệt để. Hãy tự hào về sự khác biệt của bản thân bạn và vui mừng trước sự may mắn,
thành công của những người xung quanh. Niềm vui ấy sẽ chắp cánh cho hạnh phúc của bạn
và sớm muộn gì, bạn cũng sẽ đạt được thành công như họ”.
(Trích “Không gì là không thể” – George Matthew Adams – Thu Hằng dịch)
Câu 1. Xác định thao tác lập luận chính được sử dụng trong đoạn trích ?
Câu 2. Căn cứ vào đoạn trích, hãy cho biết đâu là sự khác biệt giữa người thành công và kẻ
thất bại?
Câu 3. Anh / chị hiểu như thế nào về ý kiến: “Tạo hóa tạo ra con người trong sự khác biệt
và bình đẳng” ?
Câu 4. Anh / chị có đồng tình với quan điểm“Đố kị không những khiến con người cảm thấy
mệt mỏi mà còn hạn chế sự phát triển của mỗi người” không ? Vì sao ?
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh / chị hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của mình về việc làm thế nào để từ bỏ thói đố kị ?
ĐỀ 77
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
Có người thích sống một cuộc sống không có những bước ngoặt quá lớn làm đảo
lộn cuộc đời của họ. Nhưng chúng ta không biết được ngày mai sẽ như thế nào? Thế nên
bất kỳ ai cũng không thể sống thay cho người khác được. Thông thường, cha mẹ muốn giữ
con ở một mức độ an toàn nào đó theo giới hạn mà họ nghĩ là đủ cho con của họ được lớn
lên một cách tốt đẹp.
Nhưng khi con sống và lớn lên theo cách mà cha mẹ muốn thì chúng giống như
những chiếc quần Jean mới tinh, còn nguyên tem nguyên mác, chưa được sử dụng và va
chạm với cuộc sống. Chúng là những vật dùng để trang trí hơn là phục vụ cho cuộc sống
của con người. Nhưng nếu chỉ làm một vật trang trí thôi thì chúng đâu có giá trị gì trong
cuộc sống. Con cái giống như những cái nút áo xinh đẹp điểm tô cho cái áo của cha mẹ –
nhưng nếu chỉ để con làm một cái nút áo xinh xắn thì đến bao giờ chúng mới chịu được
phong sương của cuộc sống?
(…)
Trải nghiệm cuộc sống sẽ giúp bạn nhận ra điều thiếu sót của bản thân, cố gắng
sống mạnh mẽ và hoàn thiện hơn. Khi trải nghiệm những đắng cay, vui buồn, thất bại
56
thành công trong đời, bạn mới thấy cuộc đời của mình ý nghĩa và đáng sống. Đừng ngại va
chạm và giấu mình: bạn sẽ không bao giờ chạm tới được các vì sao.
Nhóm tác giả (hanhtrinhdelta.edu.vn)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
Câu 2: Chỉ ra một biện pháp tu từ trong câu sau và nêu tác dụng: “Con cái giống như
những cái nút áo xinh đẹp điểm tô cho cái áo của cha mẹ – nhưng nếu chỉ để con làm một
cái nút áo xinh xắn thì đến bao giờ chúng mới chịu được phong sương của cuộc sống?”
Câu 3: Theo anh/ chị vì sao người viết đưa ra lời khuyên: “Đừng ngại va chạm và giấu
mình: bạn sẽ không bao giờ chạm tới được các vì sao”
Câu 4: Thông điệp mà anh/chị tâm đắc nhất từ văn bản là gì? Vì sao?

Từ nội dung văn bản phần đọc hiểu, anh (chị) hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) về ý
nghĩa của sự trải nghiệm đối với mỗi người
ĐỀ 78
Nền tảng của sự thành công nằm ở tính kỷ luật tự giác và được thể hiện thông qua
sự tự chủ. Tự chủ là lòng can đảm được sử dụng đúng lúc, là khả năng tự chế ngự và kiểm
soát tất cả các trạng thái cảm xúc của bản thân. Nếu ví con người như một chiếc thuyền thì
tính tự chủ chính là bánh lái, giữ cho thuyền đi đúng hướng, vượt qua những sóng gió của
cuộc đời. Người hạnh phúc nhất chính là người có thể làm chủ được bản thân.
Điềm tĩnh là một trong những biểu hiện của sự tự chủ. Người giữ được điềm tĩnh
luôn ẩn chứa trong mình nguồn sức mạnh to lớn. Điềm tĩnh giúp con người giữ được sự
sáng suốt trong khi những người khác không còn kiên nhẫn. Khi bị ai đó đổ lỗi, khi mọi lời
chỉ trích đều dồn về bạn, khi bạn liên tục vấp ngã hay khi bị bạn bè quay lưng…ấy là
những lúc bạn cần đến tính tự chủ và sự điềm tĩnh. Biết chế ngự bản thân và giữ được sự
điềm tĩnh, bạn sẽ có được bình yên cũng như sẵn sàng đấu tranh cho những mục tiêu cao
cả của đời mình. Hãy cố gắng giữ được vẻ bình tĩnh và cái tâm bình thản, sáng suốt trong
mọi tình huống, bạn nhé!
(Không gì là không có thể - George Matthew Adams, Thu Hằng dịch)
Câu 1.Theo tác giả, những lúc bạn cần đến tính tự chủ và sự điềm tĩnh là lúc nào?
Câu 2.Chỉ ra và nêu tác dụng biện pháp tu từ trong câu: Nếu ví con người như một chiếc
thuyền thì tính tự chủ chính là bánh lái, giữ cho thuyền đi đúng hướng, vượt qua những
sóng gió của cuộc đời.
Câu 3. Theo anh, chị, tại sao tác giả khẳng định: Người hạnh phúc nhất chính là người có
thể làm chủ được bản thân.
Câu 4. Thông điệp anh (chị) tâm đắc nhất qua văn bản là gì? Nêu lí do anh (chị) chọn
thông điệp đó.
57
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc - Hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn khoảng
200 chữ trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của sự tự chủ của con người trong cuộc sống.
ĐỀ 79
PHẦN I. ĐỌC- HIỂU (3,0 điểm)
Đọc văn bản dưới đây và thực hiện các yêu cầu
Bạn nói những gì, bạn làm điều gì, cảm thấy như thế nào – tất cả đều có nguồn gốc từ
trong tâm trí bạn và bắt đầu chỉ bằng một ý nghĩ.
Suy nghĩ của chúng ta cũng giống như những hạt giống, mỗi suy nghĩ sẽ đơm hoa kết
trái để tạo ra một hương vị riêng biệt. Suy nghĩ có thể là sự sáng tạo hay phá hủy, yêu
thương hay thù hận, nâng đỡ hay vùi dập. Khi chúng ta hiểu và học cách kiểm soát những
suy nghĩ của bản thân thì chúng ta sẽ trải nghiệm được sự bình an, niềm hạnh phúc và sự
vững vàng trong tâm hồn. Suy nghĩ tích cực dạy chúng ta cách hành động thay vì phản ứng;
“hướng dẫn” cuộc đời ta thay vì để cho hành vi của người khác, những trải nghiệm quá
khứ, hay hoàn cảnh hiện tại điều khiển tinh thần ta.
Theo tính toán, mỗi người trung bình có khoảng 30.000 đến 50.000 ý nghĩ mỗi ngày.
Một tâm trí đang trong tình trạng stress sẽ tạo ra nhiều ý nghĩ hơn, có thể lên đến 80.000 ý
nghĩ. Hẳn bạn đã từng rơi vào trạng thái căng thẳng thần kinh vì gặp phải một sự kiện đột
ngột xảy ra trong đời, lúc đó có đến cả hàng ngàn ý nghĩ chạy dồn dập trong đầu bạn.
Tâm trí chúng ta có một khả năng rất lớn, làm việc không ngừng nghỉ ngay cả khi
ngủ. Như đã nói, suy nghĩ chính là hạt giống cho những hành động và cảm xúc. Vì vậy, bằng
cách tạo nên những suy nghĩ tích cực và lành mạnh, chúng ta đã kích hoạt tiềm năng tích
cực của chính mình.
(Frederic Labarthe, Anthony Strano – Tư duy tích cực, NXB tổng hợp TPHCM, 2014, trang
20-21)
Câu 1: Theo tác giả, suy nghĩ tích cực có tác dụng gì?
Câu 2: Chỉ ra phép tu từ được sử dụng trong câu văn sau: “Suy nghĩ của chúng ta
cũng giống như những hạt giống, mỗi suy nghĩ sẽ đơm hoa kết trái để tạo ra một hương vị
riêng biệt”.
Câu 3. Theo anh (chị), vì sao tác giả cho rằng: “Khi chúng ta hiểu và học cách kiểm
soát những suy nghĩ của bản thân thì chúng ta sẽ trải nghiệm được sự bình an, niềm hạnh
phúc và sự vững vàng trong tâm hồn.”
Câu 4. Giải thích vì sao Anh (chị) đồng ý hay không đồng ý với quan điểm “suy
nghĩ chính là hạt giống cho những hành động và cảm xúc”.
Câu 1.(2.0 điểm).
Viết đoạn văn khoảng 200 từ trình bày suy nghĩ của anh (chị) về vai trò của suy nghĩ
tích cực.
ĐỀ 80
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu sau:
Tiếng Việt mình sâu sắc. Nhân là con người. Nhân cũng là hạt. Nhân cũng là lòng
yêu thương người khác. Nhìn những anh chị bại liệt cũng trở thành hiệp sĩ công nghệ thông
tin giúp đời. Biết những người khiếm thị cũng làm được nghề sửa chữa điện tử, để có ích và
58
giúp người. Lòng tự hứa không thể là hạt lép. Chẳng có lý do gì để không là hạt giống tốt
cho mùa sau.
Từ đó ta có bài học về nết tốt của hạt: Kiên trì, nhẫn nại, và lòng dũng cảm. Cũng
như ta học về việc sống hết mình của hạt thóc: sớm cho mùa vàng, dám chịu xay giã giần
sàng. Gạo nuôi người, cám bã nuôi heo, rơm tặng người bạn trâu. Và đến cọng rơm thừa
cũng bện thành con cúi giữ lửa suốt đêm trường. Và sưởi ấm cánh đồng mùa đông gió bấc.
Mỗi khi ta cằn cỗi, hãy nhớ ta là hạt. Ta lại nghĩ về khoảng xanh ngoài ban công,
cũng như bạn thấy những mầm cây đội lên từ khối bê tông đường nhựa. Để không cho
những khiếm khuyết tự bào mòn hay những nỗi buồn tự hủy.
(Đoàn Công Lê Huy, Gửi em mây trắng, NXB Kim Đồng, 016)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính trong văn bản.
Câu : Dựa vào bài viết, hãy cho biết hạt thóc đã sống hết mình như thế nào?
Câu 3: Nêu nội dung của văn bản.
Câu 4: Nêu thông điệp rút ra từ văn bản.
Từ văn bản trên, hãy viết đoạn văn (khoảng 00 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị
về những việc cần làm “để không cho những khiếm khuyết tự bào mòn hay những nỗi buồn
tự hủy”.
ĐỀ 81
“Giận dữ là cảm xúc rất tự nhiên khi ta thấy điều gì đó trái ý mình. Nhưng sự tức giận
cũng là “con dao hai lưỡi”. Không nên để “nóng giận mất khôn”, cũng như không nên cố
tình chôn vùi hay che giấu sự giận dữ đang sôi sục trong lòng.Tuy nhiên, nếu giận dữ vào
đúng lúc và đúng chỗ, ta sẽ tìm cách giải quyết vấn đề và tháo gỡ những cảm xúc tiêu cực
của bản thân.
Khi một sự việc nào đó diễn ra ngoài ý muốn, ta có thể lựa chọn: hoặc bước thêm một
bước, cố gắng kiểm soát sự việc, và khiến chúng diễn tiến như cách ta muốn, hoặc lùi lại
một bước, lặng lẽ quan sát sự việc, suy ngẫm và tìm ra cách phản ứng khiến cho tâm hồn
mình thanh thản. Đừng bao giờ đánh mất sự bình yên trong tâm hồn chỉ vì những nóng giận
nhất thời.
Trước đây, tôi thường cố che giấu sự giận dữ của mình, cũng vì thế mà trong tôi lúc nào
cũng như chất chứa một dòng nham thạch chỉ trực chờ cơ hội là tuôn trào phá hủy tất
59
cả.Nhưng giờ đây, tôi hiểu rằng, mình cần thiết nhìn nhận và làm chủ cảm xúc nguy hiểm
ấy, đồng thời lựa chọn thời điểm thích hợp để giải thoát chúng.Có như thế, chúng mới
không khiến tôi mắc phải sai lầm, hoặc làm tổn thương người khác”.
(Theo Quên hôm qua sống cho ngày mai, NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, tr.11-12)
Đang tải...
Câu 1.Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của văn bản. (0,5 điểm)
Câu 2.Vì sao người viết lại cho rằng sự tức giận là “con dao hai lưỡi”?(0.75điểm)
Câu 3.Theo anh/chị, vì“sao đừng bao giờ”đánh mất sự bình yên trong tâm hồn chỉ vì
những nóng giận nhất thời? (1.0 điểm)
Câu 4.Anh/Chị thường làm gì khi giận dữ hoặc chứng kiến cơn giận dữ của người
khác? (0,75 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm). Từ văn bản thuộc phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ), trình bày suy nghĩ của anh/chị về cách kiểm soát cơn tức giận trong bản thân.
ĐỀ 82
I.PHẦN ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc văn bản sau đây và trả lời các câu hỏi :
Đam mê là điều cần thiết để thành công. Vì sự nhiệt huyết, niềm say mê trong lúc ta
làm điều mình yêu thích, sẽ giúp ta vượt qua khó khăn dễ dàng hơn. Nhưng đừng nghĩ rằng
chỉ cần có được đam mê thì sẽ thành công. Vì sao? Là một người lựa chọn sống với đam
mê, tôi nhận ra rằng: Nếu có đam mê mà không kiên trì nỗ lực thì làm gì cũng sẽ thất bại.
Bất kì công việc nào cũng sẽ có điểm mình thích, điểm mình không thích. Ngay cả khi đang
làm công việc mà mình đam mê thì cũng có những ngày cực kì hứng khởi và những quãng
thời gian với vô vàn khó khăn. Những thử thách trong bất kì công việc nào cũng đều tồn tại.
Điều quan trọng là cam kết với việc mình làm. Cam kết để đẩy mình qua những khoảng thời
gian khó khăn. Cam kết để dốc hết sức mình vượt lên trở ngại. Cam kết để ráng thêm chút
nữa ngay cả khi đã rã rời.
Đam mê là cái ban đầu. Nhưng ý chí, nghị lực vượt khó, sự kiên trì của bản thân là
những nguyên liệu khác của chiếc bánh thành công. Đam mê cũng không phải tự dưng mà
có. Nó là điểm giao thoa giữa sở thích và tiềm năng. Từ hai chất xúc tác đó, người ta tiếp
tục cọ xát, mài giũa, học tập trau dồi, tìm kiếm cơ hội, làm việc, thực hành... Đến một lúc
nào đó nó sẽ phát triển thành thiên hướng nghề nghiệp của con người. Nếu có đam mê,
nhưng không rèn luyện thì tiềm năng chẳng bao giờ hé nở.
(Trích Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu? - Rosie Nguyễn, NXB Hội Nhà văn 2018)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn văn trên. (0.5 điểm)
Câu 2. Theo tác giả, cần những nguyên liệu nào để tạo nên chiếc bánh thành công ? (0.5
điểm)
Câu 3: Chỉ ra và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong những câu
văn sau: “Điều quan trọng là cam kết với việc mình làm, Cam kết để đẩy mình qua những
khoảng thời gian khó khăn. Cam kết để dốc hết sức mình vượt lên trở ngại. Cam kết để ráng
thêm chút nữa ngay cả khi đã rã rời.” (1.0 điểm)
Câu 3. Anh/chị có đồng tình với quan điểm của tác giả “Nếu có đam mê mà không kiên trì
nỗ lực thì làm gì cũng sẽ thất bại.” hay không? Vì sao? (1.0 điểm)
60
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ), trình bày
suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của đam mê trong cuộc sống.
ĐỀ 83
Tôi nghĩ rằng “vận may” khác với “thành quả”. Ta không thể đạt được sự may mắn.
Ta không thể tạo ra vận may. Điều đó cũng giống như ta không thể sắp đặt trước một cuộc
hẹn mà ở đó ta sẽ gặp tiếng sét ái tình. Nhưng mặt khác, chúng ta có thể nỗ lực để tạo ra
những thành quả. Đừng gọi thành quả của mình là may mắn, vì như vậy là vứt bỏ ý chí và
nỗ lực của bản thân. Cũng đừng xem may mắn là thành quả, vì như thế là từ chối vẻ đẹp bí
ẩn và đầy bất ngờ của cuộc sống.
(…) Hãy cứ tin vào sự may mắn, rằng đôi lúc nó rơi xuống cuộc đời ai đó như
một món quà (…) Tuy nhiên, như một câu ngạn ngữ xưa đã nói “sự may mắn chẳng tặng
không ai cái gì bao giờ, nó chỉ cho vay mà thôi”. Vì vậy, đừng tìm kiếm nó, đừng trông chờ
hay thậm chí đổ lỗi cho nó… Và hãy nhớ rằng mọi vận may chỉ là khởi đầu.
(Phạm Lữ Ân, Nếu biết trăm năm là hữu hạn, NXB Hội Nhà văn 2018, trang 166 -
167)
Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên.
Câu 2. Theo tác giả, chúng ta có thể tạo ra thành quả bằng cách nào?
Câu 3 . Vì sao tác giả cho rằng: đừng tìm kiếm, đừng trông chờ hay thậm chí đổ
lỗi cho vận may?
Câu 4. Lời khuyên: “ Đừng gọi thành quả của mình là may mắn, vì như vậy là vứt bỏ
ý chí và nỗ lực của bản thân” trong đoạn trích có ý nghĩa gì với anh chị?
chữ) để thuyết phục mình và mọi người nhận thức được mọi vận may chỉ là khởi đầu.
ĐỀ 84
61
Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện các yêu cầu:
Tuổi trẻ là đặc ân vô giá của tạo hóa ban cho bạn. Vô nghĩa của đời người là để tuổi xuân
trôi qua trong vô vọng.(…) Người ta bảo, thời gian là vàng bạc, nhưng sử dụng đúng thời
gian của tuổi trẻ là bảo bối của thành công. Tài năng thiên bẩm chỉ là điểm khởi đầu, thành
công của cuộc đời là mồ hôi, nước mắt và thậm chí là cuộc sống. Nếu chỉ chăm chăm và tán
dương tài năng thiên bẩm thì chẳng khác nào chim trời chỉ vỗ cánh mà chẳng bao giờ bay
được lên cao. Mỗi ngày trôi qua rất nhanh. Bạn đã dành thời gian cho những việc gì ? Cho
bạn bè, cho người yêu, cho đồng loại và cho công việc? Và có bao giờ bạn rùng mình vì đã
để thời gian trôi qua không lưu lại dấu tích gì không ? Các bạn hãy xây dựng tầm nhìn rộng
mở (…), biến tri thức của loài người, của thời đại thành tri thức bản thân và cộng đồng, vận
dụng vào hoạt động thực tiễn của mình. Trước mắt là tích lũy tri thức khi còn ngồi trên ghế
nhà trường để mai ngày khởi nghiệp; tự mình xây dựng các chuẩn mực cho bản thân; nhận
diện cái đúng, cái sai, cái đáng làm và cái không nên làm. Trường đời là trường học vĩ đại
nhất, nhưng để thành công bạn cần có nền tảng về mọi mặt, thiếu nó không chỉ chông chênh
mà có khi vấp ngã.
(Theo Báo mới.com; 26/ 03/ 2016)
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên là gì?
Câu 2. Theo tác giả bài viết, điều cần làm trước mắt là gì?
Câu 3. Anh/ chị hiểu như thế nào về quan điểm: “Trường đời là trường học vĩ đại nhất,
nhưng để thành công bạn cần có nền tảng về mọi mặt”?
Câu 4. Anh/ chị có đồng tình với quan điểm “Tài năng thiên bẩm chỉ là điểm khởi đầu,
thành công của cuộc đời là mồ hôi, nước mắt và thậm chí là cuộc sống” không? Vì sao?
II. LÀM VĂN

Câu 1. (2 điểm)
trình bày suy nghĩ về điều bản thân cần làm để tuổi trẻ có ý nghĩa.
ĐỀ 85
ngày chúng tôi đi
các toa tàu mở toang cửa
không có gì phải che giấu nữa
những thằng lính trẻ măng
tinh nghịch ló đầu qua cửa sổ
62
quân phục xùng xình
chen bám ở bậc toa như chồi như nụ
con tàu nổi hiệu còi rung hết cỡ
và dài muốn đứt hơi
hệt tiếng gã con trai ồm ồm mới vỡ
thế hệ chúng tôi
hiệu còi ấy là một lời tuyên bố
một thế hệ mỗi ngày đều đụng trận
mà trách nhiệm nặng hơn nòng cối 82
vẫn thường vác trên vai
một thế hệ thức nhiều hơn ngủ
xoay trần đào công sự
xoay trần trong ý nghĩ
đi con đường người trước đã đi
bằng rất nhiều lối mới
(Một người lính nói về thế hệ mình – Thanh Thảo,
NXB Hội Nhà văn, 2007, tr. 63 – 64)
Câu 2. Hãy chỉ ra 01 biện pháp tu từ trong các dòng thơ sau:
tinh nghịch ló đầu qua cửa sổ
quân phục xùng xình
Câu 3. Anh/ Chị hiểu nội dung các dòng thơ sau như thế nào?
một thế hệ thức nhiều hơn ngủ
xoay trần đào công sự
xoay trần trong ý nghĩ
đi con đường người trước đã đi
bằng rất nhiều lối mới
Câu 4. Chân dung của những người lính trong đoạn trích gợi cho anh/chị suy nghĩ gì?
63
Từ phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày nhận thức của
anh/ chị về trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay đối với đất nước.
ĐỀ 86
Đọc văn bản:
THƯA THẦY
Trước ngọn thước là con đường xa tắp
Bông hoa nào cũng vẻ bình yên
Và em tin, qua cay đắng vẫn tin
Những ngọn suối không làm tan bóng lá
Đã vấp ngã
thưa thầy
nhiều vấp ngã!
Chẳng ở đâu xa, ở ngay giữa con người
Em bước đi lặng lẽ nghĩ về thầy
Đời mau quá, vui buồn chưa kịp cũ
Đời mau quá, tóc thầy khói phủ

Giáo án mong manh bão giật đời thường
Cây trước cửa gió ở ngoài trang vở
Thầy một mình vật vã với văn chương
Đang mưa bão đường về sông nước ngập

Giở trang Kiều thầy giảng chạnh lòng đau.
(Hữu Thỉnh, Thương lượng với thời gian, NXB Hội nhà văn, 2005)
Câu 2. Chỉ ra và nêu tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong những câu thơ
sau:
Em bước đi lặng lẽ nghĩ về thầy
Đời mau quá, vui buồn chưa kịp cũ
Đời mau quá, tóc thầy khói phủ

Giáo án mong manh bão giật đời thường
Câu 3. Trình bày suy nghĩ của anh/chị về hai dòng thơ sau:
Và em tin, qua cay đắng vẫn tin
Những ngọn suối không làm tan bóng lá.
Câu 4: Anh/Chị hãy nhận xét về tình cảm của người học trò đối với thầy giáo được thể
hiện trong văn bản trên.
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc - hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày
suy nghĩ của anh/chị về vấn đề: Bài học trong trang vở là bài học từ cuộc đời
ĐỀ 87
64
Đọc đoạn văn bản sau và trả lời các câu hỏi nêu phía dưới:
“Nếu tổ quốc nhìn từ bao hiểm họa
Đã mười lần giặc đến từ biển Đông
Những ngọn sóng hóa Bạch Đằng cảm tử
Lũ Thoát Hoan bạc tóc kiếp trống đồng
Thương đất nước trên ba ngàn hòn đảo

Suốt ngàn năm bóng giặc vẫn chập chờn
Máu đã đổ ở Trường Sa ngày ấy
Bạn tôi nằm dưới sóng mặn vùi thân
Nếu tổ quốc neo mình đầu sóng cả

Những chàng trai ra đảo đã quên mình
Một sắc chỉ về Hoàng Sa thuở trước
Còn truyền đời con cháu mãi đinh ninh
Nếu tổ quốc nhìn từ bao mất mát

Máu xương kia dằng dặc suốt ngàn đời
Hồn dân tộc ngàn năm không chịu khuất
Dáng con tàu vẫn hướng mãi ra khơi”
(Trích Tổ quốc nhìn từ biển- Nguyễn Việt Chiến)
Câu 1) Xác định thể thơ của văn bản trên. (0,5 điểm)
Câu 2) Nhà thơ đã nhìn tổ quốc từ những góc nhìn nào? (0,5 điểm)
Câu 3) Đoạn thơ đã thể hiện tình cảm gì của tác giả về đất nước, Tổ quốc? (1,0 điểm)
Câu 4) Anh/chị có đồng cảm với tác giả khi nghĩ về biển đảo của Tổ quốc hôm nay? Hãy
viết một mối đồng cảm sâu sắc nhất của anh/chị? (1,0 điểm)
II. Làm văn (7điểm)

Từ nội dung đoạn trích phần đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trả lời câu
hỏi: lớp trẻ ngày hôm nay phải làm gì để xưng đáng với sự hi sinh của thế hệ cha anh?
ĐỀ 88
Đất nước mình bé nhỏ vậy thôi em
Nhưng làm được những điều phi thường lắm
Bởi hai tiếng nhân văn được cất vào sâu thẳm
Bởi vẫn giữ vẹn nguyên hai tiếng đồng bào.
Em thấy không? Trong nỗi nhọc nhằn, vất vả, gian lao
Khi dịch bệnh hiểm nguy đang ngày càng lan rộng
Cả đất nước mình cùng đồng hành ra trận
65
Trên dưới một lòng chống dịch thoát nguy.
Với người láng giềng đang lúc lâm nguy
Đất nước mình không ngại ngần tiếp tế
Dù mình còn nghèo nhưng mình không thể
Nhắm mắt làm ngơ khi ai đó cơ hàn.
Với đồng bào mình ở vùng dịch nguy nan
Chính phủ đón về cách ly trong doanh trại
Bộ đội vào rừng chịu nắng dầm sương dãi
Để họ nghỉ ngơi nơi đầy đủ chiếu giường.
Với chuyến du thuyền đang khóc giữa đại dương
Mình mở cửa đón họ vào bến cảng
Chẳng phải bởi vì mình không lo dịch nạn
Mà chỉ là vì mình không thể thờ ơ.
Thủ tướng phát lệnh rồi, em đã nghe rõ chưa
“Trong cuộc chiến này sẽ không có một ai bị để lại”
Chẳng có điều gì làm cho mình sợ hãi
Khi trong mỗi người nhân ái được gọi tên.
Từ mái trường này em sẽ lớn lên
Sẽ khắc trong tim bóng hình đất nước
Cô sẽ nối những nhịp cầu mơ ước
Để em vẽ hình Tổ quốc ở trong tim.
Nhớ nghe em, ta chẳng phải đi tìm
Một đất nước ở đâu xa để yêu hết cả
Đảng đã cho ta trái tim hồng rạng tỏa
Vang vọng trong lòng hai tiếng gọi Việt Nam!
(Đất nước ở trong tim, bài thơ của cô giáo Chu Ngọc Thanh, Gia Lai)
Trả lời các câu hỏi sau:
Câu 1. Bài thơ trên nói về sự kiện gì? Cảm xúc của tác giả trong bài thơ?
Câu 2. Việc trích dẫn ý kiến của thủ tướng trong bài thơ có tác dụng gì?
Câu 3. Ý nghĩa của hai dòng thơ:
Chẳng có điều gì làm cho mình sợ hãi
Khi trong mỗi người nhân ái được gọi tên.
Câu 4. Hãy rút ra thông điệp của bài thơ? Từ thông điệp ấy, Anh/chị thấy bản thân mình
cần học tập và phát huy điều gì để làm rạng danh con người Việt Nam.

Từ nội dung phần Đọc hiểu, Anh/chị hãy viết 01 đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) bàn về ý
nghĩa của hai từ “Nhân ái
ĐỀ 89
Đã có lần con khóc giữa chiêm bao
Khi hình mẹ hiện về năm khốn khó
Đồng sau lụt, bờ đê sụt lở
Mẹ gánh gồng xộc xệch hoàng hôn.
66
Anh em con chịu đói suốt ngày tròn
Trong chạng vạng ngồi co ro bậu cửa
Có gì nấu đâu mà nhóm lửa
Ngô hay khoai còn ở phía mẹ về…
Chiêm bao tan nước mắt dầm dề
Con gọi mẹ một mình trong đêm vắng
Dù tiếng lòng con chẳng thể nào vang vọng
Tới vuông đất mẹ nằm lưng núi quê hương.
( Trích “Khóc giữa chiêm bao”, Vương Trọng)
Đọc đoạn trích trên và thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Những từ ngữ, hình ảnh nào thể hiện năm khốn khó trong đoạn trích?
Câu 2. Chỉ ra và nêu tác dụng 01 biện pháp tu từ trong 2 dòng thơ sau:
Câu 3. Anh/chị hiểu dòng thơ sau như thế nào ?
Mẹ gánh gồng xộc xệch hoàng hôn
Câu 4. Thông điệp mà anh( chị) tâm đắc nhất qua đoạn trích là gì?Nêu lí do chọn

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn khoảng 200
chữ trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của việc cần trân quý những gì đang có trong cuộc sống
con người.
ĐỀ 90
… “Chúng tôi là những người đàn bà bình thường trên Trái Đất.
Quen với việc nhỏ nhoi bếp núc hàng ngày
Chúng tôi chẳng có tàu ngầm, tên lửa, máy bay
Càng không có hạt nhân nguyên tử
Chúng tôi chỉ có chậu, có nồi, có lửa
Có tình yêu và có lời ru
Những con cò, con vạc từ xưa
Vẫn lặn lội bờ sông bắt tép
67
Cuộc sống vẫn ngàn đời nối tiếp
Như trăng lên, như hoa nở mỗi ngày...
Nếu ví dụ không có chúng tôi đây
Liệu cuộc sống có còn là cuộc sống
Ai sẽ mang lại cho các anh vui buồn hạnh phúc
Mở lòng đón các anh sau thất bại nhọc nhằn
Thử nghĩ xem thế giới chỉ đàn ông
Các anh sẽ không còn biết yêu, biết ghét
Các anh không đánh nhau nhưng cũng chẳng làm nên gì hết
Thế giới sẽ già nua và sẽ lụi tàn
Ai sẽ là người sinh ra những đứa con
Để tiếp tục giống nòi và dạy chúng biết yêu, biết hát...”
(Thơ vui về phái yếu, Xuân Quỳnh)
Câu 2. Theo tác giả, nhờ có chúng tôi (những người đàn bà bình thường trên Trái Đất) đã
mang lại cho cuộc sống những điều tốt đẹp nào?
Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh/ chị hiểu gì về vị trí, vai trò của người phụ nữ trong
cuộc sống?
Chúng tôi chẳng có tàu ngầm, tên lửa, máy bay
Càng không có hạt nhân nguyên tử
Chúng tôi chỉ có chậu, có nồi, có lửa
Có tình yêu và có lời ru
Câu 4. Anh/ chị hãy nhận xét tình cảm, thái độ của tác giả đối với người phụ nữ được thể
hiện trong đoạn trích

trình bày suy nghĩ của anh /chị về sức mạnh của tình yêu thương đối với mỗi người
trong cuộc sống
ĐỀ 91
Học sinh đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Em yêu từng sợi nắng cong
Bức tranh thủy mặc dòng sông con đò
Em yêu chao liệng cánh cò
Cánh đồng mùa gặt lượn lờ vàng ươm
Em yêu khói bếp vương vương
Xám màu mái lá mấy tầng mây cao
Em yêu mơ ước đủ màu
Cầu vồng ẩn hiện mưa rào vừa qua
Mồ hôi cha mẹ mặn mà sớm trưa
68
Em yêu cánh võng đong đưa
Cánh diều no gió chiều chưa muốn về
Đàn trâu thong thả đường đê
Chon von lá hát vọng về cỏ lau
Trăng lên lốm đốm hạt sao
Gió sông rười rượi hoa màu thiên nhiên
Em đi cuối đất cùng miền
Yêu quê yêu đất gắn liền bước chân.
(Yêu lắm quê hương, Hoàng Thanh Tâm)
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản trên.

Câu 2. Chỉ ra phép tu từ nổi bật được sử dụng trong mười hai câu đầu của bài thơ.
Câu 3. Anh/chị hiểu nội dung các dòng thơ sau như thế nào?
Em yêu mơ ước đủ màu
Cầu vồng ẩn hiện mưa rào vừa qua
Mồ hôi cha mẹ mặn mà sớm trưa
Câu 4. Hai câu kết của bài: “Em đi cuối đất cùng miền/ Yêu quê yêu đất gắn liền bước
chân” gợi anh/chị những suy nghĩ gì?
Từ nội dung bài thơ ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn khoảng 200
chữ trình bày suy nghĩ về vai trò của tình yêu quê hương đất nước trong cuộc sống con
người.
ĐỀ 92
Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
(Trích Nói với con, Y Phương, Thơ Việt Nam
1945-1985, NXB Giáo dục, Hà Nội, 1985)
Câu 1 (0,5 điểm). Xác định thể thơ của đoạn trích.
69
Câu 2 (1,0 điểm). Chỉ ra 02 biện pháp tu từ nổi bật trong 03 câu thơ sau và nêu tác
dụng của chúng:
“Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc”
Câu 3 (0,5 điểm). Qua đoạn trích, người cha đã thể hiện những tình cảm nào?
Câu 4 (1,0 điểm). Từ ước muốn của người cha dành cho con trong đoạn trích, anh/ chị
rút ra bài học gì tâm đắc nhất?

Viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về lời dặn dò của
người cha từ đoạn trích thuộc phần Đọc hiểu:
“Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.”
ĐỀ 93
Đọc văn bản:
Điều cô chưa nói
Trời đã không mưa cho tới buổi chiều nay

Các em đẹp bất ngờ buổi sáng ngày bế giảng
Cái khoảnh khắc em cầm sen tạo dáng
Thướt tha áo dài điệu múa ở đằng xa
Sau sân trường này sẽ là những ngã ba

Các em phải đi và tự mình chọn lựa
Lắm chông gai và cũng nhiều lời hứa
Cám dỗ em, em phải biết giữ mình
Đời người tránh sao được những phút “chùng chình”

Ai cũng có một “bến quê” để lãng quên rồi mơ ước
Mong em bình tâm trước những điều mất được
Và bền gan đi đến cuối hành trình
Trái tim em thao thức một mối tình

Mối tình nói hay mối tình chưa ngỏ
Những hạnh phúc ngọt ngào hay phút giây lầm lỡ
Những nỗi nhớ không lời, những cảm xúc không tên
Và giấc mơ theo điệu múa cháy lên

Cô ở lại, cánh chim bay đi nhé
70
Lau nước mắt đi những tâm hồn rất trẻ
Ngoài cửa sổ này, chân trời mới đợi em
( “Điều cô chưa nói”- Hà Thị Hạnh,

Trích Văn học và Tuổi trẻ, số 5+ 6 năm 2014, tr 64 )

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
Câu 2: Vẻ đẹp của “em” trong ngày bế giảng hiện lên qua những hình ảnh nào?
Câu 3: Tác giả muốn gửi gắm tâm sự gì qua hai câu thơ:
Câu 4: Anh/chị có đồng tình với quan điểm của tác giả trong câu thơ “Sau sân trường này
sẽ là những ngã ba/ Các em phải đi và tự mình chọn lựa” không? Vì sao?
Từ nội dung phần đọc hiểu hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ
của anh /chị về vai trò của sự kiên trì đối với thành công của mỗi người.
ĐỀ 94
I. ĐỌC - HIỂU
Mới đây, các giáo sư tâm lí học ở trường Đại học York và Toronto(Canada) đã tìm ra
những bằng chứng để chứng minh rằng: Đọc sách văn học thực sự giúp con người trở nên
thông minh và tốt hơn.
Những nghiên cứu của các giáo sư đã cho thấy những người thường xuyên đọc sách văn
học thường có khả năng thấu cảm, cảm thông và nhìn nhận sự việc từ nhiều góc độ. Ngược
lại, những cá nhân có thấu cảm tốt cũng thường lựa chọn sách văn học để đọc.
Sau khi đã tìm ra mối quan hệ hai chiều ở đối tượng độc giả là người lớn, các nhà nghiên
cứu tiếp tục tiến hành với trẻ nhỏ và nhận ra những điều thú vị rằng: những trẻ đọc được
nhiều sách truyện thường có cách ứng xử ôn hòa, thân thiện hơn, thậm chí trở thành đứa trẻ
được yêu mến nhất trong nhóm bạn.
Đọc một “nội dung sâu sắc” khác với cách đọc “mì ăn liền” của chúng ta khi lướt qua các
trang mạng. Hiện tại, việc thực sự đọc, chìm lắng vào một nội dung văn học là ngày càng
hiếm thấy trong đời sống đương đại.
Theo các nhà tâm lí học, việc chú tâm vào đọc một nội dung sâu sắc có tầm quan trọng
đối với mỗi cá nhân giống như người ta cần bảo tồn những công trình lịch sử hay tác phẩm
nghệ thuật quý giá. Việc thiếu đi thói quen đọc nghiêm túc sẽ gây ảnh hưởng đến sự phát
triển trí tuệ và cảm xúc của những thế hệ “sống trên mạng”.
(Trích Đọc sách văn học giúp chúng ta thông minh hơn?, nguồn Enternet)
71
Câu 1 (0,5 điểm): Theo tác giả, những người thường xuyên đọc sách văn học có khả năng
gì?
Câu 2 (0,5 điểm): Anh/chị hãy phân biệt cách đọc một “nội dung sâu sắc” với cách đọc
“mì ăn liền”?
Câu 3 (1,0 điểm): Anh/chị hiểu như thế nào về câu nói: Việc thiếu đi thói quen đọc
nghiêm túc sẽ gây ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ và cảm xúc của những thế hệ “sống
trên mạng”?
Câu 4 (1,0 điểm): Anh/chị có đồng tình với quan điểm của tác giả: Hiện tại, việc thực sự
đọc, chìm lắng vào một nội dung văn học là ngày càng hiếm thấy trong đời sống đương
đại? Vì sao?
II. LÀM VĂN
Từ nội dung đoạn trích ở phần đọc hiểu, anh/chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ)
bàn về giá trị của việc đọc một “nội dung sâu sắc”?
ĐỀ 95
PHẦN I: ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Trong tiếng Việt có chữ thương mà cũng có chữ xót. Cha mẹ thương
con cho roi cho vọt nhưng nếu cha mẹ biết xót con thì sẽ không đánh con quá
đau.
Con thương mẹ, con biết chăm chỉ học hành, nhưng nếu con còn biết
xót mẹ thì con sẽ không ngồi yên học và co chân lên cho mẹ quét nhà.
Con thương mẹ, con sẽ học thật nhiều. Nhưng nếu con xót mẹ thì con
sẽ học thật nhanh để còn giúp mẹ đánh vật với chậu quần áo sau một ngày
tất tả chạy chợ.
Thương có thể mang đôi cánh và bay lên cao, đậu trên cành lí thuyết.
Xót là hạ cánh xuống từng thành phần cụ thể, kể cả từng thân phận con
sâu cái kiến dễ bị che khuất.
Thương làm cho người ta cao cả, xót còn khiến người ta thêm từ ái, bao
dung và xa lạ với điều ác trong từng cử chỉ cụ thể...
Hãy biết xót bằng hành động chứ đừng chỉ thương bằng lời nói, em nghe....
(Tôi muốn hỏi em: Về sau thế nào?, Đoàn Công Lê Huy,
NXB Kim Đồng, tr 104-106)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn
trích?
Câu 2: Theo tác giả bài viết, xót khiến cho người ta trở nên thế nào?
Câu 3: : Anh/ chị hãy chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ
chính được sử dụng trong các câu văn in đậm?
Câu 4: Anh/ chị có đồng tình với đề nghị: "Hãy biết xót bằng hành
động chứ đừng chỉ thương bằng lời nói" không? Vì sao?
PHẦN II: LÀM VĂN (7,0 điểm)
Từ văn bản trên, anh/chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày
suy nghĩ về tác hại của việc con cái không biết thương và xót cha mẹ?
ĐỀ 96
72
(1)“Có một loại lực vô cùng mạnh mẽ, loại lực mà đến tận bây giờ khoa học cũng
chưa thể tìm ra định nghĩa chính xác cho nó. Lực này bao hàm và chi phối cho mọi loại lực
khác, thậm chí càng đứng sau vô vàn hiện tượng vũ trụ vận hành mà chúng ta vẫn chưa lí
giải. Đó chính là TÌNH YÊU.
(2)Khi các nhà khoa học tìm kiếm một học thuyết chung cho vũ trụ, họ đã bỏ qua lực
vô hình nhưng mạnh mẽ nhất này. Tình yêu là ánh sáng soi chiếu tâm hồn những người
biết trao và nhận nó. Tình yêu là lực hấp dẫn, bởi nó khiến người ta cuốn hút nhau. Tình
yêu là sức mạnh bởi nó phát triển bản tính tốt đẹp nhất trong ta, giúp nhân loại không bị
che mắt bởi sự ích kỉ, mù quáng. Tình yêu hé lộ và gợi mở. Tình yêu khiến ta sống và chết,
…
(3)Để giúp khái niệm tình yêu trở nên dễ hình dung hơn, cha đã thực hiện một sự
thay thế đơn giản trong phương trình nổi tiếng nhất của mình. Thay vì sử dụng công thức
E=mc2, ta chấp nhận rằng, năng lượng hàn gắn thế giới có thể tạo ra từ tình yêu nhân với
tốc độ ánh sáng bình phương. Chúng ta hoàn toàn có thể kết luận rằng : tình yêu là năng
lượng bất khả chiến bại, bởi nó là vô hạn, …
(4)Nếu loài người muốn tồn tại, nếu ta muốn tìm ý nghĩa của sự sống, nếu ta muốn
bảo vệ thế giới và tất cả cũng như giống loài khác, tình yêu chính là câu trả lời duy
nhất…”
(Thư của Albert Einstein gửi con gái về nguồn ánh sáng sức mạnh vô hình,
dẫn theo http:// www.chungta.com, ngày 22- 4- 2016)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản trên.
Câu 2. TheoAlbert Einstein: để giúp khái niệm tình yêu trở nên dễ hình dung hơn, ông đã
thực hiện một sự thay thế đơn giản trong phương trình nổi tiếng nhất của mình như thế
nào?
Câu 3. Phép điệp cú pháp(“ Tình yêu là…”) trong đoạn (2)có tác dụng như thế nào?
Câu 4. Bài học sâu sắc nhất mà anh/chị rút ra từ nội dung văn bản trên.
II. LÀM VĂN( 7,0 điểm):
Viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chịvề câu nói ở
phần Đọc- hiểu: “Nếu loài người muốn tồn tại, nếu ta muốn tìm ý nghĩa của sự sống, nếu
ta muốn bảo vệ thế giới và tất cả cũng như giống loài khác, tình yêu chính là câu trả lời
duy nhất…”.
ĐỀ 97
73
Quê hương thứ nhất của chị ở mảnh đất Hưng Yên, quê hương thứ hai của chị ở nông
trường Hồng Cúm, hạnh phúc mà chị đã mất đi từ bảy, tám năm nay ai ngờ chị lại tìm thấy ở
một nơi mà chiến tranh đã xảy ra ác liệt nhất. Ở đây trong những buổi lễ cưới, người ta tặng
nhau một quả mìn nhảy đã tháo kíp làm giá bút, một quả đạn cối tiện đầu, quét lượt sơn trắng
làm bình hoa, một ống thuốc mồi của quả bom tấn để đựng giấy giá thú, giấy khai sinh cho
các cháu sau này, và những cái võng nhỏ của trẻ con tết bằng ruột dây dù rất óng. Sự sống
nảy sinh từ cái chết, hạnh phúc hiện hình từ trong những hy sinh, gian khổ, ở đời này không
có con đường cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua
những ranh giới ấy.
(Trích Mùa lạc – Nguyễn Khải, NXB Văn học,
1960)
Câu 1. Xác định ngôi kể trong đoạn trích?
Câu 2. Trong đoạn trích, những món quà nào thường được tặng trong đám cưới?
Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong câu văn “Ở đây trong những
buổi lễ cưới, người ta tặng nhau một quả mìn nhảy đã tháo kíp làm giá bút, một quả đạn cối
tiện đầu, quét lượt sơn trắng làm bình hoa, một ống thuốc mồi của quả bom tấn để đựng giấy
giá thú, giấy khai sinh cho các cháu sau này, và những cái võng nhỏ của trẻ con tết bằng ruột
dây dù rất óng”
Câu 4. Anh/Chị hãy nhận xét quan niệm về cuộc sống được tác giả nêu trong đoạn
trích?
Anh/Chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về
ý nghĩa của nghị lực con người trong cuộc sống.
ĐỀ 98
I. Đọc hiểu (3 điểm)
Đọc văn bản:
Biển trời soi mắt nhau Nơi ánh sáng bắt đầu
Cho sao về với sóng Tỏa triệu vòng yêu mến
Biển có trời thêm rộng
Trời xanh cho biển xanh Biển ơi! Biển thẳm sâu
Dạt dào mà không nói
Mặt trời lên đến đâu Biển ơi cho ta hỏi
Cũng lên từ phía biển Biển mặn từ bao giờ
74
Nhặt chi con ốc vàng Khát khao điều mới lạ
Sóng xô vào tận bãi Ta đẩy thuyền ra khơi
Những cái gì dễ dãi Dù bão giông vất vả
Có bao giờ bền lâu.. Không quản gì biển ơi!
Biển chìm trong đêm thâu (Lâm Thị Mĩ Dạ, Biển,

Ðể chân trời lại rạng www.thivien.net

Câu 1 (NB). Văn bản trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2 (NB). Xác định những từ ngữ chỉ tính chất của biển.
Câu 3 (TH). Chỉ ra và nêu hiệu quả nghệ thuật của 01 biện pháp tu từ trong các dòng thơ
sau:
Biển ơi! Biển thẳm sâu
Dạt dào mà không nói
Biển ơi cho ta hỏi
Biển mặn từ bao giờ
Câu 4 (VD). Trình bày suy nghĩ của anh/chị về thông điệp đặt ra trong hai câu thơ:
“Những cái gì dễ dãi/ Có bao giờ bền lâu”.
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày quan điểm của anh/chị về giá trị của lòng dũng cảm đối với mỗi con người.
ĐỀ 99
Có tiếng hát nào văng vẳng khơi xa

Tôi đi tìm em nàng tiên bé nhỏ
Em ở đâu giữa muôn trùng sóng bể
Sóng bồn chồn vỡ dưới chân tôi…
Tôi đã tin cổ tích tự lâu rồi,

Như em vẫn tin tình yêu có thực.
Đi hết tuổi thơ tôi còn day dứt,
Hoàng tử vô tình hay Andecxen quên?
Biển mặn mòi như nước mắt của em,

Cho tôi mơ về những điều không thể.
Em là nàng tiên mang trái tim trần thế,
Bởi biết yêu nên đã hoá con người.
Thôi ngủ đi em biển đã xa rồi,

Biển đã xa em đừng thao thức nữa…
Khi tình yêu không là hai nửa
Nguyên vẹn bao giờ mà vỡ tan thêm…
75
Thôi ngủ đi nào, đêm Andecxen
Dẫu tuyết lạnh vào ngày mai bão tố,
Dẫu thạch thảo nở hoa bốn mùa dang dở,
Que diêm cuối cùng sẽ cháy trọn tình yêu.
(Lời ru miền cổ tích, Hoàng Cẩm Giang, rút từ tạp chí Văn học và Tuổi trẻ, số tháng
12/2008)

Câu 1 (NB). Xác định phương thức biểu đạt chính của bài thơ.
Câu 2 (TH). Bài thơ gợi nhắc đến những tác phẩm nào của nhà văn Andecxen? Theo
anh/chị, việc gợi dẫn này có tác dụng gì?
Câu 3 (TH). Chỉ ra và phân tích giá trị của biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong câu
thơ: “Biển mặn mòi như nước mắt của em”.
Câu 4 (VD). Cảm nhận về vẻ đẹp của nhân vật trữ tình trong đoạn trích được thể hiện
trong khổ thơ cuối.
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) với
chủ đề: Cổ tích giữa đời thường
ĐỀ 100
Cựu tổng thống Pakistan Ayub Khan từng nói: “Niềm tin cũng giống như sợi dây
mảnh, đã đứt là khó nối”. Khi cha mẹ bắt đầu đối xử với đứa con bằng thái độ thiếu tin
tưởng, dưới định kiến này của cha mẹ, trẻ nảy sinh tâm lí dễ nổi loạn, thậm chí làm những
việc khiến cha mẹ thêm bất tín.
Khi thiên tài Edison 8 tuổi, ông từng đặt ra câu hỏi với giáo viên: vì sao 2 + 2 = 4? Vì
câu hỏi này, ông bị giáo viên cho là chậm chạp, năng lực thấp. Tuy nhiên, mẹ Edison, người
luôn tin tưởng con trai mình, đã luôn kiên nhẫn dạy dỗ cậu bé. Dưới sự dìu dắt của mẹ,
Edison say mê đọc sách - thói quen này trở thành nền tảng cho những phát minh lớn trong
tương lai của cậu. Nếu người mẹ tin vào lời giáo viên, tin rằng con trai mình là một đứa trẻ
kém cỏi, thế giới sẽ không có vua của những phát minh sau này.
Một đứa trẻ tình nguyện giúp mẹ lau nhà, nhưng mẹ thay vì khuyến khích, lại nói:
“Đừng kéo lê cái khăn nữa, con làm ướt nhẹp cả sàn”. Hoặc khi trẻ muốn rửa bát, bố cáu
kỉnh: “Con đi đi, đừng động vào và làm vỡ bát”. Khi trẻ muốn thử nghiệm những thứ mới
mẻ, bố mẹ đã tạt gáo nước lạnh: “Chưa đến tuổi làm việc đó, đừng phí thời gian”. Rõ ràng,
cha mẹ đã kìm hãm sự tự tin của đứa trẻ, không tin tưởng vào năng lực của bé, làm hạn chế
ham muốn học tập của bé. Theo thời gian, trẻ dần rơi vào cảm giác bất lực khi không thể
được trải nghiệm, do sự kiểm soát bên ngoài. Khi gặp phải bất cứ việc gì, chúng sẽ tự khắc
rụt lại, biến mình trở thành đáng thương, đúng như những lời bố mẹ chúng thốt ra.
Thế nên, sự tin tưởng con, để con được cảm nhận thực sự thấy tình yêu, sự tự do sẽ
quan trọng hơn rất nhiều so với sự hài lòng về vật chất. Trong quá trình đó, cần chú ý ba
điểm quan trọng: cho trẻ cơ hội tự giác, hiểu nguyên nhân, cho trẻ cơ hội được tin tưởng,
luôn tin con là tốt nhất.
(Thùy Linh, Tác hại nhãn tiền khi thiếu tin tưởng con, dẫn theo https:// vnexpress.net).
Câu 1 (NB). Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.
76
Câu 2 (NB). Theo tác giả, thành công của thiên tài Edison đến từ những nguyên nhân nào?
Câu 3 (TH). Vì sao tác giả cho rằng: “Sự tin tưởng con, để con được cảm nhận thực sự
thấy tình yêu, sự tự do sẽ quan trọng hơn rất nhiều so với sự hài lòng về vật chất”?
Câu 4 (VD). Anh/Chị có đồng ý với quan điểm “Niềm tin cũng giống như sợi dây mảnh,
đã đứt là khó nối” được nhắc đến trong văn bản hay không? Vì sao?

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng
200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về một số việc thanh niên cần thực hiện để tạo
lòng tin cho người lớn.
ĐỀ 101
I.ĐỌC HIỂU(3,0 điểm)
Một ước mơ phù hợp là yếu tố quan trọng góp phần làm nên một việc có ý nghĩa. Ước
mơ là hình ảnh của những điều nằm trong tâm trí ta, và nếu bạn là người có quyết tâm thì
bạn sẽ tìm cách đạt được nó. Những người làm nên nghiệp lớn trên thế giới đều là những
người biết mơ ước.
những người đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự phát triển của văn minh nhân loại.
Tinh thần ấy là dòng huyết mạch của sự phát triển và là cơ hội để bạn giải phóng hết năng
lực tiềm ẩn của mình. Hãy biết quên những ước mơ không thành của ngày hôm qua. Thay
vào đó, cần biến ước mơ của ngày mai thành những công việc cụ thể, để một ngày không
xa trong tương lai, chúng sẽ trở thành hiện thực.
Ước mơ không phải là cái sẵn có, cũng chẳng phải là cái không thể có. Ước mơ chính
là con đường chưa được định hình, là hình ảnh của những điều nằm trong tâm trí bạn mà
nếu có đủ quyết tâm, bạn hoàn toàn có thể hiện thực hóa chúng.
Nếu bạn tin tưởng vào những ước mơ của mình thì hãy cố gắng thực hiện bằng tất cả.
77
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về “Một ước mơ phù hợp là yếu tố quan trọng góp phần
làm nên một việc có ý nghĩa”.
II.LÀM VĂN(7,0 điểm)
ĐỀ102
Thomas Friedman (1) viết trong cuốn “Thế giới phẳng” bàn về cách con người trên
hành tinh luôn chia làm hai nửa đêm - ngày ngày đang làm việc cùng nhau. Đó là khi nhân
viên ở đông bán cầu trở về nhà với người thân, những nhân viên ở tây bán cầu sẽ nhận lấy
công việc còn dang dở. Vậy là bạn có thể ngủ yên dưới mái nhà của mình, còn công việc
thì vẫn tiếp tục con đường của nó. Cuộc sống hối hả như vậy, đang cần chúng ta đến vậy.
Làm sao có thể không vội vã? Nhưng đôi khi, bạn vẫn có những phút giây tĩnh lặng, xao
lòng bởi những bài hát xưa cũ. Tôi cũng đã ngẩn ngơ như vậy khi nghe lại những “cậu bé”
nhà Moffatts (2), hát trong một CD mà tôi đã mua từ rất lâu rồi: “Nếu cuộc đời là ngắn
ngủi đến vậy - Tại sao bạn không để tôi yêu thương - Trước khi thời gian của chúng ta
chảy cạn”.
Không ai có cơ hội lật ngược chiếc đồng hồ cát của mình, dù chỉ một lần. Và cuộc
sống tuyệt đẹp này, với mỗi chúng ta là duy nhất. Làm sao không tiếc nuối? Lên năm tuổi,
tôi được biết là mẹ tôi, người mà tôi yêu nhất và cần nhất, một ngày nào đó sẽ rời khỏi thế
gian này. Tôi đã khóc khi xót xa hỏi mẹ về ngày đó. Mẹ tôi phì cười: “Sẽ còn rất lâu, rất
lâu!”. Nhưng từ đó, nỗi buồn về một ngày, dù sẽ “rất lâu, rất lâu” sau này, không còn mẹ
nữa, làm tôi yêu thương mẹ hơn gấp ngàn lần.
Cuộc sống này quả là quá ngắn ngủi để bày tỏ hết lòng yêu thương, dù chỉ với một
người. Thử hỏi làm sao chúng ta không vội vã yêu thương?Cuộc sống chẳng hề đợi chúng
ta, giữa những kế hoạch bộn bề, những ý định dở dang, những mong ước chưa thành, nó
vẫn đòi hỏi chúng ta làm nhiều điều một lúc. Vừa yêu thương vừa sự nghiệp. Vừa cho mọi
người vừa cho riêng mình. Vừa vì hiện tại vừa vì mãi mãi…Cuộc sống này vô giá là bởi nó
hữu hạn. Điều đó giải thích tại sao con người sải bước nhanh đến vậy trên những con
đường, mải mê làm việc đến vậy, say sưa sống và yêu thương đến vậy.
(Ngô Thị Phú Bình - Gửi bé Bống ở xứ sở niềm vui, NXB Kim Đồng, 2016, tr. 191-195)
(1)Thomas Fiedman (sinh năm 1953): Nhà báo, nhà bình luận người Mỹ.
(2) The Moffatts: Ban nhạc Canada gồm bốn thành viên trong một gia đình.
Câu 1. Văn bản sử dụng phương thức biểu đạt chính nào?
Câu 2. Tác giả trích lời bài hát trong đĩa CD cũ của những “cậu bé” nhà Moffatts có mục
đích, tác dụng lập luận nào?
Câu 3. Chỉ ra và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong những câu sau:
“Cuộc sống chẳng hề đợi chúng ta, giữa những kế hoạch bộn bề, những ý định dở dang,
những mong ước chưa thành, nó vẫn đòi hỏi chúng ta làm nhiều điều một lúc. Vừa yêu
thương vừa sự nghiệp. Vừa cho mọi người vừa cho riêng mình. Vừa vì hiện tại vừa vì mãi
mãi…”.
Hoặc “Không ai có cơ hội lật ngược chiếc đồng hồ cát của mình, dù chỉ một lần.”
78
Câu 4. Nêu thông điệp ý nghĩa anh/chị rút ra từ văn bản? Vì sao?
Câu 1. (2,0 điểm) Anh/ chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) để trả lời câu hỏi: Vội
vã yêu thương, nên hay không nên?
ĐỀ 103
Bài học về việc đón nhận thành công luôn thật dễ hiểu và dễ thực hiện. Nhưng đối
mặt với thất bại, nhất là thất bại đầu đời, lại là điều không hề dễ dàng. Với tất cả mọi người,
thất bại - nhất là thất bại trong các mối quan hệ - thường vẫn tạo ra những tổn thương sâu
sắc. Điều này càng trở nên nặng nề đối với các bạn trẻ. Nhưng bạn có biết rằng tất cả chúng
ta đều có quyền được khóc? Vậy nên nếu bạn đang cảm thấy cô đơn, tuyệt vọng thì hãy cho
phép mình được khóc. Hãy để những giọt nước mắt ấm nồng xoa dịu trái tim đang thổn thức
của bạn. Và hãy tin rằng ở đâu đó, có một người nào đó vẫn đang sẵn lòng kề vai cho bạn
tựa, muốn được ôm bạn vào lòng và lau khô những giọt nước mắt của bạn... Muốn nhìn thấy
cầu vồng, ta phải đi qua cơn mưa... Vì thế, hãy tin ngày mai nắng sẽ lên, và cuộc đời lại sẽ
ươm hồng những ước mơ của bạn, một khi bạn còn giữ trong lòng ánh sáng của niềm tin.
(Theo Hạt giống tâm hồn dành cho tuổi teen, Tập 2 - Nhiều tác giả, NXB
Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, 2012, trang 02)
Câu 2. Theo tác giả, điều gì có thể giúp con người đứng lên sau thất bại?
Câu 3. Nêu tác dụng biện pháp tu từ ẩn dụ trong câu văn: “Muốn nhìn thấy cầu vồng, ta
phải đi qua cơn mưa…”.
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với ý kiến: “hãy tin ngày mai nắng sẽ lên, và cuộc đời lại sẽ
ươm hồng những ước mơ của bạn, một khi bạn còn giữ trong lòng ánh sáng của niềm tin”?
Vì sao?
Anh/ chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày quan điểm của cá nhân
về cách ứng xử của bản thân khi gặp thất bại trong cuộc sống.
ĐỀ 104
Sáng nào bom Mỹ dội
Phượng đổ ngổn ngang, mái trường tốc ngói
Mặt bảng đen lỗ chỗ vết bom bi
Thầy cầm súng ra đi
Bài tập đọc dạy chúng em dang dở
Hoa phượng
Hoa phượng cháy một góc trời như lửa
Năm nay thầy trở về

Nụ cười vui vẫn nguyên vẹn như xưa
Nhưng một bàn chân không còn nữa
Đôi bàn chân
Ôi bàn chân
In lên cổng trường những chiều giá buốt
In lên cổng trường những đêm mưa dầm
79
Dấu nạng hai bên như hai hàng lỗ đáo
Chúng em nhận ra bàn chân thầy giáo
Như nhận ra cái chưa hoàn hảo
Của cả cuộc đời mình
(Trích Bàn chân thầy giáo, Trần Đăng Khoa, Góc sân và khoảng trời, NXB Văn hóa dân
tộc, 1999)
Câu 2: Chỉ ra những từ ngữ miêu tả quanh cảnh trường sau khi bị bom Mĩ dội?
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về nội dung câu thơ:
Năm nay thầy trở về
Nụ cười vui vẫn nguyên vẹn như xưa
Nhưng một bàn chân không còn nữa
Câu 4. Anh/ chị cảm nhận như thế nào về tình cảm của tác giả với thầy giáo của mình?
II. LÀM VĂN
Câu 1 (2 điểm)
Anh/chị hãy viết 1 đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày về ý chí, nghị lực sống của con
người.
ĐỀ 105
Giữa những ngày dài dằng dặc
Chỉ còn khuôn mặt em
Sáng trong và bình lặng
Dù hai đứa chúng ta

Chưa lúc nào sung sướng
Những ngày đau khổ ấy
Khuôn mặt em
Như mảnh trăng những đêm rừng cháy
Trên đường đi
Anh đặt em trên đồng cỏ
Thấy đẹp mãi màu xanh cỏ dại
Trên đường đi
Anh đặt em trên dốc núi
Ðể tìm lại những đường mềm của núi
Trên đường đi
80
Khuôn mặt em làm giếng
Ðể anh tìm lấy đáy ngọc châu
ôi khuôn mặt sáng trong và bình lặng
Tôi được đầu tiên và còn lại cuối cùng.
1975
(100 bài thơ tình chọn lọc, NXB Giáo dục, 1993, tr.85)
Câu 2: Chỉ ra những câu thơ được dùng làm điệp khúc cho bài thơ?
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ trong câu thơ:
Khuôn mặt em làm giếng
Ðể anh tìm lấy đáy ngọc châu
Câu 4. Bài thơ cho biết những cảm nhận gì của tác giả về khuôn mặt của tình yêu?
II. LÀM VĂN
Câu 1 (2 điểm)
Anh/chị hãy viết 1 đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ về tình yêu của tuổi trẻ
trong cuộc sống hiện nay.
ĐỀ 106
Tuổi trẻ là đặc ân vô giá của tạo hóa ban cho bạn. Vô nghĩa của đời người là để tuổi
xuân trôi qua trong vô vọng. (…) Người ta bảo, thời gian là vàng bạc, nhưng sử dụng đúng
thời gian của tuổi trẻ là bảo bối của thành công. (…) Thế giới này là bạn, đất nước này là
của chúng ta. Chúng ta không thể ngồi nhìn đồng bào nghèo khó mãi. Đừng ngồi quây
quần thường xuyên bên góc bếp, và cũng đừng thu mình một góc trong nhà trọ nhỏ nhoi,
hãy ra đi để nhìn để hiểu; đừng đắm đuối trên màn hình máy tính, trên “smartphone” bằng
những câu chuyện phiếm giết thời gian, mà hãy dùng nó như một công cụ nối liền thế giới
bên ngoài.
Biến tri thức của loài người, của thời đại thành tri thức của bản thân và cộng đồng, vận
dụng vào hoạt động thực tiễn của mình. Trước mắt là tích lũy tri thức khi còn ngồi trên ghế
nhà trường để ngày mai khởi nghiệp. Tự mình xây dựng các chuẩn mực cho bản thân, nhận
diện cái đúng, cái sai, cái đáng làm và cái không nên làm. Trường đời là trường học vĩ đại
nhất, nhưng để có thành công bạn nên có nề tảng về mọi mặt, thiếu nó không chỉ có chông
chênh mà có khi vấp ngã.
(Trích Bài phát biểu của PGS.TS Nguyễn Văn Minh – Hiệu
trưởng Đại học Sư phạm Hà Nội nhân dịp kỷ niệm ngày 26/3/2016)
Câu 2. Theo đoạn trích, tuổi trẻ cần làm gì trước mắt?
81
Câu 3. Anh/chị chỉ ra những tác dụng của ý kiến sau: “Đừng ngồi quây quần thường
xuyên bên góc bếp, và cũng đừng thu mình một góc trong nhà trọ nhỏ nhoi, hãy ra đi để
nhìn để hiểu; đừng đắm đuối trên màn hình máy tính, trên “smartphone” bằng những câu
chuyện phiếm giết thời gian, mà hãy dùng nó như một công cụ nối liền thế giới bên ngoài”.
Câu 4. Qua đoạn trích trên, anh/chị hãy nêu một bài học cho bản thân.
II. LÀM VĂN
Anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về
trách nhiệm của tuổi trẻ hiện nay với tương lai của đất nước.
ĐỀ 107
Xe tôi chạy trên lớp sương bềnh bồng. Mảnh trăng khuyết đứng yên ở cuối trời,
sáng trong như một mảnh bạc. Khung cửa xe phía cô gái ngồi lồng đầy bóng trăng. Không
hiểu sao, lúc ấy, như có một niềm tin vô cớ mà chắc chắn từ trong không gian ùa tới tràn
ngập cả lòng tôi. Tôi tin chắc chắn người con gái đang ngồi cạnh mình là Nguyệt, chính
người mà chị tôi thường nhắc đến. Chốc chốc, tôi lại đưa mắt liếc về phía Nguyệt, thấy
từng sợi tóc của Nguyệt đều sáng lên. Mái tóc thơm ngát, dày và trẻ trung làm sao! Bất
ngờ, Nguyệt quay về phía tôi và hỏi một câu gì đó. Tôi không kịp nghe rõ vì đôi mắt tôi đã
choáng ngợp như vừa trông vào ảo ảnh. Trăng sáng soi thẳng vào khuôn mặt Nguyệt làm
cho khuôn mặt tươi mát ngời lên và đẹp lạ thường! Tôi vội nhìn thẳng vào đoạn đường đầy
ổ gà, không dám nhìn Nguyệt lâu. Từng khúc đường trước mặt cũng thếp từng mảnh ánh
trăng...
(Trích “Mảnh trăng cuối rừng” – Nguyễn Minh Châu)
Câu 2. Chỉ ra hình ảnh thiên nhiên được miêu tả trong đoạn trích.
Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong câu: “Mảnh trăng khuyết đứng yên ở cuối
trời, sáng trong như một mảnh bạc”.
Câu 4. Anh/chị hãy nhận xét về nghệ thuật miêu tả nhân vật Nguyệt trong đoạn trích trên.

ý nghĩa của tinh thần lạc quan trong cuộc sống.
ĐỀ 108
Tôi vội vàng nhét vào trong chiếc túi cấp dưỡng nhọ nhem của chị một chiếc phong bì
niêm rất cẩn thận. Suốt buổi trưa, tôi đã mượn giấy bút biên cho Nguyệt lá thư đầu tiên. Ra
đến rừng săng lẻ, tôi chưa về chỗ giấu xe vội, mà men bờ sông ra ngoài cầu. Con sông miền
Tây in đầy bóng núi xanh thẳm, hai bên bờ cỏ lau chen với hố bom. Chiếc cầu bị cắt làm đôi
như một nhát rìu phang rất ngọt. Ba nhịp phía bên này đổ sập xuống, những phiến đá xanh lớn
rơi ngổn ngang dưới lòng sông, chỉ còn hai hàng trụ đứng trơ vơ giữa trời. Tôi đứng bên bờ
sông giữa cảnh một chiếc cầu đổ và lại tự hỏi: Qua bấy nhiêu năm tháng sống giữa cảnh bom
đạn và tàn phá những cái quý giá đó chính bàn tay mình xây dựng nên, vậy mà Nguyệt vẫn
không quên tôi sao? Trong tâm hồn người con gái nhỏ bé, tình yêu và niềm tin mãnh liệt vào
cuộc sống, cái sợi chỉ xanh óng ánh ấy, bao nhiêu bom đạn dội xuống cũng không hề đứt,
không thể nào tàn phá nổi ư?
82
(Trích Mảnh trăng cuối rừng, Tuyển tập Nguyễn Minh Châu, NXBVăn học, 2018, tr.
46)
Câu 1. Xác định ngôi kể trong đoạn trích.
Câu 2. Chỉ ra hình ảnh thiên nhiên được tác giả miêu tả trong đoạn trích.
Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ trong câu văn:“Trong tâm hồn người con gái
nhỏ bé, tình yêu và niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống, cái sợi chỉ xanh óng ánh ấy, bao nhiêu
bom đạn dội xuống cũng không hề đứt, không thể nào tàn phá nổi ư?”.
Câu 4. Anh/Chị hãy nhận xét quan niệm về con người của tác giả trong đoạn trích.
Trong thời gian dịch bệnh Covid-19 bùng phát, tại nhiều địa phương đã xuất
hiện câyATM gạo để chia sẻ với những người có hoàn cảnh khó khăn.
Anh/Chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân
về ý nghĩa của hiện tượng trên.
ĐỀ 109
Đất nước
Của những người con gái, con trai
Đẹp như hoa hồng, cứng hơn sắt thép
Xa nhau không hề rơi nước mắt
Nước mắt để dành cho ngày gặp mặt.
Đất nước
Của Bác Hồ
Của óc thông minh và lòng dũng cảm
Của những đèn pha Cách mạng
Soi sáng chân trời, xuyên suốt đại dương.
Ôi tuổi thanh xuân !

