Toán bồi dưỡng lớp 7 CLB Toán bồi dưỡng – MathExpress

LUYỆN TẬP: CÁC PHÉP TOÁN VỀ SỐ HỮU TỈ

Bài 1. Tính:
2 8 5
3 3 1 6 5  1  85.  5    2  .109
a ) 21  3 :    b)  : 5  3.   c)
4 8 6 7 8  2  216.57  208
Giải
3 3 1 15  9 4  15 5 15 24
a) 21  3 :     21  :     21  :  21  .  21  3.6  21  18  3
4 8 6 4  24 24  4 24 4 5
2
6 5  1  6 5 1 1 6 1 3 48 7 42 13
b)  : 5  3.     .  3.       
7 8  2 7 8 5 4 7 8 4 56 56 56 56
5 9
85.  5   2  .109  2  .5  2 .  2.5
8 5 3 8 5
215.58  25.29.59 215.58  214.59 214.58 (2  5) 5.(3) 5
c)  8
  16 7 16 8  16 7  2 
216.57  208 216.57   22.5  216.57  216.58 2 .5  2 .5 2 .5 (1  5) 2 .6 8

Bài 2. Tìm x, biết:

20

3
3  37  3 3
3 2 x
 27 
4

a) 1   x    b)  2 x    324 c)     
 4  64  5 4  64 
x 4 5  4 5  45  45 6 5  6 5  6 5  6 5  6 5  6 5
d) 2  .
35  35  35 25  25

Giải
3 3 2 x 4
 3  37 3  27 
a) 1   x    c)     
 4  64 4  64 
3 3 2 x 4
 3  37 3  27 
x   1     
 4  64 4  64 
3 4
 3  37 64 3
3 2 x
 3 3 
x       
 4  64 64  
3
4  4  
 3 27 3 2 x 12
x   3 3
 4 64     
3 3 4 4
 3   3 
x    3  2 x  12
 4  4 
2 x  3  12
3 3
x  2x  9
4 4
9
3 3 x 
x  2
4 4
x0 9
Vaäy x 
2
Vaäy x  0

Liên hệ: Thầy Phong – ĐT: 0364 740 366 Page 1

Toán bồi dưỡng lớp 7 CLB Toán bồi dưỡng – MathExpress

20
 3 4 5  4 5  45  45 65  6 5  6 5  6 5  65  6 5
b)  2 x    32 4 d ) 2x  .
 5 35  35  35 2 5  25
20 x 4.45 6.65
 3 4 2  .
 2x    2
 5
5
  3.35 2.25
46 66
 3
20 2x  6 . 6
20 3 2
 2x    2
 5 212.36.26
2x  6 6
3 3 3 .2
 2 x   2 hoaëc 2 x   2
5 5 x
2 2 12

3 x  12
TH1: 2 x   2
5
Vaäy x  12
3
2x  2 
5
10 3
2x  
5 5
7
2x 
5
7
x  :2
5
7
x 
10
3
TH 2 : 2 x   2
5
3
2x   2 
5
10 3
2x  
5 5
13
2x 
5
13
x  :2
5
13 1
x  .
5 2
13
x 
10
 7 13 
Vaäy x   ; 
10 10 

Liên hệ: Thầy Phong – ĐT: 0364 740 366 Page 2

Toán bồi dưỡng lớp 7 CLB Toán bồi dưỡng – MathExpress

Bài 3.
4 2 11
a) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức A   x  5   3x  y  
4
2 10
b) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức B    9 x  2    x  y   2022
3
c) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức sau: C 
2  x  3  5
4

Giải
4 2 11
a) A   x  5    3 x  y  
4
4 2
Vì  x  5  0 vôùi moïi x;  3 x  y   0 vôùi moïi x , y
4 2
  x  5   3 x  y   0 vôùi moïi x , y
4 2 11 11
  x  5   3 x  y    vôùi moïi x , y
4 4
11
 A  vôùi moïi x , y
4
11
Do ñoù GTNN A 
4
4 2
Daáu "  " xaûy ra khi  x  5  0 vaø  3 x  y   0
 x  5  0 vaø 3 x  y  0
 x  5 vaø y  15
11
Vaäy GTNN A  khi x  5 vaø y  15
4

2 10
b) B    9 x  2    x  y   2022
2 10
Vì  9 x  2   0 vôùi moïi x ;  x  y   0 vôùi moïi y
2 10
   9 x  2   0 vôùi moïi x;   x  y   0 vôùi moïi x, y
2 10
   9 x  2    x  y   0 vôùi moïi x, y
2 10
   9 x  2    x  y   2022  2022 vôùi moïi x, y
 B  2022 vôùi moïi x , y
Do ñoù GTLN B  2022
2 10
Daáu "  " xaûy ra khi  9 x  2   0 vaø  x  y   0
 9 x  2  0 vaø x  y  0
2
 xy
9
2
Vaäy GTLN B  2022 khi x  y 
9

