TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT – CÔNG NGHỆ CẦN THƠ

KHOA KỸ THUẬT CƠ KHÍ

BÀI GIẢNG THỰC HÀNH

ĐIỆN KHÍ NÉN
(Dùng cho học phần Điều khiển Thủy lực và khí nén)

Cần Thơ, tháng 02 năm 2023

 BÀI THỰC HÀNH SỐ 1
(Điều khiển logic)
II. Trình tự thực hiện
Bài 1: Trong nhà máy in, một máy cắt dùng
để cắt cạnh của tờ giấy, nó được điều khiển
bởi xilanh khí. Để an toàn thì máy cắt chỉ cắt
khi cả 2 nút ấn đã ấn và nắp che an toàn đã
đóng. Nắp che này đóng bằng tay và xác định
vị trí đóng bởi công tắc giới hạn. Khi nắp che
mở hay bất kỳ một nút ấn nào nhả ra thì dao
cắt lập tức thu về. Dùng van điện từ một tác
động điều khiển xilanh.
1.1 Thiết kế mạch điện khí nén.

1
1.2. Liệt kê tên gọi và số lượng các thiết bị trong mạch vừa thiết kế.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
1.3. Tiến hành lắp mạch và kết luận.
……………………….…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
Bài 2: Dùng 3 cảm biến S1, S2, S3 để xác định chiều dài vật tải. Các đèn 1, đèn 2, đèn
3 sẽ chỉ báo tương ứng với ngắn, trung bình và dài.
- Khi chỉ có S3 bị tác động: ngắn → đèn 1 sáng
- Khi S3 và S2 bị tác động: trung bình → đèn 2 sáng
- Khi S3và S2 và S1 bị tác động: dài → đèn 3 sáng
Hãy thiết kế và lắp mạch điện trên

1.1 Thiết kế mạch điện khí nén.

2
1.2. Liệt kê tên gọi và số lượng các thiết bị trong mạch vừa thiết kế.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
1.3. Tiến hành lắp mạch và kết luận.
……………………….…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

3
 BÀI THỰC HÀNH SỐ 2
(Điều khiển tự nhớ)

Bài 1: Cửa được đóng mở bằng 2 nút

ấn PB1 và PB2. Ấn nút PB1 thì cửa
mở, ấn nút PB2 thì cửa đóng. Xilanh
được điều khiển bởi:
a) Van điện từ tác động kép
b) Van điện từ tác động đơn

1.1 Thiết kế mạch điện khí nén theo 2 cách dùng van điện từ tác động kép và van
điện từ tác động đơn.

4
1.2. Liệt kê tên gọi và số lượng các thiết bị trong 2 mạch vừa thiết kế.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
1.3. Tiến hành lắp mạch. Sau đó so sánh 2 mạch và đưa ra kết luận.
……………………….…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
……………………….…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

5
 BÀI THỰC HÀNH SỐ 3
(Điều khiển phối hợp hoạt động)

Bài 1: Vật tải được đưa vào khuôn bằng xilanh tác động kép, khi vật tải vào đúng vị
trí thì xilanh sẽ tự hồi về.
a) Tự hồi về bằng công tắc hành trình điện cơ.
b) Tự hồi về bằng công tắc hành trình nam châm.
c) Tự hồi về bằng cảm biến quang.

1.1 Thiết kế mạch điện khí nén theo 3 cách trên.

6
7
1.2. Liệt kê tên gọi và số lượng các thiết bị trong các mạch vừa thiết kế.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
1.3. Tiến hành lắp mạch. Sau đó so sánh các mạch và đưa ra kết luận.
…………………….……………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………….…………………………………………………………………

8
 BÀI THỰC HÀNH SỐ 4
(Điều khiển khóa lẫn)
Bài 1: Dùng tay đặt vật tải vào êtô máy
khoan. Êtô được điều khiển bởi 1 xilanh
2 tác động. Ấn nút PB1 xilanh đi ra làm
êtô kẹp vật giữ vật tải, ấn nút PB2 xilanh
đi về êtô sẽ nhả vật tải ra.
Các điều kiện phụ:
- Việc kẹp giữ chỉ thực hiện được
khi có vật tải
- Không được nhả khi đang khoan
- Tốc độ kẹp điều chỉnh được
- Xilanh được điều khiển bởi van
điện từ tác động kép
-
1.1 Thiết kế mạch điện khí nén.

9
1.2. Liệt kê tên gọi và số lượng các thiết bị trong mạch vừa thiết kế.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….

10
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
1.3. Tiến hành lắp mạch và kết luận.
……………………….…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
……………………….…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
……………………….…………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
……………………….…………………………………………………………………

11
 BÀI THỰC HÀNH SỐ 5
(Dùng phương pháp thiết kế)

Bài 1: Bấm nút On thì Xilanh A đẩy vật ra, sau đó thì xilanh B đẩy vật vào thùng,
cùng lúc đó thì xi lanh A rút về, sau đó thì xi lanh B rút về. Chu trình lặp lại tới khi
bấm Off để dừng.

1.1 Thiết kế mạch điện khí nén theo 4 phương pháp đã học.

12
13
14
 1.2. Liệt kê tên gọi và số lượng các thiết bị trong 4 mạch vừa thiết kế.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
1.3 Tiến hành lắp mạch ít thiết bị nhất và kết luận.
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….……
……………………………………………………………………………………

15
Bài 2 :Thiết bị làm sạch chi tiết sau gia công. Chi tiết cần làm sạch được vận chuyển
theo băng tải W được xylanh A đẩy vào giá vận chuyển X, xylanh B kẹp, xylanh C đẩy
vào buồng làm sạch Y, xi lanh D đẩy ra băng tải vận chuyển đi hướng Z đồng thời xi
lanh A rút về, sau đó là xilanh D, B rút về, cuối cùng là C rút về.

1.2 Thiết kế mạch điện khí nén theo 4 phương pháp đã học.

16
1.2. Phương pháp nào sẽ bị lỗi không dùng được cho bài này? Liệt kê tên gọi và số
lượng các thiết bị trong các mạch không bị lỗi.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
17
 …………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
1.3 Tiến hành lắp mạch thiết kế theo nhịp và tầng và kết luận.
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………

18
Bài 3: Cho chu trình dập phôi như sau: A+/B+/B-/B+/B-/A-

1.1 Thiết kế mạch điện khí nén theo 4 phương pháp đã học.

19
1.2 Phương pháp nào bị lỗi không dùng được cho bài này? Kết luận.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………

20
1.3 Liệt kê tên gọi và số lượng các thiết bị trong các mạch vừa thiết kế và tiến hành
lắp mạch.
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………

21