Mang bốn nghìn năm lịch sử trong tim
Ta sung sướng được làm người con Đất nước
Ta băng tới trước quân thù như triều như thác
Ta làm bão làm giông
Ta lay chuyển trời đất
Ta trút hờn căm để làm nên những vinh quang bất diệt
Sức mạnh bốn ngàn năm đã biến thành bão lửa ngút trời.
( Trích Chúng con chiến đấu cho Người sống mãi Việt Nam ơi! – Nam Hà,
Cái đẹp trong thơ kháng chiến, NXB Giáo dục năm 2001, tr
305)
Câu 2. Sức mạnh của tuổi thanh xuân được tác giả gợi ra bằng những hình ảnh nào?
Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong khổ thơ sau:
Đất nước
83
Của những người con gái, con trai
Đẹp như hoa hồng, cứng hơn sắt thép
Xa nhau không hề rơi nước mắt
Nước mắt để dành cho ngày gặp mặt.
Câu 4. Cảm xúc của tác giả trong khổ thơ cuối gợi cho anh/chị suy nghĩ gì?

Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/chị về trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với quê hương, đất nước
trong thời điểm hiện nay
ĐỀ 110
I. ĐỌC – HIỂU (3.0 điểm)
“Bạn nói những gì, bạn làm điều gì, cảm thấy như thế nào – tất cả đều có nguồn gốc
từ trong tâm trí bạn và bắt đầu chỉ bằng một ý nghĩ.
ngủ. Như đã nói, suy nghĩ chính là hạt giống cho những hành động và cảm xúc. Vì vậy,
bằng cách tạo nên những suy nghĩ tích cực và lành mạnh, chúng ta đã kích hoạt tiềm năng
tích cực của chính mình.”
(Frederic Labarthe, Anthony Strano – Tư duy tích cực, NXB tổng hợp TPHCM, 2014)
Câu 2: Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn sau: “Suy
nghĩ của chúng ta cũng giống như những hạt giống, mỗi suy nghĩ sẽ đơm hoa kết trái để tạo
ra một hương vị riêng biệt”.
Câu 3. Câu văn “Như đã nói, suy nghĩ chính là hạt giống cho những hành động và cảm
xúc” được hiểu như thế nào?
Câu 4. Anh (chị) có đồng ý với quan điểm: “Khi chúng ta hiểu và học cách kiểm soát những
vững vàng trong tâm hồn.” không? Vì sao?
Từ nội dung phần đọc hiểu, viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị
về tầm quan trọng của suy nghĩ tích cực trong cuộc sống.
ĐỀ 111
84
Những điều cha viết cho con – được kết từ trái tim chân thật
Từ những tháng năm lao khổ cuộc đời
Từ bao đêm chơi vơi giữa sóng cồn
Từ bao ngày vất vưởng long đong
Cha viết cho con từ chính cuộc đời cha
Những bài học một đời cay đắng
Cha gửi cho con chút nắng
Hãy giữ giữa tim con
Để khi con cất bước vào cuộc hành trình đầy gai và cạm bẫy
Con sẽ bớt thấy đau và đỡ phải tủi hờn
Đừng hơn thua làm gì với cuộc đời, con ạ
Hãy để chị, để anh giành lấy phần họ muốn
Con hãy chậm bước dù là người đến muộn
Dù phần con chẳng ai nhớ để dành!
Hãy hân hoan với điều nhân nghĩa
Đừng hững hờ trước chuyện bất nhân
Và hãy tin vào điều có thật
Con người - sống để yêu thương.”
(Trích “Gửi con” – Bùi Nguyễn Trường Kiên)
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản trên.
Câu 2. Hình ảnh “chút nắng” trong câu “Cha gửi cho con chút nắng” có nghĩa là gì?
Câu 3. Chỉ ra biện pháp tu từ và nêu tác dụng của nó ở bốn câu thơ sau đây:
“Hãy hân hoan với điều nhân nghĩa
Đừng hững hờ trước chuyện bất nhân
Và hãy tin vào điều có thật
Con người - sống để yêu thương.”
Câu 4. Thông điệp từ văn bản có ý nghĩa nhất với anh/ chị là gì? Lí giải tại sao?
Từ vấn đề gợi ra trong văn bản đọc hiểu, viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến: Hãy luôn giữ trái tim mình có nắng bởi con người
sống để yêu thương.
ĐỀ 112
Sự ra đời của khoa học công nghệ, cùng với những phát minh khoa học tiên tiến đã
làm thay đổi hoàn toàn bộ mặt đời sống con người. Điện thoại thông minh, máy tính, điều
hòa, người máy, thanh toán bằng thẻ, bằng điện thoại di động, ô tô, máy bay tự lái,…là
những phát minh tiên tiến, thông minh, đánh dấu một kỷ nguyên phát triển mới trong lịch
sử loài người.
Sự ra đời của các thiết bị công nghệ, khoa học tiên tiến đã thúc đẩy kinh tế, xã hội
phát triển hơn. Những thiết bị này đã giúp con người giải quyết công việc một cách nhanh
chóng, hiệu quả mà không phải bỏ ra quá nhiều sức lao động. Điện thoại thông minh trở
thành phương tiện không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta. Điện thoại không chỉ giúp
chúng ta kết nối lại với nhau, giữ liên lạc với nhau, mà còn giúp chúng ta giải trí, kinh
doanh, trả tiền,.. Không chỉ điện thoại, sự ra đời của máy tính đã giúp con người giải quyết
công việc một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, cũng không thể thiếu mạng internet. Internet
là công cụ trợ giúp đắc lực để con người tạo ra nguồn thu. Vì vậy, điện thoại, máy tính,
internet không thể tách rời nhau và phải luôn đi với nhau.
85
Bên cạnh những tiện ích mà công nghệ mang lại, là những mặt trái của nó. Công
nghệ làm bạn trở nên lười nhác hơn, đôi khi khiến bạn trở nên ích kỷ và “điên khùng”. Bạn
tức giận và nổi khùng vô cớ khi máy tính, điện thoại “đơ”, vào mạng chậm và load không
được. Công nghệ làm bạn mất đi giấc ngủ, phá hủy đồng hồ sinh học của bạn. Chính thói
quen sử dụng điện thoại trước khi đi ngủ, hay xem phim trước khi đi ngủ đã lấy đi giấc ngủ
của bạn. Không chỉ giấc ngủ, sức khỏe của bạn cũng bị ảnh hưởng trầm trọng, nguy cơ ung
thư cao, xuất hiện bệnh béo phì, trầm cảm, tâm lý không ổn định và giảm trí nhớ…
Câu 2. Theo tác giả, công nghệ đã mang lại cho con người những tiện ích nào.
Câu 3. Ngoài những mặt trái đã được đề cập đến trong đoạn trích, theo Anh/chị công nghệ
còn có tác động tiêu cực như thế nào trong cuộc sống.
Câu 4. Thông điệp nào rút ra từ đoạn trích có ý nghĩa gì với anh/chị.
những tác động của công nghệ đến hoạt động học của học sinh hiện nay.
ĐỀ 113
I. ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm):
Đọc đoạn trích và các trả lời câu hỏi sau:
Dày như cỏ

(Trích Trường ca những người đi tới biển – Thanh Thảo)
Câu 1 (0,75 điểm): Xác định thể thơ.
86
Câu 2 (0,75 điểm): Tuổi trẻ Việt Nam trong những năm tháng kháng chiến chống Mĩ được
tác giả miêu tả qua những từ ngữ, hình ảnh nào?
Câu 3 (1,0 điểm): Anh/chị hiểu như thế nào về nội dung câu thơ: "Hoa chuẩn bị âm thầm
trong đất/Nơi đó nhất định mùa xuân sẽ bùng lên"?
Câu 4 (0,5 điểm): Anh/chị học tập được điều gì từ thế hệ trẻ của thời kì kháng chiến chống
Mĩ.
II. LÀM VĂN (7,0 điểm):
Anh/ Chị hãy viết một đoạn văn khoảng 150 chữ bàn về câu thơ được nêu trong
đoạn trích ở phần Đọc hiểu:
Những tuổi hai mươi làm sao không tiếc
ĐỀ 114
Tôi viết bài thơ xuân
Nghìn chín trăm sáu mốt
Cành táo đầu hè rung rinh quả ngọt
Nắng soi sương giọt long lanh…
Rét nhiều nên ấm nắng hanh
Đắng cay lắm mới ngọt lành đó chăng?
Giã từ năm cũ bâng khuâng
Đã nghe xuân mới lâng lâng lạ thường!
( Bài ca xuân 61- Tố Hữu)
Câu 1. Xác định thể thơ được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2. Chỉ ra 2 từ láy diễn tả trực tiếp tâm trạng của nhân vật trữ tình trong đoạn thơ trên?
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về nội dung câu thơ: Đắng cay lắm mới ngọt lành đó
chăng?
Câu 4. Tâm sự của tác giả trong đoạn thơ gợi cho anh/ chị có suy nghĩ gì?
Anh/Chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về
trách nhiệm đối với quê hương, đất nước?
ĐỀ 115
Nếu bạn không phải là một cái cây, lý gì bạn phải ở yên một chỗ?
87
Nếu muốn trải nghiệm, việc bạn cần làm là phải không ngừng hành động, không
ngừng đặt bản thân vào thế chủ động và thế sẵn sàng, đi những vùng đất mới, thử những
cái mới, làm những điều mới, học những thứ mới, quen những người bạn mới. Phải thoát
ra khỏi vùng an toàn của mình càng sớm càng tốt. Đừng nói bạn không thể vì chắc chắn
bạn có thể, lý do là vì tôi biết bạn không phải một cái cây. Cái cây đứng một chỗ nhận tất
cả những gì nó cần: ánh sáng, nước, chất dinh dưỡng nhưng bản thân nó vẫn luôn khao
khát được vươn ra xa hơn. Thế nên rễ nó mới dài tủa đi khắp nơi, thế nên tán nó mới vươn
rộng và cành không ngừng vươn cao để nhìn được những vùng đất xa lạ. Bạn may mắn hơn
cái cây, bạn có thể tự dịch chuyển mình đi khắp chốn, thế thì tại sao lại không? Thoát khỏi
vùng an toàn của mình là bước đầu tiên trong quá trình trải nghiệm. Mọi hành trình đều
bắt đầu từ một bước chân. Ngay ngày mai, hãy thử làm những việc bạn chưa từng làm, dù
nhỏ bé và đơn giản nhất thôi: hãy cười với một người lạ cùng tòa nhà, hãy đi một con
đường khác tới công ty, hãy gọi một món ăn nghe tên thật lạ, hãy nghĩ một cách giải quyết
khác cho công việc quen thuộc hàng ngày… Những thứ nhỏ bé này có thể đem đến cho bạn
nhiều nguồn cảm hứng để bắt đầu những trải nghiệm khác to lớn hơn, bắt đầu hành trình
lắp ghép cuộc đời mình bằng những điều mới mẻ và thú vị.
(Không có trải nghiệm, tuổi trẻ không đáng một xu- Phi Tuyết)
Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2. Theo tác giả, trải nghiệm là gì.
Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó trong câu văn sau: “Ngay ngày mai, hãy thử
làm những việc bạn chưa từng làm, dù nhỏ bé và đơn giản nhất thôi: hãy cười với một
người lạ cùng tòa nhà, hãy đi một con đường khác tới công ty, hãy gọi một món ăn nghe
tên thật lạ, hãy nghĩ một cách giải quyết khác cho công việc quen thuộc hàng ngày…”
Câu 4. Nêu một trải nghiệm của bản thân và rút ra ý nghĩa của sự trải nghiệm đó.
Anh/Chị viết 01 đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ về vai trò của trải
nghiệm đối với tuổi trẻ.
ĐỀ 116
Đọc ngữ liệu và trả lời câu hỏi sau:
“Tôi không nói thì chắc các bạn cũng biết, ngay từ lúc người chiến sĩ đến gặp tôi để
nhận mang cái bó tranh, tôi đã khó xử đến thế nào?Thế mà bây giờ, trên dọc đường, không
những riêng cái đống tài sản của tôi mà cả chính tôi cũng đã trở thành một gánh nặng cho
anh. Xưa nay tôi vẫn cho mình là một kẻ cũng biết tự trọng, và cũng biết suy nghĩ. Giá
người chiến sĩ tỏ thái độ lạnh nhạt hoặc mặc xác tôi nằm lại một mình, tập tễnh đi một
mình giữa rừng, thì tôi cũng thấy là cái lẽ phải. Xưa nay tôi vẫn quan niệm rằng: sống ở
đời, cho thế nào thì nhận thế ấy. Cái cách cư xử của người chiến sĩ đối với tôi chỉ có thể
giải thích bằng lòng độ lượng.Độ lượng?Thế nhưng tôi nhiều tuổi hơn?Tôi lại là một họa
sĩ có tên tuổi?Xưa nay tôi chỉ mới thấy lòng độ lượng của kẻ trên đối với người dưới.Bây
giờ đây thì chính tôi, một kẻ bề trên, đang được một người dưới tỏ ra độ lượng với mình.”
( Trích Bức tranh – Nguyễn Minh Châu)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản.
Câu 2: Theo văn bản, nhân vật tôi đang được nhận điều gì từ người chiến sĩ.
88
Câu 3: Anh/ chị hiểu như thế nào về quan niệm của nhân vật tôi: sống ở đời, cho thế nào
thì nhận thế ấy
Câu 4: Anh/ chị có đồng tình với suy nghĩ của nhân vật tôi: Xưa nay tôi chỉ mới thấy lòng
độ lượng của kẻ trên đối với người dưới không? Vì sao.
Từ ngữ liệu ở phần đọc hiểu, hãy viết đoạn văn ngắn (khoảng 150 chữ) trình bài suy
nghĩ của anh/ chị về ý nghĩa của lòng độ lượng.
ĐỀ 117
Phần I: Đọc hiểu văn bản (3 điểm)
Đọc văn bản và thực hiện các yêu cầu:
Mỗi chúng ta đều có một sứ mệnh trong cuộc đời này và phải nỗ lực hết mình để
hoàn thành nó. Sứ mệnh đó bắt đầu từ khi bạn sinh ra và sẽ theo bạn cho đến hơi thở cuối
cùng! Sứ mệnh đó được cụ thể hóa bằng trách nhiệm trong mỗi giai đoạn hoặc thời kỳ của
cuộc đời mỗi người.
Trách nhiệm là yếu tố cơ bản làm nên một con người đích thực. Trách nhiệm điều
chỉnh hành động của con người theo những nguyên tắc nhất định. Dù bạn là ai hay vị trí
hiện tại của bạn là gì thì việc tỏ ra có trách nhiệm trong những việc mình làm là điều rất
cần thiết. Trong tất cả những trách nhiệm mà bạn phải gánh vác thì trách nhiệm với chính
bản thân là cao cả và nặng nề nhất. Nếu bạn tỏ ra hèn kém hoặc nghi ngại ngay trong
chính suy nghĩ và quyết định của mình thì sớm muộn gì, bạn cũng sẽ thất bại.
Hãy sống dấn thân và thực hiện những mục tiêu mình đã đề ra. Nhưng quan trọng
hơn, hãy sống với tinh thần trách nhiệm cao nhất, không chỉ với gia đình, công việc mà còn
với chính bản thân. Khi làm bất kỳ việc gì, bạn hãy nỗ lực hết mình và biết chịu trách nhiệm
với từng lời nói, hành động của mình. Bạn nên hiểu rằng, tiền bạc hay địa vị không phải là
thứ có thể mang đến một cuộc sống hạnh phúc đích thực. Chỉ có những quyết định mang
tính trách nhiệm mới có thể giúp bạn có được cuộc sống như bạn khao khát.
(Trích Không gì là không thể – George Matthew Adams, NXB Tổng hợp thành phố
Hồ Chí Minh, 2019, Tr.103, 104)
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.
Câu 2. Theo đoạn trích, trong các trách nhiệm thì trách nhiệm nào được xem là cao cả và
nặng nề nhất?
Câu 3. Dựa vào đoạn trích, anh/chị hãy cho biết “sống dấn thân” là sống như thế nào?
Câu 4. Lời khuyên “Khi làm bất kỳ việc gì, bạn hãy nỗ lực hết mình và biết chịu trách
nhiệm với từng lời nói, hành động của mình” trong đoạn trích có ý nghĩa gì với anh/chị?
Phần II: Làm Văn (7 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết 01 đoạn văn ngắn (khoảng
150 chữ) bàn về ý nghĩa của việc sống có trách nhiệm.
ĐỀ 118
Khu nhà nữ công nhân rộn rịp người ra vào, nhộn nhạo những tiếng cười, tiếng mời
chào, cả tiếng la hét. Đào không đi chơi đâu. Một lá thư mới nhận làm chị bàng hoàng.
Ông trung đội trưởng già phụ trách lò gạch của nông trường mới gặp chị có vài bận mà đã
dám ngỏ lời táo bạo. Mới đọc được mươi dòng chị giận dữ tưởng như có thể xé vụn từng
mảnh được, người ta coi thường chị đến thế kia ư. Nhưng khi gập lá thư lại thì một cảm
giác êm đềm cứ lan nhanh ra, như mạch nước ngọt rỉ thấm vào những thớ đất khô cằn vì
nắng hạn, một nỗi vui sướng kỳ lạ rào rạt không thể nén lại nổi, khiến chị ngây ngất, muốn
89
cười to một tiếng nhưng trong mí mắt lại như đã mọng đầy nước mắt chỉ định trào ra. Từ
ngày goá bụa đến nay chưa ai nói được với chị một câu nào yêu thương, một lần gắn bó,
chưa ai khao khát đến chị, coi chị là nguồn hạnh phúc của họ, là niềm an ủi cho họ. Những
dòng, những chữ trong bức thư xa lạ ngân vang mãi trong lòng chị, vang dội đến tận
những kẽ ngách sâu kín nhất, thức tỉnh nỗi khao khát yêu đương, khao khát hạnh phúc mà
chị cố hắt hủi, vùi nén một cách bất lực từ ngót chục năm nay.
(Trích Mùa lạc – Nguyễn Khải)
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.
Câu 2. Đoạn trích đề cập đến sự việc gì
Câu 3. Tâm trạng của Đào khi nhận được bức thư của ông trung đội trưởng
Câu 4. Từ đoạn trích trên trình bày suy nghĩ của anh/chị về niềm khao khát hạnh phúc
chính đáng của mỗi con người.
vai trò của ý chí
ĐỀ 119
I- ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Có một chàng thanh niên đứng giữa thị trấn và tuyên bố mình có trái tim đẹp nhất vì
chẳng hề có một tì vết hay rạn nứt nào. Đám đông đều đồng ý đó là trái tim đẹp nhất mà họ
từng thấy. Bỗng một cụ già xuất hiện và nói: “Trái tim của anh không đẹp bằng trái tim
tôi”. Chàng trai cùng đám đông ngắm nhìn trái tim của cụ. Nó đang đập mạnh mẽ nhưng
đầy những vết sẹo. Có những phần của tim đã bị lấy ra và những mảnh tim khác được đắp
vào nhưng không vừa khít nên tạo một bề ngoài sần sùi, lởm chởm; có cả những đường
rãnh khuyết vào mà không hề có mảnh tim nào trạm thay thế. Chàng trai cười nói:
- Chắc là cụ nói đùa! Trái tim của tôi hoàn hảo, còn của cụ chỉ là những mảnh chắp vá
đầy sẹo và vết cắt.
- Mỗi vết cắt trong trái tim tôi tượng trưng cho một người mà tôi yêu không chỉ là
những cô gái mà còn là cha mẹ, anh chị, bạn bè… Tôi xé một mẩu tim mình trao cho họ,
thường thì họ cũng sẽ trao lại một mẩu tim của họ cho tôi đắp vào nơi vừa xé ra. Thế nhưng
những mẩu tim chẳng hoàn toàn giống nhau, mẩu tim của cha mẹ trao cho tôi lớn hơn mẩu
tôi trao lại cho họ, ngược lại với mẩu tim của tôi và con cái tôi. Không bằng nhau nên
chúng tạo ra những nếp sần sùi mà tôi luôn yêu mến vì chúng nhắc nhở đến tình yêu mà tôi
đã chia sẻ. Thỉnh thoảng tôi trao mẩu tim của mình nhưng không hề được nhận lại gì,
chúng tạo nên những vết khuyết. tình yêu đôi lúc chẳng cần sự đền đáp qua lại. Dù những
vết khuyết đó thật đau đớn nhưng tôi vẫn luôn hy vọng một ngày nào đó họ sẽ trao lại cho
tôi mẩu tim của họ, lấp đầy khoảng trống mà tôi luôn chờ đợi.
Chàng trai đứng yên với giọt nước mắt lăn trên má. Anh bước tới, xé một mẩu
từ trái tim hoàn hảo của mình và trao cho cụ già. Cụ già cũng xé một mẩu từ trái tim đầy
vết tích của cụ trao cho chàng trai. Chúng vừa nhưng không hoàn toàn khớp nhau, tạo nên
một đường lởm chởm trên trái tim chàng trai. Trái tim của anh không còn hoàn hảo nhưng
lại đẹp hơn bao giờ hết vì tình yêu từ trái tim của cụ già đã chảy trong tim anh…
(Theo Trí Quyền – Quà tặng cuộc sống, NXB Trẻ TPHCM, 2006

Câu 1. Nội dung chính của văn bản trên là gì.
90
Câu 2. Văn bản trên có sự kết hợp những phương thức biểu đạt nào.
Câu 3. Em hiểu như thế nào về nhan đề “Trái tim hoàn hảo ”.
Câu 4. Hãy giải thích về “giọt nước mắt lăn trên má” của chàng trai.
Anh/Chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý
nghĩa của tình yêu thương trong cuộc sống?
ĐỀ 120
Bản lĩnh là khi bạn dám nghĩ, dám làm và có thái độ sống tốt. Muốn có bản lĩnh bạn
cũng phải kiên trì luyện tập. Chúng ta thường yêu thích những người có bản lĩnh sống. Bản
lĩnh đúng nghĩa chỉ có được khi bạn biết đặt ra mục tiêu và phương pháp để đạt được mục
tiêu đó. Nếu không có phương pháp thì cũng giống như bạn đang nhắm mắt chạy trên con
đường có nhiều ổ gà.
Cách thức ở đây cũng rất đơn giản. Đầu tiên, bạn phải xác định được hoàn cảnh và
môi trường để bản lĩnh được thể hiện đúng lúc, đúng nơi, không tùy tiện. Thứ hai bạn phải
chuẩn bị cho mình những tài sản bổ trợ như sự tự tin, ý chí, nghị lực, quyết tâm... Điều thứ
ba vô cùng quan trọng chính là khả năng của bạn. Đó là những kỹ năng đã được trau dồi
cùng với vốn tri thức, trải nghiệm. Một người mạnh hay yếu quan trọng là tùy thuộc vào
yếu tố này.
Bản lĩnh tốt là vừa phục vụ được mục đích cá nhân vừa có được sự hài lòng từ
những người xung quanh. Khi xây dựng được bản lĩnh, bạn không chỉ thể hiện được bản
thân mình mà còn được nhiều người thừa nhận và yêu mến hơn.
(Trích Xây dựng bản lĩnh cá nhân, John C. Maxwell,
NXB Lao động - Xã hội, 2015, tr. 97)
Câu 2. Theo tác giả, thế nào là người bản lĩnh?
Câu 3. Theo anh/chị, mỗi người cần làm thế nào để rèn luyện bản lĩnh sống?
Câu 4. Anh/Chị có đồng tình với nhận định của tác giả Bản lĩnh tốt là vừa phục vụ được
mục đích cá nhân vừa có được sự hài lòng từ những người xung quanh?
chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý kiến: Tuổi trẻ cần sống có bản lĩnh để dám
đương đầu với mọi khó khăn thử thách.
ĐỀ 121
Ta đã qua bao phố phường tráng lệ
Paris ánh sáng hay London cổ kính
Lòng vẫn trôi về bến
Cội nguồn văng vẳng à ơi
Mái đình cong trăng khuyết
91
Triền sông mướt câu hò
Đường làng rơm thơm vào trí nhớ
Rặng tre già măng non ta
Về dòng thác người cuộn về muôn hướng

Chảy không nguôi dòng máu Lạc Hồng
Giấc mơ nào từng ôm ấp biển Đông?
Ta là ta ngàn Việt những dòng sông

Dẫu khúc khuỷu bờ dâu hay ghềnh xiết cũng
chảy về lòng biển…
(Trích Là Việt, Nguyễn Phan Quế Mai, Tập thơ Tổ quốc gọi tên
mình,
NXB Phụ nữ, 2015, tr.14-15)
Câu 2. Trong đoạn trích, tác giả nhớ đến những gì của quê hương mình?
Câu 3. Anh/Chị hiểu thế nào về hai dòng thơ:
Về dòng thác người cuộn về muôn hướng
Chảy không nguôi dòng máu Lạc Hồng
Câu 4. Tác giả muốn gửi gắm điều gì qua đoạn trích trên? Điều đó có ý nghĩa gì đối với
anh/chị?
chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về một truyền thống đạo lí được gợi ra từ đoạn trích.
ĐỀ 122
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
Việc mình làm được thì đừng để người khác.
Chúng ta hãy coi đây là một phương châm sống không chỉ trong cuộc sống cá nhân
mà cả trong việc hành xử đối với người khác và giáo dục cho những đứa trẻ.
Không phải vì bởi đã có những người dọn rác nên chúng ta có thể xả rác bừa bãi và
vô tội vạ để mặc cho những công nhân đó phải cực nhọc dọn dẹp những thứ hổ lốn do
chúng ta vung ném ra.
Người Nhật, đi đâu, mỗi cá nhân đều có một túi đựng rác nhỏ gọn và tiện lợi để
đựng rác của chính mình nhằm tránh việc phải vứt chúng một cách tuỳ tiện vào đâu đó. Họ
coi việc đó là bổn phận và trách nhiệm của chính mình trước với môi trường và những
người xung quanh. Và do vậy mà đất nước họ trở nên sạch đến mức mà cá có thể sống
được ở trong các cống rãnh chứa nước thải sinh hoạt và sản xuất.
Việc mình làm được thì đừng để người khác.
Hãy lấy đó làm phương châm để tự mình ý thức mọi hành động của mình và để giáo
dục những đứa trẻ trở nên văn minh với cùng một nhận thức như thế. Điều đó không chỉ tốt
cho bản thân mà còn hữu ích cho cả những người khác và cho cả môi trường sống. Chính
92
chúng ta sẽ thổi tuỳ tiện trong việc xả thải, và tự thấy có trách nhiệm để cân nhắc trước khi
thực hiện những hành động kiểu đó.
Ở nhiều quốc gia châu Âu, họ quy định mỗi gia đình phải phân loại rác ngay tại tư
gia với từng loại, nhóm rõ ràng, nếu không sẽ bị xử phạt rất nặng. Ví dụ nhóm rác hữu cơ
có thể phân huỷ và không thể phân huỷ, nhóm vô cơ không thể phân huỷ và có thể tái
chế...vì vậy, việc ra nơi công cộng và xả thải bừa bãi chính là việc xâm hại vào trật tự quản
lý hành chính về môi trường. Những người thu gom rác vừa vất vả, lại vừa khó thể nào xử
lý được việc phân loại các loại rác được người dân thải ra khắp nơi như thế.
Từ việc đó, có thể đưa đến một triết lý giáo dục dành cho những đứa trẻ, đó là muốn
tự lập, tự chủ và tự tin để từ đó trở nên tự do thì việc gì làm được thì đừng để người khác”.
Chúng ta sẽ có một thế hệ văn minh và độc lập, có thể tái thiết lại được đất nước đang rơi
vào những suy đồi và tha hoá mọi mặt ngày hôm nay và giai đoạn lịch sử khốc hại này.
Chúng ta không thể thay đổi được lịch sử, nhưng chúng ta có thể tạo ra lịch sử và có
thể quyết định được nó tồn tại theo cách nào. Và chúng ta, vào một lúc nào đó, chẳng tiếc
về lịch sử khi nhìn lại, nhưng chính vì thế đừng để điều hối tiếc đó xảy ra mới là điều tốt
đẹp hơn cả.
(Trích bài trên trang Facebook Cái Khả Thể, ngày 02/01/2018)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Nêu những dẫn chứng mà tác giả đã liệt kê để làm sáng tỏ cho quan điểm: Việc
mình làm được thì đừng để người khác.
Câu 2. Theo đoạn trích thì ta cần hiểu “phương châm sống” là gì? Phương châm sống có
vai trò gì đối với cuộc sống mỗi người?
Câu 3. Anh/Chị hiểu thế nào về triết lí giáo dục: Muốn tự lập, tự chủ và tự tin để từ đó trở
nên tự do thì “việc gì làm được thì đừng để người khác?
Câu 4. Đoạn trích trên với tiêu chí: Việc mình làm được thì đừng để người khác. Có người
lại cho rằng: Việc ai người đó phải tự làm, đã có sự phân công xã hội, đừng làm hộ người
khác sẽ khiến họ ỷ lại. Anh/chị hãy bàn luận về hai ý kiến trên (Trình bày trong khoảng 5
đến 7 dòng)
chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý thức tự giác của mỗi người trong cuộc sống.
ĐỀ 123
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Hy vọng
Nhiều khi đá dạy ta mềm mỏng
Sự tàn nhẫn nhắc ta điều lành
Nỗi buồn đánh thức hy vọng
Giữa thế giới không nhiều may mắn

Ta học cách vừa lòng với mình
Chia sẻ sự bình tâm của cỏ
Mãi khi giữa đêm chợt thức
93
Bập bềnh ý nghĩ xót xa:
Anh còn có thể, không thể...?
Thăm thẳm ngày xưa bình an
Vời vợi ngày mai chói nắng...
(Thơ Nguyễn Khoa Điềm, Tuyển tập 40 năm do tác giả
chọn,
NXB Văn học, 2012)
Câu 2. Anh/Chị hiểu thế nào về hai câu thơ:
Giữa thế giới không nhiều may mắn
Ta học cách vừa lòng với mình?
Câu 3. Chỉ ra và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong những câu thơ sau:
Nhiều khi đá dạy ta mềm mỏng
Sự tàn nhẫn nhắc ta điều lành
Nỗi buồn đánh thức hy vọng
Câu 4. Theo anh/chị, thông điệp mà nhà thơ muốn gửi gắm qua bài thơ là gì? Lí giải?
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Từ nội dung của phần Đọc - hiểu, anh /chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
bày tỏ suy nghĩ của anh/chị về quan niệm sống: học cách vừa lòng với chính mình để tìm
được sự an nhiên giữa cuộc đời nhiều chông gai, ít may mắn.
ĐỀ 124
Nắm nhau tôi chôn góc phù sa sông Mã
Trăm thác nghìn ghềnh cuộn xoáy vào tơ
Làng cong xuống dáng tre già trước tuổi
Tiếng gọi đò khuya sạt cả đôi bờ.

Con hến, con trai một đời nằm lệch
Lấm láp đất bùn đứng thẳng cũng nghiêng
Mẹ gạt mồ hôi để ngoài câu hát
Giấc mơ tôi ngọt hơi thở láng giềng.