Liên hệ: Thầy Phong – ĐT: 0364 740 366 Page 3

Toán bồi dưỡng lớp 7 CLB Toán bồi dưỡng – MathExpress

3
c) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức sau: C 
2  x  3  5
4

Vì x 4  0 vôùi moïi x
 x 4  3  3 vôùi moïi x
 2  x 4  3  6 vôùi moïi x
 2  x 4  3  5  11 vôùi moïi x
3 3
C  vôùi moïi x
2  x  3  5 11
4

Daáu "  " xaûy ra khi x 4  3  3  x 4  0  x  0

3
Vaäy GTLN C  khi x  0
11

Bài 4. Tính giá trị các biểu thức sau:

3 22 1  11 14 11 5  33
a) A  . .8 b) B   .  . :
11 66 15  4 9 4 9 8
 1  1  1   1  1 1  1   1  1 
c) C  1   1   1   ..... 1   d) D  1  
1  1   ...1  1  
 2   3   4   2022   3 6
 10   28
 36
2 2 2 2
e) E     ... 
1.7 7.13 13.19 595.601
Giải
3 22 1 3 1 121 (3).(1).121 3.121 1.11 11
a) A  . .8  . .    
11 66 15 11 3 15 11.3.15 11.3.15 1.1.15 15

 11 14 11 5  33 11  14 5  8 11 8 11.8 2
b) B   .  .  :  .   .  .1.  
 4 9 4 9 8 4  9 9  33 4 33 4.33 3

 1   1  1   1  1 2 3 2020 2021 1
c) C  1   1   1   ..... 1    . . ..... . 
 2   3  4   2022  2 3 4 2021 2022 2022

 1  1  1  1  1 
d ) D  1  1  1   ... 1  1  
 3  6  10   28  36 
2 5 9 27 35
 . . ... .
3 6 10 28 36
4 10 18 54 70
 . . ... .
6 12 20 56 72
1.4 2.5 3.6 6.9 7.10
 . . ... .
2.3 3.4 4.5 7.8 8.9
(1.2.3...7).(4.5.6...10)

(2.3.4...8)(3.4.5...9)
1.10 5
 
8.3 12

Liên hệ: Thầy Phong – ĐT: 0364 740 366 Page 4

Toán bồi dưỡng lớp 7 CLB Toán bồi dưỡng – MathExpress

2 2 2 2
e) E     ... 
1.7 7.13 13.19 595.601
 1 1 1 1 
 2.     ...  
 1.7 7.13 13.19 595.601 
2   1 1 1 1 
 . 6.     ...  
6   1.7 7.13 13.19 595.601  
2  6 6 6 6 
 .    ...  
6  1.7 7.13 13.19 595.601 
1 1 1 1 1 1 1 1 1 
 .        ...   
3  1 7 7 13 13 19 595 601 
1  1  1  601 1  1 600 200
 . 1    .   . 
3  601  3  601 601  3 601 601

1 1 1 1
Bài 5. Cho E  2
 2  2  ...  2 . Chứng minh rằng:
3 4 5 50

1 4
a) E  b) E 
4 9

Giải

1 4
a) Chöùng minh E  b) Chöùng minh E 
4 9
*PP : Laøm giaûm phaân soá *PP : Laøm troäi phaân soá
Ta coù : Ta coù :
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
2
 ; 2  ; ...... 2  2
 ; 2 ; ...... ; 2 
3 3.4 4 4.5 50 50.51 4 3.4 5 4.5 50 49.50
Coäng veá vôùi veá : Coäng veá vôùi veá :
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
2
 2  2  ...  2     ....     ...   2    .... 
3 4 5 50 3.4 4.5 5.6 50.51 32 42 52 2
50 3 3.4 4.5 5.6 49.50
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
2
 2  2  ...  2      ....      ...  2       ....  
3 4 5 50 3 4 4 5 50 51 32 42 52 50 9 3 4 4 5 49 50
1 1 1 1 1 1 16 16 1 1 1 1 1 1 1 4 1 4
2
 2  2  ...  2        ...  2      
3 4 5 50 3 51 51 64 32 42 52 50 9 3 50 9 50 9
16 1 4
 E  E  (1) E (2)
64 4 9

Liên hệ: Thầy Phong – ĐT: 0364 740 366 Page 5