Hạt thóc củ khoai đặt đâu cũng thấp
Cả những khi rổ rá đội lên đầu
Chiếc liềm nhỏ không còn nơi cắt chấu
Gặt hái xong rồi rơm, rạ bó nhau.
(Trích Một góc phù sa, Nguyễn Minh Khiêm,
NXB Hội Nhà văn, 2007, tr.18-19)
94
Câu 2. Chỉ ra các từ ngữ/hình ảnh nói về quê hương bình dị, gần gũi trong kí ức của nhà
thơ.
Câu 3. Hai câu thơ Mẹ gạt mồ hôi để ngoài câu hát/ Giấc mơ tôi ngọt hơi thở láng
giềng gợi cho anh/chị suy nghĩ gì?
Câu 4. Bài học cuộc sống có ý nghĩa nhất với anh/chị khi đọc đoạn thơ trên là gì? Vì sao?
chữ) trình bày suy nghĩ của mình về ý nghĩa của những điều giản dị đối với cuộc sống con
người.
ĐỀ 125
Lòng nhân ái không phải tự sinh ra con người đã có. Lòng nhân ái là một trong
những phẩm chất hàng đầu, là văn hóa của mỗi một con người. Lòng nhân ái có được là
do sự góp công của mỗi gia đình và nhà trường tạo lập cho các em thông qua các hoạt
động trải nghiệm rèn luyện, học tập, sẻ chia, “đau với nỗi đau của người khác”... Và lòng
nhân ái của các em Trường Quốc tế Global đã được hình thành như thế.
Lòng nhân ái là một phần quan trọng trong mục tiêu giáo dục toàn diện của trường
GIS và thực tế, lòng nhân ái rất cần trong đời sống, đó là nét văn hóa, là cốt cách của mỗi
một con người. Các hoạt động từ thiện đã và đang diễn ra tại Trường Quốc tế Global đã
góp phần giúp các em học sinh xây dựng tính cộng đồng, tinh thần trách nhiệm, sẻ chia và
giúp đỡ mọi người khi khó khăn hoạn nạn; phát triển toàn diện tri thức và đạo đức để trở
thành những công dân ưu tú, có ích cho xã hội, gìn giữ được bản sắc văn hóa Việt Nam.
(Trích Dạy trẻ lòng nhân ái ở trường quốc tế Global - Theo Dân trí, ngày 14/02/2015)
Câu 2. Theo tác giả, lòng nhân ái có được là do đâu?
Câu 3. Tại sao tác giả cho rằng: Lòng nhân ái là một phần quan trọng trong mục tiêu giáo
dục toàn diện của trường GIS và thực tế, lòng nhân ái rất cần trong đời sống, đó là nét văn
hóa, là cốt cách của mỗi một con người?
Câu 4. Anh/Chị có đồng ý với quan niệm: Lòng nhân ái là một trong những phẩm chất
hàng đầu, là văn hóa của mỗi một con người không? Vì sao?
II. LÀM VĂN(7,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu,anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ)trình bày suy nghĩ của bản thân về lòng nhân ái của con người trong cuộc sống.
ĐỀ 126
Chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc với những người xung quanh là một liều thuốc diệu kỳ
giúp con người lấy lại cân bằng mỗi khi gặp khó khăn. Tuy nhiên, đôi lúc người ta lại nhầm
lẫn giữa chia sẻ suy nghĩ với người khác với suy nghĩ theo người khác.
Trong mối quan hệ sẻ chia bình đẳng, ta có tư duy độc lập, biết cách làm chủ nó và
chia sẻ cởi mở những suy nghĩ đó. Tuy nhiên, trong mối quan hệ sẻ chia một chiều, ta
thường để bản thân choáng ngợp bởi những suy nghĩ của người khác. Thay vì đưa ra chính
95
kiến và cảm nhận của riêng mình, ta lại bị cuốn theo lối suy nghĩ của họ để rồi không còn
giữ được lập trường của mình.
Trong mọi mối quan hệ, sự tương trợ là điều rất cần thiết. Ta có thể nhờ người khác
giúp đỡ nhưng không được để mình trở thành cái bóng của họ bởi cuộc sống của ta là do
chính ta quyết định. Khi khoác lên mình chiếc mặt nạ hòng thu hút tình cảm và sự quan tâm
của người khác, ta sẽ đánh mất điều quan trọng nhất, đó là con người thật của mình.
Hãy sống thật với chính mình, bởi đó là chìa khóa đưa ta đến hạnh phúc. Hãy làm
bất kì điều gì ta cho là nên làm, vì chính ta mới là người quyết định cuộc sống của bản
thân. Bên cạnh đó, cũng không cần bào chữa hay giải thích gì về mình; không cần sự cho
phép của bất cứ ai để được là chính mình. Ta có thể sống hạnh phúc với con người thực của
mình và hãy nghĩ tốt về bản thân, bất kể người khác nhìn nhận thế nào chăng nữa.
(Theo Quên hôm qua sống cho ngày mai, Tian Dayton,
NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2017, tr.18-19)

Câu 2. Theo tác giả, vì sao chúng ta cần phải có tư duy độc lập?
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về ý kiến: Khi khoác lên mình chiếc mặt nạ hòng thu hút
tình cảm và sự quan tâm của người khác, ta sẽ đánh mất điều quan trọng nhất, đó là con
người thật của mình?
Câu 4. Anh/Chị có đồng tình với quan niệm: Hãy sống thật với chính mình, bởi đó là chìa
khóa đưa ta đến hạnh phúc không? Vì sao?
Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý nghĩa của tư duy độc lập trong cuộc sống.
ĐỀ 127
Ta đã lớn lên rồi trong khói lửa
Chúng nó chẳng còn mong được nữa
Chặn bàn chân một dân tộc anh hùng
Những bàn chân từ than bụi, lầy bùn
Đã bước dưới mặt trời cách mạng.
Những bàn chân của Hóc Môn, Ba Tơ, Cao Lạng
Lừng lẫy Điện Biên, chấn động địa cầu
Những bàn chân đã vùng dậy đạp đầu
Lũ chúa đất xuống bùn đen vạn kiếp!
Ta đi tới, trên đường ta bước tiếp,

Rắn như thép, vững như đồng.
Đội ngũ ta trùng trùng điệp điệp
Cao như núi, dài như sông
96
Chí ta lớn như biển Đông trước mặt!
Ta đi tới, không thể nào chia cắt

Mục Nam quan đến bãi Cà Mau
Trời ta chỉ một trên đầu
Bắc nam liền một biển
Lòng ta không giới tuyến

Lòng ta chung một cụ Hồ
Lòng ta chung một Thủ đô
Lòng ta chung một cơ đồ Việt Nam!
(Trích Ta đi tới, Thơ Tố Hữu, NXB Giáo dục Việt Nam,
2003)
Câu 1. Đoạn thơ trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2. Chỉ ra và nêu tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ thứ
nhất?
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về bốn dòng thơ sau:
Lòng ta không giới tuyến
Lòng ta chung một cụ Hồ
Lòng ta chung một Thủ đô
Lòng ta chung một cơ đồ Việt Nam!
Câu 4. Cảm xúc của tác giả được thể hiện như thế nào trong đoạn thơ?
Từ nội dung đoạn thơ ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về sức mạnh tinh thần đoàn kết của dân tộc trong giai
đoạn hiện nay.
ĐỀ 128
Chúng ta thường đánh giá sự thành công của một quốc gia thông qua những giá trị
kinh tế mà họ sản xuất. Liệu điều này có chính xác hay không, nếu nhue người dân nước đó
không hề hạnh phúc và hài lòng với cuộc sống? Vậy nên, hạnh phúc của người dân là thước
đo chính của một xã hội thành công.
Nó không chỉ là trạng thái tâm lí mơ hồ, mà còn đem lại nhiều kết quả thức tế có thể
đo lường được, thông qua nhiều nghiên cứu khác nhau.
Theo đó, những người hạnh phúc có hệ miễn dịch mạnh hơn và có xu hướng sống
lâu hơn. Họ là những người sáng tạo; có mối quan hệ tốt hơn; có tinh thần hợp tác khi làm
việc và dễ dàng thành công trong sự nghiệp. Họ cũng dễ dàng ổn định cho tinh thần như
bình thường sau khi gặp khó khăn trong cuộc sống. Điều đặc biệt là, những người hạnh
phúc thường biết cách chấp nhận bản thân và những người xung quanh.
Tóm lại, hạnh phúc là một khái niệm trừu tượng và khó nắm bắt. Đó là trạng thái
tinh thần mà con người dùng cả cuộc đời để tìm kiếm. Nó cũng chính là tài sản to lớn nhất
của chúng ta, vậy nên hãy học cách nuôi dưỡng hạnh phúc từ những điều nhỏ nhặt nhất.
(https://sacombankcareer/tintuc/Nghịch lí cuộc sống con người luôn
tìm kiếm
97
hạnh phúc nhưng lại sợ khi có được điều
đó)
Câu 1. Dựa vào đoạn trích, hãy cho biết đâu là thước đo chính của một xã hội thành công?
Câu 2. Theo tác giả, đâu là những kết quả thực tế có thể đo lường được khi nghiên cứu về
những người hạnh phúc?
Câu 3. Tại sao người hạnh phúc dễ dàng ổn định tinh thần như bình thường sau khi gặp khó
khăn trong cuộc sống?
Câu 4. Anh/Chị có cho rằng biết cách chấp nhận bản thân và những người xung quanh
đồng nghĩa với sự dễ dãi, thỏa hiệp không? Vì sao?
chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về cách nuôi dưỡng hạnh phúc từ những điều nhỏ nhặt
nhất.
ĐỀ 129
Bất kỳ một quan điểm nào cũng có thể thay đổi, điều quan trọng là bạn có “muốn”
thay đổi hay không mà thôi. Mọi thứ không bỗng dưng mà có, thái độ cũng vậy. Để có một
thái độ sống đúng đắn, trước tiên ta cần hình thành nó, rồi dần dần phát triển lên, biến nó
thành tài sản quý giá cho bản thân.
Một số người từ chối việc thay đổi, họ cho rằng “Tôi đã quen sống như thế này từ
nhỏ, thay đổi chỉ làm cho cuộc sống thêm rắc rối mà thôi!” hoặc “Cha mẹ sinh mình ra thế
nào thì cứ để thế ấy, thay đổi làm gì cho mệt!”. Bạn cần biết rằng, không bao giờ là quá trễ
cho một sự thay đổi. Nhờ thay đổi, con người mới có những bước tiến vượt bậc. Không
chấp nhận thay đổi, cuộc sống của bạn sẽ trở nên nghèo nàn, thậm chí bạn sẽ gặp những
rác rối lớn. Bạn gọi một cái cây không đâm chồi nẩy lộc, không ra hoa kết trái là gì? Đó
chẳng phải là “cây chết” hay sao? Con người chúng ta cũng vậy! Cuộc sống sẽ luôn được
vận hành tốt nếu ta không ngừng hoàn thiện bản thân.
Những ai không chịu thay đổi cho phù hợp với biến cố cuộc đời sẽ chẳng thể nào
thích nghi được với hoàn cảnh. Có thể họ vẫn hiện hữu nhưng trong cuộc sống của họ sẽ bị
tách biệt, không bắt nhịp được với đồng loại của mình.
(Theo Thái độ quyết định thành công, Wayne Cordeiro,
NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, 2016, tr.34)
Câu 1. Chỉ ra hai thao tác lập luận được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2. Theo tác giả, tại sao một số người từ chối việc thay đổi?
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về những rắc rối lớn khi con người không chấp nhận thay
đổi?
Câu 4. Anh/Chị hãy chỉ ra một số bước tiến vượt bậc của nhân loại mà con người buộc phải
thay đổi cách sống và làm việc.
98
chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về những điều cần thay đổi ở thanh niên Việt Nam
hiện nay trong việc trở thành công dân toàn cầu.
ĐỀ 130
Hãy hướng sự quan tâm của bạn tới những việc bạn có thể làm thay vì nghi hoặc khả
năng của bản thân. Thực tế cho thấy, chúng ta chẳng đạt được bất cứ điều gì nếu cứ luôn
miệng nói rằng mình không làm được.
Khi phải đối mặt với khó khăn, hãy tự nhủ rằng mọi rắc rối sẽ được giải quyết, từ đó,
nỗ lực tìm giải pháp cho vấn đề. Đó chính là cách tạo ra sự khởi đầu tốt đẹp. Hãy nhớ rằng
thành công trong cuộc sống luôn đi kèm với những câu khẳng định như: “Tôi có thể” hoặc
“Tôi sẽ làm được”, và hành động bao giờ cũng tạo ra điều kì diệu. Đừng ngồi đó chờ đợi
mộng tưởng biến thành sự thật. Khi đã nỗ lực hết mình, dù có thất bại, bạn cũng không
phải tiếc nuối. Thất bại không chỉ khiến bạn rút ra bài học kinh nghiệm mà còn hiểu được
giá trị của thành công. Bạn thực sự thất bại khi chưa thử mọi cơ hội mà bạn đang có. Khi
thực sự muốn làm một điều gì đó, chắc chắn sẽ có cách để bạn làm được.
Điều quan trọng là bạn phải xem xét các khả năng để tạo ra cơ hội chứ không phải
lãng phí thời gian để mổ xẻ những trách nhiệm của mình
(Theo Quên hôm qua sống cho ngày mai, Tian Dayton Ph. D,
biên dịch: Thu Trang - Minh Tươi, NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh,
2014, tr.107)
Câu 2. Theo tác giả, cách tạo ra sự khởi đầu tốt đẹp là gì?
Câu 3. Tại sao tác giả cho rằng: Thất bại còn giúp ta hiểu được giá trị của thành công?
Câu 4. Anh/Chị có đồng tình với ý kiến của tác giả: Bạn thực sự thất bại khi bạn chưa thử
mọi cơ hội mà bạn đang có? Vì sao?
Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của bản thân về ý nghĩa của việc biết tạo ra cơ hội cho bản thân đối với
mỗi người trong cuộc sống.
ĐỀ 131
Nhiều người trong chúng ta từ lâu đã quen đối phó với cuộc sống và hoàn cảnh thay
vì tự mình hành động. Chúng ta để thái độ của người khác chi phối cảm nhận của mình về
bản thân. Để có thể lựa chọn hành động một cách tỉnh táo thay vì đối phó, chúng ta cần có
sự suy nghĩ chín chắn. Sẵn sàng chịu trách nhiệm về bản thân, cam kết giữ vững lập trường
thay vì phụ thuộc vào ý kiến của người khác là điều góp phần thiết lập nên cái nhìn tổng
quát về bản chất của mỗi cá nhân. Đối với nhiều người, có lẽ đây là một bước tiến vĩ đại.
Khi quyết định chịu trách nhiệm về bản thân và cố gắng kiểm soát mọi hành động,
cảm xúc cho phù hợp với từng hoàn cảnh, chúng ta đã tạo tiền đề cho việc hình thành
99
những mối quan hệ tốt đẹp. Nhiều người sẽ tỏ ra không thích sự "độc lập" mà chúng ta lựa
chọn, bởi điều đó đồng nghĩa với việc họ không còn khả năng kiểm soát được hành động
của chúng ta nữa. Việc giải phóng bản thân khỏi sự kiểm soát của người khác sẽ có lợi cho
cả hai bên. Mỗi lần áp dụng cách cư xử mới này, bạn sẽ cảm nhận được nguồn sức mạnh
tiềm ẩn mà bạn chưa từng biết mình đang sở hữu.
Hành động thay vì đối phó không chỉ hữu ích trong những cuộc chạm trán gay go. Và
việc tự giác chịu trách nhiệm về hành vi của mình là một yêu cầu vô cùng quan trọng.
(Theo Khi ta thay đổi thế giới sẽ đổi thay, Karen Casey,
NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, 2010, tr.72)
Câu 1. Dựa vào đoạn trích, anh/chị hãy cho biết điều góp phần thiết lập nên cái nhìn tổng
quát về bản chất của mỗi cá nhân là gì?
Câu 2. Theo tác giả, tại sao: Nhiều người sẽ tỏ ra không thích “sự độc lập” mà chúng ta
lựa chọn?
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến: Việc giải phóng bản than khỏi sự kiểm soát
của người khác sẽ có lợi cho cả hai bên?
Câu 4. Bài học có ý nghĩa nhất mà anh/chị rút ra cho bản thân từ việc đọc đoạn trích trên?
Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của bản thân về sự cần thiết của việc tự chịu trách nhiệm về hành vi đối
với bản thân mỗi người trong cuộc sống.
ĐỀ 132
“Tự trọng” có nghĩa là biết coi trọng mình, nhưng không phải theo nghĩa vị kỷ (chỉ
biết đến danh lợi của bản thân mình) mà là coi trọng phẩm giá/đạo đức của mình. Một
người có tự trọng hay không cũng thường được thể hiện qua câu trả lời hay qua hành xử
của anh ta qua những câu trả lời như: “Điều gì khiến tôi sợ hãi/xấu hổ?”, “Điều gì khiến
tôi tự hào/hạnh phúc?”...
Người tự trọng tất nhiên sẽ biết sợ sự trừng phạt của nhà nước, nếu làm trái pháp
luật và sự điều tiếng dư luận của xã hội, nếu làm trái với luân thường, lẽ phải. Nhưng đó
chưa phải là điều đáng sợ nhất đối với họ. Điều đáng sợ nhất đối với một người tự trọng là
sự giày vò bản thân khi làm những chuyện đi ngược với lương tri của mình, phản bội lại lẽ
sống, giá trị sống, nguyên tắc sống mà mình theo đuổi và có cảm giác đánh mất chính
mình. Nói cách khác, đối với người tự trọng, có đạo đức, “toà án lương tâm” còn đáng sợ
hơn cả “tòa án nhà nước” hay “tòa án dư luận”.
Người tự trọng thường đối diện với lương tri và phẩm giá bản thân, đối diện với
“con người bên trong” của mình để hành động hơn là đối diện với sự răn đe của luật pháp
hay sự phán xét của dư luận bên ngoài. Do đó, họ sẽ khó có thể làm việc xấu, việc sai ngay
cả khi việc xấu, việc sai đó rất có lợi cho mình và nếu có làm thì cũng không sao cả, vì việc
xấu việc sai đó đã trở nên phổ biến và bình thường với mọi người.
Người tự trọng có hạnh phúc, có tự hào khi được sự ghi nhận, mến trọng hay
ngưỡng mộ của người khác dành cho mình không? Câu trả lời đương nhiên là có, rất hạnh
100
phúc, rất tự hào. Nhưng đó chưa phải là hạnh phúc lớn nhất. Niềm hạnh phúc lớn nhất đối
với họ là niềm tự hào sâu kín và riêng tư từ bên trong con người của họ về những việc mà
họ làm, về những điều mà họ theo đuổi. Chính vì được dẫn dắt bởi nội tại của bản thân hơn
là bị chi phối từ bên ngoài, người tự trọng thường rất tự do và tự trị khi hành động.
(Trích Đúng việc, Giản Tư Trung, NXB Tri thức, 2016, tr. 27-
28)

Câu 2. Theo tác giả, người tự trọng có những biểu hiện nào?
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về nhận định: đối với người có tự trọng, có đạo đức, “tòa
án lương tâm” còn đáng sợ hơn cả “tòa án nhà nước” hay “tòa án dư luận”?
Câu 4. Anh/Chị có đồng tình với quan niệm của tác giả: Niềm hạnh phúc lớn nhất đối với
họ (người có lòng tự trọng) là niềm tự hào sâu kín và riêng tư từ bên trong con người của
họ về những việc mà họ làm, về những điều mà họ theo đuổi không? Vì sao?
chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về vai trò của lòng tự trọng trong cuộc sống.
ĐỀ 133
Con chim sẻ nhỏ chết rồi
Chết trong đêm cơn bão về gần sáng
Đêm ấy tôi nằm trong chăn nghe cánh chim đập cửa
Sự ấm áp gối chăn đã giữ chặt tôi
Và tôi ngủ ngon lành đến lúc bão vơi.
Chiếc tổ cũ trong ống tre đầu nhà chiều gió hú
Không còn nghe tiếng cánh chim về
Và tiếng hót mỗi sớm mai trong vắt.
Nó chết trước cửa nhà tôi lạnh ngắt
Một con mèo hàng xóm lại tha đi
Nó để lại trong tổ những quả trứng
Những con chim non mãi mãi chẳng ra đời.
Đêm đêm tôi vừa chợp mắt

Cánh cửa lại rung lên tiếng đập cánh
Những quả trứng lại lăn vào giấc ngủ
Tiếng lăn như đá lở trên ngàn.
(Trích Tiếng vọng, Nguyễn Quang Thiều, Tiếng Việt 5, tập một,
NXB Giáo dục Việt Nam, 2020, tr. 108)
Thực hiện yêu cầu sau:
Câu 2. Con chim sẻ đã chết trong hoàn cảnh như thế nào?
101
Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh/chị hiểu gì về tâm trạng của tác giả?
Những quả trứng lại lăn vào giấc ngủ
Tiếng lăn như đá lở trên ngàn.
Câu 4. Đoạn trích trên gửi gắm đến anh/chị bài học gì? (trình bày khoảng 4 đến 6 dòng).
chữ) bàn về chủ đề: Biết ăn năn, biết day dứt cũng là cách để chúng ta hoàn thiện bản thân.
ĐỀ 134
mẹ chưa nhờ ta điều gì
kể cả giặt cái khăn
con mắc nợ mẹ không là chủ nợ
chỉ chú mèo già chứng kiến mẹ buồn thôi
những cuộc đời con đi giữa nóng lạnh cuộc đời
mẹ buôn buốt ruột
con tung tấy chữ
có chữ nào rơm rớm mẹ đâu?
khi mẹ thấy cô đơn
con cũng vào sấp bóng
vô định rợn người cát trắng
mẹ nằm hun hút gió hàng dương
giờ thấm nghĩa mồ côi
con đã non sáu chục
những buổi chiều ân hận
chân trời mướt mải cát bay...
(Trích Chân trời mẹ, Văn Công Hùng, Tập thơ, Cầm tay mà đi,
NXB Hội nhà văn, 2018, tr.53)

Câu 2. Tìm những câu thơ có hình ảnh tương phản để khắc họa hình ảnh hai nhân vật trữ
tình trong đoạn trích?
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về hai câu thơ sau:
con mắc nợ mẹ không là chủ nợ
chỉ chú mèo già chứng kiến mẹ buồn thôi
Câu 4. Đoạn trích đem đến cho anh/chị suy nghĩ, cảm xúc gì về tình mẹ trong cuộc đời?
Từ nội dung phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ của bản thân về ý kiến: Tình yêu của mẹ là tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ nhất
trên đời.
102
ĐỀ 135
Đông thì chật, ít thì thưa
Chẳng bao giờ thấy dư thừa thường dân.
Quanh năm chân đất đầu trần
Tác tao sau những vũ vần bão giông.
Khi làm cây mác cây chông
Khi thành biển cả khi không là gì.
Thấp cao đâu có hề chi
Cỏ ngàn năm vẫn xanh rì đấy thôi.
Ăn của đất, uống của trời
Dốc lòng cởi dạ cho người mình tin.
Ồn ào mà vẫn lặng im
Mặc ai mua bán nổi chìm thiệt hơn.
Chỉ mong ấm áo no cơm
Chắt chiu dành dụm thảo thơm ngọt lành.
Hòa vào trời đất mà xanh
Vô tư mấy kiếp mới thành thường dân.
(Trích Thường dân, Nguyễn Long, Báo Văn nghệ Trẻ, năm
2003)

Câu 2. Tìm và nêu tác dụng của 01 biện pháp tu từ trong hai câu thơ sau:
Khi làm cây mác cây chông
Khi thành biển cả khi không là gì.
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về hai câu thơ:
Hòa vào trời đất mà xanh
Vô tư mấy kiếp mới thành thường dân.
Câu 4. Qua đoạn trích, anh/chị hiểu thêm gì về tình cảm của nhà thơ đối với những người
thường dân?
Từ nội dung phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ của bản thân về vai trò của người thường dân đối với đất nước.
ĐỀ 136
Chúng tôi ngồi ôm súng đợi mưa rơi Chúng tôi như hòn đá ngàn năm, trong
103
Lòng thắc thỏm niềm vui không nói hết đập nhịp tim người
Mưa đi! Mưa đi! Mưa cho mãnh liệt Như đá vững bền, như đá tốt tươi...
Mưa lèm nhèm, chúng tôi chẳng thích đâu Mưa vẫn giăng màn lộng lẫy phía xa
Nhưng không có mưa rào thì cứ mưa ngâu khơi
Hay mưa bụi... mưa li ti... cũng được Mưa yểu điệu như một nàng công chúa
Mặt chúng tôi ngửa lên hứng nước Dù mưa chẳng bao giờ đến nữa
Một giọt nhỏ thôi, cát cũng dịu đi nhiều Thì xin cứ hiện lên thăm thẳm cuối chân
Ôi hòn đảo Sinh Tồn, hòn đảo thân yêu trời
Dẫu chẳng có mưa, chúng tôi vẫn sinh tồn trên Để bao giờ cánh lính chúng tôi
mặt đảo Cũng có một niềm vui đón đợi...
Đảo vẫn sinh tồn trên đại dương đầy gió bão
(Trích Đợi mưa trên đảo sinh tồn, Trần Đăng Khoa, Tuyển thơ Trần Đăng Khoa,
NXB Văn học, 2018, tr.481 - 482)
Câu 2. Trong đoạn trích, hãy chỉ ra hai dòng thơ về cuộc sống khắc nghiệt trên đảo?
Câu 3. Anh/chị nhận xét gì về khả năng sinh tồn của con người trong các dòng thơ sau:
Dẫu chẳng có mưa, chúng tôi vẫn sinh tồn trên mặt đảo
Đảo vẫn sinh tồn trên đại dương gió bão
Câu 4. Đoạn trích trên gợi cho anh/chị những tình cảm gì với những người lính đảo? (viết khoảng 4 -
6 câu)
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm).
chữ) trình bày suy nghĩ về tầm quan trọng của nghị lực sống.
ĐỀ 137
Tôi trở lại những bờ đường mùa xuân
Cây già trắng lá
Ôi thành phố tôi yêu kỳ lạ
Cái sống như trăn trở ngày đêm
Tôi lớn lên, lo nghĩ nhiều thêm
Thành phố cũng như tôi đang lớn
Những gác xép bộn bề hy vọng
Những đầu hồi bóng nắng nhấp nhô...
Tôi trở về những ngõ quen xưa

Mỗi ngõ nhỏ giấu một lời tâm sự
Tôi trở lại những lối mòn quá khứ
Có tấm tình ta mắc nợ cha ông
(TríchTrở lại trái tim mình- Bằng Việt,
Thơ tuyển 1961 - 2001, NXB Văn học, 2003, tr. 12)
104
Câu 2. Chỉ ra 2 từ diễn tả tâm trạng của nhân vật trữ tình trong đoạn thơ trên.
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về nội dung câu thơ: Tôi lớn lên, lo nghĩ nhiều thêm?
Câu 4. Tâm sự của tác giả trong câu thơ Có tấm tình ta mắc nợ cha ông gợi cho
anh/chị suy nghĩ gì?
Anh/Chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ)trình bày suy nghĩ của bản thân về
ý nghĩa của sự trân trọng quá khứ với mỗi con người.
ĐỀ 138
Trong “Bản Tuyên bố về quyền của người dùng”, Facebook cho biết: “Bạn sở hữu
tất cả nội dung và thông tin bạn đăng lên Facebook, và bạn có thể kiểm soát cách thông
tin được chia sẻ thông qua các cài đặt riêng tư và ứng dụng của mình”. Nhưng hãy nhìn vụ
bê bối vừa rồi: 50 triệu thông tin cá nhân từ Facebook đã được giao cho bên thứ ba sử
dụng phục vụ cho cuộc tranh cử tổng thống Mỹ.
Chúng ta hồn nhiên khi tham gia mạng xã hội và ném vào đại dương dữ liệu lớn
mọi thông tin cá nhân. Ai cũng có thể tìm theo dấu tích số của chúng ta trên Internet. Nó
không chỉ là những thứ thông tin được viết ra, hay bức ảnh được chủ động đăng tải: với
nhu cầu gây dựng dữ liệu, các nhà cung cấp theo dõi nhất cử nhất động của bạn, từ vị trí,
các thói quen đọc, những từ khóa bạn tìm kiếm, những người bạn hay tương tác... mọi cú
nhấp chuột dù là vô thức đều được ghi lại và trở thành hàng hóa.
Liệu những nút report (báo cáo) nội dung bị xâm hại cá nhân của các nhà cung cấp
là đủ? Liệu khung pháp lý đã đủ để trấn an người dùng về an toàn mạng? Trước khi mọi
thứ được kiểm soát thì có thể hậu quả đã xảy ra như một nữ sinh ở Nghệ An mới tự tử vì
bạn trai đưa clip hôn nhau lên mạng. Diên viên, nhà văn Steven Wright từng nói: “Internet
giống như miền Tây hoang dã vậy. Chẳng có luật lệ”.
Vấn đề hôm nay không phải là giá cổ phiếu của Facebook sụt bao nhiêu hay Mark
Zuckerberg mất mấy tỷ USD, mà là sự cẩn trọng của chính bạn khi tham gia môi trường
mạng đang ra sao. Thế hệ tôi, 8X đời đầu, may thay vẫn có được một tuổi thơ không
Internet. Tôi đang nghĩ về những thế hệ lớn lên trong thời đại số. Làm sao để con tôi, cháu
tôi được giáo dục Internet đầy đủ, biết ý thức khai thác mặt tốt của Internet và biết tự bảo
vệ mình?”
(Trích “Đời tư là hàng hóa”- Phạm Hải Chung - Vnexpress.net 22/03/2018)
Câu 2. Từ đoạn trích, Anh/ Chị hãy cho biết 03 thông tin cá nhân của người dùng được
các nhà cung cấp thông tin theo dõi qua Internet.
Câu 3. Tại sao tác giả lại cho rằng “Mọi cú nhấp chuột dù là vô thức đều được ghi lại và
trở thành hàng hóa”?
Câu 4. Anh/ Chị hãy nêu ra một số biện pháp thiết thực để tự bảo vệ mình khi sử dụng
Internet.
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn (khoảng
200 chữ) trình bày suy nghĩ về tầm quan trọng của sự cẩn trọng trong xã hội hiện đại.
ĐỀ 139
105
…Trong những bài giảng hàng ngày, chúng ta cần bồi đắp cho học sinh lòng biết ơn và
tinh thần sẵn sàng hy sinh, gánh vác trách nhiệm xã hội, trách nhiệm với cộng đồng, điều
đó cần ngay hôm nay và lúc này, mà không đợi tới khi học sinh đã trưởng thành. Nhân loại
đang trải qua những ngày tháng khó khăn chưa từng có do sức tấn công của dịch bệnh. Sự
sống của con người chưa bao giờ mong manh đến thế. Một loại vi rút vô cùng nhỏ bé
nhưng có sức tàn phá ghê gớm và sức hủy diệt khôn lường. Sự sống của hàng nghìn con
người bị cướp đi chỉ trong một thời gian ngắn, khiến chúng ta thấu hiểu và cảm nhận được
đầy đủ, sinh động hơn giá trị thiêng liêng, giá trị trên hết của sự sống, sự sống con người.
Chúng ta cần dạy cho học sinh hiểu được giá trị của sự sống và tình yêu cuộc sống…
(Trích thư của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn gửi lời tri ân tới các thầy cô giáo
nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam)

Câu 1: Văn bản trên được viết theo phong cách ngôn ngữ nào?
Câu 2: Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn điều cần thiết nhất trong những bài giảng hàng
ngày của các thầy cô là gì?
Câu 3: Vì sao tác giả lại cho rằng: Nhân loại đang trải qua những ngày tháng khó khăn
chưa từng có do sức tấn công của dịch bệnh ?
Câu 4: Anh/chị có đồng tình với quan điểm: Sự sống của hàng nghìn con người bị cướp đi
chỉ trong một thời gian ngắn, khiến chúng ta thấu hiểu và cảm nhận được đầy đủ, sinh
động hơn giá trị thiêng liêng, giá trị trên hết của sự sống, sự sống con người không? Vì
Sao?
II: Làm văn (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm): Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn
(khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý nghĩa của tình yêu cuộc sống.
ĐỀ 140
“Ngoài cửa sổ bây giờ những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt – Cái giống hoa ngay khi
mới nở, mùa sắc đã nhợt nhạt. Hẳn có lẽ ví đã sắp hết mùa, hoa đã vãn trên cành, cho nên
mấy bông hoa cuối cùng còn sót lạc trở nên đậm sắc hơn
Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời đầu thu đem đến cho con sông Hồng một màu
đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra. Vòm trời cũng như cao hơn. Những tia nắng sớm đang
từ từ di chuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông, và cả một vùng phù sa
lâu dời của bãi bồi ở bên kia sông Hồng lúc này đang phô ra trước khuôn cửa sổ của gian
gác nhà Nhĩ một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non – Những màu sắc thân thuộc
quá như da thịt, hơi thở của đất màu mỡ – Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó
xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời gần gũi, mà lại xa lắc vì chưa bao giờ đi đến –
“cái bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình” .
(Trích “Bến quê”, Nguyễn Minh Châu, Ngữ văn 9 , tập hai, NXB Giáo dục, 2007, tr.101)
Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của văn bản.
Câu 2. Những từ ngữ, hình ảnh nào miêu tả tiết trời đầu thu.
Câu 3. Hình ảnh bãi bồi ven sông trong văn bản có ý nghĩa gì.
Câu 4. Thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua văn bản là gì.
Câu 1 (2 điểm). Từ thông điệp trong văn bản, viết đoạn văn (150 chữ) trình bày suy nghĩ
của anh/chị về hiện tượng một bộ phận học sinh chìm đắm trong thế giới ảo facebook,
game online ...mà xa rời những gì bình dị, gần gũi xung quanh
ĐỀ 141
106
Xe tôi chạy trên lớp sương bềnh bồng. Mảnh trăng khuyết đứng yên ở cuối trời,
sáng trong như một mảnh bạc. Khung cửa xe phía cô gái ngồi lồng đầy bóng trăng. Không
hiểu sao, lúc ấy, như có một niềm tin vô cớ mà chắc chắn từ trong không gian ùa tới tràn
ngập cả lòng tôi. Tôi tin chắc chắn người con gái đang ngồi cạnh mình là Nguyệt, chính
người mà chị tôi thường nhắc đến. Chốc chốc, tôi lại đưa mắt liếc về phía Nguyệt, thấy
từng sợi tóc của Nguyệt đều sáng lên. Mái tóc thơm ngát, dày và trẻ trung làm sao! Bất
ngờ, Nguyệt quay về phía tôi và hỏi một câu gì đó. Tôi không kịp nghe rõ vì đôi mắt tôi đã
choáng ngợp như vừa trông vào ảo ảnh. Trăng sáng soi thẳng vào khuôn mặt Nguyệt làm
cho khuôn mặt tươi mát ngời lên và đẹp lạ thường! Tôi vội nhìn thẳng vào đoạn đường đầy
ổ gà, không dám nhìn Nguyệt lâu. Từng khúc đường trước mặt cũng thếp từng mảnh ánh
trăng...
(Trích “Mảnh trăng cuối rừng” – Nguyễn Minh Châu)
Câu 2. Chỉ ra hình ảnh thiên nhiên được miêu tả trong đoạn trích?
Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong câu: “Mảnh trăng khuyết đứng yên ở cuối
trời, sáng trong như một mảnh bạc.”?
Câu 4. Anh/chị hãy nhận xét về nghệ thuật miêu tả nhân vật Nguyệt trong đoạn trích trên?

ý nghĩa của tinh thần lạc quan trong cuộc sống.
ĐỀ 142
Đọc văn bản:
NHỮNG CÁNH BUỒM
(Hoàng Trung Thông)
Hai cha con bước đi trên cát
Ánh mặt trời rực rỡ biển xanh
Bóng cha dài lênh khênh
Bóng con tròn chắc nịch,
Sau trận mưa đêm rả rích
Cát càng mịn, biển càng trong
Cha dắt con đi dưới ánh mai hồng
Nghe con bước, lòng vui phơi phới.
Con bỗng lắc tay cha khẽ hỏi:
“Cha ơi, sao xa kia chỉ thấy nước thấy trời,
Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó?”
Cha mỉm cười xoa đầu con nhỏ:
“Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa,
Sẽ có cây, có cửa, có nhà
Vẫn là đất nước của ta ở nơi đó cha chưa hề đi đến.”
Cha lại dắt con đi trên cát mịn,
Ánh nắng chảy đầy vai
Cha trầm ngâm nhìn mãi cuối chân trời
107
Con lại trỏ cánh buồm xa hỏi khẽ:
“Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé,
Để con đi!”
Lời cùa con hay tiếng sóng thầm thì
Hay tiếng của lòng cha từ một thời xa thẳm
Lần đầu tiên trước biển khơi vô tận
Cha gặp lại mình trong tiếng ước mơ con.
(https://www.thivien.net)
Câu 1: Xác định thể thơ của văn bản.
Câu 2. Tìm các từ ngữ, hình ảnh miêu tả cảnh vật sau trận mưa đêm?
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về nội dung hai câu thơ:
Lần đầu tiên trước biển khơi vô tận
Cha gặp lại mình trong tiếng ước mơ con.
Câu 4. Thông điệp mà tác giả muốn nhắn gửi trong văn bản trên là gì?
Viết một đoạn văn (150 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về vai trò của “Tình cảm yêu
thương của người thân trong gia đình góp phần nuôi dưỡng tâm hồn, tính cách, giúp ta lớn
khôn”.
ĐỀ 143
Lặng rồi cả tiếng con ve
Con ve cũng mệt vì hè nắng oi.
Nhà em vẫn tiếng ạ ời,
Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru.
Lời ru có gió mùa thu
Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về.
Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
Đêm nay con ngủ giấc tròn,
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời”
( Mẹ, Trần Quốc Minh, Theo Thơ chọn với lời bình, NXB GD, 2002, tr 28 – 29)
Thực hiện các yêu cầu sau

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
Câu 2. Chỉ ra những âm thanh được nhắc tới trong văn bản.
Câu 3. Anh/ chị hiểu như thế nào về nội dung hai câu thơ:
Đêm nay con ngủ giấc tròn,
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời”
Câu 4. Thông điệp nào của đoạn trích có ý nghĩa nhất đối với anh/chị?
ĐỀ 144
108
Đảng ra đời là bước ngoặt trọng đại của cách mạng Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của
Đảng, nhân dân ta đã lập nên những kỳ tích trong thế kỷ 20, tô thắm những trang sử hào
hùng của dân tộc. Đó là Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thắng lợi, đập tan xiềng xích nô
lệ của thực dân Pháp trong gần một thế kỷ, lật nhào chế độ phong kiến hàng nghìn năm,
lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhà nước công nông đầu tiên ở Đông - Nam Á
và mở ra kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Tiếp đó
là thắng lợi của các cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc; bảo vệ Tổ quốc; thắng lợi của
công cuộc đổi mới, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội và hội nhập quốc tế. Suốt 90 năm
qua, con đường đi của dân tộc đầy gian nan, đất nước có lúc ở tình thế vô vàn khó khăn,
nhưng Đảng ta với bản lĩnh vững vàng, luôn trung thành với lợi ích của giai cấp, của nhân
dân, của dân tộc đã thật sự khiêm tốn, cầu thị, nghiêm túc tự phê bình, sửa chữa sai lầm,
khuyết điểm. Vì vậy mà nhân dân luôn tin yêu, ủng hộ, kiên trì đi theo sự lãnh đạo của
Đảng, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, xây dựng cuộc sống ngày càng ấm no, hạnh phúc.
(Xã luận “Tự hào 90 năm ta có đảng”, https://nhandan.vn. thứ 2, ngày 3/2/2020.)
Câu 1. Xác định thao tác lập luận chính của đoạn trích.
Câu 2. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã lập nên những kì tích nào?.
Câu 3. Dựa vào đoạn trích, hãy cho biết những yếu tố đã thúc đẩy Đảng ta vượt qua những
tình thế vô vàn khó khăn để cho nhân dân cuộc sống nhân dân ngày một ấm no, hạnh phúc.
Câu 4. Anh/chị rút ra bài học gì từ đoạn trích trên?
II. LÀM VĂN
Anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày về sức mạnh của tinh thần đoàn
kết.
ĐỀ 145
“Thời gian đã lùi xa, nhưng Chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn
động địa cầu mãi mãi là một mốc son chói lọi trong lịch sử và niềm tự hào của dân tộc Việt
Nam, là sức mạnh tinh thần, nguồn cổ vũ, động viên to lớn, đồng thời để lại nhiều bài học
quý giá đối với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc hôm nay và mai sau. Đó là bài học về tiến hành chiến tranh nhân dân toàn dân, toàn
diện, vừa kháng chiến, vừa kiến quốc, vừa chống giặc đói, giặc dốt, vừa chống giặc ngoại
xâm, tạo nên sức mạnh tổng hợp đánh thắng mọi kẻ thù xâm lược, dù cho chúng có mạnh
tới đâu. Bài học về phát huy tinh thần yêu nước, ý chí quyết chiến, quyết thắng của toàn
Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Bài học về phát huy tinh thần độc lập tự chủ, tự lực, tự
cường và sáng tạo, tìm tòi, xác định đúng đường lối cách mạng và nghệ thuật quân sự Việt
Nam. Bài học về xây dựng sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc mà nòng cốt là
liên minh công nhân – nông dân – trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam
quang vinh và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Bài học về kết hợp sức mạnh dân tộc với sức
mạnh thời đại, sức mạnh trong nước với sự ủng hộ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế.”
(Trích Diễn văn của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tại Lễ Mít tinh, diễu binh,
diễu hành kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 – 7/5/2014)
Câu 2. Theo tác giả, chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ để lại những bài học quý giá nào?
Câu 3. Cụm từ “…một mốc son chói lọi trong lịch sử” nói lên điều gì?
Câu 4. Anh/chị rút ra bài học gì từ văn bản trên?
II. LÀM VĂN
109
Anh chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của em về: "Tự hào
dân tộc không phải là việc vỗ ngực xưng tên, xem nhẹ các nền văn hóa khác mà là thể hiện
bản sắc người Việt trong bối cảnh quốc tế"
ĐỀ 146
Hỡi đồng bào toàn quốc!
Chúng ta muốn hoà bình, chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng,
thực dân Pháp càng lấn tới, vì chúng quyết tâm cướp nước ta một lần nữa!
Không! Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không
chịu làm nô lệ.
Hỡi đồng bào!
Chúng ta phải đứng lên!
Bất kỳ đàn ông, đàn bà, bất kỳ người già, người trẻ, không chia tôn giáo, đảng phái, dân
tộc. Hễ là người Việt Nam thì phải đứng lên đánh thực dân Pháp, cứu Tổ quốc. Ai có súng
dùng súng. Ai có gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc. Ai
cũng phải ra sức chống thực dân Pháp cứu nước.
Hỡi anh em binh sĩ, tự vệ, dân quân!
Giờ cứu quốc đã đến. Ta phải hy sinh đến giọt máu cuối cùng, để giữ gìn đất nước.
Dù phải gian khổ kháng chiến, nhưng với một lòng kiên quyết hy sinh, thắng lợi nhất định
về dân tộc ta!
Việt Nam độc lập và thống nhất muôn năm
Kháng chiến thắng lợi muôn năm
(Lời kêu gọi toàn quốc kháng – Hồ Chí Minh, Hồ Chí Minh toàn tập, Tập 4, trang 480,
Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 1995
Câu 2. Chỉ ra các cặp từ ngữ đối xứng trong văn bản.
Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ điệp cấu trúc trong câu văn “Ai có súng dùng
súng. Ai có gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải
ra sức chống thực dân Pháp cứu nước.”
Câu 4. Thông điệp nào của văn bản có ý nghĩa nhất đối với anh/chị?
II. LÀM VĂN
Anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày về vai trò, sức mạnh của tinh
thần đoàn kết dân tộc.
ĐỀ 147
Tuổi thiếu niên là tuổi của ước mơ và hoài bão. Nó gắn liền với khát vọng chinh phục
thử thách và giải được mật mã cuộc đời. Khát vọng luôn xanh và cuộc sống luôn đẹp,
nhưng trong một thời khắc nào đó, có thể nhiều bạn trẻ đã thấy cuộc đời như một mớ bòng
bong của những điều bỡ ngỡ với bao trăn trở không dễ tỏ bày. Đi qua tuổi thơ, cuộc đời
mở ra trước mắt bạn một hành trình dài, nhiều hoa hồng nhưng cũng không ít chông gai.
Cuộc sống, với tất cả sự khắc nghiệt vốn có của nó, sẽ khiến cho bước chân bạn nhiều lần
rướm máu. Và những giọt máu đó, hoặc sẽ thấm xuống con đường bạn đang đi và lưu lại
đó dấu son của một vị anh hùng, hoặc sẽ trở thành dấu chấm hết cho những khát vọng
110
đoản mệnh của một kẻ nhụt tâm, chùn bước. Nhưng dù thế nào chăng nữa, bạn hãy nhớ
rằng: để trưởng thành, những thử thách và thất bại bao giờ cũng là điều cần thiết.
(Theo Hạt giống tâm hồn dành cho tuổi teen, tập 2 - Nhiều tác giả, NXB Tổng hợp
TP. Hồ Chí Minh, 2012, tr.02)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên?
Câu 2. Chỉ ra biện pháp tu từ trong câu: Đi qua tuổi thơ, cuộc đời mở ra trước mắt bạn
một hành trình dài, nhiều hoa hồng nhưng cũng không ít chông gai.
Câu 3. Ý nghĩa của câu nói: "Cuộc sống, với tất cả sự khắc nghiệt vốn có của nó, sẽ khiến
cho bước chân bạn nhiều lần rướm máu"?
Câu 4. Anh/ chị có đồng tình với quan điểm: "để trưởng thành, những thử thách và thất
bại bao giờ cũng là điều cần thiết" hay không? Vì sao?
Anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) về tầm quan trọng của sự thay đổi
tích cực của bản thân.
ĐỀ 148
Giám Chân đi theo sau lão hòa thượng, hai người đến một con đường đầy bùn
đất, lão hòa thượng đưa mắt nhìn xa xăm rồi hỏi Giám Chân: “Con muốn làm một vị hòa
thượng bình thường, hay muốn làm một vị cao tăng đắc đạo, là người sẽ kế tục và phát
triển Phật giáo?”
“Con đương nhiên là muốn mình trở thành một vị cao tăng đắc đạo rồi. Nhưng ngày
nào con cũng phải đi khất thực như này sao có thể trở thành một cao tăng được?”. Lão hòa
thượng nói: “Hôm qua lúc trở về, con có nhìn thấy dấu chân của mình không?”
Giám Chân thật thà đáp: “Con đường này bình thường rất khô và bằng phẳng, làm
sao có thể để lại dấu chân được ạ?”
Lão hòa thượng cười lớn: “Vậy hôm nay thì sao, con hãy nhìn người đi đường, xem
họ có để lại dấu chân không?” “Có ạ!” Giám Chân đáp.
Lão hòa thượng lúc này mới trầm ngâm giảng giải: “Con đường bằng phẳng sẽ
không để lại dấu chân, chỉ có con đường đầy bùn đất mới để lại dấu chân được.” Một
người tầm thường, khi đến cuối đời nhìn lại, con đường mà mình đi qua đều là những con
đường bằng phẳng, họ sẽ không thể để lại dấu chân của mình được; Còn những người phải
đi trên con đường đầy bùn đất, trải qua gian nan thử thách, họ càng đi càng xa, mỗi dấu
chân họ để lại đều chứng minh giá trị của họ.
(Dũng cảm đối mặt với khó khăn – Haohaizi Chengzhang Riji)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt của đoạn trích.
Câu 2: Theo Giám Chân vì sao con đường không để lại dấu chân?
Câu 3: Anh/chị hiểu như thế nào về câu nói “Một người tầm thường, khi đến cuối đời nhìn
lại, con đường mà mình đi qua đều là những con đường bằng phẳng, họ sẽ không thể để lại
dấu chân của mình được”.
Câu 4: Thông điệp rút ra từ đoạn trích?
Từ đoạn trích phần đọc hiểu, anh/chị hãy viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ
về ý nghĩa của mỗi dấu chân để lại đối với giá trị con người.
ĐỀ 149
111
…Mẹ nạp tài khoản tinh thần cho con
Hằng ngày, qua truyện, tranh ảnh,
Mẹ chú ý diễn tả về cuộc sống xung quanh
Con gia tăng vốn từ, trí tưởng tượng, lòng nhân hậu
Thặng dư niềm tin cùng giá trị ước mơ
Hằng tuần, đưa con đến với thiên nhiên, nhà hát, rạp chiếu phim
Không vì dòng máu truyền đời muốn con thành nghệ sĩ
Con hãy làm gì con muốn, nhưng phải biết yêu nghệ thuật như một chìa - khóa - sống

Tính tuổi, đếm những mùa xuân
Ngân hàng tinh thần dồi dào chúng ta sống nhiều vượt qua hữu hạn
Gia tài quý giá này, con sẽ chuyển số dư luân lưu cho cháu, chắt
Thế hệ con đừng quên trồng cây, hoa, mở lại những đồng quê đang thu hẹp và biến mất
Làm bạn, mến thương loài vật, người sẽ tử tế hơn với đồng loại của mình
Đấy là tài khoản tâm hồn thiết yếu để tạo dựng tương lai cho các con, cho Trái Đất!
(Trích Tài khoản tương lai - Vi Thùy Linh, Báo điện tử Quân đội nhân dân cuối tuần,
số ra ngày
19/1/2020)
Câu 2. Chỉ ra những cách mà người mẹ trong đoạn thơ đã làm để nạp tài khoản tinh thần cho đứa
con của mình.
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về nội dung hai dòng thơ:
Tính tuổi, đếm những mùa xuân
Ngân hàng tinh thần dồi dào chúng ta sống nhiều vượt qua hữu hạn
Câu 4. Hãy nhận xét về lời nhắn nhủ của người mẹ trong ba dòng cuối của đoạn thơ:
Thế hệ con đừng quên trồng cây, hoa, mở lại những đồng quê đang thu hẹp và biến mất
Làm bạn, mến thương loài vật, người sẽ tử tế hơn với đồng loại của mình
Đấy là tài khoản tâm hồn thiết yếu để tạo dựng tương lai cho các con, cho Trái Đất!

bày suy nghĩ của anh/chị về sự cần thiết của việc vun đắp những giá trị tinh thần trong cuộc
sống.
112
ĐỀ 150
I. Đọc – hiểu (3 điểm).
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới
Đoàn xe xích kéo pháo 57 mới khoẻ làm sao. Đường sá, núi non cứ rung chuyển ầm
ầm. Trái tim tôi cũng muốn nảy lên trong lồng ngực. Cô gái cố ý ngồi sát mé cửa, chiếc làn
cói ôm gọn trong lòng, giữa hai chúng tôi để một quãng cách rộng. Thú thật, trong đời lái
xe của tôi, chưa bao giờ tôi mời một cô gái lên ngồi trong buồng lái. Đây là một trường hợp
đặc biệt. Tôi với tay bật ngọn đèn nhỏ trong buồng lái. Cô gái ngắm "cái nhà" cỏn con của
tôi bằng cặp mắt tò mò và hơi rụt rè. Tôi bắt đầu hỏi dò khéo léo:
- Ở đội ngầm của cô, có nhiều cô tên là Nguyệt lắm thì phải?
- Sao anh biết?... Đội em có ba Nguyệt. Nhưng một người đã hy sinh, chỉ còn em và
một chị nữa là hai thôi.
- Cô Nguyệt hy sinh bao giờ? - Tôi vội hỏi, rõ ràng nghe tiếng nói của mình mà như
của người khác.
- Cách đây đã ba, bốn tháng, trong trận địch ném bom đánh sập hẳn cầu Đá Xanh.
Chị ấy chiến đấu dũng cảm lắm, mà ngày thường lại hiền lành, ai cũng tiếc.
- Cô ấy có chồng chưa?
- Chưa. Hình như mới có người yêu.
Tôi nắm vòng lái thật chặt. Mặt đất dưới bánh xe, như đang nghiêng ngả, đảo lộn. Tôi cho
xe đi chầm chậm và lại hỏi:
- Còn cô Nguyệt thứ hai?
- Chị ấy đã bốn con rồi! Chúng em thường gọi đùa là chị Nguyệt "lão". Sao anh hỏi tỉ
mỉ vậy?
Tôi thở phào và nói đùa một câu nhạt thếch.
Lòng tôi rối như tơ vò. Chẳng lẽ lại đi hỏi thăm cô ta có biết chị Tính hay không?
Chỉ cần hỏi thế, mọi sự sẽ vỡ ngay, nhưng tôi vẫn không muốn hoặc không dám hỏi. Tôi
không muốn đi sâu vào câu chuyện riêng giữa chuyến công tác. Thế nhưng rồi tôi vẫn cứ
phải phân vân: trong hai người con gái, một trẻ và xinh đẹp ngồi bên cạnh, và một người
đã chết anh dũng, ai là người đã từng mang canh cánh trong trái tim tuổi trẻ mối tình đầu
đối với tôi suốt mấy năm, mà tôi lại tỏ ra hờ hững? Một trong hai người, ai là người tôi sắp
tìm đến, ai? Người tôi sắp tìm đến là ai? Câu hỏi ấy cứ xoay trong óc tôi, như một cái dùi
nung đỏ bỏng rát. Nếu Nguyệt đã hy sinh thực thì tôi sẽ mang mối hận mãi mãi.
(Trích “Mảnh trăng cuối rừng”, Nguyễn Minh Châu – tác phẩm và lời bình, NXB
Văn học, 2014).
Câu 1. Xác định ngôi kể của đoạn trích trên.
Câu 2. Cuộc nói chuyện giữa người lính lái xe và cô gái đi nhờ xe có đề cập đến 3 nhân
vật cùng có tên là Nguyệt, nêu ngắn gọn thông tin về từng người.
Câu 3. Những câu văn “... trong hai người con gái, một trẻ và xinh đẹp ngồi bên cạnh, và
một người đã chết anh dũng, ai là người đã từng mang canh cánh trong trái tim tuổi trẻ
mối tình đầu đối với tôi suốt mấy năm, mà tôi lại tỏ ra hờ hững? Một trong hai người, ai là
người tôi sắp tìm đến, ai? Người tôi sắp tìm đến là ai?” thể hiện tâm trạng gì của người
lính lái xe?
Câu 4. Từ câu chuyện trong đoạn trích trên, anh/chị cảm nhận gì về chiến tranh?
Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về giá trị của cuộc
sống hòa bình đối với mỗi con người.
ĐỀ 151
113
Người ta hay nhắc đến mang nặng đẻ đau. Có những quá trình không phải là hoài
thai, không đẻ gì (theo nghĩa hẹp và theo nghĩa đen sinh học). Nhưng rất khổ đau và nặng
nhọc đèo bòng. Ngọc trai nguyên chỉ là một hạt cát, một hạt bụi biển xâm lăng vào vỏ trai,
lòng trai. Cái bụi bặm khách quan nơi rốn bể lẻn vào cửa trai. Trai xót lòng. Máu trai liền
tiết ra một thứ nước rãi bọc lấy hạt cát buốt sắc. Có những cơ thể trai đã chết ngay vì hạt
cát từ đâu bên ngoài gieo vào giữa lòng mình (và vì trai chết nên cát bụi kia vẫn chỉ là hạt
cát). Nhưng có những cơ thể trai vẫn sống, sống lấy máu lấy rãi mình ra mà bao phủ lấy
hạt đau hạt xót. Tới một thời gian nào đó, hạt cát khối tình con, cộng với nước mắt hạch
trai, đã trở thành lõi sáng của một hạt ngọc tròn trặn ánh ngời.
Buổi ban đầu vào nghề viết cách đây vài chục năm, khi nhìn chuỗi ngọc trên cổ người
“con hát” một thời Thăng Long tôi mới chỉ liên hệ nhân cát ngọc với mảy bụi cát kiếp
người nơi thập điều Kinh Thánh. Cho tới gần đây tôi mới nhìn rõ thân thể của ngọc trai.
Biết nhìn nó không phải chỉ ở chặng thành tựu chót cùng nơi cổ, nơi ngón con người ta mà
là nhìn thấy được ở nó một quá trình dài, đầu kia quá trình là một vết thương lòng và đầu
này quá trình là một niềm vui. Đầu kia quá trình là một cơn giận dữ tự vệ, đầu này quá
trình là một giọt tài nguyên Tổ quốc ta bao la cát bãi.
(Trích Tùy bút Tờ hoa, Nguyễn Tuân, trích dẫn nguồn
https://khosachdientu.wordpress.com/2012/06/28/tuyen-tap-nhung-tac-pham-cua-nguyen-
tuan/)
Câu 1: Xác định những phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2: Chỉ ra các chi tiết, hình ảnh nói về quá trình ngọc trai ra đời.
Câu 3: Những câu văn: “Cái bụi bặm khách quan nơi rốn bể lẻn vào cửa trai. Trai xót
lòng. Máu trai liền tiết ra một thứ nước rãi bọc lấy hạt cát buốt sắc.” giúp anh/ chị hiểu như
thế nào về quá trình hình thành ngọc trai.
Câu 4: Qua những chiêm nghiệm của tác giả trong những câu: “Cho tới gần đây tôi
mới nhìn rõ thân thể của ngọc trai. Biết nhìn nó không phải chỉ ở chặng thành tựu chót
cùng nơi cổ, nơi ngón con người ta mà là nhìn thấy được ở nó một quá trình dài, đầu kia
quá trình là một vết thương lòng và đầu này quá trình là một niềm vui. Đầu kia quá trình là
một cơn giận dữ tự vệ, đầu này quá trình là một giọt tài nguyên Tổ quốc ta bao la cát bãi”,
anh/ chị rút ra được bài học gì trong cuộc sống.
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) về
sự cần thiết của việc tự chữa lành vết thương.
ĐỀ 152
Khoảng một giờ trưa, bác tài xế dừng xe ăn trưa ở một ngôi làng nhỏ ven núi. Thế là
cặp vợ chồng người Mỹ nọ đề nghị tôi cùng họ leo lên đồi nhỏ gần đó, trong lúc chờ bác tài
xế dùng bữa. Mười lăm phút sau, khi chúng tôi đã lên tới đỉnh đồi thì mây bắt đầu tản ra. Và
lần đầu tiên trong đời, tôi có thể tận mắt nhìn thấy dãy Hy Mã Lạp Sơn hùng vĩ giữa bầu trời
quang đãng. Cảnh tượng thật ấn tượng và khiến tôi thấy nghẹt thở hơn gấp mấy lần việc
phải leo đồi.
114
Thế nhưng tôi lại để quên máy chụp ảnh ở trên xe. Tôi bèn chạy nhanh xuống đồi để
lấy máy và trở lại đỉnh đồi thật nhanh. Khi tôi vừa lên đến đỉnh thì mây lại bao phủ khắp
nơi, khiến tôi bị hụt mất cơ hội ngắm cảnh - chỉ trong vòng có mấy giây chạy đi mà tôi
không còn được nhìn thấy dãy núi nữa. Cặp vợ chồng người Mỹ nãy giờ chỉ ngồi yên ngắm
cảnh bèn quay sang hỏi nãy giờ tôi đi đâu. Sau đó, tệ hơn hết, họ tả lại cho tôi nghe từng chi
tiết một về quang cảnh tuyệt vời mà tôi bỏ lỡ.
Tôi thấy mình thật ngu ngốc. Vì quay xuống dưới kia để lấy máy chụp ảnh mà tôi
phải đánh đổi cơ hội được ngắm nhìn một phong cảnh tuyệt đẹp. Nhưng đồng thời tôi cũng
nhận ra rằng, khi chúng ta cố gắng để lưu lại một khoảnh khắc nào đó bằng hình ảnh hay
chữ nghĩa thì khoảnh khắc đó sẽ vuột mất khỏi tay bạn và bạn sẽ bỏ lỡ sự tuyệt diệu của nó.
Cũng giống như dãy Hy Mã Lạp Sơn hùng vĩ, những khoảnh khắc kì diệu trong đời
chúng ta là để trải nghiệm và cảm nhận chứ không phải để bị giam cầm trong các phương
tiện kĩ thuật. Dẫu sao thì một khi đã chứng kiến, tâm trí chúng ta sẽ không bao giờ quên
được những khoảnh khắc tuyệt mĩ của tự nhiên, vậy thì sao còn phải ghi hình chúng nữa?
( Buông bỏ buồn buông, Ajahn Brahm, Hồ Thị Việt Hà dịch, NXB Tổng hợp TPHCM,
tr117-118)
Câu 1: Theo đoạn trích, lần đầu tiên trong đời “tôi” đã nhìn thấy điều gì?
Câu 2: Chỉ ra lí do “tôi” bị hụt mất cơ hội ngắm cảnh?
Câu 3: Những câu văn sau giúp anh/chị hiểu như thế nào về cảm giác “ngu ngốc” của
“tôi”?
“ Vì quay xuống dưới kia để lấy máy chụp ảnh mà tôi đã phải đánh đổi cơ hội được
ngắm nhìn một phong cảnh tuyệt đẹp. Nhưng đồng thời tôi cũng nhận ra rằng, khi chúng ta
cố gắng để lưu lại một khoảnh khắc nào đó bằng hình ảnh hay chữ nghĩa thì khoảnh khắc
đó sẽ vuột mất khỏi tay bạn và bạn sẽ bỏ lỡ sự tuyệt diệu của nó”.
Câu 4: Anh/ chị có đồng tình về ý kiến trong đoạn trích “ Cũng giống như dãy Hy Mã
Lạp Sơn hùng vĩ, những khoảnh khắc kì diệu trong đời chúng ta là để trải nghiệm và cảm
nhận chứ không phải để bị giam cầm trong các phương tiện kĩ thuật” không? Vì sao?

Từ nội dung của bài Đoc-hiểu, hãy viết một đoạn văn ( khoảng 200 chữ) trình bày
suy nghĩ của mình về “ khoảnh khắc kì diệu trong đời”.
ĐỀ 153
Người làm xiếc đi dây rất khó
Nhưng chưa khó bằng làm nhà văn
Đi trọn đời trên con đường chân thật.
Yêu ai cứ bảo là yêu
Ghét ai cứ bảo là ghét
Dù ai ngon ngọt nuông chiều
Cũng không nói yêu thành ghét
Dù ai cầm dao dọa giết
115
Cũng không nói ghét thành yêu.
Tôi muốn làm nhà văn chân thật
chân thật trọn đời
Đường mật công danh không làm ngọt được lưỡi tôi
Sét nổ trên đầu không xô tôi ngã
Bút giấy tôi ai cướp giật đi
Tôi sẽ dùng dao viết văn lên đá.
(Trích Lời mẹ dặn, Phùng Quán)
Câu 2. Tính cách của nhân vật tôi trong đoạn thơ được hiện lên qua những từ ngữ, câu thơ
nào?
Câu 3. Chỉ ra hiệu quả của phép tu từ điệp cấu trúc câu được sử dụng trong những dòng thơ
sau:
“Dù ai ngon ngọt nuông chiều
Cũng không nói ghét thành yêu.”
Câu 4. Từ nội dung của đoạn thơ, anh/chị thấy bản thân mình cần sống và rèn luyện như thế
nào để trở thành người chân thật.
Từ nội dung đoạn trích ở phần đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/ chị về giá trị của lối sống chân thật ?
ĐỀ 154
Được trao tặng món quà “cuộc sống” nghĩa là bạn được trao một trách nhiệm cao
cả. Mỗi chúng ta phải bước ra thế giới mỗi ngày và sống hết mình. Dĩ nhiên, cuộc đời
không phải lúc nào cũng công bằng. Ta phải đối mặt với khách hàng khó tính, với công ty
cung ứng tệ hại, với người đi đường nóng nảy. Ta đối đầu nhiều thời điểm khắc nghiệt và
đầy rối ren. Ta cảm thấy cô đơn, muốn bỏ cuộc, không muốn đứng ở vị trí cao nhất của
mình nữa. Cuộc đời là vậy. Nhưng đồng thời, cuộc đời vẫn hàng ngày trao những cơ hội để
tỏa sáng. Để làm đẹp món quà. Để giải thoát xích xiềng. Để làm chủ bản thân.
Hôm nay bạn hãy suy nghĩ kỹ về tư duy của mình. Khám phá giá trị thật và điều bạn
muốn đại diện.(...) Cố hiểu tài năng cá nhân và tiềm năng trong bạn. Học cách thoát khỏi
những cảm xúc trói buộc của quá khứ. Đừng chịu an phận. Học nhiều hơn, đọc nhiều hơn.
Phải khỏe mạnh – không, phải cực kỳ khỏe mạnh (buồn thay người ta chỉ quan tâm đến sức
khỏe khi đã đánh mất nó). Hãy nổi bật với công việc mình làm. Hãy giỏi tay nghề đến nỗi
công ty sẽ đình trệ nếu không có bạn. Hãy thân thiện hết mức. Hãy biết thông cảm và đầy
lòng trắc ẩn. Hãy tài giỏi và dễ mến.
(Trích Đời ngắn đừng ngủ dài, Robin Sharma, NXB Trẻ, 2017, tr.160 -161)
Câu 1: Theo tác giả, khi được trao tặng món quà “cuộc sống”, mỗi chúng ta cần làm gì ?
Câu 2: Trong đoạn trích, những trạng thái nào cho thấy con người đang “đối đầu nhiều
thời điểm khắc nghiệt và đầy rối ren” ?
Câu 3: Những câu văn sau giúp anh/chị hiểu gì về cuộc sống của con người?
Cuộc đời là vậy. Nhưng đồng thời, cuộc đời vẫn hàng ngày trao những cơ hội để tỏa
sáng. Để làm đẹp món quà. Để giải thoát xích xiềng. Để làm chủ bản thân.
Câu 4:Thông điệp nào trong đoạn trích trên có ý nghĩa nhất đối với anh/ chị ? Vì sao?
116
Câu 1: ( 2,0 điểm)
bày suy nghĩ của anh/ chị về sự cần thiết của lối sống chủ động.
ĐỀ 155
I. ĐỌC - HIỂU (3.0 điểm)
Đọc đoạn trích dưới đây:
Người có tính khiêm tốn thường hay tự cho mình là kém, còn phải phấn đấu thêm, trau
dồi thêm, cần được trao đổi, học hỏi nhiều thêm nữa. Người có tính khiêm tốn không bao
giờ chịu chấp nhận sự thành công của cá nhân mình trong hoàn cảnh hiện tại, lúc nào
cũng cho sự thành công của mình là tầm thường, không đáng kể, luôn luôn tìm cách để học
hỏi thêm nữa.
Tại sao con người lại phải khiêm tốn như thế? Đó là vì cuộc đời là một cuộc đấu
tranh bất tận, mà tài nghệ của mỗi cá nhân tuy là quan trọng, nhưng thật ra chỉ là những
giọt nước bé nhỏ giữa đại dương bao la. Sự hiểu biết của mỗi cá nhân không thể đem so
sánh với mọi người cùng chung sống với mình. Vì thế, dù tài năng đến đâu cũng luôn luôn
phải học thêm, học mãi mãi.
Tóm lại, con người khiêm tốn là con người hoàn toàn biết mình, hiểu người, không tự
mình đề cao vai trò, ca tụng chiến công của cá nhân mình cũng như không bao giờ chấp
nhận một ý thức chịu thua mang nhiều mặc cảm tự ti đối với mọi người.
Khiêm tốn là một điều không thể thiếu cho những ai muốn thành công trên đường đời.
(Trích Tinh hoa xử thế, Lâm Ngữ Đường, Ngữ văn 7, tập 2, NXB Giáo dục, 2015, tr.70 –
71)
Câu 1. Theo tác giả, tại sao con người lại phải khiêm tốn?
Câu 2. Hãy nêu nội dung của văn bản?
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến sau:“Tài nghệ của mỗi cá nhân tuy là quan
trọng, nhưng thật ra chỉ là những giọt nước nhỏ giữa đại dương bao la”.
Câu 4. Thông điệp nào trong đoạn trích có ý nghĩa nhất đối với anh chị? Vì sao?
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm)
Từ nội dung phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết 1 đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn
về ý nghĩa của tính khiêm tốn đối với mỗi người trong cuộc sống.
ĐỀ 156
Một ước mơ phù hợp là yếu tố quan trọng góp phần làm nên một việc có ý nghĩa.
Ước mơ là hình ảnh của những điều nằm trong tâm trí ta, và nếu bạn là người có quyết tâm
thì bạn sẽ tìm cách đạt được nó. Những người làm nên nghiệp lớn trên thế giới đều là
những người biết mơ ước.
những người đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự phát triển của văn minh nhân loại.
Tinh thần ấy là dòng huyết mạch của sự phát triển và là cơ hội để bạn giải phóng hết năng
117
lực tiềm ẩn của mình. Hãy biết quên những ước mơ không thành của ngày hôm qua. Thay
vào đó, cần biến ước mơ của ngày mai thành những công việc cụ thể, để một ngày không
xa trong tương lai, chúng sẽ trở thành hiện thực.
Ước mơ không phải là cái sẵn có, cũng chẳng phải là cái không thể có. Ước
mơ chính là con đường chưa được định hình, là hình ảnh của những điều nằm trong tâm trí
bạn mà nếu có đủ quyết tâm, bạn hoàn toàn có thể hiện thực hóa chúng.
Nếu bạn tin tưởng vào những ước mơ của mình thì hãy cố gắng thực hiện bằng tất
cả.
Câu 3. Tác giả cho rằng: “Một ước mơ phù hợp là yếu tố quan trọng góp phần làm nên một
việc có ý nghĩa”. Anh/chị hiểu như thế nào là ước mơ phù hợp?
II. LÀM VĂN
ĐỀ 157
PHẦN I - ĐỌC HIỂU (3,0 điểm):
…Nếu Thượng đế có cho ta lại một cuộc đời, chúng ta nên thiết lập các mục tiêu sớm
hơn. Và với bất cứ lứa tuổi nào, sự tỉnh thức cũng đều không muộn.
Dù đã đi làm, ngay bây giờ, hãy đến các trung tâm ngoại ngữ để học. Hãy ra các
nhà sách để mua sách về đọc. Hãy đến các trung tâm thể dục thể thao để ghi danh tập võ,
tập cầu lông tennis, tập khiêu vũ, tập bơi lội…Trên facebook của bạn bè, chẳng có gì mới
đâu. Mấy trang tin tức cũng vậy, đọc vài tờ báo chính thống để biết xã hội xung quanh thế
nào, rồi thôi, tắt máy, online một ngày 30 phút là đủ. Một dân tộc hùng cường sẽ bắt đầu
bằng những học sinh khỏe mạnh và thông tuệ. Đất nước hóa rồng, hãy kiêu hãnh làm một
hồng cầu, đừng là khúc ruột thừa của con rồng ấy.
Sức mạnh chỉ có từ nội lực và tinh thần bên trong. Bạn thử quan sát lúc gà con nó
nở. Đầu tiên, con gà con bên trong quả trứng sẽ cựa mình, nó sẽ mổ cái vỏ, rùng mình trút
lớp vỏ ấy, và bước ra nhìn đời. Còn nếu ai đó mong muốn giúp nó mà tìm cách bóc tách
cái vỏ, thì con gà con ấy sẽ chết. Cuộc đời cũng y chang như vậy, không ai làm giùm cho
đâu, không ai có thể giúp mình thành đạt được.
Mình muốn mình thành ai, thì tự quyết. Có những tuổi trẻ đầy sức sống, bụng sáu
múi, mặt đẹp sáng bừng, trí não thông tuệ…ở ngoài sân bóng, ngoài hồ bơi, trong những
trung tâm thể dục thể thao, các nhà văn hóa, cùng nắm tay nhau hát vang ngoài công viên,
đi vùng cao vùng xa xóa mù chữ, mang ánh sáng văn hóa với cộng đồng. Chúng ta có một
quỹ thời gian ít ỏi để xây dựng nền móng cho ngôi nhà mình. Thành cao ốc chọc trời hay
nhà tranh xiêu vẹo thì tùy bạn quyết định vào hôm nay. Nếu để tới ngày mai, bạn đã bị mất
một ngày vô nghĩa, và có khi sẽ không bao giờ làm được cái gì hết. Người thất bại hay hẹn
câu cửa miệng là “Thôi từ từ, để mai cũng được”.
(Trích Trên đường băng – Tony Buổi Sáng,NXB Trẻ 2018 , tr24-25)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.
118
Câu 2 : Trong trích đoạn, người viết đã khuyên các bạn trẻ dù đã đi làm cũng nên thực
hiện những việc gì?
Câu 3: Chỉ ra và phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ nổi bật được sử dụng
trong câu văn sau: Đất nước hóa rồng, hãy kiêu hãnh làm một hồng cầu, đừng là khúc ruột
thừa của con rồng ấy.
Câu 4: Anh/ chị có đồng tình với quan điểm trong đoạn trích “Một dân tộc hùng cường sẽ
bắt đầu bằng những học sinh khỏe mạnh và thông tuệ” không? Vì sao?
ĐỀ 158
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
(1) Nếu con tôi bị một nhóm bạn ở tuổi 12 ném ghế vào dầu như những gì diễn ra ở Trà Vinh,
đó là một bi kịch, một vết thương tâm hồn không dễ gì lên da non với cả con và cha mẹ.
Có lẽ phụ huynh của những đứa trẻ cầm ghế đánh bạn cũng bị chấn thương tâm hồn nặng
nề.
....
(2) Tạo ra môi trường học đường tốt để ngăn chặn bạo lực học đường là một cuộc trường
chinh của ngành giáo dục, nhưng theo tôi môi trường gia đình mới là cốt tử. Nếu tư duy
của số đông phụ huynh vẫn chỉ dừng lại ở việc chăm con bữa ăn, giấc ngủ tốt đã là hoàn
hảo thì không ổn. Phụ huynh phải là người bạn thân nhất, tin tưởng nhất, thấu hiểu con
nhất. Chỉ như thế mới có thể nắm rõ thực trạng con mình đang sống, học, ứng xử với bạn
bè, thầy cô ra sao ở trường, để phản ánh tương tác với nhà trường tạo một môi trường
giáo dục tích cực hơn. Sự hợp tác chặt chẽ giữa phụ huynh và nhà trường luôn mang đến
những hiệu quả tốt. Cho nên nếu con tôi bị bạn nện ghế vào đầu, trước hết tôi phải tự
trách mình, dứt khoát là thế, vì đã không thấu hiểu con, không tìm cách bảo vệ được con.
Rồi sau đó tôi mới truy vấn trách nhiệm nhà trường và xã hội”.
(Theo Tuoitreonline, ngày 13/07/2018)
Câu 1 (0,5 điểm). Xác định phong cách ngôn ngữ của văn bản.
Câu 2 (0,5 điểm). Chỉ ra trình tự lập luận của phần (2) trong văn bản.
Câu 2 (1,0 điểm). Vì sao “Tạo ra môi trường học đường tốt để ngăn chặn bạo lực học
đường là một cuộc trường chinh của ngành giáo dục”?
Câu 3 (1,0 điểm). Anh chị có đồng tình với quan điểm của tác giả: Để ngăn chặn bạo lực
học đường thì “môi trường gia đình mới là cốt tử ”?
Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày ý kiến của anh/chị về việc ngăn chặn bạo
lực học đường.
ĐỀ 159
Cảm ơn bố đã hỏi con câu hỏi đó. Từ thuở con còn ở lớp chồi lớp lá. Bố đón con về mỗi
ngày với chỉ một câu hỏi đó. Và ân cần, và chăm chú đợi câu trả lời. Mười hai năm con
cắp sách đến trường với cũng chỉ một câu hỏi đó mỗi ngày. "Hôm nay con đến lớp có vui
không ?"
Cảm ơn bố đã không hỏi hôm nay con được mấy điểm, con đạt được danh hiệu gì ? Cám
ơn bố đã không đặt sức ép bài vở, học hành lên đôi vai con vốn đã quá nặng vì chiếc cặp
sách. Cảm ơn bố đã lòng thành mong cho con mỗi ngày đến lớp thực sự là một ngày vui.
119
Cảm ơn bố đã nuôi dưỡng trong con những xúc cảm vui buồn. Biết quan tâm trắc ẩn
trước những cảnh đời. Cao - thấp, xấu - đẹp, giàu - nghèo, da trắng - da màu, người này
người nọ. Biết se thắt nỗi buồn và nhen nhóm niềm vui. Biết mái trường là nơi cho chúng
con một cơ hội, cơ hội - của sự bình đẳng. Tri thức nơi học đường chắp cánh cho mọi số
phận trẻ thơ, không phân biệt sang hèn.
Cảm ơn bố đã cho con tiếp xúc bạn bè, thầy cô. Cảm ơn bố đã trân trọng và đánh giá
cao niềm vui giao tiếp giữa người với người. Để mỗi ngày được đi học thực sự là một ngày
hội trong con.
Cảm ơn bố đã quan tâm đến niềm vui khi con được tiếp xúc với mọi tư tưởng của nhân
loại, mọi sự tiến hóa chắt chiu qua hàng triệu năm, từ chỗ tối tăm cho đến ngày bừng sáng,
từ cổ đại minh triết cho đến trung đại mịt mùng, từ phục hưng tưng bừng đến cổ đại mực
thước, từ kỷ ánh sáng chói lòa đến cận đại khắc khoải và hiện đại, đương đại đầy cuốn hút
dấn thân. Niềm vui của con người được lớn lên trong vô hạn giữa kích thước con người và
đời người hữu hạn.
Cảm ơn bố lưu ý cho con niềm vui những định đề, định lý những khám phá khoa học vĩ
đại, những thành quả của con người đáng tự hào. Cảm ơn nhận thức. Nếu tự do là tất yếu
được nhận thức, thì con xin cảm ơn niềm vui được làm người tự do. Cảm ơn mọi mái
trường, nơi chắp cánh cho tự do.
( Trích Hôm nay con đến lớp có vui không ? Đoàn Công Lê Huy, NXB Kim Đồng,
2016 )
Câu 1. Xác định một biện pháp tu từ chính được sử dụng trong đoạn trích (0,5 điểm)
Câu 2. Theo tác giả, người con đến trường tìm được niềm vui là vì điều gì ? (0,75 điểm)
Câu 3. Nêu cách hiểu của anh/ chị về câu nói: “ Nếu tự do là tất yếu được nhận thức thì
con xin cảm ơn niềm vui được làm người tự do.” (0,75 điểm)
Câu 4. Thông điệp nào của văn bản có ý nghĩa nhất với anh/ chị? Hãy viết đoạn văn ngắn
khoảng 5 - 7 dòng để trả lời (1,0 điểm)
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về quan điểm
được nêu trong văn bản ở phần Đọc hiểu “mái trường, nơi chắp cánh cho tự do”.
ĐỀ 160
Con yêu quí của cha, suốt mấy tháng qua con vùi đầu vào mớ bài học thật là vất vả. Nhìn
con nhiều lúc mệt ngủ gục trên bàn học, lòng cha cũng thấy xót xa vô cùng. Nhưng cuộc đời
là như thế con ạ, sống là phải đối diện với những thử thách mà vượt qua nó. Rồi con lại
bước vào kì thi quan trọng của cuộc đời mình với biết bao nhiêu khó nhọc. Khi con vào
trường thi, cha chỉ biết cầu chúc cho con được nhiều may mắn để có thể đạt được kết quả
tốt nhất. Quan sát nét mặt những vị phụ huynh đang ngồi la liệt trước cổng trường, cha
thấy rõ được biết bao nhiêu là tâm trạng lo âu, thổn thức, mong ngóng...của họ. Điều đó là
tất yếu vì những đứa con luôn là niềm tự hào to lớn, là cuộc sống của bậc sinh thành.
Con đã tham dự tới mấy đợt dự thi để tìm kiếm cho mình tấm vé an toàn tại giảng đường
đại học. Cái sự học khó nhọc không phải của riêng con mà của biết bao bạn bè cùng trang
lứa trên khắp mọi miền đất nước. Ngưỡng cửa đại học đối với nhiều bạn là niềm mơ ước,
120
niềm khao khát hay cũng có thể là cơ hội đầu đời, là bước ngoặt của cả đời người. Và con
của cha cũng không ngoại lệ, con đã được sự trải nghiệm, sự cạnh tranh quyết liệt đầu đời.
Từ nay cha mẹ sẽ buông tay con ra để con tự do khám phá và quyết định cuộc đời mình. Đã
đến lúc cha mẹ lui về chỗ đứng của mình để thế hệ con cái tiến lên. Nhưng con hãy yên tâm
bên cạnh con cha mẹ luôn hiện diện như những vị cố vấn, như một chỗ dựa tinh thần vững
chắc bất cứ khi nào con cần tới.(Trích “Thư gửi con mùa thi đại học”, trên
netchunetnguoi.com)
Câu 1: Chỉ ra các phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản trên.
Câu 2: Khái quát nội dung của văn bản.
Câu 3: Thái độ của người cha với con được bộc lộ như thế nào qua câu văn “Từ nay cha
mẹ sẽ buông tay con ra để con tự do khám phá và quyết định cuộc đời mình”.
Câu 4: Ý nghĩa lời dặn của cha đối với con khi đứng trước ngưỡng cửa đại học?

Hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến:
"Ngưỡng cửa đại học đối với nhiều bạn là niềm mơ ước, niềm khao khát hay cũng có thể là
cơ hội đầu đời, là bước ngoặt của cả đời người".
ĐỀ 161
PHẦN I. ĐỌC HIỂU ( 3,0 điểm )
Đọc đoạn văn bản sau :
Dày như cỏ

( Những tuổi hai mươi làm sao không tiếc )
(Trích: Trường ca Những người đi tới biển – Thanh Thảo)
Thực hiện các yêu cầu sau :
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính trong đoạn văn bản .
Câu 2. Chỉ ra những hình ảnh so sánh trong đoạn trích được tác giả sử dụng để làm nổi bật
đặc điểm của tuổi mười tám, hai mươi.
Câu 3. Anh/ chị hiểu như thế nào về các câu thơ sau :
Câu 4. Điều anh/ chị tâm đắc nhất trong đoạn văn bản trên là gì ?
PHẦN II. TẠO LẬP VĂN BẢN ( 7,0 điểm )
Từ nội dung của đoạn trích ở phần đọc hiểu, hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ của anh/chị về : Lối sống có trách nhiệm.
ĐỀ 162
121
Quê hương thứ nhất của chị ở đất Hưng Yên, quê hương thứ hai của chị ở nông trường
Hồng Cúm; hạnh phúc mà chị đã mất đi từ bảy, tám năm nay ai ngờ chị lại tìm thấy ở một nơi
mà chiến tranh đã xảy ra ác liệt nhất. Ở đây trong những buổi lễ cưới, người ta tặng nhau một
quả mìn nhảy đã tháo kíp làm giá bút, một quả đạn cối tiện đầu, quét lượt sơn trắng làm bình
hoa, một ống thuốc mồi của quả bom tấn để đựng giấy giá thú, giấy khai sinh cho các cháu
sau này, và những cái võng nhỏ của trẻ con tết bằng ruột dây dù rất óng. Sự sống nảy sinh từ
cái chết, hạnh phúc hiện hình từ trong những hy sinh, gian khổ, ở đời này không có con đường
cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua những ranh giới
ấy.
(Trích Mùa lạc – Nguyễn Khải, NXB Văn học, 1960)
Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ được sử dụng trong đoạn trích trên.
Câu 2. Đoạn trích trên cho anh/chị biết được những thông tin gì về nhân vật “chị”?
Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong câu văn: Ở đây trong những
buổi lễ cưới, người ta tặng nhau một quả mìn nhảy đã tháo kíp làm giá bút, một quả đạn cối
tiện đầu, quét lượt sơn trắng làm bình hoa, một ống thuốc mồi của quả bom tấn để đựng giấy
giá thú, giấy khai sinh cho các cháu sau này, và những cái võng nhỏ của trẻ con tết bằng ruột
dây dù rất óng.
Câu 4. Anh/chị hãy nhận xét quan niệm sống của tác giả trong câu: Sự sống nảy sinh
từ cái chết, hạnh phúc hiện hình từ trong những hy sinh, gian khổ, ở đời này không có con
đường cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua những
ranh giới ấy.
Từ nội dung đoạn trích phần Đọc - hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý nghĩa của nghị lực con người trong cuộc sống.
ĐỀ 163
PHẦN I. ĐỌC- HIỂU (3,0 điểm)
Đọc văn bản dưới đây và thực hiện các yêu cầu
Bạn nói những gì, bạn làm điều gì, cảm thấy như thế nào – tất cả đều có nguồn gốc từ
trong tâm trí bạn và bắt đầu chỉ bằng một ý nghĩ.
ngủ. Như đã nói, suy nghĩ chính là hạt giống cho những hành động và cảm xúc. Vì vậy, bằng
122
cách tạo nên những suy nghĩ tích cực và lành mạnh, chúng ta đã kích hoạt tiềm năng tích
cực của chính mình.
(Frederic Labarthe, Anthony Strano – Tư duy tích cực, NXB tổng hợp TPHCM, 2014, trang
20-21)
Câu 2: Chỉ ra phép tu từ được sử dụng trong câu văn sau: “Suy nghĩ của chúng ta
cũng giống như những hạt giống, mỗi suy nghĩ sẽ đơm hoa kết trái để tạo ra một hương vị
riêng biệt”.
Câu 3. Theo anh (chị), vì sao tác giả cho rằng: “Khi chúng ta hiểu và học cách kiểm
soát những suy nghĩ của bản thân thì chúng ta sẽ trải nghiệm được sự bình an, niềm hạnh
phúc và sự vững vàng trong tâm hồn.”
Câu 4. Giải thích vì sao Anh (chị) đồng ý hay không đồng ý với quan điểm “suy
nghĩ chính là hạt giống cho những hành động và cảm xúc”.
Câu 1.(2.0 điểm).
Viết đoạn văn khoảng 200 từ trình bày suy nghĩ của anh (chị) về vai trò của suy nghĩ
tích cực.
ĐỀ 164

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
Để trưởng thành, tất cả chúng ta đều phải trải qua hai cuộc đấu tranh: một cuộc đấu
tranh bên ngoài và một cuộc đấu tranh ngay trong tâm trí mỗi người. Nhưng cuộc đấu
tranh quan trọng nhất và có ý nghĩa nhất chính là cuộc đấu tranh diễn ra ngay trong tâm
hồn mỗi người. Đó là cuộc đấu tranh chống lại những thói quen không lành mạnh, những
cơn nóng giận sắp bùng phát, những lời gian dối chực trào, những phán xét thiếu cơ sở và
cả những căn bệnh hiểm nghèo…. Những cuộc đấu tranh như thế diễn ra liên tục và thật sự
rất gian khó, nhưng lại là điều kiện giúp bạn nhận ra cảnh giới cao nhất của mình.
Hãy luôn cẩn trọng và can đảm. Hãy tiếp thu ý kiến những người xung quanh nhưng
đừng để họ chi phối quá nhiều đến cuộc đời bạn. Hãy giải quyết những bất đồng trong khả
năng của mình nhưng đừng quên đấu tranh đến cùng để hoàn thành mục tiêu đề ra. Đừng
để bóng đen của nỗi lo sợ bao trùm đến cuộc sống của bạn.
Bạn phải hiếu rằng, dù có thất bại thảm hại đến mấy chăng nữa thì bạn cũng đã học
hỏi được điều gì đó bổ ích cho mình. Vì vậy, hãy tin tưởng vào con đường mình đang đi và
vững vàng trong cuộc đấu tranh vì những mục tiêu cao cả.
Với sự hi sinh, lòng kiên trì, quyêt tâm nỗ lực không mệt mỏi và tính tự chủ của mình,
nhất định bạn sẽ thành công. Bạn chính là người làm chủ số phận của mình…”
(Trích Đánh thức khát vọng, nhiều tác giả, First News tổng hợp NXB Hồng
Đức, 2017, tr.67,78)
Câu 1: (0.5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản.
Câu 2: (0.75 điểm) Xác định và phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ trong những câu
văn: Hãy luôn cẩn trọng và can đảm. Hãy tiếp thu ý kiến những người xung quanh nhưng
đừng để họ chi phối quá nhiều đến cuộc đời bạn. Hãy giải quyết những bất đồng trong khả
năng của mình nhưng đừng quên đấu tranh đến cùng để hoàn thành mục tiêu đề ra.
123
Câu 3: (0.75 điểm) Theo tác giả: "Cuộc đấu tranh quan trọng nhất và có ý nghĩa nhất” là
gì?
Câu 4: (1.0 điểm) Anh/ chị hiểu như thế nào về ý kiến: “Dù có thất bại thảm hại đến mấy
chăng nữa thì bạn cũng đã học hỏi được một điều gì đó bổ ích cho mình”.
chữ) trình bày suy nghĩ của anh chị về ý kiến: “Bạn chính là người làm chủ số phận mình”.
ĐỀ 165
Hồi mẹ tôi còn sống, bà hay nói về các hạt giống. Nhà tôi có rất nhiều những lọ sành để
đựng hạt giống. Bà để các lọ đựng hạt giống vào trong bếp chống mối mọt và không cho chị em
tôi ăn hạt giống dù đói.
Trong một bài thơ tôi viết:
“Năm con 18 tuổi mẹ nói
- Quý hơn vàng là hạt cây
Năm con 50 tuổi mẹ nói

- Bền vững hơn kim cương là hạt cây”
Tôi chỉ sắp xếp những câu nói của mẹ thành những câu thơ giản dị như vậy.
Có một bức tranh trong triển lãm Người Thổi Sáo của tôi tổ chức đầu năm 2021 vẽ một
người có con rắn ngủ trên tay và 3 chiếc bình gốm. Khi Phó thủ tướng Võ Đức Đam đến thăm
triển lãm tôi đã nói với ông về 3 chiếc bình gốm đó:một chiếc đựng nước, một chiếc đựng hạt
giống và một chiếc đựng chữ. Mọi dân tộc phải có đủ 3 chiếc bình đó mới xây dựng được dân
tộc của mình. Còn hình ảnh con rắn nằm ngủ trên tay là nói đến việc dùng nhân nghĩa và sự tha
thứ mà cảm hóa cái ác.
(....)Hồi còn trẻ, tôi đã thù một người chơi xấu mình. Tôi bị sự thù hận đó làm cho khốn
khổ. Khi biết chuyện ấy mẹ tôi nói: “Khi con thù người khác, hòn đá hận thù trong lòng con chứ
con có chuyển nó vào lòng kẻ con thù hận đâu. Con càng giữ mối thù hận đó thì hòn đá thù hận
càng to lên và làm cho con không bước đi được và gục ngã”.
Nhớ lời mẹ dặn, tôi không thù ai nữa nhưng tôi có khinh bỉ những kẻ xấu xa.
(Bài viết của Nguyễn Quang Thiều, trên mạng xã hội facbook)
Câu 2. Tác giả đã nói gì về bức tranh của mình với Phó thủ tướng Võ Đức Đam?
Câu 3. Anh/ chị hiểu như thế nào về lời về lời răn dạy của mẹ tác giả: “ Khi con thù
người khác, hòn đá hận thù trong lòng con chứ con có chuyển nó vào lòng của kẻ con thù
hận đâu. Con càng giữ mối thù hận đó thì hòn đá thù hận càng to lên và làm cho con
không bước đi được và gục ngã”.
Câu 4. Nêu cảm nhận của bản thân về tình cảm, thái độ của người viết được thể
hiện qua văn bản?
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ
trình bày suy nghĩ của anh/ chị về tác hại của lòng thù hận.
124
ĐỀ 166
I. PHẦN I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi.
Trong mỗi chú bé đều âm ỉ giấc mơ bay lên. Tôi cũng thế. Em chắc vẫn còn nuôi
giấc mơ đó. Nhưng khi lớn lên, đôi khi những tầng mây thâm thấp thôi cũng khiến ta như bị
che khuất tầm nhìn. Tệ hơn, những tầng mây sũng nước thậm chí có thể che khuất cả
những giấc mơ, đè nén khát vọng của mỗi người. Một ngày mây mù có thể khiến ta yếu ớt
và bi lụy. Một chút thất bại cũng như mây mù kéo đến, có thể làm em rút vào tổ kén u uất,
bi quan. Ai đó nói rằng cách tốt nhất để hóa giải khó khăn là đi xuyên qua nó. Đi xuyên
qua mây mù bằng giấc mơ phi công gìn giữ từ thơ bé. Đi xuyên qua gian khó bằng lòng lạc
quan. Đi xuyên qua u mê bằng khao khát hướng đến trí tuệ, thông sáng. Đi xuyên qua thất
bại bằng sự điềm đạm trưởng thành.
Vì triệu năm đã là như thế, cuộc đời có hôm nắng đẹp, có ngày mưa dầm, có tuần
mây đen như đè nặng, có khoảnh khắc u ám tối dạ, rỗng đầu, nhưng Mặt Trời vẫn mọc mỗi
sớm mai. Không phải ai cũng có thể trở thành phi công lái Airbus hay Boeing đúng y như
giấc mơ tuổi nhỏ. Nhưng ai cũng có thể học cách giữ cho mình giấc mơ bay xuyên qua
những tầng mây, đón nắng rọi sáng tâm hồn khiến nụ cười luôn nở trên môi mỗi người.
(Trích Bay xuyên những tầng mây, Hà Nhân, NXB Văn học, 2016, tr.98)
Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích. 0,5 điểm)
Câu 2. Chỉ ra 02 biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: “Vì triệu năm đã là như thế,
cuộc đời có hôm nắng đẹp, có ngày mưa dầm, có tuần mây đen như đè nặng, có khoảnh
khắc u ám tối dạ, rỗng đầu, nhưng Mặt Trời, vẫn mọc mỗi sớm mai.”( 0,75 điểm)
Câu 3. Vì sao tác giả lại cho rằng cách tốt nhất để hóa giải khó khăn là đi xuyên qua nó?
(0,75 điểm)
Câu 4. Điều anh/chị tâm đắc nhất trong đoạn trích trên là gì? Vì sao? ( 1 điểm)
PHẦN II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Từ nội dung ở đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của việc dám sống vì ước mơ đối với mỗi người.
ĐỀ 167
. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Thái độ làm việc mới dẫn tới thành công chứ không phải thông minh. Các nhà khoa
học đã chứng minh: Thái độ làm việc mới là yếu tố tiên quyết dẫn tới thành công trong
công việc chứ không phải là mức độ thông minh. [...]
Thái độ của con người thuộc một trong 2 trạng thái cốt lõi: nhận thức cố định (fixed
mindset) và nhận thức phát triển (growth mind).
Đối với nhận thức cố định, bạn tin rằng bạn là ai và bạn không thể thay đổi. Do đó
khi đối mặt với những thử thách mới, bạn sẽ cảm thấy rằng mọi thứ vượt quá tầm kiểm soát
của bạn, từ đó dẫn tới cảm giác tuyệt vọng và bị choáng ngợp.
Những người có nhận thức phát triển lại tin rằng họ có thể cải thiện bằng sự nỗ lực.
Họ làm việc hiệu quả hơn những người có nhận thức cố định ngay cả khi có chỉ số IQ thấp
hơn, họ chủ động nắm bắt thử thách, xem nó như một cơ hội để học được những thứ mới.
125
Người ta thường nghĩ rằng có khả năng, có sự thông minh sẽ truyền cảm hứng cho
sự tự tin. Điều đó chỉ đúng đối với công việc diễn ra một cách suôn sẻ. Yếu tố quyết định
trong cuộc sống là cách bạn xử lý những thất bại và thách thức. Những người có nhận thức
phát triển sẽ dang rộng vòng tay để chào đón sự thất bại. Theo giáo sư Dweck, sự thành
công trong cuộc đời phụ thuộc vào cách bạn đối mặt với thất bại.”
(Theowww.vietnamnet.vn, 18/9/2015)
Câu 1. Đâu là yếu tố tiên quyết dẫn tới thành công được nói đến trong đoạn trích?
Câu 2. Theo anh/ chị, những người có nhận thức phát triển so với những người có nhận
thức cố định mang những nét khác biệt nào?
Câu 3. Để thành công trong học tập, anh/ chị tự nhận thấy cần xác định một thái độ như
thế nào?
Câu 4. Anh/ chị có cho rằng “sự thất bại” cũng có một vai trò nhất định đối với sự thành
công trong cuộc sống (cho nên Những người có nhận thức phát triển sẽ dang rộng vòng tay
để chào đón sự thất bại)? Vì sao?
Từ nội dung được gợi ra từ phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết 01 đoạn văn trình bày
suy nghĩ về ý nghĩa của những khó khăn đối với mỗi người trên con đường thành công.
ĐỀ 168
Nhiều người chúng ta từ lâu đã quen đối phó với cuộc sống và hoàn cảnh thay vì hãy
hành động. Chúng ta để thái độ người khác chi phối cảm nhận của mình về bản thân. Để
có sự lựa chọn hành động một cách kín đáo thay vì đối phó, chúng ta cần có sự suy nghĩ
chín chắn. Sẵn sàng chịu trách nhiệm về bản thân, cam kết giữ vững lập trường thay vì sự
phụ thuộcvào ý kiến người khác là điều góp phần thiết lập nên cái nhìn tổng quát về bản
chất của mỗi cá nhân. Đối với nhiều người đây là một bước tiến vĩ đại.
Khi quyết định chịu trách nhiệm về bản thân và cố gắng kiểm soát mọi hành động và
cảm xúc cho phù hợp với từng hoàn cảnh, chúng ta đã tạo tiền đề cho việc hình thành
những mối quan hệ tốt đẹp. Nhiều người tỏ ra không thích “sự độc lập” mà chúng ta lựa
chọn, bởi điều đó đồng nghĩa với việc họ không còn có khả năng kiểm soát hành động của
chúng ta nữa. Việc giải phóng bản thân khỏi sự kiểm soát của người khác có lợi cho cả hai
bên. Mỗi lần áp dụng cách cư xử này, bạn sẽ cảm nhận được nguồn sức mạnh tiềm ẩn mà
bạn chưa từng biết mình đang sở hữu.
Hành động thay vì đối phó không chỉ hữu ích trong những cuộc chạm trán gay go.
Và việc tự giác chịu trách nhiệm về hành vi của mình là một yêu cầu quan trọng.”
(Khi thay đổi thế giới sẽ đổi thay - Karen Casey,NXB Tổng hợp TP. HCM, 2010,
tr.72)
Câu 1. Xác đinh phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
126
Câu 2. Theo tác giả, tại sao “Nhiều người tỏ ra không thích “sự độc lập” mà chúng ta lựa
chọn”?
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về ý kiến:“Việc giải phóng bản thân khỏi sự kiểm soát
của người khác có lợi cho cả hai bên”?
Câu 4. Từ đoạn trích trên, anh/chị rút ra những bài học gì về lẽ sống?
ĐỀ 169
I. PHẦN ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm)
Chúng ta đều đã biết, văn hóa là một phạm trù rất rộng, có thể được hiểu dưới nhiều
góc độ khác nhau với nhiều cách tiếp cận khác nhau, rất phong phú, đa dạng. Đến nay, trên
thế giới có tới gần 200 định nghĩa khác nhau về văn hóa. Nhưng chung quy có thể hiểu theo
hai nghĩa: Nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Nghĩa rộng thì văn hóa là trình độ phát triển về tinh
thần và vật chất của nhân loại trong mỗi giai đoạn lịch sử nhất định (thời kỳ đồ đá, thời kỳ
đồ đồng,... văn hóa Đông Sơn, văn hóa lúa nước,...). Nghĩa hẹp thì văn hóa là những hoạt
động tinh thần của một xã hội, gồm có những lĩnh vực: Giáo dục, khoa học, văn học, nghệ
thuật, đạo đức (lối sống, cách cư xử, ứng xử giữa người với người...). Văn hóa cũng bao
gồm cả văn hóa vật thể (các di tích lịch sử, các công trình văn hóa, di sản văn hóa, những
sản phẩm văn hóa: Kim tự tháp, đình, chùa, miếu thờ...) và phi vật thể (ca dao, dân ca, hò
vè, lễ hội; các phong tục, tập quán của mỗi quốc gia, mỗi vùng miền, mỗi dân tộc, mỗi địa
phương...). Văn hóa chúng ta bàn ở đây chủ yếu là theo nghĩa hẹp.
Nhưng dù theo nghĩa rộng hay nghĩa hẹp thì khi đã nói đến văn hóa là nói đến
những gì là tinh hoa, tinh túy nhất, được chưng cất, kết tinh, hun đúc thành những giá trị tốt
đẹp, cao thượng, đặc sắc nhất, rất nhân văn, nhân ái, nhân nghĩa, nhân tình, tiến bộ (một
con người có văn hóa, một gia đình có văn hóa, một dân tộc có văn hóa; lối sống văn hóa,
nếp sống văn hóa, cách ứng xử có văn hóa...). Còn những gì xấu xa, việc làm ti tiện, đớn
hèn, những hành động phi pháp, bỉ ổi... là vô văn hóa, phi văn hóa, phản văn hóa. Hạnh
phúc của con người không phải chỉ ở chỗ nhiều tiền, lắm của, ăn ngon, mặc đẹp, mà còn ở
sự phong phú về tâm hồn, được sống giữa tình thương và lòng nhân ái, lẽ phải và công
bằng.
(Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc 2021)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích?
Câu 2. Theo đoạn trích “…văn hóa là những hoạt động tinh thần của một xã hội,
gồm có những lĩnh vực: Giáo dục, khoa học, văn học, nghệ thuật, đạo đức (lối sống, cách
cư xử, ứng xử giữa người với người...).”được hiểu theo nghĩa nào?
Câu 3. Tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong câu văn sau: "Còn những gì xấu
xa, việc làm ti tiện, đớn hèn, những hành động phi pháp, bỉ ổi... là vô văn hóa, phi văn hóa,
phản văn hóa. ".
Câu 4. Anh/Chị có đồng tình với ý kiến “Hạnh phúc của con người không phải chỉ
ở chỗ nhiều tiền, lắm của, ăn ngon, mặc đẹp, mà còn ở sự phong phú về tâm hồn, được sống
giữa tình thương và lòng nhân ái, lẽ phải và công bằng.” không? Vì Sao?
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc - Hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của mình về giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc
ĐỀ 170
I. ĐỌC HIỂU (3 diểm)
127
Thả nhẹ lòng để tâm hồn lắng đọng
Đừng tính toan cho cuộc sống não nùng
Đời con người cũng tựa đóa phù dung
Được xinh tươi thì vô cùng ngắn ngủi
Nếu có thể chớ trách hờn giận dỗi

Con người ta ai tránh khỏi sai lầm
Sống ở đời quý nhất chữ nhân tâm
Đã không thương đừng đem lòng đố kị
Tự vấn mình sống chẳng cần hoa mỹ

Biết sẻ chia đừng ích kỷ lọc lừa
Đáy tâm hồn vắng bóng chữ hơn thua
Buông nỗi buồn theo gió lùa xa khuất
Sống với nhau bằng tấm lòng chân thật

Cho cuộc đời vơi bớt những trái ngang
Để con tim có được phút an nhàn
Là yêu thương mà không hề toan tính.
(Trích Sống- Tùng Trần)
Câu 1. Xác định2 phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản.
Câu 2. Lời khuyên của tác giả về cuộc sống được thể hiện qua những câu thơ nào?
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong các câu thơ sau: Đời con người cũng tựa
đóa phù dung/Đựợc xinh tươi thì vô cùng ngắn ngủi.
Câu 4.Thông điệp nào có ý nghĩa nhất đối với anh/chị qua đoạn thơ trên? Vì sao?
Anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của tình yêu thương trong
cuộc sống.
ĐỀ 171
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi ở bên dưới
Tài sản quý giá nhất của cuộc sống này chính là thời gian.
“Vậy chính xác thì chiếc đồng hồ bấm giờ bằng vàng sáng loáng ấy đại diện cho điều gì?”
“Nó tượng trưng cho tài sản quan trọng nhất của chúng ta – thời gian.”
“Thế còn suy nghĩ tích cực, việc thiết lập mục tiêu và làm chủ bản thân thì sao?”
“Tất cả những điều đó đều vô nghĩa nếu không có thời gian. Khoảng sáu tháng sau khi
tĩnh tâm trong khu rừng ở Sivana – ngôi nhà tạm trú của tôi – một trong những nhà hiền
triết đã đến thăm căn lều hoa hồng trong lúc tôi đang học. Tên cô ấy là Divea….“Divea
lấy ra một vật từ trong chiếc túi bằng vải thô của cô và đưa nó cho tôi. Món quà được gói
trong một loại giấy thơm mà tôi không bao giờ nghĩ mình có thể thấy ở nơi xa xôi hẻo lánh
ấy. Đó là một chiếc đồng hồ cát cỡ nhỏ được làm từ thủy tinh và một mảnh gỗ đàn hương.
Divea còn nói rằng mỗi nhà hiền triết đều từng được nhận dụng cụ này khi còn nhỏ. ‘Mặc
dù chúng tôi chẳng có tài sản gì và sống hết sức giản dị, thuần khiết, chúng tôi vẫn rất trân
trọng thời gian và ý thức rằng nó đang trôi qua. Những chiếc đồng hồ cát bé nhỏ này là lời
nhắc nhở về sự chết, cũng như tầm quan trọng của việc sống những ngày trọn vẹn và hiệu
quả trên con đường tiến đến mục đích đời mình’.”
128
“Tất cả họ đều hiểu tầm quan trọng của thời gian. Mỗi người trong số họ đã phát triển
được thứ mà tôi gọi là ‘ý thức về thời gian”. Anh thấy đó, tôi đã học được rằng thời gian
trôi qua kẽ tay chúng ta như những hạt cát, không bao giờ quay trở lại. Những ai sử dụng
thời gian một cách khôn ngoan ngay từ khi còn trẻ sẽ được hưởng cuộc sống giàu có,
phong phú và mãn nguyện. Những người chưa biết về nguyên tắc “làm chủ thời gian là
làm chủ được cuộc đời” sẽ không bao giờ nhận ra tiềm năng to lớn trong con người họ.
Thời gian chính là vị thần công lý vĩ đại. Bất luận chúng ta thuộc tầng lớp nào trong xã
hội, dù sống ở Texas hay Tokyo, chúng ta cũng đều có hai mươi bốn giờ trong một ngày
như nhau. Điều tạo nên sự khác biệt giữa những người có cuộc sống phi thường và những
người có cuộc sống bình thường chính là cách họ sử dụng khoảng thời gian ấy.”
Trích" Vị tu sĩ bán chiếc Ferrari – Hành trình tìm về sức mạnh vô biên" (Theo First
News)
Câu 1. Thông hiểu
Theo tác giả, cái gì là tài sản quý giá nhất cuộc sống này?
Món quà mà Divea mang đến cho tác giả là gì? Theo Divea món quà ấy có ý nghĩa như thế
nào?
Chỉ ra và phân tích tác dụng của phép tu từ trong đoạn văn sau:
“Tất cả họ đều hiểu tầm quan trọng của thời gian. Mỗi người trong số họ đã phát triển
được thứ mà tôi gọi là ‘ý thức về thời gian’. Anh thấy đó, tôi đã học được rằng thời gian
trôi qua kẽ tay chúng ta như những hạt cát, không bao giờ quay trở lại”.
Anh/chị có đồng ý với ý kiến: “Những ai sử dụng thời gian một cách khôn ngoan ngay từ
khi còn trẻ sẽ được hưởng cuộc sống giàu có, phong phú và mãn nguyện” không? Vì sao?
II. Làm văn (7,0 điểm) Vận dụng cao
Câu 1.
Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ của mình về ý kiến: “Tài sản quý giá nhất của cuộc sống này chính là thời
gian”.
ĐỀ 172
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi ở bên dưới
Để trưởng thành, tất cả chúng ta đều phải trải qua hai cuộc đấu tranh: một cuộc đấu
tranh bên ngoài và một cuộc đấu tranh ngay trong tâm trí mỗi người. Nhưng cuộc đấu
tranh quan trọng nhất và có ý nghĩa nhất chính là cuộc đấu tranh diễn ra ngay trong tâm
hồn mỗi người. Đó là cuộc đấu tranh chống lại những thói quen không lành mạnh, những
cơn nóng giận sắp bùng phát, những lời gian dối chực trào, những phán xét thiếu cơ sở và
cả những căn bệnh hiểm nghèo…. Những cuộc đấu tranh như thế diễn ra liên tục và thật sự
rất gian khó, nhưng lại là điều kiện giúp bạn nhận ra cảnh giới cao nhất của mình.
Hãy luôn cẩn trọng và can đảm. Hãy tiếp thu ý kiến những người xung quanh nhưng
đừng để họ chi phối quá nhiều đến cuộc đời bạn. Hãy giải quyết những bất đồng trong
khả năng của mình nhưng đừng quên đấu tranh đến cùng để hoàn thành mục tiêu đề
ra. Đừng để bóng đen của nỗi lo sợ bao trùm đến cuộc sống của bạn.
Bạn phải hiếu rằng, dù có thất bại thảm hại đến mấy chăng nữa thì bạn cũng đã học hỏi
được điều gì đó bổ ích cho mình. Vì vậy, hãy tin tưởng vào con đường mình đang đi và
vững vàng trong cuộc đấu tranh vì những mục tiêu cao cả.
Với sự hi sinh, lòng kiên trì, quyêt tâm nỗ lực không mệt mỏi và tính tự chủ của mình, nhất
định bạn sẽ thành công. Bạn chính là người làm chủ số phận của mình…”
129
(Trích Đánh thức khát vọng, nhiều tác giả, First News tổng hợp NXB Hồng Đức, 2017,
tr.67,78)
Câu 1. Nhận biết
Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản. (0.5 điểm)
Câu 2. Nhận biết
Xác định và phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng ở phần in đậm trong văn
bản trên (0,75 điểm)
Theo tác giả: "Cuộc đấu tranh quan trọng nhất và có ý nghĩa nhất” là gì? (0,75 điểm)
Câu 4: Thông hiểu
Anh/ chị hiểu như thế nào về ý kiến: “Dù có thất bại thảm hại đến mấy chăng nữa thì bạn
cũng đã học hỏi được một điều gì đó bổ ích cho mình”. (1 điểm)
ĐỀ 173
. ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn thơ sau:
Hãy đứng lên từ nơi em vấp ngã
Biết ăn năn và sửa đổi sai lầm
Cuộc đời sẽ không tuyệt đường ai cả
Em nhớ rằng hạnh phúc đến từ tâm...
Mình sức trẻ nên nề chi gian khổ
Phàm là người ai chẳng muốn thảnh thơi
Đời tuy rộng nhưng đời không có chỗ
Cho những người sống chỉ biết ham chơi...
Em thấy đấy, cây tìm nguồn lòng đất
Loài chim muông cũng lặn lội kiếm mồi
Mình cao thượng mình coi thường vật chất
Nhưng không tiền thì chết đói...vậy thôi...
(Hãy đứng lên từ nơi em vấp ngã - Thơ tự do)
Câu 1: Văn bản trên được viết theo thể thơ nào? (0,5 điểm)
Câu 2: Hãy chỉ ra hai câu thơ trong bài có nội dung khuyên nhủ? (0,5 điểm)
Câu 3: Những dòng thơ sau đây giúp anh/chị hiểu như thế nào về ý tưởng của tác giả ?
(1,0 điểm)
Cuộc đời sẽ không tuyệt đường ai cả
Em nhớ rằng hạnh phúc đến từ tâm...
Câu 4: Anh/Chị có đồng tình với quan điểm của người viết trong hai câu thơ: (1,0 điểm)
Mình cao thượng mình coi thường vật chất
Nhưng không tiền thì chết đói...vậy thôi...
130
II. PHẦN LÀM VĂN
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày
suy nghĩ của anh/chị về sự cần thiết của việc đứng lên từ nơi vấp ngã.
ĐỀ 174
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới:
Chúng tôi không mệt đâu
Nhưng cỏ sắc mà ấm quá!
Tuổi hai mươi thằng em tôi sững sờ một cánh chim mảnh như nét vẽ
Nhiều đổi thay như một thoáng mây
Khi chúng tôi nằm nó vẫn ngồi nguyên đó
Ngậm im lìm một cọng cỏ may…
Dày như cỏ
Yêu mến và mãnh liệt như cỏ
Cỏ sắc mà ấm quá, phải không em…
(Trích trường ca Những người đi tới biển – Thanh Thảo)
Câu 1. Xác định thể thơ của đoạn trích trên?

Câu 2. Tìm và phân tích hiệu quả của 01 biện pháp tu từ được sử dụng trong các câu thơ
sau:
Dày như cỏ
Yêu mến và mãnh liệt như cỏ.
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về các câu thơ sau:
Câu 4. Đoạn thơ gợi lên những vẻ đẹp nào của hình tượng người lính trong những năm
chống Mĩ?
131
Từ nội dung ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ về ý nghĩa của lối sống có trách nhiệm?
ĐỀ 175
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới:
Chuyện kể rằng
Có quả trứng đại bàng
Rơi vào ổ gà đang ấp
Khi nở ra cùng với bầy gà

Đại bàng con ngượng ngùng chiêm chiếp
Nhảy bay loạng choạng sân nhà.
Không ai nói với đại bàng về những chân trời xa

Về những đại ngàn bí mật
Nên nó vẫn hồn nhiên bới đất
Chỉ có khát vọng mơ hồ
Lâu lâu lại cồn cào trong ngực...
Làm sao mà ai biết

Mình đã bắt đầu từ quả trứng nào đây
Sao không thử một lần vỗ cánh tung bay?...
(Khát vọng, Đặng Hồng Thiệp, Thơ Sông Lam,
trang 247, NXB Hội nhà văn, 2017)
Câu 1. Xác định các phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản trên.
Câu 2. Anh/chị hiểu như thế nào về ý nghĩa của hình ảnh “bầy gà” trong văn bản?
Câu 3. Chỉ ra hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ:
“Sao không thử một lần vỗ cánh tung bay?...”
Câu 4. Đọc văn bản trên, anh/chị thấy thông điệp nào có ý nghĩa nhất? Vì sao?
II. PHẦN LÀM VĂN: (7,0 điểm)

132
Trong văn bản Đọc - hiểu, nhà thơ Đặng Hồng Thiệp đề cao “Khát vọng”, còn người
xưa (Lão Tử) lại khuyên người đời nên sống “Biết đủ, biết dừng” (Tri túc, tri chỉ). Anh/chị
chọn cách sống nào? Hãy trình bày quan điểm cá nhân trong một đoạn văn (khoảng 200
chữ)?
ĐỀ 176
…
Người chìa tay và xin con một đồng. Lần thứ nhất con hãy tặng người ấy hai đồng.
Lần thứ hai hãy biếu họ một đồng. Lần thứ ba con phải biết lắc đầu.
Và đến lần thứ tư con hãy im lặng, bước đi.
…
Đừng vui quá. Sẽ đến lúc buồn
Đừng quá buồn. Sẽ có lúc vui
Tiến bước mà đánh mất mình. Con ơi, dừng lại
Lùi bước để hiểu mình. Con cứ lùi thêm nhiều bước nữa
Chẳng sao
Hãy ngước nhìn lên cao để thấy mình còn thấp
Nhìn xuống thấp. Để biết mình chưa cao.
Con hãy nghĩ về tương lai. Nhưng đừng quên quá khứ
Hy vọng vào ngày mai. Nhưng đừng buông xuôi hôm nay
May rủi là chuyện cuộc đời. Nhưng cuộc đời nào chỉ chuyện rủi may
Hãy nói thật ít. Để làm được nhiều – những điều có nghĩa của trái tim.
…
Hãy hân hoan với điều nhân nghĩa
Đừng lạnh lùng trước chuyện bất nhân
Và hãy tin vào điều có thật:
Con người – sống để yêu thương.
(“Gửi con”, Bùi Nguyễn Trường Kiên, báo Nhân Dân, số 38, ngày 20/9/2009)
Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ gì?
Câu 2. Xác định và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong 2 câu thơ:
“Đừng vui quá. Sẽ đến lúc buồn
Đừng quá buồn. Sẽ có lúc vui”.
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về ý nghĩa các câu thơ:
133
Người chìa tay và xin con một đồng. Lần thứ nhất con hãy tặng người ấy hai đồng.
Lần thứ hai hãy biếu họ một đồng. Lần thứ ba con phải biết lắc đầu.
Và đến lần thứ tư con hãy im lặng, bước đi.
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với quan niệm của tác giả gửi gắm trong những câu thơ sau
hay không ? Tại sao ?: “Tiến bước mà đánh mất mình. Con ơi, dừng lại/ Lùi bước để hiểu
mình. Con cứ lùi thêm nhiều bước nữa/ Chẳng sao”.
Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn (200 chữ) trình
bày suy nghĩ về quan niệm sống: “Con người – sống để yêu thương”?
ĐỀ 177
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
... Bây giờ, tôi muốn bạn xem lại hai thực đơn mà lâu nay bạn cũng như xã hội vẫn
dùng. Chúng ta đang chạy đua nhiều lúc quá sức cho thực đơn thể chất của chúng ta. Chúng
ta tìm mọi cách để có được những thực phẩm tốt nhất, ngon nhất, và lạ nhất để phục vụ
mình. Chúng ta thường cất câu hỏi: Hôm nay sẽ ăn gì? Thế nhưng, chúng ta hầu như không
cất tiếng hỏi: Hôm nay chúng ta sẽ đọc gì, xem gì, nghe gì. Khi chúng ta kiếm được tiền thì
hầu như chúng ta chỉ nghĩ đến việc hưởng thụ vật chất như ăn uống, mua sắm, tích lũy mà
chúng ta quá ít nghĩ đến việc tổ chức một cuộc sống tinh thần. Nhiều người khi có một
mảnh đất rộng thường xây một ngôi nhà càng to càng tốt mà không nghĩ đến một mảnh
vườn để trồng cây và hoa và chim chóc đến ở...
Mới đây, tôi xem một bộ phim nói về một dự án của các sinh viên thuộc một số
trường đại họ ở Tokyo Nhật Bản. Những sinh viên này lập ra một dự án có tên Dự án Phục
hồi Kỷ niệm. Công việc của dự án là tìm lại những bức ảnh của các gia đình bị trận sóng
thần trước đó cuốn đi. .. Có một người cha chỉ có duy nhất một đứa con gái nhưng đã bị
sóng thần cướp đi sinh mạng. Ông không còn bất cứ tấm ảnh nào của con ông. Dự án Phục
hồi Kỷ niệm đã tìm lại được một tấm ảnh con gái ông. Với ông, tấm ảnh đứa con gái bé
bỏng của mình đã trở thành tài sản quý báu nhất của ông và làm cho nỗi đau đớn mất con
của ông vơi đi rất nhiều. Vật chất và đời sống đầy đủ của nước Nhật không thể mang đến
cho người cha kia hạnh phúc nhưng một kí ức đẹp đã cứu ông khỏi đau đớn và tuyệt vọng...
(Nguyễn Quang Thiều – Người Việt đang sống với tâm hồn khô cằn?)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích?
Câu 2: Hai thực đơn này được tác giả đề cập đến trong văn bản là gì?
134
Câu 3: Nhận xét của Anh/chị về Dự án Phục hồi Kỷ niệm của những sinh viên Nhật được
đề cập trong đoạn trích trên.
Câu 4: Qua việc đọc hiểu đoạn trích trên, anh chị có nhận thức như thế nào về một cuộc
sống hạnh phúc thực sự.
II. LÀM VĂN
Câu 1: Từ nội dung đoạn trích trên, anh chị hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình
bày suy nghĩ của mình về những hậu quả của việc: Chúng ta quá ít nghĩ đến việc tổ chức
một cuộc sống tinh thần?
ĐỀ 178
Đã có lần con khóc giữa chiêm bao
Khi hình mẹ hiện về năm khốn khó
Đồng sau lụt, bờ đê sụt lở
Mẹ gánh gồng xộc xệch hoàng hôn.
Anh em con chịu đói suốt ngày tròn
Trong chạng vạng ngồi co ro bậu cửa
Có gì nấu đâu mà nhóm lửa
Ngô hay khoai còn ở phía mẹ về…
Chiêm bao tan nước mắt dầm dề
Con gọi mẹ một mình trong đêm vắng
(Trích “Khóc giữa chiêm bao”, Vương Trọng)
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là gì? (0,5 điểm)
Câu 2. Chỉ ra và nêu tác dụng 01 biện pháp tu từ trong hai dòng thơ sau: (1,0 điểm)
“Dù tiếng lòng con chẳng thể nào vang vọng
Tới vuông đất mẹ nằm lưng núi quê hương.”
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về dòng thơ: “Mẹ gánh gồng xộc xệch hoàng hôn”? (0,5
điểm)
Câu 4. Thông điệp mà anh (chị) tâm đắc nhất qua đoạn trích là gì?Nêu lí do chọn thông
điệp đó? (1,0 điểm)
135
Câu 1. (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu
những suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của tình yêu thương, hiếu kính với cha mẹ?
ĐỀ 179
Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi bên dưới:
Nếu bạn không thể là một cây thông trên đỉnh đồi,
Hãy là một bụi rậm trong thung lũng, nhưng
Hãy là bụi rậm nhỏ nhắn nhưng rắn rỏi nhất quả đồi,
Hãy là một bụi cây nhỏ nếu bạn không thể là một cây lớn.
Nếu bạn không thể là một bụi cây, hãy là một bụi cỏ,
Làm cho con đường hạnh phúc hơn.
Nếu bạn không thể là một con cá muskie, hãy chỉ là một con cá vược,
Nhưng hãy là con cá vược nổi bật nhất trong hồ.
Tất cả chúng ta không thể là thuyền trưởng, nhưng có thể làm thủy
thủ,
Có một thứ dành cho tất cả,
Có việc lớn và cũng có việc nhỏ,
Và việc nên làm chính là việc gần ta.
Nếu bạn không thể là quốc lộ, hãy là một con đường mòn nhỏ.
Nếu bạn không thể là mặt trời, hãy là một vì sao.
Điều quan trọng không nằm ở chỗ quy mô bạn thành hay bại,
Dù bạn là gì, hãy là cái tốt nhất.
(Douglas Mallock - “Dù bạn là gì đi nữa, hãy là cái tốt nhất”, sách
Dám thất bại của Billi P.S. Lim, Nxb Trẻ, Hà Nội, 2005, tr. 136 – 137)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt của văn bản trên? (0,5 điểm)
Câu 2: Anh chị hiểu như thế nào về câu nói: Nếu bạn không thể là quốc lộ, hãy là một con
đường mòn nhỏ? (0,5 điểm)
Câu 3: Nêu tác dụng của phép điệp cấu trúc: Nếu không thể là…hãy là…. được sử dụng
trong văn bản trên? (1,0 điểm)
Câu 4: Lời khuyên việc nên làm chính là việc gần ta có ý nghĩa như thế nào với anh/chị?
(1,0 điểm)
136
Câu 1: Dựa vào những nội dung trong phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về sự cần thiết của việc làm những điều nhỏ bé một
cách tốt nhất.
ĐỀ 180
Đọc văn bản sau đây và trả lời câu hỏi:
Ta muốn có một cuộc sống bình thường thì sẽ gặp phải những khó khăn bình
thường; ta muốn có cuộc sống tốt đẹp thì sẽ gặp phải những khó khăn lớn hơn. Đây chính
là sự công bằng của cuộc đời, nếu vượt qua được thì ta sẽ là người chiến thắng; nếu
khoog vượt qua được thì hãy ngoan ngoãn quay về cuộc sống trước đó. Có thực hiện được
ước mơ hay không, không phải dựa vào ta thông minh đên đâu mà là xem ta có mỉm cười
vượt qua mọi cửa ải khó khăn hay không. Điều già đi đầu tiên chưa bao giờ là dung mạo
bề ngoài, mà chính là sự lụi tàn của tinh thần xông pha không mệt mỏi.
Ta leo lên được đỉnh núi nào thì đạt được độ cao đó; ta đạt được chừng nào được
quyết định bởi trước đó ta đã nỗ lực bao nhiêu; chúng ta có cuộc sống như thế nào là do
trước đó chúng ta đã từng vượt qua những khó khăn, rào cản ra sao. Khi ta ngưỡng mộ
tiền bạc và địa vị của người khác thì cũng nên đặt mắt mình vào những nỗ lực và cố gắng
mà họ đã bỏ ra chứ không nên chỉ nhìn vào những gì mà họ đạt được.
Có nhiều người không vượt qua được những khó khăn thử thách đặt giữa thành
công nên cuối cùng đành chịu cảnh “sắp thành lại bại”. Yếu tố quyết định thu hoạch
nhiều hay ít, không phải do thế giới này cho ta nhiều hay ít mà chính là dũng khí và trí tuệ
ta đã bỏ ra bao nhiêu trước khó khăn. Bởi vậy, ta có thể biến ước mơ thành hiện thực hay
không điều quan trọng chính là khi đứng trước cơ hội, thái độ của ta là lo sợ trước sau,
bão tàn thủ khuyết (*), hay là dùng sức mạnh vũ bão để chiến thắng khó khăn nơi đầu
sóng, ngọn gió. Đối với người biết mỉm cười đối diện với khó khăn và luôn giữ nụ cười
đến phút cuối cùng thì những gì họ đạt được là điều đương nhiên.
(Chớ vội vã dù dòng đời xô ngã, Gytaso Rinpoche, NXB Hồng
Đức, 2019, trang 183 -184)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên? (0,5 điểm)
Câu 2: Theo anh/chị, điều gì sẽ xảy ra nếu “khi đứng trước cơ hội, thái độ của ta là lo sợ
trước sau, bão tàn thủ khuyết”? (0,5 điểm)
137
Câu 3: Theo anh/chị, “sức mạnh vũ bão để chiến thắng khó khăn nơi đầu sóng, ngọn gió”
có thể là sức mạnh đến từ đâu? (0,75 điểm)
Câu 4: Vì sao “khi ta ngưỡng mộ tền bạc và địa vị của người khác thì cũng nên đặt mắt
mình vào những nỗ lực và cố gắng mà họ đã bỏ ra chứ không nên chỉ nhìn vào những gì
họ mà họ đã đạt được”? (0,75 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm) Từ nội dung trong phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của việc “mỉm cười đối diện với khó khăn”?
ĐỀ 181
Đọc đoạn trích và trả lời các câu hỏi bên dưới:
- Con ơi, trước khi nhắm mắt
Cha con dặn con suốt đời
Phải làm một người chân thật.

- Mẹ ơi, chân thật là gì?
Mẹ tôi hôn lên đôi mắt
Mẹ ơi một người chân thật
Thấy vui muốn cười cứ cười
Thấy buồn muốn khóc cứ khóc.
Yêu ai cứ bảo là yêu
Ghét ai cứ bảo là ghét
Dù ai ngon ngọt nuông chiều.
Cũng không nói yêu thành ghét.
Cũng không nói ghét thành yêu.
(Lời mẹ dặn - Phùng Quán)
Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên? (0,5 điểm)
Câu 2: Anh/Chị hiểu thế nào về cụm từ: “ngon ngọt nuông chiều” trong câu “Dù ai ngon
ngọt nuông chiều. Cũng không nói yêu thành ghét”? (0,5 điểm)
Câu 3: Chỉ ra và nêu hiệu quả của một trong cách biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong
các dòng thơ sau: (1,0 điểm)
138
“Dù ai ngon ngọt nuông chiều
Cũng không nói ghét thành yêu.”
Câu 4: Suy nghĩa của anh/ chị về một thông điệp có ý nghĩa nhất rút ra từ văn bản đọc
hiểu? Lí giải tại sao? (1,0 điểm)
II. LÀM VĂN
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/chị về quan điểm: “Sống thì phải làm người chân thật”?
ĐỀ 182
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
“Đứng lên em bốn mươi phút đủ rồi,
Bốn mươi phút nén dồn bao buồn tủi,
Bốn mươi phút giảng bài sao ngắn ngủi,
Bốn mươi phút quỳ… Dài lắm phải không em?
Đứng lên đi để thấy rõ trắng đen,
Nào ai thắng thua giữa bên tình bên lý.
Nghề cao quý trong những nghề cao quý,
Đến lúc này mạt vận đến thế sao?
Kẻ hàm ơn vênh váo đứng ngôi cao,
Bắt người thầy cúi đầu quỳ phía dưới.
Ôi, lịch sử qua mấy ngàn năm tuổi,
Đã bao giờ có chuyện thế này chưa?”
(Phong Du – Đứng lên em, báo Hạ Long 552/2018)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích? (0.5 điểm)
Câu 2: Theo anh/chị vì sao tác giả lại cho rằng: (0.5 điểm)
“Bốn mươi phút giảng bài sao ngắn ngủi.
Bốn mươi phút quỳ… Dài lắm phải không em?”
Câu 3: Chỉ ra và phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ trong câu thơ: (1.0 điểm)
“Ôi, lịch sử qua mấy ngàn năm tuổi,
139
Đã bao giờ có chuyện thế này chưa?”.
Câu 4: Anh/chị có đồng tình với ý kiến của tác giả khi cho rằng nghề giáo là: “Nghề cao
quý trong những nghề cao quý” không? Vì sao? (1.0 điểm)
140
Từ nội dung đoạn trích của phần Đọc – hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn
(khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về truyền thống “Tôn sư trọng đạo” trong xã hội hiện
nay?
ĐỀ 183
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
Những thành tựu mà bóng đá Việt Nam giành được trong những năm gần đây khiến
cho tất cả phải nhìn chúng ta bằng một con mắt khác, dè chừng và tôn trọng hơn. Ai nên
khôn mà không dại đôi lần, ai muốn trở thành kẻ mạnh mà đã không từng bị ức hiếp (…)
Một nền bóng đá sẽ được đánh giá dựa trên thành tích của đội tuyển quốc gia, những
gì mà đội tuyển Việt Nam đạt được trong 3 năm qua đã chứng minh những bước tiến vững
chắc của chúng ta (vô địch AFF Cúp, lọt vào tứ kết Asian Cúp, còn bây giờ là lọt vào vòng
đua cuối cùng đến Qatar). Lịch sử đã được đội tuyển Việt Nam lật qua một trang mới kể từ
đêm hôm qua, trước mắt thầy trò Park Hang-seo sẽ là một chặng hành trình mới, gập
ghềnh, khó khăn và cam go hơn rất nhiều.
Giấc mơ World Cup chưa bao giờ trở nên gần đến thế, trước đây nó là một giấc mơ
viển vông xa vời, mà mỗi khi nhắc đến những người Việt Nam mơ mộng nhất cũng chỉ cho
đó là một câu chuyện hoang đường. Giờ thì nó không còn là điều gì đó quá xa nữa, mà đã ở
ngay trước mặt, dẫu biết là cực khó để chạm tay vào, nhưng hãy tin là khi bạn biết tin vào
những điều mình có thể đạt được, thì bạn đã đi được một đoạn đường dài.
“Hãy đi, sẽ đến. Gõ cửa, cửa sẽ mở. Hãy tìm, rồi sẽ gặp”.
(https://bongda24h.vn/tan-man/doi-tuyen-viet-nam-hay-
di-roi-se-den-392-286824.html,16/6/2021)
Câu 1. Chỉ ra phong cách ngôn ngữ được sử dụng trong đoạn trích trên? (0,5 điểm)
Câu 2. Theo tác giả, một nền bóng đá sẽ được đánh giá dựa trên tiêu chí nào? (0,5 điểm)
Câu 3. Chỉ ra và nêu hiệu quả của 01 biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích
sau:
“Lịch sử đã được đội tuyển Việt Nam lật qua một trang mới kể từ đêm hôm qua, trước mắt
thầy trò Park Hang-seo sẽ là một chặng hành trình mới, gập ghềnh, khó khăn và cam go
hơn rất nhiều.” (1,0 điểm)
141
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với quan điểm: “Ai nên khôn mà không dại đôi lần, ai muốn
trở thành kẻ mạnh mà đã không từng bị ức hiếp”? Tại sao? (1,0 điểm)
II. LÀM VĂN
Hãy viết 1 đoạn văn không quá 200 chữ bày tỏ suy nghĩ của mình về quan điểm:
“Khi bạn biết tin vào những điều mình có thể đạt được, thì bạn đã đi được một đoạn đường
dài”?
ĐỀ 184
Bản năng mạnh mẽ nhất của con người là học kỹ năng sống để tự tồn tại. Vừa lọt
lòng mẹ, chúng ta khóc oe oe đòi sữa, vì “con khóc mẹ mới cho bú”. Không ai dạy cả. Rồi
ba tháng biết lẫy, bảy tháng biết bò, chín tháng lò dò biết đi... Rồi nhảy cú nhảy đầu tiên.
Ngã cú ngã đầu tiên ... Cha mẹ đứng quanh vỗ tay cổ vũ, khen ngợi. Nhưng chính chúng ta,
dù bé nhỏ mong manh như vậy, khi mới vài tháng tuổi đã tự mình làm nên những kỳ tích.
...Nếu chúng ta không chứng tỏ được rằng mình có thể tự làm, người khác sẽ tin rằng
ta không thể tự làm. Nếu bạn không tự làm được điều dễ dàng, cớ sao tôi phải tin rằng bạn
có đủ trách nhiệm và nhận thức để làm điều khó hơn?
Trang tử nói: “Gà rừng đi mười bước mới nhặt được một hạt thức ăn, đi trăm bước
mới uống được một ngụm nước. Nhưng chúng không mong được sống trong lồng”. Chúng
ta có giống được những con gà rừng không? Nếu chúng ta vì ưa thích thóc gạo bày sẵn mà
chịu chui vào chiếc lồng. Rồi từ sau những song tre đó, chúng ta đòi trả tự do?
Từ xúc cơm, xếp quần áo, sách vở, đến chọn trường, chọn nghề, tìm việc, kiếm sống,
chọn chồng. chọn vợ, chọn tương lai ... Chúng ta sẽ quá quen với việc được sắp sẵn. Chúng
ta tưa làm việc đã được người khác lên kế hoạch hơn là tự mình vạch ra. Chúng ta chuộng
thói quen hơn sáng tạo. Chúng ta chi vui khi có người tâng bốc, chi hết buồn nếu có người
an ủi, vuốt ve. Chúng ta thậm chí không muốn tự phân biệt sai đúng trừ khi có người làm
thay. Chúng ta không thể làm chủ đời mình. Cứ như vậy chúng ta đánh mất bản năng của
gà rừng và biến thành con chim trong lồng lúc nào không biết nữa. Thậm chí một con chim
trong nhiều lớp lồng.
(Nếu biết trăm năm là hữu hạn, Phạm Lữ Ân, NXB Hội nhà văn, 2018)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên? (0,5 điểm)
Câu 2. Theo tác giả “bản năng mạnh mẽ nhất của con người” là gì? (0,5 điểm)
142
Câu 3. Theo anh chị, tại sao tác giả lại cho rằng: “Chúng ta đang đánh mất bản năng của
gà rừng và biến thành con chim trong lồng”? (1,0 điểm)
Câu 4. Anh/ chị rút ra được bài học gì từ văn bản trên? (1,0 điểm)

Câu 1. Từ văn bản phần Đọc hiểu anh/ chị hãy viết một đoạn văn nghị luận (200 chữ) bày
tỏ quan điểm về ý nghĩa của việc học kỹ năng sống để tồn tại. (2.0 điểm)
ĐỀ 185
“(...) Với học sinh, thách thức của các em cũng vô cùng to lớn. Là thế hệ của thế kỉ 21, các
em sẽ phải đối mặt với một thế giới đầy biến động: những biến đổi khí hậu bất thường,
nguồn tài nguyên đang cạn kiệt, môi trường đang bị ô nhiễm và bị tàn phá ghê gớm. Ngoài
ra, những định hướng nghề nghiệp em chọn cho mình trong hôm nay, chưa chắc có thể tồn
tại ở ngày mai.
Trong một công trình nghiên cứu của mình, Howard Gardner, cha đẻ của thuyết đa trí
tuệ đã từng chỉ ra: đến năm 2030, 47% nghề nghiệp hiện nay sẽ biến mất. Nghĩa là có
những nghề nghiệp mới ra đời và thay thế nghề nghiệp cũ, em đã chuẩn bị tâm thế cho
mình trước sự thay đổi đó chưa?
Lại thêm một câu hỏi nữa đặt ra “Liệu chúng ta, thế hệ của một Việt Nam đầy sức trẻ
có tụt hậu với cuộc cách mạng 4.0 như chúng ta tụt hậu với cuộc cách mạng 3.0 hay không?
Cốt lõi của sự thay đổi là sự dũng cảm của mỗi người. Dũng cảm để thừa nhận, dũng cảm
để học hỏi, dũng cảm để tìm giải pháp, cách thức, dũng cảm để đối đầu.
(…) Các em dũng cảm để đối mặt với việc lười nhác, với việc học tập thụ động. Đối mặt
vơi những thói hư tật xấu của mình và xã hội. Đối mặt với sự vô cảm của mình ngay cả với
những người thân yêu nhất. Đối mặt với thách thức để các em nhận ra mình thiếu tư duy
phản biện, một phẩm chất không thể thiếu của công dân thế kỷ XXI...”
(Bài phát biểu khai giảng - Thầy Nguyễn Minh Quý - THPT Trần
Nguyên Hãn - Hải Phòng 05/09/2017)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên? (0,5
điểm)
Câu 2. Trong đoạn trích người viết đã chỉ ra những thách thức gì mà các em học sinh phải
đối mặt ở thế kỷ XXI? (0,5 điểm)
143
Câu 3. Chỉ ra và nêu hiệu quả của việc sử dụng câu hỏi tu từ trong câu văn sau: Liệu
chúng ta, thế hệ của một Việt Nam đầy sức trẻ có tụt hậu với cuộc cách mạng 4.0 như khi
ta tụt hậu với cuộc cách mạng 3.0 hay không? (1,0 điểm)
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với quan điểm: Những định hướng nghề nghiệp em chọn cho
mình trong hôm nay, chưa chắc có thể tồn tại ở ngày mai? Vì sao? (1,0 điểm)
Câu 1. Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200
chữ) trả lời câu hỏi: Làm thế nào để rèn tư duy phản biện ở mỗi người? (2,0 điểm)
ĐỀ 186
“đất nước ngàn năm không mỏi cánh tay cung
giáo mác Trường Sơn
cọc nhọn Bạch Đằng
đến trẻ chăn trâu cũng cờ lau tập trận
chiếc roi cày rần rật máu cha ông
đất nước sinh ra huyền thoại tiên rồng
bọc trứng trăm con lên rừng xuống biển
mẹ lội suối trèo non
cha bạt ghềnh chắn sóng
mong mai sau nên vóc nên hình
đất nước mỗi ngày lên đón ánh mặt trời
thấy dung mạo tiền nhân nhắc lời di huấn
nghe vị mặn mồ hôi thấm đầu sông cuối bãi
vạt cỏ bên đường cũng học để mà xanh”
(Cương thổ, Nguyễn Đức Dũng)
Câu 1. Đoạn thơ trên được viết bằng thể thơ gì? (0.5 điểm)
Câu 2. Chọn những hình ảnh, từ ngữ nói lên tinh thần yêu nước, bất khuất chống giặc
ngoại xâm của con người Việt Nam. (0,5 điểm)
Câu 3. Xác định biện pháp tu từ và hiệu quả nghệ thuật trong câu thơ “đất nước ngàn năm
không mỏi cánh tay cung”. (1.0 điểm)
144
Câu 4. Trình bày cách hiểu của anh/chị về khát vọng được thể hiện trong câu thơ: “mong
mai sau nên vóc nên hình”. (1.0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc - hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ về lời di huấn của tiền nhân trong câu thơ “vạt cỏ bên đường cũng học
để mà xanh”.
ĐỀ 187
Kiếp con người mỏng manh như là gió
Sống trên đời có được mấy lần vui
Sao phải đau mà không thể mỉm cười
Gắng buông nỗi ngậm ngùi nơi quá khứ
Nếu có thể sao ta không làm thử
Để tâm hồn khắc hai chữ bình an
Cho đôi chân bước thanh thản nhẹ nhàng
Dù hướng đời có muôn ngàn đá sỏi
Biết nhận sai khi trót gây lầm lỗi
Người ghét ta cũng chớ vội oán hờn
Đừng để mình xem nặng nhẹ thiệt hơn
Thì lệ sẽ chẳng ướt sờn vai áo
Phải mạnh mẽ đương đầu cùng giông bão
Sống chỉ cần chốn nương náu mà thôi
Được cơm no áo ấm cũng vui rồi
Bởi dòng đời còn lắm người cơ nhỡ
(Trích Đời người đâu mấy lần vui – Tùng Trần)
Câu 1. Đoạn trích được viết theo thể thơ nào? (0,5 điểm)
Câu 2. Vì sao tác giả cho rằng “sống trên đời được mấy lần vui”? (0,5 điểm)
Câu 3. Anh chị hiểu như thế nào về câu thơ: “Biết nhận sai khi trót gây lầm lỗi/ Người
ghét ta cũng chớ vội oán hờn”? (1,0 điểm)
Câu 4. Anh /chị có nhận xét gì về quan niệm sống của tác giả được thể hiện trong đoạn
trích? (1,0 điểm)
145
Câu 1. Từ nội dung của đoạn trích phần Đọc hiểu, anh (chị) hãy viết đoạn văn (khoảng
200 chữ) trình bày suy nghĩ về việc phải mạnh mẽ đương đầu cùng giông bão. (2,0 điểm)
ĐỀ 188
I: ĐỌC HIỂU (3.0 điểm): Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Ta ngoái lại tìm nhau mong ẩn náu
Góc bạn bè êm ấm, cảm thông ơi
Ta ngoái lại rụng rời đôi cánh mỏi
Góc bạn bè tin cậy, bớt chơi vơi.
Ta ngoái lại tìm nhau, đừng sỏi đá

Đừng dập vùi chi nữa, trái tim hoang
Thôi đừng nhớ, đừng quên, đừng xa vắng
Xin một lần tha thứ thuở lang thang.
Tha thứ nhé, bạn ơi đừng cay đắng

Ta quẩn quanh nuôi giữ xót xa mình
Tha thứ nhé, niềm vui không vóc dáng
Thuở đam mê bạn bè khuất xa dần.
(Một ngày ta ngoái lại - Đinh Thị Thu Vân)
Câu 1: (0,75 điểm) Xác định thể thơ của đoạn trích.
Câu 2: (0,75 điểm) Khổ thơ đầu, khi ngoái lại nhìn ta nhận được những điều gì ở bạn bè?
Câu 3: (1,0 điểm) Anh/chị hiểu như thế nào về lời khuyên của tác giả ở hai câu thơ:
Ta ngoái lại tìm nhau, đừng sỏi đá
Đừng dập vùi chi nữa, trái tim hoang
Câu 4: (0,5 điểm) Tại sao ta cần ngoái lại nhìn những điều đã xảy ra?
II: LÀM VĂN (7.0 điểm):
Câu 1: (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn
(khoảng 200 chữ) trình bày về việc phải làm gì để biết tha thứ trong cuộc sống.
ĐỀ 189
PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
NHÂN MẠNG
“Một ngày bạn bỗng nhận ra địa chỉ email của một người bạn không còn tồn tại.
Một ngày bạn bỗng nhận ra nick chat của một người bạn biến mất khỏi friendlist.
Một ngày bạn bỗng nhận ra tên một người bạn không bao giờ xuất hiện trên tường
FB của mình. Tìm FB bạn thì, ồ, bạn đã bị chặn từ bao giờ? Bạn bỗng phải tự hỏi, chuyện
gì đã xảy ra?
Chắc bạn sẽ cố nhớ lại xem lần cuối hai người liên lạc với nhau là khi nào, như thế
nào, và sau đó là gì?
Chắc bạn sẽ phải lục lọi từng cm trí nhớ như lần theo sợi chỉ mỏng manh để tìm ra
đầu sợ chỉ là lần gần nhất mà hai người còn gặp nhau trên mạng.
Thường thì ký ức cho bạn biết, chẳng có chuyện gì bất thường trong lần gặp nhau
cuối cùng ấy, vẫn bình thường, thậm chí còn vui vẻ là khác.
Bạn vẫn cứ tự hỏi, vì sao “tự nhiên” lại như thế? Bạn cố tìm ra lý do để giải thích
nhưng rốt cục cũng không tin vào lý do mà mình nghĩ ra.
146
Bạn sẽ tặc lưỡi, ừ thì thôi vậy. Chắc bạn mình có chuyện gì đó “khó ở”. Chắc vài
bữa nữa sẽ liên lạc lại, chắc… Mà nói cho cùng chỉ là một người bạn trên mạng thôi mà…
Thế là bạn quên dần chuyện đó, rồi quên hẳn, như chưa từng tồn tại những vui vẻ
ấm áp giữa hai người, thậm chí, như chưa từng biết có một người như thế…
Không hiểu sao tôi bỗng nghĩ đến chuyện như thế khi nhớ về một người bạn vừa từ
bỏ thế giới này. Cứ nghĩ đến việc sẽ không còn bao giờ có thể gặp nhau để mà trò chuyện,
để mà giận dỗi, để mà làm lành để mà tha thứ… Bỗng thấy cuộc sống thật là phù du vì có
đấy cũng là mất đấy… Sao khi còn có thể gặp nhau chúng ta không làm khác đi điều chúng
ta đã làm, để rồi có lúc phải nghĩ đi nghĩ lại…?
Trong thế giới của NET càng dễ tìm đến nhau bao nhiêu càng dễ xa nhau bấy nhiêu.
Đến nhanh thế nào thì rời bỏ cũng nhanh như thế. Mạng mà!
Con người trong những mối quan hệ trên mạng như thế gọi là nhân mạng”.
(Trích “Thế giới mạng và tôi” – Nguyễn Thị Hậu, NXB Lao Động, 4/2014)
Câu 1 (1,0 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính và phong cách ngôn ngữ được sử
dụng trong văn bản trên.
Câu 2 (1,0 điểm): Dựa vào văn bản, hãy cho biết vấn đề mà tác giả gặp phải là gì?
Câu 3 (1,0 điểm): Nguyên nhân gì tác giả lại nghĩ đến chuyện “không còn bao giờ có thể
gặp nhau để mà trò chuyện, để mà giận dỗi, để mà làm lành để mà tha thứ”?
Câu 4 (2,0 điểm): Tìm và nêu tác dụng của hai biện pháp tu từ được sử dụng trong văn
bản trên.
Câu 5 (1,0 điểm): Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến “Trong thế giới của NET càng dễ
tìm đến nhau bao nhiêu càng dễ xa nhau bấy nhiêu. Đến nhanh thế nào thì rời bỏ cũng
nhanh như thế.”
ĐỀ 190
Đào đứng nhích thêm về phía Huân, chị vắt một tay lên sạp nứa, hơi thở dồn dập
dưới cái áo cánh trắng còn thoảng mùi khét của xà phòng:
- Em xem ra anh ấy cũng là người thành thật, còn con anh ấy thì mình quý nó tất nó
phải quý mình. Chẳng ai ở vậy được suốt đời, chẳng ai muốn đi vất vưởng mãi, ai cũng
muốn có một quê hương. Em nghĩ mãi rồi anh ạ, em định không về dưới xuôi nữa, em ở mãi
đây với các anh. Anh nghĩ xem có được không?
Quê hương thứ nhất của chị ở mảnh đất Hưng Yên, quê hương thứ hai của chị ở nông
trường Hồng Cúm, hạnh phúc mà chị đã mất đi từ bảy, tám năm nay ai ngờ chị lại tìm thấy ở
một nơi mà chiến tranh đã xảy ra ác liệt nhất. Ở đây trong những buổi lễ cưới, người ta tặng
nhau một quả mìn nhảy đã tháo kíp làm giá bút, một quả đạn cối tiện đầu, quét lượt sơn trắng
làm bình hoa, một ống thuốc mồi của quả bom tấn để đựng giấy giá thú, giấy khai sinh cho
các cháu sau này, và những cái võng nhỏ của trẻ con tết bằng ruột dây dù rất óng. Sự sống
nảy sinh từ cái chết, hạnh phúc hiện hình từ trong những hi sinh, gian khổ. Ở đời này không
có con đường cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua
những ranh giới ấy.
(Trích Mùa lạc – Nguyễn Khải, NXB Văn học, 1960, tr.35)

Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ chức năng của đoạn trích.
Câu 2. Theo tác giả, nhân vật Đào đã tìm thấy hạnh phúc từ đâu?
147
Câu 3. Chỉ ra và phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ trong câu văn “Ở đời
này không có con đường cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để
bước qua những ranh giới ấy”.
Câu 4. Thông điệp nào trong đoạn trích có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? Vì sao?

ý nghĩa sự phấn đấu không ngừng của con người trong cuộc sống.
ĐỀ 191
I. ĐỌC HIỂU (3 điểm)
Vì đâu? Vì đâu?
Trước giáo đường giăng giăng đôi cánh thiên thần
Lại có em bé này
Gãy mất một chân?
Mẹ đã chết bom
Em gọi đến nghìn lần
Mẹ không thể đến
Làm chân em mọc lại
Như chồi cây mùa xuân
Vĩnh viễn từ nay đôi nạng tre run rẩy
Sẽ làm mẹ cho em
Đưa em đi qua cho hết cuộc đời
Tất cả các trận đánh bắt đầu thế ấy
Tất cả chiến công khởi đầu như vậy
Đâu phải bằng lời gọi kêu của một nhà thơ nào
trái tim như gió bão
Đâu phải bằng lời hiệu triệu của một vì tướng nào
nơi chiến trận
Mà chính bằng sự lặng im của một vết thương
Một vết thương máu im rồi máu chảy
Những chiến thắng bắt đầu như thế ấy
Bắt đầu từ tiếng nạng tre
Gõ vào mặt đất
Gõ ở đây và vang dội về xa
Vang tận lòng người
Gõ lặng im và nổ thành chiến công hiển hách
Những tiếng nạng tre gõ một nơi nào trên Tổ Quốc
Gõ ở Việt Nam
Và sáng mai này vang dội đến Pa-ri, Nữu Ước...
(Tiếng nạng tre gõ vào mặt đất, Chế Lan Viên)
Câu 1: Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2: Theo văn bản, các trận đánh, các chiến công bắt đầu từ đâu?
Câu 3: Em hiểu như thế nào về ý nghĩa các câu thơ sau:
Mà chính bằng sự lặng im của một vết thương
Một vết thương máu im rồi máu chảy
Những chiến thắng bắt đầu như thế ấy
Bắt đầu từ tiếng nạng tre
148
Gõ vào mặt đất
Gõ ở đây và vang dội về xa
Câu 4: Qua văn bản trên, anh/ chị rút ra bài học gì?
Câu 1 (2 điểm):
Từ nội dung bài thơ Tiếng nạng tre gõ vào mặt đất của Chế Lan Viên trong phần Đọc
hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trả lời câu hỏi: Phải làm gì để vơi đi
nỗi đau do chiến tranh để lại?
ĐỀ 192
PHẦN I: ĐỌC – HIỂU.(3điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi.
....Thế rồi, khi đã ghép đời Từ vào cuộc đời của hắn, hắn có cả một gia đình phải chăm lo.
Hắn hiểu thế nào là giá trị của đồng tiền; hắn hiểu những nỗi đau khổ của một kẻ đàn ông
khi thấy vợ con mình đói rách. Những bận rộn tẹp nhẹp, vô nghĩa lý, nhưng không thể
không nghĩ tới, ngốn một phần lớn thì giờ của hắn. Hắn phải cho in nhiều cuốn văn viết vội
vàng. Hắn phải viết những bài báo để người ta đọc rồi quên ngay sau lúc đọc. Rồi mỗi lần
đọc lại một cuốn sách hay một đoạn văn ký tên mình, hắn lại đỏ mặt lên, cau mày, nghiến
răng vò nát sách và mắng mình như một thằng khốn nạn... Khốn nạn! Khốn nạn! Khốn nạn
thay cho hắn! Bởi vì chính hắn là một thằng khốn nạn! Hắn chính là một kẻ bất lương! Sự
cẩu thả trong bất cứ nghề gì cũng là một sự bất lương rồi. Nhưng sự cẩu thả trong văn
chương thì thật là đê tiện. Chao ôi! Hắn đã viết những gì? Toàn những cái vô vị, nhạt nhẽo,
gợi những tình cảm rất nhẹ, rất nông, diễn một vài ý rất thông thường quấy loãng trong một
thứ văn bằng phẳng và quá ư dễ dãi. Hắn chẳng đem một chút mới lạ gì đến văn chương.
Thế nghĩa là hắn là một kẻ vô ích, một người thừa.
( Trích Đời thừa – Nam Cao)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt? Xác định phong cách ngôn ngữ?
Câu 2: Hộ có những hành động gì khi đọc lại những trang viết của mình? Vì sao?
Câu 3: Phân tích ngắn gọn hiệu quả nghệ thuật câu văn: Khốn nạn! Khốn nạn! Khốn nạn
thay cho hắn! Bởi vì chính hắn là một thằng khốn nạn! Hắn chính là một kẻ bất lương!
Câu 4: Anh/chị có đồng tình về câu nói của nhân vật: “Sự cẩu thả trong bất cứ nghề gì
cũng là một sự bất lương rồi.” Vì sao?
PHẦN II: LÀM VĂN (7 điểm)
Câu 1(2 điểm): Từ nội dung phần đọc hiểu anh chị hãy viết đoạn văn ngắn trình bày suy
nghĩ của mình cần phải sống như thế nào để không là kẻ vô ích, một người thừa.
ĐỀ 193
Phần I: Đọc hiểu (3,0 điểm)
Xã hội và đời sống đã có nhiều thay đổi thì dù ít dù nhiều nếp nhà có biến đổi cũng là
lẽ đương nhiên. Nhưng, quan trọng nhất là hồn cốt của gia phong vẫn còn được giữ, có giá
trị định hình, nuôi dưỡng nhân cách của mỗi thành viên, đặc biệt là con cái.
Nếp nhà là sự gắn bó giữa các thành viên, là những người trong gia đình phải biết yêu
thương nhau, nhường nhịn nhau, nhưng đùm bọc không có nghĩa là chấp nhận những việc
làm sai trái của những người trong gia đình mình. Bảo bọc nhau bằng cách là bảo ban giữ
những điều tốt đẹp và để ứng xử với người trong gia đình, với người ngoài xã hội. Nếp nhà
mà giữ không tốt thì đừng nói chuyện giữ cho xã hội tốt đẹp được. Điều đáng nói, giữ nếp
nhà là giữ những điều tốt đẹp, chứ không phải tự vun vén cho riêng gia đình mình. Quan
trọng để giữ nếp nhà là người lớn phải là tấm gương soi chiếu để cho con cái học theo.
Cha mẹ mà không tốt - như bây giờ đang có hiện tượng xã hội xảy ra là cha mẹ có quyền
có chức mà cố vơ vét rồi tham nhũng khi làm quan - thì con cái không thể nên thành được.
…Cho nên, gia đình là cái mốc đầu tiên, gia đình rồi mới tới làng xã, rồi tới môi trường
149
rộng lớn hơn là xã hội. Xã hội có tốt đẹp hay không thì phải xuất phát từ cái gốc quan
trọng nhất là gia đình. Văn hóa gia đình mà không lo giữ thì xã hội cũng sẽ loạn.
(Nguyễn Sự - Người lớn phải là tấm gương soi chiếu. Tuổi trẻ online
25.02.2018)
Câu 2. Theo tác giả, nếp nhà là gì?
Câu 3. Anh/Chị hiểu ý kiến: “Giữ nếp nhà là giữ những điều tốt đẹp, chứ không phải tự
vun vén cho riêng gia đình mình” như thế nào?
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với quan điểm “Xã hội có tốt đẹp hay không thì phải xuất phát
từ cái gốc quan trọng nhất là gia đình” không? Vì sao?
Câu 1. (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn
(khoảng 200 chữ) về cách giữ gìn văn hóa gia đình trong xã hội hiện đại.
ĐỀ 194
Đừng đố kị, cũng đừng hợm hĩnh!
Bạn tôi ơi, hãy làm chủ bản thân!
Tự dưới thấp, hãy nhìn thông cao vợi,
Nhìn mây trời,
Chứ không phải thế nhân!
Còn nếu bạn giữa vinh quang chói lọi,
Hãy tự mình vượt qua nó, bạn ơi!
Tự trên cao, hãy nhìn xuống suối,
Xuống cỏ hoa.
Chứ không phải con người!
(Vô đề - Pimen Panchenko)
Câu 1. Thể thơ được sử dụng trong văn bản? (0,5 đ)
Câu 2. Vì sao tác giả cho rằng: (0,5 đ)
Còn nếu bạn giữa vinh quang chói lọi,
Hãy tự mình vượt qua nó, bạn ơi!
Câu 3. Nêu tên và tác dụng của biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn sau: (1,0 đ)
Đừng đố kị, cũng đừng hợm hĩnh!
Bạn tôi ơi, hãy làm chủ bản thân!
Tự dưới thấp, hãy nhìn thông cao vợi,
Nhìn mây trời,
Chứ không phải thế nhân!
150
Câu 4. Nêu suy nghĩ của anh/chị về một thông điệp có ý nghĩa nhất rút ra từ văn bản đọc
hiểu? (1,0 đ)
ĐỀ 195
Đọc văn bản dưới đây và thực hiện các yêu cầu:
Trời đã không mưa cho tới buổi chiều nay
Các em đẹp bất ngờ buổi sáng ngày bế giảng
Cái khoảnh khắc em cầm sen tạo dáng
Thướt tha áo dài điệu múa ở đằng xa
Sau sân trường này sẽ là những ngã ba

Các em phải đi và tự mình chọn lựa
Lắm chông gai và cũng nhiều lời hứa
Cám dỗ em, em phải biết giữ mình
Đời người tránh sao được những phút “chùng chình”

Ai cũng có một “bến quê” để lãng quên rồi mơ ước
Mong em bình tâm trước những điều mất được
Và bền gan đi đến cuối hành trình
Trái tim em thao thức một mối tình

Mối tình nói hay mối tình chưa ngỏ
Những hạnh phúc ngọt ngào hay phút giây lầm lỡ
Những nỗi nhớ không lời, những cảm xúc không tên

Và giấc mơ theo điệu múa cháy lên
Cô ở lại, cánh chim bay đi nhé
(“Điều cô chưa nói”- Hà Thị Hạnh, Văn học và Tuổi trẻ, số 5+6 năm 2014, tr.64)
Câu 1. (0,5) Xác định phong cách ngôn ngữ của văn bản.
Câu 2. (0,5) Chỉ ra những từ ngữ trong văn bản thể hiện vẻ đẹp của “em” trong ngày bế
giảng
Câu 3. (1.0) Anh chị hiểu như thế nào về ý nghĩa của hai câu thơ trong văn bản: “Lau nước
mắt đi những tâm hồn rất trẻ/Ngoài cửa sổ này, chân trời mới đợi em”
Câu 4. (1.0) Anh/Chị có đồng tình với quan điểm của tác giả: “Sau sân trường này sẽ là
những ngã ba/Các em phải đi và tự mình chọn lựa” không? Vì sao?
II.LÀM VĂN (7.0 điểm)
Qua nội dung phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy
nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của việc mạnh dạn chấp nhận những thử thách của cuộc sống
đối với tuổi trẻ.
ĐỀ 196
Nói chuyện cũng giống như các kĩ năng khác, cũng cần không ngừng học tập, tích
lũy kiến thức. Những người có tài ăn nói cũng phải đúc rút kinh nghiệm trong từng lần
giao tiếp, không ngừng nâng cao khả năng của bản thân thông qua cách quan sát người
151
khác nói chuyện. Nói chuyện là để người khác hiểu về bạn, từ đó giành được sự tin tưởng
từ họ. Nếu bạn cho rằng đối phương không hiểu mình nên không nói với họ, như vậy là bạn
chưa hiểu được công dụng của giao tiếp.
Các phát thanh viên, người dẫn chương trình đều là các chuyên gia sử dụng ngôn
ngữ. Thế nhưng đa phần họ đều cho rằng mình không có khiếu ăn nói từ nhỏ. Vậy tại sao
họ vẫn thành công nhờ vào tài ăn nói của mình? Nguyên nhân rất đơn giản, đó là vì họ tự
nhận thấy mình nói năng không tốt, nên luôn cố gắng để nâng cao kĩ năng giao tiếp.
Tổng thống Lincoln vĩ đại trong lịch sử nước Mỹ, trước khi bước vào con đường
chính trị, thường bị mọi người chê cười vì tật nói lắp.
Thế nhưng kể từ sau khi cố gắng để trở thành một luật sư, dần dần ông đã hiểu ra
tầm quan trọng của tài ăn nói. Từ đó, mỗi ngày ông đều kiên trì luyện nói trước gương
hoặc bên bờ biển. Trải qua quá trình luyện tập vất vả, cuối cùng Lincoln đã thành công.
Không chỉ trở thành một luật sư tài giỏi, một nhà hùng biện, Lincoln còn tham gia chính
trường và trở thành vị Tổng thống đáng nhớ nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Từ câu chuyện của Lincoln, chúng ta có thể rút ra một điều: Tài ăn nói không phải
do trời sinh, việc rèn luyện có thể biến một người nói năng lắp bắp thành một nhà hùng
biện.
(Trích: Khéo ăn nói sẽ có được thiên hạ, Trúc Nhã,
Người dịch Nguyễn Phương Thảo, NXB Văn học, Hà Nội 2018, tr.18)
Câu 2. Theo tác giả, để trở thành “một nhà hùng biện”, chúng ta cần làm gì?
Câu 3. Anh/Chị hiểu câu “Nói chuyện là để người khác hiểu về bạn, từ đó giành được sự
tin tưởng từ họ” như thế nào?
Câu 4. Anh/Chị có đồng ý với quan điểm “Tài ăn nói không phải do trời sinh, việc rèn
luyện có thể biến một người nói năng lắp bắp thành một nhà hùng biện” không? Vì sao?
Hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về vai
trò của kĩ năng giao tiếp trong cuộc sống.
ĐỀ 197
Chiều hôm đón mát cổng làng,
Gió hiu hiu đẩy mây vàng êm trôi
Đồng quê vờn lượn chân trời,
Đường quê quanh quất bao người về thôn.
Sáng hồng lơ lửng mây son,

Mặt trời thức giấc véo von chim chào.
Cổng làng rộng mở. Ồn ào,
Nông phu lững thững đi vào nắng mai.
[…] Ngày nay dù ở nơi xa.

Nhưng khi về đến cây đa đầu làng,
152
Thì bao nhiêu cảnh mơ màng,
Hiện ra khi thoáng cổng làng trong tre.
(Trích Cổng làng, Bàng Bá Lân, Thi nhân Việt Nam, Hoài Thanh, Hoài Chân,
NXB Văn học, 2000, tr.172-173)
Câu 2. Chỉ ra các hình ảnh miêu tả cổng làng ở khổ thơ thứ nhất.
Câu 3. Việc tác giả đặt dấu chấm giữa dòng trong câu thơ “Cổng làng rộng mở. Ồn ào”
nhằm gợi mở điều gì?
Câu 4. Nhận xét của anh/chị về tình cảm của tác giả với cổng làng trong đoạn thơ.
ĐỀ 198
“Khi Tết qua đi, những cây quất được chuyển ra khỏi nhà. Người ta thu mua lại
những quả quất đem chế biến thành mứt. Mứt quất thường được dùng để trang trí, vì trông
nó thật hấp dẫn, gợi cảm giác ngọt ngào căng mọng (...).
Cuộc sống nhiều khi mời ta chọn đường dễ đi, chọn cách ngọt ngào.
Để ta dễ dãi với học vẹt, copy. Như công thức làm bài “Mở bài kết luận của ta.
Thân bài cứ sách giáo khoa chép vào”.
Để với sự trưởng thành ta chọn cách ngủ yên mãi mãi trong lớp vỏ cứng, từ chối
vươn lên đón ánh Mặt Trời.
Để với sự lớn lên của thân xác, ta chọn cách đi đường đời im nắng trong che chắn
ba bên bốn bề. Như mầm cây chọn cách ngủ yên mãi trong lớp vỏ cứng, từ chối vươn lên
đón ánh Mặt Trời (...)
Để với xung quanh ta chọn cách giấu trái tim mình trong ích kỷ. Tự biến nó thành
trái tim lạnh trước buồn đau dài rộng (...).
Thuở bé đến giờ tôi rất ghét ăn mứt quất. Khi học Hóa hữu cơ, biết cách làm mứt
quất, đôi khi tôi ghét cả những trái mứt quất dù chỉ để trang trí. Mỗi ngày lớn lên là mỗi
ngày tôi sợ, mình sẽ như những trái quất khi ngày Tết đã qua. Mọng căng hoành tráng mà
thật ra chỉ là một “xác quả” nằm hào nhoáng nhúng trong mặt kem của chiếc bánh ngọt
trên bàn.
Đừng sợ đắng cay. Đừng mê ngọt ngào. Đừng chọn cách ngủ yên trong vỏ cứng.
Đừng huyễn hoặc với hình hài “xác quả” trên mặt kem hào nhoáng. Ta thường lớn lên khi
ta biết lắc đầu.”
(Như những trái mất quất trên bàn…, Bay xuyên những tầng mây, Hà Nhân, NXB
Văn học, trang 21-23)

Câu 1: Tác giả bài viết đã đưa ra những dẫn chứng nào để chứng minh cho quan điểm
“Cuộc sống nhiều khi mời ta chọn đường dễ đi, chọn cách ngọt ngào”?
Câu 2: Vì sao tác giả lại “sợ mình sẽ như những trái quất khi ngày Tết đã qua”?
Câu 3: “Đừng sợ đắng cay. Đừng mê ngọt ngào. Đừng chọn cách ngủ yên trong vỏ cứng.
Đừng huyễn hoặc với hình hài “xác quả” trên mặt kem hào nhoáng.”
Chỉ ra biện pháp tu từ ẩn dụ được thể hiện trong đoạn văn trên. Nêu hiệu quả nghệ
thuật của biện pháp tu từ đó mang lại.
Câu 4: Thông điệp ý nghĩa nhất mà anh/chị rút ra được từ bài viết là gì? Lí giải ngắn gọn về
153
Từ nội dung của bài Đọc-hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy
nghĩ của mình về chủ đề “Ta thường lớn lên khi ta biết lắc đầu”.
ĐỀ 199
Tôi trở lại những bờ đường mùa xuân
Cây già trắng lá
Ôi thành phố tôi yêu kỳ lạ
Cái sống như trăn trở ngày đêm
Tôi lớn lên, lo nghĩ nhiều thêm

Thành phố cũng như tôi đang lớn
Những gác xép bộn bề hy vọng
Những đầu hồi bóng nắng nhấp nhô…

Tôi trở về những ngõ quen xưa
Mỗi ngõ nhỏ giấu một lời tâm sự
Tôi trở lại những lối mòn quá khứ
Có tấm tình ta mắc nợ cha ông
(Trích Trở lại trái tim mình – Bằng Việt, Thơ tuyển 1961 – 2001, NXB Văn học, 2003, tr.
12)
Trả lời các câu hỏi sau:
Câu 2. Chỉ ra 2 từ diễn tả tâm trạng của nhân vật trữ tình trong đoạn thơ trên.
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về nội dung câu thơ: Tôi lớn lên, lo nghĩ nhiều thêm?
Câu 4. Tâm sự của tác giả trong câu thơ: Có tấm tình ta mắc nợ cha ông gợi cho anh/chị
suy nghĩ gì?
LÀM VĂN (7,0 điểm)
Anh/Chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý
nghĩa của sự trân trọng quá khứ với mỗi con người
ĐỀ 200
154
Dù đục dù trong, con sông vẫn chảy Nếu tất cả đường đời đều trơn láng
Dù cao dù thấp, cây lúa vẫn xanh Chắc gì ta đã nhận ra ta
Dù người phàm tục hay kẻ tu hành Ai trong đời cũng có thể tiến xa
Vẫn phải sống từ những điều rất nhỏ Nếu có khả năng tự mình đứng dậy
Ta hay chê rằng cuộc đời méo mó Hạnh phúc cũng như bầu trời này vậy
Sao ta không tròn ngay tự trong tâm Không chỉ dành cho một riêng ai!
Đất ấp ôm cho mọi hạt nảy mầm
Những chồi non tự vươn lên tìm ánh sáng
( Thơ tự sự, Nguyễn Quang Vũ, báo Hoa học trò, số 6, năm
1994)
Câu 2. Chỉ ra 3 cặp từ trái nghĩa diễn tả sự tương phản, đối lập của cuộc sống được tác giả
sử dụng trong khổ thơ thứ nhất.
Câu 3. Những dòng thơ sau giúp anh/chị hiểu thêm điều gì về vai trò của những thử thách
trong cuộc sống đối với mỗi con người?
“Nếu tất cả đường đời đều trơn láng
Chắc gì ta đã nhận ra ta”
Câu 4. Anh/Chị có suy nghĩ gì về lời khuyên của tác giả : Ta hay chê rằng cuộc đời méo
mó/Sao ta không tròn ngay tự trong tâm?
Câu 1( 2,0 điểm). Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn
(khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về thái độ sống tích cực, chủ động của con
người trong mọi hoàn cảnh.
155
156

FILE - 20220906 - 093733 - 200 ĐỀ ĐỌC HIỂU

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

FILE - 20220906 - 093733 - 200 ĐỀ ĐỌC HIỂU

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BỘ ĐỀ ĐỌC HIỂU

II. LÀM VĂN(7.0 điểm)

II. LÀM VĂN (7.0 điểm)

Những dòng sông rộng hơn ngàn thước.

Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình

Miền đất nào khi cơn bão đi qua

Giờ học bắt đầu hay tiếng lòng cô?

Bão qua rồi, những khoảng trống mênh mông

Cạn mất rồi – không còn cả nước mắt rơi

II.LÀM VĂN (7.0 điểm)

Con gặp trong lời mẹ hát

… Thời gian chạy qua tóc mẹ

Mẹ ơi trong lời mẹ hát

Tôi là khách đầu tiên

“Tôi muốn mua tình yêu,

II. LÀM VĂN (7.0 điểm)

PHẦN II – LÀM VĂN (7 điểm)

đất nước sinh ra huyền thoại tiên rồng

II. PHẦN LÀM VĂN:

Lúa chìm xuống cỏ dềnh lên

Ru rằng... chồi vá lành cây

II. LÀM VĂN (7 điểm)

Cái cò…sung chát đào chua…

Ta hay chê rằng cuộc đời méo mó

Nếu tất cả đường đời đều trơn láng

Hạnh phúc cũng như bầu trời này vậy

Đọc đoạn trích sau:

Buồm lộng gió sóng xô, mai về trúc nhớ

Mỗi sớm dậy nghe bốn bề thân thiết

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)

Có bao giờ sông chảy thẳng đâu em

Vì con, mẹ khổ đủ điều

Rồi ra đọc sách cấy cày

Mẹ ta không có yếm đào

Cái cò…sung chát đào chua…

Nghe câu vè ví dặm

Ăn, xứ Nghệ ăn đặm

Câu 1. Đoạn thơ được viết theo thể thơ nào?

II. LÀM VĂN (7.0 điểm)

…Vàng bạc uy quyền không làm ra chân lý

Ta tin ở sức mình, vô hạn

Ta tin ở loài người thúc nhanh thời đại

Đây rồi đoạn đường xưa

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)

Thực hiện các yêu cầu sau:

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm)

(Theo Báo mới.com; 26/ 03/ 2016)

II. LÀM VĂN

Đời mau quá, tóc thầy khói phủ

Đang mưa bão đường về sông nước ngập

Đời mau quá, tóc thầy khói phủ

Thương đất nước trên ba ngàn hòn đảo

Nếu tổ quốc neo mình đầu sóng cả

Nếu tổ quốc nhìn từ bao mất mát

II. Làm văn (7điểm)

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)

(Yêu lắm quê hương, Hoàng Thanh Tâm)

Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản trên.

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)